O
Gooi en Vechtstreek Regiokaart2015 geactualiseerd tb.v. portefeuillehoudersoverleg 6juli 2011
i
:~
IT) X
ofN +-" i_
\ \
m in ^
o
CTl OJ
— —.y.
cr
W> y ,•J*-*",
1 •
\
i
11
\
\
•m^^of
;
s
j ' ft? ) ' y f
# '
[
i
/
I ,,-","":' . , : • '
•
.aandeze kaart kunnen geen rechten warden ontleend.
Wat maakt Gooi en Vechtstreek zo uniek ? Bijzondere mix Het Gooi en de Vechtstreek zijn van nature sterk. Een regio waar natuurlijke kwaliteiten, cultuurhistorie, wonen, recreatie en economische dynamiek elkaar vinden, zonder dat het een ten koste gaat van het ander. Dit evenwicht willen de gemeenten behouden en verder ontwikkelen. Dat is de inzet waarmee zij met elkaar samenwerken. Verantwoord beheer De bijzondere kwaliteit van het landschap en het belang van goed beheer is vroeg onderkend. Het initiatief tot behoud van het Naardermeer markeerde het begin van de ruim 100 jaar oude Vereniging Natuurmonumenten. Het Goois Natuurreservaat heeft de Gooise bossen en heidegebieden nu al weerzo'n 75 jaar in beheer. Oase binnen de Randstad Het Gooi en de Vechtstreek wordt in alle richtingen begrensd door robuuste landschappen: het Groene Hart, het Gooi- en Umeer, Eemland en de Utrechtse Heuvelrug. Deze fungeren als een buffer tegen de uitbreidingsbehoefte van onze regio zelf en beschermen ook tegen verstedelijkingsdruk van buitenaf. Goed bereikbaar Deze regio beschikt over een fijnmazig netwerk van waterlopen, wegen, fiets- en wandelpaden. Dat is belangrijk voor de bereikbaarheid van woon- en werkgebieden, knooppunten en voorzieningen, natuur en recreatiegebieden. Zowel voor de inwoners van de regio als bezoekers van buitenaf. Ook zijn de zeer nabij gelegen grootstedelijke voorzieningen en economieen van Amsterdam, Utrecht, Amersfoort en Almere van belang en goed bereikbaar. Veel te doen Er is ruimte voor hoogwaardige bedrijven in de dienstverlenende sector. Met name media gerelateerde bedrijvigheid is sterk aanwezig. Gooi en Vechtstreek beschikt over een uitgebreid en hoogwaardig winkelapparaat en interessante culturele en toeristische attracties.
Ruimtelijke ontwikkelingen in onze omgeving De regio Gooi en Vechtstreek ligt op het scharnierpunt van de noordelijke en oostelijke flank van de Randstad. Deze positie biedt gemeenten kansen in te spelen op een hoogwaardige regionale ontwikkeling in een combinatie van natuur, cultuurhistorie, recreatie en hoogwaardige woonmilieus en bedrijvigheid. Een kwaliteit die binnen de Randstad nergens anders te vinden is. Het gewest Gooi en Vechtstreek is als deelnemer aan de Metropoolregio Amsterdam en de 'NV Utrecht' betrokken bij de het ontwikkelen en afstemmen van ruimtelijke ontwikkelingen en afspraken op bovenregionale en nationale schaal. Het gaat daarbij om de vraag hoeveel en waar ruimte is voor verdere ontwikkelingen qua wonen, werken, verkeer en natuur. Vooral de binnenstedelijke woningbouw krijgt daarbij prioriteit. Maar Almere als grootste 'buitenstedelijke' locatie is onmisbaar en krijgt in het kader van het rijksproject RRAAM ook de nodige aandacht. Almere groeit tot 250.000 inwoners in 2015, met een mogelijke uitloop richting 400.000 (de 'schaalsprong'). Deze ontwikkeling is voor Gooi en Vechtstreek van groot belang en wordt door de gemeenten op hoofdlijnen gesteund. Wei wordt daarbij aandacht gevraagd voor de bijzondere waarde van het landschap van het Gooi- en Umeer. Daarin past geen hoogbouw langs de oevers en ook geen buitendijkse uitbreidingen. De ontwikkeling van Almere in oostelijke richting wordt ondersteund omdat de locaties aldaar gunstig ten opzichte van het Gooi en de provincie Utrecht gelegen zijn. Daarbij zal een verbetering van de bereikbaarheid over de weg en met het openbaar vervoer gegarandeerd dienen te worden. Te beginnen met het uitvoeren van een 'MIRT-verkenning AGU' door het rijk en de drie betrokken provincies. Gooi en Vechtstreek heeft belang bij een goede bereikbaarheid in alle richtingen. Het verbeteren van de doorstroming op en capaciteit van de A1 en A27 zijn belangrijk. Grote zorgen zijn er over de ontbrekende aanpak voor het Gooise deel van de A1 en het noordelijke deel van de A27. Om de druk op het wegennet te ontlasten dient het openbaar vervoer tussen Hilversum, Bussum, Huizen en Almere versterkt te worden, met het spoor als 'ruggengraat'. In Eemland is tot 2015 ruimte voor de bouw van meer dan 10.000 woningen, waarvan het merendeel wordt gerealiseerd in Vathorst bij Amersfoort. Maar ook in Bunschoten en Soest is nog veel uitbreidingscapaciteit. In Eemland is ook veel ruimte voor nieuwe kantoren- en bedrijventerreinen. Hoewel deze ontwikkelingen door de Gooise gemeenten worden gesteund, betekenen ze een verdere vergroting van de druk op de A1 en A27.
Landschap, natuur en cultuurhistorie Een bijzonder landschap Het contrast tussen het hoge en droge landschap van de heuvelrug en het lage en natte veengebied kenmerkt deze regio. Het is uniek deze zo sterk verschillende landschappen zo dicht bij elkaar te vinden. Het landschap van Gooi en Vechtstreek is verrijkt door haar cultuurhistorie. Meerdere vestingsteden, kastelen, verdedigingswerken (Stelling van Amsterdam en de Hollandse Waterlinie) en historische buitenplaatsen en landgoederen zijn op korte afstand van elkaar te vinden. En van recentere datum zijn de Gooise villagebieden, de bouwstijl van architect en stedenbouwkundige Dudok in Hilversum en het sanatorium Zonnestraal van architect Duiker. Beheren en versterken De gemeenten in deze regio willen zich inzetten voor de verdere ontwikkeling van de stedelijke en landschappelijke kwaliteiten. Het uitgebreide grondbezit van het Goois Natuurreservaat en Natuurmonumenten vormen een belangrijke en stabiele basis voor dit beleid. Het beleid van de provincie Noord-Holland is gericht op verbetering van de waterhuishouding en het ontwikkelen van het Vechtplassengebied als onderdeel van de Natte As, de Stelling van Amsterdam en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De voormalige rijksbufferzones Amstelland-Vechtstreek, Hilversum-Utrecht en Blaricum-Huizen worden tot regionale parken ontwikkeld. Deze gebieden zijn onderdeel van de nationale Ecologische Hoofdstructuur en hebben een (inter)nationaal beschermde status. De regionale parken bieden ruimte voor dagrecreatie en moeten voorkomen dat de stedelijke gebieden aan elkaar groeien. Ook de ecologische verbindingen tussen het Gooi en de Utrechtse Heuvelrug worden versterkt. Een goede samenwerking met de provincies Noord-Holland en Utrecht is daarbij essentieel. Voor de beleving van het landschap van onze regio - ook wel "illusielandschap" genoemd - is het belangrijk dat er langs de randen van stedelijk gebied geen hoogbouw wordt gerealiseerd. De landbouw in de Vechtstreek verdient aandacht als drager van het landschap. Hoewel deze sector in omvang gering is, kan de landschappelijke functie ervan niet gemist worden.
Recreatie en toerisme Dagrecreatie Het Gooi en de Vechtstreek bieden van oudsher ruimte voor ontspanning en recreatie. Vanuit Amsterdam, Almere en Utrecht is het gebied goed bereikbaar. De regio beschikt over een fijnmazig netwerk voor recreatieve wandel- en fietsroutes. Watersport Een belangrijk deel van het toerisme is gericht op de watersport, met concentraties in Wijdemeren, Huizen, Naarden en Muiden. De jachthavens van Huizen en Muiden worden uitgebreid. Het watersportcentrum Oud-Loosdrecht wordt ingrijpend vernieuwd. Ook wordt het stelsel van vaarroutes - recent de kanoroutes - in de regio verder ontwikkeld. Kwaliteit ontwikkelen De steden en dorpen in Gooi en Vechtstreek dragen bij aan het veelzijdige toeristisch product van onze regio, dat bestaat uit musea, bezoekerscentra, monumenten, entertainment en een ruim en gevarieerd horeca-aanbod. In 2006 is in het Hilversumse Mediapark het "Instituut voor Beeld en Geluid" geopend, een succesvolle nieuwe toeristische "trekker" voor onze regio.
Wonen Momenteel (monitor 2010) zijn er in de gemeenten plannen voor de bouw van zo'n 10 duizend woningen, waarvan minder dan duizend ter vervanging van bestaande woningen. Dit bouwprogramma wordt in de periode tot 2020 gerealiseerd. Daarna is de ruimte voor verdere uitbreiding van de bebouwing in Gooi en Vechtstreek beperkt. De regio raakt vol. Het accent zal steeds meer komen te liggen op het beter benutten van de beschikbare stedelijke ruimte en de 'overloop' naar Almere. Bestaand stedelijk gebied Binnen het bestaand stedelijk gebied ligt het accent op de aanpak van naoorlogse woonwijken en een verdere intensivering en vernieuwen van de stedelijke centra. Binnen het bestaand stedelijk gebied is naar verwachting ruimte voor de bouw van nog zeker 5 duizend woningen. Stedelijke uitbreiding Bij Blaricum (Blaricummermeent), Hilversum (Oost en Monnikenberg) en Loosdrecht (Tersype) zijn uitbreidingsplannen in ontwikkeling met een capaciteit van circa 2 duizend woningen. Voor Muiden en Weesp wordt gestreefd naar een gezamenlijke bouwopgave van max. 4.500 woningen; de besluitvorming daarover loopt tot nu echter stroef.
Werken Eigen dynamiek In Gooi en Vechtstreek zijn in totaal circa 100.000 arbeidsplaatsen aanwezig, meer dan voldoende voor de woonachtige beroepsbevolking. De multimedia sector is sterk aanwezig in Gooi en Vechtstreek. De bundeling van kennis en bedrijven in deze sector is goed voor zo'n 16.000 arbeidsplaatsen. Ook de dienstverlening (w.o. de zorgsector) is belangrijk, alsmede met de horeca, recreatie en toerisme. Voorlopig kan de werkgelegenheid met nog enkele duizenden arbeidsplaatsen toenemen, waarvoor in totaal circa 60 ha. voor bedrijven en kantoren gepland is. Dit geeft onze regio een eigen economische dynamiek. Ter bevordering daarvan zijn 4 innovatieplatforms opgericht: iMMovator (media), iLocator (bedrijventerreinen), iZovator (zorgsector) en iTRovator (toerisme en recreatie). De gemeenten, de provincie N-Holland, de Kamer van Koophandel en de betreffende sectoren werken daarin nauw samen. Bedrijventerreinen De gemeenten in de regio willen het bestaande bedrijfsareaal behouden. Verouderde bedrijfsterreinen worden geherstructureerd en verbeterd. Wanneer bedrijven verhuizen, blijft de bedrijfsruimte in principe voor nieuwe economische functies beschikbaar. Wanneer een locatie toch z'n bedrijfsfunctie verliest, wordt naar compensatie gezocht of (op termijn) 'transformatiegeld' in een regionaal fonds gestort. Ook worden nieuwe bedrijfsterreinen ontwikkeld in de Blaricummermeent, Bloemendalerpolder, KNSF-terrein, Monnikenberg, Crailo en Mediapark. Ambacht en productie De aanwezigheid van industriele en ambachtelijke bedrijven is van belang voor de regionale economie en het op peil houden van het voorzieningenniveau. Door een aanbod van nieuwe terreinen, de herstructurering van bestaande terreinen en - als het nodig is - maatwerk blijven deze bedrijven zoveel mogelijk voor de regio behouden. Detailhandel In Gooi en Vechtstreek zijn enkele winkelgebieden van regionale betekenis. Het centrum van Laren is bekend om de bijzondere modewinkels. Naarden heeft een naam op het gebied van antiek en interieurinrichting. Bussum, Hilversum en Weesp hebben goed bereikbare en
gevarieerde winkelapparaten en weekmarkten van regionale betekenis. Bij Muiden is het enige perifere winkelcentrum (Maxis) van de regio gelegen. Om de ontwikkeling van de detailhandel in Gooi en Vechtstreek en Eemland beter op elkaar af te kunnen stemmen, is met de provincie, de Kamer van Koophandel en Eemland een regionale structuurvisie op voor de detailhandel opgesteld.
Verkeer Openbaar vervoer De bereikbaarheid over spoor is in alle richtingen zeer goed. Het spoor wordt ook intensief gebruikt voor het sterk groeiende goederenvervoer. Als gevolg daarvan zijn spoorovergangen vaak gesloten en zijn stadsdelen niet goed meer op elkaar aangesloten. De betreffende gemeenten ambieren structurele oplossingen hiervoor zoals spoor- en autotunnels en een verdiepte spoorligging. De frequentie tussen Weesp en Almere zal in de toekomst waarschijnlijk verder verhoogd worden, maar daarvoor zal de passage van de Vecht verbeterd moeten worden. Een spoorverbinding aan de oostzijde - de 'Stichtselijn' - is op langere termijn zeer wenselijk om de meerzijdige bereikbaarheid van een 'groot-Almere' na de schaalsprong te garanderen. De afronding van de 'Hanzelijn' (Almere - Lelystad - Zwolle) is voor het Gooi van groot belang voor het beter omleiden van het goederentransport via Flevoland. In de nieuwe dienstregeling van het streekvervoer (juli 2011) blijven alle woonkernen in de regio (behalve Ankeveen) met de bus bereikbaar, zij het dat het niveau op enkele plaatsen flink gereduceerd is. Momenteel liggen definitieve voorstellen voor de realisatie en stedenbouwkundige inpassing van hoogwaardig openbaar vervoer tussen Hilversum en Huizen (met doorsteek naar Almere) bij de betrokken gemeentebesturen voor. De provincie N-Holland heeft hiervoor al de nodige gelden gereserveerd. A1 De A1 zal vanaf knooppunt Muiderberg in westelijke richting en vanaf knooppunt Eemnes in oostelijke richting fors worden uitgebreid. De leefbaarheid voor de aangrenzende bestaande en nieuwe woongebieden zal tegelijkertijd verbeterd moeten worden. Geluidsschermen, verdiepte ligging en een aquaduct zullen daaraan gaan bijdragen. Met Muiden en Weesp zullen door het rijk afspraken gemaakt worden over de nieuwe aansluitingen op de A1 en de reconstructie van de Vechtbrug voor lokaal verkeer. De nu voorgestelde spitsstroken op het deel van de A1 in het Gooi zijn op termijn onvoldoende voor de te verwachten verkeerstoename. Voor dit knelpunt zal een structurele oplossing moeten worden gevonden en uitgevoerd. Een doortrekken van de N30 van Almere naar Nijkerk tot de A28 kan daarvan een onderdeel zijn. Regionaal wegennet In 2003 zijn tussen de gemeenten in Gooi en Vechtstreek afspraken gemaakt om de doorstroming op de doorgaande wegen in de regio te garanderen. De aanpak van de 'buitenring' van Hilversum, die een belangrijke schakel in het regionale netwerk vormt, is in 2012 afgerond en biedt tot 2020 voldoende capaciteit. Er zijn vooralsnog geen serieuze, haalbare plannen tot uitbreiding van het regionale wegennet.
Regiokaart2015 De gemeenten in Gooi en Vechtstreek zetten in op net verder ontwikkelen van de bijzondere kwaliteiten van de regio: de unieke mix van landschap, cultuurhistorie.wonen en werken te midden van grootstedelijke agglomeraties. De Regiokaart 2015 laat zien hoe van deze ruimtelijke mogelijkheden gebruik te maken. Landschap, natuur en cultuurhistorie Kernpunt in het beleid is het weer met elkaar verbinden van natuurlijke eenheden. Over de A1 bij Laren (Crailo), bij de A27 ten oosten van Hilversum en tussen het Naardermeer en de Ankeveense plassen zijn ecologische verbindingen gepland. Recreatie en toerisme De jachthavens van Muiden en Huizen worden uitgebreid, het watersportcentrum OudLoosdrecht krijgt een 'facelift'. Op verschillende plaatsen binnen de regio worden recreatieve knooppunten ontwikkeld. Vaarroutes worden verbeterd of hersteld. Wonen De regio heeft bouwplannen voor zo'n 10 duizend woningen in totaal. Daarvan wordt de helft in bestaand stedelijk gebied gerealiseerd. Bij Blaricum (Blaricummermeent), Hilversum (Oost en Monnikenberg) en Loosdrecht (Tersype) zijn uitbreidingsplannen in ontwikkeling met een capaciteit van circa 2 duizend woningen. Voor Muiden en Weesp wordt gestreefd naar een gezamenlijke bouwopgave van max. 4.500 woningen. Werken In Blaricummermeent, Bloemendalerpolder, Monnikenberg, Crailo en het Arenapark en Mediapark is in totaal circa 60 ha. voor bedrijven en kantoren in ontwikkeling. Binnen het stedelijk gebied worden verouderde bedrijventerreinen verbeterd. Bereikbaarheid Voor de A1 en A27 is voor grote delen inmiddels besloten tot uitbreiding. Maar voor het deel in het Gooi wordt slechts de aanleg van spitsstroken voorzien; dat is op termijn onvoldoende. Een goede inpassing van deze uitbreidingen voor de aangrenzende woongebieden krijgt prioriteit. De bereikbaarheid aan de oostzijde van het Gooi verdient een hogere prioriteit bij het rijk en zal in het MIRT opgenomen moeten worden. Binnen de regio is overeenstemming tussen de gemeenten omtrent de belangrijkste doorgaande autoroutes. Het intensieve treinverkeer op het spoor in het Gooi is gunstig voor de bereikbaarheid, maar vergt een ongelijkvloerse oplossing om de scheidende werking ervan tussen stadsdelen langs het spoor weg te nemen. De groei van het goederenvervoer over het spoor zal geheel via de Hanselijn geleid moeten worden. In het Gooi wordt de aanleg van een hoogwaardig vervoerssysteem tussen Hilversum, Huizen en Almere nagestreefd. Op langere termijn is de aanleg van de 'Stichtse lijn', een nieuwe railverbinding tussen Almere en Utrecht wenselijk.
