2009 Duitsland wijst de weg: verbeteringen op zijn chinees terugverdiend? ja, nu al! waarom we dol zijn op kant

betere industriële messen:

sloveens Succes

magazine voor bedrijf en techniek van sandvik coromant coromant

Daniel Bergerfurth, productiemanager bij de Siemens onderdelenproductie-unit in Bocholt, Duitsland.

#1/2009 verbeteringen op zijn chinees

Duitsland wijst de weg:

met de wind mee

terugverdiend? – ja, nu al! waarom we dol zijn op kant

REDACTIONEEL

Van meet af aan goed doen Een nieuw jaar ligt in het verschiet, dus laten we vooruitblikken. Dan zien we onder andere een markt die schreeuwt om schone energie zoals windkracht. Het eerste nummer van Metalworking World in 2009 concentreert zich op Duitsland, ‘s werelds belangrijkste leverancier van windenergie. Duitse bedrijven leveren veel apparatuur voor de bouw van windmolens. Hun orderboeken zijn goed gevuld en de vraag naar hun producten is groter dan ooit.

over de hele wereld moeten momenteel hun efficiency, kwaliteit en productiviteit vergroten. Sandvik Coromant is totaalleverancier van een groot aantal bedrijven in deze sector. Ons enorme productassortiment en onze kennis van zaken maken ons de natuurlijke partner voor iedereen die verbetering nastreeft.

“We zien een markt die schreeuwt om schone de volgende hausse beleven. De energie zoals windkracht.” Duitse overheid gaat windenergie nog verder

Hier gaan we

stimuleren door de relatieve marktwaarde ervan te verhogen. Bestaande windmolenparken worden opgewaardeerd en er komen nieuwe parken. Intussen hebben tal van andere landen hun investeringen in windenergie opgevoerd en nieuwe kansen gecreëerd voor lokale fabrikanten, maar voor hun materieel kloppen ze toch vaak bij de Duitsers aan. Fabrikanten van windenergietechnologie

Wie in nieuwe machines investeert, kan dat beter meteen goed doen. Lees voor tips over het bekorten van de terugverdientijd het artikel op pagina 11. Maar misschien hebt u nog geen behoefte om in nieuwe machines te investeren. Met behulp van ons Productivity Improvement Program kunt u zelf ontdekken hoe u uw productiviteit maximaliseert met bestaande middelen. Het Chinese bedrijf ZPMC uit Shanghai behaalde verbluffende resultaten, dankzij een paar suggesties voor veranderingen van hun partner in productiviteit, waaronder een wisselplaat-upgrade. Daar heb je tenslotte partners voor. Lees het hele verhaal op pagina 8.

foto: Mats Jonholt

Ik wens u allen een prachtig 2009!

Kenneth V Sundh President Sandvik Coromant

P.S. 1: Door de strenge precisie-eisen en

veiligheidsregels in de lucht- en ruimtevaartindustrie is ons assortiment trillingsvrije producten Silent Tools tot norm in de branche verheven. Als lucht- en ruimtevaartfabrikanten gaan samenwerken met Sandvik Coromant, krijgen ze precies wat ze hebben willen: precisie en productiviteit.

2 

metalworking world

P.S. 2: Lees vooral ook ons artikel over

kant op pagina 28! Dit traditionele symbool van macht en status heeft een fascinerende reis door de tijd gemaakt – vanaf de Europese heersende klasse tot en met popsterren en galabruiloften, en uiteindelijk ook naar de massa’s. Hoe gaat het verder met kant?

inhoud

metalworking world #1/2009

Technologie

De CoroMill 345 is een geavanceerd gereedschapsconcept, geschikt voor kleine series van verschillende werkstukken en specifieke werkstukken in grote partijen. De frees kan gebruikt worden in kleine machines met een gering vermogen en in grote, krachtige machines.

14 DE KLUS klaren

De Coromant Capto C10 is een uitbreiding op het standaardassortiment van dit gereedschapssysteem. De stabiele, sterke koppeling is bestand tegen de grote krachten bij veeleisende zware bewerkingen met uitdagende materialen zoals titanium of HRSA.

23 frezen – de volgende generatie

De CoroMill 316 tilt het concept van de frees met verwisselbare kop naar een nieuwe generatie. Hij verenigt de voordelen van indexeerbaar en volhardmetalen gereedschap in één frees.

32 VERBETER UW PRESTATIES

Tussen wisselplaten en volhardmetalen gereedschappen bestaat een potentieel gebied van optimalisatie, waar een maximale indexeerbaarheid en de voordelen van volhardmetalen gereedschappen voor kleine tot middelgrote freesdiameters elkaar overlappen.

Christoph Papsch

6 HET GELUID VAN SUCCES

16 4 metalworking Nieuws 8 verbeteringen

14

snel terugverdienen

11 haal het meeste uit investering

16 windenergie op z’n duits

24 kijk uit – scherpe oplossingen

27 metalworking nader bekeken

28 hoe kant de wereld

8

betoverde

Metalworking World is een magazine voor bedrijf en techniek van AB Sandvik Coromant,

811 81 Sandviken, Zweden. Phone: +46 (26) 26 60 00. Metalworking World verschijnt driemaal per jaar in het Amerikaans en Brits Engels, Chinees, Deens, Duits, Fins, Frans, Hongaars, Italiaans, Japans, Koreaan, Nederlands, Pools, Portugees, Russisch, Spaans, Thai, Tsjechisch en Zweeds. Het magazine is gratis voor klanten van Sandvik Coromant over de hele wereld, en wordt uitgegeven door Spoon Publishing in Stockholm, Zweden. ISSN 1652-5825.

Ongevraagde artikelen worden niet gepubliceerd. Tekst in deze uitgave mag uitsluitend na verkregen toestemming worden overgenomen. Verzoeken daartoe dienen te worden gericht aan de redactiemanager van Metalworking World. Redactionele uitspraken en opinies in Metalworking World zijn niet per definitie die van Sandvik Coromant of de uitgever. Alle correspondentie en vragen met betrekking tot het magazine zijn welkom bij: Metalworking World, Spoon Publishing AB, Kungstensgatan 21B, 113 57 Stockholm, Zweden. Tel.: +46 (8) 442 96 20. E-mail: [email protected]. Vragen over de distributie: Johanna Sundström, Sandvik Coromant. Tel.: +46 (26) 26 61 74. E-mail: [email protected] Gedrukt in Zweden door Sandvikens Tryckeri. Gedrukt op MultiArt Matt 115 gram en MultiArt Gss 200 gram van Papyrus AB, gecertificeerd conform ISO 14001 en ingeschreven bij EMAS. Coromant Capto, CoroMill, CoroCut, CoroPlex, CoroTurn, CoroThread, CoroDrill, CoroBore, CoroGrip, AutoTAS, GC en iLock zijn handelsmerken van Sandvik Coromant.

Vraag een gratis exemplaar van Metalworking World aan. E-mail uw adres naar [email protected]

gao erqang

Hoofdredacteur en verantwoordelijke conform de Zweedse publicatiewetgeving: Pernilla Eriksson. Accountmanager: Christina Hoffmann. Redactiemanagement: Johan Andersson. Art director: Erik Westin. Beeldredacteur: Christer Jansson. Technisch redacteur: Christer Richt. Assistent-redacteuren: Valerie Mindel, Åsa Brolin. Coördinator: Johanna Sundström. Taalcoördinator: Sergio Tenconi. Layout taaledities: Ulrika Jonasson. Nederlandse vertaling en redactie: Jan Tazelaar/Wilma de Hoog. Prepress: Markus Dahlstedt. Coverfoto: Christoph Papsch.

Metalworking World is een informatief magazine. De aangeboden informatie is van algemene aard en dient niet te worden opgevat als advies of uitgangspunt bij het nemen van beslissingen in specifieke gevallen. Het gebruik van de verschafte informatie geschiedt op eigen risico van de gebruiker. Sandvik Coromant is niet aansprakelijk voor rechtstreekse, incidentele, gevolg- of indirecte schade van welke aard dan ook, welke in verband kan worden gebracht met het gebruik van de in Metalworking World gepubliceerde artikelen. metalworking world  

3

nieuws Nieuwe vaardigheden bij AMB opleiding. Duitslands toekomstige metaalarbeiders konden hun vaardigheden demonstreren op de beurs AMB 2008, afgelopen september in Stuttgart. Onder de ruim 80.000 bezoekers bevonden zich deelnemers aan SkillsGermany, een nationale competitie voor getalenteerde jonge CNC- en metaalbewerkingstechnici. Sandvik Coromant was aanwezig met een Smart Hub, een ontmoetingsplaats waar mensen zaken kunnen bespreken met collega’s en partners. Daarnaast was het bedrijf de exclusieve leverancier van gereedschappen en kennis voor de DMG draaimachines en de Chiron freesmachines, die voor de SkillsGermany competitie gebruikt werden. “Wij steunen een evenement zoals SkillsGermany graag”, aldus Kenneth Sundberg, vicepresident marketing en

business development bij Sandvik Coromant Germany. “We willen jongelui laten zien hoe boeiend onze branche is en hun belangstelling voor metaalbewerking aanwakkeren.” De winnaars van SkillsGermany doen mee aan de internationale competitie WorldSkills, die in 2009 in Calgary in Canada wordt gehouden. Sandvik Coromant Germany zal de Duitse coach met raad en daad bijstaan. “We doen wat we kunnen om het Duitse team te laten winnen”, aldus Sundberg. AMB is na de EMO Europa’s grootste beurs voor de metaalbewerkingsindustrie. De beurs richt zich vooral op fabrikanten uit Duitsland, Frankrijk, Zwitserland en Italië, maar trekt ook fabrikanten uit Aziatische landen, zoals Zuid-Korea. De AMB 2008 werd gehouden in het nieuwe Stuttgart Trade Fair Centre, naast de luchthaven van Stuttgart.

De meisjes hielden wedstrijden met tollen die in het productiviteitscentrum waren gemaakt.

meisjes: beter technisch IQ opleiding. Dit is de toekomst van de metaalbewerkingsindustrie. Afgelopen augustus bezochten 24 meisjes van 14 tot 16 jaar het hoofdkantoor van Sandvik Coromant US in Fair Lawn, New Jersey, om meer over metaalbewerking en techniek op te steken. Ze praatten met betrokkenen, stelden vragen en hielden wedstrijdjes met tollen die in het Sandvik Coromant Productivity Center waren gemaakt.

4 

metalworking world

Het was een bezoek in het kader van Girls Get S.M.A.R.T., een zomerkamp van een week, bedoeld om meisjes aan te zetten tot een carrière in de productie- en metaalbewerkingsindustrie. Het kamp, even ten noordwesten van New York City gelegen, is een gezamenlijk initiatief van enkele stichtingen die gelieerd zijn aan de branche en de provincie. Dit was het tweede jaar. Sandvik Coromant steunt het kamp.

Visueel gehandicapte Santosh Rokade werkt als machinebankwerker bij UMA Precisie. Hij inspecteert onder meer kleine componenten.

topkwaliteit met Visuele handicap kwaliteit. Zes jaar geleden nam de Indiase toeleverancier van de auto-industrie UMA Precision drie visueel gehandicapten in dienst in de fabriek in Pune, 200 kilometer ten zuidoosten van Mumbai. Sindsdien is het aantal visueel gehandicapte werknemers gegroeid tot 21. Het initiatief, dat is ontstaan dankzij de contacten tussen vice-bestuursvoorzitter BZ Kankaria en welzijnsorganisatie Jagruti, is een groot succes geworden. De visueel gehandicapte werknemers doen vrijwel hetzelfde werk als hun collega’s: ze bedienen radiale booren kleine tapmachines en werken aan de assemblagelijnen en op de afdeling kwaliteitsbewaking. “Alle bedrijfstakken zouden visueel gehandicapten in dienst moeten nemen. Ze doen voor niemand onder”, aldus Shashank Shah, vicepresident van UMA Precision. UMA Precision levert sinds 1979 aan de beste bedrijven van India, en sinds kort ook aan klanten over de hele wereld. Dat betekent dat kwaliteit en productiviteit continu in de schijnwerpers staan. Het werk van de blinde machinebankwerkers

behoeft echter geen enkele verbetering. “De kwaliteit van hun werk is even goed als het werk van onze ziende werknemers”, aldus Shah. “Soms zelfs beter.”

“Alle bedrijfstakken zouden visueel gehandicapten in dienst moeten nemen. Ze doen voor niemand onder.” shashank Shah, vicepresident van UMA Precision

In 2003 ontving UMA Precision de National Award for Equal Opportunities for the Handicapped vanwege het iniatief om visueel gehandicapten aan te nemen. Sandvik Coromant is al sinds jaren de voorkeursleverancier van gereedschappen.

“Hiermee kunnen we onze investering veel sneller terugverdienen.” Jim Lee, directeur van manufacturing services bij Mitchel & Scott Machine Company in de verenigde staten. lees meer op pagina 13.

CNC-olympiade helpt China opleiding. Sinds het begin, vijf jaar geleden, is de China Numerical Control Competition (CNCC) een van de belangrijkste competities in de Chinese metaalbewerkingswereld geworden. Toen de derde editie in oktober 2008 werd gehouden, spraken sommigen zelfs al van de “CNC-Olympiade” in China. De nationale finale, CNCC III, werd in oktober gehouden in Dalian, zo’n 900 kilometer ten oosten van Beijing. Van de oorspronkelijke 10.000 deelnemers aan de provinciale competities drongen er zo’n 600 door tot de finales. Categorieën waren ‘CNC-draaibanken’, ‘CNC-frezen’ en ‘bewerkingscentrum’. De deelnemers, onder wie professionals, vakbedocenten en kwame CNC-werkers in studenten, konden niet China”, aldus Ee Sian alleen hun praktische Lee, manager van bekwaamheden Sandvik Coromant China. demonstreren, maar “Vanuit onze lange via schriftelijke betrokkenheid bij de examens ook hun ontwikkeling van de theoretische kennis. metaalbewerkingsindusDe CNCC ontstond trie in China is het logisch als antwoord op het Ee Sian Lee, manager van dat Sandvik Coromant de gebrek aan vakbeSandvik Coromant China. CNCC steunt.” kwame werknemers, dat volgde op de economische hausse in China en de snel groeiende vraag naar productiefaciliteiten. Sandvik Coromant China is van meet af aan de exclusieve leverancier van snijgereedschap geweest voor het evenement. Om de deelnemers te helpen werkt Sandvik Coromant wist u dat … China nauw samen met de organisator van de CNCC. Het bedrijf biedt training en knowhow aan aan deelnemers op nationaal en regionaal niveau. Bron: U S Natio nal Scie “De competitie speelt een hoofdrol nce Fou ndation in het aanmoedigen en trainen van .

… in 2 004 1,5 milj wereldwijd zo oen ’n ingenie urs zijn kersverse afgestu deerd?

vijf vragen aan:

... David Andersson, 30, postdoctoraal onderzoeker R&D. David Andersson bestudeert hoe computermodellen kunnen worden gebruikt om veranderingen in materiaalkenmerken te voorspellen. Afgelopen september op de IMTS in Chicago ontving hij de achttiende Sandvik Coromant Material Award. 1. Waar werkt u precies aan?

“Alle materialen bestaan uit atoomketens die op een zekere manier gerangschikt zijn. Die ketens bevatten echter altijd onzuiverheden die de kenmerken van het materiaal beïnvloeden. Ik heb bestudeerd in hoeverre het mogelijk is om met computermodellen op basis van theorieën in plaats van met praktijkexperimenten te voorspellen hoe die onregelmatigheden de eigenschappen van bijvoorbeeld oxides, carbides en nitrides van titanium veranderen.” 2. wat is uw conclusie?

“Dat je theoretische computermodellen voor meer doeleinden kunt gebruiken dan tot nu toe gedacht. Het gebruik van computers als aanvulling op praktiijkexperimenten kan een heleboel geld besparen en een groot aantal belangrijke industriële producten verbeteren.” 3. hoe hoopt u dat uw resultaten over een jaar of twintig worden toegepast?

“Een mooi scenario zou zijn dat bedrijven meer individuele David Andersson experimenten gaan doen op basis van voorspellingen vanuit computersimulaties. Computermodellen kunnen tot meer doorbraken en ontdekkingen leiden, die – als we kijken naar de metaalbewerkingsindustrie – tot betere materialen en wisselplaten en tot een grotere variëteit aan materialen leiden.” 4. wat hebt u met het prijzengeld gedaan?

“De prijs bestond uit 35.000 Zweedse kronen (3.700 euro). Van een deel ben ik op vakantie gegaan, om nieuwe inspiratie voor verder onderzoek op te doen, natuurlijk ...” 5. waar bent u nu mee bezig?

“Ik werk bij het Los Alamos National Laboratory, ongeveer een uur ten noordwesten van Santa Fe in New Mexico in de VS. Dat is een federaal onderzoeksinstituut, waar ik grofweg aan hetzelfde werk als voorheen: computermodellen en materialen.” De Sandvik Coromant Material Award De prestigieuze Sandvik Coromant Material Award wordt jaarlijks toegekend. De onderscheiding werd in het leven geroepen om onderzoek op het gebied van harde materialen te stimuleren. Een commissie met afgevaardigden van universiteiten en Sandvik Coromant kiezen de winnaars.

metalworking world  

5

Technologie Door christer richt

geen compromissen: het geluid zegt het al Uitdaging: het niveau van het vlakfrezen verbeteren met een nieuw freesconcept, dat in verschillende versies kan worden uitgebracht voor specifieke toepassingen. Oplossing: Een unieke, nieuwe dimensie in veelzijdige vlakfrezen – nieuwe, hightech snijgereedschapstechnologie. in de freeswereld is vlakfrezen – het creëren van een vlak oppervlak op een component – de meest basale én de meest uitgevoerde taak. Het is relatief eenvoudig, maar er spelen verrassend veel factoren mee. Succesvol vlakfrezen heeft te maken met bewerkingsveiligheid, productiviteit, bewerkingskosten, en de levensduur en veelzijdigheid van het gereedschap. Tegenwoordig worden de meeste factoren verwerkt in het freesontwerp. Bewerkingsbedrijven hoeven alleen nog het gereedschap te kiezen en te gebruiken. Voor vlakfrezen is de 45-gradenstijl de meest geschikte, vanwege een aantal voordelen: ➔ evenwichtige axiale en radiale snijkrachten; ➔ goede in- en uittredekarakteristieken; ➔ sterke snijkant voor veeleisende bewerkingen; ➔ goede oppervlakteafwerking; ➔ spaanverdunnend effect maakt hogere voedingen mogelijk. medio jaren 1990 zetten vlakfreesconcepten een stap voorwaarts, in twee richtingen. Een daarvan betrof prestaties, resultaten en betrouwbaarheid, met vierkante wisselplaten met vier snijkanten onder een instelhoek van 45 graden. De andere richting betrof maximalisatie van het aantal beschikbare randen, doorgaans acht per wisselplaat. Maar aangezien gereedschapskosten slechts 3 procent van de fabricagekosten bedragen en het

6 

metalworking world

Een CoroMill 345 freest een sleuf in staal. Wiggen met ondersteunende eilandjes liggen tegen de vlakke kanten van de wisselplaat. Zo blijven de snijkanten vrij en bestaat er een stevige ondersteuning bij het bewerken.

achtkantige concept in die tijd beperkingen kende, was de wisselplaat met vier snijkanten de geschiktste versie. In de loop der jaren werd het vlakfreesconcept CoroMill 245 met vier snijkanten de meest gebruikte vlakfrees en een standaard voor de industrie. Er kwamen twee versies – een voor snededieptes tot 6 mm en een voor dieptes tot 10 mm – en ook voor alle soorten materialen en bewerkingen, van voorbewerken tot spiegelglad nabewerken, in kleine tot grote freesdiameters. Het is echter altijd

goed om ook kostenbesparing in een concept in te bouwen. Als de CoroMill 245 uitgerust was geweest met acht snijkanten per wisselplaat, zou daar zeker sprake van zijn geweest. Maar het principe van CoroMill is dat aan prestaties en betrouwbaarheid geen concessies worden gedaan. Inmiddels heeft uitgebreide R&D geleid tot een combinatie van beide richtingen in een enkel vlakfreesconcept. De CoroMill 345 is een uniek nieuw vlakfreesconcept zonder compromissen qua betrouwbaarheid, resultaten, producti-

viteit of gereedschapskosten. Deze gerijpte 45-graden vlakfrees van de nieuwe generatie heeft dubbelzijdige wisselplaten, met elk vier snijkanten. wat maakt de CoroMill 345 anders, en hoe zijn de freeseigenschappen verenigd? Net als bij de CoroMill 245 zijn stabiliteit en kracht hoofdkenmerken van de CoroMill 345. De CoroMill 245 blijft bestaan als alternatief voor sommige toepassingen. De vierkante wisselplaat van de CoroMill 245 is de basis voor een hoger niveau van wisselplaattechnologie, waarin de macrogeometrie van de frees en de microgeometrie van de wisselplaat op een gunstige manier zijn samengevoegd. Bij de CoroMill 345 is de snijkant van de wisselplaat van een geavanceerd ontwerp, dat varieert met de snedediepte. Een meer positieve axiale schuinstelling bij geringe snededieptes zorgt voor een zachte snijbewerking met een lichte axiale druk

op het werkstuk. Een recht gedeelte wordt ingezet als de diepte groter wordt. Dan krijgt de wisselplaat een meer substantiële structuur die een grotere veiligheid garandeert, vooral bij zware bewerkingen. intelligente snijactie met een verdubbeling van het aantal beschikbare snijkanten per wisselplaat tot acht, dat was de uitdaging voor de CoroMill 345. Het antwoord was een wisselplaat met een negatieve basisvorm met vier kanten per zijde. Vulringen met strategische steuneilandjes werden ontwikkeld met dezelfde hoek als de snijkanten, die voor een stevige steun van de snijkanten en stabiliteit van de zitting zorgen. Het freeslichaam werd berekend op het juiste steunevenwicht, mede om nog grotere wisselplaatvertandingen mogelijk te maken. De CoroMill 345 heeft een bijkomende alternatieve vertanding (HX), die de verspaningscapaci-

De combinatie van de nieuwe,

teit vergroot doordat meer tanden in de snede grijpen. Deze stap voorwaarts in de freestechnologie leidt tot een nieuw prestatieniveau, wat alleen al is af te leiden uit het geluid. De CoroMill 345 is een waardige opvolger van de CoroMill 245, die tot nu toe gold als dé vlakfrees voor algemene toepassingen.

samenvatting De CoroMill 345 is een geavanceerd gereedschapsconcept, even geschikt voor kleine series van verschillende werkstukken als voor specifieke werkstukken in grote partijen. Hij is veelzijdig en kan geoptimaliseerd worden voor veeleisende voorfreesbewerkingen tot spiegelgladde afwerking, in kleine en lichte machines tot grote en krachtige.

De CoroMill 345 is een vlakfrees voor algemene toepassingen, die ook zeer geschikt is voor specifiek werk.

haal het meeste uit vlakfrezen met de CoroMill 345 • Frees zoveel mogelijk naar beneden om een betere snede te krijgen. • Kies de beste gereedschapsdiameter voor de snede en het beschikbare vermogen; de snijbreedte bedraagt ongeveer twee derde van de gereedschapsdiameter. • Plaats de frees goed ten opzichte van de snede. Let op de in- en uittrede en zorg dat de middellijn van de frees niet samenvalt met die van de snede.

• Voor oppervlakken die groter zijn dan de gereedschapsdiameter, kiest u gereedschapspaden die de frees zo veel mogelijk in volledig contact houden. • Neem bij het veranderen van de bewerkingsrichting het radiale gereedschapspad mee. Dat voorkomt afdwalen en trilneigingen. • Kies de beste freesvertanding zodat er niet te veel tanden aan het werk zijn voor

het beschikbare vermogen, maar wel voldoende voor de voeding. • Kies de beste voeding per tand in relatie tot de aanbevolen maximale spaandikte voor de frees om de tafelvoeding te maximaliseren. • Let op de slijtage van de snijkanten om de levensduur en veiligheid, en ook de snijsnelheid en de voeding te optimaliseren.

metalworking world  

7

gao erqang

Operator Mao Xiaoming van ZPMC: Elke kraan bevat ongeveer 70 wielen en 40 portalen.

kranen en een brandende ambitie

China. Door zich altijd van de nieuwste technologie te verzekeren heeft de Zhenhua Port Machinery Co in Sjanghai zich snel een plaats verworven als ‘s werelds grootste leverancier van haveninstallaties. eind 2007 werd een achthonderd jaar oud

koopvaardijschip van de bodem van de Zuid-Chinese Zee gelicht. Het was geladen met handelswaar die het bestaan van een oude zeehandelsroute tussen China en het Westen zou kunnen bevestigen. Het schip, dat de Nanhai No 1 wordt genoemd, dateert uit de Song-dynastie (960– 1279). Het werd in 1987 ontdekt voor de kust bij

8 

metalworking world

de stad Yangjiang in de provincie Guangdong, op een diepte van ruim 20 meter. Het oude vaartuig werd geborgen met een drijvende 4000-tonskraan, die was gebouwd door de Zhenhua Port Machinery Co (ZPMC) uit Sjanghai. ZPMC werd in 1992 opgericht met slechts tien werknemers, maar heeft in de afgelopen 16 jaar een adembenemende groeisprint getrokken. De drijvende kraan waarmee het achthonderd

jaar oude schip werd gelicht, is slechts een voorbeeld van de vele uiteenlopende producten die het bedrijf maakt. Vandaag de dag biedt Zhenhua – wat ‘verjong China’ betekent – werk aan 40.000 mensen over de hele wereld, en staat al negen achtereenvolgende jaren te boek als ‘s werelds grootste bouwer van haveninstallaties. Meer dan 70 procent van alle containerkranen ter wereld is

gao erqang

ZPMC is in 16 jaar tijd gegroeid van tien werknemers naar 40.000, en heeft meer dan 70 procent van de wereldmarkt voor containerkranen in handen.

kettingwielen zijn onmisbare onderdelen van

kranen. Ze helpen krachten te verdelen. Rijbruggen helpen het gewicht van de kraan te ondersteunen als ze heen en weer rijden tijdens het laden en lossen van containers. “Een gemiddelde kraan kan zo’n zeventig wielen en veertig rijbruggen hebben”, aldus Dai Qiwen, vice-manager van het Changxing Industrial Park. “Wielen en rijbruggen van een goede kwaliteit zorgen ervoor dat de kranen goed

gao erqang

afkomstig van het bedrijf. In 2007 verhoogde het bedrijf zijn productiewaarde tot meer dan RMB 21 miljard (3 miljard dollar) en maakte een oude ambitie waar door de activiteiten naar containerterminals over de hele wereld uit te breiden. Om die snelle groei het hoofd te bieden heeft de industriële reus bases gevestigd in Jiangyin, Nantong en Changzhou, drie steden langs de rivier de Jangtze in de provincie Jiangsu. In Sjanghai bezit ZPMC twee bases, een in Zhangjiang en een bedrijvenpark op het eiland Changxing. “Met de uitbreiding van ZPMC werd het bedrijvenpark in 2004 ingericht. We produceren hier voornamelijk kettingwielen en rijbruggen voor kranen van ZPMC”, aldus Yang Xiaohua, vice-manager van het Changxing Industrial Park van ZPMC.

wereldmarktleider De Zhenhua Port Machinery Co Ltd in Sjanghai is een wereldleider op het gebied van de bouw van kranen en grote stalen constructies. Belangrijke producten zijn containerkranen, portaalkranen op rubberbanden (RTG’s), laad- en losinstallaties voor bulkgoederen, emmerladders, portaalkranen, drijvende bokken, werkvaartuigen en grote stalen brugconstructies. Het bedrijf, dat in 1992 is opgericht, heeft nu meer dan 40.000 werknemers en verkoopt producten in meer dan zeventig landen en streken. Het belangrijkste product, de containerkraan, is goed voor meer dan 70 procent van de wereldmarkt. In 2007 overschreed de productiewaarde van ZPMC RMB 21 miljard, een verhoging van 23 procent ten opzichte van het jaar daarvoor. Het bedrijf streeft ernaar om de jaarlijkse productiewaarde in 2010 tot RMB 35 miljard te hebben opgeschroefd.

V.l.n.r.: Lai Guorong (verkoopmanager van een distributeur van Sandvik Coromant), Zhang Jun (hoofd van de werkplaats metaalbewerking), Joseph Hu (hoofdingenieur productiviteitsverbetering bij Sandvik Coromant).

functioneren. De kwaliteit van de freessoorten is dan ook van groot belang voor de productie. Vanaf 2007 geeft ons bedrijf de garantie dat onze wielen en rijbruggen levenslang meegaan. Eersteklas kwaliteit van de producten is daarvoor een eerste vereiste.” ZPMC bespreekt momenteel mogelijke verbeteringen in de productie met Sandvik Coromant (zie kader). Voor de productie van wielen heeft het bedrijvenpark bijvoorbeeld gekozen voor wisselplaten van de Sandvik Coromant hardmetaalsoort GC4025 boven die van diverse andere bedrijven. “Dat heeft tot op heden zeer effectief gewerkt.

❯❯ metalworking world  

9

Efficiency optimaliseren

Kettingwielen zijn onmisbare onderdelen in kranen. Ze helpen krachten te verdelen.

❯❯ Het heeft onze werknemers van zware handar-

beid verlost en onze productie verbeterd”, zegt Zhang Jun, hoofd van de metaalbewerkingswerkplaats. Toen Zhang en zijn collega’s in 2007 kennismaakten met de verbeterde GC4225 wisselplaat en die testten, zagen ze dat die voor meer toepassingen geschikt was dan voorheen en de kloof kon dichten tussen hardheid en slijtvastheid. De werknemers hoeven nu nog maar één keer per dag een wisselplaat te vervangen. Voorheen was dat driemaal. “Hoewel de nieuwe GC4225 wisselplaat duurder is, is het totale aantal wisselplaten aanzienlijk afgenomen, dus we zijn uiteindelijk voordeliger uit”, zegt Zhang. “De nieuwe wisselplaat werkt uitstekend. Onze efficiency is verbeterd en we kunnen beter inspelen op ons groeiende orderboek. Werkelijk fantastisch!” De werkplaats van Zhang heeft de productie

“De nieuwe wisselplaat is duurder, maar het totale aantal wisselplaten dat we gebruiken, is sterk gedaald, dus we zijn uiteindelijk goedkoper uit.” Zhang Jun, hoofd van de metaalbewerkingswerkplaats van ZPMC

opgevoerd tot zo’n 3000 wielen per maand. Volgens Joseph Hu, hoofdingenieur Productverbetering bij Sandvik Coromant China, is de doorbraak van de GC4225 te danken aan de speciale coating, die uitstekend hecht op het substraat. “De nieuwe wisselplaat past uitstekend bij de vraag van ZPMC naar kwaliteitsproducten, optimalisatie van de efficiency en technische innovatie”, zegt hij. de gerichtheid van het bedrijf op nieuwe gao erqang

Personeel van ZPMC keert naar huis terug na een dag hard werken.

10 

metalworking world

gao erqang

gao erqang

Elke maand bespreekt Sandvik Coromant met ZPMC de behoeften van het bedrijf, mogelijke verbeteringen en de manier waarop wisselplaten worden gebruikt. “We praten met de operators en hoofden van de werkplaats en regelen training op locatie voor ze. Daarnaast presenteren we producten waarvan we denken dat ze geschikt voor hen zijn”, zegt Joseph Hu van Sandvik Coromant China in Sjanghai. “Omdat ze erg tevreden waren over de oude GC4025 wisselplaat, aarzelden ze aanvankelijk toen we de nieuwe GC4225 presenteerden”, herinnert salesmanager Lai Guorong van een Sandvik Coromant distributeur zich. “Maar na een proefperiode zagen ze met eigen ogen hoe goed de nieuwe wisselplaat was, ondanks de hogere prijs.” Volgens Hu is de doorbraak van de GC4225 te danken aan de speciale coating van het substraat. “Daarnaast zijn met de GC4225 hoogwaardige bewerkingen te garanderen, wat extra voordelen biedt”, zegt hij. “Als werknemers vaak wisselplaten moeten wisselen, gaat dat ten koste van de efficiency en de kwaliteitscontrole.”

Yang Xiaohua (links) en Dai Qiwen (rechts), beiden van het Changxing Industrial Park van ZPMC.

technologie en innovatie steekt achter de snelle uitbreiding van ZPMC. Volgens het jaarverslag 2007 van het bedrijf wordt jaarlijks 2 procent van de omzet besteed aan onderzoek en ontwikkeling. Deze nadruk op R&D heeft ZPMC in staat gesteld om de concurrentie te verslaan met innovatieve technologieën zoals nauwkeurige GPS-systemen en energiezuinige aandrijvingssystemen. ZPMC is verantwoordelijk voor het ontwerp en de productie van ‘s werelds eerste serie containerkranen die dubbele 40-voetscontainers met een dubbele takel kan verplaatsen. Dat heeft veel opzien gebaard, doordat de efficiency van sommige havenoperaties met ruim 60 procent

werd verbeterd. In 2007 had ZPMC volgens het jaarverslag orders voor 251 van die kranen. In 2007 brak een ZPMC-kraan in de haven van Yangshan bij Sjanghai het wereldrecord containers laden en lossen per uur. Dat record staat nu op 97. Traditionele kranen laden en lossen maximaal dertig à veertig containers per uur. In hetzelfde jaar installeerde ZPMC een volledig geautomatiseerd laad-en-lossysteem voor containers op het eiland Changxing bij Sjanghai. Dit was uitgerust met revolutionaire elektromotoren in plaats van de traditionele gasmotoren om de containers te verplaatsen, hetgeen aanzienlijk in de luchtvervuiling scheelt. De verwachting is dat het nieuwe systeem de productiviteit met ten minste 50 procent gaat verbeteren en daardoor de bedrijfskosten aanzienlijk verlagen. ZPMC boort nu een nieuwe markt aan met de ontwikkeling van apparatuur voor het winnen van olie uit de zeebodem. “We moeten actief innoveren en nieuwe technologieën ontwikkelen om snel te kunnen uitbreiden en onze sterke punten nog verder te versterken”, aldus Dai. rita yao

petter lönegård

Zou u een snelle auto kopen zonder stil te staan bij de banden?

TERUGverdienen

Hoe haal je alles uit je machines?

In de meeste gevallen betekent een nieuwe machine een grote investering. Door de optimale productiecriteria te berekenen is de terugverdientijd met 25 procent te verminderen. Dat is eenvoudiger dan het lijkt. Wie ooit heeft moeten investeren in een grote

machine, kent de valkuilen: je krijgt een investeringsbudget, maar daarbij zijn de gereedschapskosten niet inbegrepen. Daardoor komt de nadruk op de kosten te liggen als je de machine uitrust. Het gevolg is dat je niet optimaal gebruikmaakt van de dure nieuwe machines, wat gepaard gaat met productiviteitsverlies en een lange terugverdienperiode. “In feite vormen de gereedschappen slechts 3 à 4 procent van de productiekosten van een bedrijf, en slechts een fractie van een machine-investering”, aldus Joakim Westin, bedrijfsontwikkelaar bij Sandvik Coromant.

de 10 à 15 procent productiviteitswinst kunt “Door de beste gereedschappen te kiezen kun verkopen, je de terugverdienperiode met 25 je aanzienlijk meer verdienen dan alleen door procent kunt bekorten; bijvoorbeeld van vier een hogere productie.” naar drie jaar.” In de praktijk zien bedrijven die het meteen Kortere terugverdienperiodes goed doen – dus de gereedschappen worden steeds belangrijker meewegen bij de aanschaf van een naarmate de mondiale concurrentie machine – hun productiviteit vaak heviger wordt. “De beste bewermet ruim 10 à 15 procent stijgen. kingsmethodes worden gemiddeld “Deze extra productiviteit kan in drie jaar terugverdiend”, aldus veel waard zijn”, aldus Björn Pettersson. “Twee of drie jaar Pettersson, seniormanager verkooplanger vastzitten aan de afbetaling proces bij Sandvik Coromant. “Onze van oude machines kan fnuikend berekeningen tonen aan dat als je zijn voor je bedrijf, want de alle producten die gemaakt zijn met Joakim Westin ❯❯ metalworking world  

11

productie-economie in een notendop Met een hogere productiviteit verhoog je je verdiensten - tweemaal. Deze grafiek toont de typische productiekosten van een component. Door de productiviteit te verhogen, produceer je een groter aantal componenten, en dat voegt variabele waarde kosten toe. De vaste kosten blijven echter gelijk, waardoor de toegevoegde brutowinst extra groot wordt.

petter lönegård

brutowinst

Maken ze de auto leuker om in te rijden?

toegevoegde brutowinst vaste kosten

variabele kosten

bijkomende variabele kosten Productie

❯❯

toegenomen concurrentie maakt het nog belangrijker om de beste machines te gebruiken. Een langere terugverdientijd beperkt je keuzevrijheid om te investeren. de omzet verhogen met bestaande middelen kan een briljante zakelijke zet zijn. “Je kunt heel goed je winst verdubbelen op de bijkomende onderdelen die worden geproduceerd en verkocht”, aldus Westin. “Bijkomende verkopen verhogen de winst. De variabele kosten nemen ook toe omdat die gerelateerd zijn aan het aantal geproduceerde componenten, maar de vaste kosten blijven hetzelfde, ongeacht de omvang van een partij. Dat betekent dat je meer componenten kunt vervaardigen tegen een lagere stuksprijs.” (Zie kader.) Maar zelfs als je niet direct een grotere partij componenten kunt verkopen, is een hogere productie uiteraard gunstig.

12 

metalworking world

“Het is moeilijk voor bijvoorbeeld een toeleverancier van de autoindustrie die in een bepaalde periode duizend onderdelen maakt, om ineens 1200 onderdelen te gaan maken en verkopen, alleen omdat het mogelijk is”, aldus Westin. “Als een klant duizend componenten

Vragen die je je moet stellen voordat je investeert •Verwachte terugverdientijd. •Aantal jaarlijkse bedrijfsuren op de machine. •Aantal shifts. •De verhouding tussen vaste en variabele kosten. •Machinekosten per uur.

nodig heeft, heeft hij niet méér nodig. Maar een productiviteitsgroei kan op andere manieren vrucht afwerpen. Als je vóór je deadline levert, kun je personeel en middelen aan andere projecten zetten. Je kunt meer werk aannemen en misschien de klus uitvoeren op minder machines.” “Verder”, zegt Pettersson, “ben je er klaar voor als de klant vanwege een productiepiek een extra order plaatst.” Sandvik Coromant biedt via het internet een berekeningstool aan, die is ontwikkeld door de economen en technici van het bedrijf, waarmee bedrijven die grote investeringen gaan doen, deze stap voor stap kunnen doorrekenen. Je begint met het beantwoorden van een paar vragen over de geplande investering en de productiestructuur van het bedrijf. De antwoorden worden gebruikt om te berekenen met hoeveel de bewerkingstijd per

“We hebben ons doel bereikt” luigi Ardesi heeft de leiding over de

“Je kunt je geld verdubbelen op de extra onderdelen die worden geproduceerd en verkocht.” component kan worden teruggebracht. Het resultaat wordt gepresenteerd in termen van potentiële productiviteitstoename en een kortere terugverdientijd. “De berekeningstool is het resultaat van onderzoek dat onze economen en technici samen hebben uitgevoerd. Zij hebben dagelijks met de machines van onze klanten te maken”, aldus Westin. “De tool is nuttig voor iedereen die een eerste overzicht wil van de gevolgen van een investering in machines. Hij geeft je een idee van de verbeteringen die je moet aanbrengen om je productiviteit op te voeren.” Maar waarom zou je in zee gaan met een bedrijf als Sandvik Coromant? Björn Pettersson “Je kent je eigen bedrijf het best”, aldus Westin. “Maar Sandvik Coromant heeft een enorme kennis van productiviteit en soortgelijke processen in de hele wereld. Door vanuit verschillende perspectieven naar je investering te kijken kunnen wij helpen een optimale investering te doen.” Volgens Pettersson maakt het niet echt uit hoe je profiteert van een optimale productiviteit. Het gaat om flexibiliteit. “Je verkoopt misschien niet meteen veel meer, maar een optimale productiviteit geeft je keuzevrijheid”, zegt hij. “Je hebt de vrijheid om je tijd en middelen aan andere dingen te besteden. Waarom zou je die inzetten voor een onnodig trage productie?” johan andersson

probeer de payback calculator op www.payback-calculator.com

afdeling Applications engineering en is verantwoordelijk voor de bewerkingsmachines bij machinefabrikant Innse Berardi in Italië. “We maken een breed assortiment producten, waaronder transmissielijnen, snelle horizontale bewerkingscentra, grote horizontale draaibanken en freesmachines. We werken samen met allerlei sectoren, waaronder de lucht- en ruimtevaart, de energieproductie, grondverzetapparatuur en de autoindustrie.” U hebt onlangs een interessant project voor een Russische klant gedaan. Waar ging dat om? “Dat is een bedrijf dat onderstellen voor spoorrijtuigen maakt. Om met de productie te beginnen moest het bedrijf drie horizontale kottermachines met bijbehorende draaitafels installeren. Sandvik Coromant heeft alle gereedschappen geleverd en heeft ook een paar speciale gereedschappen ontwikkeld om enkele problemen op te lossen die te maken hadden met het bewerken van lastige staalwerkstukken en het verwijderen van grote spanen. Wij en de technici van Sandvik Coromant hebben diverse gesprekken gevoerd, in Rusland en hier in Italië.” Hoe hebben Sandvik Coromant en u elkaar voor dit project gevonden? “Wij en Sandvik Coromant hebben allebei al lang een relatie met deze klant. We werken al vele jaren succesvol samen.” Dit is niet uw enige project voor een Russische klant. “Inderdaad. Een Russische fabrikant van turbinehuizen wil een van onze machines met gereedschappen van Sandvik Coromant kopen. Dit wordt weer een project waarvoor we een paar maal met technici van Sandvik Coromant om de tafel gaan zitten bij de klant.” Wat levert uw samenwerking op? “Wat het project in Rusland een succes heeft gemaakt, is de hulp van Sandvik Coromant daar.

De samenwerking tussen Innse Berardi, Sandvik Coromant en de eindafnemer heeft geholpen het doel voor de gereedschappen te realiseren, wat cruciaal is voor zo’n belangrijke order met zo’n groot aantal speciale gereedschappen.” Hoe maakt u normaal gesproken gebruik van uw gereedschappenpartner wanneer u in nieuwe machines investeert? “We vragen om inzage in de methode en de bestudeerde gereedschappen voor het te bewerken werkstuk. De gereedschappen worden gekozen op grond van technische gegevens, zoals de verhouding tussen draaimoment en vermogen van machine en hulpstukken, om de productiviteit te verhogen.” Denkt u dat uw gereedschappenpartner uw investeringen kan verbeteren? Hoe? “Met de toenemende vraag naar machinegereedschappen is samenwerking cruciaal. We vragen doorlopend om offertes voor de meest uiteenlopende, geactualiseerde bewerkingsmethodes – van grondverzetmachines tot turbinehuizen, rotors en auto-onderdelen. We vragen onze partners om antwoorden en studies van specifieke kwesties. In sommige gebieden – bijvoorbeeld in China en Rusland – is de aanwezigheid van onze partner cruciaal.”

Luigi Ardesi

“onze investering veel sneller terugverdiend” Jim Lee is directeur productiediensten voor de Mitchel & Scott Machine Company in Indianapolis, Indiana, in de Verenigde Staten. “Onlangs hebben we een Wasino JJ1 draaibank vol robotica en met twee spindels aangeschaft, waarop we harde materialen bewerken voor de productie van onderdelen van dieselmotoren. We hebben Sandvik Coromant gevraagd met een frisse blik naar ons productieproces te kijken en ons te helpen de prestaties van onze gereedschappen te verbeteren.” Wat was het gevolg van deze samenwerking? “De cyclustijden zijn korter, de levensduur van gereedschappen is Jim Lee

langer, de gereedschapskosten zijn lager en het gehele proces is degelijker geworden.” Zou u dit anderen ook aanbevelen? “Ja! We hebben de juiste partner gekozen voor de aanschaf van onze gereedschappen. Daardoor zijn de instelling en ingebruikname ongekend soepel verlopen. Dit helpt ons onze investeringen veel sneller terug te verdienen.” Wat zijn uw werkzaamheden? “We maken hoofdzakelijk onderdelen voor dieselmotoren en transmissies voor zware trucks, maar ook voor de auto-industrie, hydraulica, besturingen, maritieme toepassingen, de medische branche en de energiesector.” metalworking world  

13

Technologie Door Elaine McClarence

fantastisch! Uitdaging: Hoe kun je efficiënt inspelen op veeleisende of zware bewerkingen? Oplossing: benut de C10-koppeling van Coromant Capto – de grootste in het assortiment. in de metaalbewerking is de toename van snijgegevens om aan steeds hogere productiviteitseisen te voldoen. Dat geldt met name voor een aantal uitdagende zware bewerkingen, die een groeibusiness vormen in verscheidene industriële sectoren. Om de productiviteit te verbeteren heeft Sandvik Coromant het standaardassortiment van het eigen modulaire gereedschapssysteem uitgebreid met de Coromant Capto C10-koppeling. Dit formaat is ontwikkeld voor bedrijven die zware bewerkingen moeten uitvoeren en/of met weerbarstige materialen werken. De C10 biedt een stabiel bewerkingsplatform dat hogere snijgegevens aankan. Daarnaast biedt het als onderdeel van een modulair gereedschapsconcept alle voordelen daarvan, plus nieuwe prestatieniveaus in uitdagende omstandigheden.

Een recente trend

zoals de naam al aangeeft, is de C10 een koppeling met een diameter van 100 millimeter, die het bereik van de C8-koppelingen overtreft. Hij stelt fabrikanten in staat om Coromant Capto modulaire

14 

metalworking world

gereedschapsoplossingen voor nieuwe toepassingen te gebruiken. Voor zware bewerkingen met grote wisselplaten is dit een efficiënte gereedschapsoplossing, met een grote stijfheid, een grote nauwkeurigheid bij wisselingen en een grote gebruiksvriendelijkheid. De grotere diameter speelt hierbij een belangrijke rol, aangezien die een grotere buigstijfheid oplevert. De C10 is een belangrijke aanvulling op het standaardassortiment, omdat er vaak behoefte is aan gereedschappen met een grote uitsteeklengte in combinatie met hoge snijgegevens. In dergelijke gevallen

voordelen • Stabiel. • Sterk. • Betere overdracht van koppel en buigkrachten. • Kan hogere snijgegevens verwerken. • Minimale run-out en gegarandeerde centrumhoogte. • Hogere productiviteit.

kunnen C8-koppelingen niet voldoen aan de sterkte-eisen voor bewerkingen waarbij een groter koppel overgebracht moet worden of waar een grotere buigstijfheid vereist is. en ruimtevaartindustrie wordt steeds vaker gebruikgemaakt van materialen zoals titanium en hittebestendige superlegeringen (HRSA) voor extreme toepassingen. Dit is een klasse materialen die harder, taaier, minder hittegevoelig en/of beter bestand tegen corrosie en metaalmoeheid zijn. Ze zijn ook moeilijker te bewerken, en dat stelt fabrikanten voor de uitdaging om de hoge snijgegevens te combineren met een verhoging van de productiviteit. De C10 is een stabiele, sterke koppeling, die op veel vermogen berekend is dankzij zijn inherent vergrote buigstijfheid. Daarom kan hij worden gebruikt voor zeer lange gereedschappen en/of wanneer een grote stijfheid vereist is. Net als de andere standaardkoppelingen in het assortiment is de C10 gebaseerd op een vlak-contactkoppeling, die gereed-

in de lucht-

praktijkgeval De Coromant Capto C10 wordt al geïnstalleerd in verticale bewerkingscentra, gewoonlijk met automatische gereedschapswisseling, maar ook wel met handmatige klampsystemen. De C10 wordt met name gebruikt door toeleveranciers van de spoorweg-, energie- en lucht- en ruimtevaartindustrie. Voor de productie van treinwielen op Hegenscheidtmachines was een zware bewerking met grote wisselplaten vereist. Hoewel modulaire gereedschappen meer kosten dan conventionele, vormden de grotere productie en het betere gebruik van de productieapparatuur een

meer dan riante compensatie voor de grotere aanvankelijke investering. Sinds de introductie van de Coromant Capto zijn werkstukken gemakkelijker te bewerken, zonder schommelingen in kwaliteit en met een uitstekende herhaalbaarheid. Er worden onderling verwisselbare sets gereedschappen gebruikt, waardoor herhaalde gereedschapsmetingen achterwege kunnen blijven, hoewel dat met de machines ook mogelijk is. De C10-koppeling werd gekozen omdat het systeem zelfs met een verbruik van 100 kilowattuur voldoende stabiliteitsreserves heeft voor de generatie van hogere dan gemiddelde snijkrachten.

samenvatting

schappen plaatst via een zelfcentrerende, conische polygoon. De koppeling biedt een maximale stabiliteit, dankzij het tweevlakscontact en de interfererende pasvorm. Hoewel hij is ontwikkeld voor de productie van grote componenten zoals treinwielen, gelden dezelfde voordelen van snelle wisseling en modulariteit voor boor-, frees- en draaitoepassingen. Het wisselen van gereedschap verloopt vijfmaal sneller dan bij conventionele gereedschappen, met het bijkomende voordeel dat er minder tijd wordt verspild met gereedschapscorrectie en maatsneden.

De Coromant Capto C10 is een 100-millimeterkoppeling die groter is dan de voorgaande Coromant Capto koppelingen.

Technische feiten • 100 millimeter in diameter. • Zelfcentrerende conische polygoon. • Tweevlakscontact. • Geen speling in de koppeling. • Automatische gereedschapswissel leverbaar.

De Coromant Capto C10 is een uitbreiding van het standaardassortiment van dit modulaire gereedschapssysteem, die fabrikanten in staat stelt om de meeste bewerkingen van veeleisende materialen zoals titanium of HRSA efficiënter uit te voeren, of een platform te creëren voor zware bewerkingen zoals die gangbaar zijn in de lucht- en ruimtevaart, de energiesector en de spoorwegbranche. De C10 is een stabiele, krachtige koppeling, die is opgewassen tegen de extra krachten van veeleisende bewerkingen. De C10-koppeling van Coromant Capto biedt dezelfde flexibiliteit, snelle wisseling, modulariteit en gereedschapsstandardisatie als het ingeburgerde modulaire gereedschapsconcept. Dat voordeel geldt voor alle machines die worden gebruikt voor zware toepassingen.

metalworking world  

15

getty images

SPECIAaL RappORT Duitsland:

pioniers in windenergie

in de Wind draaien

Duitsland. Het aandeel windenergie in de totale hoeveelheid energie die in de wereld wordt geproduceerd, neemt gestaag toe. Duitsland, een pionier op dit gebied, levert technische expertise en windenergieturbines. De grote vraag heeft echter tot een tekort aan productiecapaciteit geleid. door Luise Steinberger

als twintig jaar geleden een nieuwe windmolen in het landschap opdook, was die vaak neergezet door een boer die niet zelden door zijn omgeving werd weggehoond als ‘rare ecoboer’. Weinigen bevroedden in die tijd dat windenergie binnen twee decennia een zeer veelbelovend nieuw technologisch terrein zou worden, noch dat Duitsland een innovatieve koploper daarin zou worden. De windturbines die momenteel over de hele wereld in gebruik zijn, hebben een totale capaciteit van ongeveer 93.849 MW (2007). Ongeveer een kwart van die capaciteit – 22.250 MW – is te vinden in Duitsland. Inmiddels is de eerste groeispurt in het pioniersland voorbij. In 2007 braken drie landen – de VS, Spanje en China – het record voor nieuwe capaciteit (zie kader). Het opnieuw uitrusten van oudere windmolens met geavanceerde en krachtige generatoren moet voor een tweede opleving in Duitsland gaan zorgen. “Er bestaat hier een enorm potentieel”, hield Ralf Bischof,

16 

metalworking world

directeur van de Duitse Windenergievereniging, journalisten voor. “Het zal nog enkele jaren duren eer de renovatie zijn volledige potentieel heeft gerealiseerd.” Een ander belangrijk element in de

Windkracht in de hele wereld • Het Duitse record voor nieuw geïnstalleerde windenergiecapaciteit (3244 MW) uit 2002 werd in 2007 door drie landen gebroken. De Verenigde Staten voegden dat jaar 5244 MW toe, Spanje 3515 MW en China 3499 MW. • De markten die in 2006 en 2007 het snelst zijn gegroeid, zijn China met een groeitempo van 127 procent en de VS met een groeitempo van 45 procent. • Andere landen met een sterke groei in die periode waren Frankrijk en India.

ontwikkeling van windenergie wordt de uitbreiding van het aantal offshoreturbines in windmolenparken. Volgens experts uit de branche bestaat er momenteel een aanzienlijk tekort aan productiecapaciteit voor de noodzakelijke grote componenten, zoals lagers, tandwielkasten en generatoren. Sandvik Coromant steunt de ontwikkeling van productiebedrijven in de windenergiesector, aldus Kenneth Sundberg, vicepresident marketing and business development in Duitsland. “We zijn gespecialiseerd in productiviteit en werken nu aan oplossingen die niet alleen leiden tot een grotere benutting van machines, maar ook tot een langere levensduur daarvan”, zegt hij. Het bedrijf legt zich toe op het frezen van tandwielen, een vitaal onderdeel in de windturbine-industrie, en heeft een mondiaal netwerk van specialisten opgezet om expertise te verzamelen en met nieuwe oplossingen voor de draad te komen. Vanwege de beperkte productiecapaciteit in

Werknemers installeren 100 meter boven de grond machinerie in een windmolen van 2,3 MW in een park nabij Halle in Oost-Duitsland.

“Het zal nog een paar jaar duren eer de renovatie zijn volledige potentieel heeft gerealiseerd.” Ralf Bischof, directeur duitse windenergievereniging

te elimineren. In de VS krijgen beslissingen over duurzame belastingvoordelen een beslissende invloed op het aantal windturbines dat er de komende jaren bij komt. nodig om investeerders de zekerheid te geven die ze nodig hebben om de stabiele ontwikkeling van windenergie op gang te brengen. En in Duitsland heeft de herziening van de wet op compensatie voor producenten van windenergie afgelopen zomer geleid tot een plotselinge uitbarsting van optimisme in de industrie.

In India is langetermijnregelgeving

bijvoorbeeld Duitsland valt te verwachten dat de ontwikkeling van nieuwe markten en producten zal leiden tot nieuwe productiefaciliteiten. Windturbines die nu worden geïnstalleerd, hebben gewoonlijk een capaciteit van 2 à 3 MW, maar modellen van 5 tot 6 MW, vooral bedoeld voor offshore-windmolenpar-

ken, zijn bijna rijp voor de markt. Er wordt zelfs al gewerkt aan nog sterkere windturbines. Volgens recente voorspellingen zal de capaciteit over de hele wereld in het jaar 2017 de 718.000 MW benaderen. Overheden vaardigen een consistente regelgeving uit om destabiliserende factoren

metalworking world  

17

Christoph Papsch

SPECIAaL RappORT Duitsland:

Christoph Papsch

PIONiERS in windenergie

Operator Juergen Kamien werkt een stator af die in de tandwielkast van een windmolen komt te zitten.

Nieuwe Machines, optimale processen Met de eeuwwisseling brak een nieuw tijdperk aan voor Lenz Zerspanungstechnik, een fabrikant van grote componenten voor windenergieturbines.

18 

metalworking world

laten wegtrekken. Het werkstuk onderdelen die over de volle wordt afgemaakt in een tweede lengte ruim 2500 mm lang zijn, bewerking. De tweede kant zijn twee bewerkingen en twee wordt gefreesd, geboord en opstellingen noodzakelijk. “De geruimd. Alle referentie-oppergietvorm wordt eerst aan één kant vlakken en openingen worden in voorbewerkt”, aldus Becker. één klemming voltooid, zodat “Daarna wordt het werkstuk we geen fouten op elkaar precies uitgelijnd om de variaties kunnen stapelen.” bij het gieten te compenseren. “Bij dit procédé is het belangMichael Becker, productie­ rijk om vervormingen van de TOEN Lenz zijn eerste windmomanager. gietvorm te voorkomen”, vervolgt lenonderdelen à 2,5 ton hij. “Dan wordt de eerste zijkant gefreesd, vervaardigde, moesten die 300 kilometer waarbij alle openingen worden aangebracht. verder, naar Boxberg worden gebracht, een We hebben het dan over diameters van 500 tot plaats in de buurt van Würzburg, om daar op 1850 mm. Daarna moet het werkstuk 24 uur een CNC-machine te worden gemeten. Drie rusten om de spanningen in het materiaal te jaar lang werkte het bedrijf harder dan Christoph Papsch

Lenz Zerspanungstechnik is een typisch familiebedrijf dat de afgelopen jaren als kool is gegroeid. In het jaar 2000 trad productiemanager Michael Becker toe, die veel ervaring met serieproductie meebracht. Vanaf dat moment ging het hard. Een contract voor de levering van onderdelen voor de auto-industrie leidde tot meer contacten, en in 2002 klopten fabrikanten van windmolens aan. Momenteel besteedt het bedrijf een deel van zijn tijd aan het winden van stators voor een grote Duitse fabrikant van generatoren voor windmolens. Maar het grootste deel van de productie bestaat uit koppelreactiearmen (het deel dat de energie van de rotorbladen opvangt om te voorkomen dat de generator mee gaat draaien). Voor de fabricage van die

het begon met een EenMansBewerking Lenz Zerspanungstechnik in Keulen werd in een broeikas geboren. “Zo ontstonden bedrijven destijds, toen mijn vader begon”, aldus Peter Lenz, de huidige directeur van het bedrijf. Zijn vader Helmut Lenz kocht medio jaren ‘60 een draaibank en ging aan de slag. Kort erop kocht hij nog een draaibank en begon het bedrijf uit te dijen. In 1990 verhuisde het bedrijf naar het industriegebied Godorf in Keulen, waar het eerste CNC bewerkingscentrum werd aangeschaft. In 2000 waagde het bedrijf zich voor het eerst aan serieproductie voor de auto-industrie. In 2002 begon Lenz met de fabricage van koppelreactie­ armen voor windmolens. Het bedrijf telt 40 werknemers.

Christoph Papsch

het was van meet af aan uiterst belangrijk dat de investering in de drie machines zou leiden tot de gewenste en geplande toename in productiviteit. Daarom besloot het bedrijf zichzelf te beperken tot twee leveranciers voor daar stap voor stap mee verder”, zegt hij. “We willen op een soortgelijke manier doorgaan als gereedschappen. “Om te voorkomen dat we we nieuwe componenten gaan maken.” veel te veel telefoontjes moesten plegen om vervangingsonderdelen van te veel verschillende leveranciers te bestellen”, merkt Peter aangezien de componenten groot zijn en de Lenz, directeur van Lenz, op. Het bedrijf bewerkingstijden lang, is er nog steeds een haalde de banden aan met de officiële Sandvik aanzienlijk potentieel voor verdere optimalisaCoromant-dealer PPW Handel in Marienheitie. “Met één component wisten we de de. Op advies van PPW vroeg bewerkingstijd terug te brengen Lenz Sandvik Coromant ook om van acht tot vijf uur”, zegt Peter de prestaties van de nieuw Lenz. Voor een klein bedrijf aangeschafte Pama machines te zoals Lenz vormen optimalisatie optimaliseren. “We begonnen een en verhoging van productiviteit half jaar voordat de machines wervrijwel de enige manier om uit den afgeleverd”, aldus Peter te breiden. “We kunnen Pflitsch, directeur van PPW. Klaus bijvoorbeeld niet verhuizen naar Bussmann, technisch verkoopmaeen grotere locatie”, zegt Peter nager bij PPW, legt uit: “De Lenz. “Tijdens zo’n verhuizing gereedschappen werden geselec- Peter Lenz, hoofd van Lenz zouden onze machines een paar Zerspanungstechnik. teerd en ontworpen met de weken stil liggen, en een snijspecificaties en verder alles leverancier van ons formaat kan wat nodig was om de specifieke componenten zich dat niet permitteren.” op de machines te vervaardigen.” Zodra de Maar de toekomst ziet er rooskleurig uit. machines waren opgesteld, werden ze “In de huidige marktsituatie moet een stabiele ingelopen met optimale gereedschappen en stroom orders de komende jaren mogelijk vervolgens verder geoptimaliseerd. “We gaan zijn”, zegt Becker.

Operator André Schneider werkt met de ultramoderne 3D-meetmachine, die werd aangeschaft om de productie van de 2,5-tons koppelreactiearm te vereenvoudigen.

Christoph Papsch

verantwoord was. Er was een fundamentele verschuiving nodig om productieprocessen beter te organiseren en tegemoet te komen aan de doorlopend stijgende kwaliteitsnormen en vraag naar steeds meer onderdelen per order. Lenz sprong bij wijze van spreken in het diepe, en bestelde twee Pama horizontale boormachines en een ultramoderne 3D-meetmachine.

lenz zerspanungstechnik

uitdaging in het kort De behoefte:

Rust twee nieuwe Pama kottermachines uit voor de fabricage van koppelreactiearmen voor windenergieturbines.

De oplossing:

Boren: CoroDrill 880, goede prestaties en alle gewenste stabiliteit. Kotteren: CoroBore 820, een zeer productief kottergereedschap met drie tanden. Frezen: Vrijwel alle freesgereedschappen van Sandvik Coromant, met name de CoroMill 365 en de CoroMill 390, met nieuwe soorten zoals GC1020, en de CoroMill 245 met een indexeerbare wisselplaat voor het nabewerken. Koppeling: Coromant Capto.

het resultaat:

Korte bewerkingstijden en een optimale stabiliteit. De stabiliteit leidt tot een geringere slijtage en daarmee tot een langer leven voor de wisselplaten.

metalworking world  

19

Christoph Papsch

SPECIAaL RappORT Duitsland:

pioniers in windenergie

jacht op productiviteit Als leverancier van tandwielen voor onder andere windturbines heeft Siemens Mechanical Drives in Bocholt te maken met een toenemende vraag naar steeds grotere leveranties en steeds hogere kwaliteitsnormen.

20 

metalworking world

Christoph Papsch

De onderdelenfabriek van Flender AG in Bocholt (de Mechanical Drives business unit van Siemens AG’s industriesector), ligt niet ver van Düsseldorf. Het bedrijf maakt nog maar drie jaar deel uit van Siemens. De fabriek in Bocholt levert voornamelijk componenten voor de assemblage-units van de Siemens Group, maar heeft ook klanten daarbuiten. De ontwikkeling van de unit houdt gelijke tred met de groeiende behoefte aan infrastructuur, energie en een schoon milieu. Mechanical Drives levert mechanische en elektrische onderdelen voor krachtoverbrenging voor de machinebouw, de verwerking van grondstoffen, transport en energieproductie. Het productassortiment van de unit is primair gericht op tandwieltechnologie, en varieert van koppelingen en tandwielen voor de industrie en de windturbines tot motoren en grote reductiekasten voor schepen. De unit is gespecialiseerd in koppeloverdragende componenten in diameters tot 3 meter, waaronder componenten met cilindrische tandwielen, schroeftandwielen en tandwielen met interne vertanding. Aangezien de fabriek in Bocholt onderdelen maakt voor een groeiende sector, zijn maatregelen om de productiviteit te vergroten noodzakelijk. Voor een knelpunt in het voorbewerken van tandwielen met interne vertanding ging de fabriek met Sandvik Coromant in zee voor een Productivity Improvement Program. “Sandvik Coromant is al lang een partner van ons, en we hebben bij

Het team bespreekt een tandwiel met interne vertanding. V.l.n.r.: Rudolf Kloos, leider productiviteitsteam Sandvik Coromant; Udo Stoehler, CNC-programmeur; Michael Garcia, verantwoordelijk voor het doorlopende verbeteringsproces;Ahmet Cinar, machine-operator; Daniel Bergerfurth, productiemanager.

een soortgelijk project op een ander terrein veel succes met ze gehad”, zegt productiemanager Daniel Bergerfurth. “Er was geen twijfel dat we daarop zouden voortborduren.” tandwielen met interne vertanding

worden gemaakt van ringen die worden gedraaid en gekotterd voordat de tanden worden ingefreesd en geslepen. Het Productivity Improvement Program was geconcentreerd op de eerste stappen van het bewerkingsproces dat aan het feitelijke frezen voorafgaat, aldus Bergerfurth. “We onderzochten onze processen op drie Doerries-

Scharman bewerkingscentra”, vertelt hij. De eerste bijeenkomst was in november 2007 en Sandvik Coromant analyseerde een week lang de processen ter plekke, aanvankelijk als stille waarnemer van de productieprocessen. Rudolf Kloos, de leider van het productiviteitsteam van Sandvik Coromant, legt uit: “We beginnen een Productivity Improvement Program zoals dit met een analyse. We beschrijven de status quo en ontwikkelen dan ideën en concepten voor de manier waarop het proces er met enkele wijzigingen uit kan zien. Dat presenteren we aan de klant.” Samen met het fabrieksmanagement stelde

Een topproducent Siemens Mechanical Drives is een belangrijke intenationale producent van componenten voor mechanische krachtoverbrenging. Het bedrijf is in 1899 opgericht onder de naam A Friedr Flender & Co in Düsseldorf. In 2005 werd de Flender Group overgenomen door Siemens AG. Nu heet de fabriek in Bocholt de Mechanical Drives Business Unit. Het is een van de vijf units die samen Siemens AG’s Technology Division vormen, die op zijn beurt behoort tot de industriesector van het bedrijf.

het team van Sandvik Coromant vast dat er potentieel was voor het verhogen van de productiviteit. “Aan het begin van het project wilden we de productiviteit met 20 procent verhogen”, legt Bergerfurth uit. “Maar aan het eind bleek dat 22 procent te zijn. Dat kwam doordat we de insteltijd en de bewerkingstijd bekortten en de werkplekken optimaliseerden.” Het team bracht niet alleen veranderingen aan in de machines, maar bracht ook het aantal bewerkingen van de machine-operators terug. Voordat de experimentele en testfase begon, werden de details van mogelijk verbeteringen uitgewerkt in een workshop waaraan alle

Daniel Bergerfurth, productiemanager, business unit onderdelenfabricage.

betrokken werknemers deelnamen. Vijf werknemers die direct met de machine werkten, enkele programmeurs en het afdelingshoofd namen in de loop van drie dagen de geplande veranderingen door – onder leiding van Michael Garcia, die verantwoordelijk is voor het verbeteringsproces. “We wilden onze collega’s ervan overtuigen dat ze niet meer, maar wel efficiënter konden werken”, legt Garcia uit. “Veranderingen zoals deze hebben alleen kans van slagen als elke werknemer zich ervoor inzet. En natuurlijk moest onze partner Sandvik Coromant ons van de juiste gereedschappen voorzien.”

In een proces zoals dit is het belangrijk dat de mensen die met de machine werken, een verbetering in hun werkomgeving bespeuren. In dit geval werd een Polo-unit die de machine van koelwater voorzag, verplaatst. Dat maakte een einde aan een stank waarvan de werknemers vooral ‘s zomers last hadden. Door deze verandering kwam er meer ruimte voor het instellen van de machine en het draaien van de componenten. Na de workshopfase volgde een periode van tests op locatie. Zes weken lang werden de voorgestelde veranderingen in gereedschappen en processes systematisch getest. ❯❯ metalworking world  

21

❯❯

“Door de bank genomen heb je zes weken nodig om genoeg tests uit te voeren”, aldus Bergerfurth. “We bepalen stap voor stap de gebieden waarop de snijgegevens – zoals voeding, snijsnelheid en de gegevens over slijtage – van dien aard zijn dat we een optimum kunnen bereiken. Niet elke test leidde tot een positief resultaat, maar alle opgedane ervaring was hoe dan ook nuttig om de limieten voor onze processen vast te stellen.” Er kwamen geen grote veranderingen in de gebruikte gereedschappen. De beschikbare machines werden aan de laatste technische standaards aangepast en uitgerust met krachtige indexeerbare wisselplaten met de meest effectieve geometrie. Met deze nieuwe snijmaterialen konden hogere snijsnelheden en voedingen worden gerealiseerd.

Christoph Papsch

de onbevangen blik van buitenstaanders bood nog een andere onverwachte kans op optimalisatie, zegt Bergerfurth. “Het is belangrijk voor onze maatregelen op het gebied van productiviteit en verbetering dat ontwerp en constructie rekening houden met fabricage en functie”, gaat hij verder. Gesprekken met ontwerptechnici brachten ons op het idee de kwaliteit van een bepaald oppervlak

Operator Johannes Lamers werkt aan een interne vertanding.

22 

metalworking world

aan te passen aan de eisen en op die manier de snijwaarden te optimaliseren.” De combinatie van een verbeterde werkomgeving, een aangepast ontwerp en vooral nieuwe wisselplaten en snijgereedschappen, zorgde voor een extra efficiëntieverbetering. uiteraard houdt het werk daar niet op. In

een zich uitbreidende industriële sector, zoals het geval is met duurzame energie, is er steeds vraag naar nieuwe vaardigheden en meer capaciteit. “Voor ons is het verhogen van de productiviteit altijd een actueel onderwerp”, aldus Bergerfurth. “Om projecten in de windenergiesector uit te voeren heb je een aanzienlijke knowhow nodig. Daarom hebben we Sandvik Coromant te hulp geroepen. We willen graag een competente partner, die de expertise in gereedschapstechnologie heeft die we nodig hebben, plus een uitgebreide ervaring die in de loop van jaren gegroeid is, zodat we dergelijke projecten in korte tijd en op een duurzame basis kunnen uitvoeren.” Dat gebeurt al op kleine schaal. Op aandringen van Rudolf Kloos heeft de fabriek een matrixvel geïntroduceerd om abnormale gebeurtenissen op vast te leggen. Elke onderbreking in de

bewerking van de drie machines wordt geregistreerd om fouten die niet groot zijn maar die telkens opnieuw optreden, aan te kunnen pakken. “Het belangrijkste wat we van dit project geleerd hebben, is dat we doorlopend gegevens van onze machines moeten registreren”, aldus Bergerfurth. “Als je kleine details in je dagelijkse routine niet aanpakt, laat je hier en daar potentieel weglekken, en dat kan uiteindelijk grote proporties aannemen.”

siemens mechanical drives

uitdaging in het kort De behoefte:

Optimalisatie van draai- en kotterbewerkingen in de eerste stap van de productie van tandwielen met een interne vertanding voor tandwielen van windturbines.

De oplossing:

Verandering van de positie van de machines ten opzichte van elkaar. Gebruik van nieuwe wisselplaten en snijgereedschappen. Een kleine ontwerpaanpassing.

het resultaat:

Een productiviteitstoename van 22 procent.

technologie door christer richt

De CoroMill 316 tilt het concept van de verwisselbare snijkop naar een nieuwe gereedschapsgeneratie.

CoroMill 316:

opsplitsen in een nieuwe wereld

uitdaging: verbetering van productiviteit en veelzijdigheid bij freesbewerkingen met kleine en middelgrote gereedschapsdiameters. oplossing: een unieke, nieuwe gereedschapskoppeling die de kern vormt van een nieuwe serie frezen met verwisselbare kop. begint het concept van de frees met verwisselbare kop aan te slaan. Ten eerste zijn voor meer freesbewerkingen kleine tot middelgrote gereedschappen in machines met gering vermogen nodig. Bovendien hechten bewerkingsbedrijven steeds meer waarde aan de veelzijdigheid van gereedschap en vereisen meer bewerkingsoperaties steeds stabieler gereedschap. Ook hebben sommige wisselplaatgereedschappen de snijkwaliteiten van volhardmetalen gereedschappen nodig. Ten slotte willen de meeste bewerkingsbedrijven het aantal handelingen, de gereedschapskosten en de inventariskosten terugdringen. Vandaar de ontwikkeling van de nieuwe CoroMill 316 serie. Met zijn ervaring op het gebied van gereedschapskoppelingen – van wisselplaten tot modulair gereedschap – heeft Sandvik Coromant nu een ‘gesplitst’ freessysteem ontwikkeld met een unieke gereedschapskoppeling.

om verschillende redenen

Met het moderne CoroMill Plura hardmetalen freesprogramma als basis gebruikt het nieuwe concept een unieke freestechnologie. Dit is een serie frezen die de meeste freesbewerkingen succesvol aankan. Maar een volhardmetalen frees is relatief groot, wordt gemaakt van een dure metaalsoort en wordt ontworpen als een eenheid. Vaak is alleen de snijkant nodig en dat ligt ten grondslag aan het nieuwe concept. voor een goede werking van de frees

met verwisselbare kop is een betrouwbare en nauwkeurige koppeling tussen de hardmetalen kop en de stalen schacht nodig. Hiervan zijn de prestaties, veiligheid en resultaten direct afhankelijk. Bij de CoroMill 316 is de koppeling gebaseerd op een nieuwe, gepatenteerde zelfcentrerende schroefdraad. Die houdt de verwisselbare kop strak tegen het axiale steunvlak en ook tegen de conische radiale

steun. De koppeling is ongekend solide en gebruiksvriendelijk en maakt volledig sleuffrezen mogelijk met een precisie van enkele honderdsten van millimeters en een gemakkelijke en veilige locatie.

samenvatting CoroMill 316 combineert de voordelen van volhardmetalen en indexeerbaar gereedschap in de vorm van een frees met verwisselbare kop. Een stalen of volhardmetalen schacht is de gereedschaphouder en de kop is het verwisselbare deel van het gereedschap. Er kunnen diverse koppen worden bevestigd op de schacht. Dit zorgt voor veelzijdigheid, taakgerichtheid, gebruiksvriendelijkheid en reduceert de gereedschapskosten. De CoroMill 316 tilt het concept van de verwisselbare snijkop naar een nieuwe generatie.

metalworking world  

23

Warmtebehandeling van lange messen bij Ravne Knives, een van ‘s werelds belangrijkste fabrikanten van industriële messen.

Richard Surman

De kern aanSnijden

Slovenië. Ravne Knives produceert maatwerk voor klanten over de hele wereld, en moet continu kwaliteit en productiviteit verbeteren. De nieuwste verbeteringen zijn gerealiseerd met behulp van de CoroMill 490.

al 400 jaar wordt in Slovenië staal geproduceerd. Ravne Knives is vandaag de dag een wereldleider in de fabricage van industriële messen. Het bedrijf maakt deel uit van een grotere groep, SIJ (de Sloveense Staalgroep), die op zijn beurt deel uitmaakt van IMH – Industrial Metallurgical Holdings. SIJ omvat ongeveer zes verschillende bedrijven die

24 

metalworking world

producten en diensten leveren, variërend van hoogwaardig plat en lang staal tot verbruikbare lasmaterialen, industriële messen en de opleiding van gehandicapte arbeiders. Ravne Knives maakt messen voor de houtindustrie: onder meer voor het schillen van fineer, voor verspanen en verpulpen. Andere messen zijn bestemd voor de

metaalbewerkingsindustrie – een keur aan metaalsnijmessen en schaarbladen – en verder messen die worden gebruikt in de papier- en drukwerkindustrie en messen voor de rubber-, leer- en kunststofindustrie. Het type messen varieert van cirkelvormig tot recht. Het bedrijf kan messen leveren tot zes meter lengte, en schijfmessen tot een maximum van 1500

Richard Surman

Richard Surman

Voltooide messen met gefreesde open sleuven. Ruim 40 procent van de messen van Ravne heeft open of blinde sleuven.

Simon Kupljen, vertegenwoordiger van Sandvik Coromant (links), en Maks Klemenčič, CNC-programmeur van Ravne Knives, bespreken freesprocessen.

aan de fabricage van industriële messen

worden de hoogste normen van specificatie en productie gesteld. Egidij Hudrap, hoofd warmtebehandeling, laat trots de vacuümoven van het bedrijf zien, de modernste in zijn soort ter wereld. Hij benadrukt dat Ravne Knives staat voor “een synthese tussen hoogwaardige technologie en vakmanschap”. Commercieel directeur Janko Miklavc valt hem bij. “We streven doorlopend naar een optimum tussen

1991 keken we steeds meer naar hardheid en taaiheid”, zegt hij. het westen.” “Onze directeur, Darko Ravlan, De export naar markten in zegt dat de warmtebehandeling het Duitsland, Italië, Scandinavië, mes zijn ziel geeft.” Groot-Brittannië en Azië, en ook In 1991 stemde Slovenië voor de Verenigde Staten nam snel onafhankelijkheid. Na een korte toe. Recentelijk is ook Rusland, militaire confrontatie met het waar de energieproductie de Joegoslavische leger werd het land industriële groei bevordert, door de Europese Unie als eveneens een grote klant onafhankelijke natie erkend en als geworden. Miklavc praat over lid toegelaten tot de Verenigde Janko Miklavc, het belang van de plaats van het Naties. Sindsdien is de omzet van commercieel directeur bedrijf binnen de SIJ groep in Ravne Knives radicaal veranderd. van Ravne Knives. een tijd van toenemende vraag “Deze periode betekende dat we naar staalproducten. “Er vloeit een belangrijke ons commerciële kompas opnieuw moesten synergie voort uit het behoren tot de groep, instellen”, aldus Miklavc. “Voor 1991 waren een kracht die gebaseerd is op gedeelde kennis we zeer sterk op het oosten gericht, waar bijna en ervaring”, zegt hij. “Bij Ravne hebben we ❯❯ 80 procent van onze omzet naar toe ging. Na Richard Surman

milimeter in diameter. CNC-machines, hoogwaardige staalsoorten, geavanceerde warmtebehandelingstechnologie en zeer vakbekwame en gemotiveerde werknemers zijn de middelen waarmee Ravne Knives enkele van de beste industriële messen levert die op de markt zijn.

Een nieuw niveau voor vlak- en hoekfrezen Eind 2003 stond Ravne Knives voor een uitdaging. Het bedrijf moest zijn productiviteit verhogen zonder afbreuk te doen aan de kwaliteit van de gefreesde sleuven en boorgaten waarmee industriële messen bevestigd worden. Concurrenten boden Ravne Knives goedkopere gereedschappen aan, maar de oplossing van Sandvik Coromant was een gereedschap dat het werk van een frees én een boor kon uitvoeren zodat niet langer twee gereedschappen nodig waren. Sandvik Coromant-vertegenwoordiger Simon Kupljen legt uit: “In 2006 lieten we Ravne Knives kennismaken met de zeer succesvolle nieuwe methode van infrezen met de CoroMill 390. Die oplossing bevorderde de productiviteit en

drukte de snijkosten.” Dit jaar is het bedrijf de CoroMill 490 gaan gebruiken, een nieuw lid van de CoroMill-familie. “De CoroMill 490 tilt vlak- en hoekfrezen naar een nieuw niveau van precisie en productiviteit”, zegt hij. “Het is een nieuwe generatie van zeer nauwkeurige freesgereedschappen. In plaats van twee snijkanten heeft de CoroMill 490 er vier, en we gebruiken nieuwe en verbeterde materialen voor de body en de coating. In combinatie met geringere snijkrachten, hogere parameters en een nog langere levensduur is dit een modern freesgereedschap dat de productiviteit en kwaliteit verbetert.” Marjeta Krof van Ravne Knives is het daarmee eens: “Het is een uitstekende oplossing voor ons. De

productiekosten gaan drastisch omlaag en er hoeft minder te worden nabewerkt. De kwaliteit is verbeterd en onze werknemers zijn ook blij met de geringere geluidsbelasting.” Naast de CoroMill 390 en CoroMill 490 heeft Sandvik Coromant ook de CoroDrill 880 bij Ravne Knives geïntroduceerd, een precisieboor voor korte gaten met vier snijkanten, die de productiviteit kan verdubbelen. Zoals bij alle Sandvik Coromant gereedschappen die Ravne Knives gebruikt, evalueren beide bedrijven de effectiviteit ervan met Sandvik Coromant Productivity Analyzer software.

CoroMill 490

metalworking world  

25

begrijpen van metaal en de productie en warmtebehandeling van gereedschapsstaal. Daardoor kunnen we de beste industriële stalen messen ter wereld vervaardigen.”

Richard Surman

❯❯ een omvangrijke en historische traditie in het

toen ze een open partnerschapsovereenkomst sloten. “Het is een heel prettig partnerschap – symbiotisch en uniek op dit gebied van gereedschapsvoorziening”, zegt Krof. “De overeenkomst heeft het gegevensbeheer verbeterd en stelt ons in staat om samen met Sandvik Coromant het juiste gereedschap te testen, evalueren en ontwikkelen. Wij ervaren Sandvik Coromant als innovatief, reactief en efficiënt.” Richard Surman

deze trots en inzet voor de gestaag toenemende kwaliteit van de producten van Ravne is in het hele bedrijf voelbaar. “Elke dag moeten we beter zijn. Wij streven er altijd naar de beste te zijn”, merkt Miklavc op. Elk product – behalve de Meer dan 40 procent van de papiermessen – wordt met de hand messen van Ravne Knives heeft gemaakt, dus het voorzien van open of blinde sleuven. De toekomstige trends en eisen, aan CoroMill 390 van Sandvik de kwaliteit van productie en Coromant en sinds dit jaar de productiviteit, is cruciaal. CoroMill 490 spelen een hoofdrol Aangezien Ravne Knives inspeelt in het productieproces. Simon op de toekomstige vraag van Kupljen van Sandvik Coromant klanten, spelen toeleveranciers wijst erop dat zijn frezen Ravne eveneens een belangrijke rol bij Knives hebben geholpen zo’n 15 het voldoen aan de verwachtingen. Marjeta Krof, procent te bezuinigen op inkoopmanager van “We hechten sterk aan onze jaarbasis. Het is inspirerend om Ravne Knives. relatie met leveranciers”, zegt vertegenwoordigers van Sandvik inkoopmanager Marjeta Krof. “Met de komst Coromant met mensen van Ravne Knives te van CNC-machines, veertien jaar geleden, zijn horen overleggen op alle niveaus, van de kwaliteit en duurzaamheid van onze management en administratie tot werkplaatsgereedschappen steeds belangrijker geworden. opzichters en machine-operators. Het zijn Sandvik Coromant heeft een belangrijke histo- duidelijk twee bedrijven met een passie voor rische rol gespeeld bij het leveren van topkwaliteit en de relatie is gebaseerd op gereedschappen.” De relatie tussen de beide wederzijds respect en het streven naar succes. bedrijven is in 2006 aanzienlijk verstevigd Richard Surman

Ravne Knives ligt op het prachtige Sloveense platteland.

rendezvous voor de handel

Richard Surman

Korte-lijnvoorman Rado Polenik (links) en technisch manager Stanko Vogel bij een slijpmachine.

26 

metalworking world

In 1945 werd Slovenië opgenomen in de Federale Volksrepubliek Joegoslavië. In de jaren vijftig wist Slovenië in de meer verlichte Socialistische Federale Republiek Joegoslavië een hoger niveau van economische ontwikkeling te bereiken dan de andere lidstaten. Mede dankzij een vakbekwame beroepsbevolking kon Slovenië zijn sterke industriële traditie voortzetten en medio jaren zestig begon de Sloveense economie op een markteconomie te lijken. In 1990 werden de eerste democratische verkiezingen gehouden. In datzelfde jaar stemde ruim 80 procent van de Slovenen voor autonomie. In 1991 werd een unilaterale onafhankelijkheidsverklaring opgesteld. De volgende dag viel het Joegoslavische leger aan. Na de zogenaamde Tiendaagse Oorlog werd een bestand getekend en in oktober 1991 werd de nieuwe Sloveense grondwet van kracht. Erkenning door de Europese Unie volgde spoedig. Slovenië ligt op een kruispunt in Europa, een gunstige positie om met oost én west te handelen. Hoewel de Slovenen slechts 8 procent van de Joegoslavische bevolking uitmaakten, was het gebied verantwoordelijk voor ruim een derde van de Joegoslavische export. Sinds de Tiendaagse Oorlog hebben belasting- en arbeidshervormingen en privatiseringen de Sloveense exportsituatie begunstigd. Het verlies van markten in de voormalige federatie is ruimschoots goedgemaakt door een verschuiving in de richting van west-Europa en de rest van de wereld. Recentelijk heeft de Russische industriële energiehausse eveneens sterke exportmarkten geopend. Zo’n 60 procent van Slovenië’s BNP wordt gegenereerd door de dienstensector. Financiën, toerisme en onroerend goed beginnen een belangrijk deel van de economie uit te maken. Ruim 30 procent van het BNP wordt gegenereerd door de industrie. Staal, hout, chemicaliën, rubber, kunststof, elektrische en optische apparatuur, machinebouw en auto-assemblage zijn primaire bedrijfstakken in Slovenië.

nader bekeken

nieuwe optie voor vliegtuiginterieurs lucht- en ruimtevaart. Een nieuw lichtgewichtmateriaal kan binnenkort een concurrent worden vanr aluminium in vliegtuiginterieurs. Het materiaal, Decobrix genaamd, is ontwikkeld door het Zweedse bedrijf Lamera – een dochter van Volvo – en Sandvik Materials Technology. “Het unieke is dat we het gewicht laag hebben kunnen houden, maar een aantrekkelijk oppervlak hebben gerealiseerd”, aldus Christina Berardi, hoofd marketing en sales van Surface Technology bij Sandvik Materials Technology. Decobrix is een combinatie van Lamera’s Hybrix en het decoratieoppervlak Decorex van Sandvik Materials Technology. Hybrix bestaat uit miljoenen microscopische roestvrijstalen vezels, die verticaal tegen het oppervlak aan liggen. Dat maakt het materiaal extreem sterk, maar ook dun en vervormbaar. Het Decorex-oppervlak zorgt ervoor dat het materiaal kan worden vervaardigd

in een breed scala aan kleuren en texturen, die niet worden beïnvloed door persen of buigen. “Deze kleurencoating wordt vervaardigd via een gepatenteerd proces waarbij het staal wordt overtrokken met nanoschaal-metalen”, aldus Berardi. “Dat voegt een visueel effect toe en maakt het materiaal superdun en duurzaam.” De combinatie van duurzaamheid en design maakt Decobrix ideaal voor gebruik in de lucht- en ruimtevaartindustrie, die doorlopend vraagt om nog lichtere maar modern ogende materialen. Decobrix kan een dubbele winnaar worden, want lichtere vliegtuigen verbruiken minder brandstof en zijn dus milieuvriendelijker. Bovendien spaart de productie van Decobrix het milieu. “We hebben het vandaag de dag over een ‘groen ontwerp’”, aldus Berardi, “wat betekent dat producten moeten worden vervaardigd op een manier die het milieu het minst belast.”

Decobrix is een nieuw lichtgewicht materiaal met een aantrekkelijk oppervlak.

op veel manieren betere processen R&D. Voor veel fabrikanten, met deel. In de loop van vier dagen name van grote series componenten, leerden klanten hoe ze multispindelmaken multispindelmachines het machines optimaal konden gebruiken. bewerkingsproces efficiënter. Begin “Het is belangrijk om naar het hele juni benaderde Sandvik Coromant proces te kijken bij het investeren in Duitsland Index, een machines”, aldus belangrijke fabrikant van Kenneth Sundberg, multispindelmachines, om manager marketing en te demonstreren hoe de business development investering in een nieuwe bij Sandvik Coromant machine nog rendabeler Duitsland. kan zijn in combinatie met Multispindelmachide snelkoppeling nes zijn geoptimaliseerd Coromant Capto van voor massaproductie. Sandvik Coromant. Verscheidene spindels Ongeveer 200 klanten – soms wel zes – werKenneth Sundberg van beide bedrijven, ken gelijktijdig en vooral uit Zuid-Duitsland, waren verhogen de productiviteit met een uitgenodigd in het Sandvik Coromant veelvoud. “Maar de machines zijn Application Center for Automotive in relatief complex en duur”, aldus Bietigheim, even buiten Stuttgart. Sundberg, “dus het is belangrijk dat WTO, een partner van Sandvik het bewerkingsproces volledig wordt Coromant voor aangedreven geoptimaliseerd om al het voordeel gereedschapshouders, nam eveneens uit de investering te halen.”

“De gaat het best in nauwe samenwerking tussen klant, machinefabrikant en gereedschappenleverancier”, zegt hij. “Dit biedt de beste gelegenheid om het proces te observeren en het optimaal vorm te geven.”

werden vakjournalisten uitgenodigd voor een sessie over de totaaloplossingen die Sandvik Coromant biedt aan klanten over de hele wereld door nieuwe machines van het Sandvik Coromant Application Center for Automotive te combineren en die te

“Het is belangrijk dat het bewerkingsproces volledig wordt geoptimaliseerd om de investering volledig te benutten.” Index plaatste een recent ontwikkelde machine, zodat klanten live konden zien hoeveel eenvoudiger – en dus productiever – gereedschapswisselingen verlopen met de Coromant Capto. Tegelijk met de klantenpresentatie

implementeren via het unieke OTS (Original Tooling System) concept. “In het centrum ontwikkelen we nieuwe oplossingen, die we vervolgens proberen te vermenigvuldigen en over de wereld te verspreiden”, aldus Sundberg.

metalworking world  

27

getty images

“In Italië mochten mensen pas vanaf hun 25e kant dragen.”

In de 20e eeuw werd synthetisch kant een standaardonderdeel van de traditionele Westerse trouwjurk.

28 

metalworking world

De andere kant van kant Eeuwenlang was kant een statussymbool van de heersende klasse. Momenteel wordt het door mensen over de hele wereld gedragen en maakt het zelfs het meest basale kledingstuk een beetje bijzonder.

beleefde zijn internationale doorbraak met het album en de film Purple Rain in 1984. Op de cover is hij afgebeeld op een motorfiets, met getoupeerd haar, een heleboel make-up, een kreukelig shirt en – voor alle duidelijkheid – witte kanten handschoenen. Het jaar erop bracht de heavy-metalband Mötley Crüe een derde album uit, Theatre of Pain, waarop leadzanger Vince Neil te zien was met een vroege versie van het later klassiek geworden poedelkapsel, rouge, lipstick en witte kanten jarretels over een roze spandex broek. De modevisie van deze sterren werd met gefronste wenkbrauwen bekeken, maar Prince noch Vince Neil mochten zich echte pioniers noemen. “Met name Prince mat zich een look aan die sterk werd beïnvloed door het 18e-eeuwse Europa”, aldus Ann-Margret Fyregård, kostuumontwerpster voor de Zweedse Koninklijke Opera, het Nationaal Theater en diverse filmsets, en hoofd kostuumontwerp van het Zweedse Dramatiska Institutet. Fyregård werkt met ontwerpen uit verschillende stijlperiodes. Ze vertelt dat kant meestal gebruikt wordt als decoratief detail. “Als we de kleding van een acteur met kant versieren, laten we zien dat de betrokkene rijk is. Kant (lange tijd alleen handgemaakt) was heel vaak het allerduurste detail van een compleet kostuum. Het getuigt van overvloed, aangezien kant geen enkele functie heeft. “Ik heb kant het meest gebruikt bij het ontwerpen van 17e- en 18e-eeuwse Europese kostuums. In de 17e eeuw was kant stijf en ruw, en werd het vooral gebruikt voor Popartiest Prince

grote kragen, hoeden en manchetten, en af en toe om herenlaarzen te verfraaien.” Kantachtige weefsels werden ver daarvoor al op veel plaatsen gebruikt, maar datgene wat wij tegenwoordig kant noemen, is het weefsel dat rond de 16e eeuw werd ontwikkeld en verfijnd, en dat afstamde van een aantal Europese borduurtechnieken. In de 18e eeuw, toen kant eenmaal was ingeburgerd in Europa – vooral in Frankrijk en Vlaanderen – ontstond een afwijkende stijl. Kant werd zachter en werd vaak gebruikt in veellagige jurken. Mannen droegen het toen ook nog steeds, aldus Fyregård, “maar sinds de 19e eeuw wordt kant uitsluitend voor dameskleding gebruikt, met name voor kragen en manchetten.” Toen kantmaken een industrie werd en kant niet langer alleen met de hand werd gemaakt, verloor het iets van zijn aantrekkingskracht. Ineens was het bereikbaar geworden voor iedereen. Dat gold vooral toen eind 19e eeuw synthetische kant zijn intrede deed. In de 20e (en tot nu toe de 21e) eeuw is kant vooral in zwang voor ondergoed en traditionele trouwjurken. Ondanks de huidige lage prijs is kant nog steeds een blikvanger. In haar boek Support and Seduction – A History of Corsets and Bras vertelt Beatrice Fontanel hoe actrice Janet Leigh een zwarte kanten beha droeg tijdens de eerste opnamen van Hitchcock’s Psycho. Daar werd later een witte van gemaakt om problemen met de filmkeuring

❯❯ metalworking world  

29

❯❯

te vermijden. Zwart kanten ondergoed wordt vulgairder en provocatiever gevonden, aldus Fyregård. “Witte kant geldt als zuiverder en onschuldiger”, zegt ze. “Maar sjaals van zwarte kant maken deel uit van veel nationale klederdrachten, en in die context gelden ze alleen maar als mooi.” witte kant speelt een belangrijke rol bij Westerse

Prins Rainier van Monaco en Grace Kelly tijdens hun bruiloft.

trouwjurken. De Europese productie kwam grotendeels stil te liggen tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar werd na afloop hervat. Een pure uitspatting in kant was de bruiloft van Grace Kelly en prins Rainier van Monaco in 1956. In de trouwjurk van Grace Kelly was 275 meter kantweefsel verwerkt. Ze droeg ook nog een 125 jaar oude sluier van kant en zijde met duizend parels erop. De jurk is een inspiratiebron voor ontwerpers gebleven en is te zien in het Pennsylvania Museum of Art in de VS.

In de vijfhonderd jaar sinds kant Europa heeft veroverd, is ook de rest van de wereld gevallen voor zijn charmes. Toen de Zweed Lars Nilsson in 2003 hoofdontwerper werd bij het Franse modehuis Nina Ricci, stond zijn eerste collectie stijf van de kant. En de trend lijkt nog altijd niet voorbij. Modehuizen en merken zoals Stella McCartney, Chanel, Miu Miu, Prada, Roberto Cavalli en Christian Dior hebben allemaal veel kant in hun herfstcollectie van 2008. Misschien gaan mannen over een paar jaar ook weer kant dragen. “Dat zou leuk zijn”, vindt Fyregård. “Ik kan me heel goed een kanten kraag of strikje voorstellen dat door een jonge man wordt gedragen. Jonge mannen hebben meer de neiging om hun kleding te versieren.” De eerste mannen die kant zouden gaan dragen, zouden ongetwijfeld de beide veteranen Prince en Vince Neil zijn. Henrik emilson

Grace Kelly’s trouwjurk bevatte 275 meter kantweefsel en een 125 jaar oude sluier van kant en zijde met 1000 parels erop.

een metertje meer Sommigen zeggen dat kant Europa in de 14e eeuw vanuit Azië bereikt heeft. Zeker is dat de kantproductie die daarop volgde, vooral in Italië plaatsvond. Kant werd snel populair en verspreidde zich door heel West-Europa. Al zijn borduurtechnieken die met kant verwant zijn, ook opgedoken in Latijns-Amerika, Azië en het Midden-Oosten, het is het Europese kant dat tegenwoor-

30 

metalworking world

dig de norm is. In Europa werd kant een soort handelswaar die evenveel waard was als sieraden. Toen de Fransen het fabricageproces van kant eind 17e eeuw industrialiseerden, groeiden ze in de daaropvolgende eeuw uit tot Europees marktleider. Maar kant werd eveneens vervaardigd in Engeland, Spanje en Duitsland. De Belgen waren niet de grootste

leveranciers, maar hadden wel de sterkste emotionele band ermee en ontwikkelden een superieur inzicht in de techniek en de geschiedenis ervan. Toen de Franse kantindustrie van start ging, importeerde het land tweehonderd kantklossters uit Vlaanderen (en dertig uit Italië) om de Franse kantmakers te trainen. In de 21e eeuw is België nog steeds een van ‘s werelds leidende

producenten van kant. Het land heeft een kantschool, een kantmuseum en het wereldberoemde genootschap Les amies de la dentelle, oftewel Vrienden van Kant. De andere belangrijke kantproducerende naties van tegenwoordig zijn Frankrijk, Engeland, Ierland en Italië. In Azië wordt kant hoofdzakelijk gemaakt in India en China.

Karl Mayer

getty images

Deze kantmachine is gemaakt door de Duitse fabrikant Karl Mayer.

getty images

Als we het tegenwoordig over kant hebben, bedoelen we meestal de Europese variant.

van het oude Egypte tot de hedendaagse catwalk

1000 jaar luxe van kant is onbekend. Kantachtige weefsels van gouddraad, zilverdraad en zijde zijn in Egyptische graven van 1000 v. Chr. aangetroffen. Overblijfselen van 1000 jaar oude geborduurde weefsels met geweven of gebreide kantachtige versieringen zijn ook in Peru gevonden.

De precieze oorsprong

als we tegenwoordig over kant spreken, bedoelen we de Europese variant, vermoedelijk ontstaan uit verschillende borduurtechnieken om linnen te versieren die zich tegelijkertijd ontwikkelden. Een voorganger van kant is de point coupe-techniek. De lege ruimte die in linnen ontstond als een draad werd afgesneden, werd afgedekt met decoratieve steken. Point coupe ontwikkelde zich tot wat vaak wordt aangeduid als Venetiaans kant. De belangstelling voor

de kantproductie groeide in de 16e eeuw, en de eerste boeken met kantpatronen verschenen in Europa. Het naaldwerk kost heel veel tijd en het versieren van kleding, meubilair en draperieën groeide uit tot een vertoon van rijkdom dat de eigenaar soms bijna aan de bedelstaf bracht. “Er wordt wel beweerd dat de

adel zichzelf te gronde richtte door elkaar de loef af te steken met de mooiste kostuums, waarin kant van linnen, goud- en zilverdraad een belangrijk detail was” schrijft L.W. van der Meulen-Nulle, auteur van het boek Lace. In Spanje leidde dat in de 16e eeuw tot een verbod op kant. In Italië mochten mensen pas kant dragen als ze 25 waren. In de 17e eeuw werd Frankrijk

onder Lodewijk XIV ‘s werelds grootste producent van kant. Jean-Baptiste Colbert, de minister van financiën, probeerde de kantproductie te industrialiseren en verwierf het exclusieve recht op de productie van kant in Frankrijk voor tien jaar. Bovendien werd een importverbod op buitenlandse kant gelegd. Eind 18e eeuw probeerden diverse mensen een machinale manier van kantmaken te ontwikkelen, maar pas getty images

getty images

Man in de dracht van een hoveling van Elizabeth I.

met de innovaties van John Leavers in 1813 ontstond de eerste effectieve kantmachine. Die kon nog niet veel patronen maken, maar toen de ponskaarttechnologie van de Franse fabrikant van weefgetouwen Joseph-Marie Jacquard eraan werd toegevoegd, begon machinaal kant eindelijk te lijken op handgemaakt kant. De prijs van kant daalde drastisch en het werd een gewoon artikel. Er bestaan momenteel talloze kantmachines van fabrikanten zoals Prominent Technologies in India, Zhangjiagang Victor Textile Machinery Co Ltd in China, Raschel Machines in Duitsland en Jacob Müller in Zwitserland. De oorspronkelijke machines van Leavers worden niet meer gebouwd. Als ze nog in gebruik zijn, zijn ze langzaam en dus duur. Daardoor is ‘Leavers kant’ een luxueus en tamelijk duur soort kant geworden.

metalworking world  

31

Technologie Door Christer Richt

minder nadelen, meer voordelen

Uitdaging: freesbewerkingen uitvoeren met de voordelen van volhardmetalen en indexeerbare wisselplaatgereedschappen. Oplossing: Een nieuwe generatie gereedschappen met verwisselbare kop. wisselplaten en volhardmetalen gereedschappen bestaat een potentieel optimumgebied dat een uitzonderlijke indexeerbaarheid combineert met de voordelen van volhardmetalen gereedschappen voor kleine tot middelgrote freesdiameters. Een nieuw concept belooft dit potentieel verder uit te diepen. Hoewel de wisselplaattechnologie veel te bieden heeft, hebben moderne volhardmetalen snijoplossingen met lange radiale snijkanten en een volledig axiale voeding enkele grote voordelen – met name bij kleinere gereedschapsdiameters. Een grote mate van nauwkeurigheid, een perfecte oppervlakte-afwerking, tooth engagement en het vermogen tot licht frezen zijn enkele van deze voordelen. Maar werken met indexeerbare wisselplaten, waarbij snel en gemakkelijk slechts dat deel van het gereedschap wordt gewisseld dat snijdt, biedt ook voordelen. Gecoate wisselplaten bijvoorbeeld hadden nooit bestaan zonder het concept van indexeerbare wisselplaten. Frezen voor indexeerbare wisselplaten worden gemaakt in diameters tot 12 millimeter. Daaronder wordt het klemmen onpraktisch. Volhardmetalen frezen hebben echter diameters in tienden van millimeters. Het assortiment gereedschappen met diameters van 10 tot 25 millime-

tussen indexeerbare

32 

metalworking world

ter omvat beide soorten frezen en bestrijkt een breed gebied met verschillende gereedschappen van beide typen. Dit is het terrein van de frezen met verwisselbare kop, zonder indexeerbare wisselplaten (ideaal voor voorfrezen en semi-nafrezen) of volhardmetalen frezen (goed voor seminafrezen en supernafrezen) uit te sluiten. De derde keus is de frees met verwisselbare kop, die een potentieel optimum biedt in een gebied dat beide andere overlapt. Om dit potentieel te realiseren moet het concept van de verwisselbare koppen echter aan bepaalde eisen voldoen, vooral wat betreft de koppeling en het assortiment koppen. Dit vormt de kern van het nieuwe freesconcept met verwisselbare kop, de CoroMill 316. De koppeling tussen de verwisselbare kop en de gereedschapsschacht moet sterk, nauwkeurig en gebruiksvriendelijk zijn. De verwisselbare koppen – de snijgereedschappen – en het assortiment gereedschapsschachten moeten uiterst modern zijn en alle voordelen van het verwisselbare-kopconcept bieden. De gereedschappen en toepassingsgebieden moeten ondersteund worden door een snelle leverantie en bijpassende kwow-how. Het hart van de koppeling van de

CoroMill 316 is een zelfcentrerende schroef met een speciaal ontwikkelde, gepatenteerde draad. Deze is ontworpen om de kop volkomen spelingloos in de schacht te houden. Het axiale steunoppervlak is groot en het radiale steunoppervlak rond het tapse deel van de schacht eveneens. De binnenkant van de kop wordt in de schacht ondersteund om de hoogst mogelijke buigkracht te kunnen weerstaan. De verwisselbare kop is gemakkelijk te plaatsen en te bevestigen met een lichte draai van de sleutel. De verschillende aspecten resulteren in een unieke interface tussen kop en schacht, die alle gewenste stijfheid biedt voor vol voorfrezen en een grote nauwkeurigheid voor precisie-nafrezen. De CoroMill 316 heeft een radiale run-out van minder dan enkele hondersten van een millimeter. van verwisselbare koppen voor de CoroMill 316 is gebaseerd op de zeer geavanceerde CoroMill Plura-technologie met zijn brede assortiment volhardmetalen vingerfrezen. Het assortiment van de CoroMill 316 wordt gebaseerd op deze geometrieën en gaat twin-blade en multi-spaangroeffrezen omvatten. Het aantal tanden in een frees moet in sommige gevallen beperkt worden tot

het programma

veelzijdig assortiment Het aanvankelijke CoroMill 316-assortiment op basis van CoroMill Plura-frezen: • Een allround multi-spaangroeffrees, geschikt voor licht voorfrezen tot seminafrezen. • Een multi-spaangroeffrees speciaal voor nafrezen, geschikt voor hoge tafelvoedingen. • Een Kordell-geometriefrees voor effectief voorfrezen – met een hightech snijwerking voor geringere snijkrachten en een goede spaanbeheersing. • Een frees voor voorbewerken met een hoge voeding, speciaal voor geringe snijdieptes in combinatie met een hoge voeding per tand, ideaal voor grote uitsteeklengtes. • Een radius-profielfrees met twee of vier tanden, snijwerking aanpasbaar aan verschillende profileringseisen. • Een twin-blade frees met een assortiment hoeken voor het werken met minder tanden alsmede voor afschuinen en ontbramen.

twee, gewoonlijk vanwege een neiging tot trillen en/of een gebrek aan vermogen. Dit is vooral geschikt voor afschuiningsbewerkingen. De multitandfrezen hebben echter de capaciteit voor een hogere productiviteit, aangezien ze geschikt zijn voor grote tafelvoedingen door het grotere aantal effectieve tanden en de hogere voeding per tand. Het assortiment van de CoroMill 316 omvat de CoroMill Plura volhardmetalen koppen met 40- en 50-graden helixhoeken. Dit biedt een goede bewerkingsstabiliteit en minimaliseert deflectieneigingen van het gereedschap. Om trilneigingen tot een minimum te beperken, worden de frezen ook geleverd met een differentiële vertanding. Een hoge productiviteit en

Voor de kleinere werkplaats met één of enkele machines biedt het CoroMill 316-concept een grote veelzijdigheid en grotere doorvoer, vanwege de snelle en gemakkelijk gereedschapswisseling, die de keuze van het optimale gereedschap voor een bepaalde bewerking mogelijk maakt.

veiligheid vormen een prioriteit voor de koppen van CoroMill 316. De verwisselbare koppen van CoroMill 316 krijgen de nieuwste PVD-gecoate technologie in de vorm van soort GC1030. Deze belangrijke hardmetaalsoort van het CoroMill indexeerbare-wisselplaatfreesprogramma gaan de basis vormen voor het aanvankelijke assortiment koppen van CoroMill 316. PVD-gecoate soorten zoals GC1030 hebben superieure snijkanten met de hardheid van het type dat geschikt is voor de snijkanten van kleinere freesdiameters. GC1030 is vooral een staalfreessoort voor toepassingen die een sterke, positieve snijkant vereisen. Het wordt ook beschouwd als allround soort. PVD-gecoate soorten zijn in het algemeen de beste oplossing wanneer de snijdieptes gering

zijn, de uitsteeklengte groot is, de verspaning lastig is, en de in- en uittrede van de frees een sterke snijkant vereist. Verder zijn deze koppen in staat tot vol voorfrezen en nafrezen met dunne spanen. Het concept van de frees met verwisselbare kop is vooral gunstig omdat het gemakkelijk is om de kop te wisselen zonder de gereedschapsschacht te vervangen en zonder de snijkant verder te presetten. Ook voor het gereedschapsmagazijn heeft dit grote voordelen. Een assortiment van CoroMill 316 stalen schachten biedt de flexibiliteit om korte tot lange gereedschappen met rechte of tapse schachten te gebruiken. De langere schacht met de relatief kleine kop is sterk en stabiel waar in veel gevallen ❯❯

metalworking world  

33

Door elaine mcclarence

De meeste freesbewerkingen zijn geschikt voor het CoroMill 316-programma met verwisselbare kop, inclusief tegenkotteren, infrezen, spiraalfrezen, insteekfrezen en bewerken met hoge voeding.

voordelen van frezen met verwisselbare kop • Het gereedschapsbereik is geoptimaliseerd met de stabiliteit. Met de meest geschikte schacht wordt de frees aangepast aan de beste combinatie van bereik en stijfheid. • De productiviteit is potentieel hoger dan die van conventionele volhardmetalen frezen en het potentieel voor precisie-afwerking is groter dan bij indexeerbare wisselplaatfrezen. Voor

❯❯ een tapse stalen schacht even stabiel is als

een rechte schacht van volhardmetaal. Schachten kunnen ook worden gesneden op de lengte die optimaal is voor een bepaalde bewerking. Het concept van een gereedschapsschacht met een verwisselbare kop biedt de voordelen van volhardmetalen frezen zonder dat complete volhardmetalen, dure gereedschappen nodig zijn. De mogelijkheid bestaat om te wisselen tussen geminimaliseerde koppen van verschillende freestypes, waarbij de maximale snijdiepte in het algemeen 0,55 maal de kopdiameter bedraagt. Voor de twin-blade kop is die waarde 0,8. CoroMill 316 heeft meer tanden dan een indexeerbare wisselplaatfrees. Daardoor 34 

metalworking world

kleinere diameters kunnen volhardmetalen frezen van meer spaangroeven worden voorzien dan indexeerbare wisselplaatgereedschappen. • Veelzijdigheid en toepasbaarheid zijn eveneens in balans. De koppen zijn gemakkelijk te wisselen en er is veel gelegenheid om het gereedschap te optimaliseren voor specifieke bewerkingen.

worden een betere oppervlakte-afwerking en hogere tafelvoedingen gegarandeerd. Alleen de afwerking is minder dan die van sommige conventionele, specifieke supernafrezen van het CoroMill Plura-programma. CoroMill 316 gereedschappen zijn inherent in balans en zijn daarom geschikt voor relatief hoge spindelsnelheden. De combinatie van hoge snelheden en multitandkoppen maakt zeer hoge voedingen en hoge snijsnelheden mogelijk. De verwisselbare kop maakt het ook makkelijker om de freesgeometrie aan te passen aan het materiaal zonder stil te staan bij de gereedschapsstabiliteit. Bij een conventionele volhardmetalen frees wordt die beïnvloed door de kerndiameter.

samenvatting CoroMill 316 is een nieuwe frees met verwisselbare kop voor kleine tot middelgrote diameters (10 tot 25 millimeter). De voordelen van volhardmetalen gereedschappen, zoals meer tanden, een lichte snijwerking, nauwkeurige radiale snijkanten en de mogelijkheid van een axiale voeding kunnen de prestaties verbeteren. Daarnaast kunnen de voordelen van indexeerbare gereedschappen worden gerealiseerd via wisselplaatsoorten. De verschillende koppen en gereedschapsschachten bieden een grote veelzijdigheid. Het wisselen van gereedschap is aanzienlijk gemakkelijker met CoroMill 316, zowel bij typische volhardmetalen freesbewerkingen als bij typische indexeerbare-wisselplaatbewerkingen. Het nieuwe concept biedt een grote sterkte bij voorfreesbewerkingen en een hoge stijfheid bij nafreesbewerkingen. Een grotere productiviteit en veelzijdigheid, beter voorraadbeheer en kwaliteit en lagere gereedschapskosten zijn typische voordelen van CoroMill 316.

nader bekeken

Landingsgestel vereist onconventionele gereedschappen lucht- en ruimtevaart. De vraag naar het antitrillingsassortiment Silent Tools van Sandvik Coromant groeit, mede door de voorspelde mondiale groei van de luchtvaart de komende 20 jaar – 5 procent per jaar in het passagiersvervoer en 6 procent in het vrachtvervoer (zie MWW nummer 3, 2008). “Naarmate de lucht- en ruimtevaartindustrie groeit, neemt ook de vraag naar het bewerken van diepe gaten toe”, aldus Francis Richt, Sandvik Coromant productmanager draaien, die veel contact heeft met lucht- en ruimtevaartfabrikanten in Canada. Richt zegt dat de lucht- en ruimtevaartindustrie grotere boorbaren nodig heeft van 16 tot 220 mm in diameter, met een uitsteek-

lengte van 10 tot 16 keer de diameter. “Met conventionele gereedschappen zijn uitsteeklengtes van meer dan viermaal de diameter vaak niet mogelijk zonder trillingen te krijgen”, aldus Richt. “Maar met Silent Tools kan dat wel.” Onlangs werd in Canada de draaibewerking van onderstellen voor de grootste verkeersvliegtuigen op de markt teruggebracht van 24 tot 7 uur. “Het gebruik van de Silent Tools kotterbaar met de juiste wisselplaat en soort in combinatie met de optimale proceskennis van Sandvik Coromant leidde tot aanzienlijke besparingen in productie en leveringstijd”, aldus Richt. “En het belangrijkst in deze bedrijfstak is dat de kwaliteit en de functie van het

landingsgestel zelf behouden bleven.” Door deze productiviteitsverbetering is Silent Tools de officieuze norm voor de productie van het landingsgestel geworden. De componenten worden gemaakt van gemodificeerde harde staallegeringen, aangezien ze onder uiterst zware belastingen moeten werken. “De combinatie van materialen, landingsgestelontwerp en kotterlengte stelt hoge eisen aan de stabiliteit en trillingsvrijheid”, aldus Richt.

De nieuwe officieuze norm voor de fabricage van landingsgestellen.

productiviteit op wielen

De bus, een beursstand op wielen, bezoekt de Okuma Corporation.

Kopen. “Dit is een ander soort PR.” “Wat een enorm assortiment aan gereedschappen!” “Fantastisch!” Het zijn maar een paar van de opmerkingen die klanten maken wanneer vertegenwoordigers van Sandvik Coromant Japan komen voorrijden in de ‘Corovan’. De bus is een uitstalkraam op wielen, waarmee de vertegenwoordigers veel van het productassortiment van Sandvik Coromant kunnen presenteren. De bus wordt ook gebruikt voor lokale marketingevenementen. “De verkopers moeten toch naar de klanten toe”, aldus Sandvik Coromant vertegenwoordiger Mitsuhiro Kokubo. “Met deze bus creëer je een soort ‘evenementenatmosfeer’, zelfs bij routinebezoekjes.” De foto’s zijn genomen tijdens een bezoek aan de Oguchi-fabriek van de Okuma Corporation in de Japanse stad Aichi. “Ik vind het prettig om de producten zelf aan te raken en de veelheid aan gereedschappen hier in mijn eigen bedrijf gepresenteerd te zien”, aldus Fumihiko Andoh, assistant-manager bij Oguchi Production.

metalworking world  

35

Onze klanten zagen Coromant Capto® altijd al als de norm voor de metaalbewerking, maar nu is het officieel. De Coromant Capto® is aanvaard als de ISO-norm (ISO26623) voor modulaire opspansystemen voor gereedschaphouders. En terecht. Of deze modulaire technologie nu wordt toegepast voor draaien, boren of frezen, het komt de stabiliteit ten goede en gereedschappen worden beter ingezet. U zou zelfs kunnen zeggen dat Coromant Capto® zo universeel is dat het uniek is.

Coromant Capto® – The original

www.coromant.sandvik.com

Think smart | Work smart | Earn smart. Vraag uw vertegenwoordiger van Sandvik Coromant om u te laten zien hoe de toekomst eruit zal zien. 

Print n:o C-5000:531 DUT/01 © AB Sandvik Coromant 2009:1

Veel mensen zeggen dat zij de norm bepalen. Wij hebben het echt gedaan.