2003

Kennisland : januari

Projecten Publicaties / Rapporten & artikelen / Media - Nieuwsbrieven / 2009 / 2008 / 2007 / 2006 / 2005 / 2004 - 2003 / 2002 / 2001 / 2000 / Boeken / Nieuwsarchief / Video

Agenda Over KL Mensen

http://www.kennisland.nl/nl/publicaties/nieuwsbrief/2003...

Home / Publicaties / Nieuwsbrieven / 2003

KL Nieuwsbrief 3.1 | 30-01-03 Beste Kennislander,

KL Nieuwsbrief e-mail adres

>

zoek

>

Nederlands / English

De partij die als enige écht campagne voerde voor de kenniseconomie D66 - verloor een zetel. Vreemd? Het lijkt erop dat het thema nog net te ingewikkeld is om er in een politiek debat lekker mee uit de voeten te kunnen. En dat is wel iets om over na te denken. Aan de andere kant: nog niet eerder hadden de media zoveel aandacht voor de kenniseconomie. Zo waren er ook artikelen te vinden van KL in het Financieel Dagblad en de Volkskrant. Ook weten we uit gesprekken met politici dat het onderwerp daar ook begint te leven. Zie ook artikelen van Wouter Bos, Joop Wijn, Kees Vendrik en Thom de Graaf op www.scienceguide.nl deze maand. Ondertussen kijken we vol verwachting naar de formatie. Voor KL staat er veel op het spel: nadat het vorige regeerakkoord de kenniseconomie geheel negeerde is dit een prachtige herkansing. In Nederland maakt een nieuwe generatie politici de dienst uit en die heeft van nature veel meer aniteit met het onderwerp. Daarbij hebben we te maken met een heus crisisgevoel in Nederland. En iedereen weet dat crisissituaties ideale momenten zijn voor verandering. Kortom: wij gaan er voor, met een heel kort lijstje, dat je binnenkort via de email zult ontvangen. Maar naast praten in Den Haag blijven we wel heel praktisch verder werken aan een slimmer Nederland. Zo hebben we de 10 nieuwe KL-projecten van 2003 om aan te werken, is 6 februari een grote conferentie over ICT voor kinderen met een chronische ziekte en heeft Stedenlink haar eerste ICT monitor gepresenteerd. Wat betreft het denkwerk hebben we een nieuwe rubriek: het boek van de

Blog

maand. De eersteling is meteen heel fijn: Castells en Himanen, The Information Society and the Welfare State; The Finnish Model, dat in december uitkwam. Henk Akkermans sluit als vanouds af. Dit keer geeft

Contact

hij de biologie de plek die ze verdient, midden in de kenniseconomie. Veel leesplezier! De Redactie

0. Vandaag NRC kopen! Bij hoge uitzondering een reclameboodschap. Vandaag in de economiebijlage van het NRC een flink artikel van Frans Nauta over het veel geroemde, maar inhoudelijk amper bekende Finse model. Het resultaat van een week lang gesprekken in Helsinki, aangevuld met het nodige leeswerk.

1. KL-jaarvergadering 2003: Innovatie en onderwijs centraal Kenniseconomie vierde thema regeerakkoord Joop Wijn, staatssecretaris voor Economische Zaken, hield op de 4de Kennislandjaarvergadering een vurig pleidooi voor de toekomst van Nederland als kennisland. Wat hem betreft is kenniseconomie de vierde prioriteit in een nieuw regeerakkoord, naast zorg, veiligheid en onderwijs. Een innovatieve kenniseconomie moet de Nederlandse economie weer op gang helpen. Vier zaken staan daarbij voor Wijn centraal: de overheid op orde brengen, drempels voor ondernemerschap verlagen, meer kenniswerkers in Nederland en meer focus aanbrengen in het Nederlandseonderzoek. Dat samen moet Nederland terugbrengen in de top van innovatieve kenniseconomieën. Lees het volledige verslag bij Emerce.

Meer geld voor onderwijs? Vijf (aspirant)-kamerleden gingen na de aftrap van Joop Wijn met elkaar in debat over wat Nederland moet doen om een land te worden dat bruist van ideen. Onder leiding van Leender Bikker scherpten Maarten Haverkamp (CDA), Arno Visser (VVD), Diederik Samson (PvdA), Kees Vendrik (Groen Links) en Boris van der Ham (D66) de tongen. Een flink deel van het debat ging over het Nederlandse onderwijs. Gemeten als % van het Bruto Binnenlands Product heeft Nederland nu de laagste onderwijsuitgaven van de EU. Arno Visser trok de cijfers in twijfel. Zo zijn

1 of 7

12/7/09 4:26 PM



de salarissen van Nederlandse docenten relatief hoog in vergelijking met armere landen. Maar de rest van de politici was het erover eens dat de Nederlandse onderwijsuitgaven op het niveau van de ons omringende landen hoort te liggen. Minder eensgezindheid was er over de stelling dat prestatie in het onderwijs beloond moeten worden met plaatsing aan topinstellingen en beurzen. Vendrik pleitte tegen een prestatiecultuur in het onderwijs, later in het leven is er nog tijd genoeg om te presteren, de andere partijen leken er wel voor te voelen. Visser daarentegen was de meest uitgesproken voorstander van een vorm van 'prestatiebeloning' in het onderwijs.

2. 10 KL-projecten 2003 gekozen Voor 2003 zochten we projecten die zich richten op de peilers van de kenniseconomie: onderwijs, onderzoek, ondernemerschap en innovatie. Vijftien projecten namen deel aan de verkiezing tot KL-project 2003 tijdens de jaarvergadering, en uiteindelijk kwamen er 10 uiteenlopende winnaars uit de bus die KL in 2003 zal bijstaan. 1. Iederwijs. Een school waar je zelf bepaalt hoe, wat en wanneer je iets leert, welk kind wil dat nou niet? Bij Iederwijs kun je doen wat inspireert waardoor je anderen inspireert. Kinderen, begeleiders en ouders bepalen samen wat er gebeurt. 2. Chatten met de Kindertelefoon. Met dit project gaat het Landelijk Overleg Kindertelefoons (LOK) onderzoeken wat een chat kan toevoegen aan de kindertelefoon. 3. Studiegids NL. Doel is een een overkoepelende, algemeen toegankelijke on-line studiegids voor aankomende studenten. Een ambitieus plan, waar Kennisland graag aan meewerkt. 4. Prikkel. Prikkel is een vernieuwende leeromgeving waarbij wordt uitgegaan van talenten en interesses van leerlingen. 5. Peacemaker. Stichting Peacemaker gaat trainingen geven aan jongeren zodat zij zelf conflicten kunnen herkennen en oplossen. 6. Het Spinlab. Het spinlab wil kinderen uitdagen om zelf met uitvindingen te komen en om samen te werken met kinderen van andere scholen. 7. Het Geheugen van Nederland. Doel is een Nationale Digitale Collectie van het cultureel erfgoed op te bouwen en toegankelijk te maken op internet. 8. Connection & Information in your hand. Het Northgo College wil nieuwe media, zoals de PDA, inzetten om beter te werken. 9. Networking Facilities.net. Networking-facilities.net is een meta-platform voor deskundigen om kennis te delen. 10. Van papier naar praktijd en vice versa. In dit experiment worden beleidsambtenaren uit rijk, provincie en gemeente gedurende een jaar voor een dag per week uitgeleend aan de uitvoeringspraktijk.

Meer informatie over de KL-projecten 2003 is te vinden op de KL website

3. Agenda 6 februari

- FF contact, congres ICT en kinderen met een

chronische

ziekte, Wilhelmina Kinderziekenhuis

21 februari - Dissussiebijeenkomst gemeentebeleid voor virtuele gemeenschappen. Meer informatie bij EPN. 26-28 maart - Anniversary Conference on Sustainable Ties in the Information Society, Tilburg University met oa Kofi Annan.

4. Stedenlink Digitale kloof tekent zich af tussen jong en oud Deze bevinding kwam naar boven bij de presentatie van de Stedenlink ICT Monitor 2002 op 15 januari in Almere. De heer van Halder, DirecteurGeneraal van Binnenlandse zaken, ontving de monitor uit handen van de voorzitter van Stedenlink, wethouder Wilbert Stolte van Den Haag. Terwijl jongeren steeds digitaler worden en bijzonder goed overweg kunnen met een computer, gaven ouderen aan weinig gebruik te maken van ICT-toepassingen. Verder bleek uit de meting dat het percentage van Digitale Trapvelden in een stad aangeeft hoezeer internet in de samenleving geïntegreerd is. Hoe meer trapveldjes in een stad, des te beter de inwoners de informatievaardigheden beheersen. Voor jongeren bieden ze een belangrijke internetlocatie, voor ouderen een belangrijke opleidingsplek. Ook zijn sportclubs, culturele verenigingen, buurthuizen en bewonersorganisaties steeds vaker op het web te vinden. Buurtbewoners zijn echter meestal niet op de hoogte van het bestaan van deze sites. Hetzelfde lot lijkt de gemeentelijke website beschoren. Hoewel electronische dienstverlening voor veel steden een speerpunt van het beleid is, weten slechts weinig burgers dat er via de gemeentelijke website diensten worden aangeboden.

5. Innovatie in de publieke sector Deze maand heeft KL de essaybundel Innovatie in de Publieke sector uitgebracht. Zonder een innovatieve publieke sector geen florerende kenniseconomie. Negen essays verlichten het pad door een sector die misschien niet de reputatie heeft innovatief te zijn, maar waarin wel degelijk geïnnoveerd wordt. U kunt lezen over golven aan het strand, surfen op golven, innoflatiebestrijding en vliegwielen van creatieve destructie. Met bijdragen van Henk Akkermans, Guido Enthoven, Mark

2 of 7

12/7/09 4:26 PM



Frequin, Erik Gerritsen, heel XPIN, Albert Jan Kruiter, Wolter Lemstra, Frans Nauta (redactie) en Michel Winkler En dit alles bij de gratie van innovatie. Voor de liefhebbers is nog een aantal hardcopy exemplaren beschikbaar (stuur een email naar [email protected]), binnenkort is alles in pdf ook te lezen op de website.

6. Bèta-docenten in de aanval Het land van Lorentz, Zeeman, van der Waals, Kamerlingh Onnes, van der Meer, Veltman en 't Hooft (Nobelprijswinnaars Natuurkunde) en van 't Hof, Debye en Crutzen (Nobelprijswinnaars Scheikunde) laat het bèta-onderwijs in de marge achter. Zo wordt het vak natuurkunde in korte tijd met 15% gekort, en wordt de stof met zon 35% ingenomen. En dit terwijl hetzelfde ministerie in november een convenant tekende met AKZO-Nobel, Shell, Philips, DSM en Unilever om gezamenlijk te zorgen voor meer aandacht voor de bèta-vakken (zie www.jet-net.nl ). Op de Nederlandse TUs komt tegenwoordig ongeveer 40% van de AIOs uit het buitenland. De bèta-docenten zijn op de barricaden geklommen en we steunen ze van harte. Voor meer informatie zie www.nvon.nl en www.nvvw.nl .

7. Boek van de maand Finland, veel genoemd maar slecht gekend. Dankzij Castells en Himanen, beiden verbonden aan Berkeley, is er nu eindelijk een boek over het Finse model. 'The information society and the welfare state; the finnish model' (2002, Oxford University Press) laat zien dat een hoog ontwikkelde kenniseconomie en de welvaartstaat goed samen kunnen gaan. Dat is in belangrijke mate de verdienste van de Finse overheid. Die heeft de transformatie van de Finse economie in de afgelopen twintig jaar actief vormgegeven. Het resultaat is aan de ene kant een zeer concurrerende kenniseconomie en aan de andere kant een samenleving met een zeer inclusief karakter: onderwijs is er goed en gratis, sociale voorzieningen zijn hoog en er is ook veel steun voor 'citizen innovation', voor de maatschappelijke dimensies van ICT. Typisch een boek om in een dag te lezen, waarna je (in tegenstelling tot de meeste mensen) onderbouwd kunt meepraten over Finland. Meer lezen kan in de KL-boekenclub.

8. KL-index

Amsterdam: glasvezel voor iedereen in 2013 KL-index: 9 Binnen 7 tot 10 jaar kunnen alle 450.000 meterkasten in de Amsterdamse woningen aangesloten op een glasvezelnetwerk. Ambitieus, daar houden we van! Het is te lezen in het rapport "Slagkracht door Glas" van een commissie onder leiding van oud-minister Andriessen en geschreven door MxI. Het rapport schetst de contouren van een hoofdstedelijk 'glasnaar-de meterkast' nutsbedrijf. Bedrijfsleven, burgers en instellingen krijgen dan voor gemiddeld ¬ 50,- per maand een symmetrische internetverbinding van tenminste 10 Mb/s. Het idee is om te starten met 'Zeeburg Plus' (stadsdeel Zeeburg en vinex-wijk IJburg) met ongeveer 50.000 aansluitingen in drie jaar. Dat vergt van de gemeente een inbreng van 4.2 miljoen euro nodig, de rest komt van andere partijen zoals woningcorporaties en marktpartijen.

Kelba-paper over telecom-crash KL-index: 9 Kas Kelba is al dertig jaar consultant in de telecomwereld. In pak 'm beet veertig pagina's vat hij samen wat er in die dertig jaar wereldwijd gebeurd is, van overheidsmonopoly naar deregulering, de markthype in de jaren negentig tot de crisis die twee jaar geleden begon. Geweldig, een half uurtje lezen en de wereld staat weer helemaal in perspectief. http://pirp.harvard.edu/pubs_pdf/kalba/kalba-i02-2.pdf

Non-profit farmaceutisch 'bedrijf' KL-index: 10+ En de winnaar van de KL-index is deze keer: idealistisch ondernemen met kennis over medicijnen. Bij farmaceutische bedrijven wordt veelbelovend onderzoek naar medicijnen regelmatig stopgezet omdat volgens de prognoses het medicijn niet winstgevend verkocht zal kunnen worden. De vergaarde kennis blijft onbenut op de plank liggen. One World Health gaat daar verandering in brengen. Zo heeft initiatiefneemster Victoria Hale (afkomstig uit de bio-farmaceutische industrie) de farmagigant Celera weten over te halen een medicijn tegen de ziekte Chagas over te dragen aan het de intstelling. Deze ziekte doodt jaarlijks 50.000 mensen in Centraal en Zuid Amerike, maar het was voor Celera niet winstgevend om het reeds ontwikkelde medicijn in productie te nemen. Door het onderzoek naar het medicijn aan OneWord Health te

3 of 7

12/7/09 4:26 PM



schenken, kan Celera de toekomstige waarde afschrijven en OneWorld Health 18 miljoen mensen dichter bij een genezing brengen. Geweldig! De stichting is opgericht met financiële steun van de Bill en Melinda Gates Foundation. Prettig om te weten dat ten minste een deel van de monopoliewinsten van Microsoft naar goede doelen gaat. Lees meer op www.oneworldhealth.org en het artikel in FastCompany.

Copyright-oorlog nog niet geslecht KL-index: 1 Het tegenovergestelde verhaal is de uitspraak van het hooggerechtshof in de VS over de Sonny Bono Copyrights Term Extension Act. In de uitspraak is de wet grondwettig verklaard, waarmee de auteursrechten op films, liedjes, boeken en composities 70 jaar na de dood van de maker geldig blijven. Deze uitspraak is een tegenslag voor iedereen die het normaal vindt dat er zoiets is als een publiek domein. Wij allemaal dus. Een sterke lobby van Hollywood en bedrijven als Walt Disney heeft ervoor gezorgd dat de wet er in 1998 gekomen is. Het verzet, dat opereerde onder het motto 'Free the mouse', leek kansrijk, maar de eerste slag is voor de content-industrie. In een sociale kennissamenleving hoort kennis en informatie zoveel mogelijk toegankelijk te zijn. In de lente moet je de 'Mei' van Gorter kunnen versturen aan je geliefde zonder je zorgen te maken over de copyright-politie. 'Happy birthday to you' moet je mogen zingen zonder royalty's te moeten betalen. Enzovoorts. Wij kiezen er dit jaar daarom voor om 'Lang zal die leven' te zingen, want daarvan zijn de rechten wel vrij. Overigens: het gaat hier om een van de kernvragen van de kennissamenleving, alhoewel daar nog maar weinig mensen van doordrongen zijn. Voor meer informatie: zie Eldred v. Ashcroft en 'Free the mouse'.

9. Onder de streep De toekomst van de PDA In de afgelopen campagne zijn veel CDA'ers veelvuldig in de weer gezien met hun nieuwe Blackberry, de eerste succesvolle Personal Digital Assistent (PDA) met minitoetsenbord en internetverbinding. In Engeland en de VS is de Blackberry al enkele jaren heel populair. In Nederland lijkt deze super-agenda nog niet echt aan te slaan. Voor hetzelfde geld heb je tegenwoordig ook al een PDA met kleurenscherm, mobiele telefoon, Windows CE met Word en Excel. Alleen dat handige toetsenbordje zit er (nog) niet aan. Volgens Peter Werkhoven, bijzonder hoogleraar multimedia interactie aan de Universiteit van Amsterdam, is de PDA nog lang niet uitontwikkeld. Hij schetst een toekomst waarin de PDA een soort van ervaringsmachine is geworden die over onze schouder meekijkt. Via intelligente sensoren kunnen we zo onze ervaringen herbeleven en delen met anderen. Een prikkelend idee: wij zelf worden zo de grootste producenten en distributeurs van multimediale informatie. We zijn benieuwd wat Endemol daar dan tegenover zet.

Googlefight Altijd al willen weten of je populairder bent dan je buurman? Bij Googlefight kun je zien welke zoekterm de meeste hits oplevert. Tip: zet je naam tussen , anders telt hij ook alle losse hits op je afzonderlijke voor- en achternaam. And the winner is ....

Navigeren op je gevoel Hoewel de innovatie in de ICT tot steeds kleinere en snellere producten leidt, zien de meeste websites er nog hetzelfde uit als een paar jaar geleden. Toegegeven, we missen de Flash-intros niet ontzettend, maar het is nu wel erg statisch allemaal. Bij The Brain laten ze zien dat het ook anders kan. De navigatie van een site is op een neuraal netwerk achtige manier weergegeven, waardoor je focus veranderd naar aanleiding van waar je bent in een site. Voorlopers in Nederland is de Nationale Bibliotheek site met de Aquabrowser. Zoekresultaten worden niet alleen onder elkaar neergezet maar ook weergegeven in een wolk van gerelateerde woorden. Het leest een stuk sneller. Bij Gnod kun je zo zien welke schrijvers, films en muzikanten bij jouw favorieten passen.

De PC-loodgieter We hebben allemaal wel eens problemen met onze computer. En om een reparateur te laten komen kost handenvol geld. Als je op zeker wil spelen, dan neem je een abonnement bij Smartfix. Een soort wegenwacht onder de computerreparateurs. Voor een vast bedrag per jaar krijg je recht op goedkope hulp. Zou dat nu ook gelden als je laptop crasht in Singapore?

10. Column Henk Akkermans Wonderful life

4 of 7

12/7/09 4:26 PM



Kent u die van de wiskundige, de natuurkundige, de werktuigbouwer en de bioloog? Als echte bètas onder elkaar kissebisten ze over wat de waarde van pi nu eigenlijk is. De wiskundige stelde dat deze gelijk is aan de omtrek van een circel gedeeld door haar diameter (maar gaf niet aan wat de waarde zo ongeveer is). De natuurkundige zei dat dit 3.141593 is plus of min 0.000001. Volgens de werktuigbouwer was het ruim drie. De bioloog vroeg: Wat is dat, pie? De verdienste van dit grapje, dat afkomstig is uit [1], is dat het een aardige karikatuur geeft van hoezeer de voor niet-bètas vaak amorph overkomende groep van wel-bètas intern verschilt. Toch is het driewerf fout. Op de eerste plaats is ze fout omdat het suggereert dat biologen niks met wiskunde doen. Dit is een ernstige misvatting. Biologie is meer dan in lieslaarzen gehesen korstmossen determineren op de hei. Biologie is zeker ook wiskundige modellen maken om natuurlijke fenomenen te verklaren. Op de tweede plaats gaat ze voorbij aan het fundamentele verschil tussen het natuurkundige en het biologische domein. Zoals Formelo [1] aangeeft is het al vanaf de tijd van Galileo een succesvolle strategie van natuurkundigen om dingen te vereenvoudigen, op te hakken in steeds simpelere componenten, welke zich dan goed lenen voor wiskundige beschrijving. Biologen kunnen dat niet doen, die hebben van doen met de complexe levende wereld, met al haar geinterelateerde gemeenschappen van organismen, die elk op zich al buitengewoon complex zijn in moleculaire zin. Geen wonder dat biologische analyses dan wat langer conceptueel en kwalitatief blijven. Echter, de grootste fout van dit grapje is dat het een beeld schetst van biologie als de sukkel, de loser, onder de natuurwetenschappen. Het tegendeel is het geval. Als natuurkunde haar hoogtijdagen beleefd heeft in ste

de eerste helft van de twintigste eeuw, dan behoort het begin van de 21 eeuw zeker toe aan de biologie. Elementaire deeltjes worden er weinig

meer gevonden, maar wel staat er regelmatig alweer een nieuw gen in de krant dat verantwoordelijk blijkt voor een of andere aandoening, wordt de kabeljauwpopulatie wel of niet met uitsterven bedreigd of duikt er al weer een al dan niet levend exemplaar van een lang-uitgestorven gewaande diersoort op. Biologie beheerst het nieuws veel meer dan de andere sciences. En biologie heeft ook duidelijk de meeste invloed op de andere wetenschappen, zeker de sociale. Voor de kenniseconomie zijn bovengenoemde nieuwsfeiten minder relevant dan de theorieën die aan de basis er van liggen. Want, zoals natuurkunde en informatica lang de metaforen aangeleverd hebben waarmee organisaties en sociale processen in de twintigste eeuw aangeduid werden, zo wordt in de kenniseconomie hiervoor dankbaar de biologie gebruikt, op talloze manieren, waarvan ik er hier zes kort aanstip. 1.

Het meest algemeen bekend zijn waarschijnlijk de biologische

theorieën over de samenstelling van biotopen. Termen als niches, symbiose en co-evolutie komen in menige middelbareschool-spreekbeurt en bedrijfskundige beschouwing voor. Graag beveel ik hiervoor [hernieuwd] het zeer leesbare boek van Colinveaux [2] aan. 2.

Al wat minder wijd verspreid onder deskundologen is de

biologische theorie over de evolutie van deze biotopen. Waarom begint het eigenlijk altijd met brandnetels op braakliggende terreien, en nooit met een struise eik? Raar, maar nog veel vreemder is dat als je een willekeurig stuk land zon paar duizend jaar met rust laat in West-Europa, er steevast wel een loofbos met zulke eiken zal staan, zoals ook voor onze jaartelling het geval was, zo stelt tenminste Kevin Kelly in zijn (beste, want door de biologie geinspireerde) boek [3]. Ongeacht wat de uitgangssituatie is, uiteindelijk bepalen klimaat en grondsamenstelling het eindresultaat. Dat lijkt wel wat op Porters ideeën over de Competitive advantage of nations [4]. 3.

Als we de tijdschaal flink verder oprekken, zeg naar zon 530

miljoen jaar geleden, komen andere biologische inzichten in beeld. De recentelijk overleden paleontoloog / schrijver Stephen Gould heeft over deze periode, het Cambrium, het prachtige Wonderful life [5] geschreven, waar deze column haar titel aan ontleent. Wat valt er te leren over de kenniseconomie uit de bestudering van enkele tientallen fossielen? Bijvoorbeeld dat evolutie, zeg maar vooruitgang dus, niet continu verloopt maar schoksgewijs, bijvoorbeeld tijdens dit Cambrium. Maar meer specifiek nog, dat evolutie betekent een afname van diversiteit, geen toename. Vooruitgang betekent meer variaties op basis van een snel zeer beperkt wordend aantal basismodellen. De paar tientallen fossielen die Gould beschrijft uit één vindplaats zijn veel en veel meer gevarieerd in hun basisontwerp dan al het leven dat vandaag op aarde voorkomt. Het leek wel of de Natuur gewoon begonnen is met een stel wilde ideeën waarvan er maar een paar het geluk hadden goed uit te pakken en vervolgens op die paar is gaan voortbouwen. Dat lijkt dan weer op de woeste variëteit aan bedrijfsmodellen die we tegengekomen zijn in het begin van de

5 of 7

12/7/09 4:26 PM



E-commerce hype, tot gratis aandelen voor klanten aan toe. 4.

Laten we de klok nog verder terugdraaien, naar de oorsprong van

het leven op aarde. Stuart Kaufmann [6] heeft hiervoor de theorie van de spontane zelf-organisatie ter verklaring. Als er, om het even in welk systeem maar zeker ook op onze aardkloot van zon 3,5 miljard jaar geleden, een critische grens van diversiteit en complexiteit overschreden wordt komt spontaan een wat Kaufmann noemt een autocatalytische set in actie: een zichzelf in stand houdende kettingreactie. Hier is geen bliksembombardement, Zeus of meteorietinslag nodig voor het ontstaan van leven. Vrij vertaald naar de kenniseconomie: zet een groep diverse en getalenteerde mensen zonder al te veel richtlijnen van bovenaf bij elkaar en er ontstaat vanzelf een groep, een organisatie, iets moois. 5.

Het idee dat centrale sturing niet nodig is om [ogenschijnlijk]

doelgericht collectief gedag te laten ontstaan is algemeen verbreid in de biologie, ja de norm want centrale sturing komt enkel voor bij de hogere diersoorten, zoals primaten. Voor CEOs en staatslieden is het even wennen. Maar, neem nu mieren of termieten. Een aansprekende computeranimatie uit Mitchell Resnicks Turtles, termites and trac jams [7] is die van termieten die met behulp van het in de omgeving beschikbaar zijnde materiaal schijnbaar strak georganiseerd een termietenhoop bouwen. Je ziet al die termieten druk materiaal van A naar B sjouwen tot er een keurige hoop onstaan is. Des te fraaier wordt deze animatie als je beseft dat er geen enkele centrale sturing aan te pas gekomen is, maar dat iedere gesimuleerde termiet enkel op basis van een paar zeer basale locale gedragsregels opereert. MIT Press collegas Epstein en Axtell hanteren dezelfde methode van agent-based modelling om niet termietengemeenschappen, maar menselijke samenlevingen, of Artificial Societies, na te bootsen [8]. Wederom is de overgang van het biologische naar het menselijke domein snel gemaakt. 6.

Nu ik het toch over Joshua Epstein heb, hij brengt me terug naar

het begin van mijn verhaal, naar de vermeend beperkte wiskundige inbreng van de biologie. Voor bij wie dit beeld nog niet achterhaald is beveel ik van harte zijn Nonlineair dynamics, mathematical biology and social science [9] aan. Zoals de titel al aangeeft weet Epstein hier prachtig elegant dynamische modellen uit de biologie, zoals over de verspreiding van epidemieën of roofdier-prooi-populaties, toe te passen op sociale systemen. Epstein, een gekend expert op het gebied van modellen van oorlogsvoering en veiligheidsvraagstukken, gaat hierbij zo ver dat hij stelt: Social science is ultimately a subfield of biology (p.17). Zo, die zit. Voor wie nog een flinke dosis biologische wiskunde meer wil is [10] verplichte kost. Persoonlijk kan ik ook erg genieten van een eindje wandelen of rennen in de bossen of op de hei. Dat is misschien niet zon relevante biologie voor de kenniseconomie, maar wel voor mij. Henk Akkermans [email protected] [email protected] [Volgende maand, als afsluitende klap-op-de-vuurpijl in deze serie

Boeken voor de kenniseconomie: Blessed are the meek, over de glanzende toekomst van de Zachtmoedigheid.] Referenties [1] Farmelo, G (ed.) (2002) It must be beautiful. Great equations of modern science. Granta Books, London. [2] Colinvaux, P (1978) Why big fierce animals are rare. An ecologists perspective. Princeton University Press, Princeton NJ [3] Kevin Kelly (1994) Out of control. The new biology of machines, social systems, and the economic world. Addison-Wesley, Reading MA. [4] Porter, M.E. (1998) The Competitive Advantage of Nations, Macmillan Business. [5] Gould, S.J. (1990) Wonderful life. The burgess shale and the nature of history. Random House, London. [6] Kaufmann, S. (1995) At home in the universe. The laws of self-organization and complexity. Oxford University Press, Oxford. [7] Resnick, M. (1997) Turtles, termites and trac jams. Explorations in massively parallel microworlds. MIT Press, Cambridge MA. [8] Epstein, J., R. Axtell (1996) GrowingArtificial Societies: Social Science from the Bottom Up. MIT Press, Cambridge MA [9] Epstein, J. M. (1997) Nonlineair dynamics, mathematical biology and social science. Santa Fe Institute Studies in the Sciences of Complexity Volume IV, Addison-Wesley, Reading MA. [10] Murray, J.D. (2002) Mathematical Biology. I: An Introduction. (3rd Edition) Springer Verlag, Berlijn. Redactie Geert Wissink, Frans Nauta.

6 of 7

12/7/09 4:26 PM



Nederland Kennisland t: +31 (20) 7720120 f: +31 (20) 8707024 u: www.kennisland.nl e: [email protected] Colofon Via de nieuwsbrief houden we je op de hoogte van wat er in en om kennisland gebeurt. Verspreid deze nieuwsbrief gerust verder. Je kunt je ook direct opgeven door een e-mail te sturen naar [email protected] o.v.v Nieuwsbrief. Dat geldt ook voor adreswijzigingen of als je de nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen. Wij zullen nooit uw mail-adres met derden delen.

7 of 7

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : maart


Agenda Over KL Mensen Blog Contact





>

zoek

>


Terwijl de Nederlandse pers de vorige weken in de ban was van een familiedrama gaat de formatie tamelijk onopvallend door. Haastige spoed is zelden goed, lijkt het devies van de formateurs. We wachten toch wel met enige spanning op de eerste teksten, de voortekenen zijn niet echt hoopgevend; het lijkt er niet op dat er extra geld beschikbaar komt voor de kenniseconomie. Daarnaast blijven we gewoon heel praktisch werken aan projecten die Nederland iets meer een kennisland maken. De subsidieregeling Digitale Pioniers heeft haar eerste 22 vruchten afgeworpen, de conferentie contact was een groot succes en in de breedbandproeven zijn steden hard bezig met fiber-to the home. Verder in deze nieuwsbrief een boekbespreking over 'The future of ideas' van Lessig, veel hoge cijfers in de KL-index en de laatste column van Henk Akkermans. Heel actueel deze keer, met een pleidooi voor zachtmoedigheid. Veel leesplezier, De Redactie __________________

1. KL-nieuws FF contact :-) ICT voor kinderen en jongeren met een chronische ziekte of aandoening Hans Wiegel (voorzitter van de Zorgverzekeraars Nederland) ontving op donderdag 6 februari de publicatie " contact :-), ICT voor kinderen jongeren met een chronische ziekte of aandoening" uit handen van Kim Wijnen (eerste deelnemer Digibeter), Yvon Jaspers (Klokhuis) en Gerlach Cerfontaine (President Schiphol Group). Tijdens de gelijknamige manifestatie werd een film vertoond waarin kinderen en jongeren met chronische aandoeningen lieten zien hoe belangrijk ICT voor hen is. In de film wordt aandacht besteed aan zeven projecten die ICT inzetten om het leven van chronisch zieke kinderen kwalitatief te verbeteren, samen vormen zij het netwerk contact :-) . Hans Wiegel was onder de indruk: 'We gaan langs in Den Haag om de film te laten zien en de noodzaak van ICT-voorzieningen onder de aandacht te brengen van de nieuwe ministers van Volksgezondheid en Onderwijs'. In het slotdebat gaf Joop Wijn (staatssecretaris voor Economische Zaken) aan dat ook EZ de verantwoordelijkheid voor ICT voor kinderen met een chronische ziekte op zich moet nemen. Roger van Boxtel (voorzitter Menzis Zorgverzekeringen) stelde 15.000 euro beschikbaar ict-voorzieningen in partnerinstellingen van Menzis. Met steun van het VSB Fonds ondersteunen KL en de BKB groep komend jaar het netwerk en hun activiteiten. Meer informatie over het netwerk contact :-) , de zeven projecten en de bijbehorende publicaties is te vinden op de website www.contact.nl.

Belgen doen het beter Op dinsdag 25 februari presenteerde de commissie 'Belgen doen het beter' het rapport 'Een kwestie van uitvoering'. De commissie, bestaande uit Arthur Docters van Leeuwen, Wim Deetman, Ivo Opstelten, Roel in 't Veld en Marco Pastors, maakt zich ernstige zorgen over het wanpresteren van de Nederlandse overheid. Het manifest werd uitgereikt aan de vice-president van de Raad van State, Herman Tjeenk-Willink, staatssecretaris Mark Rutte (SZW) en Tweede Kamerleden Martijn van Dam, Jos Hessels en Joost Eerdmans. KL was samen met Zenc en United Knowledge één van de organisaties die de commissie hebben ondersteund. Je kunt het manifest downloaden of bestellen door 12,50 over te maken op Girorekening 9433039 ten name van Zenc te Den Haag, onder vermelding van uw naam en adres. Het manifest wordt dan zo spoedig mogelijk toe gestuurd.

De formatie KL heeft de formateurs een brief gestuurd om actief werk te maken van de positie van Nederland als Kennisland. Dat vergt excellent onderwijs en onderzoek, ondernemerschap aan hogescholen en universiteiten,

1 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : maart


innovatie in het bestaande bedrijfsleven en breedbandinternet in elk huis. KL vraagt de informateurs om als ambitie in het regeerakkoord op te nemen dat Nederland over tien jaar op al deze punten tot de topdrie van Europa behoort, volgens de criteria van de Lissabon-agenda. Lees de brief en notitie om te zien wat de nieuwe regering voor stappen moet ondernemen om Nederland weer terug te brengen naar de top.

KL zoekt stagiaires Bij Kennisland is in 2003 plek voor studenten die een (afstudeer)stage willen doen voor 2 of 3 dagen per week. Je werkt mee aan projecten van KL en je krijgt de ruimte om met je eigen project aan de slag te gaan. Steekwoorden zijn in de breedste zin van het woord: kennis-economie, ICT, innovatie, netwerk en samenleving. Waar we vooral naar zoeken zijn studenten die enthousiast zijn over wat ze willen doen, zelfstandig kunnen werken, niet terugschrikken van nieuwe ideeën en die zelf ook hebben. Kijk eens rond op onze website naar wat je interessant lijkt, maar kom vooral ook met eigen ideeën over wat je zou willen doen. We hebben een heerlijk kantoor vlakbij het Vondelpark in Amsterdam. KL is en blijft een kleine club, dus het moet klikken. Voor meer info of het indienen van je stageverzoek (met cv): Marie-Louise Magré

2. Digitale Pioniers ondersteunt 22 maatschappelijke internetprojecten Eind 2002 zijn we gestart met de Digitale Pioniers, een stimuleringsregeling om kleinschalige maatschappelijke internetinitiatieven te ondersteunen. KL voert deze regeling uit met een subsidie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Voor de eerste ronde van Digitale Pioniers zijn we totaal overdonderd door het aantal projecten dat zich heeft aangemeld. Van de 101 projectvoorstellen zijn er uiteindelijk 22 projecten geselecteerd. Tot de gekozen projecten behoort onder meer "Baas in Rotterdam", dat burgers via een simulatiespel laat meedenken over renovatieplannen in hun wijk. Het project "Ook jij kan meebeslissen" richt zich op voorlichting over de politiek voor verstandelijk gehandicapten en "Holy" realiseert een multimediale snoepmachine voor de publieke ruimte. De eerste ronde van de regeling had als thema "Samen Leven". Uit de aanvragen kwam naar voren dat kleine organisaties een grote bijdrage leveren aan innovatie binnen het publieke domein op internet. Alle 22 projecten zijn te vinden op de website www.digitalepioniers.nl. Vanaf vandaag is de tweede ronde geopend met als thema "Identiteit". Meer informatie over het thema kun je vinden op de website.

__________________

3. Breedbandproeven op dreef Acht Breedbandproef steden werken nu bijna een half jaar aan businessmodellen om te zien of zij breedband in hun gemeente kunnen aanleggen. In opdracht van het ministerie van Economische Zaken stimuleert Nederland Kennisland de kennisverspreiding en kennisdiussie tussen de breedbandproef steden. KL was afgelopen maand in op bezoek in Almere, Appingedam, Den Haag, Deventer, Groningen,Leeuwarden, Nijmegen en Utrecht. De steden hebben ondertussen niet stil gezeten, een update uit een paar steden: In Leeuwarden is men begonnen met graven van een deel van de stadsring. Instellingen als ziekenhuizen en hogescholen worden daarop aangesloten. Leeuwarden laat een nieuwe geluid in Nederland horen: eerst glas, daarna praten we over het gewenste aanbod. Appingedam staat voor het uur van de waarheid. De plannen liggen klaar, zijn zelfs al zeer gedetailleerd. Het businessmodel moest wel opnieuw worden bekeken toen KPN ADSL aan ging bieden in Appingedam. Het is nu nog wachten op de investeerders. In Utrecht tenslotte zijn de bewoners van Lombox tot de conclusie gekomen dat er nog te weinig interesse is om op rendabele wijze breedband aan te leggen. Zij bekijken nu of er wel voldoende vraag is naar Wifi waardoor er toch hogere snelheden in de wijk te krijgen zijn. Wil je weten hoe de breedbandproeven in de andere steden verlopen? Kijk dan op de site www.breedbandproeven.nl en abonneer je op de breedbandproeven nieuwsbrief. __________________

4. Agenda 26 maart - Tilburg : 'Sustainable Ties in the Information Society' De universiteit van Tilburg viert haar 75-jarige bestaan met verschillende evenementen die de betrokkenheid met de internationale gemeenschap moeten benadrukken. Naast een eredoctoraat voor de secrataris-generaal van de VN, Kofi Anan, zal de universiteit 3 dagen lang een internationale conferentie huisvesten. De conferentie zal onder meer behandelen hoe de

2 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : maart


informatie en communicatietechnologie onze huidige "global village" aan het vormen is en hoe de samenleving zal veranderen in de komende decennia. Zie ook het volledige programma

27 maart - AXIS Projectenparade Op de Axisprojectenparade kun je kennismaken met initiatieven en projecten op het gebied van beta/techniek, van basisonderwijs tot en met universiteit. Er zijn vertegenwoordigers van zowel het bedrijfsleven, onderwijs en overheid. Tijdens de lunch zal Frans Nauta in debat gaan met onder meer Maria van der Hoeven, Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Meer informatie vind je op de website. 24 april - Bijeenkomst "Toekomst van de trapvelden" Op donderdag 24 april organiseren KL en SQM een bijeenkomst voor gemeentelijke coordinatoren van de digitale trapvelden om gezamenlijk na te denken over de toekomst. Daar worden ook twee publicaties gepresenteerd over de digitale kloof in Nederland en over de trapvelden. Meer informatie: Michiel de Lange.

12 juni - Manifestatie ICT & Samenleving. Passengers Terminal, Amsterdam. Meer informatie staat hieronder in deze nieuwsbrief. __________________

5. Manifestatie ICT & Samenleving Op donderdag 12 juni zal in de Passengers Terminal Amsterdam de manifestatie ICT & Samenleving plaatsvinden. Tijdens deze dag presenteren tal van maatschappelijke ICT-projecten zich die de afgelopen jaren met steun van de overheid zijn opgezet. Dit zijn onder meer de Digitale Trapvelden, Digitale Broedplaatsen, Digitale Pioniers en de projecten van het Fonds Technologie & Samenleving. Zij laten zien wat ze hebben bereikt en wisselen kennis en ervaringen met elkaar uit. Ook zijn er workshops, debatten en interviews over aspecten van ICT & Samenleving en de rol van de (lokale) overheid. En vinden er speciale sessies plaats waarin bestuurders, beleidsmakers, onderzoekers en professionals uit de praktijk elkaar kunnen ontmoeten. Kortom, een inspirerende dag voor iedereen die zich bezighoudt met ICT en samenleving. De manifestatie wordt georganiseerd door Nederland Kennisland, SQM, SENTER, Netwerk Digitale Trapvelden, Digitale Pioniers, X-S2, NWO-MES en de Gemeente Amsterdam. __________________

6. Boek van de maand : The Future of Ideas, Lawrence Lessig leesbaarheid ++++ theoretische relevantie +++++ praktische bruikbaarheid +++ Een eind van een innovatieve tijd is in zicht en dat komt doordat we niet door hebben dat juridisch doorgevoerde veranderingen de fundamenten van het internet aantasten. Lawrence Lessig (Stanford Law School) heeft niet de meest vrolijke toekomstvisie waar het gaat om innovatie en internet. Lessig beargumenteert dat de combinatie van gemeenschappelijkheid van het Net (het is van niemand en kan niet door één partij worden gecontroleerd) en de architectuur maakt dat het de plek is voor innovaties en creativiteit. Beide principes worden nu aangetast door veranderingen in wetgeving en door interpretaties van patenten copyrightwetten. The Future of Ideas (uitgegeven door Vintage Books, New York) is een boeiend boek waarin Lessig op een heldere en bijzonder toegankelijke manier uitlegt hoe internet, de architectuur ervan en de innovatie-spurt samenhangen en op welke wijze virtuele poortwachters de toegang tot het Net gaan beheersen om de eigen copyrights, patenten en software te beschermen. Lessig ziet dit als een zorgelijke ontwikkeling die alleen kan worden gestopt door politieke en juridische keuzen voor innovatie en creativiteit. Hij gelooft echter niet dat deze keuzen worden gemaakt, simpelweg omdat we niet doorhebben hoe bijzonder de basisprincipes van het Net zijn. En wij moeten hem op basis van dit boek en de actualiteit voorlopig gelijk geven. Dit boek is een aanrader voor iedereen die wil weten wat er speelt rondom intellectueel eigendom. Deze recensie en vele anderen kun je ook vinden in de KL boekenclub. __________________

7. KL-index Betuweroute jarenlang verliesgevend Kl-index: 1 Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft toegegeven dat de Betuwelijn verliesgevend is. Volgens een zogenoemde rentabiliteitsstudie moet er uit belastingen jaarlijks 15 tot 25 miljoen euro bij, om de goederenlijn tussen de Rotterdamse haven en het Duitse Roergebied te kunnen onderhouden. De aanlegkosten zijn opgelopen tot 4,5 miljard euro; drie keer zoveel als begin jaren negentig was becijferd. Een afgang

3 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : maart


voor Nederland en het poldermodel. De onlangs gepresenteerde plannen om van de hele Betuwelijn dan maar een pretpark te maken lijken ons nog de minst slechte optie om nog iets te doen met de weggegooide miljarden.

Regeerakkoord moet in teken staan van kenniseconomie Kl-index: 8 VNO-NCW, KNAW, NWO, TNO en VSNU bepleiten dat de ministerpresident het voortouw neemt in het tot stand brengen van een kennisstrategie. Hij moet een regiegroep leiden op ministerniveau, bijgestaan door een commissie van topmensen uit overheid, bedrijfsleven en wetenschap. Zo kan snel, via een gezamenlijke inzet op een aantal terreinen, de kennis- en innovatieketen in Nederland worden verbeterd. Waar hebben we dat eerder gehoord?

Ik draai een kleine draadloze revolutie af … KL-index: 9 Het zal niemand ontgaan zijn de afgelopen maanden dat draadloos internet "booming" is in Nederland. De sterk gedaalde prijzen van de antennes en de kaarten maken het mogelijk dat je al voor een paar honderd euro thuis of op je werk draadloos kan internetten. Op steeds meer plekken in Nederland worden grootschalige stedelijke netwerken uitgerold waar je voor een vast bedrag per maand van gebruik kunt maken. Je kunt ook binnenkort met een gerust hart naar het platteland verhuizen om te gaan thuis werken. Misschien is de stad verlaten sowiezo een goed idee, want het blijkt voor KPN de komende jaren niet rendabel om xDSL aan te bieden in nieuwbouwwijken als het Amsterdamse IJburg. Verontruste bewoners hebben zich inmiddels verenigd in een actiecomité en doen nu zelf proeven met WIFI. KL verwacht het komende jaar nog veel meer nieuws rondom draadloos internet, houdt deze nieuwsbrief dus in de gaten.

Negen nieuwe projecten van start bij de Digitale Universiteit. KL-index: 9 Tien Nederlandse hogescholen en universiteiten hebben de koppen bij elkaar gestoken om nóg beter digitaal onderwijs te verzorgen. Inmmiddels zijn weer negen nieuwe projecten van start gegaan. De deelnemers aan de Digitale Universiteit ontwikkelen digitaal lesmateriaal, digitale diensten en vergaren kennis hierover. Lees er hier meer over.

Technisch Wetenschappelijk Attachés online KL-index: 9 Het ministerie van Economische Zaken heeft in de Verenigde Staten, Japan, Duitsland, Frankrijk, Singapore en Italië Technisch Wetenschappelijk Attachés (TWA's) gestationeerd die informatie over technologie en technologiebeleid verzamelen voor Nederlandse bedrijven, kennisinstellingen, universiteiten en overheid. De belangrijkste diensten van het TWA-Netwerk zijn het (op verzoek) informeren van Nederlandse bedrijven en instellingen over deze technologische ontwikkelingen en het leggen van internationale contacten. Wie ze zijn en wat ze tegenkomen is nu ook online te bezichtigen. __________________

8. Onder de streep Leraar Wannabe Show Ook zoveel commentaar op de leraar van nu? Probeer zelf online het vak eens uit bij de Leraar Wannabe Show. Je hebt een lesuur de tijd om ze zoveel mogelijk te leren en te motiveren. Giechelende meisjes, spontane opmerkingen en hardwerkende leerlingen; in dit spel kom je ze allemaal tegen.

Geachte formateur Spannende weken liggen voor ons nu de formatieperiode is aangebroken. Welke partijen zullen de komende vier jaar het land besturen, en vooral: welke beleidsterreinen zullen prioriteit genieten van het nieuwe kabinet? Lees hier verschillende brieven en adviezen aan de formateurs.

Jaap van Till formuleert nieuwe ICT-indicatoren Altijd al willen weten wat het aantal Nauta of de Prins Willem Alexander index in jouw buurt is? Jaap van Till (Stratix) heeft enkele nieuwe ICT-indicatoren op een rijtje gezet om de aankomende regering een houvast te bieden. Je vindt ze hier alvast allemaal op een rijtje.

DSL-tv komt van de grond Als je echt "onafhankelijk" nieuws wil volgen dan laat je komende maand je televisie voor wat het is en stem je online af op Iraqi TV bij een proef van DSL-TV en Xs4all. Het NOB is in maart gestart met DelayTV, waar streams van www.omroep.nl in DVD-kwaliteit (MPEG2 gecodeerd) zijn te bezichtigen (daar is wel een >2 Mb verbinding voor nodig).

Kenniseconomie in de praktijk: De ornicopter

4 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : maart


Er is geen wendbaarder vliegmachine dan een helikopter. Maar de staartrotor is nog steeds een onveilig, energieverslindend en lawaaiig onding. Door de grote rotorbladen te laten klappen als de vleugels van een vogel, denken Delftse vliegtuigbouwkundigen de staartrotor overboord te kunnen gooien. Nog méér bewegingsvrijheid door te klapwieken als een vogel. Lees meer over hun nieuwe geesteskind bij de TU Delft.

DYSKE- The Brand Dyke Suematsu is de creative director van het reclamebureau KSK-studios. Laat je verrassen door deze verstilde website vol essays en fotografie over kunst, vrijheid en aziatische identiteit. Met onder meer een test of je in staat bent Japanners van Koreanen en Chinezen te onderscheiden.

Nederland in vogelvlucht Nederland is het eerste land dat in zijn geheel digitaal te bezichtigen is via het web. Met terradesk kun je als een vogel over Nederland vliegen en inzoomen waar je wil. Voor de cartofielen onder ons is er nog meer goed nieuws: Per 1 maart kunnen universiteiten en hogescholen tegen sterk gereduceerd tarief gebruikmaken van de digitale basiskaart van Nederland, schaal 1:10.000. NWO heeft hierover een overeenkomst gesloten met de Topografische Dienst Nederland waardoor de kaart een stuk goedkoper is geworden. __________________

9. Column Henk Akkermans Blessed are the meek Norbert Elias [1] is één van mijn intellectuele helden. Een zachtmoedige held, wel te verstaan. Zachtmoedig, maar niet naïef. Daarover gaat deze column, over zachtmoedigheid, en over dat de zachtmoedigen de toekomst hebben, zeker in de kenniseconomie. Zowel Elias' leven als werken laten zien dat zachtmoedigheid loont. Elias was een uit Nazi-Duitsland gevluchte jood, die in nagenoeg volstrekte anonimiteit een rustig bestaan leidde aan een Britse universiteit, tot in de jaren zeventig de Engelse vertalingen uitkwamen van de boeken die hij nog voor de oorlog in het Duits had geschreven. Na zijn zeventigste was Elias ineens werldberoemd. "De aanhouder wint" zou een alternatieve titel voor dit stukje kunnen zijn geweest, ware het niet dat weinig in Elias doen en schrijven suggereert dat "winnen", of "roem" echt belangrijk voor hem was. Elias heeft veel geschreven dat zeer de moeite waard is maar zijn bekendste bijdrage aan de sociologie betreft toch wel zijn theorie over de ontwikkeling van de beschaving. In zijn geboorteland had Elias van nabij mee kunnen maken dat mensen die kort tevoren nog heel beschaafd en vredelievend leken plots zich collectief konden gedragen als wilde beesten. Waren ze nou van te voren ook niet beschaafd van binnen, was beschaving zomaar een dun glazuurlaagje of was er iets anders aan de hand? Het pleit voor Elias' zachtmoedige natuur dat hij afstand nam van deze gruwelen en objectief probeerde te analyseren wat er aan de hand was. In het geval van Elias is het echt ondoenlijk om zijn hele theorie in één-twee zinnen samen te vatten, dus leest u vooral een bloemlezing van zijn werk [1]. Relevant hier is het om te noemen dat volgens Elias wij mensen in de loop van onze geschiedenis steeds meer gedwongen worden door onze omgeving om onze emoties in te houden, ze niet de vrije loop te laten. Dat zijn onze positieve emoties van blijdschap, liefde of lust, maar ook onze negatieve emoties van aggressie, wrok en haat. Als die binnengehouden worden dan scheelt dat een heleboel geweld in de wereld. Elias was echter ook niet naïef en zag heel goed de schaduwzijden van deze ontwikkeling. Mensen worden zo "pratende standbeelden", waar alle emoties binnenskamers gehouden worden. Mensen die goed hun emoties kunnen beheersen doen het steeds beter in onze samenleving, dus nog beter in de toekomst, in de kennissamenleving. Elias staat niet alleen in dit denken. Diverse van de schrijvers die eerder in deze stukjes de revue gepasseerd zijn hanteren eenzelfde redenering: het wordt in de onze samenleving steeds handiger en verstandiger om gewelddadigheid achterwege te laten, om zachtmoedig te zijn. Zo stelt historicus Francis Fukuyama dat samenlevingen waar veel onderling vertrouwen is het economisch beter doen dan samenlevingen waar weinig vertrouwen en solidatiteit is [2]. Geo Mulgan betoogt iets vergelijkbaars in zijn boek Connexity [3]. Robert Axelrod toonde het al eerder aan op micro-niveau: elkaar onderling vertrouwen levert meer op dat elkaar een loer draaien, al moet je bij dit onderling vertrouwen niet naïef zijn: wie jou een streek levert moet je de volgende keer zeker terug pakken, "tit-for-tat "[4].

5 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : maart


Ook in de management-wereld is zachtmoedigheid bezig aan een come-back, al hoor ik haar nog weinig genoemd worden in het normen&waarden debat in deze sector. Maar neem nu Jerey Pfeer, gerespecteerd prof aan Stanford University, die als lid van het Amerikaanse business establishement toch maar durft te stellen dat "putting people first" beter is voor "profits" dan hard, macho-achtig snoeien [5]. Elias glimlacht vanuit zijn zaligheid, lijkt me. En defensie, hoe zit het daarmee, aan de vooravond van de komende Golfoorlog? Ik vrees voor diegenen die graag denken in eenvoudige sjablonen van goed en kwaad dat de theorie van de niet-naïeve zachtmoedigheid hier flink wat waardering weet op te brengen voor George W. En dan niet alleen vanuit de tit-for-tat gedachte van Axelrod ("Saddam heeft ons vaak genoeg voor de gek gehouden"), maar ook omdat er bij die toenemende inperking van negatieve emoties een soort "Globocop", zoals Joshua Epstein hem noemt, hard nodig is [6]. Dat zouden natuurlijk VN in plaats van US-troepen moeten zijn, ik geef het toe. Epstein geeft zelf ook aan dat Globocop "has overtones of world government and may be seen as entailing an intolerable sacrifice in national sovereignity". Wat is beter dan Globocop, volgens Epstein? Dat alle landen een beetje (ja echt, het hoeft maar een klein beetje) zachtmoedigheid, of altruïsme, over hebben voor benadeelde burgers in stoute staten en gezamenlijk optreden om onbeschaafde regeringen een duidelijk halt toe te roepen. Dat, zo suggereren Epstein's modelmatige analyses, leidt tot "nonlinear dynamics of hope". Laten we hopen dat het snel die kant op gaat. Henk Akkermans Voor reacties: [email protected] [email protected]

Literatuurverwijzingen [1] Elias, N. (1998) On civilization, power and knowledge. University of Chicago Press, Chicago. [2] Fukuyama, F. (1995) Trust. The social virtues and the creation of prosperity. Free Press, New York. [3] Mulgan, G. (1998) Connexity: How to live in a connected world, Vintage [4] Axelrod, R. (1984) The evolution of cooperation, Princeton University Press, Princeton. [5] Pfeer, J. (1998) The human equation. Building profits by putting people first. Harvard Business School Press, Boston. [6] Epstein, J. M. (1997) Nonlineair dynamics, mathematical biology and social science. Santa Fe Institute Studies in the Sciences of Complexity Volume IV, Addison-Wesley, Reading MA.

Redactie Geert Wissink, Frans Nauta, Marieke Rietbergen Nederland Kennisland t: +31 (20) 7720120 f: +31 (20) 8707024 u: http://www.kennisland.nl/ e: [email protected]

Colofon Via de nieuwsbrief houden we je op de hoogte van wat er in en om kennisland gebeurt. Verspreid deze nieuwsbrief gerust verder. Je kunt je ook direct opgeven door een e-mail te sturen naar [email protected] o.v.v Nieuwsbrief. Dat geldt ook voor adreswijzigingen of als je de nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen. Wij zullen nooit uw mail-adres met derden delen.

6 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : april






gaat opleveren, moeten we nog even afwachten. Als ze teksten nodig hebben, dan mogen de heren informateurs gerust onze notitie gebruiken. Bij Kennisland gaan we in ieder geval gewoon hard door met werken aan een sterke kenniseconomie. In deze nieuwsbrief is daar weer alles over te lezen. Zo hebben we de eerste fase afgerond van de maatschappelijke breedbanddiensten. Verder zijn de trapvelden met hun toekomst bezig en heb je nog drie dagen om een project in te dienen voor de tweede ronde van de Digitale Pioniers. Iedereen die iets in Nederland doet met ICT voor en door de samenleving zien we graag tegemoet op de conferentie "In de buurt van ICT" op 12 juni in Amsterdam. Maar eerst Koninginnedag: op naar de rommelmarkt en de oranjebitter. Wij zijn te herkennen aan die zwarte t-shirts met dat oranje logo.

Over KL

Contact

>

kabinet staat de kenniseconomie weer volop in de schijnwerpers. Wat dat

Veel leesplezier,

Blog

>

zoek

Nu D66 vandaag is toegetreden tot de onderhandelingen voor een nieuw

Agenda Mensen


De Redactie

1. KL-nieuws Virtueel Inburgeringsloket plaatst eerste 5 zuilen Het is zover. Vorige week zijn de eerste 5 multimediale internetzuilen van het Virtuele Inburgeringsloket geplaatst in Amsterdam. Het Virtueel Inburgeringsloket was in 2001 een KL-project en toen alleen nog maar een idee. Dat idee is nu realiteit. Nieuwkomers kunnen in het Engels, Arabische, Turks en Nederlands luisteren, lezen en kijken naar tal van items over Nederland en Nederlandse gemeenten. Bijzondere aandacht gaat uit naar het verkrijgen van werk. De informatie wordt gepresenteerd in een mix van korte films, animatie, foto's, databases, kaarten en korte, eenvoudige tekstblokken. In Den Haag worden deze zomer nog eens 10 zuilen geplaatst. Ook via de gemeentelijke website en via een CD-rom kunnen vluchtelingen, immigranten en nieuwkomers de basisinformatie over Nederland verkrijgen. Rotterdam, Tilburg, Nijmegen, Eindhoven en Utrecht volgen wellicht later. In ieder geval onze felicitaties voor Jan Vos en zijn mensen. Je kunt hier meer lezen over het Virtuele Inburgeringsloket in de praktijk.

contact :-) vernieuwd online Na het succes van de drukbezochte conferentie op 6 februari zijn de projecten weer hard aan de slag. De eerste netwerkbijeenkomst is inmiddels achter de rug, en contact :-) heeft nu ook een nieuwe website. Hier kun je onder meer zien welke activiteiten de projecten ontplooien om met ICT chronische zieke kinderen en jongeren te helpen. Ook vind je hier de publicaties van contact :-), waaronder het nieuwe "Internet voor Kinderen in de Zorg". Deze inventarisatie, een samenwerking van KL en Sterrekind, is een eerste poging om in kaart te brengen wat voor internet voorzieningen er in ziekenhuizen en revalidatie instellingen zijn voor patiënten en voor kinderen die langdurig en/of chronisch ziek zijn. We krijgen veel positieve reacties op het project, zie bijvoorbeeld deze column van de Amsterdamse wethouder ICT Mark van der Horst bij www.binnenlandsbestuur.nl. De komende maanden zul je nog veel van dit project horen! Geheugen van Oost Op 6 mei gaat de website Het Geheugen van Nederland live. Op www.geheugenvannederland.nl kunnen nu al de eerste collecties bezocht worden en staan ook de eerste onderwijstoepassingen voor het voortgezet onderwijs online. Leuk en leerzaam. Het Geheugen is een sectoroverschrijdend digitaliseringsproject, waarin het ontwikkelen van toepassingen voor het onderwijs een belangrijke rol speelt. Voor Het Geheugen worden zestien onderwijsapplicaties gemaakt die aansluiten bij collecties zoals de Spoorwegstaking van 1903 of de schilderijen van Het Mauritshuis. De eerste fase van het project loopt tot eind 2003. De digitale

1 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : april


collecties worden gratis beschikbaar gesteld. Het Geheugen is een project van de Koninklijke Bibliotheek en op de KL-jaarvergadering gekozen als één van de KL-projecten.

1e fase van 't Surflocaal afgerond Internet kan voor mensen met een handicap een zeer goed hulpmiddel zijn. Om de toegankelijkheid van internet te vergroten, zouden ook de internetcursussen toegankelijker gemaakt moeten worden. Het project 't Surflocaal wil daar een bijdrage aan leveren. KL heeft samen met het iRv, het Kenniscentrum voor Revalidatie en Handicap, in de eerste fase van het project een quickscan uitgevoerd om alle internetcursussen in Nederland in kaart te brengen. Daarbij is vooral gekeken naar cursussen van bibliotheken, trapvelden, de ROC's (Digitaal Rijbewijs) en de Volksuniversiteiten. De nadruk lag op het soort cursus en het materiaal dat zij gebruiken. Het IRv wil op basis van deze inventarisatie een module ontwikkelen waardoor mensen met een functiebeperking kunnen meedraaien met reguliere internetcursussen. Vlak voor en vlak na de zomervakantie zal deze module in een paar trapvelden getest worden. Aan het eind van dit jaar moet de module klaar zijn voor verspreiding. Meer informatie over dit project kun je krijgen bij Michiel de Lange.

2. Maatschappelijke breedbanddiensten In Nederland breedbandland wachten de verschillende spelers vooral op elkaar: geen diensten zonder infrastructuur, geen infrastructuur zonder diensten. Ondertussen heeft ruim 1 miljoen huishoudens breedbandinternet via de kabel of ADSL en ontbreekt het aan diensten, anders dan email en browsen. Vandaar het project Maatschappelijke Breedbanddiensten dat KL met steun van KPN heeft opgezet. In dit project gaan we diensten ontwikkelen waar de maatschappij beter van wordt en die mogelijk worden als we allemaal breedband hebben. De eerste fase bestond uit het generen van ideeën voor breedbanddiensten door mensen uit de praktijk: docenten, agenten, artsen en opbouwwerkers etc. Uit de meer dan duizend ideeën zijn 17 levensvatbare diensten geselecteerd. Bijvoorbeeld de dienst "Kraamzorg Online", waarbij jonge moeders 24 uur per dag kunnen beschikken over kraamzorg. Of "I want your job", een digitale studie- en beroepskeuzegids wat kinderen laat dromen over hun toekomst en aankomende studenten en schoolverlaters helpt bij hun studiekeuze. Je vindt hier alle gevonden diensten. In de tweede fase willen we van deze 17 plannen er minstens 8 tot business cases uitwerken en gaan ontwikkelen. Op dit moment zoeken we daar steun voor. We houden je op de hoogte van de vorderingen.

3. Identiteit : Thema tweede ronde Digitale Pioniers Voelen we ons Nederlander of Europeaan, skater of anti globalist, gelovig of niet gelovig? Iedereen geeft inhoud aan zijn of haar identiteit. Ontwikkelingen op het gebied van mobiliteit, globalisering, communicatie en vooral internet veranderen de manier waarop we omgaan met identiteit. Op het internet ontstaan nieuwe sociale formaties rond kern-identiteiten als sekse, religie, afkomst en levensstijl. Het internet biedt daarbij toegang tot nieuwe vormen van actie, interactie en relatievorming waarmee mensen hun identiteit verder vorm geven. In de tweede ronde van Digitale Pioniers richtten we ons daarom op internetinitiatieven binnen het thema

Identiteit. In wat je wilt doen, kan veel variatie zitten. Wil je mensen op een vernieuwende manier informeren of juist samenbrengen, een debat voeren of een campagne opzetten, het kan allemaal. De Digitale Pioniers zijn op zoek naar innovatieve ideeën van kleine organisaties die een bijdrage leveren aan de publieke meningsvorming en informatievoorziening op internet over het thema Identiteit. Op de website van Digitale Pioniers vind je meer informatie over het indienen van een projectvoorstel, een online aanvraagformulier en de leidraad. Je kunt tot en met vrijdag 2 mei a.s. nog een voorstel indienen. Voor de tweede ronde is in totaal 200.000 beschikbaar voor zo'n 10 projecten. De Stimuleringsregeling Digitale Pioniers is ontwikkeld voor kleinschalige bovenlokale internetinitiatieven die het bestaande informatieaanbod op internet kunnen verrijken. De regeling is erop gericht de kwaliteit van publieke informatie en meningsvorming op internet te bevorderen.

4. Toekomst van de Trapvelden Op 24 april jl. vond in Utrecht een seminar plaats over de toekomst van de trapvelden. Zo'n 45 mensen, vooral beleidsmedewerkers van gemeenten waar trapvelden nu actief zijn, kwamen bijeen om samen na te denken hoe een vervolg te geven aan de trapvelden. Het project loopt immers op 1 januari 2004 ocieel ten einde. Op de bijeenkomst werd een studie

2 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : april


gepresenteerd van prof. dr. Jan van Dijk (Univ. Twente) naar de digitale kloof in Nederland. Zijn conclusie was dat de digitale kloof dieper wordt. Wat betreft bezit van computers is de kloof weliswaar iets kleiner geworden, maar op het gebied van vaardigheden en gebruik is deze nog steeds groot (en is deze zelfs gegroeid). Tevens was er een presentatie van de publicatie 'Toekomst van de Trapvelden' waarin een overzicht wordt gegeven van de ontwikkeling van de trapvelden in heel Nederland. Daarna werd in workshops gediscussieerd over hoe verschillende steden een vervolg geven aan het project. Hier bleek dat de meeste steden wel door willen maar nog zoekende zijn hoe dat te doen, terwijl ongeveer 20% van de aanwezige steden al zeker kon aangeven dat men doorging. Slechts één stad zei dat men zou stoppen. De bijeenkomst werd georganiseerd door het Netwerk Digitale Trapvelden, dat bij KL is ondergebracht, en SQM. Beide publicaties zijn te downloaden van www.sqm.nl (onder publicaties). De discussie over de toekomst van de trapvelden wordt voortgezet. Meer informatie is te krijgen bij Joeri van den Steenhoven.

5. Manifestatie "In de buurt van ICT"

Op donderdag 12 juni zal in de Passengers Terminal Amsterdam de manifestatie "In de buurt van ICT" plaatsvinden over ICT en samenleving. Overal in Nederland wordt ICT ingezet om een bijdrage te leveren aan sociale kwaliteit. Of het nu gaat om welzijn, onderwijs, participatie, veiligheid of integratie: de rijkdom aan projecten en initiatieven is even groot als de mogelijkheden van ICT. En nog steeds worden er nieuwe initiatieven opgestart. Hoogste tijd voor een tussenstand. De hele dag door zullen er workshops, lezingen, interviews en discussies plaatsvinden over ICT en samenleving. Zo zal Kennisland een workshop geven over maatschappelijke breedbanddiensten en ICT advies op maat verzorgen. De Digitale Trapvelden gaan debatteren over de toekomst van de Trapvelden en rond de tafel gaan zitten met gebruikers, beleidsmakers en onderzoekers. De Digitale Pioniers presenteren de projecten uit de tweede ronde en de Stedenlink-steden gaan in gesprek met burgers over de elektronische dienstverlening. Verder onderwerpen: Sociale cohesie door ICT, buurtwebsites, E-MKB, Open Source en lokale overheid, ICT, Digitale Broedplaatsen, workshop Kennisinstituten en nog veel meer. Een inspirerende dag voor iedereen die zich bezighoudt met ICT en samenleving. De manifestatie wordt georganiseerd door SQM, Nederland Kennisland, Stedenlink, SENTER, Netwerk Digitale Trapvelden, Digitale Pioniers, X-S2, NWO-MES en de Gemeente Amsterdam. De toegang is gratis. Je kunt je nu aanmelden om een ociële uitnodiging te ontvangen. Geef je naam, organisatie, postadres en e-mail door aan [email protected]. Als je betrokken bent bij een project (bv. trapveld of broedplaats), graag dit ook vermelden. Op de website www.indebuurtvanict.nl vind je het actuele programma.

6. Agenda 12 mei - Gigaport Congres De afgelopen vier jaar heeft GigaPort in samenwerking met het wetenschappelijk en hoger onderwijs en met het bedrijfsleven een groot aantal breedbandprojecten gerealiseerd. Op deze dag presenteert GigaPort een bloemlezing uit de gerealiseerde projecten en onderzoeksresultaten. Ook zal er worden ingegaan op het belang van de toepassingen voor onderwijs, samenleving, veiligheid en meer. Kijk bij www.gigaport.nl voor het volledige programma. 14 mei - Symposium 'Openheid duurt het langst' Het symposium behandelt het belang van open standaarden en open source software voor de overheid. Tijdens het symposium wordt onder andere de eerste versie van een catalogus van open standaarden gepresenteerd. Meer informatie

22 mei - Landelijke bijeenkomst coördinatoren Digitale Trapvelden In Hengelo hebben ze naast de trapvelden een aparte Computerwerkplaats om de arbeidsmarktpositie van de deelnemers te verbeteren. Het doel van de bijeenkomst is de deelnemers concrete ideeën mee te geven voor de oprichting van een computerwerkplaats in de eigen gemeente. Meer informatie is te verkrijgen bij Verone Schriemer, 074 245 9604 of [email protected].

12 juni - Manifestatie In de buurt van ICT. KL is één van de organisatoren. Zie het item hierboven voor meer informatie.

3 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : april


13 september - Dag van de Kenniseconomie Noteer vast in je agenda: Op 13 september organiseert KL samen met De Baak, managementcentrum VNO-NCW en Scienceguide de Dag van de Kenniseconomie. Meer informatie volgt later. 11 november - Het rad van vernieuwing Het Programmabureau Innovatie en Kwaliteit Publieke Sector organiseert op 11 november een conferentie die in het teken staat van innovatie en kwaliteitsverbetering in de publieke sector. Het is nu nog mogelijk om praktijkvoorbeelden aan te dragen.

7. Boek van de maand : Global City Regions, editor Allen J. Scott leesbaarheid ++++theoretische relevantie +++ praktische bruikbaarheid +++ Voor iedereen die zich bezig houdt met aspecten van internationalisering en globalisering, en daar ook de achterliggende mechanismen van wil begrijpen, is het boek 'Global City-Regions' een echte aanrader. Het boek is een indrukwekkende verzameling papers van klinkende namen waaronder Kenichi Ohmae, James Wolfensohn, Saskia Sassen en Michael Porter, bijeengebracht door Allen Scott. Het boek bevat mooie beschouwingen over uiteenlopende onderwerpen als (inmiddels zeer actueel geworden) de conflicterende 'moderne' en islamitische identiteiten en burgerschapsopvattingen in Istanbul, de niches van immigrantengroepen in stedelijke agglomeraties, patronen van sociale ongelijkheid in deze gebieden, de verschillende visies op deze agglomeraties (als cluster, als knooppunt, als milieu, als symbool), de economische mechanismen, etc. De wereld van de global city-regions vraagt om een nieuw soort governance, eentje waarin publieke, civiele en private organisaties allen de plek krijgen die ze verdienen. Ook het politieke vraagstuk van het burgerschap wordt niet vergeten. Als we Nederland niet beschouwen als een land, maar als de global city-region Randstad (in het boek van Scott ook zo genoemd), wat voor consequenties zouden we daar dan uit trekken? En hebben we in de beleidsontwikkeling al eens bekeken wat de beste beleidsopties zijn die bij deze ontwikkeling van de wereld passen? Welk soort (transnationale) vormen van 'governance' zijn in het hoger onderwijs geschikt? In welke mate beschouwen onze instellingen - anders dan in woorden - zich al als interessante ontmoetingsplaatsen voor culturele en demografische heterogeniteit? Zouden we hier niet wat systematischer aandacht aan moeten schenken? Recensie van: Frans de Vijlder. Meer recensies kun je vinden in de KL boekenclub. Wil je ook een boekrecensie schrijven? Stuur deze dan naar [email protected]. De beste recensies plaatsen we in de nieuwsbrief.

8. KL-index International Open Source Network KL-index: 7 UNPD is groot programma gestart over open source, met veel interessante links naar open source oplossingen voor online leer omgevingen en informatie over standaarden, licenties en wetgeving. Dit International Open Source Network is zich nog aan het uitbouwen, vandaar de 7 op de index. We houden het in de gaten!

Bits of Freedom KL-index: 8 ICT maakt de burger niet alleen maar vrijer. Digitale burgerrechten en privacy worden regelmatig met de voeten geschonden. Bits of Freedom trekt zich deze aanslagen op de persoonlijke levenssfeer aan en voert hier al zo'n drie jaar actie tegen. Bij Kennisland volgen we de activiteiten van Bits of Freedom op de voet en we zijn blij te kunnen melden dat ze nu ook een tweewekelijkse nieuwsbrief kennen. De nieuwsbrief houdt belangstellenden op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van auteursrecht, de balans tussen opsporing en privacy, vrijheid van meningsuiting en spam. Je kunt je hierop abonneren via hun website. Seniorweb helpt ouderen online

KL-index: 8 Voor veel 50-plussers is internet een populair middel om met elkaar in contact te komen. Dat blijkt uit de nog altijd groeiende cijfers van SeniorWeb, dat onlangs het jaarverslag 2002 heeft uitgebracht. Seniorweb zelf speelt daar geen onbelangrijke rol. Voor wie niet groot is gebracht met de computer biedt Seniorweb cursussen die een groot succes zijn in het hele land. In 2002 hebben meer dan 1.500 vrijwilligers aan 60.000

4 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : april


cursisten de beginselen van de computer en internet aangeleerd. De web portal van seniorweb trekt maandelijks meer dan 350.000 bezoekers die de website gebruiken om contact te leggen met leeftijdgenoten, foto's delen en nog veel meer. Een welverdiende 8 in de KL-index!

Oxford University Press zet boeken online KL index: 9 De grootste universitaire uitgeverij ter wereld, gaat een belangrijk deel van zijn wetenschappelijke boeken online ontsluiten. In Oxford Scholarship Online zal aanstaande september begonnen worden met 750 kerntitels in de gebieden Economie en Finance, Politieke Wetenschappen, Filosofie en Theologie. Jaarlijks zou dit worden uitgebouwd met zo'n 200 nieuwe titels. De boeken worden geheel online ontsloten, met specifieke abstracts, sleutelbegrippen per hoofdstuk en links binnen de noten en bibliografie om gericht zoeken en verdieping te bevorderen. En meer goed nieuws uit online kennisland: MIT is een stapje verder met het online zetten van de courses. Er staan nu ook college's in video op en begint er steeds beter uit te zien.

SER Brandbrief KL-Index: 9 De Sociaal-Economische Raad (SER) heeft gisteren een brandbrief aan de informateurs om te investeren in een duurzame kenniseconomie. Dat betekent niet alleen meer geld, maar ook institutionele vernieuwing. Ook de SER heeft Finland ontdekt en pleit ervoor dat het nieuw kabinet een 'Finse aanpak' ontwikkelt. Zo zou de Minister-President een raad moeten voorzitten om de ontwikkeling van de kenniseconomie ter hand te nemen. Zoek zelf de verschillen met de brief van KL die wij naar de vorige informateurs stuurde. Je ziet waarom we hier blij mee zijn.

9. Onder de streep Van Pong naar virtual reality Van 28 mei tot 24 augustus kun je in Faxx, het centrum voor beeldende kunst in Tilburg, terecht voor de tentoonstelling Game On. Hier kun je de ontwikkelingen van het videospel van 1962 tot nu op de voet volgen en meer dan 120 games spelen. Tevens gespot door de KL-trendwatcher: de Arcade Action Player is terug met 86 onvervalste klassiekers uit de jaren '80. Niks geen virtual reality met een 3D Turbo Action grafische kaart, gewoon op en neer met de pijltjes toetsen en zo hard mogelijk schieten met de spatiebalk.

Internetwoordenboeken Jargon, internetbegrippen, afkortingen, kom je er even niet meer uit in de wereld van bits en bytes dan zijn er zat mogelijkheden om online wijzer te worden. Zo kent Nederland het Internet Woordenboek, bij KL sluimert de KL-encyclopedie en de internationale gemeenschap zoekt het op whatis.com. Bijvoorbeeld munging: je emailadres zó schrijven dat het niet gevonden kan worden door spamrobots op een website (info apestaartje kennisland punt Nederland). Hoef je ook niet meer te zoeken naar de @ op het toetsenbord.

Blackberry oorzaak van mislukken formatie? De hele vaderlandse media zat er weer eens faliekant naast. Het was niet het "ontbreken van chemie" dat de formatie tussen PvdA en CDA deed mislukken, maar het veelvuldige gebruik van de Blackberry door het CDA. Dat is althans de mening van Luc Sala, de initiator van de PC-dumpdagen en het nieuwe Nederlandse internet orakel. Volgens Sala leidde het gebruik van de Blackberry meer tot problemen dan tot vooruitgang: "Wat lijkt op afstemming wordt snel tot een kippenhok vol gekakel". Luc Sala mag hier wat kort door de bocht gaan, de toekomst van de Blackberry is ongewis: O2 (voorheen en straks Telfort) overweegt de Blackberry en de XDA geheel uit de handel te halen.

SMS-taal biedt meer In maart van dit jaar haalde een Britse scholiere nog alle kranten omdat ze een opstel begon met de zin: 'My smmr hols wr CWOT. B4, we usd 2go2 NY 2C my bro, his GF & thr 3 :- kds FTF.' In Nederland is de jeugd aan het SMS-dichten geslagen en er kwam bij KL een gedichtje binnen wat je jullie niet willen onthouden: D rGn heeft 2 [] bY mY 2 [] soms K#$%T en soms :-)

Zingeving door kenniswerk In deze nieuwsbrief hebben we het vaak over de randvoorwaarden van een echte kenniseconomie, maar hoe zit het eigenlijk met de kenniswerker zelf? Wat voor zingeving haal je uit je werk, waar laat je je door inspireren? Als je benieuwd bent naar het antwoord op deze vragen dan kun je nu online een onderzoek invullen naar zingeving voor kenniswerk. De antwoorden worden ook gebruikt om het profiel van een kenniswerker aan

5 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : april


te scherpen. Je kunt hier de vragenlijst invullen: www.xs4all.nl/~fhr. De resultaten van het onderzoek zullen in van de volgende nieuwsbrieven worden gepubliceerd.

6 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juni


Agenda Over KL Mensen Blog



KL Nieuwsbrief 3.4 | 02-06-03 Beste Kennislander, Het nieuwe kabinet stond vorige week dan eindelijk op het bordes. In Den Haag wordt inmiddels veel gepraat over de kenniseconomie en vooral over het op te richten Innovatieplatform. Meer daarover in deze nieuwsbrief. Dat vinden we bij KL allemaal prachtig. Maar praten is natuurlijk niet genoeg. Wij werken ondertussen hard verder aan een sterke kenniseconomie (en ook de kennissamenleving). Wat dat inhoudt is ook te zien op de manifestatie In de Buurt van ICT op 12 juni in Amsterdam. Daar zijn zo'n beetje alle projecten van KL te bewonderen, en nog veel meer. Wellicht dat we elkaar daar zien! Veel leesplezier,


>

zoek

>


Inhoud 1. KL nieuws 2. Kenniseconomie en het nieuwe kabinet 3. In de buurt van ICT 4. Agenda 5. Boek van de maand; Respect in a world of inequality 6. KL-index 7. Onder de streep

De Redactie

1. Kenniseconomie en nieuwe kabinet Aan de slag! Dat was onze eerste reactie bij het lezen van het regeerakkoord. Hierin krijgt kennis veel aandacht: Er wordt zo'n 700 miljoen geïnvesteerd en dat bedrag kan nog hoger worden omdat het onderwijs eventuele eciencywinsten zelf mag behouden. Nederland moet tot de Europese voorhoede op het terrein van hoger onderwijs, onderzoek en innovatie gaan behoren. Er wordt een Innovatieplatform opgericht dat onder leiding komt te staan van de Minister-President. Dit is afgeleid van de Science and Technology Policy Council die in Finland veel goed werk heeft verricht en o.a. door KL als voorbeeld voor Nederland naar voren is gebracht. We krijgen inmiddels bij KL veel vragen over het 'Finse model', het Innovatieplatform en de kenniseconomie. Daarom hebben wij een speciale pagina Finland ingericht op de website van KL met alle relevante stukken en links, o.a. de reisverslagen uit Finland, artikelen over het Finse

Contact

model en onze notitie over kenniseconomie en regeerakkoord. En dat is niet het enige. Ook het rapport Belgen doen het beter, waar KL aan heeft meegewerkt, is blijkbaar gelezen door de formateurs. ICT gaat worden ingezet om vooral de uitvoering van rijkstaken te verbeteren, zo stelt het akkoord. Eectiviteit, slagkracht en luisterend vermogen moeten zo worden vergroot. Minder beleidsnota's en meer actie dus. Dat is ons uit het hart gegrepen.

Helsinki Hotspot Vorige week was Frans Nauta met een Amsterdamse delegatie op werkbezoek in Finland. Een zware delegatie, want o.a. burgemeester Job Cohen, wethouder Geert Dales, UvA-collegevoorzitter Sybolt Noorda en KvK A'dam-voorzitter Hans Zwarts waren mee. Frans was gevraagd mee te gaan om de Amsterdammers te introduceren in het Finse model. Zijn reisverslag is te lezen op Scienceguide. Tweede ronde Digitale Pioniers levert 76 voorstellen op Voor de tweede ronde met als thema "Identiteit" zijn in totaal 76 initiatieven ingediend. De komende weken zullen uit deze voorstellen ongeveer 12 projecten worden geselecteerd voor ondersteuning. In de tweede ronde is zo'n 200.000 beschikbaar. Op 27 juni wordt het thema voor de derde ronde bekend gemaakt op de website van de Digitale Pioniers. We houden je in deze nieuwsbrief op de hoogte van de verkozen projecten.

Internethaven online Onder grote belangstelling is zaterdag 24 mei de Internethaven geopend. De Internethaven is een project van contact :-) en biedt een baken voor jonge (ex) kanker patiënten. Deze jongeren vallen vaak tussen het wal en het schip. Ze hebben vaak hele specifieke vragen over relaties, verzekeren, een hypotheek krijgen, waar ze in de reguliere zorg geen antwoord op vinden. Bij de Internethaven kunnen ze terecht voor lotgenoten-contact, informatie en ebuddy's. Het netwerk contact :-) heeft ook haar eerste nieuwsbrief uitgebracht. Wil je op de hoogte blijven van de activiteiten van contact :-) en de projecten, schrijf je dan in op www.contact.nl.

Breedbandproeven Van bijna alle steden zijn nu voortgangsrapportages online te vinden op

1 of 4

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juni


de website. Het gaat goed met de Breedbandproeven. Deventer heeft zijn fabriekshalpilot afgerond, en in Utrecht hebben ze gekozen voor 802.11b standaard om draadloos internet in Lombok uit te leggen. Ook zijn er weer een hoop raadsbesluiten, rapporten en andere documenten opgenomen bij de bibltiotheek. Over twee weken verschijnt de nieuwbrief met daarin een overzicht van de voortgang van de verschillende steden. Je kunt je daarvoor aanmelden via www.breedbandproeven.nl

Op donderdag 12 juni vindt in de Passenger Terminal Amsterdam de landelijke manifestatie In de buurt van ICT plaats. KL is één van de organisatoren van deze manifestatie en ook verschillende projecten van KL staan op deze dag centraal.

Wat biedt het programma? Overal in Nederland wordt ICT ingezet om een bijdrage te leveren aan sociale kwaliteit. Of het nu gaat om welzijn, participatie, veiligheid of integratie: de rijkdom aan projecten en initiatieven is even groot als de mogelijkheden van ICT. In de buurt van ICT biedt een doorlopend programma met workshops, debatten en interviews waarin bestuurders, beleidsmakers en vooral veel professionals uit de praktijk elkaar ontmoeten. Kennisland, Stedenlink, Digitale Trapvelden, en de Digitale Pioniers organiseren verschillende workshops en debatten. Zo zijn er verschillende rondetafel gesprekken met trapvelden, Kennisland geeft ICT beleidsadvies op maat en Stedenlink organiseert twee workshops en een debat. Aan het eind van de manifestatie vindt een grooot slotdebat plaats, onder leiding van Frans Nauta en Lennart Booij. .

De organisatie De manifestatie wordt georganiseerd door Digitale Broedplaatsen, Digitale Pioniers, Digitale Trapvelden, Gemeente Amsterdam/ BIA, Instituut voor Publiek en Politiek, Nederland Kennisland, NWO Mes, T&S Sociale Integratie, HBO Raad - Sociaal Digitaal, KCGS-Social Quality Matters, Stichting Stedenlink en X-S2/Kennisnetwerk Sociaal Beleid.

Aanmelden Je kunt je aanmelden via [email protected] of de website www.indebuurtvanict.nl. Vermeld in ieder geval je naam, organisatie, postadres en e-mailadres. Doe het zo snel mogelijk om zeker te zijn dat je erbij kunt zijn.

Wanneer en waar De manifestatie vindt plaats op donderdag 12 juni van 10.00 tot 17.30 uur in de Passengers Terminal Amsterdam. Het adres is: Piet Heinkade 27, 1019 BR Amsterdam. De Terminal ligt aan het IJ op 5 minuten lopen van het Centraal Station. Bij aanmelding ontvang je een routebeschrijving.

4. Agenda 3 juni 2003 - Killer (application is people) club Waag Society organiseert in samenwerking met HIVOS dinsdagavond 3 juni 2003 een paneldiscussie over Open Source Software, Ontwikkelingssamenwerking en Intellectuele eigendomsrechten. Meer informatie bij www.waag.org.

5 juni - TNO: Symposium Ontwikkeling ICT Infrastructuren Recente ontwikkelingen aangaande de infrastructuur de aangeboden diensten zullen hier aan bod komen. Met name rondom fibre, breedband, WLAN en UMTS zullen de ontwikkelingen worden belicht en gevalideerd. Zie www.tno.nl/ictsymposium

9 juni - IMPAKT 2003, Centraal Museum Utrecht Het jaarlijks terugkerende IMPAKT Festival in Utrecht legt dit jaar de nadruk op muziek, mode en politiek. Veel videovertoningen, installaties, crossover multimedia artiesten (oa Fisherspooner) en debatten. Meer informatie bij www.impakt.nl.

12 juni - Manifestatie "In de buurt van ICT" Op donderdag 12 juni vindt in de Passenger Terminal Amsterdam de landelijke manifestatie In de buurt van ICT plaats. KL is één van de organisatoren, zie het item hierboven voor meer informatie.

17 juni - Overheid Online Van website naar interactieve overheidsdiensten. Meer informatie bij www.ckc-seminars.nl/overheidonline

13 september - Dag van de Kenniseconomie Noteer vast in je agenda: Op 13 september organiseert KL samen met De Baak, managementcentrum VNO-NCW en Scienceguide de Dag van de Kenniseconomie. Meer informatie volgt later.

2 of 4

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juni


11 november - Het rad van vernieuwing Het Programmabureau Innovatie en Kwaliteit Publieke Sector organiseert op 11 november een conferentie die in het teken staat van innovatie en kwaliteitsverbetering in de publieke sector. Het is nu nog mogelijk om praktijkvoorbeelden aan te dragen bij www.publiekesector.nl. De beste projecten maken kans op 10.000 euro.

5. Boek van de maand: Respect in a World of Inequality, Richard Sennet leesbaarheid ++++ theoretische relevantie +++ praktische bruikbaarheid ++ In zijn vorige boek "The corrosion of character" nam Sennet het modieuze idee onder vuur dat "flexibele arbeid' iets goed zou zijn. Het voortdurend wisselen van baan en bedrijfsdoelen maken de werknemer eerder kwetsbaar en onzeker. Kort en vrij naar Marx: Werk vormt ons karakter en zoals dat werk nu onder druk van het neoliberalisme is georganiseerd, leidt het ons in vervreemding, of op zijn best in onverschilligheid. In "Respect in a World of Inequality" over de bijstand roept Sennet de centrale vraag op: Kunnen we alleen mensen respecteren die even sterk zijn als wijzelf? Het verhaal bestaat uit grote stukken autobiografie van een achterbuurtjongen uit een radicaal milieu, die eerst op eigen kracht concercellist wordt. Na een ongeluk met zijn linkerhand maakt hij naam als socioloog. Het verhaal van de levensloop wordt afgewisseld met filosofische bespiegelingen over de betekenis van karakter, ruil en afhankelijkheid, en met sociologisch onderzoek over buurtwerk in Chicago en Parijs. "Respect in Age of Inequality" heeft echter niet de dwingende helderheid van The Corrosion of Character. Arbeid is tastbaar. Respect blijft uiteindelijk altijd een ingewikkeld sentiment. Sennet lijkt dat te vermoeden wanneer hij schrijft: 'Gedrag dat respect uitdrukt komt zelden voor en is ongelijk verdeeld in de maatschappij (..). De handelingen die respect uitdrukken - de kunst om anderen te erkennen zijn veeleisend en obscuur. In de boekenclub deze maand een interview van Menno Hurenkamp met Richard Sennet waarin hij zijn stelling opheldert. Lees hier het volledige interview.

Meer recensies kun je vinden in de KL boekenclub. Wil je ook een boekrecensie schrijven? Stuur deze dan naar [email protected]. De beste recensies plaatsen we in de nieuwsbrief.

6. KL-index Joop Wijn: Gemeenten nuttige rol bij aanleg glasvezel Kl-index: 6 Er is nog veel onduidelijkheid in Nederland wat gemeenten wel en niet mogen doen bij de aanleg van glasvezel. Voorlopig lijkt het erop dat er een grotere rol voor de gemeenten is weggelegd dat tot nu toe voor mogelijk werd gehouden. In antwoord op vragen van kamerlid Blok (VVD) over de positie en rol van lokale overheden bij concurrentie op de telecommarkt, zegt Wijn: "Ik ben van oordeel dat gemeenten een nuttige, stimulerende rol kunnen spelen bij de aanleg en ontwikkeling van breedband (…)." Wijn stelt verder dat mits de wettelijke randvoorwaarden in acht worden genomen er geen sprake zal zijn van marktverstoring. "Dat betekent overigens niet dat deze initiatieven geen invloed kunnen hebben op de marktpositie van bestaande netwerken", aldus de staatssecretaris. Voorlopig een 6 in de KL-index omdat de rol van de gemeenten wettelijk nog steeds niet goed is geregeld, maar we zijn benieuwd naar de aanpak van het nieuwe kabinet. We houden het in de gaten.

OM lanceert internetportal over strafrecht en criminaliteit KL-index: 7 Het Openbaar Ministerie heeft een eigen startpagina geopend op het gebied van strafrecht en criminaliteit: www.rechtenslecht.nl. De portal biedt links van tal naar sites over boetes, jeugdcriminaliteit, plukze, slachtoerhulp, corruptie en de webadressen van de internationale organisaties die zich bezighouden met het (straf)recht. Over de url-keuze www.rechtenslecht.nl valt te twisten, deze site is wel een goede stap in de richting van een transparant strafrechtelijk Nederland.

Lectoraat Informatie, Techniek & Samenleving: Dick Rijken en Bert Mulder Kl-index: 8 Het hoger beroepsonderwijs kent sinds enige tijd lectoraten. Dit versterkt het onderzoek en onderwijs binnen het hoger onderwijs en komt ook ten goede aan de kennissamenleving. Zo bemannen aan de Fontys Hogescholen Jan Steyaert en Geert van der Laan het lectoraat Sociale Infrastructuur en Technologie. Bij de Haagse Hogeschool zijn sinds kort Dick Rijken en Bert Mulder

3 of 4

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juni


aangetreden als lectoren " Informatie, Techniek en Samenleving". Dinsdag 3 juni spreken ze hun intreerede uit: "Tegen beter weten in. Ontwerpagenda voor de informatiesamenleving". We wensen hun veel succes op hun nieuwe plek!

Leer online een vreemde taal Als je al de vakantiekriebels hebt maar je komt nog steeds niet verder dan un,deux, trois dan biedt Travelmarker je de helpende hand. Je vind hier de basiskennis van meer dan 50 talen met de uitspraak als audiofile erbij! Zo sta je nooit meer met je mond vol tanden als je in het Swahili de weg moet vragen. Eten in het donker Terwijl Nederland wordt overspoeld met elkaar overhippende loungerestaurants keren onze oosterburen terug naar de essentie. Eten gaat om de smaak en de geur, en hoe kan je dat beter ervaren dan in het complete donker? Waarschijnlijk niet geschikt voor claustrofobische mensen of diegenen die veelvuldig het toilet bezoeken. Neem een kijkje bij www.dunkelrestaurant.org SWIFT-fonds Iedereen die de maatschappelijke communicatie tussen groepen mensen tracht te bevorderen met behulp van ICT, kan zijn/haar project tot 15 juli 2003 indienen bij het Belgische SWIFT-Fonds. Innoverende projecten die toegankelijk zijn voor een grote doelgroep en de samenleving duidelijk ten goede komen, maken kans op de hoofdprijs van 50.000. Meer informatie over het SWIFT-fonds Leuker kunnen we het niet maken, wel ... De Postbank gaat de Belastingdienst achterna met de parodie langzaldielenen.nl. Met erg leuke tools zoals de overwaarde meter: na het invullen van de waarde van je inboedel en wat voor soort alarmsysteem je hebt krijg je de vraag wanneer je op vakantie gaat. Einstein online Altijd al benieuwd geweest waar Einstein de mosterd vandaan haalde? Leef je uit in dit gigantische online Einstein Archief. Er staan meer dan 43.000 Einstein en Einstein-gerelateerde items online: geschriften, reisverslagen, kladblokken en professionele en persoonlijke brieven. De databank is opgezet door de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem en het California Institute of Technology.

Redactie Geert Wissink, Frans Nauta, Joeri van den Steenhoven Nederland Kennisland t: +31 (20) 7720120 f: +31 (20) 8707024 u: http://www.kennisland.nl/ e: [email protected] Via de nieuwsbrief houden we je op de hoogte van wat er in en om kennisland gebeurt. Verspreid deze nieuwsbrief gerust verder. Je kunt je ook direct opgeven door een e-mail te sturen naar [email protected] o.v.v Nieuwsbrief. Dat geldt ook voor adreswijzigingen of als je de nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen. Wij zullen nooit uw mail-adres met derden delen.

4 of 4

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juli



http://www.kennisland.nl/nl/publicaties/nieuwsbrief/2003/j...


KL Nieuwsbrief 3.5 | 01-07-03 Beste Kennislander, Terwijl heel Nederland begint aan een welverdiende zomervakantie was het eerste dat minister Brinkhorst bij zijn aantreden riep: "Alle verloven zijn ingetrokken"! En zo hoort het in tijden van recessie. Niet gaan luieren maar hard aan de slag. Ook bij KL ratelen de toetsenborden, zoals ook wel blijkt uit deze stampvolle nieuwsbrief. Er wordt hard geschreven aan de Kenniseconomie Monitor 2003, die in september openbaar zal worden. Verder gaan we deze maand nog van start met de tweede fase van de maatschapppelijke breedbanddiensten in, waarover meer in deze nieuwsbrief. En de derde ronde van Digitale Pioners is geopend, met dit keer als thema 'Leren'. Iets om over na te denken aan het strand, misschien? Tenslotte hopen we je te zien op de vierde editie van Wijzer aan Zee op 28 en 29 augustus met als thema: "Wat betekent de kenniseconomie voor jouw organisatie?" Veel leesplezier met deze dubbeldikke zomernieuwsbrief ! De Redactie


>

zoek

>


Inhoud 1. KL nieuws 2. Wijzer aan zee 2003 3. Dag van de Kenniseconomie: Kennismonitor 2003 4. Digital Playground Amsterdam 5. Derde ronde Digitale Pioners: Thema Leren 6. Agenda 7. Boek van de maand: Creativity. Flow and the psychology of discovery and invention. 8. E-books, Tablet PC's en Harry Potter 9. KL-index 10. Onder de streep

1. KL-nieuws Belgen-rapport levert eerste doorbraken Vorige week woensdag presenteerden de Belastingdienst, Informatie Beheer Groep, Centra voor Werk en Inkomen, Uitvoering Werknemersverzekeringen, Sociale Verzekeringsbank (SVB) en het College voor Zorgverzekeringen het manifest "Innovatie in Uitvoering". De zes organisaties willen de automatiseringssystemen beter op elkaar afstemmen, waardoor Nederlanders in de toekomst minder formulieren in hoeven te vullen. Zij zien kansen voor betere dienstverlening, lagere kosten en slagvaardiger beleid. Een gezamenlijke informatiearchitectuur is daarvoor de basis, met als onderdeel een gemeenschappelijk authenticatie-mechanisme.Volgens Stoové (hoogste baas bij de SVB) zonnen de zes organisaties al langer op het forceren van een doorbraak. Het rapport Belgen doen het beter gaf daarvoor nu de doorslag. Daarnaast gaat deze maand een project van start van het ministerie van Economische Zaken (DGTP) om te kijken hoe de belgen-aanpak binnen de rijksoverheid ingezet kan worden en zijn er gesprekken met een aantal gemeenten. Kortom: 'To belg or not to belg, that's the question'.

Manifestatie "In de buurt van ICT" druk bezocht Vanuit KL kijken we tevreden terug op de manifestatie "In de buurt van ICT' die met meer dan 1000 bezoekers druk bezocht was. In de buurt van ICT wilde een zo breed mogelijk overzicht bieden van de manier waarop ICT in Nederland wordt ingezet voor sociale doeleinden. Dat is aardig gelukt. De trapvelders konden elkaar ontmoeten in 4 Rond de tafel sessies die in het nok van de Passengers Terminal werden gehouden. De Digitale Pioniers organiseerden een debat over het publiek domein op het internet en een debat over maatschappelijk ondernemen. Stichting Stedenlink organiseerde onder meer een lezing over 'Big Brother, Soft Sister", over burgers die zelf de stad in de gaten houden met online camera's. Tijdens het slotdebat werd wel duidelijk dat de kraan uit Den Haag voor de Digitale Trapvelden dicht gaat. DG Leon van Halder van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: "We gaan door met ICT, alleen ligt de prioriteit in komende kabinetsperiode meer bij de dienstverlening aan de burger." De Verhalentafel van de Waag Society ging uiteindelijk naar huis de ICT-Award 2003. Je kunt hier een volledig verslag van de dag lezen (pdf, 480 KB).

Marktverkenning KL: 79 miljoen nodig voor internet scholen Eind 2003 loopt het centrale contract voor internet van alle scholen in Nederland af. De scholen krijgen vanaf 1 januari 2004 een eigen ICT-budget waardoor zij zelf toegang tot Kennisnet en het internet kunnen inkopen. Het ministerie van OCW heeft hiervoor op jaarbasis 45 miljoen gereserveerd. Uit een marktverkenning onder 15 aanbieders, uitgevoerd door Stichting Nederland Kennisland, blijkt dat dit bedrag onvoldoende is. Het benodigde bedrag is 65 miljoen per jaar. Daarnaast

1 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juli


is extra geld nodig voor scholen in gebieden waar toegang via kabel of ADSL niet mogelijk is. Dit bedraagt ca. 14 miljoen per jaar. Tezamen maakt dit dat er 79 miljoen nodig is voor internet op alle scholen. Lees de aanbevelingen en conclusies in het rapport 'Markverkenning Internet & Scholen' (pdf, 631 Kb).

Speciale Finland pagina Het Finse model werpt zijn vruchten af in Nederland. Zo was in het regeerakkoord te lezen dat er een nieuw Innovatieplatform in Nederland wordt gevormd onder leiding van de minister-president op Finse leest geschoeid. In een dubbelinterview in juni met de Volkskrant zetten Frans Nauta en Luc Soete de voor- en nadelen van het model nog eens op een rijtje. Om het iedereen makkelijk te maken de informatie over het Finse model terug te vinden hebben we vanaf deze maand een speciale Finland pagina op de KL-website geopend. Want 'Finnen doen het nog beter'.

www.kennisland.nl vernieuwd Misschien is het je al opgevallen, maar de Kennisland site is in een geheel nieuw jasje gestoken. De vormgeving is verbeterd en ondergeschikt gemaakt aan de inhoud. De boekenclub, projecten, nieuwsbrieven, alles is nu veel beter te lezen. We zijn natuurlijk erg benieuwd wat jullie van de nieuwe site vinden. Waar we ook naar benieuwd zijn is wat jullie nog missen in de website. Een KL-shop, chatcorner, kennisforum, als je een goed idee hebt voor de website horen we het graag. Leef je uit en stuur een mailtje naar Geert Wissink.

Maatschappelijke breedbanddiensten in het nieuws KL was veel in het nieuws de afgelopen maand. Wat een artikel op de voorpagina van de Volkskrant niet allemaal teweeg kan brengen. We hebben direct maar een aparte 'KL in de media' hoek geopend op de website. Het project maatschappelijke breedbanddiensten gaat deze maand de twee fase in, wat uit zal monden in acht concrete projectplannen in oktober die we in fase drie in de praktijk gaan testen. We zijn erg blij met de steun van inmiddels vijf bedrijven voor het project: KPN, LogicaCMG, Microsoft, PinkRoccade en Sony. Samen met Winkelman en Van Hessen neemt KL weer de projectleiding voor z'n rekening. We houden je in deze nieuwsbrief op de hoogte van de vorderingen.

Breedbandproeven De meeste Breedbandproef steden naderen het eind van de voorbereidingsfase. In deze steden is het afwachten wat de gemeenteraden beslissen over de aanleg van de glasvezel. De raden van Nijmegen, Almere en Groningen namen reeds een positief besluit. In Appingedam is het nog wachten op de financiering. Wil je meer weten over de vorderingen van de Breedbandproeven dan kun je je online aanmelden voor de nieuwsbrief. Op de website is ook een e-report te vinden over Breedband Diensten. In het rapport wordt kort aangegeven welke nieuwe diensten er in het binnen- en buitenland worden ontwikkeld. Eind deze week verschijnt een nieuw e-report over de Telecomwet. Je kunt hier aangeven of je dit e-report wilt ontvangen. Verder kunnen we je een prachtig overzichtsartikel in de Automatiseringsgids zeer aanraden.

Via Digitale Pioniers 13 nieuwe projecten van start De stimuleringsregeling Digitale Pioniers heeft voor het thema "Identiteit" 13 projecten geselecteerd voor ondersteuning uit 76 ingediende projectvoorstellen. Samen ontvangen zij ruim 210.000. Met het geld gaan de verkozen projecten hun website verbeteren en vernieuwen of een nieuwe applicatie opzetten die aansluit bij het thema. Tot de gekozen projecten behoort de Identiteitsbrowser van de stichting Joods.nl waarmee bezoekers aan de bouwstenen van hun identiteit inhoud kunnen geven. Submarinechannel gaat een website in de lucht brengen die in combinatie met een televisiedocumentaire de subcultuur van Sneakers in beeld en geluid gaat vangen. Stichting de Kindertelefoon gaat met de ondersteuning een veilige open source chatapplicatie bouwen zodat jonge bellers nog anoniemer hun problemen kunnen voorleggen. Tenslotte zal de website van huismannen.nl een breed digitaal podium voor de doelgroep opzetten en deze gaan bedienen met actuele kwalitatieve dossiers. Op de website www.digitalepioniers.nl is uitgebreide informatie over alle dertien projecten te vinden evenals achtergrond informatie over het nieuwe thema leren.

2. Wijzer aan zee 2003 Deze zomer vindt de vierde editie van Wijzer aan Zee plaats. Op 28 en 29 augustus kun je weer genieten van een inspirerend programma bij de Baak in Noordwijk. Ook dit jaar is KL één van de mede-organisatoren. Thema dit jaar: Wat betekent de kenniseconomie voor jouw organisatie? De kenniseconomie staat steeds meer in de belangstelling. Dat betekent ook veel voor de dagelijkse praktijk van organisaties in die kenniseconomie, zowel in de private als de publieke sector. Meer ruimte creëren voor innovatie, bruggen bouwen met kennisinstellingen, de ontwikkeling van kenniswerkers: het zijn allemaal vragen waar organisaties in de kenniseconomie voor staan. Het raakt tal van gebieden in de organisatie:

2 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juli


van R&D tot human resource management en van kennismanagement tot marketing. In tal van lezingen, workshops en debatten komen deze onderwerpen terug. KL neemt een paar sessies voor zijn rekening. Frans Nauta vertelt over Finland en doet een sessie over innovatie in de publieke sector, Joeri van den Steenhoven gaat in op het rapport de Belgen doen het beter. Andere sprekers zijn oa. Luc Soete, Mathieu Weggeman, Trude Maas, Rob van der Spek, Paul 't Hoen en Harry Starren. Kortom, alle reden om ook deze zomer weer naar Noordwijk af te reizen. Meer informatie en een aanmeldformulier vind je op www.wijzeraanzee.nl.

3. Dag van de Kenniseconomie: Kennismonitor 2003 Zal op Prinsjesdag van 2003 de term 'kenniseconomie' voor het eerst in de Troonrede vallen? De tijd is er rijp voor. Stichting Nederland Kennisland, ScienceGuide.org, Management Centrum en De Baak, managementcentrum VNO-NCW willen dit historische moment met beide handen aangrijpen. Om die reden organiseren we op zaterdag 13 september de eerste Dag van de Kenniseconomie. Het doel van de dag is om het publieke debat over de Nederlandse kenniseconomie te stimuleren en het belang van een sterke Nederlandse kenniseconomie te benadrukken. Op 13 september zal veel aandacht worden besteed aan de Kenniseconomie Monitor 2003. In de Kenniseconomie Monitor wordt zichtbaar gemaakt waar Nederland nu staat, waar ons land in 2010 moet zijn om te voldoen aan de Lissabon-doelstellingen en geeft een aanzet voor de strategische agenda om in de komende 7 jaar de afstand te overbruggen. Alle verloven zijn ingetrokken om ervoor te zorgen dat Nederland vóór Prinsjesdag een Kenniseconomie Monitor heeft. Meer nieuws in de volgende nieuwsbrief. Wie daar niet op kan wachten kan zich melden bij Kees Schouten.

4. Digital Playground Amsterdam Na zes jaar Digital Playground Rotterdam vindt dit jaar voor het eerst een grote editie van het educatieve multimedia evenement plaats in Amsterdam. Dit gaat gebeuren van 4 november tot en met 1 december. Het evenement is in samenwerking tussen Kunstweb en NEMO naar Amsterdam gehaald en vindt plaats in NEMO. De vorig jaar geopende Studio Bits & Co wordt hiervoor tijdelijk omgetoverd tot Digital Playground. Wij zijn blij dat dit KL project van 2002 eindelijk naar de hoofdstad komt. Ongeveer 2000 leerlingen gaan in NEMO, gewapend met digitale camera's, aan de slag met het maken van hun eigen digitale werkstuk. Het thema van Digital Playground Amsterdam is "Wie ben ik?", gebaseerd op wat er in NEMO te zien is. De leerlingen maken videoclips, websites, digitale flyers en muziekstukken geholpen door jonge workshopleiders en de speciaal ontwikkelde software van Digital Playground, de DPtutorials.

5. Derde ronde Digitale Pioners: Thema Leren De nieuwe ronde van Digitale Pioniers heeft als thema "Leren". We richten ons daarmee special op projecten die het leren op internet stimuleren en vernieuwen naast de reguliere onderwijsinstellingen. We denken bijvoorbeeld aan gildes (oudere generaties dragen kennis over aan jongeren) of internetcommunities waarin jongeren hun ervaringen van school uitwisselen of een forum waarin ouders, leerkrachten en scholieren discussiëren over onderwijsvernieuwingen. Ook valt te denken aan een leerplatform waarin secretarissen van amateurvoetbalclubs zich hebben verenigd om informatie en kennis uit te wisselen. Of een expertplatform dat op vrijwillige basis vragen van bezoekers beantwoordt. Het gaat om deze aspecten van leren die voor ondersteuning in aanmerking komen. We vinden het daarbij belangrijk dat als je iets gaat doen je ook rekening houdt met kennisoverdracht. Zodat je vernieuwing ook snel op andere plaatsen ingezet kan worden. Bijvoorbeeld door middel van het schrijven van handleidingen of het gebruik van open source software. Dus, heb je een goed idee laat het ons dan weten. Wij zijn benieuwd. Je kan voorstellen indienen tot en met 5 september 2003. Er is deze ronde .200.000 beschikbaar voor zo'n 10 projecten.

Je kunt een project online aanmelden. We vragen je wel om eerst de spelregels en de leidraad van de regeling door te lezen. Hier vind je hier het antwoord op veel vragen, bijvoorbeeld voor wie de regeling bedoeld is en wat de procedure is na het insturen van je aanvraag.

6. Agenda 28 en 29 augustus - Wijzer aan Zee Deze zomer vindt de vierde editie van Wijzer aan Zee plaats. Op 28 en 29 augustus kun je weer genieten van een inspirerend programma bij de Baak in Noordwijk. Ook dit jaar is KL één van de mede-organisatoren. Thema dit jaar: Wat betekent de kenniseconomie voor jouw organisatie?Meer informatie kun je vinden bij www.wijzeraanzee.nl.

4-5 september - ICT Kenniscongres Het Ministerie van Economische Zaken, NWO, OC&W en Senter hebben de handen ineen geslagen om het derde ICT-Kenniscongres te organiseren.

3 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juli


Je kunt hier in korte tijd informatie krijgen op het gebied van ICT in Nederland. Zowel de wetenschap als het bedrijfsleven is hier aanwezig.

13 september - Dag van de Kenniseconomie Op 13 september organiseert KL samen met Scienceguide.org en De Baak, managementcentrum VNO-NCW de Dag van de Kenniseconomie.Op deze dag zal ook de Kennisland Monitor 2003 worden gepresenteerd.

11 november - Het rad van vernieuwing Het Programmabureau Innovatie en Kwaliteit Publieke Sector organiseert op 11 november een conferentie die in het teken staat van innovatie en kwaliteitsverbetering in de publieke sector.

7. Boek van de maand: Creativity. Flow and the psychology of discovery and invention . Micheal Csikeszentmihalyi leesbaarheid ++++ theoretische relevantie ++++ praktische bruikbaarheid ++++

Creativiteit in de zomer Een leuk boek voor op vakantie: 'Creativity' van de man met onuitspreekbare (en onschrijfbare) naam die beroemd is geworden met het concept van 'flow'. Flow is wat mensen ervaren als ze een topprestatie leveren en tegelijkertijd toch ontspannen zijn. Zoals Pieter van den Hoogenband na een nieuwe wereldrecord steevast beweert dat het geen moeite kostte. C. betrekt flow dit keer op topprestaties van de hersenen. Het boek leest lekker weg en is gebaseerd op een casestudy van zo'n zestig onomstreden creatievelingen. Onder hen nobelprijswinnaars, kunstenaars, politici en uitvinders. Erg leerzaam om te lezen wat zij zoal aan methoden hebben om hun creativiteit los te maken, van een middagdutje tot aan visualisatie. Het laatste hoofdstuk geeft tips om je eigen creativiteit te verbeteren, zodat je na de vakantie weer full-out kunt gaan in de kenniseconomie. En we wensen je veel prettige middagdutjes toe.


8. E-books, Tablet PC's en Harry Potter Voorlopig blijft het nog een droombeeld; in je luie stoel met een ultralicht beeldscherm op je schoot waarmee je de snel kan zappen tussen de krant en de laatste Fukuyama, en dat in dezelfde kwaliteit als een gedrukt boek. Er zijn dan ook nadelen te over. De meeste laptops wegen nog behoorlijk wat, of produceren zoveel warmte dat in bed lezen niet bevordelijk is voor de vruchtbaarheid. De beeldkwaliteit haalt het de kwaliteit nog niet van drukwerk. Je kan geen aantekeningen maken in de marge van een rapport En het aanbod e-books is nog wel erg karig (we vonden bij Amazon zo'n 50.000 titels, met als topper Micheal Crichton's 'Prey' voor $ 20. Daar trek je papieren lezer niet mee over de streep. Toch lijkt het tij te keren. Microsoft lanceerde in november 2002 een grote campagne om de Tablet-PC als vervanger voor de laptop aan de man te brengen. Deze PC's, vaak met kantelbaar scherm, bieden naast een ingebouwde WIFI-kaart ook een touch-screen. Met een slim Note programmaatje kun je aantekeningen maken op het beeldscherm. De prijzen van de modellen van HP, Acer en Toshiba ontlopen die van een goede laptop niet meer. Wat betreft de software heeft het Open eBook Forum heeft eerder dit jaar een nieuwe versie van de Open eBook Publication Structure (2.0) gepubliceerd. Deze op XML gebaseerde standaard zorgt voor een eenvoudige conversie naar formaten als die van Microsoft en Palm. Ook het pdf-formaat scoort steeds hogere ogen als standaard voor de e-book. Het is eigelijk alleen nog wachten op goede titels. En daar kan Harry Potter verandering in brengen. Na even zoeken vond de KL-redactie in de netwerken van Kazaa het nieuwste deel, Harry Potter and the order of the Phoenix, ingescand door een enthousiaste fan. Als dat geen goede marketingtruc van Microsoft is voor de Tablet PC.

9. KL-index Zwangerschap Maxima lekt uit via email KL-index: 10 Wees voorzichtig naar wie je allemaal een mailtje stuurt. Dat moet Maxima ook gedacht hebben toen haar persoonlijke mailtje uitlekte waarin ze haar vrienden en familie op de hoogte stelde van haar zwangerschap. Even forwarden en Business News radio had de primeur. Rare taal, dat Spaans trouwens. Een nieuwe baby is een 'criatura', zo valt te lezen in het mailtje. Het eerste open source-kind van de oranjes.

Grootste WIFI-hotspot van Europa in Twente KL-index: 10 Hier mogen in Nederland best een beetje trots op zijn: De grootste draadloze hotspot in Europa is live gegaan op het campus terrein van de Universiteit van Twente. De 140 hectare grote campus wordt bestreken door 650 losse access points, waarbij elke antenne een bereik van

4 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juli


ongeveer 100 meter heeft. Studenten met een laptop met WIFI-kaart kunnen vanuit elk gebouw, het campusterrein en zelfs vanuit het zwembad inloggen op internet en netwerk zonder te hoeven hannessen met kabels. Geweldig!

Games, games en nog meer games KL-index: 9 Journalist Peter van Ammelrooy heeft zich uitgeleefd in een aparte special over games bij de website van de Volkskrant. Hulde! Games zijn allang het kinderstadium ontgroeid en vormen inmiddels een eigen plek in ons cultureel erfgoed. In Zuid-Korea hebben inmiddels 2,4 miljoen huishoudens een abonnement van 10,- per maand op een landelijke online game. In Europa loopt Nederland voorop. Van de actieve internetters bezoekt momenteel 17,9 procent sites voor online games (zo'n 1,1 miljoen internetters, Nielsen-Netratings). Je kunt games ook voor andere doeleinden dan ontspanning gebruiken. De BBC biedt enkele fantastische historische games waarbij je onder meer de slag bij Waterloo kan spelen (wat zou er gebeuren als je Wellington laat struikelen ....). Gaandeweg het spel komen de bezoekers ook meer te weten over de achtergrond van de veldslag. Ideaal om hyperactieve joystick kinderen bij de les te houden. Alleen kunnen we nog niet gamen via de Volkskrant-site, dus daarom 1 punt aftrek.

Brusselse miljoenen voor kenniseconomie Zuid-Holland KL-index: 8 Zuid-Holland is hard op weg om de eerste provincie te worden die serieus werk maakt van de kenniseconomie. Twee maanden geleden werd al de Kennisalliantie Zuid-Holland opgericht met als doel de provincie tot de meest innovatieve regio in Nederland te maken. Nu ontvangt de provincie Zuid-Holland 3 miljoen aan subsidie uit Brussel om te investeren in de kenniseconomie. Deze subsidie is bestemd voor de uitvoering van het EU-programma ANSWER (A Novell South Wing Economic Reply). Hier komen ook projecten gericht op het stimuleren van de informatiemaatschappij (bijvoorbeeld snelle internetverbinding) voor in aanmerking. Daarnaast ondersteunt Provinciale Staten met 4,5 miljoen een gezamelijk programma dat gericht is op het versterken van de kennisinfrastructuur. We volgen het met interesse.

10. Onder de streep Oproep: Baas op Zuid zoekt Flash programmeur Voor het doorontwikkelen van het spel Baas op Zuid zoekt de Stichting IAN een een ambitieuze Flash programmeur M/V die in staat is complexe toepassingen voor het internet te bouwen. Aniteit met grafisch ontwerp en database toepassingen is gewenst. Zowel mensen op zoek naar een dienstverband als freelancers kunnen zich aanmelden. Stuur je reactie met een kort CV naar Joris van Hoytema.

Wired 40 Niet alleen KL kent een index. Het toonaangevende magazine Wired publiceert elk jaar de Wired Index, een lijst van innovatieve bedrijven die de wereldwijde economie een nieuw aanzien geven. Vanaf dit jaar heten ze de Wired 40. Met een nieuwe nummer 1 - een bedrijf waar drie jaar geleden nog niemand van had gehoord en nu 's werelds meest gebruikte zoekmachine aanbiedt.

IBuild Wil je drie of vier slaapkamers? En hoe ziet die halfopen keuken eruit vanuit de woonkamer? Je kunt nu zelf online je droomhuis ontwerpen en er doorheen lopen in Virtual Reality. Een architectenbureau, ontwerpbureau en TNO maken dit nu mogelijk met IBUILD. In de gemeente Almere kun je het huis nu ook echt laten bouwen.

Internetradio Als bij KL de radio aangaat stemmen we al maanden af op Netmusique, een onvolprezen 21ste eeuw smooth downtempo nu-jazz zender uit San Francisco in twee smaken. Deze link willen we jullie echter ook niet onthouden: www.tvradioworld.com, een soort startpagina met duizenden radio-en televisiestations over de hele wereld.

Tellers en privacy Op de KL-website zit sinds een half jaar een zeer intelligent statistiek programmaatje mee te draaien. We kunnen zien wat er wordt gedownload, hoeveel bandbreedte de bezoekers gebruiken en ook de IP-adressen van de bezoekers kunnen we achterhalen. De IP-adressen kan je weer automatisch laten omzetten naar een DNS-naam, bijvoorbeeld bij network-tools.com. Het mooie van deze tool is dat hij ook het pad waarlangs het internetsignaal gaat laat zien. Voor alle ADSL- en kabel internetters: je bent niet anoniem! Voor diegenen die hun IP-adres niet kennen kunnen dat opvragen bij www.showmyip.com.

Poetry in motion Gedichten met beeld en geluid. Met onder meer een animatieserie in 15 afleveringen over zout en Nick Drake in motion.

5 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : juli


JXL Radio Muzikanten en internet, het gaat niet altijd lekker samen. Madonna zette zogenaamd haar nieuwe single bij Kazaa ter download. Als je dat bestand opende hoorde je Madonna roepen: "What the fuck do you think your doing!" Dat het ook anders kan laat de Nederlandse JunkieXL zien. Via de website www.jxlradio.com kun je 'live' exclusieve mixes horen van JXL en bekende dj's zoals Sascha. Bijzonder is ook dat je online cd 3 en en 4 van het ociele album kan kopen. Voor slechts 5 dollar kun je twee aparte 'ambient' en 'dance' albums downloaden in mp3 of quicktime formaat met meer dan 1,5 uur muziek. Een goed alternatief voor diegenen die cd's veel te duur vinden maar de artiest zelf niet willen laten verhongeren.

Redactie Geert Wissink, Frans Nauta, Joeri van den Steenhoven Nederland Kennisland t: +31 (20) 7720120 f: +31 (20) 8707024 u: http://www.kennisland.nl/ e: [email protected]


6 of 6

12/7/09 4:26 PM

Kennisland : september





KL Nieuwsbrief 3.6 | 04-09-03 Beste Kennislander, De Redactie


>

zoek

>


Inhoud

1. KL-nieuws Innovatieplatform van start; Frans Nauta wordt secretaris Het was al aangekondigd in het regeerakkoord: Nederland krijgt een Innovatieplatform met minister-president Balkenende als voorzitter. Voor de verkiezingen van 23 januari jl. pleitte KL al hiervoor, en nu is het dan zover. Vandaag, vrijdag 5 september, gaat het platform van start. In totaal kent het Innovatieplaform 18 leden, waaronder top-bestuurders uit het bedrijfsleven en kennis- en onderwijsinstellingen. Het kabinet wordt in het

1. KL-nieuws 2. Week van de Kenniseconomie 3. Agenda 4. Boek van de maand: Smart Mobs, Howard Rheingold 5. KL-index 6. Onder de streep

Innovatieplatform vertegenwoordigd door de minister-president en de ministers van Economische Zaken en Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Ook zijn enkele onafhankelijke experts aangezocht. Met voor KL prachtig nieuws: Onze eigen KL-voorzitter Frans Nauta heeft de post van secretaris en lid van het platform gekregen. Je begrijpt, het was een drukke zomer voor KL en ook de komende maanden zal er waarschijnlijk veel gaan veranderen met de nieuwe rol van Frans. De eerste stap voor het platform wordt het opstellen van een agenda. We houden je natuurlijk op de hoogte in deze nieuwsbrief van alle vorderingen van het Innovatieplatform. Kijk hier alvast voor een overzicht van alle leden en het ociële perbericht.

Kenniseconomie Monitor 2003 Ondanks de tropische temperaturen heeft KL deze zomer hard doorgewerkt. Dat kwam niet alleen door het innovatieplatform, maar vooral door het werk voor de Kenniseconomie Monitor 2003. Deze monitor brengt in kaart waar Nederland staat in de kenniseconomie en wat er de komende jaren moet gebeuren om Nederland het kennisland van Europa te maken. Titel van de monitor is 'Tijd om te kiezen'. Want als Nederland in 2010 tot de top van de Europese kenniseconomie wil behoren, dan moet er nu keuzes gemaakt worden. Of in de woorden van premier Balkenende bij de opening van het academisch jaar: 'Er moet in Nederland Kennisland echt iets gaan veranderen.' Maandag 8 september zal de monitor worden aangeboden aan Minister-president Balkenende tijdens de opening van de Week van de Kenniseconomie (zie verder in deze nieuwsbrief). Vanaf dinsdag zal de Kenniseconomie Monitor 2003 online te koop zijn via www.bruna.nl voor de prijs van 17,50. Maar wie de monitor snel in huis hebben, kan de monitor reeds nu reserveren bij ScienceGuide. Je krijgt dan een exemplaar na de aanbieding aan Balkenende toegezonden. Samen met het sleutelboek over Finland als succesvolle kennissamenleving van Manuel Castells en Pekka Himanen (winkelprijs 29.90 ) ontvang je de Monitor voor slechts 45. Meld je reservering aan op [email protected]

KL-Dossier 'Lessen van Finland' Het afgelopen jaar heeft KL meerdere malen gepubliceerd over Finland. Het Finse model is de afgelopen maanden ook door vele anderen aangehaald. Maar wat is nu precies dat Finse model en wat kan Nederland ervan leren? Deze zomer heeft KL voor het Ministerie OCW een inventarisatie gemaakt van het Finse model en de beleidsmaatregelen die tussen 1980 en 2002 genomen zijn om innovatie te stimuleren. De inventarisatie is o.a. benut voor het zomerberaad over het innovatieplatform. Samen met de eerdere KL-publicaties hebben we hiervan een KL dossier gemaakt. 'Lessen van Finland' is de titel, want we moeten niet alles blind kopiëren, maar er valt zeker veel te leren van hoe de Finnen hun versie van de kenniseconomie hebben ontwikkeld. Op de afsluitende conferentie van de Week van de Kenniseconomie die KL op zaterdag 13 september organiseert, zullen enkele Finnen komen vertellen wat dat Finse model inhoudt, w.o. Kimmo Halme, de secretaris van het Finse Innovatieplatform. (zie verder in deze nieuwsbrief) Het KL-Dossier 'Lessen van Finland' is als pdf-file te downloaden via de Finland-pagina op de website van KL.

Laatste oproep voor derde ronde Digitale Pioniers: Thema Leren De nieuwe ronde van Digitale Pioniers heeft als thema "Leren". De subsidieregeling richt zich daarmee special op projecten die het leren op

1 of 6

12/7/09 4:27 PM



internet stimuleren en vernieuwen naast de reguliere onderwijsinstellingen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan gildes (oudere generaties dragen kennis over aan jongeren) of internetcommunities waarin jongeren hun ervaringen van school uitwisselen of een forum waarin ouders, leerkrachten en scholieren discussiëren over onderwijsvernieuwingen. Ook valt te denken aan een leerplatform waarin secretarissen van amateurvoetbalclubs zich hebben verenigd om informatie en kennis uit te wisselen. Of een expertplatform dat op vrijwillige basis vragen van bezoekers beantwoordt. Daarbij is het daarbij belangrijk de aanvrager rekening houdt met kennisoverdracht. Zodat vernieuwing ook snel op andere plaatsen ingezet kan worden. Bijvoorbeeld door middel van het schrijven van handleidingen of het gebruik van open source software. Let op: De inschrijving voor de derde ronde sluit op 5 september: vandaag dus! Mocht je toch nog een fantastisch idee hebben, dan heb je nog tot 12.00 uur vanavond. Er is deze ronde .200.000 beschikbaar voor zo'n 10 projecten. Je kunt een project online aanmelden op de website van Digitale Pioniers. Lees wel eerst de spelregels en de leidraad door. Daarin staat bijvoorbeeld voor wie de regeling bedoeld is en wat de procedure is na het insturen van je aanvraag.

Wijzer aan Zee Vorige week was het weer tijd voor Wijzer aan Zee, de jaarlijkse bijeenkomst van de Baak, managemencentrum VNO-NCW en verschillende partners uit de kenniseconomie. Ook dit jaar deed KL weer mee. Thema dit jaar was: Wat betekent de kenniseconomie voor jouw organisatie? Zo'n 200 mensen genoten van de combinatie van zon, zee en kenniseconomie. Het weer zat wat tegen, maar met lezingen van o.a. Luc Soete en Mathieu Weggeman, tal van workshops en een enthousiast slotdebat lukte dat toch prima. KL gaf sessies over o.a. de Belgen doen het beter en het Finse model. Het slotdebat met Lousewies van der Laan, Trude Maas en Paul 't Hoen mondde uit in een levendig gesprek vol huiswerkopdrachten voor het innovatieplatform. Deze werden allen aan het vierde panellid, Frans Nauta, meegegeven. Hij moest duidelijk nog wennen aan zijn nieuwe rol. Maar de zaal zegde hem toe met tips, adviezen en steun te blijven komen als straks het platform gaat draaien.

Maatschappelijke breedbanddiensten tweede fase van start Inmiddels is de tweede fase van de Maatschappelijke breedbanddiensten van start gegaan. KPN, Microsoft, Sony, LogicaCMG en Pink Roccade zijn de partners van Stichting Nederland Kennisland in dit project. De komende maanden werken wij samen aan de ontwikkeling van zo'n 8 concrete diensten waarbij breedband ingezet voor voor toepassingen in de zorg, het onderwijs en op het gebied van veiligheid. Hiermee willen we laten zien dat het mogelijk is om in de publieke sector met breedband flinke eciencywinsten te kunnen boeken en tegelijkertijd een katalysator te hebben voor de Nederlandse breedbandmarkt. We houden je op de hoogte van onze vorderingen in de volgende nieuwsbrieven. Meer informatie: Kim van der Berg

Trapveld Monitor 2003 De Digitale Trapvelden gaan spannende tijden tegemoet. In 2004 houdt de rijkssteun op en zouden de Digitale Trapvelden op eigen benen moeten staan. Wel heeft het Ministerie BZK besloten de subsidieperiode met een jaar te verlengen. Dat betekent geen extra geld, maar wel langer de tijd om het project af te ronden. De behoefte aan de trapvelden is nog onverminderd groot, zo bleek ook op de manifestatie van 12 juni jl. Om dat kracht bij te zetten presenteren we eind dit jaar tijdens de landelijke Trapveldendag de Trapveld Monitor 2003. Daarin de laatste stand van zaken van de trapvelden. Deze week wordt de enquête naar alle trapvelden verstuurd. Mocht je hem niet gekregen hebben kijk dan op www.trapveld.nl. Je kunt je hier ook abonneren op de Trapveld nieuwsbrief die maandelijks verschijnt.

Amsterdams Innovatie Model KL heeft de afgelopen maanden een rondgang gemaakt langs Amsterdamse bestuurders uit de politiek, de kennisinstellingen en het bedrijfsleven. Zij zijn gevraagd naar hun visie op de Amsterdamse kenniseconomie en de mogelijkheden die zij zien voor verbetering. Dit gebeurde op initiatief van het dagelijks bestuur van de Kenniskring Amsterdam: Job Cohen (Gemeente Amsterdam), Sijbolt Noorda (UvA), Alexander Rinnooy Kan (ING) en Hans Zwarts (KvK). De Kenniskring heeft KL gevraagd om, mede op basis van deze gesprekken, een plan van aanpak op te stellen voor de ontwikkeling van een Amsterdams Innovatie Model (AIM). Het AIM heeft als doel om Amsterdam tot een van de sleutelregio's in de Europese kenniseconomie te ontwikkelen. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Kim van den Berg.

Belgen-nieuws Eind februari kwam de commissie 'Belgen doen het beter' met haar rapport 'Een kwestie van Uitvoering'. De commissie, een initiatief van Zenc, United Knowledge en KL, pleitte voor meer aandacht voor de uitvoering van

2 of 6

12/7/09 4:27 PM



beleid in plaats van het maken ervan. Het rapport heeft veel losgemaakt. Zo presenteerden zes uitvoeringsorganisaties, waaronder CWI, UWV en de Belastingdienst, begin juni een manifest in reactie op het rapport. In het kort was de strekking: wij gaan aan de slag. Inmiddels helpen we ook de gemeenten Amsterdam en Rotterdam bij het bekijken waar de uitvoering mogelijk kan worden verbeterd. Voor het Ministerie van EZ bekijken we enkele ketens. Eind augustus was er een bijeenkomst van de commissie om te praten over het vervolg. Naast de commissieleden Docters van Leeuwen en In' t Veld waren daar o.a. ook Herman Tjeenk Willink (vicepresident Raad van State) en Saskia Stuiveling (President Algemene Rekenkamer) bij aanwezig. Met hen is nagedacht over wat de commissie zou kunnen gaan doen. We houden je op de hoogte wat daar uit gaat komen. Nieuws over de belgen-activiteiten is ook te vinden op www.belgendoenhetbeter.nl.

2. Week van de Kenniseconomie 8-13 september Zal op Prinsjesdag voor het eerst het woord kenniseconomie in de troonrede vallen? De tijd is er rijp voor. Nederland Kennisland, Axis, Biopartner en KIVI organiseren in de week voorafgaand aan Prinsjesdag van 8 tot en met 13 september de Week van de Kenniseconomie. We willen het belang van kennis en innovatie voor de toekomst van Nederland centraal op de politieke agenda zetten en het maatschappelijk debat hierover op gang brengen. Daarvoor organiseren we tal van activiteiten, met als afsluitende klapper op 13 september de Dag van Kenniseconomie. Een overzicht:

8 september - Kenniseconomie Monitor 2003 De week start met de presentatie van de Kenniseconomie Monitor 2003. De monitor brengt de toestand van de kenniseconomie in Nederland in kaart en vormt de inhoudelijke basis voor de debatten die tijdens de Week van de Kenniseconomie plaatsvinden. De monitor wordt aangeboden aan Minister-president Balkenende, aansluitend volgt een diner met zo'n 60 vertegenwoordigers uit de top van de Nederlandse kenniseconomie.

9 en 11 september - Workshops AXIS "Mee(r) Doen" Platform Axis, de motor achter de stimulering van onderwijs in beta en techniek, organiseert twee workshops. In de workshops staat de vraag centraal welke concrete maatregelen er nodig zijn om ervoor te zorgen dat meer Nederlandse leerlingen en studenten kiezen voor bèta en techniek.

9 en 10 september - Biopartner Innovatiedebatten Biopartner organiseert twee Innovatiedebatten onder leiding van Leendert Bikker, lid van de Raad van Bestuur van Euro RSCG en voorzitter van de Raad van toezicht van stichting Nederland Kennisland. Wie over tien jaar tot de wereldtop in biotechnologie wil behoren moet nu investeren en ondernemen. Tot nu toe gaat dat moeizaam in Nederland, maar het is nog niet te laat. De vraag die centraal staat tijdens de debatten is: Wat is er NU nodig om een doorbraak te bewerkstelligen?

11 september KIVI Jaarcongres 2003: Industrie, Innovatie en Ingenieurs Ondanks dat er in Nederland relatief veel en goed onderzoek plaatsvindt, is de benutting van kennis in het bedrijfsleven en door maatschappelijke organisaties beperkt. Kenniseconomie, een veel gehoorde slogan, maar wat doen we ermee? Die vraag staat centraal tijdens het KIVI jaarcongres dat dit jaar plaatsvindt op de TU Eindhoven.

13 september - De Dag van de Kenniseconomie De Week van de Kenniseconomie wordt afgesloten met een congres bij De Baak in Driebergen. De Dag van de Kenniseconomie wordt georganiseerd door Nederland Kennisland, ScienceGuide.org, het Management Centrum en de Baak managementcentrum VNO-NCW. Het doel van de dag is om bouwstenen aan te dragen voor de agenda van het Innovatieplatform. Wat moeten we de komende jaren gaan doen om Nederlandse kenniseconomie sterker te maken? Zie hier het volledige programma. NAAR BOVEN

3. Agenda SEPTEMBER 8-13 september - De week van de Kenniseconomie 25-26 september - Creativity & the City 25 september - Breedband Event Twente 25 september - Tools for Comptetence 25 september - Trusting Technology, Network Conferentie 25 september - Overheid en ICT - de praktijk van egovernment 30 september - Linux & Open Source 2003

OKTOBER 8 oktober -2e Nationale WiFi Congres 24-25 oktober - e-culture fair

3 of 6

12/7/09 4:27 PM



NOVEMBER 4 november - ICT-infrastructuren in de stad "Fibre to the home" 4 november - LEVEL UP - Digital Games Research Conference 2003 11 november - Het rad van vernieuwing 27 november - Slimme software voor ondernemende scholen

DECEMBER 11 december - Doors of Perception, Bangalore

4. Boek van de maand: Smart Mobs, The Next Social Revolution, Howard Rheingold . Howard Rheingold was woensdag in Amsterdam om zijn nieuwste boek 'Smart Mobs: The Next Social Revolution' te presenteren in het ABC Treehouse te Amsterdam. Volgens Rheingold ontstaan de 'Smart mobs' wanneer communicatie en computer-technologie de menselijke talenten voor samenwerking versterken. Zo maken actievoerders tegen de WTO-verdragen actief gebruik van dynamische websites zoals Moveon.org en mobiele telefoons om demonstraties te plannen. Maar ook een terreurorganisatie als Al Quaida had nooit zo'n verregaande staat van eectiviteit en professionaliteit kunnen bereiken zonder gebruik te maken van internet, e-mail en mobiele satelliet-telefoons. Deze nieuwe manier van zelf-georganiseerde actie was nooit mogelijk geweest zonder het samensmelten van twee nieuwe technologiën. Tien jaar geleden doorbrak de combinatie van pc en inbelverbinding het WWW tot waar het nu is. Anno 2003 is het de beurt voor de steeds krachtiger wordende handheld devices zoals PDA's en smart phones gecombineerd met de always-on mobiele internet-verbinding via GPRS, UTMS en wifi om sociale structuren op nieuwe manieren vorm te geven. Het gevaar van inperking ligt wel om de hoek. Media kartels en overheidsorganisaties willen maar wat graag de openbare digitale ruimte terug winnen op de gebruikers. Rechtzaken tegen Kazaa-gerbruikers, steeds strenger wordende copyright-wetgeving en de uitverkoop van radiofrequenties bevestigen dit beeld. Volgens Rheingold moeten we de inventiviteit van de individuele gebruiker koesteren in plaats van dit over te laten aan de markt of overheid. Als het uitwerken van het WWW was uitbesteed aan een multinational of overheids-organisatie, dan zaten we na 10 jaar met 1000 rapporten en misschien een paar duizend gereguleerde websites. Nu houden miljoenen gebruikers miljarden unieke webpagina's in de lucht. Een welkom pleidooi voor de kracht van het individu.

Relevante links www.smartmobs.com www.meetup.com www.moveon.org


5. KL-index Nederlands ICT trustfund als middel om armoede te bestrijden KL-index: 7 Het Ministerie van Economische Zaken en van het Directoraat voor Mondiale Informatie en Communicatie Technologieën van de Wereldbank hebben de handen ineen geslagen om een ICT Trustfund op te zetten. Sinds 1 juli is dit fonds ook operationeel . Het doel van het fonds is om met Nederlandse kennis en expertise via de Wereldbank de armoede te bestrijden. Verschillende organisaties en bedrijven zoals het Ministerie van EZ, Rabobnak, Arcadis, TPG enz zijn reeds actief in dit fonds, verwacht wordt dat na de start meer bedrijven mee zullen gaan doen. Een mooi initiatief! We houden de vorderingen van het fonds bij KL in de gaten.

Plant bomen als compensatie van je vliegreizen KL-index: 7 Je wilt graag je steentje bijdragen aan het milieu maar je moet toch op en neer naar New York vliegen. Koop nu je CO2 schuldgevoel af bij Cool Flying. Op deze website kan je berekenen wat jouw aandeel is wat betreft de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen van een vliegreis. Een voorbeeld: Heen en weer naar New York levert een uitstoot 1,18 ton CO2 op, waar 59 bomen voor nodig zijn om deze uitstoot te compenseren. Op de website kun je 20,03 dat wordt geinvesteerd in verschillende bosprojecten. Praktisch idealisme ten top! Daarom een welverdiende plek in de KL-index.

Broadway in België KL-index: 8 Terwijl in Nederland de kabelaars, KPN en de OPTA elkaar nog flink in weg zitten gaat ze in België gewoon hard aan de slag. Zo investeert het telecombedrijf Belgacom ruim 522 miljoen euro in VDSL (Very high speed Digital Subscriber Line), de opvolger van ADSL. Met VDSL zijn

4 of 6

12/7/09 4:27 PM



symmetrische snelheden van 30 tot 40 Mbps mogelijk. De even grote upload als download snelheid maakt allerlei nieuwe diensten mogelijk, zoals interactieve digitale televisie. Het duurste technologieproject in België tot op heden heeft de naam Broadway gekregen. De Belgische kabelaars gaan de strijd aan met Belgacm door EuroDocsis 2.0 op de markt te brengen met vergelijkbare snelheden. EuroDocsis (Data Over Cable Services Interface Specification) is de Europese variant van de Amerikaanse Docsis-standaard voor kabelmodems. Op deze manier wordt verhuizen naar onze Zuiderburen wel erg aantrekkelijk.

Finland innoveert: WK-moerasvoetbal en WK-luchtgitaar KL-index: 9 Dat Finland de voorloper in Europa is wat betreft de kenniseconomie en innovatie, is langzamerhand wel doorgedrongen tot iedereen in Nederland. Finland biedt nog veel meer. Zo organiseerde de Finse KNVB in juli voor de derde keer het WK Moerasvoetbal in Hyrynsalmi. Bij dit zeer mediagenieke festijn streden 264 teams streden om de hoogste eer. Team Holland behaalde bij het vorige WK nog de tweede ronde, maar gleed dit jaar jammerlijk onderuit tegen de Finse specialisten VaHiSöS. Eind augustus vond een ander mega-spektakel plaats in Finland: het WK luchtgitaar. De Nederlandse Luchtgitaar Kampioen Funky Jordi veroverde hier de tweede plaats, onder meer door een zeer hoge score op zijn vertolking van het nummer Whole Lotta Love (Led Zeppelin). Funky Jordis performance werd door de jury omschreven als snel als een bliksemschicht en zeer atletisch. De vers getroonde wereldkampioen is de Amerikaan C-Diddy.

De Scienceguide Tip 5 voor 2003 KL-index: 10 De start van een nieuw collegejaar betekent ook een Scienceguide Hoger Onderwijs Top 10 van sleutelfiguren in het hoger onderwijs. Wie zetten écht een stempel op de wereld van hogescholen en universiteiten? Dit jaar veroverde Maria van der Hoeven de eerste plaats. Zij lijkt vooral gekozen door haar voortrekkende rol bij het wetenschapsbeleid, een krachtig optreden en een goed bespeler van het veld. Zo neemt zij ook deel aan het Innovatieplatform. Uit de inzendingen heeft Scienceguide ook een Tip 5 samengestelt die de kennners tippen voor een toekomstige opmerkelijke rol in het hoger onderwijs. Nieuw op nummer 5, Frans Nauta! Zijn pleidooi dat innovatie van een nieuwe generatie moet komen is opgepikt door de politiek door zijn benoeming als secretaris van het Innovatieplatform, aldus Scienceguide.

6. Onder de streep Hall of Technical Documentation Weirdness Een verzameling van hilarische technische handleidingen. Je moet bijvoorbeeld wel erg snel uit de hoek komen om als slachtoer de instructie op de zijkant van een traangasgranaat te lezen: "Treatment for Tear Gas". Zie www.darrenbarefoot.com/hall/

Forum Wireless Nederland Draadloos internet is aan een onstuitbare opmars begonnen in Nederland het afgelopen jaar. Voor diegenen die langzamerhand stuurloos worden van draadloos internet bieden de pagina's van Wireless Nederland uitkomst: forum.wirelessnederland.nl

Frankrijk mailt niet meer maar stuurt een 'courriel' De Franse taalpuristen hebben weer een grote slag gewonnen tegen de vervuiling van de Franse taal met Engelse woorden. Werd jaren geleden het woord computer vervangen door 'ordinateur', nu is het de beurt aan het woord 'e-mail'. De Franse regering gaat vanaf deze maand het woord e-mail uit alle ocële documenten, publicaties en websites bannen. Parijs geeft de voorkeur aan het nieuw-Franse courriel, een samentrekking van courrier électronique (elektronische post). Lees er meer op de webpagina's van het Franse ministerie van Cultuur (alleen in het Frans).

Japan bouwt de aarde na in snelste computer aller tijden De Earth Simulator heeft een topsnelheid van 40 teraflop, oftewel 40 trillioen berekeningen per seconde, en is hiermee 5 keer zo snel als zijn voorganger. De computer bootst de aarde na in een virtueel model, om te zien hoe de aarde in de toekomst zal opwarmen. Misschien zal zo eindelijk het antwoord gevonden wat het antwoord op de vraag "Life, the Universe and Everything" betekent.

Napsterbits Napster keert eind dit jaar terug als een betaalde muziekdienst. Om de terugkeer bij te staan geeft de Napsterkitten in een serie animaties muziekles.

The gouvernator Het zal niemand ontgaan zijn dat voormalig Mister Universe en filmacteur

5 of 6

12/7/09 4:27 PM



Arnold Schwarzenegger een gooi doet naar het gouverneursschap van Californië. Je kunt nu zijn fameuze uitspraken over politiek en leiderschap nalezen op de website www.welovearnold.com. Met onder meer zijn antwoord op de vraag of hij het homohuwelijk goedkeurt: , "No, I do not. I think that gay marriage should be between a man and a woman." (Voor de

kenners: de site is bedacht door de makers van de fansite van de Iraakse minister van Informatie)

Redactie Geert Wissink, Joeri van den Steenhoven, Frans Nauta, Kim van den Berg, Michiel de Lange. Nederland Kennisland t: +31 (20) 7720120 f: +31 (20) 8707024 u: http://www.kennisland.nl/ e: [email protected]


6 of 6

12/7/09 4:27 PM

Kennisland : oktober


Agenda Over KL Mensen Blog





>

zoek

>


Terwijl het in Nederland buiten weer oud en vertrouwd nat en vochtig is, hoeven we bij KL nog steeds niet de verwarming aan te zetten. Ons mooie kantoor gonst van de bedrijvigheid na een enorme drukke maand vol aandacht voor de kenniseconomie en het is extra reden voor vrolijkheid: we bestaan vandaag 4 jaar! We willen iedereen bedanken die ons de afgelopen jaren heeft gesteund. Als wij vandaag licht mijmerend terugkijken is er toch al aardig wat tot stand gebracht, maar ook nu half Nederland de kenniseconomie een warm hart lijkt toe te dragen is er geen reden om achterover te leunen. Er moet nog veel gebeuren om van Nederland echt een kennisland te maken. Wij gaan daarom weer hard aan de slag. En hopelijk weer met jullie steun. Veel leesplezier! De Redactie

1. KL-nieuws Stichting Nederland Kennisland bestaat vandaag vier jaar We schrijven 2 oktober 1999. De locatie: Felix Meritis te Amsterdam. Met zenuwen in het lijf en een uiterst krappe voorbereiding, presenteren Frans, Joeri en Bart-jan hun idee voor Stichting Nederland Kennisland. Onder leiding van Bert Mulder (Informatiewerkplaats) moeten de ruim 60 aanwezige gasten bepalen of het idee goed genoeg om echt van start te gaan. Sommige van jullie waren erbij. Het idee wordt met veel enthousiasme ontvangen en de eerste 60 Kennislanders ontvangen een aandeel in KL. Op deze middag worden meteen de eerste 10 KL-projecten verkozen (w.o. Kenniswijk en een project dat later bekend zou worden als

Contact

Digitale Trapveld). Vier jaar later is KL uitgegroeid tot een club van 14 mensen en is de schare Kennislanders fors gegroeid. Kenniseconomie is inmiddels een algemeen begrip geworden, iets dat vier jaar geleden nog zeker niet het geval was. Reden voor een feestje dus, maar ook nog genoeg werk aan de winkel. Wij gaan dus enthousiast door. En hopelijk met evenveel steun als de afgelopen vier jaar. We hoeven geen cadeau’s, maar als je echt wat wilt geven hebben we de volgende actie: KL steunt Vincent Modaha, een slimme Tanzaniaanse scholier die graag wil gaan studeren maar het collegegeld niet kan betalen. Mocht je Vincent ook willen helpen, ga dan naar onze speciale KL vier jaar pagina. Levendige lessen uit Finland op eerste Dag van de Kennisecomie Op een zonovergoten zaterdag 13 september werd een week vol activiteiten afgesloten in het bosrijke Driebergen met de eerste Dag van de Kenniseconomie. Locatie was het lommerrijke landgoed van de Management Centrum de Baak in Driebergen. De dag werd afgetrapt door vier Finnen die op een uiteenlopende wijze lieten zien wat wij kunnen leren van het Finse model. Na de lunch verspreidden de deelnemers zich over de workshops die waren ingedeeld volgens de hoofdstukken van de monitor. Erna presenteerde Frans Nauta de bevindingen van de Kenniseconomie Monitor 2003 in vogelvlucht. Tijdens het slotdebat betoogden Frans Leijnse (voorzitter HBO-Raad), Frans van Vught (rector magnificus Universiteit Twente), Erik Gerritsen (Gemeentesecretaris Gemeente Amsterdam) en Jan van den Biesen (Vice President Philips Research) over hoe we, in de woorden van Frans van Vught, kennis in Nederland het beste kunnen 'hebben, houden en gebruiken'. Kortom: een inspirerend dag, die hopelijk heeft bijgedragen tot een beter begrip van de kenniseconomie bij alle deelnemers. Op de website van KL zijn nu alle presentaties van de dag te downloaden, verslagen van de workshops en een selectie van de foto's te bezichtigen. Je kunt deze vinden onder www.kennisland.nl/km2003

Veel belangstelling voor Kenniseconomie Monitor 2003 De Kenniseconomie Monitor 2003 heeft tot veel positieve reacties geleid uit alle hoeken van Nederland. De waslijst aan artikelen, interviews en nieuwsberichten waar de monitor toe heeft geleid kun je vinden op een aparte media pagina op de KL-site. De monitor is nu ook online te koop voor de prijs van 17,50 bij Bruna.nl. Op de bestelpagina wordt de

1 of 4

12/7/09 4:27 PM



monitor ook aangeboden door Scienceguide samen met hét boek over het Finse succes van een kennissamenleving: “The Information Society and the Welfare State. The Finnish model” van Manuel Castells en Pekka Himanen (Oxford University Press) voor 45,-. Als je een digitale versie (kosteloos) wil downloaden, kun je terecht bij www.kennisland.nl/km2003. Hier zijn tevens alle openbare digitale documenten beschikbaar die gebruikt zijn voor de monitor. Op het moment zijn we bezig met een engelse vertaling van de monitor. Ook is het de bedoeling dat de Kenniseconomie Monitor elk jaar gaat verschijnen. Mocht je nog suggesties hebben over hoe we onze monitor verder kunnen verbeteren, stuur dan een mailtje naar [email protected]

contact :-) bezig met actieprogramma Zeven projecten die ict gebruiken om chronisch zieke kinderen en jongeren te helpen, werken samen in het netwerk contact om nog meer kinderen en jongeren te kunnen helpen. Hiervoor organiseert het netwerk verschillende bijeenkomsten om bijvoorbeeld onderwijsinstellingen, zorgverzekeraars en politici en beleidsmakers de noodzaak van deze projecten duidelijk te maken. Momenteel voert het netwerk ook een kosten-batenanalyse uit naar de verschillende projecten. Begin november verschijnt er een uitgebreide nieuwsbrief met informatie over de vorderingen van het netwerk contact, je kan je daarvoor inschrijven via de website www.contact.nl. Op 5 november vindt er weer een publieke bijeenkomst plaats met staatssecretaris Ross en diverse politici. Begin februari moet er een actieprogramma liggen.

Stedenlink Studiereis naar Ierland De wethouders en ambtenaren van de Stedenlink-steden reizen dit jaar af naar Ierland. De afgelopen jaren heeft de 'Celtic Tiger of Europe' definitief haar grijze vacht afgeschud en eindigt steevast op hoge plekken in verschillende internationale ranglijstjes. Zo wordt Ierland ook wel de 'Silicon Valley' van Europa genoemd vanwege hun sterke ICT en software sector. Ierland kent sterke vanuit de overheid opgelegde programma's om investeringen en innovatie te doen toenemen. Veel multinationals hebben hun call-centers (Microsoft) of productielijnen (Dell) in Ierland gevestigd. Ierland kent een jonge, hoog opgeleide beroepsbevolking die een verfrissende aanpak hebben, wat leidt tot een hoog aantal nieuwe ondernemingen. Kortom, zeker de moeite waard om daar een kijkje achter de schermen te nemen. Voor meer informatie over Ierland kun je terecht bij de Stedenlink website.

Derde ronde Digitale Pioniers levert 108 aanvragen op De derde ronde van de stimuleringsregeling Digitale Pioniers heeft een recordaantal van 108 aanvragen opgeleverd. Veel aanvragers gaven op een originele manier invulling aan het thema "leren". De experts hebben hun voorkeur al uitgesproken en de eerste gesprekken met de nieuwe digitale pioniers zullen de komende weken plaatsvinden. Daarna worden de definitieve projecten bekend gemaakt die ondersteuning krijgen van de Digitale Pioniers. Je kunt een korte omschrijving van de projecten na de bekendmaking vinden op www.digitalepioniers.nl. Houdt de website dus in de gaten! Vanaf 30 oktober zal ook het thema van de vierde ronde bekend gemaakt worden.

2. Agenda De productiviteit van de Nederlandse economie zal structureel worden versterkt door te investeren in onderwijs, kennis en innovatie. Om een impuls te geven aan de Nederlandse kenniseconomie heeft de regering het Innovatieplatform ingesteld, waarin leden van het kabinet met gezaghebbende deskundigen uit bedrijfsleven, wetenschap en onderwijs gezamenlijk ideeën ontwikkelen. In de tweede helft van volgend jaar bekleedt Nederland het voorzitterschap van de Europese Unie. De regering zal actief bijdragen aan het streven van de Unie om de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie ter wereld te worden. Ook een idee uit het rapport ‘Belgen doen het Beter’ heeft de troonrede gehaald: ‘Daarenboven zal de burger in de toekomst niet steeds opnieuw, maar slechts één keer zijn persoonsgegevens aan de overheid hoeven te verstrekken.’ Uit de toelichting van het Ministerie van Economische Zaken bij de begroting blijkt dat de kenniseconomie de hoge prioriteit heeft de komende jaren. Lees hier de toelichting.

Onderzoeker van UT Twente bij top-100 “’Young Innovators” van MIT KL-index: 9 Dr. Helene Andersson (29), research associate van het onderzoeksinstituut MESA+ van de Universiteit Twente, staat in de lijst van honderd TopYoung Innovators die wordt uitgeschreven door Technology Review, het blad van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in de VS. Ze behoort

2 of 4

12/7/09 4:27 PM



volgens de jury wereldwijd tot de beste 100 talenten jonger dan 35. Andersson, die ook werkzaam is bij microsysteembedrijf Silex Microsystems in Stockholm, is specialist in biotechnologie en lab-ona-chip technologie. Zij combineert deze commerciële functie met het doen van onderzoek, volgens eigen zeggen ‘de beste mix’. Hopelijk vind haar voorbeeld meer navolging in Nederland !

KPN biedt alle scholen gratis ADSL KL-index: 9 KPN biedt alle 10.000 scholen in Nederland gratis adsl-internet en verschillende internetdiensten aan via haar dochteronderneming XS4ALL. De scholen in regio's waar geen adsl beschikbaar is, zal KPN een alternatief bieden. KPN laat hiermee een sterk staaltje maatschappelijke betrokkenheid zien wat beloont wordt met het hoogste cijfer in de KL-index. Vooraf zijn er wel verschillende voorwaarden gesteld door EZ om oneerlijke concurrentie te voorkomen. Concurrerende isp's als nl.tree zijn woedend, maar kunnen juridisch niks inbrengen tegen het aanbod. Inmiddels heeft het initiatief van KPN ook navolging gekregen van Wolters-Noordhof, die deze week bekend maakte al haar online lesmateriaal gratis beschikbaar te stellen voor het onderwijs.

Supersnel draadloos internetten in binnenstad Eindhoven KL-index: 9 In veel gemeentes in Nederland is het al heel normaal, even op een terrasje je e-mail checken terwijl je geniet van de laatste zonnestralen. In de binnenstad van Eindhoven begint deze maand een proef met wireless internet volgens het snelle 802.11g protocol (54 Mb/s) met als extra bijzonderheid dat de antennes zijn aangesloten op een hoogwaardig glasvezelnetwerk. De beschikbare bandbreedte is hierdoor veel groter dan gangbare draadloze netwerken zodat er nóg sneller draadloos geinternet kan worden. De internetkoppeling is bovendien symmetrisch (even snel downloaden als uploaden) en hierdoor zijn zelfs live videoverbindingen mogelijk.

Oxford Internet Institute KL-index: 8 Oxford blijft hoge ogen gooien in de KL-nieuwsbrief, en deze keer voor de oprichting het Oxford Internet Institute onder de vlag van de Oxford University. Het instituut wil alle facetten waarmee het internet ingrijpt op de samenleving in kaart brengen met vernieuwend onderzoek, onderwijs en het gebruik van het internet als strategisch middel. De komende jaren zal de nadruk liggen op het aanstellen van professoren en onderzoekposten, waaronder verschillende gast hoogleraarschappen. Typisch Engels: mocht je interesse hebben in een aanstelling verstuur dan wel je sollicitatie per mail aangezien de Oxfordse posterij middenin een staking zitten.

5. Onder de streep Innovatie quotes Laat je inspireren door de visioniairs uit het verleden. Een voorbeeld: "I think there is a world market for maybe five computers" (Thomas Watson, chairman of IBM, 1943). Meer quotes

De leukste commercials Gelukkig zijn er reclames die het vrouw-prijs-wasmiddel stadium allang ontstegen en waar om te lachen valt. Het internet is een ideaal medium om deze korte filmpjes te vertonen. Over de grens zijn er tal van sites waar de leukste filmpjes vertoond worden, voor Nederlandse commercials kun je terecht bij kicken.com/commercials

Springwise Altijd weer op zoek naar het nieuwste gat in de markt? Of vind je het belangrijk om op de hoogte te blijven van de laatste nieuwe zakelijke ontwikkelingen? Abonneer je dan op de gratis nieuwsbrief van Springwise waarin elke maand meer dan 600 spotters berichten van de nieuwste en heetste zakelijke ideeen.

Lunchwandelen Als je deze nieuwsbrief leest zit je waarschijnlijk achter een computer en doe je veel zittend werk. Krijg je wel genoeg beweging? Recent verscheen een verontrustend bericht in de media dat kantoorwerk zelfs slecht is voor je hersens. TNO heeft daar wat op gevonden: Lunchwandelen.

Nederlander wint alternatieve Nobelprijs Het was weer spannend tot de laatste seconde, maar Harry Mulisch greep gisteren weer nét naast de Nobelprijs voor de Literatuur. De eeuwige roem is dit jaar wel weggelegd voor een Rotterdamse onderzoeker die naar huis ging met de alternatieve IG-Nobel Prize in de categorie Biologie. De IG Nobel prijzen worden elk jaar op Harvard uitgereikt aan onderzoek die je eerst aan het lachen maken, en daarna pas aan het denken zetten. Lees hier een verslag van zijn baanbrekend onderzoek naar homoseksuele

3 of 4

12/7/09 4:27 PM



necrofilie onder wilde eenden. Redactie Geert Wissink, Joeri van den Steenhoven, Kim van den Berg, Michiel de Lange Nederland Kennisland t: +31 (20) 7720120 f: +31 (20) 8707024 u: http://www.kennisland.nl/ e: [email protected] Colofon Via de nieuwsbrief houden we je op de hoogte van wat er in en om kennisland gebeurt. Verspreid deze nieuwsbrief gerust verder. Je kunt je ook direct opgeven door een e-mail te sturen naar [email protected] o.v.v Nieuwsbrief. Dat geldt ook voor adreswijzigingen of als je de nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen. Wij zullen nooit uw mail-adres met derden delen.

4 of 4

12/7/09 4:27 PM

Kennisland : december


Agenda Over KL



KL Nieuwsbrief 3.8 | 02-12-03 Beste Kennislander, Sinterklaaslijstjes anno 2003 verschillen nauwelijks van die van 50 jaar geleden. Bovenaan staan nog steeds poppen, brandweerauto's en een hondje. Pas rond het zevende levensjaar zie je de eerste computer verschijnen. Het lijstje van KL is wel veranderd door de jaren heen. Met de instelling van het Innovatieplatform is een grote wens van ons alvast uitgekomen. Maar wie de Kenniseconomie Monitor leest (nu ook in het engels te verkrijgen), weet dat er nog genoeg te wensen over blijft. Wensen alleen is niet genoeg, we zullen er hard aan moeten werken de komende jaren. Een paar projecten zijn de afgelopen jaar heel succesvol gebleken. Zo telt Nederland nu 447 digitale trapveldjes en zijn inmiddels 45 projecten van start gegaan met ondersteuning van de Digitale Pioniers.


>

zoek

>


Inhoud 1. KL-nieuws 2. KL-publicaties 3. Agenda 4. Ondertussen bij het Innovatieplaform 5. Boek van de maand: Innovation Nation 6. KL-index 7. Onder de streep

En wij gaan er deze laatste maand nog even flink tegenaan alvorens van de feestdagen te genieten. Veel leesplezier! De Redactie

1. KL-nieuws Eén jaar Digitale Pioniers De Digitale Pioniers bestaan deze maand één jaar. In het afgelopen jaar hebben meer dan 300 projecten een aanvraag ingediend en hebben 45

Mensen

projecten ondersteuning gekregen van de stimuleringsregeling. Deze projecten zullen centraal staan tijdens een speciale bijeenkomst op woensdag 3 december in Rotterdam. Daar ontvangt Staatssecretaris van

Blog

Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Medy van der Laan het eerste exemplaar van de publicatie ".NL, Eén jaar Digitale Pioniers in het publieke domein op internet", waarin de 45 projecten worden besproken. De

Contact

middag sluit af met een debat over het publieke domein op internet. Er zijn nog enkele plekken beschikbaar. Heb je interesse stuur dan een mailtje naar Minouche Besters. Trapveld Monitor: 447 Digitale Trapvelden en een miljoen bezoekers Vrijdag 28 november jl. vond in Emmen de landelijke trapvelddag plaats. Zo'n 100 vertegenwoordigers van trapvelden uit heel Nederland kwamen bijeen om ervaringen uit te wisselen. Ook werd daar de Trapveld Monitor 2003 gepresenteerd met een overzicht van de ontwikkeling van de trapvelden. Waren dat er in 2002 nog 234, nu is dit aantal gestegen naar maar liefst 447. Wat verder opvalt: alle trapvelden gezamenlijk werden dit jaar circa 1 miljoen keer bezocht en het gemiddeld rapportcijfer dat zij ontvangen van gemeenten is een 7,2. Zo'n driekwart van de trapvelden gaan dan ook in 2004 gewoon door. Dat geldt ook voor het landelijk netwerk dat bij KL is gehuisvest. In Emmen werd bovendien de Trapveld Trofee uitgereikt. Vrijheidswijk Leeuwarden ontving de prijs voor het beste trapveld van 2003. Het Geheugen van Oost uit Amsterdam werd het beste project. Meer nieuws over de trapvelden vind je op www.trapveld.nl. Congres Slimme software voor ondernemende scholen Vorige week donderdag 27 november vond op het NorthGo College in Noordwijk het mini-congres "Slimme software voor ondernemende scholen" plaats. Hans van Grieken (Cap Gemini Ernst & Young) hield een inspirend betoog over innovatieve kennisverwerving bij jongeren en Frans Nauta sprak over onderwijs en de kenniseconomie. Daarna ontving staatssecretaris Medy van der Laan het eerste exemplaar van de publicatie 'Prettig kennis-maken, innovatie op het Northgo College'. In deze publicatie wordt verslag gedaan van het inzetten van PDA's en een ERP-systeem om slimmer te werken in een onderwijsinstelling. Het project was één van de KL-projecten van 2003. De eerste scholen zijn inmiddels over de brug en laten nu ook op slimmere manier de informatie door hun instelling stromen. Wie volgt? De publicatie is te downloaden van de website www.northgo-college.nl

Digitale Pioniers thema vierde ronde: Duurzaamheid Steeds meer mensen vinden het belangrijk dat de producten die ze kopen duurzaam gemaakt zijn, en houden er in hun dagelijkse leven rekening mee het milieu zo min mogelijk te belasten. Ze kopen bijvoorbeeld biologische groenten, zetten de kraan uit tijdens het tandenpoetsen of nemen wat vaker de fiets. Duurzaamheid kan betekenen dat men

1 of 6

12/7/09 4:27 PM



verantwoord omgaat met de natuurlijke hulpbronnen van onze aarde en stil staat bij de eecten van ons handelen op de toekomst. Maar duurzaamheid kan ook duurzaamheid van informatie zijn. Deze ronde van Digitale Pioniers gaan we op zoek naar projecten die een van beide opvattingen van duurzaamheid uitdragen of stimuleren. Er is deze ronde . 200.000 beschikbaar voor zo'n 10 projecten. Je kunt een project online aanmelden op de website van Digitale Pioniers. Op de website van de Digitale Pioniers vind je ook meer informatie over het thema.

Eindhoven en ICT Uit de Kennisconomie Monitor 2003 kwam naar voren dat de regio Eindhoven een belangrijke regionale cluster vormt met de nadruk op technologie en creatieve industrie. Eindhoven wil voorop blijven lopen in technologie, met als belangrijk element ICT. Momenteel zoekt de gemeente Eindhoven de uitdaging om ICT tastbaar in de stad aanwezig te laten zijn en werkt hard aan haar e-visie. Hiervoor heeft zij vijf bijeenkomsten georganiseerd met partners binnen en rondom de gemeente. KL is gevraagd het proces naar de e-visie te begeleiden. We schrijven gespreksnotities voor de bijeenkomsten met uitdagende nationale en internationale voorbeelden en stellingen over het thema. Ook schrijven we de verslagen van de bijeenkomsten. Meer informatie? Stuur een mailtje naar Marieke Rietbergen.

Telematica in Twente In de Twentse regio vinden veel initiatieven plaats op het gebied van telematica. Op de Universiteit Twente is een uitstekende glasvezelinfrastructuur aanwezig en vinden veel experimenten plaats op gebied van wireless (W-LAN) toepassingen. Rond de UT zijn hoogwaardige technologische bedrijven gevestigd, evenals het Telematica Instituut. Recentelijk is de Nederlands-Duitse Internet Exchange (NDIX) van start gegaan. Alle woningen in Roombeek worden aangesloten op glasvezel en breedbanddiensten zijn in ontwikkeling. Vlak voor de zomer werd Stichting Breedband Twente opgericht door 15 aangesloten gemeenten. De stichting moet samenhang in de projecten creëren, kennis uitwisselen en een vehicel vormen richting de rijksoverheid en anderen. De Stichting Breedband Twente vroeg KL het proces te begeleiden bij de totstandkoming van een ontwikkelingsplan voor de komende 5-7 jaar. Middels veldverkenningen, interviews en rondetafels komen we tot het ontwikkelingsplan. Voor het eind van dit jaar moet het plan duidelijk zijn. Voor meer informatie: Marieke Rietbergen

Stedenlink op naar 2005 Binnen Stedenlink wordt druk gewerkt aan een werkprogramma voor het komende twee jaar. Tijdens de studiereis naar Dublin hebben de leden van Stedenlink besloten nog voor tenminste twee jaar met het netwerk door te gaan. In het werkprogramma zal meer ruimte worden ingericht voor het doorontwikkelen van de website en actieve kennisuitwisseling, zowel naar binnen als naar buiten toe. Ook zullen de steden een centrale rol gaan spelen in de uitvoer van projecten. Onderwerpen hiervoor kunnen variëren van 'breedband over de stadsgrenzen' tot 'open source voor/door gemeenten'. KL zal ook de komende twee jaar de steden ondersteunen bij alle activiteiten en projecten. Meer weten? Neem contact op Minouche Besters.

KL heeft een nieuw telefoonnummer Ons kantoor is nog steeds gevestigd op hinkelafstand van het Vondelpark, maar we hebben wel een nieuw telefoonnummer. Het oude nummer zal op een gegeven moment vervallen, dus verander het aub in je contactgegevens. Wil je KL bellen, bel dan voortaan 020-5756720.

Jaarvergadering en KL-projecten Vaste lezers zullen er wellicht al naar uitkijken: de KL Jaarvergadering en de KL-projecten. We vragen nog even geduld. We hebben besloten dit het komend jaar iets anders aan te gaan pakken. Hoe, dat hoor je begin volgend jaar.

Engelse vertaling Kenniseconomie Monitor 2003 Nog niet in het Fins, maar wél alvast in het Engelse: de Knowledge Economy Monitor 2003. Je kunt hem voor 12,50 bestellen door een mailtje te sturen naar Femke Nijhuis. De monitor is ook te downloaden van de KL website: Knowledge Economy Monitor 2003 (pdf 2.791 Kb).

Buurtwebsites: Internetgemeenschappen in de buurt Buurtwebsites hebben in toenemende mate de belangstelling van beleidsmakers als instrument voor sociale kwesties. Er valt echter nog een wereld te winnen op dit terrein. KL heeft een onderzoek naar buurtwebsites uitgevoerd in het kader van het programma Onderzoeken en Netwerken van de Transparante Regio. De centrale vraag in dit onderzoek is: "Hoe ontstaan internetgemeenschappen, hoe blijven ze voortbestaan en wat zijn de succesfactoren?". Het rapport zal worden gepresenteerd op de slotbijeenkomst van de Transparante Regio op 12 december in Egmond.

2 of 6

12/7/09 4:27 PM



Ereport "Breedband in Rotterdam, Tilburg en Arnhem" Acht steden onderzoeken tot eind 2003 met financiële steun van het ministerie van EZ hoe de aanleg van breedband in hun gemeente op rendabele wijze kan worden aangelegd. De meeste proeven zijn inmmiddels tot een eind gekomen. Half januari zullen de resultaten van de proeven worden gepresenteerd op een bijeenkomst. In de tussentijd kun je alvast lezen hoe het Rotterdam, Tilburg en Arnhem vergaat. Elke stad kiest zijn eigen weg. Rotterdam kiest voor managed dark fiber waarbij commerciële partijen voor de uiteindelijke belichting zorgen. Tilburg is vertegenwoordigd in de stichting Breedband Inkooporganisatie Tilburg (BIT). De stichting staat sinds half augustus 2003 bij de Opta geregistreerd als telecomaanbieder. Op de Tilburgse stadsring zijn onderwijs- en zorginstellingen en non-profitorganisaties aangesloten. Arnhem koos voor een gesloten managed dark fiber netwerk uitsluitend voor non-profit instellingen. Lees het complete e-report op de website van de Breedbandproeven.

Rode Draad notitie SQM: Steun voor ICT in de buurt KL heeft in opdracht van SQM in kaart gebracht welke subsidies en fondsen in Nederland ondersteuning geven voor sociale kwaliteit en ICT. Veel bekende regelingen zoals de Digitale Trapvelden en Digitale Broedplaatsen zijn inmiddels afgelopen of lopen eind 2003 af. Toch blijken er nog heel wat subsidies in Nederland over te blijven, zowel op landelijk als regionaal niveau. De Rode Draadnotitie geeft naast een overzicht van fondsen en regelingen ook enkele praktische tips bij het zoeken naar financiering. Je kunt de notitie lezen op de SQM website.

3 december Eén jaar Digitale Pioniers 4 december Openingscongres Programma Modernisering Overheid 4 december Cities e World-Lyon 2003 - The first world summit of cities and local authorities on the information society. 10 december World Summit on the Information Society Topbijeenkomst over de informatiesamenleving georganiseerd door VN. 11 december Doors of Perception, Bangalore 12 december Transparantie Regio - Slotbijeenkomst van het gelijknamige ICT-stimuleringsprogramma in Noord-Holland 11 maart Nationale Conferentie Innovatie en Kwaliteit Publieke Sector

4. Ondertussen bij het Innovatieplatform Zoals je weet is Frans Nauta sinds begin september naast voorzitter van KL ook secretaris van het Innovatieplatform geworden. In deze nieuwe rubriek houden we je op de hoogte wat er in en rond het Innovatieplatform is gebeurd. Sinds de start van het Innovatieplatform is het hard gegaan. Bij KL stond de afgelopen weken de telefoon roodgloeiend en de mailbox stroomde over. Maar Frans is gewoon aan het werk gegaan met de opbouw van het secretariaat en voorbereidingen van de eerste vergadering. Die heeft 13 november jl. plaats gevonden. Daar is o.a. het eerste advies van het Innovatieplatform besproken: de mobiliteit van internationale kenniswerkers. Nederland blijkt namelijk niet erg gastvrij te zijn voor internationale kenniswerkers. Lange procedures, dure verblijfsvergunningen, dat kan veel beter. Het IP adviseert één procedure met één loket en de legeskosten moeten omlaag. Er moet meer kennis komen over de instroom, uitstroom en terugkeer van de internationale kennismigranten. In afwachting van een eigen website zal in het dossier Innovatie en Technologie op www.regering.nl de komende maand informatie van en over het Innovatieplatform verschijnen. We houden je natuurlijk ook op de hoogte in deze nieuwsbrief.

Innovation Nation: Canadian Leadership from Java to Jurassic Park. Auteurs: Wendy Cukier, Ken Grant, Catherine Middleton en Denise Shortt van Information Technology Management (ITM) met Leonard Brody, Chief Executive Ocer of Ipreo, en Matt Holland, Vice President van The Boston Consulting Group. Half november organiseerde de Canadese ambassade een seminar in Amsterdam over de high-tech sector en het ondernemingsklimaat in Canada. Een van de sprekers was de Canadese multi-ondernemer Leonard Brody, succesvol fondswerver voor start-ups, CEO van Ipreo en mede-auteur van het boek Innovation Nation. In stilte hebben Canadezen

3 of 6

12/7/09 4:27 PM



namelijk ons technologisch wereldbeeld onderzocht, veranderd en verbeterd. De auteur van de softwaretaal Java, de oprichter van Red Hat, de uitvinders van de Blackberry, de 3-D pioniers van Jurassic Park, het zijn allemaal Canadezen. Deze verhalen zijn echter nauwelijks bekend binnen Canada en al helemaal niet daarbuiten. De onbekendheid gaf de ruimte aan het boek Innovation Nation, een fascinerend en inspirerend boek gemaakt om door de Canadese bescheidenheid heen te prikken. Innovation Nation geeft 30 Canadezen het woord die bedrijven leiden of hebben opgericht en die behoren tot de beste technologie bedrijven ter wereld. Het boek schetst een beeld van ondernemers die bereid zijn risico's te nemen in een risicovermijdende samenleving. Het gaat over wetenschappers die een brug weten te slaan tussen fundamenteel onderzoek en praktische toepassingen. Venture capitalists die al vroeg bereid waren veel geld te steken in vernieuwende technologie bedrijven komen aan het woord. Wat zij deden werd gedragen door een goed ontwikkelde technologische infrastructuur, een sterk ontwikkeld gemeenschapsgevoel, technologie gezinde belasting wetten en de voordelen van geografische en culturele nabijheid van de VS. Canada is naar voren geschoven naar een wereldwijde koppositie op technologisch gebied. Canada schudt met dit boek definitief het imago van landbouwers en boswachters van zich af. Een inspirerend voorbeeld voor Nederland.


Politiek en spam: Telecomwet & Europese Unie KL-index: 4 Volgens de laatste schattingen bestaat de helft van alle verstuurde mails uit spam. EU commissaris Erkki Liikanen berekende dat dit Europese bedrijven jaarlijks meer dan 2 miljard euro aan verloren productiviteit kost. De Tweede Kamer nam begin november de Telecomwet aan die spammen strafbaar maakt. Door middel van opt-in regeling moet de afzender nu kunnen aantonen dat de ontvanger heeft ingestemd met de mail. Een goed begin, maar niet het halve werk. Want voorlopig is alleen versturen van ongewenste emails naar particulieren strafbaar. Bedrijfsemailadressen mogen nog rustig gespamd worden. Even leek het erop dat vanuit Europa de redding zou komen met nieuwe regels die het versturen van alle spam zouden verbieden. Het merendeel van de leden van het Europese Parlement besliste echter anders: er wordt wel gekozen voor een opt-in regeling, maar die gaat niet voor de algehele Unie gelden. De lidstaten moeten zelf bepalen in hoeverre ze opt-in doorvoeren. Een lobby van Europese marketingbedrijven zijn erg blij met het besluit. Logisch, want zij kunnen nu ongebreideld de hele EU blijven spammen vanuit één land waar de opt-in regeling niet geldt. Of vanuit Amerika spammen, want daar is dit weekend een wet aangenomen die alleen een opt-out optie biedt. Dan moeten de gebruikers zich zelf afmelden van een spam-mail, wat met honderden spammailtjes per week handenvol tijd kan gaan kosten.

Politiek en spam 2: Martijn van Dam KL-index: 8 Het zal nog wel even duren voordat er écht goede maatregelen tegen spam genomen worden. Gelukkig kent Nederland ook politici die er wel iets van begrijpen. Tweede Kamerlid Martijn van Dam heeft enkele waardevolle amendementen op de Telecomwet ingediend. Een van zijn amendementen heeft er voor gezorgd dat de bevoegdheden van de OPTA niet geheel ingeperkt worden. Helaas sneuvelde zijn voorstel om spam naar zakelijke email adressen strafbaar te maken, net zoals het voorstel om spam via het economisch strafrecht strafbaar te maken.

De pinguin rukt op KL-index: 8 Sergio Amadeu, directeur van het National Information Technology Institute in Brazilie, heeft aangekondigd de hele federale overheid van Brazilie op open source software te willen laten draaien. Daamee schaart Brazilie zich in het steeds groter wordend rijtje van landen die de afhankelijkheid van Microsoft willen doorbreken. In Nederland voert de gemeente Amsterdam een proef uit met open source op de desktop, en de gemeente Leeuwarden stapt over op het open source pakket MMBase voor het beheren van enkele websites. Onlangs is ook de eerste Nederlander, Unico Hommes van het webbureau Hippo, benoemd tot de raad van wijze mannen rondom Apache Cocoon. Apache is de wereldwijde open source standaard voor servertechnologie, en Apache Cocoon is het meest geavanceerde lid van de familie, een op xml gebaseerd serverprogramma. We houden je op de hoogte van de ontwikkelingen in open source land in deze nieuwsbrief.

Maak het de burger gemakkelijk KL-index: 9

4 of 6

12/7/09 4:27 PM



Loszitttende stoeptegels, stoplichten die het niet doen, hondepoep op straat, veel Nederlanders ergeren zich er dood aan. Maar waar kun je terecht bij de gemeente? De burgemeester van New York, Micheal Bloomberg, beloofde er iets aan te doen in zijn verkiezingscampagne en hield woord. Hij kwam met een simpele oplossing: voor alle niet dringende gemeentevragen kun je voortaan één nummer bellen: 311. Het nummer is 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar waarbij je tewoord wordt gestaan door een 'live' operator (in, typisch New Yorks, 130 verschillende talen). Het nummer is een enorm succes, sinds een half jaar krijgt de gemeente zo'n 20.000 telefoontjes per dag. Lees er meer over op de website van New York en in dit artikel.

7. Onder de streep Doe meer met Google Wist je dat Google ook kunt gebruiken als rekenmachine, als vertaalhulp en als woordenboek? Dat je met de Google Toolbar altijd een zoekschermpje bovenin je browser hebt staan, irritante pop-ups kunt blocken en direct kunt linken naar je weblog? En altijd op de hoogte bent met new.google.com, waar je ook kunt abonneren op handige news-alerts rondom zelfgekozen trefwoorden? We hebben een hoop van deze slimme mogelijkheden op een rijtje gezet in de KL-encyclopedie.

Wifi nu echt supersnel Japanse onderzoekers van het NEC laboratorium hebben aangetoond dat je ook ten volle van wifi kunt genieten als je met 330 km/s langs een paar accespoints rijdt in een Porsche. Handig als je even snel je mail wilt checken!

Adopteer een kip Met de Kerstdagen in het verschiet is het goed om aan de minder gelukkigen onder ons te denken, in dit geval de kippen. Bij www.adopteereenkip.nl (een initiatief van Triodos bank), kun je een kip adopteren, een adoptiekip cadeau geven of een Kip-en-ei Rekening openen.

Grote griepmeting In de wintermaanden kan iedereen die verkouden is of griep(verschijnselen) heeft dat anoniem doorgeven via de website www.grotegriepmeting.nl. Een kaart van Nederland en België geeft dagelijks in blauw de gevallen van verkoudheid en in rood de griepgevallen aan. Zo lijkt in Amsterdam iedereen al een paar dagen aan het proesten.

Lootjestrekken.nl Een oerhollandse site voor een veelvoorkomend probleem in menig huishouden en vriendenkring. Hoe krijg je namelijk voor pakjesavond de juiste lootjes bij de juiste mensen zonder dat iedereen bij elkaar hoeft te komen. En hoe verdeel je al die verlanglijstjes over de juiste personen? De website www.lootjestrekken.nl lost al deze problemen voor je op. Snel nog even doen dus voor vrijdag ...

Altijd op de hoogte met rss-feeds Veel nieuwssites bieden tegenwoordig naast hun webpagina's en nieuwsbrieven ook rss-feeds aan. Rss-feeds kun je vergelijken met alleen de krantenkoppen van een website. Erg handig dus voor de nieuwsgierige kenniswerker die altijd op de hoogte wil blijven maar geen tijd heeft om de hele krant te lezen. Sinds kort zijn er handige lezers beschikbaar die je online kunt lezen en instellen. Server.com biedt bijvoorbeeld een kale versie aan zonder opmaak, toeters en bellen, maar die verder prima werkt. We hebben er vast eentje aangemaakt voor KL, waar je dagelijks de laatste koppen van The Register, Wired, ZD-net, Slashdot en Smart Mobs kunt vinden: KL op de hoogte. Weet je direct waar KL de mosterd vandaan haalt.

Redactie Geert Wissink, Joeri van den Steenhoven. Nederland Kennisland t: +31 (20) 7720120 f: +31 (20) 8707024 u: http://www.kennisland.nl/ e: [email protected]

Colofon Via de nieuwsbrief houden we je op de hoogte van wat er in en om kennisland gebeurt. Verspreid deze nieuwsbrief gerust verder. Je kunt je ook direct opgeven door een e-mail te sturen naar [email protected] o.v.v Nieuwsbrief. Dat geldt ook voor adreswijzigingen of als je de nieuwsbrief niet meer wilt ontvangen.

5 of 6

12/7/09 4:27 PM



Wij zullen nooit uwmail-adres met derden delen.

6 of 6

12/7/09 4:27 PM

2003

Recommend Documents