afgiftekantoor Linkebeek 1
SJOENKE
België - Belgique P.B. - P.P 1630 Linkebeek BC 3352
Linkebeek • jaargang 49, nr 309 • Oktober 2009 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus) Uitgave van de cultuurraad, gemeenschapscentrum de Moelie en vzw ‘de Rand’
14-15 Jos Van Immerseel en Claire Chevallier brengen poëzie met muzieknoten
6 Yves Ghequiere wordt nieuwe schepen
8-9 Linkebeek vroeger en nu: het kasteel van Linkebeek
11 Workshop circustechnieken in GC de Moelie
18-19 Trage Wegen in de Rand
02 van de redactie
Startschot is gegeven De Gordel verliep dit jaar in een aangenaam nazomerweertje en bezorgde de vele sportievelingen weer een van de tofste zondagen van het jaar. Naar goede gewoonte zorgde het Linkebeekse Adventureteam Teek-itiezie ervoor dat de deelnemers aan de 14 km wandeling op de weide van de Moelie hun behendigheid en durf konden uittesten. Nu is het uitkijken of de dertigste Gordel in 2010 echt de laatste editie wordt. Ook de autoloze zondag lokte op 20 september veel fietsers en wandelaars naar Brussel. Die konden enkele uren ervaren wat voor een grote impact de vierwieler op onze leefomgeving heeft. Vroeger was het in Linkebeek tweemaal kermis. Het was telkens een feest voor jong en oud. Intussen werd de zomerkermis opgedoekt en de tweede kermis in oktober is op sterven na dood. Onder impuls van het gemeentebestuur proberen enkele vrijwilligers dit jaar het
kermisweekend opnieuw wat meer leven in te blazen. Het programma kan je in de Gemeentelijke Mededelingen lezen. In de Moelie vindt de groepstentoonstelling van amateurkunstenaars plaats en Pat Van Hemelrijck herneemt zondagnamiddag zijn koninginnenstuk Echafaudages, waarmee theatergroep Radeis 25 jaar geleden in binnen- en buitenland grote successen boekte. De volgende weken is er voor elk wat wils. Het optreden van Filiaal met zijn nieuwe programma Nieweirds in de Moelie, het klassieke concert in het kader van het Festival van Vlaanderen in de kerk, de jaarlijkse quiz van de Cultuurraad, een regionale sportdag voor 50-plussers in Halle en een kleuterhappening in Itterbeek. In het vooruitzicht van het klassieke concert brengen we een interview met topdirigent en pianist Jos Van Immerseel. Samen met Claire Chevallier brengt hij Schubert vierhandig. ‘Poëzie met muzieknoten’, noemt hij het zelf. Op de halfjaarlijkse vergadering van de Cultuurraad werd bekendgemaakt dat volgend jaar een nieuwe zeepkistenrace plaatsvindt op 9 mei. Amateurs kunnen tijdens de komende wintermaanden alvast aan de slag om hun karretje of gesofisticeerde bolide klaar te stomen. Er is ook nieuws voor de tuinlief hebbers, want er wordt ook nagedacht over een nieuwe editie van Open tuinen (20 juni). Dit initiatief van de twee
Linkebeekse gemeenschappen vond al enkele keren plaats en kon rekenen op heel wat bijval en appreciatie. In de bijdrage Vroeger en nu verschijnt voor de eerste keer een volledig overzicht van de opeenvolgende eigenaars van het kasteel met bijhorend park en aansluitend ook wat meer nieuws over ons gemeentewapen. Deze bijdrage van Alex Geysels werd vorige maand in de redactie aangekondigd, maar kon toen wegens plaatsgebrek niet verschijnen. In het gemeentelijk nieuws lees je het verslag van de laatste gemeenteraad. Een belangrijk feit was het ontslag van een schepen, wat nog maar eens een herschikking van het schepencollege tot gevolg heeft. In de rubriek Uit goede bron lees je meer. We geven ook enkele beschouwingen op het gemeentelijk informatieblad, dat in een nieuw kleedje werd gestoken.
uit de gemeente 03
Nieuws uit de bibliotheek Onthullingen Dat een week zeven dagen telt, zijn we ondertussen wel gewoon, maar waar komt dat eigenlijk vandaan? Sommige oudere culturen maakten vroeger gebruik van weken die vijf tot twintig dagen lang konden zijn. Het antwoord op de vraag staat in de sterren geschreven. Letterlijk. Heel wat culturen entten hun weken op het aantal sterren dat je toen en nu nog steeds met het blote oog kunt waarnemen, namelijk de zon, de maan, Venus, Mars, Mercurius, Jupiter en Saturnus. Door de verschillende mythische verhalen en de bijhorende
godennamen hebben de dagen uiteenlopende namen gekregen, die steeds een samentrekking waren van ‘de dag van’ en de naam van de bijhorende godheid. Sommige daarvan verwijzen al duidelijker naar hun herkomst dan andere. Denk maar aan maandag of het Franse ‘lundi’, dat verwijst naar de Romeinse godheid Luna. Meer informatie over astronomie, de ruimte, de geschiedenis en cultuur van diverse volkeren kan je steeds terugvinden in de bibliotheek of via ontelbare interessante websites.
04 AAN DE POLITIEKE POLS
Hoeveel kan er nog gebouwd Uit de gemeenteraad van 31 augustus 2009
De binnenkant van de Sint-Sebastiaanskerk zal eindelijk geschilderd worden. Op deze foto van 1962 zien we de kerk na volledige herschildering.
Op het einde van de vergadering kondigt schepen Francine Collet-Vandersmissen haar ontslag aan. Haar plaats wordt ingenomen door Yves Ghequiere, die tijdens deze zitting al de inleiding en bespreking van de meeste agendapunten voor zijn rekening nam.
> De gemeenteraad neemt kennis van de definitieve goedkeuring van de OCMW-rekening 2007. Problemen met verschillende OCMW-ontvangers zorgden de voorbije jaren voor budgettaire onduidelijkheid en vertraging bij de opmaak van jaarbudgetten en -rekeningen. Er kwam zelfs een externe auditcommissie ter plaatse die moest nagaan of de boekhouding volledig en correct werd bijgewerkt. De rekening 2007 werd afgesloten met een tekort van 547.385 euro. De gemeentelijke bijdrage bedroeg 527.505 euro. De OCMW-raad keurde de jaarrekening van vorig jaar op 16 juni 2009 goed. Ze wordt nu aan de gemeenteraad voorgelegd.
De rekening vertoont een verlies van 643.054 euro. De bijdrage van de gemeente liep vorig jaar op tot 633.587 euro. De stijgende personeelskosten en de oplopende leningslasten i.v.m. het Hof Roger Thiéry (sociale woningen Hess-de-Lilez) zullen de komende jaren een belangrijke impact blijven hebben op de gemeentelijke bijdrage aan het OCMW. > Het gebouw aan de ingang van het kerkhof is dringend aan renovatie toe. De gemeenteraad gaat eenparig akkoord met de aanstelling van een studiebureau voor de opmaak van de plannen. De kostprijs van de opdracht wordt op 11.500 euro geraamd. Buiten
het lijkenhuis weet men nog niet welke bestemming de andere lokalen zullen krijgen. LK2000 dringt erop aan om in de toegangsdreef opnieuw bomen aan te planten. > Net op tijd – voor het begin van het nieuwe schooljaar – worden de schoolreglementen van de gemeentescholen goedgekeurd. De opvallendste wijziging is het algemeen rookverbod, dat voortaan ook geldt op schoolfeesten. Nieuw in het reglement van de Nederlandstalige school is een bepaling die door het ministerie van Onderwijs werd ingevoerd. Om toegelaten te worden tot het eerste leerjaar van het lager onderwijs moeten de kinderen
AAN DE POLITIEKE POLS 05
worden? vanaf nu ten minste gedurende 220 halve dagen in een Nederlandstalige kleuterschool hebben gezeten. Het kind moet ook voldoen aan een taaltest die door het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB) wordt afgenomen. > Begin de jaren 60 veranderde het Gemeenteplein drastisch van uitzicht en werd het één grote parking. Kleine stroken van het plein blijken echter eigendom te zijn van privé-eigenaars. Na een jarenlang geschil tussen het gemeentebestuur en een eigenaar wordt daar nu een punt achter gezet. De gemeente koopt twee stroken, samen 35 ca groot, aan voor de prijs van 10.000 euro. De oppositie wil weten of alle rechtsmiddelen werden aangewend en of er nog andere claims kunnen opduiken. De schepen antwoordt op alle vragen bevestigend. > Om een beter zicht te krijgen op de onbebouwde percelen in de gemeente zal een studiebureau de percelen in kaart brengen. De uitgave van deze opdracht wordt op 17.000 euro geraamd. Volgens het schepencollege zouden er in de gemeente nog 50 à 60 percelen in een bouwzone liggen. Het schepencollege heeft de intentie de gemeente op het gebied van ruimtelijke ordening te laten ‘ontvoogden’. De Vlaamse regering kan een gemeente ontvoogden als ze aan vijf belangrijke voorwaarden voldoet. Twee daarvan zijn: beschikken over een ruimtelijk structuurplan en over een register van onbebouwde percelen. Na de opmaak van het gemeentelijk structuurplan wil men er klaarblijkelijk werk van maken om te voldoen aan de tweede vereiste. Ontvoogde gemeenten kunnen op het gebied van stedenbouw en ruimtelijke ordening sneller en onaf hankelijker beslissingen nemen en vlugger bouw- en verkavelingsvergunningen afleveren. > De binnenkant van de in 1953 geklasseerde Sint-Sebastiaanskerk verkeert in een lamentabele staat. Al in 2002 besliste de kerkraad het interieur te laten herschilderen. Om aanspraak te kunnen maken op subsidies moet er een dossier worden samengesteld. De restauratienota, het lastenboek, de plannen en de raming van de kostprijs
(ongeveer 90.000 euro) zijn nu klaar. Voor beschermde monumenten valt 60 % ten laste van het Vlaams Gewest, 20 % van de provincie Vlaams-Brabant, 10 % van de gemeente en 10 % van de aanvrager, in dit geval de kerkraad. De gemeenteraad geeft een gunstig advies voor de uitvoering van de werken. Nu nog het akkoord van de provincie en dat van de Vlaamse regering en de schilderwerken kunnen beginnen. > In het voorjaar werden de Dapperensquare en het Gemeenteplein een blauwe zone. Daardoor is de parkeertijd er beperkt tot maximum twee uur en op werkdagen tussen 9 en 18 uur is het gebruik van de parkeerschijf verplicht. De buurtbewoners, ook die van de Kerkstraat, kunnen gebruik maken van een parkeerkaart. Het schepencollege stelt nu voor de blauwe zone uit te breiden met een gedeelte van de Stationsstraat, de kant van de onpare nummers tussen het postkantoor en de Van Lishoutstraat. Omdat de meeste woningen niet over een garage beschikken, zien de bewoners hun staanplaatsen meer en meer ingenomen door automobilisten die hun wagen vroeger op een van de twee pleinen parkeerden. Niet alle gemeenteraadsleden zijn enthousiast over de uitbreiding en sommige leden vragen zich af of de parkeerproblemen zich niet naar andere straten zullen verplaatsen. CAP vindt de uitbreiding te klein en dringt aan op meer studiewerk. LK2000 klaagt het tekort aan controles aan. De schepen zegt dat er de voorbije maanden zware boetes werden uitgeschreven. Volgens hem heeft de invoering van de blauwe zone nog niet voor problemen gezorgd. De uitbreiding van de blauwe zone tot de Stationsstraat wordt door de raadsleden van CAP niet goedgekeurd (één onthouding en één tegenstem). > Het schepencollege wil tijdens het weekend van 26 en 27 februari 2010 in Hoeve ’t Holleken een muziekfestival organiseren. De nodige budgetten worden ingeschreven in de begroting 2010, maar aangezien er nu al contracten afgesloten moeten worden, moet de gemeenteraad zijn akkoord geven voor de organisatie van een festival. De gemeenteraadsleden van LK2000 zullen het voorstel niet goedkeuren, omdat ze van oordeel zijn dat het geld beter naar de Linkebeekse verenigingen gaat. LK2000 verwijst ook naar de
vroegere feesten van de burgemeester, waarbij de gemeentekas telkens moest opdraaien voor aanzienlijke verliezen. De kersverse schepen van cultuur verdedigt het rockfestival. Er zullen lokale groepen worden uitgenodigd, maar er moeten ook grotere namen op de affiche. De schepen maakt zich sterk dat er tegenover de uitgave van 15.000 euro evenveel inkomsten zullen staan zodat het initiatief de gemeente niets zal kosten. > Op de vraag van CAP hoever het staat met de opmaak van het mobiliteitsplan, opgestart in 2002, komen we te weten dat de regionale auditcommissie vorige maand groen licht heeft gegeven om te beginnen met de derde en laatste fase. In deze fase moeten concrete voorstellen en beslissingen genomen worden, maar nu al lijkt vast te staan dat dit allemaal weinig zal voorstellen. > LK2000 meent te weten dat de Stationsstraat binnenkort een nieuwe asfaltlaag krijgt. Volgens de woordvoerder is die ingreep noodzakelijk, maar hij vraagt zich af of het niet de bedoeling was eerst de riolering te vervangen? De schepen geeft weinig hoop op een snelle en grondige vernieuwing van de drukke straat. De broodnodige subsidies zullen wellicht niet voor 2013 of 2014 beschikbaar zijn. > Vervolgens wordt het ontslag van schepen Francine Collet-Vandersmissen meegedeeld. Zij neemt ontslag om persoonlijke redenen en blijft niet in de gemeenteraad zetelen. Volgens de uitslag van de verkiezingen van 8 oktober 2006 maakt Yves Ghequiere nu aanspraak op de vrijgekomen schepenzetel en hij legt de eed af. Het college stelt voor om bij het bevoegde ministerie van de Vlaamse Gemeenschap een aanvraag in te dienen om Francine Collet de eretitel van schepen toe te kennen. De raadsleden van LK2000 onthouden zich. ‘Niet omdat we geen waardering hebben voor de persoon van de gewezen schepen, maar we vinden het spijtig dat haar kennis van het Nederlands, ondanks haar lange staat van dienst in het schepencollege, nog altijd niet goed is.’
06 uit de gemeente
Uit goede bron
Het gebouw aan de ingang van het kerkhof wordt gerenoveerd (zie blz. 4).
Nieuwe schepen De meerderheid van LB, die sinds 2007 de gemeente bestuurt, onderging sinds haar aantreden talrijke wijzigingen. Na amper enkele maanden hield Vinciane Lévêque-Chardome haar taak als raadslid voor bekeken. Als vijfde verkozene op de lijst LB zou zij, en niet Yves Ghequiere, nu schepen geworden zijn. Begin 2008 ruilde Marco Schetgen (de derde verkozene) immers het schepenambt voor een gewoon zitje in de gemeenteraad en hij werd als tweede schepen opgevolgd door Franklin Audag (de vierde verkozene). Door de niet-benoeming van de burgemeester bleef de plaats van derde schepen open – de kandidaatburgemeester is nog steeds een van de drie schepenen. Raadslid Yves Ghequiere (de zesde verkozene) loopt zich echter warm om, als de burgemeestersbenoeming toch een feit wordt, schepen te worden. Hij vervult een groot deel van het collegewerk. Met het ontslag van mevrouw ColletVandersmissen (de tweede verkozene en eerste schepen) kan Ghequiere nu een volwaardige schepen worden. Nu is het de beurt aan Donatienne Duquesne-Croonenberghs (de zevende verkozene) om in het geval van een benoeming van de kandidaat-burgemeester derde schepen te worden. Wie kan er nog volgen? Alleszins herhaalt de geschiedenis zich, want ook in de
vorige legislatuur had de Franstalige meerderheid te kampen met veel raadsleden die stopten en opgevolgd moesten worden. Op het einde had men zelfs onvoldoende kandidaten. Intussen krijgt Duquesne-Croonenberghs een aantal beleidsopdrachten toegewezen die ze onbezoldigd zal vervullen. Naar wij vernemen, zou ze voldoende Nederlands kennen om onder meer haar contacten met de Nederlandstalige school op een correcte manier te verzorgen. Zij was een tijdje voorzitster van het oudercomité van de Franstalige school. Mevrouw Collet-Vandersmissen neemt dus ontslag als schepen. Ze was gemeenteraadslid vanaf 1982, schepen vanaf 1992. Sinds 1988 zetelde ze voor de Union des Francophones (UF) ook in de provincieraad van Vlaams-Brabant, maar daar vervulde ze geen rol van betekenis. In Linkebeek hield ze zich vooral bezig met (Franstalige) culturele zaken (o.a. de organisatie van een jaarlijks pianoconcert), de derde leeftijd (jaarlijkse reizen) en ze was de laatste jaren ook bevoegd voor burgerlijke stand en ruimtelijke ordening. Deze laatste materie bekoorde haar helemaal niet, zodat haar inbreng (onder meer in de opmaak van het structuurplan) zeer klein was. Zij gaf niet de indruk een echte politica te zijn, maar bleef toch heel haar politieke loopbaan consequent officieel mandata-
ris van het FDF. Ze slaagde er, als gewezen lerares, niet in de tweede landstaal naar behoren te leren. Bevoegdheden De belangrijkste bevoegdheden in het herschikte schepencollege zien er nu als volgt uit: Damien Thiéry: financiën, gemeentepersoneel, politie en brandweer, sociale zaken, rechtszaken, gezondheid, persinformatie. Ook onderwijs, cultuur, jeugd en de Gemeentelijke Mededelingen vallen onder zijn bevoegdheid, maar zullen door raadslid Donatienne Duquesne-Croonenberghs opgevolgd worden. Franklin Audag: openbare werken en gemeentewerklieden, leefmilieu, mobiliteit, openbare reinheid, sport, informatica, verzustering. Yves Ghequiere: burgerlijke stand en bevolking, derde leeftijd, mobiliteit, stedenbouw, middenstand, kerkfabriek. Gemeentelijke Mededelingen in vier kleuren Onze Gemeentelijke Mededelingen blonken al jaren uit in grote soberheid. Meer dan een veredeld studentenblaadje kon je het nauwelijks noemen. Althans wat de vorm betreft. Dat is nu geschiedenis. De septembereditie lacht ons in vier kleuren toe. Over kleuren kan je eindeloos discussiëren, maar er zat duidelijk voldoende zwart-geel-
uit de gemeente 07 jaar zal staan. Voor de Franstalige kleuterschool zouden de vooruitzichten minder rooskleurig zijn. Daar zijn momenteel de onthaalklas en de eerste kleuterklas samengevoegd. Gordel Het gemeentebestuur had geen opmerkingen op de voorgestelde trajecten. Nu ja, van de fietsers die enkel via de Alsembergsesteenweg op ons grondgebied komen, heeft de gemeente weinig last. Zoals gewoonlijk kwam enkel de 14 km lange Avonturenwandeling via een grote lus langs het Holleken naar de Moelie om zo terug te keren naar de Boesdaalhoeve in Rode. Het schepencollege kon het niet nalaten toch een waarschuwende vinger op te steken. We citeren: ‘De organisatoren zullen in geen geval toestaan of aanvaarden dat de deelnemers onder welke vorm ook (vlaggen, T-shirts, pamfletten, spandoeken …) uitlatingen doen betreffende de huidige Belgische politieke situatie. De organisatoren zullen, in het belang van het promoten van de universele waarden van de sport, ondubbelzinnig alle discriminerende praktijken veroordelen waarvoor de overheden van bepaalde doorkruiste gemeenten verantwoordelijk zijn.’
rood in de persen om heel België te omranden. Daarnaast schreeuwt in een vlammend rood vierkant onze nu al 1003 dagen ‘waarnemende’ zijn martelaarschap uit. Waar kleurendruk toch allemaal goed voor is. In zijn Woord van de Mayeur wil hij ‘onze hymne in herinnering [te] brengen, die we al te gemakkelijk vergeten, dit pronkstuk van ons buitengewoon land …’ En deze hymne is dus met onze nationale kleuren omgord. Meteen inkaderen die cover! Overigens, of je ‘Mayeur’ nu in vierkleurendruk of in het zwart-wit zet, deze term staat niet in het Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal. Het woord heeft in het Nederlands geen betekenis. Wat we wel in Van Dale vonden: propaganda, propagandamachine, propagandastunt en … propagandakosten. De nieuwe uitgave van de Gemeentelijke Mededelingen voelt degelijk aan en krijgt in deze vorm wat meer sérieux. Nu nog die onzin van de cover bannen en we zijn vertrokken. Leerlingenaantallen Volgens de kranten zijn er dit schooljaar in alle Vlaamse onderwijsnetten meer kleuters ingeschreven dan vorig jaar. Voor het lager onderwijs is er een status-quo. In onze twee gemeentescholen klopt dat enkel voor de lagere scholen: 119 leerlingen in de Nederlandstalige lagere school en 127 in de Franstalige. Vorig schooljaar was dat respectievelijk 121 en 123. In beide kleuterscholen is er een achteruitgang, vooral dan bij de jongste kleuters. De Nederlandstalige kleuterschool telde op 1 september 62 kleuters of 14 minder dan vorig jaar. Langs Franstalige kant zijn er 50 kleuters ingeschreven of 16 minder dan een jaar geleden. In het totaal zitten er 181 kinderen in de Nederlandstalige school en 177 in de Franstalige school. Voor de Nederlandstalige school voorziet de directie dat, door de instap van kleuters in de loop van het schooljaar, het aantal kinderen rond 1 februari 2010 ongeveer op het peil van vorig school-
Wijnbrondal Vorige maand stond in het verslag van de gemeenteraad van 25 mei te lezen dat de trappen in het Wijnbrondal worden heraangelegd voor een geraamd bedrag van 75.000 euro. Nu uit de eerste twee offertes blijkt dat deze kostprijs ruimschoots wordt overschreden, moet de gunningsprocedure worden stopgezet. De goedkoopste offerte was meer dan dubbel zo duur en de andere bijna een viervoud. Heel waarschijnlijk werd er te weinig rekening gehouden met de moeilijke bereikbaarheid van de trap tussen het Wijnbrondal en de Villalaan. Het project wordt herzien en later weer aan de gemeenteraad voorgelegd. Hockeyclub De vzw Linkebeek Hockeyclub heeft een nieuwe aanvraag ingediend voor het bouwen van een kantine met kleedkamers en cafetaria. Of: een nieuwe bouwaanvraag voor een gebouw dat er al staat. Het clubhouse van de hockeyclub werd in de loop van 2004 naast het kunstgrasterrein Wouterbos neergezet. Een groep buurtbewoners voerde toen actie tegen de aflevering van de bouwvergunning. Bij de start van de bouwwerken trokken zij naar de rechtbank van eerste aanleg en naar de Raad van State. De rechtbank wees hun verzoek af, maar de Raad van State vernietigde in een arrest van 29 september 2008 de bouwvergunning die in 2004 door het schepencollege was afgeleverd. De rechtbank baseerde zijn uitspraak op de voorschriften van het BPA ‘Den Bocht’ die bepalen dat in deze zone (gelegen in natuurgebied) enkel een ‘klein gebouw’ kan worden opgericht. De hockeyclub, die van mening is dat zijn clubhouse een klein gebouw is, dient nu een nieuwe bouwaanvraag in. Het volume van het gebouw blijft ongewijzigd, maar het terras wordt verplaatst en 7 m² kleiner. De discussie gaat eigenlijk over de notie ‘klein’, die in het BPA niet duidelijk is omschreven. Op 14 juli leverde het schepencollege een nieuwe stedenbouwkundige vergunning af. De stedenbouwkundige ambtenaar heeft daar niet op gereageerd. Het blijft nu afwachten of er een nieuwe klacht bij de Raad van State volgt.
08 TERUGBLIK
Linkebeek vroeger en nu Het kasteel van Linkebeek (deel 1)
Onder het hoofdstuk ‘Het kasteel van de dorpsheren’ nemen de schrijvers van De Geschiedenis van Linkebeek een reeks citaten uit oude documenten onder de loep. Het doel van de volgende twee artikels is de opsomming van die gegevens te ordenen en aan te vullen met latere ‘ontdekkingen’. In dit eerste deel worden we meegenomen op een reis naar het Linkebeek van de zestiende eeuw. Het herstel van het grondgebied Linkebeek Volgens de overlevering waren er vroeger in Linkebeek twee dorpshoven om de belangrijke handelswegen in het oog te houden en mogelijk om tol te heffen: het Hof te Schilde langs de weg naar Alsemberg (Dwersbos) en het Kasteelhof langs de weg naar Rode (Wijnbrondal / Koeiestraat). Dit laatste hof was het belangrijkste, want hier ontstond het adellijk geslacht ‘van Linckebeke’ dat uitweek naar Brussel om er in de 14e eeuw belangrijke posten te bekleden. Nadien verdwijnt het geslacht uit de historische geschriften. Na 1559 was het Kasteelhof waarschijnlijk de residentie van de dorpsheer die hier de belastingen kwam innen voor het spijzen van de staatskas van de Spaanse overheerser. De eerste vermelding van een ‘heer’ die hier werkelijk woonde betreft Jan Albert van den Winckele die in 1646 de volledige rechtspraak over het hele grondgebied van Linkebeek kocht voor 3300 gulden. In 1648 werd hij ook heer van Rode en Alsemberg. Als er iemand een standbeeld verdient in Linkebeek, dan is het werkelijk deze ‘heer’, want het is aan hem te danken dat Linkebeek niet versnipperd bleef of gedeeltelijk afgestaan werd aan de omliggende gemeenten (1); kortom dat ons dorp bestaat zoals we het nu kennen. Hoogstwaarschijnlijk verbleef zijn familie hier al vroeger. Dankzij het ‘Stadsarchief van Brussel’ weten we dat meester Loys van Winckele, licentiaat in de rechten, hier stukken land bezat op het Elsgatvelt en het Boesdaelveld. Op 10 maart 1604 schonk hij een deel van de goederen aan heer en meester Niklaas van den Brande. Diezelfde Ludo van den Winckele offerde trouwens in 1605 een kelk aan de kerk van Linkebeek. Het verdere verloop Hoe verliep dit bijzonder stukje geschiedenis verder? De ‘heerlijkheid’ Linkebeek (het rechtsgebied van de heer) en het hof kregen doorheen de tijd verschillende eigenaars. Wie bezat het grondgebied wanneer? Een cronologie van de zeventiende eeuw tot op vandaag geeft een fraai overzicht van een bewogen geschiedenis. 1671: Jakob en later Frans Albert van den Winckele (door erfenis). Hierna verdwijnt ook dit geslacht uit de geschiedschrijving. 1685: Jan Nauts (door aankoop). 1698: Joanna Usselinckx, weduwe J. Nauts (erfenis). 1710: Jan Baptist Nauts, zoon van Jan (erfenis). 1735: Eugeen Laureis Nauts, broer van Jan Baptist (erfenis). 1741: Maria Barbara en Elisabeth de Tombeur (erfenis als nichten).
1757: Baron Georges Theodore de Provins (legaat). 1775: Maria Barbara Josepha de Man de Speelhoven, nicht langs moederszijde van baron de Provins (erfenis). Zij overleed ongehuwd op 4 september 1796 en was de laatste ‘dame’ van Linkebeek, vermits de ‘heerschappij’, de feodale rechtspraak, werd afgeschaft onder de Franse bezetting na . 1794. Haar wapenschild is het gemeentezegel van Linkebeek. 1776: Isabelle Marie de Man, zus van Maria Barbara en weduwe van Jan-Baptist de Rol van Alsemberg en later haar zoon Karel Jozef Ghislain de Rol d’Alsemberg (erfenis) Deze laatste stierf op 17 juni 1848 zonder rechtstreekse erfgenamen. Volgens de informatie uit de geschiedenis van het ‘Ile Robinson’ werd zijn nalatenschap door notaris Van Bever uit Brussel aan verschillende erfgenamen toegekend in een akte van 5 juni 1849; o.m. aan 1850: Van Male de Brachène Leonardus. ±1860: (Popp-atlas (2)) Julius Josephus d’Anethan (aankoop). 1888: (8 augustus) August Joseph Marie en Victor Marie d’Anethan (erfenis). Deze laatste verkoopt zijn deel op 24 augustus aan zijn broer August. 1894: (7 juli) Alfred Philippe August De Buck-Portaels (aankoop). 1903: (14 februari) Joseph Honoré Libert-Sanchez de Aguilar (aankoop). 1905: (29 april) Clara Augusta Brugmann, weduwe Curt Karl Müser (aankoop). 1925: (27 juli) Banque de Crédit d’Entreprises Générales Immobilières (aankoop). 1927: (18 augustus) Edouard Alphonse Thiébaut-Bouviez (aankoop); hij liet het oorspronkelijk medaillon in de kasteelpoort vervangen door zijn monogram. 1929: (5 juni) Simon Daniël Barman-Van Moppen (aankoop). 1935: (juli) Compagnie Immoblière et Financière de Linkebeek (aankoop), vermoedelijk een dekmantel voor Pierre J(oseph) M(arie) Gh(islain) d’Oultremont: hij werd in Linkebeek ingeschreven op 28 september 1936 als ‘beheerder van maatschappijen’. 1966: verdeling onder de kinderen d’Oultremont: Jean-Pierre J. M. Gh. Albert, Roland J. M. Gh. Pierre en Suzanne M. J. Gh. Thérèse; drie van hun voornamen hebben zij blijkbaar geërfd van hun vader. Suzanne en Roland bouwden kort daarop elk een villa aan de rand van het domein. Het gedeelte met het kasteel kwam toe aan Jean-Pierre. 1988: Taniel Karayan (aankoop) die het kasteel volledig liet herstellen. Hijzelf was er gedomicilieerd van 1993 tot aan zijn dood in 1994. 2000: Stéphane Daniël Buisseret-Van Thillo (aankoop).
TERUGBLIK 09 Het gemeentezegel van Linkebeek Linkebeek heeft als gemeentezegel het wapenschild van de laatste ‘vrouwe’, Maria Barbara de Man, dochter van de heer van Lennik. Het zegel van Linkebeek heeft een vrouwelijke ovalen vorm, terwijl dat van Lennik mannelijk vierkantig is, maar de af beelding op beide zegels is dezelfde: een rode keper en drie morenkoppen omwonden met een rood lint op een zilveren achtergrond. Het is duidelijk een zogenaamd sprekend schild: de naam ‘de Man’ wordt voorgesteld door drie mannenhoofden, op dezelfde manier als in het schild van de familie ‘de Rol’ drie rollen staan. Het gebruik van de zwarte kleur bij personen zou zijn oorsprong niet vinden door contact met de Moren bij de kruistochten. Men vindt zwarte hoofden pas vanaf de 13e eeuw en het kwam zelfs tot een modeverschijnsel, te beginnen met de af beelding van de H. Mauritius, in het Frans St. Maure of H. ‘Moor’. Verder volgden Zwarte Piet, Balthazar, de derde zwarte koning, en zelfs zwarte Madonna’s! Bij de wapenschilden werd van de zwarte kleur dankbaar gebruik gemaakt om het contrast te maken met de witte zilveren achtergrond. Vandaar de vele zwarte mannenhoofden in heel wat andere schilden zoals bij Le Noir, Schwarzkopf en Moreau. Nota’s: (1) Hoewel het gebied voor de parochietienden in 1581 was vastgelegd, konden er toch nog wijzigingen gebeuren voor het bestuurlijke (gerechtelijke) domein. (2) Het kadaster Popp, uitgegeven tussen 1842 en 1879, is niet gedateerd. De atlas van Linkebeek is zeker na 1849 verschenen, vermits ‘van Male’ opgetekend staat als eigenaar van de gronden van het latere ‘Ile Robinson’ en zeker voor 1871, vermits er van de spoorweg nog geen sprake is. Bronnen: Geschiedenis van Linkebeek (1957), blz. 102, 110-118 Gegevens verleend door het kadaster, dd. 28/10/1958 Een greep uit het werk van J. Geysels, Op de Uitkijk (ASLK), Bsl, 1979; blz. 45-53,56-58 Onuitgegeven nota’s van J. Geysels (bewaard in het Linkebeeks Archief ) Verbesselt, Parochiewezen in Bt. deel XIX, Koninkl. Gesch en Oudh. Genootschap van Vl Bt, Bsl, 1985; blz. 141-143 L. Viaene en A. Wouters, in Bijdragen tot de Gesch. van Lennik 2e reeks, Masiuskring, Lennik, 1981; blz. 267-274 Wapenboek van de prov. en gem. van België, suppl. 1955-68, blz. 234 Beelden van Geloof, uitgave Parochie St.-SebastiaanLinkebeek, 2000, blz. 12 Foto’s: Y. Van Uffelen (+) en A. Geysels
10 VERENIGINGSNIEUWS
Adrenaline tijdens Gordel In het kader van de Gordel organiseerden het Linkebeekse Adventureteam Teek-it-iezie en gemeenschapscentrum de Moelie een heus adrenalinedorp in Linkebeek. Onder toezicht en begeleiding van het Adventureteam kon je verschillende proeven afleggen. De jongsten, en in sommige gevallen ook de oudsten, probeerden als snelste de pamperpaal te beklimmen, de elektronische stier te bedwingen of ze bewonderden gewoon het adembenemende uitzicht van boven op de Moelie, om daarna via een heuse death ride naar beneden te gaan. Wie niet zo avontuurlijk was ingesteld, kon het spektakel bekijken van op het gezellige terras aan GC de Moelie. Bij een hapje en een drankje genoten honderden bezoekers van een gezellige dag en een verkwikkend zonnetje. We bedanken het Adventureteam Linkebeek en alle andere medewerkers voor de prachtige organisatie. Hopelijk zien we je volgend jaar opnieuw!
Sport, spel en speuren Chiro Sjoen > Op zondag 6 september nam Chiro Sjoen met zo’n 25 leden deel aan de Gordel. Van toppers tot aspi’s, allemaal hebben we de 35 km gefietst. De tocht verliep zeer vlot. We volgden de Witse-route en fietsten langs het commissariaat van commissaris Witse in Halle. De jef kes en de rakkers hebben deelgenomen aan de wandeling van 7 km. > Op zondag 20 september vond onze jaarlijkse Infotodag plaats. De activiteit lokte veel nieuwsgierigen en talloze ouders lieten hun auto wassen in onze carwash. Er werden zo’n 1500 foto’s van het Chirojaar tentoongesteld. De foto’s van het kamp vormden de apotheose van de indrukwekkende expositie. Chiro Sjoen steekt ook graag de handen uit de mouwen. Zo bouwden we een nieuw balkenkot waar iedereen naar kon gaan kijken. > De aftrap van de jaarlijkse startdag werd gegeven te midden van een groene oase in de Rand. In het Zoniënwoud mochten de leden hun nieuwe leiding gaan zoeken aan de hand van een spel met opdrachten. De beste speurneuzen werden het minst lang in spanning gehouden, maar ook bij de ongeduldigen zagen we op het einde van het spel alleen maar blije gezichten. Bovendien hebben de oudste leden van de groep hun overgang gedaan, wat opnieuw voor leuke taferelen zorgde. Chiro Sjoen heeft dit jaar haar start duidelijk niet gemist!
VERENIGINGSNIEUWS 11
Workshop circustechnieken Ma 2-11 tot wo 4-11 - GC de Moelie Er ligt heel wat circusmateriaal op jou te wachten in de Moelie! Eenwielers, jongleerballetjes, grote ballen en tonnen om op te lopen, diabolo’s, rola bola’s, Chinese bordjes en nog veel meer. We doen leuke evenwichtsoefeningen, we jongleren erop los en we worden echte acrobaten. Drie dagen lang leven we ons uit in het circus en op het einde nodigen we al onze fans uit om te kijken naar wat we geleerd hebben. De workshop vindt plaats van maandag 2 november tot en met woensdag 4 november en is toegankelijk voor iedereen van 6 tot 12 jaar. Workshops lopen elke dag van 9 tot 16 uur. Er is opvang van 8 tot 17.30 uur. Het aantal plaatsen is beperkt. Inschrijven doe je door het inschrijvingsformulier aan GC de Moelie te bezorgen,
[email protected]. Prijs: 55 euro voor 3 dagen, leden Gezinsbond: 50 euro
Veilig online Gezinsbond Dinsdag 17 november Het internet biedt heel wat mogelijkheden. Kinderen zitten op steeds jongere leeftijd voor het computerscherm om te gamen, te chatten of informatie op te zoeken voor een huistaak. Het internet is niet altijd een veilige plaats. Ouders maken zich soms zorgen over het internetgedrag van hun kinderen. In de pers verschijnen alarmerende berichten. Daarom organiseert GC de Moelie i.s.m. Gezinsbond Linkebeek een vormingsavond waar ouders worden gewezen op de gevaren van het internet. We willen vooral aantonen hoe we die kunnen voorkomen. Met wat ouderlijke begeleiding biedt het internet voor kinderen en jongeren een waaier aan mogelijkheden en kansen. In de toekomst zal de rol van het internet alleen maar toenemen. Tijd dus om op een positieve manier te leren omgaan met dit wonderlijke medium. Via een multimediapresentatie zie je hoe kinderen en jongeren tussen zes en vijftien jaar omgaan met internet. Op een eenvoudige manier komen een aantal technische aspecten over internetgebruik (surfen, netwerking, ontspanning …) aan bod. Hoe kan je als ouder je kinderen begeleiden? Er zijn opvoedingstips per onderdeel, maar ook algemene tips. We tonen hoe je een e-mailadres kunt aanmaken, een chat veilig kunt instellen en een eigen pagina op het internet creëert. Er zijn ook filmpjes over probleemsituaties, zoals cyberpesten, het bezoek aan ongeschikte sites en het doorgeven van persoonlijke informatie. Telkens worden twee verschillende reacties van ouders getoond, de ene al wat genuanceerder dan de andere. Uiteraard is er steeds gelegenheid om vragen te stellen. Prijs: 1 euro (leden Gezinsbond), 2 euro (niet-leden) Best op voorhand reserveren, want de plaatsen zijn beperkt. Woensdag 11 november gaat de Gezinsbond schaatsen. De uitnodiging volgt. Toegang voor leden is gratis.
Poppentheater Oeps De toverdoos Wo 28-10 familievoorstelling
GC de Muse organiseert voor het eerst een familievoorstelling voor kinderen in het auditorium van het FeliXartmuseum. Tijdens de voorstelling kunnen de ouders en/of grootouders een bezoek brengen aan het museum. Jommeke is jarig en hij krijgt van zijn moeke een cadeau. Niet zomaar een geschenkje, nee … een echte toverdoos. Als Jommeke de toverdoos wil gebruiken, beginnen er spannende avonturen met heksenmie en de duivel. Heerlijk ontspannend poppentheater. Zorg dat je erbij bent! Heeft de poppenmicrobe je gebeten? Dan kan je zelf gratis je pop maken in de workshop die georganiseerd wordt vanaf 13.30 uur. Ontwerp je eigen personage en ga er mee aan de slag. 13.30 uur: workshop 15.00 uur: voorstelling FeliXartmuseum (Kuikenstraat 6, 1620 Drogenbos) Tickets: 8 euro (kassa), 6 euro (vvk) Tickets te bestellen op ma, di, do en vr van 9 tot 12 uur in GC de Muse, Kuikenstraat 4, 1620 Drogenbos, 02 333 05 70,
[email protected]
Regionale sportdag 50+ Dinsdag 20 oktober Wandelen, volksspelen, fitbal, badminton, boogschieten, tai-ji quan, curve bowls en dans. Het zijn enkele van de vele sporten die op de regionale sportdag 50+ op het programma staan. Zowel individuele 50-plussers als groepen zijn van harte welkom om op een recreatieve en ontspannen manier hun favoriete sport te beoefenen of juist kennis te maken met iets nieuws. Waar: sporthal De Bres, M. Senciestraat 13, 1500 Halle Wanneer: 9.30-16.30 uur Prijs: 8 euro, inclusief vijf uur sport, een lunchpakket en de verzekering Inschrijven kan tot 6 oktober bij Dirk Craps in GC de Moelie, 02 380 39 89,
[email protected].
14e Regionale kleuterhappening Zondag 25 oktober Spelen is het leukste wat er is. Vooral als je heel veel speelgoed hebt en je samen met andere kindjes helemaal uit de bol mag gaan! De 14e kleuterhappening van de Sportregio Zuidwest Rand biedt je die mogelijkheid. Alle kinderen tussen 3 en 6 jaar, onder begeleiding van ouders, zijn van harte welkom om een namiddag heerlijk te komen spelen op de springkastelen, in de doolhof, op het klimparcours, maar ook met de puzzels, auto’s, treintjes, fietsjes en pedalo’s. Kortom, een namiddag in het kinderparadijs. Waar: recreatiecentrum Itterbeek, Keperenbergstraat 37c, 1701 Itterbeek Wanneer: 14-17 uur Prijs: 2 euro per kind Meer info: Dirk Craps, GC de Moelie, 02 380 39 89,
[email protected]
12 VERENIGINGSNIEUWS
Judo Linkebeek verjongt Vorig jaar vierden we onze 25e verjaardag. Nu we stilaan volwassen zijn geworden, belet dat ons niet om vooral aan de jeugd te denken. Dat weerspiegelt zich niet alleen in een florerende jeugdafdeling, maar vanaf nu ook in een verjonging van het bestuur. Axel Laporte treedt af als penningmeester nadat hij de kas van de club gedurende twaalf jaar zorgzaam beheerde. Wegens een overvolle agenda treedt ook Werner De Strijcker af als bestuurslid met een even lange staat van dienst. Wij houden eraan beide zwarte gordels te bedanken voor de bergen werk die ze voor de club hebben verzet.
Ze worden vervangen door twee jonge zwarte gordels, die allebei het diploma van hulptrainer behaalden. Matthias Swaelens en Ben Houbrechts zullen in de toekomst het bestuur versterken. De taak van penningmeester wordt vanaf nu waargenomen door Philippe Vertongen. Terloops vermelden we nog dat de taak van secretaris al 26 jaar met hart en ziel door Nadine Swalens wordt uitgevoerd. Bedankt, Nadine! Op de foto zie je het huidige bestuur samen met de afscheidvierende bestuursleden.
Ziekenzorg > Op zondag 5 september maakte Ziekenzorg haar jaarlijkse gewestuitstap naar het Meetjesland. Met vier volle bussen kwamen we aan in CC Den Hoogen Pad, op een steenworp van Maldegem. Het perfecte decor voor een stevig ontbijt en een geslaagde start van de dag. De gidsen stonden ons al op te wachten voor een goedgevuld dagprogramma dat bestond uit twee delen: een bezoek aan het Canadamuseum en een rondrit in Maldegem en het Meetjesland. De oorsprong van de naam ‘Meetjesland’ werd op originele wijze verklaard. Ook het fascinerende museum sprak tot de verbeelding. Het aangename weertje, het prima gezelschap en de mooie omgeving vormden de perfecte ingrediënten voor een onvergetelijke dag.
> Op 20 september vond de herfstbijeenkomst plaats. Het was opnieuw een gezellige dag, waar de bezoekers genoten van de verschillende ontspanningsmogelijkheden. > Op zondag 13 december is het kerstfeest. Hopelijk zullen er veel leden aanwezig zijn en kunnen we samen een heel mooie kerstsfeer creëren. > Ziekenzorg herinnert de lezers ook graag aan de vormingsreeks van Arch’educ, waar ze als organisatie aan meewerkt. Gedurende vier donderdagnamiddagen kan je van 13 tot 16 uur terecht in GC de Moelie voor de vorming rond het thema Zorg dragen, ook voor jezelf (8, 15, 22, 29 oktober). Meer uitleg vind je elders in dit nummer van sjoenke.
Quiz Cultuurraad Zaterdag 31 oktober 19.30 uur - GC de Moelie Wie is de oudste vrouw van Linkebeek? Wie triomfeerde in 1977 in Parijs-Roubaix? Wanneer wonnen de Rode Duivels voor het laatst een voetbalmatch? Als je op deze vragen een antwoord weet, schrijf je best in voor de jaarlijkse quiz van de Cultuurraad van Linkebeek. Let op: er komen ook praktische proeven aan bod en gezelligheid is belangrijker dan winnen. De Cultuurraad organiseert haar jaarlijkse quiz ook dit jaar in samenwerking met de Moelie. Het thema, zeg maar de rode draad, is nog geheim (inderdaad, we hebben het nog niet gevonden). Inschrijven: per ploeg van maximum vijf leden in GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek, 02 380 77 51,
[email protected]. Prijs: 5 euro per ploeg, te betalen bij de inschrijving.
nieuws uit de moelie 13
Zorg dragen, ook voor jezelf Arch’educ Vier donderdagen vanaf 8-10 Velen onder ons worden vandaag de dag geconfronteerd met ‘zorgen voor anderen’. Een bejaarde ouder, een ziek kind, een gehandicapte zus, een familielid dat palliatieve zorg nodig heeft … Zorg dragen voor anderen vinden we dan ook vanzelfsprekend. We doen het graag en veel, soms iets te veel. Op dat moment kan ‘zorgen voor anderen’ belastend worden. Daardoor worden we kregelig, gespannen, geïrriteerd of huilerig. Ons lichaam geeft signalen dat het te veel is: hoofdpijn, rugpijn,
Alibi Collectief Echafaudages Zo 11-10 theater
25 jaar geleden ging Echafaudages in première: het koninginnenstuk van de toen wereldvermaarde theatergroep Radeis, een driemanschap met Josse De Pauw, Pat Van Hemelrijck en de huidige Victoria-directeur Dirk Pauwels. In 1983, op het hoogtepunt van zijn internationale carrière, speelde Radeis de voorstelling nog een laatste keer op het theaterfestival van Los Angeles, waarna ieder zijn eigen weg ging. Echafaudages was een vriendelijke commentaar op het vormingstheater van weleer. Drie arbeiders omringd door hun gereedschap bevolken een kleine werf;
V.l.n.r. Matthias Swaelens, Johan De Sauter, Ben Houbrechts, Vital Swaelens, Nadine Swalens, Axel Laporte, Jan Vankelegom, Philippe Vertongen en Werner De Strijcker.
Rugscholing Donderdag 5 november GC de Moelie Tijdens deze infoavond wordt een breed gamma aan rugvriendelijke oefeningen aangereikt ter versoepeling van rug- en buikspieren. Er komen verder een reeks nuttige hef- en tiltechnieken aan bod. Het verzorgen van een correcte lichaamshouding en het bewust uitvoeren van alledaagse bewegingen zijn dingen waar we vaak te weinig bij stilstaan. De infoavond, georganiseerd i.s.m. Sportregio Zuidwestrand, biedt je de mogelijkheid om dat in alle rust te doen. Info en inschrijvingen: Dirk Craps, GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek, 02 380 39 89,
[email protected]
vermoeidheid. Goed voor jezelf zorgen is dus noodzakelijk, maar hoe doe je dat? Tijdens deze vier bijeenkomsten staan we stil bij jouw ervaringen, bij je eigen verhaal. We onderzoeken samen hoe het met het zorgen voor jezelf is gesteld. We kijken hoe je mogelijk wat meer evenwicht kunt brengen in het zorgen voor een ander en het zorgen voor jezelf. Wanneer: Donderdag 8 oktober van 13 tot 16 uur Donderdag 15 oktober van 13 tot 16 uur Donderdag 22 oktober van 13 tot 16 uur Donderdag 29 oktober van 13 tot 16 uur Waar: GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek, 02 380 77 51,
[email protected], www.demoelie.be Prijs: 20 euro Inschrijvingen: > Arch’educ, 02 454 54 02,
[email protected], www.archeduc.be > GC de Moelie, 02 380 77 51,
[email protected] Er worden maar 16 inschrijvingen aanvaard.
centraal staat een stelling, een steiger, une échafaudage! De voorstelling was woordeloos en kende mede daardoor internationale faam. Behalve uit lichaamstaal bestond het gebeuren uit de manipulatie van werktuigen en materialen, een schoolvoorbeeld van objectentheater op de grote scène. Nu, 25 jaar later, vragen wij ons af of een dergelijk theater vandaag nog relevant is, of het nog wel past in de huidige tijdsgeest, of het nog zou werken? Kan je dit soort voorstellingen aan een volgende generatie doorgeven? Het Alibi Collectief ging steeds verder door op die ingeslagen weg en wil Echafaudages opnieuw brengen met een jonge cast – wij zien het de Radeizen van weleer niet meer zelf doen. Op basis van de oorspronkelijke geluidstape en wat notities maken wij een reconstructie voor het hedendaagse theater en een degelijke video-opname voor het nageslacht. ®echafaudages 2007 Van Radeis® Productie: Alibi Collectief. Met Alain Rinckhout, Danie Jordens, Ief Gilis. Regie: Pat Van Hemelrijck 15 uur - GC de Moelie Tickets: 12 euro (kassa), 10 euro (vvk)
14 nieuws uit de MOELIE
Jos Van Immerseel en Claire Chevallier spelen Schubert met vier handen
Poëzie met muzieknoten
Twintig vingers en Franz Schubert: dat staat op 22 oktober op het programma in de SintSebastiaanskerk. Dan laten Jos Van Immerseel, dirigent van het internationaal gerenommeerde symfonieorkest Anima Eterna, en de Franse pianiste Claire Chevallier jou uitgebreid proeven van enkele muzikale pareltjes van de Weense componist.
Jos Van Immerseel mag dan al meer dan twintig jaar de maat aangeven als dirigent bij het Vlaamse symfonieorkest Anima Eterna, hij kruipt ook geregeld achter zijn gelief koosde piano. Met zijn nieuwe concertreeks Schubert vierhandig brengt de topdirigent samen met zijn vaste pianofortepartner Claire Chevallier op een Tröndlinpiano van bijna 180 jaar oud een selectie uit het repertoire voor vier handen van de Weense grootmeester Franz Schubert. ‘Samen met onder meer Monteverdi, Ravel en Brahms behoort Schubert tot mijn favoriete componisten’, aldus Jos van Immerseel. Wat is de grootste verdienste van Franz Schubert? ‘Dat hij ondanks zijn vreemde parcours prachtige muziek heeft gemaakt. Schubert is heel jong begonnen met componeren en
helaas vroeg gestorven, maar in die korte periode is hij bijzonder actief geweest. Hij componeerde bijna dag en nacht, hoewel hij niet veel respect voor zijn werk kreeg tijdens zijn leven. Al moet je dat gebrek aan erkenning relativeren. Ook Beethoven werd pas op zijn dertigste bekend, de leeftijd waarop Schubert stierf. Bovendien had Schubert zijn eenvoudige af komst als dorpsleraar tegen om door te breken in Wenen. Hij beschikte niet over de juiste contacten en was bovendien een heel bescheiden en verlegen man. Dat Schubert even onvermoeibaar en gedreven bleef componeren, hoewel het succes uitbleef, kan je alleen maar bewonderen. Die passie hoor je trouwens ook in zijn werk. Het is geen muziek die zomaar snel bij elkaar is geschreven. Elke noot staat precies waar zij moet staan.’
nieuws uit de MOELIE 15 dat ondanks het feit dat het genre in die tijd werd beschouwd als een bezigheid voor amateurs. Je hoort zijn vierhandige muziek heel weinig, omdat er niet veel pianoduo’s zijn en zeker geen die het aandurven om zo’n poëet als Schubert onder handen te nemen. Het is bovendien geen spektakelmuziek waar je het publiek mee kan omverblazen, maar echte luistermuziek.’ Hoe verloopt zo’n repetitie met jouw pianopartner Claire Chevallier? Sakkeren jullie wel eens op elkaar? ‘Neen, dat gebeurt eigenlijk nooit. We repeteren ook niet zoveel. Dat komt omdat we volledig op dezelfde golflengte zitten. Claire en ik hebben een vergelijkbare speeltechniek en hebben ook hetzelfde klank- en toonideaal. Voor mij is het vanzelfsprekend dat we het op repetities altijd eens zijn. Als je met je speelpartner voortdurend moet zitten te discussiëren, dan hoeft het voor mij niet meer.’ Hoe bereid je je mentaal voor op een optreden? ‘Ik bestudeer de partituur van de stukken en daarbuiten doe ik eigenlijk niets bijzonders. Ik ben sowieso continu bezig met muziek en alles wat daarmee samenhangt. Ik verdiep me in literatuur en poëzie, maar ook in sociale en algemene geschiedenis. Een goede architect maakt niet alleen plannen achter zijn bureau, hij houdt ook zijn ogen open als hij de wereld in trekt. Dat geldt evenzeer voor een muzikant.’ Moet het publiek zich in Schuberts wereld hebben ondergedompeld om het concert te appreciëren? ‘Neen, het belangrijkste is dat ze bereid zijn om te luisteren. Essentieel is dus een muzikale nieuwsgierigheid. Hoe meer je van een componist en zijn werk afweet, hoe meer je van zijn muziek kunt genieten. Al is het natuurlijk ook wel zo dat een muziekkenner zich sneller zal storen aan slecht gespeelde noten. Klassieke muziek kan uiteraard ook bijzonder complex zijn. Om het met een boutade van een van mijn leraars aan het conservatorium te zeggen: wie een eenstemmige melodie kan volgen en begrijpen, is een muzikaal talent, wie twee stemmen kan volgen, is een genie en wie drie stemmen kan volgen, is een leugenaar. Bij een vierhandig stuk hoor je soms tot acht stemmen: dat geeft genoeg aan dat het een behoorlijke inspanning van het publiek vergt.’ © Filip Claessens
Tijdens deze avond laat je de veelzijdigheid van de componist zien. Welke Schubert spreekt jou persoonlijk het meeste aan? ‘De dichter. Schubert wist altijd heel goede teksten uit te kiezen bij zijn muziek en hij schreef bovendien heel poëtisch. Hij is een rasverteller, al schreef hij dan geen poëzie met woorden, maar met noten. Een stuk van Schubert is niet zomaar een reeks klanken, een constructie of een sfeerschepping: het is een verhaal.’ Waarom koos je ervoor om Schuberts werk à quatre mains te brengen? ‘Schubert heeft zich toegelegd op alle genres en dus ook op vierhandige pianomuziek. Hij heeft zelfs drie dikke boeken met partituren voor vier handen bij elkaar gecomponeerd en
We kennen jou uiteraard ook als dirigent van Anima Eterna. Kan je gemakkelijk de switch maken tussen dirigeren en musiceren? ‘Ja, nooit problemen mee gehad. Op dit moment ben ik de helft van mijn tijd bezig met dirigeren en de andere helft met musiceren. Dirigeren ligt dicht bij zelf spelen. Het is ook musiceren, maar met collega’s.’ Waar ligt jouw hart? ‘Omdat ik uitsluitend met Anima Eterna werk, heb ik de luxe dat ik alleen met de beste collega-muzikanten speel. Maar de dag dat ik de wereld zou moeten afreizen om telkens met een ander orkest te moeten spelen, dan kies ik resoluut voor musiceren. Het plezier van zelf te spelen, dat kunnen ze je nooit afnemen.’ Cathérine De Kock
16 nieuws uit de moelie
Kobe en Marjolein Kobes goochelshow Wo 14-10
Filiaal Nieweirds Vrijdag 16-10
In deze wervelende show neemt Kobe, van de tv-programma’s Ketnet, Het goochelmoment en Spring, de kinderen mee in de wondere wereld van het goochelen en de magie. In zijn eigen gekende humoristische stijl voert Kobe fantastische goocheltrucs uit, die het publiek met verstomming zullen slaan. Aan het einde van deze interactieve show kan iedereen echter weer in één stuk naar huis. Vooraf brengt Marjolein, gekend van haar singles Luister naar mijn hart en
Filiaal zag 25 jaar geleden het licht, of beter de gezelligheid. Ze startten met drie en groeiden tot een gezelschap van zes. Filiaal schreef steeds zijn eigen verhalen, met vallen en opstaan, met schrijven en herschrijven. Van meet af aan bleek dat er nooit veel woorden aan te pas zouden komen. Ze houden het bij beelden en humor, maar de tijd zorgde voor artistieke evolutie binnen het gezelschap. Met deze productie staan ze voor iets nieuws. In Nieweirds krijgen woorden voor de eerste maal een kans, maar nog steeds in
jeugd
theater
Kamer een spetterend Nederlandstalig danceoptreden dat de zaal zeker en vast in vuur en vlam zal zetten. Meer info: www.proactbelgium.com 14 uur - GC de Moelie Tickets: 8 euro (kassa), 6 euro (vvk), 5 euro (abo), leden Gezinsbond: 1 euro korting op kassa- en voorverkoopprijs
een context van non-verbaal, humoristisch theater. Wie wil genieten van die originele mix, is dan ook van harte welkom. Het gezelschap neemt je in Nieweirds mee naar zowel laat negentiende-eeuwse beelden als hedendaagse scènes.
Acteurs: Daisy Vaerewyck, Misjel Van den Berghe, Johan Schepers, Carlo, Jan en Rik Otten. Meer info: www.demoelie.be 20.30 uur - GC de Moelie Tickets: 12 euro (kassa), 10 euro (vvk), 8 euro (abo)
nieuws uit de moelie 17
Jos Van Immerseel, Claire Chevallier Schubert vierhandig Donderdag 22-10 muziek
Jos Van Immerseel en Claire Chevallier laten jou proeven van enkele pareltjes uit het bijzondere repertoire van Franz Schubert. Met vier handen klinkt de pianoforte rijker en krachtiger. Alle mogelijke klanken en kleuren worden benut. Schubert toont zich trouwens als een uiterst veelzijdige componist in deze composities. In het Divertissement à la Hongroise combineert hij de Hongaarse sfeer meesterlijk met zijn eigen klassieke
taal. Het Rondo in la groot is dan weer een typisch klassiek-romantisch pianowerk. In de Fantasie in fa klein kan hij zich wat meer compositorische vrijheid veroorloven en in het Duo Lebensstürme is de storm soms letterlijk aanwezig in de muziek. Twintig vingers beroeren 88 toetsen in deze prachtige selectie uit Schuberts pianomuziek. Een greep uit het gespeelde repertoire van Franz Schubert: Rondo in la groot D. 951, Marche caractéristique in do groot D. 886, Divertissement à la Hongroise in sol klein D. 818, Fantasie in fa klein D. 940, Duo Lebensstürme in la klein D. 947 Het optreden wordt ingeleid door Elise Simoens en loopt in samenwerking met de provincie Vlaams-Brabant en vzw ‘de Rand’. Het is een organisatie in het kader van de Festivalconcerten in de Vlaamse Rand. 20.30 uur - Sint-Sebastiaanskerk Linkebeek Tickets: 14 euro (kassa), 11 euro (vvk) en groepen vanaf 10 personen, jongeren tot 21 jaar en studenten tot 25 jaar Reserveren kan via GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek, 02 380 77 51, www.demoelie.be
De Fluistercompagnie Blankenberge Donderdag 12-11
Circus Hoetchatchov Hoetchatcha Woensdag 18-11
In deze tragikomedie licht Tom Lanoye met lef, passie en humor de wereld van de horeca door. Hij slaagt er eens te meer in om ons menselijke gedrag te ontmaskeren. Op de laatste avond van het zomerseizoen organiseert weduwe Verplancke, eigenares van de brasserie Blankenberge, het traditionele afscheidsfeestje voor het tijdelijke personeel. Haar zoon wil de zaak omvormen tot dancing. De wijkagent heeft een oogje op de weduwe en is er niet van weg te slaan. De jonge
Met veel trots presenteert papa Krzystov zijn zoon Ivanovitch. Als Ivanovitch zijn koppigheid achterwege zou laten en zijn kinderlijke klungeligheid zou overwinnen, dan zou hij echt wel eens ‘de beste acrobaat van Rusland’ kunnen worden. Terwijl kinderen en ouders smelten voor de clownerieën van Ivanovitch, probeert Krzystov het hoofd koel te houden met wind, water, sneeuw en alles wat maar verfrissing kan brengen. Humor en acrobatie zijn de sleutelwoorden in deze familievoorstelling, die een grote
theater
kelner Philippe papt aan met dienster Brigitte. Zij ontvangt ook avances van Kurt, maar heeft enkel oog voor haar zangcarrière. Manzieke Carine, keukenhulp Bertje en de illegaal Idris vervolledigen het team. Tijdens dit bluesy feestje ontwikkelt zich het hele dramatische gebeuren.
jeugd
interactie van het publiek vraagt. Circus Hoetchatchov is een rock-’n-rollcircusvoorstelling die zowel traditionele circusacts, fijne clownerieën als poëtische momenten bevat. Meer info: www.hoetchatcha.be
Met Frans Maas, Magda Cnudde, Bob Snijers, Eric Kerremans, Steven De Lelie, Ilse Janssens, Anneke Van Hooff, i.s.m. Theater aan de Stroom. Meer info: www.collageproducties.be 20 uur - GC de Moelie Tickets: 16 euro (kassa), 14 euro (vvk), 12 euro (abo)
14 uur - GC de Moelie Tickets: 8 euro (kassa), 6 euro (vvk), 5 euro (abo), leden Gezinsbond: 1 euro korting op kassa- en voorverkoopprijs
18 RAND-NIEUWS
Buurt- en voetwegen zijn veilig alternatief
Meer aandacht voor trage wegen
De buurt- en voetwegen in de Rand zijn aan een opwaardering toe. Steeds meer (natuur) verenigingen en buurtbewoners trekken zich het lot van de vaak vergeten paden aan. Een goede zaak, want de wegjes zijn een veilig alternatief voor de zwakke weggebruiker in deze verkeersdrukke regio. Je kent ze wel, de kleine wegjes die zich achter de tuinen heen door het dorp slingeren. Een snelle verbinding voor voetgangers en fietsers, zonder dat ze een auto moeten vrezen. Vroeger waren de dorpen vergeven van zulke kleine paden. De afgelopen decennia zijn er echter veel verdwenen. De paden hebben wel een openbaar karakter, maar liggen vaak op privéterrein. Niet alle eigenaars zijn blij met de wandelaars op hun domein en zetten een afspanning of landbouwers ploegen de weg gewoon om. In Sint-Genesius-Rode strijdt Natuurpunt al een hele tijd voor het opnieuw
openstellen van een buurtweg die door het natuurgebied Kwadebeek loopt. ‘De eigenaar heeft het pad afgesloten en bedreigt wandelaars zelfs met honden’, weet lokale voorzitter Philippe Verdegem. ‘De zaak is aanhangig gemaakt bij de rechtbank.’ Toch is er ook positieve aandacht voor buurt- en voetwegen. ‘Bij de gemeente kan je wandelfolders krijgen met tochten langs de kleine baantjes in Sint-Genesius-Rode en in Linkebeek. Dat is een goede zaak.’ ‘Stuk voor stuk verdwenen’ Ook andere gemeentebesturen beste-
den aandacht aan de voetwegen. Drogenbos wil bestaande voetwegen inschakelen in het fietsroutenetwerk. Wemmel wil samen met Natuurpunt de overgebleven wegjes herwaarderen. ‘Er blijven in onze gemeente nog een vijftal buurt- en voetwegen over. Dat is veel minder dan vroeger’, zucht Rik Devriese, voorzitter van Natuurpunt Wemmel. ‘Veel wegjes zijn onderbroken en daar speelde het gemeentebestuur in de jaren tachtig een grote rol in. Bij nieuwe verkavelingen verdwenen buurtwegen systematisch op vraag van de eigenaars. Er liepen heel veel wegjes dwars door het centrum. Die
RAND-NIEUWS 19 zijn stuk voor stuk verdwenen.’ In Kraainem en Wezembeek-Oppem is er ook aandacht voor de buurt- en voetwegen onder impuls van de Vlaamse Landmaatschappij. Die werkt het landinrichtingsproject Plateau van Moorsel uit. Dat strekt zich uit over Bertem, Tervuren, Huldenberg, Kortenberg, Kraainem, Wezembeek-Oppem en Zaventem. ‘Het is een gebied met nog redelijk wat open landschappen. Het landinrichtingsproject wil verbindingen tussen die landschapselementen realiseren’, weet Bart Fillé, milieuambtenaar van Wezembeek-Oppem. ‘In Wezembeek-Oppem komen er alvast twee nieuwe fietsverbindingen. We zijn ook bezig met een inventarisatie van onze trage wegen.’ Vzw Trage Wegen De vzw Trage Wegen trekt zich het lot van de kleine buurten voetwegen aan en ziet een kentering. ‘Sinds vijf jaar is het tij aan het keren’, meent Hugo Marissens van Trage Wegen Dilbeek. ‘Dat is dankzij de verenigingen die zich ervoor inzetten. Sinds de komst van het internet weet iedereen het als er een wegje wordt afgesloten. Het protest is snel georganiseerd. De vzw richt trouwens steeds meer afdelingen op, ook in de Rand. Toch is er nog vaak discussie en er verdwijnen nog steeds wegen, bijvoorbeeld als een boerderij in de Rand wordt opgekocht. Dan wil de nieuwe eigenaar meestal het wegje dat over het erf loopt zien verdwijnen. Hij zet dan maar een hek en dan begint het dispuut.’ De vzw Trage Wegen Dilbeek won trouwens een ruzie over twee buurtwegen. De gemeente Dilbeek en de eigenaar wilden de paden DIL099 en DIL102 respectievelijk afschaffen en verleggen. De provincie volgde het advies van de gemeente, maar de vereniging ging in beroep bij de minister. Die heeft onlangs de beslissing van de deputatie van Vlaams-Brabant vernietigd. Atlas der Buurtwegen Een wettelijk middel bij discussie rond buurt- en voetwegen is de Atlas der Buurtwegen. Die dateert al van 1841 en daarin staan alle wegen genoteerd. De provincie Vlaams-Brabant heeft deze Atlas onlangs laten digitaliseren, net om het werk gemakkelijker te raadplegen. De provincie beslist immers uiteindelijk over een eventuele wijziging, schrapping of opening van een weg. De beleidslijn is om zo veel mogelijk nuttige buurtwegen open te houden. ‘Al bij al zijn er meer trage wegen in de Rand dan je zou denken’, geeft Hugo Marissens nog mee. Als lid van de wandelclub Schampavie trok hij onlangs in zeven dagen te voet rond Brussel. ‘We legden ongeveer zeventig procent van de tocht op onverharde wegen af ’, vertelt hij. ‘Je hoeft niet naar de Vlaamse Ardennen om mooi en veilig te wandelen. In de Rand lukt dat ook nog!’ Bart Claes Op 24 en 25 oktober is het de Dag van de Trage Weg. De vzw Trage Wegen roept verenigingen, gemeentebesturen en inwoners op om verwaarloosde en verdwenen trage wegen opnieuw open te maken. Je vindt alle informatie op www.tragewegen.be.
Sjoenke is een uitgave van de cultuurraad, het gemeenschapscentrum de Moelie en vzw ‘de Rand’. Sjoenke komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. De artikels die niet ondertekend zijn, vallen onder de verantwoordelijkheid van de hele redactie. Redactie: Mark De Maeyer, Jef Motté, Jan Otten, Rik Otten, Anne Van Loey Eindredactie Olivier Constant, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel,
[email protected] Hoofdredactie Geert Selleslach, 02 456 97 98
[email protected] Foto’s Pascale Leemans, Dirk Craps, verenigingen Redactieadres GC de Moelie Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek 02 380 77 51
[email protected], www.demoelie.be Verantwoordelijke uitgever Anne Van Loey, Schaveystraat 29, 1630 Linkebeek Voor info, tickets en reservering Voor het eigen programma van de Moelie kan je terecht bij Pascale Leemans op ma 9.00-12.30 uur, 13.30-17.00 uur en 18.00-20.30 uur, di do vr 9.00-12.30 uur en 13.30-17.00 uur, wo 9.00-13.00 uur tel. 02-380 77 51 fax. 02-380 40 10 e-mail:
[email protected] website: www.demoelie.be rek.nr. 091-0113298-31 Gelieve bij een overschrijving steeds het reserveringsnummer en de voorstelling te vermelden.
Activiteitenkalender Wanneer
Wie / Wat
Waar
8 13.00-16.00
Arch’educ start 4-delige vormingsreeks Zorg dragen, ook voor jezelf
GC de Moelie
9 20.00
Vernissage groepstentoonstelling met als thema Aarde
GC de Moelie
10 14.00-18.00
Groepstentoonstelling met als thema Aarde
GC de Moelie
11 13.00
Breicursisten Expo breiwerk
GC de Moelie
11 14.00-18.00
Groepstentoonstelling met als thema Aarde
GC de Moelie
11 15.00
Alibi Collectief Sjoemelage
GC de Moelie
Oktober
14 14.00
Kobes Goochelshow + Marjolein
GC de Moelie
15 13.00-16.00
Arch’educ Zorg dragen, ook voor jezelf
GC de Moelie
16 20.30
Filiaal Nieweirds
GC de Moelie
18 15.00-18.00
KAV Pannenkoekenfestijn
GC de Moelie
20
Regionale sportdag 50+
Sporthal de Bres Halle
22 13.00-16.00
9.30-16.30
Arch’educ Zorg dragen, ook voor jezelf
GC de Moelie
22 20.30
Festival van Vlaanderen Jos Van Immerseel en Claire Chevallier Franz Schubert met vier handen
Sint-Sebastiaanskerk Linkebeek
25 14.00
14e regionale kleuterhappening
Recreatiecentrum Itterbeek
27 14.00
OKRA Ledenbijeenkomst
GC de Moelie
28 14.00
Start computercursus 55+
GC de Muse Drogenbos
29 13.00-16.00
Arch’educ Zorg dragen, ook voor jezelf
GC de Moelie
31 19.30
CRL Quiz
GC de Moelie
2 9.00-16.00
Workshop Circustechnieken
GC de Moelie
3 9.00-16.00
Workshop Circustechnieken
GC de Moelie
4 9.00-16.00
Workshop Circustechnieken
GC de Moelie
5 20.00
Sportregio Zuid-West Rand Infoavond rugscholing
GC de Moelie
November
11
Gezinsbond Schaatsen
12 20.00
De Fluistercompagnie Blankenberge
GC de Moelie
14
Sint-Ceciliakoor Sint-Ceciliafeest
GC de Moelie
17 20.00
Gezinsbond i.s.m. de Moelie Vormingsavond Onze kinderen veilig online
GC de Moelie
18 14.00
Circus Hoetchatcha
GC de Moelie
19 19.30
Quiltatelier Patchwork en quilten
GC de Moelie
22 13.30
Duivenmaatschappij Expo prijsduiven
GC de Moelie
24 14.00
OKRA Ledenbijeenkomst
GC de Moelie
26 19.30
KAV Bloemschikken
GC de Moelie
27 20.00
De Toneelvrienden Geruchten van Neil Simon
GC de Moelie
28 20.00
De Toneelvrienden Geruchten van Neil Simon
GC de Moelie
29 15.00
De Toneelvrienden Geruchten van Neil Simon
GC de Moelie