januari 2013 | VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
1. PRO TEXEL Wat doet de gemeente? Of je nou een kind op school hebt, je een bedrijf start, gaat wonen in De Gollards of dat je een vergunning aanvraagt. Je komt gemeente overal tegen. Daarom kies je voor de komende vier jaar mensen die je het bestuur van ons eiland toevertrouwt. Omdat ze beslissingen durven te nemen en verder denken dan 9 maart 2014: PRO Texel. Hier staan we voor. De PvdA Texel stelt eilandbelang voor eigen belang. We komen op voor mensen die het echt nodig hebben en stimuleren mensen die ondernemend zijn. We staan voor de Texelse maat: kleinschaligheid in bouwen, zorg en toerisme. We koesteren open landschap en de vrije geest. We zijn sociaal en kritisch, met hart voor groen en economie. PvdA PRO Texel is vóór. We gaan voor mensen en hun ideeën. Daar willen we in investeren. De wereld verandert maar we gaan niet wachten op Europa, Den Haag of de banken: we gaan het zelf doen. We kunnen zélf werken aan zorg, woningen, onderwijs, duurzaamheid, cultuur en verenigingen. We zijn ondernemend en creatief. Samen maken we het eiland. Daar zit de kracht van Texel en daar zijn we trots op.
2. DE TOP VIJF De belangrijkste thema’s voor de komende jaren
p.2
3. ALLE PROGRAMMAPUNTEN 2014-2018 A. Burgers en communicatie B. Toerisme en economie C. Mobiliteit en toerisme D. Jeugd, jongeren en onderwijs E. Cultuur en sport F. Zorg en wonen G. Landschap en duurzaamheid
p.3 p.3 p.4 p.5 p.6 p.7 p.9
4. 72 STANDPUNTEN: de Pvda PRO Texel is vóór
p.11
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
1
2. DE TOP VIJF Hieronder zaken waarvan wij denken dat ze de komende jaren zeer belangrijk zijn voor Texel. Een Top Vijf waarin elk punt op nummer 1 staat. I. HART VOOR ELKAAR Wij komen op voor iedereen die moeite heeft voor zichzelf of het gezin te zorgen. Op het gebied van zorg komen vanaf 2015 veel taken naar de gemeente. Ondanks bezuinigingen zien we dat als een kans. Hier kan onze kleinschaligheid en verbondenheid zijn kracht tonen. De PvdA is er van overtuigd dat Texel op veel terreinen zelf zijn zorg kan regelen. Zonder dure tussenlagen en vanuit een praktische visie van de mensen op de werkvloer. Zorg op Texelse maat, zeker ook in de dorpen en dicht bij huis. De PvdA wil initiatieven van onderop kansen geven. Ruime ondersteuning voor cultuur, sport en ons sterke verenigingsleven is daarbij een onmisbare aanvulling. II. MOOI TEXEL, MEER TOEKOMST Ons eiland moet nóg mooier worden. De PvdA stond aan de basis van nieuw denken over ons eiland: alleen kleinschalige groei van slaapplaatsen, verstening voorkomen en open landschap koesteren. Niet alleen kijken naar de snelle opbrengst, maar vooral naar de lange termijn. Wij willen bijzonder nauwkeurig en duurzaam omgaan met onze fraaie authentieke dorpen, rust, ruimte en prachtige natuur. Dat is de kapitaal van ons eiland. Duurzaamheid gaat verder dan energieonafhankelijkheid. Het is ook de balans tussen toerisme en landschap, aandacht voor de menselijke maat. Zo blijft Texel prachtig om te bezoeken, werken en wonen. III. HET ONDERWIJS VOOROP Breed onderwijs waar we trots op zijn, dat wordt een grootse opgave de komende jaren. Scholen die een reden zijn om te blijven en te komen wonen. Het aantal leerlingen neemt straks flink af, maar dat mag niet leiden tot minder onderwijs. De lat moet echt omhoog. Zo nodig met extra gemeentegeld. We willen een intensieve samenwerking tussen de scholen, ook met de OSG. Het liefst met één schoolbestuur. De PvdA PRO Texel is voor een denktank van ambitieuze en deskundige mensen die samen met docenten een praktische visie ontwikkelen. Meer voor de klas, minder vergaderen, minder aan de leiband van landelijke regels. Met kansen voor een landelijke proeftuin: Texel kan voorop lopen in nieuwe vormen van onderwijs. IV. TEXEL ONDERNEEMT Het eiland heeft nieuwe en bredere werkgelegenheid nodig, ook voor hoger-opgeleiden. De PvdA PRO Texel wil slim en krachtig vestigingsbeleid: Texel-marketing voor thuiswerkers en bedrijven. Toerisme, landbouw en visserij zijn uiteraard onmisbaar en midden- en kleinbedrijf zijn de motors van onze economie. Coöperatieve vormen als TESO, VVV en TexelEnergie als krachtige succesvoorbeelden: samen zijn we sterk! Texel kan verder uitgroeien als kenniseiland, zorgeiland, proeftuin van Nederland, congreseiland, thuiswerkparadijs en poort tot het Werelderfgoed Waddenzee. We moeten ons denken over winkels en horeca in de dorpskernen vernieuwen. Daarin trekken ondernemers, vastgoedbezitters en gemeente samen op. V. EEN HUIS DAT BIJ JE PAST De PvdA PRO Texel staat voor goed wonen. De woonvraag op Texel baart ons grote zorgen, maar er is nog steeds geen goed beeld van de echte woonbehoefte. De doorstroming is laag. Dat is niet goed voor alle Texelaars die nu vast zitten, maar houdt ook nieuwkomers tegen. We moeten in ieder geval seniorenwoningen renoveren, huizen levensloopbestendig maken en goedkope, tijdelijke huisvesting bouwen. Daarnaast geven we bouwprojecten van samenwerkende burgers steun en ruimte. Jongeren en jonge gezinnen trekken we voor. Met startersleningen en door met woningstichting, vastgoedsector en bewoners slimme oplossingen te zoeken en elk initiatief serieus te nemen.
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
2
3. ALLE PROGRAMMAPUNTEN 2014-2018 Hieronder volgen alle programmapunten, bij elkaar gezet in een programmaonderdeel; soms hebben ze natuurlijk raakvlakken met meerdere onderwerpen. Direct onder elke hoofdtitel (voorbeeld: A. BURGERS, BESTUUR EN COMMUNICATIE ) staan de standpunten van PvdA PRO Texel genummerd van 1 t/m 72 (voorbeeld, lees als: De PvdA PRO Texel is vóór: 1. Texelse ideeënmarkten). Die standpunten komen voort uit de paragrafen (voorbeeld: b. Loslaten en vertrouwen.) A. BURGERS, BESTUUR EN COMMUNICATIE De PvdA PRO Texel is vóór: 1. Texelse ideeënmarkten 2. Nieuwe manieren om bewoners te betrekken bij beleid en plannen 3. Een gemeente die mensen en ideeën aan tafel brengt en oplossingen zoekt 4. Nog actiever uitleggen van Texelse belangen aan Provincie, Den Haag en Brussel 5. Samenwerking met regio en Wadden om zelfstandig te blijven a. De burger is president. De beste ideeën komen van buiten het gemeentehuis. Bewoners moeten meer worden betrokken bij aanpassingen in hun directe woonomgeving. Bij de ontwikkeling van hun straat, buurt en dorp. We moeten ideeën en plannen van bewoners zién en ondersteunen. Dat vereist niet alleen lage drempels in het gemeentehuis, maar ook actief en open op goede plannen af stappen. Goede service, netjes afwerken van contacten en brieven, regels vereenvoudigen, maar ook handhaven. b. Loslaten en vertrouwen. De PvdA gaat uit van de kracht van de Texelaars en de organisaties op het eiland. Wij geloven in een gemeente die durft los te laten, het overzicht houdt en ondersteunt waar nodig is. Een belangrijke taak van de gemeente is om mensen om tafel te krijgen. Bijvoorbeeld met een ideeënmarkt: mensen met plannen verbinden met kennis en praktijk. Dat is de manier waarop een moderne gemeente werkt. Texelse organisaties die activiteiten van de gemeente en traditionele instellingen kundig willen overnemen, zijn bij ons aan het juiste adres. c. Zelfstandig eiland. Een goed bestuur heeft geen slappe knieën. Eerlijk bestuur met lef en visie is een vereiste. Daarvoor moeten gemeente, raad en college gevoel hebben voor wat er leeft. Samen optrekken met de andere eilanden is slim. Praktisch gezien moeten we goed samenwerken met de gemeenten in de NoordKop. Maar Texel blijft een uniek eiland. Regels van de overkant passen niet altijd bij ons. Zelfstandig blijven, daar gaat de PvdA uiteraard voor. Onze uitstekende contacten in Brussel, Den Haag en bij de Provincie komen ook hierbij goed van pas.
B. ECONOMIE EN TOERISME De PvdA PRO Texel is vóór: 6. Een slim, krachtig vestigingsbeleid: Texel-marketing voor thuiswerkers en bedrijven. 7. Vestigingsvoordelen voor nieuwe bedrijven en starters 8. Investeren in het aantrekkelijker maken van winkelgebieden 9. Flexibele bestemmingen in winkelgebieden: van winkels naar wonen en andersom 10. Visies voor dorpskernen voor wonen en winkelen en specifiek dorpskarakter 11. Plannen zoals Loodsproject, Duindorp De Koog en De Cocksdorp Waterdorp
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
3
a. Texel onderneemt. Het eiland heeft nieuwe en bredere werkgelegenheid nodig, ook voor hoger-opgeleiden. Nieuwe bedrijven zijn meer dan welkom. Toerisme, landbouw en visserij zijn onmisbaar op Texel. In die sectoren willen we duurzame innovatie blijven stimuleren. We willen het midden- en kleinbedrijf zien groeien en ondersteunen in hun ambities, van winkelier tot dienstverlener en aannemer. De PvdA ziet coöperatieve vormen als TESO, VVV en TexelEnergie als krachtige succesvoorbeelden: samen zijn we sterk! We willen Texel verder uitbouwen als kenniseiland, zorgeiland, proeftuin van Nederland, congreseiland, thuiswerkparadijs en poort tot het Wadden-Werelderfgoed. b. Het nieuwe winkelen. We moeten ons denken vernieuwen over winkels en horeca in de dorpskernen. Daarin moeten ondernemers, vastgoedsector en gemeente samen optrekken. De manier waarop mensen winkelen verandert. Door de crisis, maar ook door internet. Mensen zoeken een complete winkelervaring: alle winkels, horeca, huisjes en het straatbeeld vormen samen de attractie. In Den Burg streven we naar winkelconcentratie in het centrum. Niet alle panden in het rondje in Den Burg hoeven horeca of winkelpanden te zijn. Dat was vroeger ook niet zo. Het rondje kan ook worden gevuld met woningen, ambachtelijke functies, ateliers, bedrijfsruimten en ontmoetingsplaatsen. c. Levendige Groeneplaats. We begrijpen de zorgen over de plannen op de Groeneplaats. Los van de discussie over winkeloppervlakte vinden wij dat het plein uiteindelijk bebouwd moet worden: een intiemer plein en een volledig rondje verhogen de historische en complete ervaring van het dorp. De gemeente gaat zelf niet bouwen, dat is aan ondernemers. Als er wordt gebouwd, is een passend dorpskarakter verplicht. Op termijn niet bouwen aan de Groeneplaats levert de gemeente verlies op. Wij geven dat geld liever uit aan onderwijs en zorg. d. Tijdelijk alternatief: Marktplaats ’t Raaksje. Op de plek van de toekomstige bebouwing willen wij een overdekte open markt. Bijvoorbeeld een stijlvolle overkapping zoals de Waag, langs de hele contour van het Nieuwe Raaksje. De ruimte kan worden gebruikt op marktdagen, maar ook voor evenementen zoals Ouwe Sunder, Bluesfestival, fanfares, de Proeverij, Struûn, optredens, voor bewoners, voor toeristen. Voordat de Groeneplaats gevuld is met nieuwe panden zijn we jaren verder en nu ziet de Groeneplaats er niet uit. De PvdA wil zo snel mogelijk een plan voor Markplaats ’t Raaksje. e. De Koog Duindorp. De Dorpstraat in de Koog moet worden opgeknapt. De aansluiting en routes naar het strand spelen daar een belangrijke rol in. Er moet een plan worden gemaakt, samen met bewoners, winkeliers en horeca-ondernemers. Een plan dat tot een fraaier dorp leidt. Ook in De Cocksdorp worden plannen ontwikkeld. Net als bij het Loodsproject ondersteunen we alle plannen die door bewoners voor hun dorpen worden bedacht.
C. MOBILITEIT EN TOERISME De PvdA PRO Texel is vóór: 12. Een mobiliteitsplan 13. Texels Eigen Openbaar Vervoersonderneming 14. Verder ontwikkelen van Texelvignet 15. Slimme en tijdelijke parkeerplaatsen voor piekdrukte 16. Voorrang Fietsers en voetgangers en rolstoeltoegankelijkheid
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
4
17. Uitbreiden 30 km-zones binnen de dorpen 18. Een kleinschalige visafslag op de haven van Oudeschild 19. Beter pakken economische kansen van Werelderfgoed Waddenzee 20. Coupure tussen haven en dorp Oudeschild 21. Verfraaien veerhaven en ‘t Horntje 22. Verder ontwikkelen kennishaven NIOZ 23. 't Horntje als kennisdorp, met vestigingsvoordelen voor kennisbedrijven en kleinschalige woningbouw 24. Verbetering doorgang door Den Helder a. Texels Eigen Vervoersonderneming. De PvdA PRO Texel wil een Texelse vervoersonderneming zodat we meer invloed hebben op de kwaliteit van het Openbaar Vervoer: van eerste tot laatste boot over het gehele eiland. Nu bepaalt de provincie waar en wanneer de bus rijdt. Daarom moeten we profiteren van de pilot Openbaar Vervoer, dan hebben we er zelf iets over te zeggen. Dat is van groot belang voor de leefbaarheid van de dorpen. Daarmee helpen we ook in op WMO en Zorgvervoer. Maar ook voor het toerisme is beter Texels openbaar vervoer uniek en reclame voor het eiland. Voor bijzondere groepen zoals leerlingen, ouderen en minima moeten we het vervoer toegankelijker en goedkoper maken. Studenten met een OVjaarkaart reizen gratis. b. Stromend verkeer. We hebben een visie voor Texel op verkeer en vervoer nodig: een mobiliteitsplan. Fietsers en voetgangers voorrang hebben. De 30 km-zones breiden we uit, ook bij de OSG. Het centrum van Den Burg wordt het domein van voetgangers en fietsers. Vanzelfsprekend moet alles rolstoeltoegankelijk zijn. Verkeers- en parkeerdrukte zijn geen probleem op Texel, behalve tijdens toeristische piekmomenten. Meer parkeerplaatsen erbij leidt tot lelijke lege stenen plekken in de rest van het jaar. Liever zien wij bijvoorbeeld tijdelijke parkeerplaatsen op een grasveld buiten het dorp, met gratis vervoer naar het centrum. Groen vervoer moet worden gestimuleerd, van OV, fiets, elektrisch vervoer tot green wheels bij de vakantieparken. Het Texelvignet moeten we verder ontwikkelen, ook op kenteken en met meer betaalgemak. c. Oudeschild havendorp. De haven moet een échte authentieke haven blijven, levendig en divers. Wij willen geen groot hotel op de haven. En liever niet nog meer winkels daar. Een kleinschalige vismarkt rechtstreeks vanaf de kotter moet kunnen. Oudeschild is onze poort naar het Werelderfgoed Waddenzee. Toeristische ontwikkelingen kunnen daarop aansluiten. De wens van het dorp staat daarbij natuurlijk voorop. Bij de versterking van de dijken gaat veiligheid voor alles. De PvdA PRO Texel wil een coupure in de dijk. Het terrein van de voormalige asfaltfabriek kan jachthaven worden. d. Welkom op Texel. Het aanzicht van de veerhaven en 't Horntje moet fraaier. De veerhaven straalt nu zeker niet uit wat Texel is. Het plan om het terrein te veranderen in een echt duinlandschap spreekt ons erg aan. Bezoekers worden gestimuleerd hun auto aan de overkant of bij de veerhaven te laten staan door aanbod van green wheels, OVvervoer en andere slimme oplossingen. De NIOZhaven kan verder uitgroeien tot kennishaven en ’t Horntje als kennisdorp met kleinschalige woningbouw, passend in het landschap. Organisaties op het terrein van duurzaamheid, natuur en de zee, kunnen zich in de NIOZ-polder goedkoper vestigen. De TESO is de beste verbinding met de overkant die we kunnen wensen. De toegang via Den Helder moet beter, vooral voor onze gasten.
D. JEUGD, JONGEREN EN ONDERWIJS De PvdA PRO Texel is vóór:
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
5
25. Krachtig ondersteunen OSG en basisonderwijs bij vernieuwing en samenwerking 26. Een ambitieuze denktank met ouders, docenten en experts voor onderwijsvisie 27. Goede scholen die een reden om hier te komen wonen 28. Eén bestuur voor alle scholen 29. Betrekken van jongeren bij concrete projecten 30. Nieuwe vormen van huisvesting en financiering voor jongeren 31. Aanpak alcohol- en drugsmisbruik 32. Een gereguleerde coffeeshop 33. Extra subsidie voor jeugdleden bij verenigingen 34. Nieuwe eigen plek voor jeugd en jongeren in centrum Den Burg a. Het onderwijs voorop. Scholen moeten een reden zijn voor mensen om hier te blijven wonen én om hier te komen wonen. Het aantal leerlingen neemt straks flink af, maar dat mag niet leiden tot minder onderwijs. De lat moet echt omhoog. Zo nodig met extra gemeentegeld. We willen een intensieve samenwerking tussen de scholen, ook met de OSG. Het liefst met één schoolbestuur. Wij vinden: meer voor de klas, minder vergaderen, minder aan de leiband van landelijke regels. We willen een denktank van ambitieuze en deskundige mensen die samen met docenten praktische visie ontwikkelen. We zien kansen voor een landelijke proeftuin: Texel kan voorop lopen in nieuwe vormen van onderwijs. b. Jongeren doen mee. Jongeren staan bij de PvdA PRO Texel op één. Hun stem moet gehoord worden: pubers, jonge werkenden, jonge boeren en andere jonge ondernemers. Een Jongerenadviesraad slaat nu niet aan. Jongeren willen wel aan concrete projecten meewerken waar zelf echt iets aan hebben, waarbij ze meedenken en meedoen. Veel jongeren wonen te klein en te duur. Daar moeten we wat aan doen. De succesvolle starterslening is een begin, maar we moeten ook nadenken over nieuwe vormen van financiering en huisvesting, bijvoorbeeld tijdelijke woningen. c. Uitgaan moet leuk zijn. Op Texel wordt door jongeren het meest gedronken van heel Nederland. Een opgeheven vingertje werkt niet. Wij willen ons richten op waar het fout gaat: te jong drinken, overlast, overmatig drank- en drugsgebruik. De gemeente moet ouders en horecaondernemers bewust blijven maken van hun verantwoordelijkheid. Softdrugsgebruik is toegestaan in Nederland. Nu wordt er vanuit huiskamers en op straat gedeald. Daar moeten we de ogen niet voor sluiten. Een gereguleerde coffeeshop ligt voor de hand. Beter gecontroleerd gebruik, dan uit het zicht. d. Bloeiende jeugd. Jeugd en jongeren moeten zich buiten school ook kunnen ontwikkelen. Zoals bij een sportclub, scouting of Artex. Ook plekken als Time-out, oefenkelders, skateparken zijn belangrijk. Het jongerencentrum moet een plek in het centrum van Den Burg krijgen. Vooral omdat de nieuwe leeftijdsgrens voor alcohol naar 18 jaar gaat. Jongeren verdienen een plek waar Jeugdwerk niet altijd met grote letters op de voordeur staat. De Jeugd- en jongerenwerkers hebben wel een spilfunctie bij het betrekken, begeleiden, steunen van jongeren. Jongeren die buiten de boot dreigen te vallen, moeten we bijtijds signaleren en opvangen.
E. CULTUUR EN SPORT De PvdA PRO Texel is vóór: 35. Ruimte geven aan culturele evenementen die bij Texel passen 36. Verlevendigen en investeren in Groeneplaats met Artex en Bieb 37. Extra ondersteunen musea
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
6
38. Impuls voor onderwaterarcheologie 39. Het efficiënt investeren in sportfaciliteiten 40. Een eventuele nieuwe sporthal bij het zwembad Molenkoog 41. ondersteunen van sporten die het landschap als speelveld gebruiken 42. Sport toegankelijk houden voor alle Texelaars 43. Extra aandacht voor binding in de dorpen door verenigingen a. Verdienen met kunst en cultuur. Zonder cultuur kun je niet. Dat is hier nog belangrijker door de eilandsituatie. We moeten cultuur stimuleren: van verenigingsleven, beeldende en uitvoerende kunsten tot aan culinaire cultuur. Iedereen moet mee kunnen doen, actief of passief, arm of rijk. Daarnaast moeten we cultuurtoerisme aangrijpen als een kans om het toerisme te verbreden. Niet door te kopiëren van anderen of grote festivals in te laten vliegen. We moeten op zoek naar culturele evenementen die bij ons passen en hier kansrijk kunnen groeien. Onze musea zijn schitterend en bijzonder. Zij vertellen ons verhaal en verdienen meer aandacht, groei en gemeentelijke financiële ondersteuning. Culinair hebben we slagen gemaakt op ons eiland. Lokale producten krijgen steeds meer aandacht en culinaire cultuur geeft economische kansen. Ook de bodemschatten voor de kust van Texel verdienen internationale aandacht. b. Cultuur in het hart. De gemeente moet er alles aan doen om de verhuizing van Artex en bibliotheek naar de Groeneplaats mogelijk te maken. Dit plan overstijgt het belang van alleen deze twee instellingen. Het geeft een kwaliteitsimpuls aan Den Burg en aan de culturele mogelijkheden van Texelaars. Daarom willen we geld geven voor de verbouwing en leggen we de subsidie voor tien jaar vast. Artex en de Bieb op de Groeneplaats sluiten aan op het herstel van het rondje in het centrum. De levendigheid van het hele centrum is er bij gebaat. c. Duurzaam met de Sporthal. Er moet een plan komen voor alle binnensporten op Texel. Wat hebben we de komende decennia aan gebouwen nodig? Daarom willen we niet zomaar een nieuwe sporthal neerzetten. Eerst uitrekenen wat de behoeften zijn en investeringen en onderhoud van oude panden kosten. Als we in overleg met scholen en sportclubs kiezen voor nieuwbouw, dan hebben we een voorkeur voor locatie bij het zwembad om energie en andere zaken te combineren. Texel ’94 kampt met ruimtegebrek. Mocht een kunstgrasveld echt de beste oplossing zijn, dan vindt de PvdA dat we hierin moeten investeren. Graag onderzoeken we met de club ook alternatieven. d. Investeren in sport en verenigingen. Sport is belangrijk, voor elk individu en voor onze samenleving. Het bevordert goede gezondheid, sociale verbanden en binding in de dorpen. Verenigingen moeten toegankelijk blijven voor lagere inkomens: alle kinderen moeten kunnen meesporten. De Sportpas moet blijven en kan uitgroeien tot een sportaanbod door de diverse sportverenigingen. Ons gevarieerde landschap trekt uiteenlopende sporten aan: hardlopen, ATB'en, kitesurfen, zeesporten. Daar zitten de kansen voor Texel als eiland voor sportevenementen: met sporten die ons unieke landschap als speelveld gebruiken. Wij willen daar graag in investeren.
F. ZORG EN WONEN De PvdA PRO Texel is vóór: 44. Ruim ondersteunen vrijwilligers, bijvoorbeeld met opleidingen 45. Omarmen en verder helpen van maatschappelijke initiatieven van bewoners 46. Werkgevers die meer ruimte geven voor vrijwilligers en mantelzorg; de gemeente geeft het goede voorbeeld
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
7
47. Uitbreiden minimabeleid voor hen die het echt nodig hebben 48. Beter bekend maken van recht op Bijzondere Bijstand, ook voor ZZP’ers 49. Hogere bijdrage voor voedselbank 50. Meer aandacht voor kansen voor alle kinderen 51. Het op Texel besteden van zorggeld en niet laten wegvloeien naar de overkant 52. Texelse Eigen Zorgcoöperatie 53. Zorg op Texelse maat, steunpunten in de dorpen 54. Ruimhartige toegang tot huishoudelijke en persoonlijke hulp en zorg 55. Het goed in beeld brengen van de concrete vraag naar woonruimte 56. Een gemeente die desnoods zelf sociale woonprojecten financiert 57. Ruimte voor burgers die zelf woningen willen bouwen 58. Een plan voor tijdelijke, goedkope woningen 59. Brede toegankelijkheid van De Bolder, ruimer dan de nieuwe landelijke regels 60. Intensief betrekken lokale zorgprofessionals bij sociale teams a. Hart voor elkaar. Als het goed gaat met de mensen om je heen, gaat het ook goed met jezelf. Dat geldt voor iedereen op dit eiland. We komen op voor mensen die moeite hebben voor zichzelf en het gezin te zorgen. Ook de ondersteuning van de gemeente moet gericht zijn op hen die het écht nodig hebben. Dat betekent dus investeren in zorg, begeleiding, hulpverlening, ook al kost dat meer geld. Maar niet alles kan met gemeentegeld worden opgelost. Er zit veel energie en verbondenheid op ons eiland. Juist hier kom je op voor je buren, voor je straat en je dorp. Daar moeten we meer gebruik van maken. Vrijwilligerswerk en betrokkenheid is daarin heel belangrijk. Werkgevers kunnen dat ondersteunen en de gemeente moet er het goede voorbeeld in geven. Door het opleiden van vrijwilligers en door ruimte te geven aan mantelzorg en vrijwilligerswerk van haar werknemers. b. Ruimer Minimabeleid. Steeds meer Texelaars moet rondkomen van een te laag inkomen. Of komen in problemen door hypotheek of ontslag. Daar moeten we met minimabeleid iets aan doen. Door de bijzondere bijstand eenvoudiger te maken, door vrijwilligersorganisaties te ondersteunen en door particuliere initiatieven te omarmen. Armoede is niet altijd zichtbaar, heeft niet altijd te maken met een uitkering. Ook ZZP’ers met een laag inkomen hebben recht op ons financiële vangnet, zoals iedereen die tijdelijk in de problemen zit. De voedselbank moeten we met z’n allen ruimhartiger ondersteunen. Niemand zou zich zorgen moeten maken of er morgen eten op tafel staat, of dat z’n kind bij een sportclub kan. c. Zorg op het eiland. De PvdA gelooft dat Texel op veel terreinen zelf zijn zorg kan regelen. Zonder dure tussenlagen en vanuit een praktische visie van de mensen op de werkvloer. Zorg op Texelse maat, zeker ook in de dorpen en dicht bij huis. Op het gebied van zorg komt vanaf 2015 veel verantwoordelijkheid naar de gemeente toe. Ondanks bezuinigingen zien we dat dus als een kans voor Texel: niet minder zorg, maar juist meer en beter. Hier kan onze kleinschaligheid en verbondenheid zijn kracht tonen. Een Texelse Zorgcorporatie is volgens ons ideaal. Zorg door ‘sociale teams’ moet op dorpsniveau worden georganiseerd. De dorpwerkers kunnen daar een belangrijke rol in spelen. Als je huishoudelijke hulp of begeleiding nodig hebt, vervoer, of hulpmiddelen dan moet dat eenvoudig geregeld worden. Steeds vaker zullen mensen gedwongen zijn om thuis te blijven wonen. Zorg aan huis moet dan goed geregeld zijn en woningen moeten worden aangepast. Als er geen plek is in het verpleeghuis, dan moet je als gemeente je verantwoordelijkheid nemen. d. Een huis dat bij je past. De PvdA is een volkshuisvestingspartij. De woningvraag op Texel baart ons grote zorgen, maar we hebben nog steeds geen goed beeld waar de
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
8
woonbehoeftes precies liggen. De doorstroming is laag. Dat is niet goed voor alle Texelaars die nu vast zitten, maar houdt ook nieuwkomers tegen om hier te komen. Woningstichtingen trekken momenteel de markt niet vlot. En er is niet één oplossing voor de problemen. We zien als PvdA minimaal drie mogelijkheden: seniorenwoningen renoveren en bouwen, levensloopbestendige woningen bouwen en goedkope tijdelijke woningen bouwen. Daarnaast stimuleren we samenwerkende burgers om zelf met projecten te komen en we geven hen steun en ruimte. Jongeren en jonge gezinnen trekken we voor. Met startersleningen en door met woningstichting, bewoners en vastgoedsector slimme oplossingen te zoeken en elk initiatief serieus te nemen. e. Iedereen doet mee. Wij zijn trots op de Bolder en vinden dat we het hier beter hebben geregeld dan in andere gemeenten. Door nieuwe wetten krijgen veel minder mensen recht op een plek in een sociale werkplaats. We maken ons daar zorgen over. Wij willen Texelaars die behoefte hebben aan een meer beschermde werkomgeving dat blijven bieden. De Bolder moet toegankelijk blijven voor een bredere doelgroep. We vinden dat Texel hier buiten de landelijke regels om moet gaan. Ondernemers worden straks verplicht kwetsbare mensen in dienst nemen. Dat is niet altijd eenvoudig. Waarom niet detacheren bij de Bolder? f. Sociale teams en jeugd We doen alles om kinderen op Texel te houden en te helpen. We maken ons sterk voor een breed hulpaanbod, zo dicht mogelijk bij huis, aan kinderen en jongeren van 0 – 18 jaar en hun ouders. Uitgangspunt: zoveel mogelijk jeugdzorg op Texel organiseren. We halen onze kennis uit het overleg met de Texelse zorgpartners in de keten. Texelse zorgprofessionals zijn als adviseur en contractpartner betrokken. Lokale expertise is ook onmisbaar bij het samenstellen van de sociale teams. Waar nodig organiseren we ambulante zorg.
G. LANDSCHAP EN DUURZAAMHEID De PvdA PRO Texel is vóór: 61. Eenvoudige maar harde regels over beeldkwaliteit van landschap en gebouwen 62. Opnieuw invoeren Welstandstoets op het Oude Land 63. Een referendum over windmolens 64. Versterking Energieloket met gemeentegeld 65. Uitbouwen van Texel als hét duurzame eiland vol innovatie 66. Hooghouden ambitie energie- en wateronafhankelijk in 2020 67. Kleine particuliere vernieuwende initiatieven steunen 68. Aparte Texelse en Wadden-status voor landbouw- en natuurregels 69. Texel als belangrijkste poort tot Werelderfgoed Waddenzee 70. Extra investeringen in kwaliteit openbare ruimte 71. Verwijderen overtollige verkeersborden, palen en bordjes 72. Een Bomen Investeringsplan: meer bomen in de dorpen a. Mooi Texel, meer toekomst. Ons eiland moet nog mooier worden. De PvdA stond aan de basis van nieuw denken over ons eiland: alleen kleinschalige groei van slaapplaatsen, verstening voorkomen en open landschap koesteren. Niet alleen kijken naar de snelle opbrengst, maar vooral naar de lange termijn. De kwaliteit en schoonheid van ons landschap en de oude dorpskernen is het uitgangspunt. Nieuwe ontwikkelingen moeten daar op aansluiten en het beeld versterken. Texel blijft in onze visie altijd bekend als een levendig eiland met fraaie authentieke dorpen, rust, ruimte en prachtige natuur. Daar willen wij bijzonder nauwkeurig en duurzaam mee om gaan. Dat is de kracht van ons
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
9
eiland. Het is ook de balans tussen toerisme en landschap, aandacht voor de menselijke maat. Het is werken aan de toekomst zodat het hier prachtig wonen, ondernemen en werken blijft. b. Energie- en wateronafhankelijk 2020. Onze duurzaamheidsambitie heeft al veel opgeleverd. Misschien halen we 2020 niet, maar het doel motiveert enorm, maakt energie en geld los. We moeten Texel écht profileren als een voorloper op duurzaamheid. Duurzaamheid gaat verder dan energieonafhankelijkheid. Texel moet het walhalla worden voor duurzame experts, bedrijven en onderzoekers. En de Texelaars moeten er zelf ook beter op worden. Slimme accu’s, slimmer biogas, zonnepanelen, woningen energieneutraal, eigen energienet terugkopen, zoetwateropvang, een eigen watervoorziening en zelf afval verwerken op Texel. Het is slechts een greep uit de mogelijkheden. Daar zetten we op in. Voor windmolens lijkt geen breed draagvlak te bestaan en Den Haag en Provincie maken het niet makkelijk. Maar is dat echt zo? Om van de discussie af te zijn, willen we bij de verkiezingen een referendum over windmolens. c. Texel Natuureiland. Ons landschap, onze natuur en onze zee zijn ons hoogste goed. Het is ons kapitaal én onze ziel. Texel moet een levendig, groen eiland blijven, met afwisselende landschappen en met schapen en koeien in de wei. Onze boeren spelen daarbij een heel belangrijke rol. Net zo als Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer. Landelijke en Europese regels slaan op Texel vaak de plank mis. We verdienen daarom een aparte status voor landbouw en natuurregels. Het strand is een belangrijke trekpleister voor het toerisme door zijn hoge natuurwaarde. De stranden hoeven tussen de strandslagen niet de netste van Nederland te zijn, maar wel de meest pure. Een eiland dat van zijn natuur houdt, houdt ook van zijn dieren. Overlast van ganzen moet op de meest zorgvuldige manier worden bestreden. Texel als poort naar Werelderfgoed Waddenzee is een cadeau waar we veel meer mee moeten doen. d. Mooie openbare ruimte. Schone straten, schone stoepen, dat spreekt vanzelf. In de dorpen moeten straten en straatmeubilair de authentieke sfeer van de huizen en winkels versterken, in de buitengebied de weidsheid en het landschap niet verstoren. Bomen zijn in de dorpen belangrijk voor de sfeer, het beeld en het woongenot. We willen niet wennen aan verrommeling. De gemeente moet daar niet alleen aan werken door toezicht en onderhoud, maar mag ook burgers daar ook op aanspreken. Zonder dat Texel een steriel eiland wordt.
4. 72 STANDPUNTEN: De Pvda PRO Texel is vóór Hieronder volgen alle standpunten als een concrete samenvatting van het totale verkiezingsprogram. Ze bij een bepaald hoofdstuk ingedeeld, maar hebben vaak ook raakvlakken met andere hoofdstukken. A. BURGERS, BESTUUR EN COMMUNICATIE De PvdA PRO Texel is vóór: 1. Texelse ideeënmarkten 2. Nieuwe manieren om bewoners te betrekken bij beleid en plannen 3. Een gemeente die mensen en ideeën aan tafel brengt en oplossingen zoekt 4. Nog actiever uitleggen van Texelse belangen aan Provincie, Den Haag en Brussel 5. Samenwerking met regio en Wadden om zelfstandig te blijven B. ECONOMIE EN TOERISME De PvdA PRO Texel is vóór: 6. Een slim, krachtig vestigingsbeleid: Texel-marketing voor thuiswerkers en bedrijven.
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
10
7. Vestigingsvoordelen voor nieuwe bedrijven en starters 8. Investeren in het aantrekkelijker maken van winkelgebieden 9. Flexibele bestemmingen in winkelgebieden: van winkels naar wonen en andersom 10. Visies voor dorpskernen voor wonen en winkelen en specifiek dorpskarakter 11. Plannen zoals Loodsproject, Duindorp De Koog en De Cocksdorp Waterdorp C. MOBILITEIT EN TOERISME De PvdA PRO Texel is vóór: 12. Een mobiliteitsplan 13. Texels Eigen Openbaar Vervoersonderneming 14. Verder ontwikkelen van Texelvignet 15. Slimme en tijdelijke parkeerplaatsen voor piekdrukte 16. Voorrang Fietsers en voetgangers en rolstoeltoegankelijkheid 17. Uitbreiden 30 km-zones binnen de dorpen 18. Een kleinschalige visafslag op de haven van Oudeschild 19. Beter pakken economische kansen van Werelderfgoed Waddenzee 20. Coupure tussen haven en dorp Oudeschild 21. Verfraaien veerhaven en ‘t Horntje 22. Verder ontwikkelen kennishaven NIOZ 23. 't Horntje als kennisdorp, met vestigingsvoordelen voor kennisbedrijven en kleinschalige woningbouw 24. Verbetering doorgang door Den Helder D. JEUGD, JONGEREN EN ONDERWIJS De PvdA PRO Texel is vóór: 25. Krachtig ondersteunen OSG en basisonderwijs bij vernieuwing en samenwerking 26. Een ambitieuze denktank met ouders, docenten en experts voor onderwijsvisie 27. Goede scholen die een reden om hier te komen wonen 28. Eén bestuur voor alle scholen 29. Betrekken van jongeren bij concrete projecten 30. Nieuwe vormen van huisvesting en financiering voor jongeren 31. Aanpak alcohol- en drugsmisbruik 32. Een gereguleerde coffeeshop 33. Extra subsidie voor jeugdleden bij verenigingen 34. Nieuwe eigen plek voor jeugd en jongeren in centrum Den Burg E. CULTUUR EN SPORT De PvdA PRO Texel is vóór: 35. Ruimte geven aan culturele evenementen die bij Texel passen 36. Verlevendigen en investeren in Groeneplaats met Artex en Bieb 37. Extra ondersteunen musea 38. Impuls voor onderwaterarcheologie 39. Het efficiënt investeren in sportfaciliteiten 40. Een eventuele nieuwe sporthal bij het zwembad Molenkoog 41. ondersteunen van sporten die het landschap als speelveld gebruiken 42. Sport toegankelijk houden voor alle Texelaars 43. Extra aandacht voor binding in de dorpen door verenigingen F. ZORG EN WONEN De PvdA PRO Texel is vóór: 44. Ruim ondersteunen vrijwilligers, bijvoorbeeld met opleidingen 45. Omarmen en verder helpen van maatschappelijke initiatieven van bewoners
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
11
46. Werkgevers die meer ruimte geven voor vrijwilligers en mantelzorg; de gemeente geeft het goede voorbeeld 47. Uitbreiden minimabeleid voor hen die het echt nodig hebben 48. Beter bekend maken van recht op Bijzondere Bijstand, ook voor ZZP’ers 49. Hogere bijdrage voor voedselbank 50. Meer aandacht voor kansen voor alle kinderen 51. Het op Texel besteden van zorggeld en niet laten wegvloeien naar de overkant 52. Texelse Eigen Zorgcoöperatie 53. Zorg op Texelse maat, steunpunten in de dorpen 54. Ruimhartige toegang tot huishoudelijke en persoonlijke hulp en zorg 55. Het goed in beeld brengen van de concrete vraag naar woonruimte 56. Een gemeente die desnoods zelf sociale woonprojecten financiert 57. Ruimte voor burgers die zelf woningen willen bouwen 58. Een plan voor tijdelijke, goedkope woningen 59. Brede toegankelijkheid van De Bolder, ruimer dan de nieuwe landelijke regels 60. Intensief betrekken lokale zorgprofessionals bij sociale teams G. LANDSCHAP EN DUURZAAMHEID De PvdA PRO Texel is vóór: 61. Eenvoudige maar harde regels over beeldkwaliteit van landschap en gebouwen 62. Opnieuw invoeren Welstandstoets op het Oude Land 63. Een referendum over windmolens 64. Versterking Energieloket met gemeentegeld 65. Uitbouwen van Texel als hét duurzame eiland vol innovatie 66. Hooghouden ambitie energie- en wateronafhankelijk in 2020 67. Kleine particuliere vernieuwende initiatieven steunen 68. Aparte Texelse en Wadden-status voor landbouw- en natuurregels 69. Texel als belangrijkste poort tot Werelderfgoed Waddenzee 70. Extra investeringen in kwaliteit openbare ruimte 71. Verwijderen overtollige verkeersborden, palen en bordjes 72. Een Bomen Investeringsplan: meer bomen in de dorpen
PvdA PRO Texel 15 november 2013
VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014-2018
12