1.2. Isolatie- en dichtingsmaterialen MATERIALEN VOOR WARMTE-ISOLATIE Warmtetransport in een poreus materiaal DROOG 1. geleiding door de materiaalmatrix 2. geleiding door het poriëngas 3. convectie in het poriëngas 4. straling in de poriën
2
3 4
1 5
6
VOCHTIG 5. geleiding in de waterlaagjes 6. verdamping en condensatie
Een goed isolatiemateriaal heeft een matrix met lage λ-waarde, is zeer licht, met zeer veel kleine poriën en is bij voorkeur moeilijk te bevochtigen.
MATERIALEN VOOR WARMTE-ISOLATIE Verbeterde bouwblokken: isolerende baksteen isolerend beton
Isolatiematerialen (λ<0.07 W:m²K) organische:
- : vocht anorganische:
+ : brand kunststofschuim
- : brand mengmaterialen
houtwolcement kurk cellulosevezels zeegras, schaapswol glaswol rotswol cellenglas perliet vermiculiet geëxpandeerd polystyreen geëxtrudeerd polystyreen polyurethaan en polyisocyanuraat fenol-, ureumformaldehyde, polyethyleen geperst perlietplaten
Isolerende baksteen Eigenschappen Volumemassa
ρ=750-880 kg/m³
Thermisch
c=840 J/kgK R=0.5-1.5 m²K/W (14 cm)
Hygrisch
µ=5 (inclusief scheurtjes) A=0.05-0.5 kg/m²s1/2
Lucht
tamelijk luchtopen
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
Gebruik
+ weinig hygroscopisch wel capillair +
geschikt voor beschermd metselwerk
Isolerend beton Eigenschappen Volumemassa
ρ=260-1600 kg/m³
Thermisch
c=840 J/kgK λ=0.12-.. W/mK
Hygrisch
µ=5-8 A=0.02-0.05 kg/m²s1/2
Lucht
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
++ hygroscopisch, krimp ! +
Gebruik geschikt als alternatief voor klassiek isoleren
Houtwolcement Eigenschappen Volumemassa
ρ=300-500 kg/m³
Thermisch
c=1880 J/kgK λ=0.08-0.12 W/mK
Hygrisch
µ=5 A=0.01 kg/m²s1/2
Lucht
zeer luchtopen
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
+ - (schimmel, rot) +
Gebruik vooral als verloren bekisting
Kurk Eigenschappen Volumemassa
ρ=80-250 kg/m³
Thermisch
c=1880 J/kgK λ=0.042 W/mK
Hygrisch
µ=5-20 capillair actief
Lucht
luchtopen
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
- (B2) - (schimmel, rot) +
Gebruik vulling van houtconstructies in plaatvorm: isolatie van vriescellen en platte daken
Cellulosevezels Eigenschappen Volumemassa
ρ=30-150 kg/m³
Thermisch
c=1880 J/kgK λ=0.037 W/mK f(ρ)
Hygrisch
µ=2.5 capillair
Lucht
zeer luchtopen
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
+(Borax) - (schimmel, rot) +
Gebruik vulling van houtconstructies
Glas- en rotswol Eigenschappen Volumemassa
ρ=10-180 kg/m³
Thermisch
c=840 J/kgK λ=0.03-0.04 W/mK
Hygrisch
µ=1.2-1.5 A=0 kg/m²s1/2
Lucht
zeer luchtopen
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
++ + (mits waterafstotend) ++
Gebruik universeel toepasbaar evt. in combinatie met lucht- of dampscherm
Cellenglas Eigenschappen Volumemassa
ρ=100-500 kg/m³
Thermisch
c=840 J/kgK λ=0.04-0.05 W/mK
Hygrisch
µ=5000-70000 A=0 kg/m²s1/2
Lucht
luchtdicht
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
++ +, opletten met vorstschade +
Gebruik zeer goede druksterkte (funderingen, thermische snede, parkeerdaken) + hoge stabiliteit t.o.v. temp, vocht, chemicaliën, maar duur product
Geëxpandeerd polystyreenschuim (EPS) Eigenschappen Volumemassa
ρ=15-45 kg/m³
Thermisch
c=1470 J/kgK λ=0.03-0.04 W/mK
Hygrisch
µ >35 A=0 kg/m²s1/2
Lucht
niet luchtdicht
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
-+ (neemt drukwater op) - (smelt boven 80°C)
Gebruik toepassingen onder 70°C: buitenisolatie, spouwisolatie, vloerisolatie. Best niet bij platte daken
Geëxtrudeerd polystyreenschuim (XPS) Eigenschappen Volumemassa
ρ=25-45 kg/m³
Thermisch
c=1470 J/kgK λ=0.02-0.04 W/mK
Hygrisch
µ >115 A=0 kg/m²s1/2
Lucht
luchtdicht
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
-+++ - (smelt boven 80°C)
Gebruik niet voor platte daken van warme type, wel voor omkeerdaken en toepassingen onder 80°C: buitenisolatie, spouwisolatie, vloerisolatie,...
Polyuretaan en polyisocyanuraat (PUR en PIR) Eigenschappen Volumemassa
ρ=30-60 kg/m³
Thermisch
c=1470 J/kgK λ=0.018-0.025 W/mK
Hygrisch
µ >25 A=0 kg/m²s1/2
Lucht
behoorlijk luchtdicht
Gedrag Brand Vocht Temperatuur
Gebruik universeel toepasbaar in situ te spuiten
- (PIR beter dan PUR) ++ (+) verkoolt boven 100°C
1.2. Isolatie- en dichtingsmaterialen DICHTINGSMATERIALEN Massatransport verhinderen massa = lucht, water, waterdamp
massatransport = functie van de open porositeit de diameter van de poriën waterdichte lagen: watergeleidingscoëfficiënt km=0 s dampschermen: hoge diffusieweerstand luchtschermen: lage luchtgeleidingscoëfficiënt
WATERDICHTE LAGEN Bitumineuze producten: geblazen bitumen voorzien van inlage (glasvlies of polyestervlies) nadeel: temperatuur- en UV-gevoelig
Þ
enkel nog als onder- of tussenlaag gebruikt
Polymeerbitumen mengsel van geblazen bitumen en polymeren, gewapend met polyestervlies SBS (Styreen-butadieën-styreen) niet UV-bestendig APP (Atactisch PolyPropyleen)
Hoogpolymeren elastomeren (IIR, EPDM) en plastomeren (PIB, PVC, PVF) gespecialiseerde plaatsing
DAMPREMMENDE LAGEN EN DAMPSCHERMEN Streefdoel: [µd]→∝ indeling in klassen klasse
grenzen
voorbeeld
D1
2 ≤ [µd]eq < 5
- gebitumineerd kraftpapier - gipskarton gecacheerd met alu-folie
D2
5 ≤ [µd]eq < 25
- PE of PVC-folie geplaatst met overlappende dichtgekleefde voegen
D3
25 ≤ [µd]eq < 200 - bitumineuze lagen, polymeerbitumen, hoogpolymeren
D4
200 ≤ [µd]eq
- gebitumineerde metaalfolies
LUCHTSCHERMEN Lagen met zo hoog mogelijke luchtweerstand = minder strenge eis dan dampdicht maar correcte (continue) plaatsing is zeer belangrijk meestal wordt één materiaal gebruikt dat dienst doet als lucht- en dampscherm
!
Luchtschermen nemen verschillen in winddruk op Þ voldoende steun, hoge treksterkte
1.2. Isolatie- en dichtingsmaterialen VOEGEN • montagevoegen
spelingen, bijstelmogelijkheden, productietoleranties
• krimp- en zettingsvoegen tijdseffect
• dilatatievoegen thermisch en hygrische uitzettingen/verkortingen
voegen moeten wind- en regendicht afgewerkt worden
Voegmaterialen: Voegmaterialen: kitten (elastische of plastische)
profielen (elastomeren)
kit zwelstrip voorgevormd voegprofiel
1.3. Constructief detailleren Ontwerpen van gebouwen = nemen van constructieve beslissing schetsontwerp
voorontwerp
uitvoeringsontwerp
vorm en inplanting hoofdstructuur …. draagsystemen overspanningen ….
bouwdetails
correct oplossen van voegen en knopen
Checklist voor constructief detailleren 1. Haalbaarheid Klopt het detail met de volgorde van uitvoeren ? 2. Vorm- en plaatsvastheid Wat is dragend, wat wordt gedragen ? Voldoet de sterkte en stijfheid van de onderdelen ? Is elk onderdeel goed verankerd? 3. Voegen montagevoegen spelingen, bijstelmogelijkheden, productietoleranties dilatatievoegen thermisch, hygrische uitzettingen krimp- en zettingvoegen zijn onvermijdelijke vervormingen mogelijk (tijdseffect !)
4. Luchtdichtheid Prioritaire eis voor een hygrothermisch en akoestisch correct gedrag 5. Warmte-isolatie en koudebruggen Verspringingen in thermische snede vermijden 6. Vochthuishouding WATER: bouwvocht, regendoorslag, opstijgend vocht, drukwater WATERDAMP: hygroscopisch vocht, opp. en inwendige condensatie 7. Duurzaamheid, onderhoud en bevuiling Kwetsbaarheid en kans op verwering van onderdelen Mogelijkheid tot vervanging van minder duurzame onderdelen Bereikbaarheid voor onderhoud
