Orale Mucositis herziening Richtlijn Arno Mank, RN PhD Onderzoeksverpleegkundige Oncologie/Hematologie AMC, Amsterdam
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Email vorige E-mailweek eind vorige week
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Richtlijnencyclus 2007
18 november 2014
2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Doelstelling Richtlijn De richtlijn beschrijft de zorgverlening door verpleegkundigen aan patiënten die worden behandeld met chemotherapie of radiotherapie in het hoofd-halsgebied. De richtlijn geeft antwoord op vragen en knelpunten die in de praktijk bij (oncologie) verpleegkundigen zijn geïnventariseerd. Door consultatie van meerdere disciplines betrokken bij het zorgproces rondom orale mucositis wordt een multidisciplinaire richtlijn ontwikkeld. De V&VN hoopt dat het ontwikkelen en verbeteren van landelijke richtlijnen voor verpleegkundigen aansluit op de behoefte van de leden van de vereniging. Een richtlijn zal steeds geëvalueerd en bijgesteld moeten worden op grond van nieuwe inzichten.
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Definitie Orale mucositis •
•
Klinische uiting van een toxische ontstekingsreactie die het mondslijmvlies aantast. Deze ontstekingsreactie leidt, mede onder invloed van lokale factoren (zoals bacteriën, trauma en veranderingen in het speeksel), tot geïrriteerde en/of kapotte mondslijmvliezen. Veelvoorkomende complicatie bij patiënten die chemotherapie of radiotherapie krijgen ter behandeling van een kwaadaardige aandoening of ter voorbereiding van een hematopoïetische stamceltransplantatie (HSCT).
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Waar zijn nu? Knelpuntenanalyse en uitgangsvragen
Evalueren, actualiseren en reviseren
Richtlijnendatabase, werkgroepen en netwerken
Formele instemming door wetenschappelijke en beroepsverenigingen
18 november 2014
Samenstelling werkgroep Maken plan van aanpak
Zoeken, beoordelen literatuur Verkrijgen consensus Formuleren aanbevelingen
Commentaarronde organiseren Ontwikkelen evaluatieplan en implementatieplan
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Ontwikkeling conceptrichtlijn •
Werkgroep (4 verpl) uit verschillende werkvelden (medio 2014)
• •
- vaststellen uitgangsvragen - uitwerken consensus based vragen - Systematische inventarisatie van huidige literatuur - herzien bestaande teksten - aanbevelingen op basis van gevonden evidentie - opstellen conceptrichtlijn
Expertbijeenkomst (sept. 2014) Commentaarronde (heden- jan 2015)
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Betrokkenen (expertbijeenkomst) • • • • • • •
Nederlandse Internisten Vereniging (NIV)/Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie, NVMO) Nederlandse Vereniging voor Hematologie (NVvH) Nederlandse Vereniging voor Radiotherapie en Oncologie (NVRO) Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland Oncologie (V&VN Oncologie) Nederlandse Vereniging van Mondhygiënisten (NvM) Nederlandse Vereniging van Tandartsen (NVT) Leven met Kanker Beweging
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Inhoud Richtlijn (1) ALGEMEEN 1.1 Definitie en incidentie 1.2 Pathofysiologie 1.3 Symptomen en verschijnselen 1.4 Communicatie 2 MONDZORG 2.1 Adequate mondzorg 2.2 Vóór behandeling 2.2.1 Tandheelkundig professional 2.2.2 Verpleegkundige 2.3 Tijdens behandeling 2.3.1 Tandheelkundig professionals 2.3.2 Verpleegkundige 2.4 Na behandeling 2.4.1 Tandheelkundig professional bij chemotherapie 2.4.2 Tandheelkundig professional bij radiotherapie 3 SCOREN 3.1 Inleiding 3.2 Instrumenten 3.3 Frequentie
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Inhoud Richtlijn (2) 4 PREVENTIE 4.1 Zinvolle interventies 4.2 Niet-zinvolle interventies 4.3 Meer onderzoek nodig 5 BEHANDELING 5.1 Inleiding 5.2 Pijn 5.2.1 Pijnbestrijding: medicamenteus 5.2.2 Pijnbestrijding: niet-medicamenteus 5.3 Behandeling orale mucositis 5.4 Voeding en dieet 12 BIJLAGES o.a.: • Richtlijn Hoofd-halskanker • Poetsinstructie gebit • Anatomische gebieden van de mond • Beschrijving hanteerbare meetinstrumenten • Evidence tabellen Verklarende woordenlijst
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Belangrijkste Veranderingen in de richtlijn • • • • • • •
Consensus based revisie Onderscheid hoofd/hals kanker en hematologie Literatuur update, apart toegevoegd Verduidelijking/vereenvoudiging tekst Communicatie met patiënt Aanbeveling score instrumenten incl. patiënten perspectief Aanbevelingen do’s en don’t
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Implementatie • • • •
De richtlijn wordt opgenomen in de richtlijnendatabase Samenvattingskaart Publicaties/congressen Naar de praktijk?
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Vragen?
•
Commentaarronde tot 15 Januari
18 november 2014
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland