jaarverslag boekjaar 2002/2003
Kerncijfers Groep Dolmen
Winst per aandeel Dolmen Omzet in miljoenen euro
Nettowinst en cashflow in miljoenen euro
in euro 250
18
1,40
nettowinst 16
1,20
cashflow 205,25
geconsolideerde omzet
14
179,58 12
200
159,71
13,51
149,43 142,72
11,33
12,58
10
9,94
0,98 150
1,01
0,80
0,67
0,60
9,23
8
1,14 1,00
15,62
8,12
100
7,92
0,40
6
5,50 4
4,74
0,20
50 0,10
2
0
0 Boekjaren 98-99 pro forma
99-00
00-01
01-02
0
02-03
99-00
Personeel
00-01
01-02
02-03
Brutodividend per aandeel Dolmen in euro
1200
0,40
0,35 1000
966 936
0,32
0,30
935
0,30
800
0,28 785
847
600
0,28
0,25
0,20
0,15 400 0,10 200 0,05
0
0 98-99
99-00
00-01
01-02
02-03
99-00
00-01
01-02
02-03
Dolmen Computer Applications naamloze vennootschap maatschappelijke zetel A. Vaucampslaan 42 1654 Huizingen HR Brussel 612.843 BE 460 306 570 T +32 2 362 55 55 F +32 2 362 55 99 www.dolmen.be
[email protected]
boekjaar 2002/2003
jaarverslag voorgelegd aan de Gewone Algemene Vergadering van 10 september 2003 door de Raad van Bestuur en Verslag van de Commissaris
Huizingen, 25 juni 2003
Ce rapport annuel est également disponible en français. This annual report is also available in English.
kantoor Harelbeke
2
Inhoud
blz.
Editoriaal
4
1
Bestuur, toezicht en directie
5
2
Corporate Governance (Code van deugdelijk bestuur)
6
3
Commerciële informatie
8
Dolmens missie
8
Onze missie realiseren betekent waarden hanteren
9
Onze missie realiseren betekent oplossingen bouwen
10
Kwalificaties
15
Groep Dolmen geconsolideerd
16
Samenstelling van de Groep Dolmen
16
Jaaroverzicht 2002/2003 - Financiële informatie
16
Aandeelhouderschap - aandelen Dolmen
18
Kalender voor de aandeelhouders
18
Dividend van het boekjaar 2002/2003
19
Evolutie beurskoers aandeel Dolmen Computer Applications NV
19
Kapitaalverhoging voor het personeel
20
Kapitaalverhoging door incorporatie van reserves
20
Winstparticipatie
20
Warranten
21
Inkoop van eigen aandelen
21
Berekeningsbasis
21
Aandeelhoudersstructuur Dolmen Computer Applications NV
22
Aandeelhoudersovereenkomsten van Dolmen Computer Applications NV
22
Financiële analyse
24
Financieringstabel
24
Historiek van geconsolideerde kerncijfers
25
7
Commentaar bij de geconsolideerde jaarrekening Groep Dolmen
26
8
Geconsolideerde jaarrekening Groep Dolmen
30
9
Verslag van de Commissaris over de geconsolideerde jaarrekening Groep Dolmen
42
10
Verkorte jaarrekening van Dolmen Computer Applications NV
44
11
Winstverdeling Dolmen Computer Applications NV
47
4
5
6
3
Wie kostenbewust moeilijke jaren verwerkt en in de toekomst blijft investeren staat sterk wanneer de markt herneemt. Zo ook Dolmen. Een nieuwe economische werkelijkheid heeft gemaakt dat onze klanten het afgelopen jaar hun informatica-aanpak heel kritisch zijn gaan bekijken. Wat is de bijdrage in het bedrijfsproces en tegen welke kost. Standaardisatie, verlagen van de Total Cost of Ownership (TCO), beter beheer, wegwerken van downtime, waren aan de orde van de dag. En terecht. Kosten in balans houden met baten is ook onze zorg. De signalen uit de markt hebben ons er snel toe aangezet maatregelen te nemen. In een dienstenorganisatie als Dolmen is het onder controle houden van de loonkost cruciaal. Een van de genomen acties bestond er dan ook in de divisie Dolmen Nederland over te dragen aan een nieuwe vennootschap (DNM BV), opgericht door het lokale management, en waarmee in de toekomst nog zal samengewerkt worden. Voor Dolmen zelf ontbrak de kritische massa om succes te boeken op de Nederlandse markt. In België hebben we nieuwe aanwervingen geruime tijd stilgelegd en werd een belangrijke inspanning geleverd om vrijgekomen medewerkers te herscholen naar meer gevraagde technologieën. Toch dienden ook hier een aantal collega’s, spijtig genoeg, om economische reden af te vloeien. Een stap die noodzakelijk was om Dolmens gezondheid veilig te stellen. Ook bij onze klanten resulteerden economische ontwikkelingen op wereldvlak in grotere voorzichtigheid. Projecten worden nog gerealiseerd, maar dan gefaseerd in opeenvolgende stappen, in kleinere projecten waarbij klanten onze gecoördineerde aanpak van hardware, software en diensten zeer appreciëren. Voor ons betekende 2002 een extra opportuniteit om nog meer mee te denken met onze klant. Meedenken in functie van zijn resultaten. Een uitdaging ook om al onze kennis en ervaring optimaal te mogen inzetten. De tien klantverhalen die je verder kan lezen zijn daarvan de illustratie. Informaticatechnologie wordt er niet eenvoudiger op. Klanten hebben nood aan gespecialiseerde dienstverlening waarbij zij kunnen terugvallen op infrastructuuroplossingen die we hebben uitgewerkt met de modernste technologie en waarbij we niet meer aan ons proefstuk zijn. Voorbeelden zijn te vinden in specialisatiedomeinen als storage, beveiliging, draadloze communicatie of server management. Ook de vraag naar softwareontwikkeling evolueerde. In een markt met een tijdelijk overschot aan software engineers is er minder vraag naar juniors. We hebben ons dus meer gericht op het aanbieden van gespecialiseerde profielen. En we zijn, naast onze traditionele grote klanten, meer gaan focussen op middelgrote bedrijven. KMO’s waarvan we de bedrijfsproblematiek goed kennen. Vanuit onze Colruyt-achtergrond zijn inkoop, verkoop en voorraadbeheer bedrijfsprocessen waarin we thuis zijn. KMO’s met wie we dezelfde taal spreken en die we vanuit onze ervaring perfect kunnen helpen. Hetzij met maatwerk, hetzij met geïntegreerde softwareoplossingen. Hetzij in regie, hetzij in vasteprijsprojecten. Wat onze eigen pakketten betreft zijn we van start gegaan met het opzetten van een dealerkanaal. Hoe kleiner de KMO, hoe meer die een leverancier wenst die letterlijk in de buurt woont. Een uitgebreid partnernet is ons antwoord. Met dealers die onze ERP-pakketten voor kleine KMO’s verdelen, die zelfstandig hun klant met raad en daad bijstaan, en die voor wat meer complexe oplossingen beroep kunnen doen op Dolmen. In een helder samenwerkingsverband waarbij alle partijen winnen. Ondertussen blijven we, net zoals de afgelopen 20 jaar, investeren in opleiding. We blijven alle technologieën volgen die marktstandaarden zijn op de Belgische markt. En in de platformen die we in portefeuille hebben volgen we de technische evolutie op de voet. Dit is voor onze klanten de garantie dat zij nog vele jaren ondersteund zullen worden in hun gekozen oriëntatie. En dit is voor Dolmen de garantie dat we klaar blijven staan voor uitgebreide dienstverlening. Een vraag die tijdelijk teruggelopen is, die morgen onzeker is, maar die zal hernemen. Wie kostenbewust moeilijke jaren verwerkt en in de toekomst blijft investeren staat sterk wanneer de markt herneemt. Zo ook Dolmen.
Jef Colruyt Voorzitter
4
1 Bestuur, toezicht en directie
Raad van Bestuur
Directie Groep Dolmen
Samenstelling
Jef Colruyt René De Wit
Vertegenwoordigers van de hoofdaandeelhouders, belast met het dagelijkse bestuur: Jef Colruyt René De Wit
Bestuurder-Voorzitter (2005) Gedelegeerd Bestuurder (2005)
Jan Borremans Dirk Debraekeleer Marc De Keersmaecker Jan Bogaert Gino Boone
Voorzitter Gedelegeerd Bestuurder en Financieel Directeur Directeur-Generaal Directeur Infrastructure Directeur Applications Directeur Human Resources Directeur Small Business Solutions
Vertegenwoordigers van de hoofdaandeelhouders, niet-uitvoerende bestuurders: Piet Colruyt Frans Colruyt François Gillet Jean de Leu de Cecil ()
Bestuurder (2010) Bestuurder (2005) Bestuurder (2005) Adjunct-directeur bij S.A. Sofina Secretaris
Jaartal van einde mandaat en van eventuele herbenoeming ter gelegenheid van de jaarlijkse Algemene Vergadering.
Commissaris CVBA Klynveld Peat Marwick Goerdeler Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door Karel M. Van Oostveldt en Ludo Ruysen.
Mandaten Op 2 juni 2003 heeft de Raad van Bestuur de heer Jan De Ville gekozen als Directeur-Generaal ter vervanging van Jan Borremans, dit op aanvraag van deze laatste. De Raad van Bestuur bedankt Jan Borremans voor de jarenlange inzet ten dienste van de vennootschap. De Raad stelt voor de heer Jan De Ville te benoemen als bestuurder van de vennootschap, waarbij ze de intentie heeft hem achteraf te benoemen tot Gedelegeerd Bestuurder ter vervanging van René De Wit. De heer Karel M. Van Oostveldt heeft per 30 juni 2003 de leeftijdsgrens bereikt. De CVBA Klynveld Peat Marwick Goerdeler Bedrijfsrevisoren stelt de heer Jo Vanderbruggen (01207) aan als vast vertegenwoordiger. Samen met de heer Ludo Ruysen (00949) zal hij het mandaat van Klynveld Peat Marwick Goerdeler Bedrijfsrevisoren volbrengen (2004).
5
2 Corporate governance
De vennootschap heeft de bedoeling, in de mate van het mogelijke en in zoverre zij toepasbaar zijn binnen het bedrijf, de aanbevelingen na te leven inzake Corporate Governance.
Raad van Bestuur
(Code van deugdelijk bestuur)
mester volgens een vooraf vastgelegd schema. Dat gebeurt in de tweede helft van de maanden september, december, maart en juni van elk jaar. Tussentijdse vergaderingen vinden plaats wanneer het nodig geacht wordt en om specifieke onderwerpen te bespreken of tijdsgebonden beslissingen te nemen.
Samenstelling Er bestaan geen statutaire regels voor de benoeming van de bestuurders en de vernieuwing van hun mandaat. Er is evenmin een leeftijdsgrens bepaald. De heer Gillet, vertegenwoordiger van S.A. Sofina, heeft nog andere bestuurdersmandaten buiten deze in de vennootschappen rond de Groep Colruyt. De heren Jef Colruyt en René De Wit hebben naast hun bestuurdersmandaten in de vennootschappen rond de Groep Colruyt nog een bestuurdersmandaat in de vennootschappen CT Fund en Stone Fund en Jef Colruyt tevens in Befimmo. De Raad van Bestuur telt geen onafhankelijke bestuurders. Het ligt wel in de bedoeling van de Raad van Bestuur uit te zien naar één of meerdere onafhankelijke bestuurders.
Werking van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur vergadert elk tri-
6
De Raad van Bestuur kan geen geldige beslissing nemen indien niet tenminste de helft van de leden van de Raad aanwezig of vertegenwoordigd is. Alle beslissingen van de Raad van Bestuur worden bij absolute meerderheid van stemmen genomen. Bij staking van stemmen is de stem van de voorzitter beslissend. Op de trimestriële vergaderingen van de Raad van Bestuur wordt van gedachten gewisseld en worden besluiten genomen over de algemeen strategische, economische, commerciële, financiële en boekhoudkundige kwesties van de vennootschappen die tot de Groep Dolmen behoren. Dat gebeurt op basis van een dossier dat naast de geconsolideerde informatie over de Groep Dolmen ook uitgebreide informatie bevat over elk van de vennootschappen. Vaste agendapunten zijn onder meer: financiële resultaten, financiële vooruitzichten, investeringsvooruitzichten en activiteitenverslag. De bestuurders ontvangen hun dossier minstens 5 dagen voor de vergadering.
Gezien het beperkte aantal leden van de Raad van Bestuur acht de Raad van Bestuur afzonderlijke comités in de huidige omstandigheden overbodig. Bij een eventuele latere uitbreiding van de Raad van Bestuur kan gedacht worden aan de oprichting van één of meerdere afzonderlijke comités (b.v. een auditcomité). Er bestaat geen protocol in verband met de uitoefening van de functie van bestuurder. Het behoort niet tot de gebruiken aan de bestuurders kredieten of voorschotten toe te staan.
Dagelijks bestuur De "Directie" Dolmen Computer Applications bestaat uit alle directeurs van de Groep Dolmen en bepaalt de gemeenschappelijke doelstellingen en de langetermijnvisie. De directievergaderingen zijn vast gepland éénmaal per maand en staan onder voorzitterschap van Jef Colruyt, voorzitter van de Raad van Bestuur. Daarnaast zijn er tweewekelijkse/maandelijkse directievergaderingen onder voorzitterschap van de DirecteurGeneraal met de directeurs van de onderscheiden afdelingen. Hier gebeurt de concrete uitwerking van de genomen beleidsopties.
Bevoegdheden van Directeur-Generaal en Gedelegeerd Bestuurder De bevoegdheden van de DirecteurGeneraal en van de Gedelegeerd Bestuurder werden door de Raad van Bestuur uitgebreid vastgelegd en gepubliceerd in de bijlagen van het Belgisch Staatsblad van 29 oktober 1988 en van 23 december 1999.
Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
Resultaatbestemming dividendpolitiek
Iedere directeur vermeld onder de titel Directie Groep Dolmen heeft afzonderlijk binnen zijn afdeling de verplichting te waken over de naleving van alle wettelijke, reglementaire, organieke en conventionele bepalingen en draagt de verantwoordelijkheid bij overtreding daarvan.
Volgens de statutaire bepalingen is minstens 90 % van de uitkeerbare winst bestemd voor de aandeelhouders en hoogstens 10 % voor de bestuurders. De Algemene Vergadering kan op voorstel van de Raad van Bestuur beslissen de uitkeerbare winst geheel of ten dele aan te wenden voor een vrije reserve of een overdracht naar volgend boekjaar. De Raad van Bestuur streeft er naar in de toekomst aan de Algemene Vergadering voor te stellen een jaarlijks dividend per aandeel uit te keren en dit geleidelijk te laten toenemen in verhouding met de toename van de groepswinst van Dolmen. Hierbij dient opgemerkt dat in de eerstvolgende jaren het grootste gedeelte van de beschikbare middelen zal worden aangewend voor verdere expansie.
De Directeur-Generaal (voor boekjaar 2002/2003 de heer Jan Borremans) neemt het dagelijks bestuur van de vennootschap waar in zoverre dit betrekking heeft op commerciële, organisatorische en personeels-materies. De Gedelegeerd Bestuurder (voor boekjaar 2002/2003 de heer René De Wit) neemt het dagelijks bestuur van de vennootschap waar in zoverre dit betrekking heeft op financiële, boekhoudkundige, patrimoniale en bestuurlijk-administratieve materies in ruime zin.
Enkele historische mijlpalen november 1982 april 1993 juli 1997 april 1998 maart 1999
oprichting Dolmen als verzelfstandiging van het informaticadepartement van Colruyt start Dolmen Nederland afsplitsing Infoco (informaticadiensten voor de Colruyt-groep zelf) opening Dolmen Aartselaar overname GSE Waregem en Gent (De Pinte)
oktober 1999
beursintroductie
februari 2000
overname Datasoft Solutions Turnhout
december 2000 juli 2001 december 2001 juni 2002 maart 2003
ingebruikname nieuw configuratiecentrum Zenneveld te Huizingen opening Dolmen Namur (Cognelée) ingebruikname nieuwe kantoren Zenneveld te Huizingen verhuis kantoor Waregem naar Harelbeke overdracht van de Nederlandse activiteiten aan DNM BV geleid door het ex-management van Dolmen Nederland
7
3 Commerciële informatie
Dolmens missie Het is Dolmens missie een efficiënte en financieel gezonde ICT-dienstverlener te zijn die volledige informaticadiensten aanbiedt op betrouwbare informaticatechnologie.
ICT Dolmen is een informaticadienstverlener. Informatie- en Communicatietechnologie (ICT) is ons vakgebied.
your De informaticanoden van onze klanten staan centraal. Voor ieder van ons.
challenge Veranderingen, groei, evoluties binnen een organisatie leiden continu tot nieuwe uitdagingen. Goed de uitdagingen begrijpen waarvoor onze klanten staan, is voor ons de basis om de gepaste ondersteunende ICT-oplossingen te kunnen leveren.
our Dolmen is geen som van enkelingen. Wij zijn een groep van specialisten die technisch en communicatief sterk staan. Samen werken wij informaticaoplossingen uit.
experience Ervaren mensen zijn Dolmens troef. Dolmen-professionals stoelen hun oplossingen op stevige kennis, continu bijleren en vele gerealiseerde projecten.
8
Onze missie realiseren betekent waarden hanteren
Kwaliteit als prioriteit
Dolmen hanteerde de voorbije twee decennia vaste waarden die het, bij zijn groei door het opzetten van nieuwe activiteiten, overnames en samenwerkingsakkoorden, onverminderd trouw blijft.
Langetermijnrelaties
Continuïteit
Zowel met klanten als met leveranciers staat een langetermijnrelatie centraal. Klanten mogen rekenen op een competent en stabiel Dolmen. Op zijn beurt kiest Dolmen voor partners die op lange termijn kwaliteit en stabiliteit garanderen.
Kostenbewustzijn en winstgevendheid zijn aandachtspunten die cruciaal zijn en blijven om klanten de zekerheid te kunnen bieden dat zij, ook over nog vele jaren, op Dolmens hoogtechnologische en kwalitatief sterke dienstverlening zullen kunnen blijven rekenen.
Kwaliteit
medewerkers goed voor te bereiden praktische afspraken en verwachtingen van de klant duidelijk te communiceren naar de betrokken dienstverleners
Technische competentie
de kwaliteit van de dienstverlening te bewaken door tussentijdse evaluaties
351 496 (meer dan 36 maand)
Luistervaardigheid
(minder dan 36 maand)
Dolmen is sterk geworden door te luisteren naar de noden van zijn klanten en op basis hiervan goed te begrijpen wat het uiteindelijke doel is van zijn informaticaondersteuning.
Andere concrete uitingen van kwaliteitszorg zijn: Zowat 500 medewerkers hebben meer dan 3 jaar anciënniteit bij Dolmen. Voor onze klanten de garantie beroep te kunnen doen op een ruime ervaring.
Omzetsplitsing per sector Industry
Services
Financial services
Public authorities
Telecom
Application services
een overzichtelijke administratieve opvolging van contracten te verzekeren Hiervoor verkreeg Dolmen het ISO 9001-certificaat.
Duidelijke afspraken Zowel intern als in zijn relatie met klanten kiest Dolmen voor duidelijke afspraken en een open communicatie. Beloftes worden nagekomen.
snel en correct de vragen van klanten te beantwoorden het juiste profiel, technisch en persoonlijk, in te passen
Kwaliteitsnormen duidelijk vastleggen (Service Level Agreements – SLA) én nakomen is een topprioriteit. Voor het management en voor de hele organisatie. Klanten verwachten immers terecht kwaliteitsproducten en professioneel hoogwaardige dienstverlening.
Doorgedreven investering in opleiding maakt dat Dolmen-medewerkers beschikken over een brede en up-todate kennis in verschillende domeinen. Ze zijn mee met de allernieuwste technologieën en zijn specialist in een aantal hightech-domeinen.
Dolmen werkt volgens een duidelijk ‘Kwaliteitsplan’. Daarin staan alle bedrijfsprocessen, zowel binnen de divisie Infrastructure als binnen Applications en Education, gedetailleerd beschreven. In de volgorde waarin ze worden uitgevoerd, en met de te volgen interne procedures. Dit Kwaliteitsplan laat toe:
35 %
23 %
9 %
23 %
10 %
Infrastructure services
Infrastructure products
de erkenningen die Dolmen behaalde bij hardwareconstructeurs en softwareproducenten de persoonsgebonden certificaties van Dolmen-medewerkers Klanten vragen kwalitatief hoogstaande producten en dienstverlening. Dolmen zal blijven investeren in kwaliteitsverbetering. De klant professioneel van dienst zijn en afspraken nakomen zijn blijvende prioriteiten.
Education
9
Onze missie realiseren betekent oplossingen bouwen gebruik van Dolmens diensten. Dolmens klanten zijn bedrijven van elk formaat, uit elke sector. Bedrijven die, in functie van steeds wisselende uitdagingen, hun bedrijfsprocessen onder controle willen houden. Effectief en efficiënt.
Dolmens producten en diensten situeren zich binnen tal van informaticadomeinen. De focus ligt op het aanbieden van geïntegreerde oplossingen die aansluiten bij de noden van de klant. Zowel wat betreft zijn toepassingen als zijn infrastructuur. Kleine en grote organisaties maken
Noden en accenten verschillen. Dolmen speelt hierop gericht in vanuit 3 hoofddivisies die elk hun focus hebben maar waar integratie centraal staat: Applications, Infrastructure en Small Business Solutions.
Structuur en organisatie Small Business sales team
Medium and Large Enterprise sales team Industry
Services
Small Business Solutions Packaged solutions
Infrastructure products and services
Sales support
Financial services
Public authorities
Telecom
Infrastructure
Applications
Competence centers
Competence centers
Procurement
Installation
On site services
Consultancy
Exploitation
Turnkey
Projects
Managed services
Packages Package based solutions
Development team
Project leaders
Technical support engineers
Functional consultants
Consultants
Helpdesk engineers
Project leaders
System engineers
Software engineers
Support team Education
Purchasing, logistics, back-office Marketing and corporate communication Data processing and automation Main office Huizingen
10
Regional offices Aartselaar, De Pinte, Harelbeke, Namur, Turnhout
Geïntegreerd werken betekent kiezen en afstemmen van producten (hardware en software) en hierbij alle diensten leveren die maken dat de voorgestelde oplossing ook inderdaad doet wat ervan verwacht wordt.
eigen diensten maakt Dolmen merkenonafhankelijk. Zo kan het, samen met de klant en helemaal in functie van zijn noden, de best passende oplossing zoeken. En realiseren.
Hiervoor zijn competentie en ervaring onmisbaar. Dolmen levert informaticadiensten sedert 1982. Evoluties in technologie hebben specialisatie noodzakelijk gemaakt. Competence centers in de meeste gangbare producten maken dat kennis op het hoogste niveau gehouden wordt. Officiële erkenningen door constructeurs zijn er een weerspiegeling van. Ontelbare realisaties bij klanten zijn er het bewijs van. De uitgebreidheid van producten en
Competence centers Dolmen volgt sedert 20 jaar de marktstandaarden inzake infrastructuur en softwareontwikkeling. Competence centers zijn de vertaling van deze strategische keuze. Zij zijn de bakermat van waaruit alle dienstverlening aangeboden wordt. Volgens de meest recente technologie, met de meest recente kwalificaties (zie pag. 15).
Infrastructure Competence centers Database Management Datacom ERP Groupware & e-mail Mainframe Management Microsoft Novell Printing & Electronic Document Management Security Server Centric Computing Storage Unix & Linux Wintel platforms
Products & Services
Procurement Consultancy Projects Installation Exploitation Managed services
Customer ICT needs
Integrated customer solutions
• • • • • •
Applications Competence centers Microsoft Oracle Sybase Java Borland IBM iSeries Mainframe server Internet ERP Electronic Document Management Business intelligence CAD/GIS
• • • •
On site services Services Turnkey Packages Package based solutions
• Education
STAD KORTRIJK
"je hebt specialisten nodig die onafhankelijk hun oordeel blijven geven" In tegenstelling tot grotere bedrijven die maximaal over enkele sites verspreid zitten, liggen de diensten die de stad Kortrijk op haar netwerk moet aansluiten, ruimtelijk erg uit elkaar. Centrale administratie, bibliotheken, ontmoetingscentra of lokale diensten waar soms maar één persoon zit, allemaal hebben ze hun connectie nodig. Na een marktverkenning en na het testen van de projectleiders op hun parate (netwerk)kennis en ervaring, sloot de stad Kortrijk een raamcontract af met Dolmen. Dit omvat zowel de levering van hardware en software als van diensten zoals consultancy in verband met draadloze verbindingen, het uittekenen van het netwerk, de installatie van servers en het verzorgen van de helpdesk.
"Inhuren van specialisten voor elk deelgebied is geen oplossing. Je hebt specialisten nodig die over het geheel meedenken. Die in een vorm van ‘single point of contact’ niet alleen advies geven maar dat ook implementeren, en die doorheen dit alles onafhankelijk hun oordeel blijven geven, in dienst van de stad." Luk Van Beneden, ICT-beheerder Stad Kortrijk
Toegepaste technologieën infrastructure – consultancy – projects – installation – helpdesk – education - migration Windows XP – Citrix – UNIX – Oracle – Altiris Deployment Server volledig klantverhaal op www.dolmen.be
11
Services Technologische specialisatie, methodologisch werken en open communicatie zijn de basis voor professionele dienstverlening. In dit verband heeft Dolmen nooit nagelaten te (blijven) investeren in opleiding en permanente scholing. Met als dankbaar resultaat een rijke bron aan medewerkers met uiteenlopend profiel die in staat zijn een even rijk assortiment van diensten te verlenen. Procurement Van bestelling tot installatie is een heel traject. Technisch en administratief zorgt Dolmen voor de hard- en softwareconfiguraties volgens met de klant afgesproken standaarden. Consultancy Op weg naar een weloverwogen strategische beslissing is vakbekwaam overleg noodzakelijk. Door hun jarenlange ervaring en hun betrokkenheid in zeer diverse projecten kunnen Dolmen-consultants oplossingen en alternatieven aanbrengen. En keuzes motiveren. Projects Een informaticaopdracht uitvoeren is meestal een traject realiseren. Om dit in juiste banen te leiden houden Dolmenmedewerkers zich aan een doorgedreven projectmethodologie. Installation Van start gaan met nieuwe apparatuur vergt installatie op de werkplek en integratie in het netwerk van de klant. Dolmen maakt dat de gebruiker probleemloos kan starten.
Exploitation Operationele systemen vragen opvolging. Op regelmatige basis verzorgt Dolmen controles en monitoring op cruciale servers. Ook administratieve systeemtaken kan de klant uitbesteden. Managed services Aansluitend bij goed gedefinieerde targets inzake beschikbaarheid en beveiliging draagt de klant sturende én uitvoerende taken, deels tot volledig, over aan zijn informaticapartner (outsourcing) die hiervoor de volledige verantwoordelijkheid opneemt. Education Informaticaoplossingen succesvol in gebruik nemen vergt noodzakelijkerwijze heel wat opleiding. Dolmen verzorgt gebruikersopleidingen en gespecialiseerde trainingen voor informatici. Bij de klant of in de eigen trainingcentra.
12
On site services Voor het ontwikkelen van toepassingen op uiteenlopende platformen en in diverse technologieën stelt Dolmen gespecialiseerde informatici ter beschikking. Hun projectopdrachten realiseren zij ter plaatse bij de klant. Turnkey Bij turnkey-aanpak vertrouwt de klant de verantwoordelijkheid tot het informatiseren van zijn administratieve en logistieke processen toe aan Dolmen. Met als einddoel een gebruiksvriendelijke, betrouwbare en flexibele toepassing.
Packages Voor het zakelijke beheer van functies zoals inkoop, verkoop, logistiek, productieopvolging, voorraadbeheer en financiën zijn er pakketoplossingen. Van Dolmen zelf of van externe partners. Voor bedrijven in het algemeen of voor specifieke sectoren. Package based solutions Vertrekkend van een bestaande pakketoplossing wordt, door wat extra maatwerk, een nieuwe toepassing gebouwd waarin de specifieke noden van de klant een antwoord vinden.
Profielen business consultant database administrator functional analyst graphical designer helpdesk engineer IT consultant
master maker project manager software designer software engineer system administrator system engineer
technical analyst technical consultant technical support engineer technical project leader trainer web designer
competence centers en daar continu op peil gehouden wordt. Technologisch en functioneel.
omgeving, zijn budget, zijn bedrijfsprioriteiten.
Oplossingen Door diensten en producten gedoseerd samen te brengen ontstaan oplossingen. De vragen van elke klant zijn uniek. Oplossingen zijn een combinatie van kennis en ervaring. Kennis die bij Dolmen aanwezig is in eigen gespecialiseerde
In hun antwoorden houden deze competence centers geïntegreerd rekening met de noden van de klant, zijn bestaande
Door hun onafhankelijke opstelling kunnen Dolmens informatici objectief advies verlenen over alternatieve oplossingen. De gekozen oplossing kunnen zij van A tot Z implementeren.
GOSSELIN WORLDWIDE MOVING
"ik sta telkens weer versteld van het potentieel aan software- en andere specialisten dat Dolmen kan inzetten" Gosselin werkt jaarlijks zowat 80 000 (internationale) verhuizingen af. Administratief betekent dit de behandeling van 2 000 à 4 000 documenten per dag (laadlijsten, inventarissen, brieven, faxen, e-mails, offertes, contracten). Dolmen realiseerde de ontwikkeling van een volledige Electronic Document Management-oplossing gaande van de scanning via professionele apparatuur, over de opslag in een Sharepoint-gebaseerde document store en portal site, tot het ter beschikking stellen van de documenten via het extranet. Zo kunnen ook klanten de actuele status van hun zendingen volgen (shipment tracking).
"Een goede communicatie tussen de specialisten uit beide bedrijven, en een strikte opvolging binnen de werkgroepen verminderen de werkdruk en vergroten de haalbaarheid van projecten, op tijd en binnen budget. Ik sta telkens weer versteld van het potentieel aan software- en andere specialisten dat Dolmen kan inzetten." Toine Eggenhuizen, Corporate ICT Director Group Gosselin
Toegepaste technologieën applications – turnkey – infrastructure – projects – education – electronic document management – MS Sharepoint Portal Server – SQL Server 2000 – MS Exchange – Windows 2000 volledig klantverhaal op www.dolmen.be
13
Pakketten voor KMO
Gino Boone, directeur divisie Small Business: "Kleine organisaties, ik denk aan bedrijven met 5 à 25 pc’s, verwachten een totaaloplossing voor het zakelijk beheer van hun activiteiten. Hardware en software vormen één geheel. Zij wensen één aan-spreekpunt voor hun vragen. Maar kleine organisaties wensen ook dat ze met hun vragen direct in de buurt terechtkunnen. Letterlijk in de buurt. Voor die kleine KMO’s is Dolmens regionale aanwezigheid over 6 kantoren in België niet voldoende. Reden genoeg voor ons om een netwerk uit te bouwen van lokale dealers die onze KMO-pakketten zelfstandig verdelen. Die de nodige kennis hebben om eindklanten de eerstelijnsondersteuning te geven. Zowel wat hun hardware als hun software betreft. En die met Dolmen samenwerken wanneer hun klant informatiseringsvragen heeft die de lokale mogelijkheden overstijgen. Samenwerking in gezonde verstandhouding, met goeie afspraken en waar alle partijen beter van worden."
14
ERP voor middelgrote organisaties
Marc De Keersmaecker, directeur divisie Applications: "Onze klanten vragen vandaag verticale oplossingen, sectorgericht. Voor een aantal klanten is een eigen ERP-oplossing te complex en te duur. Een stevig pakket als Microsoft Axapta (exNavision) is een perfect antwoord op hun nood. Met Axapta richten wij ons op bedrijven in de verkoop en de distributie. Dat is een wereld die we perfect kennen vanuit onze Colruyt-roots. Waar we de taal van de klant spreken. Waar we de knepen en finesses van het vak beheersen. Waar we dus ook volwaardig kunnen optreden als consultant. Met die kennis en ervaring kunnen we ook buitenlandse ‘retailers’ en ‘wholesalers’ benaderen."
Nu standaardiseren om morgen als eerste te oogsten
Dirk Debraekeleer, directeur divisie Infrastructure: "De taak van de ITmanager is grondig gewijzigd. Iedereen is veel harder aan het denken over zaken als return on investment, total cost of ownership, betrouwbaarheid, beveiliging, beheersbaarheid. Kortom alle zaken die het hart van het bedrijf direct raken. Bedrijven die de laatste tijd geïnvesteerd hebben in standaardisatie hebben nu ruimte en mogelijkheden om nieuwe technologieën en oplossingen te implementeren die hen, op het gebied van hun business, een competitieve voorsprong geven. Onze bijdrage daarin is hen vandaag en morgen te helpen. Een eigen methodologie voor ICT-infrastructuuraanpak is daarbij richtinggevend."
Kwalificaties 3COM
3COM Gold Partner 3COM Network Solution Provider
Altiris
Business Partner
Ascent
Kofax Certified Reseller
Autodesk
Autodesk Authorized System Center for GIS Autodesk Authorized Dealer for AutoCAD Architectural Desktop/Viz Autodesk Authorized Developer Autodesk Authorized Training Center
Metastore
Authorized System Integrator & Reseller
Microsoft
Microsoft Microsoft Microsoft Microsoft Microsoft
Business Solutions-Axapta Certified Partner Select Large Account Reseller Certified Technical Education Center Enterprise Software Advisor
Northridge Software Inc. The Network Director (TND) Authorized Dealer The Network Center (TNC) Authorized Dealer Novell
Novell Business Expert
Borland
Solution Partner
Canon
Canon VAR Dealer
ON Technology Reseller
CA
Second Tier Authorized Reseller
Oracle
Oracle Certified Solution Partner
Cisco
Cisco Premier Certified Reseller
Progress
Progress Application Partner
Citrix
Citrix Gold Partner
Consistent Software
Authorized Partner
Compaq
System Service Provider System Reseller Selective Intel Reseller Storage Area Network System Integrator
SAP
SAP Solution Provider
Siemens
Computer Systems Qualified Partner Computer Systems Qualified Service Partner
HP
IBM
HP HP HP HP HP
Authorized Support Provider Business Partner Network Consultant Partner EHCO Partner Corporate Partner for HP-UX
Business Partner / Solution Provider for zSeries, iSeries, pSeries, xSeries, PC, Printers, Totalstorage, Software and Global Services
Silverstream Silverstream Consulting Partner Sunbelt
Certified Golden Reseller
Sybase
Sybase System Integrator
Tele Atlas
Tele Atlas Authorized Partner
Telenet
Telenet Business Partner
Toshiba
Toshiba Qualified Partner Toshiba Authorized Service Center
Intel
Authorized Network Reseller
Isabel
Isabel Software Partner
Legato
Enterprise Storage Partner
Veritas
Authorized Reseller
Lexmark
Lexmark Authorized Dealer Lexmark Service Partner
WiseImage
WiseImage Preferred Partner
Xerox
Reseller Colour Printer Products
15
4 Groep Dolmen geconsolideerd
Samenstelling van de Groep Dolmen Kapitaal Dolmen Computer Applications NV General Systems Europe NV Frankim NV Datasoft Solutions NV
€ 14 519 358,56 € 847 435,89 € 61 973,38 € 192 117,48
Het bruto operationeel resultaat voor belastingen (EBITDA) van het boekjaar 2002/2003 bedraagt € 17,62 miljoen (11 % van de omzet), tegenover € 23,81 miljoen vorig boekjaar (11,6 % van de omzet).
Jaaroverzicht 2002/2003 Financiële informatie
Het bedrijfsresultaat (EBIT) verminderde met 33,58 % tot € 11,11 miljoen (6,96 % van de omzet), tegenover € 16,73 miljoen vorig boekjaar. Het betreft de bedrijfswinst inclusief een aantal financiële opbrengsten en kosten die erop betrekking hebben.
De Groep Dolmen realiseerde in het boekjaar 2002/2003 een geconsolideerde omzet van € 159,71 miljoen excl. btw, tegenover € 205,25 miljoen vorig boekjaar, wat een omzetdaling betekent van 22,19 % tegenover vorig boekjaar.
De winst uit de gewone bedrijfsuitoefening bedraagt € 10,85 miljoen versus € 15,72 miljoen vorig boekjaar.
In het totaal van deze geconsolideerde omzet won het leveren van diensten, zowel vanuit de afdeling Infrastructure als vanuit Applications, aan belang. Services binnen Infrastructure groeiden van 14 % naar 17 % van de totale omzet, applicatieontwikkeling ging van 19 % vorig jaar naar 20 % dit jaar. Samen met de Education-diensten (1 % van de totale omzet) betekent dit dat, het afgelopen boekjaar, alle dienstverlening goed was voor 38 % van de omzet. Product- en hardwareverkoop vertegenwoordigden 62 % van de omzet, tegenover 66 % vorig boekjaar. De bedrijfswinst van het boekjaar 2002/2003 daalde met 27,24 % en bedraagt € 11,56 miljoen tegenover € 15,89 miljoen vorig boekjaar.
16
Snelle aanpassingen aan de organisatie na een zwak eerste semester (bedrijfswinst - 40 %, omzet - 14 % ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar) hebben ertoe geleid dat we de daling van de bedrijfswinst het tweede semester konden terugbrengen tot - 13 %, spijts de conjunctuurgebonden omzetdaling van 30 % ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar; een omzetdaling die voornamelijk maar niet exclusief lag in de hardwareverkoop.
De geconsolideerde winst na belastingen, bedraagt € 5,50 miljoen (3,44 % van de omzet), tegenover € 9,23 miljoen vorig boekjaar. Dat is een afname met 40,43 %. De groepswinst na belastingen, maar vóór afschrijvingen op consolidatiegoodwill bedraagt € 6,54 miljoen tegenover € 10,27 miljoen vorig boekjaar. De cashflow bedraagt € 11,33 miljoen tegenover € 15,62 miljoen vorig boekjaar. Dat is een daling met 27,49 %. Het eigen vermogen van de Groep Dolmen groeide tot € 38,56 miljoen (€ 35,51 miljoen vorig boekjaar).
De langlopende schulden (inclusief het gedeelte dat binnen het jaar vervalt) namen af tot € 11,99 miljoen (€ 13,64 miljoen op het einde van vorig boekjaar).
joen. Het merendeel van de investeringen heeft betrekking op de aankoop van bedrijfswagens en de herinrichting van het administratief pand te Harelbeke.
Eind dit boekjaar is er een netto financieel overschot van € 13,88 miljoen versus een netto financiële schuld van € 11,32 miljoen eind vorig boekjaar. Door deze evolutie beschikt Dolmen over een cash-positie die de nodige ademruimte creëert voor de toekomst. De investeringen van de vaste activa voor de Groep Dolmen bedragen € 3,09 mil-
De nettoboekwaarde van de vaste activa bedraagt op het einde van het boekjaar € 19,82 miljoen, tegenover € 22,97 miljoen vorig boekjaar. Er wordt een brutodividend voorgesteld van € 0,28 per aandeel, tegenover € 0,32 vorig boekjaar. Dat is een afname met 12,50 %.
Boekjaar Omzet (excl. btw) Omzetevolutie Bedrijfswinst Bedrijfscashflow vóór belastingen Financieel resultaat Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening EBITDA EBIT Uitzonderlijk resultaat Winst vóór belastingen Belastingen Geconsolideerde winst Groepswinst na belastingen vóór afschrijving goodwill Cashflow (*) Cashflow in percent van de omzet Bruto-aangroei vaste activa (**) Nettoboekwaarde vaste activa Eigen vermogen Langlopende schulden Netto financiële schuld (+)/Netto financieel overschot (-)
Op het einde van boekjaar 2002/2003 telde de Groep Dolmen 847 medewerkers. Wij voorzien voor het lopende boekjaar nog moeilijke economische omstandigheden en hopen ter gelegenheid van de Algemene Vergadering van 10 september 2003 een meer gedetailleerde indicatie te geven met betrekking tot de vooruitzichten van de resultaten voor het boekjaar 2003/2004.
2002/2003
2001/2002
in miljoenen euro 2000/2001
159,71 - 22,19 % 11,56 16,34 - 0,71 10,85 17,62 11,11 - 0,64 10,21 4,71 5,50 6,54 11,33 7,09 % 2,67 19,82 38,56 11,99 - 13,88
205,25 + 14,29 % 15,89 21,21 - 0,17 15,72 23,81 16,73 0,93 16,65 7,42 9,23 10,27 15,62 7,61 % 5,04 22,97 35,51 13,64 + 11,32
179,58 + 20,18 % 15,65 19,95 - 0,64 15,01 20,58 15,86 0,41 15,42 7,32 8,12 9,21 13,51 7,52 % 9,82 25,46 29,68 21,59 (***) + 6,83
(*) Cashflow: winst + afschrijvingen (**) Exclusief financiële vaste activa en exclusief consolidatieverschillen (***) Exclusief de op dat ogenblik te vervallen leasingschuld van € 6 miljoen
Boekjaar Tewerkgesteld personeel op 31/03 Aantal aandelen Berekeningsbasis Gegevens per aandeel Geconsolideerde winst Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen
2002/2003
2001/2002
2000/2001
847
966
935
8 247 984 8 153 319
8 223 901 8 072 693
8 132 519 8 031 201
0,67 1,33
1,14 1,95
1,01 1,87
0,28 0,21
0,32 0,24
0,30 0,225
Dividend per aandeel Dolmen Computer Applications NV Bruto Netto
17
5 Aandeelhouderschap - aandelen Dolmen
Kalender voor de aandeelhouders 6 september 2003
10 september 2003
uiterste datum voor neerlegging van aandelen voor deelname aan de jaarlijkse Algemene Vergadering van aandeelhouders
17.00 uur
30 september 2003
betaalbaarstelling dividend coupon nr. 4
14 oktober 2003
attesten i.v.m. vrijstelling of verminderde roerende voorheffing op dividenden in ons bezit
15 oktober 2003
Buitengewone Algemene Vergadering in verband met kapitaalverhoging voorbehouden aan de personeelsleden van de Groep Dolmen
18 december 2003
17.45 uur
19 december 2003
23 juni 2004
18
Algemene Vergadering van aandeelhouders over boekjaar 2002/2003
aankondiging halfjaarlijkse informatie van het boekjaar 2003/2004
publicatie halfjaarlijkse informatie van het boekjaar 2003/2004 informatievergadering voor financiële analisten
17.45 uur
aankondiging resultaat van het boekjaar 2003/2004
24 juni 2004
publicatie resultaat van het boekjaar 2003/2004 informatievergadering voor financiële analisten
4 september 2004
uiterste datum neerlegging van aandelen voor deelname aan de jaarlijkse Algemene Vergadering
8 september 2004
Algemene Vergadering van aandeelhouders over boekjaar 2003/2004
Dividend van het boekjaar 2002/2003 De Raad van Bestuur stelt voor een brutodividend van € 0,28 toe te kennen aan de in de winst van het boekjaar 2002/2003 delende aandelen van Dolmen Computer Applications NV. Dit is een daling met 12,50 % ten opzichte van vorig boekjaar. De daling is minder uitgesproken dan de daling van de resultaten waarbij we een dubbel signaal willen geven van enerzijds een noodzakelijke aanpassing van het dividend in relatie tot de resultaten en anderzijds ons geloof in de toekomst van Dolmen en zijn medewerkers. Voor de Belgische aandeelhouders van Dolmen Computer Applications NV betekent dat een nettodividend van € 0,21
per aandeel, na de inhouding van 25 % roerende voorheffing. Personeelsleden van de Groep Dolmen, die in 2001 hebben ingeschreven op de kapitaalverhoging van Dolmen Computer Applications NV, genieten van een verlaagde voorheffing op de dividenden. Voor die aandelen bedraagt het (afgerond) nettodividend € 0,24 per aandeel na inhouding van 15 % roerende voorheffing.
dubbele belastingbedragen. De hiervoor benodigde attesten dienen uiterlijk op 14/10/2003 in ons bezit te zijn. Het dividend van het boekjaar 2002/2003 zal betaalbaar worden gesteld vanaf 30/09/2003 door afgifte van coupon nr. 4 van de aandelen Dolmen Computer Applications NV aan de loketten van de hiernavermelde financiële instellingen: Fortis Bank ING Bank
Voor de buitenlandse aandeelhouders kan het bedrag van het nettodividend verschillen afhankelijk van de tussen België en de diverse landen geldende
KBC Bank Dexia Bank Bank Degroof
Evolutie beurskoers aandeel Dolmen Computer Applications NV Historische koers
Boekjaar Bron: www.euronext.com
Gemiddelde koers boekjaar 2002/2003
2002/2003
Notering beurskoers op Euronext Brussel
2001/2002
€
€
Hoogste koers van het jaar
13,75
14,00
Laagste koers van het jaar
5,80
7,80
Beurskoers per 31/03
6,05
13,15
49,90
108,14
Beurswaarde per 31/03 (in miljoenen euro)
19
Kapitaalverhogingen voorbehouden aan het personeel In november 2002 konden de personeelsleden van de Groep Dolmen zoals elk jaar inschrijven op een kapitaalverhoging van de moedermaatschappij Dolmen Computer Applications NV. De personeelsleden onderschreven 24 083 aandelen, wat overeenkomt met een kapitaalinbreng van € 168 581,00. Sinds 2000 gebeurde er elk jaar een dergelijke kapitaalverhoging. Zo hebben personeelsleden van de Groep Dolmen al ingeschreven op 73 294 aandelen voor een totaal bedrag van € 0,73 miljoen. De aandelen zijn gedurende vijf jaar geblokkeerd. Hiernaast een overzicht van de ingeschreven bedragen per jaar.
Jaar
Bedrag in miljoenen euro
Aantal aandelen
2000
0,30
18 726
2001
0,26
30 485
2002
0,17
24 083
TOTAAL
0,73
73 294
Kapitaalverhogingen door incorporatie van reserves In 2000 en 2001 heeft een Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders beslist over te gaan tot een kapitaalverhoging door incorporatie van reserves, met creatie van nieuwe aandelen. De aandelen werden in onverdeeldheid om niet toegekend aan de kaderleden van de Groep Dolmen, die ze inbrachten in de CVBA Dolex.
Jaar
Bedrag in miljoenen euro
Aantal aandelen
2000
0,61
32 481
2001
0,66
60 897
TOTAAL
1,27
93 378
Sinds 2002 is er een wettelijke regeling (wet van 22 mei 2001) voor dergelijke operaties, waaraan de vennootschap zich conformeert.
Winstparticipatie Met de wet van 22 mei 2001 betreffende de participatie in het kapitaal en in de winst van de vennootschappen (BS 9 juni 2001) en haar uitvoeringsbesluiten, is er binnen de verschillende NV's van de Groep Dolmen een systeem van winstparticipatie op punt gezet. De personeelsleden hebben de mogelijkheid hun winstparticipatie te krijgen onder de vorm van aandelen Dolmen Computer Applications NV en genieten van de voordelige fiscale tarieven die de wet voorzien heeft.
20
In het boekjaar 2001/2002 hebben wij € 620 559,31 onder de vorm van winstparticipatie toegekend. 303 werknemers hebben ervoor gekozen hun winstparticipatie te krijgen onder de vorm van aandelen. 19 626 van de door ons gekochte eigen aandelen werden aan deze werknemers gegeven. Conform aan de wet van 22 mei 2001 zijn deze aandelen gedurende twee jaar geblokkeerd op een individuele effectenrekening op naam van elke werknemer. Voor het boekjaar 2002/2003 stellen wij
aan de Algemene Vergadering voor om opnieuw € 433 735 toe te kennen onder de vorm van winstparticipatie (€ 372 330,00 in de NV Dolmen Computer Applications, € 40 042,00 in de NV General Systems Europe en € 21 363,00 in de NV Datasoft Solutions). 260 werknemers hebben voor aandelen gekozen. 19 856 van de door ons gekochte eigen aandelen zullen aan deze werknemers toegekend worden onder opschortende voorwaarde van goedkeuring door de Algemene Vergadering.
Warranten In 1999, bij de introductie van de aandelen Dolmen Computer Applications NV op de beurs, heeft een Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders besloten om 93 600 warranten uit te geven voor alle personeelsleden van de Groep Dolmen. In 2000, 2001 en 2002 hebben verschillende Buitengewone Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders besloten om warranten uit te geven ten voordele van de bestuurders en directeurs van de Groep Dolmen. De Programmawet van 24 december 2002 (BS 31 december 2002) biedt de mogelijkheid om de uitoefeningperiode van de warranten, uitgegeven tussen 1 januari 1999 en 31 december 2002 te verlengen met hoogstens drie jaar, zonder bijkomende fiscale last. De Buitengewone Algemene Vergadering van 26 juni 2003 heeft gebruik gemaakt van deze wettelijke mogelijkheid.
Jaar
Aantal warranten
Inschrijvingsprijs
Uitoefeningperiode
Verlenging
1999
93 600
€ 11,02
01/09/2004 tot 30/09/2004
01/09/2007 tot 30/09/2007
2000
15 000
€ 18,34
01/01/2004 tot 30/01/2004 01/09/2005 tot 30/09/2005
01/09/2008 tot 30/09/2008
2001
15 000
€ 9,72
01/01/2005 tot 30/01/2005 01/09/2006 tot 30/09/2006
01/09/2009 tot 30/09/2009
2002
13 750
€ 7,85
01/01/2006 tot 30/01/2006 01/09/2007 tot 30/09/2007
01/09/2010 tot 30/09/2010
Hierboven vindt u een overzicht van de warranten, hun uitoefeningperiode en de inschrijvingsprijs. Elke warrant geeft aan zijn houder het recht om op een nieuw aandeel Dolmen Computer Applications NV
in te schrijven aan de aangeduide inschrijvingsprijs. Indien de totaliteit van de warranten wordt uitgeoefend zal het totaal aantal aandelen met 1,66 % stijgen.
Inkoop van eigen aandelen Op de Buitengewone Algemene Vergadering van 16 oktober 2002 werd machtiging verleend om maximum 822 390 aandelen Dolmen Computer Applications NV te verwerven en dit tot 15 april 2005.
In bezit op 16/10/2002 Winstparticipatie boekjaar 2001/2002
- 19 626
Inkoop tot 30/06/2003
+ 11 458
De Raad van Bestuur heeft gebruik gemaakt van de haar verleende machtiging. De huidige situatie is dat Dolmen Computer Applications NV 41 943 aandelen in portefeuille heeft; haar dochtervennootschap GSE NV heeft er 28 639.
50 111
Daarvan zullen 19 856 aandelen toegekend worden aan de werknemers die hun winstparticipatie 2002/2003 onder de vorm van aandelen wensen te krijgen, onder opschortende voorwaarde van goedkeuring door de Algemene Vergadering.
41 943 Aandelen in het bezit van GSE NV
28 639
TOTAAL
70 582
Overeenkomstig artikel 622 par. 1 van het Wetboek van Vennootschappen zijn de stemrechten verbonden aan de aandelen of deelbewijzen die de vennootschap of de dochterondernemingen bezitten, geschorst.
Berekeningsbasis Boekjaar
2002/2003
2001/2002
2000/2001
Totaal aantal aandelen 31/03 Niet-winstdelend Eigen aandelen in Dolmen Computer Applications NV (toestand 25/06/2003) Eigen aandelen in dochters waarvan niet-winstdelend
8 247 984 - 24 083
8 223 901 - 91 382
8 132 519 - 51 207
- 41 943
- 50 111
- 50 111
- 28 639 0
- 28 639 + 18 923
- 9 716 + 9 716
Berekeningsbasis
8 153 319
8 072 693
8 031 201
21
Aandeelhoudersstructuur Dolmen Computer Applications NV
Structuur van het aandeelhouderschap van de NV Dolmen Computer Applications op 30/08/2001 (laatste transparantiekennisgeving)
In het kader van de wet van 2 maart 1989 (openbaarmaking van belangrijke deelnemingen in op de beurs genoteerde vennootschappen) ontvingen wij een laatste maal op 30 augustus 2001 een kennisgeving van deelneming. Samengevat is de toestand als volgt:
Meer dan % van de effecten 75
Minder dan % van de effecten
Titularis Familie Colruyt, Sofina, Colruyt NV, dochterondernemingen Colruyt, personeel
Totaal van in overleg handelende personen: (Familie Colruyt + Groep Colruyt + Groep Sofina + personeel Dolmen) Aantal
%
Aandelen Warrants TOTAAL
6 238 698 108 600 6 347 298
76,71 100,00 77,02
Aandelen Warrants TOTAAL
8 132 519 108 600 8 241 119
Aandeelhoudersovereenkomsten van Dolmen Computer Applications NV Tussen de aandeelhouders H.I.M. NV, D.I.M. NV, Etn. Fr. Colruyt NV, Vlevico NV, Infoco NV, Onveco NV, S.A. Waldico en Sofina/Rebelco NV bestaat een overeenkomst om in overleg op te treden. De vennootschap heeft geen kennis van andere overeenkomsten tussen aandeelhouders.
22
Totaal familie Colruyt handelend in overleg Aandelen TOTAAL II. Personeel Dolmen 1. Personeelsleden Dolmen Aandelen Warrants TOTAAL Totaal personeel Aandelen Warrants TOTAAL
80
Dat alles op een totaal van 8 132 519 aandelen (toestand 30/08/2001).
Noemer:
I. Familie Colruyt en aanverwanten 1. Familie Colruyt Aandelen TOTAAL 2. H.I.M. NV Aandelen TOTAAL 3. D.I.M. NV Aandelen TOTAAL
Aantal
%
238 750 238 750
2,94 2,90
751 106 751 106
9,24 9,11
543 850 543 850
6,69 6,60
1 533 706 1 533 706
18,86 18,61
51 207 108 600 159 807
0,63 100,00 1,94
51 207 108 600 159 807
0,63 100,00 1,94
III. Groep Colruyt 1. Dolmen Computer Applications NV Aandelen 50 111 TOTAAL 50 111 2. Etn. Fr. Colruyt NV Aandelen 3 658 936 TOTAAL 3 658 936 3. Onveco NV Aandelen 8 053 TOTAAL 8 053 4. Vlevico NV Aandelen 436 172 TOTAAL 436 172 5. S.A. Waldico Aandelen 4 289 TOTAAL 4 289 6. Infoco NV (voorheen Dolmen Engineering) Aandelen 96 006 TOTAAL 96 006 Totaal verbonden ondernemingen (Etn. Fr. Colruyt NV + dochters) Aandelen 4 253 567 TOTAAL 4 253 567 IV. Groep Sofina 1. S.A. Sofina (moedermaatschappij) Aandelen TOTAAL 2. S.A. Rebelco (dochtermaatschappij) Aandelen TOTAAL Totaal Groep Sofina Aandelen TOTAAL
0,62 0,61 44,99 44,40 0,10 0,10 5,36 5,29 0,05 0,05 1,18 1,16 52,30 51,61
0 0
0,00 0,00
400 218 400 218
4,92 4,86
400 218 400 218
4,92 4,86
WAAKBESCHUTTE WERKPLAATS vzw
"eens heel stevig discussiëren, maar altijd op een manier waardoor we er allebei beter van werden" Van alle personen met een handicap die in Vlaanderen een job uitoefenen in een beschutte werkplaats, werkt 10 % bij WAAK in Kuurne. Voor het bestuur van deze vzw een uitdaging van formaat om voor 1 300 medewerkers met handicap, duurzaam en aangepast werk te vinden. Een uitdaging ook om al deze opdrachten met de juiste informaticamiddelen te omkaderen. Informatisering naar maat werd het antwoord. Dolmen realiseerde een reeks oplossingen voor geïntegreerd beheer van verkoop, inkoop, materiaalsturing, productieplanning en boekhouding. Applicaties voor werkvoorbereiding en voor shop floor control zijn in ontwikkeling of in voorbereiding.
"Zeer belangrijk voor ons is het werk van de projectleider. Hij moet ons bedrijf zeer goed kennen, hij moet in onze redeneringen kunnen meegaan. Hij moet er met gezond verstand eens tegenaan kijken en met suggesties komen. Dat betekende soms wel eens heel stevig discussiëren. Maar altijd op een manier waardoor we er allebei beter van werden." Jacques Waelkens, commercieel directeur WAAK-Beschutte Werkplaats vzw
Toegepaste technologieën applications – turnkey – infrastructure – projects – Oracle – Campus Clustering – HP 9000 – HP-UX volledig klantverhaal op www.dolmen.be
ADVOCATENKANTOOR EUBELIUS
"ontspannen sfeer en hoge werkbereidheid gaan bij Dolmen prettig samen" Eubelius is een vooraanstaand Belgisch advocatenkantoor met vestigingen in Brussel en Kortrijk. Tijdens de voorbije jaren - het kantoor werd opgericht in 1994 - heeft het een uitzonderlijk sterke ploeg van 60 ervaren advocaten en 35 administratieve krachten samengebracht. Meer dan ooit is voor hen de beoefening van het recht een kwestie van teamwerk. Net als veel andere KMO’s koos het kantoor ervoor zijn informatica uit te werken samen met een externe partner. Vertrekkend van een Windows NT-omgeving begeleidde Dolmen de overstap naar Windows 2000. Dit betekende installatie van nieuwe servers en het oppuntstellen van alle clients in de nieuwe omgeving.
"De mensen met wie ik samenwerkte waren zeer ad rem en getuigden van een grote technische bagage. Diende zich een mogelijk probleem aan, dan losten zij dat eerst op, niets werd op de lange baan geschoven. Ontspannen sfeer en hoge werkbereidheid gaan bij Dolmen prettig samen." Jan Vanherpe, IT Manager Advocatenkantoor Eubelius
Toegepaste technologieën infrastructure – installation – migration Windows 2000
23
6 Financiële analyse
Financieringstabel 2002/2003 in duizenden euro Boekjaar
2002/2003
2001/2002 2000/2001
Bedrijfsverrichtingen 1. Geconsolideerde winst Commentaar (1) De afname van de voorzieningen en uitgestelde belastingen met € 0,65 miljoen is toe te schrijven aan het terugnemen van een voorziening voor belastingen van € 0,44 miljoen en aan een overboeking van uitgestelde belastingen naar belastingvrije reserves voor € 0,22 miljoen. (2) Op het passief daalden de kortlopende schulden (exclusief de schulden op meer dan een jaar die binnen het jaar vervallen) met € 6,64 miljoen. Op het actief daalden de voorraden, bestellingen in uitvoering en vorderingen (inclusief overlopende rekeningen) met € 24,31 miljoen. De vermindering aan werkkapitaal bedraagt op die manier € 17,65 miljoen.
2. Afschrijvingen 3. Cashflow
(4) Het kapitaal steeg met € 0,17 miljoen als gevolg van een kapitaalverhoging van Dolmen Computer Applications NV, voorbehouden aan de personeelsleden van de Groep Dolmen. De overboeking van uitgestelde belastingen naar belastingvrije reserves in het kader van de daling van het tarief van de vennootschapsbelasting, geeft aanleiding tot een toename van de reserves met € 0,22 miljoen (zie punt 1). (5) De schulden op meer dan 1 jaar (inclusief de schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen) daalden met € 1,65 miljoen, door het terugbetalen van het investeringskrediet volgens de aflossingstabel.
24
5 828,43 11 326,16
9 228,73
8 117,88
6 392,15
5 393,45
15 620,89 13 511,33
4. Wijziging in voorzieningen en uitgestelde belastingen (1)
- 651,75
5. Wijziging in benodigd werkkapitaal (2)
17 653,97
6. Wijziging in de bedrijfsthesaurie
28 328,37
1 018,77
- 929,58
- 7 617,88 - 4 111,50 9 021,78
8 470,25
Investeringsverrichtingen 7. Bruto aanschaf vaste activa en participaties (3) 8. Wijziging in de verstrekte leningen 9. Wijziging in de investeringsthesaurie
(3) Het netto-vast actief, inclusief de liquidaties, daalde met € 3,15 miljoen. De afschrijvingen bedragen € 5,83 miljoen en de bruto-investeringen (inclusief liquidaties) van het boekjaar bedragen € 2,68 miljoen.
5 497,73
- 2 676,53 0 - 2 676,53
- 3 905,71 - 9 936,35 0
0
- 3 905,71 - 9 936,35
Financieringsverrichtingen 10.Wijzigingen in kapitaal en reserves, herwaarderingsmeerwaarden en belangen van derden (4) 11. Wijziging in de aangegane leningen (5)
465,37 - 1 647,89
247,08
67,09
- 7 950,53 11 154,34
12. Winstuitkering
- 2 906,24
13. Wijziging in de financieringsthesaurie
- 4 088,76
- 11 357,98
- 3 654,53 - 2 793,75 8 427,67
Wijzigingen in de nettothesaurie
21 563,08
- 6 241,91
6 961,57
14. Thesaurie bij de aanvang van het boekjaar
4 338,69
10 580,60
3 619,02
15. Thesaurie aan het einde van het boekjaar
25 901,77
4 338,69 10 580,60
Historiek van geconsolideerde kerncijfers in miljoenen euro Boekjaar Balansbestanddelen Immateriële activa (*) Materiële activa Financiële activa Vlottende activa Eigen vermogen van de Groep Belangen van derden Voorzieningen Schulden Balanstotaal Bruto-aangroei vaste activa (**) Netto bedrijfskapitaal Geldbeleggingen en liquide middelen Langlopende schulden Netto financiële schuld (+)/Netto financieel overschot (-) Bestanddelen van de resultatenrekening Omzet excl. btw Omzetevolutie Bedrijfswinst Bedrijfscashflow vóór belastingen Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening Geconsolideerde winst Cashflow Ratio’s Eigen vermogen t.o.v. totaalvermogen Langlopende schulden t.o.v. eigen vermogen Langlopende schulden t.o.v. totaal vermogen Winst uit gewone bedrijfsuitoefening t.o.v. eigen vermogen Geconsolideerde winst t.o.v. eigen vermogen Cashflow t.o.v. eigen vermogen Winst uit gewone bedrijfsuitoefening t.o.v. omzet Geconsolideerde winst t.o.v. omzet Cashflow t.o.v. omzet Solvabiliteit (eigen vermogen t.o.v. schulden) Liquiditeit (vlottende activa t.o.v. vreemd vermogen op korte termijn)
2002/2003
2001/2002
2000/2001
0,63 19,18 0,01 72,57 38,56 0,004 3,01 50,81 92,39 2,67 32,20 25,90 11,99 - 13,88
1,67 21,29 0,01 75,32 35,51 0,006 3,66 59,11 98,29 5,04 28,21 4,34 13,64 + 11,32
2,54 22,90 0,02 70,64 29,68 0,006 2,64 63,77 96,10 9,82 26,53 10,58 21,59 (***) + 6,83
159,71 - 22,19 % 11,56 16,34 10,85 5,50 11,33
205,25 + 14,29 % 15,89 21,21 15,72 9,23 15,62
179,58 + 20,18 % 15,65 19,95 15,01 8,12 13,51
41,74 % 31,10 % 12,98 % 28,12 % 14,26 % 29,37 % 6,79 % 3,44 % 7,09 % 0,76
36,12 % 38,43 % 13,88 % 44,26 % 25,99 % 44,00 % 7,66 % 4,50 % 7,61 % 0,60
30,89 % 72,75 % 22,47 % 50,56 % 27,35 % 45,52 % 8,36 % 4,52 % 7,52 % 0,47
1,89
1,67
1,62
(*) inclusief oprichtingskosten en consolidatieverschillen (**) exclusief financiële vaste activa en exclusief consolidatieverschillen (***) exclusief de op dat ogenblik te vervallen leasingschuld van € 6 miljoen
25
7 Commentaar bij de geconsolideerde jaarrekening van de Groep Dolmen
Balans Activa Vaste activa De boekwaarde van de vaste activa van de Groep Dolmen bedraagt € 19,82 miljoen.
gen en met de voorraadwijziging van werken in uitvoering) bedraagt € 2,60 miljoen. De afschrijvingen bedragen € 4,72 miljoen. De rubriek terreinen en gebouwen omvat tevens het in de loop van dit boekjaar buiten exploitatie gestelde bedrijfspand te Waregem voor een nettoboekwaarde van € 3,18 miljoen. De voornaamste investeringen van het boekjaar zijn:
II. Immateriële vaste activa De nettoboekwaarde van deze rubriek bedraagt € 0,19 miljoen. Er werd dit boekjaar voor € 0,07 miljoen geïnvesteerd in de aanschaf van applicatiesoftware. De afschrijvingen op de immateriële vaste activa bedragen € 0,06 miljoen. III. Consolidatieverschillen De boekwaarde van deze rubriek bedraagt € 0,45 miljoen, tegenover € 1,49 miljoen vorig boekjaar. De afschrijvingen op consolidatiegoodwill bedragen € 1,05 miljoen. De consolidatieverschillen worden afgeschreven op 5 jaar. IV. Materiële vaste activa De nettoboekwaarde van deze rubriek bedraagt € 19,18 miljoen. De brutoaangroei van de materiële vaste activa (rekening houdend met de uitgevoerde liquidaties en waardeverminderin-
26
in miljoenen euro Terreinen en gebouwen Meubilair en rollend materiaal
0,91 1,95
De investeringen in terreinen en gebouwen bevatten in hoofdzaak de kosten voor de herinrichting van het bestaande bedrijfspand voor de NV GSE te Harelbeke. De investeringen in meubilair en rollend materiaal bevatten voornamelijk de aanschaf van hardware voor € 0,31 miljoen en de aankoop van bedrijfswagens voor € 1,60 miljoen. Vlottende activa
€ 57,08 miljoen naar € 32,30 miljoen eind dit jaar. Een verklaring hiervoor ligt enerzijds in het dalend omzetcijfer en anderzijds in een doorgedreven klantenopvolging. De overige vorderingen op ten hoogste één jaar stegen tot € 2,56 miljoen en omvatten onder meer vorderingen ten opzichte van de Groep Colruyt, vorderingen inzake belastingen en waarborgen. De geldbeleggingen (termijnplaatsingen bij Belgische grootbanken) en liquide middelen stegen van € 4,34 miljoen vorig boekjaar naar € 25,90 miljoen eind dit boekjaar. De eigen aandelen opgenomen in rubriek IX. "Geldbeleggingen" omvat de eigen aandelen Dolmen aangehouden door dochtervennootschap GSE NV (28 639 aandelen) alsook 40 047 aandelen Dolmen in het bezit van de NV Dolmen Computer Applications (toestand 31/03/2003). Het nettobedrijfskapitaal, zijnde het verschil tussen vlottende activa en vreemd vermogen op korte termijn, bedraagt € 32,20 miljoen, tegenover € 28,21 miljoen vorig boekjaar.
De vlottende activa bedragen € 72,57 miljoen, tegenover € 75,32 miljoen vorig boekjaar.
Passiva
De voorraden en bestellingen in uitvoering daalden tegenover vorig boekjaar met 1,08 % tot € 11,63 miljoen. De handelsvorderingen daalden van
Het geconsolideerde eigen vermogen van de Groep Dolmen bedraagt € 38,56 miljoen, tegenover € 35,51 miljoen vorig boekjaar.
Eigen vermogen
Het geplaatste kapitaal bedraagt € 14,51 miljoen vertegenwoordigd door 8 247 984 aandelen (toestand 31 maart 2003). In de loop van het boekjaar 2002/2003 werd het kapitaal verhoogd met € 0,17 miljoen door een kapitaalverhoging voorbehouden aan de personeelsleden van de Groep Dolmen (+ 24 083 aandelen). De reserves bedragen € 24,02 miljoen, tegenover € 21,00 miljoen vorig boekjaar. Evolutie van de reserves: in miljoenen euro Eindsaldo vorig boekjaar
21,00
Geconsolideerde winst Uitgekeerde winsten Diverse posten (1)
5,50 - 2,91 + 0,43
Saldo op het einde van het boekjaar
24,02
(1) De diverse posten omvatten de belangen van derden, de impact van de hervorming van de vennootschapsbelasting op de reserves voor uitgestelde taxaties en het effect van een omrekeningsverschil op het vorig boekjaar geliquideerde GSE Inc.
IX.A. Voorzieningen voor risico’s en kosten De voorzieningen voor risico’s en kosten bedragen € 2,20 miljoen, tegenover € 2,17 miljoen vorig boekjaar, en bestaan uit voorzieningen voor: in miljoenen euro Belastingen Garanties RSZ-geschil Voorziening pensioenen
0,146 0,150 1,843 0,060
De RSZ-provisie van € 1,84 miljoen wordt aangelegd voor een RSZ-geschil in verband met participatiesystemen binnen de Groep Dolmen (zie eveneens rubriek II.F van de resultatenrekening).
IX.B. Uitgestelde belastingen en belastinglatenties De uitgestelde belastingen bedragen € 0,81 miljoen versus € 1,49 miljoen vorig boekjaar. Deze rubriek heeft hoofdzakelijk betrekking op meerwaarden op materiële vaste
activa. De berekening voor het afgesloten boekjaar gebeurde op basis van het toepasselijke belastingtarief geldig voor aanslagjaar 2003. Dit boekjaar werden voor € 0,08 miljoen uitgestelde belastingen geboekt op de gerealiseerde meerwaarden naar aanleiding van de buitengebruikstelling van bedrijfswagens. De geleidelijke afboeking naar de resultatenrekening zal gebeuren op basis van het afschrijvingsritme van nieuwe vaste activa (zie X.A "Onttrekking aan de uitgestelde belastingen"). De hervorming van de vennootschapsbelasting vanaf aanslagjaar 2004 leidde tot een gedeeltelijke overboeking van uitgestelde belastingen naar belastingvrije reserves ten belope van € 0,22 miljoen. Een herclassificatie, van het belastingeffect op de vorig jaar aangelegde waardevermindering op het bedrijfspand te Waregem, van voorzieningen naar uitgestelde belastingen, geeft aanleiding tot een daling van de uitgestelde belastingen met € 0,45 miljoen. X. Schulden op meer dan één jaar De schulden op meer dan één jaar bedragen € 10,44 miljoen en hebben hoofdzakelijk betrekking op een investeringskrediet bij een financiële instelling, dit ter financiering van het bedrijfspand te Huizingen. Hiervan werd € 1,49 miljoen overgeboekt naar de rubriek XI.A "Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen".
XI. Schulden op ten hoogste één jaar De schulden op ten hoogste één jaar bedragen € 38,40 miljoen tegenover € 45,12 miljoen vorig boekjaar. De schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen, bedragen € 1,56 miljoen. De handelsschulden bedragen € 7,34 miljoen. De ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen bedragen € 7,69 miljoen en hebben voornamelijk betrekking op voorschotfacturaties inzake turnkey-opdrachten en service-abonnementen. De schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten bedragen € 18,20 miljoen. Deze schulden worden vereffend op hun betaaldatum, hetzij in de volgende maand (btw en bedrijfsvoorheffing), hetzij trimestrieel (RSZ). De overige schulden bedragen € 3,62 miljoen en bevatten voornamelijk te betalen dividenden en tantièmes
en schulden op lopende rekening tegenover zustermaatschappijen.
Resultatenrekening I. + II. Bedrijfsresultaten De geconsolideerde omzet van het boekjaar 2002/2003 bedraagt € 159,71 miljoen, excl. btw, tegenover € 205,25 miljoen vorig boekjaar. Dat is een daling met 22,19 %. De geproduceerde vaste activa bedragen € 0,50 miljoen en hebben hoofdzakelijk betrekking op eigen werken voor investeringen. De andere bedrijfsopbrengsten (€ 8,54 miljoen tegenover € 6,29 miljoen vorig boekjaar) omvatten voornamelijk vergoedingen vanwege leveranciers (onder meer rebates en terugbetalingen van defecte wisselstukken) en andere diverse opbrengsten die niet rechtstreeks betrekking hebben op de verkoop van handelsgoederen. De inkopen van handelsgoederen daalden met 30,15 %, van € 132,05 miljoen naar € 92,23 miljoen dit boekjaar en volgden als dusdanig de evolutie van de omzet inzake de verkoop van computermateriaal. De kosten voor diensten en diverse goederen stegen met 27,50 % en bedragen € 15,53 miljoen, tegenover € 12,18 miljoen vorig boekjaar. De stijging dit boekjaar is grotendeels toe te schrijven aan een herclassificatie van de terugbetaling van defecte wisselstukken vanwege leveranciers ten belope van € 3,4 miljoen. Tevens zit in de cijfers ook een eenmalige reorganisatiekost vervat van € 0,6 miljoen. De rubriek "Bezoldigingen, pensioenen en andere personeelskosten" omvat de loonlast, inclusief de voorzieningen voor vakantiegeld en eindejaarspremies, en bedraagt € 46,50 miljoen, tegenover € 45,91 miljoen vorig boekjaar. Deze stijging met 1,29 % tegenover vorig boekjaar is hoofdzakelijk te wijten aan de uitbetaling van de wettelijke opzegvergoedingen in het kader van de doorgevoerde afvloeiingen. De afschrijvingen en waardeverminderingen op de immateriële en materiële vaste activa begrepen in de bedrijfskosten bedragen € 4,78 miljoen, tegenover € 5,32 miljoen vorig boekjaar, dit gezien de mindere investeringen na de
27
ingebruikname van het nieuwe bedrijfsgebouw te Huizingen en de dubbel degressieve afschrijvingen daarop. Op de aanwinsten van "Materiële vaste activa" (rubriek IV.A-B-C-D en E) werd het systeem van degressief afschrijven toegepast. Tegenover het lineaire systeem betekent dat een meerafschrijving van € 0,16 miljoen. De rubriek "Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen" daalde van € 0,26 miljoen naar € 0,08 miljoen, dit door het aanleggen van minder provisies voor dubieuze debiteuren. Er is een bijkomende provisie aangelegd voor het RSZ-geschil ten belope van € 0,12 miljoen. De andere bedrijfskosten bedragen € 0,92 miljoen versus € 0,62 miljoen vorig boekjaar en omvatten voor € 0,68 miljoen taksen en belastingen voor gebouwen en voor het wagenpark en voor € 0,08 miljoen minderwaarden op gerealiseerde vaste activa en op handelsvorderingen. Er werd tevens voor € 0,16 miljoen niet-recupereerbare buitenlandse btw in bedrijfskost opgenomen. De bedrijfswinst van het boekjaar 2002/2003 bedraagt € 11,56 miljoen, tegenover € 15,89 miljoen vorig boekjaar. Dat is een daling met 27,24 % tegenover vorig boekjaar. De bedrijfscashflow (bedrijfswinst voor afschrijvingen) bedraagt € 16,34 miljoen, tegenover € 21,21 miljoen vorig boekjaar.
28
V. + V. Financiële resultaten
VI. Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening
De financiële lasten (verschil tussen opbrengsten en kosten) bedragen € 0,71 miljoen.
Overzicht van financiële opbrengsten en kosten in miljoenen euro Boekjaar
02/03
Opbrengsten uit vlottende activa
+ 0,43 + 0,31 + 0,19
Ontvangen betalingskortingen en koerswinsten
+ 1,08 + 1,95 + 1,70
Kosten op schulden
- 0,70
- 1,32 - 1,05
Afschrijvingen op consolidatiegoodwill - 1,04
- 1,04 - 1,09
Waardevermindering eigen aandelen
01/02
00/01
- 0,42 + 0,01 - 0,27
Kosten op financiële verrichtingen
- 0,06
- 0,07 - 0,13
Totaal
- 0,71
- 0,17 - 0,64
De winst uit de gewone bedrijfsuitoefening van de Groep Dolmen bedraagt € 10,85 miljoen, tegenover € 15,72 miljoen vorig boekjaar; dit is een daling met 30,99 %.
VII. + VIII Uitzonderlijke resultaten De uitzonderlijke lasten bedragen € 0,64 miljoen tegenover € 0,93 miljoen uitzonderlijke baten vorig boekjaar. De uitzonderlijke kosten van dit boekjaar bevatten voornamelijk de herstructureringskosten en de ontslagvergoedingen met betrekking tot het afstoten van de Nederlandse activiteiten.
IX. + X. + XI. + XII. Winst vóór belastingen - Belastingen - Winst van het boekjaar De Groep Dolmen heeft het boekjaar 2002/2003 afgesloten met een winst voor belastingen van € 10,21 miljoen, tegenover € 16,65 miljoen vorig boekjaar. De belastingen op het resultaat bedragen € 4,71 miljoen. De geconsolideerde winst bedraagt € 5,50 miljoen, tegenover € 9,23 miljoen vorig boekjaar. Dat is een daling met 40,43 %. De cashflow (geconsolideerde winst + afschrijvingen) bedraagt € 11,33 miljoen, tegenover € 15,62 miljoen vorig boekjaar, of een daling van 27,49 %.
BANKSYS
"flexibel en tegelijk kwaliteitsvast" Banksys specialiseert zich in de ontwikkeling en het beheer van geïntegreerde betaalsystemen. Het netwerk dat het de voorbije 20 jaar in België uitbouwde voor financiële transacties tussen consument en handelaar, geldt als een schoolvoorbeeld van handig, efficiënt en veilig betalen. Vanuit het Education Center verzorgde Dolmen gebruikersopleidingen in MS Office en maatwerktraining in MS Project. Speciale aandacht ging in dit laatste geval naar de integratie met Artemis voor complexe functies die standaard niet aanwezig zijn in MS Project 2000. Cursusinhouden werden afgestemd op de Banksys-standaarden en -procedures.
"Flexibiliteit was voor ons een centraal punt. Zowel wat de cursusinhouden als wat de organisatie van alle sessies betreft. Flexibiliteit, en toch de zekerheid behouden telkens te kunnen rekenen op kwaliteit. Dat Dolmen werkt met eigen vaste docenten maakt op die momenten het verschil. En dat voel je." Adelheid Maekelberg, Manager Training, Coaching & Development, Banksys
Toegepaste technologieën education – MS Office – MS Project – Artemis
ASSOCIATED WEAVERS INTERNATIONAL
"ook commerciëlen hebben een goeie technische basis, dat voorkomt misverstanden" Associated Weavers is een gevestigde waarde en één van de grootste Europese spelers op de markt van zowel getuft als geweven tapijt. Het bedrijf is aanwezig in meer dan 60 landen, met producten gekend onder de namen Associated Weavers, Prado en Balsan. Als mainframe- en UNIX-specialist installeerde Dolmen een IBM-oplossing voor gecentraliseerde gegevensopslag (Storage Area Network – SAN) en koppelde deze aan de bestaande IBM pSeries. Ook verzorgde Dolmen de implementatie van IBM’s oplossing voor efficiënt backup/restore-beheer (Tivoli Storage Manager), vanaf het vertalen van het beoogde serviceniveau in producten tot en met het in werking stellen.
"Wat ik typisch vond, en wat het plezierig maakt om samen te werken, is dat bij Dolmen iedereen, zowel de technici als de commerciële mensen, een goeie technische basis heeft. Van bij de start al werk je met een verkoper die ook technisch weet waar het over gaat. Dat voorkomt misverstanden. Dat voorkomt ook nodeloze tussenschakels." Marnix Tack, Corporate ICT Manager Associated Weavers
Toegepaste technologieën infrastructure – projects – installation – Tivoli Storage Manager – Storage Area Network – UNIX – IBM pSeries
29
8 Geconsolideerde jaarrekening Groep Dolmen
Balans Activa 2002/2003
2001/2002
in duizenden euro 2000/2001
Vaste I. II. III. IV.
19 818,55 187,26 445,31 19 178,15 14 028,14 145,52 4 842,13 134,34 28,02 7,83 7,83 7,83
22 970,44 176,79 1 490,53 21 292,77 14 514,70 226,60 6 384,59 64,93 59,68 42,27 10,35 10,35 10,35
25 456,88 1,68 2 542,00 22 898,15 8 457,59 357,96 5 922,30 7 582,02 407,85 170,42 15,05 15,05 15,05
Vlottende activa VII. Voorraden en bestellingen in uitvoering A. Voorraden 4.Handelsgoederen 6.Vooruitbetalingen B. Bestellingen in uitvoering VIII. Vorderingen op ten hoogste één jaar A. Handelsvorderingen B. Overige vorderingen IX. Geldbeleggingen A. Eigen aandelen B. Overige beleggingen X. Liquide middelen XI. Overlopende rekeningen
72 11 6 5 1 4 34 32 2 24
566,95 630,69 889,51 641,89 247,62 741,18 854,49 296,60 557,89 490,55 415,55 24 075,00 1 411,22 180,00
75 11 10 7 2 1 59 57 1 2
70 13 11 6 4 2 46 44 2 5
Totaal der activa
92 385,50
98 286,75
96 098,03
Boekjaar Activa Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Consolidatieverschillen Materiële vaste activa A. Terreinen en gebouwen B. Installaties, machines en uitrusting C. Meubilair en rollend materieel D. Leasing en soortgelijke rechten E. Overige materiële vaste activa F. Activa in aanbouw en vooruitbetalingen V. Financiële vaste activa B. Andere ondernemingen 2.Vorderingen
30
316,31 758,03 053,04 928,26 124,78 705,00 013,48 076,67 936,80 093,55 792,31 1 301,23 2 245,13 206,11
641,14 344,24 123,81 716,59 407,22 220,43 370,43 123,42 247,01 585,23 601,33 4 983,90 4 995,37 345,87
Passiva
Boekjaar Eigen Vermogen I. Kapitaal A. Geplaatst kapitaal IV. Geconsolideerde reserves VI. Omrekeningsverschillen (+) (-) VII. Kapitaalsubsidies
2002/2003 38 14 14 24
Belangen van derden VIII. Belangen van derden
564,55 519,36 519,36 015,07 30,12
2001/2002 35 14 14 21
505,71 350,78 350,78 004,97 149,97 -
in duizenden euro 2000/2001 29 13 13 16
684,28 428,10 428,10 112,26 143,92 -
3,64 3,64
5,61 5,61
5,76 5,76
3 008,71 2 198,09 59,60 146,17 1 992,32 810,62
3 660,46 2 172,05 300,30 1 871,75 1 488,41
2 641,70 1 962,39 549,95 1 412,44 679,31
Schulden X. Schulden op meer dan één jaar A. Financiële schulden 3.Leasingschulden en soortgelijke schulden 4.Kredietinstellingen XI. Schulden op ten hoogste één jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen C. Handelsschulden 1.Leveranciers 2.Te betalen wissels D. Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen E. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1.Belastingen 2.Bezoldigingen en sociale lasten F. Overige schulden XII. Overlopende rekeningen
50 808,60 10 440,01 10 440,01 10 440,01 38 397,65
59 114,96 12 009,47 12 009,47 12 009,47 45 118,51
63 19 19 6 13 43
1 555,45 7 335,69 7 335,69 7 685,20
1 633,89 15 827,58 15 827,37 0,21 3 386,21
1 935,64 17 634,59 17 634,59 2 657,55
16 3 12 7 1
14 2 11 7
Totaal der passiva
92 385,50
Voorzieningen, uitgestelde belastingen en belastinglatenties IX. A. Voorzieningen voor risico's en kosten 1.Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 2.Belastingen 4.Overige risico's en kosten B. Uitgestelde belastingen en belastinglatenties
18 5 13 3 1
196,60 029,65 166,95 624,71 970,94
857,85 956,26 901,59 412,98 986,99
98 286,75
766,29 658,24 658,24 049,62 608,62 713,64
044,00 704,36 339,64 441,86 394,41
96 098,03
31
Resultatenrekening 2002/2003
2001/2002
in duizenden euro 2000/2001
I. Bedrijfsopbrengsten A. Omzet B. Wijziging in de voorraad goederen in bewerking en gereed product en in de bestellingen in uitvoering (toename +, afname -) C. Geproduceerde vaste activa D. Andere bedrijfsopbrengsten
171 789,42 159 708,74
212 690,08 205 247,43
183 776,17 179 582,05
3 036,19 499,70 8 544,79
- 515,43 1 671,25 6 286,82
- 857,82 1 106,33 3 945,61
II. Bedrijfskosten A. Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen 1.Inkopen 2.Wijziging in de voorraad (toename -, afname +) B. Diensten en diverse goederen C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa E. Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugnemingen -) F. Voorzieningen voor risico’s en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugnemingen -) G. Andere bedrijfskosten
160 92 89 2 15 46
Boekjaar
196 132 133 -1 12 45
803,29 048,66 260,33 211,67 183,67 912,56
168 110 113 -3 12 41
125,93 380,69 889,30 508,61 403,77 288,31
4 783,21
5 324,49
4 296,53
75,77
259,36
314,51
180,17 921,97
459,31 615,24
- 1 257,28 699,40
11 559,02
15 886,79
15 650,23
IV. Financiële opbrengsten B. Opbrengsten uit vlottende activa C. Andere financiële opbrengsten
1 511,52 425,72 1 085,80
2 263,87 310,53 1 953,34
1 891,10 189,97 1 701,13
V. Financiële kosten A. Kosten van schulden B. Afschrijvingen op positieve consolidatieverschillen C. Waardeverminderingen op vlottende activa andere dan bedoeld onder II,E (toevoegingen +, terugnemingen -) D. Andere financiële kosten
2 224,88 693,49 1 045,22
2 434,85 1 325,65 1 041,05
2 532,82 1 045,75 1 092,12
420,99 65,18
- 5,02 73,17
268,18 126,77
III. Bedrijfswinst
32
230,40 232,34 945,98 286,36 533,85 503,09
2002/2003
2001/2002
in duizenden euro 2000/2001
10 845,66
15 715,81
15 008,52
VII. Uitzonderlijke opbrengsten D. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten E. Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa F. Andere uitzonderlijke opbrengsten
62,84
2 370,78
438,46
62,84
2 104,56 266,23
0,76 401,02 36,68
VIII. Uitzonderlijke kosten A. Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, immateriële en materiële vaste activa E. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa F. Andere uitzonderlijke kosten
702,09
1 441,33
23,78
336,53 365,56
1 144,76 8,08 288,49
4,81 9,93 9,04
10 206,41
16 645,26
15 423,19
98,27
62,08
17,02
- 77,79
- 871,18
- 173,79
- 4 729,16 - 5 341,11
- 6 607,42 - 7 305,17
- 7 148,54 - 7 178,00
611,95
697,75
29,46
5 497,73
9 228,73
8 117,88
Boekjaar VI. Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting
IX. Winst van het boekjaar, vóór belastingen X. A. Onttrekkingen aan de uitgestelde belastingen en belastinglatenties B. Overboeking naar uitgestelde belastingen en belastinglatenties XI. Belastingen op het resultaat A. Belastingen B. Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen XII. Winst van het boekjaar
Toelichting I. Volledig in de consolidatie opgenomen ondernemingen volgens de integrale methode Naam en zetel
btw-nummer
Controlepercentage
Dolmen Computer Applications NV
A. Vaucampslaan 42, 1654 Huizingen
BE 460 306 570
Dolmen Nederland BV (1)
Stephensonweg 14, 4207 HB Gorinchem, Nederland
NL00623372B01
100 % 100 %
Frankim NV
Grote Steenweg 15, 9840 Zevergem
BE 427 684 480
100 %
General Systems Europe NV
Kortrijksesteenweg 307, 8530 Harelbeke
BE 427 546 997
100 %
Datasoft Solutions NV
Noord-Brabantlaan 6, 2300 Turnhout
BE 432 706 310
100 %
Datasoft Shop BVBA (2)
Noord-Brabantlaan 6, 2300 Turnhout
BE 466 186 057
100 %
G & G BVBA (2)
Noord-Brabantlaan 6, 2300 Turnhout
BE 453 435 210
100 %
Differa BVBA (2)
Edingensesteenweg 196, 1500 Halle
BE 445 569 401
100 %
(1) De activiteiten van de BV Dolmen Nederland zijn per 1 maart 2003 overgedragen aan de BV DNM, geleid door het ex-management van de BV Dolmen Nederland. (2) Op afsluitdatum van 31/03/2003 zijn deze drie vennootschappen in vereffening gesteld.
33
V. Consolidatiecriteria en wijzigingen in de consolidatiekring Consolidatieprincipes De opstelling van de geconsolideerde jaarrekening gebeurt in navolging van het KB van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen. Voor de NV Dolmen Computer Applications, de NV General Systems Europe, de NV Datasoft Solutions en de NV Frankim werden de balansen na winstverdeling en de resultatenrekeningen afgesloten op 31 maart 2003 als basis genomen voor de consolidatie. De boekjaren van de vennootschappen General Systems Europe NV, Datasoft Solutions NV en Frankim NV werden verlengd met 3 maanden (tot 31/03/2003) en tellen dus in het overgangsboekjaar 2002/2003 15 maanden. Hierdoor komen de afsluitdata van deze drie vennootschappen gelijk te liggen met deze van de NV Dolmen Computer Applications. De vennootschappen Datasoft Shop BVBA, de G & G BVBA en de Differa BVBA werden per 31 maart 2003 in vereffening gesteld. Derhalve worden voor de Datasoft Shop BVBA en de G & G BVBA de resultatenrekeningen afgesloten op 31/12/2002 en voor de Differa BVBA de resultatenrekening tot en met 28/02/2003 opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening 2002/2003 van de Groep Dolmen. Met de overdracht van de BV Dolmen Nederland aan de BV DNM per 01/03/2003, wordt voor de BV Dolmen Nederland enkel de resultatenrekening tot en met 28/02/2003 in de consolidatie opgenomen. De consolidatie gebeurt door globale integratie en na uitvoering van de nodige eliminatieoperaties.
Algemeen Bij de consolidatie van de Groep Dolmen werden alle onderlinge vorderingen en schulden van de in de consolidatie begrepen ondernemingen geëlimineerd. De baten en lasten die met transacties tussen de in de consolidatie begrepen ondernemingen verband houden, evenals de winsten afkomstig van transacties tussen deze ondernemingen en opgenomen in de boekwaarde van de activa, werden geëlimineerd.
34
Consolidatie door globale integratie
specifieke toestand van het bedrijf en de algemene economische tendensen.
De vennootschappen waarin de groep rechtstreeks of onrechtstreeks een deelname heeft van ten minste 50 %, en de filialen waarin de groep minder dan 50 % van de aandelen bezit, maar waarin de moedermaatschappij een beslissende invloed uitoefent op het beheer, worden globaal geïntegreerd in de geconsolideerde jaarrekeningen van de groep. Dat betekent dat de activa, de passiva en de resultaten van de groep integraal naar voren worden gebracht. Hierbij wordt wel - zij het uitsluitend binnen het eigen vermogen - een onderscheid gemaakt tussen de meerderheids- en de minderheidsbelangen.
Het zijn de volgende drie overwegingen die als richtsnoer dienden voor het bestuur bij de keuze en de toepassing van de grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening.
Alle intergroepstransacties en -winsten worden voor 100 % geëlimineerd, uitgezonderd de ongerealiseerde resultaten op materiële vaste activa.
De materiële betekenis en de financiële realiteit, en niet alleen de juridische vorm, bepalen de wijze waarop transacties en andere gebeurtenissen in de jaarrekening moeten worden weergegeven. Dit principe, bepaald in artikel 24 en 25, § 1 van het KB van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen, geldt als belangrijkste leidraad voor een getrouw beeld van het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de onderneming. Waar dit in tegenspraak is met welke andere grondslagen ook, geldt het als de hoogste prioriteit.
VI. Waarderingsregels van de Groep Dolmen De consoliderende vennootschap past voor de consolidatie dezelfde waarderingsregels toe als voor haar jaarrekening.
a. Voorzichtigheid De onvermijdelijke onzekerheden verbonden aan de transacties van de onderneming stellen dat de jaarrekening met inachtneming van voorzichtigheid moet opgesteld worden. b. De materiële betekenis is belangrijker dan de formele juistheid.
Algemene principes c. Relatieve betekenis De jaarrekening wordt opgesteld in overeenstemming met de Belgische boekhoudwetgeving. In het algemeen moeten voor het opstellen van de jaarrekening de volgende uitgangspunten erkend worden.
In de jaarrekening wordt beoogd alle gegevens te vermelden die van doorslaggevende betekenis zijn voor een oordeelvorming over het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de onderneming.
Continuïteit of "going-concern" Er wordt verondersteld dat het bedrijf optreedt in een continuïteit.
Specifieke waarderingsregels (samenvattend overzicht) Actief
Bestendigheid De grondslagen en principes die aan de basis liggen van de jaarrekening worden bestendig toegepast. Toerekening van baten en lasten aan een periode: het "matchingprincipe" De baten en lasten worden toegerekend aan de periode en opgenomen in de jaarrekening over de periode waarop zij betrekking hebben. De periode van uitgave of ontvangst is hierbij niet bepalend, wel de juiste economische toewijsbaarheid, rekening houdend met de
Oprichtingskosten Alle oprichtingskosten worden in toepassing van art. 58 van het KB van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen op het actief geboekt. De oprichtingskosten worden lineair afgeschreven over vijf jaar. De Raad van Bestuur kan ieder jaar beslissen de oprichtingskosten versneld af te schrijven. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa omvatten: a. Kosten van onderzoek en ontwikkeling b. Concessies, octrooien, licenties, knowhow, merken, enz.
c. Goodwill en inbrengmeerwaarden d. Geactiveerde software Als algemene regel geldt dat de immateriële vaste activa lineair afgeschreven worden over vijf jaar. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden in de balans opgenomen tegen aanschaffingsof vervaardigingsprijs, verminderd met de gecumuleerde afschrijvingen. De afschrijvingen gebeuren op basis van een door de Raad van Bestuur vastgelegd afschrijvingsplan, geïndividualiseerd per soort investering. In grote lijnen bedragen de afschrijvingen voor: gebouwen/stapelplaatsen maximum 45 jaar installaties, machines, uitrusting maximum 5 jaar meubilair/rollend materieel maximum 5 en 10 jaar
Er wordt degressief afgeschreven. De in erfpacht, huurfinanciering of met gelijkaardige rechten gehouden vaste activa worden gewaardeerd overeenkomstig artikel 62 van het KB van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van Vennootschappen. De afschrijvingen worden berekend volgens de afschrijvingstermijnen van toepassing op de eigen investeringen van vaste activa van dezelfde soort. Financiële vaste activa De deelnemingen, vastrentende effecten, aandelen en deelbewijzen staan geboekt tegen hun aanschafprijs of inbrengwaarde, eventueel verminderd met de waardeverminderingen geboekt in geval van duurzame minderwaarde, verantwoord door de toestand, de rentabiliteit of de vooruitzichten van de vennootschap waarin de deelnemingen worden aangehouden. Bijkomende kosten bij aanschaf worden niet geactiveerd. Vorderingen en schulden De vorderingen en schulden worden opgenomen tegen nominale waarde.
Vorderingen en schulden in buitenlandse munten worden opgenomen tegen de dagkoers op de datum waarop ze ontstaan. Wisselresultaten (het verschil tussen de dagkoers bij het ontstaan en die bij de betaling) worden in de resultatenrekening opgenomen. Grote afwijkingen tussen de dagkoers bij het ontstaan en de dagkoers op balansdatum worden als volgt gecorrigeerd: verliezen worden ten laste genomen en winsten worden op een overgangsrekening geboekt. Op vorderingen worden waardeverminderingen geboekt indien hun realisatiewaarde op balansdatum lager is dan hun nominale waarde. Voorraden De voorraden van de handelsgoederen worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde of lagere marktwaarde door individualisering van de prijs van elk bestanddeel.
ESSERS
"onze mentaliteit van ‘niet te veel theorie’ vonden we ook bij Dolmen terug" Het Limburgse familiebedrijf Essers is de grootste transporteur van eigen bodem. Het begrip ‘transporteur’ ruimde in Genk de plaats voor een missie als ‘logistieke partner’ met een park van 500 trekkende voertuigen, 1 500 opleggers en wisselbakken en 356 100 m2 opslagcapaciteit. Primaire assemblage en herverpakking van goederen zijn er nieuwe vormen van ‘added value logistics’. Met Dolmen bracht Essers al zijn applicaties en data centraal. Resultaat: betere controle en beheersbaarheid van het totale netwerk. Over al zijn sites heen. Doorlooptijd 6 maanden om, aansluitend bij een elementaire behoeftenanalyse en haalbaarheidsstudie, achtereenvolgens het topologisch design, de master blueprint, het gedetailleerd technisch design en de testen in labo-opstelling uit te werken.
"De mentaliteit van ‘niet te veel theorie’, eigen aan Essers, vonden we ook bij Dolmen terug. Wij verkiezen een partner die zich, samen met ons, live achter een probleem zet. En wiens betrokkenheid niet stopt bij de implementatie. In het bestrijden van de kinderziektes die pas dan aan het licht komen, toont zich het ware partnership." Marc Luyts, systeembeheerder Essers
Toegepaste technologieën infrastructure – projects – Windows 2000 – Citrix Metaframe – thin clients – Storage Area Network – Veritas BackupExec volledig klantverhaal op www.dolmen.be
35
De andere, meer beperkte en afzonderlijke voorraden worden gewaardeerd tegen aanschaf- of vervaardigingsprijs. De producten in bewerking en de werken in uitvoering worden gewaardeerd tegen vervaardigingsprijs, rekening houdend met het stadium van bewerking. De vervaardigingsprijs wordt berekend volgens de integrale methode. Passief Voorzieningen en uitgestelde belastingen Verlies- en kostenrisico's worden voorzien rekening houdend met de reële toestand en de verwachtingen. Er zijn voorzieningen voor o.m. pensioenen, grote onderhoudswerken, lopende geschillen en diverse risico's en kosten.
De uitgestelde belastingen worden berekend op ontvangen kapitaalsubsidies en op de meerwaarden op materiële vaste activa. Waarderingsregels eigen aan de geconsolideerde rekeningen In de geconsolideerde resultaten worden de intergroepswinsten op de verkoop van vaste activa in die mate geëlimineerd dat zij geen invloed hebben op het groepsresultaat. Consolidatieverschillen (actief) Onder deze rubriek wordt het positieve verschil opgenomen tussen de aanschafprijs van een participatie en de nettoboekwaarde van de bij de aankoop ver-
kregen nettoactiva. De positieve consolidatieverschillen worden afgeschreven op 5 jaar. Omrekening van de boekhoudstaten van buitenlandse ondernemingen De jaarrekeningen (balans en resultatenrekening) van dochterondernemingen en van geassocieerde ondernemingen naar buitenlands recht en buiten de eurozone worden in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen tegen de wisselkoers op de balansdatum. Gezien de onbeduidende invloed op de cijfers van de geconsolideerde jaarrekening, wordt deze regeling toegepast zowel voor de balans als voor de resultatenrekening van deze dochterondernemingen. De verschillen die zo ontstaan, worden toegerekend aan de passiefrubriek "Omrekeningsverschillen".
VIII. Staat van de immateriële vaste activa in duizenden euro Codes
Kosten van onderzoek en ontwikkeling
Concessies, octrooien, licenties
Goodwill
801
286,02
485,36
0
A. Aanschafwaarde Per einde vorig boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van één post naar een andere Omrekeningsverschillen Andere Per einde van het boekjaar
802 803 804 9881
69,36 - 48,56
805
286,02
506,16
0
806
286,02
308,57
0
C. Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde vorig boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: Geboekt Verworven van derden Afgeboekt Overgeboekt van één post naar een andere Omrekeningsverschillen Per einde van het boekjaar D. Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
36
807 809 810 811 9983
58,89 - 48,56 0,83
812
286,02
318,90
0
813
0
187,26
0
NATIONALE MAATSCHAPPIJ DER PIJPLEIDINGEN
"een externe audit gaf aan dat Dolmens voorstel een goed voorstel was; soepel en veilig" Om het beheer van de pijpleidingen die petrochemische bedrijven als BP, Shell of Bayer gebruiken om hun gevarieerde producten te transporteren, werd, bij koninklijk besluit, begin de jaren ’80, de Nationale Maatschappij der Pijpleidingen opgericht. Het werd haar taak de aanleg en het beheer van alle petrochemische pijpleidingen die ons land doorkruisen, te coördineren.
"De technologie die Dolmen voorstelde riep aanvankelijk nogal wat vragen op bij het meer klassiek georiënteerde BP. Dit wilde niet over één nacht ijs gaan. Het liet een audit uitvoeren en … kwam tot de conclusie dat Dolmens voorstel een goed voorstel was. Soepel en veilig."
Om consultatie van gegevens, om het even waar, om het even wanneer, mogelijk te maken werkte Dolmen een webapplicatie uit. Deze is zo gebouwd dat elke betrokken partij, volgens haar toegangsbevoegdheid, de originele pijpleidingsgegevens kan consulteren, gekoppeld aan kaartmateriaal van het Nationaal Geografisch Instituut, perceelinformatie en straatgegevens tot op huisnummerniveau.
"Door de informatisering wordt de kennis die aanwezig is in de hoofden en schuiven van mensen en organisaties perfect toegankelijk. Veilig en gestructureerd opgeslagen in een databank." Guy De Schrijver, Project Manager Nationale Maatschappij der Pijpleidingen
Toegepaste technologieën applications – turnkey – CAD/GIS – Oracle Enterprise Edition Locate – Autodesk MapGuide – Tele Atlas – hosting volledig klantverhaal op www.dolmen.be
DIBROSI
"samenwerking en deskundigheid, een bijzonder goede keuze" Binnen de sector Geestelijke Gezondheidszorg is Dibrosi een overkoepelende vzw waaronder meerdere psychiatrische ziekenhuizen en een bezigheidshome voor volwassen mentaal gehandicapten thuishoren. Bundeling van krachten en uniformisering van informaticainspanningen is één van haar doelstellingen. Als een vorm van reengineering herschreef Dolmen de bestaande applicatiemodules naar een Oracle-omgeving. Nieuwe functies werden toegevoegd en de vroegere client/server-omgeving werd volledig webgeoriënteerd.
"Na uitvoerige marktverkenning heeft de raad van bestuur van Dibrosi in samenspraak met de diverse instellingen geopteerd om de opdracht toe te vertrouwen aan Dolmen. De samenwerking en deskundigheid die wij ervaren, overtuigt ons dat we een bijzonder goede keuze hebben gemaakt." John Nuyttens, afgevaardigd beheerder Dibrosi vzw
Toegepaste technologieën applications – turnkey – reengineering – Oracle – Internet Application Server
37
IX. Staat van de materiële vaste activa in duizenden euro Codes
Terreinen en gebouwen
Installaties machines en uitrusting
Meubilair en rollend materieel
Leasing en soortgelijke rechten
Andere materiële vaste activa
Activa in aanbouw & vooruitbetalingen
815
18 083,79
874,98
25 277,53
348,78
627,96
42,27
816
914,22
15,00
1 949,91
817
- 172,58
- 4,71
- 2 492,56
- 43,56
297,68 0,23
- 297,68
A. Aanschafwaarde Per einde vorig boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa Overdrachten en buitengebruikstellingen Overboekingen van één post naar een andere Omrekeningsverschillen Andere Per einde van het boekjaar
136,78 - 527,80
- 14,25
28,02
818 9985 9986 819
18 825,43
885,27
25 032,56
7,54
236,94
826
3 569,08
648,38
18 892,94
283,85
568,28
827 829 830
1 284,50
96,07
3 275,02
0,75
62,12
- 56,29
- 4,70
- 2 221,02
- 32,67
- 527,80
244,39
- 244,39
C. Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde vorig boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar: Geboekt Verworven van derden Afgeboekt (-) Overgeboekt van één post naar een andere Omrekeningsverschillen
831 9989
Per einde van het boekjaar
832
4 797,29
739,75
20 190,43
7,54
102,60
833
14 028,14
145,52
4 842,13
0,00
134,34
D. Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar (A) - (C)
38
28,02
X. Staat van de financiële vaste activa Codes 2. Vorderingen Nettoboekwaarde per einde vorig boekjaar
XIII. Staat van de schulden
in duizenden euro Andere ondernemingen
in duizenden euro A.
857
10,35
Mutaties tijdens het boekjaar: Toevoegingen Terugbetalingen (-)
858 859
0,04 - 2,56
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
864
7,83
Codes
XI. Staat van de geconsolideerde reserves Codes Geconsolideerde reserves per einde vorig boekjaar
in duizenden euro
99001
21 004,97
Wijzigingen tijdens het boekjaar: Geconsolideerde winst Andere wijzigingen in de reserves
99002
5 497,73
99003
- 2 487,63
Geconsolideerde reserves per einde van het boekjaar
99004
24 015,07
Toelichting bij de andere mutaties: Uitgekeerde winsten Diversen
- 2 906,24 418,61
XII. Staat van de consolidatieverschillen Codes
in duizenden euro
Uitsplitsing van de schulden met een oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar, naargelang van hun resterende looptijd
B.
Schulden (of gedeelte van de schulden) met resterende looptijd van ten hoogste meer dan meer dan één jaar één jaar, vijf jaar ten hoogste vijf jaar
Financiële schulden
880
4. Kredietinstellingen
884
1 555,45
5 977,37
4 462,64
Totaal
891
1 555,45
5 977,37
4 462,64
Schulden (of gedeelte van de schulden) gewaarborgd door zakelijke zekerheden gesteld of onherroepelijk beloofd op de activa van de in de consolidatie opgenomen ondernemingen Codes
Schulden gewaarborgd door zakelijke zekerheden
Financiële schulden
892
4. Kredietinstellingen
896
11 898,89
Totaal
906
11 898,89
Positieve consolidatieverschillen Nettoboekwaarde per einde vorig boekjaar
9901
1 490,53
Wijzigingen tijdens het boekjaar • ten gevolge van afschrijvingen
9904
1 045,22
Nettoboekwaarde per einde van het boekjaar
9907
445,31
39
XV. Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen
XIV. Resultaten van het boekjaar en van het vorige boekjaar Codes
A.2. Globale omzet van de Groep in België (in duizenden euro) B.
62 17 20 1
99083
% % % %
66 14 19 1
% % % %
van de in de consolidatie opgenomen ondernemingen
A.2. Zakelijke zekerheden die door de in consolidatie opgenomen ondernemingen werden gesteld of onherroepelijk beloofd op de eigen activa, als waarborg voor schulden en verplichtingen
Gemiddeld personeelsbestand en personeelskosten
B.1. Gemiddeld personeelsbestand in eenheden Arbeiders Bedienden Directiepersoneel
9090 9091 9092 9093
912 1 900 11
931 2 921 8
B.2. Personeelskosten (in duizenden euro) Bezoldigingen en sociale lasten Pensioenkosten
99621 99622
46 503,09 -
45 912,56 -
D.
Hypotheken (*) Boekwaarde van de bezwaarde activa
916
12 566,76
Bedrag van de inschrijving
917
15 220,66
Rust- en overlevingspensioenverplichtingen er bestaat een groepsverzekeringspolis voor kaderleden
(*) Deze hebben betrekking op de bedrijfsgebouwen te Huizingen, Waregem en De Pinte.
898
907
XVII. Financiële betrekkingen met de bestuurders of zaakvoerders van de consoliderende onderneming
Toekenningen aan bestuurders A. Rechtstreekse en onrechtstreekse bezoldigingen toegekend aan de bestuurders van de consoliderende onderneming uit hoofde van hun werkzaamheden in de geconsolideerde vennootschappen
in duizenden euro
159 281,59 199 220,91
B.3. Gemiddeld aantal personeelsleden tewerkgesteld in België door de ondernemingen van de Groep Dolmen 99082
40
Codes
2002/2003 2001/2002
A. Netto-omzet A.1. Uitsplitsing naar categorie bedrijfsactiviteit (managementcijfers) Infrastructure Products Infrastructure Services Applications Education
Codes
in duizenden euro
99097
189,25
XX. Degressieve afschrijvingen 1. Op de aanwinsten van "Materiële vaste activa" (rubriek IV.A, B, C, D en E) werd het systeem van degressief afschrijven toegepast. Tegenover het lineaire systeem betekent dat voor dit boekjaar een meerafschrijving van € 0,16 miljoen.
ECU-LINE
"open samenwerken maakte dat 80 % van de vragen vlot opgelost werd" Ecu-Line, één van de leiders in het maritieme groepagetransport, huurt containers bij rederijen voor de meest uiteenlopende bestemmingen, en zorgt ervoor dat deze optimaal worden gevuld met zoveel mogelijk deelpartijen. Met een tiental verschillende vennootschappen, eigen kantoren over de hele wereld, 180 000 uitgaande en 60 000 inkomende facturen per jaar, en een wisselkoersenproblematiek naar verhouding, was Ecu-Line de ideale omgeving om Dolmens boekhoudpakket de stresstest te laten ondergaan. Met FiAdPro bood Dolmen een antwoord op de meeste noden en vragen van de klant. Zo bijvoorbeeld de koppeling van het boekhoudpakket met het eigen operationeel pakket, met de tracking & tracing en de import- en exportadministratie, en de EDI-connectie. Zo ook de wens van Ecu-Line om, als een vorm van analytische boekhouding, per dossier de bijdrage te kennen. Of per firma, per regio, per type zending, per vertegenwoordiger, per betalingstermijn, per controller.
"Onze board of directors krijgt nu rapporten gepresenteerd in de vorm die de bestuurders het beste past om hun beleid te sturen. De sterkte van Dolmen ligt in de bekwaamheid om al die functies die voor ons belangrijk zijn, in het pakket juist te parametriseren. Daarbij op een open manier samenwerken maakte dat 80 % van de problemen en vragen vlot opgelost werd."
Dirk Noels, Accounting Manager Ecu-Line
Toegepaste technologieën applications – packages – on site services – FiAdPro volledig klantverhaal op www.dolmen.be
41
9 Verslag van de Commissaris aan de Algemene Vergadering der Aandeelhouders van 10 september 2003 over de geconsolideerde jaarrekening van de Groep Dolmen, afgesloten op 31 maart 2003
42
43
10 Verkorte jaarrekening van Dolmen Computer Applications NV
44
De jaarrekening van de NV Dolmen Computer Applications is hierna in verkorte vorm opgenomen.
Deze documenten kunnen ook verkregen worden op de zetel van de vennootschap, na aanvraag:
Het jaarverslag en de jaarrekening Dolmen Computer Applications NV en het verslag van de commissaris werden, conform art. 98 en art. 100 van het Wetboek van Vennootschappen, neergelegd bij de Nationale Bank van België. Op verzoek kan daar en ook bij de Griffies van de Rechtbank van Koophandel een afschrift van deze documenten bekomen worden.
Dolmen Computer Applications NV A. Vaucampslaan 42 / B-1654 Huizingen T +32 2 362 55 55 F +32 2 362 55 99 www.dolmen.be -
[email protected] Er werd door de commissaris een goedkeurende verklaring zonder voorbehoud gegeven.
Verkorte balans Dolmen Computer Applications NV per 31 maart 2003
2002/2003
2001/2002
in duizenden euro 2000/2001
23 385,33 187,18 14 368,93 8 829,22
26 797,11 176,29 16 197,26 10 423,56
26 513,65 1,68 16 978,64 9 533,33
Vlottende Activa VI. Voorraden en bestellingen in uitvoering VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar VIII. Geldbeleggingen IX. Liquide middelen X. Overlopende rekeningen
75 11 38 24 1
71 10 56 1 1
65 12 44 5 2
Totaal Activa
99 147,40
97 851,79
92 196,68
42 14 3 24
39 14 3 21
31 13 2 16
Boekjaar
Activa Vaste II. III. IV.
Activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
762,07 630,70 315,44 317,28 355,61 143,04
054,68 949,67 169,13 958,96 889,00 87,92
683,03 063,28 958,02 583,99 940,03 137,71
Passiva Eigen I. IV. V. VI.
Vermogen Kapitaal Reserves Overgedragen winst Kapitaalsubsidies
Voorzieningen en uitgestelde belastingen
531,94 519,36 876,03 106,44 30,11
2 659,04
Schulden VIII. Schulden op meer dan één jaar IX. Schulden op ten hoogste één jaar X. Overlopende rekeningen
53 10 41 1
956,42 431,16 572,93 952,33
Totaal Passiva
99 147,40
444,90 350,77 599,26 494,87 -
2 577,27 55 11 42 1
801,55 428,10 206,98 166,48 -
1 320,20
829,62 932,22 146,55 750,85
59 074,93 19 391,22 39 291,60 392,11
97 851,79
92 196,68
45
Verkorte resultatenrekening Dolmen Computer Applications NV
2002/2003
2001/2002
in duizenden euro 2000/2001
171 196,03 160 793,35
194 409,16 179 316,90
164 161,69 149 609,44
10 402,68
15 092,26
14 552,25
2 403,06 1 057,25
2 373,63 1 341,62
1 994,99 1 369,08
11 748,49
16 124,27
15 178,16
1,65 1 279,75
2 193,28 1,76
2,51 1,23
IX. Winst van het boekjaar, vóór belasting
10 470,39
18 315,79
15 179,44
X. Belastingen op het resultaat
- 4 879,27
- 7 282,40
- 6 612,73
5 591,12
11 033,39
8 566,71
70,00
63,74
1,63
- 115,86 5 545,26
- 1 297,56 9 799,57
- 39,21 8 529,13
Boekjaar I. Bedrijfsopbrengsten II. Bedrijfskosten III. Bedrijfswinst IV. Financiële opbrengsten V. Financiële kosten VI. Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, vóór belasting VII. Uitzonderlijke opbrengsten VIII. Uitzonderlijke kosten
XI. Winst van het boekjaar XII. Onttrekking aan de belastingvrije reserves XII. Overboeking naar de belastingvrije reserves XIII. Te bestemmen winst van het boekjaar
Het toegestane, niet geplaatste kapitaal bedraagt € 12 469 044,30. De reserves bedroegen € 3,88 miljoen tegenover € 3,60 miljoen vorig jaar. De wettelijke reserves namen toe met € 0,08 miljoen. De beschikbare reserves stegen met € 0,42 miljoen. Er was enerzijds een afname van € 0,06 miljoen voor het aanleggen van een onbeschikbare reserve ingevolge de inkoop eigen aandelen en anderzijds was er een toename van € 0,26 miljoen door het verhogen van de waardevermindering op de eigen aandelen en een toename van € 0,22 miljoen ingevolge uitkering eigen aandelen aan het personeel in het kader van het winstparticipatieplan. Door de overboeking van onbeschikbare reserves naar beschikbare reserves daalden de onbeschikbare reserves in dezelfde mate.
46
De toename van de belastingvrije reserves met € 0,19 miljoen is hoofdzakelijk toe te schrijven aan de daling van het tarief van de vennootschapsbelasting van 40,17 % naar 33,99 % vanaf boekjaar 2003/2004, wat resulteerde in een overboeking van uitgestelde belastingen naar belastingvrije reserves voor € 0,14 miljoen. De schulden op ten hoogste één jaar bevatten een bedrag van € 2,66 miljoen aan te betalen dividenden en tantièmes. De belastingen op het resultaat bedragen € 4,88 miljoen. De te bestemmen winst voor het boekjaar 2002/2003 bedraagt € 5,55 miljoen, tegenover € 9,80 miljoen vorig boekjaar. De waarderingsregels van de NV Dolmen Computer Applications zijn identiek aan deze van de Groep Dolmen.
11 Winstverdeling Dolmen Computer Applications NV boekjaar 2002/2003
De Raad van Bestuur zal aan de Algemene Vergadering der Aandeelhouders op 10 september 2003 voorstellen de winst als volgt te verdelen:
in duizenden euro Te bestemmen winst van het boekjaar
5 545,27
Overgedragen winst van vorig boekjaar
21 494,87
Te bestemmen winstsaldo
27 040,14
Dotatie aan de wettelijke reserve Toevoeging aan de overige reserves Vergoeding van het kapitaal
82,68 6,18 176,00
Overige schulden
268,92
Bezoldigingen en sociale lasten Over te dragen winst
Voor de Belgische aandeelhouders van Dolmen Computer Applications NV betekent dat een nettodividend van € 0,21 per aandeel, na 25 % roerende voorheffing. De personeelsleden van de Groep Dolmen die hebben ingeschreven op de kapitaalverhogingen van 2001 ontvangen op deze aandelen een nettodividend van (afgerond) € 0,24, na aftrek van 15 % roerende voorheffing.
2 296,51
Tantièmes Belastingen
De Raad van Bestuur stelt voor aan de in de winst van het boekjaar 2002/2003 delende aandelen een brutodividend van € 0,28 per aandeel toe te kennen.
72,02 31,39 24 106,44
Voor de buitenlandse aandeelhouders kan het bedrag van het nettodividend verschillen afhankelijk van de tussen België en de diverse landen geldende dubbele belastingverdragen, op voorwaarde dat de nodige formaliteiten worden vervuld. De nodige attesten dienen uiterlijk op 14/10/2003 in ons bezit te zijn. De Raad van Bestuur stelt aan de Algemene Vergadering voor het dividend betaalbaar te stellen vanaf 30/09/2003 bij aanbieding van coupon nr. 4 aan de loketten van: Fortis Bank ING Bank KBC Bank Dexia Bank Bank Degroof
47
kantoor Namur
Dolmen-sites kantoor De Pinte Grote Steenweg 15 9840 Gent (De Pinte) T +32 9 243 75 00 F +32 9 243 75 10
Turnhout Gent (De Pinte)
kantoor Harelbeke Kortrijksesteenweg 307 8530 Harelbeke T +32 56 62 57 00 F +32 56 62 57 10
hoofdkantoor Huizingen Industriezone Zenneveld, A. Vaucampslaan 42 1654 Huizingen T +32 2 362 55 55 F +32 2 362 55 99
48
Harelbeke
kantoor Aartselaar Kontichsesteenweg 40 2630 Aartselaar T +32 3 870 66 90 F +32 3 870 66 91
Aartselaar
Brussel Huizingen
Namur (Cognelée)
www.dolmen.be
[email protected]
kantoor Turnhout Noord-Brabantlaan 6 2300 Turnhout T +32 14 45 28 31 F +32 14 45 13 01
kantoor Namur Chaussée de Louvain 1081 5022 Namur (Cognelée) T +32 81 63 22 44 F +32 81 63 22 88