13/11/12
Is mijn kind normaal dokter? Knipperlichten en alarmsignalen tijdens de ontwikkeling
Symposium 15 jaar kinderneurologie Jessa Ziekenhuis
General Movements
spontane motoriek van foetus en pasgeborene grote variabiliteit complexiteit vloeiendheid van de bewegingen
Dr. W. Werckx
posturale reacties >4-5m primitieve reflexen <4-6m
1
13/11/12
ontwikkeling van motorische en cognitieve vaardigheden • • • •
3 maanden
grove motoriek fijne motoriek sociaal gedrag taal
Eh, uh
9 maanden
6 maanden
papapapa
12 maanden 18 maanden
papa, mama
2
13/11/12
24 maanden
en verder…. 30 maanden • kan op tenen lopen, alternerend trap oplopen • lijnen • kent tot 3 kleuren • kent de naam
en verder….
en verder….
3 jaar
4 jaar
• op 1 been staan • liedjes zingen, kent leeftijd etc • verticale lijnen, cirkel, kruis
• huppelen • spelregels • kruisjes en vierkanten
grote motoriek samengevat :
Fijne motoriek, samengevat
50%-90% van de kinderen kan het: • zit zonder steun: 7-8m • staat zonder steun: 8-12m • trekt zich recht: 9-12m • stapt met steun: 10-13m • zelfstandig stappen: 13-17m
50%-90% van de kinderen kunnen het op leeftijd • handjes samen brengen: 2-4m • voorwerp vasthouden: 3-4m • reiken naar voorwerp: 4-6m • voorwerp doorgeven: 6-10m • pincetgreep: 10-13m
3
13/11/12
Schedelomtrek
aandachtspunten onderzoek
dysmorfismen
reflexen perifeer probleem: - zwakke/ afwezige reflexen, - globale hypotonie
centraal probleem: - normaal/hyperreflexie - axiale hypotonie - perifere hypertonie
4
13/11/12
interpretatie
bijkomend onderzoek : centraal probleem: MRI hersenen
motoriek
taal
normaal
traag
MR, communicatie, emotioneel
traag
normaal
motorisch
traag
traag
retardatie, deprivatie
perifeer probleem: EMG, CK en lactaat bepaling indien indicatie: - chromosomaal onderzoek - micro-array onderzoek
bijkomend onderzoek taalstoornis
Casus 1
• doorverwijzing voor gehoortest
Een moeder meldt dat haar 10 maanden oude zoon rechtshandig is omdat hij meestal met deze hand reikt naar voorwerpen. Is dit normaal?
• check gedrag: tekens van ASS? • check globale ontwikkeling: IQ afname of mentale Bayley
a. normaal b. abnormaal, doorsturen c. abnormaal, afwachten
• bij ernstige spraaktaalstoornis : EEG
28
Casus 2
Antwoord 1 B
Een 6- maanden oud meisje vertoont een Moro, en asymmetrische tonische nek reflex. Ze heft het hoofd niet in horizontale positie. Wat denkt u hiervan?
Gebruik van bovenste ledematen moet symmetrisch zijn gedurende het eerste levensjaar. De motore functie van de andere hand dient geëvalueerd te worden.
a. normaal b. abnormaal, afwachten c. abnormaal, doorsturen
29
30
5
13/11/12
Antwoord 2
Casus 3
C De baby heeft persisterende primitieve reflexen en gebrek van ontwikkeling van posturale reflexen. Dit is het teken van een probleem t.h.v. de bovenste motorneuronen, zoals bij cerebral palsy
Op welke leeftijd bent u ongerust als een kind niet stapt? a. 14 m b. 18 m c. 24 m
31
32
Antwoord 3
Casus 4
B Een kind zou moeten stappen op 18 maanden. Indien het niet stapt moet bijkomend onderzoek overwogen worden.
Welke leeftijd past het best bij een kind dat stapt met brede basis met de armen voor zich, boven het bekken?
a. 24 m b. 18 m c. 14 m
33
34
Antwoord 4
Casus 5
C Op deze leeftijd heeft het kind een gang gekenmerkt door hoge positie van de armen en een onstabiele gang met brede basis.
U onderzoekt een jongen die 4/5 voorwerpen kan aanduiden en benoemen, maar die niet kan vertellen waarvoor deze voorwerpen dienen. Welke leeftijd heeft deze jongen? a. 1 jaar b. 3 jaar c. 5 jaar
35
36
6
13/11/12
Antwoord 5
Casus 6
B Een 3-jarige zou de voorwerpen moeten kunnen benoemen, zonder hun actie te kunnen uitleggen.
Een meisje kan een verticale lijn tekenen, maar kan geen cirkel of kruis tekenen. Hoe oud is ze? a. 12 m b. 24 m c. 36 m
37
Antwoord 6
38
Casus 7
A Een 2-jarige zou een verticale en horizontale lijn moeten kunnen tekenen, maar nog geen cirkel.
Een zuigeling van 3 maanden houdt de linkerhand voornamelijk in vuist. Wat is de betekenis hiervan? a. Dit kan duiden op een lesie van de corticospinale tractus met een lesie in de rechter hersenhelft. b. Indien de rechterhand in dezelfde positie gehouden zou worden, zou dit normaal zijn op deze leeftijd. c. Er kan een malformatie zijn van de duim die interfereert met de duimextensie.
39
Antwoord 7
40
Casus 8
A Het persisteren van vuisthouding na 2 maanden duidt op een letsel thv bovenste motorneuronen. Aantasting van de linkerhand duidt op een lesie in de rechter cerebrale hemisfeer.
41
Wat is de meest voorkomende positie van de pasgeborene in buiklig? a. armen in extensie, benen in flexie. b. benen in extensie, armen in flexie. c. armen en benen in flexie
42
7
13/11/12
Casus 9
Antwoord 8
Een 2-week-oude jongen heeft een asymmetrische Moro. De linkerarm vertoont een abductie en extensie waarna er een terugkeer is naar de middellijn. De rechterarm beweegt niet. Wat is de meest waarschijnlijke verklaring hiervoor?
C Flexie is predominante tonus van de pasgeborene.
a. Er is een palsy van de brachiale plexus aan de rechterzijde b. Er is een lesie thv bovenste motorneuronen die de rechterarm aantast. c. Er is een hypoxisch-ischemisch hersenletsel.
43
44
Casus 10
Antwoord 9 A Een asymmetrische Moro in een neonaat is meestal te wijten aan een lesie thv lager motorneuron of perifere zenuw. In dit geval werden de zenuwtakken van de plexus brachialis beschadigd met zwakte van de rechterarm tot gevolg.
45
Een 2 weken oude jongen heeft een zwakke tonus. Peesreflexen zijn normaal. Schedelomtrek is 30cm. Wat is de meest waarschijnlijke verklaring voor dit afwijkend onderzoek? a. de baby had een hypoxisch-ischemisch hersenletsel bij geboorte. b. de baby heeft een spierziekte. c. de baby had in utero een incident dat deze neurologische tekens veroorzaakte.
46
Antwoord 10 C Deze baby heeft het beeld van een centrale hypotonie. De smalle hoofdomtrek wijst erop dat de afwijkingen in utero veroorzaakt werden en een congenitale microcefalie veroorzaakt werd.
47
8
