1510
om jou, op hoop van zegen
maandblad voor protestants prinsenbeek
KerKwijzer 10 maandblad voor protestants prinsenbeek
15|
jaargang 37 december – januari
uitgave van de protestantse gemeente prinsenbeek het kruispunt verschijnt 10 x per jaar
inhoud kopij 1 Redactief
2 Onderweg 4 Kruispunten 5 Verdieping 6 Diaconie 7 Je bent er geweest 8 Kerk in uitvoering 10 Ingezonden Dank 11 Omzien 12 Zondag 13 In de week 14 Voorzitter 17 Parkeren Opnieuw beginnen 18 Kerstboodschap 19 Kinderwijzer 20 KunstWijzer 22 Gefeliciteerd 24 KerkBuro Bijbelrooster Bloemen — Adressen — Pagina voor jou1
Met toestemming overgenomen uit: 1 Zoutkorrel, SGO Hoevelaken 2 Kerkbladen Support 3 Diverse media PKN-kerken 4 Ikon-pastoraat 5 Oase [Magazine], Oase Media b.v.
inleverdata*
inleveren
verschijnt
voor nr. op maandag
op maandag
16|01 11 jan
18 jan
16}02 16|03 16|04 16|05 16|06
8 feb 7 mrt 11 apr 23 mei 27 jun
15 feb 14 mrt 18 apr 30 mei 4 jul
Kopij e-mailen als bijlage (attachment) naar
[email protected] * uiterlijke inleverdata! ANBI
De PKN is geregistreerd bij Goede doelen met ANBI-status als: (PKN) Protestantse Kerk in Nederland Voor de belastingdienst: Groepsbeschikking Protestantse Kerk in Nederland – Utrecht
Disclaimer
De redactie behoudt zich het recht voor ter plaatsing aangeboden artikelen te weigeren, in te korten of anderszins aan te passen, indien dit volgens haar noodzakelijk is.
Redactie en realisatie Mary en Henk Scherff Hoge Bremberg 19 4873 LD Etten-Leur Tel 076 50 40 220 KerKwijzer@HetKruispunt.
Kw-digiTaal
De KerKwijzer is ook te lezen op www.hetkruispunt.org. Daar vind je ook andere informatie over onze kerk.
Redactief Op hoop van zegen
(bij Num 6: 22-27)
Om warmte gaan we een leven gaan wij over de zee, vliegen wij terug langs de hemel om iemand gaan wij en leven met licht en donker mee. Vogeltje van de bergen, waar gaat de tocht naartoe? Om warmte wil ik zwerven en komen naar iemand toe. Om zachtheid gaan wij een leven, gaan wij onder de nacht, kruipen wij onder de hemel om woorden gaan wij een leven, om lachen en zoenen zacht. Mensje daar in de verte, waar snelt je voetstap heen? Waar zachtheid is te vinden daar snellen mijn voeten heen. Om liefde gaan wij een leven, sterven wij dood na dood, wagen de verste wegen om jou, op hoop van zegen, mijn liefde, mijn reisgenoot. Dalen van zwarte aarde, bergen van hemelsblauw, om alles ga ik dit leven, om alles of niets met jou. Huub Oosterhuis
De redactie wenst alle lezers een gezegende reis in het Nieuwe Jaar. www.hetkruispunt.org
1
Onderweg
ds Evelyn Quaak–Kloet
Zij namen een Bijbel en verpakten hem in papier met het opschrift de Koran. Daarna lazen ze enkele teksten over handen afhakken, families uitroeien en kinderoffers uit de eerste boeken van de Bijbel voor aan onschuldige voorbijgangers. Ze filmden hun reacties. Een stroom aan twitterberichten (Twitter: #Bijbel) verscheen er deze week op dit filmpje op het YouTube kanaal: dit is normaal. Staat dat in de Bijbel? Ja, u kunt wel zeggen: alleen in de eerste paar boeken van het Oude Testament…Ik gooi die Bijbel ook de deur uit.
Twitterstorm
J
a helaas, Simson ging ten onder in een zelfmoordactie om nog meer Filistijnen te doden. De Koningen van Israël moorden niet alleen mannen, maar ook vrouwen, kinderen en het vee van de vijand uit, op Gods bevel staat er dan. Een vertwijfelde gelovige die ik ken besloot het Oude Testament voortaan maar te mijden. Luisterend naar de bijbelwetenschapper Sam Janse kan ik gelukkig verder. Dit is ons verleden, schrijft hij (Dagblad Trouw) Wij komen voort uit samenlevingen vol geweld waarin genocide niet vreemd was. Waar de bevolking voortdurend bedreigd werd door uitroeiing door de vijand of door misoogst. Waar het collectief, de familie of het volk meer telde dan het individu. Het lot van de koning is ons lot. Het Jodendom waar wij als christenen uit voortkomen deelde hun ideeën met de volkeren rondom hen, met Egyptenaren, Babyloniërs en Filistijnen. Zoals het was in het Oosten, was het waarschijnlijk ook al bij de Germanen. Er is overigens nog veel meer over te zeggen, want niet alle moordpartijen in de Bijbel zijn geschiedkundige. Soms zijn ze literair en theologisch. Hiermee bedoel ik dat ze in een bepaalde situatie en tijd zijn geschreven om een boodschap aan de lezer af te geven. Bijvoorbeeld deze: leef je in verbondenheid met de God van Israël, trouw aan het goede dan gaat het goed met je. Verlaat je zijn geboden, dan volgt ballingschap of erger. Er was een zwart-wit wereldbeeld en een zwart-wit geloof van oog om oog, tand om tand. Er zijn verschillende benaderingen door de tijd heen in een poging om te leven met het onaanvaardbare, namelijk dat God onze Schepper en Heer het geweld aanmoedigt en zelfs beveelt. Wanneer ik dit ook maar één seconde zou geloven, zou ik mijn ambtskleed aan de wilgen hangen en mijn lidmaatschap van de kerk opzeggen. De benadering bijvoorbeeld van Origenes, theoloog uit de
2
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
3e eeuw na Christus. Want met vragen rond het geweld en het offeren van onschuldigen in het Oude testament worstelen gelovigen al lang. Hij zei: de Kanaänieten die uitgeroeid moesten worden zijn de ondeugden die in het mensenhart huizen. Het Rabbijnse Jodendom heeft zijn bronteksten ook met soortgelijke redeneringen veiliggesteld. Kunnen moslims met redeneringen zoals hierboven dan niet uit de voeten? Als het om Mohammed en geweld gaat? Sam Janse betoogt dat daarvoor een herbezinning op het historische plaatje nodig is. Mohammed was zowel religieus, als politiek en militair leider. Voor de hardliners in de Islam is kritische revisie op dit moment onbespreekbaar. Hoe lees ik die Bijbel dan? Ik hoor in het Oude Testament hoe God aan ons begin en einde staat, hoe gewenst wij zijn. Van een Heer die ons met hartstocht en tederheid zoekt, omdat wij mensen en deze wereld hem aan het hart gaan. Ik versta hoe belangrijk zorg voor wees, weduwe en arme is en dat het woord liefde een werkwoord is. Ik hoor van een nieuw begin dat altijd mogelijk is, wanneer je stopt met de verkeerde weg waarop je wandelt. Een nieuw begin, niet door geweld maar in kwetsbaar leven. Kwetsbaar leven, dat koestering van mensen nodig heeft. Het klinkt ook in het Oude Testament, als een belofte voor de toekomst: een Kind is ons geboren, een Zoon ons gegeven,(…) deze namen zal hij dragen: Wijze bestuurder, Sterke God, Vader voor Altijd, Koning van de vrede (Jesaja 9:6/Bijbel in gewone taal). Ik hoop op een nieuwe wereld, waarin geweld wordt ontmaskerd als machtsmisbruik en een doodlopende weg. Een nieuwe wereld, die vandaag al begint wanneer wij Jezus ontvangen als Heer en durven te leven, kwetsbaar en medemenselijk als Hij. Van harte wens ik u deze weken momenten van rust om naar het Kerstfeest toe te leven, en inspiratie om van daaruit verder te gaan in geloof, hoop en liefde. U bent van harte welkom in Het Kruispunt in de komende vieringen. Bron: dagblad Trouw, Letter&Geest 21 november, artikel Sam Janse.
www.hetkruispunt.org
3
Kruispunten
ds Evelyn Quaak–Kloet
l bij de diensten Wij beginnen de dagen van Kerst in de kerst-
avonddienst (aanvang 21.00 uur) Hieraan werkt het koor Perspectief mee, dat verrassend gegroeid is. Wij zingen bekende kerstliederen en luisteren naar een eigentijds Woord voor onderweg in de schemering waarin de lichtjes branden. Na afloop is er warme chocolademelk, glühwein en gezelligheid! Op de Eerste Kerstdag (aanvang 10.00 uur) zal het thema Tijd voor het Licht zijn. Deze gezinsdienst is voorbereid met de leiding van de kindernevendienst. Een aantal kinderen en tieners werkt mee aan deze dienst. Er zal een korte overdenking klinken. Voor de jongsten is Ettien er met een poppenspel. De oecumenische dienst op Oudjaarsavond (19.00 uur) is als vanouds met de rooms-katholieke parochie. Dit jaar vindt hij plaats in de parochiekerk, met als tweede voorganger pastor Henny Spooren. U bent allen met uw kinderen, kleinkinderen en gasten van harte welkom in de komende tijd, waarvan wij hopen dat hij feestelijk en inspirerend zal zijn.
lkerstfeest SeniorenContact
Op woensdagmorgen 16 december vieren onze senioren in het Kruispunt samen kerstfeest. We zingen enkele kerstliederen en luisteren naar een verhaal. Daarna is er een feestelijke maaltijd. Anneke van Hoeven en een aantal vrijwilligers staan weer voor hen klaar. Voor inlichtingen over het SeniorenContact kunt u bij haar terecht, tel. 076 542 60 30.
lkerstfvertelling voor kinderen 1–10 j
Op woensdagmiddag 16 december gaan we op weg naar Kerst met de kinderen. We zingen kerstliedjes en kijken en luisteren naar Maria en Jozef, een verhaal voor de kleinsten. Daarna is er voor iedereen limonade en wat lekkers. Na de pauze wordt er een vrij verhaal voor de oudere kinderen verteld. Alle kinderen uit Prinsenbeek zijn om 15.30 uur (tot 16.30 uur) van harte welkom met een ouder, opa of oma. Voor vragen, ook over de komende vieringen, kunt u via de terecht bij Joshanne Willems en ds. Evelyn via
[email protected] Kom jij ook naar Het Kruispunt?
luit Raamsdonksveer
Ik wens u allen feestelijke dagen toe. Van harte hoop ik u te ontmoeten in een van de vele diensten rondom Kerstmis of op oudjaar. Mede namens Martien een gezegend 2016 toegewenst. Ds. Evelyn Quaak-Kloet
4
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Verdieping Gemeenteavond/filmavond
Long walk to freedom
O
p donderdag 14 januari bieden we u voor de vijfde keer een film aan die de moeite waard is om samen naar te kijken. Deze film is gebaseerd op de gelijknamige autobiografie en neemt je mee op de indrukwekkende levensreis van Nelson Mandela. Het biedt ons een unieke visie op zijn leven en de ontstaansgeschiedenis van een modern icoon en een inkijk in de geschiedenis van Zuid Afrika. Na de film die op groot scherm in de kerkzaal vertoond zal worden, kunt u napraten met een drankje. De koffie staat klaar vanaf 19.45, aanvang film 20.00 uur. Gasten zijn van harte welkom.
Oecumenische Taizéviering zaterdag 23 januari
V
an 17 tot en met 24 januari 2016 wordt over heel de wereld aandacht besteedt aan de week van gebed voor de eenheid van christenen. Op zaterdagavond om 19.00 uur hopen we een oecumenische gebedsviering te houden in de geest van Taizé in de Parochiekerk op de Markt. De kerken in Letland hebben het thema voorbereid: het woord is aan jou. We zingen Taizé liederen onder begeleiding van het koor Intermezzo en onze cantorij m.m.v. Annemieke van den Hoven en Annemieke Meijdam. Er klinkt een Woord uit de Bijbel en er is stilte. Onder het zingen van een vredeslied kunt u een kaars ontsteken. Bij de ingang is er gelegenheid gebedsbriefjes in te vullen. Van harte uitgenodigd!
Een ster om achteraan te gaan Als we ons van een afstand willen beschouwen, is het bekijken van de sterrenhemel daarvoor een geëigend voertuig. Aan de sterren valt veel te ervaren. Om te beginnen je eigen nietigheid of eindigheid, of de chaos in het firmament waar je toch een zekere tekening in gaat ontdekken. Er zijn ook mensen die de positie van de sterren ten opzichte van elkaar betekenisvol achten voor hun eigen karakter en levensloop. Ook dat kan een manier zijn om jezelf eens tegen te komen. Dit is typisch een week voor sterrengedachten. Na de evaluatie over dit jaar komt de vraag: waar ga ik heen? Is er een ster die ik volgen ga? En wat denk ik dat ik op mijn weg ga vinden? Bara van Pelt
www.hetkruispunt.org
5
Diaconie
Albert van Dueren den Hollander
De diaconie geeft in deze rubriek informatie over allerlei diaconale zaken.
Afdrachten van de afgelopen periode KW15 08: Roemenie Kerk in Uitvoering Werelddiaconaat PKN Hervormingsdag Kerk in uitvoering PKN Najaarszending HCR
€ 135,-€ 90,-€ 75,-€ 100,-€ 110,-€ 70,-€ 170,--
De komende periode wordt er o.a. gecollecteerd voor: 20/12: Roemenië (V&V) 24/12: Herbergbus Breda 25/12: Kerk in actie; kinderen in de knel 27/12: Diaconaal werk 31/12: Kerk in Uitvoering Eén van de collectes met de Kerstviering gaat naar Kerk in Actie / Kinderen in de knel: Geen enkel kind mag worden onderdrukt. Kinderen hebben recht op onderwijs, omdat dit belangrijk is voor hun toekomst. Sta op voor Kinderen in de knel en zet u samen met uw kerk in om kinderarbeid tegen te gaan. Centraal staan: De grote textielstad Tirupur in het zuiden van India, telt meer dan 10.000 kinderen in de knel. De meesten zijn samen met hun ouders naar de stad gemigreerd in de hoop op een beter leven. De realiteit is dat de kinderen, in het bijzonder de meisjes, moeten werken in de textielsector en niet meer naar school kunnen. Ze lopen het risico slachtoffer te worden van geweld of andere vormen van uitbuiting. De organisatie SAVE doet er alles aan om deze kwetsbare kinderen op school te krijgen. In de Oegandese hoofdstad Kampala leven duizenden kinderen op straat. Ze bedelen, hebben amper te eten en krijgen dagelijks te maken met geweld. Vijf partners van Kerk in Actie hebben de handen in één geslagen en werken samen met de kinderen aan een betere toekomst. Ze zoeken contact met hun familie, helpen kinderen aan een dak boven hun hoofd en begeleiden kinderen naar school. Want onderwijs kan de vicieuze cirkel van armoede doorbreken en het kind stabiliteit en toekomst bieden.
6
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Vrijdag 20 november jl., op de Dag van de Rechten van het Kind, werd in de Pauluskerk te Rotterdam een bijzonder boekje gepresenteerd met als titel 'Je bent er geweest'. In 24 indringende gedichten en illustraties betrekken Arie de Bruin (auteur) en Len Munnik i(llustrator) de lezers bij de situatie van kinderen in Israël en Palestina. Een levendig beeld dat niemand onberoerd laat; een boekje om te lezen en te herlezen en met elkaar over te praten! De rechten van kinderen komen in oorlogssituaties altijd in de knel en ook Palestijnse kinderen groeien op met angst en trauma's, zeker als zij in militaire gevangenissen worden vastgezet. De auteur en illustrator zijn geinspireerd door het gedachtegoed van de Pools-Joodse pedagoog en kinderarts Janusz Korczak, van wie uitspraken in dit boekje zijn opgenomen. Het eerste exemplaar werd aangeboden aan Rosh Abdelfatah, zelf Koerdisch-Syrische vluchteling, filmmaker en artistiek leider van het Arab Film Festival. Hij werkt als kunstenaar o.m. ook in de vluchtelingenkampen aan de grenzen van Syrië. Tijdens de presentatiemiddag werden gedichten voorgedragen en was er muziek en theater Onder leiding van Thamar Kemperman van Formaat speelden enkele bezoekers van de Pauluskerk (zelf vluchteling) een aangrijpend toneelstuk waarin de positie van vluchtelingen, kinderen en volwassenen, centraal stond Met de opbrengsten van dit boek wordt het YMCA project 'Post-trauma Rehabilitation of the Palestinian Ex-detainee Children in the West Bank' in Beit Sahour (Palestina) ondersteund. Auteur: Arie de Bruin; Illustrator: Len Munnik ISBN 978 94 91740 37 4 Prijs € 10,- (Levendig Uitgever, 2015) Dit boekje is mede mogelijk gemaakt door de ondersteuning van vredesorganisatie en Wereld, Kairos Palestina, Palestine Link en vrienden van Sabeel Nederland. Het is verkrijgbaar in de boekhandel en ook via deze organisaties.
Als je door de sloppenwijken van Bogotá loopt, zie je talloze kinderen werken op de markt of in de vuilnis. Maar liefst 1,5 miljoen kinderen moeten werken in Colombia. Kinderen doen zwaar en gevaarlijk werk, maken lange dagen. Bovendien groeien ze vaak op in een omgeving met veel geweld en drugsgebruik. Stichting Kleine arbeider is een bevlogen organisatie die onderwijs biedt aan deze kinderen en hen weerbaar maakt om hun kansen op een betere toekomst te vergroten. 120 kinderen kunnen er basisonderwijs volgen en 80 jongeren kunnen een vaktraining krijgen. Ook ouders en vooral tienermoeders worden ondersteund. U ziet het: uw gift is meer dan welkom en zal goed besteed worden.
www.hetkruispunt.org
7
Kerk in uitvoering
Veronica Korver
Samenvatting van het verslag van de vergadering van de grote kerkenraad op 2 november 2015 en de kleine kerkenraad op 30 november 2015.
E
r zijn veel onderwerpen die besproken worden in kleine en grote kerkenraad. Regelzaken en zaken waar we wat langer over praten. Het gaat u allemaal aan wat er besproken wordt, maar in de KerKwijzer gaat het vooral om een samenvatting van hetgeen besproken is. Ik zal proberen daar niet een droge opsomming van te maken, maar een zodanig verslag dat u wellicht een beetje kunt volgen wat ons beweegt. Wilt u toch het volledige verslag van de kerkenraadsvergadering lezen, dan kunt u dat bij de scriba opvragen. Kerkenraadsvergaderingen Zowel in de vergadering van kleine kerkenraad op 12 oktober als in die van de grote kerkenraad op 2 november is gesproken over hoe we als kerkenraadsleden denken over de wijze van vergaderen en welke wensen of ideeën we daarvoor hebben. Een wens die we allemaal hebben is om meer tijd te kunnen besteden aan verdieping. En om de daad bij het woord te voegen is het voorstel gedaan om in de kerkenraadsvergadering van 14 december het eerste uur te besteden aan een diepere kennismaking met elkaar en verdieping. Dit zal gaan over ieders beweegereden om in de kerkenraad mee te werken, en de geloofsbeleving van iedereen. In het tweede gedeelte van de vergadering zullen nog een aantal zaken op de agenda staan waarover een besluit genomen moet worden, zoals over de Financiën. Als eerste de begroting 2016. De kerkrentmeesters hebben een overzicht samengesteld van de cijfers van de begroting 2015, de werkelijke uitkomsten 2015 (tot zover bekend) en daarop gebaseerd een begroting voor 2016. In de kleine kerkenraad van 30 november is dit overzicht besproken en het zal, na nog enige kleine correcties en aanvullingen, op de grote kerkenraad van 14 december ter goedkeuring op de agenda staan. Een ander onderwerp waar een besluit over genomen moet worden is het collecterooster voor 2016. Er is een aantal verplichte collectes en een aantal dat door ons zelf ingevuld mag worden. Het voorstel voor dit rooster moet ook door de grote kerkenraad vastgesteld worden. Parkeren rond Het Kruispunt Het aantal parkeerplaatsen vlak bij het Kruispunt is beperkt en dat is bij kerkdiensten goed te merken. Dat is ook vervelend voor diegenen die minder goed ter been zijn. Er is overlegd met de gemeente over een invalidenparkeerplaats, maar deze kan alleen op naam/kenteken uitgegeven worden. Er ontstaat echter regelmatig een onveilige situatie, hulpdiensten zouden onder andere geen goede doorgang meer hebben. Het is belangrijk dat we er met elkaar op letten dat er ruimte blijft voor doorgaand verkeer en dat er ruimte is om kerkgangers uit- en in te laten stappen bij Het Kruispunt. Afgesproken is om op 1e Kerstdag te experimenteren met het vrijhouden van een dergelijke ruimte door middel van pionnen. Bij aanvang van de kerkdienst zullen deze pionnen dan worden verwijderd. Elders in deze KerKwijzer vindt u nog een stukje van Wijnand Bouman die zeer betrokken is geweest bij het overleg met gemeente en buren van Het Kruispunt over het parkeerprobleem.
8
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Kerk naar buiten De nieuwe website is online! Er is heel hard gewerkt aan vernieuwing van de bestaande website. Met veel dank aan Henk Scherff, voor zijn vele werk aan en voor de vorige website, en aan Geke van der Ven, de nieuwe webmaster, die vele uren heeft besteed aan het opzetten van de nieuwe web-site. Er zal op de nieuwe site ook weer kunnen worden meegeluisterd met de kerkdienst (of deze kan later beluisterd worden). Er zijn gemeenteleden zonder internet. Er wordt gewerkt aan een oplossing om ook voor die gemeenteleden de kerkdiensten toegankelijk te maken. Hulp aan vluchtelingen François Olsthoorn en Herman Naber hebben de vergadering van de Classis op 26 november jl. bijgewoond. De opkomst was groot en er was een positieve dynamiek en levendige discussie. Er is een interessante presentatie gehouden door de Stichting Vluchtelingenwerk, waarbij eerst een aantal feiten is weergegeven met betrekking tot het aantal asielzoekers en het aantal vluchtelingen dat in de regio wordt opgevangen en daarna kwam de discussie op het punt wat kerken kunnen doen met vluchtelingen. Er zijn heel veel vrijwilligers, zodanig zelfs dat er sprake is van een 'wachtlijst'. François en Herman vonden het een inspirerende avond, die vooral ook duidelijk maakte hoezeer wij vaak al oordelen of een mening hebben voor we de feiten kennen. Voor wat betreft hulp aan vluchtelingen door onze kerk is afgesproken dat we hierin in principe samen opgaan met Breda. Er wordt met ons contact opgenomen zodra er daadwerkelijke inzet nodig of gewenst is. Jeugd- en Jongerenwerk Er wordt gewerkt aan de verdere vormgeving van jeugdkerk en catechese. Een aantal gemeenteleden heeft zich aangemeld om mee te werken aan het opzetten van een catechesegroep voor 12tot 15-jarigen, die een aparte, eigen naam zal krijgen. De tweewekelijkse jeugdkerk op zondag blijft doorgaan onder een vernieuwd raamwerk. Begin januari wordt voor deze groep gestart met een sociale activiteit, bowlen en verder is het idee om in de paastijd met elkaar naar de Passion in Amersfoort te gaan. Besluitvormingsproces ingeval van bijzondere gebeurtenissen Het is niet gelukt om samen met de r-k kerk een gebedsdienst te organiseren naar aanleiding van de aanslagen in Parijs en op andere plaatsen in de wereld. We vinden dat heel jammer en om voortaan slagvaardiger te kunnen zijn, wordt besloten dat wij in voorkomende situaties zelf bepalen of we iets doen en vervolgens de r-k kerk uitnodigen al dan niet aan te sluiten. Voorstel is om bijvoorbeeld de eerste zondag na een bijzondere gebeurtenis in de middag de kerk open te stellen voor mensen die dan even willen komen en bijvoorbeeld een kaarsje willen ontsteken. Korte berichtjes • Mevrouw Van Wenum is in de plaats van mevrouw Van Vliet contactpersoon geworden in wijk 4. • De vaatwasser is aan vervanging toe. De kerkbeheerder (mevrouw Naber) zal de aanschaf van een nieuwe vaatwasser coördineren. • Het Kerkburo (Herman Naber) ontvangt als eerste het bericht van een nieuw ingekomen gemeentelid/gemeenteleden. Besloten wordt om als eerste contact meteen vanuit het Kerkburo een welkomstkaartje te sturen, waarin wordt aangegeven dat op korte termijn contact zal worden opgenomen, tenzij men uitdrukkelijk aangeeft dit niet te willen. Het Kerkburo informeert de desbetreffende ouderlingen over nieuw ingekomen gemeenteleden. Tenslotte: de vergadering van de grote kerkenraad is besloten met het lezen van een stukje uit het Bijbels Dagboek “Aan stille wateren” van A.F. Troost.
www.hetkruispunt.org
9
Ingezonden Website Na maanden van hard werk achter de schermen, is het zover. Onze vernieuwde website is live! Geke van der Ven heeft vele uren gestoken in het opzetten van de nieuwe site. Met veel geduld heeft ze alle technische uitdagingen het hoofd geboden, alle feedback uit de werkgroep ‘Kerk naar Buiten’ positief opgepakt en is verder aan de site gesleuteld. Het resultaat mag er zijn! Onder ziet u een screenshot van de home page. Ik kan van harte aanraden om een keertje door te site te surfen, en de verschillende ‘tabjes’ te bezoeken. Geke, bedankt voor je werk! U kunt met berichten voor de website terecht bij Herman Naber die de inhoud van de website gaat beheren. Daarnaast is Franceline Visser betrokken als redacteur. Het webadres blijft: www.hetkruispunt.org
We willen ook graag even stilstaan bij de grote verdienste van Henk Scherff voor onze voormalige website. Het ontwerp, het beheer, en de redactie nam hij creatief en punctueel voor zijn rekening. De website was anders dan bij andere gemeenten en viel daardoor op. Henk, ontzettend bedankt! Het moderamen
Dank Het gaf een ontzettend warm gevoel, we voelden ons gedragen: op de zondag van de jeugddienst op 8 november jl. kreeg Noraly de bloemen aangeboden. Het prachtige herfstboeket met de mooie woorden op de kaart van Joshanne gaven haar en ons meer kracht om het verlies en enorme verdriet na het overlijden van Noraly’s schoolvriend en jaargenoot 'Teun' te dragen. We proberen dit verlies een plekje te geven. Dat lukt, soms een beetje en soms ook nog eventjes niet. Hartelijk dank voor alle lieve steun, bemoedigende en troostende woorden. Groeten, Noraly, Guido en Josée
10
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Omzien
ds Evelyn Quaak–Kloet
Persoonlijke en medische berichten van gemeenteleden in deze rubriek worden slechts opgenomen na overleg met de betrokkenen. Omdat we graag met u willen meeleven en soms niet op de hoogte zijn van wat speelt, vragen we u uw wijkouderling of predikante te laten weten wanneer u vermelding in deze rubriek in de KerKwijzer op prijs stelt.
Huis-en ziekenbezoek Als u bezoek wilt voor uzelf,of voor iemand in uw omgeving, kunt u contact opnemen met onze predikant ds. mw. E. Quaak-Kloet, 0162 518 200,
[email protected]. Desgewenst kunt u ook contact opnemen met de scriba mevr. A. van der Kooy, 076 5614852,
[email protected]. Benedicte Rwiyereka heeft een aantal dagen in het ziekenhuis gelegen na complicaties ten gevolge van de chemokuren. Gelukkig voelt zij zich nu weer beter. Wij wensen Benedicte, Damien en Stéphanie Gods zegen toe op de weg naar herstel. Hun adres: Van Limburg Stirumstraat 2, 4812 ND Breda. Tiny Vons heeft na een longembolie een aantal dagen in het ziekenhuis gelegen. Zij is nog niet geheel hersteld maar weer actief als diaken. Haar man Paul tobt nog steeds met chronische pijnklachten o.a. ten gevolge van een aanrijding. We wensen hen beiden een goed herstel en Gods nabijheid in wat is. Hun adres: Liesbosdreef 16, 4841 JL Prinsenbeek. Dave en Anne-Marie de Bruijne zijn verhuisd naar Begijnenakker 26, 4841 CL Prinsenbeek. In de weken van verhuizing ging het onverwacht slecht met de beide ouders van Dave. We ontvingen als gemeente bericht van het overlijden van de moeder van Dave, mw. de Bruijne-Wennink op 28 november jl. God is trouw (1 Kor.10:13) stond er boven de kaart. We hopen dat Dave die trouw mag ervaren en wensen hem sterkte in de zorg voor zijn vader. In de tijd die komt wensen we Anne-Marie en Dave Gods zegen op hun nieuwe woonplek. Er zijn meer gemeenteleden met zorg om mensen die hen lief zijn. Laten we met elkaar meeleven waar mogelijk. Wanneer u een ziekenhuisopname heeft, ziekte of zorg bij u draagt en daarin ondersteuning van mij of een van de ouderlingen wenst, schroom niet contact op te nemen. Ook voor geloofs- en levensvragen kunt u bij ons terecht voor een luisterend oor, voor ons meedenken en meeleven.
www.hetkruispunt.org
11
Zondag 20 dec. 10.00 u paars
Vierde zondag van Advent Marcus 9 : 30 - 37 Ds. M.B. Heijting, Leerdam ouderling: W. Bouman diaken: A. v. Dueren den Hollander organist: J.S. v.d. Vaart 1e collecte: Hulp Roemenië 2e collecte: Diaconaal werk nevendienst koster: L. van Dongen
24 dec. 21.00 u wit
Kerstavond Ds. E. Quaak - Kloet ouderling: F. Hehewerth diaken: H. Naber piano: E. Knook m.m.v. Perspectief o.l.v. A. Meijdam collecte: Stichting De Herberg koster: C. Martens / J. Vos
25 dec. 10.00 u wit
KERST Ds. E. Quaak - Kloet ouderling: V. Korver diaken: T. Vons, I. van Hoffe organist: J. Slagboom 1e collecte: Kerk in Uitvoering 2e collecte: PKN - Kinderen in de knel nevendienst koster: C. Hubert / L. van Dongen
27 dec. 10.00 u wit
Zondag na Kerst Lucas 2 : 33 - 40 Ds. W.G. Flach, Gorinchem ouderling: A. Sneep diaken: A. v. Dueren den Hollander organist: H. Strootman 1e collecte: Diaconaal werk 2e collecte: Kerk in Uitvoering nevendienst koster: R. van Hoffe
31dec. 19.00 u
Oec. Oudjaar / RK-kerk Ds. E. Quaak - Kloet / pastor H. Spooren ouderling: F. Spronk diaken: T. Vons
3 jan. Epifanie 10.00 u Mattheüs 2 : 1 - 12 wit Ds. W. Bisschop, Breda ouderling: V. Korver diaken: H. Naber organist: A. Monster 1e collecte: Keniawinkeltje 2e collecte: Diaconaal werk nevendienst en jeugdkerk koster: C. Martens / J. Vos Nieuwjaarsborrel
12
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Deze week 16 dec. 10.00 16 dec. 15.30 8 jan. 20.00 11 jan. 20.00 11 jan. 14 jan. 20.00 14 jan. 20.00 18 - 22 jan. 23 jan. 19.00
Seniorencontact, Kerstviering Kerstvertelling kinderen Rock Solid Kleine kerkenraad Laatste dag kopij KerKwijzer Leeskring Filmavond Bezorgen KerKwijzer Taizéviering RK-kerk
10 jan. 10.00 u groen
Eerste zondag na Epifanie Lucas 3 : 15-16, 21-22 Ds. E. Quaak - Kloet ouderling: F. Hehewerth diaken: I. van Hoffe organist: J.S. v.d. Vaart 1e collecte: ZWO Breda 2e collecte: Kerk in Uitvoering nevendienst en basiscatechese koster: L. van Dongen
17 jan. 10.00 u groen
Tweede zondag na Epifanie Johannes 2 : 1 - 11 Ds. mevr. A.N. Driebergen, Papendrecht ouderling: C. Martens diaken: A. v. Dueren den Hollander organist: L. Alewijnse 1e collecte: PKN-Oecumene 2e collecte: Diaconaal werk nevendienst en jeugdkerk koster: C. Martens / J. Vos
Overdracht Na zo’n vijftien jaar neem ik afscheid als webmaster van onze kerkwebsite. Het is fijn dat Geke v.d. Ven het op zich heeft genomen dit werk voort te zetten. Daarnaast gaat zij ook de mailserver beheren met het mailadressenbestand. Dus graag een eventuele wijziging van uw privémailadres doorgeven aan Geke via
[email protected]. Bij dezen wens ik de nieuwe webredactie en webmaster veel succes. Henk Scherff
www.hetkruispunt.org
13
"Best Friends Forever" was het thema van de avond op 6 november. We roepen het vaak, maar wat betekent het voor jou? Met gekke spelletjes en goede gesprekken kwamen we samen tot de volgende inzichten: De belangrijkste ingrediënten voor vriendschap vonden we, zijn: Liefde, begrip, eerlijkheid, betrouwbaarheid, jezelf kunnen/mogen zijn, humor/lachen, inlevingsvermogen, voor elkaar klaar staan ook als het moeilijk wordt, gezelligheid, respect en iets voor elkaar over hebben. We hebben allemaal wel een of twee vriendschappen die dieper gaan dan “gewone” vriendschappen: iemand waarmee je alles kan delen. Verder hebben we ook ervaring met wat we “nepvrienden” noemden: Je dacht dat ze vrienden waren, maar je kwam bedrogen uit omdat ze bijvoorbeeld achter je rug over je roddelden. Verrassend was om te ontdekken dat veel van de ingrediënten voor vriendschap ook op het geloof van toepassing zijn: Liefde, respect, eerlijkheid, klaar staan voor elkaar, ja eigenlijk alles! De discipelen waren echte vrienden van Jezus, logisch als je zoveel met elkaar optrekt. Bijzonderder vonden jullie de verhalen over vriendschap waar je het niet zo één -twee -drie verwacht, zoals in het verhaal van de barmhartige Samaritaan. Tot slot concludeerden we dat vriendschap zoiets is als “peanutbutter and jelly” los van elkaar best oké, maar samen zoveel beter! Vriendschap is de kers op je taart, is heel bijzonder, is belangrijk, is misschien zelfs wel een beetje hemels!
Op 20 november hadden we een bijeenkomst over onze verlanglijstjes. Met de feestdagen voor de deur worden we allemaal een beetje hebberig. We deden een spel waarbij jullie de opdracht kregen om met monopolygeld boerderijdieren van elkaar te kopen. De bedoeling was om ten minste drie keer te onderhandelen met elkaar. Aan het eind van het spel telden jullie je geld:" Ik het gewonnen!" riep een van jullie, "want ik heb het meeste geld verdiend!" Maar was dat wel de opdracht? Wie had er gezegd dat degene met het meeste geld ook de winnaar was? Kennelijk werkt het zo in onze wereld: meer is beter! Samen praten we door over onze verlanglijstjes en kijken we ook naar verlangens die geen geld kosten, maar die onbetaalbaar zijn.
14
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Beste kerkgenoten,
W
at is het fijn dat jullie, dankzij de diaconie, Stichting PAPPA geholpen hebben om 'onze' kinderen in Namibië van scholing en eten te voorzien. Het is heerlijk zo gesteund te worden in het kleine werk dat wij deden in Namibië (een druppel op een gloeiende plaat), maar toch……. Zo'n 172 kinderen hielpen wij aan een betere toekomst. Stichting PAPPA houdt nu op te bestaan en Stichting Orange Babies zet ons werk in Namibië met veel enthousiasme en liefde voort. Onze kinderen zullen van deze overgang niets merken als u doorgaat met uw sponsoring op het nieuwe rekeningnummer. De huidige bankrekeningen worden opgeheven. Nieuw bankrekeningnummer: NL71 ABNA 053 5517 076 t.n.v. Orange Babies te Amsterdam. Wij zien dat de diaconie nu reeds diverse malen Orange Babies heeft gesteund! Orange Babies richt zich op zwangere vrouwen met HIV en hun baby's / kinderen in zuidelijk Afrika. Orange Babies biedt voorlichtingsprogramma's en bouwt / onderhoudt weeshuizen, opvanghuizen en kraamklinieken waar deze vrouwen en kinderen terecht kunnen.* Baie dankie! Pet van den Dries * Kijk voor meer info op www.orangebabies.nl
Evelyn vertelt ons het verhaal van de rijke jongeling. "Als je perfect wilt zijn, verkoop dan al je bezit en volg mij!" zegt Jezus. Evelyn vertelt ook over de monnik die al zijn bezit verkoopt om het klooster in te gaan. Dat lijkt ons een onmogelijke opdracht, maar het zet ons wel aan het denken: Kan het ook een beetje minder? Ben ik tevreden met wat ik heb? Hoe gaan we met ons geld om? We hebben het over de oktober "Buy nothing new" maand. Ontdek wat je al hebt: Deel, leen, huur, repareer en recycle. We kunnen ook letten op duurzaamheid, eerlijke handel en kinderarbeid. Tot slot: Als we nu eens van ons verlanglijstje een uitdeellijstje maken, wat heb je dan te geven? Vriendschap, een vrolijke lach, een arm om iemands schouder: Wat een rijkdom! De Rock Solid avonden worden van 20.00 tot 21.30 uur gehouden in de pastorie aan de Markt 34 in Prinsenbeek. Data voor 2016 zijn: 8 en 22 januari, 19 februari, 4 en 18 maart
www.hetkruispunt.org
15
Voorzitter
François Olsthoorn
Druk, druk, druk. Kent u het gevoel? Ik wel. Ben ik nou zo druk? Of maak ik mezelf zo druk?
E
velyn Quaak-Kloet preekte op 2e Adventszondag over de noodzaak van tijd creëren voor bezinning. Of nog beter, verdieping. Een van onze vier kernwaarden in Het Kruispunt. Want wachten totdat je tijd hebt, biedt geen uitkomst. Ik vind het vaak moeilijk. Een druk gezin, drie schoolgaande kinderen met huiswerk, coachen op zaterdag, zelf ook graag geregeld sporten, en dan nog proberen tijd te vinden om met Karolien een kop thee te drinken en de dag te bespreken… En, o ja, ik heb ook nog een baan die me goed bezig houdt. Wanneer moet ik dan die tijd vinden voor bezinning? Laat staan verdieping. Ik heb geprobeerd in de loop der jaren het woord prioriteit beter te begrijpen. Tijd maken is voor mij geworden prioriteit maken. Jaren geleden op een cursus hoorde ik het volgende van de cursusleider. “Ik begin elke dag met het lezen van de bijbel. Kop koffie erbij. Dan start mijn dag met de juiste spirit”. Poeh, dacht ik. In mijn volle ochtendschema zit echt geen gaatje. En toch ben ik het eens gaan proberen. Mijn wekker staat 10 minuten vroeger. En met regelmaat (maar niet elke dag) pak ik de bijbel voor het ontbijt, neem 5 minuten om mijn dagtekst te lezen en te overdenken. En geregeld geeft het me een bepaalde rust die bij me blijft die dag. Mijn schema voelt vaak als een ‘overdrive’. Maar ik bedien zelf het versnellingsapparaat. Mijn momenten van bezinning helpen me het gaspedaal terug te nemen en minder ‘druk’ te voelen. Dat geldt ook voor mijn activiteiten in deze prachtige kerk. Ondanks dat mijn schema nog wat voller zit, krijg ik veel energie terug. Met dank aan de kerkenraad, die met frisse energie in nieuwe samenstelling is begonnen. Met dank aan onze enthousiaste gemeente, in alle breedte. Het zingen in het kerstkoor is een primeur voor me, en biedt veel plezier. Karolien zingt al jaren, voor het eerst zingen we samen. Hoe leuk is dat? De kersttijd is voor mij een perfecte periode om het gaspedaal even helemaal los te laten. Tijd voor ontspanning, gezelligheid en een weekje skiën. En voor reflectie en bezinning. En soms, verdieping. Het goede nieuws van Kerst hebben we in deze wereld meer dan ooit nodig. Het licht van Kerstmis biedt hoop. En het inspireert mij elk jaar weer. Geniet daarom van de prachtige kersttijd, met familie, en zoek de bezinning. Laat het gaspedaal even los en haal de ‘druk’ er vanaf. Een gezegende Kerst toegewenst!
16
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Parkeerperikelen rondom Het Kruispunt
Z
oals een ieder misschien wel weet is er de afgelopen maanden contact geweest met de gemeente Breda over het parkeren in de directe nabijheid van Het Kruispunt. De aanleiding hiervoor was het beperkte aanbod van parkeerplaatsen tijdens de erediensten op de zondagen. De gemeente Breda heeft ons verzoek tot uitbreiding in behandeling genomen. De uitkomst was dat er geen uitbreiding van parkeerplaatsen is toegestaan. Het aanwezige groen dient te worden gehandhaafd. De gemeente is wel bereid tot het instellen van (tijdelijke) parkeerplaatsen voor mensen met een invalide-parkeerkaart. Door ons is besloten daar nog geen gebruik van te maken, daar er voor zover ons bekend geen kerkbezoekers over zo'n kaart beschikken. De situatie zal door ons nauwlettend in de gaten worden gehouden. Mocht de situatie veranderen en of het parkeren nijpend worden dan zal de zaak opnieuw worden bezien. Uiteraard kunnen wij, als bezoekers van Het Kruispunt, het parkeren gunstig beïnvloeden! Kom indien mogelijk met de fiets en laat de auto thuis. Indien je met de auto komt, parkeer de auto dan op een zodanige plaats dat die verkeersveilig staat. Ik bedoel hiermede zoals de wet dat voorschrijft. Parkeer niet in een bocht of op het trottoir en houdt er rekening mee, dat de hulpdiensten zoals brandweer, ziekenauto en politie er door kunnen. Dit laatst vermelde houdt in: laat voldoende ruimte over op de rijbaan. Als er voor Het Kruispunt geen ruimte meer is, parkeer dan de auto in een straat in de nabijheid! Als wij ons aan deze regels houden moet het lukken om de straat veilig te houden zodat er zich geen irritaties en problemen voor doen. Wij danken een ieder bij voorbaat. (vooraankondiging)
Cursus Opnieuw beginnen
V
an harte vestig ik uw aandacht op de cursus Opnieuw Beginnen die op dinsdag 2 februari begint in oecumenisch verband. Deze cursus wordt in 2016 voor de derde keer gegeven, nu op de dinsdagen. Enkele reactie van de deelnemers van vorig jaar: Positief vond ik de open benadering. Voor mij was veel nieuw, ik heb veel geleerd en zaken met elkaar kunnen verbinden. Er was mooie muziek, prachtige beelden. Rust en gastvrijheid. Er waren fijne gesprekken in kleinere groepjes. Ruimte om naar elkaar te luisteren en van elkaar te leren, er was respect. Het is een prachtige kans om mensen uit uw omgeving uit te nodigen en samen op zoek te gaan naar inspiratie of een nieuw begin in geloof. Meer informatie vindt u in de folder Verdieping. De cursus bestaat uit 6 dinsdagavonden(tot en met 12 april). Begeleiding: Pastor Adri Lint, ds. Evelyn Quaak-Kloet en Joshanne Willems. Omdat er werkboekjes besteld moeten worden graag tijdig uw aanmelding. Opgave bij Gerard van Wingerden of per email:
[email protected]
www.hetkruispunt.org
17
Kerstboodschap
De bomen zijn bijna ontdaan van hun kleed De hulst pronkt met haar rode bessen, het is de merel die daar raad mee weet. De winter is in aantocht, de dagen zijn kort en vaak grijs, donker en nat Als de zon schijnt is dat van korte duur en haar licht weerkaatst flauw op het natte blad. De decembermaand heeft haar intrede gedaan De Sint en Piet zijn alweer vergeten, de Kerst kondigt zich aan. De mensen maken zich op voor dit feest van Licht Kerstbomen worden opgetuigd in vele kleuren misschien wel als een soort van plicht! De winkelstraten zijn versierd en de deuren van neringdoenden staan uitdagend open Kerstliederen klinken door de straten en verleiden het publiek om het kerstcadeau te kopen. Midden op de Markt staat de kerststal met Maria, Jozef en het Kind in de kribbe gewikkeld in doeken De Herders en de Wijzen uit het Oosten hebben de Boodschap gehoord en zijn het Wonder gaan zoeken. Lopend naar huis stel ik mij de vraag; wat betekent Kerstfeest voor ons als mensen? De bijbel verhaalt hierover en eenmaal per jaar stromen kerken vol en spreken wij over zalig kerstfeest en goede wensen. Bijna thuis hoor ik in de verte nog vaag Stille Nacht Heilige Nacht klinken Ik neurie het mee en kijk in gedachten naar boven en zie de Ster, die naar Bethlehem leidt, fel blinken. Waar je ter wereld ook bent die Ster geeft voor een ieder, van welk ras of kleur je ook bent, dezelfde richting aan Kerstmis is voor allen gelijk, het Kind is geboren voor jou en mij, neem dat van mij aan. In de warmte van de huiskamer, het branden van de vele lichtjes in de kerstboom en de toch geborgen omgeving laat de boodschap van het Kind in de kribbe mij niet los en geeft mij een ingeving De boodschap is simpel; 'Heb aandacht voor je naaste' en sta die bij gevraagd en ongevraagd Doe dat niet alleen met Kerst maar altijd en onversaagd. Prinsenbeek, december 2015 Wijnand Bouman
18
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
KinderWijzer Joshanne Willems
Hallo Kruispuntkids,
H
oe laat is het? Dat is de vraag waar het in ons adventsproject om draait. We krijgen iedere week een ander antwoord: Het is tijd om te verwachten, tijd om te luisteren, tijd om op weg te gaan en tijd om te zingen. Elke tijd heeft zijn eigen verhaal. We hebben natuurlijk ook leuke knutsels. Op de eerste adventszondag maakten we samen een adventsklok. Zo kunnen we aftellen tot het tijd is voor kerst. We hebben ook kerstboomversiering gemaakt, doorop zal te zien zien welke tijd het is als we samen kerstfeest vieren. Natuurlijk maken we nog een grote raamschildering van de kerststal. En tot slot zullen we mooie lantaarntjes knutselen, die in de kerstdienst een mooi plekje z ullen krijgen in de kerk. Op eerste kerstdag vieren we samen met de hele gemeente het kerstfeest. Er is veel te luisteren, te beleven en te zingen: Samen zullen we kijken en luisteren naar het kerstverhaal. Een aantal van jullie zullen ons op een bijzondere manier iets vertellen en laten zien over de klokkenwinkel van meneer Tempus. De jongeren van de jeugdkerk hebben een verrassing voor ons in petto. Ettien verzorgt een korte nevendienst voor de jongste kinderen. En natuurlijk is er tijd om met elkaar mooie kerstliedjes te zingen. Met kerst is het Tijd voor het Licht! Iedereen is welkom om dit feest met ons mee te vieren. Hartelijke groeten van de leiding van de nevendienst
www.hetkruispunt.org
19
KunstWijzer
Henk Scherff
De kerststal Ook dit jaar stonden ze weer in de Wereldwinkel enkele weken terug in Het Kruispunt: kerststalletjes in diverse maten en gemaakt van uiteenlopende materialen door vaardige handen in exotische landen. De een nog fraaier dan de ander. En als ik dan weer zo’n stalletje zie, moet ik altijd denken aan de prachtige kerststallen die mijn katholieke speelmakkertjes vroeger thuis hadden. Ik weet nog hoe ik er door gefascineerd was en ik mijn ouders vroeg waarom wij niet zo’n kleurrijke kerstgroep in een hoek van de kamer hadden staan. ’Dat is Roomsch, dat doen wij niet’, was het antwoord. De manier waarop het werd uitgesproken gaf er voldoende legitimiteit aan, maar het was wel jammer. Het brengt me bij de vraag waar die kerststal eigenlijk vandaan komt. Daarvoor moeten we eerst terug naar het ontstaan van het kerstfeest. Ontstaan We moeten terug naar keizer Constantijn, die vanaf ongeveer 325 alleenheerser wordt in het Romeinse Rijk. Hij zag een mogelijkheid om de christelijke godsdienst het bindmiddel te laten worden van zijn rijk. Hij kerstende een groot aantal gebruiken, waaronder het feest van de zonnewende. En zo werd het bestaande Mythras-feest het nieuwe Christus-feest. Er hoefde hiervoor niet eens zo heel veel te worden veranderd. De eerste afbeeldingen van het Kind in de kribbe (in doeken gewikkeld als kleine mummie) verschijnen als reliëfversieringen op sarcofagen. Maria en Jozef ontbreken nog, maar de os en de ezel zijn al wel present.
Reliëf op sarcofaag, Rome (± 325) Os en ezel
20
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
Het is kerkvader Origines († 254) geweest die een verband heeft gelegd tussen de kribbe uit het Lucasevangelie en Jesaja 1: 3 (Een rund kent zijn eigenaar en een ezel de krib van zijn meester, maar Israël heeft geen begrip, mijn volk geen inzicht. NBG ’51). Hierbij dient opgemerkt dat de os volgens de Joodse wetgeving een rein en de ezel een onrein dier is (zie Deuteronomium 14: 3–8). Origines wilde met zijn gevonden ’vooruitwijzing’ erop wijzen dat niet de Joden (verbeeld door de reine os) maar de heidenen (gerepresenteerd door de onreine ezel) Jezus hadden (h)erkend als hun Verlosser. Daarnaast deed een foutieve vertaling in de Septuagint, de allereerste in het Grieks vertaalde bijbel uit het Hebreeuws, er nog een schepje bovenop. In Habakuk 3: 2 staat te lezen: ’Here, ik heb de tijding aangaande U vernomen, […] roep het in leven in de loop der jaren; (NBG ’51) waarbij ’in de loop der jaren’ vertaald werd met ’in het midden der dieren’. Op deze manier lezende werd die tekst dan ook onmiddellijk in verband gebracht met de os en de ezel bij de kribbe. Men is er dan in de loop van de tijd ook maar in gaan geloven dat de os en de ezel ook werkelijk bij de geboorte aanwezig zijn geweest. Ze ontbreken daarom ook zelden bij een afbeelding daarvan. Herder Nog voordat Maria op een kerstafbeelding te zien is verschijnt de herder op het toneel. De herder komt wel voor in het Lucasevangelie, maar zijn functie op de afbeelding is niet zozeer een vanzelfsprekende representie van de herders in het veld, maar eerder een theologische verwijzing naar de figuur van de Goede Herder die het Kind straks zal zijn. Maria Op het concilie van Efeze (431) wordt Maria uitgeroepen tot Moeder van God, de ’Godbarende’, in het Grieks de Theotokos. Vanaf dat moment wordt ze, liggend op een bakermat, afgebeeld. Ze wendt zich in de vroegste afbeeldingen meestal af van het Kind, om de heiligheid van het Kind te benadrukken. De afbeeldingen zijn louter theologisch. Van een hechte moeder-kind-relatie is al helemaal geen sprake.
Reliëf op doopvont, Freckenhorst, Dld, 1129 Jozef Rond 600 zien we voor het eerst Jozef verschijnen. Op de afbeeldingen wordt hij meestal peinzend afgebeeld, met een hand zijn hoofd ondersteunend. Het is duidelijk dat hij overweldigd is door het mysterie en dat is ook precies wat hij op de afbeelding moet laten zien, het goddelijke mysterie. Overigens zien we Jozef altijd als een oude man afgebeeld. Dat gegeven komt uit diverse apocriefe evange-
www.hetkruispunt.org
21
Gefeliciteerd!
20– 31 december 20 Dhr. J. Dijkstra 21 Dhr. Hage 22 Dhr. D. Rwiyereka 23 Lonneke van Bruggen 23 Dhr. A. Klein Poelhuis 24 Dhr. Z.P. de Groot 24 Mevr. W. Rotteveel - Korte 24 Mevr. C. Veenendaal - Noordhoek 25 Dhr. L.G.J. Rutten 25 Dhr. J.P. de Wild 28 Jeroen Mossinkoff 29 Dhr. J.A. Boertjes 29 Mevr. S.G. Nijboer 29 Dhr H.J. Visser 30 Ds. S. Meyburg Voorschoten
1- 23 januari 1 Martijn Vente 7 Mevr. C. de Graaf - van der Munnik 7 Dhr. L.W. Hage 10 Mevr. C.A. Edwards - Soffers 10 Mevr. J. de Fouw - Kats 10 Mevr. G.N.M. van der Ven 12 Luuk Monster 17 Dhr. C.W. Ormel 19 Dhr. N.J.L. van der Valk 19 Mattie van der Struys 20 Dhr. J. Moerdijk 21 Vic Verstraeten 21 Dhr. J.A.van Ieperen
data via KerkBuro (H. Naber)
Moleneind 33 Binnenhof 37 Etten Leur Van Limburg Stirumstraat 2 Breda Boerenerf 9 Breda Wiek 11 Groenstraat 78C Prinsenboschlaan 39 s-Heerenwei 27 Zevenbergen Overveldsestraat 24 Westerkim 36 Meers 42 Beeksestraat 91 Dennenweg 25 Nieuwe Heilaarstraat 37 Breda Rossinidreef 1 App. 602
Jaagpad 21 Etten Leur Meers 22 Wiek 1 Heiakker 4 Molen De Beerstraat 10 Waterweegbree 26 Breda Molenstraat 104 Liniewal 26 Molenstraat 9 Minister Kan Straat 30B Breda Vroente 27 Plantsoen 70 Lange Bedde 58 Breda
NB Indien u/jij niet opgenomen wilt worden in deze rubriek, geef dat dan door aan het Kerk•Buro (
[email protected])
Met al deze ingrediënten is in de loop van de eeuwen het kerstverhaal verbeeld. En nog steeds spreekt het tot de verbeelding:
22
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
liën uit de eerste eeuwen, waar Jozef 80 tot 90 jaar wordt toegedicht. Men wilde hiermee toch wel duidelijk maken dat Maria maagd was bij de geboorte van Jezus. Grot of stal Hoewel Lucas het in zijn verhaal alleen maar over een kribbe (voerbak) heeft, is er in de loop van de tijd een stal omheen gefantaseerd. Misschien dat Mattheüs daar aanleiding toe gaf in het verhaal van het bezoek van de Wijzen, waarbij hij het over een huis heeft. Al vanaf ongeveer 150 wordt voor de geboorteplek van Jezus een grot genoemd. Het is blijkbaar ontleend aan een verhaal van Justinus de Martelaar (165) waain deze een grot noemt die dichtbij Bethlehem zou hebben gelegen. Ook Justinus ziet in zijn Griekse Oude Testament een vooraankondiging in het tekstgedeelte uit Jesaja, waarin staat te lezen: ’Hij zal wonen in een hoge spelonk van een sterke rots' (Jesaja 33: 16 – Septuagint). De stal komt pas in de late middeleeuwen op afbeeldingen voor. Het is overigens Franciscus van Assisi († 1256) geweest die de kerststal heeft geïntroduceerd. In 1224 gaf hij opdracht tot het plaatsen van een stal met os en ezel.
Houtsnede, ingekleurd, Karlsruhe, Dld, 1460 Jezus Op veel afbeeldingen is het Kind te zien in doeken gewikkeld. Tot in de 13e eeuw lijkt vaak op een kleine mummie. Een verwijzing naar het eind van zijn leven als hij ook in doeken gewikkeld in een rotsgraf wordt gelegd (ik schreef hierover in KerKwijzer 15|09). Zijn sterven wordt al direct aan het begin van zijn leven in beeld gebracht. Drie koningen Nergens in de evangeliën staat iets vermeld over koningen, ook niet dat ze met z'n drieën waren. Alleen bij Mattheüs komen wijzen of magiërs voor, maar een aantal wordt niet genoemd. In de eerste eeuwen zijn ze soms met tweeën, soms met vieren. Maar gaandeweg worden het er drie. Waarschijnlijk vanwege het magische getal drie en de herinnering hierbij aan de drie mannen die bij Abraham op bezoek komen, de heilige Drie-eenheid e.d. Hemelse zaken De engelen zullen nooit ontbreken. Bij Lucas komen ze voor als verkondiger en als lofprijzers. Er wordt op deze manier een verbinding gemaakt tussen de hemel en de aarde. De stralende ster komt uit Numeri, waar Mattheüs naar verwijst: 'een ster gaat op uit Jakob, een scepter rijst op uit Israël'. < lees op de linkerpagina verder
www.hetkruispunt.org
23
Kerkburo
Herman Naber
Verhuisd Fam. W.D. Bouman van Middenweg 1 naar Weth. Van der Westenplein 14 , 4841GP Prinsenbeek. Dave en Annemarie de Bruyne van Begijnenakker 37 naar Begijnenakker 26, 4841 CL Prinsenbeek.
...bijBeLroOsteR...
Als service aan de KerKwijzer-lezer biedt de liturgiecommissie u voortaan het Bijbelleesrooster van het Nederlands Bijbelgenootschap aan. Wij hopen dat dit leesrooster u behulpzaam kan zijn bij het dagelijks lezen van uw Bijbel. Liturgiecommissie
zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo
20 december Micha 5:1-5 21 december Micha 5:6-14 22 december Micha 6:1-8 23 december Micha 6:9-16 24 december Lucas 2:1-14 25 december Lucas 2:15-21 26 december Lucas 2:22-35 27 december Lucas 2:36-40 28 december Lucas 2:41-52 29 december Micha 7:1-7 30 december Micha 7:8-13 31 december Micha 7:14-20 1 januari Numeri 6:22-27 2 januari Psalm 84 3 januari Exodus 1:1-14 4 januari Exodus 1:15-22 5 januari Exodus 2:1-10 6 januari 1 Korintiërs 7:1-11
do vr za zo ma di wo do vr za zo ma di wo do vr za
7 januari 1 Korintiërs 7:12-24 8 januari 1 Korintiërs 7:25-40 9 januari Lucas 3:1-14 10 januari Lucas 3:15-22 11 januari Lucas 3:23-38 12 januari Lucas 4:1-13 13 januari 1 Korintiërs 8:1-13 14 januari 1 Korintiërs 9:1-14 15 januari 1 Korintiërs 9:15-27 16 januari Exodus 2:11-22 17 januari Exodus 2:23–3:10 18 januari Exodus 3:11-22 19 januari Exodus 4:1-17 20 januari Exodus 4:18-31 21 januari 1 Korintiërs 10:1-13 22 januari 1 Korintiërs 10:14-22 23 januari 1 Korintiërs 10:23-11:1
Bloemen
Annet Sneep
08 nov. 15 nov. 22 nov. 29 nov. 06 dec.
24
Noraly Hage Ter bemoediging Mevr. Plony van Hoffe Ter bemoediging Mevr. Tiny Vons Beterschap Dave de Bruyne en Annemarie Waterreus Ter bemoediging Willy- An van der Veekenv.d. Dool Ter bemoediging
KerKwijzer — communicatieblad voor protestants prinsenbeek
KerkAdressen
Het Kruispunt – Protestantse Gemeente Prinsenbeek
Kerkenraad Moderamen (
[email protected]) predikant (
[email protected]) ds. E. Quaak–Kloet De Bossen 11 Raamsdonksveer voorzitter:(
[email protected]) dhr. F. Olsthoorn Prinsenboschlaan 33 scriba: (
[email protected]) mevr. V. Korver Plantsoen 112 mevr. N. v.d. Maas (ass. scriba) Begijnenakker 5 kerkrentmeester: (
[email protected]) dhr. F.J. Hehewerth Bochtakker 9 Wijkouderling (
[email protected]) dhr. W. Bouman Weth. v.d. Westenplein 14 mevr. C. Martens Vroente 42 mevr. A. Sneep Leursebaan 362, Breda dhr. F. Spronk Elzenbroek 11, Breda Jeugdouderling (
[email protected]) mevr. J. Willems Begijnenakker 20 Diaken (
[email protected]) dhr. A. van Dueren den Hollander Minnemansakker 29, Breda mevr. I. van Hoffe Hooimade 15 dhr. H. Naber Molenstraat 131 mevr. T. Vons Liesbosdreef 16 Beheer/verhuur (
[email protected]) mevr. I. Naber Molenstraat 131
0162 51 82 00 06 28 167 645 06 11 531 015 541 42 12 541 41 22 542 89 25 593 35 69 541 49 01 531 01 35 541 18 26 549 66 07 520 45 33 542 46 96 542 03 66 887 65 28 542 03 66
Diversen* Kerk•Buro dhr. H. Naber Molenstraat 131 542 03 66 (
[email protected]) Vrouwenwerkgroep mevr. R. Hulzebos Spoorstraat 10 542 26 77 mevr. A. Sagius Thornstraat 22 541 46 05 Seniorencontact mevr. A. van Hoeven Meers 2 542 60 30 Organist dhr. A. Monster Hooijdonkseweg 5, Breda 541 45 45 Bankrelatie Kerkenraad SKG NL02 FVLB 0226 1211 43 t.n.v. Prot. Gemeente Prinsenbeek Collectebonnen Een blad collectebonnen kunt u bestellen via www.hetkruispunt.org (op de homepage vindt u een bon die u kunt aanklikken) Bankrelatie Diaconie ABN-Amro Prinsenbeek t.n.v. Diaconie PGP Bankrelatie SeniorenContact ABN-Amro Prinsenbeek
Het Kruispunt Sleuteladres kerk
NL60 ABNA 0459 7501 86 NL84 ABNA 0520 4787 38
Harmonielaan 24 4841 VL Prinsenbeek
Kapelstraat 22
541 70 81 541 37 74
* Uitgebreide beschrijving van alle functies met namen en adressen in het KerKadresboekje
KerKwijzer Abonnement KerKwijzer (1sept. – 31 aug.) Jaarabonnement gedrukte uitgave € 25,– (via
[email protected]) Jaarabonnement pdf-document € 20,– (via
[email protected]) Betaling op rek. NL02FVLB0226121143 van Prot. Gem. Prinsenbeek met vermelding van naam en adres. Abonnementen die later ingaan worden berekend naar rato van de nog te verschijnen nummers.
Redactie KerKwijzer (
[email protected]) H.J.Scherff Hoge Bremberg 19 Etten-Leur tel 50 40 220 fax 50 40 224 Coördinatie bezorgers (
[email protected]) S. Verstraeten Plantsoen 70 542 92 25 Bezorging KerKwijzer De contactpersonen krijgen de KerKwijzer aangeleverd op dinsdag en dienen deze uiterlijk op vrijdag daaropvolgend bezorgd te hebben.
Een ander e-mailadres? Geef ook dat door aan het Kerk•Buro!
www.hetkruispunt.org
25
de achterste voorkant is er ook voor jou
Jouw stem in mij (naar Lucas 1)
J
ouw stem in mij doorklinkt mijn hart, verwarmt mijn huid, mijn lijf; en huilt en juicht en zwijgt in mij. Mijn stem wordt zachter, ik verstil. Jij zingt in mij. Jouw stem in mij, jouw zingen draagt mij als de avond valt, en bergt mij in jouw hand. In mij ontwaakt vergeten tederheid. Jij zingt in mij. Jouw stem in mij, een klankfontein, een toekomstlied, een bron van liefde ongedacht. In mij ontkiemt als zaad het eerste licht. Jij zingt in mij. En door jouw adem aangeraakt krijgt ook mijn stem weer klank. Een lied groeit waar jij woont in mij. En in de nieuwe dageraad zing ik van Jou. Margreet Spoelstra