Technische specificatie 04/2007
Algemene voorschriften omtrent installatie en verdeling van elektrische energie in de voertuigen van brandweer Antwerpen
TS 04/07
1
Inhoudstafel INHOUDSTAFEL ........................................................................................................................................ 2 1
INLEIDING......................................................................................................................................... 4
2
ALGEMENE PRINCIPES................................................................................................................. 4 2.1 DEFINITIE VAN DE ZEER LAGE SPANNING EN VAN DE ZEER LAGE VEILIGHEIDSSPANNING.................. 4 2.1.1 Zeer lage spanning ................................................................................................................. 4 2.1.2 Zeer lage veiligheidsspanning ................................................................................................ 4 2.2 Z.L.S. OF Z.L.V.S.? .......................................................................................................................... 5 2.2.1 Algemeenheden....................................................................................................................... 5 2.2.2 Opbouw in zeer lage spanning ............................................................................................... 5 2.2.3 Opbouw in zeer lage veiligheidsspanning .............................................................................. 5 2.3 ALGEMENE BESCHERMINGSMAATREGELEN ...................................................................................... 6 2.3.1 Algemeenheden....................................................................................................................... 6 2.3.2 Elektrische bescherming ......................................................................................................... 6 2.3.3 Mechanische bescherming...................................................................................................... 6
3
VERDELING VAN DE ZEER LAGE VEILIGHEIDSSPANNING.............................................. 7 3.1 STOPCONTACTEN .............................................................................................................................. 7 3.1.1 Algemeenheden....................................................................................................................... 7 3.1.2 Terminologie........................................................................................................................... 7 3.1.3 Uitvoering............................................................................................................................... 9 3.2 SOEPELE KABELS ............................................................................................................................ 12 3.2.1 Algemeenheden..................................................................................................................... 12 3.2.2 Terminologie......................................................................................................................... 12 3.2.3 Uitvoering............................................................................................................................. 13
4
VERDELING VAN DE ELEKTRISCHE ENERGIE ONDER ZEER LAGE SPANNING ...... 15 4.1 ALGEMEENHEDEN ........................................................................................................................... 15 4.2 CONSTRUCTIEVOORSCHRIFTEN ....................................................................................................... 15 4.2.1 Bekabeling ............................................................................................................................ 15 4.2.2 Aansluitingen ........................................................................................................................ 16 4.2.3 Bedieningskasten, verdeelkasten en aansluitbussen ............................................................. 16 4.2.4 Aanduiding en markering ..................................................................................................... 18 4.3 ALGEMENE ELEKTRISCHE INSTALLATIE VAN DE INTERVENTIEVOERTUIGEN ................................... 18 4.3.1 Algemeenheden..................................................................................................................... 18 4.3.2 Bedieningskasten en verdeelkasten....................................................................................... 18 4.3.3 Bekabeling ............................................................................................................................ 21 4.3.4 Elektrische installatie van de opbouw .................................................................................. 22 4.3.5 Algemene elektrische schema’s ............................................................................................ 25 4.4 INTERVENTIEVERLICHTING VAN DE VOERTUIGEN ........................................................................... 31 4.4.1 Algemeenheden..................................................................................................................... 31 4.4.2 Legende................................................................................................................................. 31 4.4.3 Afbeeldingen en schema’s..................................................................................................... 32 4.5 AANGEDREVEN UITRUSTING ........................................................................................................... 34 4.5.1 Algemeenheden..................................................................................................................... 34 4.5.2 Bekabeling ............................................................................................................................ 34 4.5.3 Bedieningsbord..................................................................................................................... 34 4.5.4 Beveiligingsprincipes............................................................................................................ 37
5
BATTERIJLADER........................................................................................................................... 39 5.1 ALGEMEENHEDEN ........................................................................................................................... 39 5.2 VOEDING, ONDER LAGE SPANNING VAN DE BATTERIJLADER ........................................................... 39 5.2.1 Beveiliging ............................................................................................................................ 40 5.3 KARAKTERISTIEKEN ....................................................................................................................... 40
TS 04/07
2
5.3.1 Bescherming ......................................................................................................................... 40 5.4 OPLEVERING ................................................................................................................................... 41 6
ADMINISTRATIEVE BEPALINGEN........................................................................................... 42 6.1 OPLEVERING ................................................................................................................................... 42 6.1.1 Inleiding................................................................................................................................ 42 6.1.2 Erkenning van het prototype................................................................................................. 42 6.1.3 Voorlopige oplevering .......................................................................................................... 42 6.1.4 Definitieve oplevering........................................................................................................... 42 6.2 VOOR TE LEGGEN DOCUMENTEN EN INLICHTINGEN ........................................................................ 42 6.2.1 Bij de offerte ......................................................................................................................... 42 6.2.2 Bij de voorlopige oplevering ................................................................................................ 42 6.2.3 Bij het overhandigen van het materieel ................................................................................ 43 BIJLAGE 1 : LIJST VAN DE TE GEBRUIKEN SYMBOLEN ............................................................................... 44
TS 04/07
3
1 INLEIDING Deze technische specificatie is een aanvulling aan de technische specificatie 01 en geeft de voornaamste criteria weer waaraan de elektrische installaties van de voertuigen van brandweer Antwerpen, hetzij in Z.L.S. (zeer lage spanning), Z.L.V.S. (zeer lage veiligheidsspanning) of in L.S. (lage spanning) dienen te voldoen. De L.S.-installatie is deze installatie die enkel gebruikt wordt als het voertuig in de kazerne gestationeerd staat en aangesloten is aan het huisnet van de kazerne (bv. batterijladers,…). De criteria zijn onder andere bepaald door de reglementering op dit vlak voorgeschreven door het AREI. Behoudens andere voorschriften moeten de uitrustingen functioneren onder hiernavolgende uitwendige invloeden en werkingsvoorwaarden (vastgelegd overeenkomstig de klassering en codificatievoorschriften van NBN C 15-101 behalve de voorwaarden van § 2.1. punten b, c en d die ze aanvullen). a. b. c. d. e.
f. g. h. i.
omgevende temperatuur: AA3 + AA5, van 25°C tot 40°C; luchtvochtigheid: ≤ 100 %; hoogte: ≤ 1000 m (ten opzichte van het zeeniveau); helling van de grond: ≤ 15 % ten opzichte van het horizontaal vlak; aanwezigheid van corrosieve of vervuilende stoffen : AF 2 (aanzienlijke aanwezigheid van corrosieve of vervuilende middelen van atmosferische oorsprong zoals stof, zoutachtige mist); mechanische belastingen te wijten aan trillingen : AH 2 (trillingen met frequenties begrepen tussen 10 en 150 Hz en amplitude 0,35 mm). bevoegdheid van de personen: BA1 (gewoon); elektrische weerstand van het menselijke lichaam : BB 2 waarde 1000 Ω (spanning 25 V); aanrakingen van personen met het aardpotentiaal : BC3, personen die in aanraking komen met geleidende delen of die zich op geleidende oppervlakken bevinden.
2 ALGEMENE PRINCIPES 2.1
Definitie van de zeer lage spanning en van de zeer lage veiligheidsspanning
2.1.1
Zeer lage spanning
De karakteristieken van een zeer lage spanningsinstallatie worden uitvoerig beschreven in het AREI (artikels 23 tot 27).
2.1.2
Zeer lage veiligheidsspanning
De karakteristieken van zeer lage veiligheidsspanninginstallatie worden uitvoerig beschreven in het AREI (artikels 25, 26, 27).
TS 04/07
4
Voor het interventiematerieel van de hulpdiensten is de spanningswaarde in Z.L.V.S. beperkt tot 12 V of 24 V onder gelijkstroom. Opmerking: Indien men aan een uitrusting onder zeer lage spanning, elementen of delen van uitrustingen schakelt die aan de criteria van de Z.L.V.S. beantwoorden, moet het geheel als een uitrusting onder Z.L.S. worden beschouwd en niet als Z.L.V.S.
2.2
Z.L.S. of Z.L.V.S.?
2.2.1
Algemeenheden
Deze paragraaf heeft tot doel aan te geven welke mobiele of draagbare uitrustingen van de voertuigen moeten uitgevoerd worden in Z.L.S. of in Z.L.V.S.
2.2.2
Opbouw in zeer lage spanning
Iedere uitrusting met ingebouwde of naaststaande bron en alle uitrustingen die in eenzelfde transportstructuur vast geïnstalleerd zijn en die door een in deze structuur gebouwde bron gevoed worden, mogen in Z.L.S. uitgevoerd worden. De waarde van hun voedingsspanning moet voor zover dit mogelijk is, dezelfde zijn als deze van de bron die ze voedt en dit om tot een grotere standaardisatie te komen op gebied van het onderhoud van deze uitrustingen. Bovendien heeft deze maatregel tot doel alle onevenwicht uit te sluiten op het niveau van de batterijen van het chassis. Opmerking: - worden beschouwd als verbruiker met ingebouwde of naaststaande bron, afbakeningsuitrustingen, draagbare schijnwerpers, zaklampen,… - worden beschouwd als in een geheel ingebouwde verbruikers, al de op een voertuig, een aanhangwagen of eenzelfde chassis vast geplaatste elektrische uitrustingen. - Een schijnwerper waarmee een voertuig, een aanhangwagen of een geraamte is uitgerust, mag “verstelbaar” gemaakt worden onder voorwaarde dat de kabel die hem voedt, verbonden blijft (zonder kontaktstop) zowel aan de kant van de bron als van de schijnwerper. Deze zo kort mogelijke kabel wordt op een oordeelkundige plaats gekoppeld zodat deze schijnwerper op geen andere plaats kan geïnstalleerd worden dan op het ervoor bestemd onderstel.
2.2.3
Opbouw in zeer lage veiligheidsspanning
Iedere mobiele of draagbare uitrusting die niet beantwoordt aan de beschrijving van bovenstaande paragraaf, dient gerealiseerd te worden volgens de voorschriften van de Z.L.V.S. De aansluiting van de consument aan een bron gebeurt bij middel van een contactstop die overeenstemt met § 3.1. Bijgevolg moet deze uitvoering onder Z.L.V.S. toelaten tijdens een interventie een consument in alle zekerheid en zonder massa- of spanningsproblemen te verbinden.
TS 04/07
5
2.3
Algemene beschermingsmaatregelen
2.3.1
Algemeenheden
De opbouw van de installatie in Z.L.S. en/of Z.L.V.S. dient te voldoen aan de voorschriften van het AREI. Deze paragraaf beschrijft enkele bijkomende eisen specifiek aan het interventiematerieel van de brandweer.
2.3.2
Elektrische bescherming
De vereiste bescherming van de stroombanen tegen overbelasting en kortsluitingen moet meerpolig zijn in Z.L.V.S. en mag eenpolig zijn in Z.L.S. Deze beschermingen dienen zoveel mogelijk op dezelfde plaats gegroepeerd te worden. a. In Z.L.V.S. moeten de beschermingen magnetothermisch zijn, naar keuze in en uitschakelbaar. Deze beschermingen zijn in functie van het aantal stroombanen ingedeeld. Elke andere betere of gelijkwaardige bescherming mag voorgesteld worden onder voorwaarde dat de toelating voor het plaatsen ervan aan de brandweer gevraagd wordt. Tenzij anders vermeld zijn zij rechtstreeks bereikbaar. b. In Z.L.S. worden de stroombanen door nauwkeurig gekalibreerde en gemakkelijk bereikbare smeltzekeringen beschermd. Desalniettemin kan voor bepaalde toepassingen de plaatsing van magnetothermische beschermingen geëist worden. Deze eenpolige beschermingen worden geplaatst op de pool die tegengesteld is aan de massa. c. Dezelfde voorschriften als deze opgegeven onder punt a en b gelden voor de schakelaars die de in- en uitschakeling van leidingen en verbruikers toelaten. Opmerking: De schakelaar van een afneembaar toestel in Z.L.V.S., mag eenpolig zijn. De beschermingen beschreven in § 2.3.2.a. mogen dienen als schakelaar. Ze zijn van het “trage” type en hebben een onderbrekingsvermogen tenminste 1.500 A.
2.3.3
Mechanische bescherming
Met uitzondering van het dashboard dienen al de elektrische onderdelen te beantwoorden aan beschermingsgraad IP 44-7 volgens artikel 29 van het AREI. Het dashboard is, tenzij anders vermeld in een specifieke technische specificatie, IP 4x – 7 (- 4 voor de bedieningstoetsen en de eventuele verklikkerlampen). Deze beschermingsgraad brengt een scheiding van hydraulische en van elektrische organen met zich mee. Opmerking: Behalve andersluidende specificaties, zullen de niet uitgeruste verdeelkasten minstens beantwoorden aan de beschermingsgraad IP 55-9 en niet voorzien zijn van indrukbare inlaten en deksels of scharnierende deksels.
TS 04/07
6
3 VERDELING
VAN
DE
ZEER
LAGE
VEILIGHEIDSSPANNING 3.1
Stopcontacten
3.1.1
Algemeenheden
De stopcontacten die het onderwerp van onderhavige specificatie uitmaken, worden aangewend voor het verplaatsbaar elektrische interventiemateriëel dat werkt met de zeer lage veiligheidsspanning van 12 V of 24 V DC zoals verdeelkasten, verlengkabels, haspels, schijnwerpers, enz… Het is verboden deze stopcontacten te gebruiken indien: - de door de onder Z.L.V.S. staande bron geleverde spanning verschillend is van 12 V of 24 V DC; - de uitrusting en/of het gebruik van de consumenten niet beantwoorden aan de criteria van de Z.L.V.S..
3.1.2
Terminologie
Principieel en om elementaire veiligheidsredenen moet : - een element waaruit men stroom neemt vrouwelijk zijn; - een element waarmee men stroom neemt mannelijk zijn. Wandstopcontact Een wandstopcontact is een samenstel, dat de mogelijkheid biedt om naar believen een elektrische verbinding tot stand te brengen tussen een soepele kabel en een vaste installatie. Het bestaat uit : - een wandcontactdoos : Het vrouwelijk gedeelte, dat dient om in de vaste installatie te worden opgenomen; - een contactstop : Het mannelijk gedeelte, dat bedoeld is om te worden bevestigd aan de soepele kabel. Toestelstopcontact Een toestelstopcontact is een samenstel dat de mogelijkheid biedt, om naar believen een verbinding tot stand te brengen tussen een soepele kabel en een toestel. Het bestaat uit twee onderdelen : - een toestelcontactstop (of koppelcontactstop) : het vrouwelijk onderdeel dat bedoeld is om te worden bevestigd aan de soepele kabel; - een toestelcontactdoos : het mannelijk onderdeel dat dient om op het toestel te worden gemonteerd. Koppelstopcontact Een koppelstopcontact is een samenstel dat de mogelijkheid biedt om naar believen een verbinding tot stand te brengen tussen twee soepele kabels. Het bestaat uit een contactstop en een koppelcontactstop.
TS 04/07
7
Vergrendelingsinrichting Een vergrendelingsinrichting is het elektrisch of mechanisch geheel zodat: - de contactstop niet in de contactdoos of in de koppelcontactstop kan worden gebracht, of daaruit kan worden verwijderd, zolang de contactbussen onder spanning staan; - de contactbussen niet onder spanning kunnen worden gebracht, voordat de contactstop nagenoeg geheel is ingebracht. Houdinrichting Een houdinrichting is een mechanisme dat een behoorlijk gekoppelde contactstop of koppelcontactstop in die toestand houdt en een ongewenste verbreking van de verbinding verhindert. Gebruiksschema van de elementen
Figuur 1
Tabel van de overeenstemmende termen Nederlands Français Deutsch English (een) toestelstopcontact (un) connecteur (eine) Geräte steckvorrichtung (an)appliance coupler (een) toestelcontactstop of (een) (une) prise mobile de connecteur ou (eine) Gerätesteckdose oder (eine) (a) connector : koppelcontactstop de prolongateur Kupplungsdose (an) appliance coupler or (a) cable coupler (een) toestelcontactdoos (un) socle de connecteur (ein) Gerätestecker (an) appliance inlet (een) koppelcontactstop (un) prolongateur (eine) Leitungskupplung (a) cable coupler (een) stopcontact (une) prise de courant (eine) Steckvorrichtung (a) plug and socket-outlet (een) contactstop (une) fiche (ein) Stecker (a) plug (een) contactdoos (un) socle de prise de courant (eine) Steckdose (a) socket-outlet (een) soepele kabel (un) câble souple (eine) flexible Leitung (a) flexible cable
TS 04/07
8
3.1.3
Uitvoering
De ronde industriële stopcontacten moeten gebouwd zijn volgens de Belgische norm NBN C 63-309 “Stopcontacten voor industriëel gebruik (2e uitgave).
3.1.3.1
Mechanische bescherming
De stopcontacten moeten vervaardigd zijn uit een kunststof die zelfdovend en onbreekbaar is, en niet aangetast wordt door olie, benzine en zeewater. De stopcontacten moeten tenminste voldoen aan de beschermingsgraad IP 44-7. Spatwaterdichtheid wordt verkregen: a. na het inbrengen van de contactstop in de contactdoos, of de koppelcontactstop en het plaatsen van de houdinrichting; b. na afdichting van het deksel bij een wandcontactdoos of koppelcontactstop zonder ingebrachte contactstop of toestelcontactdoos. Opmerking: Contactstoppen en toestelcontactdozen worden slechts spatwaterdicht toestand.
in gekoppelde
De contact-, toestelcontact- en koppelcontactstoppen zijn voorzien van een kabeldoorvoer met pakkingbus. Uitvoeringen die een zelfde dichtheidsgraad garanderen (soepele kabeldoorvoer) worden toegelaten na goedkeuring door de betrokken technische dienst.
3.1.3.2
Opschriften
De volgende vermeldingen moeten op de stopcontacten aangebracht zijn: - het aantal polen (2P); - de nominale stroomsterkte in ampère (A); - de nominale spanning in volt (V); - het symbool voor de stroomsoort ; - de naam van de fabrikant of het fabrieksmerk; - de type-referentie (of het katalogusnummer); - het symbool van de bescherming tegen vochtigheid . Een bepaalde neutrale kleur 1 duidt aan dat het om Z.L.V.S. gaat.
3.1.3.3
NATO-stekker
Om het mogelijk te maken om het voertuig zelf, of een ander voertuig met dezelfde Z.L.S. te starten, wordt ieder voertuig van brandweer Antwerpen uitgerust met een NATO-stekker, rechtstreeks gekoppeld aan de batterijen. De diameter van de aansluitpennen van de toestelcontactstop is afhankelijk van de spanning en bedraagt:
1
Blauw en rood zijn voorbehouden voor respectievelijk 220 V en 380 V LS.
TS 04/07
9
Z.L.S. (V) 12 24
Doorsnede (mm²) 50 87
Bij ieder voertuig dient een bijhorende kabel geleverd te worden met een lengte van 5 meter. Deze kabel dient uitgerust te zijn met mannelijke contactstoppen.
3.1.3.4
Afbeelding van de verschillende elementen
Wandcontactdoos
Contactstop
Koppelcontactstop
Toestelcontactdoos
TS 04/07
10
3.1.3.5
Nominale kenmerken
De hieronder vermelde elementen zijn voorzien van het aantal polen (P) dat overeenkomt met de volgende aangewende spanningen en stroomsterktes: Aard van de stroom gelijkstroom
Aantal polen Aanduiding 2 2p 16 A <50V 2p 32 A <50V
Kleur Neutrale kleur Neutrale kleur
Opmerking: Alleen de volgende stopcontacten mogen geplaatst worden, tenzij de offerteaanvraag of de bestelling het anders aangeeft: 2 p. 16 A < 50 V
3.1.3.6
Schikking van de contacten
De afbeeldingen in de samenvattende tabel tonen, voor de elementen in vooraanzicht, de schikking van de contacthulzen, de contactpennen, de hulpnok en de hulpgleuf. Samenvattende tabel Toestelcontactdoosof Contactdoos, toestelcontactdoos of contactstop Schikking van de pennen koppelcontactstop (vooraanzicht) Schikking van de hulzen (vooraanzicht) Element 2 p 16A <50V 32A <50V
(-) : de contacthuls en -pen, aangeduid met symbool (-) wordt als negatieve pool genomen. (+): de contacthuls en –pen aangeduid met het symbool (+) wordt als positieve pool genomen. Opmerking: De aansluiting van de eerder vermelde elementen gebeurt volgens de voorschriften van § 3.2.3.3. - In het algemeen is een toestelcontactstop identiek aan een koppelcontactstop en heeft een toestelcontactdoos dezelfde contactelementen als een contactstop. - Bovenvermelde stopcontacten mogen slechts gebruikt worden voor zeer lage veiligheidsspanning 24 V gelijkstroom.
2
Hier enkel te gebruiken voor een lage veiligheidsspanning 12 V of 24 V gelijkstroom (DC).
TS 04/07
11
3.1.3.7 Doorsnede van de aansluiting van de verschillende elementen De nominale aansluitingsdoorsnede van contacthulzen en contactpennen is in functie van de nominale stroomsterkte van de elementen en in functie van het aantal geleiders als volgt bepaald: Nominale stroomsterkte het element
van Aantal geleiders
16 A 32 A
2 2
3.2
Soepele kabels
3.2.1
Algemeenheden
Soepele leidingen Doorsnede van buitendiameter (mm) 3 aansluiting (mm²) Max. Min. 2,5 9 13,5 4 à 10 14,5 30,5
De soepele kabels waarvan sprake in deze nota worden gebruikt voor de aankoppeling van al de mobiele elektrische interventieapparatuur die gevoed worden met zeer lage veiligheidsspanning onder 12 V of 24 V gelijkstroom. Opmerking: Voor zekere bijzondere gebruiken zouden bijkomende eisen kunnen noodzakelijk zijn (materieel gebruikt in aanwezigheid van corrosieve middelen…).
3.2.2
Terminologie
Soepele kern Een soepele kern is een geheel van niet geïsoleerde en samengeslagen geleiders, bestemd om elektrische stroom te voeren. Aderisolatie Een aderisolatie is een isolerende omhulling van de soepele kern. Een soepele geleider Een soepele geleider is een geheel van de soepele kern en de aderisolatie. Mantel Een mantel is een continue buisvormige bekleding die het geheel van de aders omringt en bestemd is om hun beveiliging te verzekeren. Een soepele kabel Een soepele kabel is een geheel, dat verschillende soepele geleiders bevat, die elektrisch gescheiden en mechanisch verbonden zijn, en die onder een of meerdere mantels samengevoegd zijn. Nominale spanning van een kabel De nominale spanning van een kabel is de referentiespanning waarvoor de kabel voorzien is. 3
De in deze kolom vermelde waarden zijn de in sectie 2.4. van de NBN C32-132 zware polychloropreenmantelleidingen (zie § 3.2. van onderhavige nota) opgelegde waarden, voor een aanwending van deze leidingen bij de beschouwde nominale stroomsterktes.
TS 04/07
12
De nominale spanning wordt door een combinatie van twee waarden U0/U, uitgedrukt in volt (V), aangeduid. U0 is de effectieve waarden van de spanning tussen een willekeurige kern van een kabel en de “aarde” (omgevend milieu). U is de effectieve waarde van de spanning tussen twee willekeurige kernen van een kabel. Afbeelding van de onderdelen van een soepele kabel
Tabel van de overeenstemmende termen Nederlands (een) soepele kern (een) aderisolatie (een) soepele geleider (een) mantel (een) soepele kabel
3.2.3
Français (une) âme souple (une) enveloppe isolante (un) conducteur souple (une) gaine (un) câble souple
Deutsch (ein) geschmeidiger Kern (eine) Isolationshülle (ein) flexible Leitung (ein) Mantel (eine) flexible Leitung
English (a) flexible core (center) (an) insulating casing (a) flexible conductor (a) sheath (a) flexible cable
Uitvoering
De soepele kabels omvatten: a. 2 soepele vertinde aders; b. een aderisolatie uit rubbermengsel om elke ader; c. een dikke mantel uit polychloropreen mengsel of dergelijke. De isolatie van de kabels is van het type H07 RN-F. Zij stemmen overeen met NBN C32-132 en hebben een nominale spanning van 600/1000 V.
3.2.3.1
Opschriften
De soepele kabels dragen volgende vermeldingen: a. de communautaire markering, getuigend van de conformiteit met de voormelde norm, wordt uitgevoerd als volgt: - hetzij met verheven uitkomende of diep gegraveerde letters wordt het symbool ◄HARD► op de mantel of op de isolerende draadkous aangebracht; - hetzij met een gele textieldraad met rode en zwarte druk. b. de markering (doorlopend of niet) van de naam van de fabrikant of van zijn erkenningsnummer of met zijn fabrieksmerk uitgevoerd; - hetzij met verheven uitkomende of diep gegraveerde druk op de mantel of de isolerende draadkous; - hetzij met een gecodificeerde textieldraad. c. de identificatie van de soepele geleiders met volgende kleuren:
TS 04/07
13
Aantal geleiders 2
3.2.3.2
-
Identificatiekleuren van de geleiders Lichtblauw Bruin
-
Nominale kenmerken
De soepele kabels omvatten het aantal geleiders in functie van de maximale buitenste diameter en van hun doorsnede als volgt: Vermelding
Gelijkstroom
Buitenste max. diameter (mm) 13,5 15 18,5
Aantal geleiders
Doorsnede (mm²)
2 2 2
2,5 4 6
Opmerking: • Bij gebrek aan een specifieke vermelding in de offerteaanvraag of in de bestelling is de geleverde soepele kabels van het volgende type: H07 RN-F, 2 x 2,5 mm²; • Kabels rechtstreeks gekoppeld aan de batterijen en waardoor een grote hoeveelheid stroom kan getrokken worden, dienen een doorsnede te hebben, aangepast aan deze maximale getrokken stroom.
3.2.3.3
Soepele kabels en hun aansluiting
De aansluiting van de soepele kabels met de contactdozen en met de apparatuur in zeer lage veiligheidsspanning (24 V DC) gebeurt overeenkomstig hierna volgende tabel:
Identificatiekleuren van de geleiders Licht blauw Bruin
Gelijkstroom 2P 4 5 (-) (+)
4
De groef of de pen op de afbeeldingen van § 3.1.3.5. met het symbool (-) aangeduid, wordt als negatieve pool genomen. De groef of de pen op de afbeeldingen van § 3.1.3.5. met het symbool (+) aangeduid, wordt als positieve pool genomen. 5 De aansluiting van de bronnen en van de consumenten houdt rekening met de in bovenstaande tabel omschreven polariteiten.
TS 04/07
14
4 VERDELING
VAN
DE
ELEKTRISCHE
ENERGIE ONDER ZEER LAGE SPANNING 4.1
Algemeenheden
Al de elektrische onderdelen die vast gemonteerd staan in en op de voertuigen van de hulpdiensten en die gevoed worden met de zeer lage spanning eigen aan deze van het chassis, dienen te voldoen aan de voorschriften die in § 2.3. beschreven staan. Deze installatie heeft tot doel om gevaarlijke situaties te vermijden en probeert schade door verkeerde handelingen te verhinderen.
4.2
Constructievoorschriften
4.2.1
Bekabeling
De bekabeling wordt uitgevoerd in soepele kabel waarvan de mantel in “thermoplast” vervaardigd is. De soepele aders hebben een minimale doorsnede die aangepast is aan de te voeren stroom. Elke soepele geleider of soepele kabel moet tegen mechanisch en eventueel chemische schade beschermd worden indien hij kan onderworpen zijn aan dergelijke schade b.v. door de manipulatie van allerlei voorwerpen. De verschillende geleiders die in een kabelgoot geplaatst zijn, worden bij voorkeur vervangen door een soepele kabel die deze geleiders omvat. Deze kabel heeft een voldoende lengte ten einde eventuele reparaties mogelijk te maken. Indien in een soepele kabel niet alle geleiders gebruikt worden, blijven deze geleiders voorbehouden voor herstellingen. De bescherming van de soepele kabels wordt minstens verzekerd door buizen (volgens NBN EN 50086) waarvan de vrije uiteinden geen snijdende randen vertonen. Hiertoe zijn zij voorzien van aangepaste dispositieven zoals buisingangen,… Indien de kabels onderworpen zijn aan verplaatsingen, wordt hun bescherming bekomen door buigzame buizen die aan de uiteinden vastgemaakt zijn. Het geheel moet beantwoorden aan de proeven beschreven in § 23.4 van de NBN C 73-335 behalve wanneer het buigzame metalen 6 leidingen betreft. De vasthechting van de soepele kabels en hun geleidingen op de wanden wordt uitgevoerd met isolerende elementen. In de langsliggers en de profielen van de chassis wordt schokbestendigheid IP xx –7 vereist. Elke soepele geleider of soepele kabel die door een bouwelement of een wand (metaal of niet) geleid is, moet beschermd worden door een aangepast isolerend element (draadbeschermer, 6
De metalen elementen zijn degelijk beschermd tegen corrosie.
TS 04/07
15
kabelwartelinvoering,…) dat bestand is tegen mechanische of chemische belastingen. Indien de soepele kabel onderhevig is aan trekkrachten en wringingskrachten, dient hij op de doorsteekplaats uitgerust te worden met aangepaste inrichtingen tegen deze trek- of wringingskracht. Het blokkeersysteem tegen trekkracht en wringingskracht en het isolerend doorvoerelement mogen door één enkel systeem, dat beide functies vervult, vervangen worden. Men vermijdt het gebruik van doorgangen die reeds gebruikt worden door olieleidingen, warme leidingen of bewegende delen. Men vermijdt de bevestiging op olieleidingen, warme leidingen of bewegende delen. Het plaatsen van een eenvoudige draadkous op de plaats van de doorgang is onvoldoende. Een isolatie door middel van isoleerband wordt niet als weerstandbiedend beschouwd.
4.2.2
Aansluitingen
De geleiders omvatten op hun koppelingspunt, een fixeermiddel van de beschermingsmantel ten einde zijn verplaatsing op de geleider te vermijden. Er moeten schikkingen genomen worden voor het vastmaken van één of meer soepele kabel(s) nabij de aansluitklemmen. Deze maatregel dient om de isolatie te behouden tijdens het loskomen van een van de klemmen. Er wordt ervan uitgegaan dat beide bevestigingen niet gelijktijdig kunnen loskomen. De dichtheid van een aansluiting van een soepele kabel aan een contactdoos wordt bekomen door: - hetzij met een huis uit kunststof met een wartel; - hetzij met een thermohardende draadkous en een wartel. Het geheel dient altijd demonteerbaar te zijn ten einde het vervangen van de sokkel mogelijk te maken. a. Klemmenstrook met schroeven Al de uiteindes van de geleiders worden met een koperen of messing eindstuk uitgerust. Dit eindstuk moet behoorlijk op de uiteindes gezet worden voor het blokkeren onder de schroef. b. Schroefaansluitingen met moer Al de uiteindes van de geleiders worden vertind of behoorlijk op een koperen of messing kabelschoen vastgezet. Opmerking: a. deze uitvoeringen hebben tot doel iedere ontkoppeling te vermijden; b. de eindstukken en kabelschoenen hebben een isolerend deel ten einde een betere aanpassing van de isolerende mantel met de eindstukken en de kabelschoenen te bekomen. c. Het aan elkaar solderen van de vrije uiteindes van de geleiders is verboden.
4.2.3
Bedieningskasten, verdeelkasten en aansluitbussen
De bedieningskasten, verdeelkasten, de aansluitbussen en hun bevestigingen zijn uit moeilijk ontvlambare en niet-corroderende materialen vervaardigd.
TS 04/07
16
Ze worden zo geplaatst of beschermd dat ze weerstaan aan de fysieke en chemische belastingen waaraan ze kunnen onderworpen worden. Met dit doel wordt de doorgang of de bevestiging in de nabijheid van olieleidingen, warme leidingen, onderdelen in beweging,… vermeden. Indien een verdeelkoffer in meerdere gedeelten opgesplitst is, dienen de verschillende kanalisaties op de juiste wijze beschermd te worden. Geen enkele metalen vasthechtingsschroef, die de samenstellende delen verbindt, mag rechtstreeks op de wanden van de koffer steunen, zonder dat er een metalen element (rondelle,…) tussengevoegd wordt. Deze elementen zijn beschermd tegen corrosie. De eventueel vereiste meet-, signalisatie- en verlichtingsapparatuur worden bij voorkeur onder een doorschijnend deksel geplaatst. Als de verklikkerlampen niet ingebouwd zijn in de knoppen duiden de commandotoetsen de standen 0 en 1 duidelijk aan. De eventuele verlichting van deze bedieningsposten gebeurt met het circuit “kastverlichting”. Opmerking: Teneinde het risico van kortsluitingen te wijten aan het gebruik van onvoldoende geïsoleerde onderdelen in bijzijn van water en/of geleidende elementen, te vermijden, moet men aarden zoals aangegeven in schema A of een relais plaatsen waarbij de isolatie van de tegenovergestelde polariteit als deze van het chassis kan verzekerd worden overeenkomstig schema D.
De hiernavolgende schema’s worden als voorbeeld gegeven om dit te illustreren. De schema’s A en B stellen de aarding van het elektrische onderdeel voor. Het schema A is het aanbevolen schema.
Het schema C toont de doorgang van een geleider met een tegenovergestelde polariteit als deze van het chassis in een elektrisch onderdeel met contact. De massageleider van het schema D mag in I herroepen worden om de ondoordringbaarheid van III te vergemakkelijken bij gebruik van een soepele kabel met twee geleiders. Legende I II III
TS 04/07
Aansluitbus (verbindingsdoos) Elektrisch orgaan, zoals elektromagneet, elektroafsluiter,… Elektrisch orgaan met contacten zoals thermostaat eindschakelaar…
pressostaat,
17
IV V
Kap, wartel of elke andere inrichting die het bereiken van veiligheidsgraad IP 44 bezorgt. Relais waarbij de isolatie van de tegenovergestelde polariteit als deze van het chassis kan bekomen worden. Soepele kabel
VI VII
Soepele geleider
VIII
Symbool van de massa
IX
Tegenovergestelde polariteit als deze van het chassis.
4.2.4
Aanduiding en markering
De geleiders worden geïdentificeerd door een markering die conform is aan de norm NBN C04-002 of door een kleurcode. Deze aanduidingen worden weergegeven op de bij te voegen elektrische schema’s. Alle vereiste of nuttige opschriften om de verschillende functies (inbegrepen de besturingsorganen en de overeenstemmende signalisatie) van de bedieningskasten, verdeelkasten of de aansluitdozen, worden op een onuitwisbare wijze aangebracht in de administratieve taal van de dienst waarvoor het materieel bestemd is. Het gebruik van genormaliseerde grafische symbolen, wordt aanbevolen. De eventueel vereiste signalisatie-inrichting beantwoordt aan de criteria bepaald in de publicatie 73 van de CEI.
4.3
Algemene elektrische interventievoertuigen
4.3.1
Algemeenheden
installatie
van
de
Zonder in detail te treden van alle karakteristieken van de uitvoering van de elektrische distributie aan boord van de interventievoertuigen, is het de bedoeling van huidig hoofdstuk een beeld te geven van de eisen waaraan de elektrische installatie van de voertuigen moet voldoen.
4.3.2 4.3.2.1
Bedieningskasten en verdeelkasten Constructie
Doos met batterijsleutel (*) Hij omvat: MBL eenpolige magneto-thermiek – bescherming van de batterijlader MC eenpolige magneto-thermiek – bescherming van de bobijn (bc) van de batterijsleutel wanneer hij elektrisch bediend is (sc : schakelaar – onder en/of buiten spanning zetten van de sleutel) T rood verklikkerlampje – voedingsdefect MT eenpolige magneto-thermiek voor de bescherming van (T) Cb batterijsleutel TS 04/07
18
De magneto-thermieken MBL en MC zijn voorzien van een bijkomend contact voor het verzekeren van de signalisatie “voedingsdefect”. De bedieningsmechanismen van deze magneto-thermieken kunnen bereikbaar gemaakt worden na het losmaken van het deksel van de doos. Hun nominale intensiteiten zijn in principe 20 A. Opmerking: Een mechanisme moet, in geval van nood, het handbediend in- en uitschakelen van de batterijsleutel, toelaten. Doos “oorsprong van de installatie” (**) Zij omvat: C en X eenpolige magneto-thermiek voor het verzekeren van: 1. bij de autopompen : de bescherming van de luchtcompressor voor het uitschuiven van de telescopische mast en/of elk andere bijkomende uitrusting; 2. bij de hoogwerkers met korf : de bescherming van de algemene voeding. Y en Z eenpolige magneto-thermiek ter bescherming van de verschillende functies van de interventiedashboarden. De waarde van elke magneto-thermiek is in principe 20 A. Opmerking: a. De magneto-thermieken (C, X, Y en Z) zijn conform aan § 2.3.2.a. b. Zij worden geïdentificeerd op de buitenkant van de kast (C, X, Y en Z) en hernomen in de elektrische schema’s. Hun bedieningsmechanisme is rechtstreeks bereikbaar. Op de buitenkant van het deksel van de kast (**) is het symbool van hiernaast aangebracht. Dit identificeert de oorsprong van de elektrische interventieinstallatie. Het wordt vervolledigd door de aanduidingen van de aard van de stroom en de spanning evenals van de aanduidingen van de nominale intensiteit van de gebruikte magneto-thermieken. Een kopie van het elektrische schema die alle delen omvat van de installatie die van deze kast afhangt, moet in de cabine aangebracht worden. Een tweede kopie moet aangebracht worden op een overeen te komen plaats. Deze kopies moeten uitgevoerd worden in onuitwisbaar materiaal. Interventiedashboard (***) De plaatsing van elke voorgestelde functie moet in de opgegeven volgorde voorzien worden. De gaten die overeenkomen met niet geïnstalleerde functies moeten van stoppen voorzien zijn. De zekeringen “S” (smeltzekeringen) zijn bij voorkeur van het staaftype, toegankelijk via het afvijsbaar deksel van de zekeringhouder. In de onmiddellijke nabijheid van de smeltzekering of van de magnetothermiek wordt een LED-diode geplaatst die gaat branden als de smeltzekering doorgesmolten is. TS 04/07
19
Opmerking: a. De gebruikte zekeringen zijn bij voorkeur van dezelfde waarde. b. Een paar wisselzekeringen van de verschillende gebruikte modellen maken deel uit van de levering. De magneto-thermieken “M” zijn conform aan § 2.3.2.a. Het bedieningsmechanisme is rechtstreeks bereikbaar. Hun nominale intensiteiten zijn in principe 10 A. Autopomp Legende: 1.
Blauwe flikkerlichten Knop + blauw verklikkerlicht + smeltzekering + rode LED 2. Geluidshoorn Knop + groen verklikkerlampje + smeltzekering + rode LED 3. Oranje flikkerlicht op telescopische mast + oranje verklikkerlampje + smeltzekering + rode LED 4. Telescopische mast niet in rijpositie Rood verklikkerlampje + smeltzekering 5. Beschikbare plaats 6. Pompkast en/of de dubbele cabineverwarming Knop + oranje verklikkerlampje + smeltzekering + rode LED 7. Kofferverlichting Knop + wit verklikkerlampje + smeltzekering + rode LED 8. Rolluiken “niet in gesloten stand” Rood verklikkerlampje + smeltzekering + rode LED 9. Werkschijnwerpers (1ste circuit) Magneto-thermiek 10. Werkschijnwerpers (2de circuit) Magneto-thermiek 11. Zoekschijnwerper Magneto-thermiek
TS 04/07
20
Hoogwerker met korf Legende: 1. Blauwe flikkerlichten Knop + blauw verklikkerlampje smeltzekering + rode LED 2. Geluidshoorn Knop + groen verklikkerlampje smeltzekering + rode LED 3. Beschikbare plaats 4. Steunpoot niet in rijstand Rood verklikkerlampje smeltzekering + rode LED 5. Kofferverlichting Knop + wit verklikkerlampje smeltzekering + rode LED 6. Rolluiken “niet in gesloten stand” Rood verklikkerlampje smeltzekering + rode LED 7. Werkschijnwerper Magneto-thermiek
+
+
+
+
+
Opmerking: Als vrije bijkomende uitrusting kan de aanbieder het interventiedashboard integreren in het bestaande voertuigdashboard. Het heeft dan ook dezelfde beschermingsgraad als dit bord. De symbolen en de volgorde dienen gerespecteerd te worden. De interventiebedieningen dienen gegroepeerd te worden in de reeds origineel voorziene inbouwplaatsen voor elektrische toebehoren van het voertuig. De zekeringen mogen worden toegevoegd aan het zekeringpaneel van het voertuig. Ook dienen deze zekeringen dan te worden gegroepeerd en dient duidelijk hun functie aangeduid.
4.3.3
Bekabeling
De verbinding “doos van de batterijsleutel (*) – kast van de oorsprong van de interventieinstallatie (**)” en de verbinding “kast van de oorsprong van de TS 04/07
21
interventieinstallatie (**) – interventiedashboard (***)” gebeurt met een geharmoniseerde kabel van het type H07 RN-F van minstens 5 x 4 mm². De doos van de batterijsleutel (*) en de kast “oorsprong van de interventieinstallatie” (**) kunnen in een enkele kast ondergebracht worden. Elke aanpassing van de principeschema’s vereist het advies van de bevoegde technische dienst. Een installatieplan van het voertuig moet bij de offerte gevoegd worden. Het gedetailleerde plan van deze installatie wordt acht dagen vóór de datum van de oplevering van het prototype voorgelegd.
4.3.4 4.3.4.1
Elektrische installatie van de opbouw Hoofddistributiekast
Een kast, geïnstalleerd op een bereikbare plaats en eigen aan de opbouw, verdeelt de elektriciteit over de verschillende functies zoals de kastverlichting, aanduiding “rolluik in gesloten stand”, luidspreker, eventuele verwarming. Op de buitenzijde van het deksel zijn de symbolen aangeduid van de functies die zij bedient. Deze kast staat duidelijk aangegeven op het elektrisch schema.
4.3.4.2
Bekabeling
De verbinding tussen de hoofddistributiekast, het interventiedashboard en de hoofdverdeelkast wordt verzekerd door een multipolige kabel die geïdentificeerd wordt door de herhalende markering van de letter “L” (zwart op geel). Deze kabel omvat ook de functie “interventie-verlichting” (zie § 4.4.). Elke geleider is aangeduid door een alphanumerische schrijfwijze die gebaseerd is op deze zoals hernomen in het algemeen elektrisch schema. Soepele kabels verzekeren de voeding en de verdeling van de functies. Ze worden beschermd zoals voorgeschreven in § 4.2.1. In het algemeen blijven de leidingen en de aansluitingen gemakkelijk bereikbaar voor herstelling. Daarom worden op bepaalde plaatsen bijkomende verdeeldozen geplaatst. Zij omvatten op de buitenzijde van hun deksel de symbolen van de functies die zij samen doorverbinden en staan aangeduid op het elektrisch schema.
4.3.4.3
Kastverlichting
De lichtpunten zijn zodanig geplaatst en georiënteerd dat zij de geplaatste of de te plaatsen voorwerpen in de kast(en) verlichten. Bij de plaatsing wordt er rekening gehouden met het gevaar voor beschadiging van de lichtpunten. Zij hebben een beschermingsgraad van mintens IP 44-7. Zij worden geschakeld volgens het schema “koffers en kasten” (zie verder). De verlichtingssterkte van de kastverlichting is 200 lux.
TS 04/07
22
TS 04/07
23
TS 04/07
24
4.3.5 4.3.5.1 B A D rd
: : : :
Algemene elektrische schema’s Legende batterij(en) alternator van het voertuig starter van het voertuig onder spanning zetten van de starter
Doos met batterijsleutel (*) MBL eenpolige magneto-thermiek – bescherming van de batterijlader MC eenpolige magneto-thermiek – bescherming van de bobijn (bc) van de batterijsleutel wanneer hij elektrisch bediend is (sc : schakelaar – onder en/of buiten spanning zetten van de sleutel) MT eenpolige magneto-thermiek voor de bescherming van (T) T rood verklikkerlampje – voedingsdefect sc Schakelaar batterijsleutel bc Spoel batterijsleutel Cb batterijsleutel CH algemene voeding van het voertuigchassis PTO voeding van de bediening van de aftakas. De bescherming van de aftakas wordt verzekerd door de magneto-thermieken. MTC aftakas MTP bijvoegsel van de aftakas MTV eventuele elektrische versnellingsbak Kast “oorsprong van de interventie-installatie” (**) C en X eenpolige magneto-thermiek voor het verzekeren van: C. bij de autopompen : de bescherming van de luchtcompressor voor het uitschuiven van de telescopische mast en/of elk andere bijkomende uitrusting; X. bij de hoogwerkers met korf : de bescherming van de algemene voeding. Y en Z eenpolige magneto-thermiek ter bescherming van de verschillende functies van de interventiedashboarden. Interventiedashboard (***) S Smeltzekeringen magneto-thermieken : Hun bedieningsmechanisme is rechtstreeks bereikbaar. M Hun nominale intensiteiten zijn in principe van 10 A. Betekenis van de symbolen die hernomen zijn in de verdeling van de verschillende circuits: 1. blauwe prioriteitslichten 2. oranje waarschuwingslicht op telescopische mast 3. werkschijnwerper met diameter 150 mm (1ste circuit) 4. zoekschijnwerper met diameter 200 mm 5. beschikbare plaats 6. rolluik “niet in correct gesloten stand” 7. geluidshoorn 8. telescopische verlichtingsmast “niet in rijstand”
TS 04/07
25
9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.
kofferverlichting – leeslamp werkschijnwerper met diameter 150 mm (2de circuit); verwarming van pompcompartiment en/of dubbele cabine beschikbare functie steunpoot “niet in rijstand” batterijlader vast geplaatst op het voertuig massa aftakas tankniveau persdruk
Opmerking: In deze schema’s zijn de LED’s, die aangeven dat er een smeltzekering doorgebrand is, niet getekend.
TS 04/07
26
4.3.5.2
Schema’s
Autopomp
TS 04/07
27
Hoogwerker
TS 04/07
28
Brandweerwagen die al rijdend kan pompen
Opmerking: (*) en (**) kunnen in één enkele kast geplaatst zijn.
TS 04/07
29
Motorpomp groot debiet Onderstaand schema is gebaseerd op een motorpomp die vast gemonteerd staat op een voertuig- of containerchassis. Zowel het chassis en de motorpomp maken gebruik van hetzelfde stel batterijen.
Legende: c : m : Dc : Dm : B : BL : Cc : Cm : MAc : MAm : MBL : Mm : T : MT :
TS 04/07
voeding van de uitrusting van het chassis voeding van de uitrusting van de motorpomp starter van de chassis starter van de motorpomp stel batterijen batterijlader batterijsleutel van het chassis (*) batterijsleutel van de motorpomp (*) magneto-thermiek van de alternator van het chassis (*) magneto-thermiek van de alternator van de motorpomp (*) magneto-thermiek van de batterijlader magneto-thermiek van de motorpomp (bereikbaar bedieningsmechanisme) rood verklikkerlampje : defect in de voeding (*) magneto-thermiek voor de voeding
30
4.4
Interventieverlichting van de voertuigen
4.4.1
Algemeenheden
Deze verlichting is onmisbaar tijdens het uitvoeren van nachtelijke operaties. Daarom moet men zoveel mogelijk het risico vermijden dat deze installatie faalt.
4.4.2
Legende
De vereiste lichtpunten worden schematisch voorgesteld in § 4.4.3. De gebruikte legende wordt hierna beschreven. 1
Kantelcabine
1’ Vaste cabine 1
2
Ruimte materiëel
2’ Tank
3
Werkkooi
4
Telescopische arm
Achterkant cabine
4’ Ladderpakket
Dashboard
5
Bedieningspost Draaitoren
5’
Bedieningspost werkkooi
Stuurwiel
omgevingsverlichting. Indien schijnwerpers gebruikt worden, zijn deze 360° in het horizontaal vlak, ongeveer 60° in het voorwaartse verticale vlak en 90° achterwaarts in het verticaal vlak verstelbaar. De lichtsterkte op het grondvlak op 3 m van het voertuig moet minstens 60 lux bedragen. De voorkeur gaat echter uit naar TL-omgevingsverlichting (wordt gespecifieerd in de specifieke technische specificatie). Wegneembare schijnwerper in Z.L.V.S. en uitgerust met een draagstel voor plaatsing op een houder. De schijnwerper heeft een vermogen van 70 W. Deze schijnwerper is in alle richtingen oriënteerbaar. Houder voor schijnwerper. Van binnen de cabine verstelbare schijnwerper. De kenmerken ervan zijn, met uitzondering van de houder, identiek aan deze van de wegneembare schijnwerper. Geheel van twee schijnwerpers op het laatste ladderdeel (de ladderdelen worden van boven af geteld) of op de hoofdarm van de elevator geplaatst,. Ze kunnen georiënteerd worden vanaf de draaitoren met behulp van een stangensysteem. Op de elevator mag dit geheel vervangen worden door een wegneembare opsporingsschijnwerper. Deze schijnwerper wordt dan ter hoogte van de bedieningspost op de draaitoren geplaatst. Oorsprong van de installatie (de pluspool van de batterij). Massa symbool.
TS 04/07
31
In- en uitschakelbare zekering, overeenstemmend met § 2.3.2.a. Aansluiting overeenstemmend met § 4.2.2. Aansluitdoos. Schijnwerper met schakelaar en massa.
Schijnwerper zonder schakelaar doch wel met een massa. Schijnwerper zonder schakelaar en zonder massa.
4.4.3
Afbeeldingen en schema’s
Legende: A. Autopomp of bosbrandweerwagen; B. Tankwagen; C. Personeel- en materieelwagen; D. Elektrisch schema voor de voertuigen A, B en C.
TS 04/07
32
Legende: E. Snelle hulpwagen F. Principieel elektrisch schema voor de snelle hulpwagen.
Legende: G. Autoelevator; TS 04/07
33
H. I. J. K.
Autoladder; Verlichting van de werkkooi in Z.L.S. (3); Elektrisch schema van de werkverlichting aan de achterzijde van de cabine; Elektrisch schema van het geheel van twee op 4 en 4’ geïnstalleerde schijnwerpers (voor de elevator: schema K voor het draaigestel).
Opmerking: In functie van de installatievoorwaarden, mogen de schema’s I, J en K schakelaars bevatten, op voorwaarde dat de veiligheden gemakkelijk en snel toegankelijk zijn.
4.5
Aangedreven uitrusting
4.5.1
Algemeenheden
Gezien het materieel, aangedreven door de motor van het voertuig (bv. pomp, ladder,…), een zeer belangrijk deel is van de brandbestrijdingsuitrusting, zal men er op volgende wijze voor zorgen dat er zo weinig mogelijk risico is tot uitval van deze installatie.
4.5.2
Bekabeling
De voeding van de besturingsorganen en de elektrische verbindingen van de controle- en de signalisatieapparatuur van de PTO zal, op het niveau van het chassis, gebeuren met afzonderlijke leidingen. De isolatie van de soepele kabels die voor de aangedreven uitrusting worden gebruikt, wordt gemarkeerd met een “P” op gele grond.
4.5.3 4.5.3.1
Bedieningsbord Stuurpost (cabinebord)
De voertuigen waarop een aangedreven uitrusting gemonteerd is (autopompen, hoogwerkers met korf, brandweerwagens die al rijdend kunnen pompen,…) zijn uitgerust met een cabinebord. De magneto-thermieken (MTC, MPT en MTV) evenals de urentellers (Utm en Ut) zijn geplaatst op een bedieningsbord. Elk element wordt aangeduid door een overeenstemmend symbool (zie bijvoorbeeld de normen ISO 2575, ISO/DIS 10085 en NBN EN 61310-1 en 2 alsook de bijgevoegde bijlage). Het bord omvat eveneens het direct inschakelmechanisme van de aftakas (sleutel + rode verklikkerlamp).
TS 04/07
34
Brandweerwagen die al rijdend kan pompen Dit type brandweerwagen wordt gekenmerkt door twee commandoposten, deze in de cabine en deze aan de pomp. De commandopost in de cabine is samengesteld uit verschillende organen zoals voorzien in de oorspronkelijke cabine. Hij wordt vervolledigd door de elementen die hierna worden vermeld. Als de pomp wordt aangedreven door een aparte motor bevat dit bedieningsbord ook de nodige instrumenten die van toepassing zijn op deze motor (urenteller, toerenteller,…).
Legende: M: magneto-thermiek Ut : urenteller aftakas pto : verklikkerlamp (groen) “ingeschakelde aftakas” TM : wijzer van het tankniveau tm : verklikkerlamp (groen) met schakelaar voor meter tankniveau HD : wijzer persdruk van de pomp
Opmerking: Als vrije bijkomende uitrusting kan de aanbieder het cabinebord integreren in het bestaande voertuigdashboard. Het heeft dan ook dezelfde beschermingsgraad als dit bord. De symbolen en de volgorde dienen gerespecteerd te worden.
4.5.3.2
Bedieningspost (pompbord)
Autopomp 1. Het bedieningsbord is geplaatst in het rechtergedeelte van het pompcompartiment. 2. De noodstop, die tevens kan gebruikt worden om de motor stil te leggen, wordt op linkerzijde van het bedieningsbord aangebracht. Deze noodstop voldoet aan machinerichtlijnen EN 292 § 6.1.1. Als de noodstop ingeduwd is, moet zowel in cabine als op het bedieningsbord een rood verklikkerlampje pinken. Het duwen op
de de de de
TS 04/07
35
noodstop heeft tot gevolg dat de motor wordt stilgelegd en dat er zich geen gevaarlijke situatie meer kan voordoen. (schikking van de elementen volgens de pompas van voren gezien)
Brandweerwagen die rijdend kan pompen Dit bedieningsbord is uitgerust zo als de bedieningsborden van de autopompen of de tankwagens uitgebreid met de nodige instrumenten die van toepassing zijn op dit type van voertuig. Hij omvat minstens de volgende functies: 1. aanduiding “ingeschakelde aftakas” (groene kleur); 2. toerenteller; 3. algemeen alarm (verklikkerlamp rood kleur); 4. noodstop. Andere voertuigen a. Bedieningspost
Opmerking: Aan de bedieningsposten mag het niet mogelijk zijn om het motorregime te wijzigen indien de aftakas niet ingeschakeld is. De bedieningspost van de autoladders en de auto-elevatoren dient geen toerenteller te hebben. Als vrije bijkomende uitrusting kan de aanbieder een alternatieve vorm van het bedieningsbord aanbieden voor zover dit bord origineel door de constructeur van de pomp of ladder of hoogtewerker is ontwikkeld voor (serie) productie. Deze alternatieve vorm voldoet ook aan de beschermingsgraad IP 44-7. In elk geval is een permanente controle van de aandrijfmotor aldaar mogelijk en zijn minstens die functies te controleren die in het bedieningsbord, dat in § 4.5.3.2. is beschreven, zijn ingebouwd. TS 04/07
36
De gebruikte symbolen zullen gestandaardiseerd zijn.
4.5.4
Beveiligingsprincipes
De bedoeling van deze paragraaf is de belangrijkste werkings- en beveiligingsprincipes aan te geven van de elektrische installatie die de bediening verzorgt van de aangedreven uitrustingen. Deze functies kunnen gerealiseerd worden met elektronische componenten (bv. PLC’s,…) en/of met elektrische componenten (bv. relais,…). Ze moeten in ieder geval aangepast zijn aan de vermogens die maximaal kunnen gevraagd worden door de aangesloten verbruikers.
4.5.4.1
Algemeenheden
Al de elektrische circuits worden beschermd door tenminste een smeltzekering. De volgende elektrische circuits door een aangepaste magneto-thermiek: - circuit voor de automatische versnellingsbak (indien gemonteerd) : MTV; - circuit voor de aangedreven uitrusting (PTO) : MTC; - circuit voor een bijkomende bediening (bv. pomp, lier, ladder,…) : MTP; Enkel voor de voeding van de startmotor is geen beveiliging verplicht. Op het bedienbord in de cabine (zie § 4.5.3.1.) is een kontaktsleutel voorzien zodat de aftakas kan ingeschakeld worden zonder dat er aan de schakelvoorwaarden moet voldaan worden. Deze sleutel is enkel bedoeld als noodbediening. Als de noodstop ingeduwd wordt, wordt de motor stilgelegd en de PTO uitgeschakeld. Er mag in geen geval een bijkomende gevaarlijke situatie gecreëerd worden. Bij het herstarten van de motor is de PTO uitgeschakeld en de motor draait terug op het leeglooptoerental.
4.5.4.2
Autopomp
De elektrische installatie moet volgende mogelijkheden realiseren. De motor mag niet gestart kunnen worden als: - de versnellingsbak niet in neutraal staat; - de PTO ingeschakeld is; - de contactstop zich nog in de toestelcontactdoos aan de linkerzijde van het voertuig bevindt. De PTO kan niet ingeschakeld worden als: - de versnellingsbak niet in neutraal staat; - de handrem niet ingeschakeld is; - de motor niet op leegloop draait; Als de PTO ingeschakeld is, moet de versnellingsbak in neutraal geblokkeerd blijven. Indien de handrem afgezet wordt wanneer de PTO is ingeschakeld, dient een geluidssignaal te weerklinken. Als de PTO niet ingeschakeld is, moet het onmogelijk zijn om in het pompcompartiment gas te geven.
TS 04/07
37
4.5.4.3
Brandweerwagen die al rijdend kan pompen
Deze brandweerwagen onderscheidt zich van de gewone autopomp door het feit dat er twee bedieningsposten zijn. Dit type voertuig kan nog onderverdeeld worden in twee types, namelijk deze waar de pomp aangedreven wordt door de motor van het voertuig zelf en deze waar de pomp aangedreven wordt door een aparte motor. Pomp aangedreven door de motor van het voertuig Er wordt onderscheid gemaakt tussen de bediening vanuit de cabine en de bediening vanuit het pompcompartiment. Als de pomp wordt bediend vanuit het pompcompartiment moet aan alle voorwaarden voldaan worden zoals beschreven in § 4.5.4.2. Als de pomp wordt bediend vanuit de cabine, zijn de nodige schikkingen getroffen om al rijdend te kunnen pompen zonder dat er schade ontstaat aan de uitrusting. De bedieningspost in de cabine kan alleen bediend worden door de chauffeur van de wagen. Pomp aangedreven door een aparte motor De beide bedieningsposten hebben dezelfde functie en zijn evenwaardig.
4.5.4.4
Andere voertuigen
In principe moet de elektrische installatie van deze voertuigen voldoen aan de veiligheidsprincipes beschreven in § 4.5.4.2. Er kunnen evenwel afwijkingen toegestaan worden in de specifieke technische specificaties. Zo zullen bijvoorbeeld de ladders en de elevatoren kunnen gestart worden met de PTO ingeschakeld.
TS 04/07
38
5 BATTERIJLADER 5.1
Algemeenheden
Daar het voertuig uitgerust is met een complexe elektrische installatie in zeer lage veiligheidsspanning en/of zeer lage spanning is het noodzakelijk dat de batterijen van de voertuigen continu bijgeladen worden, zodat eventuele problemen met de batterijen (startproblemen,…) vermeden worden. Daarom wordt een batterijlader vastgezet op (of in) het voertuig.
5.2
Voeding, onder batterijlader
lage
spanning
van
de
De batterijlader wordt gevoed door het lage spanningsnet van de kazerne. Het net van de kazerne wordt verondersteld op de juiste manier te zijn beveiligd. Voor de realisatie van deze lage spanningsinstallatie in het voertuig gelden, met uitzondering van de dubbele isolatie, de regels die vermeld zijn in de TS 03 (recentste versie). Het toestel wordt in- of uitgeschakeld door het onder spanning brengen van de toestelcontactdoos. De lader kan met 230 V gedurende een onbepaalde tijd worden gevoed zonder dat de batterijen schade oplopen. De hieronder beschreven onderdelen worden gebruikt om de voeding te verzekeren, onder lage spanning (230V) van de batterijladers. Toestelcontactdoos (230 V 16 A ) De (gemakkelijke en snelle) koppeling en ontkoppeling gebeuren via een 16A-stekker die links aan de buitenkant van de voertuigcabine geplaatst is. De toestelcontactdoos is voorzien van een dispositief dat belet dat de motor kan gestart worden wanneer er een toestelcontactstop ingestoken is.
TS 04/07
39
Toestelkontaktdoos
5.2.1
Beveiliging
Vlak na de toestelcontactdoos wordt een differentieelschakelaar van 30 mA geplaatst. Na deze differentieel gebeurt de verdeling naar de verschillende verbruikers (bijvoorbeeld: batterijlader, motorverwarming, laders van allerhande apparatuur,…). De aardingsgeleiders zijn verbonden met de aardingsgeleiders van de kazerne.
5.3
Karakteristieken
De batterijlader moet een laadstroom kunnen leveren die gelegen is tussen de 3 en de 8 A bij de zeer lage spanning die van toepassing is op het betreffende onderstel. Dit sluit elke zichtbare keuzeschakelaar uit die een andere keuze mogelijk maakt dan die vereist voor deze lading. De eventuele regelingsdispositieven van de lader worden aan de binnenkant van het omhulsel aangebracht. Een soepele kabel van voldoende doorsnede zorgt voor de elektrische verbinding tussen de (+ en -) polen van de accu’s en de (+ en -) polen binnen de lader. Een aantal controlelampjes duidt aan dat de lader onder spanning staat. Deze controlelampjes mogen vervangen worden door een ampèremeter op voorwaarde dat hij aangebracht wordt onder het doorzichtige deksel van de laderdoos.
5.3.1
Bescherming
Het laderomhulsel bestaat uit moeilijk ontvlambaar materiaal. Zijn onuitgeruste beschermingsgraad bedraagt minstens IP 55-9 (dit sluit de aanwezigheid uit van breekbare openingen of deksels). Volledig uitgerust moet hij minstens IP 44-7 zijn. De ingangsspanning (230 V) en de uitgangsspanning (in zeer lage spanning) worden door gescheiden pakkingsbussen in de batterijlader gebracht. De batterijlader is beschermd tegen overladen, kortsluiting en polariteitinversie. toestanden worden door een akoestisch en/of optisch signaal weergegeven. TS 04/07
Deze
40
5.4
Oplevering
Het prototype moet worden goedgekeurd volgens deze technische specificatie. In de offerte wordt een duidelijke beschrijving van de voorgestelde batterijlader gevoegd. Er wordt een duidelijke beschrijving gegeven van de beveiligingen waarmee de lader is uitgerust.
TS 04/07
41
6 Administratieve bepalingen 6.1
Oplevering
6.1.1
Inleiding
De opleveringsproeven gebeuren onder de volledige burgelijke aansprakelijkheid en op kosten van de leverancier. Als de proeven niet in een erkend laboratorium plaatsvinden, dient de leverancier het materieel en de nodige meetinstrumenten ter beschikking van de brandweer te stellen.
6.1.2
Erkenning van het prototype
Wanneer een inschrijver zijn eerste elektrisch toestel of installatie voorstelt, in de onderhavige nota “prototype” genoemd, dient hij het ter beschikking te stellen van een door de brandweer erkend organisme. Alle door deze specificatie voorziene testen en ook deze die nodig zijn om na te gaan of de uitrusting conform is met de erop toepasbare voorschriften en normen, worden door het organisme uitgevoerd. Die stelt dan een gedetailleerd rapport op. De brandweer wordt minstens 8 dagen vóór het testprogramma verwittigd. De elementen die van een Belgisch of van een in België erkend gelijkvormigheidslabel voorzien zijn, dienen niet meer aan de voor hen voorziene aannemingsproeven onderworpen te worden.
6.1.3
Voorlopige oplevering
Elke uitrusting moet samen met een door de leverancier geschreven attest van de gelijkvormigheid met het goedgekeurde prototype op de keuring aangeboden worden. De brandweer behoudt zich het recht voor alle testen en controles die zij nuttig acht om gelijkvormigheid en de goede werking van ieder toestel na te gaan, uit te voeren.
6.1.4
Definitieve oplevering
De definitieve oplevering op het einde van de waarborgperiode, kan elke test en controle bevatten, die de brandweer nodig acht, in functie van de tijdens de periode van aanwending opgedane bevindingen.
6.2
Voor te leggen documenten en inlichtingen
6.2.1
Bij de offerte
Naast de bij de onderhavige specificatie gevraagde documenten en de elders gevraagde bewijsstukken, dient de inschrijver op een klare, nauwkeurige en gedetailleerde manier de nodige inlichtingen (merken, beschrijvingen, curves, schema’s, nominale waarden, toleranties van de gebruikte samenstellende materiëlen,…) te verstrekken, om de overeenstemming van het voorgestelde materieel met de verschillende eisen van onderhavige specificatie te kunnen vaststellen alsmede zijn eigen voordelen.
6.2.2
Bij de voorlopige oplevering
a. een attest dat het materieel nieuw is en vrij van alle gebreken;
TS 04/07
42
b. de door het organisme (zie § 6.1.2.) afgeleverde attesten, dat het aangeboden materieel overeenstemt met de in België van kracht zijnde voorschriften en dat het aan de door de onderhavige nota opgelegde veiligheidskenmerken beantwoordt.
6.2.3
Bij het overhandigen van het materieel
a. b. c. d.
Naam, adres en telefoonnummer van de leverancier; De in § 6.2.2. voorziene verklaringen; De nauwkeurige beschrijving van de toegekende waarborg; De lijst van de vertegenwoordigers en van de werkplaatsen in België, die tijdens en na de waarborgperiode in het onderhoud en in de herstellingen van het materieel kunnen voorzien; e. De bedienings- en onderhoudshandleidingen van de verschillende leveringselementen. Deze handleidingen, die in de administratieve taal van de hulpdienst waarvoor de uitrusting bestemd is, opgesteld dienen te zijn, moeten vóór de voorlopige aflevering goedgekeurd zijn. In deze handleidingen zijn duidelijke elektrische schema’s opgenomen van het voorgestelde materieel.
TS 04/07
43
Bijlage 1 : Lijst van de te gebruiken symbolen Onderstaande lijst herneemt op een niet beperkende wijze de te gebruiken symbolen in de plannen en schema’s van de elektrische installaties. Deze symbolen zijn aangebracht nabij de bedienings- en controleorganen.
TS 04/07
44
TS 04/07
45
TS 04/07
46
TS 04/07
47