11 oktober 2012
W2.4: Constructieve aspecten van transformatie
Imagine the result
Wie zijn wij?
Jeroen Bunschoten Senior adviseur bouwregelgeving ARCADIS Nederland BV Dia 2 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Gerard van Engelen Senior adviseur Constructies ARCADIS Nederland BV
Onderwerpen • Transformatie kantoor – woongebouw • Regelgeving: • Bouwbesluit 2012 • Normen • Praktijkcase • Constructie beschouwing • Sterkte • Stabiliteit • Brandwerendheid • Indieningsvereisten
Transformatie kantoor – woongebouw
Regelgeving: - Bouwbesluit - Normen
Definities •
Nieuwbouw: • Een nieuw te realiseren bouwwerk (vanaf 0).
•
Bestaande bouw: • Een bouwwerk geldt als bestaand bouwwerk na gereed melden van de bouw.
•
Verbouw: • Fysieke bouwkundige ingreep aan een bestaand bouwwerk. • Geheel vergroten • Gedeeltelijk vergroten • Veranderen • Vernieuwen
Dia 7 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Bestaande bouw (1) Voor een bestaande situatie geeft Bouwbesluit 2012 eisen voor: • Het bouwwerk (bouwtechnische voorschriften) • Het gebruik (bouwwerk, open erf of terrein) Het bouwwerk: • De voorschriften voor bestaande bouw zijn van toepassing Het gebruik: • Bouwbesluit 2012 regelt het gebruik met: • Specifieke gebruiksvoorschriften (o.a. ‘oude’ Gebruiksbesluit) • Voorschriften afhankelijk van de gebruiksfunctie Dia 8 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Bestaande bouw (2) Basis: direct werkende voorschriften • Artikel 1b + 2 Woningwet: Bouwbesluit, niveau bestaande bouw Vergunningvrij verbouwd: • Artikel 1b + 2 Woningwet: Bouwbesluit, verbouwniveau Hoger niveau • Artikel 13 Woningwet: • Onderhoudsplan niet uitgevoerd • Naar oordeel bevoegd gezag • Altijd per situatie motiveren Dia 9 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Verbouw (1) Niveau van de voorschriften: • Niveau voor nieuwbouw (is uitgangspunt) • Specifiek niveau (gedefinieerd door grenswaarde, met als ondergrens niveau voor bestaande bouw) • Rechtens verkregen niveau (nagenoeg overal vermeld als specifiek niveau) Het niveau van eisen wordt niet meer bepaald door het bevoegd gezag! Voorbeeld: Artikel 2.5 Verbouw Op het gedeeltelijk vernieuwen of veranderen of het vergroten van een bouwwerk zijn de artikelen 2.2 tot en met 2.4 van overeenkomstige toepassing, waarbij in plaats van het in die artikelen aangegeven niveau van eisen wordt uitgegaan van het niveau zoals aangegeven in NEN 8700. Dia 10 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Verbouw (2) – Rechtens verkregen niveau “Het niveau dat een gevolg is van de toepassing op enig moment van de relevante op dat moment van toepassing zijnde technische voorschriften en dat niet lager ligt dan het niveau van de desbetreffende voorschriften voor een bestaand bouwwerk en niet hoger dan het niveau van de desbetreffende voorschriften voor een te bouwen bouwwerk” Dia 11 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Verbouw (2) – Rechtens verkregen niveau Samengevat: kwaliteitsniveau van een rechtmatig gebouwd bouwwerk: • feitelijk aanwezig is voor de verbouwing • naar onderen is begrensd door het niveau voor bestaande bouw • naar boven is begrensd door het niveau voor nieuwbouw
Bouwbesluit 2003: Rechtens verkregen niveau was niet gedefinieerd
Dia 12 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Verbouw (3) – Rechtens verkregen niveau
niveau
2+5
nieuwbouw
1
3 bestaande bouw
4
1
2 3 4 gebouwonderdeel
Dia 13 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
5
Transformatie (functiewijziging) • Geen bouwen in de zin van de Woningwet
• Uitgangspunt: • Verbouw:
bestaande bouw op onderdelen die verbouwd worden zijn verbouwvoorschriften van toepassing
• Een toe te voegen gebouwonderdeel heeft voor zover geen sprake is van vervanging geen rechtens verkregen niveau (net als bij een reguliere verbouwing).
Dia 14 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Bouwbesluit 2012
Algemene sterkte (1)
Afdeling 2.1
• Voorheen ‘hoofddraagconstructie’ is nu ‘bouwconstructie’ • Bouwconstructie: Onderdeel van een bouwwerk dat bestemd is om belasting te dragen • Invoering Eurocodes (Bouwbesluit 2012)
• Voorheen TGB serie (Bouwbesluit 1992 en 2003) • TGB mag nog steeds, maar dan op grond van gelijkwaardigheid (nieuwbouw) • Bestaande bouw en verbouw NEN 8700 Dia 15 | 11 oktoberi2012 | © ARCADIS 2012
Bouwbesluit 2012
Algemene sterkte (2) Invoering Eurocodes • Europese norm en een Nationale bijlage • Ontwerplevensduurklasse
Dia 16 | 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Afdeling 2.1
Praktijkcase
Het gebouw • • • • •
Kantoor gebouwd rond 1960 Summiere bouwtekeningen beschikbaar In het werk gestorte vloeren Geen wapeningstekeningen beschikbaar Stabiliteit verzorgd door stabiliteitsverbanden in de gevels
• Beoogde functie: Woongebouw • Toevoeging: galerij aan verdiepingvloeren
Dia 18 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Plattegrond verdieping
Dia 19 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Plattegrond verdieping - galerij
Dia 20 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Doorsnede
Dia 21 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Doorsnede - galerij
Dia 22 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Constructie beschouwing - Sterkte - Stabiliteit - Brandwerendheid
Normen • Vigerende normen op moment van aanvragen omgevingsvergunning. • Voor nieuwbouw • NEN-EN 1990 Eurocode - Grondslag van het constructief ontwerp • Voor een bestaand bouwwerk bij verbouw en afkeuren. • NEN-EN 1990 Eurocode - Grondslag van het constructief ontwerp • NEN 8700 Grondslagen • NEN 8701 Belastingen Dia 24 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Definities (1) • Referentie periode: tijdsperiode gekozen en gebruikt als grondslag voor statistische waardebepaling van veranderlijke belastingen en eventueel voor buitengewone belastingen.
• Ontwerp levensduur: veronderstelde periode gedurende welke een constructie of een deel ervan te gebruiken is voor het doel als beoogd, met inbegrip van het voorziene onderhoud, maar zonder dat ingrijpende herstel nodig is.
Dia 25 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Definities (2) • Rest levensduur: veronderstelde periode gedurende welke een bestaande of verbouwde constructie of een deel ervan is te gebruiken voor het beoogde doel.
• Onderhoud: reeks van werkzaamheden uitgevoerd tijdens de levensduur van de constructie om deze in staat te stellen aan de eisen van betrouwbaarheid te blijven voldoen
Dia 26 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Basis eis NEN-EN1990 Een constructie moet op zodanige wijze zijn ontworpen en uitgevoerd dat zij, tijdens haar voorziene levensduur, met de aanvaarde betrouwbaarheidsniveaus en op een economische wijze • alle belastingen en invloeden, die kunnen optreden tijdens de uitvoering en het gebruik, zal weerstaan, en • geschikt zal blijven voor het gebruik waarvoor zij is bestemd. Nieuwbouw eisen
Dia 27 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Eisen bestaande bouw • NEN 8700 Beoordeling van de constructieve veiligheid van een bestaand bouwwerk bij verbouw en afkeuren - Grondslagen dec 2011 • NEN 8701 Beoordeling van de constructieve veiligheid van een bestaand bouwwerk bij verbouw en afkeuren - Belastingen dec 2011 • Materiaal gebonden toetsing volgens NEN-EN 1990 reeks. • Uitzondering voor monumenten • Sleutel woord : Levensduur Dia 28 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Normen geschiedenis • • • • • • •
Start Normering naar Duits voorbeeld rond 1920 Normbladen staalconstructie 1922 VOSB 1938 Voorschriften Ontwerpen Stalen Bruggen GBV 1940 Gewapend Beton Voorschriften N1055 TGB 1949 Technische Grondslagen Bouwwerken N1055 TGB 1955 Technische Grondslagen Bouwwerken NEN 3850 TGB 1972 Technische Grondslagen voor berekenen van Bouwconstructies • NEN 6700 TGB 1990 Technische Grondslagen Bouwconstructies
Dia 29 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Levensduur • Voor het eerst genoemd in de TGB 1990. • Referentie periode minimaal gelijk aan de levensduur 50 jaar. • Civiele constructies levensduur van 100 jaar (RWS / NS) • Daarvoor werd gebouw voor de “eeuwigheid” of zo lang het duurde. 0
50 j
1990
2040
Levensduur Gebruiksduur
Levensduur
Dia 30 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Rest Levensduur
Rest Levensduur?
Inspectie • Om vast te kunnen stellen of een constructie nog voldoet aan de gestelde eisen is een inspectie noodzakelijk. • Bij de inspectie zal in eerste instantie gelet worden op de staat van onderhoud, scheuren en vervormingen die kunnen duiden op een beperkte capaciteit of zelfs bezwijken. • De constructie afmetingen zullen geverifieerd danwel vastgesteld moeten worden. • Materiaal eigenschappen moeten worden vastgesteld. • Een fundering onderzoek kan deel uit maken van de inspectie.
Dia 31 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Aantonen gelijkwaardigheid 1. Constructie compleet doorrekenen en toetsen aan NEN-EN 1990 • Benodigd alle constructie gegevens / materiaal eigenschappen, wapening en afmetingen. Veelal niet (compleet) beschikbaar. 2. Vergelijken belasting afdracht bestaande situatie en nieuwe situatie. • Als geen serieuze gebreken zijn geconstateerd die duiden op een beperkte capaciteit. • Uitgaande van een rechtens verkregen niveau kan bij voorbeeld aangetoond worden dat de belasting afdracht niet wezenlijk (nadelig) veranderd. • Door vast te stellen wat de gewenste “rest levensduur” is kan gebruik gemaakt worden van reductiefactoren voor de belastingen Dia 32 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Indieingsvereisten
Indieningsvereisten (1)
Besluit omgevingsrecht Artikel 2.2
In of bij de aanvraag om een vergunning voor een bouwactiviteit verstrekt de aanvrager de volgende gegevens en bescheiden ten behoeve van toetsing aan de voorschriften van het Bouwbesluit 2012: 1. uit het oogpunt van veiligheid: a. gegevens en bescheiden waaruit blijkt dat het te bouwen of te wijzigen bouwwerk voldoet aan de gestelde eisen in relatie tot: 1. belastingen en belastingcombinaties (sterkte en stabiliteit) van alle (te wijzigen) constructieve delen van het bouwwerk, alsmede van het bouwwerk als geheel; 2. de uiterste grenstoestand van de bouwconstructie en onderdelen van de bouwconstructie. b. Indien de aanvraag betrekking heeft op de wijziging of uitbreiding van een bestaand bouwwerk blijkt uit de aangeleverde gegevens tevens wat de opbouw van de bestaande constructie is (tekeningen en berekeningen) en wat de toegepaste materialen zijn; c. een schriftelijke toelichting op het ontwerp van de constructies, waaruit met name blijkt: 1. de aangehouden belastingen en belastingcombinaties; 2. de constructieve samenhang; 3. het stabiliteitsprincipe; 4. de omschrijving van de bouwconstructie en de weerstand tegen bezwijken bij brand hiervan; Dia 34 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Indieningsvereisten (2)
Besluit omgevingsrecht Artikel 4.4
1. Onverminderd artikel 4:2, tweede lid, van de Algemene wet bestuursrecht en voor zover dat naar het oordeel van het bevoegd gezag nodig is voor het nemen van de beslissing op de aanvraag, verstrekt de aanvrager bij de aanvraag de bij ministeriële regeling aangewezen gegevens en bescheiden ten aanzien van de activiteiten binnen het project waarop de aanvraag betrekking heeft. 2. De in het eerste lid bedoelde gegevens en bescheiden behoeven niet te worden verstrekt voor zover het bevoegd gezag reeds over die gegevens of bescheiden beschikt.
3. De gegevens en bescheiden worden door de aanvrager gekenmerkt als behorende bij de aanvraag.
Dia 35 11 oktober 2012 | © ARCADIS 2012
Imagine the result