2010. Bachelorgids

Exacte wetenschappen Studiegids 2009/2010 Bachelorgids

Inhoudsopgave 1

Bedrijfswiskunde en informatica (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Verplichte keuze 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken 3e jaar duale variant voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken

9 9 9 9 9 10 10 10 10 10

2

Farmaceutische wetenschappen (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Verplichte keuze 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Verplichte keuze Keuzeruimte

11 11 11 11 11 12 12 12 12 13

3

Informatica (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Verplichte keuze van minimaal 6 sp 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Keuzeblok 1: verplichte keuze uit één van de volgende vakken Keuzeblok 2: verplichte keuze uit één van de volgende vakken Keuzeblok 3: verplichte keuze uit één van de volgende vakken 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Keuzevak Orientatie op de C-, E- of M-variant

15 15 15 15 15 15 16 16 16 16 16 17 17

4

Informatie, Multimedia & Management (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Keuzevakken 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Keuzevakken Keuze Minorvakken

19 19 19 19 19 20 20 20 20 21

1.1 1.1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.3 1.3.1 1.4 1.4.1

2.1 2.1.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3

3.1 3.1.1 3.1.2 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3

4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 4.3 4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4

Inhoudsopgave

5

5

Kunstmatige intelligentie (BSc) 1e jaar Kunstmatige Intelligentie voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Profielvakken in Collective and Web Intelligence profiel Profielvakken in Human Ambience profiel 2e jaar Kunstmatige Intelligentie voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Profielvakken in Collective Web Intelligence profiel Profielvakken in Human Ambience profiel Vrije keuze van minimaal 12 ects 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Vrije keuze van minimaal 15 ects Orientatie op de C-, E-, of M-variant

23 23 23 23 23 24 24 24 24 24 25 25 25 26

6

Medische natuurwetenschappen (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Verplichte keuze 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Verplichte keuze bachelorproject Keuzevakken Verplichte keuze van 12 sp

27 27 27 27 27 28 28 28 28 29 29

7

Natuur- en sterrenkunde (BSc) 1e jaar voor studenten gestart in 2009/2010 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Verplichte keuze Vrije keuzevakken 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Keuzeruimte Dubbele bachelor: Natuurkunde en Wiskunde 1e jaar voor studenten gestart in 2009/2010 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008

31 31 31 31 32 32 32 32 32 33 33 34 34

8

Scheikunde (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Verplichte keuze 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken

35 35 35 35 35 36 36 36

5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3

6.1 6.1.1 6.2 6.2.1 6.2.2 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.3.4

7.1 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3 7.3 7.3.1 7.3.2 7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3

8.1 8.1.1 8.2 8.2.1 8.2.2 8.3 8.3.1

8.3.2 8.3.3 8.3.4

Eindprojecten/Proeve van bekwaamheid Oriëntatie op de mastervarianten Keuzeruimte

36 37 37

9

Science, Business and Innovation (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Keuzepakketten in het derde studiejaar

39 39 39 40 40 40

10

43 43 43 44 44

10.2.3 10.2.4 10.3 10.3.1 10.3.2 10.3.3 10.4 10.4.1 10.4.2 10.4.3

Wiskunde (BSc) 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Verplichte vakken Wiskunde met keuze Econometrie/BWI of Natuurwetenschappen Verplichte vakken studievariant Biomedische Wiskunde Verplichte keuze 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Invulling keuze A Wiskunde voor 30 sp. Oriëntatie op de mastervarianten Dubbele bachelor Wiskunde en Natuurkunde 1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008

44 44 44 44 44 45 45 46 46 46 47

11

Examenonderdelen

49

9.1 9.2 9.3 9.3.1 9.3.2

10.1 10.1.1 10.2 10.2.1 10.2.2

Inhoudsopgave

7

8

Exacte wetenschappen

1

Bedrijfswiskunde en informatica (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Bedrijfswiskunde en Informatica en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

1.1 1.1.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 400566 400567 60111030 400587 400570 400568 400301 400021 400316 400569 400554 400588 60141000 400559 400578 400572

1.2 1.2.1

Vaknaam Introductie BWI Calculus 1 voor BWI/Ect Management en organisatie 1.1: Strategie en besluitvorming Kansrekening 1 voor BWI Logica en verzamelingenleer Inleiding besliskunde 1 Calculus 2 voor BWI/Ect Encyclopedie voor W/BWI Project BWI 1 Inleiding besliskunde 2 Inleiding programmeren Kansrekening 2 voor BWI Financial Accounting en Boekhouden 1.5 Project Programmeren Risicomanagement Project BWI 2

Stp. 3 6 3 3 3 3 3 3 3 3 6 6 6 3 3 3

Periode 1 1 1 2 2 2 2 3 3 4 4 4 en 5 5 5 6 6

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Vakcode 401026 400614 400041 400561 60221010 401024 61332060 400005 400218 60241010 401009 400006 401006

Vaknaam Stochastische processen Datastructuren en algoritmen Lineaire algebra voor BWI en N Voortgezet programmeren Financiering 2.2 Project Dynamica Services Logistics Analyse BWI 1 Algemene statistiek voor BWI Financiering 2.5 Databases voor BWI en IMM Analyse BWI 2 Bedrijfssimulatie

Bedrijfswiskunde en informatica (BSc)

Stp. 3 6 6 6 3 3 6 3 6 3 3 3 6

Periode 1 1 1 en 2 2 2 3 4 4 4 en 5 5 5 5 6

9

1.2.2

Verplichte keuze Algemene Vorming voor WenI

Alle studenten van de afdelingen W en I moeten kiezen tussen Wetenschapsgeschiedenis of Maatschappelijke aspecten van wetenschap. Vakcode 400305 400318

1.3

Vaknaam Maatschappelijke aspecten van wetenschap Wetenschapsgeschiedenis

Stp. 3 3

Periode 3 3

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Het programma moet worden aangevuld met minimaal 10 sp aan keuzevakken.

1.3.1

Verplichte vakken Vakcode 401005 64371011 401029 400390 400154 401012 400391 401009 400433 400009 400136

1.4

Vaknaam Bedrijfsmodellering en requirements engineering Bedrijfseconometrie deel 1 Statistical Data Analysis Simulatie Machine Learning Heuristieken voor BWI Stochastische methoden Databases voor BWI en IMM Wijsbegeerte Bedrijfscase Studie en loopbaan

Stp. 6 3 6 3 6 6 4 3 3 9 1

Periode 1 1 1 and 2 2 2 3 4 5 5 5 en 6 Afhankelijk van opleiding.

3e jaar duale variant voor studenten gestart in 2007/2008 Het programma moet worden aangevuld met minimaal 4 sp aan keuzevakken.

1.4.1

Verplichte vakken Vakcode 401005 64371011 401029 400390 400154 401012 400391 400317 401009 400433

10

Vaknaam Bedrijfsmodellering en requirements engineering Bedrijfseconometrie deel 1 Statistical Data Analysis Simulatie Machine Learning Heuristieken voor BWI Stochastische methoden Duale werkperiode Bachelor Databases voor BWI en IMM Wijsbegeerte


Stp. 6

Periode 1

3 6 3 6 6 4 16 3 3

1 1 and 2 2 2 3 4 4, 5 en 6 5 5

2

Farmaceutische wetenschappen (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Farmaceutische wetenschappen en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

2.1 2.1.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 400288 435077 430059 435078 435051 435079 400300 435095 435080 435088 435106 435081 435091 430094 435084 435085

2.2 2.2.1

Vaknaam Basiswiskunde Basischemie Medische fysiologie I Basispracticum Farmacochemie Biochemie Chemische binding Calculus I Innovatieproject Geneesmiddelen Chemie / farmacochemie en samenleving Why Chemical Reactions Happen Van gen tot geneesmiddel Identificatietechnieken Organische chemie I Bio-analytische chemie Farmacokinetiek en ADME processen Practicum Bio-analytische chemie

Stp. 2 3 3 4 6 3 3 6 3 3 6 6 3 3 3 3

Periode 1 1 1 1 2 2 2 3 4 4 4 en 5 4 en 5 5 5 6 6

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Vakcode 435007 420223 430102 430513 435099 430103 401022 430060 430516 435103 435192

Vaknaam Organische chemie II Statistiek voor SBI en F Medische fysiologie 2 Thermodynamica voor SBI en F Bioanalyse eiwitten Farmaceutische toxicologie Mathematische methoden voor F Fysica en medische fysica I Integrated Practical Course Moleculaire modeling voor Farmacochemici Synthese practicum

Farmaceutische wetenschappen (BSc)

Stp. 3 6 6 3 3 3 6 3 12 6 6

Periode 1 1 en 2 2 2 3 3 4 4 5 6 2F: 1; 2S: 2

11

2.2.2

Verplichte keuze Algemene Vorming voor N, S, F, MNW en SBI Alle studenten N, S, F, MNW en SBI moeten kiezen tussen Geschiedenis van de natuurwetenschappen of Maatschappelijke aspecten van de natuurwetenschappen. Vakcode 420153 420148

2.3

Vaknaam Stp. Maatschappelijke aspecten van de 3 natuurwetenschappen Geschiedenis van de natuurwetenschappen 3

Periode 4 4

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Het derde jaar omvat een studielast van 60 sp, waarvan 33 sp verplichte theorievakken. De overige 27 sp zijn individueel in te vullen; keuzeruimte (eventueel minor) en een eindproject (12 sp, eventueel uit te breiden naar 18 of 24 sp).

2.3.1

Verplichte vakken Vakcode 436502 430104 430515 435340 430080 435350

2.3.2

Stp. 3 3 3

Periode 1 1 1

3

1

6 6

2 2

Verplichte keuze Keuze uit één van de onderstaande Bachelorprojecten Vakcode 430517

Vaknaam Bachelor Project Theoretical Chemistry

430537

Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, DDSA Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, DDSA Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, DDSA Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, CMCT Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, CMCT Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, CMCT Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DDTF Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DDTF Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DDTF

430536 430535 430534 430533 430532 430531 430530 430529

12

Vaknaam Radiofarmacochemie Moleculaire mechanismen van ziekten Modern Developments in Pharmacochemistry Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Structuurbiologie Computational (Pharmaco)Chemistry


Stp. 12 24 18 12 24 18 12 24 18 12

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

430528

24

430525

Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DD&S Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DD&S Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DD&S Bachelorproject Farmacochemie BMA

430524

Bachelorproject Farmacochemie BMA

18

430523

Bachelorproject Farmacochemie BMA

12

430527 430526

2.3.3

18 12 24

In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

Keuzeruimte Mogelijke keuzevakken Vakcode 435024 435012 401036

Vaknaam Moderne ontwikkelingen in de farmacochemie voor MNW Kernspinresonantie (NMR) Inleiding bioinformatica I

Stp. 3 3 3

Periode 2 2 3

Verdiepingsvakken ACAS Vakcode 435039 435037 435032 435028 435026

Vaknaam Keuzevak Spectroscopische detectie- en identificatietechnieken Keuzevak Multidimensionale scheidingstechnieken Keuzevak Luminescentiespectroscopie en Molecuul-Molecuul interactie Keuzevak BioAnalytische screeningstechnieken Keuzevak BioAnalytische massaspectrometrie

Stp. 3 3 3 3 3

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

Verdiepingsvakken Organische chemie Vakcode 435104

Vaknaam Organometaal synthese

435450

Macromoleculen en katalyse

6

435440

Natuurstoffen

6

435018

Organometaalchemie

3

435017

Computationele organische chemie

9

435016

Practicum Moderne synthetische methoden

9

Farmaceutische wetenschappen (BSc)

Stp. 12

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

13

Verdiepingsvakken Theoretische chemie Vakcode 430539

Vaknaam Keuzevak Theoretische Chemie

Stp. 6

430538

Keuzevak Theoretische Chemie

3

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

Verdiepingsvakken Fysische chemie Vakcode 430541

Vaknaam Keuzevak Fysische Chemie

Stp. 6

430540

Keuzevak Fysische Chemie

3


Verdiepingsvakken Farmacochemie Vakcode 430549 430548 430547 430546 430545 430544 430543 430542

Vaknaam Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, DDSA Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, DDSA Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, CMCT Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, CMCT Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DDTF Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DDTF Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DD&S Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DD&S

Stp. 6 3 6 3 6 3 6 3

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

Oriëntatie op de C/E/M variant

Studenten die overwegen hun studie in de masteropleiding voort te zetten in de Communicatie (C), Educatie (E) of de Maatschappijgerichte (M) variant kunnen één van de genoemde oriëntatiecursussen op deze varianten volgen (elk 6 sp in omvang). Vakcode 470185 400375 991010

14

Vaknaam Wetenschapscommunicatie voor Bètaonderzoekers Oriëntatie op de M-variant Science educatie en oriëntatie op het beroep van leraar


Stp. 6 6 6

Periode 01.03.2010-26.03.2010 februari 2010 maart 2010

3

Informatica (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Informatica en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

3.1 3.1.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 400553 400001 400552 400564 400549 400488 400554 401010 400559 400551 811028 400475

3.1.2

3.2.1

Stp. 3 6 6 3 3 6 6 6 3 6 3 3

Periode 1 1 2 2 2 3 4 4 5 5 5 Periode 1 voor 1I, 1AICWI, periode 2 voor 1AIHA,1-IMM.

Stp. 6 6

Periode 6 6

Verplichte keuze van minimaal 6 sp Vakcode 400557 400556

3.2

Vaknaam Privacy en beveiliging AI-Kaleidoscoop Pervasive Computing Verzamelingen en relaties Logische structuren Webtechnologie Inleiding programmeren Graven in grafen Project Programmeren Online informatiesystemen Algemene Methoden van Onderzoek Probleemoplossen

Vaknaam Project interactive multimedia Project applicatieontwikkeling

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Vakcode 400614 401015 400561 400487 401008 401016 401034 400433 401033

Vaknaam Datastructuren en algoritmen Logica en modelleren Voortgezet programmeren Computernetwerken Databases Software Modeling Ruimtelijk redeneren Wijsbegeerte Project Websystemen

Informatica (BSc)

Stp. 6 6 6 6 6 6 3 3 3

Periode 1 1 2 3 4 4 5 5 6

15

3.2.2

Keuzeblok 1: verplichte keuze uit één van de volgende vakken Vakcode 400440 401011 400083 401017

3.2.3

3.3.1

Periode 1 2 2 2

Vaknaam Human-Computer Interaction Computersystemen

Stp. 6 6

Periode 5 5

Keuzeblok 3: verplichte keuze uit één van de volgende vakken Vakcode 401032 401035

3.3

Stp. 6 6 6 6

Keuzeblok 2: verplichte keuze uit één van de volgende vakken Vakcode 400432 401030

3.2.4

Vaknaam Multimedia Authoring Equationeel programmeren Web-gebaseerde kennisrepresentatie Zelforganisatie

Vaknaam Literatuurstudie Seminar

Stp. 3 3

Periode 5 5

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Vakcode 401005 400377 400002 400118 400182 400011 400003 400060 401031 400136

Vaknaam Bedrijfsmodellering en requirements engineering Systems Programming Algebra en discrete wiskunde I Formele talen Bachelorproject Informatica Bedrijfssystemen Algebra en discrete wiskunde II Scientific Communication in Computer Science Concurrency & Multithreading Studie en loopbaan

Stp. 6

Periode 1

6 3 4 6 5 3 2

1 2 2 2 en 3, of 5 en 6 4 4 5

6 1

5 and 6 Afhankelijk van opleiding.

Algemene Vorming voor WenI


16



Stp. 3 3

Periode 3 3

3.3.2

Keuzevak Vrije keuze van 15 studiepunten. Aanbevolen vakken zijn o.a. Vakcode 400390 401013

3.3.3

Vaknaam Simulatie Heuristieken voor Informatica

Stp. 3 3

Periode 2 3

Orientatie op de C-, E- of M-variant Oriëntatie op de C/E/M variant



Informatica (BSc)

Stp. 6 6 6


17

18


4

Informatie, Multimedia & Management (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Informatie, Multimedia & Management en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

4.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Vakcode 400546 400553 400001 400552 400563 400488 400554 401010 400551 400559 811028 400557 400475

4.2 4.2.1

Stp. 3 3 6 6 3 6 6 6 6 3 3 6 3

Periode 1 1 1 2 2 3 4 4 5 5 5 6 Periode 1 voor 1I, 1AICWI, periode 2 voor 1AIHA,1-IMM.


4.2.2

Vaknaam Sociale en economische aspecten van de genetwerkte wereld Privacy en beveiliging AI-Kaleidoscoop Pervasive Computing Logische taal en redeneermethoden Webtechnologie Inleiding programmeren Graven in grafen Online informatiesystemen Project Programmeren Algemene Methoden van Onderzoek Project interactive multimedia Probleemoplossen

Vaknaam Management en organisatie 1.1: Strategie en besluitvorming Datastructuren en algoritmen Bedrijfsmodellering en requirements engineering Voortgezet programmeren Computernetwerken Software Modeling Wijsbegeerte Databases voor BWI en IMM Human-Computer Interaction Project Websystemen

Stp. 3

Periode 1

6 6

1 1

6 6 6 3 3 6 3

2 3 4 5 5 5 6

Keuzevakken Minimaal 12 sp te kiezen aan keuzevakken.

Informatie, Multimedia & Management (BSc)

19

4.3 4.3.1

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Vakcode 400440 60211030 401037 400435 401038 401020 400433 400058 400014

4.3.2

Periode 1 1

3

1

6 3

2 2

6 3 9 4

4 5 5 en 6 6

Vaknaam Logica en modelleren Management Accounting 2.1 Web-gebaseerde kennisrepresentatie Marketing 1.2 Management Accounting 1.2 Heuristieken voor Informatica Computernetwerken Kennissystemen voor AI Visual Design

Stp. 6 3 6 3 3 3 6 6 6

Periode 1 1 2 2 2 3 3 4 4 and 5

Vaknaam Business Intelligence E-Business Innovation Enterprise Systems Qualitative Research Methods for the Information Sciences E-Business Ontology Engineering

Stp. 6 7 6 3

Periode 1 1 and 2 2 3

Keuze Vakcode 61312020 400110 61321060 400290 61331070 400292

20

Stp. 6 3

Keuzevakken N.B. Het keuzegedeelte in de bacheloropleiding Informatie, multimedia en management, waarvan een deel in jaar 2 en het merendeel in jaar 3 wordt gedaan, heeft een omvang van tenminste 30 stp. Het dient multidisciplinair te worden ingevuld: minimaal 12 stp moeten afkomstig zijn van vakken buiten de afdeling FEW/Informatica; minimaal 6 stp moeten afkomstig zijn uit vakken van de afdeling FEW/Informatica. Vakcode 401015 60211000 400083 60121020 60121000 401013 400487 400548 400147

4.3.3

Vaknaam Multimedia Authoring Management en organisatie 2.1: Structuur en leiderschap Kwaliteitszorg van de informatievoorziening 1 Information Retrieval Kwaliteitszorg van de informatievoorziening 2 Empirische methoden voor I en AI Wijsbegeerte Project Informatiekunde Capita Selecta Business Informatics


6 3

4 6

4.3.4

Minorvakken De vrije minor IMM kan naar eigen inzicht worden ingericht, met een omvang tussen 12 en 30 sp. Het voorstel moet voorgelegd worden aan en de instemming krijgen van de examencommissie; het is dus verstandig vooraf te overleggen met de studieadviseur. N.B. Het aantal studiepunten van minor- plus keuzevakken is in totaal: 24 in periode 1-3, en 21 in periode 4-6. Minor Bedrijfsinformatica (BI) Keuze BI mastervakken voor 6 stp. en keuze uit Bedrijfskunde vakken voor 6 stp. Minor Multimedia en Cultuur (MMC) Eén keuze uit: Vakcode 400147 400358

Vaknaam Visual Design Project Multimedia

Informatie, Multimedia & Management (BSc)

Stp. 6 6

Periode 4 and 5 any

21

22


5

Kunstmatige intelligentie (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Kunstmatige Intelligentie en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

5.1 5.1.1

1e jaar Kunstmatige Intelligentie voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 811023 400001 400547 400488 400548 811028 400264 400293 400475

5.1.2

Stp. 3 6 6 6 6 3 3 6 3

Periode 1 1 2 3 4 5 5 6 Periode 1 voor 1I, 1AICWI, periode 2 voor 1AIHA,1-IMM.

Profielvakken in Collective and Web Intelligence profiel Minimaal 18 ects moeten gekozen worden aan profielvakken. Een combinatie van vakken uit de profielen CWI en HA is ook mogelijk. NB: "Logische taal en redeneermethoden" kan niet gekozen worden in combinatie met "Veramelingen en relaties" en/of "Logische structuren". Vakcode 400564 400549 500703 400554 400555

5.1.3

Vaknaam Inl. in de Psychologie AI AI-Kaleidoscoop Inleiding modelleren en simuleren Webtechnologie Kennissystemen voor AI Algemene Methoden van Onderzoek Basiswiskunde I voor AI Project AI Probleemoplossen

Vaknaam Verzamelingen en relaties Logische structuren Inleiding taalwetenschap, 1 voor AI Inleiding programmeren Programmeren in Prolog

Stp. 3 3 3 6 3

Periode 2 2 4 4 5

Profielvakken in Human Ambience profiel Minimaal 18 ects moeten gekozen worden aan profielvakken. Een combinatie van vakken uit de profielen CWI en HA is ook mogelijk. NB: "Logische taal en redeneermethoden" kan niet gekozen worden in combinatie met "Veramelingen en relaties" en/of "Logische structuren". Vakcode 430059 400563 811003

Vaknaam Medische fysiologie I Logische taal en redeneermethoden Functieleer (Experimental Psychology)

Kunstmatige intelligentie (BSc)

Stp. 3 3 6

Periode 1 2 4

23

811024 400541

5.2 5.2.1

5

Vaknaam Design of Multi-Agent Systems Pervasive Computing Integratief modelleren 1 Empirische methoden voor I en AI Wijsbegeerte voor AI Project Kennissystemen

Stp. 6 6 3 6 3 6

Periode 1 2 3 4 5 5 en 6

Vaknaam Logica en modelleren Web-gebaseerde kennisrepresentatie Functieleer (Experimental Psychology) Ruimtelijk redeneren Online informatiesystemen

Stp. 6 6 6 3 6

Periode 1 2 4 5 5

Profielvakken in Human Ambience profiel Minimaal 18 ects moeten gekozen worden aan profielvakken. Een combinatie van vakken uit de profielen CWI en HA is ook mogelijk.

430102 812051

Vaknaam Behandeling van Angst- en Stemmingsstoornissen (Treatment of Anxiety- and Mooddisorders) Medische fysiologie II Thema: Toegepaste Cognitieve Psychologie

Stp. 6 6 6

Periode 1 2 5 en 6

Vrije keuze van minimaal 12 ects De invulling kan zijn een profielvak (CWI of HA) of een aanbevolen keuzevak (zie onderstaande lijst). Mogelijke andere keuzevakken kunnen afgenomen worden op het Psychologisch gebied, Sociaal gebied, Biomedisch gebied, op het gebied van Crimologie en op het gebied van Ergonomie/Beweginginspanning. De studieadviseur heeft een lijst van deze vakken. Vakcode 400440

24

3

Profielvakken in Collective Web Intelligence profiel Minimaal 18 ects moeten gekozen worden aan profielvakken. Een combinatie van vakken uit de profielen CWI en HA is ook mogelijk.

Vakcode 813020

5.2.4

5

Verplichte vakken

Vakcode 401015 400083 811003 401034 400551

5.2.3

3

2e jaar Kunstmatige Intelligentie voor studenten gestart in 2008/2009

Vakcode 400054 400552 401014 401020 400084 400558

5.2.2

Geestelijke Gezondheid en Psychopathologie voor AI Laboratorium Human Ambience

Vaknaam Multimedia Authoring


Stp. 6

Periode 1

400561 400435 400118 401042 401036 401013 400543 401016 401010 401008 400410 811028 400559 401033 400557 400380

5.3 5.3.1

6 6 4 3 3 3 6 6 6 6 4 3 3 3 6 6

2 2 2 3 3 3 3 4 4 4 4 5 5 6 6 variabel

Stp. 6 6 6 6 6 6 9

Periode 1 1 2 3 4 5 5 and 6

Stp. 6 6 6 4 3 3 3 6 6 6 6 4 3 3 3 6 6

Periode 1 2 2 2 3 3 3 3 4 4 4 4 5 5 6 6 variabel

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Vakcode 400054 400132 400552 400543 400545 400432 400544

5.3.2

Voortgezet programmeren Information Retrieval Formele talen Inleiding bioinformatica II Inleiding bioinformatica I Heuristieken voor Informatica Design of Multi-Agent Systems Practical Software Modeling Graven in grafen Databases Voortgezette logica Algemene Methoden van Onderzoek Project Programmeren Project Websystemen Project interactive multimedia AI Master orientatie

Vaknaam Design of Multi-Agent Systems Neural Networks Pervasive Computing Design of Multi-Agent Systems Practical Het computationele lexicon Human-Computer Interaction Bachelor referaat

Vrije keuze van minimaal 15 ects Aanbevolen keuzevakken zijn o.a.: Vakcode 400440 400561 400435 400118 401042 401036 401013 400543 401016 401010 401008 400410 811028 400559 401033 400557 400380

Vaknaam Multimedia Authoring Voortgezet programmeren Information Retrieval Formele talen Inleiding bioinformatica II Inleiding bioinformatica I Heuristieken voor Informatica Design of Multi-Agent Systems Practical Software Modeling Graven in grafen Databases Voortgezette logica Algemene Methoden van Onderzoek Project Programmeren Project Websystemen Project interactive multimedia AI Master orientatie

Kunstmatige intelligentie (BSc)

25

5.3.3

Orientatie op de C-, E-, of M-variant Oriëntatie op de C/E/M variant


26



Stp. 6 6 6


6

Medische natuurwetenschappen (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Medische natuurwetenschappen en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

6.1 6.1.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 420218 430105 430089 400288 436501 435051 400300 430013 430510 430511 430060 435107 400302 430094 420199 430061 435096 430067

6.2 6.2.1

Vaknaam Academic Core 1 Natuurkunde Practicum I voor MNW Inleiding Medische natuurwetenschappen Basiswiskunde Medische (patho)fysiologie I Biochemie Calculus I Medische natuurwetenschappen en samenleving Klinische en analytische chemie Practicum Bioanalyse Fysica en medische fysica I Van gen tot geneesmiddel voor MNW Lineaire algebra voor S/MNW/SBI Bio-analytische chemie Van quantum tot molecuul Fysica en medische fysica II Kinetiek van chemische reacties Project Zenuw-werk

Stp. 1 3 3 2 6 6 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 6

Periode 1 1 1 1 1 en 2 2 2 3 3 4 4 4 4 5 5 5 5 6


Vaknaam Stp. Wijsgerige vorming: 3 natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Toegepaste Informatica I voor MNW 3 Thermodynamica voor S/MNW 3 Calculus II voor S/MNW 6 Practicum Biomarkers en biotransformatie 3 Medische fysiologie II 6 Academic Core 2 1

401036 430510 420504

Inleiding bioinformatica I Klinische en analytische chemie Optisch waarnemen voor MNW

Medische natuurwetenschappen (BSc)

3 3 5

Periode 1 1 1 1 en 2 2 2 2MNW periode 4, 2N periode 6, 2-SBI periode 2 3 3 4

27

401021 420506 401007 430076 420503 430021

6.2.2

Mathematische methoden 1 voor MNW Fysische biologie van de cel Biostatistiek I Natuurkunde Practicum II voor MNW Natuurkunde en gezondheid Project Kanker

3 3 3 3 3 6

4 5 5 5 5 6


6.3 6.3.1

4

Verplichte vakken

420507 420501

Vaknaam Kansrekening en statistiek I B Medische technologie Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Structure of Matter Academic Core 3

Stp. 3 6 3 6 1

Periode 1 1 1 3 3-SBI periode 2; 3MNW periode 4,5,6

Verplichte keuze bachelorproject Vakcode 430100 430085 430041 430506 430039 430503

28

Periode 4

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008

Vakcode 430082 430084 435340

6.3.2


Vaknaam Bachelorproject MNW: Medische fysiologie Bachelorproject MNW: Medische fysica Bachelorproject MNW: Bioinformatica / Genomics Bachelorproject MNW: Moleculaire klinische diagnostiek Bachelorproject MNW: Fysica van leven Bachelorproject MNW: Biomoleculaire wetenschappen


Stp. 12

Periode 4 en/of 5

12 12

4 en/of 5 4 of 5.

12

In overleg met de docenten. Periode 4 of 5 In overleg met de docenten.

12 12

6.3.3

Keuzevakken Vakcode 401021 420019 420225

Vaknaam Mathematische methoden 1 voor MNW Elektronica en signaalverwerking Innovatieproject Diagnostiek & gezondheid

Stp. 3 6 6

Periode 4 4, 5 en 6 5



6.3.4


Stp. 6 6 6


Verplichte keuze van 12 sp Vakcode 430028 430080 430081 435024

Vaknaam Thermodynamica van levende systemen Structuurbiologie Kansrekening en statistiek II voor MNW Moderne ontwikkelingen in de farmacochemie voor MNW

Medische natuurwetenschappen (BSc)

Stp. 3 6 6 3

Periode 2 2 2 2

29

30


7

Natuur- en sterrenkunde (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Natuur- en sterrenkunde en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

7.1

1e jaar voor studenten gestart in 2009/2010 Vakcode 420218 420209 420521 420211 420106 400574 420212 420213 420214 400577 420520 420215 420522

7.2 7.2.1

Vaknaam Academic Core 1 Differentiëren en integreren 1 voor N Uitdagingen in de fysica: leven en energie Natuurkunde practicum 1 Mechanica Differentiëren en integreren 2 Programmeren in mathematica Natuurkundig modelleren Optica en optisch waarnemen Differentiëren en integreren 3 Elektromagnetisme Van quark tot biomaterie Project Fysica van leven/energie

Stp. 1 5 6 4 6 3 2 4 6 3 6 8 6

Periode 1 1 1 en 2 1 en 2 1 en 2 2 3 3 4 4 4 en 5 5 6

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Vakcode 435340

Stp. 3

420513 401019 400041 420509 420512 420156 420219

Vaknaam Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Programmeren en simuleren Complexe-functies Lineaire algebra voor BWI en N Versnellers in de gezondheidszorg Klassieke mechanica Quantummechanica Academic Core 2

401025 401023 420510 420514 420515 420516 420511 420518 420517

Statistiek voor Natuurkunde Partiële differentiaalvergelijkingen Fysica van bio-energie Natuurkunde practicum 2 Thermodynamics and Statistical Physics Moderne optica Kernenergie voor Natuurkunde Signalen en systemen Project Systeemmodelleren

3 3 2 5 4 3 2 2 3

Natuur- en sterrenkunde (BSc)

3 3 6 2 4 8 1

Periode 1 1 1 1 en 2 2 2 2, 3 en 4 2MNW periode 4, 2N periode 6, 2-SBI periode 2 3 4 4 4 en 5 5 5 5 6 6

31

7.2.2


7.2.3


Periode 4 4

Vrije keuzevakken Vrije keuzevakken Natuur-en sterrenkunde Vakcode 420202 420204 420508

7.3 7.3.1

Vaknaam Sterrenkunde I Sterrenkunde II Leren en onderwijzen op het natuurkundepracticum

Stp. 3 3 3

Periode 1 5 in overleg met de docent.

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Vakcode 420110 420041 420168 420105 420173

Vaknaam Structuur der materie: subatomaire fysica Natuurkunde practicum 3 Natuurkundige Informatica Mathematische methoden Bachelorproject Natuurkunde

Stp. 3 4 2 6 9

Periode 2 2 en 3 3 4 en 5 5 and 6

Algemene Vorming voor N, S, F, MNW en SBI Alle studenten N, S, F, MNW en SBI moeten kiezen tussen Geschiedenis van de natuurwetenschappen of Maatschappelijke aspecten van de natuurwetenschappen. Vakcode 420153 420148

7.3.2

Periode 4 4

Keuzeruimte Zie voor de invulling hiervan de de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs. Vakcode 420502 420101

32


Vaknaam Bachelorproject Natuurkunde - Extensie Gravitatie en kosmologie


Stp. 6 6

Periode 1

430084 420202 420186 420187 420118 420003 420164 400163 420231 420204 420508 420181

Medische technologie Sterrenkunde I Astrofysica Waarneempracticum Sterrenkunde Quantum Optics Advanced Quantum Mechanics Melkwegstelsels Partiële differentiaalvergelijkingen Planetenstelsels Sterrenkunde II Leren en onderwijzen op het natuurkundepracticum Literatuuropdracht

6 3 6 6 6 6 6 6 6 3 3

1 1 1 en 2 2 4 4 and 5 4 en 5 4 en 5 4 en 5 5 in overleg met de docent.

6

in overleg.



7.4


Stp. 6 6 6


Dubbele bachelor: Natuurkunde en Wiskunde Het is mogelijk om zowel een bachelordiploma Natuur- en sterrenkunde als een bachelordiploma Wiskunde te behalen met een vakkenpakket van totaal 240 studiepunten.

7.4.1

1e jaar voor studenten gestart in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 400573 420521 420211 420106 401027 400574 420212 400298 400021 400577 420520 400190 400042 420216 400087 420522 400299

Vaknaam Stp. Differentiëren en integreren 1 voor W/WN 6 Uitdagingen in de fysica: leven en energie 6 Natuurkunde practicum 1 4 Mechanica 6 Verzamelingen en algebra 6 Differentiëren en integreren 2 3 Programmeren in mathematica 2 Wiskundig modelleren I 3 Encyclopedie voor W/BWI 3 Differentiëren en integreren 3 3 Elektromagnetisme 6 Kansrekening II voor W 6 Lineaire algebra 1 6 Van quark tot biomaterie voor WN 5 Wiskundige analyse I 3 Project Fysica van leven/energie 6 Wiskundig modelleren II 3

Natuur- en sterrenkunde (BSc)

Periode 1 1 en 2 1 en 2 1 en 2 1 en 2 2 3 3 3 4 4 en 5 4 en 5 4 en 5 5 5 6 6

33

400189

7.4.2

Kansrekening I voor W

3

Het vak wordt gegeven in periode 1 voor 1W-B. Het vak wordt gegeven in periode 2 voor 1W-NS, 1W-E en 1WN.

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Vakcode 435340 400386 400004 420509 420156 400462 420510 400082 420514 401004 400088 400026 420511 420518 420517 400437

Vaknaam Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Complexe-functietheorie voor Wiskunde Algemene statistiek voor W/Ect Versnellers in de gezondheidszorg Quantummechanica Wiskundig modelleren III Fysica van bio-energie Lineaire algebra 2 Natuurkunde practicum 2 Algebra 2 Wiskundige analyse II Gewone differentiaalvergelijkingen Kernenergie voor Natuurkunde Signalen en systemen Project Systeemmodelleren Poisson-proces

Stp. 3

Periode 1

6 6 2 8 3 2 3 5 6 6 6 2 2 3 2

1 en 2 1 en 2 2 2, 3 en 4 3 4 4 4 en 5 4 en 5 4 en 5 4 en 5 5 6 6 6

Stp. 3 6

Periode 1 1 en 2

Stp. 6 6 4 5 6 9 9

Periode 1 and 2 1 and 2 2 en 3 3 4 en 5 5 and 6 Voorjaar

Verplichte keuze

Verplichte keuze uit één van beide vakken Vakcode 420513 400580

7.4.3

Vaknaam Programmeren en simuleren Inleiding programmeren voor W/Ect


34

Vaknaam Numerical Methods Measure Theory Natuurkunde practicum 3 Wiskundig modelleren IV Mathematische methoden Bachelorproject Natuurkunde Bachelorproject Wiskunde


8

Scheikunde (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Scheikunde en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

8.1 8.1.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 420158 400288 435077 435092 435051 435079 400300 435141 435087 435080 400302 435088 435089 435091 430061 435097 435096 435083 435094

8.2 8.2.1

Vaknaam Mechanica voor Scheikundigen Basiswiskunde Basischemie Basispracticum Scheikunde Biochemie Chemische binding Calculus I Anorganische chemie I Analytische chemie Chemie / farmacochemie en samenleving Lineaire algebra voor S/MNW/SBI Why Chemical Reactions Happen Practicum Anorganische chemie Organische chemie I Fysica en medische fysica II Fysische chemie I: statistische thermodynamica Kinetiek van chemische reacties Practicum Analytische chemie Macromoleculen

Stp. 3 2 3 4 6 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

Periode 1 1 1 1 2 2 2 3 3 4 4 4 4 5 5 5 5 6 6

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Vakcode 435007 435290 435203 435002 435108 435099 435194 435003 435195 430516 435102 435192

Vaknaam Organische chemie II Anorganische chemie II Thermodynamica voor S/MNW Calculus II voor S/MNW Fysische chemie II: moleculaire interactie en dynamica Bioanalyse eiwitten Theoretische chemie I Programmeren voor Chemici Theoretische chemie II Integrated Practical Course Project Katalyse Synthese practicum

Scheikunde (BSc)

Stp. 3 3 3 6 3 3 3 6 3 12 6 6

Periode 1 1 1 1 en 2 2 3 3 en 4 3 en 4 4 5 6 2F: 1; 2S: 2

35

8.2.2


8.3


Periode 4 4

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Het derde jaar omvat een studielast van 60 sp, waarvan 18 sp verplicht. De overige 42 sp zijn individueel in te vullen: keuzeruimte (eventueel minor) en een eindproject/proeve van bekwaamheid (12 sp, eventueel uit te breiden tot 18 of 24 sp).

8.3.1

Verplichte vakken Vakcode 435196 435064 435340 435109 435350 435012

8.3.2

Vaknaam Theoretische chemie III Spectroscopie Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Organische chemie III: moderne organische synthese Computational (Pharmaco)Chemistry Kernspinresonantie (NMR)

Stp. 3 6 3

Periode 1 1 1

3

2

6 3

2 2

Eindprojecten/Proeve van bekwaamheid Hieronder de secties met de mogelijkheden die zij aanbieden. NB: het is ook mogelijk als tweede Bachelorproject een eindproject Farmacochemie te doen. Kijk voor de mogelijkheden bij de opleiding Farmaceutische wetenschappen. Analytische Chemie en Toegepaste Spectroscopie (ACAS) Vakcode 435490

Vaknaam Multidimensionale scheidingstechnieken

Stp. 12

435460

Bio-analytische screeningstechnieken

12

435470

Spectroscopische detectie- en identificatietechnieken

12

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met docenten.

Fysische Chemie (FC) Vakcode 435052

36

Vaknaam Imaging en Laser Control van FotoChemie


Stp. 12

Periode In overleg met de docenten.

Organische en Anorganische Chemie (OAC) Vakcode 435550

Vaknaam Synthese en structuuranalyse

Stp. 12

Periode In overleg met de docenten.

Stp. 12


Theoretische Chemie (TC)

8.3.3

Vakcode 435540

Vaknaam Theoretische chemie (eindproject)

435570

Toegepaste theoretische chemie (eindproject)

12

Oriëntatie op de mastervarianten Oriëntatie op de C/E/M variant


8.3.4


Stp. 6 6 6


Keuzeruimte Mogelijke keuzevakken Verdiepingsvakken ACAS Vakcode 435039 435037 435032 435028 435026

Vaknaam Keuzevak Spectroscopische detectie- en identificatietechnieken Keuzevak Multidimensionale scheidingstechnieken Keuzevak Luminescentiespectroscopie en Molecuul-Molecuul interactie Keuzevak BioAnalytische screeningstechnieken Keuzevak BioAnalytische massaspectrometrie

Stp. 3 3 3 3 3

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

Verdiepingsvakken Organische chemie Vakcode 435104

Vaknaam Organometaal synthese

435450

Macromoleculen en katalyse

Scheikunde (BSc)

Stp. 12 6

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de

37

435440

Natuurstoffen

6

435018

Organometaalchemie

3

435017

Computationele organische chemie

9

435016

Practicum Moderne synthetische methoden

9

docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

Verdiepingsvakken Theoretische chemie Vakcode 430539

Vaknaam Keuzevak Theoretische Chemie

Stp. 6

430538

Keuzevak Theoretische Chemie

3


Verdiepingsvakken Fysische chemie Vakcode 430541

Vaknaam Keuzevak Fysische Chemie

Stp. 6

430540

Keuzevak Fysische Chemie

3


Verdiepingsvakken Farmacochemie Vakcode 430549 430548 430547 430546 430545 430544 430543 430542

38

Vaknaam Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, DDSA Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, DDSA Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, CMCT Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, CMCT Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DDTF Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DDTF Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DD&S Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DD&S


Stp. 6 3 6 3 6 3 6 3

Periode In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten. In overleg met de docenten.

9

Science, Business and Innovation (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Science, Business and Innovation en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld de studieadviseur, rooster, enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website.

9.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Vakcode 420218 420220 61111030 400288 420193 400300 435051 435095 420194 420198 430060 430061 61141000 430502 420196

9.2

Vaknaam Academic Core 1 Inleiding Science, Business and Innovation Business Administration in the Service Industry Basiswiskunde Practicum Natuurkunde voor SBI Calculus I Biochemie Innovatieproject Geneesmiddelen Materialen Innovatiewetenschappen Fysica en medische fysica I Fysica en medische fysica II Finance and Financial Arithmetic Analyse en diagnostiek Innovatieproject Energie

Stp. 1 3

Periode 1 1

6

1

2 3 3 6 6 6 3 3 3 6 3 6

1 2 2 2 3 4 4 4 5 5 5 6

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Vakcode 60111020 60211030 60111030 420223 430513 60121020 420219 420227 420228 428001 400302 435106 420222 420225 420226

Vaknaam Marketing 1.1 Management en organisatie 2.1: Structuur en leiderschap Management en organisatie 1.1: Strategie en besluitvorming Statistiek voor SBI en F Thermodynamica voor SBI en F Marketing 1.2 Academic Core 2

Stp. 3 3

Toegepaste Informatica voor SBI Ondernemerschap en innovatie Wijsgerige vorming 1: Filosofie van management en organisatie Lineaire algebra voor S/MNW/SBI Van gen tot geneesmiddel Duurzame energie 1 Innovatieproject Diagnostiek & gezondheid Innovatieproject Alternatieve brandstoffen

Science, Business and Innovation (BSc)

Periode 1 1

3

1

6 3 3 1 3 3 3

1 en 2 2 2 2MNW periode 4, 2N periode 6, 2-SBI periode 2 3 3 4

3 6 6 6

4 4 en 5 4 en 5 5

6

6

39

9.3 9.3.1

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Vakcode 428002

9.3.2

61312040 420519 420501

Vaknaam Wijsgerige vorming 2: Wetenschapsfilosofie Technology and Innovation Modelleren Academic Core 3

430518 430509

Innovatiemanagement Bachelorproject SBI

Stp. 3 6 3 1 3 24

Periode 1 1 2 3-SBI periode 2; 3MNW periode 4,5,6 4 4, 5 en 6

Keuzepakketten in het derde studiejaar De keuzeruimte van 18 ects moet ingevuld worden met coherente pakketten. Een andere invulling van genoemde keuzeruimte is alleen mogelijk na toestemming van de examencommissie. Keuzepakket A SBI

De keuzeruimte van 18 ects moet ingevuld worden met een coherent pakket Vakcode 435002 405017 420507 422515

Vaknaam Calculus II voor S/MNW Dynamical Models 1 Structure of Matter Condensed Matter Physics in Energy Technology

Stp. 6 3 6 3

Periode 1 en 2 2 3 5 en 6

Keuzepakket B SBI

De keuzeruimte van 18 ects moet worden ingevuld met een coherent pakket Vakcode 436501 435079 430103 435103

Vaknaam Medische (patho)fysiologie I Chemische binding Farmaceutische toxicologie Moleculaire modeling voor Farmacochemici

Stp. 6 3 3 6

Periode 1 en 2 2 3 6

Keuzepakkket FSW

De keuzeruimte van 18 ects moet worden ingevuld met een coherent pakket, waarbij aanvullend 2 ects van onderstaand pakket wordt opgenomen in de stageruimte Vakcode 708116 708111 704134

40

Vaknaam Gedrag en communicatie in organisaties Sociale netwerken en organisaties Kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden I


Stp. 10 5 5

Periode 2e semester 1e helft 2e semester 1e helft 2e semester

Keuzepakket FEWEB - Bedrijfswetenschappen

De keuzeruimte van 18 ects moet worden ingevuld met een coherent pakket, waarvan verplicht 60311070 en 61322100 en naar keuze 61322000. Over andere keuzemogelijkheden kan contact worden opgenomen met Prof.dr.ir. B.A.G. Bossink Vakcode 60311070 61322100 61322000

Vaknaam Midden- en kleinbedrijf Knowledge Management Organization Perspectives and Dynamics

Stp. 6 6 6

Periode 1 2 2

Keuzepakket FEWEB - Strategy and organization


Vaknaam Knowledge Management Organization Perspectives and Dynamics Strategic Management and the Strategy Process

Stp. 6 6 6

Periode 2 2 4

Keuzepakket FEWEB - Transport and Supply Chain management


Vaknaam Knowledge Management Transport, Distribution and Logistics Services Logistics

Science, Business and Innovation (BSc)

Stp. 6 6 6

Periode 2 2 4

41

42


10

Wiskunde (BSc) De hier gepresenteerde informatie betreft alleen de structuur van de bacheloropleiding Wiskunde en de gedetailleerde vakomschrijvingen. De complete informatie over de bacheloropleiding, bijvoorbeeld invulling keuzeruimte, college- en tentamenroosters, studieadviseur enzovoorts is te vinden op de desbetreffende pagina van de facultaire website: http://www.few.vu.nl/onderwijs.

10.1 10.1.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Gezamenlijke vakken Vakcode 400573 401027 400574 400021 400298 400577 400042 400190 400087 400299 400020 400189

Vaknaam Stp. Differentiëren en integreren 1 voor W/WN 6 Verzamelingen en algebra 6 Differentiëren en integreren 2 3 Encyclopedie voor W/BWI 3 Wiskundig modelleren I 3 Differentiëren en integreren 3 3 Lineaire algebra 1 6 Kansrekening II voor W 6 Wiskundige analyse I 3 Wiskundig modelleren II 3 Dynamische systemen 3 Kansrekening I voor W 3

Periode 1 1 en 2 2 3 3 4 4 en 5 4 en 5 5 6 6 Het vak wordt gegeven in periode 1 voor 1W-B. Het vak wordt gegeven in periode 2 voor 1W-NS, 1W-E en 1WN.

Vakken voor Wiskunde met keuze Econometrie/BWI Vakcode 64171000 64181000

Vaknaam Inleiding Operationele Research Inleiding Wiskundige Economie

Stp. 6 6

Periode 1 en 2 4 en 5

Stp. 6 6

Periode 1 en 2 4 en 5

Stp. 6 6

Periode 2 4 en 5

Vakken voor Wiskunde met Natuurwetenschappen Vakcode 420106 420520

Vaknaam Mechanica Elektromagnetisme

Vakken voor Biomedische Wiskunde Vakcode 435051 400584

Vaknaam Biochemie Moleculaire celbiologie en genetica

Wiskunde (BSc)

43

10.2 10.2.1


10.2.2

Periode 1 en 2 1 en 2 1 en 2 3 4 4 en 5 4 en 5 6 6 Afhankelijk van opleiding.

Vaknaam Topologie I Algebra 2 Wijsbegeerte

Stp. 6 6 3

Periode 1 en 2 4 en 5 5

Verplichte vakken studievariant Biomedische Wiskunde Vakcode 436501 471035 401018

10.2.4

Stp. 6 6 6 3 3 6 6 3 2 1

Verplichte vakken Wiskunde met keuze Econometrie/BWI of Natuurwetenschappen Vakcode 400416 401004 400433

10.2.3

Vaknaam Inleiding programmeren voor W/Ect Complexe-functietheorie voor Wiskunde Algemene statistiek voor W/Ect Wiskundig modelleren III Lineaire algebra 2 Gewone differentiaalvergelijkingen Wiskundige analyse II Project Wiskunde Poisson-proces Studie en loopbaan

Vaknaam Medische (patho)fysiologie I Algemene ecologie (FEW) Biomedische wiskunde 1

Stp. 6 6 3

Periode 1 en 2 26.04.2010-28.05.2010 4 en 5

Verplichte keuze Algemene Vorming voor WenI


10.3 10.3.1

Stp. 3 3

Periode 3 3

3e jaar voor studenten gestart in 2007/2008 Verplichte vakken Dit studieonderdeel bevat 30 studiepunten. De overige 30 studiepunten worden ingevuld door keuze A of keuze B. Vakcode

44


Vaknaam


Stp.

Periode

401028 401039 400591 400433 400136 401040

10.3.2

6 6 5 3 1 9

1 and 2 1 and 2 3 5 Afhankelijk van opleiding. Voorjaar

Invulling keuze A Wiskunde voor 30 sp. Tenminste 15 studiepunten dienen te worden gekozen uit onderstaande keuzevakken. Ten hoogste 15 studiepunten mogen ingevuld worden door vakken op tweedejaarsniveau uit de bacheloropleiding Econometrie of de bacheloropleiding Informatica, of de bacheloropleiding Natuur- en sterrenkunde, of de oriëntatie op de C-, E- of M-variant. Vakcode 401029 400076 400079 400582 400180 400482 401018 417002 400046 400027 400163 400521 400323 417001

10.3.3

Measure Theory Numerical Methods Wiskundig modelleren IV Wijsbegeerte Studie en loopbaan Bachelorproject Wiskunde

Vaknaam Statistical Data Analysis Applied Analysis: Financial Mathematics Topology II Discrete wiskunde Mathematical System Theory Algebraic Topology Biomedische wiskunde 1 Analyse op variëteiten Markov-ketens Grondslagen waarschijnlijkheidsrekening Partiële differentiaalvergelijkingen Algebra 3 Asymptotic Statistics Lineaire analyse

Stp. 6 6 6 6 6 6 3 6 6 6 6 6 8 6

Periode 1 and 2 1 and 2 1 and 2 1 en 2 4 and 5 4 and 5 4 en 5 4 en 5 4 en 5 4 en 5 4 en 5 Semester 1 Fall Semester 2

Oriëntatie op de mastervarianten Oriëntatie op de C/E/M variant



Wiskunde (BSc)

Stp. 6 6 6


45

10.4

Dubbele bachelor Wiskunde en Natuurkunde Het is mogelijk om zowel een bachelordiploma Natuur- en sterrenkunde als een bachelordiploma Wiskunde te behalen met een vakkenpakket van totaal 240 studiepunten.

10.4.1

1e jaar voor studenten die beginnen in 2009/2010 Verplichte vakken Vakcode 400573 420521 420211 420106 401027 400574 420212 400298 400021 400577 420520 400190 400042 420216 400087 420522 400299 400189

10.4.2

Vaknaam Stp. Differentiëren en integreren 1 voor W/WN 6 Uitdagingen in de fysica: leven en energie 6 Natuurkunde practicum 1 4 Mechanica 6 Verzamelingen en algebra 6 Differentiëren en integreren 2 3 Programmeren in mathematica 2 Wiskundig modelleren I 3 Encyclopedie voor W/BWI 3 Differentiëren en integreren 3 3 Elektromagnetisme 6 Kansrekening II voor W 6 Lineaire algebra 1 6 Van quark tot biomaterie voor WN 5 Wiskundige analyse I 3 Project Fysica van leven/energie 6 Wiskundig modelleren II 3 Kansrekening I voor W 3

Periode 1 1 en 2 1 en 2 1 en 2 1 en 2 2 3 3 3 4 4 en 5 4 en 5 4 en 5 5 5 6 6 Het vak wordt gegeven in periode 1 voor 1W-B. Het vak wordt gegeven in periode 2 voor 1W-NS, 1W-E en 1WN.

2e jaar voor studenten gestart in 2008/2009 Verplichte vakken Vakcode 435340 400386 400004 420509 420156 400462 420510 400082 420514 401004 400088 400026 420511 420518

46

Vaknaam Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek Complexe-functietheorie voor Wiskunde Algemene statistiek voor W/Ect Versnellers in de gezondheidszorg Quantummechanica Wiskundig modelleren III Fysica van bio-energie Lineaire algebra 2 Natuurkunde practicum 2 Algebra 2 Wiskundige analyse II Gewone differentiaalvergelijkingen Kernenergie voor Natuurkunde Signalen en systemen


Stp. 3

Periode 1

6 6 2 8 3 2 3 5 6 6 6 2 2

1 en 2 1 en 2 2 2, 3 en 4 3 4 4 4 en 5 4 en 5 4 en 5 4 en 5 5 6

420517 400437

Project Systeemmodelleren Poisson-proces

3 2

6 6

Verplichte keuze

Verplichte keuze uit één van beide vakken Vakcode 420513 400580

10.4.3

Vaknaam Programmeren en simuleren Inleiding programmeren voor W/Ect

Stp. 3 6

Periode 1 1 en 2

Stp. 6 6 4 5 6 9 9

Periode 1 and 2 1 and 2 2 en 3 3 4 en 5 5 and 6 Voorjaar


Vaknaam Numerical Methods Measure Theory Natuurkunde practicum 3 Wiskundig modelleren IV Mathematische methoden Bachelorproject Natuurkunde Bachelorproject Wiskunde

Wiskunde (BSc)

47

48


11 naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing

doelgroep naam code docent studiepunten periode doel inhoud


doelgroep

Examenonderdelen Academic Core 1 420218 drs. J.B. Buning 1 1 Het ontwikkelen van de academische vaardigheden nodig voor de bachelor. Binnen dit vak ontwikkel je 5 (MNW,N) of 6 (SBI) academische vaardigheden (oordeelsvermogen, mondeling communiceren, schriftelijk communiceren, projectmatig werken, leervaardigheden, en (alleen voor SBI) onderzoeksmethoden en technieken). Deze vaardigheden zijn in verschillende vakken aan de orde en ontwikkel je binnen die vakken. In tutorbijeenkomsten worden deze vaardigheden in onderling verband en in toekomstig beroepsperspectief gezet. De ontwikkeling van de vaardigheden houd je bij in een digitaal portfolio. De voortgang wordt besproken in tutorbijeenkomsten. Handleiding academische vorming en tutoraat. Aan het einde van het jaar wordt aan de hand van het portfolio door de tutor vastgesteld of de ontwikkeling van de academische vaardigheden op schema is. Het door de student opgestelde plan van aanpak voor het 2e jaar wordt met de tutor besproken en goedgekeurd. Aan het einde van de bachelor moeten alle vaardigheden voldoende beoordeeld worden. 1N, 1SBI, 1MNW Academic Core 2 420219 drs. J.B. Buning 1 2MNW periode 4, 2N periode 6, 2-SBI periode 2 Het ontwikkelen van de academische vaardigheden nodig voor de bachelor. Binnen dit vak ontwikkel je 5 (MNW,N) of 6 (SBI) academische vaardigheden (oordeelsvermogen, mondeling communiceren, schriftelijk communiceren, projectmatig werken, leervaardigheden, en (alleen voor SBI) onderzoeksmethoden en technieken). Deze vaardigheden zijn in verschillende vakken aan de orde en ontwikkel je binnen die vakken. In tutorbijeenkomsten worden deze vaardigheden in onderling verband en in toekomstig beroepsperspectief gezet. De ontwikkeling van de vaardigheden houd je bij in een digitaal portfolio. De voortgang wordt besproken in tutorbijeenkomsten. Handleiding academische vorming en tutoraat. Aan het einde van het jaar wordt aan de hand van het portfolio door de tutor vastgesteld of de ontwikkeling van de academische vaardigheden op schema is. Het door de student opgestelde plan van aanpak voor het 3e jaar wordt met de tutor besproken en goedgekeurd. Aan het einde van de bachelor moeten alle vaardigheden voldoende beoordeeld worden. 2N, 2SBI, 2MNW

Examenonderdelen

49

naam code docent studiepunten periode doel inhoud werkwijze literatuur toetsing

doelgroep

Academic Core 3 420501 drs. J.B. Buning 1 3-SBI periode 2; 3MNW periode 4,5,6 Het ontwikkelen van de academische vaardigheden nodig voor de bachelor. Binnen dit vak sluit je je ontwikkeling als academicus op bachelorniveau af. Je voert het plan van aanpak uit dat je het vorige jaar bij Academic Core hebt geschreven en besproken met je tutor. De ontwikkeling van de vaardigheden houd je bij in een digitaal portfolio. De voortgang wordt besproken in tutorbijeenkomsten. Handleiding academische vorming en tutoraat. In de loop van het jaar wordt aan de hand van het portfolio door de tutor vastgesteld of de ontwikkeling van de academische vaardigheden afgerond is. Voor SBI studenten geldt dat aangetoond moet zijn de vaardigheden op voldoende niveau te beheersen om aan het bachelorproject deel te kunnen nemen. 3SBI, 3MNW

subject code lecturer credits period aim content

Advanced Quantum Mechanics 420003 prof.dr. P.J.G. Mulders 6 4 and 5 To further develop skills in performing quantum mechanical calculations. • Angular momentum: review of general theory, intrinsic and orbital angular momentum, state space, addition of angular momenta, ClebschGordan coefficients, 3j-symbols, vector operators, Wigner-Eckart theorem and applications, such as the Zeeman effect and hyperfine structure. The role of the rotation group is exemplified. • Systems of identical particles: spin and statistics, exchange degeneracy, permutation operator, symmetric and anti-symmetric states, construction rules, two-electron atoms, excited states of Helium, many-electron atoms, Hartree and Hartree-Fock methods. • Time dependent problems: evolution operator, interaction picture, timedependent perturbation theory, periodic perturbations, Rabi flopping frequency, magnetic resonance, adiabatic approximation, sudden approximation, interactions of quantum systems with radiation, spontaneous emission, line width, forced harmonic oscillator, coherent states, quantization of the electromagnetic field, photon distributions. • Relativistic quantum physics: Klein-Gordon and Dirac equations, charge and current densities, continuity equations, negative-energy solutions, coupling to an electromagnetic field, Pauli equation, application to the hydrogen atom. form of tuition To be decided depending on the number of participants. mode of assessment Oral or written (depending on the number of participants) target audience 3N, mPhys-PS, mPhys-TP, mCh

50


naam code docent studiepunten periode inhoud

AI Master orientatie 400380 dr. M. Hoogendoorn 6 variabel AI Master orientatie is een keuzevak bedoeld als afsluiting van de bachelorstudie Kunstmatige Intelligentie. De invulling van een project verschilt per studentenkoppel, en betreft bij voorkeur een onderwerp in de richting van een van de specialisaties die mogelijk zijn binnen de Master Kunstmatige Intelligentie. Om te beginnen dient men contact op te nemen met de coördinator van de projecten: dr. M. Hoogendoorn ([email protected]). toetsing Werkstuk. doelgroep 3AI


werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode inhoud

AI-Kaleidoscoop 400001 prof.dr. F.A.H. van Harmelen 6 1 Het college geeft een overzicht van de belangrijkste deelgebieden van de Kunstmatige Intelligentie (waaronder kennissystemen, zoektechnieken, machine learning, productiesystemen, planning, spelprogramma's, enzovoort). In de eerste 4 weken worden de basisbegrippen van zoekmethoden behandeld. In de daaropvolgende periode wordt tijdens elk college steeds een deelgebied in grote lijnen behandeld, alsmede een representatief element van het deelgebied in detail. Bij deze elementen staat de representatie van kennis en het zoeken naar oplossingen in zoekruimten centraal. Eerste 4 weken: werkcollege en werkboek daarna hoorcollege en huiswerkopgaven. Luger & Stubblefield, Artificial Intelligence. Benjamin Cummings Publishing. Schriftelijk tentamen 1AI-CWI, 1AI-HA, 1I, 1-IMM Algebra 2 401004 prof.dr. R.M.H. de Jeu 6 4 en 5 Deel I: algemene groepentheorie. Groepen, homomorfismen, quotiëntgroepen, en groepswerkingen. Er wordt in het bijzonder aandacht besteed aan eindige groepen. Deel II: ringen en lichamen. We volgen twee richtingen. De eerste richting betreft abstracties van deelbaarheid, ontbinding in factoren, en priemelementen, met toepassingen op concrete getalringen. De tweede richting betreft de studie van priemidealen en maximale idealen, en de bijhorende Examenonderdelen

51

quotiëntringen (integriteitsringen en lichamen). Het bindende thema is dus "idealen", en er wordt de nodige aandacht besteed aan het rekenen hiermee. toetsing Schriftelijk tentamen met voortentamen. doelgroep 2W, 2WN subject code credits period content

Algebra 3 400521 6 Semester 1 The course description is available on http://studiegids.uva.nl/web/uva/sgs/en/c/6475.html

target audience 3W, mMath remarks Course registration is compulsory via http://studieweb.student.uva.nl before 17 August 2009; includes registration for the examination. naam code docent studiepunten periode doel inhoud werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code docent studiepunten periode inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis

52

Algebra en discrete wiskunde I 400002 prof.dr. R.M.H. de Jeu 3 2 Ontwikkeling van basale kennis omtrent eindige lichamen. Enkele intermediaire noties (ring, vectorruimte) worden gebruikt in een vervolgcollege over discrete wiskunde. Modulorekenen, Commutatieve unitaire ringen, veeltermringen, eindige lichamen. Hoorcollege met practicum. Er wordt een dictaat beschikbaar gesteld. Schriftelijk. 3I Logische taal en redeneermethoden (400043). Algebra en discrete wiskunde II 400003 prof.dr. R.M.H. de Jeu 3 4 Teltheorie: combinaties en rangschikkingen met/zonder herhaling, laatjesprincipe, inclusie-exclusie principe, Mobius inversie, recursie, machtreeksen (theorie en toepassingen). Inleiding coderingstheorie. Hoorcollege met practicum. Dictaat "Combinatoriek" (deel 1 van het dictaat Combinatoriek, grafentheorie en getaltheorie van de Open Universiteit). Er worden nota's over coderingstheorie beschikbaar gesteld. Schriftelijk. 3I Algebra en Discrete Wiskunde I (400002) en noties van calculus (bij machtreeksen). Exacte wetenschappen

subject code lecturer credits period content

literature mode of assessment target audience recommended background knowledge

Algebraic Topology 400482 dr. T. Bauer 6 4 and 5 Fact: If you have a dog which is completely covered in hair, then there is no way of combing that hair smooth, so that there is no parting or bald spot. This is the so-called `hairy dog theorem'. Fact: no matter how badly you make a sandwich out of two pieces of bread and a slice of ham, it is always possible to find a plane cutting the sandwich which bisects exactly each piece of bread and the slice of meat. This is the so-called `ham-sandwich theorem'. Fact: if you associate to each point of the Earth's surface the two numbers t and p given by temperature and air pressure at this point, then there is always at least one point which has the same values for t and p as its diametrically opposite one. This is the so-called `Borsuk-Ulam theorem'. These are all very deep geometric facts about the shapes of dogs, ham sandwiches and the Earth; they are especially deep as they are true for any shape or size of dog, sandwich or planet, and they are all proven by a remarkably successful set of mathematical ideas and methods that date from the early mid of last century. These ideas and ones like them constitute the subject Algebraic Topology. The basic idea of the subject is to find a formal way to translate geometric problems into an appropriate algebraic language. If this is done successfully, then the geometric problem is usually reduced to a fairly simple piece of algebra and can be solved by algebraic means. In this course we provide the technical tools (fundamental group, homology groups of topological spaces) and shall prove each of the facts above by translating the underlying geometry into questions about integers, groups or vector spaces. To be announced. Oral examination. 3W, mMath Topologie I and Algebra II.

naam code coördinator docenten

Algemene ecologie (FEW) 471035 prof.dr. M.A.P.A. Aerts prof.dr. M.A.P.A. Aerts; prof.dr. H.A. Verhoef; dr. M.P. Berg; dr. J.H.C. Cornelissen; dr.ir. B.W. Kooi studiepunten 6 periode 26.04.2010-28.05.2010 doel Inzicht geven in de relatie tussen organismen en hun milieu en de invloed van de mens op behoud en beheer van biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen. Eindtermen: Examenonderdelen

53

inhoud

werkwijze

literatuur toetsing

naam code docent studiepunten contacturen periode doel

54

De studente is in staat: • de basisprincipes van populatiedynamica, levensgemeenschapssamenstelling en ecosysteem functioneren te benoemen en te begrijpen en aan de hand van wiskundige modellen te analyseren • de basisprincipes van zelfregulerende mechanismen binnen ecosystemen te benoemen en te begrijpen • de belangrijke factoren die natuurbeheer en biodiversiteitsbehoud bepalen te benoemen • de belangrijke factoren te benoemen die de relatie mens en ecosysteem bepalen Cursusniveau: 1. Theoretisch algemeen deel • Algemene inleiding: Hoe kan een mens duurzaam leven op aarde? • Basisprincipes van de ecologie: het functioneren van ecosystemen • Basisprincipes van de ecologie: levensgemeenschappen, biomen en aquatische milieus • Basisprincipes van de ecologie: zelfregulerende mechanismen binnen ecosystemen • Natuurlijke successie • Populatiedynamica en in het bijzonder de menselijke populatie • Analyse van predator-prooi- en concurrentiemodellen m.b.v. stelsels differentiaalvergelijkingen en fasediagrammen • Patronen in biodiversiteit en het behoud ervan • Basisprincipes van de ecologie: stromen van energie en materie • Klimaatverandering en de rol van de mens daarin • Plagen en pesticiden • Natuurbeheer en -behoud • Theoriecolleges gedurende de eerste maand (28 uur) • Schriftelijke opdrachten maken over de theorie • Werkcollege • Computerpractica (2 dagdelen), waarin (a) menselijke populatiegroei wordt gesimuleerd; (b) effecten van atmosferische N-depositie en natuurbeheer op heides wordt gesimuleerd • Dagexcursie naar de Oostvaardersplassen Verplicht boek: C.R. Townsend, M. Begon &J.L. Harper. Essentials of Ecology, Blackwell Science Publishers, Oxford. 2008 (3rd edition). De computerpractica en de excursie zijn verplicht. Als deze niet worden gevolgd, kan er geen eindcijfer worden gehaald. Het algemene theoretisch deel wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. Algemene Methoden van Onderzoek 811028 dr. W. Donk 3 84 (3 tentamen, 12 hoorcollege, 69 zelfstudie) 5 Kennismaking met de methoden van empirisch onderzoek met de bedoeling de student in staat te stellen onderzoek in methodologisch opzicht te Exacte wetenschappen

evalueren. inhoud Aan de orde komen: • wetenschapstheorie; • logische redeneringen; • beschrijvend, relationeel en experimenteel onderzoek; • empirische cyclus; • meetschalen; • betrouwbaarheid; • validiteit; • steekproef en populatie; • onafhankelijke, afhankelijke en controle variabelen; • contaminerende variabelen; random error; • binnen-proefpersonen en tussen-proefpersonen designs; • factoriële, kleine-N en quasi-experimentele designs. werkwijze Hoorcolleges en BlackBoard quizzes. De cursus bestaat uit 6 hoorcolleges. Studenten kunnen zelfstandig oefenen met de collegestof aan de hand van vragen die middels BlackBoard quizzes zullen worden aangeboden. Studenten zullen steeds feedback krijgen over hun prestatie na het maken van deze BlackBoard quizzes. literatuur Elmes, D.G., Kantowitz, B.H., Roediger, H.L. (2006). Research Methods in Psychology (8th Edition). Thompson Wadsworth: Belmont, U.S.A. toetsing tentamen (multiple choice) opmerkingen Let op: voor dit vak dien je je tijdig aan te melden (aanmelden kan tot uiterlijk 3 weken voor de aanvang van het vak) in TIS. Door aanmelding in TIS sta je ook automatisch aangemeld voor de eerst volgende tentamengelegenheid en voor het vak in Blackboard. naam code docent studiepunten periode doel inhoud

Algemene statistiek voor BWI 400218 dr. F. Mone-Bijma 6 4 en 5 Een inleiding in de basisbegrippen van de mathematische statistiek Het doel van de wiskundige statistiek is om met behulp van kansmodellen uitspraken te doen over een gegeven situatie waarin toeval een rol speelt. Daarbij kan gedacht worden aan het vergelijken van twee medische behandelingen, waarbij zelden een van de twee in alle omstandigheden beter is, het opstellen en aanpassen van een model voor voorraadbeheer, waarin rekening moet worden gehouden met stochastische fluctuaties van de vraag in de tijd of de analyse van beurskoersen, waarin het toeval een overduidelijke rol speelt. In de statistiek wil men op grond van waarnemingen uitspraken doen over de kansverdeling waaruit deze waarnemingen afkomstig zijn. Het college Algemene Statistiek is een eerste inleiding in de wiskundige statistiek, en bouwt voort op de colleges Kansrekening uit het eerste studiejaar. De belangrijkste onderwerpen van het college zijn schatten, toetsen, en het construeren van betrouwbaarheidsgebeiden. Deze kernbegrippen worden met behulp van een reeks standaardproblemen geillustreerd. We beperken ons Examenonderdelen

55

daarbij tot de zogenaamde parametrische statistiek, dat wil zeggen dat de kansverdeling op één of meer parameters na bekend is. werkwijze Hoorcollege, werkcollege, inleveropgaven, computeropgaven. Zie de website voor meer informatie. literatuur Collegedictaat. toetsing Twee schriftelijke deeltentamens en computeropgaven. Zie de website voor meer informatie. doelgroep 2BWI opmerkingen Website: http://www.math.vu.nl/stochastics/onderwijs/algstatbwi naam code studiepunten periode docent doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code studiepunten periode docent inhoud

56

Algemene statistiek voor W/Ect 400004 6 1 en 2 dr. M.A. Jonker Een inleiding in de basisbegrippen van de mathematische statistiek. In de statistiek wil men op grond van waarnemingen uitspraken doen over de kansverdeling waaruit deze waarnemingen afkomstig zijn. In dit college wordt een overzicht gegeven van de basisbegrippen. Deze worden geillustreerd met voorbeelden uit vooral de parametrische statistiek, dat wil zeggen dat de kansverdeling op één of meer parameters na bekend is. Achtereenvolgens komen schattingstheorie, toetsingstheorie en de constructie van betrouwbaarheidsintervallen aan de orde. Daarbij staan begripsvorming en de presentatie van enkele veel gehanteerde methoden centraal. In de bijbehorende instructie komen naast een aantal interessante praktijkproblemen ook meer wiskundig getinte vraagstukken ter sprake. Om met het in het college ontwikkelde wiskundige gereedschap te leren omgaan, is het werkcollege onmisbaar. Collegedictaat. Schriftelijk, met een voortentamen, een tentamen en inleveropgaven. Zie de website voor meer informatie. 2W, 2Ect, 2WN Calculus I, Calculus II voor W/N, Kansrekening I, en Kansrekening II. Vereist voor deelname aan het tentamen: Kansrekening I of Kansrekening II. Analyse BWI 1 400005 3 4 prof.dr. R.C.A.M. van der Vorst In dit college komen verschillende onderwerpen uit de analyse aan bod: • Complexe Calculus: complexe getallen, modulus en argument, exponentiële schrijfwijze, oplossen polynoomvergelijkingen; • Differentiaalvergelijkingen: scheiden van variabelen, lineaire d.v. van de 1ste en 2de orde, variatie van constanten, differentie vergelijkingen, Laplace-transformatie; • Reeksen: complexe (macht)reeksen, genererende functies, verwisseling van limietprocessen, convolutie, Fourierreeksen. Exacte wetenschappen

werkwijze toetsing doelgroep voorkennis naam code docent studiepunten periode inhoud


naam code docenten studiepunten periode doel inhoud


College met werkcollege. Schriftelijk tentamen. 2BWI, 2Ect Vereiste voorkennis voor deelname aan het tentamen: Calculus 1 (400567) en Calculus II voor BWI/Ect (400301) Analyse BWI 2 400006 dr. R. van der Hout 3 5 In dit vak worden reële functies van meer variabelen bestudeerd. Aan de orde komen: • limiet en continuïteit; • de gradient en de (totale) afgeleide; • kettingregel en formule van Taylor; • optimalisatie zonder nevenvoorwaarden; • optimalisatie met nevenvoorwaarden via de methode van Euler-Lagrange. College met werkcollege. R.A. Adams - Calculus (6th ed) Schriftelijk tentamen. 2BWI Veronderstelde voorkennis: Lineaire Algebra voor BWI (400041). Vereiste voorkennis voor deelname aan het tentamen: Calculus I voor BWI/Ect (400567) en Calculus II voor BWI/Ect (400301). Analyse en diagnostiek 430502 dr. H. Lingeman; prof.dr. H. Irth 3 5 Het doel van dit studieonderdeel is het leren omgaan met (bio-)analytische processen zoals deze zich in, met name, de klinische chemie en farmaceutische industrie afspelen. De (bio-)analytische chemie speelt een belangrijke rol in de ondersteuning van research en ontwikkeling, proces- en producten controle, waarborging van kwaliteit en optimalisatie van processen. Aan de hand van voorbeelden, uit de farmaceutische industrie, zal duidelijk gemaakt worden welke analytisch chemische processen een rol spelen bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Verder zal het belang van de (bio-)anlytische chemie in een klinisch-chemische setting - preventie, diagnose, therapie duidelijk aan de orde komen. De nadruk zal hierbij liggen op het scheiden en detecteren van biomarkers in complex monsters en de eisen waaraan geschikte methoden moeten voldoen. Verder zullen gewenste en ongewenste interacties met excipients ("hulpstoffen") en interacties met DNA en eiwitten aan de orde komen. Hoorcollege, werkcolleges en casus. Materiaal door de docent(en) beschikbaar gesteld. De studenten zullen worden beoordeeld aan de hand van de door hen uitgewerkte casus. Hiervoor moet een rapport worden geschreven en een Examenonderdelen

57

presentatie worden gegeven. doelgroep 1-SBI naam code studiepunten periode doelgroep opmerkingen

Analyse op variëteiten 417002 6 4 en 5 Keuzevak, 3W De vakbeschrijving is beschikbaar op http://studiegids.uva.nl/sgs/WebSite_nl

naam code docenten studiepunten periode doel

Analytische chemie 435087 prof.dr. H. Irth; dr. H. Lingeman 3 3 Het verwerven van kennis en het aanleren van analytische technieken die gebruikt kunnen worden bij de (quantitatieve) bepaling van organische verbindingen in complexe matrices. In een geïntegreerd hoor-/werkcollege komen de technieken aan de orde die gebruikt kunnen worden voor zowel de kwalitatieve als kwantitatieve bepaling van organische componenten en bijvoorbeeld hun ontledingsproducten. Techinieken die bestudeerd worden zijn de klassiek nat-chemische methoden alsmede chromatografische / electroforetisch scheidingen met de hierbij horende detectie en identifcatie technieken. Geïntegreerd hoor-/werkcollege. Harris, D.C. Quantitative Chemical Analysis en een studiehandleiding verstrekt door de docent. Schriftelijk tentamen 1S

inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing 58

Anorganische chemie I 435141 prof.dr. L. Visscher 3 3 Het doel van dit college is het aanleren van basiskennis op het gebied van de anorganische chemie. In het hoorcollege wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • Nomenclatuur van de anorganische chemie • Structuur van en binding in vaste stoffen (metalen, covalente en ionogene roosterverbindingen) • Periodiek systeem der elementen (eigenschappen van hoofdgroepelementen) • Overgangsmetalen en coördinatiechemie (structuur en binding) Colleges (hoorcollege, instructiecollege) 26 uur. Shriver & Atkins: Inorganic chemistry, 4th ed, Oxford University Press, 2006. Schriftelijk tentamen. Exacte wetenschappen

doelgroep 1S naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze literatuur

toetsing doelgroep opmerkingen subject code lecturer credits period content

form of tuition literature mode of assessment entry requirements target audience

Anorganische chemie II 435290 dr. A.W. Ehlers 3 1 Het doel van dit college is het verder uitbreiden van de basiskennis op het gebied van de anorganische chemie opgedaan in het college Anorganische chemie I, in het bijzonder m.b.t. de coördinatiechemie en de organometaalchemie. In het hoorcollege wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • Coördinatiechemie (structuur en assymmetrie van overgangsmetaalcomplexen, binding en electronenstructuur, magnetisme, Jahn Teller verstoring, reacties van coördinatieverbindingen) • Organometaalchemie (18-electronenregel, carbonylcomplexen, DewarChatt model, metaal-metaalbinding) Colleges (hoorcollege, werkcolleges), Zelfstudie. Atkins, P. e.a., Shriver & Atkins: Inorganic chemistry, 4th ed, Oxford University Press, 2006. Hagerman, M., Schnabel, C, Solutions manual to accompany Shriver and Atkins Inorganic Chemistry 4/e, Oxford University Press, 2006. Schriftelijk tentamen. Tot de tentamenstof behoort alle op het college behandelde stof, alsmede de hierboven genoemde delen van het studieboek. Herkansing mogelijk mondeling. 2S, 2F Aanvullend materiaal is online beschikbaar via blackboard. Applied Analysis: Financial Mathematics 400076 prof.dr. A.C.M. Ran 6 1 and 2 This course gives an introduction to financial mathematics. The following subjects will be treated: • introduction in the theory of options; • the binomial method; • introduction to differential equations; • the heat equation; • the Black-Scholes formula and applications; • introduction to numerical methods, approximating the price of an (american) option. Lectures (2 hours per week) and practical work (2 hours per week). The students have to turn in homework. Wilmott, P., Howison, S., Dewynne, J., The Mathematics of Financial Derivatives, A student introduction. Cambridge Unversity Press, 1995. Homework exercises and oral examination For participation to the exam: Calculus I (400300) and Calculus II (400301). 3W, mMath, mBMI, 3Ect Examenonderdelen

59

remarks It is possible to do some additional work by elaborating on a specific subject from the theory of partial differential equations or financial mathematics.

naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis subject code credits period target audience remarks

Astrofysica 420186 prof.dr. L. Kaper 6 1 en 2 Inleiding astrofysica met nadruk op de bouw en evolutie van sterren. Fysische interpretatie van waarnemingen en begrip van de natuurkunde op universele schaal. Sterrenkunde verenigt verschillende disciplines binnen de natuurkunde. Voor het begrip van de bouw en evolutie van sterren is kennis van de fysische processen die zich afspelen op de kleinste schaal (bijv. fusie van waterstof) net zo hard nodig als van processen met een veel groter bereik, zoals bijv. stralingstransport. Het bestuderen van sterren vindt voornamelijk plaats door het nauwkeurig waarnemen en interpreteren van het licht dat deze objecten uitzenden. Voor een goede analyse van het (ster)spectrum is gedegen kennis van de atoomstructuur en de wisselwerking tussen licht en materie vereist. In dit college komen de belangrijkste fysische processen in sterren aan bod en wordt inzicht gegeven in de basisbegrippen van het stralingsveld en stralingstransport. De positie van een ster in het Hertzsprung-Russell diagram bepaalt waar een ster zich op zijn levenspad bevindt. De bouw van het waterstofatoom, excitatie, ionisatie, stralingsovergangen, Einsteincoefficienten en lijnverbreding zijn van belang om te begrijpen hoe het sterspectrum wordt gevormd en voor de spectrale classificatie van sterren. Het laatste deel van het college gaat in op de vorming en evolutie van sterren, tot en met het einde van een ster als witte dwerg, neutronenster of zwart gat. Hoorcolleges ondersteund door werkcolleges. Syllabus en werkcollegeopgaven. Schriftelijk tentamen. 3N Inleiding Sterrenkunde. Asymptotic Statistics 400323 8 Fall mMath, mSFM This course is part of the joint national master programme in mathematics. For schedules, course locations and course descriptions see http://www.mastermath.nl. Registration required via http://www.mastermath.nl

naam Bachelor Project Theoretical Chemistry code 430517 60


docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep opmerkingen

prof.dr. L. Visscher 12 In overleg met de docenten. Het aanleren van de vaardigheden die gebruikt worden in de quantumtheoretische chemie. Het doen van berekeningen om een beter inzicht te krijgen in moleculaire structuur, reactiemechanismen of spectroscopie is niet meer weg te denken uit de moderne chemie. In dit bachelorproject wordt onder gekeken naar hoe de theorie achter deze methoden tot stand komt en hoe deze theorie kan worden gebruikt in moderne quantumchemische software (ADF, DIRAC). Daarnaast krijgt de toepassing en validatie van recent ontwikkelde methoden veel aandacht. Actuele onderwerpen die aan bod kunnen komen zijn subsysteem dichtheids¬functionaaltheorie, ab initio moleculaire dynamica, responstheorie, chemie en spectroscopie van f-elementen lanthanides, actinides). De student krijgt in de eerste weken een verdieping van de stof die aan de orde is gekomen in de cursus Computational Chemistry. Hierbij zal de nadruk liggen op technieken die relevant zijn voor het gekozen onderzoeksproject. Daarna worden deze methoden toegepast in een onderzoeksproject onder dagelijkse begeleiding van een van de promovendi en/of postdocs van de sectie. P.W. Atkins, Molecular Quantum Mechanics, 3rd ed., Oxford University Press. Selectie van recente review artikelen. Toetsing geschiedt op basis van een onderzoeksverslag 3S, 3F Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435126) of 24 studiepunten (vakcode 435127).

subject code docent credits period doel

Bachelor referaat 400544 dr. V.N. Stebletsova 9 5 and 6 De doelstelling van het college is drieledig: 1. Kennisvermeerdering. De student doet uitvoerige kennis op over de zelfgepresenteerde onderwerpen. 2. Aanleren van vaardigheden. De student vergroot zijn/haar vaardigheden op de volgende gebieden: * hoe materiaal gezocht kan worden uit (bibliotheek en WWW); * schrijven van een wetenschappelijk artikel; * presenteren; * verwerken van evaluaties. 3. Oriëntatie op de keuze van een mastervariant en specialisatiegebied ter voorbereiding op de arbeidsmarkt. inhoud In dit werkcollege wordt aan de hand van artikelen een overzicht gegeven van een aantal belangrijke onderzoeksthema's binnen het vakgebied Kunstmatige Intelligentie. Enkele thema's die aan bod komen zijn: kennisrepresentatie (-talen, -systemen, -logische beschrijvingen, enzovoorts) redeneertypen (redeneren met onzekerheid, metaredeneren, enzovoorts) Examenonderdelen

61

expliciet representeren van strategische kennis kennisverwerving Studenten leren een literatuuronderzoek uitvoeren en daar zowel schriftelijk als mondeling verslag van te doen. De docenten leveren ondersteunend materiaal voor het aanleren van deze vaardigheden. Eerst doen studenten een literatuurstudie en stellen onderzoeksvragen op (eerste artikel + presentatie), en daarna een onderzoek doen (tweede artikel + presentatie). Binnen dit vak zal dan voldoende ruimte gecreëerd worden om een rapport (twee artikelen tezamen) te schrijven met een werklast van 6 ects, wat beschouwd kan worden als afrondend element van de Bachelor opleiding. 1sp is voor de Studie en Loopbaan: Diverse vaardigheden zoals het maken van een persoonlijk profiel, individuele en groepsgewijze oriëntatie op de arbeidsmarkt (advertentieanalyse, schriftelijke en mondelinge rapportage van een netwerkinterview) en het gemotiveerd kiezen voor een mastervariant en/of specialisatiegebied op de arbeidsmarkt. werkwijze Werkcollege (week 14 - 26). Gedurende het college voert elke student twee projecten uit onder begeleiding van een docent. Elk project bestaat uit het schrijven van een eigen artikel met bijbehorende presentatie. Het uitgevoerde project wordt tijdens speciale nabesprekingsbijeenkomsten besproken en geëvalueerd door een docent. literatuur H.A.J.M. Lamers, "Hoe schrijf ik een wetenschappelijke tekst?", Coutinho, Bussum 1993. toetsing Dit vak wordt beoordeeld op basis van teksten, de presentaties en participatie m.b.t. discussie en beoordeling van medestudenten. doelgroep 3AI naam code coördinator studiepunten periode inhoud

Bachelorproject Farmacochemie BMA 430523 dr. J.N.M. Commandeur 12 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.

naam code coördinator studiepunten periode inhoud

Bachelorproject Farmacochemie BMA 430524 dr. J.N.M. Commandeur 18 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.

naam Bachelorproject Farmacochemie BMA code 430525 coördinator dr. J.N.M. Commandeur 62


studiepunten 24 periode In overleg met de docenten. inhoud De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent. naam code coördinator studiepunten periode inhoud

Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DD&S 430526 dr. J.N.M. Commandeur 12 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.






Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DDTF 430529 dr. J.N.M. Commandeur 12 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DDTF 430530 dr. J.N.M. Commandeur 18 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Examenonderdelen

63

Neem tijdig contact op met de docent. naam code coördinator studiepunten periode inhoud

Bachelorproject Farmacochemie Medicinal Chemistry, DDTF 430531 dr. J.N.M. Commandeur 24 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, CMCT 430532 dr. J.N.M. Commandeur 12 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.






Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, DDSA 430535 dr. J.N.M. Commandeur 12 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.

naam Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, DDSA code 430536 64


coördinator studiepunten periode inhoud

dr. J.N.M. Commandeur 18 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Bachelorproject Farmacochemie Molecular Toxicology, DDSA 430537 dr. J.N.M. Commandeur 24 In overleg met de docenten. De inhoud van het bachelorproject wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.

naam code coördinator studiepunten periode doel

Bachelorproject Informatica 400182 dr. R.C. de Vrijer 6 2 en 3, of 5 en 6 • de student in aanraking brengen met onderzoek in een deelgebied van de informatica en daar zo mogelijk een bijdrage in laten leveren; • het leren van het (onder begeleiding) zelfstandig uitvoeren van een project; • het presenteren van de gevonden resultaten; • het project kan ook dienen voor orientatie of als voorbereiding op een van de masterspecialisaties. Het project is bedoeld als afsluiting van de bachelorstudie informatica en heeft een invulling die verschilt per student en per onderzoeksgroep, altijd in overeenstemming met de begeleider. Een student kan daarvoor een keuze maken uit onderwerpen die worden aangeboden, maar eventueel ook zelf een onderwerp voorstellen. Meer gedetailleerde informatie raadpleeg is te vinden in de Handleiding Bachelorproject Informatica, via http://www.few.vu.nl/onderwijs/bachelors/inf/bachelorproject.html Er zijn orienterende startbijeenkomsten gepland in periode 2 en 5. Daarna gaat de student op zoek naar een begeleider en een onderwerp. Er kan dan meteen al begonnen worden, maar het zwaartepunt van het werk ligt in het algemeen in periode 5 en 6. Het werk aan het project wordt individueel verricht en mondt uit in een verslag en een mondelinge presentatie op het tweemaal jaarlijkse Bachelor Seminar Informatica. Voor meer gedetailleerde informatie en de relevante data raadpleeg de handleiding en de webpagina over het Bachelorproject: http://www.few.vu.nl/onderwijs/bachelors/inf/bachelorproject.html Individuele beoordeling op basis van werkstuk en mondelinge presentatie. Meer bijzonderheden vind je in de handleiding. Studenten kunnen dit vak doen als de overige vakken van het bachelorprogramma (vrijwel) zijn afgerond.

inhoud

werkwijze

toetsing entreevoorwaarden

Examenonderdelen

65

doelgroep 3I opmerkingen Dit vak wordt twee keer per jaar aangeboden. naam code coördinator studiepunten periode doel inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

Bachelorproject MNW: Bioinformatica / Genomics 430041 prof.dr. J. Heringa 12 4 of 5. Oriëntatie en voorbereiding op de master Bioinformatics. Nadere kennismaking met en verdieping in het vakgebied bioinformatica. In het kader van deze cursus wordt een bacheloropdracht uitgevoerd, waarmee de student laat zien dat hij / zij kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc. die in de bachelorfase aan de orde zijn geweest, kan toepassen in een project van enige omvang. De bacheloropdracht dient daarmee als 'proeve van bekwaamheid'. Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van praktische oefeningen en een onderzoeksproject onder leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen. Toetsing vind plaats door beoordeling van het eindverslag: de bacheloropdracht, en door toetsing van de theorie. 3MNW Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen, in het bijzonder de cursus Inleiding Bioinformatica. Bovenstaande beschrijving is voorlopig. De integratie van theoretische en praktische elementen staat nog ter discussie. Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 430096) of 24 studiepunten (vakcode 430106).

naam code coördinator studiepunten periode opmerkingen

Bachelorproject MNW: Biomoleculaire wetenschappen 430503 dr. M.H. Siderius 12 In overleg met de docenten. Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 430504) of 24 studiepunten (vakcode 430505).


Bachelorproject MNW: Fysica van leven 430039 dr.ir. G.J.L. Wuite 12 Periode 4 of 5 Oriëntatie en voorbereiding op de afstudeerrichting Fysica van Leven in de

66


MNW-masteropleiding. inhoud Nadere kennismaking met en verdieping in dit vakgebied. In het kader van deze cursus wordt een bacheloropdracht uitgevoerd, waarmee de student laat zien dat hij / zij kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc. die in de bachelorfase aan de orde zijn geweest, kan toepassen in een project van beperkte omvang. De bacheloropdracht dient daarmee als 'proeve van bekwaamheid'. werkwijze Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van een opdracht aan de hand van een beperkte probleemstelling onder er leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. literatuur Nader te bepalen. toetsing Toetsing vind plaats door beoordeling van het eindverslag en de uitvoering van de bacheloropdracht. doelgroep 3MNW voorkennis Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen. opmerkingen Bovenstaande beschrijving is voorlopig. De integratie van theoretische en praktische elementen staat nog ter discussie. Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 430107) of 24 studiepunten (vakcode 430108). naam code coördinator studiepunten periode doel inhoud

werkwijze


Bachelorproject MNW: Medische fysica 430085 dr.ir. Th.J.C. Faes ([email protected]) 12 4 en/of 5 Oriëntatie en voorbereiding op de MNW-masterspecialisatie Medische fysica (Medical Physics) in de MNW- masteropleiding. Nadere kennismaking met en verdieping in medisch fysica. In dit project voert de student een opdracht uit, waarmee hij/zij laat zien kennis en vaardigheden op het gebied van theorie, experimenteel werk, data analyse, schriftelijk en mondeling rapporteren, etc., kan toepassen in een project van beperkte omvang op het gebied van de medische fysica. De bacheloropdracht is daarmee een 'proeve van bekwaamheid.' Bestudering van leerboek en/of andere relevante vakliteratuur d.m.v. begeleide zelfstudie, uitvoering van een opdracht aan de hand van een beperkte probleemstelling onder leiding van een stafmedewerker, schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Er is een handleiding bacheloropdracht beschikbaar. Nader te bepalen voor betreffende opdracht. Toetsing vindt plaats door beoordeling van de schriftelijke en mondelinge verslaggeving, alsmede over de wijze van uitvoering van de bacheloropdracht. 3MNW Basiskennis uit de gevolgde MNW-bachelorstudie. • Voor meer informatie over beschikbare bachelor-opdrachten: Zie Examenonderdelen

67

•

•

naam code coördinator studiepunten periode doel inhoud

werkwijze


Blackboard onder Bachelorproject Medische Fysica. Minimaal 6 weken voor aanvang van opdracht contact opnemen met de coordinator Th.J.C.Faes ([email protected]) o.v.v. Aanmelden MNWBachelor stage Medische fysica. Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 430099) of 24 studiepunten (vakcode 430110).

Bachelorproject MNW: Medische fysiologie 430100 dr. G.J.M. Stienen (([email protected])) 12 4 en/of 5 Oriëntatie en voorbereiding op de MNW-masterspecialisatie Medische Fysiologie (Medical Physiology) in de MNW-masteropleiding. Nadere kennismaking met en verdieping in de medisch fysiologie. In dit project participeert de student in medisch georiënteerd onderzoek, op cardiovasculair gebied. In dit kader zal met een grote mate van zelfstandigheid een aantal experimenten worden uitgevoerd of een literatuurstudie worden verricht binnen lopend onderzoek naar het vóórkomen, de oorzaken en/of de behandeling van hart- en vaatziekten. Bestudering van de relevante vakliteratuur. Vervolgens stelt de student, in overleg met de begeleider (promovendus, postdoc of stafmedewerker) een werkplan op voor de uitvoering van het project. Dit wordt afgesloten met een schriftelijke en mondelinge verslaggeving. Nader te bepalen, afhankelijk van het onderwerp. Toetsing vindt plaats door beoordeling van de praktische uitvoering en de schriftelijke en mondelinge verslaggeving. 3MNW Basiskennis overeenkomend met de tot dan toe gevolgde bacheloropleiding Medische Natuurwetenschappen. Minimaal 6 weken voor aanvang contact opnemen met de coördinator. Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 430101) of 24 studiepunten (vakcode 430109).


Bachelorproject MNW: Moleculaire klinische diagnostiek 430506 dr. H. Lingeman 12 In overleg met de docenten. Het gebruik van technieken en meetmethoden die gebruikt worden om klinische diagnosis te kunnen stellen. inhoud In een nauwe samenwerking met het VUmc zal aan technieken en meetmethoden worden gewerkt die in de klinische chemie worden gebruikt om ziektebeelden te voorspellen (preventie), om een diagnosis te stellen en om een therapie te bewaken. Dit betekent dat het vinden en bepalen van

68


werkwijze literatuur toetsing doelgroep opmerkingen

biomarkers, endogene (b.v. eiwitten, hormonen, lipiden) verbindingen en hiervan afgeleide metabolieten en het bepalen van concentratie-tijd curven in biologische monsters om een optimal therapie te kunnen instellen aan de orde kunnen komen. Zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. Praktische handleidingen en basisliteratuur. Eindverslag en posterpresentatie. 3MNW, 3F Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 430507) of 24 studiepunten (vakcode 430508).

subject Bachelorproject Natuurkunde code 420173 Het project kan met 6 sp worden uitgebreid -vakcode 420502 docent dr. P.J. Blankert credits 9 period 5 and 6 doel Tonen dat de kennis en vaardigheden op het gebied van experimenteren, gebruik van theoretische modellen en data-analyse, die in de bachelorfase aan de orde geweest zijn, kunnen worden toegepast in een project van enige omvang. Verder wordt ook ruim aandacht besteed aan en getoetst op academische vaardigheden zoals oordeelsvermogen, mondeling en schriftelijk communiceren, projectmatig werken en leervaardigheden. inhoud Het project kan zowel van experimentele als van theoretische aard zijn en wordt uitgevoerd binnen één van de secties van de afdeling Natuurkunde & Sterrenkunde of Fysica & Medische Technologie. werkwijze Het verrichten van literatuuronderzoek, het uitvoeren van het onderzoek, het schrijven van een verslag en het houden van een mondelinge presentatie. Er wordt een grote mate van zelfstandigheid verwacht. De begeleiding wordt verzorgd door promovendi of medewerkers. toetsing De beoordeling vindt plaats op grond van het vertoonde inzicht en de vaardigheid tijdens de uitvoering van het experiment of de theoretische opdracht en de schriftelijke en mondelinge verslaggeving. doelgroep 3N, 3WN opmerkingen Aanmelding voor het bachelor project dient plaats te vinden bij de secretaresse van het natuurkundepracticum (kamer T-127). Alvorens zich aan te melden dient in verband met een goede studieplanning contact opgenomen te worden met de docentmentor of studieadviseur. De handleiding met inschrijvingsformulier is te vinden op http://www.few.vu.nl/onderwijs/bachelors/ns/bachelorproject.pdf Het bachelorproject kan eventueel uitgebreid worden met zes studiepunten uit de keuze ruimte. De uitbreiding dient wel apart beoordeeld te worden en door de examencommissie goedgekeurd te zijn alvorens met het bachelorproject begonnen wordt. naam Bachelorproject Natuurkunde - Extensie code 420502 studiepunten 6

Examenonderdelen

69


Bachelorproject SBI 430509 drs. P. van Hoorn 24 4, 5 en 6 Het bachelorproject is een mini-wetenschappelijk onderzoek dat tot stand komt in overleg tussen Universiteit, student en stagegever. Het project omhelst een onderzoeksvoorstel, de uitvoering, mondelinge presentaties en het verslag. Het voorstel zal de student schrijven volgens het format gehanteerd door NWO of de Europese Commissie en ligt op het terrein van SBI onderzoek. Het voorstel wordt op realiteitswaarde beoordeeld door een SBI staflid en een medewerker van het bedrijf of de organisatie waarmee wordt samengewerkt. inhoud Het Bachelorproject mondt uit in een zelfstandig, schriftelijk werkstuk van de student, waaraan individueel wordt gewerkt. Als het Bachelorproject deel uitmaakt van een groter groepsproject worden deelprojecten geformuleerd voor elke student afzonderlijk. De verslaglegging gebeurt volgens het format van een wetenschappelijk artikel. Het project wordt naast een deskundige vanuit FEW mede beoordeeld door een deskundige vanuit FEWEB en/of FSW. Het verslag heeft de kenmerken van een wetenschappelijke rapportage, waarbij alle vaardigheden op het gebied van wetenschappelijk onderzoek aan de orde komen, voor zover die bij het project relevant zijn, te weten: • Inleiding tot het probleem; eerder werk op het gebied • Vraagstelling • Het verzamelen van gegevens • Analyse van gegevens • Conclusie met betrekking tot de vraagstelling • Geldigheidsgebied antwoord • Voorspellen nieuwe verschijnselen of relaties • Conclusie met betrekking tot technologische en commerciële mogelijkheden • Verantwoording van het bestede budget Het Bachelorproject wordt afgerond met een mondelinge presentatie, waarbij begeleiders en geïnteresseerden van het samenwerkende bedrijf/organisatie worden uitgenodigd. doelgroep 3SBI


70

Bachelorproject Wiskunde 401040 dr. F. Pasquotto; prof.dr. R.C.A.M. van der Vorst 9 Voorjaar Afsluitend project van de Bacheloropleiding. Het bachelorproject is een literatuurstudie onder leiding van een docent Wiskunde over een deel van de Wiskunde naar keuze van de student. Als regel zal de docent de student adviseren over het vinden van een geschikt onderwerp. De student presenteert de resultaten van het onderzoek in een Bachelorsscriptie. Het is aanbevolen het project af te ronden in de maand juni Exacte wetenschappen

van het derde jaar, of desnoods in de maand januari van het vierde jaar. Nadere informatie over dit vak volgt nog. Voor aanvullende informatie zie: http://www.few.vu.nl/onderwijs/bachelors/wis/Handleiding_bachelorproject_ Wis.pdf werkwijze Individueel project. toetsing Werkstuk. doelgroep 3W, 3WN naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep

Basischemie 435077 dr. K. Retra 3 1 Het doel van de cursus is het aanleren van de basisprincipes van chemie en de farmacochemie, het gelijktrekken van het beginniveau van alle studenten. In een geïntegreerd hoor-/werkcollege komen veel onderwerpen van de middelbare school weer aan orde, zoals zuur/base berekeningen, evenwichten, vormingsenergieën en elektrochemie. De nadruk ligt hierbij op berekeningen. Verder zullen nieuwe begrippen worden geïntroduceerd zoals thermodynamische begrippen en stofeigenschappen zoals pKa waarden. Tevens zal aandacht besteed worden aan de achtergrond van de basispractica. Geïntegreerd hoor-/werkcollege. Zumdahl, S.S., Chemical Principles, zesde editie. En een studiehandleiding verstrekt door de docent. Schriftelijk tentamen + actieve deelname aan werkcolleges. Het cijfer wordt pas toegekend als aan de taaltoetsverplichting is voldaan. 1F, 1S


Basispracticum Farmacochemie 435078 dr. J.N.M. Commandeur 4 1 Het aanleren van basisvaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van experimenten alsmede een eerste kennismaking met het onderzoek dat wordt uitgevoerd bij de verschillende secties die betrokken zijn bij de opleiding Farmaceutische Wetenschappen. inhoud Het aanleren van basisvaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van experimenten alsmede de kennismaking met (experimentele) technieken / methoden in de verschillende farmacochemische richtingen.Op het practicum worden enkele experimenten / projecten uitgevoerd waarin een aantal basisvaardigheden wordt geoefend. Deze vaardigheden worden daarna gebruikt bij het uitvoeren van onderzoeksprojecten later in het curriculum. Die vaardigheden betreffen o.a. het bestuderen van de theorie / literatuuronderzoek, definiëren van een hypothese, opstellen van een plan van aanpak, ontwerpen van een experiment, uitvoeren van het experiment, bijhouden van een labjournaal, kritische beoordeling van de resultaten, alsmede mondelingen en schriftelijke rapportage. werkwijze Het practicum wordt wordt uitgevoerd als projectmatig onderwijs, waarbij de Examenonderdelen

71

student aan de hand van opdrachten zelf alle noodzakelijke gegevens, de theoretische achtergrond en de voorschriften moet opzoeken en het experiment zelf vormgeven. literatuur Tijdens het practicum zal voldoende literatuur aanwezig zijn om de opdrachten te kunnen uitvoeren. toetsing De toetsing bestaat uit verschillende onderdelen, o.a. theoretische voorbereiding, experimentele vaardigheden, schriftelijke verslaglegging, presentatie van de resultaten. doelgroep 1F naam code docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep naam code docenten studiepunten periode inhoud

Basispracticum Scheikunde 435092 dr. F. Ariese; dr. J.C. Slootweg 4 1 Het aanleren van basisvaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van experimenten alsmede de kennismaking met (experimentele) technieken / methoden in de verschillende chemische richtingen. Op het practicum worden enkele experimenten / projecten uitgevoerd waarin een aantal basisvaardigheden wordt geoefend. Deze vaardigheden worden daarna gebruikt bij het uitvoeren van onderzoeksprojecten later in het curriculum. Die vaardigheden betreffen o.a. het bestuderen van de theorie, literatuuronderzoek, definieren van een hypothese, opstellen van een plan van aanpak, ontwerpen van een experiment, uitvoeren van het experiment, bijhouden van een labjournaal, kritische beoordeling van de resultaten, alsmede mondelingen en schriftelijke rapportage. Het practicum wordt wordt uitgevoerd als projectmatig onderwijs, waarbij de student aan de hand van opdrachten zelf alle noodzakelijke gegevens, de theoretische achtergrond en de voorschriften moet opzoeken en het experiment zelf vormgeven. Tijdens het practicum zal voldoende literatuur aanwezig zijn om de opdrachten te kunnen uitvoeren. De toetsing bestaat uit verschillende onderdelen, o.a. theoretische voorbereiding, experimentele vaardigheden, schriftelijke verslaglegging, presentatie van de resultaten. 1S

literatuur toetsing doelgroep

Basiswiskunde 400288 dr. R. van der Hout; drs. J.A. Los 2 1 De cursus begint met een herhaling van vwo stof. Daarna komen een aantal nieuwe onderwerpen aan bod: complexe getallen en volledige inductie. Gemengd hoor- en werkcollege. Met de huiswerkopgaven zal de student ongeveer vier uur per week bezig moeten zijn. Jan van de Craats en Rob Bosch, Basiswiskunde. Aangevuld met een dictaat. Afsluitende toets. 1W, 1BWI, 1N, 1S, 1F, 1MNW, 1WN, 1SBI

72


werkwijze

voorkennis vwo-wiskunde b1 naam code docent studiepunten periode inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docenten studiepunten periode inhoud

werkwijze toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

Basiswiskunde I voor AI 400264 dr. G.J.F. Ridderbos 3 5 In dit vak wordt een basis gelegd voor het beschrijven van het gedrag van eenvoudige systemen in wiskundige termen. Dit soort systemen wordt gebruikt voor het modelleren van cognitieve en collectieve intelligente processen. De volgende onderwerpen komen aan bod: • Herhaling en uitbreiding stof van het wiskunde A1 en A2 programma • Voortgezette differentiaalrekening • Inleiding in rijen, reeksen en recurrente betrekkingen • Differentie- en differentiaalvergelijkingen • Inleiding integraalrekening De inhoud van dit vak zal een rol spelen in vakken in het tweede en derde jaar zoals Integratief Modelleren 1 en 2, Neurale Netwerken, Toegepaste statistiek en Machine Learning. Tijdens de colleges is ruimte voor het maken van opgaven; er wordt gestreefd naar een mengvorm van hoorcollege en werkcollege. Wordt nog bekend gemaakt schriftelijk tentamen 1AI Bedrijfscase 400009 dr. R. Bekker; dr. S. Bhulai; prof.dr. R.D. van der Mei 9 5 en 6 De studenten maken middels een bedrijfsbezoek kennis met een bedrijf waar typische BWI-problemen te vinden zijn. Daarbij krijgen ze een opdracht uitgereikt, waarin in groepjes dient te worden gewerkt. De oplossing heeft wiskundig-statistische, informatica-technische en meer algemene bedrijfskundige aspecten. Behalve aan de technische kant (analyse, oplossing) wordt ook veel aandacht besteed aan (schriftelijke en mondelinge) presentatie. In periode 5 wordt gewerkt aan het vooronderzoek: het bedrijfsbezoek, de opdrachtformulering, de planning, de methoden, het literatuuronderzoek, enz. In periode 6 wordt full-time gewerkt aan de oplossing van het probleem. Werkgroepen. Individueel, aan de hand van een bijdrage aan onderzoek, een werkstuk en presentaties. 3BWI Statistical Data Analysis (401029). Verplicht aanmelden via coordinator Bedrijfscase Annemieke van Goor ([email protected]) uiterlijk 6 weken voor aanvang.

naam Bedrijfseconometrie deel 1 code 64371011 Examenonderdelen

73

studiepunten contacturen periode docent doel

3 24 (12 activerende werkvormen, 12 hoorcollege) 1 prof.dr. G.T. Timmer Het verkrijgen van een goed in- en overzicht van modellen en exacte en heuristische methoden uit de deterministische optimalisering. inhoud Dit college beslaat een breed spectrum van optimaliseringsproblemen uit de deterministische optimalisering. Een aantal onderwerpen behandeld in het vak inleiding Operationele Research wordt verder uitgediept (met name Lineaire Programmering). Daarnaast komen nieuwe onderwerpen zoals geheeltallige programmering en netwerkoptimalisatie aan de orde en wordt aandacht besteed aan heuristische methoden voor routeringsproblemen. literatuur • Aanbevolen (niet verplicht): Jensen, P.A. & J.F. Bard, Operations Research: Models and Methods. John Wiley & Sons, 2003. • Collegedictaat. toetsing schriftelijk tentamen

naam code docent studiepunten periode doel

inhoud


Bedrijfsmodellering en requirements engineering 401005 dr. J.F.M. Burg 6 1 Na dit vak is de student in staat: • een probleem- en veranderingsanalyse uit te voeren met betrekking tot een IT vraagstuk in een bedrijfsmatige context; • op modelmatige wijze in kaart te brengen hoe een informatiesysteem als oplossing past in bedrijfsstrategie en bedrijfsproces; • verschillende methodieken toe te passen voor het eliciteren van door de organisatie te stellen eisen aan een te ontwikkelen informatiesysteem. Het vak BedrijfsModellering en Requirements Engineering (BMRE) behandelt de analyse van bedrijfsvraagstukken, waarbij introductie of uitbreiding van een informatiesysteem een van de mogelijke oplossingen is. Dit omvat de activiteiten en methodieken die nodig zijn om: (1) een probleemanalyse uit te voeren met betrekking tot IT vraagstukken in een bedrijfsmatige context; (2) te modelleren hoe een gewenst informatiesysteem past in het bedrijfsproces en aan te geven welke eventuele veranderingen daarbij wenselijk zijn; (3) het ontwikkelen en toetsen van het te stellen pakket van eisen aan een te bouwen informatiesysteem. Het vak bestaat uit een college met een tentamen en een practicum. Beide moeten voldoende zijn. Syllabus. Tentamen plus practicumverslag. 2IMM, 3BWI, 3I

naam Bedrijfssimulatie code 401006 docent prof.dr. G.M. Koole 74


studiepunten periode doel inhoud

6 6 Een kennismaking met de verschillende aspecten van simulatie. In dit vak worden de verschillende aspecten van Monte Carlo en discreteevent simulatie in samenhang bestudeerd. Aan de orde komen: Het modelleren van bedrijfsproblemen, de statistische aspecten van met name de uitkomsten, bestaande programmatuur voor simulatie, en het zelf programmeren van simulaties. werkwijze Zowel college, werkgroep als programmeerprakticum



Bedrijfssystemen 400011 dr. M.R. Rieback 5 4 Het inzichtelijk maken van de basisprincipes van bedrijfssystemen voor single-processormachines. Het college geeft een inleiding op het gebied van bedrijfssystemen (Operating Systems). De volgende onderwerpen komen aan de orde: processen, synchronisatie, geheugenallocatie, multiprogrammering, invoer/uitvoer, protectie. Als voorbeeld van een bedrijfssysteem zal het MINIX-systeem worden behandeld. Hoorcollege van 5 sp (400011) met separaat practicum Operating Systems Practical (400196). Tanenbaum, A.S., Woodhull, A.S., Operating Systems, Design and Implementation 3rd edition. Prentice-Hall, 2006. Schriftelijk. 3I, 3IMM

naam Behandeling van Angst- en Stemmingsstoornissen (Treatment of Anxiety- and Mooddisorders) code 813020 studiepunten 6 contacturen 168 (3 tentamen, 145 literatuurstudie, 20 hoorcollege) periode 1 docent drs. T.A.E. Hoijtink (coordinator) doel Kennisname van de diagnostiek en behandelingsmogelijkheden van enkele vaak voorkomende psychologische klachten. inhoud Het studie-onderdeel bestaat uit twee blokken, te weten stemmingsstoornissen en angststoornissen, inclusief psychotraumata. Per blok zullen epidemiologie, aetiologie, diagnostiek en behandelingsmodaliteiten besproken worden. De meest relevante theoretische invalshoeken (leertheorieën, cognitieve theorieën, psychodynamiek, e.d.). zullen hierbij aan de orde komen, alsmede het onderzoek naar de effectiviteit van behandelingen. Ook zal nader ingegaan worden op lopend onderzoek naar aetiologie en behandelingsresultaat. werkwijze Hoorcolleges, schrijven werkstuk en zelfstudie. Voor de hoorcolleges geldt aanwezigheidsplicht. literatuur • F.A. Albersnagel, P.M.G. Emmelkamp en R.H. van den Hoofdakker (1998): Depressie: theorie, diagnostiek en behandeling. Tweede druk. Examenonderdelen

75

Houten: Bohn Stafleu Van Loghum Hoofdstuk 1 t/m 6. Hoofdstuk 8 en 9. 228 blz; • P.M.G. Emmelkamp, T.K. Bouman en H.A. Scholing (1995): Angst, fobieën en dwang: diagnostiek en behandeling. Tweede druk. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 198 blz.; • R.J. Kleber, C. Mittendorff en O. van der Hart (1997): Posttraumatische stress. Handboek Klinische Psychologie, D 2000, augustus 1997. 27 blz. toetsing tentamen werkstuk. naam code docenten studiepunten periode doel inhoud


Bio-analytische chemie 430094 prof.dr. H. Irth; dr. H. Lingeman 3 5 Het verwerven van kennis en het aanleren van analytische technieken die gebruikt kunnen worden bij de (quantitatieve) bepaling van geneesmiddelen en endogene verbindingen in biologische systemen. In een geïntegreerd hoor-/werkcollege komen de technieken aan de orde die gebruikt kunnen worden voor zowel de kwalitatieve als kwantitatieve bepaling van geneesmiddelen, met de hierbij horende metabolieten en/of ontledingsproducten in een biologische matrix. Technieken die bestudeerd worden zijn chromatografie, electroforese, massa spectrometrie en biologische, enzymatische en immunologische reactie-detectiesystemen. Geïntegreerd hoor-/werkcollege. Harris, D.C., Quantitative Chemical Analysis. En door de docent(en) beschikbaar gesteld materiaal. Schriftelijk tentamen. 1F, 1MNW


Bio-analytische screeningstechnieken 435460 dr. H. Lingeman (coördinator) 12 In overleg met de docenten. Het verwerven van praktisch en theoretisch inzicht omtrent een bepaald thema aan de hand van het zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. inhoud Het primaire doel is het ontwikkelen van complete bioanalytische systemen waarmee zowel de selectiviteit als de gevoeligheid verbeterd kan worden. Bovendien wordt het in de industrie en de kliniek steeds belangrijker om grote aantallen monsters in een korte tijd te kunnen analyseren, vandaar dat de ontwikkeling en optimalisering van geautomatiseerde multidimensionale systemen een belangrijke plaats inneemt. Het gaat hierbij om toepassing van biospecifieke en massaspectrometrische technieken. Centraal staan de ontwikkeling van methoden voor peptiden, eiwitten en metabolieten in een complexe matrix. werkwijze Zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. literatuur Praktische handleidingen en basisliteratuur.

76


toetsing Eindverslag en posterpresentatie. doelgroep 3F, 3S opmerkingen Het bachelor project kan in overleg met de coördinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435117) of 24 studiepunten (vakcode 435118). naam code docenten studiepunten periode doel inhoud


toetsing doelgroep

Bioanalyse eiwitten 435099 dr. H. Lingeman; prof.dr. H. Irth 3 3 Het doel is het verwerven van theoretisch inzicht omtrent de kwalitatieve en kwantitatieve analyse biologische macromolecule met behulp van chromatografische, immunologische en affiniteitstechnieken. Allereerst zullen de verschillende (vloeistof)chromatografische technieken (b.v. size-exclusion, ion-exchange, hydrophobic interaction, reversed-phase) worden besproken waarmee de genoemde verbindingen van elkaar kunnen worden gescheiden. Bijzondere aandacht zal hierbij worden gegeven aan gradient elutie systemen en biospecifieke en massaspectrometrische detectiesystemen. Verder zal het basisprincipe van de immunoassayus en affiniteits technieken worden geïntroduceerd. Hierbij zal met name worden gekeken naar de toepasbaarheid van deze technieken. Het college begint met een theoretische inleiding gevolgd door enkele werkcolleges. Vervolgens zullen de studenten in kleine groepjes aan een casus werken. Over de casus wordt een verslag geschreven. Materiaal beschikbaar gesteld door docent(en). Uitgebreide informatie over de behandelde stof kan worden gevonden in: K.M. Gooding, F.E. Regnier, HPLC of Biological Macromolecules, Chromatographic Science Series, Volume 51, Dekker 1990 en D.S. Hage, Handbook of Affinity Chromatography, Chromtographic Science Series, Volume 92, Dekker 2006. De beoordeling zal plaatsvinden aan de hand van een schriftelijk tentamen en het verslag. Beiden tellen even zwaar mee voor de eindbeoordeling. 2F, 2S


Biochemie 435051 dr. J.C. Vos; dr. M.H. Siderius 6 2 Het hoorcollege dient om inzicht te geven in de basisprincipes van de bouw van levende cellen, de chemische structuur van de bestanddelen van deze cellen en de manier waarop cellen energie winnen uit de afbraak van voedingsstoffen en deze energie gebruiken voor groei en deling, als ook basisprincipes van de moleculaire biologie van de levende cel, de manier waarop genetische informatie in cellen wordt opgeslagen en de verwerking van deze informatie tot de eiwitten van de cel. Ook de belangrijkste aspecten van recombinant DNA technologie worden behandeld. inhoud Er wordt begonnen met het bespreken van de structurele en functionele opbouw van de levende cel, waarna de verschillende soorten Examenonderdelen

77

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten 78

(macro)moleculen die in de cel aanwezig zijn worden behandeld. Vervolgens wordt bekeken op welke manier een cel zijn energie verkrijgt uit voedsel. De afbraakroutes van de belangrijkste voedingsstoffen (koolhydraten en vetten) worden besproken, gevolgd door de structuur en functie van biologische membranen die een centrale rol spelen in de omzetting van de zo gewonnen energie in een voor de cel bruikbare vorm (ATP). Ook de fotosynthese komt aan bod. Tevens de behandeling van de structuur en functie van DNA en de manier waarop DNA in de celkern is opgevouwen tot chromosomen. Vervolgens de genetische informatiestroom DNA -> RNA -> eiwit en de manier waarop deze informatiestroom wordt gereguleerd. Tenslotte komen de belangrijkste onderdelen van de recombinant DNA technologie aan de orde (genetische modificatie, DNA volgorde analyse, PCR, etc.). Hoorcollege en werkcollege aan de hand van vragen over de behandelde stof. Delen uit Alberts, B. et al., Essential Cell Biology, 3e editie, 2009; zoals aangegeven in de studiehandleiding bij dit college. Schriftelijk tentamen. Met het maken van Blackboard opdrachten kan een bonus worden verdient. 1F, 1MNW, 1S, 1SBI, 1W-B Biomedische wiskunde 1 401018 dr. R. Planque 3 4 en 5 • Kennismaken met wiskundige technieken om biologische en medische processen te beschrijven en te analyseren. • Inzicht krijgen wat verschillende typen modellen te bieden hebben - wat hun sterke en zwakke punten zijn. De wiskunde die gebruikt wordt in de biomedische hoek is een minder overzichtelijk bouwwerk dan in veel andere disciplines. Een goed overzicht van de meestgebruikte methoden, hun aannames, sterke en zwakke punten, is dan ook het voornaamste doel van dit vak. We behandelen aan de hand van het boek een aantal van de bekendste modellen die gebruikt wordt bij verscheidene biologische toepassingen, zoals populatiedynamica, besmettelijke ziekten, populatiegenetica, en moleculaire biologie. De wiskunde beperkt zich hoofdzakelijk tot gewone differentiaalvergelijkingen, maar we zullen ook andere technieken behandelen, zoals Leslie matrices, speltheorie en discrete dynamische systemen. Hoorcolleges waarin de theorie wordt behandeld, afgewisseld door werkcolleges waarin de stof wordt geoefend middels opgaven. N.F. Britton, Essential Mathematical Biology, Springer Verlag, 2003. ISBN 185233536X Wekelijkse inleveropgaven, schriftelijk tentamen. 2W, 3W Biostatistiek I 401007 dr. C.M. Quant 3 Exacte wetenschappen

periode 5 doel Inleiding in onderdelen van de kansrekening en statistiek die een rol spelen in de medische natuurwetenschappen. inhoud Introductie van basisbegrippen uit de kansrekening die ten grondslag liggen aan de statistische methoden die een rol spelen in de analyse van medische data. Aan bod komen o.a. beschrijvende statistiek, het kansbegrip, de regel van Bayes, stochastische variabelen, belangrijke kansverdelingen, verwachting en variantie, de centrale limietstelling, betrouwbaarheidsintervallen. Een bijbehorend werkcollege, gedeeltelijk gericht op toepassingen in de medische natuurwetenschappen, biedt gelegenheid beter te leren omgaan met de begrippen. Theoretische concepten worden geïllustreerd d.m.v. computeropdrachten. werkwijze Hoorcollege, werkcollege en computeropdrachten. literatuur Forthhofer RN, Lee ES and Hernandez, M, Biostatistics, A guide to Design, Analysis and Discovery (2nd ed). toetsing Schriftelijk tentamen en computeropdrachten. doelgroep 2MNW voorkennis Basiswiskunde (400288). naam code studiepunten contacturen periode coördinator doel

Business Administration in the Service Industry 61111030 6 32 (14 hoorcollege, 10 casecollege, 8 discussiecollege) 1 dr. M.J. Flikkema Verkrijgen van inzicht in: • het Bedrijfskundig model dat gedurende de bachelorfase wordt gebruikt • de relatie tussen soorten bedrijven, stakeholders, bedrijfsprocessen en bedrijfsfuncties • de wijze waarop veranderingen in bedrijfsprocessen en bedrijfsfuncties de relaties tussen dienstverleners en hun stakeholders, in het bijzonder klanten, beïnvloeden • de bijdragen die vanuit de verschillende bedrijfsfuncties worden geleverd aan het veranderen van de strategische positie van een dienstverlener inhoud BASI is het introductievak Bedrijfskunde met bijzondere aandacht voor dienstverlenende bedrijven. De introductie begint met spelregels en een toelichting van het Bedrijfskundig model, aan de hand waarvan duidelijk wordt hoe het bachelorprogramma van de studie Bedrijfskunde aan de VU is opgebouwd en wat er van studenten wordt verwacht. Daarna wordt in zeven hoorcolleges een overzicht gegeven van soorten bedrijven, soorten stakeholders (bijvoorbeeld klanten en aandeelhouders) en hun onderlinge relatie. De variatie tussen bedrijven blijkt groot, in het bijzonder als we stilstaan bij de verschillende posities die bedrijven kunnen innemen in de markt, in netwerken en in waardeketens. De grote diversiteit aan stakeholders maakt duidelijk dat bij bedrijfskundige vraagstukken vaak verschillende belangen tegen elkaar moeten worden afgewogen. Bedrijfsprocessen vormen belangrijke instrumenten voor het vormgeven en veranderen van de relatie met stakeholders. Denk maar eens aan de impact van thuisbankieren. Maar wat is nou precies een bedrijfsproces en hoe kun je Examenonderdelen

79

dat beschrijven, modeleren, analyseren en verbeteren? Studenten zullen het niet alleen tijdens het hoorcollege, maar ook via een spel, een VISIO workshop en een praktijkcase ervaren. Dan zal ook duidelijk worden hoe bedrijfsprocessen, bedrijfsfuncties (zoals marketing, logistiek, ICT, HRM, inkoop, verkoop en finance) en afdelingen zich tot elkaar verhouden en hoe vanuit de verschillende bedrijfsfuncties bijdragen worden geleverd aan het veranderen van bedrijfsprocessen en de positie van de organisatie als geheel. literatuur • Looy, B.van , R. van Dierdonck & P. Gemmel, Services Management: An Integrated Approach. 2nd edition. London: Prentice Hall, 2003, ISBN 027367353 X. toetsing schriftelijk tentamen 60 procent. Caseuitwerkingen en -presentatie: 40 procent. opmerkingen Voor de case- en discussiecolleges geldt een aanwezigheidsplicht. Bij het tentamen wordt aanwezigheid bij alle hoorcolleges verondersteld. subject code credits contact period co-ordinator lecturers aim

Business Intelligence 61312020 6 18 hours (6 tutorial, 12 lecture) 1 dr. J.F.M. Feldberg prof.dr. A.E. Eiben; dr. J.F.M. Feldberg The primary aim of this course is to establish an elementary frame of reference concerning business intelligence. Despite the fact that the course focus is primarily managerial and not technical, an important objective is to train students in the successful application of a popular decision support tool (Cognos Powerplay). By means of 'learning by doing' elementary skills in the usage of decision support systems are acquired. Students completing this course successfully, will be able to actively collaborate in sensible thinking and deciding about the benefits, development, application, and implementation of business intelligence solutions. The realization of business objectives and sustainable competitive advantage are keywords in this context. In addition to this, the frame of reference offers a point of departure for further self-study to deepen and broaden the knowledge offered. content Modern organizations, in particular the management of these organizations, tend to suffer more from an overload of data than from a lack of data. To a great extent this overload is caused by the overwhelming growth of information systems in organizations. Enterprise Systems (ERP), Customer Relationship Systems (CRM) as well as the growing number of Internetbased applications (e.g. e-commerce) are all important sources for the explosion of financial, production, marketing and other business data. The challenge for most organizations is to develop and build systems that support the transformation of the collected data into knowledge. To be successful in this transformation processes organizations have to develop the capability to aggregate, analyze and use data to make informed decisions. This course deals with the theory concerning business intelligence as well as with the application of business intelligence solutions. To be able to successfully implement business intelligence solutions, one has to have knowledge about

80


literature examination format

recommended background knowledge


inhoud werkwijze

literatuur

toetsing doelgroep

their functioning and proficiency in using them, as well as knowledge about their field of application, e.g., how to select, transform, integrate, condense, store and analyze relevant data. This course uses the term 'business intelligence' in a broad sense. A narrow interpretation would only deal with software solutions ('data warehousing' and 'online analytical processing'). The broad interpretation - to be used in this course - also includes: theories concerning decision making, related decision support systems and their application for management, i.e., data warehousing, online analytical processing and data mining. • Book (to be announced) • Various papers. written interim examination 65 percent practical test (weekly) business intelligence tutorial tests (35 percent). All tests and exams will be administered through a digital test environment. • Basic course in Information Systems, f.e. on the level of Laudon & Laudon, Management Information Systems, Managing the Digital Firm. 9th edition.Prentice Hall, 2004. • O'Brien, James A., Introduction to Information Systems. 12th edition. Mc Graw Hill, 2005. Calculus 1 voor BWI/Ect 400567 dr.ir. R.F. Swarttouw 6 1 Kunnen toepassen van basale calculustechnieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculusopgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. BWI-studenten moeten hiernaast ook calculusvraagstukken kunnen oplossen met behulp van het computerpakket Maple. Econometriestudenten volgen in plaats hiervan extra colleges basiswiskunde onder leiding van dr. R.D. Nobel. Functies van één reële veranderlijke: limiet, continuiteit, afgeleide (incl. toepassingen), primitieve. Taylorpolynoom. Binomium van Newton. Rekenkundige en meetkundige rij. Complexe getallen. Per week 3 x 2 uur hoorcollege en 2 x 2 uur werkcollege. Iedere week kunnen uitwerkingen van enkele opgegeven vraagstukken worden ingeleverd die bij een voldoende resultaat leiden tot een half punt bonus op het tentamencijfer. • Adams, Calculus: A Complete Course, 7th Edition. Pearson, 2009 • vd Craats en Bosch, Basisboek Wiskunde. Pearson • Aanvullend dictaat over complexe getallen • Aanvullend dictaat over Maple huiswerkopdrachten en schriftelijk tentamen 1BWI, 1Ect

naam Calculus 2 voor BWI/Ect code 400301 Examenonderdelen

81


werkwijze

literatuur toetsing doelgroep naam code docenten studiepunten periode doel inhoud werkwijze literatuur toetsing doelgroep

dr.ir. R.F. Swarttouw 3 2 Kunnen toepassen van basale calculus technieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculus opgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. De cursus is een voortzetting van Calculus 1 (400567). De te behandelen onderwerpen zijn: integraal, oneigenlijke integraal, rijen, reeksen, machtreeksen, Taylorontwikkeling, functies van meer veranderlijken, partiële afgeleiden, gebiedsintegraal, herhaalde integraal, poolcoördinaten. Per week 2 x 2 uur hoorcollege en 1 x 2 uur werkcollege. Iedere week kunnen uitwerkingen van enkele opgegeven vraagstukken worden ingeleverd die bij een voldoende resultaat leiden tot een half punt bonus op het tentamencijfer. Adams, Calculus: A Complete Course, 7th Edition. Pearson, 2009 Schriftelijk tentamen, met schriftelijke herkansing. 1BWI, 1Ect Calculus I 400300 dr. J.A. Sanders; dr. F. Pasquotto 3 2 Kunnen toepassen van basale calculustechnieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculusopgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Functies van één reële veranderlijke: limiet, continuiteit, afgeleide met toepassingen, l'Hospital, primitieve, substitutie en partiële integratie, eenvoudige differentiaalvergelijkingen. Werkcollege met huiswerkcorrectie. De cursus wordt gegeven in groepen van circa 40 studenten. Elke groep heeft een docent en een assistent. Adams, Calculus: A Complete Course, Sixth Edition. Pearson, 2006 Schriftelijk tentamen. 1F, 1MNW, 1S, 1SBI


Calculus II voor S/MNW 435002 dr. R. van der Hout 6 1 en 2 De bestudering van wat meer geavanceerde onderdelen van de calculus. Differentiaal- en integraalrekening in meer veranderlijken, extreme waarden van functies van meer veranderlijken, reeksen en machtreeksen, stelling van Taylor, oplossen van differentiaalvergelijkingen m.b.v. machtreeksen. Als de tijd het toelaat: Fourierreeksen en scheiding van variabelen bij partiële differentiaalvergelijkingen. werkwijze Hoorcollege, werkcollege en zelfstudie. literatuur Adams - Calculus, A Complete Course, 6th ed of later. Aanvullende literatuur voor het tweede deel van het vak wordt nader bekend gemaakt.

82


toetsing Schriftelijk tentamen. Aan het eind van periode 1 is er een deeltentamen. doelgroep 2S, 2MNW subject code lecturer credits period aim content

form of tuition literature mode of assessment entry requirements target audience remarks

Capita Selecta Business Informatics 400014 prof.dr.ir. J. Gordijn 4 6 Acquire and practice skills required for participation in a BI conference: reasoning, reading, writing, and presenting your ideas. During the course Capita Selecta Business Informatics students analyze upto-date BI-subjects, as reflected in academic research. Students learn how to reason, and use this knowledge to review others' work, as well as to articulate own ideas and present then orally and in writing. Based on their analysis of some BI-subject students then write a paper and prepare a presentation on that topic. Self-study with lecturer support; presentations. Lecture notes plus book (to be announced). Written exam, paper (article), and presentation. Only students who gave a presentation and submitted a paper may participate in the exam. Business Modeling & Requirements Engineering, Software Engineering. 3IK, mIS, mCS, mBMI More than 4 credits may be granted; contact the teacher for details.


Chemie / farmacochemie en samenleving 435080 dr. J.E. van Muijlwijk-Koezen 3 4 De studenten 4. krijgen inzicht in de "wereld van de chemie", de mensen en organisaties die daarin een rol spelen. Denk bijvoorbeeld aan het beroep van (farmaco)chemicus, het onderzoek, de industrie en het onderwijs. 5. krijgen inzicht in de relatie chemie - samenleving op basis van concrete voorbeelden. 6. ontwikkelen (verder) een aantal academische vaardigheden zoals projectmatig werken, presenteren, rapporteren, doelgericht interviewen, bewust zijn van eigen competenties en motivatie voor het opleidingsgebied, feedback geven en kritisch beoordelen. 7. ontwikkelen een houding om een goed ambassadeur voor hun vak te zijn. inhoud De cursus (Farmaco)Chemie en Samenleving speelt zich af op het grensvlak tussen maatschappij en wetenschap. Een belangrijk onderdeel van deze cursus is het groepswerk: een onderzoek naar het imago van de chemie in de samenleving. Dit onderzoek is gekoppeld aan een tweede onderzoek waarin wordt nagegaan hoe chemici over dat imago denken. De studenten rapporteren uitvoerig over deze onderzoeken, waarbij verschillende vaardigheden worden gevraagd. De cursus kent ook een aantal individuele opdrachten, die vooral betrekking Examenonderdelen

83

hebben op het communiceren over chemie met niet-chemici. De benodigde kennis hiervoor wordt opgedaan in gastcolleges door specialisten uit het vak en korte instructies. Het (verder) ontwikkelen van vaardigheden vindt plaats in workshops. werkwijze Hoor- en werkcolleges, groepsopdrachten en individuele opdrachten. toetsing Beoordeling vindt plaats aan de hand van: • Aanwezigheid en deelname aan de hoor- en werkcolleges • Het functioneren in het groepswerk • De resultaten van de groepsopdrachten • De resultaten van de individuele opdrachten doelgroep 1S, 1F naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Chemische binding 435079 prof.dr. C. Gooijer 3 2 Doel van het college is de introductie van quantummechanische concepten voor het beschrijven van atomen en moleculen om zicht te krijgen op hun chemische eigenschappen. Na een introductie in de quantumwereld wordt het waterstofatoom behandeld en vervolgens de opbouw van het periodiek systeem besproken. Vervolgens komt het concept van chemische binding aan de orde eerst op basis van Lewis-structuren en daarna op basis van elektronen orbitals. Tenslotte zullen de elektronenspectroscopie en de vibratiespectroscopie worden geintroduceerd. Gecombineerd hoorcollege en werkcollege Zumdahl, S.S, Chemical principles, 6th ed, Houghton Mifflin Comp, 2009 ISBN 0-618-94690-X. Chapters 12, 13 and 14 Schriftelijk tentamen 1F, 1S


Complexe-functies 401019 prof.dr. J. Hulshof 3 1 De cursus beoogt enerzijds een inleiding te geven in de theoretische grondslagen van de complexe analyse en anderzijds vaardigheid te verschaffen in het oplossen van vraagstukken zoals het berekenen van integralen en het sommeren van reeksen. inhoud Tijdens het college worden de volgende onderwerpen behandeld: • elementaire eigenschappen van analytische functies • complexe integratie en de stelling en integraalformule van Cauchy • singulariteiten, Laurent-ontwikkeling, residuenstelling werkwijze College en werkcollege. literatuur Complex Variables and Applications (8th edition) van James Ward Brown en Ruel V. Churchill, uitgever: Mc Graw Hill,

84


ISBN 007-126328-4. toetsing Schriftelijk doelgroep 2N voorkennis Differentieren en integreren 1,2,3 opmerkingen Studenten kunnen kiezen uit het 6 puntsvak Complexe-functietheorie voor Wiskunde (vakcode 400386) of het 3 puntsvak Complexe functies (vakcode 401019). Slechts een van beide is toegestaan. De beslissing hierover kan worden uitgesteld tot na het schriftelijk tentamen van het 3 puntsvak. naam code docent studiepunten periode doel

inhoud


Complexe-functietheorie voor Wiskunde 400386 prof.dr. J. Hulshof 6 1 en 2 De cursus beoogt enerzijds een inleiding te geven in de theoretische grondslagen van de complexe analyse en anderzijds vaardigheid te verschaffen in het oplossen van vraagstukken zoals het berekenen van integralen en het sommeren van reeksen. Tijdens het college worden de volgende onderwerpen behandeld: • elementaire eigenschappen van analytische functies • complexe integratie en de stelling en integraalformule van Cauchy • singulariteiten, Laurent-ontwikkeling, residuenstelling • conformal mappings College en werkcollege. Complex Variables and Applications (8th edition) van James Ward Brown en Ruel V. Churchill, uitgever: Mc Graw Hill, ISBN 007-126328-4. Schriftelijk, met deeltentamens aan het einde van perioden 1 en 2. 2W, 2WN Differentieren en integreren 1,2,3 en Wiskundige analyse 1

naam code coördinator docenten studiepunten periode doel

Computational (Pharmaco)Chemistry 435350 dr. F.M. Bickelhaupt dr. A.W. Ehlers; dr. B.C. Oostenbrink; dr. F.M. Bickelhaupt 6 2 Het leren van moderne quantumchemische methoden en met name het toepassen daarvan bij het computerondersteund oplossen van chemische problemen. inhoud Computational chemistry is niet meer weg te denken uit de moderne scheikunde. Tal van moleculaire eigenschappen kunnen met chemische nauwkeurigheid berekend worden, waardoor experimenteel moeilijk of niet te achterhalen grootheden alsnog bestudeerd of voorspeld kunnen worden. De experimentator kan hierdoor veel gerichter te werk gaan en het beoogde doel sneller, met minder kosten en een lager verbruik aan grondstoffen en energie bereiken. Eén van de hoofddoelen van de cursus is het leren van en werken met stateof-the-art quantumchemische en moleculair mechanische methoden en computersoftware. Hierbij komen naast de traditionele ab initio-methoden Examenonderdelen

85


(b.v. Hartree-Fock en post-Hartree-Fock-theorie) o.a. dichtheidsfunctionaaltheorie (DFT), semieëmpirische en krachtveld methoden aan de orde. Deze worden onder meer toegepast op het voorspellen van structuren, het verkennen van potentiaaloppervlakken (bijv. t.b.v. het verkrijgen van reactieprofielen), en moleculaire dynamica (bijv. t.b.v. het onderzoeken van eiwitdynamica en eiwitvouwing). Een tweede hoofddoel is het verkrijgen van de vaardigheid (experimenteel) chemische problemen te vertalen naar een computationele aanpak, die tot een praktische oplossing leidt. Er zal voorts een begin worden gemaakt met het interpreteren van berekende resultaten in termen van modellen van de elektronische structuur. Een wezenlijk punt in deze cursus is het unificerende karakter van computational chemistry: dezelfde theoretische methoden dienen als gereedschap voor het oplossen van diverse vraagstukken uit alle gebieden van de scheikunde, van theoretische en organische chemie tot farmaco- en biochemie. De cursus bestaat uit een hoorcollege en een practicum, waarin een kort researchproject is opgenomen. C. J. Cramer, Essentials of Computational Chemistry - Theories and Models, Wiley, Chichester, 2002. Toetsing geschiedt op basis van een tentamen, een practicumverslag en een mondelinge presentatie. 3F, 3S In verband met het verschil in voorkennis van de studenten S en F is er voor een aantal colleges onderscheid gemaakt in verplichte en vrijwillige collegeuren. De twee college-uren "Symmetrie en Hückel-theorie" zijn verplicht voor 3F studenten en vrijwillig voor 3S studenten. De twee college-uren "Modeling" zijn verplicht voor 3S studenten en vrijwillig voor 3F studenten.


Computationele organische chemie 435017 dr. A.W. Ehlers 9 In overleg met de docenten. Kennismaken met moderne "computational chemistry" methoden om de structuur, eigenschappen en de reactiviteit van organische moleculen te onderzoeken. inhoud In de eerste week van deze cursus word je vertrouwd gemaakt met de methodes en de quantumchemische rekenprogramma's. Daarna ga je een deelprobleem uit lopend onderzoek zelfstandig bestuderen onder begeleiding van een promovendus en/of docent. De nadruk ligt hierbij op de voorspellende waarde van theoretische methoden t.o.v. experimenteel toegankelijke grootheden bij het identificeren van organische verbindingen. Het berekenen van de te verwachten NMR, IR of UV/vis spektra is hierbij van groot belang. Maar ook de bepaling van de absolute configuratie van optisch actieve stoffen met behulp van berekende VCD spectra behoort tot de mogelijke opdrachten. werkwijze Practicumproject.

86


literatuur Foresman, J.B., Frisch, A., Exploring Chemistry with electronic Structure Mehods, 2nd Edition, Gaussian Inc. of in overleg met de docent. toetsing De beoordeling is gebaseerd op het onderzoeksverslag en de nabespreking. doelgroep 3S, 3F voorkennis Organische chemie I & II, Computational Chemistry. naam code docent studiepunten periode doel inhoud


toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen naam code docent studiepunten periode doel

Computernetwerken 400487 dr.ir. H.J. Bos 6 3 Het inzichtelijk maken van de architectuur van computernetwerken en de principes achter communicatie over een netwerk. De nadruk ligt op fundamentele begrippen in digitale communicatie, waarbij data wordt overgestuurd van A naar B via een aantal lagen die verschillende abstracties implementeren. Op de hogere lagen hebben we het over webpagina's, emails, en dergelijke, maar op het lagere niveau worden deze omgezet in netwerkpakketjes en uiteindelijk signalen over fysieke media (bijvoorbeeld lichtpulsen, electrische signalen of radio-transmissies). Deze gelaagde opbouw met steeds verdergaande abstrahering en 'separation of concerns' is een fundamentele aanpak die je in vele hoeken van Informatica tegenkomt. Daarbinnen moeten vervolgens elementaire vragen beantwoord worden zoals: welke route moet data volgen door het netwerk, wat doen we als er fouten optreden, hoe verbinden we twee totaal verschillende netwerken, enz. Onderwerpen die aan de orde komen zijn: de fysieke laag, de datalinklaag, de netwerklaag, de transportlaag en de applicatielaag. De focus van het vak ligt sterk op het Internet en de daarbinnen populaire protocollen (zoals TCP, UDP, Ethernet, Wifi, etc.). Hoorcollege. Het is nog niet helemaal zeker welk boek gebruikt gaat worden. De opties zijn: a. Tanenbaum, A.S., Computer Networks 4th edition. Prentice-Hall, 2003. b.James F. Kurose Keith W. Ross, Computer networking - a top-down approach, 5/e. Pearson, ISBN: 0-13-607967-9 Een definitieve keuze hierover zal worden gemaakt in de het najaar van 2009 en worden aangekondigd op de hieronder genoemde webpagina. Schriftelijk. 2I, 2IMM • Inleiding Computersystemen Actuele informatie over het vak is te vinden op: http://www.cs.vu.nl/~bos/courses/cn/ Computersystemen 401030 dr.ir. H.J. Bos 6 5 Inzicht geven in de verbinding tussen applicaties op hoog niveau en de hardware op het laagste niveau. Examenonderdelen

87

inhoud De programma's die wij dagelijks gebruiken bevinden zich op een hoog niveau. Ze zijn geschreven in talen als Java, .NET, of C, en maken gebruik van allerlei diensten die worden aangeleverd door het besturingssysteem. De verbinding tussen dit hoge niveau en de transistors, chips en draadjes waaruit hardware bestaat is vaak wat mistig. Ja, een CPU kan rekenkundige berekeningen doen en in geheugen slaan we data op, maar hoe gebeurt eigenlijk? Hoe is een processor in staat om instructies uit te voeren? Hoe komt het dat bepaalde manieren van programmeren snellere code opleveren dan andere manieren? En hoe worden verschillende programma's eigenlijk van elkaar gescheiden, zodat je niet vanuit het ene programma zomaar over het geheugen van het andere programma kunt schrijven? In dit college richting we ons op dit soort vragen en op deze verbinding tussen het hoge niveau en de meest elementaire hardware. Aan het eind van het college moeten studenten begrijpen hoe een computersysteem werkt. Helemaal van het laagste niveau (hoe bouw je een CPU, geheugen en andere devices) tot het niveau waarop we normaal software schrijven (wat voor rol speelt het besturingsysteem en hoe schrijf je snelle software). Tijdens de behandeling van de stof komen we een hele reeks fundamentele begrippen tegen die toepasbaar zijn op vele gebieden, zoals pipelining, de wet van Amdahl, foutdetectie en correctie, en caching. werkwijze Hoorcollege. literatuur Het is nog niet bekend welk(e) boek(en) gebruikt gaan worden. Een definitieve keuze hierover zal worden gemaakt in de het najaar van 2009 en worden aangekondigd op de hieronder genoemde webpagina. toetsing Schriftelijk. doelgroep 2I opmerkingen Actuele informatie over het vak is te vinden op: http://www.cs.vu.nl/~bos/courses/cs/ subject code lecturer credits period aim content form of tuition literature mode of assessment target audience

Concurrency & Multithreading 401031 prof.dr. W.J. Fokkink 6 5 and 6 This course provides a comprehensive presentation of the foundations and programming principles for multicore machines. Shared memory, mutual exclusion, synchronization operations, concurrent data structures, scheduling, transactional memory. • 2 hours per week lectures • 2 hours per week exercise/practical classes Course will be given in English. Maurice Herlihy, Nir Shavit, The Art of Multiprocessor Programming, Morgan Kaufmann, 2008. Written exam plus practical assignment. 3I

naam Condensed Matter Physics in Energy Technology 88


code docent studiepunten periode doelgroep

422515 dr. D. Iannuzzi 3 5 en 6 3SBI


Databases 401008 onbekend 6 4 Het bijbrengen van kennis en vaardigheden met betrekking tot het ontwerp van relationele databases en het gebruik van relationele DBMS-en. In dit college worden enkele algemene principes en belangrijke aspecten van relationele database management systemen (DBMS-en) behandeld. Ter sprake komen onder meer de begrippen: UML Class diagrams, het relationele model, database ontwerp en normalisatie, integriteitseisen, SQL en de tupelcalculus. Vervolgens worden nog enkele meer gespecialiseerde onderwerpen geselecteerd, zoals bijv. transacties en concurrency control. Als aanvulling op het hoorcollege is er een verplicht practicum. Het materiaal is on-line beschikbaar. Schriftelijk, de studenten dienen de practicumopgaven naar behoren te hebben gemaakt alvorens aan het tentamen te mogen deelnemen. 2I, 3BWI vereiste voorkennis: Logische taal en redeneermethoden (400043)

inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code docent studiepunten periode doel inhoud literatuur toetsing doelgroep voorkennis

Databases voor BWI en IMM 401009 ir. M.P.H. Huntjens 3 5 Ervaring opdoen met hoe m.b.v. de API in java een database te bouwen en te gebruiken. Maps, Iterators, Java's SQL library, Java Database Connectivity (JDBC). Wordt nog bekend gemaakt Via practicumopgave. 2BWI, 2-IMM Inleiding Programmeren, Datastructuren & Algoritmen, Voortgezet Programmeren


Datastructuren en algoritmen 400614 drs. J. Endrullis 6 1 Het vertrouwd worden met de ontwerp-principes en complexiteit van operaties en algoritmes op diverse datastructuren. inhoud We behandelen elementaire datastructuren zoals stacks, queues, trees, heaps, hash tables. Het college gaat verder voornamelijk over operaties en Examenonderdelen

89

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis subject code lecturer credits period content


algoritmes op deze datastructuren, zoals het sorteren van lijsten, het vinden van kortste paden in grafen, het zoeken van een patroon in een tekst. Aan de hand van voorbeelden komen de ontwerp-principes van gulzige algoritmen, verdeel-en-heers algoritmen, en dynamisch programmeren aan bod. Om de algoritmes te kunnen vergelijken bestuderen we ook de complexiteit, meestal in termen van grote-O en grote-Theta. Daarnaast is er bovendien een opdracht over geavanceerdere algoritmes. Per week twee keer twee uur hoorcollege en twee uur werkcollege Algorithm Design Foundations, Analysis, and Internet Examples, Michael T. Goodrich and Roberto Tamassia. John Wiley & Sons, Inc., 2002 ISBN: 0471-38365-1 Schriftelijk tentamen en aanvullende schriftelijke opdracht. verplicht voor 2AI, 2BWI, 2I, 2IMM; keuzevak voor 3AI, 3W, 3Ect Inleiding Programmeren II (400151) Design of Multi-Agent Systems 400054 dr. M. Hoogendoorn 6 1 This course discusses the design techniques of knowledge-based systems that consist of various intelligent agents and centers around the notion of compositional architecture. The design method used is DESIRE. A number of examples of agent models and generic task models are treated. In the associated practical work in spring, hands on experience is gained in the design of compositional multi-agent and knowledge systems using DESIRE tools. Combination of lectures and practical assignments. Reader. On the basis of the homework assignments, practical assignments and a written exam. Some introductory experience with logical representations is advisable to participate in the course. 2AI, 3AI, 3I, mCS More information can be found on Blackboard.

subject code lecturer credits period aim

Design of Multi-Agent Systems Practical 400543 dr. M. Hoogendoorn 6 3 After completing the practical course, the student has advanced skills in designing multi-agent systems. He/she has learned to use the most important concepts of agent technology such as beliefs, desires, intentions, goals in practice, and has experience in solving coordination and cooperation problems using agent technology. content In two practical assignments the students work in teams to design multi-agent systems. The assignments differ per year, but always the problems of

90


coordination and cooperation play a central role. form of tuition Practical assignments in groups of 2-3 students under supervision of a project-leader. literature Reader. mode of assessment Assessment is made on the basis of the effectiveness and eloquence of the systems designed as well as on the written report of the design and the design process. entry requirements The student has successfully attended the course Design of Multi-Agent Systems (400054). target audience 3AI, 3I, mCS, mAI-T remarks More information can be found on Blackboard. naam code docent studiepunten periode doel inhoud werkwijze literatuur

toetsing doelgroep

Differentiëren en integreren 1 voor N 420209 dr. J.A. Sanders 5 1 Het toepassen van basale calculus technieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculusopgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Functies van één reële veranderlijke: limiet, continuiteit, afgeleide met toepassingen, primitieve, substitutie en partiële integratie, eenvoudige differentiaalvergelijkingen, complexe getallen. Werkcollege met huiswerkcorrectie. De cursus wordt gegeven in groepen van circa 40 studenten. Elke groep heeft een docent en een assistent. Adams, R.A. en Essex, C., Calculus: a Complete Course, Seventh Edition. Pearson 2010. Jan van de Craats & Rob Bosch, Basisboek Wiskunde. Pearson Aanvullend dictaat over complexe getallen. huiswerkopdrachten en schriftelijk tentamen 1N


Differentiëren en integreren 1 voor W/WN 400573 dr. J.A. Sanders 6 1 Het toepassen van basale calculus technieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculusopgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Kunnen oplossen van calculusvraagstukken met behulp van het computerpakket Maple. inhoud Functies van één reële veranderlijke: limiet, continuiteit, afgeleide met toepassingen, primitieve, substitutie en partiële integratie, eenvoudige differentiaalvergelijkingen, complexe getallen. werkwijze Werkcollege met huiswerkcorrectie en computerpracticum Maple. De cursus wordt gegeven in groepen van circa 40 studenten. Elke groep heeft een docent en een assistent. literatuur Adams, R.A. en Essex, C., Calculus: a Complete Course, Seventh Edition. Pearson 2010. Examenonderdelen

91

Jan van de Craats & Rob Bosch, Basisboek Wiskunde. Pearson Aanvullend dictaat over complexe getallen. Aanvullend dictaat over Maple. toetsing huiswerkopdrachten en schriftelijk tentamen doelgroep 1W, 1WN naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Differentiëren en integreren 2 400574 prof.dr. D.R.A.W. Notbohm 3 2 Kunnen toepassen van basale calculus technieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculus opgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Deze cursus is een voortzetting van Differentiëren en integreren 1 (400573). De behandelde onderwerpen zijn: integraal, oneigenlijke integraal, krommen, booglengte, oppervlak omwentelingsoppervlakken, parameterkrommen in vlak en ruimte, poolcoördinaten, vectoren, inwendig product, uitwendig product, vlakken, lijnen en kwadratische oppervlakken in de ruimte, vectorfuncties, functies van meer veranderlijken, partiële afgeleiden, gradienten, richtingsafgeleiden, vectorvelden, extreme waarden, en zo mogelijk ook dubbele en herhaalde integralen. College met werkcollege met correctie van ingeleverd werk. Het werkcollege wordt gegeven in groepen van circa 40 studenten. Elke groep heeft een docent en een assistent. Adams, R.A. en Essex, C., Calculus: a Complete Course, Seventh Edition. Pearson 2010. Schriftelijk tentamen, op werkcollege ingeleverde opdrachten tellen mee in de beoordeling. 1W, 1N, 1WN

toetsing doelgroep voorkennis

Differentiëren en integreren 3 400577 dr. F. Pasquotto 3 4 Kunnen toepassen van basale calculus technieken in vraagstukken. Vertalen van een eenvoudige praktijkbeschrijving naar een calculus opgave. Zelfstandig bestuderen van wiskundetekst in de Engelse taal. Geparametriseerde krommen en oppervlakken in de driedimensionale ruimte, lijnen oppervlak-integralen van functies en vectorvelden, de stellingen van Gauss en Stokes. Rijen en reeksen, machtreeksen, Taylor en Fourier reeksen. Adams, R.A. en Essex, C., Calculus: a Complete Course, Seventh Edition. Pearson 2010. Tentamen en huiswerk. 1W, 1N, 1WN Differentiëren en integreren 1 en 2.

92


inhoud

literatuur


werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code coördinator studiepunten periode doelgroep opmerkingen

Discrete wiskunde 400582 dr. M.L.J. van de Vel 6 1 en 2 Grafentheorie (Euler- en Hamiltongrafen, bomen). Stromen in netwerken met algoritmen, optimalisatie toepassingen in scheduling, grafentheorie, enzovoort. Teltheorie met genererende functies en inclusie/exclusie. Een eerste inleiding in de coderingstheorie ontwerpen van Hamming codes. Hoorcollege met practicum. Dictaat "Combinatoriek, grafentheorie en getaltheorie" (open universiteit). Nota's "coderingstheorie" worden beschikbaar gesteld. Schriftelijk. 3W, mBMI Veronderstelde voorkennis: Calculus I (400300), Calculus II (400301), Algebra I, Lineaire Algebra. Duale werkperiode Bachelor 400317 drs. H.J.M. van Goor-Balk 16 4, 5 en 6 3BWI Voor meer informatie over de duale bachelor BWI: http://www.few.vu.nl/stagebureau/duaal


Duurzame energie 1 420222 dr. J.P. Dekker 6 4 en 5 Het verkrijgen van inzicht in de diverse methodes van duurzame energiewinning en -opslag. inhoud De college bestrijkt een breed scala aan energie-gerelateerde onderwerpen. Eerst worden thermisch aspecten behandeld zoals warmtediffusie, convectie en warmtestraling. Daarna wordt kort aandacht besteed aan waterkracht. Na een korte inleiding over kristal en binding en de fenomenologie van de vaste stof, worden zonnecellen behandeld. We beperken ons daarbij niet tot het ideale geval, maar vergelijken ook de diverse vaste stof zonnecel technologieën. Tenslotte zullen we, na een inleiding over de interactie tussen licht en biomaterie, de fotosynthese behandelen en nagaan hoe we dit proces voor zonne-energie winning kunnen benutten in de vorm van biomassa en biobrandstoffen. Het college wordt afgesloten met een korte beschouwing over de CO2 problematiek. werkwijze College, waarbij naast de gebruikte literatuur ingegaan wordt op actuele ontwikkelingen op energie-gebied in de wetenschap en de maatschappij. literatuur Andrew and Jelly, Energy Science Oxford University Press, Oxford 2007; Giancoli, Physics for Scientists and Engineers hoofdstuk 40, 4th ed. Vol. III., Prentice Hall. Examenonderdelen

93

toetsing De opgedane kennis zal getoetst worden middels twee deeltentamens, na elke periode. Voor het eerste deeltentamen moet minimaal een 4 worden gehaald en minimaal een 5 voor de tweede, waarbij het gewogen gemiddelde minimaal 6 moet zijn. Alleen het hele tentamen wordt herkanst. doelgroep 2SBI subject Dynamical Models 1 code 405017 This course will be given during the first four weeks of the second period docenten prof.dr. J. Hulshof; dr. I.H.M. van Stokkum credits 3 period 2 aim Knowledge of the principles of dynamic modelling with the help of small systems of coupled ordinary differential equations. Both linear and nonlinear differential equations will be considered. Application of dynamic models within the problem solving environment Mathematica. content Concepts and techniques from dynamical systems analysis are the phase plane, bifurcations and chaos. Concepts from linear systems theory are the impulse response, convolution, Fourier transform and transfer function. Applications are models for oscillators, action potentials, and chemical reaction networks. form of tuition Lectures, self-study, computer practicals. literature Recommended: Stephen P. Ellner & John Guckenheimer: Dynamic Models in Biology, Princeton University Press. mode of assessment Results of computer assignments, oral exam. target audience Master students with a background in Biology, Biomedical Sciences, Bioinformatics with an interest in modelling. 3-SBI, mBMS-SB, mBMS-BF remarks The course is taught in the English language. naam code docent studiepunten periode doel

Dynamische systemen 400020 dr.ir. R.F. Swarttouw 3 6 Van sommige dynamische systemen is het gedrag in de toekomst goed te voorspellen, van andere systemen niet. Goed voorspelbaar zijn bijvoorbeeld de opkomst van de zon en de getijdenwisseling. Anderzijds is het onmogelijk te voorspellen hoe het weer er over precies een maand uit zal zien. Je zou kunnen denken dat dit komt doordat de weersverwachting van te veel variabelen afhangt. Het zal in deze cursus blijken dat dit slechts een deel van de onvoorspelbaarheid verklaart. We zullen zien dat er zeer simpele systemen bestaan die zich net zo onvoorspelbaar gedragen als het weer. Aan dit gedrag ligt een fundamentele oorzaak ten grondslag die omschreven kan worden als deterministische chaos. Het doel van dit vak is kennis te maken met allerlei dynamische systemen en hun kwalitatieve gedrag. inhoud In de theorie van dynamische systemen worden processen gemodelleerd en bestudeerd die veranderen in de tijd. Zulke processen vind je in alle takken van de wetenschap. Bijvoorbeeld, de beweging van de sterren is een

94


literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code studiepunten contacturen periode coördinator docent doel

inhoud

literatuur

toetsing

dynamisch systeem dat al eeuwen door onderzoekers is bestudeerd. Andere voorbeelden zijn het weer, chemische reactieprocessen, biologische populatiemodellen en de beweging van een slinger. Ook wordt de theorie van dynamische systemen toegepast in financieel-economische modellen. Clark Robinson R., An Introduction to Dynamical Systems. Hardcover: 672 pages, Prentice Hall; US Ed edition (January 15, 2004). (ISBN -10: 0131431404, ISBN-13: 978-0131431409) Mondelinge bespreking van de ingeleverde opgaven en Maple worksheets. 1W, 1WN Wiskundige analyse I, Differentieren en Integreren 1, 2 en 3. E-Business 61331070 6 6 (4 werkcollege, 2 hoorcollege) indien mogelijk zal de cursus worden ondersteund middels activerende werkvormen gericht op het werken met mainstream E-Business toepassingen. 4 dr. T. Verhagen dr. S. Meents Het doel van het college is om basiskennis bij te brengen op het gebied van E-Business. E-Business wordt beschouwd vanuit een management perspectief. Aan de orde komt wat E-business is, wat de belangrijkste Ebusiness vormen zijn, en welke aspecten een rol spelen bij het laten slagen van E-Business activiteiten. Ook wordt er ruim aandacht besteed aan de koppeling tussen theorie en praktijk. Hoewel de primaire focus van deze cursus B2C zal zijn, komen ook belangrijke B2B aspecten aan de orde. In de colleges zullen de navolgende thema's en onderwerpen vanuit diverse vakgebieden - bedrijfseconomie, marketing, informatiekunde - worden uitgediept: • E-Business modellen • E-Marketplaces • E-Business strategie • E-Marketing en CRM • Mobile commerce • E-Government • Back-office integration (ERP) • Effectief website design • Online research In de collegeserie zal naast de theorie ook ruimte zijn voor gastsprekers die de E-Business praktijk toelichten. • Turban, e.a., Electronic Commerce: A Managerial Perspective. Upper Saddle River: Prentice Hall. De editie wordt later bekendgemaakt. • Aanvullende artikelen worden via de digitale leeromgeving dan wel dmv een reader ter beschikking gesteld schriftelijk tentamen met open vragen & een e-business werkopdracht.

subject E-Business Innovation code 400110 Examenonderdelen

95

lecturers credits period aim content form of tuition literature mode of assessment entry requirements target audience naam code docent studiepunten periode doel inhoud


doelgroep naam code docenten studiepunten periode doel 96

prof.dr.ir. J. Gordijn; E.M. Schulten 7 1 and 2 To understand and systematically analyze a business model for an innovative e-business idea. To develop and present an e-business plan with the goal to attract venture capital. We will introduce a methodology called e3value for understanding and analyzing business models for networked value constellations. Additionally, we discuss how to write a business plan for venture capitalists. Combination of lectures, topical workshops and project. Reader. On the basis of an e-business project, workshops and a written exam. Advance knowledge equivalent to Bedrijfsmodellering en requirements engineering (400010) and Software Engineering (400071) is recommended. 3IK, mIS, mCS, mBMI Elektromagnetisme 420520 dr. R.J. Wijngaarden 6 4 en 5 Basiskennis opdoen van elektrische en magnetische velden, inclusief de daarbij toegepaste wiskundige hulpmiddelen. Met het experiment als leidraad worden begrippen als Coulomb-kracht, elektrisch veld en elektrische potentiaal geïntroduceerd. Hetzelfde geldt voor de magnetische begrippen als Lorentz-kracht en magnetische veld. De elektrische en magnetische eigenschappen van materie worden verklaard. In een volgend deel van de cursus worden tijdsafhankelijke fenomenen zoals inductie en verplaatsingsstroom besproken om uiteindelijk te komen tot Maxwell's beschrijving van elektrische en magnetische verschijnselen in integraalvorm. Afsluitend worden elektro-magnetische golven behandeld. Hoor-en werkcollege. P.A. Tipler en G. Mosca, Physics for Scientists and Engineers, 6e editie, Freeman and Co. (NB dit boek wordt ook bij het college mechanica gebruikt.) Twee schriftelijke deeltentamens. Eindcijfer is het gemiddelde van de cijfers voor de twee schriftelijke deeltentamens. (Herkansings)(deel)tentamens zijn schriftelijk; bij zeer geringe deelname kan hiervan worden afgeweken en een mondeling tentamen worden afgenomen. Deelname aan het werkcollege is verplicht. Het resultaat voor de bij het werkcollege ingeleverde opgaven moet voldoende zijn. 1N, 1W, 1WN Elektronica en signaalverwerking 420019 drs.ing. J.M. Mulder; dr. P.J. Blankert 6 4, 5 en 6 • Het verkrijgen van kennis van basisbegrippen uit de analoge en digitale Exacte wetenschappen

elektronica en het grensgebied tussen beide gebieden. Het verkrijgen van inzicht in begrippen die een rol spelen bij de elektronische verwerking van meetsignalen. • Het kunnen toepassen van deze kennis en dit inzicht bij het ontwerpen en bouwen van eenvoudige elektronische schakelingen en bij elektronische signaalverwerking. In het college zullen de volgende onderwerpen aan de orde komen: • wetten van Kirchhoff, theorema's van Thévenin en Norton; • ingangs- en uitgangsimpedantie; • wisselstroomcircuits, overdrachtskarakteristiek, Bode plot; • laag- en hoogdoorlaat filter, resonantiecircuits; • diode- en operationele versterkerschakelingen; • logische basisschakelingen • AD en DA conversie. • fourier transformatie. • regelsystemen • modulatie; Een aantal van deze onderwerpen wordt geïllustreerd aan de hand van toepassingen binnen veel gebruikte meetapparatuur, zoals filters, meet- en regelsystemen, lock-in versterker, digitale voltmeter. Geïntegreerd college en practicum Practicumhandleiding en aanvullende informatie. De beoordeling vindt plaats op grond van de resultaten van schriftelijke toetsen, het vertoonde inzicht en de experimentele vaardigheid tijdens de uitvoering van de experimenten en het bijgehouden waarnemingenboek. Keuzevak voor 3MNW Aanmelden via Blackboard (http://bb.vu.nl/webapps/portal/frameset.jsp) verplicht. Net als inschrijven via TIS (https://tisvu.vu.nl/tis/menu) minimaal 2 weken voor aanvang van de cursus. •

inhoud


doelgroep opmerkingen


Empirische methoden voor I en AI 401020 prof.dr. M.C.M. de Gunst 6 4 Studenten vertrouwd maken met statistisch onderzoek, met het toepassen van enkele data analyse technieken met behulp van het statistisch pakket R, en met de presentatie en interpretatie van de resultaten. Dit alles op basis van minimale wiskundige voorkennis. inhoud Studenten vertrouwd maken met statistisch onderzoek, met het toepassen van enkele data analyse technieken met behulp van het statistisch pakket R, en met de presentatie en interpretatie van de resultaten. Dit alles op basis van minimale wiskundige voorkennis.

werkwijze College, huiswerk en opgavenpracticum. literatuur Wordt bekend gemaakt. toetsing Inleveropdrachten en tentamen. doelgroep 2AI, 2IMM

Examenonderdelen

97

naam code docent studiepunten periode inhoud werkwijze literatuur

Encyclopedie voor W/BWI 400021 dr.ir. T. Koetsier 3 3 Aan de orde komen onderwerpen uit de geschiedenis van de wiskunde. Hoorcollege. Machiel Keestra (redactie), Een cultuurgeschiedenis van de wiskunde, Uitgeverij Nieuwezijds toetsing Schriftelijk tentamen en een kleine scriptie. doelgroep 1W, 1BWI, 1Ect, 1WN

naam code studiepunten contacturen periode docent doel

Enterprise Systems 61321060 6 24 (24 hoorcollege) 2 dr. E.R.K. Spoor Aan het eind van de cursus is de student in staat om, gefundeerd op wetenschappelijk onderzoek, uiteen te zetten wat Enterprise Systems voor organisaties (kunnen) betekenen, welke veranderingen de selectie, invoering en exploitatie van deze systemen in organisaties teweegbrengen en met welke modellen deze veranderingen zijn te verklaren. inhoud Dit vak gaat over de aard, de aanschaf, de organisatie en de impact van Enterprise Systems. Een Enterprise System (ES) is een complex bedrijfsbreed informatiesysteem, dat als een geïntegreerd pakket kant en klaar kan worden gekocht. Het bevat allerlei modules, zoals Finance, HRM en CRM. Een ES is een generiek systeem voor een bepaald bedrijfssegment (bv. de offshore, de bouw, ziekenhuizen), dat kan worden ingesteld op de specifieke bedrijfsprocessen van de organisatie die het pakket heeft gekocht. Leveranciers noemen zo'n generiek systeem ook wel een 'industry-solution' of 'branche-solution'. Ideaal dus! Je hoeft als bedrijf nooit meer zelf systemen te bouwen, of te laten bouwen, maar je koopt gewoon een geïntegreerd pakket. Was het maar zo eenvoudig. In de praktijk blijkt de invoering van een ES een enorme en ook riskante klus te zijn. Bovendien ervaren bedrijven die dit ondergaan vaak grote discrepanties tussen hun bedrijfsprocessen en de ondersteuningmogelijkheden die ES-pakketten voor deze processen kunnen bieden. En toch worden ES-en steeds meer toegepast, niet alleen bij grote bedrijven. Waarom kiest een bedrijf voor een ES? Zijn er alternatieven? En als er een ES wordt gekozen, wat moet er dan aangepast worden, de bedrijfsprocessen of het ES? Wat zijn de consequenties? Deze keuzes zijn moeilijk en de gevolgen kunnen enorm zijn. Het college behandelt enterprise systemen eerst vanuit optiek van de leverancier. Aan orde komen: de architectuur en inrichting van ES, de ESmarkt (SAP, Oracle, etc.), de opkomst van servicegeoriënteerde architecturen, de aard van het implementatietraject en de projectinrichting. Daarna wordt de medaille omgedraaid en staat de problematiek van de invoering en het gebruik van een enterprise systeem, bezien vanuit de

98


organisatie en zijn stakeholders, centraal. Ervaringen met deze systemen en problemen met aanpassing van de organisatie en/of het ES laten zich vertalen naar ideeën over succes. Verschillende manieren om tegen organisatorische verandering aan te kijken geven een ondergrond voor de rol van creativiteit in het veranderingsproces, voor het omgaan met tegenstellingen tijdens de implementatie en voor het lastige proces van het kiezen van een ES. Dit alles toont aan dat enterprise systemen een grote impact hebben op organisaties.

werkwijze

literatuur toetsing

opmerkingen

Daarna wordt de medaille omgedraaid en staat de problematiek van de invoering en het gebruik van een enterprise system, bezien vanuit de organisatie, centraal. Ervaringen met deze systemen en problemen met aanpassing van de organisatie en/of het ES laten zich vertalen naar ideeën over succes. Verschillende manieren om tegen organisatorische verandering aan te kijken geven een ondergrond voor de rol van creativiteit in het veranderingsproces, voor het omgaan met tegenstellingen tijdens de implementatie en voor het lastige proces van het kiezen van een ES. Beide kanten van de medaille geven een beeld van het spanningsveld tussen de leverancier met diens generieke oplossing en de organisatie met diens specifieke procesvoering. Gedurende de collegeweken kunnen studenten deelnemen aan een cyclus van wekelijkse opdrachten. Studenten ontvangen iedere week via Blackboard een aantal vragen over de te bestuderen literatuur. De antwoorden op die vragen, ingeleverd via Blackboard, worden wekelijks nagekeken en van een cijfer voorzien. Studenten kunnen hiermee 40 procent van hun eindcijfer verdienen. Deelname is niet verplicht. Een verzameling artikelen. Deze artikelen worden op Blackboard online ter beschikking gesteld. schriftelijk tentamen 60 % opdracht 40 % Als het gemiddelde cijfer van de opdrachten lager is dan het tentamencijfer, of als er niet is deelgenomen aan de opdrachten, dan telt alleen het tentamencijfer.


Equationeel programmeren 401011 dr. R.C. de Vrijer; dr. F. van Raamsdonk 6 2 Een kennismaking met de lambda calculus, equationele specificaties, en functioneel programmeren. inhoud Centraal in dit college staan vergelijkingen. Die kunnen worden gebruikt in de specificatie van een datatype, maar ook worden opgevat als rekeninstructies. In de eenvoud schuilt de kracht. In een equationele specificatie wordt een datastructuur vastgelegd door een stelsel vergelijkingen. Een belangrijke rol wordt daarbij gespeeld door de equationele logica en de notie van initieel model. Het programmeeraspect van vergelijkingen wordt ten volle benut in de zogenaamde functionele programmertalen. De basis daarvan wordt gevormd Examenonderdelen

99

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen naam code docent studiepunten periode doel inhoud


door de lambda calculus, met fundamentele noties zoals: typering, evaluatiestrategieen, fixed points, recursie. In het practicum werken we met de functionele programmeertaal OCaml. De practicumopdrachten sluiten aan bij wat behandeld wordt aan lambda calculus en equationele specificaties. Je zult ontdekken hoe verrassend eenvoudig het kan zijn met vergelijkingen een spel als Life te programmeren. Per week is er twee uur hoorcollege, twee uur werkcollege, en twee uur practicum. Collegedictaat. Schriftelijk tentamen. Het practicum OCaml moet met een voldoende zijn afgesloten om het schriftelijk tentamen te kunnen doen. 2I Veronderstelde voorkennis Inleiding logica of Logica en modelleren. Dit college vervangt het eerdere college Inleiding Theoretische Informatica. Farmaceutische toxicologie 430103 dr. J.N.M. Commandeur 3 3 Het verkrijgen van inzicht in de wijze waarop de risicoschatting van nieuwe (kandidaat)geneesmiddelen plaatsvindt op basis van pre-klinische en klinische studies. In dit vak zullen de basisprincipes worden behandeld van de (moleculaire) mechanismen waarlangs (kandidaat)geneesmiddelen schadelijk bijwerkingen kunnen veroorzaken in het lichaam. Onderwerpen die aan bod zullen komen, zijn: dosis-toxiciteit relaties en risicoschatting; orgaan-selectieve toxiciteit; genotoxiciteit; carcinogeniteit; mechanismen van celdood (apoptose, necrose); in vivo en in vitro methoden om verschillende vormen van (geno)toxiciteit te kunnen vaststellen. De wijze waarop informatie, verkregen met proefdierstudies en mechanistische studies, kan worden gebruikt ter verbetering van de risicoschatting. Hoorcolleges. Mulder, G.J., Dencker, L., Pharmaceutical Toxicology. Safety sciences of drugs, Pharmaceutical Press, 2007 (ISBN-10-0-85369 593 8). Schriftelijk tentamen.


Farmacokinetiek en ADME processen 435084 dr. J.N.M. Commandeur 3 6 Het verkrijgen van kennis en inzicht in de onderliggende processen die de lotgevallen van een geneesmiddel in het lichaam bepalen en de mathematische beschrijving hiervan met behulp van compartimentmodellen. inhoud Het toedienen van de juiste dosis van een geneesmiddel in de juiste frequentie is zeer belangrijk om ervoor te zorgen dat het geneesmiddel wel

100


werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code studiepunten contacturen periode coördinator docenten doel

inhoud

literatuur toetsing

zijn gewenste werking uitoefent maar geen schadelijke bijwerkingen vertoont. Met behulp van de farmacokinetiek wordt getracht het tijdsverloop van de concentratie(s) van het geneesmiddel in het lichaam mathematisch te beschrijven als functie van de dosis. Onderliggende processen die de farmacokinetiek van een geneesmiddel bepalen zijn absorptie, distributie, metabolisme en eliminatie, tesamen meestal aangegeven met het acronym ADME. Daarnaast zijn toedieningsroute en toedieningsvorm (formulering) zeer bepalend voor het farmacokinetisch gedrag van een geneesmiddel. In dit college zal worden behandeld hoe met behulp van compartimentmodellen de farmacokinetiek van een geneesmiddel kan worden beschreven voor verschillende toedieningsroutes (intraveneus, oraal en infuus). Daarnaast zal aandacht worden besteedt aan de relatie tussen de moleculaire eigenschappen van een geneesmiddel en de processen die de farmacokinetiek van een geneesmiddel bepalen. Hoorcolleges, werkcolleges. Leon Shargel et al. Applied Biopharmaceutics and pharmacokinetics, 5e editie (McGraw-Hill, 2005; ISBN: 0-07-137550-3) Schriftelijk tentamen. 1F Finance and Financial Arithmetic 61141000 6 22 (14 hoorcollege, 8 casecollege) waarin discussiemomenten worden geïntegreerd. 5 prof.drs. L. Keuleneer prof.drs. L. Keuleneer; drs. H.F.N.C. Buysse; dr. F. Hamelink Finance and Financial Arithmetic heeft als doel een goed inzicht te verschaffen enerzijds in het belang van financieel management bij het bereiken van de ondernemingsdoelstellingen en anderzijds in de basisconcepten van financiering, zodat hierop verder kan gebouwd worden in vervolgcursussen. De belangrijkste onderwerpen die aan bod komen betreffen: • de relatie tussen financieel management en de ondernemingsdoelstellingen • de tijdswaarde van geld, de motor van alle financiële beslissingen • hoe de gewogen gemiddelde vermogenskosten van de onderneming berekenen • hoe komen tot verstandige investeringsbeslissingen • welk is de optimale financiële structuur van een onderneming en welke vermogenssoorten zijn er daarvoor beschikbaar • de waardebepaling in relatie tot risico en return • de dividendpolitiek en dividendbeslissingen in een onderneming • financieel risicomanagement: een overzicht van de instrumenten en hun toepassing in de praktijk Berk, Jonathan, and Peter Demarzo, Corporate Finance. 1st edition. Pearson Education. schriftelijk tentamen 60 procent Examenonderdelen

101

opdracht 40 procent naam code studiepunten contacturen

periode coördinator docenten doel

inhoud

literatuur

Financial Accounting en Boekhouden 1.5 60141000 6 36 (12 activerende werkvormen, 24 hoorcollege) Activerende werkvormen: wekelijks twee uur. In het eerste uur worden de uitwerkingen van cases die de studenten zelfstandig hebben uitgewerkt besproken. In het tweede uur krijgen de studenten de gelegenheid om (met behulp van het boek) een opgave uit te werken en in te leveren, die betrekking heeft op de leerstof van die week. Hoorcollege: wekelijks 4 uur. 5 dr. P. Kroos drs. F. Duimstra; drs. S.C. Go Het doel van dit vak is het verwerven van kennis van en inzicht in de financiële verslaggeving van bedrijven wat als doel heeft om externe belanghebbenden zoals aandeelhouders, kredietverschaffers, etc., periodiek te informeren over de financiële positie en prestaties van het bedrijf. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan boekhouden, d.w.z. het administratieve proces onderliggend aan Financial Accounting. Accounting betreft de financieel-economische berichtgeving van organisaties. Financial Accounting richt zich op externe belangstellenden. Door middel van deze informatie kunnen externe partijen zoals (toekomstige) investeerders, (toekomstige) kredietverschaffers, etc. geïnformeerde beslissingen maken over de aan- en verkoop van aandelen, het verschaffen van kredieten aan bedrijven, de bepaling van de condities waartegen kredieten worden verschaft, etc. Het accent zal in deze cursus liggen op de jaarrekening als meest uitgebreide bron van informatie van het bedrijf voor externe belanghebbenden. Tevens wordt in deze cursus aandacht besteed aan het boekhouden. Dit betekent dat er niet alleen op de uiteindelijke informatie wordt gelet, maar ook op de wijze van totstandkoming van deze informatie: het administratieve proces. Wordt nog bekend gemaakt.

toetsing schriftelijk tentamen Het tentamen bestaat uit mc- en open vragen. opmerkingen Een bonuspunt kan verdiend worden door o.m. de stof wekelijks actief voor te bereiden voor de activerende werkvormen, met goed gevolg een tussentoets af te leggen, etc. Hierover zal aan het begin van de cursus meer informatie worden verstrekt. naam code studiepunten contacturen

102

Financiering 2.2 60221010 3 18 (6 activerende werkvormen, 12 hoorcollege) Een bonuspunt kan worden verdiend d.m.v. activerende participatie tijdens de drie AWV-s en succesvolle toetsing middels quizzes en tests op Exacte wetenschappen

MyFinanceLab. periode 2 docent prof.drs. L. Keuleneer doel Voortbouwend op Financiering 1.5 inzicht geven in en omgaan met risico voor investeringsbeslissingen. Kennis en inzicht geven hoe financiële markten kosten in rekening brengen voor onzekerheid. Tevens basis leggen voor Portfolio Theory, Behavioral Finance, Fusies en Overnames, Venture Capital en Initial Public Offerings (IPO). inhoud Dit vak bouwt voort op de stof over waardering van investeringen en de werking van kapitaalmarkten, zoals ingezet in Financiering 1.5. Het vak wordt ook in nauwe samenwerking gegeven met het vak Financieel Modelleren dat simultaan wordt gegeven. Centraal staat de investeringsbeslissing vanuit de onderneming en vanuit de financiële markt. De waardering van onzekere projecten wordt besproken. De risk-return relationship, de moderne portefeuille theorie (MPT) en het capital asset pricing model (CAPM) worden geïntroduceerd als bouwstenen voor een integratie van de stof van blok 1.5 met die van waarderen onder onzekerheid. Ook op de werking van financiële markten wordt nader ingegaan met de eerste emissie van aandelen van nieuwe bedrijven (IPO), de efficiënte markt hypothese (EMH) en de anomalieën daarop. Op deze manier krijgen studenten een fundamenteler inzicht in de werking van waardecreatie door ondernemingen. Onderwerpen van de hoorcolleges: • Risico, standaard deviatie, diversificatie, beta • Portfolio theorie (MPT), CAPM, APT • Cost of equity, cost of capital, WACC • Mergers and Acquisitions • Capital budgeting, investment decisions • NPV, EVA, forecasting, agency problems • Issuance securities, IPO, underwriting werkwijze Behalve zes hoorcolleges horen bij dit vak drie AWV-colleges. Studenten dienen zelf voor ieder hoorcollege de betreffende hoofdstukken te bestuderen. Voor iedere AWV zullen studenten tests tevoren per PC moeten maken in de digitale leeromgeving die bij het boek hoort (MyFinanceLab). literatuur Berk & DeMarzo, Corporate Finance. 1st edition. Pearson / Addison Wesley. Dit boek omvat uitgebreide digitale ondersteuning en wordt daarom voortaan gebruikt voor Financiering 1.5, Financiering 2.2, Financiering 2.5 en Corporate Finance 3.2. toetsing schriftelijk tentamen zowel over theorie als toepassingen en vraagstukken. naam code studiepunten contacturen periode docent doel

Financiering 2.5 60241010 3 18 (6 activerende werkvormen, 12 hoorcollege) 5 dr. J. Koeter-Kant Voortbouwend op eerdere verplichte financieringsvakken, benoemen we de aandachtsgebieden voor de internationale financiële manager en ontwikkelen Examenonderdelen

103

we inzicht in deze gebieden op basis van bestaande theorie. inhoud In dit vak wordt kennisgemaakt met de belangrijkste inzichten en concepten op het gebied van internationaal financieel management. Tijdens de activerende werkvormen wordt de student in de gelegenheid gesteld om de aangereikte theorie toe te passen met behulp van actuele vraagstukken. Dit kunnen recente artikelen zijn of andersoortige voorbeelden uit de praktijk. De activerende werkvormen hebben dan ook een hoog praktijkgehalte. literatuur • Berk & DeMarzo, Corporate Finance.1th edition. 2007. • Additionele literatuur kan worden toegewezen. toetsing schriftelijk tentamen entreevoorwaarden Dit vak bouwt voort op de stof behandeld in financieringscolleges in eerdere blokken. De student wordt geacht deze stof, die in eerdere financieringscolleges is behandeld, te beheersen. naam code studiepunten periode docent doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code studiepunten contacturen periode docent doel inhoud

104

Formele talen 400118 4 2 prof.dr. W.J. Fokkink Vertrouwd raken met belangrijke begrippen en resultaten uit de theorie van formele talen, automaten en berekenbaarheid. Het college behandelt automaten, grammatica's, onbeslisbaarheid en complexiteit. De volgende onderwerpen komen aan bod: reguliere talen, eindige automaten, contextvrije talen, pushdown automaten, LL en LR parseren, Turing machines, context-sensitieve talen, de Chomsky-hierarchie, onbeslisbaarheid van het halting probleem en het post correspondence probleem, complexiteitsklassen P en NP, NP-compleetheid, stelling van Cook, complexiteitsklasse PSPACE, stelling van Savitch, PSPACE-compleetheid. • 4 uur per week hoorcollege; • 4 uur per week werkcollege. P. Linz, An Introduction to Formal Languages, 3e of 4e editie. Schriftelijk tentamen (plus twee collecties inleveropgaven waarmee maximaal 0,5 bonus punt kan worden verdiend). 3I, 3W, 3AI Functieleer (Experimental Psychology) 811003 6 168 (15 paper, 3 tentamen, 15 practicum, 109 literatuurstudie, 24 hoorcollege, 2 ondersteunend college) 4 dr. C.N.L. Olivers Kennismaking met de psychologische functieleer: de studie van algemene menselijke gedragsfuncties, zoals waarnemen, leren, geheugen, taal, beslissen, probleem-oplossen, aandacht en motoriek. In de cursus worden perceptie, aandacht, reactieprocessen en signaaldetectie besproken alsmede hun biologische basis. Ook komen het geheugen, taal, beslissen en probleemoplossen aan de orde. Exacte wetenschappen

werkwijze Hoorcolleges, Blackboardpractica via de computer, schrijven van een paper over de resultaten van een zelfgedaan experiment, responsiecollege. Hoorcolleges: Er zijn in totaal 12 hoorcolleges waarin de stof op hoofdlijnen wordt doorgenomen. Blackboardpractica via de computer: Naast de colleges zijn er 10 practica. Deze zijn verplicht. Bij elk practicum worden via de computer een aantal vragen over de behandelde stof gesteld en doet de student zelf mee aan een aantal experimenten of demonstraties die representatief zijn voor bepaalde soorten onderzoek (b.v. op het gebied van signaaldetectie, visuele waarneming, taal, geheugen en neurale netwerken). De practica zullen worden gegeven in de computerruimte van FPP. Elke student zal een eigen computer tot zijn/haar beschikking hebben en via een unieke inlognaam inloggen. De student krijgt voor elk behaald practicum een punt. Het totaal aantal punten voor de practica bepaalt 10% van het eindcijfer. Paper: Tegen het eind van de cursus maakt elke student individueel een kort, paper over een zelfstandig uitgevoerd experiment. Dit is verplicht. Het paper bevat de volgende onderdelen: titel, samenvatting, inleiding, methode, resultaten, discussie en referenties. Het paper wordt zowel op inhoud als op vorm beoordeeld. Het cijfer telt eveneens voor 10% mee bij de bepaling van het eindcijfer. Het paper wordt electronisch ingeleverd via Blackboard. Responsiecollege: De collegereeks eindigt met een responsiecollege, waarin studenten vragen over de stof aandragen ter voorbereiding van het tentamen. literatuur Wordt uiterlijk twee weken voor aanvang van de cursus aangekondigd op blackboard, alsook tijdens het eerste college. toetsing tentamen paper Multiple choice tentamen. Het tentamen telt voor 80% mee bij de bepaling van het eindcijfer, 10% wordt bepaald door de punten voor de practica en 10% door het cijfer voor het paper. Het eindcijfer wordt afgerond op gehele getallen. opmerkingen Alle studenten volgen in principe alle onderdelen van de cursus (dit geldt ook voor AI studenten). Deelname aan de practica en het paper is verplicht. Dit betekent dat minstens één practicum voldoende gemaakt, en een paper ingeleverd moet zijn, wil het tentamencijfer (vermenigvuldigd met bijbehorend gewicht) toegekend worden. Deelresultaten blijven in principe één jaar geldig. Aan practicum en paper moet tijdens de cursus voldaan worden en kunnen niet worden ingehaald of overgedaan. Eventuele vrijstellingen kunnen schriftelijk aangevraagd worden bij de Examencommissie van de Faculteit Psychologie en Pedagogiek. Verdere details staan in de syllabus. naam code docent studiepunten periode doel

Fysica en medische fysica I 430060 dr. K.S.E. Eikema 3 4 Doelstelling van het college Fysica en medische fysica I is de basisbegrippen van de natuurkunde te introduceren die ten grondslag liggen aan de mechanische verschijnselen in de levende natuur. inhoud Fysica is de wetenschap die de eigenschappen van de materie beschrijft in Examenonderdelen

105



inhoud


termen van natuurwetten. De fysica speelt bij het begrijpen van de eigenschappen van de levende materie en het menselijk lichaam een essentiële rol. In dit college zullen eerst de wetten van Newton behandeld worden waarmee de bewegingen van voorwerpen onder invloed van krachten beschreven kunnen worden. Het gedrag van vloeistoffen en de stabiliteit van vaste structuren en mechanische trillingen komen vervolgens aan de orde. In een aantal voorbeelden worden diverse toepassingen besproken. Voorstudie, hoorcollege met demonstraties en discussie, werkcollege en zelfstudie. Giancoli, Douglas C., Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Third edition, Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey 07458, USA. Beoordeling via leesopdrachten, huiswerkopgaven en een schriftelijk tentamen. Samen bepalen deze toetsen het eindcijfer. 1MNW, 1SBI, 2F Het college sluit aan op Practicum Natuurkunde. Het college bereidt voor op: • Fysica en medische fysica II • Natuurkunde en gezondheid, Structuur van de materie (MNW) • Thermodynamica, Kernenergie en Duurzame energie (SBI) Fysica en medische fysica II 430061 dr. K.S.E. Eikema; prof.dr. R.M. Heethaar 3 5 Doelstelling van het college Fysica en medische fysica II is de discussie van basisbegrippen van de natuurkunde uit te breiden en diegene te introduceren die ten grondslag liggen aan de elektrische en magnetische verschijnselen in de levende natuur. Fysica is de wetenschap die de eigenschappen van de materie beschrijft in termen van natuurwetten. De fysica speelt bij het begrijpen van de eigenschappen van de levende materie en het menselijk lichaam een essentiële rol. In dit college zullen de verschillende wetten behandeld worden die aan het einde de Maxwell vergelijkingen opleveren, die alle elektromagnetische verschijnsels beschrijven kunnen. In enkele colleges komt de relatie tussen elektromagnetisme en verschillende essentiële levensprocessen aan de orde. Voorstudie, vragencollege, werkcollege en zelfstudie. Giancoli, Douglas C., Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Third edition, Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey 07458, USA. Beoordeling via leesquizzen, huiswerkopdrachten en een schriftelijk tentamen. Samen bepalen deze toetsen het eindcijfer. 1MNW, 1S, 1SBI

naam Fysica van bio-energie code 420510 docent dr. J.T.M. Kennis 106


studiepunten 2 periode 4 doelgroep 2N, 2-WN naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Fysische biologie van de cel 420506 dr. J. Dekker 3 5 Het verkrijgen van inzicht in hoe principes uit de natuurkunde en de wiskunde gebruikt kunnen worden om biologische processen op moleculair en cellulair niveau beter te begrijpen. Dit college bestrijkt grotendeels Deel 2 van het boek "Physical Biology of the Cell" met als hoofdonderwerp "Life at Rest". Aan de orde komen het mechanisch en chemisch evenwicht in de levende cel, entropie en statistische thermodynamica, twee-toestand systemen met als voorbeelden ionenkanalen, fosforylering en coöperativiteit in hemoglobine, random walks en de structuur van macromoleculen, electrostatica, de pakking van DNA, het cytoskeleton en de structuur van cellen, en structurele en dynamische aspecten van biologische membranen. Hoorcolleges en werkcolleges. Rob Phillips, Jane Kondev and Julie Theriot: "Physical Biology of the Cell", 2008, Garland Science, New York. ISBN 978-0-8153-4163-5 Schriftelijk tentamen 2MNW


Fysische chemie I: statistische thermodynamica 435097 prof.dr. M.H.M. Janssen 3 5 Voor een scheikundige is het van belang om een op natuurwetten gebaseerd inzicht in de chemische werkelijkheid te verwerven. In het college FC I zal men vertrouwd gemaakt worden met een aantal moderne begrippen en wetmatigheden vanuit een moleculair statistisch mechanische beschouwingswijze. Vanuit de individuele quantum eigenschappen van het molecuul verkrijgt men een fundamenteel inzicht in de thermodynamische beschrijving van evenwichten, entropie en reacties. inhoud Statistische thermodynamica van vrije en onvrije moleculen; de invoering van het begrip van temperatuur. De verdeling van Maxwell-Boltzmann, de moleculaire en canonieke partitiefunctie, warmtecapaciteit.

werkwijze Hoorcollege en werkcollege (28 uur totaal) en zelfstudie. literatuur Atkins, P.W., Physical Chemistry, 8e druk. toetsing De stof wordt schriftelijk getentamineerd. doelgroep 1S voorkennis Chemische Binding

Examenonderdelen

107


Fysische chemie II: moleculaire interactie en dynamica 435108 prof.dr. M.H.M. Janssen 3 2 In het college FC II zal men vertrouwd gemaakt worden met een aantal moderne begrippen en wetmatigheden vanuit een moleculair beschouwingswijze. Vanuit de individuele quantum eigenschappen van het molecuul verkrijgt men een fundamenteel inzicht in de fenomenologie van moleculaire wisselwerking en de interactie met andere deeltjes en electromagnetische straling.

inhoud De botsingsdoorsnede en de vrije moleculaire weglengte. Inter-moleculaire krachten, reactiemechanismen en reactiedynamica. Electromagnetische straling, absorptie, emissie, spectroscopie en structuur. werkwijze Hoorcollege en werkcollege (28 uur totaal) en zelfstudie. literatuur Atkins, P.W., Physical Chemistry, 8e druk. toetsing De stof wordt schriftelijk getentamineerd doelgroep 2S voorkennis Chemische Binding, Fysische Chemie I, Kinetiek van Chemische Reacties, Mechanica, Calculus. naam Gedrag en communicatie in organisaties code 708116 docenten dr. A.T.M. van Nistelrooij; dr. J.W. Ouwerkerk; dr. E.P. Sleebos (en diverse anderen) studiepunten 10 periode 2e semester doel Verwerving van kennis van organisatie- en communicatie-wetenschappelijke theorieën over gedrag van mensen in organisaties, alsmede de toepassing van die kennis. Meer specifiek gaat het om: • kennis van de verschillende verklaringen voor menselijk gedrag binnen de context van organisaties; • inzicht in de samenhang tussen managementgedrag en de effecten hiervan op individuen en groepen in organisaties en hun omgeving; • analyseren, bekritiseren en interpreteren van veranderkundige praktijksituaties vanuit de aangereikte wetenschappelijke literatuur.. inhoud In de bijeenkomsten zal op thematische wijze de sociaal-wetenschappelijke theorievorming omtrent 'organisational behaviour' aan bod komen. Centraal staat de vraag in hoeverre organisatie- en communicatiewetenschappelijke perspectieven een verklaring kunnen bieden voor het gedrag van mensen in organisaties. Daarbij gaat het om gedrag en attitudes van mensen in organisaties op het niveau van individuen, groepen en organisaties als geheel. 108


werkwijze

literatuur toetsing


Er is veel aandacht voor motivatie, groepsstructuur, samenwerking, leiderschap, conflict, organisatiecultuur en organisatieverandering. Na het verwerven van kennis van theorieën op ieder van genoemde drie niveaus, wordt de opgedane kennis geïntegreerd bij de analyse van casussen over organisatieverandering. Hoor- en werkcollege. Het eerste deel, het theoretische gedeelte van het vak, bestaat uit hoorcolleges. Dit deel wordt afgesloten met een tentamen. Het tweede deel van het vak bestaat uit werkcolleges en is meer op de praktijk georiënteerd. In dit tweede gedeelte maken de studenten in kleine groepen één of meer opdrachten. Voor elke opdracht wordt een werkstuk of paper geschreven. Elk van de werkstukken is erop gericht om de student te bekwamen in het toepassen, vergelijken en bekritiseren van wetenschappelijke theorieën. Wordt via het collegerooster bekend gemaakt. Testimonium op basis van één tentamen, en een of meerdere opdrachten in de vorm van werkstukken. Het theoretisch en het praktische gedeelte dragen ieder voor 50% bij aan het eindcijfer. Beide onderdelen moeten met een voldoende worden afgerond. Bachelor- en premasterstudenten. • Aanwezigheid bij de werkgroepen is verplicht. • Intekenen voor het vak is verplicht, zie voor intekendata de facultaire website www.fsw.vu.nl/roosters.

naam code studiepunten periode docenten doel

Geestelijke Gezondheid en Psychopathologie voor AI 811024 3 5 prof.dr. P. Cuijpers; drs. L.M. de Wit (coördinator ([email protected])) Kennismaking met theorieën en wetenschappelijke feiten betreffende het onderscheid tussen geestelijke gezondheid en geestelijk dysfunctioneren (psychopathologie). • inzicht hebben in het onderscheid tussen normaal en abnormaal functioneren; • kennis hebben van de verschillende vormen van psychopathologie volgens de meest gangbare classificatiesystemen; • kennis hebben van beschermende en risicofactoren voor het ontwikkelen van psychopathologie (biologisch, psychologisch, sociaal); • het kunnen vergelijken van de verschillende vormen van psychopathologie met betrekking tot het vóórkomen en de ernst; • inzicht hebben in het behandelaanbod van de Geestelijke Gezondheidszorg. literatuur Nolen-Hoeksema S (2007), Abnormal Psychology, Forth Edition. Boston: McGraw-Hill opmerkingen Van ieder collegeonderwerp zal een powerpointpresentatie op Blackboard verschijnen: Faculteit der Psychologie en pedagogiek, psychologie, eerste Bachelorjaar, geestelijke gezondheid en psychopathologie. Let op: voor dit vak dien je je aan te melden in TIS. Door de aanmelding in TIS sta je ook automatisch ingeschreven voor de eerst volgende tentamengelegenheid en voor het vak in Blackboard. Enrollen in Blackboard Examenonderdelen

109

zelf is niet meer mogelijk, inschrijving moet altijd via TIS. Zie voor verder informatie website FPP: www.psy.vu.nl < onderwijs< inschrijving onderwijs. naam code docent studiepunten periode inhoud


naam code docenten studiepunten periode inhoud

Geschiedenis van de natuurwetenschappen 420148 prof.dr. F.H. van Lunteren 3 4 De volgende thema's worden behandeld: Het aristotelische wereldbeeld in Oudheid en Middeleeuwen, geocentrisme en heliocentrisme, de wetenschappelijke revolutie, elektriciteit en magnetisme, de chemische omwenteling, van atoom tot atoommodel, de darwiniaanse (r)evolutie, geneeskunde en natuurwetenschap, relativiteitstheorie en quantummechanica, natuurwetenschap ten dienste van de geneeskunde, natuurwetenschap, geloof en ideologie. Hoorcollege en opdrachten; digitale leeromgeving. Reader. Tentamen en opdrachten. 3N, 2S, 2F, 2MNW, 2SBI, 3WN, 2N Alle studenten N, S, F en MNW moeten kiezen tussen Geschiedenis van de natuurwetenschappen of Maatschappelijke aspecten van wetenschap. Inlichtingen bij de docent, afdeling Algemene Vorming, De Boelelaan 1081, kamer T-036a, tel. (020) 598 7723, [email protected]. Zie ook de website van de afdeling Algemene Vorming http://www.few.vu.nl/av/index-nl.html (medewerkers).

doelgroep

Gewone differentiaalvergelijkingen 400026 dr. J.A. Sanders; dr. S. Lombardo 6 4 en 5 Het college is hoofdzakelijk gewijd aan de theorie betreffende (systemen van) niet-lineaire differentiaalvergelijkingen. Aan de orde komen existentie en uniciteit van oplossingen, methoden voor het expliciet berekenen van oplossingen en kwalitatieve aspecten van de oplossingsverzameling. Aan de hand van een aantal concrete voorbeelden wordt geïllustreerd hoe men dergelijke problemen aanpakt. De cursus wordt gegeven in college en werkcollege-vorm, waarbij aanwezigheid verplicht is. Gedurende de cursusperiode zullen door de studenten korte voordrachten en demonstraties verzorgd worden. Steven H. Strogatz, Nonlinear Dynamics and Chaos. Westview, ISBN 07382-0453-6. Voordracht en tentamen. De beoordeling van de voordracht telt voor 20% mee in het eindcijfer, de uitslag van het schriftelijk tentamen voor 80%. De beoordeling voor beide onderdelen dient voldoende te zijn. 2W, 2WN

110


werkwijze

literatuur toetsing

voorkennis Niet-wiskunde studenten dienen contact op te nemen met de docent om de vereiste voorkennis vast te stellen. opmerkingen Voor syllabus en oude tentamens, zie: http://www.math.vu.nl/~jansa/ naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen naam code docent studiepunten periode inhoud

Graven in grafen 401010 prof.dr.ir. M.R. van Steen 6 4 De student een eerste kennis laten maken met de moderne wetenschap van netwerken. Na afloop zal de student: • Kennis hebben van de belangrijkste (wiskundige) begrippen waarmee netwerken beschreven en gekarakteriseerd kunnen worden. • In staat zijn om inleidende (wetenschappelijke) literatuur met betrekking tot netwerken te kunnen begrijpen. • Vaardigheden hebben ontwikkeld om relatief eenvoudige netwerkeigenschappen aan te kunnen tonen. • Vaardigheden hebben ontwikkeld om een eerste analyse op bestaande netwerken uit te kunnen voeren. Het vak beoogt de student kennis te laten maken met netwerken als abstractie voor de structuur van vele hedendaagse interacties zoals die voorkomen binnen o.a. het Internet, het Web, zogeheten peer-to-peer systemen, biologische netwerken, en electronische (sociale) gemeenschappen. Daartoe zal enerzijds een accent gelegd worden op de standaard wiskundige basisbegrippen en -technieken zoals ontwikkeld binnen grafentheorie. Anderzijds zal er een accent komen te liggen op de experimentele analyse van netwerken op basis van ruwe gegevens. De stof zal aangeboden worden in een combinatie van hoor- en werkcolleges, alsmede huiswerkopdrachten (waaronder het doornemen van een of meerdere wetenschappelijke artikelen). Er zal gebruik gemaakt worden van Mathematica als gereedschap om netwerken te maken, analyseren, en visualiseren. Nadrukkelijk zal in de werkwijze aandacht besteed worden aan ontwikkeling van academische vaardigheden. Syllabus (beschikbaar gesteld bia Blackboard). Een combinatie van een schriftelijke toets en huiswerkopgaven. Details worden via Bloackboard bekend gemaakt. 1I, 1IMM, 1AI Veronderstelde voorkennis: Verzamelingen en Relaties (400564). Het is noodzakelijk om je via Blackboard in te schrijven. Gravitatie en kosmologie 420101 prof.dr. J.F.J. van den Brand 6 1 Gravitatie is één van de fundamentele natuurkrachten; zij onderscheidt zich van de andere natuurkrachten doordat ze vooral op macroscopisch niveau een rol speelt, in het bijzonder bij het bepalen van de grootschalige structuur van het heelal. In dit college geven we een eerste inleiding in de Examenonderdelen

111

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code studiepunten periode docent inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code studiepunten periode docent doel

112

basisverschijnselen die met zwaartekracht te maken hebben. Einsteins interpretatie van zwaartekrachtverschijnselen in termen van de meetkunde van ruimte en tijd wordt toegelicht, en we bespreken toepassingen op het gebied van de astrofysica en kosmologie. Op het werkcollege wordt de besproken stof toegelicht en geoefend. Deze inleiding geschiedt in een hoorcollege aan de hand van een dictaat. Het college wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen. Het eindoordeel zal voor 80 procent gebaseerd zijn op het tentamen, en voor 20 procent op deelname aan en prestaties tijdens het werkcollege. 3N Grondslagen waarschijnlijkheidsrekening 400027 6 4 en 5 dr. K. van Harn De cursus begint met een op maattheorie gebaseerde behandeling van allerlei probabilistische begrippen zoals kansruimten, stochastische grootheden en hun kansverdelingen, onafhankelijkheid van eventualiteiten, van collecties eventualiteiten, van experimenten en van stochastische grootheden. Belangrijke resultaten zijn hier het lemma van Borel-Cantelli, de consistentiestelling van Kolmogorov en diens 0-1-wet. De laatste stelling geeft, samen met het op Lebesgue-integratie gebaseerde verwachtingsbegrip, aanleiding tot verschillende wetten van grote aantallen; het is dan nodig eerst in te gaan op bijna zekere convergentie en convergentie in waarschijnlijkheid van stochastische variabelen. Na behandeling van convergentie in verdeling van stochastische variabelen en zwakke convergentie van kansmaten, komen een eenduidigheidsstelling, een omkeerstelling en een continuïteitsstelling aan de orde, zowel voor de verdelingsfunctie als voor de karakteristieke functie van een stochastische variabele. Ten slotte wordt aandacht besteed aan limietstellingen voor maxima en sommen van onafhankelijke stochastische variabelen, zoals de Centrale Limietstelling, en wordt kort stilgestaan bij stabiele en oneindig deelbare verdelingen. Hoorcollege met vraagstukkenpraktikum. Collegedictaat. Tussentijdse toetsen met opdrachten. 3W, 4W, 4Ect Vereist voor deelname aan het tentamen: Kansrekening I en II (400189, 400190) en Maat- en integratietheorie (400045). Het computationele lexicon 400545 6 4 dr. H.D. van der Vliet Kennismaking met de computertaalkunde en het computationele lexicon met de bedoeling de studenten in staat te stellen zelfstandig literatuur op dit Exacte wetenschappen

gebied te lezen. inhoud De cursus is een inleiding in de problematiek van de computertaalkunde, met de nadruk op de rol van het lexicon. Aan de orde komen: beginselen van de computertaalkunde; de rol van het computationele lexicon in de computertaalkunde; inhoud en organisatie van het computationele lexicon; lexicografische 'tools' voor de taaltechnologie; bestaande lexicografische bestanden, zoals WordNet en Framenet. Een en ander wordt geïllustreerd aan de hand van artikelen en de bespreking van taaltechnologische projecten zoals het Cornetto-Project. werkwijze college literatuur Wordt nader bekendgemaakt. toetsing Schriftelijk open-boek tentamen op basis van stof uit de colleges en artikelen. Daarnaast dient een leesverslag van een artikel uit de relevante vakliteratuur te worden ingeleverd. Keuze van het artikel gaat in overleg met de docent, de eisen die aan het verslag gesteld worden staan op de BB-site. Het tentamen is 2/3e van het eindcijfer, het leesverslag telt voor de de resterende 1/3e. doelgroep 3AI, studenten Taalkunde met interesse in computationele taalkunde en of taaltechnologie. voorkennis Inleiding algemene taalwetenschap 1 (500011) opmerkingen Inschrijven verplicht via TIS. naam code docent studiepunten periode doel

Heuristieken voor BWI 401012 prof.dr. A.E. Eiben 6 3 Inzicht krijgen in hoe toestandsruimten eruit zien, hoe zoekalgoritmes werken en wat je kunt doen om een redelijke oplossing voor een complex probleem te vinden. Als we geluk hebben vinden we ook overeenkomsten tussen verschillende problemen en hun oplossingen. inhoud Het betreft een "doe-vak" waar probleemoplossen centraal staat. Hoe pak je drie containerschepen zo in dat de ruimte en de payload optimaal gebruikt worden? Waarom bevatten lesroosters altijd gaten? De structuur van het World-Wide-Web en van het menselijk brein vertonen veel overeenkomsten: hoe groot is de kans dat dat toeval is?

literatuur toetsing voorkennis opmerkingen

Veel optimalisatie- en beslissingsproblemen zijn derivaten van hetzelfde principe: het aantal mogelijke toestanden is zó groot dat het optimum net zo makkelijk te vinden is als een broodkruimel in de Gobiwoestijn. Heuristieken maken het mogelijk grote gedeeltes van de toestandsruimte af te sluiten en aan te geven waar een redelijk goede - misschien zelfs optimale - oplossing ligt. Er is vooralsnog geen voorgeschreven literatuur. Voor suggesties kan contact opgenomen worden via bovenstaand adres. Het oplossen van een complex probleem, waarbij vrijwel alles is geoorloofd. Een presentatie en een kort verslag zijn noodzakelijk. Programmeren (in Java). Dit vak is nog in ontwikkeling en wordt januari 2010 voor het eerst gegeven. Op het moment van deze vakomschrijving ligt een aantal zaken nog niet vast en wat volgt is onder voorbehoud. Het betekent ook dat er ruimte is voor Examenonderdelen

113

feedback, inbreng en initiatief van de student, tijdens en na het vak. De ontwikkeling ervan kan worden bijgehouden op: http://www.few.vu.nl/~dvdberg/newcourse.html Voor vragen, opmerkingen en suggesties: [email protected] (Daan van den Berg) naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

literatuur toetsing voorkennis opmerkingen

subject code lecturers credits period aim

114

Heuristieken voor Informatica 401013 prof.dr. A.E. Eiben 3 3 Inzicht krijgen in hoe toestandsruimten eruit zien, hoe zoekalgoritmes werken en wat je kunt doen om een redelijke oplossing voor een complex probleem te vinden. Als we geluk hebben vinden we ook overeenkomsten tussen verschillende problemen en hun oplossingen. Het betreft een "doe-vak" waar probleemoplossen centraal staat. Hoe pak je drie containerschepen zo in dat de ruimte en de payload optimaal gebruikt worden? Waarom bevatten lesroosters altijd gaten? De structuur van het World-Wide-Web en van het menselijk brein vertonen veel overeenkomsten: hoe groot is de kans dat dat toeval is? Veel optimalisatie- en beslissingsproblemen zijn derivaten van hetzelfde principe: het aantal mogelijke toestanden is zó groot dat het optimum net zo makkelijk te vinden is als een broodkruimel in de Gobiwoestijn. Heuristieken maken het mogelijk grote gedeeltes van de toestandsruimte af te sluiten en aan te geven waar een redelijk goede - misschien zelfs optimale - oplossing ligt. Er is vooralsnog geen voorgeschreven literatuur. Voor suggesties kan contact opgenomen worden via bovenstaand adres. Het oplossen van een complex probleem, waarbij vrijwel alles is geoorloofd. Een presentatie en een kort verslag zijn noodzakelijk. Programmeren (in Java). Dit vak is nog in ontwikkeling en wordt januari 2010 voor het eerst gegeven. Op het moment van deze vakomschrijving ligt een aantal zaken nog niet vast en wat volgt is onder voorbehoud. Het betekent ook dat er ruimte is voor feedback, inbreng en initiatief van de student, tijdens en na het vak. De ontwikkeling ervan kan worden bijgehouden op: http://www.few.vu.nl/~dvdberg/newcourse.html Voor vragen, opmerkingen en suggesties: [email protected] (Daan van den Berg) Human-Computer Interaction 400432 dr. L.M. Aroyo; prof.dr. A.T. Schreiber 6 5 Learn the fundamental concepts of human-computer interaction and usercentered design through hands-on experience in course projects, and supported by lectures and practicum sessions. Learn to evaluate and design useable and effective graphical user interfaces for interactive systems. Exacte wetenschappen

content The lectures in this course will discuss and present examples of concepts and methods in the field of human-computer interaction. The course will outline general usability challenges associated with existing case studies. It will also cover in detail the most important methods used in requirements gathering, iterative testing of interfaces, and summative evaluation phases of the usercentered design process. In practicums students will be able to practice the use of relevant methods within the context of the the case study systems. Some of the topics covered in the course are: User Needs Analysis, Conceptual Design, Task Analysis, Mockups and Prototypes, Usability Evaluation. form of tuition Lectures and practicums; work in groups. literature • User Interface Design and Evaluation by Debbie Stone, Caroline Jarrett, Mark Woodroffe, and Shailey Minocha, ISBN 978-0-12-088436-0 Lecture notes and study guide in http://bb.vu.nl mode of assessment Assignments and examination. target audience 2IMM, 3AI, 3I, mCS, mIS remarks Students are required to sign up for this course via TIS (https://tisvu.v.unl/tis/menu) at least 2 weeks before the course starts. •



doelgroep naam code docent studiepunten periode doel

Identificatietechnieken 435081 dr. F. Ariese; dr. F.J.J. de Kanter; dr. H. Lingeman 6 4 en 5 Het doel van deze cursus is om inzicht en praktische vaardigheden te verwerven op het gebied van moleculaire spectroscopische technieken en hun toepassingen voor de identificatie van verbindingen. Achtergronden van de verschillende spectroscopische technieken worden behandeld, waarbij steeds verbanden worden gelegd met de structuur van moleculen. De volgende technieken zullen aan bod komen: UV-Vis absorptiespectroscopie, vibratiespectroscopie (infrarood en Raman), fluorescentiespectroscopie, kernspin resonantie (NMR) en massaspectrometrie. (Bio)analytische toepassingen van deze technieken zullen aan bod komen. Spectroscopische berekeningen en interpretatie van spectra zullen worden geoefend. Hoorcollege, werkcollege en practicum. Harris, D.C., Quantitative chemical analysis; en collegedictaat. De theorie wordt getoetst door middel van een schriftelijk tentamen. Tijdens de cursus wordt een tussentoets gegeven, waarmee een bonus kan worden verdiend. Het practicum wordt beoordeeld aan de hand van uitvoering en verslag. 1F Imaging en Laser Control van Foto-Chemie 435052 prof.dr. M.H.M. Janssen 12 In overleg met de docenten. Verkrijgen van inzicht in het verloop van elementaire chemische processen, Examenonderdelen

115

inhoud


subject code lecturers credits period aim content

form of tuition mode of assessment entry requirements target audience remarks naam code studiepunten contacturen periode docent 116

met name laser geinduceerde foto-chemische processen, en in de krachten die een rol spelen bij het vormen en breken van een chemische binding. Kennismaking met experimentele technieken op het gebied van (ultrasnelle) lasers, moleculaire bundels en geavanceerde imaging detectoren. Er zijn twee onderzoeksthema's waarbinnen een eindproject kan worden uitgevoerd: • Tijdoplgeloste fotodynamica, coherent control en imaging met behulp van ultrasnelle femtoseconde lasers. • Fotodynamica van niet-adiabatische chemie. Voor een globale omschrijving van deze twee onderzoeksthema's wordt verwezen naar de beschrijving van de onderzoeksstage ('Laserspectroscopie') in de masterfase. Belangrijke aspecten bij het uitvoeren van het eindproject zijn dat nadat het onderwerp is besproken met de begeleider, de student zelf een onderzoeksplan opstelt, het onderzoek uitvoert en hiervan verslag doet. Practische handleidingen, boeken en literatuur. Eindverslag aangevuld met een mondelinge of posterpresentatie. 3S, 3F Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435114) of 24 studiepunten (vakcode 435116). Information Retrieval 400435 dr L. Aroyo; dr. K.S. Schlobach; dr. V. Malaise 6 2 The aim of this course is to introduce the basic concepts of Information Retrieval, and to give students the knowledge to adopt and apply existing Information Retrieval tools for practical applications. Information Retrieval is the discipline of providing access to information stored in textual documents within a large collection. In the course, we introduce the basic concepts of Information Retrieval, including representation of documents, retrieval models and algorithms for clustering and classification. 4 hours of lectures/tutorials per week; additionally selfstudy and practical work. 3 practical assignments (in groups). Programming skills will be an advantage. 3IMM, mAI, (in particular the specialization "Knowledge Technology and Intelligent Internet Applications"), mIS Students are required to sign up for this course via TIS (https://tisvu.v.unl/tis/menu) at least 2 weeks before the course starts. Inl. in de Psychologie AI 811023 3 112 (3 schriftelijk tentamen, 93 literatuurstudie, 16 hoorcollege) 1 dr. M. Meeter Exacte wetenschappen

doel Een eerste kennismaking met het vakgebied psychologie waarbij niet alleen zal worden ingegaan op inhoudelijke aspecten van het vakgebied maar ook op het belang van de verschillende methodologische aspecten die een rol spelen bij het doen van onderzoek binnen de psychologie. inhoud Na een inleiding (theorievorming binnen de psychologie, onderzoeksmethoden) komen aan de orde de biologische basis van gedrag, motivatie, leren, sensorische processen, perceptie, geheugen, denken en kennis, en intelligentie. werkwijze Hoorcolleges en blackboardpractica literatuur Nolen-Hoeksema, Fredrickson, Loftus & Wagenaar (2009), Atkinson & Hilgard, Introduction to Psychology (15e druk); Wadsworth. toetsing schriftelijk tentamen met multiple-choice vragen. opmerkingen Let op: voor dit vak dien je je aan te melden in TIS. Door de aanmelding in TIS sta je ook automatisch ingeschreven voor de eerst volgende tentamengelegenheid en voor het vak in Blackboard. Enrollen in Blackboard zelf is niet meer mogelijk, inschrijving moet altijd via TIS. Zie voor verder informatie website FPP: www.psy.vu.nl < onderwijs< inschrijving onderwijs. naam code studiepunten periode docent doel inhoud


Inleiding besliskunde 1 400568 3 2 prof.dr. L. Stougie De student vertrouwd te maken met het modelleren en het oplossen van lineaire optimaliseringsproblemen. In deel 1 van Inleiding besliskunde zal de nadruk liggen op lineaire programmering. In de praktijk is dit de meest gebruikte optimaliseringsmethode uit de deterministische optimalisering. Veel praktijkproblemen laten zich wiskundig formuleren als het optimaliseren van een lineaire doelfunctie in beslissingsvariabelen onder een aantal lineaire bijvoorwaarden in deze beslissingsvariabelen. De kunst van het formuleren van een praktisch probleem als een lineair programmeringsprobleem en het interpreteren van de wiskundige oplossing in het kader van het oorspronkelijke probleem zullen centraal staan. Naast de simplex algoritme voor het doorrekenen van het wiskundige model met behulp van software, zal ingegaan worden op de zogenoemde gevoeligheidsanalyse om aan de hand van de computeroplossing uitspraken te doen over de effecten van kleine veranderingen in de coefficienten van de doelfunctie of de bijvoorwaarden. Verder zal in het college kort aandacht besteed worden aan enkele belangrijke deterministische voorraadmodellen. Hoorcollege: 2 uur per week; practicum: 2 uur per week. Tijms, H.C., Inleiding in de Operationele Analyse tweede druk. Utrecht: Epsilon, 2004. Schriftelijk tentamen. 1BWI

naam Inleiding besliskunde 2 code 400569 studiepunten 3 Examenonderdelen

117

periode 4 docent prof.dr. L. Stougie doel De student vertrouwd te maken met de beginselen van de modelbouw en de oplosmethoden voor geheeltallige optimalisering, dynamische optimalisering en netwerkoptimalisering. inhoud Het geheeltallige optimaliseringsmodel is een lineair optimaliseringsmodel waarin de beslissingsvariabelen alleen geheeltallige waarden mogen aannemen. Veel combinatorische optimaliseringsproblemen kunnen met behulp van binaire variabelen als een geheeltallig optimaliseringsprobleem geformuleerd worden. Behandeld worden de modelleringsaanpak met binaire variabelen en het branch-and-bound oplossingsprincipe. Verder wordt uitgebreid aandacht besteed aan het gerelateerde oplossingsprincipe van dynamische optimalisering voor sequentiele beslissingsproblemen. Tenslotte komen het kortste pad algoritme van Dijkstra en het algoritme van Prim voor optimalisatie in netwerken aan de orde. werkwijze Hoorcollege: 2 uur per week; practicum: 2 uur per week. literatuur Tijms, H.C., Inleiding in de Operationele Analyse tweede druk. Utrecht: Epsilon, 2004. toetsing Schriftelijk tentamen. doelgroep 1BWI naam code docent studiepunten periode doel

doelgroep

Inleiding bioinformatica I 401036 prof.dr. J. Heringa 3 3 Het vak Inleiding Bioinformatica (I en II) geeft een overzicht van de bioinformatica en de belangrijkste technieken op dit vakgebied. In Inleiding Bioinformatica I worden de belangrijkste aspecten en methoden op het gebied van genomics en sequentie analyse behandeld. Aan het eind van deze cursus moeten studenten de biologische en computationele achtergrond van de technieken begrijpen en in staat zijn om zelfstandig een genoom- en sequentieanalyse uit te voeren. De volgende onderwerpen komen aan bod: • Genomics en sequentie databases (genoom, sequentie, afgeleide databases, etc.) • Genome sequencing technieken • Gen voorspellingsalgoritmen • Sequentie analyse (pairwise en multiple alignment, dynamic programming, sequence database searching) • Clustering, fylogenie en fylogenetische methoden • Comparative genomics Hoorcolleges, werkcolleges, practische opdrachten. Xiong, J., Essential Bioinformatics, Cambridge University Press, 2006, ISBN-13: 978-0521600828. Praktische opdrachten en schriftelijk tentamen, herkansing tentamen is mondeling. verplicht voor 2MNW, keuzevak voor 3F, Deficientiecursus voor mBio

118


inhoud


naam Inleiding bioinformatica II code 401042 Per 2010/2011 docent prof.dr. J. Heringa studiepunten 3 periode 3 doel Het vak Inleiding Bioinformatica (I en II) geeft een overzicht van de bioinformatica en de belangrijkste technieken op dit vakgebied. In Inleiding Bioinformatica II worden de belangrijkste aspecten en methoden op het gebied van structuur en functie van DNA, genen, eiwitten en cullulaire netwerken behandeld. Aan het eind van deze cursus moeten studenten de biologische en computationele achtergrond van de technieken begrijpen en in staat zijn om zelfstandig een aantal analyse- voorspellingstechnieken uit te voeren inhoud De volgende onderwerpen komen aan bod: • Biomoleculaire en genomics databases (genoom, secundaire en tertiaire structuur, afgeleide databases, etc.) • Algoritmen voor secundaire en tertiaire structuurvoorspelling • Genexpressie data analyse • Protein-protein interacties • Genomics data mining (vinden van functionele relaties, comparative genomics) • Intracellulaire netwerken werkwijze Hoorcolleges, werkcolleges, practische opdrachten. literatuur Xiong, J., Essential Bioinformatics, Cambridge University Press, 2006, ISBN-13: 978-0521600828. toetsing Praktische opdrachten en schriftelijk tentamen, herkansing tentamen is mondeling. doelgroep verplicht voor 3MNW, keuzevak voor 3F, Deficientiecursus voor mBio naam code docenten studiepunten periode doel

Inleiding Medische natuurwetenschappen 430089 prof.dr. W.H. Mager; prof.dr. R.M. Heethaar 3 1 Het doel van dit vak is een oriëntatie te bieden op de medische natuurwetenschappen, het vakgebied dat zich bezig houdt met de studie van het functioneren van de mens in gezondheid en ziekte. MNW is een interdisciplinair wetenschapsgebied waarin de kennisontwikkeling plaatsvindt die de basis vormt voor vooruitgang in de geneeskunde en de gezondheidszorg. inhoud Het ene deel van het vak Inleiding MNW concentreert zich op de medische en klinische fysica. Er wordt een verkenningstocht door het menselijk lichaam gemaakt en de principes van het meten aan biologische systemen worden behandeld. De tocht begint bij de bouwstenen van het menselijk lichaam: de cel met zijn boeiende eigenschappen, waaronder de elektrische processen aan de celmembranen, de geleiding van elektrische impulsen langs zenuwvezels en elektrische volumegeleiding. Er is hierbij een directe afstemming met het vak Natuurkunde Practicum voor MNW dat ook in deze Examenonderdelen

119

werkwijze literatuur toetsing doelgroep opmerkingen naam code studiepunten periode docenten inhoud


periode plaatsvindt. Het andere deel van het vak gaat over de medische uitdagingen in een aantal specialisatierichtingen van MNW, namelijk - behalve medische fysica - ook fysica van leven, (moleculaire) klinische diagnostiek, medische fysiologie, bioinformatica, biomoleculaire wetenschappen (waaronder systeembiologie), neurowetenschappen en oncologie. Enkele gastsprekers geven een voordacht, er worden interviews met kerndocenten uit deze specialisatierichtingen gehouden en in groepjes wordt een Wiki gemaakt waarin wetenschappelijke hoogtepunten en uitdagingen op de MNW-deelgebieden worden gepresenteerd. Dit gedeelte van het vak wordt afgesloten met een minisymposium. Op het programma staan ook enkele site visits aan de bètafaculteiten en het VUmc. Colleges, practicum en opdrachten (waaronder interviews, het maken van een Wiki, en presentaties) Studiehandleiding met collegedictaat Opdrachten, schriftelijke eindtoets en practicum. 1MNW Communicatie via Blackboard. Inleiding modelleren en simuleren 400547 6 2 dr. T. Bosse; dr. M.C.A. Klein; prof.dr. J. Treur Dit vak geeft een inleiding op verschillende aspecten van modelleren, geïllustreerd aan de hand van voorbeelden die aansluiten bij contentvakken in psychologische, biomedische, en sociale disciplines. Enerzijds komen methodische aspecten van modelleren aan bod, zoals het verzamelen en specificeren van relevante kennis, het definiëren van ontologieën, het opzetten van simulatie-experimenten, en het valideren van de gemaakte modellen. Daarnaast wordt aandacht besteed aan inhoudelijke aspecten van dynamische modelleermethoden, zoals causale relaties en causale grafen, executeerbare specificaties, verschillen tussen kwalitatief en kwantitatief modelleren, en de integratie van kwalitatief en kwantitatief modelleren. Al deze aspecten worden toegepast in opdrachten waarbij relatief eenvoudige dynamische modellen gemaakt worden van processen in psychologische, biomedische, en sociale domeinen. Hoorcolleges, werkcolleges en practicum. Dictaat. Opdrachten. 1AI-CWI, 1AI-HA

naam code studiepunten contacturen

Inleiding Operationele Research 64171000 6 28 (28 hoorcollege) Geïntegreerd hoor/werkcollege. periode 1 en 2 docent dr. R.D. Nobel

120


doel Kennis en inzicht te geven in de belangrijkste deterministische OR-modellen en hun oplossingsmethoden. inhoud In dit vak staat het opstellen van wiskundige modellen voor kwantitatieve beslissingsproblemen centraal. Naast het formuleren van wiskundige beslissingsmodellen, wordt inzicht gegeven in de oplosmethoden van deze modellen en de achterliggende wiskunde. In het college is het gebruik van bestaande software voor het doorrekenen van de wiskundige modellen geïntegreerd. Het accent ligt op deterministische modellen voor situaties zonder onzekerheid. In het bijzonder wordt ingegaan op lineaire programmering, kortste-pad problemen, netwerkanalyse, dynamische programmering en deterministische voorraadmodellen. literatuur Tijms, H.C., Operationele Analyse. Epsilon, 2002. toetsing schriftelijk tentamen Een geheel tentamen aan het eind van blok 1.2, of twee deeltentamens aan het einde van blok 1.1 en blok 1.2 . opmerkingen Inleveren van huiswerkopgaven wordt sterk gestimuleerd; studenten die dit niet doen halen meestal het tentamen niet. Er is geen bonuspuntregeling. naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Inleiding programmeren 400554 ir. M.P.H. Huntjens 6 4 Het doel van de cursus is: algoritmisch leren denken, gestructureerd leren programmeren en het verwerven van inzicht in de manier waarop computers gebruikt kunnen worden om problemen op te lossen. primitieve types, declaraties, expressies, toekenningsopdracht, keuze-opdrachten, herhalingsopdrachten, methodes, I/O via Printstream en Scanner, arrays, classes, instanties van classes (objecten), standaard classes String, StringBuffer en Math, ontwerpen maken, twee-dimensionale arrays, meerdere objecten tegelijk in een programma gebruiken, recursie, gebruik van grafische interfaces uit een voorgeprogrammeerd package, linear search, binary search. Hoorcollege met een parallel practicum. Absolute Java, Walter Savich, Pearson International Edition, Third Edition, ISBN: 978-0-321-50504-0. schriftelijk tentamen en practicumopgaven. 1AI-CWI, 1BWI, 1I, 1-IMM, 2AI-HA


Inleiding programmeren voor W/Ect 400580 ir. M.P.H. Huntjens 6 1 en 2 Het doel van de cursus is: algoritmisch leren denken, gestructureerd leren programmeren en het verwerven van inzicht in de manier waarop computers gebruikt kunnen worden om problemen op te lossen. inhoud Primitieve types, declaraties, expressies, toekenningsopdracht, keuze-opdrachten, herhalingsopdrachten, methodes, I/O via Printstream en Scanner, arrays, classes, instanties van classes (objecten), standaard classes Examenonderdelen

121



inhoud

werkwijze


String, StringBuffer en Math, ontwerpen maken, twee-dimensionale arrays, meerdere objecten tegelijk in een programma gebruiken, recursie, gebruik van grafische interfaces uit een voorgeprogrammeerd package, linear search, binary search Hoorcollege met een parallel practicum. Savich, Walter, Absolute Java, Third Edition, Pearson International Edition, ISBN: 978-0-321-50504-0 schriftelijk tentamen en practicumopgaven Verplicht voor 2W, 2Ect; 2WN: verplichte keuze uit Inleiding programmeren voor W/Ect of Programmeren en simuleren Inleiding Science, Business and Innovation 420220 prof.dr. H. Irth (coördinator) 3 1 Het verkrijgen van inzicht in de vermarkting van kennis en daarmee van de essentie van de SBI-opleiding. Communicatie tussen verschillende disciplines is essentieel. Daarom wordt ook direct aandacht besteed aan het aanleren van enkele academische vaardigheden zoals presenteren, discussieren, interviewen en schrijven. Middels voorbeelden raken studenten vertrouwd met de wijze waarop innovaties tot stand komen. Zij krijgen inzicht in de verschillen tussen de betrokken vakgebieden (science, business).Tijdens een bedrijfsbezoek raken zij doordrongen van de problematiek van innovatie en de rol die wetenschappelijke en bedrijfskundige aspecten daarbij spelen. Bedrijfsbezoeken en groepsopdrachten. 3 studenten werken als groep onder begeleiding aan een opdracht. De studenten krijgen de opdracht een analyse te maken van de keuzes waarvoor een bedrijf zich gesteld ziet in een concreet (voor-)innovatie traject. Dit traject ligt ofwel in de health and life science of in de wereld van de duurzame energie. De te bestuderen stof en achtergrond-informatie worden tijdens de cursus via Blackboard ter beschikking gesteld. De studenten geven een mondelinge presentatie en een schriftelijk verslag hun visie op het betreffende innovatie-traject. Voor beide onderdelen is een voldoende vereist. 1-SBI Aanwezigheid bij de verschillende cursusonderdelen is verplicht.

naam code coördinatoren docenten

Inleiding taalwetenschap, 1 voor AI 500703 dr. P.H.F. Bos; dr. H.D. van der Vliet dr. P.H.F. Bos; dr. H.D. van der Vliet; drs. M.C.G. Schasfoort; dr. F. van der Houwen; dr. J. Noordegraaf; prof.dr. L.J. de Vries studiepunten 3 contacturen 28 (28 college) periode 4 122


doel Basiskennis van taalwetenschap als fundament voor de studie van een specifieke taal, een taalwetenschappelijke specialisatie of communicatie- en informatiewetenschap inhoud Kennismaking met de wetenschappelijke bestudering van een taal door analyse van de 'bouwstenen' van taalsystemen; kennis making met 'de talen van de wereld', taalverandering en de aspecten van taalgebruik werkwijze 2 uur hoorcollege, 2 uur werkcollege waarin gemaakte opdrachten worden besproken. Zie Blackboard-site voor de opdrachten literatuur Bergman, A., K. Currie Hall, S.M. Ross, eds. (2007). The Language Files; Materials for an Introduction to Language and Linguistics. 10th Edition. Columbus: Ohio State University Press toetsing Schriftelijk tentamen aan het einde van de periode (multiple choice) doelgroep 1e jaars studenten Kunstmatige Intelligentie (FEW) blackboard Ja opmerkingen Inschrijven verplicht via TIS naam code studiepunten contacturen periode docenten doel

Inleiding Wiskundige Economie 64181000 6 56 (28 practicum, 28 hoorcollege) 4 en 5 dr. J.R. van den Brink; dr. H.E.D. Houba • het verkrijgen van kennis en inzicht in de werking van de markteconomie en de economische factoren die daarbij van belang zijn • het verkrijgen van inzicht in hoe economische verschijnselen door middel van wiskundige modellen kunnen worden weergegeven • het kunnen toepassen van de relevante wiskundige technieken inhoud Binnen de economische wetenschap wordt veelvuldig gebruik gemaakt van wiskundige modellen. In deze cursus wordt m.b.v. wiskundige modellen onderzocht hoe prijzen en marktvormen de beslissingen van vragers en aanbieders beïnvloeden en daarmee ook de uiteindelijke verdeling van welvaart en inkomen. Het keuzegedrag van de consument wordt hierbij verklaard door het kiezen van een beste betaalbare combinatie van verschillende goederen gegeven zijn voorkeuren over deze goederen en die binnen zijn budget passen hetgeen nutsmaximalisatie impliceert. De producent minimaliseert de kosten in de keuze van inputs, terwijl het gedrag van de producent op zijn outputmarkten wordt bepaald door de marktvorm. We maken hierbij onderscheid tussen een markt met volledige mededinging, een monopolistische markt en een oligopolistische markt met strategisch gedrag waarbij interactie centraal staat. In deel 1 (blok 1.4) ligt de nadruk volledig op het gedrag van de consument en het introduceren van belangrijke wiskundige technieken binnen de Wiskundige Economie. Deel 1 heeft hierdoor een sterk wiskundig karakter. In deel 2 (blok 1.5) ligt de nadruk op het gedrag van consumenten en producenten onder diverse marktvormen en de consequenties voor de welvaart. literatuur • Hal, Varian R., Intermediate Microeconomics, a modern approach. 7th edition. New York: Norton & Company. • Syllabus, verkrijgbaar bij studievereniging Kraket.

Examenonderdelen

123

toetsing schriftelijk tentamen Over de gehele stof van deel 1 en 2 aan het einde van blok 1.5 en in augustus. Door middel van een deeltentamen aan het einde van blok 1.4 kan een vrijstelling voor de stof van deel 1 worden verdiend in eerder genoemde tentamens. De drempel voor deze vrijstelling is een 5,5 en de vereiste dat voor deel 2 minimaal een 4,5 moet worden behaald. De vrijstelling vervalt aan het einde van het studiejaar. opmerkingen Een goede beheersing van de stof van de cursussen Calculus I en II is nodig. naam code coördinator docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep voorkennis

Innovatiemanagement 430518 drs. P. van Hoorn drs. P. van Hoorn; dr. P.C. van der Sijde; prof.dr.ir. B.A.G. Bossink; prof.dr. J.F.G. Bunders-Aelen (onder voorbehoud) 3 4 Dit college heeft tot doel alle kennis op het gebied van innovatie uit de voorgaande jaren te integreren. In dit vak staan de uitdagingen van 'Open Innovatie' centraal. In enkele colleges en werkcolleges worden kort de verschillende vormen van innovatie behandeld waarna het accent zal liggen op de management praktijk van open R&D innovatie processen. Hierbij komen diverse vormen van allianties of netwerken aan de orde waar in multidisciplinaire R&D teams gewerkt wordt. Er wordt diep ingegaan op de wijze waarop binnen een netwerk doelmatig en probleem gestuurd projectdoelen verwezenlijkt worden in het kader van de project structuur, zoals die mede bepaald is in de contracten die aan de basis liggen van een netwerk. Diverse cases uit de wereld van de farmaceutische industrie en de energie sector zullen behandeld worden en mede dienen als basis voor enkele opdrachten. Tijdens het casewerk zal ook duidelijk worden waar de kritische succesfactoren en waar de valkuilen liggen. De te bestuderen stof en achtergrond informatie worden tijdens de cursus via Blackboard ter beschikking gesteld. Enkele individuele opdrachten worden gegeven in aansluiting op de behandelde cases. Het vak wordt afgesloten met een schrijftelijk tentamen. 3SBI Innovatiewetenschappen. Ondernemerschap en Innovatie, Innovatieprojecten Energie, Geneesmiddelen, Diagnostiek en Gezondheid en Alternatieve Brandstoffen.


Innovatieproject Alternatieve brandstoffen 420226 drs. P. van Hoorn 6 6 Kennis en vaardigheden opdoen omtrent ondernemerschap en innovatie en de relaties daartussen. inhoud De producten procesinnovatie bij de chemische industrie worden besproken vanuit drie invalshoeken: de modellen en theorieën die in die industrie

124



worden gehanteerd, de organisatorische aspecten en de zakelijke aspecten. De student krijgt inzicht in de stand van zaken van R & D op het gebied van alternatieve brandstoffen, waaronder biobrandstof en doet een keuze voor een veelbelovende ontwikkeling. Dat vormt de leidraad om kennis en vaardigheden op te doen inzake ondernemerschap en innovatie. De student leert om voor een product in ontwikkeling zijn/haar positie te bepalen en in te brengen in onderhandelingen. Hoorcolleges, workshops, zelfstudie, uitvoeren van een opdracht in teamverband. De te bestuderen stof en achtergrond informatie worden tijdens de cursus via Blackboard ter beschikking gesteld. Schriftelijk tentamen en een beoordeling van de groepsopdracht. 2SBI Innovatiewetenschappen (420198). Innovatieproject Geneesmiddelen (435095). Innovatieproject Energie (420196). Ondernemerschap en innovatie (420228). Van gen tot geneesmiddel (435106). Finance and Financial Arithmetic (61141000)


Innovatieproject Diagnostiek & gezondheid 420225 dr.ir. A.T.M. van Gogh 6 5 • Natuurwetenschappelijke, bedrijfsmatige en innovatiewetenschappelijke aspecten van medische technologie begrijpen en actief toepassen, • Leren vinden en integreren van de juiste informatie uit verschillende kennisgebieden, • Inzicht in de rol van de verschillende actoren in het innovatieproces in klinische setting, • Verdieping van de vaardigheden in planmatig, projectmatig en groepsmatig werken, • Vaardigheden en (zelf)bewustzijn opdoen op het gebied van academische oordeelsvorming. inhoud In deze cursus ga je in groepjes aan de slag om de VU en het VUMC te helpen kansen te vinden met betrekking tot implementatie in de kliniek van onze technologische expertise. Het advies dat jullie zullen uitbrengen zal alle aspecten hiervan behandelen: dus technische, financiële, maar ook veiligheidsaspecten en bedrijfsmatige en klinische toepasbaarheid. In het eerste gedeelte van het project ligt de nadruk op kennis opdoen over de technisch-inhoudelijke, economische en klinische aspecten en de rol van (project)management in het innovatieproces. In het tweede gedeelte ligt de nadruk op het uitwerken van de casus, met als belangrijkste eindproduct een (uitgebreid) verslag waarmee je het beste advies probeert te geven. Tussen de bedrijven door krijgen jullie een serie van drie workshops over academische oordeelsvorming, en een college over projectmanagement. werkwijze Hoorcolleges, werkcolleges, uitvoeren van de projectopdracht in teamverband deels onder toezicht van een teambegeleider. Het project valt in periode 5 en vereist derhalve een deeltijds (ca. 50%) studie-inzet. Er geldt een aanwezigheidsplicht voor de collectieve gebeurtenissen (hoor- en werkcolleges, bijeenkomsten met teambegeleider, Examenonderdelen

125

etc.) literatuur Te bestuderen stof en achtergrondinformatie wordt tijdens de cursus via Blackboard ter beschikking gesteld. toetsing Je eindcijfer wordt bepaald door een gewogen gemiddelde van vijf deeltoetsen. Tussen haakjes staat of het een groeps- of individueel resultaat betreft en de weegfactor: 8. Technische Deeltoets (individueel resultaat; 20%) 9. Academische Oordeelsvorming (individueel resultaat; 20%) 10. Eindverslag (groepsresultaat; 30%) 11. Eindpresentatie (groepsresultaat; 10%) 12. Groepswerk (individueel resultaat; 20%) doelgroep 2SBI, 3MNW subject code docent credits period doel

Innovatieproject Energie 420196 dr.ir. A.T.M. van Gogh 6 6 • Natuurwetenschappelijke, bedrijfseconomische en innovatiewetenschappelijke aspecten van windmolentechnologie begrijpen en actief toepassen • Leren vinden en integreren van de juiste informatie uit verschillende kennisgebieden • Verkrijgen van inzicht in kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksmethoden • Het begrijpen van de verschillen tussen bèta en gamma-onderzoek • Inzicht in de rol van de verschillende actoren in het innovatieproces • Actief oefenen met klantgerichtheid binnen zakelijke dienstverlening • Verdieping van de vaardigheden in planmatig en projectmatig werken inhoud In deze cursus ga je aan de slag als consultant. Van een opdrachtgever krijg je een vraag over de marktintroductie van een nieuwe energietechnologie, te weten windenergie in combinatie met energieopslag technologie. Je zult zien dat zo'n vraag slechts goed beantwoord kan worden als je state-of-the-art kennis uit verschillende kengebieden op een constructieve wijze weet te integreren. Je gaat onder andere kijken naar de fysische aspecten, economische en maatschappelijke levensvatbaarheid van de nieuwe technologie. In het eerste gedeelte van het project ligt de nadruk op kennis opdoen over de technisch-inhoudelijke, bedrijfseconomische, en maatschappelijke aspecten en de rol van (project)management in het innovatieproces. In het tweede gedeelte ligt de nadruk op het uitwerken van de casus, met als belangrijkste einddoel een (uitgebreide) offerte waarmee je de opdracht binnen probeert te halen. werkwijze Hoorcolleges, werkcolleges, uitvoeren van de projectopdracht in teamverband deels onder toezicht van een teambegeleider. Het college valt in periode 6 en heeft vereist dus een voltijds studie-inzet. Bovendien geldt een aanwezigheidsplicht voor de collectieve gebeurtenissen (hoor- en werkcolleges, bijeenkomsten met teambegeleider, etc.). 126


literatuur

Boek Energy Science, John Andrews & Nick Jelley. Overige te bestuderen stof en achtergrondinformatie wordt tijdens de cursus via Blackboard ter beschikking gesteld. toetsing Dit project heeft tot doel kennis en vaardigheden te integreren die zijn opgedaan tijdens het eerste jaar. Voorkennis betreft dus de voorgaande vakken van het eerste jaar. doelgroep 1SBI voorkennis Innovatiewetenschappen, Innovatieproject Geneesmiddelen, Business Administration in the Service Industry. • •

subject code docent credits period doel

Innovatieproject Geneesmiddelen 435095 dr. J.E. van Muijlwijk-Koezen ([email protected]) 6 3 Het verwerven van kennis en inzicht in het ontwikkelingstraject van nieuwe geneesmiddelen, als voorbeeld van een innovatieproces. inhoud In het project worden de studenten bekend gemaakt met de verschillende stadia van een innovatieproces en het economisch benutten daarvan. Studenten onderzoeken het proces van geneesmiddelontwikkeling, d.w.z. target discovery, target validatie, lead discovery, lead optimalisatie, patentering, preklinische studies, klinische studies (fase 1, 2 en 3) en postmarket surveillance (ook wel fase 4 genoemd). Er wordt stilgestaan bij de specifieke benaderingen en problemen die je in iedere stap kunt tegenkomen en hoe daar op in te spelen. In een case staat telkens een ziekte centraal waarvoor een nieuw of beter geneesmiddel moet worden ontwikkeld. Aspecten die in de cases aan bod zullen komen zijn: Wat is de moleculaire basis van de ziekte? Hoe vind je een target? Hoe grijp je daarop in? Hoe zit het met het metabolisme, de kinetiek en de toxiciteit? Hoe patenteer je je lead/geneesmiddel? Hoe werkt een klinische studie? Daarnaast wordt aandacht besteed aan de bedrijfseconomische kant van het innovatieproces: Aan welke voorwaarden moet een geneesmiddel voldoen wil het op de markt gebracht kunnen worden? Wat is de economische haalbaarheid van het geneesmiddel? Hoe werkt geneesmiddelregistratie? Hoe vergaat het een geneesmiddel van synthese tot apotheek? Wat is de rol van het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen in de R&D van een farmaceutisch bedrijf? Welke lange termijn afwegingen gaan vooraf aan keuzes met betrekking tot R&D? werkwijze Na een introductie wordt in gemengde groepjes (studenten Farmaceutische Wetenschappen, Science, Business & Innovation, en Medische Natuurwetenschappen) gewerkt aan een uitgebreide case waarin de ontwikkeling van een geneesmiddel voor een bepaalde ziekte aan bod komt. De nadruk ligt aan de bèta-kant op de moleculaire processen die aan de ziekte ten grondslag liggen en het zelfstandig doornemen van de verschillende randvoorwaarden waaraan dit type geneesmiddel moet voldoen. Aan de gamma-kant ligt het zwaartepunt op het toepassen van het bedrijfskundige concepten. Aan de case wordt gedurende de hele periode gewerkt. Daarnaast vinden (gast)colleges plaats waarin de verschillende stappen in het geneesmiddelontwikkelings- er vermarktingstraject worden besproken. Examenonderdelen

127

Enkele stappen worden nader bestudeerd door het maken van een korte opdracht. Het volgen van een aantal (gast)colleges is verplicht; tijdens de eerste bijeenkomst zal worden aangegeven om welke colleges het gaat. literatuur Er wordt gebruik gemaakt van het boek: Openheid van zaken, De werkzaamheden van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, Slijkerman,DS et al, SDU uitgevers 2008 Den Haag, ISBN 978 90 1238 025 6. De overige te bestuderen stof en achtergrond informatie worden tijdens de cursus via Blackboard ter beschikking gesteld toetsing De cases worden beoordeeld aan de hand van uitvoering, verslag en presentatie. Individuele opdrachten worden beoordeeld. De theorie wordt getoetst door middel van een schriftelijk tentamen. doelgroep 1F, 1MNW, 1SBI naam code docent studiepunten periode doel

doelgroep

Innovatiewetenschappen 420198 dr W.P.C. Boon 3 4 • Verwerven van kennis en inzicht in verschillende mechanismen van innovatieontwikkeling, hun effecten en hun uitdagingen. • Kennisverwerving over de opbouw en de belangrijkste actoren van de nationale innovatie-arena. • Inzicht in verschillende manieren om innovatie te beïnvloeden. • Toepassen van praktische vaardigheden zoals literatuurstudie, argumenteren en mondeling presenteren. • In de praktijk oefenen met het analyseren van verschillende innovatiestrategieën. Van overheid tot universiteit tot bedrijfsleven, iedereen heeft het over innovatie en is overtuigd van het nut daarvan. Maar wat is innovatie eigenlijk? En waarom is het nuttig? In deze cursus leer je verschillende theoretische benaderingen van innovatie kennen, en je maakt kennis met hun achterliggende ideeën en concepten. Door het bestuderen van innovatieprocessen (zoals de ontwikkeling van nieuwe technologieën zoals de video en cd) krijg je inzicht in hoe je verschillende vormen van innovatie kunt analyseren en wat succesfactoren zijn. Het bedrijfsleven gaat meer en meer richting het model van "open innovatie", waarbij ook partijen buiten het bedrijf een grote rol spelen. Je leert op welke manier de verschillende belanghebbenden deze "innovatie-arena" kunnen beïnvloeden. De theoretische kennis wordt toegepast in een aantal workshops. In groepjes analyseren we onder andere hoe innovatief Nederland is ten opzicht van de rest van de wereld. Daarnaast bestuderen we hoe de verschillende belangendragers innovatie kunnen stimuleren. De bevindingen worden aan de andere groepjes gepresenteerd. College, workshops en zelfstudie. Wordt nog bekend gemaakt via Blackboard. De theorie wordt getoetst dmv een schriftelijk tentamen. Daarnaast zal de toepassing van de theorie in een essay beoordeeld worden. Verplicht voor 1SBI studenten, keuzevak voor masterstudenten FEW

128


inhoud


voorkennis Gewenst: Innovatieproject Geneesmiddelen. naam code coördinator docenten studiepunten periode doel

inhoud


Integrated Practical Course 430516 dr. J.N.M. Commandeur dr. M.H. Siderius; dr. J.N.M. Commandeur; dr. H.F. Vischer; J.C. Vos; dr. H. Lingeman; dr. J. Kool 12 5 Het verkrijgen van inzicht in de toepassing van biochemische, moleculair biologische, farmacologische/toxicologische en (bio)analytische technieken in (farmaco)chemisch onderzoek. Het ontwikkelen van praktische vaardigheden om deze technieken toe te passen in een geïntegreerd onderzoeksproject. Het leren mondeling en schriftelijk presenteren van verkregen onderzoeksresultaten. Technieken die in dit prakticum aan bod komen zijn: • Site-directed en random mutagenese van genen van eiwitten die centraal staan in het lopende onderzoek (m.n. GPCRs, Cyt P450s); • Maken van DNA-constructen ten behoeve van (heterologe) expressie van (menselijke) eiwitten in E.coli en/of S.cerevisiae; • Identificatie, affiniteitszuivering en enzymkinetische karakterisering van geëxpresseerde enzymen m.b.v. spectrofotometrische en fluormetrische enzymbepalingen; • Gelelectroforese van eiwitten en DNA; PCR, Western blotting • Karakterisering van geëxpresseerde receptoren en daaraan gekoppelde signaaltransductie routes in (diverse) modelsystemen middels farmacologische bindingsstudies, reportergen assays en/of second messenger analyses. • Opzetten van (bio)analytische methodes (HPLC, GC) ten behoeve van de identificatie en kwantificatie van stabiele en reactieve metabolieten die gevormd worden door geëxpresseerde mutante en wild-type vormen van Cyt P450. Dit practicum heeft de opzet van een geïntegreerd onderzoeksproject en wordt afgesloten met een plenaire posterpresentatie. Practicumhandleiding en aangeleverde literatuur. Beoordeling vindt plaats aan de hand van inzet, praktische vaardigheden, verslaglegging (labjournaal en verslagen) en een posterpresentatie. 2F, 2S Integratief modelleren 1 401014 dr. T. Bosse; dr. M.C.A. Klein; prof.dr. J. Treur 3 3 Veel hedendaagse software omvat meer en meer specifieke inhoud m.b.t. de context waarin het functioneert; bijvoorbeeld gedetailleerde informatie over omgeving, domein, situatie, en gebruiker(s). Dit geldt niet alleen voor de toestanden, maar ook voor de processen in die context. Om deze inhoud in te kunnen bouwen zijn vaak specifieke dynamische modellen nodig; hiermee Examenonderdelen

129

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code studiepunten periode docenten doel inhoud

werkwijze toetsing doelgroep opmerkingen

130

wordt de software meer context-aware. In deze cursus wordt hier aandacht aan besteed. Integratief Modelleren 1 is een intensieve, 4-weekse bachelorcursus waarin de student zijn modelleringsvaardigheden verdiept en leert om verschillende aspecten van het modelleren op geïntegreerde wijze te gebruiken. De nadruk zal liggen op het gebruiken van domeinmodellen als basis voor modellen die binnen een systeem gebruikt kunnen worden om een realistisch probleem op te lossen. Het integratieve aspect komt ook tot uitdrukking in het combineren van kwalitatieve met kwantitatieve modelleertechnieken. Tijdens de cursus komen voorbeelden uit allerlei verschillende domeinen aan de orde. Denk bijvoorbeeld aan onderwerpen uit de psychologie, zoals het modelleren van emoties en stemmingen of aandacht, onderwerpen uit de biomedische hoek, zoals het gebruiken van metingen aan het lichaam om eventuele dronkenschap te bepalen, of onderwerpen uit sociale en economische disciplines, zoals de verspreiding van informatie via sociale netwerken. Tijdens de cursus zal de student, naast het uitvoeren van kleine opdrachten die gerelateerd zijn aan de hoorcolleges, zelf aan de slag gaan met een eigen gekozen probleem. Hiervoor zal hij modellen ontwikkelen en deze met behulp van software valideren en gebruiken voor simulaties. De studenten worden uitgedaagd de modellen te relateren aan relevante en mogelijke sensorische observaties, zoals bijvoorbeeld aan de orde komen in het vak Pervasive Computing. Hoorcolleges, werkcolleges en practicum. Dictaat. Opdrachten. verplicht voor 2AI, keuzevak voor 3I Inleiding Modelleren en Simuleren (400547) wordt sterk aanbevolen. Introductie BWI 400566 3 1 dr. S. Bhulai; E.I. Tzenova Het geven van een overzicht van doel en inhoud van de BWI-opleiding. Het bevorderen van samenwerking in groepsverband. De studenten maken middels een bedrijfsbezoek kennis met een bedrijf waar typische BWI-problemen te vinden zijn. Daarbij krijgen ze een opdracht uitgereikt, waaraan in groepjes dient te worden gewerkt. Deze opdracht, een vereenvoudiging van een probleem dat bij het betreffende bedrijf speelt (of speelde), wordt gedurende de op het bezoek volgende weken opgelost. Tevens zijn er inleidende colleges en wordt aandacht besteed aan vaardigheden met Excel. Bedrijfsbezoeken en groepsopdrachten. 3 studenten werken als groep onder begeleiding aan een opdracht. Werkstuk per groep. 1BWI Aanwezigheid is verplicht.





Kansrekening 1 voor BWI 400587 dr. W. Kager 3 2 • kennis van basisbegrippen uit de discrete kansrekening; • kennis van de hoofdresultaten uit de elementaire kansrekening; • inzicht in de wijze waarop de resultaten worden verkregen. We behandelen discrete kansrekening, waarin de uitkomstenruimten van de experimenten die we bekijken aftelbaar zijn. We definieren gebeurtenissen en kansen. Onafhankelijkheid en conditionele kansen komen daarna aan de orde. Vervolgens houden we ons bezig met discrete stochastische grootheden en vectoren, verwachtingen en variantie. We geven vele voorbeelden van discrete verdelingen met toepassingen. Hoorcollege met zelfstudie, huiswerk en werkcollege. Sheldon Ross, A first course in probability, Eigth edition. Pearson Prentice Hall. Schriftelijk tentamen 1BWI Kansrekening 2 voor BWI 400588 dr. W. Kager 6 4 en 5 • kennis van basisbegrippen uit de discrete en continue kansrekening; • kennis van de hoofdresultaten uit de elementaire kansrekening ; • inzicht in de wijze waarop de resultaten worden verkregen. We introduceren continue kansrekening en verdiepen onze kennis van discrete kansverdeling. Met behulp van veel voorbeelden zullen we continue stochastische grootheden bespreken. Hierbij komen ook verwachtingen, onafhankelijkheid en gezamenlijke verdelingen aan bod. We behandelen onder andere conditionele verdelingen, functies van stochastische vectoren en covariantie. Daarna behandelen we enige limietstellingen zoals de zwakke wet van de grote aantallen en de centrale limietstelling en toepassingen hiervan. Hoorcollege met zelfstudie, huiswerk en werkcollege. Sheldon Ross, A first course in probability, Eighth edition. Pearson Prentice Hall. Twee schriftelijke deeltentamens 1BWI


Kansrekening en statistiek I B 430082 dr. M.A. Jonker 3 1 Inleiding tot onderdelen van de statistiek die een rol spelen in de medische natuurwetenschapppen. inhoud In de statistiek wil men op grond van waarnemingen uitspraken doen over de Examenonderdelen

131

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code docent studiepunten periode doel inhoud


toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

kansverdeling waaruit deze waarnemingen afkomstig zijn. In dit college wordt een overzicht gegeven van de basisbegrippen. Achtereenvolgens komen schattingstheorie, toetsingstheorie, de constructie van betrouwbaarheidsintervallen en lineaire regressie aan de orde. Een bijbehorend werkcollege biedt gelegenheid om beter om te leren gaan met de begrippen. Theoretische concepten worden geillustreerd door middel van computeropdrachten, waarin met behulp van het statistische pakket R datasets worden geanalyseerd. Hoorcollege, werkcollege en computerpracticum. Forthofer, R.N., Lee, E.S., Hernandez, M., Biostatistics, A guide to Design, Analysis, and Discovery, Second Edition. Schriftelijk tentamen en computeropdrachten. 3MNW Calculus I en II, Kansrekening en Statistiek 1A. Kansrekening en statistiek II voor MNW 430081 dr. W.N. van Wieringen 6 2 Behandeling van statistische begrippen en technieken die een rol spelen in de bioinformatica en fysica van leven. Verschillende statistische modellen en bijbehorende analysetechnieken worden behandeld, onder andere variantieanalyse, regressieanalyse en analyse van categorische data. Daarnaast komt het modelleren van processen waarbij toeval een rol speelt, aan de orde. Markov modellen, hidden Markov modellen en Markov chain Monte Carlo technieken zullen worden geïntroduceerd. Combinatie van hoorcollege, literatuurstudie en computerpracticum. Ronald N. Forthofer, Eun Sul Lee and Mike Hernandez, Biostatistics, Second Edition: A Guide to Design, Analysis and Discovery Ewens, Warren J. en Grant, Gregory R., Statistical Methods in Bioinformatic, an introduction. Huiswerkopdrachten en, afhankelijk van het aantal deelnemende studenten, eindopdracht en/of schriftelijk tentamen. 3MNW Kansrekening en statistiek I (A en B) voor MNW. Voor dit vak geldt een aanmeldingsplicht via TIS: https://tis.vu.nl/tis/menu.

naam code docenten studiepunten periode

Kansrekening I voor W 400189 dr. C.M. Quant; dr. F. Camia 3 Het vak wordt gegeven in periode 1 voor 1W-B. Het vak wordt gegeven in periode 2 voor 1W-NS, 1W-E en 1WN. doel Kennis van basisbegrippen uit de discrete en continue kansrekening; kennis van de hoofdresultaten uit de elementaire kansrekening; inzicht in de wijze waarop de resultaten worden verkregen; kunnen modelleren van een praktijksituatie in een stochastisch model.

132


inhoud Bestaat uit discrete kansrekening. We bekijken uitkomstenruimtes van experimenten en definieren gebeurtenissen en kansen. We rekenen kansen uit met behulp van enige combinatoriek. Onafhankelijkheid en conditionele verdelingen komen daarna aan de orde. Vervolgens houden we ons bezig met stochastische grootheden en vectoren, verwachtingen en variantie. In een vroeg stadium bewijzen we al een wet van de grote aantallen. werkwijze Hoorcollege en werkcollege. literatuur Meester R., A Natural Introduction to Probability Theory, 2nd edition, Birkhauser. toetsing Schriftelijk tentamen. doelgroep 1W, 1WN naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docenten studiepunten periode doel

Kansrekening II voor W 400190 dr. C.M. Quant 6 4 en 5 Kennis van basisbegrippen uit de discrete en continue kansrekening; kennis van de hoofdresultaten uit de elementaire kansrekening; inzicht in de wijze waarop de resultaten worden verkregen; kunnen modelleren van een praktijksituatie in een stochastisch model. In Kansrekening II beginnen we met simultane verdelingen van discrete stochastische grootheden, en de bijbehorende conditionele verdelingen en conditionele verwachtingen. Vervolgens introduceren we continue kansrekening. Dit zal gemotiveerd worden door te laten zien dat discrete kansrekening principieel niet in staat is om bepaalde intuitieve probabilistische ideëen te beschrijven. In de continue kansrekening behandelen we een aantal dingen die we al bij discrete kansrekening hadden gezien zoals verwachting, variantie, functies van stochastische grootheden, conditionele verdelingen, sommen van stochastische grootheden, wetten van grote aantallen, en tenslotte de centrale limietstelling. Het college zal zodanig opgebouwd worden, dat nieuwe begrippen elke keer gemotiveerd worden. Op elk moment zullen we ons de vraag stellen: wat kunnen we met de huidige theorie en wat niet? Het antwoord op deze vraag zal de motivatie voor nieuwe ontwikkelingen zijn. Bovendien wordt het college opgefleurd door anekdotische problemen die vaak zeer tegenintuitieve oplossingen hebben. Hoorcollege en werkcollege. Meester R., A Natural Introduction to Probability Theory, Second edition, Birkhauser. Schriftelijk. Er zijn 2 deeltentamens. 1W, 1WN Kennissystemen voor AI 400548 dr. M. Klein; dr. O. Sharpanskykh 6 4 Na afloop van de cursus kan de student: • beschrijven wat een kennissysteem is en bepalen of een kennissysteem Examenonderdelen

133

een geschikt oplossing is voor een bepaald probleem; uitleggen uit welke fasen de ontwikkeling van een kennissysteem bestaan en omschrijven welke activiteiten in de verschillende fasen worden uitgevoerd; • beargumenteerde keuzes maken voor een specifieke representatie van tijd, ruimte, vaagheid of onzekerheid; • een aantal redeneermethoden toepassen op productieregels, tijdsintervallen, ruimte en vaagheid; • beschrijven wat de kenmerkende eigenschappen zijn van de volgende vaak voorkomende taken: classificatie, configuratie en diagnose; • op basis van een realistisch probleem een oplossings-sjabloon uitkiezen en toepassen. aim After this course, a student is able: • to describe what a knowledge-based system is and decide whether a knowledge-based system is an adequate solution for a specific problem; • to explain the different development phases of a knowledge-based system and describe the activities in each of the phases; • to make rational choices for a specific representation of time, space, vagueness or uncertainty; • to apply a number of reasoning methods for production rules, time intervals, space and vagueness; • to describe the characteristic properties of the following common tasks: classification, configuration and diagnosis; • to choose and apply a specific method for tasks in a realistic problem. inhoud Kennissystemen zijn computersystemen die gebruik maken van kennis voor het uitvoeren van taken. In deze cursus wordt een aantal technieken besproken die gebruikt worden in kennissystemen. Ook worden drie vaak voorkomende taken behandeld waarvoor standaard manieren zijn ontworpen om die uit te voeren. Het ontwikkelen van kennissystemen wordt in dit college op twee manieren bekeken: op het zogenaamde symboolniveau en het zogenaamde kennisniveau. Op het symboolniveau gaat het om de technieken die kunnen worden gebruikt om verschillende soorten kennis te representeren en ermee te redeneren. Het college behandelt de representatie en het redeneren over tijd en ruimte en het redeneren met onzekere of onvolledige kennis. Op het kennisniveau wordt een kennissysteem bekeken vanuit het perspectief van de gebruiker: er wordt een analyse gemaakt van de verschillende taken die door een kennissysteem worden uitgevoerd en van het soort kennis dat voor die taken benodigd is. content Knowledge-based systems are computer systems which represent and use knowledge to accomplish a task. In this course, a number of techniques that are often used in knowledge-based systems will be discussed. In addition, three frequently occurring tasks will be analysed and standard methods for these tasks will be presented. In this course, the development of knowledge-based systems is treated as an activity at two levels: the symbol level and the knowledge level. At the symbol level, the focus is on the representations that can be used to represent different types of knowledge and to reason with it. The course addresses representation, reasoning over time and space, and reasoning with uncertain or incomplete information. At the knowledge level, the system is viewed •

134



from the perspective of a user: an analysis is made of the different types of tasks that are performed by the knowledge system, and of the knowledge that is needed these tasks. Hoorcollege met verplichte opdrachten en presentaties. • wordt nader bekend gemaakt • zie blackboard Schriftelijk. 1AI, 1IMM • De praktische vaardigheden van het bouwen van een kennissysteem komen aan de orde in Project Kennissystemen (400558), 6 sp.

naam code docent studiepunten periode doelgroep

Kernenergie voor Natuurkunde 420511 prof.dr. J.F.J. van den Brand 2 5 2N, 2-WN


Kernspinresonantie (NMR) 435012 dr. F.J.J. de Kanter 3 2 Het doel van deze cursus is om inzicht te verweven op het gebied van kernspinresonantie. Tijdens het college zal ingegaan worden op een aantal theoretische aspecten van kernspinresonantie. Vanwege de belangrijke rol die NMR speelt bij structuurbepalingen van vaak zeer complexe verbindingen, staat dit aspect op de voorgrond. Interpretatie van NMR spectra zal worden geoefend tijdens werkcolleges. Hoorcollege en werkcollege. Collegedictaat. De theorie en spectrum interpretatie worden getoetst door middel van een schriftelijk tentamen. 3S, 3F

inhoud


Keuzevak BioAnalytische massaspectrometrie 435026 dr. H. Lingeman; prof.dr. W.M.A. Niessen 3 In overleg met de docenten. Het inroduceren van massaspectrometrische technieken die gebruikt kunnen worden voor de analyse van biologisch actieve verbindingen. inhoud Massaspectrometrie is tegenwoordig de meest gebruikte methode om chemische verbindingen te karakteriseren, te identificeren en kwantitatief te bepalen. Allereerst zullen alle onderdelen van de verschillende typen massaspectrometers worden besproken, van massaspectometrie met de verschillende scheidingsmethoden. Tot slot zullen toepassingen aan de orde komen op het gebied van de bio-analyse, metabolieten onderzoek, schreeningsmonitoringsprogramma's en karakteriseren en identificatie van Examenonderdelen

135

complexe macro-moleculaire (b.v. eiwitten) systemen. werkwijze Het studieonderdeel bestaat uit twee onderdelen waarvan het theoretisch deel (hoorcollege, werkcollege) voorafgaande aan het practisch deel gevolgd moet worden. Het theoretisch deel (3 studiepunten) kan ook afzonderlijk worden gevolgd. literatuur Basisliteratuur en informatie van het internet. toetsing Het theoretisch deel wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen, terwijl het practisch deel wordt afgesloten met een verslag en een mondelinge presentatie. In de einbeoordeling tellen alle onderdelen even zwaar. doelgroep 3F, 3S, 3MNW voorkennis Basiskennis analytische chemie. naam code docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code docent studiepunten periode inhoud

136

Keuzevak BioAnalytische screeningstechnieken 435028 dr. H. Lingeman; prof.dr. H. Irth 3 In overleg met de docenten. Het doel is het verwerven van van theoretisch en /of practisch inzicht aan de hand van een goed gedefinieerd bio-analytisch probleem. De verschillende vormen van vloeistofchromatografie zijn tegenwooordig de meest gebruikte methoden om chemische verbindingen kwalitatief en / of kwantitatief te bepalen. Allereerst zullen de verschillende vormen van vloeistofchromatografie en de hierbij horende detectietechnieken worden besproken. Vervolgens zal uitgebreid worden inggegaan op de monstervoorbewerkingstechnieken die gebruikt kunnen worden. Tot slot zullen toepassingen aan de orde komen op het gebied van de bio-analyse, metabolieten onderzoek, screeningsmonitoringsprogramma's en karakteriseren en identificatie van complexe macro-moleculaire (b.v. eiwitten) systemen. Het studieonderdeel bestaat uit twee onderdelen waarvan het theoretisch deel (hoorcollege, werkcollege) voorafgaande aan het practisch deel gevolgd moet worden. Het theoretisch deel (3 studiepunten) kan ook afzonderlijk worden gevolgd. Basisliteratuur en informatie van het internet. Het theoretisch deel wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen, terwijl het practisch deel wordt afgesloten met en verslag een en een mondelinge presentatie. In de eindbeoordeling tellen alle onderdelen even zwaar. 3F, 3S, 3MNW Basiskennis analytische chemie. Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DD&S 430542 dr. I.J.P. de Esch 3 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.



Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DD&S 430543 dr. I.J.P. de Esch 6 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DDTF 430544 dr. I.J.P. de Esch 3 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Farmacochemie - Medicinal Chemistry, DDTF 430545 dr. I.J.P. de Esch 6 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, CMCT 430546 dr. J.N.M. Commandeur 3 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, CMCT 430547 dr. J.N.M. Commandeur 6 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.

naam code docent studiepunten periode

Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, DDSA 430548 dr. J.N.M. Commandeur 3 In overleg met de docenten. Examenonderdelen

137

inhoud De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent. naam code docent studiepunten periode inhoud

Keuzevak Farmacochemie - Molecular Toxicology, DDSA 430549 dr. J.N.M. Commandeur 6 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Fysische Chemie 430540 prof.dr. M.H.M. Janssen 3 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Fysische Chemie 430541 prof.dr. M.H.M. Janssen 6 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Luminescentiespectroscopie en Molecuul-Molecuul interactie 435032 prof.dr. C. Gooijer; dr. F. Ariese; dr. G. van der Zwan 3 In overleg met de docenten. Het introduceren van luminescentietechnieken die gebruikt kunnen worden voor de analyse van biologisch actieve verbindingen. inhoud De onderwerpen die aan de orde komen omvatten de principes van fluorescentie, fosforescentie, lang-levende luminescentie, chemiluminescentie en bioluminescentie. Verder zal er aandacht worden besteed aan 'energy-transfer' mechanismen en andere processen die de luminescentie van organische processen beinvloeden. De mogelijkheden van het invoeren van luminescentie 'probes' en hoge resolutietechnieken zullen eveneens aan de orde komen. Tot slot zullen een aantal bio-analytische toepassingen worden besproken waarbij technieken als laser fluorescentie en tijd-opgelost meten niet vergeten zullen worden. werkwijze Het studieonderdeel bestaat uit een theoretisch en een practisch gedeelte. Het theoretisch deel (3 studiepunten) kan ook afzonderlijk worden gevolgd. Het

138


volgen van zowel het theoretisch deel als het practisch deel levert 3 extra studiepunten op voor een totaal van 6 studiepunten. doelgroep 3F, 3MNW, 3S voorkennis Basiskennis analytische en fysische chemie. opmerkingen Er bestaat ook een 6 ECTS versie van dit vak, met vakcode 435033. Vraag hiernaar bij een van de docenten. naam code docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze


Keuzevak Multidimensionale scheidingstechnieken 435037 dr. H. Lingeman; prof.dr. H. Irth 3 In overleg met de docenten. Het doel is het verwerven van theoretisch en / of practisch inzicht aan de hand van een goed gedefinieerd complex analytisch probleem. Het primaire doel is het introduceren van complexe analytische systemen waarmee zowel de selectiviteit als de gevoeligheid verbeterd kan worden. Met name de ontwikkeling en optimalisering van geautomatiseerde multidimensionale systemen en 'high-throughput' systemen zullen aan de orde komen. Het gaat hierbij om de koppeling van gaschromatografische of vloeistofchromatografische systemen met elkaar en met verschillende detectiesystemen (b.v. massaspectrometrie). Het studieonderdeel bestaat uit twee onderdelen waarrvan het theoretisch deel (hoorcollege, werkcollege) voorafgaande aan het practisch deel gevolgd moet worden. Het theoretisch deel (3 studiepunten) kan ook afzonderlijk worden gevolgd. Basisliteratuur en informatie van het internet. Het theoretisch deel wordt afgesloten met een schrifllijk tentamen, terwijl het practisch deel wordt afgesloten met een verslag en een mondelinge prestenatie. In de eindbeoordeling tellen alle onderdelen even zwaar. 3F, 3S, 3MNW Basiskennis analytische chemie.


Keuzevak Spectroscopische detectie- en identificatietechnieken 435039 dr. F. Ariese; prof.dr. C. Gooijer; dr. G. van der Zwan 3 In overleg met de docenten. Het doel is het verwerven van practisch en theoretisch inzicht omtrent een bepaald thema uit het grote aanbod van spectroscopische detectie- en identificatietechnieken. inhoud Het ontwikkelen en testen van nieuwe spectroscopische technieken die voor analytische toepassingen kunnen worden gebruikt. Het gaat hier met name om laser detectiesystemen voor chromatografie of electroforese en om Raman spectroscopische en hoge-resolutie spectroscopie sytemen voor de specifieke en gevoelige detectie van organische verbindingen. werkwijze Het studieonderdeel bestaat uit een theoretisch en een practisch gedeelte. Het theoretisch deel (3 studiepunten) kan ook afzonderlijk worden gevolgd. Het volgen van zowel het theoretisch deel als het practisch deel levert 3 extra studiepunten op voor een totaal van 6 studiepunten. doelgroep 3F, 3MNW, 3S Examenonderdelen

139

voorkennis Basiskennis analytische en fysische chemie. naam code docent studiepunten periode inhoud

Keuzevak Theoretische Chemie 430538 prof.dr. L. Visscher 3 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Keuzevak Theoretische Chemie 430539 prof.dr. L. Visscher 6 In overleg met de docenten. De inhoud van het keuzevak wordt in overleg met de docent bepaald. Dit geldt ook voor het aantal contacturen en te gebruiken studiemateriaal. Neem tijdig contact op met de docent.


Kinetiek van chemische reacties 435096 dr. G. van der Zwan 3 5 Relatie reactiemechanisme en reactiesnelheid leren begrijpen. De snelheid van productvorming bij chemische reacties wordt voor een groot deel bepaald door het precieze mechanisme. In dit college wordt voor een aantal elementaire reacties de bijbehorende kinetiek uitgewerkt. Vervolgens kunnen dan ingewikkelder processen worden bestudeerd, en bekeken op welke wijze de gemeten kinetiek van die processen inzicht geeft in de elementaire stappen waaruit het proces bestaat. Enzym kinetiek (MichaelisMenten kinetiek) zal ook uitgebreid aan de orde komen, alsmede een aantal technieken waarmee reactiesnelheden gemeten kunnen worden. Differentiaalvergelijkingen spelen een belangrijke rol in de studie van reactiekinetiek, daarom zal ook de nodige aandacht worden besteed aan dit soort vergelijkingen. Om aan te geven dat deze vergelijkingen zeer veel toepassingen vinden in alle gebieden van de natuurwetenschap zullen zo nu en dan ook voorbeelden van buiten de chemie gebruikt worden. Als laatste onderdeel van het college zullen elementaire moleculaire theorien voor de snelheidsconstante ter sprake komen. Hoor- en werkcolleges. Atkins, P., De Paula, J., Atkins' Physical Chemistry, 8th ed, Oxford, hoofdstuk 21, 22, 24. Schriftelijk tentamen. 1S, 1MNW


naam Klassieke mechanica code 420512 140




toetsing doelgroep

dr. H.G. Raven 4 2 De student maakt kennis met bewegingsvergelijkingen die algemener toepasbaar zijn dan die van Newton en die de basis vormen voor onder andere de quantum mechanica en statistische mechanica. De wetten van Newton (traagheidswet, krachtwet, actie en reactie) verschaften in de zeventiende en achttiende eeuw een basis om een veelheid van uiteenlopende verschijnselen te beschrijven. Vanuit filosofische overwegingen, maar vooral ook door de gecompliceerdheid van de systemen waarvoor men (praktische!) belangstelling had, werden andere formuleringen van fysische principes gevonden. Voor eenvoudige systemen zijn deze wiskundig equivalent met de vergelijkingen van Newton, maar ze zijn algemener toepasbaar. Deze 'klassieke mechanica', waaraan ondermeer de namen van Lagrange (1736-1813) en Hamilton (1805-1865) verbonden zijn, is daardoor nog steeds de basis voor de ontwikkeling van de moderne theorie voor quantumsystemen, veldentheorie en statistische fysica. Behandeld worden onder andere: • Variatierekening & het principe van Hamilton. • Lagrange vergelijkingen; Lagrangiaan. • Symmetrieen en behouden grootheden. • Faseruimte-voorstelling van een systeem • Hamilton vergelijkingen. • Canonieke transformaties & Poissonhaakjes. Hoor-en werkcolleges. Het college zal gebruik maken van het boek Classical Dynamics of Particles and Systems, 5th edition, Thornton and Marion (Addison Wesley, 2002) ISBN 9780534408961. Er is ook een Nederlandstalig dictaat beschikbaar. Verder is de stof ook te vinden in: H. Goldstein, C. Poole, J. Safko: Classical Mechanics (Addison Wesley, 2002) ISBN 03210-188977 L.N. Hand, J.D. Finch: Analytical Mechanics (Cambridge Univ. Press, 1998), ISBN 0-521-575729 T.W.B. Kibble, F.H. Berkshire: Classical Mechanics (Imperial College Press, 2004), ISBN 186094453 H. Iro: A Modern Approach to Classical Mechanics (World Scientific Publishing, 2002), ISBN 981-238-213-5 F. Scheck: Mechanics (Springer, Heidelberg 1990), ISBN 9971-978-33-4 Schriftelijk tentamen (kennisvragen en opgaven). 2N


Klinische en analytische chemie 430510 dr. H. Lingeman (coördinator) 3 3 Het doel van dit studieonderdeel is aanleren van de principes en het toepassen van de analytische chemie in een klinisch-chemische context. inhoud De (bio-) analytische chemie speelt een belangrijke rol in de klinische Examenonderdelen

141


chemie. Het gaat dan om de methoden en technieken die gebruikt kunnen worden voor preventie, diagnostiek en therapie in een klinische omgeving. Docenten, afkomstig uit zowel een analytische- als klinisch-chemische omgeving, zullen aan de hand van praktijkvoorbeelden de principes, toepassingsmogelijkheden, betrouwbaarheid, voorspellende waarde enz. de revue laten passeren. Het uitwerken van de praktijkvoorbeelden zal gebeuren aan de hand van de fysisch-chemische eigenschappen van de te bepalen verbindingen (b.v. endogene verbindingen, metabolieten, biomarkers), de complexiteit van de (biologische) matrix waarin ze aanwezig zijn, de beschikbare technieken en de uiteindelijke vraagstelling. Hoorcollege en werkcollege aangevuld met demonstraties. Materiaal door de docent(en) beschikbaar gesteld. Schriftelijk met werkcollege verplichting. 1MNW, 2MNW

subject code credits contact period co-ordinator aim

Knowledge Management 61322100 6 32 hours (8 seminar, 24 lecture) 2 dr. M. Soekijad • Gain understanding of the importance and implications of knowledge as the main organizational resource for knowledge-intensive organizations, such as those in the professional service industry • Learn about theories related to the broad field of 'knowledge management' and acquire a critical yet integrated perspective on knowledge management • Learn how to conduct consulting research, by participating in ongoing research projects, within the field of knowledge management and combine learning and doing research in small groups acting as 'communities of learners' content Knowledge has become the most important factor in economic life. This is widely recognized by researchers, policy makers and organizational practitioners. The importance of knowledge as main production factor and main competitive resource has serious implications for amongst others management, leadership, strategy, technology, cooperation and coordination and (new) organizational forms, such as networks and virtual organizations. Knowledge management is a field that focuses explicitly on this significant role of knowledge and its implications for management and organizations. The field has received attention as a new and promising perspective on organizations, finding connections with the multi-disciplinairy field of Business Administration, such as marketing, organizational strategy, technology and innovation, human resources, information technology as well as related fields such as regional economics and geography. Topics that will be discussed are: knowledge as a key production factor; the knowledge worker, knowledge economy and knowledge society; managing knowledge sharing and innovation; organizational learning; knowledge processes in networks and distributed organizations; motivating and managing knowledge workers; power and conflict in knowledge management; communities of

142


practice; knowledge brokering, open innovation and knowledge transfer in strategic alliances. form of tuition A number of lectures will be given by Prof.dr. M.H. Huysman, dr. B. van den Hooff, dr. M. Soekijad, and by practitioners in the field of Knowledge Management. The lectures are intended to map out the field and give an overview of various issues and trends. In addition, in tutorials, students will work in small groups clustered around a specific topic based on ongoing research projects conducted at the Knowledge, Information and Networks (KIN) research group (http://feweb.vu.nl/kin). Groups collaborate on a particular research related to the broad field of knowledge management and meet four times. The final result of the group work in the tutorials is a research-based paper. literature • Hislop, D., Knowledge Management in Organizations. Oxford: Oxford University Press, 2005. examination format written interim examination Written interim examination (60 percent) based on the lectures and the compulsive reading material (book and articles). Furthermore, students will produce a group research paper (40 percent) that falls within the area investigated in their tutorial. naam code docent studiepunten periode doel

Kwaliteitszorg van de informatievoorziening 1 401037 B. Derksen 3 1 Het vak beoogt: * de student bewust te maken van een veranderende gebruikersattitude wat betreft de informatievoorziening; * de student methodes te leren om structureel de kwaliteit van de informatievoorziening te onderzoeken en te verbeteren; * de belangrijkste modellen voor kwaliteitszorg te kennen: KAD, BIAS, ITIL, ASL, BISL, CMMI * de student te voorzien van de huidige best practices op informatievoorziening * leren technieken voor het uitvoeren van een assessment inhoud Steeds meer professionele organisaties die zich bezighouden met de informatievoorziening gaan over tot certificering van hun producten en hun dienstverleningsproces. De kwaliteitsbeoordeling neemt een steeds belangrijkere rol in voor de informatievoorziening. Evaluatie, assessment, kwaliteitsbeheersing, kwaliteitsborging,integrale kwaliteitszorg en verbetering van organisatie en processen zijn echter nog geen "levende" termen. Dit college beoogt daarin verandering aan te brengen. De leerstof wordt behandeld in 10 hoorcolleges waarin de volgende onderwerpen aan de orde komen: * kwaliteit en kwaliteitszorg; * kwaliteitsinspectie, kwaliteitsbeheersing, kwaliteitsborging en integrale kwaliteitszorg; * de infrastructuur van de informatievoorziening en de levenscyclus ervan; * de kwaliteit van de informatievoorziening; Examenonderdelen

143

* kwaliteitszorg van de informatievoorziening; * verbeteren organisatie door kwaliteit van de informatievoorziening. * best practice modellen en toepassing daarvan. Het accent van het vak ligt bij het in de praktijk toepassen van de in de colleges aangeleerde theorie, begrippen, principes en instrumenten. Het in praktijk brengen volgt in het 2e deel (401038 "Kwaliteitszorg van de informatievoorziening 2") werkwijze De hoorcolleges worden gegeven aan de hand van verplichte literatuur bestaand uit het boek: "//Modellen die werken, kwaliteit in bedrijf en informatievoorziening//". De in de hoorcolleges verkregen kennis dient te worden aangescherpt en aangevuld door het bestuderen van de verplichte literatuur alsmede de opgaven in de literatuur. De studenten dienen zich te organiseren in opdrachtteams. Het aantal te vormen teams en het aantal studenten per team is afhankelijk van het aantal inschrijvingen voor het vak en wordt tijdens een van de colleges meegedeeld. De teams dienen de volgende opdrachten uit te voeren: * het uitwerken van een aantal cases die tijdens de colleges worden aangereikt en het presenteren van de uitwerkingen * het uitvoeren van een opdracht in 401038 "Kwaliteitszorg van de informatievoorziening 2" toetsing De kennis van en het inzicht in de tijdens de colleges gepresenteerde en in de reader weergegeven stof, wordt tijdens een mondelinge toets geverifieerd. De toetsen vinden plaats op nog nader vast te stellen tijdstippen. doelgroep 3IMM, mIS opmerkingen Diverse gastsprekers uit het bedrijfsleven worden uitgenodigd. naam code docent studiepunten periode doel

Kwaliteitszorg van de informatievoorziening 2 401038 B. Derksen 3 2 Het vak beoogt: * de student bekent te maken met de praktijksituatie. * de student methodes in praktijk uit te laten voeren om structureel de kwaliteit van de informatievoorziening te onderzoeken en te verbeteren; * de student in praktijk laten brengen van de huidige best practices op informatievoorziening inhoud Steeds meer professionele organisaties die zich bezighouden met de informatievoorziening gaan over tot certificering van hun producten en hun dienstverleningsproces. De kwaliteitsbeoordeling neemt een steeds belangrijkere rol in voor de informatievoorziening. Evaluatie, assessment, kwaliteitsbeheersing, kwaliteitsborging,integrale kwaliteitszorg en verbetering van organisatie en processen zijn echter nog geen "levende" termen. Dit college beoogt middels praktijk ervaring daarin verandering aan te brengen. De praktijkopdracht wordt behandeld bij organisaties en behandeld in 5 tot 10 praktijk colleges waarin de volgende onderwerpen aan de orde komen: · Opdrachtverwerving

144


· Opdracht voorbereiding · Opdracht uitvoering · Project beheer · Evaluatie & decharge Het accent van het vak ligt bij het in de praktijk toepassen van de in de colleges aangeleerde theorie, begrippen, principes en instrumenten. Steeds meer professionele organisaties die zich bezighouden met de informatievoorziening gaan over tot certificering van hun producten en hun dienstverleningsproces. De kwaliteitsbeoordeling neemt een steeds belangrijkere rol in voor de informatievoorziening. Evaluatie, assessment, kwaliteitsbeheersing, kwaliteitsborging,integrale kwaliteitszorg en verbetering van organisatie en processen zijn echter nog geen "levende" termen. Dit college beoogt middels praktijk ervaring daarin verandering aan te brengen. De praktijkopdracht wordt behandeld bij organisaties en behandeld in 5 tot 10 praktijk colleges waarin de volgende onderwerpen aan de orde komen: · Opdrachtverwerving · Opdracht voorbereiding · Opdracht uitvoering · Project beheer · Evaluatie & decharge Het accent van het vak ligt bij het in de praktijk toepassen van de in de colleges aangeleerde theorie, begrippen, principes en instrumenten. werkwijze De colleges hebben allen betrekking op de praktijkopdracht en zijn gericht om de student en de deelnemende organisaties te helpen om een kwalitatief hoogstaande opdrachtoplevering te realiseren. Hierbij wordt ook gebruik gemaakt van verplichte literatuur bestaand uit het boek: "//Modellen die werken, kwaliteit in bedrijf en informatievoorziening//" en aangereikte artikelen m.b.t. het onderzoek dat wordt uitgevoerd. De opdrachtteams De studenten dienen zich te organiseren in opdrachtteams. Het aantal te vormen teams en het aantal studenten per team is afhankelijk van het aantal inschrijvingen voor het vak en wordt tijdens een van de colleges meegedeeld. De teams dienen de volgende opdrachten uit te voeren: * het uitvoeren van een opdracht in de periode van de colleges. toetsing *toetsing* **De opdracht** Ten tijde van de colleges dient door ieder team een opdracht te worden uitgevoerd. Dit kan een opdracht bij een externe organisatie (buiten de Universiteit) zijn, of een interne opdracht binnen de Universiteit.De docent maakt de opdrachten tijdens een van de eerste colleges bekend. De teams dienen uiterlijk tijdens het derde college aan de docent bekend te maken welke opdrachten zij kiezen. Hierbij geldt het principe "wie het eerst komt, het eerst maalt". Van iedere opdracht dient een verslag te worden gemaakt en een presentatie te worden verzorgd. De presentaties worden gegeven tijdens een "terugkomdag". In de mate van het mogelijke zijn de opdrachtgevers van de externe opdrachten bij de presentaties aanwezig. Het verslag dient uiterlijk een werkweek voorafgaand aan de presentatie bij de docent en, voor externe opdrachten, bij de externe opdrachtgever te zijn ingeleverd.Bij vragen, onduidelijkheden, problemen en dergelijke bij de Examenonderdelen

145

uitvoering van de opdracht dient de teamleider contact op te nemen met de docent. Bij de eindpresentatie dient, waar mogelijk, gebruik te worden gemaakt van de theorie, de termen, de begrippen en de instrumenten uit de hoorcolleges en de verplichte literatuur. De eindpresentatie dient goed gedocumenteerd en op zichzelf leesbaar te zijn. De eindpresentatie mag niet langer dan dertig minuten duren (na verloop van dertig minuten zal de docent de presentatie afbreken).De voor het verslag en de presentatie te maken kosten zijn voor rekening van de studenten.

doelgroep 3IMM, mIS

opmerkingen Diverse gastsprekers uit het bedrijfsleven worden uitgenodigd naam code docent studiepunten periode doel

doelgroep

Kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden I 704134 drs. M.G. Keijer 5 1e helft 2e semester Na afloop van deze cursus is de student in staat: • een beargumenteerde keuze te maken voor een type onderzoeksontwerp; • te beoordelen welk type data geschikt is gegeven een sociaal wetenschappelijke vraagstelling; • een onderzoeksvraag te operationaliseren; • kwalitatieve inhoudsanalyses uit te voeren met ATLAS.ti Tezamen met het vervolg vak `Kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden II' biedt dit vak een verdieping van kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden die centraal staan binnen de opleiding Bestuur en Organisatie. Componenten uit elke fase van de empirisch cyclus van sociaal-wetenschappelijk onderzoek komen hierbij aan de orde: van onderzoeksontwerp tot aan de analyse van verzamelde gegevens. In dit (eerste) vak ligt de nadruk op de eerste helft van de empirische cyclus. Verschillende typen onderzoeksontwerpen die worden gebruikt in de opleiding Bestuur en Organisatie komen aan de orde. Dit betreft met name survey onderzoek, case study en evaluatieonderzoek. Om inzicht te verwerven in de wijze waarop theoretische constructen meetbaar wordt gemaakt, leert de student de samenhang tussen theorie, operationalisatie en dataverzameling te beargumenteren. Via opdrachten leert de student deze inzichten toe te passen in het ontwikkelen van gestructureerde vragenlijsten, open interviews en codeerschema's voor inhoudsanalyse. Voortbouwend op de het eerste jaar, verdiept de student zich in methodologische opvattingen over operationaliseren data-analysetechieken. In een praktische toepassing van kwalitatieve data-analyse voert de student met behulp van software (ATLAS.ti). inhoudsanalyse uit. De student leert de resultaten van de zelfuitgevoerde analyses en de in wetenschappelijke artikelen gerapporteerde analyses te interpreteren en daarover verslag te doen in begrijpelijke taal. Hoorcollege en practicum. Aanwezigheidsplicht bij practica. Wordt via het collegerooster bekend gemaakt. Testimonium op basis van een schriftelijke tentamen (75%) en opdrachten en/of werkstuk (25%) Bachelor- en premasterstudenten.

146


inhoud


voorkennis Deze cursus bouwt voort op Methoden en Technieken van SociaalWetenschappelijk Onderzoek. opmerkingen Intekenen voor het vak is verplicht, zie voor intekendata de facultaire website www.fsw.vu.nl/roosters. naam code docenten studiepunten periode inhoud


Laboratorium Human Ambience 400541 dr. M. Hoogendoorn; drs. P.P. van Maanen 3 5 Dit studieonderdeel richt zich op heterogene systemen die uit verschillende componenten bestaan en waarvan ook mensen deel uitmaken. Het gedrag van dergelijke systemen is een samenspel dat voortkomt uit de gedragingen van elk van de component afzonderlijk en de manier waarop de componenten interactie hebben met elkaar. Voorbeelden van dergelijke componenten zijn sensorcomponenten, monitorcomponenten (zoals bij een hartslagmeter, een blikrichtingsdetector, een rookdetector of bewegingsdetector), analysecomponenten en controlcomponenten (zoals bij een waarschuwingslampje, cruise control in een auto, of een automtische sproeiinstallatie). Er wordt ingegaan op hoe dergelijke componenten en hun interacties op een precieze manier beschreven kunnen worden, en hoe de dynamiek van het samenspel nader onderzocht kan worden door het opzetten van simulatie-experimenten en het analyseren van de uitkomsten daarvan. Er is een aantal colleges, maar een groot deel van de tijd wordt er gewerkt aan opdrachten. Beschikbaar op Blackboard. Op grond van de ingeleverde opdrachten. 1AI-HA Meer informatie kun je vinden op Blackboard.


Leren en onderwijzen op het natuurkundepracticum 420508 drs. J.B. Buning 3 in overleg met de docent. Het verkrijgen van inzichten in zowel de fysische als de didactische kant van het experimenteren. inhoud Studenten voeren een didactisch praktijkonderzoek uit met een sterk fysische component. Rondom een practicumexperiment wordt zowel de fysische achtergrond als de didactiek zoals die op het practicum wordt gebruikt, bestudeerd. Studenten kunnen zelf het interessegebied aangeven (zowel fysisch als didactisch). In overleg met de docent formuleren zij een onderzoeksvraag en schrijven een projectvoorstel. Om de didactische inzichten te toetsen in de praktijk is de student betrokken bij het begeleiden van het practicum. Er bestaat de mogelijkheid om dit vak te combineren met een studentassistenschap, maar dat is geen voorwaarde. Het onderzoeksproject mondt uit in het schrijven van een studenten- of assistentenhandleiding, als ook het schrijven van een evaluatieverslag waarin de fysische en didactische inzichten in samenhang worden beschreven. literatuur Voor achtergrond over leren en onderwijzen wordt gebruik gemaakt van Examenonderdelen

147

artikelen en het boek "Leren (en) doceren in het hoger onderwijs" van A.J. Kallenberg e.a., ISBN-13: 9789051894882. toetsing De verworven inzichten en vermogen om deze toe te passen in de praktijk worden getoetst met het schrijven van een evaluatieverslag en het schrijven van een handleiding bij een (deel)experiment. doelgroep keuzevak 2N, 3N, 3-WN, 2MNW en 3MNW


inhoud


doelgroep

Lineaire algebra 1 400042 prof.dr. D.R.A.W. Notbohm 6 4 en 5 • bekendheid met de opbouw van de algemene theorie van eindig dimensionale vectorruimten; • operationele kennis van het begrippenapparaat van de matrixrekening en (eindig dimensionale) lineaire algebra; • kunnen oplossen van stelsels lineaire vergelijkingen met behulp van matrices; • bekendheid met elementaire toepassingen in differentiaalvergelijkingen, statistiek en meetkunde. De volgende onderwerpen worden behandeld: • stelsels lineaire vergelijkingen; • lineaire (on)afhankelijkheid; • lineaire transformaties en matrices; • matrixoperaties; • determinanten; • vectorruimten en deelruimten; • basis en dimensie; • rang van een matrix, 'dimensiestelling'; • coördinatiesystemen en basisovergangen; • eigenwaarden en eigenvectoren; • diagonalisatie van matrices; • inwendig product, lengte en orthogonaliteit; • orthogonalisering en de methode van de 'kleinste kwadraten'; • diagonalisatie van symmetrische matrices; • kwadratische vormen. (Werk) college aan de hand van het boek. David C. Lay, Linear Algebra and its applications third edition (update). Addison Wesley. • Twee deeltentamens (80%) en actieve deelname aan werkcollege blijkend uit beoordeeld werk (20%). Details zullen in de studiehandleiding en op Blackboard worden gegeven. • Eén herkansing bestaande uit een tentamen over de gehele stof. 1W, 1Ect, 1WN

naam Lineaire algebra 2 code 400082 148


studiepunten periode docent doel inhoud


3 4 dr. J.A. Sanders De cursus is een vervolg op de cursus Lineaire Algebra. Het doel is het beheersen van de Lineaire Algebra over de complexe getallen. • complexe vectorruimten; • hermitische producten en (complexe) inwendige producten; • geadjungeerde afbeeldingen en matrices; • orthogonale projecties; • unitaire operatoren; • de spectraalstelling voor zelfgeadjungeerde operatoren; • eigenschappen van de exponentiële functie van een matrix. College met bijbehorend werkcollege. Van Mill en Van Schagen, collegedictaat Lineaire Algebra, met aanvulling 2002. Schriftelijk. 2W, 2WN Veronderstelde voorkennis: Lineaire algebra (400042).


Lineaire algebra voor BWI en N 400041 dr. F. Heinloth 6 1 en 2 • bekendheid met de opbouw van de algemene theorie van eindig dimensionale vectorruimten; • operationele kennis van het begrippen-apparaat van de matrixrekening en (eindig dimensionale) lineaire algebra; • kunnen oplossen van stelsels lineaire vergelijkingen met behulp van matrices; • bekendheid met elementaire toepassingen in differentievergelijkingen, statistiek en meetkunde; inhoud De volgende onderwerpen worden behandeld: • stelsels lineaire vergelijkingen; • lineaire (on)afhankelijkheid; • lineaire transformaties en matrices; • matrixoperaties; • determinanten; • vectorruimten en deelruimten; • basis en dimensie; • rang van een matrix, dimensiestelling; • coördinatiesystemen; • eigenwaarden en eigenvectoren; • diagonalisatie; • inwendig product, lengte en orthogonaliteit; • orthogonalisering en de methode van de kleinste kwadraten; • diagonalisatie van symmetrische matrices; • kwadratische vormen. werkwijze (Werk)college aan de hand van het boek. literatuur David C. Lay, Linear Algebra and its applications third edition (update). Examenonderdelen

149

Addison-Wesley. toetsing Twee deeltentamens (80%) en actieve deelname aan werkcollege blijkend uit beoordeeld werk (20%). Details zullen in de studiehandleiding en op Blackboard worden gegeven. Eén herkansing bestaande uit een tentamen over de gehele stof. doelgroep 2BWI, 2N



Lineaire algebra voor S/MNW/SBI 400302 dr. R. van der Hout 3 4 Leren omgaan met vectoren en matrices. Aan de orde komen de volgende onderwerpen: stelsels lineaire vergelijkingen, vectorvoorstellingen van lijn en vlak, inproduct en uitproduct, matrices, determinanten, eigenwaarden en eigenvectoren, stelsels lineaire differentiaalvergelijkingen. Hoorcollege en werkcollege. Er wordt wekelijks ook huiswerk opgegeven. Delen uit het boek: R.A. Adams, Calculus, a complete course, 6th ed of later, en materiaal dat door de docent wordt verstrekt. Schriftelijk tentamen aan het eind van periode 4, met schriftelijke herkansing. 1S, 1MNW, 2SBI

naam code studiepunten periode inhoud

Lineaire analyse 417001 6 Semester 2 De vakomschrijving is beschikbaar op http://studiegids.uva.nl/web/uva/sgs/nl/c/6487.html doelgroep 3W, mMath opmerkingen Inschrijving is verplicht via http://studieweb.student.uva.nl voor 18 januari 2010. naam code coördinator studiepunten periode doel

Literatuuropdracht 420181 dr. R.J. Wijngaarden 6 in overleg. Een belangrijk aspect van wetenschap en wetenschappelijk onderzoek is het goed kunnen vinden, lezen, begrijpen en overbrengen van nieuwe wetenschappelijke ideeën en inzichten. Het doel van deze cursus is het bestuderen van een recent artikel in een wetenschappelijk toptijdschrift, en het presenteren van de achtergronden, belangrijkste resultaten en mogelijke implicaties van het beschreven werk aan medestudenten en andere geïnteresseerden. werkwijze Deze opdracht wordt bij voorkeur in groepen van twee studenten uitgevoerd.

150


Het is ook mogelijk de opdracht alleen uit te voeren; in dat geval worden er iets minder strenge eisen gesteld aan de kwaliteit van de presentaties. Minimaal twee weken voor de aanvang van de opdracht nemen de studenten contact op met de coördinator, waar wordt besproken op welk deelgebied van de natuur- of sterrenkunde, of grensgebied van de natuur- of sterrenkunde met andere disciplines, de studenten een artikel zouden willen bestuderen. De coördinator neemt vervolgens contact op met een expert op het desbetreffende vakgebied, die samen met de coördinator de opdracht zal beoordelen. Aan het begin van de opdracht wordt de studenten een artikel overhandigd uit een toptijdschrift als Nature, Science of Phys. Rev. Letters, worden afspraken gemaakt met de docenten over bijeenkomsten om de voortgang en het inzicht in noodzakelijke achtergrondkennis te bespreken, wordt een afspraak gemaakt voor het tijdstip van een mondelinge presentatie en wordt een inleverdatum van de schriftelijke presentatie vastgelegd. De mondelinge presentatie zal plaatsvinden in het kader van de Journal Club. De schriftelijke presentatie zal in de vorm van een artikel in het Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde dienen te worden geschreven. De geproduceerde artikelen zullen worden gepubliceerd op de website http://www.nat.vu.nl/CondMat/rw/literatuuropdracht toetsing Beoordeling vindt plaats op grond van het begrip van de inhoud van het bestudeerde werk, inclusief de achtergronden en mogelijke implicaties, en de kwaliteit van de schriftelijke en mondelinge presentaties. doelgroep 3N naam code studiepunten periode doelgroep

Literatuurstudie 401032 3 5 2I


Logica en modelleren 401015 dr. R.C. de Vrijer 6 1 Kennis van en vaardigheid met de belangrijkste logische systemen: propositielogica, predikatenlogica, modale logica. Leren deze systemen te hanteren voor het modelleren van bijvoorbeeld kennis of actie. Logisch redeneren, maar ook redeneren over de logica. Inzicht in de grenzen tussen wat wel en wat niet kan met een logisch systeem, bijvoorbeeld qua uitdrukkingskracht of het bestaan van beslissingsalgoritmen. inhoud In het college staan propositielogica en eerste-orde predicatenlogica centraal. Er wordt gewerkt met natuurlijke deductie als bewijssysteem. De relatie tussen semantiek en syntactische methoden is belangrijk, met als kernbegrippen correctheid, consistentie en volledigheid. Daarnaast is er aandacht voor uitdrukkingskracht, bijvoorbeeld bij het formuleren van queries. Algoritmisch is er het contrast tussen de beslisbaarheid van de propositielogica, versus de onbeslisbaarheid van de predikatenlogica (in te zien via een codering van het Post Correspondence Problem). Als variatie op de genoemde logica's wordt de modale logica behandeld, met belangrijke Examenonderdelen

151

toepassingen in de informatica. werkwijze Hoorcollege, vraagstukkenpracticum en computerpracticum literatuur Michael Huth, Mark Ryan, Logic in Computer Science (tweede druk). Cambridge University Press, 2004 ISBN 0 521 54310 X. toetsing Schriftelijk: tentamen en voortentamen. Het computerpracticum maakt deel uit van de toetsing. doelgroep 2I, 2AI, 3W, 3IMM voorkennis Logische Structuren of Logische taal en redeneermethoden. opmerkingen Dit college vervangt het eerdere college Inleiding Logica. naam code docent studiepunten periode doel

inhoud


Logica en verzamelingenleer 400570 dr. F. Heinloth 3 2 De bedoeling van het college is: de student vertrouwd te maken met overal in de wiskunde voorkomende begrippen en wijzen van uitdrukken en het vastleggen van afspraken over notatie. Er wordt gestreefd naar een operationele kennis van basisbegrippen uit de logica en verzamelingentheorie, en een basaal begrip van de notie "Bewijs" en van de meest gangbare werkwijzen, waaronder natuurlijke inductie. In deze cursus ligt de nadruk op logica, verzamelingen, bewijsmethoden en bewijzen. Hierbij valt te denken aan het ontwikkelen van gevoel voor het verschil tussen "aannemelijk maken" en "bewijzen". Naast de eenvoudige oefeningen met het zelf construeren van een bewijs dient de student ook bewijzen te analyseren en te vergelijken. College en werkcollege Collegedictaat schriftelijk tentamen 1BWI


Logische structuren 400549 dr. F. van Raamsdonk; dr. R.C. de Vrijer 3 2 De student vertrouwd maken en leren werken met boolese structuren, in het bijzonder de propositielogica. Logisch en exact redeneren. inhoud Propositielogica, waarheidstafels, logische equivalentie, logisch gevolg, logische puzzels. Boolese functies, functionele volledigheid, Boolealgebra, binary decision diagrams, logische schakelingen. Satisfiability checking, toepassingen van SAT solvers. Predikatenlogica, formules met kwantoren, vertalen naar de predikatenlogica. werkwijze Per week 2 uur hoorcollege en 2 uur werkcollege. literatuur Michael Huth, Mark Ryan, Logic in Computer Science, Modelling and Reasoning about Systems, 2nd edition, Cambridge University Press, 2004, ISBN 0 521 54310 X. (Dit boek wordt ook gebruikt bij het college Inleiding Logica.) en

152


Elliott Mendelson, Boolean Algebra and Switching Circuits, Schaum's Outline Series in Mathematics, McGraw-Hill, 1970, ISBN 007041460-2 toetsing Schriftelijk tentamen doelgroep 1I, 1AI voorkennis geen naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Logische taal en redeneermethoden 400563 dr. M.L.J. van de Vel 3 2 Het gelijktrekken van wiskundige voorkennis, het opdoen van ervaring met precieze en meer geformaliseerde logische en wiskundige taal, en het leren analyseren en opbouwen van correcte redeneermethoden. Er worden basisbegrippen en -technieken uitgelegd met betrekking tot verzamelingen en relaties, en de logische opbouw van uitspraken. Verder worden de principes achter een aantal redeneermethoden besproken, waaronder ook inductie. Bij wijze van toepassing wordt ook gekeken naar logische puzzels (het vak staat ook wel bekend onder de naam "puzzels en logica"). Er wordt met veel voorbeelden geoefend, zowel in een formele context als in meer praktische contexten. Dit oefenen omvat het zelf leren formuleren van een redenering in een correcte taal en het aaneenschakelen van correcte redeneerstappen bij het oplossen van een gegeven probleem. Logische taal en redeneermethoden (LTR) is nuttig en belangrijk bij een aantal vakken. We noemen voor het eerste jaar: Formele Structuren (LTR vereist), Programmeren in PROLOG en Kennissystemen. Verder in het tweede jaar: Machine Learning en Webgebaseerde Kennisrepresentatie. Voor het tweede of derde jaar: Ontwerp van Multi-agentsystemen, Inleiding Logica (LTR vereist). Wekelijks hoorcollege, zelfwerktijd, en werkcollege. Collegedictaat. Schriftelijke toets en ingeleverde huiswerkopgaven. 1AI-HA, 1IMM Maatschappelijke aspecten van de natuurwetenschappen 420153 prof.dr. J.F.G. Bunders-Aelen 3 4 • De student beschikt over kennis en inzicht in de interacties tussen wetenschap en maatschappij • De student beschikt over kennis en inzicht in de dynamiek van wetenschap- en technologie ontwikkeling en de rol van sociale processen daarbij • De student beschikt over kennis en inzicht in moderne instrumenten zoals, technology assessment en interactief beleid etc om wetenschap in maatschappelijk gewenste richtingen te sturen. • De student is in staat om een gefundeerd oordeel geven over Examenonderdelen

153

maatschappelijke en ethische aspecten van wetenschap. De student is instaat om kritisch te reflecteren op zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid als wetenschapper. De cursus gaat in op de wisselwerking tussen wetenschap, technologie en samenleving. Aan de hand van concrete, actuele vraagstukken wordt eerst ingegaan op recente knelpunten, dilemma's en controverses in de relatie wetenschap-maatschappij. Daarna gaat de cursus in op diverse inzichten en instrumenten (`Technology Assessment'), ethische aspecten, interactief beleid en maatschappelijk verantwoord ondernemen, die van belang zijn bij het tot stand brengen van een pro-actieve oordeels en besluitvorming over W&S ontwikkelingen. Na het theoretische gedeelte van de cursus, schrijf je samen met een groepje studenten een essay. In dit essay reflecteer je op een actuele natuurwetenschappelijke ontwikkeling die belangrijke maatschappelijke consequenties met zich meebrengt. Hoorcollege Syllabus. Toets en schriftelijke rapportage met mondelinge presentatie.Voor beide onderdelen moet minimaal een voldoende gehaald worden. 3N, 2S, 2F, 2MNW Alle studenten N, S, F en MNW moeten kiezen tussen Geschiedenis van de natuurwetenschappen en Maatschappelijke aspecten van de natuurwetenschappen. Inlichtingen bij Joske Bunders kamer U-552 de Boelelaan 1081, tel. (020) 598 7030. Inschrijven in TIS, https://tis.vu.nl/tis/menu is voor dit vak verplicht! Inschrijven is mogelijk tot 14 dagen voor aanvang van de cursus. •

inhoud



Maatschappelijke aspecten van wetenschap 400305 prof.dr. J.F.G. Bunders-Aelen 3 3 • Het verwerven van kennis en inzicht in de interacties tussen wetenschap en maatschappij. • Het verwerven van kennis en inzicht in de dynamiek van wetenschap- en technologie ontwikkeling en de rol van sociale processen daarbij. • Het verwerven van kennis en inzicht in verschillende visies ten aanzien van de sturing van wetenschap, o.a. technologisch determinisme en sociaal constructivisme. • De student beschikt over de vaardigheden om een gefundeerd oordeel te geven over maatschappelijke en ethische aspecten van wetenschap. • De student beschikt over de vaardigheden om te reflecteren op zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid als wetenschapper. • De student heeft inzicht in de maatschappelijke gevolgen van ICT ontwikkelingen voor de 3e wereld. • De student is in staat om ideeën te ontwikkelen ten aanzien van ICT toepassingen in de 3e wereld. inhoud In het theoretische gedeelte van deze cursus wordt ingegaan op de verschillende factoren die van invloed zijn op de ontwikkeling van de ICT.

154



subject code lecturer credits period aim content

form of tuition literature mode of assessment target audience remarks

Daarna komen de maatschappelijke gevolgen van deze technologische ontwikkeling aan de orde en de positie van de individuele wetenschapper? In hoeverre is technologische ontwikkeling bij te sturen en in hoeverre ben je als wetenschapper verantwoordelijk? Vervolgens wordt gekeken naar ICT en ontwikkelingslanden. Wat zijn de gevolgen van ICT voor de derde wereld? Hoe zou ICT kunnen bijdrage aan de bestrijding van armoede? In het praktische gedeelte van deze cursus schrijven studenten een businessplan voor een ICT toepassing in de derde wereld, waarbij gekeken moet worden naar vraag, sociaal en economisch rendement en lange termijn kansen. Reader. CD-ROM. Werkstuk, mondelinge presentatie. 2AI, 2BWI, 3I, 2IMM, 2W Alle studenten van de afdelingen W en I moeten kiezen tussen Wetenschapsgeschiedenis of Maatschappelijke aspecten van wetenschap. Inlichtingen bij Joske Bunders kamer U-552 de Boelelaan 1081, tel. (020) 598 7030. Inschrijven in TIS, https://tis.vu.nl/tis/menu is voor dit vak verplicht! Inschrijven is mogelijk tot 14 dagen voor aanvang van de cursus. Machine Learning 400154 drs. E.W. Haasdijk 6 2 The course Machine Learning introduces the most important problems, ideas and methods from machine learning, which aims to design computer algorithms that improve automatically from their experiences. Learning is one of the fundamental attributes of intelligence, and machine learning is currently the most active area of research in AI. We'll cover established machine learning techniques such as Decision Trees, Neural Networks, Bayesian Learning, Instance-based Learning, Evolutionary Algorithms as well as some statistical techniques to assess and validate machine learning results. Lectures with practical assignment and final written examination. Tom Mitchell, Machine Learning. Mc Graw Hill, 1997 ISBN 0-07-042807-7. Practical assignment and written eximination. 3BWI, 2AI, mCS Students are required to sign up for this course at Blackboard and via TIS: https://tis.vu.nl/tis/menu


Macromoleculen 435094 dr. E. Ruijter 3 6 Doel van deze cursus is het verkrijgen van een overzicht van verschillende klassen van natuurlijke en synthetische macromoleculen, hun structuur en eigenschappen en de relatie daartussen. inhoud Met de opgedane kennis van o.a. Organische chemie I worden de eerste Examenonderdelen

155


werkwijze

literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code studiepunten contacturen

156

stappen in de wereld van de macromoleculen gezet. Aan de hand van enkele inleidende hoorcolleges worden de verschillende klassen van biologische en synthetische macromoleculen geïntroduceerd. Vervolgens werken de studenten in groepsverband aan een project waarin aan de hand van een opdracht o.a. de (bio)synthetische en structurele aspecten en chemische en fysische eigenschappen van een bepaalde klasse van macromoleculen wordt besproken. De projecten worden afgesloten met een presentatie. Tenslotte wordt de verworven kennis uit het college en de gezamenlijke projecten schriftelijk getoetst. Hoor-/werkcollege + project J.P.Clayden, N. Greeves, S. Warren, P.D. Wothers, Organic Chemistry, Oxford University Press, 2001. Schriftelijk + project/presentatie 1S Organische chemie I Macromoleculen en katalyse 435450 dr. J.C. Slootweg 6 In overleg met de docenten. Het kennisnemen van en inzicht verkrijgen in enkele belangrijke aspecten (synthese, eigenschappen, toepassingen) van synthetische macromoleculen. In deze cursus wordt kort stilgestaan bij natuurlijk voorkomende macromoleculen, maar de nadruk ligt op synthetische polymeren. Er wordt een overzicht gegeven van de syntheseroutes, eigenschappen, en toepassingen van verschillende klassen polymeren. Aan de orde komen begrippen als: additie-polymeren, condensatie-polymeren, radicaal polymerisaties, ionische polymerisaties, gekatalyseerde polymerisaties (Ziegler-Natta), cross-linking, thermoplastics, fibers, elastomeren, thermohardende harsen, kunststof recycling. Na een beperkte introductie waarbij ook twee experimenten zullen worden uitgevoerd (polymerisatie en depolymerisatie) zullen de studenten zich de stof vooral eigen maken door een speciale studie te maken van een industrieel belangrijk polymeer, daarover een korte scriptie te schrijven en de inhoud hiervan te presenteren. J.P.Clayden, N. Greeves, S. Warren, P.D. Wothers, Organic Chemistry, Oxford University Press, 2001, hoofdstuk 52 en aanvullend materiaal. Beoordeling van de scriptie, presentatie en experimentele vaardigheden. 3S, 3F Organische chemie I en II Management Accounting 1.2 60121000 3 18 (6 activerende werkvormen, 12 hoorcollege) De activerende werkvormen zijn niet verplicht. Ze zullen om de week worden gegeven, en de stof van de hoorcolleges op activerende wijze aan de hand van praktijksituaties onder de aandacht brengen. Exacte wetenschappen

periode 2 docenten dr. A.T.J. Vernooij; dr. P.C.M. Claes doel Het doel van het vak Management Accounting 1.2 is het verwerven van kennis van en inzicht in kostprijscalculatie en beslissingscalculaties, om hiermee in staat te zijn te beoordelen hoe een bedrijf op economisch efficiënte en effectieve wijze waarde aan klanten kan leveren. Daarnaast is het doel om de aanpak van complexe problemen en analyse-vaardigheden van studenten te ontwikkelen en/of te verbeteren door middel van het werken met cases. inhoud Accounting betreft de financieel-economische berichtgeving van organisaties. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen berichtgeving aan externe belanghebbenden (Financial Accounting) en aan interne belanghebbenden (Management Accounting). Het onderdeel Management Accounting kan in drie delen worden opgedeeld: Kostencalculaties, Beslissingscalculaties en Planning & Control. In blok 1.2 wordt eerst aandacht besteed aan een aantal algemene punten ten aanzien van Management Accounting, de rol van financiële informatie, diverse kostenindelingen en de berekening van kostprijzen. Daarnaast wordt ingegaan op het gebruik van kosten- en kasstroominformatie voor beslissingscalculaties, zowel ten behoeve van strategische beslissingen als ter ondersteuning van korte termijn bedrijfsbeslissingen. Het onderdeel Planning en Control zal in blok 2.1 aan de orde komen. literatuur • Hilton, R.W., Managerial Accounting: Creating Value in a Dynamic Business Environment. 8th edition. New York, NY.: McGraw-Hill, 2009. toetsing schriftelijk tentamen opgebouwd uit mc- en open vragen. opmerkingen Participatie in de cases tijdens de actieve werkvormen kan maximaal 1 bonuspunt op het eindcijfer opleveren. naam code studiepunten contacturen periode docenten doel

Management Accounting 2.1 60211000 3 18 (6 activerende werkvormen, 12 hoorcollege) 1 dr. P.C.M. Claes; dr. A.T.J. Vernooij Het doel van het vak Management Accounting 2.1 is het verwerven van kennis van en inzicht in het gebruik van management (accounting) informatie ten behoeve van planning en control in een bedrijfsorganisatie. Daarnaast is het doel om de aanpak van complexe problemen en analyse-vaardigheden van studenten te ontwikkelen en/of te verbeteren door middel van het werken met cases. inhoud Accounting betreft de financieel-economische berichtgeving van organisaties. Het onderdeel Management Accounting kan in drie delen worden opgedeeld: Kostencalculaties, Beslissingscalculaties en Planning & Control. In periode 1.2 is aandacht besteed aan Kostencalculaties en Beslissingscalculaties. In deze periode (2.1) komt nu het onderdeel Planning en Control aan de orde. Onderwerpen zijn in het bijzonder: organisatiestructuur en verantwoordelijkheidscentra (bijvoorbeeld profit centers), budgettering en verschillenanalyse, interne prestatiemaatstaven (bijvoorbeeld ROI, RI, EVA), transfer pricing en elementaire behandeling Examenonderdelen

157

van gedragsaspecten ('budget games'). literatuur Hilton, R.W., Managerial Accounting: Creating Value in a Dynamic Business Environment. 7th edition. New York, NY.: McGraw-Hill, 2008. toetsing schriftelijk tentamen opgebouwd uit mc- en open vragen. entreevoorwaarden Management Accounting 1.2 uit de bachelor economie. opmerkingen Participatie in de cases tijdens de practica kan maximaal 1 bonuspunt op het eindcijfer opleveren. naam code studiepunten contacturen periode coördinator docenten doel

inhoud

werkwijze

literatuur

toetsing

158

Management en organisatie 1.1: Strategie en besluitvorming 60111030 3 18 (6 activerende werkvormen, 12 hoorcollege) 1 drs. G.P. Melker drs. G.P. Melker; H.R. van Marlen; drs. M.J. Visser • Het ontwikkelen van je theoretische kennis op het gebied van strategisch management, strategieformulering, besluitvorming en denkrichtingen binnen de organisatiekunde • Het ontwikkelen van vaardigheden om relevante informatie te verzamelen en te analyseren met betrekking tot actuele vakrelevante cases; • Het ontwikkelen van je schriftelijke rapportagevaardigheden en je mondelinge presentatievaardigheden. In dit vak staat het interne en externe functioneren van een bedrijf in de markt en de maatschappij centraal. De organisatie wordt gezien als een samenwerkingsverband van belanghebbenden gericht op het realiseren van specifieke organisatiedoelen (marktpositie, winst, maatschappelijke verantwoordelijkheid et cetera). Binnen het vak wordt ingegaan op strategisch management, strategieformulering, besluitvorming en denkrichtingen binnen het vakgebied van management en organisatie. Tijdens de activerende werkvormen word je in de gelegenheid gesteld om de aangereikte theorie toe te passen met behulp van (actuele) cases. De activerende werkvormen hebben dan ook een hoog praktijkgehalte. Hoorcolleges en activerende werkvormen. Tijdens de hoorcolleges worden de hoofdlijnen van de verplichte literatuur behandeld. Bij de activerende werkvormen staan de toepassing van de theorie en de voorbereiding op het tentamen centraal. • Keuning, D. & D.J. Eppink, Management & Organisatie. Theorie en Toepassing. 9e druk. Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff, 2008. • Keuning, D. & D.J. Eppink, Werkboek Management & Organisatie. 9e druk.Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff, 2008. • Keuning, D., (2008). Management & Organisatie. 33 Cases. 9e druk.Groningen/Houten: Wolters-Noordhoff, 2008. • De overige literatuur wordt via de studiewijzer van periode 1.1 bekend gemaakt. schriftelijk tentamen Multiple choicevragen over de verplichte literatuur en de stof die tijdens de hoorcolleges is behandeld; kennis- en toepassingsgerichte multiple Exacte wetenschappen

choicevragen. entreevoorwaarden Geen. opmerkingen De inhoud van het vak Management & Organisatie 1.1, 2.1 en 2.5 wijkt sterk af van de inhoud van het vak Management & Organisatie dat op het vwo wordt gedoceerd. Voorkennis van het vwo-vak Management & Organisatie is dan ook niet noodzakelijk. naam code studiepunten contacturen periode co-ordinators docenten doel

inhoud

literatuur

toetsing entreevoorwaarden opmerkingen

Management en organisatie 2.1: Structuur en leiderschap 60211030 3 18 (6 activerende werkvormen, 12 hoorcollege) 1 drs.ir. P.J. Tack (coördinatie binnen FEWEB); drs. G.P. Melker (interfacultair contactpersoon (FEW)) H.R. van Marlen; drs. G.P. Melker; drs.ir. P.J. Tack • Het verwerven van theoretische kennis op het gebied van organisatiekunde en management • Het ontwikkelen van vaardigheden om de aangereikte theorie te vertalen in praktisch toepasbare oplossingen • Gekozen oplossingen en helder kunnen onderbouwen en goed kunnen presenteren Dit vak gaat in op het ontwerp van de meest passende organisatiestructuur voor een bedrijf, de interne werking van de bedrijfsorganisatie en het functioneren van de mens daarbinnen. Centrale onderwerpen zijn o.a. arbeidsverdeling en coördinatie, typering van organisatiestelsels, taak en functievorming, omspanningsvermogen, centralisatie en decentralisatie, medezeggenschap, behoeften van medewerkers, stijl van leiding geven, beloningsstelsels en kwaliteitszorg. Verplicht • Keuning, D. & D.J. Eppink, Management & Organisatie, Theorie en Toepassing. Houten: Educatieve Partners Nederland, 2008. Ondersteunend • Keuning, D., Management & Organisatie, 33 Cases. Houten: Educatieve Partners Nederland, 2008. • Keuning, D. & Eppink, D.J., Werkboek Management & Organisatie. Houten: Educatieve Partners Nederland, 2008. schriftelijk tentamen De literatuur voor M&O 1.1 wordt bekend verondersteld. De hoorcolleges behandelen de verplichte literatuur. Tijdens de activerende werkvormen krijgen deelnemers de opdracht enkele cases te analyseren met behulp van de aangereikte theorie in M&O 1.1 en M&O 2.1. Op basis van de 'case methodiek in vijf stappen' (zie Management en Organisatie, 33 cases) ontwikkelen de deelnemers voorstellen om knelpunten binnen de organisatie op te lossen. Tijdens het tentamen moeten deelnemers tonen dat zij een casus kunnen analyseren volgens de methodiek die tijdens de activerende werkvormen is geoefend.

naam Marketing 1.1 code 60111020 studiepunten 3 Examenonderdelen

159

contacturen 9 (3 activerende werkvormen, 6 hoorcollege) Via deelname aan de activerende werkvormen en het voldoen aan enige opdrachten kunnen de studenten een (deel van een) bonuspunt verkrijgen. periode 1 docent drs. E.F.J. Lancee (e.a.) doel • Kennismaking met de voornaamste concepten binnen het vakgebied marketing en de betekenis en inhoud van de marketingfunctie binnen een onderneming • Inzicht krijgen in het nut van marketingplanning • Kennis en inzicht verkrijgen van het gedrag van particuliere en bedrijfsmatige kopers • Kennis en inzicht verkrijgen van marktonderzoek • In staat zijn om het geheel van vragers (de markt) op te delen in homogene groepen, waarop een specifiek marketingbeleid kan worden afgestemd inhoud In dit vak staat de relatie tussen de onderneming en haar afzetmarkt centraal. Uitgangspunt voor het ondernemingsbeleid vanuit marketingperspectief vormt de identificatie en bevrediging van afnemersbehoeften. In dit vak wordt ingegaan op de wijze waarop dit proces in het strategisch marketingbeleid van een onderneming kan worden ingebed. Aandacht wordt besteed aan: • de strategische marketingplanning • het in kaart brengen van de marketingomgeving, waaronder consumenten, bedrijven en overheden en ook groepen die invloed op het marketingbeleid van het eigen bedrijf hebben • de hoofdlijnen van het verrichten van marktonderzoek • segmentatie van markten en doelgroepbepaling • het opbouwen van relaties met afnemers literatuur • Baines, Paul, Chris Fill & Kelly Page, Marketing. 1st edition. Great Clarendon Street, Oxford: Oxford Universty Press, ISBN 978-0-19929043-7. Nog nader bekend te maken hoofdstukken. • Voorts horen tot de te bestuderen stof de slides die op hoorcollege zijn gebruikt en het materiaal dat tijdens de activerende werkvormen is gebruikt • Eventuele wijzigingen en aanvullingen worden (o.a.) op Blackboard bekendgemaakt toetsing schriftelijk tentamen op basis van multiple choice en open vragen opmerkingen De tijdens de hoorcolleges te gebruiken sheets zijn tevoren te raadplegen via Blackboard. naam code studiepunten contacturen periode docent doel

160

Marketing 1.2 60121020 3 9 (3 activerende werkvormen, 6 hoorcollege) 2 drs. E.F.J. Lancee (e.a.) Het verkrijgen van kennis van en inzicht in de uitwerking van het marketingbeleid d.m.v. de instrumenten van de marketingmix. Exacte wetenschappen

inhoud In dit vak staat de uitwerking van het marketingbeleid naar tactische aspecten centraal. Dit betreft: • het productbeleid, waarin o.a. aandacht wordt besteed aan het assortiment, de verpakking, het gebruik van merken en het onderscheid tussen het aanbieden van goederen en het dienstverleningsproces • het prijsbeleid, dat o.a. bestaat uit het vaststellen van prijzen en het gebruik van het instrument prijs om de vraag te beïnvloeden • het communicatiebeleid, onderverdeeld in o.a. reclame en persoonlijke verkoop • het distributiebeleid, dat zich bezighoudt met de vraag op langs welke weg de goederen en diensten de klant bereiken literatuur • Baines, Paul, Chris Fill & Kelly Page, Marketing. 1st edition. Great Clarendon Street, Oxford: Oxford Universty Press, ISBN 978-0-19929043-7. Nog nader bekend te maken hoofdstukken. • Voorts horen tot de te bestuderen stof de slides die op hoorcollege zijn gebruikt en het materiaal dat tijdens de activerende werkvormen is gebruikt • Eventuele wijzigingen en aanvullingen worden op Blackboard bekendgemaakt toetsing schriftelijk tentamen op basis van multiple choice vragen en open vragen. Via deelname aan de activerende werkvormen en het voldoen aan enige opdrachten kunnen de studenten een (deel van een) bonuspunt verkrijgen. opmerkingen De tijdens de hoorcolleges te gebruiken slides zijn van tevoren te raadplegen op Blackboard. naam code docent studiepunten periode inhoud

Markov-ketens 400046 dr. K. van Harn 6 4 en 5 Na een beknopt inleidend gedeelte over discrete kansrekening en genererende functies, is er eerst aandacht voor een eenvoudig maar belangrijk stochastisch proces (met z'n fluctuatietheorie): de vrije Bernoulli-wandeling. Dan volgt bestudering van algemenere toevalsprocessen met een bescheiden mate van afhankelijkheid tussen opvolgende waarnemingen: de Markov-ketens met discrete tijd en aftelbare toestandsruimte. Bij de gedegen maar elementaire theorievorming voor deze processen wordt de nadruk gelegd op de bepaling van intree- en absorptiekansen en van limietverdelingen. Deze laatste verdelingen kunnen verkregen worden op grond van de zogeheten Fundamentele Limietstelling, welke voorzien wordt van een probabilistisch koppelingsbewijs. Ten slotte is er aandacht voor toepassingen: Bernoulli-wandelingen met of zonder grenzen, en een keuze uit een wachtrijprobleem, vertakkingsprocessen, vernieuwingsprocessen, geboorte-sterfte-processen. werkwijze Hoorcollege met vraagstukkenpracticum. literatuur Harn, K. van, Holewijn, P.J., Markov-ketens in discrete tijd 2de druk. Utrecht: Epsilon Uitgaven (deel 21), 2003. toetsing Schriftelijk, met voortentamen na 7 weken. Examenonderdelen

161

doelgroep 3W, 3Ect, mBMI, 3WN voorkennis Vereist voor deelname aan het tentamen: • Calculus I (400300) • Calculus II (400301) • Wiskundige Analyse I (400087) of Analyse BWI I (400005) • Kansrekening I en Kansrekening II (400189, 400190).


inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep subject code credits period lecturer 162

Materialen 420194 dr. J.C. Slootweg; dr. E. Ruijter 6 4 Het doel van dit studieonderdeel is het leren begrijpen van de chemische aspecten van zowel organische als anorganische materialen. De cursus Materialen voorziet in een basisbehoefte in het moleculaire denken dat voor de thema's Geneesmiddelen en Energie cruciaal is. Materialen spelen een essentiële rol in onze maatschappij. Voor het produceren van de meest uiteenlopende producten worden natuurlijke en synthetische materialen gebruikt, waaronder organische en anorganische polymeren. Een goede kennis van de fysisch-chemische eigenschappen van deze materialen is daarom een voorwaarde om ondermeer duurzaam en kwalitatief te kunnen produceren. In het college Materialen zullen allereerst de bouwstenen van de chemie (atomen en elementen) en hun onderlinge interacties worden besproken. Vervolgens zal worden bekeken hoe vanuit deze bouwstenen verbindingen en materialen kunnen worden gemaakt. Dit zal gebeuren aan de hand van de verschillende voorbeelden uit de praktijk. De thema's die hierbij centraal staan zijn: Vitaminen, Mineralen en Additieven, Gifstoffen en Toxines, Polymeren en Plastics, Cosmetica, en Medicijnen en Drugs. Tijdens een practicum worden enkele experimenten uitgevoerd om vertrouwd te raken met een chemisch laboratorium en ter verdieping van de leerstof, zoals de synthese van het polymeer nylon-6,6, het geneesmiddel aspirine en de vervaardiging van gekleurd glas. College met werkcollege aangevuld met demonstraties, practicum, uitvoeren van een projectopdracht (wiki) in teamverband. Snyder, C.H., The Extraordinary Chemistry of Ordinary Things, 4th edition, John Wiley & Sons, New York, 2003; en aanvullende literatuur Schriftelijk tentamen, huiswerkopgaven, practicum, presentatie en vormgeving/inhoud wiki. 1SBI Mathematical System Theory 400180 6 4 and 5 prof.dr. J.H. Schuppen Exacte wetenschappen

content Many phenomena are characterized by dynamic behaviour where we are interested in a certain input/output behaviour. Examples are to be found in the exact and natural sciences (mechanics, biology, ecology), in engineering (air- and spacecraft design, mechanical engineering) as well as in economics and econometrics (macro-economical models, conjucture, trend and seasonal influences in demand and supply, production systems). Systems theory is concerned with modeling, estimation and control of dynamical phenomena. During the course the following subjects will be treated: models and representations (linear systems, input-output, state space, transfer function, stochastic systems, spectrum), control (stabilisation, feedback, pole placement, dynamic programming, the LQ problem), and identification and prediction (parameter estimation, spectral analysis, Kalman-filter, model reduction). Applications are in the area of optimal control and prediction. form of tuition There is a lecture of two hours each week. In addition, there is a one-hour practicum, in which there is the possibility to ask questions about the compulsary computerpracticum. The practicum makes use of the Matlab package. literature Chr. Heij, A.C.M. Ran and F. van Schagen, Introduction to Mathematical Systems Theory, Birkhauser Verlag mode of assessment The computerpracticum counts for 70 %, the oral examination concerns the theory and counts for 30 %. target audience 3W, mBWI, mMath naam code docent studiepunten periode doel inhoud werkwijze literatuur toetsing doelgroep opmerkingen naam code docent studiepunten periode doel

Mathematische methoden 420105 dr. B.L.G. Bakker 6 4 en 5 Vaardigheden opdoen met het hanteren van de wiskunde die in de theoretische natuurkunde wordt gebruikt. Gewone differentiaalvergelijkingen; speciale functies: Legendre- en Besselfuncties, orthogonale polynomen; ontwikkelingen in orthogonale functies; integraalvergelijkingen; variatierekening. Hoorcollege en werkcollege met gebruik van Mathematica notebooks. K.F. Riley, M.P. Hobson, S.J. Bence, Mathematical Methods for Physics and Engineering. Third edition 2006, Cambridge University Press. Schriftelijk tentamen, gewicht 75%, en praktische oefeningen, gewicht 25%. Beide onderdelen dienen voldoende te zijn. 3N, 3WN Gezien het accent dat gelegd wordt op praktische vaardigheden is het noodzakelijk regelmatig tijd te besteden aan de vraagstukken. Mathematische methoden 1 voor MNW 401021 prof.dr. A.C.M. Ran 3 4 Zodanig versterken van de wiskundige vaardigheden van MNW studenten dat ze succesvol vervolgvakken in de Medische Fysica kunnen volgen. Examenonderdelen

163

inhoud In het college wordt voortgebouwd op de kennis die de studenten bij Wiskunde 2 hebben opgedaan. We herhalen kort allerlei materiaal over gewone en partiele differentiaalvergelijkingen, en over Fourierreeksen. Daarna wordt de theorie uitgebreid, onder meer met de Fourier- en Laplacetransformatie. Verder behandelen we stelsels differentiaalvergelijkingen. literatuur Dictaat zal beschikbaar worden gesteld. toetsing Schriftelijk tentamen. doelgroep 2MNW, 3MNW naam code docent studiepunten periode doel inhoud

literatuur toetsing doelgroep subject code docent credits period content

164

Mathematische methoden voor F 401022 dr.ir. R.F. Swarttouw 6 4 Zodanig versterken van de wiskundige vaardigheden van F studenten dat ze succesvol vervolgvakken in de Medische Fysica kunnen volgen. In het college wordt voortgebouwd op de kennis die de studenten bij Wiskunde 2 hebben opgedaan. We herhalen kort allerlei materiaal over gewone en partiele differentiaalvergelijkingen, en over Fourierreeksen. Daarna wordt de theorie uitgebreid, onder meer met de Fourier- en Laplacetransformatie. Verder behandelen we stelsels differentiaalvergelijkingen. Dictaat zal beschikbaar worden gesteld. Schriftelijk tentamen. 2F Measure Theory 401028 prof.dr. R.W.J. Meester 6 1 and 2 We start by explaining why the Riemann integral is not completely satisfactory. Then we continue by developing the notion of the Lebesgue measure of a subset of the real numbers, for as many subsets as possible. This measure extends the usual length of an interval, and its construction, via null sets and outer measure, is useful in abstract situations as well. Once we have defined measure, we can introduce and discuss so called measurable functions which, roughly speaking, form the class of functions which we will be able to integrate. We then introduce and study integration of these measurable functions with respect to a measure. We discuss (among other things) the monotone and dominated convergence theorems concerning the interchangeability of limit and integral, the substitution rule, absolute continuity and the relation of this new integral to the Riemann integral. We also discuss multi-dimensional Lebesgue measure, product measures and Fubini¿s theorem. The theory leads to a new perspective on integration of functions, which is not only more general when working on the real line, but also allows one to develop the concept of integration in an abstract setting. This is of crucial importance for the development of (for example) functional Exacte wetenschappen

analysis and probability theory. form of tuition Classical classes with exercise classes. literature Marek Capinski and Ekkehard Kopp: Measure, Integral and Probability, 2nd edition (Springer, 1998). mode of assessment Written exam, with an intermediate exam after 7 weeks. entry requirements Basics of calculus. target audience 3W, 3Ect, 3WN naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze

literatuur

toetsing

Mechanica 420106 prof.dr. P.J.G. Mulders 6 1 en 2 Het verkrijgen van inzicht in en kennis van de basisbegrippen, concepten en toepassingen van de mechanica. Inhoud (blok I) • Beweging in ruimte en tijd (1, 2 en 3 dimensies): positie, snelheid en versnelling; relatieve beweging; eenparige lineaire en cirkelbeweging; symmetrie; • Behouden grootheden: energie, impuls en impulsmoment; • Bewegingsvergelijkingen: krachten, traagheid en massa; wetten van Newton; wrijving; arbeid en stoot • Energie: kinetische en potentiële energie, behoud van energie; vormen van energie; • Samengestelde systemen: massamiddelpunt, traagheidsmoment t.o.v. verschillende (parallelle) assen • Reologie: statisch evenwicht, elasticiteit; vloeistoffen (en gassen); spanning, druk, opwaartse kracht, stroming, viscositeit Inhoud (blok II) • Klassieke mechanica: botsingen; conservatieve krachten, potentialen; rotaties en translaties • Speciale relativiteitstheorie: ruimte en tijd, lichtsnelheid, massa en energie • Gravitatie: wetten van Kepler, open en gesloten banen in gravitatieveld • Golven en Trillingen: harmonische oscillator, eigentrillingen, gedwongen trillingen, resonantie; lopende en staande golven, breking, buiging • Quantum verschijnselen: deeltjes en golven, quantizatie Hoorcolleges met voorafgaande zelfstudie en werkcolleges. Op de werkcolleges (twee uur per week) wordt de stof in kleine groepjes, elk met een student-assistent, door middel van het maken van vraagstukken geoefend. Deelname aan de werkcolleges is verplicht. Bij het college wordt gebruik gemaakt van het boek Physics for Scientists and Engineers door Paul A. Tipler en Gene Mosca, extended version, zesde editie, uitgegeven door W.H. Freeman and Company, 2008, ISBN-10 07167-8964-7. Dit boek wordt ook in andere natuurkundecolleges gebruikt. Het is ook mogelijk dit boek in drie afzonderlijke delen te bestellen. Voor dit college is het eerste deel noodzakelijk: Physics for Scientists and Engineers, Vol 1,Chapters 1-20, ISBN-10 1-4292-0132-0. Er worden twee schriftelijke deeltentamens afgenomen. Het eindcijfer wordt Examenonderdelen

165

bepaald op grond van de resultaten van het werkcollege en de deeltentamens. Geen deeltentamen mag lager zijn dan een 4 en het laatste cijfer moet tenminste een 5 zijn; het resultaat van het werkcollege moet minimaal een 5 zijn. Voor hen die geen voldoende hebben behaald is er in het voorjaar een schriftelijk herkansingstentamen over de gehele stof. doelgroep 1N, 1W, 1WN


werkwijze

literatuur toetsing

doelgroep naam code coördinator docenten

166

Mechanica voor Scheikundigen 420158 prof.dr. P.J.G. Mulders 3 1 Het verkrijgen van inzicht in en kennis van basisbegrippen, concepten en toepassingen van de mechanica. • Beweging in ruimte en tijd (1, 2 en 3 dimensies): positie, snelheid en versnelling; relatieve beweging; eenparige lineaire en cirkelbeweging; symmetrie; • Behouden grootheden: energie, impuls en impulsmoment; • Bewegingsvergelijkingen: krachten, traagheid en massa; wetten van Newton; wrijving; arbeid en stoot • Energie: kinetische en potentiële energie, behoud van energie; vormen van energie; • Samengestelde systemen: massamiddelpunt, traagheidsmoment t.o.v. verschillende (parallelle) assen • Reologie: statisch evenwicht, elasticiteit; vloeistoffen (en gassen); spanning, druk, opwaartse kracht, stroming, viscositeit Hoorcolleges met voorafgaande zelfstudie en werkcolleges. Op de werkcolleges (twee uur per week) wordt de stof in kleine groepjes, elk met een student-assistent, door middel van het maken van vraagstukken geoefend. Deelname aan de werkcolleges is verplicht. Bij het college wordt gebruik gemaakt van het boek Physics for Scientists and Engineers door Paul A. Tipler en Gene Mosca, Vol 1, Chapters 1-20, uitgegeven door W.H. Freeman and Co., 2008, ISBN-10 1-4292-0132-0. Er wordt op einde van periode 1 een schriftelijk tentamen afgenomen. Het eindcijfer wordt bepaald op grond van de resultaten van het werkcollege en het tentamen. Zowel het tentamencijfer als dat voor het werkcollege mag niet lager zijn dan een 5. Het eindcijfer is het gewogen gemiddelde van werkcollege (1/3) en het tentamencijfer (2/3). Voor hen die geen voldoende hebben behaald is er voor Kerstmis gelegenheid een herkansingstentamen af te leggen. 1S Medische (patho)fysiologie I 436501 dr. P. Koolwijk dr. P. Koolwijk; dr. A.A. van Lambalgen (practicum); prof.dr. G.J.M. Stienen Exacte wetenschappen

studiepunten 6 periode 1 en 2 doel Het verwerven van kennis van en inzicht in het membraantransport, de bouw en functie van het zenuwstelsel, spierweefsel, ademhaling en het hart en de bloedsomloop onder normale omstandigheden en tijdens ziekte. inhoud De volgende onderwerpen komen aan bod: • Transport van stoffen over het celmembraan • Bouw van zenuwvezels, neuronale schakelingen, meten van de voortplantingsnelheid van de actiepotentiaal • Spierfunctie en beweging: EMG, mechanische eigenschappen • Bouw en functie van het hart, ECG, bloeddrukmeting • Ademhaling • Centrale en perifere zenuwstelsel: neuronale paden en reflexen • Sensorische en motorische functie • Zintuigen: algemene principes, elektrische verwerking, adaptatie Bewustzijn en gedrag: EEG, evoked potentials. werkwijze Patiëntdemonstraties, hoorcolleges, werkgroepen met casussen, practica en presentaties. Onderwerpen patiëntdemonstraties: rugklachten, het carpaal tunnel syndroom en dwarslaesie. In de hoorcolleges zullen de klinische problemen in verband gebracht worden met bovengenoemde cursusonderwerpen. Hierbij zal een relatie gelegd worden tussen de ziektebeelden, de bouw, functie en werking van het zenuwstelsel, de zintuigen, de spieren, de ademhaling, het hart en de bloedsomloop. Een belangrijke plaats wordt ingenomen door het elektromyogram (EMG), de mechanische eigenschappen van botten en spieren, het elektrocardiogram (ECG) en het elektro-encefalogram (EEG). De werkgroepen en practica zijn erop gericht de zelfwerkzaamheid van de studenten te stimuleren. In de werkgroepen zullen bovengenoemde onderwerpen uitgediept worden aan de hand van concrete klinisch georiënteerde vragen en opdrachten. De practica vormen een illustratie en demonstratie van behandelde principes. Hierbij komen de volgende onderwerpen aan bod: • Zenuwgeleiding en Rugklachten • Spierfunctie • Elektrische activiteit van het hart, Bloeddruk meting • Longmechanica Bewustzijn en Gedrag. literatuur Human Physiology van Vander, Sherman en Luciano (MacGrawHill, 11e editie). Daarnaast wordt een syllabus beschikbaar gesteld met daarin opgenomen een samenvatting van de collegestof, de werkgroep vragen/opdrachten en de practicumhandleiding. toetsing Inleveren van de antwoorden op de werkgroepvragen en van de practicumverslagen is verplicht. De cijfers hiervan tellen mee in de eindbeoordeling. De cursusonderdelen tijdens periode 1 en 2 worden beide afgesloten met een deeltentamen bestaande uit 40 meerkeuze en 8 open vragen. doelgroep 1MNW, 2W-B, 3-SBI naam Medische fysiologie I code 430059 docenten dr. P. Koolwijk; dr. A.A. van Lambalgen; dr. G.J.M. Stienen Examenonderdelen

167

studiepunten 3 periode 1 doel Het verwerven van kennis van en inzicht in het membraantransport, de bouw en functie van het zenuwstelsel, spierweefsel en het hart en de bloedsomloop onder normale omstandigheden en tijdens ziekte. inhoud De volgende onderwerpen komen aan bod: • Transport van stoffen over het celmembraan • Bouw van zenuwvezels, neuronale schakelingen, meten van de voortplantingsnelheid van de actiepotentiaal • Spierfunctie en beweging: EMG, mechanische eigenschappen • Bouw en functie van het hart, ECG, bloeddrukmeting • Centrale en perifere zenuwstelsel: neuronale paden en reflexen Sensorische en motorische functie werkwijze Patiëntdemonstraties, hoorcolleges, werkgroepen met casussen, practica en presentaties. Onderwerpen patiëntdemonstraties: rugklachten, het carpaal tunnel syndroom en dwarslaesie. In de hoorcolleges zullen de klinische problemen in verband gebracht worden met bovengenoemde cursusonderwerpen. Hierbij zal een relatie gelegd worden tussen de ziektebeelden, de bouw, functie en werking van het zenuwstelsel, de zintuigen, de spieren, het hart en de bloedsomloop. Een belangrijke plaats wordt ingenomen door het electromyogram (EMG), de mechanische eigenschappen van botten en spieren en het electrocardiogram (ECG). De werkgroepen en practica zijn erop gericht de zelfwerkzaamheid van de studenten te stimuleren. In de werkgroepen zullen bovengenoemde onderwerpen uitgediept worden aan de hand van concrete klinisch georiënteerde vragen en opdrachten. De practica vormen een illustratie en demonstratie van behandelde principes. Hierbij komen de volgende onderwerpen aan bod: • Zenuwgeleiding en Rugklachten • Spierfunctie Elektrische activiteit van het hart, Bloeddruk meting. literatuur Human Physiology van Vander, Sherman en Luciano (MacGrawHill, 11e editie). Daarnaast wordt een syllabus beschikbaar gesteld met daarin opgenomen een samenvatting van de collegestof, de werkgroep vragen/opdrachten en de practicumhandleiding. toetsing Inleveren van de antwoorden op de werkgroepvragen en van de practicumverslagen is verplicht. De cijfers hiervan tellen mee in de eindbeoordeling. De cursus wordt afgesloten met een tentamen met 40 meerkeuze en 8 open vragen. doelgroep 1AI-HA, 1F, 1W-B naam code coördinator docenten

Medische fysiologie II 430102 dr. G.J.M. Stienen mw.dr.ir. A. Muller; dr. G.P. van Nieuw Amerongen; dr. A.A. van Lambalgen; dr. W.S. Simonides; dr. G.J.M. Stienen; prof.dr. G.J. Tangelder studiepunten 6 periode 2 168


doel Het doel van de cursus Medische Fysiologie II is het verwerven van kennis van en inzicht in de bouw en functie van het zenuwstelsel, zintuigen, spierweefsel, het spijsvertering systeem, de nieren en het bloed. inhoud De cursus is opgebouwd uit de volgende delen met de bijbehorende onderwerpen: • Centrale en perifere zenuwstelsel: neuronale paden en reflexen • Sensorische en motorische functie • Zintuigen: algemene principes, elektrische verwerking, adaptatie • Spierfunctie en beweging: EMG, mechanische eigenschappen • Beweging: motoriek, houdingshandhaving • Bewustzijn en gedrag: EEG, evoked potentials • Endocriene functies • Spijsvertering: voedselopname regulatie van het lichaamsgewicht • Bloed: stelping, afweer. werkwijze Hoorcolleges, werkgroepen, practica en presentaties. In de hoorcolleges zullen de bovengenoemde onderwerpen aan bod komen. Hierbij zal een relatie gelegd worden tussen de bouw, functie en werking van het centrale en perifere zenuwstelsel, de zintuigen en de spieren. Een belangrijke plaats wordt ingenomen door de electro-mechanische signaaloverdracht: het electromyogram (EMG) en de mechanische eigenschappen van spieren. Het visueel en het auditief systeem en hun rol bij het uitvoeren van bewegingspatronen en het handhaven van houding zullen worden behandeld. Bovendien zal vooral aandacht worden besteed aan hormonale controle, regulatie van de spijsvertering, bloedstelping en de rol van het bloed binnen het afweersysteem. Het zwaartepunt van de cursus zal liggen op het stimuleren van de zelfwerkzaamheid van de studenten in werkgroepen en practica. In de werkgroepen zullen bovengenoemde onderwerpen uitgediept worden aan de hand van literatuurstudie, concrete klinisch georiënteerde vragen en opdrachten. De 5 practica vormen een illustratie en demonstratie van behandelde principes. Hierbij wordt de volgende onderverdeling gemaakt (ieder ongeveer 4 uur): - Zenuwgeleiding en spierfunctie - Zintuigen - Bewustzijn en gedrag - Nierfunctie - Metabolisme en inspanning literatuur Vander, Sherman en Luciano, Human Physiology, 10e of 11e editie, MacGrawHill. Dit boek wordt ook gebruikt in het 1e jaar. Daarnaast wordt een syllabus beschikbaar gesteld met daarin opgenomen een uitgewerkt rooster, een beknopte samenvatting van de collegestof, de werkgroep vragen/opdrachten en de practicumhandleiding. toetsing Inleveren van de antwoorden op de werkgroepvragen en van de practicumverslagen is verplicht. De cijfers hiervan tellen mee in de eindbeoordeling. De cursus wordt afgesloten met een tentamen met 40 meerkeuze en 8 open vragen. doelgroep 2AI-HA, 2MNW, 2F naam Medische natuurwetenschappen en samenleving code 430013 Examenonderdelen

169

docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep opmerkingen naam code docenten studiepunten periode doel

inhoud


dr. J.P. Dekker 3 3 Inzicht verkrijgen in de maatschappelijke rol van het medisch natuurwetenschappelijk onderzoek. Ontwikkelen van academische vaardigheden zoals discussiëren, spreken en schrijven. Een eerste aanzet voor de oriëntatie op de arbeidsmarkt. In de collegecyclus met gastsprekers worden actuele thema's rond het vakgebied aan de orde gesteld. In groepjes van drie of vier personen wordt een thema nader bestudeerd. Door middel van literatuur onderzoek wordt het thema uitgewerkt en gepresenteerd in de vorm van een scriptie en een powerpoint presentatie. (Werk-)college cyclus. Artikelen. Scriptie en presentatie. 1MNW Aanwezigheid bij college is verplicht. Medische technologie 430084 dr.ir. Th.J.C. Faes; prof.dr. R.M. Heethaar 6 1 Verwerven van kennis van: • Fysische principes en eigenschappen van medisch technologische apparatuur. • Het gebruik ervan in ziekenhuizen en andere gezondheidszorginstellingen. • Speciale eisen aan deze apparatuur vanwege gebruik bij mensen (biocompatibiliteit, veiligheid, sterilisatie, wetgeving). • De kwaliteit en kwaliteitsmaten, en kwaliteitsborging. Medische apparatuur is zeer belangrijk bij het stellen van medische diagnosen en de uitvoering van therapie. In het college worden besproken standaard en 'state-of-the-art' voorbeelden van medische technologie gebruikt voor diagnose, monitoring en therapie. Tevens wordt de werking van medische appratuur gedemonstreerd tijdens een aantal bezoeken aan VU medisch centrum. Middels begeleide zelfstudie verdiept de student zich in een specifieke medische techniek, waarover hij/zij rapporteert in een mondelinge presentatie voor de collega studenten. Hoorcolleges, demonstraties, opdrachten, voordracht. Nadere mededelingen over de literatuur via Blackboard. Mondelinge presentatie en schriftelijk tentamen. 3MNW, 3N MNW 2 niveau met betrekking tot wiskunde, natuurkunde en fysiologie.

naam Melkwegstelsels code 420164 Hoor-en werkcollege worden gegeven aan de UvA 170


docent studiepunten periode inhoud

prof.dr. L. Kaper 6 4 en 5 De vakbeschrijving is beschikbaar op http://studiegids.uva.nl/sgs/WebSite_en doelgroep Keuzevak, 3N opmerkingen Inschrijven via https://tis.vu.nl/tis/menu twee weken voor aanvang is verplicht.

naam code studiepunten contacturen periode docenten doel

inhoud

Midden- en kleinbedrijf 60311070 6 24 (24 college) Het vak wordt in het Nederlands gegevens vanwege de sterk institutionele inkadering. Het college is aanvullend bij de voorgeschreven literatuur. 1 drs. E.A.H. Kleijn; prof.dr. A.R. Thurik; prof.dr. E. Masurel • inzicht verschaffen in de rol die kleine en middelgrote bedrijven spelen in de economie • inzichtelijk maken waarin kleine bedrijven en grote bedrijven van elkaar verschillen • helderheid brengen in wat ondernemerschap is De afgelopen 25 jaar is de belangstelling voor ondernemerschap en het midden- en kleinbedrijf sterk toegenomen: in de markt, in het overheidsbeleid, en ook in het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Begrippen als intrapreneurship en extrapreneurship geven de belangstelling voor het fenomeen ondernemerschap bij grote bedrijven aan. De managementeconomie van de vorige eeuw heeft zich omgevormd tot een ondernemerschapseconomie. Het mkb (95 procent van de bedrijven, 60 procent van de werkgelegenheid in de private sector) speelt een belangrijke rol bij innovatie, bij het gezond houden van concurrentieverhoudingen, als omgeving waarin ondernemerschap zich thuis voelt en als generator van economische groei. Ondernemingen in het mkb spelen een belangrijke rol als samenwerkingspartner, als leverancier en als intermediair. In Nederland is inmiddels meer dan een derde van de startende ondernemers afkomstig van hbo of universiteit. Op de arbeidsmarkt groeit de vraag naar mensen die verstand hebben van de MKB-sector. De discipline midden- en kleinbedrijf & ondernemerschap neemt in zijn veelzijdigheid een aparte plaats in het curriculum in: het gaat om bedrijf en markt, om economie en psychologie, om innovatie en ordening, om systeem en individu. Die aspecten komen, geordend in drie hoofdthema's aan de orde: • de rol van kleine bedrijven in de moderne economie (small business economics) • het belang van ondernemerschap in de moderne economie (entrepreneurship) • het starten, runnen en doen groeien van een klein bedrijf (small business Examenonderdelen

171

management) literatuur reader. toetsing schriftelijk tentamen naam code docent studiepunten periode doel

inhoud


Modelleren 420519 dr. I.H.M. van Stokkum 3 2 Kennis van methoden om grotere data sets te analyseren met behulp van parametrische modellen. Toepassen van die kennis op gesimuleerde en echte data sets. Inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van Monte Carlo simulaties van eenvoudige bedrijfseconomische modellen. Dit college bouwt voor op de tweedejaars colleges Statistiek, Toegepaste Informatica en Lineaire Algebra. Het bespreekt de manieren om grote datasets te verwerken, de gevoeligheid van modellen en de betrouwbaarheid van de uitkomsten van de berekeningen. Er worden voorbeelden uitgewerkt uit de natuurwetenschappen en uit de bedrijfswetenschappen. In het praktische gedeelte worden de omgevingen R, Excel en Crystal Ball gebruikt. Hoorcolleges, werkcolleges/practicum. Dictaat is beschikbaar. Ingeleverde practische opdrachten plus mondeling tentamen 3SBI Gewenst: Statistiek voor SBI, Toegepaste Informatica voor SBI, Lineaire algebra voor S/MNW/SBI.


Modern Developments in Pharmacochemistry 430515 prof.dr. N.P.E. Vermeulen prof.dr. N.P.E. Vermeulen; Gastdocenten 3 1 Het doel van dit college is de student kennis van en inzicht te laten verwerven in het onderzoek naar de ontdekking (discovery) en de ontwikkeling (development) van nieuwe geneesmiddelen, met name in de nieuwste ontwikkelingen daarin. Ook zal kennis verworven worden in het succes/falen van deze processen. inhoud In dit studieonderdeel zullen diverse moderne ontwikkelingen in het 'discovery' en 'development' proces van de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. De nadruk ligt op verdieping van eerder in de BSc-FAR behandelde stof, dit aan de hand van recente onderzoeksartikelen. Onderwerpen die aan de orde komen zijn: drug design en synthese, moleculaire farmacologie (`target finding and validation¿), cellulaire `stress and signaling¿, moleculaire toxicologie (`ADME and drug safety¿), `computational medicinal chemistry and toxicology¿ en bioanalyse van geneesmiddelen. Ook zullen systeem en netwerk analysie en biomarkers aan de orde komen. werkwijze Er wordt gebruik gemaakt van Blackboard, en de stof wordt behandeld in de

172


literatuur toetsing doelgroep opmerkingen naam code coördinator docenten studiepunten periode doel

inhoud


toetsing doelgroep opmerkingen naam code docenten studiepunten

vorm van 'journal clubs' over recente onderzoeksartikelen, discussie-sessies en mondelinge presentaties door de studenten in aanwezigheid van deskundige onderzoekers / docenten. Het studiemateriaal zal bestaan uit recente researchartikelen uit de verschillende specialisatie-gebieden in MSc-opleiding Drug Discovery and Safety. Schriftelijk tentamen, cases en presentaties. 3F en overige geïnteresseerden Inschrijving dient tenminste 2 weken voor aanvang van de cursus plaats te vinden (via [email protected]). Moderne ontwikkelingen in de farmacochemie voor MNW 435024 prof.dr. N.P.E. Vermeulen prof.dr. N.P.E. Vermeulen; Gastdocenten 3 2 Het doel van dit college is de student kennis van en inzicht te laten verwerven in de ontdekking (discovery) en de ontwikkeling (development) van nieuwe geneesmiddelen, met name in de nieuwste ontwikkelingen daarin. Ook zal kennis verworven worden in de ontwikkeling en toepassing van nieuwe biomarkers en diagnostica voor ziektes en de therapie daarvan. In dit studieonderdeel zullen diverse moderne ontwikkelingen in het 'discovery' en 'development' proces van de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen en van biomarkers en diagnostica behandeld worden. Enkele onderwerpen waaraan aandacht zal worden besteed zijn: design van kandidaat-geneesmiddelmoleculen, in silico en in vitro absorptie / distributie / metabolisme / eliminatie (ADME) en toxicologie van geneesmiddelen (safety), 'functional genomics', 'proteomics' en `metabolomics¿, o.a. met het oog op het vinden van nieuwe biomarkers en diagnostica en nieuwe 'targets' voor de ontwikkeling van geneesmiddelen, het bijbehorende veiligheidsonderzoek, translationeel geneesmiddel-onderzoek, `personalized medicines¿, 'HT-screening' van farmacologische activiteiten en toxicologische effecten van geneesmiddelen, en tot slot `systems and network biology¿ onderzoek op dit gebied. Werk-/hoorcolleges van meerdere docenten en case studies. Er wordt intensief gebruik gemaakt van Blackboard. Het studiemateriaal zal bestaan uit recente (overzichts)artikelen uit de literatuur over de verschillende onderwerpen. Voorts zullen een aantal docenten, die deskundig zijn op de betreffende gebieden lezingen annex discussie-sessies verzorgen. Schriftelijk tentamen, cases en Blackboardopdrachten. 3MNW, en andere geinteresseerden Inschrijving dient tenminste 2 weken voor aanvang van de cursus plaats te vinden (via [email protected]). Moderne optica 420516 dr. W. Vassen; prof.dr. J. de Boer 3 Examenonderdelen

173

periode 5 doel Inzicht geven van moderne optische meettechnieken, voortbouwend op het vak 'Optica en Optisch Waarnemen', maar nu ook in het kader van de Quantum mechanica (foton-concept en laser). inhoud Aan de hand van concrete fysische vragen worden elementen uit de klassieke optica behandeld, zoals: • lichtverstrooiing • optische modulatietechnieken (electro-optisch, akoesto-optisch) • Muellermatrix, Jonesmatrix • niet-lineaire optica (incl. tweede-harmonische generatie) • Fourier-optica • coherentietheorie • Lasertheorie (incl. Gaussische bundels en ABCD-matrix) • Quantumoptica (incl. fotonstatistiek, detectie van fotonen) werkwijze Hoor-en werkcollege. literatuur E. Hecht, 'Optics' (Addison-Wesley) aanbevolen: M. Fox, 'Quantum Optics, An Introduction' (Oxford University Press). toetsing Schriftelijk tentamen. Het hertentamen is schriftelijk tenzij het aantal deelnemers minder dan vier is; in dat geval is het tentamen mondeling. doelgroep 2N naam code docent studiepunten periode inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code docent studiepunten 174

Moleculaire celbiologie en genetica 400584 dr. S. Spijker 6 4 en 5 De kennis van de moleculaire biologie wordt verdiept en er wordt een introductie gegeven in de cellulaire biologie en de genetica. Een centraal thema binnen de biologie is het opsporen van genen betrokken bij aansturing van genexpressie of eiwitexpressie maar ook die betrokken zijn bij het onstaan van een ziekte/aandoening. Om primaire artikelen te kunnen begrijpen is het belangrijk om inzicht te hebben in de structuur en functie van DNA, RNA en eiwitten, en de technieken om de hoeveelheid en functie van deze moleculen te bestuderen. Deze cursus geeft een goede achtergrondkennis voor de multidisciplinaire wereld van de celbiologie. De cursus bestaat uit colleges en een rondleiding in het lab. De cursus wordt afgesloten door het presenteren van een wetenschappelijk artikel, het schrijven van een samenvatting, en een schriftelijk tentamen. Colleges en lees/presentatie-opdracht Essentials Cell Biology, Alberts Schriftelijk tentamen, samenvatting, presentatie eerstejaars Biomedische Wiskunde Biochemie (435051) Moleculaire mechanismen van ziekten 430104 dr. J.E. van Muijlwijk-Koezen 3 Exacte wetenschappen

periode 1 doel Deze module behandelt mechanismen van een aantal belangrijke ziekten zoals kanker, atherosclerose ('aderverkalking') en AIDS. De nadruk ligt hierbij op de moleculaire processen die een rol spelen bij het ontstaan van de ziekte, en hoe informatie hierover kan worden gebruikt om nieuwe diagnostiek en behandelingsmethoden te ontwikkelen. inhoud Allereerst zullen de cellulaire processen aan bod komen die ten grondslag liggen aan de ziekten. Vervolgens zullen de gevolgen van het niet juist functioneren van deze processen voor bepaalde organen worden bestudeerd, en als laatste de gevolgen voor het functioneren van het hele organisme. Bij het ontwikkelen van nieuwe behandelingsmethoden zullen worden besproken: het ontwerpen van nieuwe geneesmiddelen, het gebruik van eiwitten die via recombinante technieken zijn verkregen, het ontwerpen van gentherapieën, en het gebruik van fysisch(-chemisch)e methoden. In deze keuzemodule zullen o.a. de volgende moleculaire mechanismen die ten grondslag liggen aan diverse ziekten aan de orde komen: genetische veranderingen, bacteriële en virale infecties, en ontwikkelingsgerelateerde defecten. werkwijze Na een inleiding over een van bovengenoemde ziekten zullen studenten in groepjes deelopdrachten t.a.v. deze ziekte uitwerken. Hierbij worden artikelen uit de wetenschappelijke literatuur gebruikt. Op geregelde tijden zal over de stof worden gediscussieerd met de begeleidende docent. De resultaten worden aan de overige studenten gepresenteerd, afwisselend schriftelijk en mondeling. toetsing De keuzemodule zal worden afgesloten met een schriftelijk tentamen. Daarnaast wegen in de beoordeling de mondelinge en schriftelijke presentaties evenals de bijdragen aan de (Blackboard)discussies tijdens de cursus mee. doelgroep 3F, keuzevak voor 2MNW, 3MNW, 3S naam code docenten studiepunten periode doel

Moleculaire modeling voor Farmacochemici 435103 dr. B.C. Oostenbrink; dr. I.J.P. de Esch 6 6 Het leren van verschillende rekenkundige benaderingen om de biologische activiteit van nieuwe medicijnmoleculen te begrijpen en te voorspellen. Verschillende technieken die worden gebruikt in de moderne farmacochemie zullen behandeld worden en de student zal de voor- en nadelen van de individuele methoden leren inschatten. inhoud De computer wordt in toenemende mate gebruikt voor het vinden en ontwerpen van nieuwe stoffen met gewenste biologische activiteit. Deze in silico methoden stellen de farmacochemicus in staat om efficiënter nieuwe geneesmiddelen te ontwikkelen. Verder dragen de verschillende technologieën bij aan een beter begrip van de werking van liganden en biologische targets. In dit vak zal aandacht worden besteed aan het nut van moleculaire modeling en hoe moleculen beschreven kunnen worden door de computer (2D descriptoren, 3D descriptoren, atomair, quantum chemisch). De eigenschappen van liganden die verantwoordelijk zijn voor de activiteit worden geïdentificeerd door middel van farmacofoor modeling en Examenonderdelen

175

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze doelgroep opmerkingen

(3D)QSAR. Het berekenen van de conformaties van moleculen zal worden behandeld met behulp van moleculaire mechanica, waarbij ook verschillende sampling methodes worden behandeld (systematisch, Monte Carlo, moleculaire dynamica). Ook zal kort worden ingegaan op quantum mechanische manieren om moleculen te beschrijven. Vervolgens zullen de toepassing van deze methodes in rationele drug discovery besproken worden. zoals in silico screening (farmacofoor screen en moleculaire docking) en de novo design benaderingen. Hoorcolleges, werkcollege, practica. Collegedictaat. De beoordeling zal plaatsvinden op basis van schriftelijke tentamens en tussentijdse opdrachten. 2F Multidimensionale scheidingstechnieken 435490 dr. H. Lingeman; prof.dr. H. Irth 12 In overleg met de docenten. Het doel is het verwerven van practisch en theoretisch inzicht over een bepaald thema aan de hand van het zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. Het primaire doel is het ontwikkelen van complete analytische systemen, waarmee zowel de selectiviteit als de gevoeligheid verbeterd kan worden. Met name de ontwikkeling en optimalisering van geautomatiseerde multidimensionale systemen neemt een centrale plaats in bij dit type onderzoek. Het gaat hierbij om de koppeling van gaschromatografische of vloeistofchromatografische systemen met elkaar en met verschillende detectiesystemen. Zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. 3F, 3S Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435122) of 24 studiepunten (vakcode 435123).

subject code docent credits period aim

Multimedia Authoring 400440 dr. A. Eliens 6 1 The course gives a practical introduction to multimedia authoring, in particular the development of 3D web applications. content In the course an extensive introduction to the use of VRML (Virtual Reality Modeling Language) is given. Topics treated include the construction of 3D objects, positioning of objects in 3D space, material, light and animation. Also the use of images, video and sound to augment the users experience will be treated. Ample attention will be given to the programmatic interface to VRML, including prototypes and scripting, needed for the development of interactive applications. 176



The assignments include a 3D product demo and an infotainment application. Lectures and practicum. Online syllabus. Practicum assignments. 2IK-minor MMC, mCS-MM and interested students. For course information, see www.cs.vu.nl/~eliens/mma For the course material, see www.cs.vu.nl/~eliens/web3d

naam code studiepunten periode

Natuurkunde en gezondheid 420503 3 5


Natuurkunde practicum 1 420211 drs. J.B. Buning 4 1 en 2 Het aanleren van basisvaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van experimenteel onderzoek; het leren gebruiken van een aantal experimentele technieken en technieken voor data-acquisitie en data-analyse. Op het practicum wordt een aantal experimenten uitgevoerd waarin de basisvaardigheden worden geoefend welke nodig zijn om experimenteel onderzoek te kunnen uitvoeren. De experimenten liggen op het gebied van Life and Energy. De vaardigheden betreffen het mobiliseren van de nodige natuurkunde kennis om een verschijnsel te kunnen beschrijven , definiëren van een vraagstelling, opstellen van een werkplan, ontwerpen van een experiment, uitvoeren van het experiment, bijhouden van een labjournaal, kritische beoordeling van de resultaten, mondelinge en schriftelijke verslaglegging. De studenten werken in groepjes van twee studenten aan een bepaald experiment. Er ligt veel nadruk op het communiceren over bevindingen en verkregen inzichten. Practicumhandleiding. De beoordeling vindt plaats op grond van de geschreven verslagen, de gemaakte opdrachten, de mondelinge presentatie en de getoonde experimentele vaardigheid. 1N, 1WN

inhoud


Natuurkunde practicum 2 420514 drs. J.B. Buning 5 4 en 5 Dit practicum is een vervolg op het natuurkunde practicum 1, waarin de basisvaardigheden zijn geleerd voor het uitvoeren van experimenteel onderzoek. In dit practicum moeten deze vaardigheden op een meer academisch niveau worden beheerst. Daarbij wordt speciaal aandacht gegeven aan hoe een verslag te schrijven in de vorm van een artikel en hoe Examenonderdelen

177

inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze

literatuur toetsing

178

een wetenschappelijke presentatie te houden. • introductie • het uitvoeren van 4 experimenten • mondelinge presentatie over één van de uitgevoerde experimenten. De experimenten liggen op het gebied van energie (brandstofcel en zonnecel) en leven (PET) en licht (optisch pincet) De experimenten worden uitgevoerd in koppels van 2 studenten. De duur van de experimenten is 24 of 36 uur. De verslagen over de experimenten worden individueel geschreven. Het tweede verslag wordt herschreven en het derde verslag wordt beoordeeld door een staflid uit een onderzoeksgroep. Handleiding en achtergrond artikelen bij de experimenten. De beoordeling vindt plaats op grond van de resultaten van het derde en vierde experiment. 2N Natuurkunde practicum 3 420041 dr. W.A. Sterrenburg 4 2 en 3 De verschillende practicumdoelstellingen komen op geïntegreerde wijze aan bod. Daarnaast heeft dit practicum als specifiek doel: het kennismaken en toepassen van enkele algemene methoden en technieken. Verder zal de nadruk liggen op het zelfstandig kunnen uitvoeren van een experiment binnen de beschikbare tijd, zonodig na bijstelling van de probleemstelling. Het practicum bestaat uit twee delen. In het eerste deel, dat een enigszins cursorisch karakter draagt, maak je kennis met een aantal algemene methoden en technieken die breed toepasbaar zijn zoals lock-in en vacuümtechnieken, PID-regelingen, optische technieken, coïncidentieschakelingen etc. Het tweede deel bestaat uit een experiment van wat langere duur dan de experimenten bij NP1 en NP2 en er wordt gebruik gemaakt van geavanceerde apparatuur en meettechnieken. Je kunt in principe kiezen uit de volgende experimenten: • levensduurmetingen (subatomaire fysica); • supergeleiding (vaste-stoffysica); • absorptie en fluorescentie (biofysica); • diodelaser (atoomfysica); • interferometer (atoomfysica); • atomic force microscopy (fysica van complexe systemen); • laser remote sensing (bioysica). In 8 halve dagen maak je kennis met 2 methodes/technieken en leer je deze toepassen. Daarna voer je gedurende vier weken in halve dagen een experiment plus de data-analyse uit en schrijf je het verslag. Bij de planning moet je ervan uitgaan dat het experiment na drie weken moet zijn afgerond. De resterende tijd kun je dan aan het verslag besteden. De begeleiding wordt in het algemeen verzorgd door promovendi. Handleiding en artikelen. De beoordeling vindt plaats op grond van het vertoonde inzicht en de experimentele vaardigheid tijdens de uitvoering van de experimenten en op Exacte wetenschappen

grond van de schriftelijke verslaggeving. doelgroep 3N, 3WN naam code coördinator studiepunten periode doel

inhoud


Natuurkunde Practicum I voor MNW 430105 drs. J.B. Buning 3 1 Kennismaken met, begrijpen én leren gebruiken van de natuurkundige basis principes en technieken die een rol spelen in de (bio)medische technologie; in staat zijn zowel schriftelijk als mondeling te communiceren over een uitgevoerd experiment. Op het practicum wordt een aantal experimenten uitgevoerd waarin de basisvaardigheden worden geoefend welke nodig zijn om experimenten uit te kunnen uitvoeren en technieken op hun waarde en bruikbaarheid te kunnen schatten. Die vaardigheden betreffen o.a. het bestuderen van de theorie / literatuuronderzoek, ontwerpen van een experiment, uitvoeren van het experiment, bijhouden van een labjournaal, kritische beoordeling van de resultaten en experimentele methoden, alsmede mondelinge en schriftelijke verslaglegging. De studenten werken in groepjes van twee studenten aan een bepaald experiment. Er ligt veel nadruk op het communiceren over bevindingen en verkregen inzichten. Practicumhandleiding. De beoordeling vindt plaats op grond van de geschreven verslagen, de gemaakte opdrachten, de mondelinge presentatie en de getoonde experimentele vaardigheid. 1MNW


Natuurkunde Practicum II voor MNW 430076 drs. J.B. Buning 3 5 Het kunnen omgaan met en begrijpen van de natuurkundige basis principes en technieken die een rol spelen in de (bio)medische technologie; kennismaken met de werkmethode van de experimentele natuurwetenschapper en specifiek die van de fysicus; het zowel schriftelijk als mondeling kunnen communiceren over een uitgevoerd experiment. inhoud Experimenten op het gebied van de nucleaire medische fysica, Laser-Doppler snelheidsmeting, biomechanica en fluorescentie. werkwijze Je voert twee experimenten uit in een tweetal. Daarbij oriënteer je je op achtergrond literatuur en op eerder geschreven verslagen. Je hebt de mogelijkheid om het experiment een eigen richting op te sturen. Er is veel aandacht voor het kunnen communiceren over je bevindingen en de verkregen inzichten. Over elk experiment wordt een verslag geschreven. Het eerste verslag wordt herschreven. Over het tweede experiment houd je een presentatie. literatuur Practicumhandleiding. Examenonderdelen

179

toetsing De beoordeling vindt plaats op grond van de theoretische voorbereiding en het getoonde inzicht, de experimentele vaardigheid, het verslag en de presentatie. doelgroep 2MNW naam code docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze

literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Natuurkundig modelleren 420213 drs. J.B. Buning; prof.dr. G.J.B. van den Berg 4 3 Het opstellen van een wiskundig model van een natuurkundige praktijksituatie; het experimenteel en theoretisch verkennen van een natuurkundig probleem; samenwerken binnen een projectgroep. In het eerste deel worden aan de hand van enkele opdrachten wiskundige technieken toegepast om een natuurkundig probleem op te lossen op basis van differentiaalvergelijkingen. Daarnaast wordt een opdracht uitgevoerd waar de kennis verkregen bij Calculus, Mechanica, Mathematica en het modelleren wordt toegepast om een natuurkundig probleem op het gebied van Life and Energy te verkennen. Het eerste deel wordt in tweetallen gedaan. Over het verrichte werk wordt een verslag geschreven en herschreven. Het tweede deel wordt in een groep van ongeveer 5 personen gedaan. In een slotpresentatie worden de bevingen aan elkaar gepresenteerd. Handleiding. De beoordeling van verslagen, de werkwijze in de groep en de presentatie. 1N Natuurkundige Informatica 420168 dr. I.H.M. van Stokkum 2 3 Kennis verwerven van systeem- en signaaltheorie, en parameterschatting. Het kunnen toepassen van deze kennis binnen geavanceerde programmeeromgevingen, respectievelijk Mathematica, Matlab en R. Aan de orde komen: • systeem- en signaaltheorie, met name de Fourier-transformatie van discrete en continue signalen; systeembeschrijvingen: impulsresponsie en overdrachtsfunctie; en het bemonsteringstheorema; • technieken voor het schatten van parameters zoals aanpassingen met lineaire en niet-lineaire kleinste-kwadratenmethoden. Hoorcolleges plus practicum. Een dictaat is beschikbaar. Practicumverslagen van de beide onderdelen. 3N

naam Natuurstoffen code 435440 docent dr. E. Ruijter 180


studiepunten 6 periode In overleg met de docenten. doel Doel van deze cursus is het verkrijgen van een overzicht over de structuur, eigenschappen en reacties van de verschillende hoofdklassen van natuurstoffen. inhoud Aansluitend op de basiskennis organische chemie en biochemie worden in deze cursus een aantal aspecten van de natuurstofchemie behandeld. De biologische activiteit van vele natuurstoffen hangt nauw samen met hun unieke en diverse structuren. De structurele kenmerken en biosynthetische aspecten van o.a. polyketiden, suikers, peptiden, terpenen en steroïden, alkaloïden en flavonoïden zijn de hoofdthema's van deze cursus. Hun specifieke rol in de natuur en een aantal specifieke fysische en chemische eigenschappen zullen worden behandeld. werkwijze Tutorial. literatuur Paul M. Dewick, "Medicinal Natural Products", 3rd Ed., Wiley, 2009. toetsing Mondeling. doelgroep 3F, 3S voorkennis Organische Chemie I en II, Biochemie (aangeraden: Organische Chemie III) subject code lecturer credits period content

form of tuition literature mode of assessment target audience subject code lecturer credits period aim

Neural Networks 400132 dr. W.J. Kowalczyk 6 1 The course provides an introduction to the basic neural network architectures and learning algorithms. It covers the following topics: • classification, regression, and clustering problems, • elements of statistical pattern recognition, • estimation of probability distributions, • linear classifiers, • single-layer and multi-layer networks, • RBF-networks, • classical optimization techniques. Moreover, several applications of neural networks will be presented. Every week a lecture of two hours and a compulsory computer practicum of two hours. During the practicum the students will work with the Matlab system. C. Bishop, Neural Networks for Pattern Recognition, Oxford University Press, 1995. Assignments and written examination. 3AI, 3I, mBMI, mCS Numerical Methods 401039 prof.dr. G.J.B. van den Berg 6 1 and 2 • Getting acquainted with methods from numerical analysis • Develop intuition for the reliability of numerical methods • Gain experience in numerically solving a problem Examenonderdelen

181

• Learn how to use matlab content Numerical methods are used frequently in all areas of science, such as fluid dynamics, meteorology and financial risk management. Moreover, techniques from numerical analysis play an important role in mathematical research on differential equations, stochastics, optimization, etcetera. We focus on the main numerical methods from modern-day analysis and scientific computing. The theory is implemented in hands-on practical assignments. Active participation is required. The list of subjects includes: error analysis, systems of nonlinear equations, eigenvalue problems, least square methods, fast Fourier transform, ordinary and partial differential equations. Applications include phone number recognition, ranking algorithms, curve following and planet motions. form of tuition Lectures alternated with practical work in the computer rooms. A number of matlab assignments form an integral part of the course. literature Alfio Quarteroni en Fausto Saleri, Scientific Computing with Matlab and Octave. Springer-Verlag, 2006, 2e editie, ISBN 354032612X mode of assessment Active participation is required. The grade is determined on the basis of the assignment (matlab code and short reports). target audience 3W, 3-WN, mBMI. recommended Required background knowledge: background knowledge • Calculus II (400301) • Lineaire algebra (400042 of 400313) Recommended backgroud knowledge: • Voortgezette lineaire algebra (400082)


Ondernemerschap en innovatie 420228 dr.ir. A.T.M. van Gogh; drs. P. van Hoorn 3 3 Kennis en vaardigheden opdoen omtrent ondernemerschap en innovatie en de relaties daartussen (zie Toelichting voor de huidige lijst met concrete doelen). inhoud In deze cursus maak je kennis met de begrippen ondernemerschap en innovatie en de relaties daartussen. "Ondernemerschap" heeft in deze context een tweetal betekenissen. Ten eerste "ondernemerschap" als ambacht. Welke kennis en instrumenten zijn nodig in verschillende typen ondernemingen (van beginnende onderneming (start-up) tot multinational) om van idee tot succesvolle realisatie te komen? Het schrijven van een businessplan zal gebruikt worden om met bovenstaande inzichten actief te oefenen. De tweede betekenis van "ondernemerschap" is ondernemerschap als persoonlijke attitude. Welke persoonlijkheden en vaardigheden met betrekking tot jezelf en de mensen om je heen heb je nodig om succesvol en waardevol te zijn in de introductie van een nieuw product, nieuwe dienst of nieuwe methode. werkwijze Hoorcolleges, workshops, zelfstudie, uitvoeren van een opdracht in teamverband. literatuur De te bestuderen stof en achtergrond informatie worden tijdens de cursus via Blackboard ter beschikking gesteld.

182


toetsing Schriftelijk tentamen en een beoordeling van de groepsopdracht. doelgroep 2SBI voorkennis Innovatiewetenschappen (420198). naam code docent studiepunten periode doel

Online informatiesystemen 400551 onbekend 6 5 Kennis en vaardigheden bijbrengen van informatiesystemen die bedrijfsprocessen ondersteunen. De nadruk ligt op het in kaart brengen van bedrijfsbehoeften, gegevensstructuren en het realiseren van informatiesystemen. inhoud Het vak Online-Informatiesystemen geeft een introductie in de toepassingen van Informatie Technologie in organisaties. De nadruk ligt op het beschrijven van informatiebehoeften van een organisatie en op het ontwerpen van middelen om aan deze behoefte te voldoen. Daarom neemt het onderwerp modeleren een centrale rol in. Het modeleren wordt vanuit twee perspectieven toegepast; een conceptueel bedrijfsperspectief en een softwaretechnisch perspectief. In het conceptuele perspectief worden de problemen die binnen een organisatie bestaan systematisch gedefinieerd zodat het te ontwikkelen informatiesysteem inderdaad voldoet aan de behoeften binnen de organisatie. In het software perspectief wordt een blauwdruk ontworpen van het informatiesysteem zodat dit systeem optimaal ontwikkeld kan worden. werkwijze Het vak Online Informatiesystemen bestaat uit 7 hoorcolleges vergezeld van 7 werkcolleges. In de werkcolleges passen de studenten de geleerde theorie in een precies omschreven opdracht groepsgewijs toe. Voor de werkcolleges geldt een verplichte aanwezigheid. literatuur Date C.J. An Introduction to Database Systems. Chapter 1. Pearson Education toetsing Per werkgroep wordt een groepsopdracht beoordeeld. De hoorcolleges worden afgerond met een individueel tentamen. Het eindcijfer bestaat voor 50% uit het groepswerk en voor 50% uit het tentamen. Voor beide delen dient de student een 5 of hoger te behalen. NB: De docent van de werkcolleges kan besluiten een student een lager cijfer te geven indien hij/zij zonder geldige reden afwezig is of niet voldoende bedraagt aan het groepswerk. doelgroep 1I, 2AI, 1IMM subject code lecturers credits period content

Ontology Engineering 400292 dr. W.R. van Hage; dr. L. Hollink 3 6 Ontologies are nowadays used in computer science as means to share common concepts between information systems, This course is focused on theory, methods, and tools for constructing and/or extending ontologies for this purpose. The topics of the lectures center around engineering principles, e.g. subtype hierarchies (backbone identification, viewpoints, dimensions, constraint specification), part-of structures (types of part-of relations, Examenonderdelen

183

form of tuition literature

mode of assessment entry requirements target audience remarks naam code docenten studiepunten periode doel inhoud


doelgroep

representation of part-of relations), and default knowledge. Also, the mapping and/or integration of different ontologies is discussed. The course contains examples of how ontologies are used in practice. The assignments focus on real-life examples of ontologies currently in use in web applications. Lectures, assignments. Semantic Web for the Working Ontologist: Effective Modeling in RDFS and OWL Dean Allemang and James Hendler Publisher: Morgan-Kaufmann Release date: May 2008 ISBN: 978-0-12-373556-0 Assignments, paper. Web-gebaseerde kennisrepresentatie (400083). mIS Registration on blackboard is compulsory for this course. Optica en optisch waarnemen 420214 dr. W. Vassen; prof.dr. J. de Boer 6 4 Begrip van optische verschijnselen met het golf- en deeltjeskarakter van licht en toepassingen hiervan in optisch waarnemen: het oog, de camera, de telescoop en de microscoop. Aan de hand van concrete fysische vragen worden elementen uit de klassieke optica behandeld, zoals: • geometrische optica (de lens incl. lensafwijkingen, stelsels van lenzen, de werking van het oog) • golfvoortplanting (electromagnetische golven, lichtverstrooiing) • polarisatie • breking en reflectie (ook polarisatie-afhankelijk) aan oppervlakken • Fourier-analyse • interferentie en buiging Verder wordt de werking van lasers besproken. De klassieke optica wordt uitgelegd in de context van waarnemen met optische instrumenten als het oog, de camera, de microscoop en de telescoop.Tijdens het college worden ook instrumenten als de Fabry-Perot interferometer, de Michelson interferometer en optische technieken als interferometrie en spectroscopie besproken. Hoor- en werkcollege. Hecht E., 'Optics' (Addison-Wesley) Schriftelijk tentamen. Het hertentamen is schriftelijk tenzij het aantal deelnemers minder dan vier is; in dat geval is het tentamen mondeling. Wekelijks afgenomen toetsen en inleveropgaven tellen mee bij de bepaling van het eindcijfer. Een presentatie is ook een verplicht onderdeel. 1N, 2MNW, 1WN

naam Optisch waarnemen voor MNW 184


code 420504 studiepunten 5 periode 4 naam code docenten studiepunten periode inhoud



Organische chemie I 435091 prof.dr. K. Lammertsma; dr.ir. R.V.A. Orru 3 5 Dit college concentreert zich op de driedimensionale structuur van diverse functionele groepen en op de relatie tussen structuur en reactiviteit. Voortbouwend op de kennis van atoom en molecuulbouw en de MO-theorie komen aspecten van structuur aan de orde: de structuur van alkanen, cycloalkanen, alkenen en alkynen, hybridisatie, conformatie-analyse, reactieve deeltjes, nomenclatuur, stereochemie, chiraliteit, resonantie, aromaticiteit, reactietypen. In het college is ruim plaats (10 uur) voor het verwerken van de leerstof door het maken van vraagstukken en het oefenen met molecuulmodellen. Deze vraagstukken vormen zowel de intermezzo's in het hoorcollege als het hoofdbestanddeel van opdrachten uit de studiehandleiding, die tijdens werkcollege-uren worden besproken. Hoorcollege 16 uur; werkcollege 9 uur. Clayden e.a., Organic Chemistry, Oxford University press, 2001, ISBN 019850346. Wordt nader bepaald. 1F, 1MNW, 1S Organische chemie II 435007 dr.ir. R.V.A. Orru 3 1 Het college beoogt het aanleren van basiskennis organische chemie. Dit college vormt één geheel met het eerstejaarscollege. Het zet voort met de presentatie van specifieke reactietypen, nu eens niet georganiseerd naar functionele groepen, maar rondom een gemeenschappelijk mechanisme: nucleofiele substituties, eliminaties, addities aan meervoudige koolstofkoolstofbindingen, electrofiele aromatische substituties, addities en substitutie aan carbonylgroepen, omleggingen. Eveneens wordt aandacht besteed aan syntheseplanning. Hoorcollege 16 uur; werkcollege 9 uur. Clayden e.a., Organic Chemistry, Oxford University press, 2001, ISBN 019850346. De stof wordt schriftelijk getentamineerd. 2S, 2F Organische chemie I

naam Organische chemie III: moderne organische synthese code 435109 docent dr.ir. R.V.A. Orru Examenonderdelen

185

studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis subject code credits contact period co-ordinator aim content

186

3 2 Uitbreiden van de basiskennis organische chemie en organische synthese. Dit vak bouwt voort op de colleges organische chemie I en II en het practicum organische synthese. Er zal ruim aandacht worden besteed aan nieuwe ontwikkelingen in de organische synthese. Zo worden de basisprincipes van de combinatoriele chemie, solution en solid phase, diversity oriented benaderingen besproken, maar ook moderne parallelle synthese technieken, automatische opzuiveringstechnieken en database gestuurde synthese planning komen aan bod. Verder wordt het rationeel (computer ondersteund) ontwerpen van complexe syntheses besproken. Ook komen onderwerpen als asymmetrische catalyse, omleggings-, cycloadditieen radicaalreacties aan bod. College/werkcollege 20 uur. Clayden e.a., Organic Chemistry, Oxford University press, 2001, ISBN 019850346. Mondeling. 3F, 3S Organische chemie I en II. Organization Perspectives and Dynamics 61322000 6 14 hours (14 lecture) and group project 2 dr. P.J. Peverelli After following this course, students will have gained insight in all aspects of basic organizing processes. They will be able to observe, analyze and discuss how complex organizational structures emerge from such basic processes. The study of organisations is a theoretical field of study distinct from more practical fields like: general management, organisational behaviour, human resource management, etc. It is a basic science studying the ways human actors organise themselves into groups of various degrees of complexity. Organisation theory is not the study of organisations. Groups of actors referred to as 'organisations' in every day parlance are only one part of the groups introduced in this course. Organisation theory is therefore a necessary tool not only for students of business administration, but also for those of a wide range of other academic fields, including: sociology, cultural anthropology, public administration, education, philosophy, etc. As this course is part of the business administration program, we will concentrate on offering tools to study and understand enterprises and their environment from an organisational perspective. The main theme of this course will be the perspective that human organising is a continuous process of ongoing interaction between actors in their quest to make sense of the world. As a result of this process, groups of actors who frequently interact around a specific theme will gradually be perceived by the actors themselves and other actors as entities. Such entities are given generic names like: gangs, pressure groups, tribes, associations, enterprises, Exacte wetenschappen

industrial sectors, nations, etc. The members of a specific group will have a shared view on reality, at least on that part of reality relevant to their common task. This shared reality will determine the actions they take. Most actors will be members of a number of such groups. During social interaction in one group, actors can access the shared reality of other groups. This can alter the shared reality of the group in which the current interaction is taking place. Multiple group membership (referred to as multiple inclusion) is therefore considered the motor of organisational change. Often, however, actors start perceiving the shared reality of one group as the one and only reality. As a result, they are less susceptible to other realities and in some instances even actively block access to alternative realities. In organisation theory this is referred to as reification or fixation. Reifications are the major cause of organisational problems. Identifying social structures, the members of the structures (actors), the nature of the shared realities, the multiple group membership of actors and occurrences of reification are the core tasks of the organisation scientist. The main aim of this course is to teach students these basic concepts and to train them in exploring complex organisational processes. Although this introduction emphasises theory, attention will be paid to practical applications of the theory as well. These practical applications include firms, but also a few larger structures, in particular industrial clusters. form of tuition 7 lectures + non-obligatory reflection sessions literature reader examination format paper group paper 40 % written interim examination 60 % naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze doelgroep voorkennis opmerkingen

Organometaal synthese 435104 dr. J.C. Slootweg 12 In overleg met de docenten. Kennismaken met geavanceerde experimentele organometaalchemie. In dit vak maak je kennis met synthetische technieken in de organometaal chemie. In dit project dat nauw gelieerd is aan lopend onderzoek werk je aan nieuwe organofosfor verbindingen en reagentia, katalysatoren, en (macro)cyclische structuren. Je leert technieken die de moderne chemicus tot zijn beschikking heeft om zuurstof en vochtgevoelige verbindingen te synthetiseren, en je gebruikt verschillende NMR methodes voor je analyses en chromatografische methodes voor de scheiding van je verbindingen; van kristallen worden, indien relvevant, X-ray structuren gemeten. Practicumverslag 3S, 3F Organische chemie I & II, practicum organische synthese. Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435133) of 24 studiepunten (vakcode 435134).

naam Organometaalchemie Examenonderdelen

187

code docent studiepunten periode doel inhoud


435018 dr. A.W. Ehlers 3 In overleg met de docenten. Het doel van dit college is het verdiepen van de basiskennis op het gebied van coordinatiechemie en de organometaalchemie. Er wordt aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: • organometaalchemie van overgangsmetalen • organometaalcomplexen en organische synthese • homogene katalyse • bio-anorganische chemie (metallo-enzymen, biomimetica). Zelfstudie. Ch. Elschenbroich, Organometallics, 3rd Edition, VCH, Weinheim of in overleg met de docent Mondeling. 3S, 3F


Oriëntatie op de M-variant 400375 A. van Luijn MSc (en gastdocenten Athena Instituut) 6 februari 2010 • Het verwerven van kennis en inzicht in de beleidswetenschappen; met name in beleidsprocessen, beleidstheorie en beleidsanalyse; • Het verwerven van kennis en inzicht in de structuur en het beleid van de Nederlandse overheid met name op het gebied van wetenschap; • Het verwerven van kennis en inzicht in managementprocessen, en theorieën, met specifieke aandacht voor kennismanagement en projectmanagement; • De student is instaat om beleid te analyseren en beleidsopties te identificeren; • De student is instaat tot projectmatig werken in teamverband; • De student beschikt over vaardigheden, zoals onderzoeksopzet maken, literatuurstudie, kritisch analyseren, argumenteren, en schriftelijk en mondeling presenteren; • Oriëntatie op de M-variant, dan wel de masters Management, PolicyAnalysis and Entrepreneurship. inhoud Beleid speelt op vele manieren en niveaus een rol in onze samenleving. Ook binnen de wetenschap heb je eigenlijk altijd met beleid te maken. Enerzijds speelt beleid een rol bij het stimuleren en/of reguleren van wetenschappelijk onderzoek. Anderzijds wordt wetenschap ingezet om beleid rondom een maatschappelijk probleem te ondersteunen of te adviseren. Ook management speelt in allerlei situaties en op allerlei niveaus een rol. Zo wordt wetenschappelijk onderzoek altijd intern aangestuurd door het management of direct door het hoofd van de afdeling, maar ook meer indirect door het faculteitsbestuur en College van Bestuur. Ook al lijken beleid en management veelal ad hoc vorm gegeven te worden, toch zijn er structurele processen en ordenende principes aan te wijzen. Inzicht in deze processen en principes maakt dat je begrijpt waarom bepaalde

188




keuzes gemaakt worden en bijvoorbeeld waarom beleid er uitziet zoals het in een beleidsnota geformuleerd wordt. In het eerste deel van deze cursus krijg je colleges over diverse beleids- en managementaspecten geïllustreerd aan de hand van praktische casussen. Dit deel wordt afgesloten met een tentamen. Het tweede deel van de cursus bestaat uit een projectopdracht waarin de analyse van een actueel, maatschappelijk en natuurwetenschappelijk vraagstuk in relatie tot (overheids)beleid centraal staat. Voorbeelden zijn nanotechnologie, Q-koorts, orgaandonatie of biobrandstof. De nadruk ligt hierbij op zelfwerkzaamheid, eigen initiatief en oordeelsvorming en op het werken in teamverband. Wij willen daarmee een leersituatie creëren die nauw aansluit bij de praktijk van beleidsmatig onderzoek en projectmatig werken. De problematiek en de verschillende beleidsopties rond dit vraagstuk worden kritisch geanalyseerd. De resultaten, conclusies en aanbevelingen worden weergegeven in een beleidsadviesrapport dat aan het eind van de cursus mondeling gepresenteerd wordt. De eerste helft van de cursus zal bestaan uit werkcolleges, de tweede helft uit het uitvoeren van een projectopdracht in teamverband. Informatie over literatuur wordt via Blackboard verstrekt. Individuele toetsing bestaat uit: (1) tentamen (50%), en (2) projectopdracht (50%). Individuele beoordeling van de projectopdracht vindt plaats op basis van individuele producten, het functioneren in de projectgroep en de beoordeling van groepsproducten. Zowel voor het tentamencijfer als voor cijfer voor de projectopdracht moet minimaal een voldoende gehaald worden. Derdejaars FEW-studenten. Onderdeel van de M-oriëntatie. Inschrijven in TIS https://tis.vu.nl/tis/menu is voor dit vak verplicht! Inschrijven is mogelijk tot 14 dagen voor aanvang van de cursus.


Partiële differentiaalvergelijkingen 401023 dr. S. Lombardo 3 4 The majority of physical phenomena can be described by partial differential equations. This module discusses these equations and methods for their solution. In particular, use is made of the remarkable result of Fourier that almost any periodic function (i.e. one whose graph endlessly repeats the same pattern) can be represented as a sum of sines and cosines, called its Fourier series. An analogous representation for non-periodic functions is provided by the Fourier transform and the closely related Laplace transform (this last topic to be treated only if time allows). inhoud What is a differential equation? Solving and Interpreting differential equation Fourier Series Dirac delta function: definition & properties PDES: classical examples Separation of variables Applications of Fourier Series Theory Examenonderdelen

189



inhoud


Laplacian in various coordinate systems Special functions (Bessel functions) N. Asmar, Partial Differential equations, Second edition ISBN 0-13-1480960. Schriftelijk, Tentamen. Huiswerk opdrachten en voordracht. Alle delen tellen mee in de eindbeoordeling. Opdrachten, eindtentamen zijn verplicht. 2N Differentiëren 1, 2 en 3, Lineaire algebra. Students can choose to take the exam on the 6 point course (code 400163) or on the 3 point course (code 401023). Only one of the two is allowed. The decision can be postponed till after the taking the exam on the 3 point course. Partiële differentiaalvergelijkingen 400163 dr. S. Lombardo 6 4 en 5 The majority of physical phenomena can be described by partial differential equations. This module discusses these equations and methods for their solution. In particular, use is made of the remarkable result of Fourier that almost any periodic function (i.e. one whose graph endlessly repeats the same pattern) can be represented as a sum of sines and cosines, called its Fourier series. An analogous representation for non-periodic functions is provided by the Fourier transform and the closely related Laplace transform (this last topic to be treated only if time allows). To provide an understanding of, and methods of solution for, the most important types of partial differential equations that arise in mathematical physics. In particular to discuss Fourier series and Fourier and Laplace transform and their application to the solution of classical Partial Differential Equations of mathematical physics. On completion of this module, students should be able to: a) Obtain the whole or half range Fourier series of a simple function; b) Apply the method of separation of variables to the solution of boundary and initial value problems for the classical PDEs of mathematical physics. c) Obtain Fourier and Laplace transforms of simple functions and apply them to the solution of initial value problems for linear ODEs with constant coefficients. d) Use Green's functions to solve elliptic equations. N. Asmar, Partial Differential equations, Second edition ISBN 0-13-1480960. Schriftelijk, Voortentamen en tentamen. Huiswerk opdrachten en voordracht. Alle delen tellen mee in de eindbeoordeling. Opdrachten, voordracht, voortentamen en eindtentamen zijn verplicht. 3N, 3W, 3WN Calculus, Lineare algebra

naam Pervasive Computing code 400552 docent dr. N. Silvis-Cividjian 190


studiepunten 6 periode 2 doel Na afloop van de cursus kan een student: • een pervasive computing systeem analyseren, een paar van zijn typische componenten beschrijven en hun functioneren uitleggen • een simpele pervasive system ontwerpen waarin meerdere computing devices samenwerken ter verbetering van het levenskwaliteit • mogelijke problemen die pervasive computing in de moderne maatschappij met zich brengt identificeren en bespreken. • werken in een team, dat zijn keuzes beargumenteert en zijn resultaten schriftelijk en mondeling presenteert. inhoud Pervasive computing is een trend gebaseerd op een visie waarbij software en hardware onzichtbaar wordt voor gebruikers door ze naar de achtergrond te laten verdwijnen. Een computer zit niet alleen in de saaie kale doos op ons bureau, maar kan tegenwoordig geïntegreerd worden in veel alledaagse voorwerpen om ons heen, zoals thermostaten, mobiele telefoons, personal digital assistants (PDA)s, hartmonitoren, meubels, speelgoed en kleren. Deze "altijd en overal" aanwezigheid van computers heeft veel nuttige toepassingen in gezondheidszorg, werk, verkeer en vrijetijdsbesteding. Denk aan het op afstand monitoren van patiënten of gevaarlijke virussen, ondersteuning van ouderen om zelfstandig te blijven wonen, intelligente kantoren en verkeersystemen. Maar pervasive computing verandert ook onze gedrag ten opzichte van computers en ten opzichte van elkaar en vraagt daarom aandacht voor aspecten zoals: privacy en veiligheid, milieuvervuiling. Een multidisciplinaire aanpak is dus nodig om pervasive computing te begrijpen. Dit vak geeft een theoretische en praktische inleiding in pervasive computing door een combinatie van onderwerpen uit drie convergerende gebieden te bestuderen: devices, communicatie en gebruikers interfaces. De volgende onderwerpen zullen aan de orde komen: (computer) architectuur, operating systems, computernetwerken, sensoren en actuatoren, mobiliteit en mensmachine interactie. Studenten zullen in groepjes werken aan een mini-project om een pervasive computing probleem op te lossen. Hun resultaten zullen ze schriftelijk en mondeling presenteren. werkwijze Hoorcolleges, practicum en project literatuur Wordt nader bekend gemaakt. toetsing schriftelijk tentamen, huiswerk opdrachten, projectverslag en voordracht doelgroep 1I, 1IMM, 3AI naam code docent studiepunten periode inhoud

Planetenstelsels 420231 dr. C. Dominik 6 4 en 5 De vakbeschrijving is beschikbaar op http://studiegids.uva.nl/web/uva/sgs/nl/c/949.html doelgroep Keuzevak, 3N opmerkingen Inschrijven via https://tis.vu.nl/tis/menu twee weken voor aanvang is Examenonderdelen

191

verplicht. naam code docent studiepunten periode inhoud


werkwijze

literatuur toetsing 192

Poisson-proces 400437 dr. K. van Harn 2 6 Het Poisson-proces is een eenvoudig, maar veelgebruikt stochastisch telproces. Het dient ter beschrijving van het aantal toevallige gebeurtenissen, zoals aardbevingen, telefoongesprekken, geboorten, als functie van de tijd. Na een korte heuristische inleiding wordt het Poisson-proces op een vernieuwingstheoretische wijze ingevoerd, d.w.z. aan de hand van levensduren van achtereenvolgens ingeschakelde onderdelen, bijvoorbeeld lampen. Behalve het aantal vervangingen/vernieuwingen in (0, t ] komen aan de orde de verstreken en de resterende levensduur ten tijde t; de som van deze twee, de momentane levensduur ten tijde t, geeft aanleiding tot de inspectie-paradox. Ten slotte wordt aangetoond dat het Poisson-proces een proces is met zogeheten stationaire, onafhankelijke aangroeiingen. Een discrete-tijd analogon, het binomiaal-proces, komt aan de orde in de opgaven; deze vormen tevens een goede voorbereiding op het college Markov-ketens. Hoorcollege met vraagstukkenpraktikum. Syllabus met opgaven, uit te reiken op het eerste college. Door inleveren van opgaven. 2W, 2WN Kansrekening I en II (400189, 400190). Practicum Analytische chemie 435083 dr. J. Kool 3 6 Het doel is het aanleren van de basisprincipes van de analytische chemie en het leren opzetten en uitvoeren van analytisch-chemische experimenten. Dit betekent dat allereerst de, uit analytisch oogpunt belangrijke, fysischchemische eigenschappen van de te onderzoeken verbindingen bestudeerd zullen worden. Vervolgens worden de analytisch-chemische technieken opgezocht waarmee deze verbindingen bepaald kunnen worden, waarna een analysevoorschrift wordt opgesteld. Hierna worden de bepalingen uitgevoerd en worden de resultaten in een verslag weergegeven. De noodzakelijke theoretische achtergrond wordt gegeven in de vorm van werken instructiecolleges. Het practicum wordt uitgevoerd als projectmatig onderwijs, waarbij de student aan de hand van opdrachten zelf alle noodzakelijke gegevens, de theoretische achtergrond en de voorschriften moet opzoeken en het experiment zelf vormgeven. Tijdens het practicum zal voldoende literatuur aanwezig zijn om de opdrachten te kunnen uitvoeren. De toetsing bestaat uit verschillende onderdelen, o.a. theoretische Exacte wetenschappen

voorbereiding, experimentele vaardigheden, schriftelijke verslaglegging, presentatie van de resultaten. doelgroep 1S naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Practicum Anorganische chemie 435089 dr. A.W. Ehlers 3 4 Het doel van het practicum is de student vaardigheid bij te brengen in de preparatieve anorganische chemie en een beeld te geven hoe de anorganisch chemicus zijn experimentele resultaten verkrijgt. Tijdens dit practicum ligt aanvankelijk het accent op het aanleren van een aantal basale identificatietechnieken. Vervolgens worden tijdens een aantal eenstapssyntheses, isolatie- en zuiveringstechnieken zoals kristalliseren of sublimeren geleerd. De syntheses worden deels op macroschaal (2-10 g) en deels op microschaal (50-100 mg) uitgevoerd. Later worden enkele meerstapssyntheses uitgevoerd, waarbij het van belang is elk tussenproduct goed te zuiveren en te karakteriseren. De meeste experimenten kennen een 'probleem-oplossende' aanpak, waarbij aandacht wordt besteed aan onderzoeksmethodiek. De student werkt individueel binnen een groep o.l.v. een assistent. Lehman, John W, Multiscale operational organic chemistry. A problem solving approach to the laboratory 2/E. Prentice Hall, 2008. Informatiemateriaal via Blackboard. Er is geen eindtoetsing. Tijdens het practicum beoordeelt de assistent experimentele vaardigheid, zelfstandigheid, theoretische voorbereiding en verslag. 1S Anorganische chemie I


Practicum Bio-analytische chemie 435085 dr. J. Kool 3 6 Het doel is het aanleren van de basisprincipes van de bio-analytische chemie en het leren opzetten en uitvoeren van bio-analytisch-chemische experimenten. inhoud Dit betekent dat allereerst de, uit analytisch oogpunt belangrijke, fysichchemische eigenschappen van de te onderzoeken verbindingen bestudeerd zullen worden. Vervolgens worden de bio-analytisch-chemische technieken opgezocht waarmee deze verbindingen bepaald kunnen worden, waarna een analysevoorschrift wordt opgesteld. Hierna worden de bepalingen uitgevoerd en worden de resultaten in een verslag weergegeven. De noodzakelijke theoretische achtergrond wordt gegeven in de vorm van werken instructiecolleges. werkwijze Het practicum wordt wordt uitgevoerd als projectmatig onderwijs, waarbij de student aan de hand van opdrachten zelf alle noodzakelijke gegevens, de theoretische achtergrond en de voorschriften moet opzoeken en het Examenonderdelen

193

experiment zelf vormgeven. literatuur Tijdens het practicum zal voldoende literatuur aanwezig zijn om de opdrachten te kunnen uitvoeren. toetsing De toetsing bestaat uit verschillende onderdelen, o.a. theoretische voorbereiding, experimentele vaardigheden, schriftelijke verslaglegging, presentatie van de resultaten. doelgroep 1F naam code docenten studiepunten periode doel inhoud


doelgroep

Practicum Bioanalyse 430511 dr. J. Kool; dr. H. Lingeman 3 4 Het leren opzetten van bio-analytische experimenten en het leren omgaan met analytische experimenten in een klinische context. In de bio-analytische en klinische chemie is het van groot belang dat voor endogene verbindingen (b.v. enzymen, eiwitten, hormonen) en hun metabolieten en ontledingsproducten betrouwbare methoden bestaan waarmee deze componenten in allerlei complexe matrices (b.v. bloed, plasma, urine) kunnen worden bepaald. Aan de hand van een casus (b.v. bloedspiegel of biomarker bepaling) uit het klinisch-chemisch laboratorium zal aan de hand van de fysisch-chemische eigenschappen van een verbinding een relevant praktijkprobleem worden opgelost. Technieken die aan de orde kunnen komen zijn chromatografie, spectroscopie, immunologie, enzymeiwit- of receptorbindingstechnieken. Het practicum begint met een kort theoretisch gedeelte gevolgd door enkele werkcolleges. De studenten werken in kleine groepjes aan de casus. Practicumhandleiding en een syllabus die tijdens het practicum beschikbaar zal worden gesteld. De beoordeling vindt plaats op grond van het vertoonde inzicht en de experimentele vaardigheid tijdens de uitvoering van de experimenten en een mondelinge presentatie (waarin ook de theoretische achtergronden aan de orde moeten komen). Beide onderdelen tellen even zwaar mee. 1MNW


Practicum Biomarkers en biotransformatie 430512 dr. J.N.M. Commandeur 3 2 Het leren uitvoeren van verschillende biochemische en moleculair toxicologische methodes die worden toegepast in biomarker-onderzoek en het leren interpreteren van de verkregen resultaten in het kader van risicoschatting van chemicaliën. inhoud Biomarkers zijn in biologische monsters meetbare parameters die waardevolle informatie kunnen verschaffen over de blootstelling aan chemicaliën, het optreden van vroege of late biologische (farmacologische danwel toxicologische) effecten danwel over eventuele erfelijk bepaalde

194


werkwijze

literatuur toetsing

doelgroep naam code docent studiepunten periode doel inhoud


gevoeligheid van individuën voor het krijgen van schadelijke effecten als gevolg van blootstelling aan chemicaliën. In dit prakticum zal onderzocht worden of erfelijkheid op het niveau van de biotransformatie-enzymen cytochroom P450 en glutathion transferase een rol kan spelen in de interindividuele verschillen in gevoeligheid voor leverschade door geneesmiddelen. Aspecten die in dit prakticum aan bod komen zijn: fenotypering en genotypering van erfelijk bepaalde biotransformatie-enzymen, aantonen van rol van erfelijk bepaalde enzymen in de bioactivering danwel ontgifting van geneesmiddelen, affiniteitszuivering van biotransformatie-enzymen, analyse en identificatie van stabiele en reactieve geneesmiddelmetabolieten. Het practicum begint met een theoretisch gedeelte waarin de basisprincipes van biomarkers en biomonitoringsmethodes zal worden toegelicht. Daarna zullen de studenten in kleine groepjes werken aan een casus van een geneesmiddel waarvan bekend is dat het in een klein deel van de patienten zeer ernstige bijwerkingen veroorzaakt. Na een kort literatuuronderzoek zullen een aantal experimenten worden uitgevoerd om de rol van erfelijk bepaalde enzymen in bioactivatie en ontgifting van het geneesmiddel te onderzoeken, Het prakticum wordt afgesloten met een posterpresentatie waarin elk groepje de verkregen resultaten mondeling zal toelichten. Een practicumhandleiding zal worden uitgereikt bij aanvang het practicum. De beoordeling vindt plaats op grond van het vertoonde inzicht en de experimentele vaardigheid tijdens de uitvoering van de experimenten en een mondelinge presentatie (waarin ook de theoretische achtergronden aan de orde moeten komen). 2MNW Practicum Moderne synthetische methoden 435016 dr. E. Ruijter 9 In overleg met de docenten. Kennismaken met nieuwste experimentele ontwikkelingen in de organische synthese. In dit vak maak je kennis met de nieuwste experimentele technieken in de organische synthese. Je gaat werken aan een project dat direct met lopend onderzoek verknoopt is. Parallelle synthese methodiek met behulp van semiautomatische apparatuur wordt toegepast in combinatie met parallelle opwerkingstechnieken m.b.v. indampmodules en automatische kolomchromatografie. Ook leer je syntheses en zuiveringen absoluut wateren zuurstofvrij uitvoeren d.m.v. Schlenk-technieken en het werken met een glovebox. Practicumproject Clayden, Greeves, Warren & Wothers, Organic Chemistry, Oxford University Press ISBN 019850346. Practicumverslag 3S, 3F Organische chemie I & II, practicum organische synthese, kernspinresonantie (NMR).

Examenonderdelen

195


werkwijze

literatuur toetsing doelgroep naam code docenten studiepunten periode inhoud


toetsing doelgroep

Practicum Natuurkunde voor SBI 420193 drs. J.B. Buning 3 2 Het herkennen van de experimentele methode zoals die in het natuurkundig onderzoek wordt gebruikt. Een aanleren van een aantal basisvaardigheden die nodig zijn voor het uitvoeren van natuurkunde experimenten. Op het practicum wordt na een introductie-experiment twee experimenten uitgevoerd rond de brandstofcel en de zonnecel. Hierin komen basisbegrippen als validiteit en betrouwbaarheid aan de orde komen. Verder zal geoefend worden hoe je theorie en praktijk op elkaar betrekt. Daarnaast is er aandacht hoe te communiceren over een op te stellen werkplan en het interpreteren en analyseren van resultaten. In groepjes van minimaal twee studenten worden een aantal experimenten uitgevoerd. De uitvoering wordt afgewisseld met gezamenlijke werkbesprekingen en ieder schrijft individueel een verslag en houdt een presentatie over een uitgevoerd experiment. Tijdens het practicum zal voldoende literatuur aanwezig zijn om de opdrachten te kunnen uitwerken. De toetsing bestaat uit verschillende onderdelen, o.a. theoretische inzicht, experimentele vaardigheden, schriftelijke verslaglegging, presentatie van de resultaten. 1SBI Privacy en beveiliging 400553 prof.dr. F.M.T. Brazier; dr. M.E. Warnier 3 1 This bachelor's course is designed to understand the principles of privacy, trust and security in a society in which distributed autonomous systems (both human and automated) interact continuously. Interaction between systems often mandates some knowledge of each others' credentials. This course will focus on management of privacy, trust and security, and not on detailed technical specifics of individual security measures. In addition to lectures, students will be required to work through a number of case studies, identifying threats for mismangement of data, and proposing measures/procedures to prevent abuse. hoorcollege, werkcollege, en opdrachten Baase, Sara, A Gift of Fire - Social, Legal, and Ethical Issues for Computing and the Internet. Third Edition. Uitgever Pearson. Opmerking: dit betreft de Internationale editie en NIET de Amerikaanse versie. opdrachten (50%) en tentamen (50%) 1I, 1IMM

naam Probleemoplossen 196


code docent studiepunten periode doel inhoud


400475 drs. A. Bhulai 3 Periode 1 voor 1I, 1AI-CWI, periode 2 voor 1AI-HA,1-IMM. In deze cursus leren de studenten de fundamentele programmeer concepten om problemen op te lossen m.b.v. het programma Alice. Tijdens het college en practicum maken studenten kennis met o.a. het vertalen van scenario's naar storyboards met behulp van UML om problemen op te lossen. Zij leren problemen op te lossen door logisch te redeneren en door gebruik te maken van kennis uit andere vakgebieden. Het probleemoplossend denken wordt bij dit vak gestimuleerd, evenals de creatieve en innovatieve vaardigheden van de studenten. Na het volgen van dit vak - heeft de student(e) kennis om scenario's te vertalen naar een storyboard om problemen op te lossen of een planning te maken om taken uit te voeren die gespecificeerd staan in de scenario's. - heeft de student(e) kennis om een UML use-case-diagram te maken van een systeem. - heeft de student(e) kennis om problemen in kleine stappen op delen en op te lossen. - heeft de student(e) kennis om door logisch te redeneren problemen aan te pakken. - heeft de student(e) kennis om problemen op te lossen door integratie van kennis uit andere vakgebieden. Hoorcollege en practicum. Dann, Wanda P., Cooper, Stephen en Pausch, Randy, Learning to Program with Alice, ISBN: 0-13-187289-3. De studenten worden beoordeeld op een praktische eindopdracht en presentaties die tijdens de collegebijeenkomsten worden gehouden door de studenten. 1AI-HA, 1IMM, 1I, 1AI-CWI


Programmeren en simuleren 420513 dr. I.H.M. van Stokkum; drs.ing. J.M. Mulder 3 1 Natuurkundestudenten vertrouwd maken met de basisprincipes van dataverwerkende systemen. Doel van het praktische gedeelte is om de theoretische kennis in de natuurkundige praktijk te oefenen. De gebruikte omgevingen hierbij zijn Mathematica, Matlab, Excel en LabVIEW. inhoud Onder andere komen aan de orde: • structuur van belangrijke omgevingen (Problem Solving Environments) • nauwkeurigheid en datastructuren • algoritmen en fysische toepassingen • klassieke architecturen • simulatie van een ideaal gas • het formuleren van specificaties voor een eenvoudig geautomatiseerd meetsysteem en het ontwikkelen van een programma uitgaande van deze specificaties. Examenonderdelen

197

werkwijze Hoorcolleges, werkcolleges / practicum. literatuur Dictaat is beschikbaar. Aanbevolen: Zimmerman R. en Olness F., Mathematica for Physics. Second edition. Addison Wesley. toetsing Schriftelijke rapportage van practicum en eindopdracht plus mondeling tentamen. doelgroep 2N, 2-WN


werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code studiepunten periode docenten inhoud

198

Programmeren in mathematica 420212 dr. I.H.M. van Stokkum 2 3 Introductie van basisbegrippen aangaande programma- en datastructuren die voor de fysica relevant zijn. Het gestructureerd oplossen van een fysisch probleem met behulp van Mathematica. Informatica basisbegrippen aangaande data en programma's die aan de orde komen zijn block, scope, functie, functionele taal, control flow, data flow, lijsten, recursie. Het praktisch werk wordt uitgevoerd in Mathematica, en is geïnspireerd door de fysische praktijk. Aan de orde komen verschillen tussen symbolisch en numeriek rekenen, rekennauwkeurigheid, alsmede de beginselen van de Mathematica taal en het gebruik daarvan voor het generiek oplossen van problemen. Technieken die gebruikt worden zijn het opstellen van vergelijkingen, het oplossen van algebraïsche en differentiaalvergelijkingen, het gebruik van rules, pure functies, en manipulatie van objecten. Eenvoudige algoritmen, bijvoorbeeld gebaseerd op recursie, worden behandeld aan de hand van concrete voorbeelden. Hoorcollege en practicum. Dictaat en notebooks. Aanbevolen: Zimmerman R. en Olness F., Mathematica for Physics. Second edition. Addison Wesley. Een praktische eindtoets wordt afgenomen. 1N, 1WN Programmeren in Prolog 400555 3 5 dr. A.C.M. ten Teije; dr. K.S. Schlobach De cursus programmeren in Prolog bestaat uit colleges en een begeleid prakticum. Een introductie wordt gegeven van de declaratieve programmertaal Prolog. Aandacht wordt geschonken aan het ontwerp en het implementeren van kennisrepresentatie formalismes, zoekstrategieen, kennissystemen en natuurlijke taalverwerking. De cursus programmeren in Prolog is een vereiste voor het deelnemen aan "Project AI". The course Programming in Prolog comprises both lectures and supervised practical work. An introduction of the declarative programming language Prolog is given. The design and implementation of knowledge representation formalisms, search strategies, knowledge systems and natural language Exacte wetenschappen

processing is addressed. werkwijze Colleges en verplicht practicum literatuur • Bratko, I., PROLOG programming for Artificial Intelligence, 3rd edition. Addison- Wesley, 2001 • Wielemaker, J., SWI-Prolog Reference Manual toetsing Tentamen en practicum. Het eindcijfer is het gemiddelde van het practicumcijfer en het tentamencijfer, onder de voorwaarde dat beide onderdelen (practicum en tentamen) voldoende zijn. doelgroep 1AI, 3I opmerkingen Zie Blackboard. naam code docent studiepunten periode doel inhoud


werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

Programmeren voor Chemici 435003 prof.dr. L. Visscher 6 3 en 4 Het leren schrijven en analyseren van computerprogramma's. Er wordt geleerd hoe computerprogramma's geschreven kunnen worden met behulp van de programmeertaal C. Hierbij zal de nadruk liggen op algemene principes van programmeren en op het schrijven van duidelijke, goed gestructureerde en gedocumenteerde programma's. Er wordt aandacht besteed aan zowel het zelfstandig programmeren van toepassingen in de chemie als voor het bestuderen van chemisch relevante algoritmen. Hoorcollege en practicum 56 uur; zelfstudie. Etter, D.M., Engineering Problem Solving with C++, 2nd ed., Prentice Hall, 2008. Op basis van de ingeleverde practicumopgaven. 2S Project AI 400293 dr. Z. Huang; dr. M. Hoogendoorn 6 6 Dit project gaat verder in op het toepassen van kennis uit de relevante domeinen die binnen de studie AI een belangrijke rol spelen. Speciale aandacht wordt besteed aan de toepassing van modelleren, bijvoorbeeld op het gebied van kennis-gebaseerde systemen, automatisch leren, dynamische systemen, en mensondersteunende danwel taalkundige toepassingen. Studenten besteden vier volledige weken aan de opdrachten. Practicum en spreekuren. Luger, G.F , Artificial Intelligence 5th edition. 2005, Pearson Education Limited. Ingeleverde opdrachten. 1AI (verplicht) 3I (keuze) Programmeren in Prolog (400270) of Inleiding Modelleren en Simuleren (400547) Zie ook blackboard pagina.

Examenonderdelen

199

naam code docent studiepunten periode doel werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze toetsing


Project applicatieontwikkeling 400556 ir. M.P.H. Huntjens 6 6 Het doel van de cursus is om in een situatie waarin alleen een einddoel gesteld is, zelfstandig een applicatie te ontwikkelen, daarbij gebruik makend van de bij IP en Proj. IP opgedane kennis en ervaring. project Walter Savich, Walter, Absolute Java. Third Edition. Pearson International Edition, ISBN: 978-0-321-50504-0 Opgave. 1I Project BWI 1 400316 E.I. Tzenova 3 3 De student kan een praktisch probleem met behulp van methoden uit de besliskunde en met gebruikmaking van Excel oplossen en daarover schriftelijk en mondeling verslag doen. Studenten krijgen een sterk vereenvoudigd bedrijfsprobleem voorgeschoteld, dat met methoden en technieken van de vakken uit de eerste blokken moet worden opgelost. Dat betreft vooral Inleiding Besliskunde. Ook is dit project gericht op het opdoen van vaardigheid in Excel, en in schriftelijke verslaglegging. Het project wordt afgesloten met een individuele mondelinge presentatie. Individueel en groepswerk in groepjes van 3 personen. In de eerste week van periode 3 worden individueel Excel-opgaven gemaakt. Alleen de studenten die hiervoor slagen worden toegelaten tot de volgende fase van het project, waarin het groepswerk plaatsvindt. De eindbeoordeling vindt plaats op basis van de individuele Excel opdrachten, het schriftelijk verslag per groep en de individuele mondelinge presentaties. 1BWI Aanwezigheid is verplicht.


Project BWI 2 400572 E.I. Tzenova 3 6 De student kan een praktisch probleem met behulp van methoden uit de waarschijnlijkheidsrekening oplossen en daarover mondeling en schriftelijk presenteren. inhoud Studenten lossen met behulp van Excel en Crystal Ball een vereenvoudigd bedrijfsprobleem op, gebruikmakend van kennis opgedaan in het afgelopen jaar, met name kansrekening. Er is ruime aandacht voor het mondeling presenteren.

200


werkwijze Er wordt in een groep van 3 studenten onder begeleiding aan een opdracht gewerkt. toetsing Halverwege de eerste week van periode 6 wordt een individuele toets afgelegd, waarin de student een eenvoudig kansrekeningsprobleem moet oplossen m.b.v. Excel in combinatie met Crystal Ball. Alleen de studenten die hiervoor slagen worden toegelaten tot de volgende fase van het project, waarin het groepswerk plaatsvindt. De eindbeoordeling vindt plaats op basis van het te ontwikkelen rekenprogramma en het schriftelijk verslag per groep en de individuele mondelinge presentaties. doelgroep 1BWI naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze toetsing doelgroep

Project Dynamica 401024 dr.ir. R.F. Swarttouw 3 3 De student kan een praktisch probleem met behulp van methoden uit de Calculus en de Lineaire Algebra en met gebruikmaking van het computeralgebra pakket Maple oplossen en daarover mondeling en schriftelijk rapporteren. Studenten werken aan een vereenvoudigd praktijkprobleem, dat met methoden en technieken uit de Lineaire Algebra en de Calculus moet worden opgelost. Het gaat hier met name om het opstellen en uitrekenen van stelsels differentievergelijkingen. Gecombineerd met dit project is het opdoen van meer vaardigheid met Maple, en het ontwikkelen van vaardigheid in schriftelijke en mondelinge verslaglegging. Groepswerk in groepjes van 3 personen. Schriftelijk verslag per groep en individuele Maple opdrachten en individuele mondelinge presentatie. 2BWI


Project Fysica van leven/energie 420522 drs. J.B. Buning; dr. J.P. Dekker 6 6 Het project is een oefening in hoe wetenschappers gezamenlijk een onderzoek uitvoeren, via wetenschappelijke discussies tot gezamenlijk inzicht en kennis komen en zich met die verkregen inzichten in het maatschappelijk debat begeven. inhoud Het uitvoeren van een klein experimenteel onderzoek rondom een onderwerp uit Physics of Life and Energy. Daarnaast zijn er enkele hoorcolleges rondom thema's als • wat is wetenschap; • hoe is de natuurwetenschappelijke praktijk; • wat zijn de grenzen van de natuurkunde; • hoe onderscheidt natuurkunde zich van andere wetenschappen. werkwijze Het project wordt uitgevoerd in groepjes van 4-6 studenten, waarin een open vraagstelling wordt onderzocht. De keuze van het onderwerp, de planning van de activiteiten (literatuurstudie, besprekingen, opzetten en uitvoeren van Examenonderdelen

201

het experiment, analyse van de gegevens, presenteren van de gegevens) wordt door de groep zelf gemaakt in overleg met de begeleider. De groep maakt een verslag en een presentatie van het uitgevoerde onderzoek. De hoorcolleges worden afgerond met een individueel geschreven essay. Daarnaast zijn er gastcolleges van natuurkundigen uit het werkveld. Over deze gastcolleges wordt een reflectieverslag geschreven. literatuur Handleiding. toetsing De beoordeling vindt plaats op grond van het individueel geschreven essay, een individueel bijgehouden logboek, het groepsverslag en de groepspresentatie. doelgroep 1N, 1WN naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze


202

Project Informatiekunde 400058 prof.dr.ir. J.L. Top 9 5 en 6 Het doel van Project Informatiekunde is de student inzicht te geven in de problematiek rond het uitvoeren van een extern informatiseringsproject. Het gaat hierbij om het ontwerpen of analyseren van informatiesystemen voor een klant, in teamverband en volgens een planning. De student leert omgaan met de onzekere en onvoorspelbare factoren in een realistische setting. De in de studie opgedane kennis en vaardigheden met betrekking tot systeemontwikkeling worden in het practicum zoveel mogelijk geïntegreerd en in praktijk gebracht door middel van het uitvoeren van een informatiseringsproject voor een bedrijf met een werkelijk probleem. Het project doet echter ook een beroep op de inventiviteit, creativiteit, zelfstandigheid en collegialiteit van de student. Het uiteindelijke resultaat voor de klant is een ontwerp van een mogelijk informatiesysteem of een gedetailleerde informatieanalyse. Het projectteam legt een volledig projecttraject af in de vorm van een contractfase, een uitvoeringsfase en een individuele evaluatiefase. Het is niet de bedoeling dat er gedurende het practicum een systeem daadwerkelijk wordt geïmplementeerd. Communicatie binnen het projectteam, met de opdrachtgever en met de stuurgroep (vanuit de VU) is een cruciaal aspect van dit vak. • De deelnemers werken in projectgroepen van 5-8 personen. De teams worden samengesteld door de begeleiding. Elk team benoemt haar eigen projectmanagement en regelt alle projectbijeenkomsten. • De belasting voor dit vak is gemiddeld 20 uur per week per persoon. • Deelnemers voor dit project moeten zich uiterlijk 15 januari 2009 inschrijven via TIS, https://tis.vu.nl/tis/menu. Collegedictaat. Het project wordt beoordeeld door de klant (bruikbaarheid van het resultaat), door een stuurgroep vanuit de universiteit (proces en methode) en door de practicumbegeleiding (op basis van een persoonlijke evaluatie). 3IMM, mCS-SE Vereist voor deelname aan het practicum: Software Engineering (400071), Databases I (400018), Bedrijfsmodellering en Requirements Engineering (400010, theorie en practicum). Exacte wetenschappen

opmerkingen Inschrijving voor dit project is verplicht via TIS, https://tis.vu.nl/tis/menu. subject code lecturer credits period aim

Project interactive multimedia 400557 prof.dr. A.P.W. Eliens 6 6 To design and develop a moderately complex multimedia application, with both educational and game elements, as part of a communication strategy for some particular goal or issue of societal relevance. More specifically, the course aims to teach: • elementary web-based multimedia technology • programming and tools for interactive animation and video • first principles of information visualisation • basic media and cummunication theory • the design of an effective communication plan • the business and societal context of media deployment content Each year a special theme will be selected around which the interactive multimedia application will be built, e.g. the climate issue or an interactive museum. The course will cover one month of intensive full time work, of which the first two weeks will be devoted to learning elementary multimedia techniques, including interactive video, flex and actionscript, and the following two weeks to develop the application, formulate a business/communication plan, and set out a strategy for positioning a viral game or video. During the course there will be lectures dealing with media and communication theory, semiotics, as well as critical theory concerning the creative industry. Apart from theoretical lectures, there will be regular workshops and presentation sessions in which the students present their work and get feedback. The course will include sessions on the design and game aspects of interactive multimedia information systems. The end product will be shown in a public session, with a jury of among others members the CAMeRA institute. form of tuition Large group college, small group workshops, presentation sessions and practicum. literature • information presentation in flex -- www.cs.vu.nl/~eliens/media/tutorialflex.html • animation in actionscript -- www.cs.vu.nl/~eliens/media/tutorialanimation.html • interactive video -- www.cs.vu.nl/~eliens/media/example-iv.html References: [1] Eliëns A., van de Watering M., Huurdeman H., Bhikharie S.V., Lemmers H., Vellinga P. , Clima Futura @ VU -- communicating (unconvenient) science, In Proc. GAME-ON 07, Nov 20-22, University of Bologna, Marco Roccetti (ed.), pp. 125-129, EUROSIS-ETI Publication, ISBN 9789077381373 [2] Kress G. and van Leeuwen T. (1996), Reading Images: The Grammar of Visual Design, Routledge [3] Geert Lovink and Ned Rossiter (eds), MyCreativity Reader, A Critique of Creative Industries, Institute of Network Cultures, Amsterdam 2007 Examenonderdelen

203

mode of assessment

entry requirements target audience remarks



toetsing doelgroep opmerkingen

naam code docent studiepunten 204

[4] A. Eliëns, topical media & game development -www.cs.vu.nl/~eliens/media Final grading will be determined by: • (10%) basic assignments flex/actionscript; • (20%) design of the interactive multimedia application; • (20%) the business/communication plan; • (10%) essay on one of the theoretical topics; • (10%) presentation in class; • (30%) delivery and presentation of the application. Students must have succesfully followed web technology, be familiar with XML, CSS and javascript, and have elementary knowledge of programming and algorithms. 1I, 1IMM This course does require some level of technical expertise and practical skills of programming and web development, as well as (minimal) knowledge of mathematics, needed for animation and visualisation. It does allow, however, for students to find creative solutions to communication and in applying multimedia, using a variety of techniques. Project Kanker 430021 dr. M.H. Siderius; dr S. Heukelom; Gastdocenten 6 6 Het project heeft tot doel om inzicht te krijgen in de celbiologische, fysiologische en fysische achtergronden van het ontstaan, de diagnostiek en behandeling van kanker. • Moleculaire basis van kanker, celcyclus • Therapie: radiotherapie en chemotherapie • Practicum Moleculaire Biologie en farmacologie: gist en humane cellijnen als model voor kanker onderzoek Een combinatie van (werk)colleges, practicum en klinische demonstraties. Practicumhandleiding en studieboeken van de vakken celbiologie en fysica. Weinberg, R.A., One renegade cell-how cancer begins, ISBN 0465072763. ¿Giancoli, Douglas C., Physics for Scientists and Engineers with Modern Physics, Third edition, Prentice Hall, Upper Saddle River, New Jersey 07458, USA. Reader Stralingsfysica. De beoordeling vindt plaats op grond van het vertoonde inzicht en de experimentele vaardigheid tijdens de uitvoering van de experimenten, een schriftelijke samenvatting van het practicum en een schriftelijk tentamen. 2MNW Studenten die het vak als keuze willen volgen dienen zich vier weken voor aanvang aan te melden bij dr. J.C. Vos, [email protected], en krijgen afhankelijk van de capaciteit toestemming. Project Katalyse 435102 dr. J.C. Slootweg 6 Exacte wetenschappen

periode 6 doel Het verwerven van theoretisch inzicht in fundamentele concepten van homogene, heterogene en biokatalyse, alsmede het verkrijgen van een overzicht van de ontwikkelingsstrategieën van nieuwe katalysatoren en katalytische processen. inhoud Tijdens de inleidende hoorcolleges wordt een breed spectrum van katalytische reacties belicht met aandacht voor de moleculaire benadering, mechanistische aspecten en fundamentele reactiestappen, de kinetica, de invloeden van de katalysator structuur op activiteit, selectiviteit en stabiliteit, katalysatorbereiding en karakterisering. Aandacht wordt besteed aan de rol van organometaalcomplexen, metalen op drager en (metallo)enzymen bij toepassingen in het laboratorium en de industrie. Ook krijgt het gebruik van computermodellen om katalytische reacties te begrijpen en om nieuwe katalysatoren te vinden speciale aandacht. Na deze theoretische inleiding wordt in teamverband gewerkt aan een uitgebreide opdracht waarin een bepaalde katalysator of gekatalyseerde reactie centraal staat. De nadruk ligt op de moleculaire principes die hieraan ten grondslag liggen, waarbij de werking, eigenschappen en toepassing in de industriële praktijk zullen worden belicht. Een bedrijfsbezoek aan Thermphos B.V. zal deze industriële aspecten illustreren. werkwijze College met werkcollege aangevuld met een excursie, uitvoeren van een projectopdracht in teamverband. literatuur Rothenberg, G., Catalysis. Concepts and Green Applications, Wiley-VCH, 2008, ISBN 978-3-527-31824-7; en aanvullend materiaal. toetsing De toetsing bestaat uit een schriftelijk tentamen en een beoordeling van de projectopdracht. doelgroep 2S voorkennis Organische Chemie I en II en Anorganische Chemie I en II. naam code studiepunten periode docenten inhoud

Project Kennissystemen 400558 6 5 en 6 dr. M.C.A. Klein; dr. O. Sharpanskykh Het doel van Project Kennissystemen is ervaring opdoen in het ontwerpen en realiseren van een kennissysteem. In Project Kennissystemen kun je veel van de kennis die je hebt opgedaan tijdens het vak Kennissystemen praktisch toepassen. In dit practicum wordt gebruik gemaakt van de programmeeromgeving Jess (Java Expert System Shell). Er zijn twee soorten opdrachten. A-opgaven: in deze opdrachten leer je de basis van Jess die je nodig hebt bij het maken van de B-opgave. B-opgave: voor de B-opgaven ontwerpen en realiseren jullie een bruikbaar kennissysteem. Jullie bepalen zelf het domein en de taak en zoeken een of meer mensen in jullie omgeving die als experts kunnen fungeren voor het ontwerp en de bouw van jullie systeem. Dit practicum wordt gedaan in groepen van twee studenten. Elementaire programmeervaardigheden zijn noodzakelijk. werkwijze Bijeenkomsten en spreekuren. literatuur Mark Stefik, Introduction to knowledge systems. Morgan Kaufmann Publishers, 1995. Examenonderdelen

205

toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen subject code supervisor credits period aim content

form of tuition literature mode of assessment target audience remarks naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docenten studiepunten periode 206

Ingeleverde opdrachten, verslag, poster. 2AI Kennissystemen (400126) / Kennisystemen voor AI (400548). Zie ook de Blackboardpagina. Project Multimedia 400358 prof.dr. A.P.W. Eliens 6 any To gain experience with aspects of multimedia or game development in a project setting. Working in a group, with a clear target, such as the development of an educational game, has our preference. Subject and focus of the project will be determined for each student individually, together with the supervisor. Possible projects include: the development of a cultural heritage application, the animation of (intelligent) humanoids in a virtual environment, or the realization of real-time visual effects in 3D. Project Online material Application with documentation mCS-MM For information, see www.cs.vu.nl/~eliens/projects Project Programmeren 400559 ir. M.P.H. Huntjens 3 5 Het doel van de cursus is om meer praktische ervaring op te doen met het geleerde van het vak Inleiding Programmeren Primitieve types, declaraties, expressies, toekenningsopdracht, keuze-opdrachten, herhalingsopdrachten, methodes, I/O via Printstream en Scanner, arrays, classes, instanties van classes (objecten), standaard classes String, StringBuffer en Math, ontwerpen maken, twee-dimensionale arrays, meerdere objecten tegelijk in een programma gebruiken, recursie, gebruik van grafische interfaces uit een voorgeprogrammeerd package, linear search, binary search Practicum. Absolute Java, Walter Savich, Pearson International Edition, Third Edition, ISBN: 978-0-321-50504-0 practicumopgaven 1I, 1IMM, 1BWI Project Systeemmodelleren 420517 dr. I.H.M. van Stokkum; dr.ir. Th.J.C. Faes; drs.ing. J.M. Mulder 3 6 Exacte wetenschappen

doel Kennis verwerven van systeem- en signaaltheorie, en multivariate parameterschatting. Het kunnen toepassen van deze kennis binnen geavanceerde programmeeromgevingen (Matlab, Mathematica, LabVIEW, Multisim en R). Kennis verwerven van het bouwen van modellen vanuit fysische principes (met name compartimentenmodellen), en van het modelleren van het meetproces. Zelf meten en filteren van een fysiologisch signaal onder verschillende condities, gevolgd door verwerking en data analyse. Beschrijving van het onderliggende, teruggekoppelde systeem. Zelf modelleren van complexe (multivariate) fysische data, schatten van de model parameters, interpretatie van de fit resultaten. inhoud Onder andere komen aan de orde: • systeem- en signaaltheorie, met name de Fourier-transformatie van discrete en continue signalen; systeembeschrijvingen: impulsresponsie, convolutie en overdrachtsfunctie; en het bemonsteringstheorema; aliasing, signaalconditionering, filtering, leakage, en windows. • technieken voor het schatten van parameters in multivariate modellen. Multivariate lineaire en niet-lineaire regressie, covariantiematrix. Modelleren van multiway data, SVD, variable projection. • Meting en analyse van ECG reeks • Gebruik van compartimentenmodellen voor beschrijving van tijdsopgeloste spectra. werkwijze Hoorcolleges, werkcolleges / practicum. literatuur Dictaat is beschikbaar. toetsing Schriftelijke rapportage van practicum en eindopdracht plus mondeling tentamen. doelgroep 2N naam code docent studiepunten periode inhoud

Project Websystemen 401033 dr. R. Premraj 3 6 This course aims at providing students hands-on experience in modelling a large open-software project by putting theory from the "Software Modelling" course to use. Students teams will be allocated a problem (such as implementing a new functionality or incorporating an open-source product into another product) and their task is consider alternative modelling techniques that best help addressing the problem. In addition, students will use the insights gained from the models to propose appropriate solutions to the problem. Besides experiencing some of the practical issues and challenges involved with software modelling in the real-world, students will also learn some soft skills including the art of problem-solving, working in a team, and presenting their work. literatuur Same as for Software Modelling course Hans van Vliet, Software Engineering, Principles and Practice, John Wiley, third edition, 2008. Martin Fowler, UML Distilled, third edition. Addison Wesley, 2003. Examenonderdelen

207

Materiaal door de docent uitgereikt, en beschikbaar op Blackboard. toetsing Students will be assessed on the basis of the quality of their practical work, the process applied, and group presentations. doelgroep 2I, 2-IMM naam code docenten studiepunten periode doel werkwijze


Project Wiskunde 401041 dr. R. Planque; prof.dr. R.M.H. de Jeu; dr. J.A. Sanders 3 6 Zelfstandig kunnen bestuderen van een gevorderd onderwerp uit de wiskunde en daar een presentatie over kunnen houden. De student kiest in overleg met een van de drie docenten een onderwerp dat voortborduurt op een van de tweedejaars vakken Biomedische Wiskunde 1, Algebra 2 of Gewone differentiaalvergelijkingen. Hij/zij bestudeert de opgegeven literatuur en geeft daarover een presentatie voor zijn medestudenten. Het benodigde materiaal wordt in overleg met de docent vastgesteld. Beoordeling van werkwijze en presentatie(s) 2W


Project Zenuw-werk 430067 dr.ir. G.J.L. Wuite dr.ir. Th.J.C. Faes; dr. A. van Ooijen 6 6 Het project heeft tot doel om inzicht te verschaffen in: • de chemie en de fysica van neurofysiologische processen in het menselijk lichaam bij ziekte en gezondheid, alsmede in • fysische meettechnieken voor het klinisch onderzoek van neurofysiologische processen. inhoud Het project zal worden onderverdeeld in drie deelprojecten. Neurale netwerken. In dit onderdeel zullen simulaties worden gemaakt van de propagatie van actiepotentialen over axonen en kleine netwerken. De model zenuw. Aan de orde komt de fysica van een zenuwimpuls: (rust)membraanpotentialen, actiepotentialen, het Hodgkin-Huxley model, geleiding & weerstand, ionen transport en ion-kanalen. Met een modelleer programma zal een model van de elektrische respons van de zenuw gemaakt worden. Neuro-fysiologische diagnostiek: een case-study in Meten in de Geneeskunde. De electro-myografie (EMG), de electro-encefalografie (EEG) en de magneto-encefalografie (MEG) worden behandeld. Van het EMG, EEG en MEG worden de fysische principes en de technische uitvoering besproken, alsmede d einterpretatie van de gemeten signalen en het klinisch gebruik daarvan. werkwijze De totale duur van de cursus is 4 weken. Organisatie De eerste week wordt door de afdeling Klinische Fysica verzorgd. Na enkele

208


inleidende hoorcolleges over het zenuwstelsel, de klinische neurofysiologie, en de medische fysica en technologie, worden op achtereenvolgende dagen in de ochtend de fysische principes en technische realisering van het EMG, EEG en MEG besproken, waarna in de middag demonstraties volgen. Het onderwijs wordt verzorgd in de polikliniek van het VU medisch centrum. In de tweede en derde week worden twee projecten bij fysica en neurowetenschappen gedaan. Hiervoor wordt de groep in tweeën gedeeld en elk van de groepen rouleert langs de twee projecten projecten waaraan telkens vijf dagen gespendeerd. literatuur Dictaat: Diagnostische methoden in de klinische neurofysiologie: casestudies over Meten in de geneeskunde. Hand-outs, Practicumhandleiding en de studieboeken die gebruikt worden bij de colleges Medische fysiologie en Inleiding (Medische) fysica. toetsing De beoordeling vindt plaats op grond van het vertoonde inzicht en de experimentele vaardigheid tijdens de uitvoering van de experimenten en aan de hand van geschreven verslagen. In de laatste week wordt een toets afgenomen. De twee verslagen en de toets tellen ieder voor 1/3 mee. doelgroep 1MNW subject code lecturer credits period aim content

form of tuition

literature mode of assessment entry requirements target audience remarks

Qualitative Research Methods for the Information Sciences 400290 prof.dr. J.M. Akkermans 3 3 This course helps prepare students who want to embark on their (Master) research. The course provides an overview and assessment of different scientific research methods, needed in a multi-disciplinary approach to Information Systems and how they function in an organizational context. Topics are: • developing the research questions you want to answer; • make a research design and planning your research; • research methods relevant for IS (e.g. interview, case study, action research, ethnography, survey, modelling, simulation, prototyping); • aspects of theory formation and validation; triangulation • how do you (and others) know that your research results are valid?; • research report writing. Workshop-like. In two consecutive (full) days we will not just discuss textbook material, but do several hands-on exercises and assignments in class. Furthermore, a critical review of existing IS Master theses has to be written. • Reader with recent articles • Pervez Ghauri and Kjell Gronhaug, Research Methods in Business Studies 3rd ed. Prentice Hall, Essex, UK, 2005. Written review essay, active workshop participation, and written examination. Bachelor-level IMM, I or AI mIS, mCS, mAI A useful reference point is the protocol that specifies the procedures and criteria for Master research in IS (see study guide).

Examenonderdelen

209

subject code lecturer credits period aim

content

form of tuition literature mode of assessment target audience

Quantum Optics 420118 prof.dr. T.D. Visser 6 4 To become familiar with various formalisms and methods in the description of the electromagnetic field, its quantization and its interaction with matter. To acquire essential knowledge, overview and expertise in quantum optics in order for the students to be able to find their way further into the literature. • Planck's law, the Einstein coefficients • Lineshape broadening and susceptibility • The Bloch equations • Beam splitters and optical coherence • Quantization of the electromagnetic field • Single-mode quantum optics Lectures. The Quantum Theory of Light, third ed., by R. Loudon (Oxford University Press, Oxford, 2000) Oral examination. 3N, mPhys, mCh


Quantummechanica 420156 prof.dr. P.J.G. Mulders 8 2, 3 en 4 • kennisnemen van principes en methodes van de niet-relativistische quantummechanica; • theorie toepassen op een aantal standaardproblemen; • inzicht verwerven in toepassingsmogelijkheden van quantummechanica. inhoud In de colleges zullen de volgende onderwerpen behandeld worden • toestanden en operatoren in de quantummechanica; meten in de quantummechanica; Hamiltoniaan, Schrödinger vergelijking • eendimensionale problemen, randvoorwaarden voor gebonden toestanden en verstrooiingsoplossingen, tunnelen • bolgolven, vlakke golven, impuls en impulsmoment • compatibiliteit, commutatierelaties, onzekerheidsrelatie • symmetrie, identieke deeltjes • baanimpulsmoment, spin, combineren van impulsmomenten • storingsrekening • variatierekening • Fermi's gouden regel • verstrooiingstheorie werkwijze Hoor- en werkcollege (inclusief wekelijkse extra sessie met discussie/vragen/presentaties). literatuur Het college zal gebruik maken van het boek van D.J. Griffiths, Introduction to Quantum Mechanics, 2nd edition, Prentice Hall, ISBN 0131911759. Andere goede boeken zijn: • F. Mandl, Quantum Mechanics, Wiley, 2nd edition, ISBN 047193155-1

210


(1998) E. Merzbacher, Quantum Mechanics, Wiley, 1998 toetsing Actief deelnemen aan colleges en werkcolleges (inclusief extra sessie), inleveren opgaven gedurende het jaar; deeltentamen na periode 3 en afsluitend (mondeling) tentamen. doelgroep 2N, 2WN •

naam code coördinator docent studiepunten periode doel inhoud


Radiofarmacochemie 436502 dr. A.D. Windhorst dr. A.D. Windhorst 3 1 Het college heeft tot doel studenten inzicht te geven op welke wijze radiofarmaca gemaakt worden en wat de toepassing is in de nucleaire geneeskunde. Radiofarmaca spelen een belangrijke rol in het moderne ziekenhuis. Radiofarmaca zijn verbindingen die radioactief gelabeld zijn en gebruikt worden als tracers voor diagnostiek, alsmede radioactieve verbindingen die gebruikt worden voor therapie. Als tracer zijn zij de basis van moderne nucleaire imaging technieken als PET (Positron Emissie Tomografie) en SPECT (Single Photon Emission Computed Tomography). Therapeutische radiofarmaca worden steeds vaker gebruikt als medicijn, bijvoorbeeld bij kanker. De kracht van deze nucleaire imaging technieken is de gevoeligheid en de mogelijkheid om in levende biologische systemen de verdeling van de radioactiviteit accuraat te meten. De uitdaging is de ontwikkeling van de benodigde radiofarmaca. Van kleine moleculen tot proteïnen kunnen radioactief gelabeld worden en kunnen op die manier gebruikt worden voor diagnostiek alsmede voor therapie. Het vak radiofarmacochemie behelst de wetenschap en techniek van het ontwikkelen van deze radiofarmaca. Organische chemie, coördinatiechemie en analytische chemie vormen de basis voor de radiofarmacochemie, naast farmacochemie zelf. Het college zal de radiochemie van veelgebruikte radio-isotopen behandelen, belangrijke aspecten van de ontwikkeling van radiofarmaca belichten en tevens zal aandacht worden besteed aan de specifieke problematiek van bloedplasmametabolietenanalyse van radiofarmaca. Daarnaast wordt toegelicht hoe de radiofarmaca gebruikt worden en waar dat gebruik toe leidt in de Nucleaire Geneeskunde Tevens zal er zal een excursie georganiseerd worden naar de betrokken centra van het VU Medisch Centrum. Het college zal gedeeltelijk in het Engels worden gegeven. 20 uur hoorcolleges, bezoek aan centra op het VUmc (Radionuclidencentrum en de afdeling Nucleaire Geneeskunde & PET Research), zelfstudie. Er zal een syllabus ter beschikking komen, tevens zullen wetenschappelijke artikelen gebruikt worden . Tevens zal via Blackboard cursusinformatie ter beschikking komen. De beoordeling zal plaatsvinden op basis van een schriftelijke tentamen. 3F Deelnemers aan dit college dienen Organisch I en II te hebben gevolgd, Examenonderdelen

211

alsmede bioanalytische chemie en bioanalyse van eiwitten. naam code docenten studiepunten periode inhoud

Risicomanagement 400578 dr.ir. E.M.M. Winands; prof.dr. H.M.P. Kersten 3 6 In dit vak staat het kredietrisico van financiële instellingen centraal. Kredietrisico ontstaat doordat een tegenpartij van een instelling mogelijk niet aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen. Het college start met een algemeen overzicht van bedrijfsrisico's, maatstaven daarvoor en hoe daarmee om te gaan. Binnen een bank wordt kredietrisico ruwweg als volgt geanalyseerd: • Allereerst modelleert de bank per individuele tegenpartij het bijbehorende kredietrisico. Men is dan niet alleen geïnteresseerd in de kans dat een tegenpartij failliet gaat, maar ook in de impact die dit heeft op de bank. • Vervolgens berekent de bank op basis van deze analyses het kredietrisico voor de gehele portefeuille. De bank berekent zowel de verwachte verliezen als de onverwachte verliezen waarvoor een bank een buffer dient aan te houden. De grootte van deze buffer bepaalt de solvabiliteit van de bank. Beide stappen zullen uitgebreid behandeld worden in het vak Risicomanagement. Het college is praktijkgericht en zal aansluiting proberen te vinden bij actuele problemen van financiële instellingen. literatuur Bluhm, C., Overbeck, L., Wagner, C. .An introduction to credit risk modeling. Crystal Ball toetsing opdrachten en schriftelijk tentamen doelgroep 1BWI

naam code docent studiepunten periode inhoud werkwijze literatuur toetsing doelgroep

Ruimtelijk redeneren 401034 dr. F. Heinloth 3 5 Aan bod komen onderwerpen uit de lineaire algebra en tevens worden toepassingen hiervan besproken. Hoorcollege en werkcollege. Wordt nader bekend gemaakt. Schriftelijk tentamen. 2AI, 2I

naam code coördinator studiepunten docent

Science educatie en oriëntatie op het beroep van leraar 991010 drs. M.N.S. Vossen 6 Diverse docenten (De cursus wordt verzorgd door docenten van het Onderwijscentrum VU.) periode maart 2010

212


doel

inhoud

werkwijze

toetsing doelgroep

opmerkingen

subject code docent credits

Studenten maken kennis met het beroep van eerstegraads docent in het voortgezet onderwijs en kunnen doordacht een antwoord geven op de vraag: Ben ik geschikt voor dit beroep? • Studenten oefenen met diverse educatieve werkvormen: (wetenschappelijke) presentatie, workshop, onderwijs en onderzoek in de klas. • Studenten kennen een aantal aspecten van de doelgroep (jongeren tussen de 12 en 18 jaar) die van belang zijn voor educatie. De cursus bestaat uit werkcolleges en een stage op een school voor voortgezet onderwijs. De stage is het belangrijkste onderdeel van de cursus, deze voer je uit samen met een medestudent. In totaal zal de stage ongeveer 10 dagen in beslag nemen. Tijdens de werkcolleges komen de volgende onderwerpen aan de orde: • Hoe bouw je een presentatie op, hoe kom je over? • Hoe vertaal je (wetenschappelijke) informatie naar het niveau van je doelgroep? • Aspecten van het schoolvak, didactiek, pedagogiek en leraarschap; • Wat is het verschil tussen presenteren en onderwijzen? • Hoe krijg je je doelgroep actief? • Oefenen in het geven van een wetenschappelijke presentatie (bijvoorbeeld over je bachelorproject). Tijdens de stage onderneem je in elk geval de volgende activiteiten: • observeren van lessen; • zelf minimaal vier lessen geven, in zowel onderbouw als bovenbouw; • uitvoeren van een klein onderzoek; • zo veel mogelijk deelnemen aan alle activiteiten op school en zo (hernieuwd) kennis maken met het voortgezet onderwijs vanuit het docenten perspectief. Tijdens de cursus houd je een logboek bij en verwerk je opdrachten in een digitaal portfolio. Door regelmatige reflectie leer je optimaal van je ervaringen en krijg je een goed inzicht in je eigen mogelijkheden. Werkcolleges en stage vormen samen een voltijds programma, het is niet mogelijk gelijktijdig andere colleges te volgen. Beoordeling geschiedt op basis van het portfolio, het logboek en de stage en het afsluitend eindgesprek. Deelname aan de cursus staat open voor derdejaars bachelorstudenten van de faculteiten Exacte Wetenschappen en Aard- en Levenswetenschappen. De cursus wordt aangeraden voor studenten die overwegen de lerarenopleiding te gaan volgen binnen de masteropleiding (E-variant) of aansluitend op hun masteropleiding. Ook voor studenten die vaardigheden op willen doen in het verzorgen van wetenschappelijke presentaties is de cursus interessant. • Aanmelding via TIS (zoek bij "aanmelden cursus" onder "IDO") minimaal vier weken voor het begin van de cursus. • Meer informatie is te verkrijgbaar bij Monique Vossen: [email protected], of te vinden op www.onderwijscentrum.vu.nl •

Scientific Communication in Computer Science 400060 dr. B. Crispo 2 Examenonderdelen

213

period 5 aim Student shall learn how to present their work in written reports (e.g. a thesis) as well as in oral presentations. content The course consists of four lecture sessions about the writing of reports (specifically for computer science) and about giving a talk. Afterwards, each student is required to write a report about a specific topic from computer science. Students are also required to give an oral presentation of about 20 minutes about the same topic. Reports and presentation will be based on articles from the scientific literature. Presence in all sessions is mandatory. The grade will be determined based on the written article and the given presentation. form of tuition Four classroom sessions, writing a report, giving an oral presentation. literature J. Zobel, Writing for Computer Science, Second Edition, Springer, 2004 available from STORM mode of assessment The written report contributes 3/4 to the final grade; the talk contributes 1/4. Both report and talk have to be delivered in order to get the credit points. entry requirements Basic computer science as from the first study years target audience 3I remarks • Registration for this course is compulsory via TIS (https://tisvu.vu.nl/tis/menu), one week prior to the start. • The course is intended as preparaton for writing and presenting both the bachelor's an master's theses. It is therefore given in English. Your paper and talk are supposed to be in English as well • http://www.cs.vu.nl/~crispo/teaching/index.html naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze


Seminar 401035 Diverse docenten 3 5 Een seminar heeft tot doel de student kennis te laten nemen van de nieuwste wetenschappelijk ontwikkelingen op een specifiek onderzoeksterrein van Informatica. Daarbij worden tevens vaardigheden getrained die noodzakelijk zijn om in dergelijke seminars in de werkelijkheid te participeren. Aan de hand van een onderzoeker van de afdeling Informatica, zal gedurende een periode een specifiek onderwerp uitgediept worden waarbij de student gevraagd zal worden onderdelen te bestuderen en daarvan verslag te doen. In een aantal colleges zullen studenten onderdelen van een vantevoren bepaald onderwerp presenteren, waarbij van participerende studenten een actieve houding gevraagd wordt door het stellen van vragen en het initieren van discussies. Te selecteren artikelen. Wordt nader bekend gemaakt, maar zal zeker de inspanning en houding van de student omvatten. 2I

subject Services Logistics 214


code credits contact period co-ordinator lecturers aim

61332060 6 34 hours (10 casecollege, 24 lecture) 4 prof.dr. A.R. van Goor prof.dr. A.R. van Goor; dr.ir. K.S. de Smidt-Destombes • The introduction of a number of logistics concepts that can be used for a logistics screening of production, trade and distribution companies • To be able to calculate with different logistics tools • A first introduction into Supply Chain Management content Logistics concept of purchasing, production, distribution and reverse logistics: • Terms and definitions in logistics; logistics costs • Competitive strategy and logistics • Interfaces with marketing, procurement and ICT • Integrated logistics concept • Demand forecasting and inventory control Logistics Subsystems : • Purchasing logistics and E-procurement • Production logistics, MRP, JIT and OPT • Distribution logistics, DRP, E-logistics • Reverse logistics and Sustainability Supply Chain Management: • Terms and definitions • Supply Chain Logistics • SCM trends and research Service Logistics: • Service Level Agreements: Performance measures • Maintenance concept • Inventories and Spare Parts management literature • Visser, H.M. e.a., Logistics: Principles & Practise. Groningen: Wolters, 2006, ISBN 90.207.3304.4. • Electronic reader with selected articles examination format written interim examination 70 percent case 10 percent working paper 20 percent naam code docent studiepunten periode doelgroep

Signalen en systemen 420518 dr. I.H.M. van Stokkum 2 6 2N, 2WN

naam Simulatie code 400390 docent dr. A.A.N. Ridder Examenonderdelen

215

studiepunten 3 periode 2 doel De basisprincipes van discrete-event simulatie te behandelen en de student deze principes te laten toepassen in zelf geschreven C++ programma's. inhoud Inzicht in de random generator en het trekken uit kansverdelingen wordt eerst gegeven. Het principe van discrete-event simulatie wordt toegelicht aan de hand van een concreet wachttijdmodel met meerdere bedieningsstations. Zowel simulatieproblemen met een duidelijk afgebakende planningsduur als simulatieproblemen met een onbegrensde planningsduur komen aan de orde alsmede de bijbehorende statistische methoden om een verantwoorde statistische analyse van de output van het simulatieprogramma te geven. Tijdens het college moeten een aantal simulatieprogramma's geschreven worden voor concrete toepassingen. werkwijze Hoor/werk college literatuur Tijms, H.C., Inleiding in de Operationele Analyse, tweede druk. Epsilon, Utrecht, 2004. toetsing Praktische werkstukken tijdens de collegeperiode met inachtneming van gestelde deadlines. doelgroep 3BWI voorkennis Kansrekening, Statistiek, C/C++ opmerkingen De laatste grotere werkopdracht mogen studenten in groepjes van twee uitvoeren. naam code docent studiepunten periode doel


Sociale en economische aspecten van de genetwerkte wereld 400546 dr. L. Hollink 3 1 Inzicht verkrijgen in relevante aspecten van genetwerkte informatiesystemen. De nadruk ligt op de relatie tussen de Informatietechnologie aan de ene kant en sociale en economische factoren die hiervoor van belang zijn aan de andere kant. Dit is een inleidend college voor studenten IMM waarbij de relatie tussen de verschillende aspecten van de IMM-opleiding, te weten informatie, multimedia en management, centraal staat. Hoorcollege waarbij telkens één ICT-applicatie centraal staat. Wekelijkse werkgroep-bijeenkomst van twee uur waarin relevante artikelen besproken worden. Uitvoeren van wekelijkse opdrachten. Hoorcollege en werkgroep Uitgereikte artikelen Beoordeling van ingeleverde opdrachten. 1IMM Zie ook blackboard pagina.


Sociale netwerken en organisaties 708111 drs. M.C. de Klepper; dr. F. Agneessens 5 1e helft 2e semester Kennis verkrijgen van begrippen uit de netwerktheorie en de toepassing van

inhoud

216


netwerk methoden op intra- en interorganisationele processen. inhoud Veel organisatieonderzoek omhelst tegenwoordig het in kaart brengen en analyseren van informele en soms formele netwerken. Te denken valt aan adviesnetwerken (wie gaat naar wie voor advies?), vertrouwensnetwerken (wie vertrouwt wie?) of communicatienetwerken (wie praat met wie?), maar ook interorganisationele netwerken (welke organisatie werken samen?). Netwerkonderzoek is soms beschrijvend, soms verklarend van aard. De relatie met centrale begrippen uit de organisatietheorie zoals macht, controle en vertrouwen wordt gelegd om zo te begrijpen waarom binnen organisaties personen, teams en eenheden relaties aangaan, communiceren, welke factoren succes of falen van deze relaties beïnvloeden, et cetera. Om dit type onderzoek te kunnen begrijpen wordt in dit blok een methodische introductie gegeven van de basisbegrippen van netwerkonderzoek, zoals reciprociteit, transitiviteit, equivalentie, cliques en centraliteit. Daarnaast wordt uitgebreid aandacht geschonken aan inhoudelijke toepassingen van netwerkonderzoek binnen organisaties zodat duidelijk wordt hoe en waarom deze basisbegrippen van belang zijn om gedrag binnen organisaties te begrijpen. werkwijze Hoorcollege. literatuur De literatuur wordt via de website bekend gemaakt. toetsing Testimonium op basis van een schriftelijk tentamen doelgroep derdejaars Bachelorstudenten opmerkingen Intekenen voor het vak is verplicht, zie voor intekendata de facultaire website www.fsw.vu.nl/roosters subject code docent credits period inhoud


toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

Software Modeling 401016 dr. P. Lago 6 4 Het ontwikkelen van software systemen is ingewikkeld; ze zijn groot, en het is van te voren vaak niet duidelijk wat ze precies moeten doen. Het doel van software modeling is om moderne, complexe software systemen op een systematische wijze te modelleren. In het college zal worden ingegaan op een aantal veel toegepaste software modelleringsmethoden en technieken. De studenten zullen leren welk techniek geschikt is voor welk probleem, hoe het probleem in modellen is vast te leggen, hoe modellen gebruikt worden om over software te redeneren, en hoe ze gebruikt worden om ideeën en plannen met andere stakeholders te bespreken. Hoorcollege in voorbereiding voor het vak Project Websystemen (401033). Vliet, H. van, Software Engineering, Principles and Practice, John Wiley third edition, 2008. Martin Fowler, UML Distilled 3rd edition. Addison Wesley, 2003. Material handed out by the lecturer and on Blackboard. Schriftelijk, werkopdrachten tellen mee voor het eindcijfer. De specifieke regels van de toetsing worden in het eerste college verteld en gepubliceerd op Blackboard. 2I, 2IMM, 2BWI, 3AI Veronderstelde voorkennis: programmeren (bv. java of C/C++). Inschrijven voor dit vak is verplicht via Blackboard and via TIS https://tisvu.vu.nl/tis/menu tot 2 weken voor aanvang. Examenonderdelen

217

Voor meer informatie zie Blackboard: http://bb.vu.nl. naam code docenten studiepunten periode doel inhoud


toetsing

doelgroep naam code docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep opmerkingen 218

Spectroscopie 435064 dr. F. Ariese; prof.dr. M.H.M. Janssen 6 1 Het doel van deze cursus is om inzicht en praktische vaardigheden te verwerven op het gebied van optische moleculaire (laser)spectroscopie. De achtergronden van de verschillende spectroscopische technieken worden behandeld, waarbij verbanden worden gelegd met fundamentele fysischchemische eigenschappen van moleculen. De volgende technieken zullen aan bod komen: UV-Vis absorptiespectroscopie, vibratiespectroscopie (infrarood en Raman), fluorescentiespectroscopie, en laserspectroscopische technieken in de gas- en de gecondenseerde fase. Toepassingen van de diverse technieken binnen het huidige scheikundige onderzoek zullen tijdens het college en practicum aan bod komen. Spectroscopische berekeningen en interpretatie van spectra zullen worden geoefend tijdens werkcolleges. Het practicum wordt afgesloten met een symposium waar de resultaten worden gepresenteerd en besproken aan de hand van voordrachten en posters. Hoorcollege, werkcollege en practicum. D.C. Harris, Quantitative chemical analysis (achtergrondkennis, hoeft niet apart te worden aangeschaft). G.R. van Hecke & K.K. Karukstis, A guide to lasers in chemistry Collegedictaat. De theorie wordt getoetst door middel van een schriftelijk tentamen. Tijdens de cursus wordt een tussentoets gegeven, waarmee een bonus kan worden verdiend. Het practicum wordt beoordeeld aan de hand van uitvoering, verslagen en presentaties tijdens het slotsymposium. 3S Spectroscopische detectie- en identificatietechnieken 435470 prof.dr. C. Gooijer; dr. F. Ariese; dr. G. van der Zwan 12 In overleg met docenten. Het doel is het verwerven van practisch en theoretisch inzicht omtrent een bepaald thema aan de hand van het zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. Het ontwikkelen van nieuwe spectroscopische technieken die voor analytische toepassingen kunnen worden gebruikt. Het gaat hier met name om laser detectiesystemen voor de chromatografie of electroforese en op Raman spectroscopische en hoge-resolutie spectroscopie systemen voor de specifieke en gevoelige detectie van organische verbindingen. Zelfstandig opzetten en uitvoeren van een onderzoeksproject. Practische handleidingen en basisliteratuur. Eindverslag en presentatie. 3S, 3F Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid Exacte wetenschappen

naar 18 studiepunten (vakcode 435119) of 24 studiepunten (vakcode 435121). subject code lecturer credits period aim content


Statistical Data Analysis 401029 prof.dr. M.C.M. de Gunst 6 1 and 2 To acquaint the students with the theory and application of several widely used statistical analysis techniques. This is an advanced level statistical data analysis course that builds on the introductory course 'Algemene Statistiek'. The course introduces the students to several widely used statistical models and methods, and the students are taught how to apply these tools to real data while using the statistical software package R. The following subjects are covered: • summarizing data; • investigating the distribution of data; • robust methods; • non-parametric methods; • bootstrap; • two-sample problems; • contingency tables; • multivariate regression. Lectures, exercises with computer, discussion of exercises. Lecture notes. Via weekly homework assignments and written exam. Algemene Statistiek (400004) or Algemene Statistiek voor BWI (400218). 3W, mMath, 3BWI Please note: admission is limited; enrollment via TIS, https://tis.vu.nl/tis/menu , is compulsory.


Statistiek voor Natuurkunde 401025 dr. M.A. Jonker; dr. W. Kager 3 3 Studenten bekend maken met basisbegrippen in de statistiek om data te kunnen analyseren en optimale experimenten op te kunnen zetten. inhoud In de statistiek wil men op grond van waarnemingen uitspraken doen over de kansverdeling waaruit deze waarnemingen afkomstig zijn. In dit college wordt een overzicht gegeven van de basisbegrippen. Deze worden geïllustreerd met voorbeelden uit de parametrische statistiek, dat wil zeggen dat de kansverdeling op één of meer parameters na bekend is. Aan bod komt: schattingstheorie, toetsingstheorie, de constructie van betrouwbaarheidsintervallen experimental design en goodness of fit methoden. Nadruk zal gelegd worden op veel gebruikte modellen in de natuurkunde zoals lineaire en niet lineaire regressie modellen. Gebruik van het computerpakket R staat centraal tijdens dit college; behandelde theorie zal worden geïllustreerd met simulaties in R en de student zal ook zelf data moeten analyseren en experimenten moeten opzetten. Examenonderdelen

219


inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode doel inhoud werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

220

Hoorcollege en werkcollege. Wordt later bekend gemaakt Inleveropdrachten met mondeling. 2N Statistiek voor SBI en F 420223 dr. C.M. Quant 6 1 en 2 In dit college worden basisbegrippen uit de kansrekening en statistiek behandeld. De student is na dit college in staat om statistische analyses te interpreteren en kan ook zelf eenvoudige statistische analyses uitvoeren met behulp van Excel en SPSS. We beginnen met beschrijvende statistiek. Daarna behandelen we een aantal basisbegrippen uit de kansrekening. Hierbij komen in ieder geval stochasten, verwachting, variantie, covariantie, onafhankelijkheid, de regel van Bayes, belangrijke kansverdelingen en de centrale limietstelling aan bod. Vervolgens houden we ons bezig met statistische technieken zoals schatten en toetsen, betrouwbaarheidsintervallen en lineaire regressie. We analyseren datasets met behulp van de computerprogramma's SPSS en Excel. Hoorcollege, werkcollege en computerpracticum. Berenson, Levine and Krehbiel: Basic Business Statistics, Concepts and applications, 11th edition. Schriftelijke deeltentamens en computeropdrachten 2SBI en 2F Sterrenkunde I 420202 prof.dr. H.F. Henrichs 3 1 Een breed inzicht te verwerven in de moderne sterrenkunde, met name het zonnestelsel. Dit betreft zowel de basiskennis als ook de aandachtsgebieden van hedendaags onderzoek. Zonnestelsel, zon, planeten met hun satellieten en kleinere hemellichamen, getijdenwerking, zonnewind. College en werkcollege zijn geïntegreerd. Wordt nader bekend gemaakt. Schriftelijk tentamen. Deel van het cijfer voor het werkcollege telt mee voor het tentamencijfer. 2N, 3N en belangstellenden. Vereiste voorkennis voor deelname aan het tentamen: Mechanica en Relativiteitstheorie. Inschrijving verplicht via Blackboard.Voor belangstellenden die het college Mechanica en relativiteitstheorie niet hebben gevolgd is het mogelijk een aangepast programma van 2 studiepunten te volgen met minder werkcolleges en een aangepast tentamen. Exacte wetenschappen


werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen


inhoud


Sterrenkunde II 420204 prof.dr. H.F. Henrichs 3 5 Een breed inzicht te verwerven in de moderne sterrenkunde, met name sterren en sterrenstelsels. Dit betreft zowel de basiskennis als ook de aandachtsgebieden van hedendaags onderzoek. Sterren, bouw en evolutie, stervorming, eindstadia (witte dwergen, neutronensterren, zwarte gaten). Structuur van het Melkwegstelsel, dynamica, populaties, interstellaire materie. Sterrenstelsels, en inleiding tot de kosmologie. College en werkcollege zijn geïntegreerd. Kutner M.L., Astronomy: A Physical Perspective. Cambridge University Press, 2003. ISBN 0521529271 paperback. Schriftelijk tentamen. Deel van het cijfer voor het werkcollege telt mee voor het tentamencijfer. 1N, 1WN en belangstellenden. Sterrenkunde 1 Inschrijving verplicht via Blackboard. Voor belangstellenden die het college Mechanica en relativiteitstheorie niet hebben gevolgd is het mogelijk een aangepast programma van 2 studiepunten te volgen met minder werkcolleges en een aangepast tentamen. Stochastische methoden 400391 dr. D.A. van der Laan 4 4 In deze cursus staan stochastische modelbouw en toepassingen met name op wachttijdproblemen centraal en niet zozeer de diepte van de wiskunde hierachter. Het doel van de cursus is een gedegen basiskennis aan te brengen over Markov ketens. Dit is praktisch gezien de meest belangrijke klasse van stochastische processen met toepassingen op velerlei gebied. Het discrete-tijds Markov keten model wordt eerst besproken met aandacht voor zowel het tijdsafhankelijke gedrag als het evenwichtsgedrag. In discrete-tijds Markov ketens kan de toestand van het dynamische systeem alleen op vaste tijdstippen veranderen. Vervolgens wordt het contine-tijds Markov keten model besproken waarin de toestand op elk tijdstip kan veranderen. De nodige aandacht zal worden gegeven aan toepassingen op wachttijdsystemen zoals het Erlang wachtmodel en het Erlang verliesmodel. Voor continue-tijds Markov ketens is ook kennis van het Poisson proces vereist en dit belangrijke telproces zal dan ook behandeld worden in de cursus. Hoor/werkcollege. Tijms, H.C., Inleiding in de Operationele Analyse, tweede druk. Epsilon, Utrecht, 2004. Schriftelijk tentamen. 3BWI Examenonderdelen

221

voorkennis Kansrekening 1 en 2 voor BWI. naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis subject code credits contact period co-ordinator lecturer aim

content

222

Stochastische processen 401026 dr. R. Bekker 3 1 Het aanbrengen van een gedegen basiskennis rond Poisson processen en Markov ketens. Een gevoel geven voor de toepassing van stochastische processen bij de analyse en optimalisering van bedrijfsprocessen. In eerste instantie wordt veel aandacht besteed aan het werken en rekenen met de exponentiele verdeling. Daarna worden Poisson processen, Markov ketens (discrete tijd) en Markov processen (continue tijd) besproken. Daarnaast zal er aandacht worden besteed aan stochastische wandelingen (random walks). De toepassing van de genoemde processen bij de analyse en optimalizatie van bedrijfsprocessen zal eveneens aan de orde komen tijdens de cursus. Hoor/werkcollege. S.M. Ross. Introduction to Probability Models (9th ed.). Schriftelijk tentamen. 2BWI Kansrekening I en II voor BWI. Strategic Management and the Strategy Process 61312030 6 24 hours (24 lecture) lectures plus group presentation 4 drs. M.M. Rietdijk drs. M.M. Rietdijk (prof. Kees van der Heijden, Martien van Winden MBA) After this course students are able to: • Describe and explain recent approaches of strategic management - as scientific field - and apply these to problems in the professional field of strategic management • Search, select and critically assess scientific publications in the field of strategic management • Analyze the strategy process in an organization, to facilitate strategic conversations and to formulate and implement a strategy • Present and write a group report This course is focused on recent developments in the scientific field of strategic management and the professional application of Scenario planning. Scenario planning helps organizations develop more than one long term perspective on their environment and core business. The course follows Structuring Organizations of the first year and Strategy Development, Implementation and Evaluation of the second year. In the first part of this course you will study different strategic schools. During the second part you will learn to formulate and implement strategy by the Scenario learning approach. You will deepen and apply your knowledge Exacte wetenschappen

about Strategic Management at a real life firm. • Heijden, Kees van der, Scenarioplanning. 2nd edition, Wiley, 2005. • Rietdijk, Marius & Martien van Winden, Slag om de toekomst. Bedrijfsstrategieen voor goede en slechte tijden. Balans, 2003 (recommended for Dutch students). examination format written interim examination about the book and (guest)lectures 50 percent presentation group presentation (sufficient/insufficient), group report 50 percent literature

naam code docent studiepunten periode doelgroep

Structure of Matter 420507 dr. D. Iannuzzi 6 3 3SBI


Structuur der materie: subatomaire fysica 420110 prof.dr. J.F.J. van den Brand 3 2 • Inleiding elementaire deeltjes en wisselwerkingen • Eigenschappen elementaire deeltjes (massa, spin en levensduur) • Structuur van hadronen (verstrooiingstheorie, Diracvergelijking, QED) • Symmetrieen (lokale ijsymmetrie, isospin, lepton- en baryongetal, quarkmodel, discrete symmetrieen - C, P en T) • Deeltjes-astrofysica (kosmische straling, neutrino's, nucleonsynthese, Big-bangmodel, 3K straling, gravitatiegolven) literatuur Griffiths D., Introduction to Elementary Particles. toetsing Schriftelijk tentamen. doelgroep 3N, 3WN


Structuurbiologie 430080 dr. B.C. Oostenbrink 6 2 Het verkrijgen van inzicht in de moleculaire elementen die de basis vormen van de structuur en functie van biomoleculen. Tevens, het opdoen van kennis over de methoden die gebruikt worden om de structuur en functie van eiwitten te analyseren. inhoud Er wordt begonnen met het bespreken van de moleculaire eigenschappen van structurele elementen van DNA, lipiden en eiwitten zoals alpha-helices, betastrands en beta-sheets, en veelvoorkomende motieven zoals coiled-coils, beta-barrels, helix-turn-helix e.a.. De krachten en interacties die bepalend zijn voor de structuur, de functie en de flexibiliteit van eiwitten zullen hierbij besproken worden. Tevens worden de grondbeginselen en toepassingen van een aantal van de technieken die gebruikt wordt om de macromoleculaire structuur experimenteel te bepalen en de dynamische structuurveranderingen Examenonderdelen

223


zichtbaar te maken, behandeld. Daaronder vallen de NMR spectrometrie, kristallisatie gecombineerd met Röntgen diffractie, fluorescentie spectroscopie en elektronen en licht microscopie. Ook zullen de principes van computationele structuur bepaling, in het bijzonder eiwit modelering en dynamiek behandeld worden. Hoorcolleges, zelfstudie, opdrachten. Carl Branden and John Tooze, Introduction to protein structure, 1999, Garland publishing. Schriftelijk tentamen. 3MNW, 3S, 3F Project Kanker (MNW), Cursus Biochemie (S/F).

naam Studie en loopbaan code 400136 coördinatoren drs. H.J.M. van Goor-Balk (voor 3W en 3BWI); drs. M. Touwen; O.W. Schrofer (voor 3I en 3KI) studiepunten 1 periode Afhankelijk van opleiding. doel Oriëntatie op vervolgstudie (masters) en arbeidsmarkt. inhoud Zelfonderzoek; wie ben je, wat wil je, wat kun je. Zelfstandige oriëntatie op vervolgstudie en arbeidsmarkt (vacatures, werkvelden, internet, informatiewinning bij bedrijven en overheden). Elke deelnemer regelt zelfstandig een netwerkgesprek. Schriftelijke en mondelinge rapportage over zelfonderzoek, arbeidsmarktonderzoek, netwerkgesprek en motivatie/ keuze vervolgstudie. werkwijze Vijf werkgroepbijeenkomsten, zelfonderzoek, zelfstandig arbeidsmarktonderzoek (netwerkgesprek), schrijven van een kort verslag en een korte mondelinge presentatie hierover. toetsing Schriftelijk verslag, mondelinge presentatie en attitude. Voldoende noodzakelijk voor alle drie de onderdelen. Bij herhaalde afwezigheid tijdens de contacturen wordt het studieonderdeel als onvoldoende beoordeeld. doelgroep 3I, 3W, 3BWI, 3KI opmerkingen Aanwezigheidsplicht bij de bijeenkomsten. Zie voor uitgebreide informatie: Blackboard-site Studie en Loopbaan. naam code coördinator studiepunten periode doel inhoud

Synthese en structuuranalyse 435550 dr.ir. R.V.A. Orru 12 In overleg met de docenten. Zelfstandig onderzoek. In dit project zal op een geintegreerde wijze binnen de sectie OAC gewerkt gaan worden. Tijdens het praktisch werk aan een meerstaps-synthese komt een aantal aspecten van organisch chemisch onderzoek aan de orde: karakteriseren van verbindingen (spectroscopie), bepalen van eigenschappen (rekenen) en mechanistisch onderzoek (kinetiek). werkwijze Zelfstandig onderzoek binnen de sectie. literatuur Wordt per project aangegeven. toetsing Het project wordt afgesloten met schriftelijke en mondelinge verslaglegging

224


(proeve van bekwaamheid). doelgroep 3S, 3F voorkennis 435090 : Organische chemie 1 435160 : Organische chemie 2 435140 : Anorganische chemie 1 435290 : Anorganische chemie 2 435192 : Practicum Synthese opmerkingen Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435128) of 24 studiepunten (vakcode 435129). naam code docent studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis subject code lecturer credits period aim

Synthese practicum 435192 dr. J.C. Slootweg 6 2F: 1; 2S: 2 Het doel van het practicum is de student vaardigheid bij te brengen in de preparatieve organische en (in mindere mate) anorganische chemie, alsook een beeld te geven hoe de (an)organisch chemicus zijn experimentele resultaten verkrijgt. Tijdens dit practicum ligt aanvankelijk het accent op het aanleren van een aantal basale isolatie- en zuiveringstechnieken zoals kristalliseren, destilleren, sublimeren, extraheren, chromatografie (GLC, kolomchromatografie). Deze technieken worden geleerd tijdens een aantal eenstapssyntheses, die tevens de collegestof illustreren. De syntheses worden deels op macroschaal (2-10 g) en deels op microschaal (50-100 mg) uitgevoerd. In de eerste periode wordt tevens het werkcollege spectroscopische technieken gegeven, ten behoeve van de interpretatie van de in de loop van het practicum op te nemen IR, UV, NMR, en ook massaspectra. Later worden enkele meerstapssyntheses uitgevoerd, waarbij het van belang is elk tussenproduct goed te zuiveren en te karakteriseren. De meeste experimenten kennen een 'probleem-oplossende' aanpak, waarbij aandacht wordt besteed aan onderzoeksmethodiek. De student werkt individueel binnen een groep o.l.v. een assistent. J.W. Lehman, Multiscale Operational Organic Chemistry, Prentice Hall, second edition, 2009. Tijdens het practicum beoordeelt de assistent experimentele vaardigheid, zelfstandigheid, theoretische voorbereiding, labjournaal en verslag. 2S, 2F Organische chemie I en II. Systems Programming 400377 dr.ir. G.E.O. Pierre 6 1 The goal of this course is to prepare students for lab assignments in computer systems, such as those related to operating systems, compiler construction, network programming, and computer networks. After attending this course, the student should be able to develop, test, and debug systems Examenonderdelen

225

programs written in C under Linux. content The course is a combination of lectures and lab assignments. During the lectures, the student is taught how to program in C, assuming he/she already has programming skills in Java. In addition, particular attention will be paid to networking, testing and debugging. form of tuition 9 lectures, in combination with several lab assignments to be returned during the study period. Extensive help will also be provided by ways of questions and answers sessions, and a discussion mailing-list. remarks Registration for this course is compulsory via the class Web site, http://www.cs.vu.nl/~gpierre/courses/sysprog/, two weeks prior to the start. subject code credits contact

period lecturer aim

content form of tuition

literature examination format

entry requirements

Technology and Innovation 61312040 6 36 hours (12 active learning methods, 12 lecture, 12 supporting lecture) interactive assignment sessions. plenary analysis sessions (including film material, interactive analysis, example development and case study feed-back) 1 prof.dr.ir. B.A.G. Bossink The course offers a framework for thinking about innovation across technological, market and organizational perspectives. It focuses on the resources, organization and processes of innovation. The course explains how an organization can keep innovating within and across the organizational boundary, and how such innovation affects the organization and society. Innovation strategy, national and competitive environments, innovation processes, innovation alliances, corporate innovative venturing, innovative organizations, organization designs for innovation. The lectures focus on an introduction and explanation of the theory. These prepare for the exam. The plenary analysis sessions focus on the explanation and discussion of both theory and assignment. These prepare for both the exam and the assignment. The interactive assignment sessions concentrate on the group assignments (3 students per group). These prepare for the assignment. • Paul Trott, Innovation Management and New Product, 4th edition, 2008. London: Prentice Hall. • Scientific articles published on the T&I Blackboard site written interim examination (60 %) and group-based assignment (40%). The theory is examinated in an individual exam. The application of the theory is graded in a group-based assignment. Students of Business Administration and students Science, Business and Innovation will be mixed in the group-based assignment. • Students Business Administration: Strategy and Environment • Students Science, Business and Innovation: one of the Innovation Projects

naam Thema: Toegepaste Cognitieve Psychologie code 812051 226


studiepunten periode docent doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing naam code docent studiepunten periode doel inhoud

werkwijze


6 5 en 6 prof.dr. A.W. Bronkhorst Kennismaken met hoe cognitieve psychologie in de praktijk kan worden toegepast. In de cursus komen een aantal centrale thema's in de toegepaste cognitieve psychologie aan de orde. Onderzoek in de toegepaste cognitieve psychologie wordt ook wel ergonomie of Human Factors onderzoek genoemd. Daarnaast is er aandacht voor juridisch beslisgedrag, met name bij bewijsgaring en in rechtzaken. De cursus wordt afgesloten met een excursie naar het belangrijkste human factors laboratorium TNO Technische Menskunde in Soesterberg. Hoorcollege en werkcollege, eigen onderzoek opzetten, paper presenteren en excursie naar TNO. Wickens, C.D., Lee, J., Liu, Y.D. en Gordon-Becker, S. (2004); An introduction to Human factor engineering Prentice Hall, ISBN: 10-0131837362. Tentamen, presentatie. Tentamen met open vragen. Presentatie van eigen onderzoek wordt meegenomen bij de bepaling van het eindcijfer. Theoretische chemie (eindproject) 435540 prof.dr. L. Visscher 12 In overleg met de docenten. Het aanleren van de vaardigheden die gebruikt worden in de quantumtheoretische chemie. Het doen van berekeningen om een beter inzicht te krijgen in moleculaire structuur, reactiemechanismen of spectroscopie is niet meer weg te denken uit de moderne chemie. In dit bachelorproject wordt onder gekeken naar hoe de theorie achter deze methoden tot stand komt en hoe deze theorie kan worden gebruikt in moderne quantumchemische software (ADF, DIRAC). Daarnaast krijgt de toepassing en validatie van recent ontwikkelde methoden veel aandacht. Actuele onderwerpen die aan bod kunnen komen zijn subsysteem dichtheids¬functionaaltheorie, ab initio moleculaire dynamica, responstheorie, chemie en spectroscopie van f-elementen lanthanides, actinides). De student krijgt in de eerste weken een verdieping van de stof die aan de orde is gekomen in de cursus Computational Chemistry. Hierbij zal de nadruk liggen op technieken die relevant zijn voor het gekozen onderzoeksproject. Daarna worden deze methoden toegepast in een onderzoeksproject onder dagelijkse begeleiding van een van de promovendi en/of postdocs van de sectie. P.W. Atkins, Molecular Quantum Mechanics, 3rd ed., Oxford University Press. Selectie van recente review artikelen. Toetsing geschiedt op basis van een onderzoeksverslag 3S, 3F Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435126) of 24 studiepunten (vakcode 435127). Examenonderdelen

227




228

Theoretische chemie I 435194 prof.dr. E.J. Baerends 3 3 en 4 Verkrijgen van inzicht in de theorie van de moleculaire kwantummechanica. De collegestof van Theoretische Chemie I (en II) is neergelegd in een dictaat dat bij de VU-boekhandel aangeschaft moet worden. Delen uit P. Atkins, Physical Chemistry vormen een aanvulling daarop (Engel en Reid, Physical Chemistry kan ook dienen). De onderwerpen die behandeld zullen worden zijn: principes van de quantummechanica, Schrödinger vegelijking voor de golffunctie en eerste toepassingen daarvan. Hoorcollege 16 uur; werkcollege 16 uur. Collegedictaat. Ook gebruikt Atkins, Physical Chemistry of (naar eigen keuze) Engel en Reid, Physical Chemistry De stof zal schriftelijk worden getentamineerd. 2S Theoretische chemie II 435195 prof.dr. E.J. Baerends 3 4 Verkrijgen van inzicht in de theorie van de moleculaire quantummechanica. De collegestof van Theoretische Chemie II (en I) is neergelegd in een dictaat dat bij de VU-boekhandel aangeschaft moet worden. Delen uit P. Atkins, Physical Chemistry vormen een aanvulling daarop (Engel en Reid, Physical Chemistry kan ook dienen). De onderwerpen die behandeld zullen worden zijn: De elektronenstructuur van atomen. Variatietheorema, seculairvergelijking en chemische binding in twee-atomige moleculen. De toepassing van (kwalitatieve) MO-theorie op moleculaire structuur. Tenslotte de rol van kinetische en potentiële energie in de chemische binding. Hoorcollege 16 uur; werkcollege 16 uur. Collegedictaat. Ook gebruikt Atkins, Physical Chemistry of (naar eigen keuze) Engel en Reid, Physical Chemistry De stof zal schriftelijk worden getentamineerd. 2S Theoretische chemie III 435196 dr. F.M. Bickelhaupt 3 1 Verkrijgen van inzicht in de theorie van de chemische binding. De collegestof van Theoretische Chemie 3 is neergelegd in een dictaat. Delen uit Atkins, Physical chemistry, vormen een aanvulling daarop. De onderwerpen die zullen worden behandeld zijn tweeatomige systemen, molecuulspectra en molecuulsymmetrie, meer-atomige moleculen, ¿Exacte wetenschappen

elektrontheorie en reacties. werkwijze Hoorcollege 16 uur; werkcollege 14 uur. literatuur Atkins, P. en Paulo, J. de, Atkins' Physical Chemistry, Oxford University Press, 7th ed. Collegedictaat toetsing De stof zal schriftelijk worden getentamineerd. doelgroep 3S naam code docent studiepunten periode doel inhoud


Thermodynamica van levende systemen 430028 dr. G. van der Zwan 3 2 Toepassen van evenwichts en niet-evenwichts thermodynamica op biologische processen. Aan de hand van processen die plaatsvinden bij de lichtreacties (van het splitsen van water tot vorming van ATP en NADPH) in het fotosynthetisch complex zullen een aantal topics behandeld worden. Hieronder kunnen vallen: efficientie van fotosynthese; redox processen; kinetiek van energieen electronoverdrachts processen (Foerster en Marcus theorie); transportprocessen en diffusie. Een globaal overzicht van alle bij de lichtreacties horende stappen zal worden gegeven, gevolgd door een meer gedetailleerde studie van een aantal onderdelen, zoals energieoverdracht in de antennes, electronoverdrachtsreacties in de reactiecentra, en de Q-cyclus. Ook experimentele technieken kunnen aan de orde komen. Van de studenten wordt een actieve inbreng verwacht, bijvoorbeeld door presentatie van literatuur of het uitwerken en presenteren van vraagstukken. Het schrijven van een verslag over een onderdeel als vervanging van het tentamen behoort ook tot de mogelijkheden. Hoor- en werkcolleges. Artikelen zullen ter beschikking worden gesteld. Tentamen of verslag. 3MNW Thermodynamica voor S/MNW 435203 dr. G. van der Zwan 3 1 Leren toepassen van thermodynamica op chemische processen. Het eerste deel van het college zal bestaan uit het bestuderen van warmte en arbeid, de afleiding van de grootheid entropie en het bepalen van de richting van spontane processen. Nieuwe grootheden als enthalpie en vrije energie zullen worden ingevoerd, en de toepassing van de twee hoofdwetten van de thermodynamica (je kan geen energie uit niets maken, en warmte stroomt spontaan van warm naar koud) op chemische processen zal vervolgens aan de orde komen. Chemisch evenwicht, en effecten van druk en temperatuur daarop kunnen dan effectief worden bestudeerd. Toepassing van de thermodynamica op redox reacties, de wet van Nernst en de electrochemische cel vormen het laatste onderdeel van dit college. Examenonderdelen

229



Hoor- en werkcolleges. Atkins, P., De Paula, J., Physical Chemistry, 8th ed, Oxford, Part 1. Schriftelijk tentamen. 2S, 2MNW Thermodynamica voor SBI en F 430513 dr. G. van der Zwan 3 2 Leren toepassen van thermodynamica op chemische processen. Het eerste deel van het college zal bestaan uit het bestuderen van warmte en arbeid, de afleiding van de grootheid entropie en het bepalen van de richting van spontane processen. Nieuwe grootheden als enthalpie en vrije energie zullen worden ingevoerd, en de toepassing van de twee hoofdwetten van de thermodynamica (je kan geen energie uit niets maken, en warmte stroomt spontaan van warm naar koud) op chemische processen zal vervolgens aan de orde komen. Chemisch evenwicht, en effecten van druk en temperatuur daarop kunnen dan effectief worden bestudeerd. Toepassing van de thermodynamica op redox reacties, de wet van Nernst en de electrochemische cel vormen het laatste onderdeel van dit college. Hoor- en werkcolleges. Wordt nader bekendgemaakt. Schriftelijk tentamen. 2F, 2-SBI


Thermodynamics and Statistical Physics 420515 prof.dr. F.C. MacKintosh 4 5 Het verkrijgen van kennis en begrip van de universele regels die het gedrag van veel-deeltjessystemen beschrijven. Daarnaast het toepassen van deze kennis op eenvoudige problemen. inhoud De enige manier waarop wij, of we nu fysicus, chemicus of bioloog zijn, tot de natuur kunnen doordringen is via het gedrag, de eigenschappen, van de materie. Met materie bedoelen we dan, heel algemeen, een fysisch systeem dat uit veel deeltjes bestaat. De eigenschappen van deze veeldeeltjessystemen zijn onderworpen aan universele regels. Tussen eigenschappen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben bestaan subtiele relaties, die niet afhangen van de aard van het systeem. De thermodynamica beschrijft deze relaties en stelt grenzen aan fysische processen. In het college komen aan de orde het begrip arbeid, warmte, temperatuur, entropie als 'meesteres' van het universum, de hoofdwetten van de thermodynamica, de thermodynamische potentialen, evenwichtsvoorwaarden, fasediagrammen, koelmethoden. Het doel van de statistische fysica is de eigenschappen van macroscopische systemen te verklaren vanuit de microscopische fysische wereld. Concepten en

230


onderwerpen uit de statistische fysica, zoals ensembles, de toestandsom, de verdelingsfuncties, de toestandsvergelijkingen, quantum statistiek en quantum gassen worden behandeld. werkwijze Per week wordt drie uur hoorcollege gegeven. literatuur An Introduction to Thermal Physics, Daniel V. Schroeder. doelgroep 2N, keuzevak voor 3-SBI naam code studiepunten periode

Toegepaste Informatica I voor MNW 420505 3 1


Toegepaste Informatica voor SBI 420227 dr. I.H.M. van Stokkum 3 3 Studenten vertrouwd maken met de basisprincipes van dataverwerkende systemen, met typische SBI toepassingen. In het praktische gedeelte wordt de omgeving Excel gebruikt. Onder andere komen aan de orde: • Informatica basisbegrippen • Programmeren in Excel • SBI toepassingen Hoorcolleges, werkcolleges/practicum. Dictaat is beschikbaar. Ingeleverde practische opdracht plus schriftelijk tentamen. 2SBI

inhoud


Toegepaste theoretische chemie (eindproject) 435570 dr. F.M. Bickelhaupt 12 In overleg met de docenten. Het begrijpen en voorspellen van moleculaire structuren en chemische reactiviteit op het gebied van de organische, anorganische, fysische en biologische chemie. inhoud De theoretische chemie is niet meer weg te denken uit de moderne scheikunde. Tal van eigenschappen kunnen met chemische nauwkeurigheid berekend worden, waardoor experimenteel moeilijk of niet te achterhalen grootheden alsnog bestudeerd of voorspeld kunnen worden. Toch is het potentieel van de theoretische chemie hiermee nog lang niet uitgeput. Om syntheses, katalysatoren of farmacologisch actieve moleculen in sterkere mate langs rationele weg (en dus in mindere mate door "uitproberen") te kunnen ontwerpen is het van cruciaal belang om nauwkeurigheid te verbinden met gefundeerd en diepgaand inzicht in de achterliggende mechanismen in de electronische structuur. Dit geldt ook als het onderzoek in de vorm van computational chemistry geschiedt. Inzicht kan hierbij verkregen worden d.m.v. nadere analyse van de berekende golffunctie en bindingsenergie. Het doel van deze basiscursus is het verwerven van de Examenonderdelen

231


toetsing doelgroep opmerkingen


werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis subject code lecturers credits 232

vaardigheden, die nodig zijn om de aard van een chemisch fenomeen in detail te begrijpen, waarbij het in de zogenaamde Kohn-Shamdichtheidsfunctionaaltheorie besloten molecuul-orbitaal- (MO) model een centrale rol speelt. De cursus bestaat uit een intensieve theoretische inleiding in de eerste week, gevolgd door een onderzoeksfase, waarbij de student deelneemt aan een onderzoeksproject binnen de afdeling. Fragmenten uit: (a) T. A. Albright, J. K. Burdett, M.-H. Whangbo, Orbital Interactions in Chemistry, Wiley-Interscience, New York, 1985; (b) F.M. Bickelhaupt, E.J. Baerends, Kohn-Sham Density Functional Theory: Predicting and Understanding Chemistry, in: Rev. Comput. Chem.; K.B. Lipkowitz, D.B. Boyd, Eds.; Wiley-VCH: New York, Vol. 15. (c) C. J. Cramer, Essentials of Computational Chemistry - Theories and Models, Wiley, Chichester, 2002. Toetsing geschiedt op basis van een onderzoeksverslag. 3S, 3F Het bachelorproject kan in overleg met de coordinator worden uitgebreid naar 18 studiepunten (vakcode 435131) of 24 studiepunten (vakcode 435132). Topologie I 400416 prof.dr. J.J. Dijkstra 6 1 en 2 De studenten bekend maken met de eerste beginselen van de Algemene Topologie. Aan de orde komen: topologie van metrische ruimten, volledigheid, stelling van Baire; algemene topologische ruimten, bases en subbases, continue afbeeldingen, homeomorfismen, deelruimten; samenhang, wegsamenhang, lokale samenhang; compactheid, lokale compactheid, de Cantor verzameling; kardinaalgetallen, keuze-axioma, Lemma van Zorn; producten, stellingen van Alexander en Tychonoff, quotienten; scheidingsaxioma's, lemma van Urysohn, stelling van Tietze; metriseringsstelling van Urysohn. Hoorcollege met vragenuur. Fred Croom, Principles of Topology. Mondeling. 2W, 3WN Veronderstelde voorkennis: Differentiëren en integreren 1 en 2; en Wiskundige analyse I. Topology II 400079 prof.dr. D.R.A.W. Notbohm (period 1); prof.dr. J.J. Dijkstra (period 2) 6 Exacte wetenschappen

period 1 and 2 aim The aim of this course is to present some basic results from dimension theory. Some of the presented results are classical. During the last decades significant contributions were made concerning the topology of so-called infinite-dimensional spaces and the topology of hereditarily indecomposable continua. We shall also present some of these results in detail. content This course consists of two parts: Period 1: Introduction to Homotopy Theory. Many geometric ideas turn out not to be dependent on size or distance; e.g. a Möbius band has only one side however long or small it is, a knotted loop of string remains knotted however much the string is pulled and twisted about, and the surface of a donut or bicycle inner tube cannot be deformed into the surface of a ball without cutting and pasting parts of it together. All these observations are about the underlying properties of the objects that are invariant under deformations. The study of such ideas is the beginning of Algebraic Topology. This module introduces basic concepts of Algebraic Topology, in particular the concepts of homotopy and the fundamental group. Period 2: Introduction to Dimension Theory. Dimension theory enables us to assign to every topological space X an integer, dim X, having, among other things, the following properties: (1) if X and Y are homeomorphic spaces then dim X = dim Y, (2) dim R^n = n for every n. So dim X, the topological dimension of X, is a topological invariant of X, and by (2) it distinguishes between the euclidean spaces R^n. We will focus on the covering dimension for separable metric spaces and its basic properties expressed by classical theorems such as the Subspace Theorem, the Sum Theorems, the Product Theorem, and the Embedding Theorem in R^{2n+1}. literature For period 1: A. Hatcher, Algebraic Topology, Chapters 0 and 1, downloadable from http://www.math.cornell.edu/~hatcher/AT/ATpage.html. For period 2 the lecture notes can be found at http://www.cs.vu.nl/~vanmill/teaching/topologieII/notes.pdf. mode of assessment Homework assignments and oral examinations. entry requirements Topologie 1 (400416) and Algebra 2 (401004) or equivalent courses. target audience 3W, mMath remarks This course is highly recommended to students planning to take Algebraic Topology (400482). naam code studiepunten contacturen

Transport, Distribution and Logistics 61321040 6 32 (8 werkcollege, 24 hoorcollege) Naast een wekelijks hoorcollege over de transportsector en een wekelijks hoorcollege over de logistieke dienstverlening is er een werkcollege. De student moet in een kleine groep een werkstuk schrijven over een actueel onderwerp in transport of logistieke dienstverlening. periode 2 coördinator prof.dr. A.R. van Goor docenten prof.dr. A.R. van Goor; dr. A.J.H. Pels Examenonderdelen

233

doel Nederland heeft een lange traditie als distributieland. Bekende bedrijven zijn onder meer: DSV, TNT, Schiphol, KLM, ECT Rotterdam en de NS. Veel Amerikaanse en Japanse bedrijven hebben hun Europese Distributiecentrum (EDC) gevestigd in ons land. Maar Nederland moet op het gebied van de zakelijke dienstverlening binnen transport, distributie en logistiek (TDL) alle zeilen bijzetten om een toonaangevende rol te kunnen blijven spelen. Verladers en vervoerders moeten daartoe meer bedrijfskundige kennis in huis halen. Het vak TDL richt zich op de belangrijkste bedrijfskundige vraagstukken, die van belang zijn voor de continuïteit van de sector, zowel als aan verladers- als vervoerderszijde. inhoud In het vak Introduction to TDL worden transport vraagstukken en logistieke beslissingen evenwichtig op elkaar afgestemd. Studenten worden vertrouwd gemaakt met de bedrijfskundige logistieke ontwikkelingen binnen vier soorten ketenpartners: • Verladers als IBM, Unilever, Blokker, etc. • Mainports als Rotterdam / Amsterdam, Schiphol • Transporteurs als NS, KLM, Connexxion • Logistiek dienstverleners als DHL, TNT, DSV • Ieder sector - introductievak moet vooral worden gezien als een integratie van bedrijfskundige gebieden, die in de BWS-opleiding aan de orde zijn geweest Bij Intro to TDL is het de bedoeling dat we focussen op een bepaald bedrijf uit de sector en daar kennis over het merendeel der bedrijfskundige functies toepassen. Voor bijvoorbeeld DL betekent dit dat de studenten in een groepje een theorieverhandeling schrijft over 'the state of the art' van een functioneel gebied (strategie, marketing, ICT, etc. ) in de sector logistieke dienstverlening en dat zij vervolgens toetsen in hoeverre het pilotbedrijf voldoet aan de theorie. Aanbevelingen worden gedaan aan het management van het bedrijf, dat bij het eerste en het laatste college aanwezig is. Op deze wijze gaat een sector voor de studenten leven en vormt het vak een prachtige afronding van de bachelorstudie. Voor T betekent dit dat de studenten in een groepje een werkstuk schrijven over onderwerpen die in het hoorcollege aan de orde zijn geweest, bijvoorbeeld intermodaal vervoer, road pricing, combinatie personen en goederenvervoer, de strategie van de haven van Amsterdam, de internationale strategie van een mainport als Schiphol of een internationale vervoerder. De toepassing van de theorie moet leiden tot duidelijk geformuleerde beleidsaanbevelingen. literatuur • Wordt nader aangekondigd • Reader met artikelen en afdrukken collegesheets toetsing schriftelijk tentamen 70 procent werkstuk 30 procent naam code coördinator docenten

234

Uitdagingen in de fysica: leven en energie 420521 dr.ir. E.J.G. Peterman dr.ir. E.J.G. Peterman; prof.dr. R.P. Griessen; dr.ir. Th.J.C. Faes; prof.dr. J.F.J. van den Brand Exacte wetenschappen

studiepunten 6 periode 1 en 2 doel Doel van dit vak is om natuurkundige basiskennis te leren toepassen op concrete problemen. In het bijzonder wordt ingegaan op de belangrijke rol die mechanica en thermodynamica spelen in het energievraagstuk en in levende systemen. Vragen die aan bod komen zijn bijvoorbeeld: waar haalt de zon zijn energie vandaan. Hoe kunnen we de energie in zonlicht gebruiken voor onze energiebehoeften? Wat leren de wetten van Newton ons over struikelen? Hoe kan een spier arbeid verrichten? inhoud • Inleiding thermodynamica: • energie, temperatuur, warmte, thermodynamische efficiency • entropie, enthalpie • thermodynamische hoofdwetten • Fysica van de energieproblematiek: • thermische energie, verbranding, Carnot cyclus • brandstofcellen, batterijen • waterkracht, windenergie, vloeistofdynamica • kernfusie en kernsplijting • zonne-energie, halfgeleiders, photovoltaics • Fysica van leven: • het hart en de bloedsomloop, de fysica van hoge bloeddruk • moleculaire motoreiwitten, processiviteit, spierwerking • energiehuishouding van de cel, fotosynthese, elektron overdracht, proton gradiënten, ATP synthese, biomassa werkwijze Mix van hoorcolleges, werkcolleges, presentaties en projecten. literatuur Energy Science, principles, technologies, and impacts, John Andrews & Nick Jelley, Oxford University Press, Oxford, 2007 (ISBN 978-0-19-928112-1) en handouts. toetsing Twee schriftelijke deeltentamens, huiswerk en presentaties. doelgroep 1N, 1WN naam Van gen tot geneesmiddel code 435106 docenten drs. P. van Hoorn; prof.dr. M.J. Smit; dr. M.H. Siderius; prof.dr. W.H. Mager; dr. A.D. Windhorst; dr. I.J.P. de Esch studiepunten 6 periode 4 en 5 doel Het college heeft tot doel studenten inzicht te geven op de wijze waarop signalering in en tussen cellen plaatsvindt en hoe chemische signaalstoffen en geneesmiddelen hierop kunnen aangrijpen. Verschillende strategieën om tot nieuwe geneesmiddelmoleculen te komen worden besproken. inhoud Met het de ontrafeling van het menselijk genoom en de vooruitgang binnen de levenswetenschappen komen we steeds meer te weten over de rol van verschillende biomoleculen in belangrijke cellulaire processen. In dit vak wordt aandacht besteed aan de klassen van eiwitmoleculen die betrokken zijn bij belangrijke cellulaire processen zoals bijvoorbeeld membraantransport, cellulaire communicatie, celdeling en apoptosis. Voorbeelden hiervan zijn: G-eiwit gekoppelde receptoren, ionkanalen, tyrosine kinase receptoren en steroïd hormoon receptoren. Hierbij zal daar waar mogelijk aandacht besteed worden aan de wijze waarop verstoring van deze processen kan leiden tot het Examenonderdelen

235


toetsing doelgroep naam code coördinator docenten studiepunten periode doel inhoud

236

ontstaan van ziektes zoals kanker, asthma/COPD en Parkinson. Tenslotte wordt er ingegaan op Diagnostiek en Therapie: door stoffen te binden aan een specifiek biologisch target (receptor, enzym of transporteiwit) kan de werking van dat biologische target bestudeerd worden. Verschillende imaging technieken die gebruikt worden om targets zichtbaar te maken, zullen worden besproken aan de hand van cases uit de praktijk. Er zal een bezoek gebracht worden aan de betrokken centra van het VU Medisch Centrum. Vervolgens wordt aandacht besteed aan strategieën om de activiteit van de biomoleculen te beïnvloeden met geneesmiddelmoleculen. Daarbij zullen moleculaire herkenning, het screenen van grote stoffenbibliotheken en rationele ontwerpmethodiek, alsmede de relatie tussen de chemische structuur en de biologische activiteit (SAR) aan de orde komen. Hierbij wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de rol en aanpak van bescherming van intellectueel eigendom (IP) als een essentieel onderdeel van de weg van 'gen tot geneesmiddel'. Hoorcolleges, werkcollege (gebruik CD Roms, opdrachten), bezoek aan centra op de VU voor Diagnostiek & Therapie en zelfstudie. Patrick, G., An introduction to Medicinal Chemistry, 2005, Oxford University Press, 3Rev editie, (ISBN 0199275009). Alberts et al., Essential Cell Biology, 2e editie, 2004 aangevuld met relevante literatuur. De beoordeling zal plaatsvinden op basis van schriftelijke deeltentamens en tussentijdse opdracht(en). 1F, 2SBI Van gen tot geneesmiddel voor MNW 435107 prof.dr. M.J. Smit prof.dr. M.J. Smit; dr. M.H. Siderius; prof.dr. W.H. Mager; dr. A.D. Windhorst; dr. I.J.P. de Esch 3 4 Het college heeft tot doel studenten inzicht te geven op de wijze waarop signalering in en tussen cellen plaatsvindt en hoe chemische signaalstoffen en geneesmiddelen hierop kunnen aangrijpen. Met het de ontrafeling van het menselijk genoom en de vooruitgang binnen de levenswetenschappen komen we steeds meer te weten over de rol van verschillende biomoleculen in belangrijke cellulaire processen. In dit deel van het vak `van gen tot geneesmiddel¿ wordt aandacht besteed aan de klassen van eiwitmoleculen die betrokken zijn bij belangrijke cellulaire processen zoals bijvoorbeeld membraantransport, cellulaire communicatie, celdeling en apoptosis. Voorbeelden hiervan zijn: G-eiwit gekoppelde receptoren, ionkanalen, tyrosine kinase receptoren en steroïd hormoon receptoren, Hierbij zal daar waar mogelijk aandacht besteed worden aan de wijze waarop verstoring van deze processen kan leiden tot het ontstaan van belangrijke ziektes (o.a. kanker, asthma/COPD, Parkinson). Tenslotte wordt er ingegaan op Diagnostiek en Therapie. Door stoffen te binden aan een specifiek biologisch target (receptor, enzym of transporteiwit) kan de Exacte wetenschappen


toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode doel

inhoud


werking van dat biologische target bestudeerd worden. Verschillende imaging technieken die gebruikt worden om targets zichtbaar te maken, zullen worden besproken aan de hand van cases uit de praktijk. Er zal een bezoek gebracht worden aan de betrokken centra van het VU Medisch Centrum. Hoorcolleges, werkcollege (gebruik CD Roms, opdrachten) , bezoek aan centra op de VU voor Diagnostiek & Therapie en zelfstudie. Patrick, G., An introduction to Medicinal Chemistry, 2005, Oxford University Press, 3Rev editie, (ISBN 0199275009). Alberts et al., Essential Cell Biology, 2e editie, 2004 aangevuld met relevante literatuur. De beoordeling zal plaatsvinden op basis van een schriftelijk tentamen en tussentijdse opdracht(en). 1MNW Van quantum tot molecuul 420199 dr. J.T.M. Kennis 3 5 Doel van het college is de introductie van de basis-concepten voor het beschrijven van atomen, elektronische orbitals en moleculen m.b.v. quantummechanische principes. Beoogd wordt enerzijds een beter inzicht te verkrijgen in de fysische achtergronden van chemische eigenschappen en anderzijds te zien hoe quantummechanische concepten zich vertalen in meetbare grootheden. De cursus is opgebouwd uit de volgende onderwerpen • Introductie in de quantum wereld, golf-deeltje dualisme, de Broglie relatie, Heisenberg onzekerheidsprincipe, Schrödinger vergelijking, waterstof atoom, spin, de opbouw van het periodiek systeem • Binding tussen atomen en opbouw van moleculen; valence bond theorie, molecular orbital theorie, hybridisatie, waterstofbruggen. Hoorcollege en werkcollege gecombineerd met huiswerk opgaven. Physical Chemistry for the Life Sciences (Pearson Education International), Engel, Drobny and Reid, ISBN 0-321-50449-6 Schriftelijk tentamen. 1MNW


Van quark tot biomaterie 420215 prof.dr. W.M.G. Ubachs; prof.dr. M.L. Groot; prof.dr. H.F. Henrichs 8 5 Inzicht verkrijgen in onderwerpen van de moderne natuurkunde, de structuur van materie in haar verschillende verschijningsvormen, in een beschrijving gebaseerd op quantum-fysische principes. inhoud Het college zal beginnen met de speciale relativiteitstheorie. Daarna een behandeling van quantumfysische fenomenen als zwarte straling, fotoelectrisch effect, twee-spleet experiment, materiegolven leiden tot een eenvoudige behandeling van de Schrödingervergelijking en het Heisenberg Examenonderdelen

237


toetsing

doelgroep voorkennis

onzekerheids principe. Van daaruit gaat het naar atoommodellen en atoomstructuur, het periodiek systeem van elementen, en de beschrijving van orbitalen, die de basis vormen voor chemische binding en de vorming van moleculen. Enkele quantumfenomenen in moleculen komen aan de orde: rotaties, vibraties, en tunneling. Kernfysica wordt behandeld aan de hand van Rutherford verstrooing, binding van protonen en neutronen via de kernkracht, en de massaformule in relatie tot kernfusie en kernsplijting. Radioactiviteit met a, b, en g-straling en ouderdomsbepaling met radioisotopen. De drie families van elementaire deeltjes worden behandeld in relatie tot de fundamentele krachten in de natuur. Naast stervorming komen een aantal aspecten van de Big Bang aan de orde, zoals nucleosynthese, Hubble expansie en de kosmische achtergrondstraling. Argumenten voor het bestaan van onbekende materie (donkere materie en donkere energie) zullen niet ontbreken. Beginnend bij de hybridisatie van orbitalen en waterstofbruggen zullen de formatie van a-helix structuren, eiwitten, DNAmoleculen worden behandeld, verder leidend tot membraanstructuren en cellen. Hoorcolleges en ondersteunende werkcolleges waarin opgaven worden gemaakt, gedeeltelijk als huiswerk. Uit het boek "Physics for Scientistsand Enigneers with Modern Physics, Vol. III" (D.C. Giancoli) zullen alle hoofdstukken (36 t/m 43) behandeld worden. Voor het onderdeel handelend over Biomaterie zal additioneel materiaal zal worden uitgereikt. Schriftelijke tentamens in de vorm van deeltentamens, apart over (1) Relativiteitstheorie, (2) Quantumfysika, Atomen en Molekulen, (3) Kernen en Energie, (4) Sterren en Kosmologie en (5) Biomaterie. Tevens wordt de uitwerking van enkele huiswerkopgaven meegewogen voor het eindcijfer. 1N; het college staat open voor andere beta-studenten (Wis, Sch, MNW, SBI) geinteresseerd in moderne natuurkunde. Mechanica en Elektriciteitsleer op 1e jaars niveau.


Van quark tot biomaterie voor WN 420216 prof.dr. W.M.G. Ubachs; prof.dr. H.F. Henrichs (m.m.v.) 5 5 Inzicht verkrijgen in de structuur van materie in haar verschillende verschijningsvormen, in een beschrijving gebaseerd op quantum-fysische principes inhoud Het college zal beginnen met een behandeling van quantumfysische fenomenen als zwarte straling, foto-electrisch effect, twee-spleet experiment, materiegolven leiden tot een eenvoudige behandeling van de Schrödingervergelijking en het Heisenberg onzekerheids principe. Van daaruit gaat het naar atoommodellen en atoomstructuur, het periodiek systeem van elementen. Daarnaast zal in parallelle colleges de drie families van elementaire deeltjes worden behandeld in relatie tot de fundamentele krachten in de natuur. Een aantal aspecten van de Big Bang komen aan de orde, zoals nucleosynthese, Hubble expansie en de kosmische achtergrondstraling. Argumenten voor het bestaan van onbekende materie

238



toetsing doelgroep voorkennis naam code docenten studiepunten periode doel inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code docent studiepunten periode

(donkere materie en donkere energie) zullen niet ontbreken. Kernfysica wordt behandeld aan de hand van Rutherford verstrooing, binding van protonen en neutronen via de kernkracht, en de massaformule in relatie tot kernfusie en kernsplijting. Radioactiviteit met a, b, en g-straling en ouderdomsbepaling met radio-isotopen. Het college loopt parallel aan de cursus Van Quark tot Biomaterie voor N-studenten (8 stp); het onderdeel over Biomoleculen en levende materie vervalt voor WN studenten. Hoorcolleges en ondersteunende werkcolleges waarin opgaven worden gemaakt, gedeeltelijk als huiswerk. Enkele onderwerpen zullen in projectvorm worden behandeld. Uit het boek "Physical Chemistry for the Life Sciences" (Engel, Drobny & Reid) zullen hoofdstukken 13 t/m 19 behandeld worden, voor de onderwerpen quantumfysica, atomen en moleculen. Uit "Physics for Scientists & Engineers" (Tipler and Mosca) zullen worden behandeld: hoofdstukken 34 t/m 37 over quantumtheorie, atomen, moleculen, en het Periodiek systeem der elementen, hoofdstuk 40 over kernen en hoofdstuk 41 over elementaire deeltjes. Additioneel materiaal zal worden uitgereikt. Schriftelijk tentamen en een scriptie. Tevens wordt de uitwerking van enkele huiswerkopgaven meegewogen voor het eindcijfer. 1WN Mechanica en Elektriciteitsleer op 1e jaars niveau. Versnellers in de gezondheidszorg 420509 dr. H.L. Bethlem; dr S. Heukelom 2 2 Inleiding van de technieken die gebruikt worden in deeltjesversnellers en hoe die gebruikt worden in de gezondheidszorg, zoals patiënt imaging en patiënt behandeling, en in de industrie bij de analyse van materialen. In de colleges zullen de volgende onderwerpen behandeld worden • Historie van versnellers en hun gebruik • Magnetische en elektrische lenzen voor geladen deeltjes • Stabiliteit van deeltjesbanen • Interactie tussen straling en materie en de biologische effecten daarvan • Radiotherapie • Dosimetrie • Productie en gebruik van radioactieve isotopen Analyse van materialen, Rutherford BackScattering en PIXE. Hoor- en werkcollege. Excursie naar Cyclotron en Radiotherapie. Collegedictaat. Actief deelnemen aan colleges en werkcolleges (inclusief excursie), inleveren opgaven en afsluitend schriftelijk tentamen. 2N Verzamelingen en algebra 401027 dr. T. Bauer 6 1 en 2 Examenonderdelen

239

doel Deze cursus heeft als doel de studenten bekend te maken met de eerste beginselen van de verzamelingenleer, de logica en met enkele zienswijzen die aan de algebra ten grondslag liggen. Verder wordt er aandacht besteed aan een aantal essentiële begrippen uit de wiskunde waarbij de nadruk zal worden gelegd op bewijsvoering en de wiskundige redeneermethode. inhoud • De taal van de logica, kwantoren, rekenen met logische uitdrukkingen. • Verzamelingen, cartesische producten, wetten van De Morgan. • Relaties, equivalentierelaties en functies. • Rekenenen modulo m • Vergelijkingen oplossen modulo m. • Grootste gemene delers; priemontbinding. • Chinese reststelling; de stelling van Euler. • Rekenen met geïndexeerde sommen en producten, faculteiten en binomiaalcoëfficiënten • Bewijs met inductie • Kardinaliteit: eindige en oneindige verzamelingen. • Stelling van Cantor • De constructie van getallen • Introductie groepen werkwijze hoorcollege, werkcollege, huiswerk. literatuur Wordt nader bekend gemaakt. toetsing Wekelijks huiswerk (40%), twee deeltentamens (30% + 30%). Details zullen op blackboard worden gegeven. doelgroep 1W, 1WN naam code docent studiepunten periode doel

Verzamelingen en relaties 400564 dr. M.L.J. van de Vel 3 2 Het gelijktrekken van wiskundige voorkennis, het opdoen van ervaring met wiskundige begrippen rond verzamelingen en relaties. inhoud Er worden basisbegrippen en -technieken uitgelegd met betrekking tot verzamelingen, relaties en functies. Aan bod komen o.a.: • Venn -diagrammen en verzamelingenalgebra, • partiele ordening en Hasse diagrammen, • partities en equivalentierelaties, • bijectieve (een-op een) functies en gelijkmachtigheid van verzamelingen. Er wordt met veel voorbeelden geoefend. De kursus is nuttig en belangrijk bij een aantal vakken. We noemen voor het eerste jaar: Formele Structuren (LTR vereist), Programmeren in PROLOG en Kennissystemen. Verder in het tweede jaar: Machine Learning en Webgebaseerde Kennisrepresentatie. Voor het tweede of derde jaar: Ontwerp van Multi-agentsystemen, Inleiding Logica (LTR vereist). werkwijze Wekelijks hoorcollege, zelfwerktijd, en werkcollege.

240


literatuur Collegedictaat. toetsing Twee schriftelijke toetsen en ingeleverde huiswerkopgaven. De eerste toets, die voorafgaant aan de colleges, gaat over de stof van de opfriscursus vwo-wiskunde. Tijdens de tweede toets wordt de stof, die tijdens de colleges van Verzamelingen relaties is behandeld, getentamineerd. Zonder een voldoende voor de toets van de opfriscursus vwo-wiskunde kan er geen cijfer gegeven worden voor het vak Verzamelingen en relaties. doelgroep 1AI-CWI, 1I subject code lecturer credits period aim content


Visual Design 400147 prof.dr. A.P.W. Eliens 6 4 and 5 The course aims to bring about elementary skills in visual design and some level of critical aesthetic awareness. The course offers a series of basic assignments, including the design of a logo, a sign, as well as the development of a storyboard and a collage, to exercise skills in visual design, and to gain experience with relevant tools, such as photoshop. For the final assigments, students may choose to develop a house style, create an animation, or realize visual elements for a game, for example visual effects in a game space. All assignments must be presented in an online portfolio. To exercise critical skills, students are required to submit multiple peer-reviews. Students are also required to write an essay and give a presentation about a designer or artist, or another relevant topic in visual design. Guest lectureres from the area of media art or design will be invited to show their work and discuss their professional approach. Lectures and series of practical assignments. Online studyguide. Portfolio with assignments, essay and presentation. mCS-MM, 3IMM The deadlines in this course are strict. For more information, see www.cs.vu.nl/~eliens/design


Voortgezet programmeren 400561 ir. M.P.H. Huntjens 6 2 Het opdoen van praktijkervaring met de in de colleges Datastructuren en algoritmen behandelde stof. inhoud Een drietal opgaven over de stof van Datastructuren en algoritmen. De eerste opgave is een introductie met abstracte datatypen (ADT's), de tweede opgave gaat over parseren, formele specificaties en lijsten. De derde opgave gaat over het gebruik van de API, bomen en het gebruik van command line arguments. werkwijze hoorcollege en practicum literatuur Absolute Java, Walter Savich, Pearson International Edition, Third Edition, Examenonderdelen

241

ISBN: 978-0-321-50504-0 toetsing schriftelijk tentamen en practicumopgaven doelgroep 2BWI, 2I, 2-IMM, 3W, 3Ect voorkennis Inleiding Programmeren voor wiskunde & Econometrie (400580) of Inleiding programmeren II practicum (400554) naam code docent studiepunten periode doel

inhoud


Voortgezette logica 400410 dr. R.D.A. Hendriks 4 4 De modale logica werd al kort geintroduceerd in het vak Inleiding Logica. Doel van dit college is de verdere verdieping van inzicht en vaardigheden in de modale logica, met het oog op toepassingen in Informatica en Kunstmatige Intelligentie. De modale logica bestaat in verschillende gedaantes, bijvoorbeeld tijdslogica, kennislogica, dynamische logica, deontische logica, en al deze vormen hebben hun eigen specifieke toepassingen. Maar het theoretisch kader is steeds hetzelfde: Kripke-modellen met mogelijke werelden en toegankelijksheidsrelaties. Bij een specifieke vorm van modale logica, bijvoorbeeld kennislogica, horen dan wel specifieke eigenschappen van de toegankelijkheidsrelaties. Een belangrijk technisch hulpmiddel bij de bestudering van een modale logica is bisimulatie tussen Kripke-modellen. In de dynamische logica slaan de modaliteiten op het gedrag van programma's in een programmeertaal voor het samenstellen van atomaire acties. 2 uur per week hoorcollege en 2 uur per week werkcollege. Collegedictaat. Schriftelijk tentamen (plus facultatief twee collecties inleveropgaven waarmee 0,5 bonus punt kan worden verdiend). 3I, 3AI, mAI, mCS (ook geschikt als keuzevak Wiskunde) Inleiding Logica (400119) of Logica en modelleren.


Waarneempracticum Sterrenkunde 420187 prof.dr. H.F. Henrichs 6 2 Met behulp van al dan niet zelf gebouwde instrumenten en computergestuurde telescopen verkrijgen van inzicht en vaardigheid in waarneemtechnieken, waarbij een keuze wordt gemaakt tussen spectroscopie of fotometrie. De reductie met professionele software en interpretatie van eigen waarnemingen en het schrijven van een verslag zijn essentiële onderdelen. inhoud Bij aanvang wordt een keuze gemaakt voor één van zes proeven, verdeeld in Zon- en sterspectroscopie, fotometrie van sterrenhopen en variabele sterren. Bij een aantal proeven kan de opstelling zelf ontworpen en gebouwd worden. Er wordt gebruik gemaakt van de aanwezige telescopen en apparatuur, o.a. CCD camera's, filters, fibertechniek en adaptieve optiek. werkwijze Er wordt gewerkt in groepen van 2 studenten. Een aantal proeven is alleen

242




werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis naam code coördinator docenten studiepunten periode doel

beschikbaar op de UvA. Handleiding en literatuur via Blackboard. Per groep een verslag. 3N Optica, Sterrenkunde I en Sterrenkunde II Inschrijving verplicht via Blackboard. Opgave voor deelname is niet vrijblijvend. Aanmelding beslist voor 1 oktober. Bij overschrijding van het maximaal aantal deelnemers krijgen de vroegste aanmeldingen voorrang. Web-gebaseerde kennisrepresentatie 400083 dr. K.S. Schlobach 6 2 Doel van dit college is om de student kennis te laten maken met de mogelijkheden voor kennis-representatie technieken op het World Wide Web, en de technieken die daarvoor momenteel ontwikkeld worden. Het WWW biedt grote mogelijkheden voor het gebruik van bestaande en nieuwe kennisrepresentatie technieken. Een belangrijk doel hierbij is het omvormen van het huidige Web (pagina's die voor menselijke lezers bedoeld zijn) tot een Web waarin kennis expliciet is gemodelleerd, zodat deze ook voor machinaal gebruik geschikt is. Dit zal een belangrijke stap zijn naar de verwezenlijking van intelligentere zoek-machines, informatie-filters, adaptieve Web-sites, etc. In dit college behandelen we een aantal technieken die aan de basis van deze nieuwe generatie van het Web zullen staan: modelleer technieken (bijv. ontologieen), standaar web-technieken zoals XML) en kennisrepresenatie talen voor gebruik op het Web (RDF,OWL). Het college bespreekt ook een aantal toepassingsscenario's, zoals ecommerce, zoeken en navigeren, en format-onafhankelijk publiceren. Hoorcollege met bijbehorend practicum. In het practicum zal een toepassing worden gerealiseerd met voornoemde markup talen en systemen. Antoniou, G., Harmelen, F. van, A Semantic Web Primer. MIT Press ISBN 0-262-01210-3. Practicumopdracht. 2AI-CWI, 2I, 2-IMM, 3I Gewenst: Kennissystemen (400126). Webtechnologie 400488 dr. J.R. Ossenbruggen prof.dr. A.T. Schreiber; dr. L. Hollink 6 3 Na afloop wordt verwacht dat de studenten inzicht en vaardigheden heeft verworven over de volgende onderwerpen: - algemene architectuurprincipes van het WorldWideWeb - basisprincipes van representatie, presentatie en manipulatie van webdata (HTML, XML, CSS, Javascript) - het ontwerpproces van websites Examenonderdelen

243

inhoud

werkwijze literatuur toetsing doelgroep naam code coördinator docenten studiepunten periode doel

inhoud

244

- eenvoudige onderzoeken doen naar bruikbaarheid en toegankelijkheid van websites, inclusief rapportage. Wat gebeurt er als je op een Weblink klikt? Deze cursus geeft de student een kijkje in de Webkeuken en tevens wordt uitgebreid ingegaan op de menselijke aspecten van webtoepassingen, zoals het onderzoeken van bruikbaarheid en toegankelijkheid (voor bijvoorbeeld mensen met fysieke beperkingen). In een aantal hoorcolleges wordt de theorie behandeld, waarbij Webstandaarden gebruikt worden als illustratie van de onderliggende principes, zoals bijvoorbeeld de scheiding tussen inhoud en opmaak. In practica wordt deze kennis in praktijk gebracht. In de opdrachten wordt zowel zelf een website ontwikkeld, als ook bestaande websites geëvalueerd met de in de cursus verworven kennis. Hoorcolleges (4x2 uur p/week), practica (2x4 uur p/week), opdrachten, opdrachtpresentatie. Wordt nader bekend gemaakt. Beoordeling opdrachten en presentatie, schriftelijk tentamen. 1AI, 1I, 1IMM Wetenschapscommunicatie voor Bèta-onderzoekers 470185 drs. R.C. van Koten MSc prof.dr. C.J. Hamelink; dr. I.R. Hellsten; dr. J.E.W. Broerse; drs. M. Bos; R.C. van Koten MSc 6 01.03.2010-26.03.2010 • Verwerven van kennis en inzicht in de verschillende modellen van wetenschapscommunicatie (deficiet, context, interactie en participatie), haar parameters en gebruikelijke applicatiedomeinen. • Verwerven van kennis en inzicht van de beperkingen en mogelijkheden van de verschillende media waarin de modellen tot uitdrukking kunnen komen (journalistiek, TV en film, het Internet, musea en science centra). • Verkrijgen van vaardigheid in het ontwerpen van een doelgroepgerichte communicatie • Het opdoen van leerervaring met het werken in een multidisciplinaire groep Wetenschap heeft verstrekkende gevolgen voor de maatschappij (bv. ICT, biotechnologie, nanotechnologie, farmacie). Maar hoe kijkt de maatschappij eigenlijk naar wetenschappelijke ontwikkelingen? Wat vindt de industrie van wat we uitgevonden hebben en wat denken andere wetenschappers van onze kennis? De visie van deze mensen over ons en ons werk is van groot belang voor de richting die het onderzoek in de nabije toekomst gaat nemen. Daarom is communicatie over wetenschap van cruciaal belang. In deze cursus raak je vertrouwt met een aantal modellen van wetenschapscommunicatie, het herkennen van hun toepassingen in de praktijk en de verschillende soorten publiek die men ermee kan aanspreken (populariseren voor leken, informatieoverdracht voor de industrie, faciliteren van interdisciplinair onderzoek in de wetenschap). Je maakt kennis met de theorie en de praktijk van het ontwerpen van tekst, beeld, geluid, tast en geur. De opdrachten worden deels individueel uitgevoerd en deels in een Exacte wetenschappen

multidisciplinaire groep. werkwijze Colleges, opdracht, zelfstudie literatuur Nog te bepalen toetsing Schriftelijk tentamen (40% van het eindcijfer) en 3 opdrachten (elk 20 % van het eindcijfer). Alle onderdelen moeten met een voldoende (5,5) worden afgesloten. doelgroep Keuzecursus voor derdejaars bachelor studenten biomedische wetenschappen en biologie. Speciaal aanbevolen voor studenten die overwegen de C-variant (wetenschapscommunicatie) in hun masterprogramma op te nemen. opmerkingen Voor meer informatie; [email protected] naam code docent studiepunten periode inhoud


Wetenschapsgeschiedenis 400318 dr. I.H. Stamhuis 3 3 Het algemene thema is gebruik van getal en wiskunde. Getal en wiskunde worden zowel in andere wetenschappen gebruikt als in de samenleving als geheel. Voorbeelden van beide aspecten worden behandeld. De subthema's zijn: getal en wiskunde in de oudheid, wereldbeelden tot de 17e eeuw, wetenschappelijke revolutie in de zeventiende en probabilistische revolutie in de negentiende eeuw, doordringen van statistisch denken in de nederlandse samenleving; 'Statistical Mind'. Hoorcolleges, maken van opdrachten, digitale leeromgeving. Reader. Beoordeling van opdrachten/ tentamen. 2AI, 2BWI, 3I, 2IMM, 2W Inlichtingen bij de docent: Afdeling Algemene Vorming, De Boelelaan 1081, kamer T-054a, tel. (020) 598 7983, [email protected] Alle studenten van de afdelingen W en I moeten kiezen tussen Wetenschapsgeschiedenis of Maatschappelijke aspecten van wetenschap. Inschrijven in TIS, https://tis.vu.nl/tis/menu is voor dit vak verplicht! Inschrijven is mogelijk tot 14 dagen voor aanvang van de cursus.


Why Chemical Reactions Happen 435088 prof.dr. C. Gooijer 3 4 Het doel van het college is - in nauwe aansluiting met het voorafgaande college Chemische Binding - nader in te gaan op de quantummechanische beschrijving van moleculen en de basis te leggen voor de beantwoording van de vraag waarom en wanneer chemische reacties plaatsvinden. Veel aandacht wordt besteed aan evenwichtsconstanten in relatie tot de tweede hoofdwet van de thermodynamice. inhoud Molecular orbitals voor homo- en hetero-tweeatomige moleculen; elektronenverdeling in grotere moleculen; een aantal basale chemische reacties; chemische evenwichten; reactiesnelheden; binding in geconjugeerde systemen. werkwijze Gecombineerd hoorcollege en werkcollege Examenonderdelen

245

literatuur Keeler, J. and Wothers, P., Why Chemical Reactions Happen, New York, Oxford University Press, 2003, ISBN 0-19-924-9733. toetsing Schriftelijk tentamen doelgroep 1S, 1F naam code docent studiepunten periode doel inhoud werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

naam code studiepunten periode docent doel inhoud werkwijze literatuur toetsing doelgroep voorkennis opmerkingen

246

Wijsbegeerte 400433 dr. L. Decock 3 5 Kennismaking met fundamentele vragen van het eigen vakgebied. Het college bestaat uit thema's uit filosofie van de wiskunde, philosophy of mind, en filosofie van de artificiële intelligentie. Aan de hand van recente teksten worden actuele filosofische problemen aan de orde gesteld. Het college bestaat uit één hoorcollege en zes werkcolleges. De besprekingen in de colleges worden ingeleid door presentaties van de deelnemers. Geselecteerde teksten Cijfer wordt vastgesteld op basis van de ingeleverde kritische commentaren bij de bestudeerde stof en de discussie in de werkgroepen, de presentatie op het werkcollege, en het afsluitende essay. 2I, 3BWI, 3IMM, 3W, 3WN Geen LET OP: Er is een beperkt aantal plaatsen voor dit vak beschikbaar, dus aanmelding is verplicht. Deadline voor het aanmelden is 1 maart 2010. Deze deadline wordt strikt aangehouden, dus tijdig inschrijven! Wijsbegeerte voor AI 400084 3 5 dr. L. Decock Kennismaking met fundamentele vragen van het eigen vakgebied. Het college bestaat uit thema's uit philosophy of mind en filosofie van de artificiële intelligentie. Aan de hand van recente teksten worden actuele filosofische problemen aan de orde gesteld. De besprekingen tijdens de werkcolleges worden ingeleid door presentaties van de deelnemers. Geselecteerde teksten. Cijfer wordt vastgesteld op basis van de ingeleverde kritische commentaren bij de bestudeerde stof en deelname aan de discussie, de presentatie op het werkcollege en het afsluitende essay. 2AI geen Het college bestaat uit één hoorcollege en 6 werkgroepzittingen. LET OP: Er is een beperkt aantal plaatsen voor dit vak beschikbaar, dus aanmelding is verplicht. Deadline voor het aanmelden is 1 maart 2010. Exacte wetenschappen

Deze deadline wordt strikt aangehouden, dus tijdig inschrijven! naam code coördinator studiepunten periode doel

inhoud

werkwijze literatuur toetsing opmerkingen

Wijsgerige vorming 1: Filosofie van management en organisatie 428001 dr. C.H. Krijnen 3 4 Het doel van Wijsgerige Vorming I is het verwerven van inzicht in de structuur van het vakwetenschappelijk denken, toegespitst op het gebruik van fundamentele begrippen die een veld van onderzoek constitueren ('ontologische vooronderstellingen'). Dit inzicht is zelf filosofisch van aard, zodat ook inzicht wordt verkregen in de relatie van vakwetenschappelijk en filosofisch denken. Een dergelijke filosofische reflectie is nodig voor een zelfkritische houding met betrekking tot vakwetenschappelijke kennisclaims en de verantwoording daarvan. Om dit doel te realiseren is het nodig om academische vaardigheden te ontwikkelen en te gebruiken, zoals het precies kunnen lezen van teksten en het kritisch bediscussiëren daarvan. Het omschreven doel wordt in de cursus toegespitst op het management & organisatiedenken en daarbinnen op het begrip 'organisatie' als vooronderstelling van vakwetenschappelijk denken. Een uit de literatuur gekozen tekst wordt uitvoerig kritisch geanalyseerd. In de hoorcolleges bespreking van het thema aan de hand van de opgegeven tentamenliteratuur en in de werkcolleges bespreking van en discussie over de opdrachten die bij ieder hoorcollege worden gegeven. Reader (nadere informatie volgt via Blackboard). Opdrachten in het kader van het werkcollege (aan te bevelen) of schriftelijk tentamen doelgroep. Studenten die meedoen aan de werkcolleges dienen zich aan te melden (nader informatie volgt via Blackboard).


Wijsgerige vorming 2: Wetenschapsfilosofie 428002 dr. H.W. de Regt 3 1 Deze cursus wil studenten aanzetten tot een wetenschapsfilosofische reflectie op hun vak (reflectie op `epistemologische vooronderstellingen¿): op de status van de kennis die zij in hun studie aangeboden krijgen; op de status van wetenschap in onze samenleving; en op hun toekomstige verantwoordelijkheid als wetenschapper of in de beroepspraktijk. Hoofddoel is dat studenten een eigen positie met betrekking tot deze onderwerpen innemen en die positie kunnen motiveren. Nevendoel van de cursus is het ontwikkelen van vaardigheden op het gebied van tekstanalyse en kritische discussie. inhoud Het college behandelt moderne opvattingen met betrekking tot aard en methode van de natuurwetenschappen; hun ontwikkeling; hun relatie met praktijk, samenleving, en levensovertuiging; en normatieve en ethische aspecten van wetenschapsbeoefening. Deze thema's worden steeds behandeld aan de hand van concrete voorbeelden uit de natuur- en scheikunde, en de medische natuurwetenschappen. Examenonderdelen

247

werkwijze Hoor- en werkcollege. Tijdens het werkcollege-deel wordt een interview voorbereid en gehouden, een mondelinge presentatie gegeven, en een Blackboard-opdracht uitgevoerd. literatuur L. Horsten, I. Douven en E. Weber, Wetenschapsfilosofie (Assen: Van Gorcum, 2007). toetsing Deelname aan de werkcollege-activiteiten (interview, presentatie en Blackboard-opdracht) is verplicht, en de resultaten worden beoordeeld. Daarnaast moet iedere student individueel een essay schrijven. doelgroep Dit onderdeel is verplicht voor alle bachelor-studenten SBI naam code docent studiepunten periode doel

Wijsgerige vorming: natuurwetenschappen, filosofie en ethiek 435340 drs. K. Eigner 3 1 De leerdoelen van de cursus bestaan uit het opdoen van wetenschapsfilosofische kennis, het kunnen toepassen van deze kennis op je eigen vakgebied, en aan de hand hiervan reflecteren reflectie op je vak. De kennis die aan bod komt in de cursus bestaat uit verschillende visies over wetenschapsfilosofische onderwerpen, zoals de wetenschappelijke methode, realisme, empirisme, reductionisme, het doel van de wetenschap, wetenschappelijke verklaringen, en de grenzen van de wetenschap. Het hoofddoel van de cursus is dat je door het toepassen van deze wetenschapsfilosofische onderwerpen op de wetenschappelijke praktijk van je vakgebied een onderbouwde en genuanceerde visie kunt geven over de waarde van de kennis die je in je studie aangeboden krijgt, over de status van wetenschap in onze samenleving, en over je toekomstige verantwoordelijkheid in de beroepspraktijk. Een nevendoel van de cursus is dat je vaardigheden ontwikkelt op het gebied van tekstanalyse en kritische discussie. inhoud Het college behandelt moderne opvattingen met betrekking tot aard en methode van de natuurwetenschappen; hun ontwikkeling; hun relatie met praktijk; en de normatieve en ethische aspecten van wetenschapsbeoefening. Deze thema¿s worden steeds behandeld aan de hand van concrete voorbeelden uit de natuur- en scheikunde, en de medische natuurwetenschappen. werkwijze De cursus is opgezet rond concrete voorbeelden uit je eigen vakgebied: dilemma's en problemen waar je in je latere beroepspraktijk mee te maken kunt krijgen. Een professionele benadering hiervan doet een beroep op je vermogen tot academische oordeelsvorming. Meer concreet volg je in deze cursus hoor- en werkcolleges, neem je een interview af met een wetenschapper, voer je op Blackboard een discussie over een ethische kwestie, en schrijf je een afsluitend essay. In de hoorcolleges wordt een inleiding gegeven op de te bestuderen literatuur. In de werkcolleges wordt de literatuur bediscussieerd aan de hand van opdrachten en worden vaardigheden getraind. Verder worden er interviewvragen voorbereid voor het interview dat zal worden gehouden met een wetenschapper, en wordt één werkcollege besteed aan de presentaties over het interview. Voor de werkcolleges geldt aanwezigheidsplicht en een verplichte voorbereiding aan

248


literatuur toetsing


naam code studiepunten periode docenten doel

inhoud


de hand van opdrachten. Voor het Blackboard-onderdeel zijn er in principe geen college-uren ingeroosterd; je wordt geacht dit in de betreffende tijd op eigen gelegenheid uit te voeren. L. Horsten, I. Douven en E. Weber, Wetenschapsfilosofie (Assen: Van Gorcum, 2007). Deelname aan de werkcollege-activiteiten (interview, presentatie en Blackboard-opdracht) is verplicht, en de resultaten worden beoordeeld. Daarnaast moet iedere student individueel een essay schrijven. Nadere mededelingen volgen op het eerste college. 2MNW, 2N, 2-WN, 3F, 3MNW, 3S Inlichtingen bij de docent, drs. K. Eigner, Faculteit der Wijsbegeerte, De Boelelaan 1105, kamer 13A-30, tel. (020) 598 6690 , email: [email protected] Wiskundig modelleren I 400298 3 3 prof.dr. G.J.B. van den Berg; dr. R. Planque Opstellen van een wiskundig model van een praktijksituatie; analyseren van het model en aandragen van oplossingsmethoden; het benutten van de computer, met name Maple; kennismaken met enkele methoden uit de gewone differentiaalvergelijkingen; interpretatie van de wiskundige resultaten in de oorspronkelijk context; beperkingen van het model begrijpen; schriftelijk presenteren van probleemstelling en oplossing; gebruik leren maken van Latex; aanleren/ontwikkelen van (wiskundig) kritisch denkpatroon. Er wordt begonnen met een korte introductie computergebruik en maple, waarna het wiskundig modelleren uitgebreid aan bod komt. Aan de hand van een probleembeschrijving met opdrachten worden problemen van buiten de wiskunde gemodelleerd met differentiaalvergelijkingen. Deze worden opgelost en de resultaten worden geïnterpreteerd in de oorspronkelijke context. De studenten werken in kleine groepjes onder leiding van een docent aan de problemen en schrijven hierover verslagen. Geen boek. Er wordt gewerkt aan de hand van een handout. Beoordeling van werkwijze en groepsverslagen. 1W, 1WN Wiskundig modelleren II 400299 prof.dr. G.J.B. van den Berg; dr. R. Planque 3 6 Opstellen van een wiskundig model van een praktijksituatie; zelfstandig leren verkennen van het probleem; analyseren van het model en het terugvertalen van (de consequenties van) de oplossing naar de oorspronkelijke context; mondeling presenteren van de probleemstelling en oplossing(en) aan geïnteresseerden; samenwerken binnen een projectgroep; Examenonderdelen

249

verder ontwikkelen van een wiskundig kritisch denkpatroon. inhoud Aan de hand van een probleembeschrijving worden wiskundige modellen opgesteld en geanalyseerd voor verschillende aspecten van het probleem. Deze oplossingen worden geïnterpreteerd in de oorspronkelijke context. werkwijze De studenten werken in kleine groepjes onder leiding van een docent aan een probleem. Ze geven hierover enkele presentaties. literatuur Het benodigde materiaal wordt uitgereikt. toetsing Beoordeling van werkwijze en presentaties doelgroep 1W, 1WN naam code studiepunten periode docent inhoud


Wiskundig modelleren III 400462 3 3 prof.dr. M.C.M. de Gunst Aan de hand van een aantal opdrachten worden wiskundige technieken (met name uit de kansrekening en statistiek) toegepast om problemen buiten de wiskunde op te lossen. De hiervoor benodigde wiskunde is op het moment waarop het onderwijs in dit vak begint reeds behandeld in het eerste en tweede jaar. Er wordt een aantal projecten aangeboden, waarmee de studenten in kleine groepen onder begeleiding kunnen werken. Voor elk project moet een verslag worden geschreven. Handleidingen die tijdens het college zullen worden verstrekt. Schriftelijk verslag. 2W, 2WN Veronderstelde voorkennis: Algemene statistiek (400004).

naam code coördinator docenten studiepunten periode inhoud

Wiskundig modelleren IV 400591 prof.dr. J. Hulshof dr. R. van der Hout; dr. F. Camia 5 3 Dit vak is een intensieve workshop van vier weken, waarbij de studenten in groepen van 5 à 6 zelf een probleem uit een ander wetenschapsgebied of uit de industrie verkennen, wiskundig modelleren en analyseren. De probleemstellingen zijn open geformuleerd; er is geen a priori sturing richting bepaalde deelgebieden van de wiskunde. In de vierde week wordt het werk afgerond met een presentatie en een verslag. toetsing Beoordeling van werkwijze, presentatie en verslag. doelgroep Verplicht 3W, 3-WN, open voor masterstudenten Wiskunde en Natuurkunde. voorkennis Minstens twee jaar Wiskunde of Natuurkunde onderwijs.

naam code docent studiepunten periode 250

Wiskundige analyse I 400087 dr. R. van der Hout 3 5 Exacte wetenschappen

doel Bij de colleges Differentiëren en integreren zijn allerlei onderwerpen, zoals rijen en reeksen, limieten en afgeleiden geïntroduceerd. In deze cursus zullen we veel van deze begrippen nog een keer behandelen, maar nu voorzien van een theoretisch fundament. Veel meer aandacht zal worden besteed aan de bewijsvoering en aan de wiskundige redeneermethode. Het doel van dit vak is het op een betrouwbare manier leren omgaan met elementaire begrippen uit de analyse en de topologie. inhoud In dit college en een gedeelte van het vervolgcollege in het tweede jaar behandelen we de theorie achter de differentiaal- en integraalrekening voor functies van een reële variabele waarmee de student eerder heeft kennisgemaakt op de middelbare school en de vakken Differentiëren en integreren. Hiermee leggen we een basis voor de rest van de studie waar menig idee uit dit college zal terugkeren in een algemenere en vaak meer abstracte context. literatuur Howie, J.M., Real Analysis. toetsing Tentamen. doelgroep 1W, 1WN voorkennis Differentiëren en Integreren 1, 2 en 3 naam code docent studiepunten periode inhoud


Wiskundige analyse II 400088 prof.dr. A.C.M. Ran 6 4 en 5 Dit college behandelt een aantal elementen uit de klassieke analyse. Er wordt voortgebouwd op de stof van het calculus-college, maar met meer aandacht voor de bewijsvoering. Het eerste deel van het college behandelt de theorie van functies van meerdere variabelen; aan de orde komen de volgende onderwerpen: • stelling van Taylor; • inverse functiestelling, impliciete functiestelling; • stationaire punten en extremen; • extremen onder nevenvoorwaarden; • meervoudige integralen. Het tweede deel van het college behandelt een aantal verschillende onderwerpen: • uniforme convergentie; • de Weierstrass approximatie stelling; • de stelling van Arzela-Ascoli. Hoorcollege (2 uur per week) met werkcollege (2 uur per week). Robert S. Strichartz, The Way of Analysis. Jones and Bartlett ISBN 0-76371497-6. Schriftelijk met 2 deeltentamens. 2W, 2WN Veronderstelde voorkennis: Wiskundige analyse I, Lineaire algebra. Vereist voor deelname aan tentamen: Differentiëren en integreren 1, 2 en 3.

naam Zelforganisatie code 401017 docent dr. M.C. Schut Examenonderdelen

251

studiepunten 6 periode 2 doel De doelstelling van het college is het verwerven van basiskennis betreffende zelf organiserende systemen en emergentieverschijnselen. inhoud In deze cursus beschouwen we complexe systemen waar geordend gedrag spontaan optreedt. Typerend voor zulke systemen is dat ze bestaan uit vele simpele en interacterende componenten. Het gedrag van het systeem als geheel komt voort uit de interactie van de componenten. Deze systemen worden zelforganiserende systemen genoemd en er zijn tal van voorbeelden van dit soort systemen zoals zwermen vogels, ecologische systemen in de natuur, de vrije markt economie en sociaal gedrag van groepen mensen. Een deel van de cursus zal worden besteed aan het bestuderen van zogenaamde insectgebaseerde systemen zoals het vergaren van b.v. voedsel, het organiseren van het nest, het verdelen van de werklast en het gezamenlijk transporteren van objecten. Daarnaast zal er een aantal principes en mechanismen worden besproken die de ondergrond vormen voor de verschillende aspecten van zelforganisatie. Voorbeelden van mechanismen die behandeld zullen worden zijn: artificial immune systems, particle swarm optimisation, neuro-computing en collective intelligence. De mechanismen en principes zullen duidelijk worden aan de hand van bestudering van computersimulaties van zelforganiserende systemen. In de cursus wordt intensief gebruik gemaakt van praktische voorbeelden en de bestudering van computersimulaties. werkwijze Hoorcollege. literatuur Nog niet bekend. toetsing Opdrachten en schriftelijk tentamen. doelgroep 3AI; Keuzevak voor studenten uit andere richtingen.

252


2010. Bachelorgids

Recommend Documents