BIBF PRAKTISCH BEKWAAMHEIDSEXAMEN VOOR ERKENDE BOEKHOUDERS EN ERKENDE BOEKHOUDERS FISCALISTEN KB van 20 januari 2003 (B.S. 12/02/2003), gewijzigd bij KB van 10 augustus 2005
Schriftelijke proef van 19 november 2005
DE VRAGEN DEELDOMEIN BOEKHOUDING
…/40
A. ALGEMENE BOEKHOUDING
…/15
A.1. Een vennootschap M heeft een voorschot, zonder contractuele looptijd, verleend aan verbonden vennootschap F ten einde de activiteit van deze vennootschap duurzaam te ondersteunen. Op welke rekening wordt deze vordering geboekt? Licht uw antwoord toe. A.2. Dezelfde vennootschap M heeft een vordering van 25.000 EUR op vennootschap F wegens de levering van goederen. Op welke rekening wordt deze vordering geboekt? A.3. Op welke rekening boekt men de kosten m.b.t. de prestaties van uitzendpersoneel? A.4. Een vennootschap betaalt een hospitalisatieverzekering onderschreven door één van haar bestuurders. Op welke kostenrekening wordt deze uitgave geboekt? A.5. Binnen de NV Transport, werd 5 jaar geleden een vrachtwagen verworven via een leasingcontract voor de prijs van 100.000 €. De waarde van de optie is 5 %. Deze vrachtwagen wordt afgeschreven over 8 jaar. Op de balans vinden we dan ook volgende rekening terug : 2520 2529
Goederen in leasing Afschrijvingen op goed. In leasing
100.000 D 62.500 C
Op het einde van de 5 jaar, werd de leasing volledig terugbetaald en de vennootschap beslist om de aankoopoptie NIET te lichten. Geef de boekhoudkundige verwerking(en) bij de NV transport op het ogenblik dat leasingmaatschappij dit goed terug in bezit neemt.
de
A6. In de loop van het vorig boekjaar werd de bijkomende fiscale last op de reeds gedane voorafbetaling geschat op 3.500 €. Bij ontvangst van het aanslagbiljet in de loop van het daaropvolgende boekjaar blijkt dat er een bijkomende belasting dient betaald te worden van 5.000 € Geef de boekhoudkundige verwerking(en) bij de ontvangst van het aanslagbiljet
1
B. WETGEVING OP DE BOEKHOUDING EN DE JAARREKENING VAN DE ONDERNEMING + OPSTELLEN, ANALYSE EN KRITISCHE BEOORDELING VAN DE JAARREKENING …/10 B.1. Een naamloze vennootschap die 25 werknemers tewerkstelt heeft geen voorschotten betaald aan de RSZ in de loop van het 4de kwartaal van 2005. Wat zijn de gevolgen op de jaarrekening afgesloten per 31 december 2005? B.2. Een vennootschap heeft in de loop van 2005 een terrein verworven voor de som van 200.000 EUR met het oog op het bouwen van een stapelplaats. De bijkomende kosten bedragen 30.000 EUR. Ze doet geen beroep op een lening. Hoe wordt deze aankoop geboekt? Per 31 december 2005, wordt de waarde van het terrein op 205.000 EUR geraamd. Wat moet worden geboekt? Wat moet er in voorkomend geval de volgende jaren gebeuren? B.3. Welke activa mogen worden geherwaardeerd? Welke voorwaarden moeten worden nageleefd? B.4. Indien oprichtingskosten niet op het actief worden geboekt, op welke worden ze geboekt?
rubriek
B.5. Wat betekent EBIT? Hoe wordt het berekend? Wat is het nut van de EBIT berekening? C. ALGEMENE BEGINSELEN VAN HET FINANCIEEL BEHEER
…/7
C.1. Bereken de behoefte aan bedrijfskapitaal voor de vennootschap waarvan U hieronder de voornaamste balansgegevens vindt en geef tevens enige toelichting bij de evolutie die U vaststelt.
Materiële vaste activa Financiële vaste activa Voorraden en bestellingen in uitvoering Vorderingen Geldbeleggingen Liquide middelen Overlopende rekeningen van het actief Eigen vermogen Voorzieningen en uitgestelde belastingen Schulden op meer dan één jaar Schulden op ten hoogste één jaar Overlopende rekeningen van het passief
2
2003 4.487 18.678
2004 6.011 14.247
6.649 16.040 0 9.254
4.964 20.272 0 9.415
905 24.882 601
1.078 33.309 880
0
0
30.370
21.774
160
24
D. ORGANISATIE VAN DE BOEKHOUDING EN DE ADMINISTRATIEVE DIENSTEN VAN DE ONDERNEMING. …/8 D.1. Een persoon vestigt zich als zelfstandige om een taverne– restaurant uit te baten. Na alle administratieve formaliteiten te hebben verricht, opteert hij bij de BTW administratie voor het statuut van normale kwartaal BTW-belastingplichtige. Hij vraagt U om zijn boekhoudkundig dossier te beheren. Vanaf het beginstadium dient U zijn boekhouding te organiseren alsook hem duidelijk te maken op welke manier hij U hierin dient bij te staan. Leg hem uit welke zijn wettelijke verplichtingen zijn waaraan hij zich dient te houden alsook welke stukken/informatie U ieder kwartaal/jaar van hem wenst te ontvangen. …../3 D.2. Een zelfstandige schrijnwerker stelt offertes op voor zijn cliënten met prijsaanduidingen. Wanneer de offerte aanvaard wordt, vraagt hij een eerste voorschot alvorens de werkzaamheden aan te vangen. Een tweede voorschot wordt gevraagd wanneer de werken halfweg zijn en het saldo wordt afgerekend bij het einde van de werken. Hij stelt vervolgens een factuur op met vermelding “voldaan” voor het totaal der uitgevoerde werken. Is er een reden om hem te adviseren zijn werkwijze aan te passen ? Welk zijn de documenten die hij dient te bewaren? …../2
DEELDOMEIN FISCALITEIT …/35 INCLUSIEF BEGINSELEN VAN REGISTRATIE- EN SUCCESSIERECHTEN ALSOOK DE BEGINSELEN INZAKE DOUANE EN ACCIJNZEN. E. BTW
…/10
Behalve indien anders wordt vermeld , zijn de bedragen die opgenomen worden exclusief 21% BTW. De bedragen dienen afgerond te worden volgens de algemene regel (twee decimalen) E. 1. Een kleinhandelaar in schoenen heeft zijn BTW kwartaalaangifte voor het eerste kwartaal van 2004 ingediend. Zijn activiteiten zijn dermate toegenomen dat hij beslist om over te schakelen op het regime van de maandelijkse BTW aangiftes vanaf 1/4/2004. Gedurende het jaar 2004 waren zijn maandelijkse BTW saldi als volgt (“aan Staat” = verschuldigd door belastingplichtige aan de staat, “Tegoed”: verschuldigd door de Staat aan belastingplichtige) Januari: Februari: Maart: April : Mei : Juni : Juli : Augustus : September : Oktober : November : December :
aan Staat : tegoed van Staat: aan Staat : aan Staat : tegoed : tegoed : aan Staat : aan Staat : tegoed : aan Staat : aan Staat : tegoed :
4.723,43 € 22.980,11 € 12.443,87 € 28.332,12 € 43.887,49 € 756,44 € 7.886,65 € 10.333,45 € 23.443,21 € 541,88 € 3.996,09 € 19.332,66 €
3
Geef, in chronologische volgorde en met vermelding van de door U gekozen data, voorzover deze reglementair zijn, alle operaties zowel wat betreft de aangifte als de betaling die moeten vervuld worden door deze belastingplichtige gedurende het jaar 2004. Uiterste data
Uit te voeren operaties
E.2. Welk zijn de vakken van de periodieke BTW aangifte van een garagist en tussenpersoon in de handel van auto’s volgend uit volgende handelingen ? 1. Nieuwe voertuigen worden geleverd en gefactureerd aan cliënten (41.274,00 €). Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
2. Een creditnota wordt verstuurd naar een Belgische klant (532,00 €). Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag Vak Bedrag
3. Een personenwagen VOLVO werd gekocht bij een particulier voor 6.000 € en doorverkocht aan en andere particulier voor 8.000,00 € Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
4. Een BEDFORD vrachtwagen werd overgenomen van een ondernemer voor . Deze blijft in stock. Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
3.000,00 €
Bedrag
5. Aankoop brandstof voor de personenwagen van de onderneming (Prijs aan de pomp: 102,43 €). Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
6. Tweedehandswagens werden verkocht onder het normale regime (18.939,00 €). Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
4
Vak
Bedrag
7. Onderhouds- en herstellingswerken werden gefactureerd aan Belgische cliënten voor een bedrag van 24.433,00 € waarvan 589,00 € gefactureerd aan personen die erkend werden als gehandicapt. Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
8. Een RENAULT camionette werd gekocht voor 9.000,00 € van een OCMW en daarna doorverkocht voor 12.000,00 € aan een hospitaal. Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
9. Verkoop van stukken en kleine accessoires werden ingeschreven in het dagboek van de ontvangsten (314,00 €). Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
10. Nieuwe voertuigen worden aangekocht in België (39.950,00 €) Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
11. Een autoradio (geafficheerde waarde in de winkel : 124,10 €) werd aangeboden aan een cliënt. Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
12. Restaurantnota (met BTW bonnetje) voor onthaal van een leverancier (111,43 €). Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
13. Een onvoldoende aftrek van de voorbije maand werd vastgesteld (99,16 €) Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
14. Een creditnota werd ontvangen van een leverancier (712,00 €) Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
Vak
Bedrag
…/10
F.PERSONENBELASTING F.1. Wat verstaat men onder “kinderen te laste”
F.2. Welk is het belastingsregime van inkomsten uit kapitalen en roerende waarden die op een spaarboekje staan, en die niet op termijn werden belegd noch onder opzeggingsvoorwaarde werden belegd en die gehouden worden door de
5
kredietinstellingen gevestigd in België en rekening houden met de cumul van de inkomsten? F.3. Welk is het belastingregime van de meerwaarden bij overdracht van immateriële vaste activa( portefeuilles,cliënteel…enz ) in geval van stopzetting van de activiteit door een natuurlijk persoon? F.4. De BVBA “VRIEND” stelt een gemeubileerde woning ter beschikking van haar zaakvoerder (bedrijfsleider) met een niet geïndexeerd KI (kadastraal inkomen) van 600€ vanaf 1/4/2004. De zaakvoerder geniet eveneens van gratis verwarming en elektriciteit: INDEX : 1,3604 te weerhouden 1,36. Gelieve het bedrag te berekenen dat als voordeel alle aard zal belast worden in hoofde van de zaakvoerder. F.5. Wanneer kan een van de echtgenoten genieten van het huwelijksquotiënt? Kan de wettelijk samenwonende partner hetzelfde voordeel genieten? G.
…/10
VENNOOTSCHAPSBELASTING
G.1. Een BVBA heeft 5 werknemers en legt op 31.12.2003 onderstaande situatie voor. Naast zijn bezoldiging ontvangt de zaakvoerder tevens een voordeel bestaande uit het gebruik van een personenwagen die de vennootschap opneemt in de fiche 281.20 voor een bedrag van 1 680 00€. Geplaatst kapitaal Wettelijke reserve Onbeschikbare reserve Belastingvrije reserve Beschikbare reserve Overgedragen verlies AJ.2004 – INK. 2003 Het verlies is fiscaal recupereerbaar voor
18.600,00 € 1.700,00 € 2.600,00 € 12.100,00 € 50.260,00 € (1.180,00 € ) 503,50 €
In de loop van het boekjaar 2004, valt het volgende te noteren : 1. betreffende de lasten : 6108 6110 6118 6125 6134 6168 6169 6302 6402 6700
onderhoud en herstelling auto Bureelbenodigdheden en drukwerk Brandstof Technische controle voertuig Verzekering voertuig Receptiekosten Restaurantkosten Afschrijvingen op MVA (auto) Verkeersbelasting (auto) Verschuldigde en betaalde belastingen of voorheffingen
480,00 € 265,00 € 2.184,00 € 40,00 € 625,00 € 320,00 € 500,00 € 4.000,00 € 421,00 € 2.855,00 €
2. De vennootschap ontving een terugbetaling van voorheffing en voorafbetalingen over 2003 voor een bedrag van 3000,00 €. Dit bedrag werd gecrediteerd bij de terugbetaling op rekening 7710 “Regularisering van verschuldigde of betaalde belastingen” 3.000,00 €. 3. Tijdens een fiscale controle op 18 september 2004 kwam aan het licht dat het bedrag van opgenomen voor de stock van grondstoffen en handelsgoederen 64.275,00 €
6
bedraagt en niet 62.425,00 €. De situatie wordt rechtgezet voor een bedrag van 1.850,00 €. 4. De vennootschap heeft materiaal verkocht voor 20.000 €, aangekocht in 1994 voor 100.000,00 € (en volledig afgeschreven). De vennootschap kiest voor het principe van de gespreide taxatie op meerwaarden. De vennootschap heeft nieuw materiaal verworven voor 300.000,00 € , afschrijfbaar op 10 jaar. De vennootschap maakt gebruik van de gespreide investeringsaftrek. 5. De gewone algemene vergadering die zich over de jaarrekening van 31.12.2004 uitspreekt, beslist om, behoudens de wettelijk aan te leggen reserve, het resultaat van 12.480 € als volgt toe te bedelen : Wettelijke reserve Toegekende dividenden Tantième aan de zaakvoerder Beschikbare reserve Het saldo wordt opnieuw overgedragen
? 5.190,00 € 500,00 € 6.000,00 € ?
VRAGEN 1. Gelieve de verschillende vakken te vervolledigen van de aangifte in de vennootschapsbelasting( aanslagjaar 2005 ) en bepaal de beweging over het tijdperk code 20/21 en 102 2. Wetende dat de BVBA geen financiële vennootschap is die geen aandelen aanhoudt in andere vennootschappen en dat de zaakvoerder een bezoldiging heeft ontvangen van 20.000,00 € ( voordelen van alle aard inbegrepen), bepaal het toepasselijke belastingtarief. Gelieve uw antwoord te verantwoorden. H.
…/5
BELASTINGPROCEDURES
H.1. Op welke voorwaarden kunnen de fiscale ambtenaren van de directe belastingen de vrije toegang eisen, op eender welk uur, tot die ruimten waar er een beroepsactiviteit wordt uitgeoefend, te weten de beroepsmatige lokalen van de belastingplichtigen? H.2. Welk is het doel van dergelijke controles of onderzoeken.?
DEELDOMEIN VENNOOTSCHAPSRECHT EN ANDERE RECHTSTAKKEN I.
…/25
VENNOOTSCHAPSRECHT, ONDERNEMINGEN IN MOEILIJKHEDEN. …/10
I.1. Welke procedure moet men volgen om een BVBA te ontbinden? I.2. Volgens het Wetboek van vennootschappen, binnen welke termijn moet een haar jaarrekening neerleggen?
NV
I.3. Een Belgische BVBA heeft een jaaromzet, buiten BTW, van 1.000.000 EUR; ze telt vier voltijdse werknemers. De aandelen van de BVBA zijn voor 80 % in het bezit van een Duitse vennootschap die een geconsolideerde jaarrekening publiceert. Moet de Belgische BVBA een commissaris benoemen? Verklaar uw antwoord. I.4. Een CVBA ziet haar netto-actief, ten gevolge van verliezen, dalen tot minder de helft van het vaste gedeelte van haar kapitaal. Wat moet men doen?
7
dan
I.5. Een NV die aandelen aan toonder heeft uitgegeven moet haar jaarvergadering bijeenroepen. Hoe moet dit gebeuren? J.
BEGINSELEN VAN HET ARBEIDS –EN SOCIAAL ZEKERHEIDSRECHT …../5
J.1. Een cliënt van U heeft een BVBA “soft” die computertoepassingen ontwikkelt voor haar klanten. Als werkgever ressorteert deze BVBA onder paritair comité 218 (aanvullend PC voor de bedienden). De bedrijfsleider wenst een nieuwe bediende aan te werven. Het betreft reeds de zesde bediende van het bedrijf. Hij wenst deze bediende een brutoloon voor te stellen van 2.500 € per maand (zonder verdere voordelen) en vraagt U een indicatieve berekening te maken van de directe loonkost van deze nieuwe bediende. Wat is uw antwoord en licht uw berekening toe? J.2. U adviseert de BVBA “soft” om een proefperiode in te lassen in de arbeidsovereenkomst die ze zal voorstellen aan de toekomstige bediende. Wat zijn de voordelen om dergelijke proefperiode schriftelijk vast te leggen in de arbeidsovereenkomst en wat is de maximale duur van dergelijke proefperiode? K.
…./10
PLICHTENLEER
Geef steeds een korte toelichting bij uw antwoord K1. Één van uw cliënten heeft zijn privé-adres in appartementsgebouw “De Blauwe Wolk”. Kort voor de volgende algemene eigenaarsvergadering deelt de syndicus van het gebouw mee dat zij wegens onvoorziene omstandigheden haar mandaat moet ter beschikking stellen. Uw cliënt vraagt of u deze taak op u wil nemen. Is dit deontologisch toegelaten ? K.2. U werkt op regelmatige basis samen met een accountantskantoor voor wiens horecacliënteel uit uw streek u boekhoudkundige werkzaamheden verricht. U factureert maandelijks uw prestaties aan het accountantskantoor. Op 02 september stelt u echter vast dat ondanks diverse herinneringen (waarvan één aangetekend) de ereloonnota van mei 2005 ten belope van 2.000 € (BTW- inbegrepen) nog steeds niet betaald is. 1. Mag u zomaar overgaan tot dagvaarding voor invordering van uw ereloon ? Zijn er bijzondere zaken (vanuit deontologisch oogpunt) waar u moet opletten ? 2. Zijn er voor dit ereloongeschil alternatieve oplossingen beschikbaar binnen het Instituut ? 3. Op 04 september ontvangt u een schrijven van het accountantskantoor waarin deze in het kader van een fiscale controle de stukken vraagt van BVBA Het Vrolijke Pintje, één van de horecazaken waarvan u de boekhouding doet in opdracht van dit accountantskantoor. Over uw ereloonnota van mei wordt met geen woord gerept. Mag u aan het accountantskantoor meedelen dat u deze stukken slechts zal overmaken nadat een regeling is getroffen voor uw ereloon van de maand mei ? K.3. U is er in geslaagd om op korte tijd een kantoor uit te bouwen gespecialiseerd in de boekhouding van landbouwbedrijven. Teneinde uw kantoor nog verder te profileren op dit vlak heeft u een website gemaakt en daar niet alleen voorzien om via internet de
8
boekhouding te doen maar tevens een rubriek “Cliënteel”, waarop u de namen en bedrijfsgegevens (met inbegrip van een link naar hun website) van uw cliënteel wil plaatsen. Is dit mogelijk ? K.4. De echtgenoten Philippe en Isabelle, beiden erkend boekhouder(-fiscalist) hebben twee zonen (Frans en Jan) en één dochter (Mathilde). De drie kinderen zijn allen meerderjarig en studeren nog. Om hun werkzaamheden beter te organiseren wensen de ouders een boekhoudvennootschap op te richten conform het KB van 15/2/2005 betreffende de uitoefening van het beroep van erkend boekhouder (-fiscalist) in het kader van een rechtspersoon. Licht steeds uw antwoord toe.!!! - Welke zijn de specifieke aandachtspunten voor de doelomschrijving? - Kunnen zij opteren voor een NV? Zo ja, zijn hier bijzondere voorwaarden aan verbonden? - Indien zij opteren voor een BVBA. Wie kan tot zaakvoerder worden benoemd in deze boekhoudvennootschap? - Is volgende verdeling van de aandelen mogelijk? Philippe : 35 %, Isabelle 35 %, Frans, Jan en Mathilde elk 10 % . Licht uw antwoord toe. - De oudste zoon, zal na zijn studies aan de Hogeschool, afdeling boekhoudingfiscaliteit, een BIBF stage aanvangen. Kan hij op dat ogenblik zaakvoerder/bestuurder worden? Kan hij op dat ogenblik tevens 50 % van de aandelen verwerven ? ***
9