1
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
CDA: SLAGVAARDIG EN SAMEN - concept verkiezingsprogram 2010 Klik hier voor hele programma
2.5. Cultuur Cultuur verbindt mensen. Het is een uitdrukking van het geheel van onze waarden en draagt wezenlijk bij aan onze identiteit. Kennis nemen van elkaars cultuuruitingen kan groepen mensen dichter bij elkaar brengen, draagt bij aan het opbouwen en bijeenhouden van een samenleving die als echte gemeenschap beleefd wordt. Juist in een globaliserende wereld hebben mensen behoefte aan eigenheid en aan verbondenheid. Cultuur vervult daarvoor een wezenlijke rol. Dat geldt voor onze topcultuur maar ook voor de volkscultuur. Kunstenaars houden ons een spiegel voor. Zij openen nieuwe en inspirerende vergezichten. Zij laten ons op een andere, verrijkende manier tegen de samenleving aankijken. Ook de amateurkunst verbindt mensen met elkaar. Kunst geeft invulling aan het begrip participatie en geeft kleur aan de samenleving. Het CDA staat voor een overheid die de condities creëert voor een bloeiende kunst en cultuur, die kwaliteit verhoogt en zorgt voor spreiding en toegankelijkheid. 2.5.1. Nederland is rijk aan monumenten. Het hedendaagse monumentenbeleid moet er toe bijdragen dat de kwaliteit, identiteit en herkenbaarheid van onze leefomgeving gewaarborgd is en verder wordt uitgebouwd. Het behoud van religieus erfgoed verdient bijzondere aandacht. 2.5.2. Cultuur(geschiedenis) verdient een vanzelfsprekende plaats in het onderwijs. Het brengt jongeren in verbinding met vragen van zingeving, met dieptelagen van onze cultuur en met de onderliggende waarden van onze samenleving. Het nieuwe Nationaal Historisch Museum zal hieraan, in samenwerking met het Nationaal Openlucht Museum, een belangrijke bijdrage kunnen leveren. 2.5.3. Het CDA is voorstander van actieve cultuurparticipatie. Amateur- en volkskunst moet gestimuleerd worden. Het zelf beoefenen van kunst in verenigingsverband bevordert groepsgevoel en saamhorigheid. Door verdere decentralisatie kan de doelmatigheid worden bevorderd. 2.5.4. De Friese taal is een Europees erkende taal en verdient ook erkenning in de Nederlandse grondwet.
2
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
PvdA: Iedereen telt mee – de kracht van Nederland Concept verkiezingsprogramma 2010 – 2014 Klik voor het hele verkiezingsprogramma hier. 2.1 Emancipatie, onderwijs en cultuur 2.1.1 De visie De PvdA is de partij van de emancipatie. Onderwijs en cultuur zijn daarbij onmisbaar. Niet alleen voor de ontplooiing van betrokkenen maar uiteindelijk voor de hele samenleving. Iedereen moet een gelijke kans krijgen om zijn of haar eigen talenten maximaal te ontwikkelen. Iedereen telt mee, naar aanleg en vermogen, van kansarm tot kansrijk. Daarom leggen wij onszelf een ambitieuze doelstelling op. Ons onderwijs moet tot de top-5 van de wereld behoren. Deze ambitie bereiken we niet door van bovenaf opgelegde grote systeemveranderingen, over de hoofden van de docenten, leerlingen en ouders heen. De overheid gaat over het ‘wat’, maar de scholen en docenten gaan over het ‘hoe’. Zo garandeert de overheid een gedegen ontwikkeling van basisvaardigheden als rekenen en taal en dat examens en diploma’s ook echt wat voorstellen. Maar hoe die prestaties het beste te behalen zijn, is aan de scholen en hun leerkrachten. Zij moeten zoveel mogelijk uitgaan van de belangen en mogelijkheden van kinderen en jongeren. De kwaliteit van ons onderwijs moet op vele fronten omhoog. Vaak betekent dit dat kinderen, scholieren en studenten eenvoudigweg langer les moeten krijgen. Prioriteiten 10. Een rijk cultureel leven Nederland is als klein land groot in kunst en cultuur. Dutch Design, mode en moderne architectuur veroveren de wereld. Onze musea, monumenten, landschap en molens trekken grote aantallen toeristen naar ons land. Beeldende kunst, dans, opera en orkesten behoren tot de absolute wereldtop. Dat biedt geweldige mogelijkheden tot leren en begrijpen, tot verheffen en ontplooien. Maar ook de cultureel- economische uitstraling is immens. We blijven in ons cultuurbeleid tegelijkertijd gaan voor internationale excellentie en brede toegankelijkheid. Culturele instellingen, kunstenaars en scholen kunnen door nieuwe vormen van samenwerking de kwaliteit van muzieken cultuuronderwijs een nieuwe impuls geven. Ieder talent telt mee. Brede scholen bieden nieuwe kansen. Van groep 1 tot het examenjaar van de middelbare school moeten kunst en cultuur in het onderwijs worden ingebed. Analoog aan taal en rekenen komen er referentieniveaus voor wat een kind op welke leeftijd moet weten en kunnen op het gebied van cultuur. Het Nationaal Historisch Museum in Arnhem zal de geschiedenis van ons land op eigentijdse wijze presenteren aan een breed publiek. Van culturele instellingen wordt verwacht dat ze actief een eigen publiek zoeken, en nieuwe groepen interesseren voor wat ze te bieden hebben; instellingen die meer eigen inkomsten verwerven hebben recht op beloning.
3
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
VVD: Orde op Zaken Concept verkiezingsprogramma 2010 – 2014 Klik voor het hele verkiezingsprogramma hier. 2.5 Cultuur Kunst en cultuur dragen bij aan een vrije, tolerante en dynamische Nederlandse samenleving. De VVD wil dat de goede naam van Nederland in de wereld op het gebied van kunst, architectuur, design, (klassieke) muziek en cultuur verder en beter wordt uitgedragen. De cultuursector zit echter in de houdgreep van de overheid. De Staat betaalt en bepaalt. Een terugtredende, krachtige en kleine overheid kan in de visie van de VVD weer orde op zaken stellen en de directe relatie tussen hen die cultuur maken en hen die ervan genieten herstellen. Slechts een kwart van de uitgaven aan cultuur wordt opgebracht door kaartverkoop of bestedingen afkomstig uit loterijen, sponsoring, giften en dergelijke. De VVD wil meer ruimte geven aan de samenleving en minder aan de overheid. Cultuur moet terug naar de samenleving. De VVD bepleit daarom een grotere rol voor verzamelaars, mecenassen, sponsors, stichtingen en fondsen in de kunstsector. Met een ‘Geefwet’ worden bestaande fiscale mogelijkheden samengebracht waarmee extra privaat kapitaal vrijkomt voor de cultuursector. Culturele instellingen moeten een groter deel van hun inkomen zelf verwerven. Subsidies worden in toenemende mate vervangen door leningen met lage rentes via publiekprivate fondsen. Kunstenaars die gebruik maken van de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (WWIK) genieten een uitzonderingspositie in de sociale zekerheid. Sociale voorzieningen moeten echter alleen toegankelijk zijn voor mensen die echt niet kunnen werken. Kunstcreatie is een bijzondere vorm van ondernemerschap die geen uitzonderingspositie in ons sociaal bestel moet hebben. De VVD is daarom van mening dat het feit dat iemand kunstenaar is niet betekent dat hij of zij niet zou kunnen werken. Daarom wil de VVD de WWIK afschaffen. Zo behouden we de sociale zekerheid voor diegenen die het echt nodig hebben.
4
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
Groenlinks: Echte keuzes voor de toekomst concept partijprogramma 2010-2014 Klik voor het hele partijprogramma hier. OPEN CULTUUR Een vrijzinnige samenleving kan niet zonder een open cultuur waarin mensen elkaars opvattingen en levensstijlen kunnen uitwisselen en onderzoeken. Die open cultuur proberen veel scholen aan kinderen mee te geven. Ook een bruisende kunstensector en veelstemmige media zijn onmisbaar. Meer mensen moeten de kans krijgen om van kunst te leren genieten. Journalisten verdienen steun om ons goed te kunnen informeren en de macht te controleren, of dat nu via kranten, omroepen of websites gebeurt. Al sinds de zeventiende eeuw staat de vrije drukpers in Nederland. Van oudsher zijn we een toevluchtsoord voor mensen die worden vervolgd om hun ideeën of geloof. Ze hebben ons land gemaakt tot wat het nu is. Nog steeds zijn er mensen die aankloppen voor asiel. Als zij een goede reden hebben voor hun vlucht, moeten we hun een warm thuis bieden. Zij verdienen dezelfde kansen, rechten en plichten als andere burgers van dit land. Ons land moet ook opkomen voor de vluchtelingen die elders aankloppen. Een humaan Europees asielbeleid vereist dat we de lasten en lusten eerlijk delen. DIGITALE VRIJHEID Het internet is de eigentijdse drukpers. Het is de plaaggeest van dictators en de muze van uitvinders. Een moderne democratie en een creatieve economie leven van bytes en breedband. Maar het web zindert alleen als het vrij blijft van poortwachters en spionnen. Als iedereen toegang heeft tot het net en al zijn uithoeken. En niemand hoeft te vrezen dat z’n muisklikken worden verklikt. De vrijheid van internetters staat onder druk. Het geplande downloadverbod is niet alleen een inperking van je informatievrijheid, maar ook een aanslag op je privacy. Als downloaden niet zomaar mag, moet elke byte die je binnenhaalt voortaan worden geïnspecteerd. Dan worden miljoenen Nederlanders tot verdachten gemaakt door een overheid die tot ver achter hun voordeur komt. In een rechtsstaat heeft niet alleen de burger, maar ook de overheid zich aan grenzen te houden. De eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer staat niet voor niets in onze Grondwet. Veel componisten en muzikanten willen niets liever dan dat je hun songs downloadt. Zij benutten de kansen die het internet biedt om gehoord en gezien te worden, roem te vergaren en ontroering te bieden. GroenLinks wil geen downloadverbod, maar een handvest van digitale vrijheden. Dat hoort hoog op de agenda in Den Haag en Brussel. Een hele generatie van whizzkids en piraten vraagt erom. Het web moet vrij blijven. PROGRAMMAPUNTEN HOOFDSTUK 7 - OPEN CULTUUR Er komt extra financiële ondersteuning voor kunst- en cultuureducatie, jeugdtheater en amateurkunst. De overheid stimuleert de ontwikkeling van de creatieve industrie met een fonds voor subsidies en garantstellingen bij investeringen. De transparantie en de onafhankelijkheid van de kunstraden die adviseren over kunstsubsidies worden vergroot. Het verzuilde omroepbestel verdwijnt. De publieke omroep krijgt twee algemene televisienetten. Netredacties bepalen de programmering. Net als krantenredacties zijn zij vrij in de keuzes die zij maken. Hun autonomie wordt in de wet vastgelegd. De programma’s kunnen zij inkopen bij omroepverenigingen of externe productiehuizen. Er komt extra geld voor Nederlandse documentaires en drama, alsmede voor digitalisering van de televisie. De overheid speelt een actieve rol in het stimuleren van journalistieke producties, zonder zich met de inhoud te bemoeien. De stimuleringsgelden zijn er niet alleen voor de bestaande kranten, maar ook en vooral voor het veelvoud aan nieuwe media. Er komt meer aandacht voor media-educatie in het onderwijs. Kinderen leren informatie te zoeken, te filteren en kritisch te bekijken.
5
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
SP: Een beter Nederland voor minder geld. concept verkiezingsprogramma 2011-2015 Klik voor het hele verkiezingsprogramma hier. Niet bij brood alleen - Cultuur, sport, media een gezonde samenleving werken we om te leven – en niet andersom. Na ons werk willen we op een prettige manier ontspannen. En voldoende gelegenheid hebben om onze creativiteit te ontplooien. Dat vereist voldoende betaalbare voorzieningen voor sport en amusement en mogelijkheden om bezig te zijn met kunst en cultuur. En het vereist een rigoureus indammen van de almaar uitdijende recreatie- en cultuurmarkt, waarop alles van waarde een koopwaar wordt en de dikte van de portemonnee bepaalt wie zich wat kan permitteren. In tijden van crisis is de cultuur vaak het eerste slachtoffer. Maar juist in crisistijd kunnen kunst en cultuur een signaal zijn van nieuwe hoop en creativiteit. Een creatieve samenleving daagt iedereen uit zichzelf te blijven ontwikkelen. Dat kan in bibliotheken en musea, in muziekscholen en fanfares, in zangkoren en toneelclubs, op poppodia, in ateliers voor beeldende kunst en andere kleinschalige centra. De media vormen een bron van vermaak, maar ook van informatie en confrontatie van opvattingen. Voor een vrije en democratische samenleving is het van belang dat de media niet geheel afhankelijk worden van de commercie. De overheid helpt daarom de vrije nieuwsgaring te beschermen. Wie zijn geschiedenis niet kent, is slecht toegerust voor de toekomst. Juist in een land waar de tweedeling groeit, is het van belang kennis te nemen van ons verleden. Het door de SP gelanceerde idee voor de oprichting van een Nationaal Historisch Museum is inmiddels door het parlement en de regering omarmd. Binnenkort kan daardoor iedereen die dat wil, daar het verhaal van onze gezamenlijke geschiedenis zien, beleven en overdenken. Onze voorstellen • De toegang tot rijksmusea wordt gratis. Andere musea horen minstens één dag per week gratis toegankelijk te zijn. • Nederlandse popmuzikanten moeten een eerlijke kans krijgen om met muziek maken de kost te verdienen. Concertbezoekers moeten wettelijk beschermd worden tegen het opdrijven van de prijzen van tickets voor concerten en evenementen. • De overheid heeft een eigen verantwoordelijkheid voor het ondersteunen van getalenteerde kunstenaars, bijvoorbeeld door aanmoedigingssubsidies voor beginnende kunstenaars. • Bibliotheken zijn niet alleen kenniscentra, maar ook ontmoetingsplaatsen voor de inwoners van wijken en dorpen. Ze verdienen daarom blijvende steun van de overheid. • Muziekscholen en fanfares, zangkoren en toneelclubs, poppodia, ateliers voor beeldende kunst en andere kleinschalige creatieve centra zijn de basis voor een breed cultureel leven. De overheid erkent haar verantwoordelijkheid om dit culturele leven levendig te houden en waar nodig te ondersteunen. Het maken van kunst en genieten van cultuur dicht bij huis – niet alleen in de stad, maar ook op het platteland – moet door de overheid worden aangemoedigd. • Tenminste 3 procent van de ruimte in een wijk moet worden bestemd voor sport- en speelruimte. Jongeren hebben recht op eigen plekken in hun buurt. • Sportvelden in buurten en dorpen worden zoveel mogelijk behouden. De compensatie van de ecotaks voor sportverenigingen blijft bestaan. Investeringen van de overheid in de topsport horen in ieder geval gepaard te gaan met investeringen in de breedte- en amateursport. • Er komt een betere vervoersregeling voor gehandicapte sporters. Naast sportrolstoelen komen ook andere hulpmiddelen voor gehandicapte sporters voor vergoeding in aanmerking. • Omroepen worden niet alleen afgerekend op hun ledenaantal, maar ook op waardering van de programma’s. Er komt een onafhankelijke kijkwijzer. • Regionale kranten staan onder druk. Verdergaande concentratie leidt tot verschraling van nieuws en opinie. De overheid moet zich inzetten om de onafhankelijke regionale pers overeind te houden. • Internet moet voor iedereen toegankelijk zijn. In internationaal verband worden voorstellen gedaan om de almacht van enkele gigaconcerns aan banden te leggen. Gebruik van open standaarden kan helpen het internet voor iedereen open te houden. • Internet is ook een nieuwe bron van inkomsten voor tal van criminelen. Veel actiever moet worden opgetreden tegen allerlei vormen van internetcriminaliteit. Illegaal gokken via het internet moet beter worden bestreden. • Het toekomstige Nationaal Historisch Museum wordt voor iedereen gratis toegankelijk.
6
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
D’66: Anders Ja Concept verkiezingsprogramma 2010 – 2014 Klik voor het hele verkiezingsprogramma hier. hervormen publieke omroepen / geen download verbod / privacybescherming op internet / register voor gestolen kunst en antiek / aanmoedigen particuliere investeringen Anders kijken en creëren Kunst, cultuur en media dragen voor D66 in belangrijke mate bij aan verhoging van de kwaliteit van leven. Een samenleving met een bloeiende kunst- en cultuursector en een belangrijke plaats voor de media kenmerkt zich door openheid en tolerantie. Kunst geeft vorm aan onze beschaving. Nederland moet een baken zijn in de internationale kunstwereld. Met goede opleidingen. Met optimale kansen voor talentontwikkeling. Met een gezonde financiering. Want kunst inspireert, biedt verdieping, vermaak en verstrooiing. Kunst stemt tot nadenken, houdt je een spiegel voor en stimuleert je op een andere manier te kijken. Nederland moet streven naar een kwalitatief hoogstaand en divers cultureel aanbod. Cultuur heeft een wezenlijke invloed op het karakter en de kwaliteit van onze samenleving. Cultuur is veelomvattend – van historische musea tot videogames. Cultuur geeft uitdrukking aan wat er in een samenleving leeft. Cultuur verbindt. Nederland moet een voorvechter zijn van een breed, onafhankelijk en gevarieerd medialandschap, ook buiten onze landsgrenzen. Media verbinden ideeën, informatie en mensen. Ze zijn van groot belang voor het goed functioneren van een democratie. In de verhouding tussen macht, tegenmacht, transparantie van macht en de controle op macht, zijn media – in het bijzonder de onderzoeksjournalistiek – onmisbaar. Het belang van kunst en cultuur wordt niet altijd voldoende onderkend. Dit terwijl de toegenomen complexiteit, technologisering en bureaucratisering van onze samenleving de noodzaak tot en de behoefte aan kunstenaars die inspireren, ontroeren of juist relativeren alleen maar sterker maken. Kunst- en cultuurbeleid wordt te vaak gereduceerd tot een simpele kosten-batenanalyse. Het gaat om meer dan alleen de vragen wat het aan subsidie kost en wat het aan inkomsten oplevert. In de onbegrensde mogelijkheden van de nieuwe media, internet voorop, schuilen ook gevaren. Veel informatie is niet juist, of niet controleerbaar. En onze privacy kan worden aangetast, doordat eenmaal ingevoerde gegevens vaak moeilijk te verwijderen zijn. D66 hecht veel waarde aan kunst en cultuur. Voor de ontwikkeling van het individu, voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat en voor de (culturele) rijkdom van de samenleving als geheel. D66 staat voor een cultureel klimaat waarin talentvolle internationale individuen en toonaangevende creatieve ondernemingen zich willen vestigen. Talent moet zich kunnen ontwikkelen en aansluiting vinden bij het internationale speelveld. De creatieve industrie en cultureel ondernemerschap worden gestimuleerd om zo pluriformiteit en een hoogwaardig aanbod van kunst, cultuur en media te bevorderen. D66 is voor het ondersteunen van ‘onrendabele’ kunstvormen om zo het aanbod breed en gevarieerd te houden. Een rijk cultureel veld maakt ons aantrekkelijk voor anderen en het biedt de mogelijkheid Nederland ook buiten onze landsgrenzen op de kaart te zetten. Ondanks het bestaan van private geldstromen vormen subsidies nog altijd de ruggengraat van veel initiatieven en instellingen. Dat is nodig om een breed aanbod te houden en verschraling te voorkomen. En om kunst en cultuur ook voor lagere inkomensgroepen toegankelijk te houden. D66 staat voor een significante rol voor kunst en cultuur in onderwijs. Momenteel bereikt kunst en cultuur onze jeugd maar mondjesmaat. Door kinderen al op jonge leeftijd in aanraking te laten komen met en bewust te maken van kunst en cultuur, bevorder je hun creativiteit en stimuleer je hun denkvermogen. D66 staat voor een sterke onafhankelijke publieke omroep met een hoogwaardige programmering en gegarandeerde pluriformiteit. Ook binnen het publieke bestel moeten we echter wel durven nadenken over wat wel en niet moet, wat beter en efficiënter kan en waar samenwerking mogelijk is. D66 staat voor een pluriforme pers. Op het speelveld van de media gaat het nadrukkelijk om gelijke kansen voor zowel de geschreven en gedrukte pers, als voor radio en televisie, internet en nieuwe media. Diversiteit moet gewaarborgd zijn. D66 staat voor een open en democratisch Nederland. Daarvoor is nodig dat zoveel mogelijk informatie voor burgers open en toegankelijk is. Onafhankelijke, kritische geluiden zijn van groot belang. De ruimte daarvoor wordt nadrukkelijk beschermd.
Media: gelijke kansen Onder invloed van technologie en nieuwe businessmodellen is het aanbod van multimediale toepassingen groter geworden en toegankelijker gemaakt. De convergentie van de media is onmiskenbaar. Diverse media overlappen elkaar en
7
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
de verschillen worden steeds kleiner. Kranten hebben ook videoreportages op hun websites, tv-zenders zijn ook online te zien, filmmaatschappijen verkopen ook direct aan kabelexploitanten, telecombedrijven werken nauw samen met contentleveranciers. En steeds vaker opereren bedrijven in dezelfde branche vanuit verschillende landen met grote verschillen in regelgeving. • Afschaffen onrechtvaardige regels. D66 wil oneerlijke concurrentie tussen verschillende media bestrijden door onrechtvaardige regels voor toetreding af te schaffen en tegelijkertijd zorgvuldig omgaan met de posities van gevestigde spelers. Programma’s op het internet zijn grotendeels ongereguleerd, voor programma’s op televisie gelden grote beperkingen. • Samengaan toezichthouders. D66 vindt dat toezichthouders als het Commissariaat voor de Media, Opta en het Agentschap Telecom moeten samengaan om het volledige spectrum van de media te kunnen blijven beheersen. Dat is bovendien efficiënter en draagt bij aan een kleinere publieke sector. De NMA dient separaat te blijven om te voorkomen dat partijen te dominant worden.
Internet: vrij en toegankelijk Internet is een infrastructuur voor communicatie en interactie, waar (de meeste) informatie open en vrij toegankelijk is. • Privacy bescherming. D66 wil dat de privacy op internet wordt beschermd. Het vastleggen van surfgedrag, invullen van formulieren etcetera, dient beperkt te worden. • Tegen downloadverbod. D66 is tegen een downloadverbod. D66 wil de vrijheid op internet garanderen. D66 is dan ook tegen het ‘three-strikes-out’- principe waarbij consumenten na drie vermeende inbreuken op het auteursrecht van het internet worden afgesloten. • Auteursrecht. D66 heeft tegelijkertijd wel oog voor het auteursrecht van makers. Een kleine aanvulling op het abonnementsgeld voor internet zou een inkomstenbron kunnen creëren waaruit auteursrechthebbenden kunnen worden vergoed.
Auteursrecht en digitale wereld In het auteursrecht moeten de belangen van de makers van audio, video, tekst en beeld die recht hebben op een adequate vergoeding voor hun prestatie, in evenwicht worden gebracht met de belangen van gebruikers. De keten tussen makers en gebruikers moet worden vereenvoudigd. • Samenwerken auteursrechtorganisaties. D66 wil dat auteursrechtorganisaties als Buma/Stemra en Sena samenwerken zodat er voor grote (groepen van) gebruikers of één loket ontstaat waar de afdracht op grond van heldere, liefst gezamenlijke criteria kan geschieden. Deze samenwerkende organisaties moeten een onafhankelijke, transparante beroepsmogelijkheid kennen om onrechtvaardige afdrachten te voorkomen. • Harmonisatie regels. Nederland moet internationaal, en in het bijzonder in Europa, sterk aandringen op een zo groot mogelijke harmonisatie van auteursrechtelijke regels. • E-boeken. De komst van goedkopere e-boeken heeft veel impact op het aanbod voor lezers, de positie van schrijvers en de omzet van boekhandels en uitgeverijen. D66 vindt dat de lezer bepaalt welk boek hij langs welke weg en tegen welke prijs afneemt. D66 vindt dat schrijvers en uitgeverijen zelf bepalen hoe zij voorzien in deze behoeften. Voor schrijvers mag het economisch niet uitmaken of hun boeken in druk of in e-versies worden verkocht. D66 wil nadrukkelijk waken tegen sterke marktpartijen die hun positie als ‘portal’ zouden kunnen misbruiken.
Publieke omroep D66 is voor een sterke onafhankelijke publieke omroep met een hoogwaardige programmering. Het is van groot belang dat er in programmering een helder onderscheid bestaat tussen publieke en commerciële omroepen. Nu betaalt de publieke omroep in feite mee aan de salarissen van internationale topvoetballers en ligt de nadruk te veel op vermaak. Wat D66 betreft behoren programma's met culturele of nieuwswaarde, onderzoeksjournalistiek en de orkesten tot de kerntaken van een publieke omroep. De komende jaren valt echter ook binnen het publieke bestel niet aan bezuinigingen te ontkomen. • Hervormen publieke omroep. Publieke middelen moeten efficiënter worden ingezet om de doelstelling van de publieke omroep te bereiken. Hervormingen zijn onvermijdelijk. Taken van de Wereldomroep kunnen bijvoorbeeld worden voortgezet door de NOS. D66 streeft naar een verdere fusering van de bestaande omroepen, waarbij een maximum van tien de gewenste pluriformiteit op de lange termijn waarborgt. Ons omroepbestel is momenteel te versnipperd en nog teveel gestoeld op de verzuilde samenleving. Nu is het voor bestaande omroepen financieel ongunstig om te fuseren. D66 wil daarom de regels voor fusies aanpassen om bestaande omroepen die inhoudelijk veel gemeen hebben te prikkelen samen te gaan. D66 vindt dat de kleine levensbeschouwelijke omroepen een meerwaarde hebben. Een eigenstandige organisatie is echter niet nodig. Deze omroepen moeten organisatorisch aansluiten bij grotere omroepen. • Toegang fondsen. D66 wil dat commerciële omroepen net als de publieke toegang krijgen tot fondsen ter stimulering van Nederlands drama en documentaire series. Deze zijn zeer gewild bij de kijker. Ook onlinepartijen moeten hiervan gebruik kunnen maken. Toekenning van fondsen dient bovendien zo transparant mogelijk te gebeuren en in alle gevallen te kunnen worden betwist. • Digitale televisie. Om alle marktpartijen gelijk te behandelen en ruimte te geven aan innovatieve projecten moet de analoge kabeldistributie op een ruim van te voren duidelijk gecommuniceerd moment worden afgeschakeld. Hierdoor
8
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
komt een derde van de beschikbare ruimte op de kabel vrij voor nieuwe initiatieven en HDTV. • Onafhankelijke nationale programmaraad. D66 wil een onafhankelijke nationale programmaraad. Deze neemt de plaats in van de meer dan 50 regionale programmaraden en moet de pluriformiteit van het aanbod in het wettelijk basispakket garanderen. De kijker moet zelf de volgorde van zijn voorkeurszenders kunnen bepalen en niet de distributeur. • Onafhankelijke lokale omroep. Lokale omroepen zijn nu financieel onafhankelijk van de lokale politiek. D66 wil dat het Commissariaat voor de Media toeziet op de naleving van de daarvoor geldende afspraken.
Pluriforme pers D66 is voor een pluriforme pers, maar ziet die nadrukkelijk breder dan alleen de gedrukte vorm. Radio en televisie en ook websites en weblogs dragen eraan bij. • Openstellen bedrijfsfonds. Het bedrijfsfonds voor de pers moet voor alle soorten media worden opengesteld. • Samenwerking. D66 is voor een nauwere samenwerking tussen kranten mits deze de pluriformiteit niet aantast. D66 is voor een gezamenlijk distributiesysteem waarmee geld en het milieu worden gespaard. D66 wil innovatie stimuleren en kranten en tijdschriften – redactioneel onafhankelijk - stimuleren tot samenwerking bij nieuwe verdienmodellen met onafhankelijke berichtgeving. Websites, e-papers en e-readers zorgen voor een milieuvriendelijke verspreiding van content. • Geen mediacode. Media moeten vrij zijn van censuur en midden in de samenleving kunnen staan. D66 is tegen een mediacode en wil de verantwoordelijkheid voor mediagedrag van minderjarigen bij ouders leggen en niet vatten in verboden.
Kunst en Cultuur D66 wil dat in alle maatschappelijke lagen wordt geïnvesteerd in kunst en cultuur. Het in stand houden van een culturele infrastructuur is een taak van zowel burgers, bedrijven en overheid. Wat van grote waarde is, maar economisch niet rendabel, kan door de overheid worden gesteund met subsidies, leningen en investeringen. • Investeringen in kunst en cultuur stimuleren. D66 wil fiscaal vriendelijke instrumenten continueren of introduceren die het voor meer mensen en bedrijven mogelijk maakt zelf in kunst en cultuur te investeren. D66 wil meer gebruik maken van koppelsubsidies, en cultureel beleggen kan worden uitgebreid. • Investeringsfonds. D66 wil een substantieel deel van subsidies omzetten in een investeringsfonds voor kunst en cultuur waarbij toegankelijkheid en waardering bepalend zijn. Dit investeringsfonds participeert in kunstprojecten op basis van het verwachte rendement in economische maar ook in maatschappelijke en culturele zin. Dit fonds dient met zo transparant mogelijke toekenningcriteria en zo weinig mogelijk bureaucratie te werken.
Cultuur verbindt… Cultuur is veelomvattend: het gaat over erfgoed, gebouwen, tuinen, musea, over immaterieel erfgoed, zoals muziek en theatertradities. Maar ook over nieuwe ontwikkelingen in muziek, games, dans, mode en architectuur. Cultuur is van grote waarde voor onze samenleving en heeft een wezenlijke invloed op het karakter en de kwaliteit ervan. Cultuur verbindt, en geeft uitdrukking aan wat er leeft. D66 wil dat de Nederlandse creatieve industrie in 2020 tot de meest vooraanstaande van Europa behoort. Vrijheid van expressie is voor D66 het belangrijkste uitgangspunt van haar cultuurbeleid. Cultureel ondernemerschap dient te worden ontdaan van blokkerende regels, gebrekkige vaardigheden en een tekort aan ondersteuning. • Modern erfgoedbeleid. D66 is van mening dat er sprake moet zijn van een helder selectiebeleid voor ons cultureel erfgoed. Industrieel en naoorlogs cultureel erfgoed verdient meer aandacht. D66 wil het evolueren en moderniseren van architectuur en landschap niet onnodig remmen. • Filmindustrie. De Nederlandse film en filmindustrie moet worden gestimuleerd. D66 wil dat er productiehuizen voor film komen die (beginnende) filmmakers in staat stellen met minder rompslomp films te maken. Animatiefilmers hebben voor Nederland een grote potentie en kunnen via coproducties met omroepen worden versterkt. Er moet een apart fonds komen voor de maatschappelijke documentaire. Gemeenten moeten filmopnames beter faciliteren. Publieke filmfondsen moeten ook voor commerciële partijen toegankelijk zijn. Filmproducenten moeten tegelijkertijd publiek en privaat geld in een film kunnen investeren. • Verbeteren uitlenen museale collecties. D66 wil dat de overheid zich garant stelt voor de niet-verzekerde uitlening van museale objecten. Door een zogenoemde indemniteitsregeling wordt het makkelijk voor musea om collecties uit te lenen en zelf tentoonstellingen te organiseren. Dit werkt als een stimulans voor de (internationale) uitwisseling van kunst en kennis en zelfs ook voor de marketing van Nederland en Nederlandse kunstenaars. Een uitwisseling van kunstwerken en erfgoed draagt bij aan een (culturele) integratie van EU-lidstaten. • Nationaal Historisch Museum. Een fusie met het Huis voor Democratie en Rechtsstaat versterkt de relevantie van beide musea. • Games als speerpunt. Nederland speelt een opvallende rol bij het ontwikkelen van games. D66 wil het ontwikkelen van kunstzinnige games verder stimuleren. D66 ziet het tegelijkertijd niet als taak van de overheid om beleid te ontwikkelen voor de inhoud van games. • Mode en design stimuleren. D66 wil de financiering van startende mode- en designondernemingen stimuleren met fiscaal aantrekkelijke regelgeving. In het mode- en designonderwijs is in de voorgaande periode wel ruim geïnvesteerd, maar dat was niet het geval bij het doorontwikkelen van talentvolle jonge ontwerpers tot succesvolle entrepreneurs. • Culturele aanwezigheid in buitenland. Het huidige beleid om Nederlandse kunst, cultuur en historie te
9
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
promoten is niet effectief genoeg. Bovendien is het beleid versnipperd over verschillende ministeries. D66 wil het internationaal cultuurbeleid bundelen en in een gericht aantal landen en steden inzetten, zodat de culturele en economische potentie wordt benut.
Aandacht voor jongeren D66 ziet creativiteit als cruciaal in de ontwikkeling van ieder mens. Daarom dient kunst en cultuur in het onderwijs en in de samenleving een significante rol te spelen. Zowel het jong kennismaken met kunstbeoefening als het leren van een kunstzinnig ambacht moet toegankelijk zijn en van hoge kwaliteit. • Culturele vorming op school. D66 wil kinderen al op jonge leeftijd bewust laten omgaan met kunst en cultuur. Op school moeten zij kennismaken met bijvoorbeeld performance, theater, beeldende kunst, dans en muziek. • Uitgaansleven. Voor jongeren tussen de 12 en 16 jaar is er te weinig te doen. Vaak kunnen zij nog nergens uit en dat leidt ertoe dat ze op straat gaan hangen. D66 wil investeren in activiteiten voor juist deze leeftijdsgroep. Met name in kleine gemeenten moet meer aandacht komen voor uitgaan voor de groep kinderen onder de 16. • Nachtleven. D66 wil dat het nachtleven als een kans wordt gezien voor creatieve dynamiek en een gunstig economisch vestigingsklimaat in steden. Vrijere sluitingstijden, aandacht voor cultureel nachtondernemerschap en stimuleren van nachtelijke openstelling van musea kunnen hieraan bijdragen.
…Kunst spiegelt Kunst spiegelt, inspireert. De kunstenaar houdt ons voor wat wij zijn, waar wij vandaan komen en wat vóór ons ligt. Het beleven van kunst biedt vermaak, verstrooiing maar ook verdieping, hernieuwd (veranderd) inzicht. Kunst is een teken van beschaving en komt voort uit een diep verlangen verbanden te leggen en universele waarden te delen. Kunst ontregelt en vervoert. Stemt tot nadenken en zet deelnemers en toeschouwers aan tot die belangrijke, onmisbare menselijke eigenschap: creativiteit. In de toekomst kijkt D66 uit naar Nederland als baken in de internationale kunstwereld. Met kunstopleidingen op het hoogste niveau, goede doorstroming, kansen voor (top-)talent, professionele ondersteuning, een heldere bestuurslaag en gezonde financiering. • Kunstexport versterken. Nederland moet kunstenaars en kunstinstellingen die in het buitenland actief zijn beter begeleiden. Door meer samen te werken met internationale onderwijsprogramma’s, met Holland-marketing en met het bedrijfsleven. Subsidies moeten openstaan voor internationale besteding. • Aanmoedigen particuliere investeringen. D66 wil particuliere investeringen in de kunst aanmoedigen. De overheid moet particuliere fondsenwerving stimuleren door middel van gunstige BTW-tarieven voor schenken, erven en sponsoring en door het beschikbaar stellen van koppelsubsidies en voordelen van cultureel beleggen. • Een register voor gestolen kunst en antiek. Er moet een landelijk toegankelijk (digitaal) register komen voor gestolen kunst en antiek. In aansluiting op de internationale registers moet het voor particulieren, handelaren, houders van collecties en politie en justitie beter mogelijk worden om gestolen objecten terug te vinden en misdrijven op te lossen. • Kunstarchieven. D66 wil dat deze zoveel mogelijk worden gedigitaliseerd en met elkaar verbonden. Niet alleen vanwege de lagere kosten maar vooral omdat het de toegankelijkheid vergroot. • Tegengaan versnippering kunstonderwijs. Het is van groot belang strenge kwaliteitseisen aan opleiding en studenten te stellen. Daarom moet het Toetsingscriterium Hoger Onderwijs worden geëvalueerd op geschiktheid voor kunstopleidingen. De kwaliteit van kunst-vooropleidingen moet worden verbeterd. • Kunstvakonderwijs als HBO-apart. Eén bachelor en één master systeem is zeer bedreigend voor (beeldend) kunstonderwijs, de internationale en academische achtergrond sluit niet aan bij dit systeem. Aanpassing is wenselijk. • Flexibiliteit in CAO’s voor kunstonderwijs. De HBO-CAO maakt het moeilijk voor kunstacademies om goede docenten aan te trekken. Deze CAO’s zijn gericht op bescherming en persoonlijke ontwikkeling van docenten. Dit is geen uitgangspunt bij kunstenaars die ook lesgeven.
10
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
CU: Vooruitzien Christelijk-sociaal perspectief Concept verkiezingsprogramma 2010 – 2014 Klik voor het hele verkiezingsprogramma hier. 1.7.2 Kunst en cultuur Het genieten en de beoefening van kunst en cultuur dragen bij aan de vorming van een gemeenschappelijke identiteit en aan de ontwikkeling van talenten. Bovendien kunnen kunst en cultuur de reflectie op heden en verleden stimuleren door de ogen te openen voor schoonheid of lijden. Daarom verdient het culturele erfgoed bescherming. Maar ook hedendaagse kunst en cultuur moeten midden in de samenleving staan en bereikbaar zijn voor iedereen. Via cultuureducatie en amateurkunst kunnen kinderen en volwassenen hun culturele en creatieve talenten ontdekken en ontplooien. Bovendien bevordert cultuurdeelname in verenigingsverband de sociale cohesie. Ook in het onderwijs en de ouderenzorg blijkt deelname aan muzikale en culturele activiteiten een goede manier te zijn om het leervermogen te stimuleren en ouderen actief en gezond te houden. Tenslotte is een regio met een aantrekkelijk cultureel klimaat voor veel bedrijven een regio met een aantrekkelijk vestigingsklimaat; zo kan de economie gestimuleerd worden. De ChristenUnie wil deelname aan kunst en cultuur in de samenleving stimuleren. Dit begint in de openbare ruimte en via cultuureducatie. Kunst in de openbare ruimte mag verrassen, want zo wordt debat gestimuleerd. Maar de openbare ruimte is geen uitbreiding van de beschikbare expositieruimte voor vernieuwende kunst, die door een elitaire kunstcommissie mag worden ingevuld zonder verantwoording te hoeven afleggen aan de bevolking. Het mag niet zo zijn dat een min of meer gesloten kring van ingewijden de dienst uitmaakt, zeker niet als daarbij overheidsmiddelen worden ingezet. Kunst die aansluiting probeert te zoeken met het publiek of de historie wordt nog te vaak veronachtzaamd. Als kunst oproept tot discriminatie, geweld, godslastering of onzedelijkheid, drijft kunst mensen uit elkaar. Dergelijke kunst wordt niet uit publieke middelen bekostigd. Ook kinderen moeten in de openbare ruimte beschermd worden tegen beelden die schadelijk kunnen zijn voor hun ontwikkeling. Een overheid mag zijn opdrachtgeverschap serieus nemen en moet niet bang zijn om zich inhoudelijk met de opdracht te bemoeien, mits ze de artistieke grenzen respecteert. Maar het mag niet zo zijn dat alleen kunst die de overheid bevalt, wordt uitgevoerd of gemaakt. Kunst is immers iets van en voor de samenleving zelf. Voor de Nederlandse cultuur is de Nederlandse taal van fundamentele betekenis. Tegenover de druk van internationalisering dient de Nederlandse taal zorgvuldig en zelfbewust te worden onderhouden. Hetzelfde geldt voor het Fries en Papiaments als erkende rijkstalen. Streektalen zijn belangrijk voor de eigen identiteit van gemeenschappen. Het cultuurbeleid van overheden en van fondsen moet op een transparante manier worden gevoerd en de criteria voor het verlenen van subsidie behoren helder te zijn en geregeld te worden geëvalueerd. De betrokkenheid van de kunst op de brede samenleving is een belangrijk aandachtspunt. Het ondernemerschap van kunstenaars moet worden bevorderd. De WWIK wordt afgeschaft; veel creatieve mensen – zoals auteurs – kunnen daar toch geen beroep op doen. Het aankopen van kunst kan worden gestimuleerd door uitbreiding van expositieruimten en creatieve leen- en aankoopprojecten voor bedrijven en particulieren. Bezuinig op het aantal landelijke kunstinstellingen dat subsidies verleent, bijvoorbeeld voor het plaatsen van kunst in de openbare ruimte. De gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor hun kunstbeleid en moeten zelf verantwoording afleggen aan hun bevolking. De overheid bevordert het eenvoudig en zorgvuldig gebruik van het Nederlands als bestuurstaal en cultuur- en omgangstaal. Er moet een Nederlands-Vlaamse commissie komen die zorg draagt voor het vertalen van (met name Engelse) woorden en begrippen in het Nederlands. Financieel kader: bezuinigingen Tegenover de investeringen staan zo’n 17,5 miljard euro aan bezuinigingen. Deze slaan onder meer neer in het openbaar bestuur (7 miljard), met name loonmatiging. In de zorg (2 miljard ten opzichte van het basisscenario van het CPB), op medisch specialisten, door een verhoging van het eigen risico volgens inkomensklassen, waarbij chronisch zieken worden ontzien en door de AWBZ meer te richten op degenen die zorg nodig hebben. Bij mobiliteit en water wordt bespaard op wegenaanleg, op de BDU en wordt efficiencywinst geboekt door betere contracten (1 miljard). Daarnaast neemt de ChristenUnie maatregelen als: verhalen schade op daders, verhalen kosten rechtsgang op de veroordeelde, invoeren eigen bijdrage integratie, vermindering aantal MBO-opleidingen, profijtbeginsel volwassenenonderwijs, beperking cultuursubsidies, etcetera.
11
Overzicht concept verkiezingsprogramma’ bij nieuwsbrief NAPK 9 april 2010
TON: Vertrouwen en handhaven Concept verkiezingsprogramma 2010 – 2014 Klik voor het hele verkiezingsprogramma hier. Cultuur In Nederland hebben we drie cultuursectoren: 1. De media. Het publieke omroepbestel wordt teruggebracht naar 1 televisie- en 1 radiozender. 2. Orkesten en podiumkunsten. Gebruik maken van diverse podia en kunstuitingen is een zaak van de burgers en niet van de overheid. Cultuursubsidies scha!en we dan ook af. 3. Musea, monumenten en archieven. Dit is ons nationale erfgoed en wordt door de overheid in stand gehouden, maar wel met particulier initiatief. Er worden slechts aanvullende subsidies gegeven. Als er geen particulier initiatief is voor instandhouding dan gaat de overheid dat ook niet doen.
N.B. Concept verkiezingsprogramma’s SGP en PVV zijn op het moment van schrijven van deze notitie nog niet bekend. Zodra de programma’s verschijnen worden de cultuurstandpunten van deze partijen toegevoegd en aan u toegezonden.
CS/KR/NAPK, 8 april 2010