Jaarverslag Stichting Pongo 2006/2007
Dit is het eerste jaarverslag van Stichting Pongo! Stichting Pongo is opgezet door onderzoekers die voor hun Master studie aan de Universiteit van Utrecht een project gedaan hebben in het onderzoeksstation Tuanan, Borneo. Door orang-oetans te observeren voor 9 maanden, in het regenwoud te zijn waar je weinig dieren ziet, maar waar er veel zijn wordt er een speciale band gecreeerd. Door het zien drijven van gigantische houtstammen met een diameter van meer dan 1 meter in de rivier, terwijl er in het onderzoeksgebied niet meer van deze houtstammen levend voorkomen besef je dat er iets echt niet klopt. We wilden allemaal verder met het wetenschappelijk onderzoek en beseften dat het niet anders kon dan dit samen te voegen met een bewustwordingsproces van de lokale Indonesische mensen voor de prachtige natuur die nog steeds in Indonesie te vinden is. Zonder het geven van alternatieve inkomsten aan de lokale mensen kan dit niet. Maar het grootste gedeelte van de houtkap is voor export en dan te weten dat rond de 80% dat de Rotterdamse haven binnenkomt nog illegaal hout is dat van de prachtige regenwouden komt. Dan rijst het besef dat er ook educatie gegeven moet worden aan Nederlandse mensen. De orang-oetan is een paraplu soort, wat betekent dat als je deze soort beschermd veel andere dieren ook beschermd worden. Dus met het beschermen van de orang-oetan moet het regenwoud in goede staat blijven en houdt men ook andere dieren in stand. Dit regenwoud is niet alleen van belang voor de lokale mensen, maar ook voor de westerse mens. Met het in stand houden van grote gebieden regenwoud, wordt de CO2 uitstoot verminderd, zal de klimaatverandering minder worden, en zullen er minder natuurrampen plaatsvinden. Dit is het grote plaatje. Wij als Stichting Pongo willen ons richten op een klein stukje hiervan, de bescherming van de orang-oetan, educatie in Nederland en Indonesie en het duurzaam ondersteunen van de ontwikkeling van de bevolking die wonen en werken in de leefomgeving van de orang-oetan. In September 2006 zijn we officieel begonnen. Verschillende activiteiten hebben plaatsgevonden in Nederland en in Indonesie en er is aandacht geweest van de pers. In Nederland waren de activiteiten meer gericht op aandacht voor de orang-oetan in het algemeen, bekendheid creeeren en educatiedagen. In Indonesie hebben we ons gericht op de basisschool in Balai Lutu, Aceh, Sumatra, dat gescheiden is van het onderzoekskamp Ketambe door de Alas rivier. Met bijdragen die verworven zijn in Nederland hebben we al een goede eerste start gemaakt (zie onder activiteiten), die we verder willen uitbreiden in 2008/2009. Wat een groot voordeel is van het fondsenwerven in Nederland en het investeren in Indonesie is dat met weinig geld veel gedaan kan worden. We willen onze donateurs en vrijwilligers dan ook erg bedanken voor alle bijdragen, jullie hebben een grote rol gespeelt voor de activiteiten die plaats hebben gevonden. Op naar een volgend succesvol jaar voor een grotere bijdrage in het bewustwordingsproces ter bescherming van de orang-oetan en een duurzame ontwikkeling voor de lokale mensen rondom het Gunung Leuser Nationaal Park.
Drs. Madeleine Hardus Penningmeester
2
ACTIVITEITEN 2006-2007 Wildlife Evenement, Oktober 2006 Op 22 oktober heeft Stichting Pongo zijn eerste entree gemaakt naar het publiek op het Wildlife Evenement in Nieuwegein. Op het Wildlife Evenement heeft Stichting Pongo informatie gegeven over hun activiteiten, doelstellingen en werkwijze.
Pro-Conservatie Presentatie in het St. Antonius College, Gouda, Februari 2007 Samen met Piet van Ipenburg, biologie leraar, heeft Stichting Pongo twee lesdagen gepromoot over orangoetans, vernietiging van bossen en oplossingen voor dit probleem in het St. Antonius College. Madeleine Hardus, oud student van deze school en nu penningmeester van Stichting Pongo, gaf deze presentatie voor twee dagen met een totaal van 12 uur. Circa 240 studenten tussen 11 en 13 jaar werden getest op hun algemene kennis over de mensapen, vooral de orang-oetan en ze werden geïntroduceerd in de problemen rondom de overleving van deze soort. Elke sessie werd beëindigd met een actielijst die uitgevoerd kan worden door de studenten en hun familie, Deze lijst helpt het behoud van de Zuidoost Aziatische bossen: selectie van eco-vriendelijke merken (hout, kleren, chocolade, vis, groenten, etc.) en de afname in consumptie van producten met palmolie. De verkoop van vingerpoppetjes in de vorm van dieren van Peruaanse fair-trade door Piet van Ipenburg aan de studenten, die op hun beurt doorverkochten, heeft 417 euro opgebracht dat gedoneerd is aan Stichting Pongo. Dit geld zal gebruikt worden voor educatie in Aceh, Sumatra, Indonesië.
Flyer Print-out, April 2007 Stichting Pongo start haar eerste campagne voor het belang van conservatie voor de orang-oetans en de andere doelen van de Stichting.
3
Dag van Mens en Dier, Juli 2007 Wegens zware regenval kon de Dag van Mens en Dier van 28 juli, waar Stichting Pongo aan zou mee doen, niet doorgaan.
BBC in Ketambe onderzoeksstation voor nieuwe documentaire, Augustus 2007 In Augustus Patrick Morris (producer), Barrie Britton (cameraman) en James Aldred (canopy access supervisor) van BBC Natural History Unit in Bristol, Engeland bezochten Ketambe, Gunung Leuser National Park om opnames te maken van orang-oetans voor de volgende grootste BBC documentaire, Life. Deze 10x50' documentaire over diergedrag, die in oktober 2009 uitgebracht wordt, laat buitengewoon gedrag zien van verschillende primatensoorten over de hele wereld met de orang-oetan in de hoofdrol. Zeldzame momenten van het Leven van de rode aap werden vastgelegd door de filmcrew, onder begeleiding van de Indonesische orang-oetan expert Dr. Suci Utami (UNAS Jakarta, Universiteit Nationaal Indonesië) en met hulp in het veld van Stichting Pongo. Het werk van deze top professionals gedurende 5 weken in Ketambe, dat herhaald zal worden in 2008 om hun verhaal te vervolgen, zal uiteindelijk het publiek dichterbij de orang-oetan brengen en de problemen omtrent hun overleving.
Algemene Introductie dagen Wageningen, Augustus 2007 Op 22 augustus was Stichting Pongo aanwezig en vertegenwoordigde het Wildlife platform op de Algemene Introductie dagen in Wageningen. Hier hebben wij aankomende studenten voorlichting gegeven over de situatie waarin de orang-oetan zich verkeerd en gaven informatie over onderzoeksstages aan orang-oetans in Indonesie.
Stichting Pongo en GATI bij basisschool in Ketambe (Balai Lutu), November 2007 Stichting Pongo heeft kleurboeken en kleurpotloden aangeboden aan de basisschool van Ketambe (Balai Lutu), van ongeveer 120 jongens en meisjes. De boeken zijn gepubliceerd door het Great Ape Trust of Iowa (GATI) en Partners in Conservation. Deze kleurboeken geven aspecten weer van het leven van de vier mensapen (orang-oetan, gorilla, chimpanzee, bonobo), bijvoorbeeld hoe ze leven in het bos en dat ze genieten van het spelen met water (zie foto gallerie). In elke pagina zijn eenvoudige zinnen geschreven in het Swahili, Engels en Indonesisch om de kinderen die in de ‘mensaap’ landen leven te bereiken. Elke zin is van
4
toepassing op een tekening die de kinderen kunnen kleuren. De aangeboden kleurpotloden zijn het product van een natuurvriendelijk merk dat betrokken is bij het aanplanten van bomen. De kinderen in Ketambe waren erg enthousiast en begonnen meteen met het inkleuren. De zes leraren en het hoofd van de school vonden dit een erg leuk initiatief.
Stichting Pongo host UPDATE journalisten in Ketambe onderzoeks- station, December 2007 Een groep van 16 Deense professionele journalisten, geleidt door Lars Kabel (een sleutelfiguur in het opzetten van Greenpeace Denemarken) en Pia Elers van UPDATE, werden ontvangen in Ketambe voor vijf dagen, voordat ze deelnamen aan de Klimaat Conferentie 2007 in Bali, Indonesie. UPDATE wordt gesteund door het Deense Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Ministerie van Milieu en zorgt voor verdere educatie van journalisten die bij verschillende mediacenters werken. Twee bestuursleden van Stichting Pongo, Madeleine Hardus en Adriano Lameira, hebben deze groep rondgeleid door het onderzoeksgebied samen met lokale assistenten en Indonesische studenten. Hier hebben we ze geintroduceerd in het bos, de orangutans en de gerelateerde problemen, voornamelijk houtkap, dat nog aanwezig is in het Leuser Ecosystem. Na een flinke zoektocht vonden we de rode aap en de groep journalisten waren verguld door deze ervaring: ‘dit was verrijkend om de natuur en klimaat zaken beter te begrijpen en als gevolg erg belangrijk voor het verspreiden van nieuws omtrent deze zaken in Denemarken’. De Klimaat Conferentie 2009 zal in Denemarken plaatsvinden, dan zal het Kyoto verdrag opnieuw bekeken en aangepast worden. Aan het eind van dit verblijf gaf Lars Kabel, in naam van UPDATE en de groep journalisten, genereus een bedrag van $300 aan Stichting Pongo.
MEDIA Interview voor Radio Station Midland FM Oudewater, September 2006. Stichting Pongo's penningmeester, Madeleine Hardus, verteld over haar ervaringen in Borneo, Indonesie, tijdens haar onderzoek aan orang-oetans en over de Indonesische cultuur. Interview voor Regionale TV, September 2006. Kort na haar eerste veldwerk verteld Simone Sauren, voorzitter Stichting Pongo, aan TV Limburg over haar werk aan orang-oetans en hun belangrijkste bedreigingen. Artikel in BioScope, Maart 2007. Het maandblad BioScope is gepubliceerd door de Utrechtse Biologen Vereniging (UBV) en is voor alle werknemers en studenten binnen de Universiteit Utrecht. Stichting Pongo presenteert haar geschiedenis en de belangrijkste doelen.
5
JAARCIJFERS
Financieel rapport September 2006-December 2007 INKOMEN IN EURO'S Donaties Particulieren Instituten Verkoop van goederen
UITGAVEN IN EURO'S Operatie kosten 738.15 1112.00
414.19
Educatie projecten Indonesië Nederland
154.42 11.63
voor verkoop voor de verkoop en voor stimulatie van traditionele kunst
556.86
30.00 Inkopen van goederen
Bewustzijns initiatieven Totaal inkomen
1880.15
Totaal uitgaven Start budget 2008
Verdeling uitgaven
74.82 196.00 1407.92 472.23
Verdeling inkomsten Operatie kosten Educatie projecten Indonesië Educatie projecten Nederland
Particulieren
Inkoop goederen voor verkoop
Verkoop van goederen
Instituten
Stimulatie traditionele kunst Bewustzijns initiatieven
Toelichting financieel rapport De eerste 15 maanden is er veel geld besteed aan inkoop van goederen dat uiteindelijk bestemd is voor verkoop. Deze kosten die gemaakt zijn zal uiteindelijk terugverdiend worden en pas in het jaar 2008/2009 te zien zijn in de inkomstenverdelingstabel.
6
BESTUUR Simone Sauren, MSc Voorzitter
Madeleine Hardus, MSc Penningmeester
Adriano Lameira, MSc Acquisiteur
DOELEN Stichting Pongo heeft als doel het stimuleren van wetenschappelijk onderzoek en conservatie van orang-oetans en hun leefomgeving. Daarbij wordt rekening gehouden met duurzaamheid en ondersteuning geboden aan de ontwikkeling van de lokale bevolkingsgroepen via educatieve projecten.
RAAD VAN ADVISEURS Stichting Pongo heeft een Raad van Adviseurs samengesteld, die gevormd wordt door internationale wetenschappers. Deze wetenschappers zijn gespecialiseerd in verschillende disciplines zoals evolutionaire antropologie, diergedrag, ecologie, conservatie en fysiologie. Zij kunnen geraadpleegd worden voor advies en planning van nieuwe projecten. Meredith L. Bastian, MSc PhD student, Duke Universiteit, USA Onderzoekt cultuur in wilde orang-oetans na haar eigen onderzoeks-station opgezet te hebben in Borneo.
Prof. Dr. Jan A.R.A.M. van Hooff Professor Emeritus, Universiteit Utrecht, Nederland De meest gerespecteerde Nederlandse primatoloog en etholoog. Onderwijzer van Carel van Schaik, Maria van Noordwijk, Frans de Waal, Liesbeth Sterck en Serge Wich.
Dr. Maria A. van Noordwijk Assistent Professor, Universiteit Zürich, Zwitserland Begon haar onderzoek in Ketambe station in de jaren 80 en is nu een van de experts in orang-oetan ontwikkeling.
Prof. Dr. Carel P. van Schaik Professor en Directeur van het Anthropologisch Instituut en Museum, Universiteit Zürich, Zwitserland Meer dan 125 publicaties in peer-reviewed tijdschriften en meer dan 60 boekhoofdstukken over primaten onderzoek.
7
Dr. Ian Singleton Directeur van Sumatran Orangutan Conservation Programme (SOCP), Medan, Indonesie Kreeg expertise door zijn 10 jaren werk met captive orang-oetans en nu werkt hij al 8 jaar met wilde orang-oetans.
Dr. Liesbeth H. M. Sterck Associate Professor , Universiteit Utrecht, Nederland Promoveerde in 1995 aan haar werk in Ketambe, heeft nu al meer dan 65 Master en PhD studenten begeleidt.
Dr. Erin R. Vogel Post-doc Onderzoeker, Universiteit California, Santa Cruz, USA Begon haar primaten onderzoek in Zuid-Amerika, werkt nu samen met vier verschillende orang-oetan onderzoeksstations.
Dr. Serge A. Wich Onderzoeker, Great Ape Trust of Iowa, USA Een van de weinige onderzoekers in de wereld die het gedrag van wilde bonobos en wilde orang-oetans heeft onderzocht. Nu hoofd-onderzoeker van Ketambe onderzoeksstation.
PARTNERS Informatieplatform:
Stichting Asian Rhino Vrienden van de Olifant Stichting Spots Jane Goodall Stichting Papegaaien en Parkieten Welzijn
Wetenschappelijk:
Universiteit Utrecht Great Ape Trust of Iowa University of California, Santa Cruz Universiteit Zürich, Orangutan Network
Algemeen:
EcoVolunteer, The Netherlands Monkey Business Sumatran Orangutan Conservation Programme
De volgende mensen willen we bedanken voor hun bijdrage tijdens het opstarten van Stichting Pongo: Notaris A.H. Geerling M. Th. M. Hardus-Heerkens P. J. Hardus De volgende donateurs willen we extra bedanken: M. Th. M. Hardus-Heerkens Essent
8
