23/02/15
Ronny Willemen UC Leuven-‐Limburg 13.02.2015
(online) Gokken en gokverslaving
‘Verslaving’ Ø DSM-‐III (1980) ‘Pathologisch gokken’ onder ‘stoornis in impulscontrole’ Ø DSM-‐V (2013) : ‘Gokstoornis’ onder ‘Middel-‐ gerelateerde en verslavingsstoornissen’: licht, maDg en ernsDg. Ø = Gewenning, controleverlies, blijven doen ondanks nadelen, pogingen minderen/stoppen mislukken, ontwenningsverschijnselen, preoccupaOe, om negaOeve gevoelens te verlichten, problemen werk, .... Ø ≠ Proberen terugwinnen, geld lenen Ø Langer ‘verstopt’ houden + geld.
Aantal personen met gokprobleem Ø Binnen Europa wordt het aantal personen met een ‘gokverslaving’ geschat op 0.5% van de volwassen bevolking, 1,5% = ‘risicogokker’: Ø België: – 44.500 ernsOge gokstoornis. – 133.500 lichte of maOge gokstoornis. – 178.000 individuen in totaal
Ø ‘SOlle verslaving’
1
23/02/15
Verloop gokstoornis Ø Win-‐fase. Ø Verlies-‐fase Ø Wanhopige fase
Startleeftijd
Genen
Omgeving (huidig en vroeger): Beschikbaarheid, kans-‐armoede, stress, reclame, ..
Hersenmechanismen Bij het verwachten van winst gee^ nucleus accumbens dopamine af. Ook spanning/kick: noradrenaline. Aandacht -‐ en toenaderingsbias.
Psychologische/psychiatrische stoornissen Kenmerken kansspel
Toegankelijkheid FrequenOe spel/beloning Bijna winst Maximale inzet Suggereren invloed
gokverslaving
Stemmingstoornis 34% tot 78% Angststoornis 37% Middelmisbruik 35% to 63% ASPD 2% tot 23% Narcisme
ProblemaDsche internetgebruikers: persoonlijkheidskenmerken vaak ook bij gokkers Introvert Moeilijkheden gevoel te uiten Voelen zich vaak eenzaam Gevoel weinig vat op leven FuncOe : omgaan negaOeve gevoelens (onzekerheid, eenzaamheid, ..) • Moeilijk grenzen voor zichzelf aeakenen Ø Pathways (Blaszczynski and Nower, 2002) • • • • •
– GedragsmaOg gecondiOoneerd – EmoOoneel kwetsbaar – AnOsociaal impulsief
2
23/02/15
Hulpverlening • TherapeuOsche relaOe belangrijker dan methodiek! • Drie therapeuOsche benaderingen meest effecOef volgens onderzoek: gedragstherapie, cogniOeve therapie en cogniOeve gedragstherapie. • Slechts 14 % zoekt hulp: drempel verlagen is belangrijk: sensibiliseren, prevenOe, online hulp, ..
Specifieke bij hulp aan gokkers • Behoe^e te vertellen over gokken: vaak betere start dan vragen naar ‘gevoelens’ vanaf begin. • Niet ‘dom’. Menselijk om te willen winnen. Niet beschuldigen! • Kennis over kansspelen/gokverslaving = helpend. • Aandacht voor geld: schulden, ‘waarde’ + beveiliging. • ‘Toeval’
Toeval versus invloed • Heider (1958): belangrijkste kenmerk menselijke natuur = sterk gemoOveerd om individuele controle uit te oefenen op zijn/haar directe omgeving. Meestal posiOef = kracht menselijk ras! • Ook niet-‐problemaOsche spelers proberen invloed te hebben : geboortedata op Loko, .. • Wet der grote getallen : gokker denkt te veel hier en nu: iets wat een Ojdje niet gebeurde zal gaan gebeuren en wat pas gebeurde zal even niet meer gebeuren. Eerder switchen inzet bij winst dan bij verlies. » Illusie van controle over iets wat niet controleerbaar is.
3
23/02/15
Irreële cogniDes aanpakken
Hedonische circuits
Zelfcontrole circuits
Stress regulaOe circuits
Pijn regulaOe circuits
Hedonische circuits
Zelfcontrole circuits
Stress regulaOe circuits
Pijn regulaOe circuits
4
23/02/15
Online gokken 1994 AnOgua : wet die het mogelijk maakt in hun rechtsgebied gokvergunningen te verlenen aan sites Microgaming ontwikkelt so^ware voor gokspelen 1995 CryptoLogic creëert de nodige so^ware die monetaire transacOes via Internet mogelijk maakt. 1996 Eerste online casino ter wereld: InterCasino. 2011 België legaliseert online gokken 2013.01 Online gokkers > gokkers reële wereld
www.gokhulp.be
TOP-‐Gokken Training Onbewuste Processen
Gedrag bepaald door samenspel twee soorten processen: -‐ impulsieve processen (associaDef) = paard -‐ reflecDeve processen (raDoneel) = ruiter Verslaving= paard dat makkelijk op hol slaat ! Naast praten en pillen ook ‘online trainen’.
5
23/02/15
Visual Probe Task (VPT) Aandachtstendens naar kansspelen toe hertrainen:
16
Approach-Avoidance Task (AAT) Actietendens naar kansspelen toe hertrainen:
Antwoord
Zoom 17
Werkgroep gokken en compulsief internetgebruik : VAD Brussel
[email protected]
6