Inhoud
1. ZZP’er worden 1.1 Het toetsen van uw idee 1.2 Succes krijgen 1.3 Checklist starten 1.4 Succes en persoonlijke eigenschappen 1.5 Doelen stellen 1.6 De tijd nemen 2. Kopen of zelf opzetten 2.1 Een bedrijf kopen 2.2 Checklist bedrijfsovername 2.3 Franchise 2.4 Zelf starten 2.5 Berekening minimale omzet 2.6 Starten kost geld 2.7 Wie worden uw klanten? 2.8 Wat verkoopt u eigenlijk? 2.9 Andere klanten? 2.10 Wie worden uw concurrenten? 2.11 Hoe gaat u uw producten aanbieden? 2.12 Formaliteiten 3. Communicatie & Bereikbaarheid 3.1 Kantoor 3.2 Mogelijkheden mobiele telefoon 3.3 Secretariaatsservice 3.4 Mail 3.5 Nadelen mail 3.6 Website 3.7 Voor een website heeft u nodig: 3.8 Blogsoftware als website 3.9 Voicemail 3.10 Doorschakelen 3.11 Gevonden worden 3.12 Zoekmachines 3.13 Sociale Netwerken 3.14 Laat je niet afleiden van je werk 3.15 Agenda 3.16 Automatiseer ‘een deel van’ je leven 3.17 Klaar met een klus? 3.18 Structureer je bezigheden 3.19 Opruimen 3.20 Backup 4. Juridische organisatie (rechtsvorm) 4.1 BV of eenmanszaak 4.2 Wie schrijven zich in:
ZZP Gids
10 10 11 11 11 11 12 13 13 14 14 15 16 17 18 18 18 18 18 19 20 20 21 21 22 22 22 23 23 23 24 24 24 24 24 25 25 25 25 25 26 27 27 27 3
4.3 Natuurlijke personen: 4.4 Rechtspersonen: Welke rechtsvorm kies je? 4.5 Detachering of freelance werk 4.6 Eenmanszaak 4.7 Maatschap 4.8 Aansprakelijkheid bij maatschap 4.9 Vennootschap onder Firma (VOF) 4.10 Man-vrouwfirma 4.11 Commanditaire vennootschap (CV ) 4.12 Besloten vennootschap (BV) 4.13 Rol van de aandeelhouder 4.14 Crediteurenbescherming 4.15 Gebruikelijk loon directeur BV 4.16 Stichting of vereniging 4.17 Wanneer bent u ondernemer voor de inkomstenbelasting? 4.18 Huwelijkse voorwaarden 4.19 Huwelijkse voorwaarden tijdens huwelijk 4.20 Huwelijkse voorwaarden opheffen 5. Tijd en timemanagement 5.1 Doelen stellen 5.2 Er zijn twee soorten planning: 5.3 Voor ondernemers geldt ook nog de regel ‘durf te delegeren’ 6. Geld: begrotingen, administratie 6.1 Bewaarplicht 6.2 Hoe vindt u een goed kantoor? 6.3 Het begin van de boekhouding 6.4 Verlies- en winstrekening 6.5 Het kasboek 6.6 Het bankboek 6.7 Het inkoopboek 6.8 Het verkoopboek 6.9 Btw 6.10 De bank 7. Begrotingen 7.1 Investeringsbegroting 7.2 Financieringsbegroting 7.3 Exploitatiebegroting 7.4 Liquiditeitsprognose 8. Hoe komt u aan kapitaal? 8.1 Eigen inbreng 8.2 Bijzondere potjes 8.3 Kredieten van banken en financiële instellingen 8.4 Leasing 8.5 Factoring
4
28 28 28 29 29 30 31 31 31 32 33 33 34 34 34 34 35 35 39 39 39 44 46 46 46 48 48 48 49 49 49 50 50 51 51 51 51 51 53 53 53 53 54 54
8.6 Leverancierskrediet 8.7 Waar let de bank op? 8.8 Sparen 8.9 Familie 8.10 Fiscaal voordeel 8.11 Crowdfunding 9. Starten met een uitkering 9.1 Wat mag u doen met een IRO? 9.2 Na de startperiode 9.3 Als de onderneming niet slaagt 9.4 Starterskrediet 9.5 Besluit Bijstand Zelfstandigen, BBZ 9.6 Starters en BBZ 9.7 Gevestigde ondernemers en BBZ 9.8 Oudere zelfstandigen en BBZ 9.9 Stoppende zelfstandige en BBZ 9.10 Starterskrediet 9.11 Voorwaarden bbz lening 9.12 Als de onderneming niet slaagt 9.13 Toetsing van uw plan 10. Tarieven 10.1 De goedkoopste 10.2 Tarieven bepalen 10.3 Uw marktwaarde bepalen 10.4 Benchmarking 10.5 Wat is de klant bereid te betalen? 10.6 Hoeveel moet/wilt u eigenlijk verdienen? 10.7 Werk aannemen of werken op nacalculatie? 10.8 Briefing 10.9 Prijzen bepalen 11. Late betalers, wanbetalers, dwangbetalers 11.1 De eerste actie; het vriendelijke telefoontje 11.2 Tweede actie: de herinnering 11.3 Voorbeeld eerste herinnering 11.4 Derde (of vierde) actie: Aanmaning 11.5 Aanmaning, een voorbeeld 11.6 Incassobureau 12. Marketing, klanten vinden, krijgen en houden 12.1 Klantenmanagement 12.2 Wat voor klanten wilt u? 12.3 Wie zijn uw klanten? 12.4 Segmenteren 12.5 Wie zijn uw beste klanten? 12.6 Wie of wat zijn uw concurrenten?
ZZP Gids
54 54 55 55 55 56 57 57 58 58 59 59 59 59 60 60 61 61 61 61 62 62 62 62 64 65 65 65 66 66 68 68 68 68 69 69 69 70 70 70 71 71 72 72
5
12.7 Wat is uw product of dienst? 12.8 Kwaliteit 12.9 Waarom klanten bij u komen en niet bij iemand anders? 12.10 Mailings 13. Netwerken 13.1 Checklist nuttige netwerkrelaties 13.2 Het ‘kunstmatige’ praatje 13.3 Netwerkers hebben meer succes 13.4 Check je Netwerk 13.5 Linkedin 14. Acquisitie 14.1 Diensten versus producten 14.2 Vertrouwen uitstralen 14.3 Organisatie 14.4 Klanten zoeken 14.5 Beurzen 14.6 Netwerken 14.7 De expert 15. De Offerte 15.1 Rechtskracht 15.2 Biedt keuze 15.3 Aanbod 15.4 Uurtarief 15.5 Levertijd 15.6 Voorwaarden 15.7 Betaling 15.8 Verplichtingen opdrachtgever 16. Kamer van Koophandel 16.1 Vergunningen 16.2 Horeca 16.3 Transport 16.4 Vervoer van personen 16.5 Financiële diensten 16.6 Detailhandel 16.7 Winkeltijden 16.8 Kansspelen (winkelweekactie) 16.9 Buitenruimte 16.10 Markthandel en straatverkoop 16.11 Straatverkoop (colportage) 16.12 Markthandel 16.13 De ondernemersbeurs 16.14 Handelsregister 16.15 Productschappen 16.16 Bedrijfschappen
6
72 73 73 76 77 77 79 79 80 80 81 81 81 81 82 83 83 83 85 85 85 85 86 86 86 86 86 88 88 88 88 88 88 89 89 89 89 89 89 89 89 90 90 90
17. Belastingen 17.1 Wanneer bent u ondernemer voor de inkomstenbelasting? 17.2 Urencriterium / 1225 uur afgeschaft? 17.3 Uren die niet meetellen 17.4 Voorwaarden verlaagd urencriterium 17.5 Aanmelding bij de Belastingdienst 17.6 De startende zelfstandige 17.7 Dienstbetrekking, ondernemerschap, resultaat overige werkzaamheid 17.8 Administratieve verplichtingen 17.9 Administratieve verplichtingen bij winst uit onderneming 17.10 Administratieve verplichtingen bij overige werkzaamheid 17.11 De Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) 17.12 VAR Winst uit onderneming 17.13 Wanneer krijgt u een var-wuo? 17.14 Hoe lang is de var geldig? 17.15 Een nieuwe verklaring 17.16 AR verdwijnt 17.17 Modelovereenkomsten 17.18 Algemene modelovereenkomsten: 17.19 Voorbeeldovereenkomsten voor branches en beroepsgroepen 17.20 Individuele overeenkomsten 17.21 Fictieve dienstbetrekking 17.22 Opting-in 17.23 Verloning voor artiesten zzp’ers en sporters 17.24 Verkoop aan huis 17.25 De inkomstenbelasting 17.26 Fiscale aftrekposten 17.27 Ondernemersaftrek 17.28 Zelfstandigenaftrek 17.29 Startersaftrek 17.30 Omzetbelasting 17.31 Het Systeem van de omzetbelasting 17.34 Factuurstelsel 17.35 Kasstelsel 17.36 Belastingadviseur 18. Arbeidsverhoudingen 18.1 Concurrentiebeding 18.2 Redenen ontslag op staande voet 18.3 Bij groei, zoek een deskundige als u personeel aanneemt 19. Verzekeringen 19.1 19.2 19.3 19.4 19.5
Risicogebied : De onderneming Risicogebied : Het personeel Risicogebied 3: De ondernemer Beroepsaansprakelijkheid Persoonlijk aansprakelijk
ZZP Gids
91 91 91 92 92 92 93 93 93 94 94 95 95 95 96 96 97 97 98 98 98 99 99 100 100 100 101 101 102 102 102 103 105 105 106 107 107 107 108 109 109 109 110 110 110
7
19.6 Goederentransportverzekering 19.7 Rechtsbijstandverzekering 19.8 Volksverzekeringen 19.9 Ongevallenverzekering 19.10 Arbeidsongeschiktheidsverzekering 19.11 Zwangerschapsverlof voor zelfstandigen 19.12 Particuliere verzekeringen 19.13 Wat kost een verzekering ongeveer? 19.14 Overlijden 19.15 Hypotheek
20. Pensioenen
20.1 Wat is pensioen 20.2 Hoeveel pensioen heb je nodig per maand? 20.3 Indicatieinkomen 20.4 Wat wordt je pensioenleeftijd 20.5 Wanneer moet ik beginnen? 20.6 Ben ik te laat? 20.7 Adviseur zoeken 20.8 Wat is een pensioengat? 20.9 Missers rond pensioen 20.10 Misser : Mijn bedrijf is mijn pensioen 20.11 Misser : Pensioenen kosten alleen maar geld 20.12 Misser : Ik ben goed verzekerd 20.13 Misser : Dan verkoop je toch gewoon de zaak? 20.14 Misser : Er staat genoeg pensioenreserve op de balans 20.15 Misser : Ik ben nooit ziek 20.16 Misser : Ik ben nu toch al te laat 20.17 Misser : Mijn pensioenvermogen zit in de werk-BV 20.18 Misser De kinderen betalen mijn pensioen 20.19 Misser Ik stort jaarlijks een koopsom 20.20 Misser : Alles zelf uitzoeken en geen deskundige raadplegen 20.21 Fiscale oudedagsreserve (FOR) 20.22 Wat is een lijfrente 20.23 Koopsompolis 20.24 Oudedagslijfrente 20.25 Overbruggingslijfrente 20.26 Stakingswinst 20.27 Stamrecht 20.28 Wat wordt door de fiscus bepaald? 20.29 Alternatieve vormen 20.30 Beleggen 20.31 De valkuilen van de Fiscale Oudedagsreserve 20.32 Nieuwe mogelijkheden voor pensioen 20.33 Pensioenfondsen
8
110 111 111 111 111 112 112 112 113 113
114
114 114 115 115 116 116 116 117 118 118 118 118 118 118 119 119 119 119 119 119 120 121 122 122 123 123 124 124 124 125 125 125 126
Inleiding Dit boek gaat over de Zelfstandige Zonder Personeel, ofwel ZZP’er. Met deze term wordt iedere ondernemer bedoeld die zijn diensten zonder personeel aanbiedt. Iedereen met een eenmanszaak en elke freelancer of andere zelfstandige wordt ZZP’er genoemd. Dit boek is deels afgeleid van de titel Handboek Parttime ondernemen, op sommige plaatsen overlapt de informatie. Voor ZZP’ers in de bouw verwijzen we naar het handboek ZZP bouw, hierin staan specifieke zaken vermeld voor ondernemers die in de bouw werkzaam zijn. Deze gids wordt elk kwartaal bijgewerkt, uw op en aanmerkingen en aanvullingen zijn welkom! (
[email protected]) Hoe wordt u zzp’er? Op een dag bedenkt u dat u voor uzelf wilt beginnen, u schrijft zich in bij de Kamer van Koophandel (KvK) en u start uw eigen bedrijf. Op zich kan het geen kwaad om domweg te starten en met vallen en opstaan te leren ondernemen, toch het is wat makkelijker en goedkoper om van de ervaringen van andere ondernemers te leren en de beginnersfouten over te slaan. Maar gewoon beginnen is nog steeds een goede manier om een eigen bedrijf te starten. Veel mensen lopen rond met het idee om iets voor zichzelf te gaan doen. Sommigen beginnen maar de meesten stellen het uit, ze zien de start van een eigen bedrijf als iets waarbij er geen weg terug is. En dat klopt natuurlijk niet, iedereen zou zichzelf de kans moeten geven om eens een jaar te ondernemen en dan te kijken of het goed bevalt. In deze gids leest u alles over het starten als ZZP’er. Ook kunt u de gids goed gebruiken als checklist bij de start van uw bedrijf, alle onderwerpen komen aan bod. Over de auteur Peter Bosman is ondernemingssadviseur en zelf ook ondernemer, hij studeerde communicatie, marketing en bedrijfskunde. Als hoofdredacteur van het Freelance Magazine hield hij zich al in de jaren tachtig bezig met alle onderdelen van het zelfstandig ondernemerschap. Na een korte uitstap als marketeer werd hij adviseur bij het IMK. Daar was hij verantwoordelijk voor het beoordelen van ondernemingsplannen. Bij STEW adviseerde en begeleidde startende ondernemers bij het opzetten van hun onderneming. Momenteel is Bosman naast ondernemer en bedrijfsadviseur ook gastdocent bij de Hogeschool Amsterdam.
ZZP Gids
9
