Projectplan
Asset Based Development Co-operation
Afstudeeropdracht Culturele en Maatschappelijke Vorming 2005/2006 Noordelijke Hogeschool Leeuwarden
Door: Jacob van Wieren Gosse Haarsma
Woorden vooraf Ineens heeft het beoogde afstudeerproject een andere wending gekregen. Het vergt nogal wat om een project dat voor het grootste gedeelte af is, ineens af te blazen en anders aan te gaan pakken. We hebben beide gekozen voor een project waar we ons écht betrokken bij voelen, iets waar we ons hoe dan ook voor willen inzetten en iets waarvan we denken dat het zinvol is. Dit was het geval bij Freedomsquare foundation, maar dit is nog meer aan de orde bij ons nieuwe project ‘I&I explorers’. We zijn naar Gobabis, Namibië vertrokken in het kader van een wensen en behoeften analyse. Voordat we als Freedomsquare foundation aan de slag wilden gaan moesten we immers wel weten voor wie en wat wij deze stichting nu eigenlijk op wilden gaan richten. Naarmate ons onderzoek vorderde en we met meer mensen spraken stuitten we eigenlijk op veel meer behoeften en wensen dan alleen die op Freedomsquare pre-school. Hoe het allemaal begon Van 25 maart tot en met 2 juli 2004 zijn wij in het kader van stage/vrijwilligerswerk naar Gobabis, Namibië vertrokken. Wat we precies zouden gaan doen was ons een raadsel, we hadden geen idee op welk project mensen nodig waren, waar wij onze kennis en vaardigheden het best kwijt konden en waar wij het meest konden leren. De basis van ons vertrek lag bij de Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking Smallingerland. De gemeente Smallingerland heeft een zusterverband met de gemeente Gobabis. Toen we aankwamen in Gobabis werd al vrij snel duidelijk dat we wel bij Freedomsquare pre-school terecht konden. Een beetje onwennig begonnen we binnen een aantal dagen met meedraaien op deze kleuterschool. Het bleek wel wat behelpen, niet alleen praktisch, maar ook zeker intellectueel. Ten eerste was het gebouw waar onderwezen werd veel te klein (12 vierkante meter, met 65 kinderen), ten tweede waren wij beide geen onderwijzers. Al snel ontstond een vriendschap met de oprichters van het project, tevens de twee (vrijwillige) docenten, Gladla en Phemelo. We probeerden ons zo nuttig mogelijk te maken, naast het assisteren tijdens de lessen deden we veel praktische andere dingen. We hebben lesmateriaal ontwikkeld voor kinderen met een achterstand en dachten mee over de invulling van het onderwijs dat werd aangeboden. De ontwikkelingen kwamen in een stroomversnelling toen er op een dag een heer van de stichting ‘Hilfe für Namibia’ kwam meedelen dat ons een nieuw schoolgebouw werd aangeboden. We hadden al gezien dat er aan het begin van de krottenwijk Epako een nieuw gebouw kwam en er gingen zelfs geruchten dat het voor Freedomsquare pre-school gebouwd werd. Op 19 april 2004 werd het gebouw officieel overhandigd. We wilden al heel snel naar het nieuwe gebouw toe, toch bleken er een aantal obstakels. Er waren niet voldoende meubels, en nog steeds was er geen mogelijkheid om beide groepen tegelijk les te geven, het betreft namelijk één groot lokaal. Ondanks het nieuwe gebouw was de school nog steeds straatarm. We hebben nog een hele hoop in Namibië kunnen regelen, we hebben van de gemeente Gobabis een speeltuin gesponsord gekregen, deze speeltuin hebben we helemaal zelf ontworpen. Verder hebben we geregeld dat er een verkeersdrempel voor het gebouw kwam, zodat de kinderen veilig de weg over konden steken. Omdat we ons erg betrokken voelden met de wijk Epako, de kinderen van de straat en natuurlijk de vrijwilligers waren we hoe dan ook van plan om op enige wijze actief te blijven voor Freedomsquare pre-school. Er was nog erg veel behoefte aan extra ondersteuning. Het plan om een stichting ten behoeve van ‘onze school’ op te richten was geboren. De wilde plannen kregen vorm toen Jacob van Wieren een project moest uitzoeken om op af te studeren. Samen met Marit de Vries - Groot werd een opzet gemaakt voor ‘Freedomsquare preschool foundation’. Helaas is het niet gelukt om een compleet eindproject af te ronden, de
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
2
plannen waren voor een te korte termijn en een plan van aanpak voor alleen het oprichten van een stichting was onvoldoende. Marit is toen met zwangerschapsverlof gegaan en Gosse Haarsma is samen met Jacob van Wieren doorgegaan met het project. Het plan was om een beleidsplan voor de stichting te schrijven voor een langere periode en er moest een gedegen wensen en behoeften analyse gemaakt worden. De resultaten hiervan zouden worden opgenomen in een meetbaar beleid. Hoe het er nu voor staat Nu we op locatie een wensen en behoeften analyse hebben gedaan zijn we erachter gekomen dat er veel meer zaken zijn die ondersteuning verdienen, teveel om in korte tijd te kunnen analyseren, en veel meer dan alleen Freedomsquare pre-school. Het richten op een enkel project riep ineens veel weerstand bij ons op, en is in strijd met alle ideeën die we hebben over ontwikkelingssamenwerking. We willen meer betekenen voor de probleemdragers dan het bieden van eenzijdige hulp die wegvalt zodra we weer naar Nederland vertrekken. We willen meer doen dan alleen maar een bedrag overmaken om ons eigen schuldgevoel vrij te kopen, geld dat door de projecten moeilijk te investeren is door gebrek aan ervaring. Op basis van deze ideeën zijn we gaan nadenken over hoe we op basis van een adequate aanpak de gemeenschap van de krottenwijk Epako optimaal van dienst kunnen zijn. Een aantal zaken die ons opvielen: • • •
• •
•
Er is op dit moment geen of nauwelijks directe communicatie tussen de verschillende projecten in Epako enerzijds en de verschillende hulpinstanties anderzijds. De ondersteuning die door hulpinstanties geboden wordt, komt vaak niet op de juiste plek aan in verband met deze miscommunicatie De ondersteuning die door hulpinstanties geboden wordt komt vaak niet op de juiste plekken aan in verband met de overlevingsdrang van mensen in Namibië om hun eigen welzijn voorop te stellen. Er is geen duidelijk beeld van de lopende projecten, hoe zij er financieel voor staan en op welk gebied zij hulp nodig hebben. Er zou een ‘workinggroup Gobabis’ zijn die verantwoordelijk is voor bovenstaande zaken, maar deze werkgroep bestaat niet uit de juiste personen, zij zijn niet betrokken bij de verschillende projecten, maar zijn van bovenaf door de gemeente aangesteld. Bovendien is de werkgroep veel te groot om efficiënt en doeltreffend te kunnen werken. Momenteel is de ‘workinggroup Gobabis’ ontbonden (voor de derde keer), plannen voor een nieuwe “workinggroup’ worden voorbereid. Er worden geen nieuwe projecten gesignaleerd.
Aan de hand van deze problemen zijn wij gaan nadenken en tot de conclusie gekomen dat er een totaal andere aanpak moest komen. Wij vinden dat: • • • •
Er meer gecommuniceerd moet worden met de projecten zelf, in plaats van via de gemeente Gobabis, dit werkt efficiënter. Er een groepje ‘sterke’ mensen van binnenuit de wijk Epako moet komen die een signaleringsfunctie krijgen, dit zijn de zogenaamde sleutelfiguren. Deze groep mensen moet verantwoordelijkheid krijgen voor donaties en giften die worden gedaan vanuit (in dit geval) Nederland. Deze groep moet bestaan uit een paar mensen die op enige wijze betrokken zijn in de wijk Epako.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
3
•
• • •
Deze groep mensen moet een betrouwbaar imago in de wijk hebben. Mensen in de wijk moeten hen kunnen vertrouwen en bij hen terecht kunnen om hun problemen aan te geven. Om efficiënt te kunnen werken mag deze groep niet te groot zijn. Ditzelfde moet gebeuren in Nederland; een kleine groep mensen die rechtstreeks met de kleine groep mensen in Epako communiceert. Er moeten betere communicatiemiddelen komen in Epako.
Met deze ideeën zijn we (opnieuw) aan de slag gegaan en is het idee geboren om “I&I Explorers” op te richten. Tot slot zouden we nog graag van de gelegenheid gebruik maken om de volgende personen te bedanken: Tsjerk Hidde Brouwer, Naomi de Haan, Gladla Engelbertus Bijl, Phemelo Rudolph Totwe, Disang Silvarius, zonder deze mensen had dit initiatief niet geboren kunnen worden. Met vriendelijke groet, Jacob van Wieren, Gosse Haarsma
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
4
Inhoudsopgave Woorden vooraf Inhoudsopgave Inleiding
2 5 6
De oriëntatiefase 1. Probleemanalyse 2. Situatieanalyse 3. Positieanalyse 4. Activeringsmogelijkheden 5. Succeskans 6. Besluit
8 9 10 12 15 17 17
De definitiefase 1. Probleemformulering 2. Doel 3. Randvoorwaarden 4. Kwaliteitseisen
18 19 20 21 22
De strategiefase 1. Factoranalyse 2. Tussendoelen 3. Netwerkanalyse 4. Diepgaande analyse per actor
23 24 25 26 27
De ontwerpfase 1. Tussendoelen en mijlpalen 2. Mijlpalenplan 3. Middelen en sleutelactiviteiten 4. Geld, organisatie, tijd, informatie, kwaliteit, arbeidsomstandigheden
31 32 35 36 37
Bijlage 1: Checklist nieuwe projecten (Nederlandse versie)
41
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
5
Inleiding Samen met een aantal vrijwilligers die tegelijk met ons in Namibië actief waren en een aantal ‘sleutelfiguren’ uit de wijk Epako constateerden we een probleem. Wij hebben gekozen voor een projectmatige plan van aanpak en hanteren daarbij de tweetrapsraket als methode van het boek “sociaal agogische projecten” van Leida Schuringa. Het boek is ideaal om een project gestructureerd te laten verlopen. Met behulp van een faseringsproces wordt steeds nauwkeuriger naar het eindproduct toegewerkt zonder dat er zaken overgeslagen worden. Deze methode is de leidraad van dit verslag. Waarom kiezen we voor een projectmatige aanpak? Een meerslagbeslissingsmodel, dat uiteindelijk een projectmatige plan van aanpak wordt, voldoet aan de volgende eisen:1 • De vraag/het probleem is nieuw. Er wordt voor het eerst concreet op de bestaande hulpvraag ingesprongen • Er zijn meerdere instellingen, mensen en groepen bij betrokken • Er zijn bijdragen uit diverse kennisgebieden nodig • De gevolgen zijn moeilijk te overzien, omdat er een grote afstand is tussen de uitgevoerde projecten en de beleidsmaker/ondersteuners • Het einddoel valt moeilijk concreet te formuleren. Het stimuleren van initiatieven van bewoners in een krottenwijk in Namibië is moeilijker te concretiseren dan het schrijven van een jaarverslag voor een buurtvereniging. • Tijdens het project kunnen onvoorspelbare situaties een rol spelen. Er zijn veel actoren/projecten die ondersteuning nodig hebben. Ook zijn wij afhankelijk van externe financiering. Door kleinschalig en efficiënt te werken proberen we deze risicofactoren echter tot een minimum te beperkten. • De tijdsperiode over het te bereiken doel duurt langer • Het doel heeft meer betrekking op het veranderen van mensen dan van dingen. Het plannen van een verbouwing is gemakkelijker dan het oprichten van een nieuwe werkgroep. We beginnen bij fase 0, de oriëntatiefase, hierbij wordt een analyse gemaakt van respectievelijk het probleem, de situatie en onze positie in dit geheel. Verder wordt er gekeken naar de probleemdrager, welke oplossingsinstanties hulp kunnen bieden en wie nu eigenlijk de initiatiefnemende instelling is. We maken een inventarisatie van de activeringsmogelijkheden en tot slot analyseren we de succeskans. Bij fase 1 wordt er iets verder op de situatie ingegaan, dit is de definitiefase. Hier formuleren we het probleem met daarin de gewenste en de ongewenste situatie. We plaatsen het probleem in de context en kijken wie de betrokkenen zijn. Aan de hand hiervan stellen we een doel op. Hierna bakenen we ons terrein af en gaan we kijken waar wij ons expliciet mee bezig gaan houden. We hebben oplossingsgerichte en educatieve doelen, deze worden in fase 1 genoemd, net als de projecteisen waaraan onze werkgroep I&I explorers moet voldoen. Naast de projecteisen hebben we ook een aantal randvoorwaarden, deze staan ook vastgelegd. Bij het opzetten van een stichting zijn ook ontwerpbeperkingen, ook hier wordt rekening mee gehouden in het verslag en tijdens het proces. Om onze diensten zo goed mogelijk aan te kunnen bieden en om geloofwaardig over te blijven komen stellen we ook een aantal kwaliteitseisen.
1
Leida Schuringa, Sociaal-agogische Projecten, de tweetrapsraket als methode, hoofdstuk 1.5
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
6
Na de definitiefase start het globaal vooronderzoek. De strategiefase is belangrijk om te kunnen inventariseren waar we tegenaan kunnen lopen en we kiezen hierbij hoe we bepaalde zaken aan gaan pakken. We maken een factoranalyse en stellen opnieuw een gewenste situatie op. We kijken in dit hoofdstuk wat zowel bevorderende als belemmerende factoren kunnen zijn bij de voortgang van het proces. We stellen in de strategiefase ook tussendoelen op. Na deze tussendoelen komt een netwerkanalyse van alle actoren die in onze ogen betrokken zijn bij de oprichting van onze stichting. Na de inventarisatie van alle aspecten die het project kunnen bevorderen en belemmeren is het tijd voor de ontwerpfase. In deze fase worden de eerder geformuleerde tussendoelen op een rijtje gezet en daaruit worden mijlpalen geselecteerd. Deze mijlpalen kunnen worden bewerkstelligd door middel van sleutelactiviteiten, deze hebben we uitgewerkt. Het behalen van een mijlpaal is een belangrijk moment dat bezegeld moet worden met een ‘viering’, hoe we dit gaan doen staat ook overzichtelijk gepresenteerd in de ontwerpfase. De sleutelactiviteiten en de mijlpalen zijn bekend, we weten wat we moeten doen om ons project op te starten. Nu moeten we de zogenaamde GOTIKA beheersaspecten uitwerken. Een uitgebreide uitwerking van alle aspecten op het gebied van geld, organisatie, tijd, informatie, kwaliteit en arbeidsomstandigheden zal straks per deelproject worden uitgewerkt. Voor een groot project als het oprichten en vorm geven van I&I explorers is het lastig om globale kosten te begroten. Natuurlijk zijn een aantal beheersaspecten wel belangrijk om rekening mee te houden, de belangrijkste aspecten worden benoemd in dit laatste hoofdstuk. Tot slot is als bijlage een checklist toegevoegd, deze checklist zal (vertaald naar het Engels) de sleutelfiguren in Epako kunnen helpen om een aanvraag voor een project goed op papier te kunnen zetten.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
7
De oriëntatiefase
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
8
De oriëntatiefase Om een duidelijk beeld te krijgen van een probleem dat ergens speelt moet je weten wat voor factoren er allemaal spelen die het probleem bepalen. Wanneer je het probleem aan wilt pakken komen er nog veel meer factoren bij kijken: wat is de beste manier om het probleem aan te pakken, gezien de interne en externe situatie? Heeft een idee kans van slagen, of blijkt het na het analyseren van alle betrokken factoren toch beter voor een andere aanpak te kiezen? In dit hoofdstuk zullen we stap voor stap proberen te analyseren wat de feiten zijn en waar we rekening mee moeten houden. 1. Probleemanalyse: wat is voor wie waarom een probleem? De betrokkenen die met de problematiek te maken hebben zijn allereerst degenen die onvoldoende kennis en vaardigheden bezitten om hun werk naar wens te kunnen uitvoeren. Dit zijn verschillende projecten in en rondom de wijk Epako. Er zijn signalen gekomen vanuit Freedomsquare pre-school, Epako Old Age Home, Sida Sores, de kinderafdeling van het ziekenhuis in Gobabis en verschillende individuen in de gemeenschap die wel de vaardigheden bezitten om zichzelf te ontplooien maar niet in staat zijn dit aan te wenden, of over de middelen beschikken om hun situatie te verbeteren. De probleemdragende projecten worden uitgevoerd ten behoeve van de bewoners van de wijk Epako, dus ook zij zijn betrokkenen. Verder zijn betrokkenen de ‘workinggroup Gobabis’, de gemeente Gobabis, de Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking Smallingerland (hierna te noemen: de W.O.S.) en de Nederlandse vrijwilligers. Deze betrokkenen zou ik geen probleemdragers willen noemen omdat zij niet direct nadeel hebben van deze problematiek. Wij willen ons met ons project dan ook richten op de volgende doelgroepen: De projecten in en rondom de wijk Epako. De bewoners van de wijk Epako. De problemen die zich elders afspelen laten we niet ongemoeid, maar voor I&I explorers ligt hier geen taak. De signaleringsfunctie van de leden van I&I explorers ter plekke is daarvoor niet voldoende toereikend. De problemen die buiten het bereik van I&I explorers vallen onder de verantwoordelijkheden van de W.O.S. Wij zullen deze problemen dan ook bij hen aankaarten. Wij constateren dat de hulp aan de projecten in Epako niet altijd op de juiste plek aankomt, dat de communicatie met de verschillende hulpinstanties niet rechtsreeks verloopt waardoor er geen goede afspraken gemaakt kunnen worden. Wij constateren dat er geen vast aanspreekpunt is wanneer er behoefte is aan extra ondersteuning, dat Nederlandse vrijwilligers onvoorbereid op de projecten aankomen, en dat de projecten niet weten wie, wanneer, voor hoe lang en met welk doel hulp komen bieden. Het functioneren van de vrijwilligers valt op geen enkele wijze terug te koppelen naar de W.O.S. of naar de instanties waar de vrijwilligers vandaan komen. De bewoners van Epako worden niet voldoende gestimuleerd om zelf initiatieven te nemen om de gemeenschap van dienst te kunnen zijn. Er worden geen behoeften gesignaleerd op microniveau. Ook hebben de bewoners van Epako geen vast aanspreekpunt wat de ontwikkelingssamenwerking betreft en ze worden in geen enkel orgaan vertegenwoordigd.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
9
De workinggroup Gobabis is samengesteld door de gemeente Gobabis en bestaat uit mensen die op geen enkele wijze betrokken zijn bij de projecten. Gebleken is dat deze workinggroup niet functioneert, op dit moment is de workinggroup voor de derde keer ontbonden. Ook vanuit de verschillende projecten komen signalen dat deze workinggroup niet functioneert. De gemeente Gobabis heeft ook onvoldoende zicht op de wensen en behoeften binnen de wijk Epako, zij zijn steeds contactpersoon geweest tussen de W.O.S. enerzijds en de projecten in Epako anderzijds. Er is gebleken dat deze manier van communiceren niet voldoende werkt. Geld en goederen komen niet aan op de juiste bestemming. De gemeente Gobabis heeft geen aanspreekfunctie voor de verschillende projecten, mensen ervaren dat ze niet bij de gemeente terecht kunnen met hun wensen en behoeften. De W.O.S. is een groep mensen in Smallingerland die de samenwerking met de gemeente Gobabis vorm geeft. Zij zijn aanspreekpunt voor Nederlandse vrijwilligers en zij bemiddelen in stageplaatsen. Ook wordt huisvesting onderling tussen de gemeente Gobabis en de werkgroep ontwikkelingssamenwerking Smallingerland geregeld. Probleem is echter dat de W.O.S. ook niet een duidelijk beeld heeft van de lopende projecten in Epako. Zij weten dus ook lang niet altijd waar mensen nodig zijn, het komt er vaak op neer dat de vrijwilligers pas in Gobabis horen waar zij terecht kunnen, of waar hun hulp het meest gewenst is. Ook dit probleem valt te wijten aan een gebrekkige communicatie. Verder is er niet een duidelijke richtlijn binnen de W.O.S. welke projecten nu eigenlijk financiële steun kunnen krijgen en hoe deze steun aangevraagd kan worden. Tot slot is er geen terugkoppeling naar de W.O.S. vanuit Epako, dit gebeurt allemaal vanuit de gemeente Gobabis die soms zelf ook niet op de hoogte is van het verloop van de projecten, wensen en behoeften in Epako. Of de W.O.S. deze problematiek ook als zodanig ervaart is nog niet duidelijk, daarvoor willen we nog graag met deze mensen om de tafel. De Nederlandse vrijwilligers weten niet welke projecten ondersteuning nodig hebben, zodoende kunnen zij zich onvoldoende voorbereiden op hun stage/werk. Bovendien weten zij niet wat er op dit moment op de projecten speelt, het zou zomaar kunnen dat een project maandenlang stil staat zonder dat zij daarvan op de hoogte zijn. Ook hierin spelen te lange communicatielijnen een rol. De signalen van deze problematiek komen vanuit een aantal projecten in en rondom Epako (Freedomsquare pre-school, Epako Old Age Home, Sida Sores en de kinderafdeling van het ziekenhuis), de Nederlandse vrijwilligers, de gemeente Gobabis en de bewoners van de wijk Epako. 2. Situatieanalyse: wat zijn de feiten? Freedomsquare pre-school heeft op dit moment een inkomstenbron die enkel van de ouderbijdrage van leerlingen komt. Dit bedrag is 30 of 40 dollar per maand (afhankelijk van het inkomen van de ouders). Omgerekend is dit 4 tot 5 euro per maand. Helaas kan slechts een gering percentage van de ouders het opbrengen om dit bedrag maandelijks te betalen. Het komt erop neer dat al het geld dat Freedomsquare pre-school verdient direct wordt uitgegeven aan het inhuren van twee extra leerkrachten. Er zijn dus geen financiële middelen om inventaris, papier, pennen en potloden aan te schaffen. Er is dus dringend ondersteuning nodig. Freedomsquare pre-school ziet geen mogelijkheden om snel en efficiënt met de W.O.S. te communiceren. Wanneer er een zeecontainer aankomt met goederen vanuit Nederland dan zien ze daar
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
10
nauwelijks iets van terug, de coördinatie van het verdelen van de goederen is niet goed want er is gebleken dat hulpmiddelen verkocht worden of op worden geëist door andere projecten die er toevallig eerder bij zijn. De mensen die tot nu toe verantwoordelijk zijn geweest voor het verdelen van de goederen die uit de zeecontainers komen zijn de leden van de “Workinggroup Gobabis”. Epako Old Age Home heeft te kampen gehad met corruptie, ondersteuning die werd geboden in de vorm van geld en voedsel werd achterover gedrukt door personeelsleden. De bewoners van dit bejaardentehuis betalen maandelijks 100 dollar (14 euro) en krijgen daarvoor één maaltijd per dag. Volgens de bewoners zijn er mensen overleden door ondervoeding. De situatie in dit bejaardentehuis is zeer schrijnend, mensen van 80 jaar liggen op een dekentje op de grond. De sanitaire voorzieningen zijn zeer matig en de bewoners klagen steen en been. Er is niemand waar de bewoners op terug kunnen vallen. Sida Sores heeft op dit moment geen financiële problemen, waar zij wel mee te maken hebben is het feit dat er op dit moment geen goede kennisoverdracht plaatsvindt. Wanneer de Nederlandse vrijwilligers (de mensen met kennis en ervaring met het runnen van een instelling) vertrokken zijn kan er niet met zekerheid gesteld worden of dit project naar behoren door blijft draaien. Er is op dit moment wel een bestuur aangesteld die toeziet op de voortgang van Sida Sores, maar veel mensen twijfelen over de motieven van deze groep mensen om zitting te nemen in dat bestuur. Op de kinderafdeling van het ziekenhuis in Gobabis worden op dit moment activiteiten verricht door Nederlandse vrijwilligers. Er is echter geen structurele hulp aan deze kinderen. Op dit moment is het zo dat wanneer de Nederlandse vrijwilligers vertrekken de kinderen weer dagenlang (vastgebonden) op hun bed liggen. Een groot deel van de kinderen die in het ziekenhuis terecht komen zijn door hun ouders verwaarloosd. De ouders zijn verslaafd en niet voldoende in staat om hun kind op te voeden. Het zou wenselijk zijn om aanstaande moeders voor te lichten over het opvoeden van een kind. Binnen de gemeenschap van Epako gebeurt veel, er zijn veel mensen die iets kunnen waarmee ze de gemeenschap of zichzelf van dienst kunnen zijn. Er is een vrouw die heel goed kleren kan maken, er is een oude man die schoenmaker is geweest en hier graag mee aan de slag wil, er zijn jongens die hartstikke goed kunnen voetballen: allemaal mensen die iets kunnen en willen, maar die de kans niet krijgen hun kwaliteiten te ontplooien. Deze mensen bezitten de vaardigheden om hun situatie te verbeteren, het ontbreekt hen echter aan de kennis van de juiste stappen die ondernomen dienen te worden. Hulp op micro niveau moet mensen stimuleren om dat wat ze goed kunnen te benutten om beter te kunnen leven. Er moet iemand zijn die ziet en weet waar deze mensen mee bezig zijn en die om hulp in Nederland kan vragen. In onze visie werkt het samenbrengen van mensen in groepen in deze situatie het best: mensen kunnen elkaar dan ondersteunen en sturen, en zijn makkelijker te benaderen als sociale groep. De Workinggroup Gobabis heeft tot nu toe driemaal in een verschillende samenstelling bestaan, maar is alle keren ontbonden. De kerntaak van deze workinggroup was het verdelen van de spullen die aankwamen vanuit Nederland in de zeecontainers. De workinggroup bestond uit individuen die ieder de belangen van een project behartigden. Een hiaat in dit verhaal is dat deze mensen op geen enkele wijze betrokken zijn bij de projecten waarvan ze de belangen dienen te behartigen. De gemeente Gobabis ervaart ook problemen met de communicatie met Nederland. De belangrijkste rol die de gemeente speelt in de samenwerking met Smallingerland is het regelen van vervoer van- en naar het vliegveld wanneer er vrijwilligers aankomen en het verzorgen van
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
11
huisvesting. Verder zijn zij aanspreekpunt wanneer er problemen zijn op het gebied van de faciliteiten die zij bieden. Op het laatste vlak gaat er nogal eens wat mis. Het is voorgekomen dat Nederlandse vrijwilligers ontevreden zijn over hun huisvesting. Dit is niet rechtstreeks naar de gemeente Gobabis teruggekoppeld, maar naar de W.O.S. Dit werd binnen de gemeente Gobabis als zeer storend ervaren. Na zoveel tijd en energie te steken in het welzijn van de vrijwilligers kregen ze het gevoel achter hun rug om onderuit gehaald te worden. Ook hier mankeert het aan heldere communicatie; het is duidelijk dat de vrijwilligers niet wisten bij wie ze terecht konden met hun klachten. Het zou duidelijker moeten zijn wat de rol van de gemeente Gobabis is en wie waarvoor aangesproken kan worden. De W.O.S. heeft blijkbaar geen duidelijk beeld van de projecten die lopen in Epako, zij weten niet waar de wensen en behoeften liggen. Zij kunnen niet communiceren met betrokkenen. De vrijwilligers in Nederland die besluiten om naar Gobabis te gaan hebben vaak geen idee waar ze terecht komen, en bij wie ze terecht kunnen. Ze komen onvoorbereid aan in Gobabis. 3. Positieanalyse: wie kunnen welke rol spelen? De probleemdragers De projecten -
Bieden hulp aan de bewoners van Epako. Ondersteunen de gemeenschap door het aanbieden van zorg, activiteiten en/of educatie en draaien al een periode mee met de nodige hoogte- en dieptepunten. Bezitten veelal niet de kennis of de middelen om hun kwaliteiten volledig te ontplooien. Verwachten dat hun hulp in de toekomst nog steeds nodig is en hopen deze voort te kunnen zetten zonder vast te lopen op organisatorisch of financieel vlak. Dit heeft ook te maken met het voorzien in het eigen levensonderhoud. Hebben behoefte aan een aanspreekpunt waar ze terechtkomen als ze toch vastlopen. Zijn gemotiveerd om hun projecten voort te zetten en willen graag zelfstandig worden. Hebben ervaring met hulpverlening en weten wat er speelt binnen de gemeenschap. Vinden draagkracht binnen de gemeenschap en zijn in staat om met initiatieven te komen om zichzelf zo goed mogelijk in stand te kunnen houden en doen hun best om te groeien.
De bewoners van de wijk Epako Leven veelal onder de armoedegrens en hebben daardoor te maken met problematiek als verslaving en criminaliteit. Veel mensen kunnen hun kinderen niet naar school sturen en kunnen hun kinderen geen zekere toekomst bieden. Maken geen deel uit van een specifiek netwerk omdat er geen vast centraal aanspreekpunt is. Beseffen dat ze arm zijn omdat ze tegen problemen aanlopen. Ze zien vaak niet de kwaliteiten die ze zelf bezitten om hun situatie te verbeteren, en zijn
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
12
-
-
-
zich niet bewust van de stappen die genomen kunnen worden om uit hun patroon te stappen. Proberen in sommige gevallen uit hun patroon te stappen maar beschikken niet over de kennis en middelen om dit ook daadwerkelijk te doen. Ze hebben behoefte aan ondersteuning, een zetje in de rug om wat van hun leven te kunnen maken. Sommigen zijn zeer gemotiveerd om daadwerkelijk iets te gaan doen. Deze mensen verdienen een kans. De mensen die daadwerkelijk bereid zijn om iets te gaan doen hebben weinig ervaring met het opzetten van een project maar door hun motivatie hebben ze zeker capaciteiten. Er ligt zeker potentie binnen de bewoners van de wijk Epako. Kampen vaak met een soort “zelfvertrouwenprobleem”. Dit is een restant uit de periode van apartheid toen mensen totaal geen eigen verantwoordelijkheden kregen.
Oplossingsinstanties De sleutelfiguren uit de gemeenschap van de wijk Epako Zijn bekende gezichten in de wijk en hebben hun sporen verdient met projecten die vanuit het niets opgebouwd zijn en nog steeds groeien. Worden gerespecteerd om wat ze doen en hebben geen vooroordelen jegens anderen . Kunnen onderling goed samenwerken. Weten wat er speelt in de wijk. Zijn deskundig op het gebied van organiseren. Spreken goed Engels Zijn in staat constructief en efficiënt te werk gaan. Zijn bereid om samen te werken met projecten die ondersteuning nodig hebben. Zijn in staat om te kiezen welke projecten constructief te werk gaan en potentie hebben, denken mee aan de invulling van het concept. Kunnen invloed uitoefenen en behoeften signaleren binnen de gemeenschap van Epako. De W.O.S. -
Beschikt over goede contacten met de gemeente Smallingerland en de gemeente Gobabis. Is bekend bij de projecten die hulp nodig hebben. Beschikt over financiële middelen. Streeft in essentie hetzelfde doel na als wij hier beschrijven. Is intern onduidelijk georganiseerd, het is voor buitenstaanders niet duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is en bij wie je met welke vragen terecht kunt. Is een bestaande organisatie met een bestaande organisatiestructuur. Zijn betrokken bij de situatie in Epako, weten deels wat er speelt op de projecten maar communiceren niet rechtsreeks met de projecten. Beschikt over veel (financiële) mogelijkheden. Beschikken over een netwerk. Kunnen vanwege hun invloedrijke positie een grote bijdrage leveren tot probleemoplossing. Hebben beïnvloedingskanalen bij fondsen en kunnen subsidies krijgen.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
13
Vrijwilligers/stagiaires uit Nederland Hebben meestal een goed imago bij de verschillende projecten. Bezitten over een flinke dosis initiatief, ze nemen ten slotte de beslissing hun eigen tijd en energie te steken in vrijwilligerswerk (of stage) in het buitenland. Zijn niet of nauwelijks georganiseerd. Staan in goede relatie met de W.O.S. omdat deze organisatie meestal bemiddelt met de gemeente Gobabis voor een werk- en verblijfsplaats. Zijn betrokken bij de problematiek, zijn geschoold om op enige wijze een bijdrage te leveren op één van de projecten. Hebben de wil om constructief te werk gaan en zijn meestal bereid om samen te werken. Hebben er op persoonlijk vlak belang bij zo nuttig mogelijk werk af te leveren, om voldoening te halen uit hun inzet. . Hebben de mogelijkheid om hun kennis te integreren in de lopende projecten. Kunnen hulpmiddelen meebrengen. Kunnen een signaleringsfunctie vervullen De initiatiefnemende instelling I&I Explorers -
Is bekend met de problematiek binnen de projecten. Is bekend met de problematiek binnen de gemeenschap van Epako. Is bekend met de verschillende oplossingsinstanties. Is bekend met de eventuele manieren om voorkomende problemen op te lossen. Heeft ervaring met het opzetten, in stand houden en verbeteren van projecten. Weet hoe individuen binnen een gemeenschap geactiveerd kunnen worden. Heeft werkervaring in de wijk Epako. Kent de leefsituaties van de mensen in Epako. Is bekend met de manier van denken en de morele instelling van de mensen in Epako. Wil graag efficiënt en nauwkeurig werken. Is gemotiveerd om georganiseerd de problematiek vanuit de kern aan te pakken. Heeft de mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de aangeboden dienstverlening. Heeft de mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de gemeenschap van Epako. Beschikt over de kennis en middelen om financiële middelen te verstrekken.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
14
4. Activeringsmogelijkheden2 De actoren die bijdragen aan de realisatie van de gewenste situatie moeten geactiveerd worden. 1. Er iets aan doen, levert iets op Geen zicht hebben op, of niet geloven in een oplossing werkt heel demotiverend. Mensen hebben een perspectief nodig, anders worden ze apathisch. Ze moeten de zin en het nut ervaren van wat ze aan het doen zijn. Dit geldt heel sterk voor de mensen in Epako. Als mensen nog niet gemotiveerd zijn, is het zaak om te kijken wat hen wel in beweging kan zetten. De groep mensen die het initiatief hebben genomen om aan het probleem te werken zijn gemotiveerd. Er zijn al een aantal bijeenkomsten geweest die zeer vruchtbaar waren. 2. Aanpak van het probleem verenigt mensen en zaait geen verdeeldheid In feite gaat het hier om de probleemformulering die straks de inzet van het project wordt. Kiezen voor de probleemdefinitie van één partij roept de tegenwerking van de andere partijen op. De kunst is dus om te zoeken naar omschrijvingen die door meerdere groepen en organisaties gedeeld kunnen worden (zonder te vervallen in vage abstracties). We hebben weliswaar gekozen voor een brede aanpak, we werken ook vanuit een sterke visie op samenleven. De naam I&I komt voort uit het rastageloof en de leden van I&I explorers in Epako zijn alledrie rasta’s. We zijn ons er bewust van dat deze keuze voor een bepaalde denkwijze en subgroep beperkend kan werken, het zal misschien weerstand oproepen. Maar het is ook een sterk aspect van onze samenwerking, omdat we heel duidelijk onze kaders uitzetten. We delen allemaal dezelfde visies op het leven, en van daaruit kunnen we daadkrachtige stappen gaan zetten naar samenlevingsopbouw. We geloven allemaal dat samenwerken de banden tussen mensen versterkt en mensen onafhankelijker maakt van beperkende factoren (eventuele verslavingen en beperkende gewoonten, identiteitsproblemen enzovoorts, om uiteindelijk het geloof in het eigen kunnen hervatten). We geloven dat de juiste stappen om mensen te helpen gezet moeten worden richting “empowerment”. Mensen weten niet half hoeveel kracht ze bezitten om hun wereld te veranderen, en dat het bewust worden hiervan grote veranderingen met zich mee kan brengen. Het kan dus zo zijn dat mensen weerstand op voelen komen wanneer ze ons project tegenkomen, maar wij verplichten niemand om deel te nemen aan onze initiatieven. Ons doel is om de resultaten voor zichzelf te laten spreken, dat zal iedere kritiek de mond snoeren. Het is derhalve niet zo dat wij ieder project kritiekloos willen ondersteunen, de kans op misbruik vanuit de gemeenschap is daarvoor te groot. We kijken naar de potentie van een project; heeft men een goed uitgewerkte strategie en zijn de mensen die het project coördineren betrouwbare samenwerkingspartners. We kiezen niet voor de probleemdefinitie van één partij maar komen in beweging naar aanleiding van signaleren van meerdere kanten. 3. Het probleem treft velen Omat we gaan werken op projectbasis betekent het niet direct dat we altijd uitgaan van een hulpbehoevende groep. Soms zijn er individuen met bijzondere problemen die een eigen aanpak vergen. Toch richten we ons op het werken met groepen mensen. Wanneer we een probleem signaleren bij een individu zullen we proberen een groep te vormen rondom deze problematiek, zodat de participanten in deze groep elkaar kunnen ondersteunen en elkaar kunnen adviseren in moeilijke momenten. We gaan uit van de kracht van het samenbrengen van mensen. Het is niet alleen ‘hun probleem’, het is ook ‘ons gezamenlijke probleem’? De bewoners van de wijk Epako en de projecten die zich op deze mensen richten zijn onze invalshoek. Zoals eerder gezegd moet een project wel aan bepaalde eisen voldoen. 2
Leida Schuringa, Sociaal agogische projecten, De tweetrapsraket als methode, hoofdstuk 3.7
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
15
4. Mensen zijn erop te organiseren Participatie betekent dat mensen bereikbaar moeten zijn. Inschakelen van illegalen kan bijvoorbeeld lastig zijn. Inbreng realiseren van groepen die niet of nauwelijks georganiseerd zijn, is moeilijk. Dit geldt ook voor de mensen in Epako, die allemaal “illegaal” zijn. Epako is een squattersarea: een braakliggend terrein waar mensen zonder toestemming hun huisjes hebben gebouwd. Dit maakt dus dat al deze mensen “krakers” zijn die nergens geregistreerd staan. Dit maakt het erg moeilijk voor ons om met deze mensen in contact te treden. Het in contact treden met organisaties en instellingen is daarentegen veel gemakkelijker. We hebben daarom een aantal sleutelfiguren om ons heen verzameld waarmee makkelijker contact te onderhouden valt, en die voor ons de problemen in de wijk gaan signaleren en inschatten. Deze mensen zijn in staat mensen samen te brengen binnen deze gemeenschap. 5. Het probleem leent zich voor een wervende aanpak Het is moeilijker om mensen en organisaties te betrekken bij onderwerpen die in de taboesfeer liggen of die in de publieke opinie ‘not done’ zijn. Dat is geen reden om het niet te doen, maar kan wel een complicerende factor zijn om (mogelijke) probleembetrokkenen in te schakelen. Wij willen ons vooral richten op leuke projecten die mensen op een positieve manier samenbrengen, bijvoorbeeld op het gebied van sport, kunst of zang en dans. Het bindende effect dat dit op mensen kan hebben is van groot belang en kan positieve gevolgen hebben. Op deze manier willen we problemen op een positieve manier benaderen, in plaats van een soort missionarisachtige benadering van zielige, hulpeloze mensen die niet zonder onze hulp kunnen. Dit zijn thema’s die zich prima lenen voor een wervende aanpak, het leeft binnen een groot gedeelte van de gemeenschap, zeker bij de probleemdragers. Het aanpakken van de problemen op een positieve manier kan ook positief werken bij het zoeken naar subsidiegevers en fondsen. Het meewerken aan het oplossen van deze problematiek is voor bijvoorbeeld bedrijven een goede marketing. 6. Er leven sterke emoties rond dit probleem Emoties kunnen naar verschillende kanten werken en dat is niet altijd in het voordeel van het projectresultaat. Dit is waarom we hebben besloten te werken met een kleine groep mensen. Hoe minder mensen met verschillende meningen die natuurlijk allemaal even belangrijk zijn, hoe sneller we resultaten boeken. We zijn allemaal zeer gemotiveerd om vanuit onze visie de gemeenschap van Epako te ondersteunen. We hopen dit enthousiasme op de probleemdragers over te kunnen dragen. Een groot probleem in de Namibische samenleving is dat mensen al te vaak teleurgesteld zijn door mooie beloften die vervolgens niet waargemaakt werden. Als gevolg hiervan zullen mensen altijd argwanend blijven tegenover projecten en hulpinstanties, hoewel ze alle hulp natuurlijk wel nodig hebben. Dit zal het voor onze Namibische collega’s in sommige gevallen moeilijker maken om mensen ervan te overtuigen dat we ze willen helpen. Bijna iedereen in Namibië zal in eerste instantie proberen zelf beter te worden van een situatie. Wanneer mensen beweren dat dit niet zo is wordt dit niet vertrouwd. En het vertrouwen zal niet sterker worden wanneer het rasta’s zijn die beloven iemands situatie te verbeteren, die hebben om de een of andere manier bij veel mensen een slechte naam. Meestal geloven ze vaak pas dat mensen echt willen helpen wanneer er witte Europeanen bij zijn. Die weten ten slotte van aanpakken, zo gaat het vooroordeel. De inbreng van de participanten zal afwachtend zijn, wanneer directe resultaten uitblijven verliezen mensen al gauw het geloof in het goede verloop van een project. Daarom is het belangrijk urgente problemen aan te pakken, waar mensen bij betrokken zijn die echt iets aan hun situatie willen veranderen.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
16
Veel projecten die een signaal hebben afgegeven worden in het voorbestaan bedreigd, dit roept natuurlijk emoties op, om deze reden is de motivatie om iets te veranderen groot. 7. Het probleem is eenvoudig samen te vatten Hoe kernachtiger de thematiek uitgelegd kan worden, des te meer het de mensen die met het project te maken hebben aanspreekt. In principe valt ons project en onze motivaties daarvoor in een paar zinnen uit te leggen. We werken met verschillende projecten die in eerste instantie helemaal niets met elkaar te maken hoeven te hebben. De mensen die we willen betrekken overladen we niet met alle andere problemen. We willen bijvoorbeeld een aantal kleuterscholen voorzien van een kopieermachine, we willen één kopieermachine aanschaffen die door meerdere scholen gebruikt kan worden. We gaan kort en bondig uitleggen waar het initiatief vandaan komt en beginnen met afspraken maken over het gebruik van de kopieermachine. We gaan de deelnemende scholen niet overladen met informatie die er voor hen niet direct toe doet, bijvoorbeeld andere projecten waar we mee bezig willen gaan. 8. Mensen willen iets doen Een aantal mensen wil investeren en zich actief inzetten voor het project. We hebben drie mensen in Epako gevonden die zich actief willen inzetten voor het project I&I explorers. Zij kunnen optreden als vertegenwoordigers of verbindingspersonen. Binnen de verschillende andere projecten die we organiseren moeten we op zoek naar andere “sleutelfiguren” die zich hard willen maken voor de goede zaak, in dit geval het project waarbij ze betrokken zijn. Voor ieder project moeten we op zoek naar andere gemotiveerde individuen. Om van I&I explorers een onafhankelijk opererende groepering te maken die op de lange termijn zelfonderhoudend is, is het belangrijk meerdere sleutelfiguren in de wijk op te sporen die gemotiveerd zijn iets aan de problemen te doen en die een betrouwbaar imago hebben in de wijk. 5. Succeskans Er zijn veel mensen en instanties bij de verschillende problemen betrokken. Een groot deel van deze mensen wil meewerken aan een oplossing, we kiezen echter voor een kleine groep verantwoordelijken om beter en sneller kunnen werken. De problemen zijn vaak schrijnend, maar niet zo urgent dat er beslist binnen een week een oplossing moet komen. De hulpvraag zal dan niet weggevallen zijn, en de probleemdragers zullen dan hoogstwaarschijnlijk nog wel in leven zijn. Het is wel belangrijk dat er op korte termijn actie wordt ondernomen. Het is aan de door ons op te richten werkgroep om de geconstateerde problemen aan te pakken. 6. Besluit Er zijn voldoende mogelijkheden om de problemen aan te pakken. We gaan aan de slag met een werkgroep genaamd I&I explorers. In deze werkgroep nemen drie mensen uit Epako zitting en vier mensen uit Nederland die voor een langere periode werkzaam zijn geweest bij één of meerdere projecten in Epako. De inzet van het project zal worden geformuleerd in het volgende hoofdstuk: De definitiefase.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
17
De definitiefase
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
18
Wat wordt de inzet van het project? In het vorige hoofdstuk hebben we ons vooral gericht op het verzamelen van ruwe gegevens over de manier waarop de verschillende hulpinstanties de problemen in de wijk Epako interpreteren. In dit hoofdstuk gaan we ons richten op het definiëren van een heldere probleemomschrijving. Belangrijk hierbij is een duidelijk onderscheid te maken tussen feiten en interpretaties. In het geval van I&I explorers is dit niet altijd even gemakkelijk, aangezien de problematiek vaak om essentiële zaken gaat die mensen na aan het hart liggen. Het is onvermijdelijk dat daar verschillende meningen en interpretaties bij komen kijken. 1. Probleemformulering Als eerste is het zaak de ongewenste uitgangssituatie in kaart te brengen, zo helder en concreet mogelijk, niet “vervuild” door meningen en interpretaties. Met het bepalen van de ongewenste situatie bepaal je tegelijkertijd de gewenste situatie; wanneer je duidelijk weet wat je niet wilt is het makkelijk te bepalen wat je wel wilt. Het bepalen van de ongewenste uitgangssituatie is dus bepalend voor hoe het verloop van de andere projecten eruit zal zien. Het probleem is dat de probleemdragers, de mensen in Epako, als groep niet direct hun stem aan hulpinstanties kunnen laten horen. We hebben daarvoor drie sleutelfiguren binnen I&I explorers die een betrouwbare indicatie kunnen geven van de behoeften zoals die zich afspelen in Epako. Deze drie leden van I&I explorers spelen deze informatie door aan het Nederlandse deel van de organisatie om samen naar een oplossing te zoeken voor een specifiek probleem. Om de ongewenste situatie helder te formuleren, dient er eerst een kort historisch en sociaal beeld geschetst te worden van de bevolking in Namibië en Epako in het bijzonder. Deze uitspraken zijn conclusies uit ervaringen en gesprekken met tal van mensen, en zijn helaas niet te onderbouwen met officiële statistieken. In Namibië worden nog niet zoveel sociologische onderzoeken gedaan. De bevolking in Namibië heeft nog veel te kampen met het apartheidsverleden en het gedachtegoed van die periode. De meeste mensen onder de (zwarte) bevolking vechten nog steeds tegen deze hopeloos verouderde denkbeelden van superioriteit op basis van uiterlijk. Maar er zijn nog steeds mensen onder de zwarte bevolking die terug verlangen naar het leven van toen: hoewel het een verschrikkelijk leven was, wist je wel waar je aan toe was. Je hoefde geen eigen keuzes te maken en had geen verantwoordelijkheden, je wist wat je kon verwachten. Gecombineerd met dit maatschappelijke waardigheidsprobleem, hebben de mensen in Epako te kampen met een achtergestelde financiële en sociale leefsituatie. De meeste mensen in Epako weten zeker dat het buiten hun bereik ligt hier iets aan te veranderen. De ongewenste situatie: Er zijn individuen in de gemeenschap van Epako die wel de vaardigheden bezitten om zichzelf te ontplooien maar niet in staat zijn deze aan te wenden om hun situatie te verbeteren. Dit kan komen doordat ze de middelen ervoor niet hebben of de mogelijkheden ertoe niet zien. De gewenste situatie: De wijk Epako is een levendig bolwerk van creativiteit, waarin mensen de kansen hebben om hun kwaliteiten te ontplooien. Er zijn platformen voor de verschillende aandachtsgebieden waar I&I explorers zich op richt: kunst, sport, educatie, culturele activiteiten en recreatie.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
19
2. Doel In het formuleren van het doel moet verwerkt worden wat de gewenste resultaten zijn en ten aanzien van wie, op welke termijn die resultaten behaald moeten zijn en volgens welke criteria die gemeten moeten worden. Het doel (of de doelen) moeten SMART zijn, dat betekent Simpel, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Het doel van I&I explorers is: “het ondersteunen en het behartigen van de belangen van strevende groepen in de wijk Epako” Er zijn natuurlijk mensen die om wat voor reden dan ook niet de mogelijkheid of de reden zien om hun situatie te verbeteren. Verschillende factoren kunnen aan deze overtuiging ten grondslag liggen. Mensen kunnen verslaafd zijn aan middelen of aan een bepaalde manier van leven. Mensen kunnen ervan overtuigd zijn dat hun lot niet in hun eigen handen ligt, dat hun leven wordt bepaald door externe factoren. Wanneer mensen hiervan overtuigd zijn kunnen wij maar weinig doen om hen te ondersteunen. Wij kunnen de overtuigingen die hieraan ten grondslag liggen niet veranderen. Wat we wel kunnen doen is mensen met een positieve houding ondersteunen en activeren zodat zij het goede voorbeeld geven door hun handelen. We proberen ons daarom te richten op mensen en projecten die gemotiveerd zijn hun situatie te verbeteren. Zo helpen zij ons hun situatie te verbeteren. Oplossingsgerichte en educatieve doelen Met onze initiatieven doelen we op activering van mensen, maar soms zullen we in een activiteit niet verder komen dan participatie van mensen aan dat specifieke project. Meestal is activering als eerste stap te hoog gericht en is participatie een noodzakelijke tussenstap om vertrouwen te winnen en mensen bewust te maken van hun eigen potentie. Op deze manier blijft activering toch het hoofddoel, met participatie als tussendoel of middel. Participatie is hierbij vaak een oplossingsgericht doel, activering een educatief doel. Educatieve doelen zijn doelen die mensen iets bij willen brengen, dit kan op het gebied van bijvoorbeeld sociale interactie, ondersteuning in organiseren van activiteiten of het bewust maken van de Aids-problematiek. Oplossingsgerichte doelen zijn doelen die concrete situaties aan willen pakken. Bijvoorbeeld: er komt een buurtcentrum, er komen mogelijkheden voor bijscholing of er wordt een voetbalvereniging opgericht. We willen mensen samenbrengen, activeren, zelfstandiger maken en helpen hun eigen situatie in te schatten. Maar onze middelen zijn vaak oplossingsgericht, dit zijn de activiteiten die plaatsvinden op de terreinen kunst sport, educatie, culturele activiteiten en recreatie. Voor de participanten lijken dit vaak de doelen van een activiteit: een succesvolle muziekworkshop, een voetbaltoernooi of het bieden van naaipatronen voor modernere kleding aan vrouwen die hun geld proberen te verdienen door kleren te maken. Ondertussen werden de deelnemers aan een activiteit op een positieve manier samengebracht (in plaats van in de kroeg of om illegaal te gokken) en werden ze zich meer bewust van hun eigen positieve kant. Ieder deelproject dat onder I&I explorers valt heeft zijn eigen doelen, die stroken met de doelen van I&I explorers. Het hoofddoel van zo’n project is educatief, maar het middel kan soms oplossingsgericht zijn.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
20
3. Randvoorwaarden De doelen van I&I explorers hebben aan een aantal randvoorwaarden te voldoen. Om bijvoorbeeld aanspraak te kunnen maken op subsidies zullen we per project een goed concreet plan moeten hebben, onze mogelijke uitgaven kunnen verwoorden en achteraf kunnen verantwoorden. Verdere randvoorwaarden worden hieronder beschreven: -
-
Goede communicatiemiddelen tussen Friesland en Epako zijn essentieel voor een soepele samenwerking. We werken met korte tussendoelen om mensen hun motivatie in de loop van projecten niet te laten verliezen. Weet hebben van subsidieaanvraag-trajecten kan fondsenwerving versnellen. Een open boekhouding is essentieel voor het vertrouwen dat externe partijen in ons hebben. Een goede archivering van onze projecten is belangrijk voor de organisatie. Ieder geslaagd project is goede reclame, ieder minder succesvol project is een wijze les voor de volgende keer. Een goede marketing van I&I explorers en onze initiatieven is van belang voor het succes van onze projecten. Projecten die in aanmerking komen voor ondersteuning moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen. De drie vertegenwoordigers van I & I in Namibië bepalen wanneer een persoon of project in aanmerking komt voor ondersteuning. Zij bepalen dit aan de hand van hun eigen ervaringen met het opzetten van een project en het werken met verschillende actoren in de samenleving. Op basis van de motivaties van de personen om een project te starten of om hun situatie te verbeteren bepalen de Namibische vertegenwoordigers of projecten in aanmerking komen voor ondersteuning. De projecten die in aanmerking komen voor ondersteuning van I&I explorers moeten zich richten op educatie, recreatie, kunst, cultuur en/of sport. We werken op projectmatige basis en voorzien niet in structurele inkomstenbronnen. De uitgangspunten van I&I explorers gelden voor ieder subproject, het gedachtegoed zoals die overeen is gekomen blijft onze richtlijn. Een project is pas succesvol als de mensen “empowered” zijn.
Ontwerpbeperkingen Een ontwerpbeperking is een beperking die je door het ontwerp van een project jezelf oplegt. Een ontwerpbeperking in onze organisatie is de rasta-ideologie die duidelijk naar voren komt in onze organisatie. Voor sommige mensen kan dit een reden zijn om niet met ons in zee te gaan. We zouden kunnen verbloemen dat dit onze zienswijze is door een andere naam voor de organisatie te kiezen en de bezetting aan te passen, maar dat maakt de organisatie en onze motivatie niet direct sterker. Als het goed is gaan de resultaten van onze initiatieven na verloop van tijd voor zichzelf spreken en kunnen mensen niet ontkennen dat we de beste bedoelingen hebben. Dat is de beste reclame die er is. Bovendien zou het niet een goede start van ons project zijn als we begonnen met een concessie binnen de organisatie of in hoe we ons profileren.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
21
4. Kwaliteitseisen Ieder project moet aan een aantal kwaliteitseisen voldoen. In ons geval zijn dit de volgende eisen: -
De problemen worden gesignaleerd door sleutelfiguren in Epako We nemen de probleemdragers en hun problemen serieus De projecten van I&I explorers hebben als educatief doel het samenbrengen en het leren zelfstandig denken van mensen in Epako De projecten van I&I explorers zijn erop gericht om mensen te activeren om hun eigen leven en omgeving vorm te geven. We streven naar onafhankelijkheid van de verschillende projecten en zullen de nodige acties ondernemen om dit te bewerkstelligen (informatieoverdracht, het ondersteunen en het geven van begeleiding en vertrouwen, enzovoorts) We onderhouden regelmatig contact binnen de verschillende afdelingen van I&I explorers I&I explorers onderhoudt regelmatig contact met de projecten die door ons wordt ondersteund
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
22
De strategiefase
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
23
De strategiefase Dit hoofdstuk is bedoeld om de verschillende factoren en actoren die van invloed zijn op het realiseren van ons doel in kaart te brengen. Uit de definitiefase is gebleken wat de inzet van het project zal zijn. In dit hoofdstuk bekijken we hoe we van de ongewenste situatie naar de gewenste situatie willen komen. Uit het analyseren van de verschillende factoren kunnen we een aantal tussendoelen opstellen die ons helpen om het hoofddoel te bereiken. 1. Factoranalyse Het is in eerste instantie van belang te weten met welke factoren we te maken hebben tijdens het werken aan ons project. Een samenhang aan factoren kan ervoor zorgen dat een situatie blijft steken in een bepaald punt in zijn ontwikkeling. Ons doel is om de verschillende factoren naast elkaar te zetten en te bekijken welke factoren een belemmerende en welke factoren een stimulerende werking op ons project hebben. Factoranalyse: positieve invloed op bereiken doel - Gemotiveerdheid leden I&I explorers - doelgerichtheid, kennis, vaardigheden en ervaring leden I&I explorers - slagvaardigheid leden I&I explorers - onafhankelijke denkwijze leden I&I explorers - we weten hoe we op een pakkende manier verslag kunnen leggen van de projecten, we weten mensen te enthousiasmeren voor om zich (financieel of lijfelijk) in te zetten voor onze projecten - Namibische I&I explorers-leden wonen in Epako, wij wonen in een welvarend land - koersverschillen munteenheden - we hebben veel sympathisanten achter ons staan - we zijn bekend met de verschillende hulpinstanties, in Namibië en in Nederland - Er zijn sleutelfiguren in de gemeenschap aanwezig die willen werken aan verandering Factoranalyse: negatieve invloed op bereiken doel - Onafhankelijke denkwijze leden I&I explorers, het gevaar bestaat dat we soms niet genoeg open staan voor externe invloeden. - Niet iedereen binnen I&I explorers is op de hoogte van de theorie van activering op gemeenschapsniveau. - Veel bewoners in Epako hebben een negatief zelfbeeld - Verwachtingen van participatie van bewoners uit Epako zijn laag. Vaak geloven mensen er niet meer in dat er verbetering kan komen in hun leefsituatie - Oude denkbeelden uit de tijd van de apartheid zijn nog steeds van grote invloed op het maatschappelijke leven. Zowel onder de witte bevolking, de zwarte bevolking als de verhoudingen onderling. - mensen gaan in eerste instantie voor persoonlijk gewin, kan negatief zijn in geval van participatie in projecten I&I explorers - De inkomsten van I&I explorers zijn afhankelijk van giften en fondsen. Dit is niet per definitie een solide basis - Hulpinstanties (uit Europa) zien de municipaliteit als een betrouwbare partner om hun geld en goederen langs te laten stromen. Eerdere ervaringen lieten knelpunten zien in deze doorstroom
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
24
2. Tussendoelen Naar aanleiding van de factoranalyse op de vorige pagina kunnen we tussendoelen formuleren die rekening houden met de belemmerende en stimulerende factoren, en belangrijke stappen zijn in het bereiken van ons einddoel. -
I&I explorers gebruikt een open communicatie, zowel intern als naar de participanten in een project Er is een goede communicatie tussen verschillende projecten in Epako en de overheden in Namibië Er is een goede communicatie tussen de verschillende projecten in Epako en de vrijwilligers en stagiairs en hun opleidingen Er is bekend op welke plaatsen hulp nodig is van vrijwilligers en stagiairs Er zijn mensen in Epako die kennis hebben van het gebruik van computers, en die deze kennis ook over kunnen dragen aan anderen We verankeren onszelf in de gemeenschap We hebben richtlijnen opgesteld voor nieuwe projecten die onder I&I explorers kunnen vallen De richtlijnen voor nieuwe projecten worden door sleutelfiguren gecontroleerd De verantwoordelijkheid voor het opvangen en begeleiden van stagiairs ligt in handen van de sleutelfiguren in de wijk De kennis over samenlevingsopbouw en vrijwilligersbegeleiding is bij de juiste personen in de wijk aanwezig De bewoners van Epako wenden hun creativiteit aan om hun kwaliteiten te ontplooien De wijk Epako beschikt over meerdere sleutelfiguren die bemiddelen, behoeften constateren, ondersteuning bieden en leiding geven. Er is een project die zich richt op het zelfstandig maken van mensen Er is een project die de aandacht richt op het belang van samenwerken Er is een project die zich richt op het ontplooien van de creativiteit van de participanten Er is een project die zich richt op sport Er is een project die zich richt op kunst & cultuur Er is minder alcoholmisbruik in Epako, mensen nemen de verantwoordelijkheid voor het invullen van hun eigen levens Er is meer kennis over hygiëne Er is meer kennis over het leiden van een gezond leven Er is meer kennis over het opvoeden van kinderen De bewoners in Epako zijn zich bewust van de AIDS problematiek en hun eigen verantwoordelijkheden daarin I&I explorers Nederland heeft kennis van het aanspreken van fondsen en richt zich op het zo mogelijk stabiliseren van de inkomstenbronnen I&I explorers heeft naamsbekendheid en heeft een betrouwbaar imago. Doel hiervan is dat mensen weten wie we zijn en weten dat we een betrouwbare organisatie zijn om mee in zee te gaan Mensen die betrokken zijn bij de verschillende projecten van I&I explorers zijn bekend met onze organisatie We werken autonoom, om zodoende zo weinig mogelijk afhankelijk te zijn van vertragende bureaucratische processen Individuen en projecten in Epako zijn onafhankelijk en geactiveerd
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
25
-
De deelprojecten van I&I explorers werken stuk voor stuk toe naar het hoofddoel van I&I explorers: het activeren van de bewoners in de wijk Epako I&I explorers blijft op de achtergrond aanwezig om steun te bieden aan de projecten wanneer dat nodig is I&I explorers werkt met tussendoelen binnen de projecten, die bij het behalen van die doelen “gevierd” worden. Dit om te benadrukken dat de goede koers is ingeslagen en om de motivatie bij de participanten vast te houden Mensen met wie we samenwerken geven we vertrouwen en verantwoordelijkheid I&I explorers is betrokken bij de projecten die ze uitvoert. Sleutelwoorden hierin zijn: aanwezigheid, communicatie, vertrouwen geven en complimenteus zijn
3. Netwerkanalyse Door het maken van een netwerkanalyse willen we de verbindingen tussen de verschillende actoren blootleggen. Wie heeft contact met wie, wie heeft waar invloed op? Wanneer we weten welke partijen een rol spelen bij het realiseren van ons einddoel, kunnen we bepalen op welke manier we gebruik willen maken van de verschillende factoren en actoren. Netwerktekening De verhoudingen tussen de actoren die we van belang achten voor het realiseren van het doel van I&I explorers hebben we in een netwerktekening weergegeven.
Figuur 1: netwerktekening van de betrokken actoren
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
26
4. Diepgaande analyse per actor In dit deel van de strategiefase willen we weten hoe de verschillende actoren zich verhouden tot het realiseren van het doel van I&I explorers. Over welke hulpbronnen beschikken de verschillende actoren? Op welke manier kan I&I explorers daar baat bij hebben? Hoe liggen de machtsverhoudingen tussen de actoren onderling en hoe groot is de invloed van de actoren op I&I explorers? Hieronder hebben we per actor een analyse gemaakt van de verschillende aspecten. Gemeente Gobabis De gemeente Gobabis zou begaan moeten zijn met het probleem en draagt dit beeld ook uit. In de praktijk doet de gemeente Gobabis niets tot weinig aan de oplossing hiervan. De gemeente Gobabis heeft geen duidelijk beeld van de heersende problematiek. De gemeente staat niet negatief tegenover de aanpak van I&I explorers. Met onze aanpak kan de gemeente een beter beeld krijgen van de problematiek. We nemen de gemeente werk uit handen. Het is niet onze intentie om ons in het vaarwater van de gemeente te begeven. De gemeente Gobabis beschikt over geld, mankracht en de juiste contacten om het probleem aan te pakken. De gemeente kan huisvesting en vervoer regelen voor Nederlandse vrijwilligers. Het is belangrijk dat wij op goede voet blijven leven met de gemeente Gobabis omdat het een invloedrijke actor is en wij van veel van hun middelen gebruik kunnen en willen maken. Wij hebben zelf in de hand hoe afhankelijk wij zijn van de gemeente Gobabis. Wanneer de samenwerking moeizaam verloopt dan kunnen wij er altijd nog voor kiezen om volledig autonoom te gaan opereren. De gemeente Gobabis heeft een sterke band met de Gobabis Workinggroup en met de Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking Smallingerland. Het terrein en het gebouw van Freedomsquare pre-school is in handen van de gemeente, het gebouw van deze school is tevens de thuisbasis van I&I explorers Namibië. Dit kan tot onzekerheden leiden en heeft eerder al voor onvoorziene situaties gezorgd. Gobabis Workinggroup De Gobabis workinggroup is nog maar net opnieuw opgestart nadat het al tot drie keer toe is ontbonden (de workinggroup functioneerde niet). De Gobabis workinggroup is in het leven geroepen om goederen die vanuit Nederland worden gestuurd te verdelen onder de verschillende projecten. Het doel van deze workinggroup is niet zozeer het empoweren van de gemeenschap van Epako, als wel het voorzien in middelen. Binnen deze Workinggroup zitten een groot aantal projecten vertegenwoordigd middels personen die binnen deze projecten actief zijn, deze projecten hebben baat bij effectieve hulp en ondersteuning. Deze workinggroup zal ons daarom niet tegen gaan werken. Zij beschikken over toegang tot zeecontainers die vanuit Nederland verstuurd worden, en wij hebben in principe alleen af en toe ruimte nodig van deze zeecontainers. De invloed van de workinggroup op I&I explorers is te verwaarlozen, tot nu toe is hun enige doel geweest het verdelen van de goederen uit de zeecontainers. Ze werken nauw samen met de gemeente Gobabis, en af en toe met de projecten (maar dan alleen voor de verdeling van de goederen). Werkgroep Ontwikkelingssamenwerking Smallingerland De W.O.S. heeft geen duidelijk beeld van de heersende problematiek in Epako. Ze worden wel meegenomen door mensen van de gemeente Gobabis naar de projecten, maar zij verstrekken een eenzijdig beeld. De W.O.S. is bezig met het verstrekken van goederen en sinds kort ook kennis voor een aantal projecten (er zijn twee ziekenbroeders geweest om ambulancepersoneel te trainen, n.a.v. een geschonken ambulance)
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
27
Ze hebben contact met de gemeente Smallingerland en verschillende fondsen en subsidieverstrekkers. Ze hebben contact met de gemeente Gobabis wat voor beide partijen vruchten afwerpt. I&I explorers wil onderdeel worden van de W.O.S., of anders nauw met deze organisatie samenwerken, dit om gebruik te kunnen maken van hun kennis en middelen. De W.O.S. zorgt voor huisvesting en vervoer van vrijwilligers en stelt de gemeente Gobabis op de hoogte van hun komst. Dit is handig voor wanneer I&I explorers in de toekomst met vrijwilligers wil gaan werken. I&I explorers Namibië Voor de Namibische leden van I&I explorers is het probleem dagelijkse realiteit. Ze willen iets betekenen voor de gemeenschap en proberen dat in samenwerking met de Nederlandse afdeling van I&I explorers te bewerkstelligen. Ze beschikken over de connecties met de verschillende projecten en instanties. Ze zijn op locatie aanwezig dus ze zijn nauw betrokken bij de uitvoer van de projecten. Ze hebben de juiste instelling om het probleem aan te pakken. Ze beschikken over communicatiemiddelen om contact te onderhouden met de Nederlandse afdeling van I&I explorers. Ze hebben de beschikking over een gebouw en een stuk grond. We zijn afhankelijk van I&I explorers Namibië omdat zij verantwoordelijk zijn voor de uitvoer van de projecten. Mochten zij hun motivatie verliezen dan functioneert I&I explorers niet meer. I&I explorers Namibië constateert de behoeften en kijkt waar de hulp naar toe moet, op welke plekken de hulp nodig is. I&I explorers Nederland Wij hebben een probleem geconstateerd en willen die in samenwerking met sleutelfiguren in Epako aanpakken. Wij vinden dat de mensen in Epako empowered moeten worden omdat hulp op dit moment niet effectief is. Mensen worden afhankelijk van hulp wat niet de bedoeling is. We hebben affiniteit gekregen met het probleem tijdens ons verblijf in Epako en willen deze mensen graag ondersteunen. We steken veel energie in het realiseren van ons doel en daarom willen we graag dat het goed gebeurt. We beschikken over kennis van opbouwwerk en zijn op de hoogte van de problematiek in de wijk. We weten hoe we geldbronnen moeten aanboren. Wij zorgen voor de financiële ondersteuning om de geconstateerde behoeften aan te pakken. Indien nodig kunnen wij ondersteuning bieden bij het opzetten van een nieuw project of we kunnen vrijwilligers sturen. Freedomsquare pre-school Freedomsquare pre-school is onderdeel van het probleem, zij hebben ook ondersteuning nodig. Ze zijn bereid om ons te ondersteunen en bepaalde leden van Freedomsquare pre-school maken deel uit van I&I explorers. Ze zijn ook een soort van voorbeeldproject voor andere projecten die we willen gaan ondersteunen. Ze weten de kansen die hun worden geboden goed te benutten. Ze ondervinden een actievere houding van de mensen in de wijk als onze doelstelling wordt gerealiseerd. Mensen worden onafhankelijker en zelfstandiger, dat strookt met de idealen van Freedomsquare pre-school en haar medewerkers. Freedomsquare pre-school beschikt over een gebouw, communicatiemiddelen, we hebben voor I&I explorers een telefoonlijn aan laten leggen in het gebouw. Er komt een kantoortje voor I&I explorers in het gebouw. Ze hebben en positieve naam binnen de gemeenschap en dit is ook positief voor I&I explorers. Als Freedomsquare pre-school het gebouw zou verliezen zit I&I explorers met een probleem, er is geen uitvalsbasis meer, en er kan geen communicatie meer plaats vinden.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
28
Nederlandse vrijwilligers De Nederlandse vrijwilligers krijgen vanuit Nederland via de W.O.S. te horen wat de problemen zijn. Daarop worden de vrijwilligers ingezet. Soms is er geen duidelijk beeld van de problematiek en komen de vrijwilligers onvoorbereid of niet op de juiste plaatsen aan. Ze willen graag helpen en zijn bereid om iets te doen. Als het probleem niet helder bij hen bekend is, dan kunnen ze geen concrete dingen doen. Ze kunnen op basis van de juiste informatie effectiever te werk gaan. Ze willen graag goed werk verrichten en het gevoel hebben dat ze nuttig werk doen, dat kan alleen met een heldere probleemstelling. Ze nemen al de moeite om erheen te gaan, dat geeft blijk van initiatief, mochten ze niet op de juiste plaats terecht komen (en minder effectief te werk gaan) dan is dat niet direct hun schuld. Ze beschikken over kennis op verschillende gebieden. Vaak brengen ze hulpmiddelen/geld mee om een project te ondersteunen. Vaak hebben ze affiniteit met een project opgebouwd zodat ze later ook nog wel wat willen doen. Ze hebben contact met de W.O.S. dus ze zouden de problematiek helder over kunnen brengen. Voor bepaalde activiteiten die we gepland hebben in de toekomst zijn we afhankelijk van vrijwilligers. De Nederlandse vrijwilligers vragen van ons dat we ze een nuttige werkplek verschaffen. Dit is essentieel voor de marketing van I&I explorers. Wij kunnen de vrijwilligers informeren over de gang van zaken in Epako, Gobabis en Namibië. Nederlandse Stagiair(e)s + opleidingen Net als bij de Nederlandse vrijwilligers is er ook bij de stagiaires en hun opleidingen geen duidelijk beeld van de heersende problematiek. Er is niet bekend op welke projecten stagiaires ingezet kunnen worden en waar de hulp het meest nodig is met als gevolg dat ze op de verkeerde plek terecht kunnen komen en zich niet nuttig kunnen maken. Als ze via I&I explorers aan het werk gaan dan hebben ze als belang om punten voor school te halen. De opleidingen willen hun studenten een leerzame ervaring geven. Hoe meer wij onze doelstellingen realiseren hoe meer duidelijk wordt waar de problematiek ligt en hoe betere leerervaring de stagiaires kunnen krijgen. Ze zijn geschoold in een specifieke sector/kennisgebied en worden ingezet op basis van deze vaardigheden wat voor de projecten handig kan zijn. De scholen beschikken over financiële middelen en kunnen misschien als sponsor optreden. Via schoolkranten kan publiciteit gemaakt worden voor I&I explorers. Scholen kunnen benefietacties organiseren. Als scholen het nut van onze initiatieven inzien kunnen ze ons goed ondersteunen. Voor bepaalde activiteiten die we gepland hebben in de toekomst zijn we afhankelijk van stagiaires. De stagiaires en opleidingen vragen van ons dat we ze een nuttige werkplek verschaffen. Dit is essentieel voor de marketing van I&I explorers. Wij kunnen de stagiaires informeren over de gang van zaken in Epako, Gobabis en Namibië Projecten in Epako Zij zijn de probleemdragers samen met de bewoners van de wijk Epako (de mensen die in de projecten participeren). Zij hebben misschien niet in de gaten dat ze ‘ge-empowered’ moeten worden, daarom richten we ons in de eerste instantie alleen op de mensen die zelf al bezig zijn om hun situatie te verbeteren. Voor de voortgang van de projecten is het verstandig de aandacht te richten op onafhankelijkheid. Op deze manier zijn ze niet afhankelijk van onzekere inkomstenbronnen. Onze initiatieven vallen of staan bij de medewerking van de projecten in Epako, als zij niet willen meewerken kunnen wij niks beginnen. Als een belangrijk project niet goed loopt dat is dat slechte reclame voor I&I explorers en zullen andere projecten minder snel met ons in zee gaan.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
29
Fondsen, donateurs en sponsoren Geldschieters willen eerst een helder beeld hebben van de problematiek en het nut ervan inzien dat wij er op onze manier er wat aan willen doen, voordat ze geld geven. Zij investeren geld in onze aanpak en willen daar graag iets voor terug zien. Bij sponsoren kan dat een wederdienst zijn in de vorm van een reclamebord of iets dergelijks, fondsen en donateurs willen zichtbare resultaten. Het is voor veel fondsen en sponsoren goede marketing voor hun eigen organisatie als ze investeren in welzijn en duurzaamheid. Deze actoren beschikken over geld, maar soms ook over middelen. Daarmee moeten we proberen de projecten van de grond te krijgen. Voor sommige projecten zullen we afhankelijk zijn van de invloed van fondsen, donateurs en sponsoren. We moeten goed in kaart brengen wat we met een project willen, waar we hun geld voor gaan gebruiken. Achteraf moeten we dit kunnen verantwoorden. We hebben een vrij onzekere inkomstenbron, daarom gaan we ook projectmatig te werk en kunnen we geen continue geldstroom aan projecten garanderen.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
30
De ontwerpfase
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
31
De ontwerpfase Nu alle aspecten van de ongewenste- en de gewenste situatie uitgelicht zijn is het tijd voor de ontwerpfase. In dit hoofdstuk zullen we ons richten op het ontwikkelen van tussendoelen en mijlpalen aan de hand van externe en interne strategieën. In het werken met sociaal agogische projecten moet rekening gehouden worden met een aantal aspecten die niet naar voren zouden komen in bijvoorbeeld een project met als doel het bouwen van een school. In een sociaal agogisch project heb je te maken met de invloed van de doelgroep op hoe het project vormgegeven wordt. Met andere woorden: je kunt niet alleen doelgericht werken, maar moet ook aandacht houden voor het proces, met de participanten en hun welzijn. Al eerder in dit verslag noemden we het verschil tussen oplossingsgerichte en educatieve doelen. Sociaal agogische projecten hebben vaak een oplossingsgericht doel die gepaard gaat met educatieve doelen. De educatieve doelen zijn de doelen die zich richten op het welzijn en de ontwikkeling van de doelgroep. Deze worden ook wel de interne strategieën genoemd. In het boek van Leida Schuringa worden deze als volgt omschreven: “het bewust uitzetten van een educatieve lijn waarin je bedenkt hoe mensen die dingen kunnen leren die nodig zijn om zelf het heft in handen te nemen”. Deze strategieën kunnen aan de hand van oplossingsgerichte, of externe strategieën ontwikkeld worden. Via een externe strategie wordt aan probleemoplossing gedaan. Het doel van de probleemoplossing is het “empoweren” van de participanten. 1. Tussendoelen en mijlpalen De tussendoelen en de mijlpalen baseren we op de bevindingen die we in het vorige hoofdstuk hebben gedaan, de netwerkanalyse en de factoranalyse. Uit deze tussendoelen zullen we in het volgende hoofdstuk mijlpalen gaan opstellen. Communicatie - I&I explorers gebruikt een open communicatie, zowel intern als naar de participanten in een project - Er is een goede communicatie tussen verschillende projecten in Epako en de overheden in Namibië - Er is een goede communicatie tussen de verschillende projecten in Epako en de vrijwilligers en stagiairs en hun opleidingen - Er is bekend op welke plaatsen hulp nodig is van vrijwilligers en stagiairs - Mensen in Epako weten bij wie ze moeten zijn om hun wensen en behoeften aan te geven. Werkwijzen I&I explorers - We verankeren onszelf in de gemeenschap - I&I explorers Nederland heeft kennis van het aanspreken van fondsen en richt zich op het zo mogelijk stabiliseren van de inkomstenbronnen - I&I explorers heeft naamsbekendheid en heeft een betrouwbaar imago. Doel hiervan is dat mensen weten wie we zijn en weten dat we een betrouwbare organisatie zijn om mee in zee te gaan - Mensen die betrokken zijn bij de verschillende projecten van I&I explorers zijn bekend met onze organisatie - We werken autonoom, om zodoende zo weinig mogelijk afhankelijk te zijn van vertragende bureaucratische processen
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
32
-
De deelprojecten van I&I explorers werken stuk voor stuk toe naar het hoofddoel van I&I explorers: het activeren van de bewoners in de wijk Epako I&I explorers blijft op de achtergrond aanwezig om steun te bieden aan de projecten wanneer dat nodig is I&I explorers werkt met tussendoelen binnen de projecten, die bij het behalen van die doelen “gevierd” worden. Dit om te benadrukken dat de goede koers is ingeslagen en om de motivatie bij de participanten vast te houden Mensen met wie we samenwerken geven we vertrouwen en verantwoordelijkheid I&I explorers is betrokken bij de projecten die ze uitvoert. Sleutelwoorden hierin zijn: aanwezigheid, communicatie, vertrouwen geven en complimenteus zijn We hebben richtlijnen opgesteld voor nieuwe projecten die onder I&I explorers kunnen vallen
Eigen initiatief en verantwoordelijkheden bewoners Epako - De richtlijnen voor nieuwe projecten worden door sleutelfiguren gecontroleerd - De bewoners van Epako wenden hun creativiteit aan om hun kwaliteiten te ontplooien - De wijk Epako beschikt over meerdere sleutelfiguren die bemiddelen, behoeften constateren, ondersteuning bieden en leiding geven. - Er is minder alcoholmisbruik in Epako, mensen nemen de verantwoordelijkheid voor het invullen van hun eigen levens - Individuen en projecten in Epako zijn onafhankelijk en geactiveerd Kennisoverdracht - Er zijn mensen in Epako die kennis hebben van het gebruik van computers, en die deze kennis ook over kunnen dragen aan anderen - De verantwoordelijkheid voor het opvangen en begeleiden van stagiairs ligt in handen van de sleutelfiguren in de wijk - De kennis over samenlevingsopbouw en vrijwilligersbegeleiding is bij de juiste personen in de wijk aanwezig - Er is meer kennis over hygiëne - Er is meer kennis over het leiden van een gezond leven - Er is meer kennis over het opvoeden van kinderen - De bewoners in Epako zijn zich bewust van de AIDS problematiek en hun eigen verantwoordelijkheden daarin - De richtlijnen voor nieuwe projecten worden door sleutelfiguren gecontroleerd Het opzetten van projecten - Er is een project die zich richt op het zelfstandig maken van mensen - Er is een project die de aandacht richt op het belang van samenwerken - Er is een project die zich richt op het ontplooien van de creativiteit van de participanten - Er is een project die zich richt op sport - Er is een project die zich richt op kunst & cultuur - Er is een project die zich richt op recreatie
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
33
Mijlpalen De belangrijkste tussendoelen zijn mijlpalen. Een mijlpaal is3: - Een doel: een geformuleerde ‘toestand’ en geen middel - Een meetpunt of het project op koers ligt: Wordt de strategie die we bedacht hebben, ook werkelijk gerealiseerd? - Een controlemoment wanneer er sprake is van een duidelijke opdrachtgever die een project ook financiert: wordt het geld besteed zoals de bedoeling was? Wat zijn de voorlopige resultaten? Als het anders loopt, hoe komt dat dan? - Een identificatiepunt voor de direct betrokkenen: kijk eens wat we al bereikt hebben! - Een moment om iets te ‘vieren’: het is de moeite waard om dat wat als tussenstap bereikt is, ook naar buiten te brengen en zichtbaar te maken. Mijlpalen zijn een speciaal soort tussendoelen. Ze voldoen aan de volgende eisen: 1. De mensen die erbij betrokken zijn, beschouwen het als een natuurlijk, een logisch tussendoel 2. Het is een belangrijk moment, het geeft een belangrijke beslissing of resultaat aan. 3. Ze zijn controleerbaar, dus te meten, zowel in kwantitatieve als in kwalitatieve zin. 4. Het zijn er niet te veel (10 à 15). 5. Er moet een tussenruimte zijn van 1 à 2 maanden (in ons geval zal dit langer zijn) 6. Het bereiken van een mijlpaal vereist gelijksoortige taken of activiteiten, zodat er een samenhangend geheel van gemaakt kan worden Gekeken naar bovenstaande eisen en kenmerken komen we tot de volgende mijlpalen: Op het gebied van communicatie: - Er is een computer met internetverbinding waarmee I&I explorers Namibië en Nederland contact kunnen onderhouden - Er is een stagiair die kennis overdraagt over het gebruik van computers - De sleutelfiguren beschikken over de juiste contactgegevens om zelfstandig contact te kunnen leggen met scholen, de gemeente en de W.O.S. om hun behoeften aan te kunnen geven. Op het gebied van de werkwijzen van I&I explorers: - Door de vraag naar ondersteuning van projecten blijkt dat mensen gebruik weten te maken van de diensten van I&I explorers. We hebben binnen zes maanden ons derde project gestart. - We hebben richtlijnen opgesteld voor nieuwe projecten die onder I&I explorers kunnen vallen Eigen initiatief en verantwoordelijkheden bewoners Epako: - In het jaar 2016 hebben de bewoners van Epako zelf voldoende initiatieven genomen om autonoom in hun wensen en behoeften te voorzien op het gebied van sociaal culturele activiteiten. De mensen zijn dan niet meer afhankelijk van I&I explorers. Hoeveel projecten er nodig zijn om aan de behoeften van de bewoners in Epako te voldoen is nu nog niet bekend.
3
Sociaal-agogische projecten, De tweetrapsraket als methode, Leida Schuringa, H6.3 pag. 91
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
34
Op het gebied van kennisoverdracht: - We hebben projecten opgezet met financiële ondersteuning vanuit I&I explorers Nederland, om mensen bewust te maken van alle aandachtsgebieden van I&I explorers: kunst, sport, culturele en kunstzinnige activiteiten en recreatie. - Ieder jaar starten we een nieuw project op (gekeken naar de vraag naar een dergelijk project in de wijk). 2. Mijlpalenplan Na het analyseren van de verschillende mijlpalen, hebben we ze in een chronologisch tijdspad gezet. De resultaatpaden waar we mee werken zijn: kennisoverdracht, communicatie, werkwijze (van I&I explorers) en initiatief bewoners. We hebben met opzet de sleutelactiviteiten en tussendoelen weggelaten uit het mijlpalenplan, omdat het anders niet meer overzichtelijk is. Bovendien zijn de resultaten hiervan lang niet altijd meetbaar. Hieronder staat het mijlpalenplan waar wij toe zijn gekomen:
Figuur 2: het mijlpalenplan Voor de kleinere deelprojecten van I&I explorers zal het mogelijk zijn om een specifieker tijdspad met mijlpalen uit te zetten. Om de doelen meetbaar te houden hebben we ons beperkt tot de meest belangrijke tussendoelen. Omdat we nog niet goed kunnen bepalen hoe het gaat lopen in de toekomst, en hoe de wensen en behoeften in de wijk Epako zich gaan ontwikkelen,
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
35
is dit de lineaire planning voor de gehele organisatie van I&I explorers met haar bijbehorende einddoel. Om tot deze mijlpalen te komen zullen we aan tussendoelen moeten werken. 3. Middelen, sleutelactiviteiten en vieringen Om de mijlpalen te kunnen bereiken moeten bepaalde activiteiten verricht worden. Deze activiteiten worden ook wel sleutelactiviteiten genoemd, het betreft hier de belangrijkste actie die ondernomen moet worden om aan de mijlpaal te voldoen. De momenten waarop een mijlpaal bereikt is, is erg belangrijk. Daarom wordt bij het realiseren van een mijlpaal stilgestaan met een zogenaamde ‘viering’. In deze viering wordt gekeken naar de gevaren koers en wordt het behalen van de mijlpaal kenbaar gemaakt aan de buitenwereld. Hieronder staan de mijlpalen(M), de sleutelactiviteiten(S) en de vieringen(V) aan elkaar gekoppeld. M: S:
V:
M: S: V: M: S:
V: M: S: V: M:
Er is een computer met internetverbinding waarmee I&I explorers Namibië en Nederland contact kunnen onderhouden. Er wordt geld ingezameld op een basisschool in Franeker. De kinderen leren iets over de situatie in Namibië door een voorlichting van I&I explorers, en zetten zich in voor het goede doel. Het geld wordt in Namibië uitgegeven aan een computer in Namibië, een Nederlandse stagiair zoekt voor ons uit waar deze gekocht kan worden en installeert deze voor ons. Het inzamelen van het geld werd gevierd door aandacht in de media. Hier in Nederland spreken we af met de leden van I&I explorers om dit gezamenlijk te vieren, in Namibië zal dit op een soortgelijke manier verlopen. Er is een stagiair die kennis overdraagt over het gebruik van computers. Er wordt contact gezocht met opleidingen, we vinden overeenstemming over de verschillende belangen. We nemen contact op met de W.O.S die op haar beurt accommodatie en vervoer regelt met de gemeente Gobabis in Namibië. De stagiair verzorgt een cursus waarmee we de media willen halen in Namibië. De sleutelfiguren beschikken over de juiste contactgegevens om zelfstandig contact te kunnen leggen met scholen, de gemeente en de W.O.S. om hun behoeften aan te kunnen geven. We bemiddelen tussen de verschillende betrokken partijen en pleiten voor een rechtstreekse communicatie. In geval van overeenstemming wisselen we de contactgegevens uit aan de betrokken actoren. We zorgen dat de contactpersonen die niet over de correcte communicatiemiddelen beschikken deze krijgen. We sturen een digitale nieuwsbrief rond aan alle betrokken partijen om daarin ons behaalde succes te vermelden. Dit blijven we doen op regelmatige basis. We hebben richtlijnen opgesteld voor nieuwe projecten die onder I&I explorers kunnen vallen. We stellen een werkmodel op die door alle betrokken partijen die niet direct mee kunnen denken in de beginfase, en werken zo gezamenlijk een definitieve versie uit. Het rondsturen van de definitieve versie van dit document aan alle betrokken partijen. We hebben projecten opgezet om mensen bewust te maken van alle aandachtsgebieden van I&I explorers: kunst, sport, culturele en kunstzinnige activiteiten en recreatie.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
36
S:
V: M: S: V: M: S:
V: M:
S:
V:
Deze mijlpaal is onder te verdelen in kleinere deelprojecten. We streven ernaar om ieder jaar een project van de grond te krijgen in de wijk Epako (dit zal in werkelijkheid natuurlijk niet precies ieder jaar zijn). Ieder project zal zich richten op één van de afzonderlijke aandachtsgebieden van I&I explorers, of een combinatie ervan. De behoefte naar deze projecten wordt gesignaleerd door de leden van I&I explorers in Namibië, het Nederlandse deel van I&I explorers verzorgt vervolgens de verstrekking van de noodzakelijke middelen. De uitvoer van de projecten ligt dan weer bij de mensen in Namibië. Van het bestaan en de voortgang van de projecten wordt verslag gedaan in de media. Dit bewaren we als naslagwerk in een persmap. Door de vraag naar ondersteuning van projecten blijkt dat mensen gebruik weten te maken van de diensten van I&I explorers. We hebben binnen zes maanden ons derde project gestart. Na zes maanden kijken we naar de opkomst op onze initiatieven en maken we een inventarisatie van de opgedane ervaringen. Zijn we op de goede weg of hebben we bijsturing nodig? Wanneer de projecten succesvol blijken te zijn richten we ons op het voortzetten van onze activiteiten. Ieder jaar starten we een nieuw project op (gekeken naar de vraag naar een dergelijk project in de wijk). Ieder project zal zich richten op één van de afzonderlijke aandachtsgebieden van I&I explorers, of een combinatie ervan. De behoefte naar deze projecten wordt gesignaleerd door de leden van I&I explorers in Namibië, het Nederlandse deel van I&I explorers verzorgt vervolgens de verstrekking van de noodzakelijke middelen. De uitvoer van de projecten ligt dan weer bij de mensen in Namibië. Van het bestaan en de voortgang van de projecten wordt verslag gedaan in de media. Dit bewaren we als naslagwerk in een persmap. In het jaar 2016 hebben de bewoners van Epako zelf voldoende initiatieven genomen om autonoom in hun wensen en behoeften te voorzien op het gebied van sociaal culturele activiteiten. De mensen zijn dan niet meer afhankelijk van I&I explorers. Hoeveel projecten er nodig zijn om aan de behoeften van de bewoners in Epako te voldoen is nu nog niet bekend. Om deze mijlpaal te bereiken moeten we waarschijnlijk jarenlang projecten organiseren om de mensen in Epako te “empoweren”. Wanneer we dit gedaan hebben inventariseren we in 2016 het succes van onze werkzaamheden. De activiteit is het houden van een effectmeting. Om te vieren dat we deze mijlpaal hebben behaald dragen we de projecten en verantwoordelijkheden ervoor over aan de betrokken sleutelfiguren en projectcoördinatoren.
4. Geld, organisatie, tijd, informatie, kwaliteit, arbeidsomstandigheden Deze paragraaf beschrijft de zes beheersaspecten zoals die worden genoemd in het boek “sociaal agogische projecten’ van Leida Schuringa. Deze beheers worden soms samengevat onder de noemer GOTIKA: Geld, Organisatie, Tijd, Informatie, Kwaliteit en Arbeidsomstandigheden.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
37
Het heeft voor I&I explorers bijna geen zin om voor de organisatie zelf deze beheersaspecten uit te gaan werken, omdat we op projectbasis willen gaan werken; waarbij we bij ieder project een analyse willen maken van de GOTIKA beheersaspecten. De beheersaspecten die wel voor de organisatie van I&I explorers naar komen zullen die in het onderstaande hoofdstuk uitgewerkt worden. Geld De kosten die gemaakt worden in de organisatie van I&I explorers zijn nihil. Het zijn vooral de deelprojecten waar geld in gepompt moet worden. Te denken valt aan een kopieermachine voor de kleuterscholen in Epako of een computer die de communicatiemogelijkheden uitbreidt. Het geld hiervoor verzamelt het Nederlandse deel van I&I explorers op projectbasis, bijvoorbeeld door voorlichting te geven op basisscholen en het organiseren van een benefietconcert. De organisatie van I&I explorers bestaat uit vrijwilligers, de kosten die zij maken in manuren worden niet gerekend. Een optie voor I&I explorers om geld te kunnen verstrekken aan projecten is fondsenbeheer. Dit betekent dat wij een groot geldbedrag beheren en dit bedrag kunnen investeren in deelprojecten. Dit zou een ideale situatie zijn, het nadeel is dat je hiervoor een groot startbedrag moet hebben. Maar wie weet is het iets om in de toekomst aan te werken. Reiskosten voor de Nederlandse leden van I&I explorers die afreizen naar Namibië zijn in eerste instantie voor eigen rekening. Er wordt op dit moment geen rekening gehouden met dit soort onkosten, vooral omdat de reis naar Namibië zoveel geld kost dat dit bijna net zo duur is als het plaatsen van een kopieermachine in Epako. Reguliere kosten hebben we op dit moment nog niet mee te maken gehad. Kosten voor folders en andere ‘bureaukosten’ kunnen we verhalen op sponsoren. Misschien houden we van het ingezamelde geld soms een beetje over en kunnen we dat in dit soort uitgaven investeren. Maar dat moet later blijken uit de boekhouding. De kosten van I&I explorers zijn vooral investeringen, die eenmalig gedaan worden. Dit is voor onze manier van werken ook het beste omdat wij op deze manier op projectbasis geld in kunnen zamelen en daarmee aan de slag kunnen. Het is voor ons niet mogelijk een continue geldstroom te garanderen. We zijn ons ervan bewust hoe belangrijk het is een goede boekhouding bij te houden. Wanneer subsidiegevers, geldverstrekkers of andere partijen willen weten wat wij met het ons geld doen dan moet dat inzichtelijk gemaakt kunnen worden. De afdeling van I&I explorers in Namibië heeft inmiddels een bankrekening geopend, binnenkort volgt de bankrekening aan de Nederlandse kant. Op deze manier is het makkelijk om te weten wat er met ons geld gebeurt. Om alle geldzaken te ordenen hebben we een penningmeester aangesteld. Organisatie De organisatie van I&I explorers bestaat uit 7 mensen. De drie mensen in Namibië signaleren de behoeften in de wijk. De uitvoering van ieder deelproject wordt onder de verantwoordelijkheid van een ander persoon geschaard. Zo werkt het Nederlandse deel van I&I explorers ook. We krijgen allemaal een of meer deelprojecten waar we op de voortgang toezien. De mensen in Namibië signaleren de projecten, leggen contacten, beheren geld en middelen, begeleiden de participanten en zien toe op de voortgang van de uitvoering. Zij zorgen tevens voor de nazorg, en zorgen voor een archivering van de keren dat I&I explorers in Namibië in de media komt. De Nederlandse vrijwilligers van I&I explorers zorgen ervoor dat de benodigde middelen aanwezig zijn om de strevende groepen in Namibië zo goed mogelijk van dienst te zijn. Wij doen dit door op projectbasis geld en goederen in te zamelen, en waar nodig de Namibische I&I explorersleden of participanten aan projecten van informatie te voorzien.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
38
Tijd In het vorige hoofdstuk hebben we de mijlpalenplanning reeds in tijd uitgezet. Omdat I&I explorers zich richt op projecten waar de behoeften nog niet eens geconstateerd zijn, is het erg moeilijk een realistische tijdsplanning uit te zetten. We hebben wel een soort einddatum in 2016 gezet, omdat we vinden dat het doel van een sociaal agogisch project zou moeten zijn dat het zichzelf overbodig maakt. Wanneer het doel is om mensen te empoweren, is het natuurlijk niet nodig om voor altijd ter plekke aan het werk te blijven. Als het goed is kunnen de mensen zich naar verloop van tijd zelf redden. Omdat de vrijwilligers van I&I explorers allemaal andere activiteiten hebben naast dit vrijwilligerswerk, zal de uitvoer van een project minder snel gestalte krijgen als wanneer we er allemaal veertig uur per week aan konden werken. Dit is iets waar we rekening mee moeten houden. Informatie Het informatie verzamelen wordt in het beginstadium vooral door de leden van I&I explorers in Namibië gedaan. Zij constateren de behoeften binnen de wijk en kijken op welke manier hier het beste iets aan gedaan kan worden. Zij weten ook het beste hoe ze met de mensen uit hun eigen land kunnen werken, zij begrijpen hoe deze mensen denken en wat hun motivaties zijn. Natuurlijk kunnen wij ze vanuit Nederland ondersteunen met theoretische kennis over samenlevingsopbouw en vrijwilligersbegeleiding, maar de kennis over de manier van leven in Namibië schuilt in de leden van I&I explorers in Namibië. Voor de beslisdocumenten komen de Nederlandse vrijwilligers weer kijken. We zijn alle vier opgeleid in de sociale sector en zijn bekend met het invullen van papieren en weten te werken met bureaucratie. Voor aanvang van een project wordt een projectplan geschreven, dit kan gebruikt worden voor de aanvraag van subsidies of het werven van fondsen. Tevens kan een dergelijk projectplan dienen als theoretische blauwdruk voor de uitvoer van een project. Tijdens de uitvoer van een project we blijven betrokken bij de voortgang en brengen we verslag uit van de vorderingen. Achteraf leggen we de resultaten van ons project vast (in de vorm van foto’s) in een archief, zodat we later weten hoe we gewerkt hebben en wat voor resultaten dit heeft gehad. Ook als er geen projecten lopen houden de leden van I&I explorers elkaar op de hoogte van ideeën die er spelen en ontwikkelingen die zich voordoen. Kwaliteit Eerder in dit verslag maakten we al een overzicht van de kwaliteitseisen die we zelf stellen aan onze activiteiten: - De problemen worden gesignaleerd door sleutelfiguren in Epako - We nemen de probleemdragers en hun problemen serieus - De projecten van I&I explorers hebben als educatief doel het samenbrengen en het leren zelfstandig denken van mensen in Epako - De projecten van I&I explorers zijn erop gericht om mensen te activeren om hun eigen leven en omgeving vorm te geven. - We streven naar onafhankelijkheid van de verschillende projecten en zullen de nodige acties ondernemen om dit te bewerkstelligen (informatieoverdracht, het ondersteunen en het geven van begeleiding en vertrouwen, enzovoorts) - We onderhouden regelmatig contact binnen de verschillende afdelingen van I&I explorers - I&I explorers onderhoudt regelmatig contact met de projecten die door ons wordt ondersteund
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
39
De eisen die de omgeving aan ons stelt hangen af van de omgeving waarin we ons bevinden. De ene subsidieverstrekker zal andere eisen aan ons stellen dan een andere. We zullen ons hierin zo flexibel mogelijk opstellen en ons proberen aan te passen aan verschillende externe eisen zonder hierbij echter aan onze uitgangspunten voorbij te gaan. Arbeidsomstandigheden Bij het oprichten van I&I explorers komen geen specifieke veiligheidseisen voor, bij de uitgevoerde projecten van I&I explorers komen misschien wel veiligheidseisen aan de orde. Als er bijvoorbeeld Nederlandse vrijwilligers op een project gezet worden dan moeten ze van te voren ingeënt worden. Ook moeten Nederlandse vrijwilligers tegen ziektekosten verzekerd zijn. In principe zijn de kosten voor de vrijwilliger zelf, uiteraard kunnen wij wel voorlichting geven. Huisvesting voor Nederlandse vrijwilligers wordt door de gemeente Gobabis geregeld, de W.O.S. onderhoudt het contact met hen. Voor aanvang van een project worden duidelijke afspraken gemaakt over wie welke verantwoordelijkheid gaat dragen en wie welke taak op zich neemt. Deze verantwoordelijke wordt de projectleider genoemd, een project kan een Nederlandse en een Namibische projectleider hebben.
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
40
Bijlage 1: Checklist nieuwe projecten (Nederlandse versie) Projecten die we gaan ondersteunen met I&I explorers moeten aan bepaalde eisen voldoen. Al onze projecten zijn gericht op ‘empowerment’ van de mensen in Epako. We willen mensen ondersteunen opdat ze vervolgens zelfstandig kunnen functioneren. De Namibische leden van I&I explorers hebben onder andere de taak om behoeften te signaleren. Wanneer iemand een project wil starten dan kunnen zij de benodigdheden voor het project aan ons doorcommuniceren. De Nederlandse leden van I&I explorers gaan op hun beurt aan de slag om deze middelen, of het geld voor deze middelen in te zamelen en naar I&I explorers Namibië te sturen. Zij zullen zorgen dat het geld of de goederen op de juiste plaats aankomen. Aan de hand van deze checklist kan gekeken worden of een project in aanmerking komt voor ondersteuning van I&I explorers. Vragenlijst: Wat is de inhoud van het project? ………………………………………………………………………………………………… Wat is het doel van het project? ………………………………………………………………………………………………… Op welke doelgroep richt het project zich en hoeveel personen betreft het? …………………………………………………………………………………………………... Richt het project zich op een van de volgende aandachtsterreinen: kunst, cultuur, sport, educatie, recreatie? Zo ja, op welke manier? …………………………………………………………………………………………………... Is het project gericht op het ondersteunen en behartigen van de belangen van strevende groepen? Hoe komt dit naar voren? …………………………………………………………………………………………………... Wat is er klaar als het klaar is, en hoe wordt dat gemeten? ………………………………………………………………………………………………....... Hoe zal de uitvoer van het project eruit gaan zien? …………………………………………………………………………………………………... Is er draagvlak voor het probleem, is men bereid om er tijd en energie in te steken? …………………………………………………………………………………………………...
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
41
Is het doel haalbaar? Is het doel te bereiken met aanvaardbare inspanningen? …………………………………………………………………………………………………... Binnen welke termijn is het gewenste resultaat bereikt? …………………………………………………………………………………………………... Op welke manier richt het project zich op zelfstandigheid van de participanten? …………………………………………………………………………………………………... Wanneer kan het project van start gaan? ………………………………………………………………………………………………… Wat voor ondersteuning (in de vorm van geld, kennis of middelen) heeft het project nodig? …………………………………………………………………………………………………... Hoe lang gaat de uitvoering van het project duren? …………………………………………………………………………………………………... Wat zijn de betrokken partijen? …………………………………………………………………………………………………... Genereert het project zijn eigen inkomsten, zo ja hoe? …………………………………………………………………………………………………...
Projectplan I&I explorers 2006 door Jacob van Wieren en Gosse Haarsma
42