Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Kort verslag nr. 1, januari - maart 2004 Inhoudstafel :
• 1 mei-campagne 2004 Water. Geen gat(s) in de markt! • 1 mei-campagne 2004 Waterprivatisering in Zuid-Afrika • ERO feliciteert Zuid-Afrika met 10 jaar democratie! • Internationale Vrouwendag 8 maart 2004 : Fruit is gezond! • Schone lingerie bij Van De Velde • • • •
Fiets naar de Olympische Spelen van Athene 2004! Vredesbetoging voor Irak en Palestina zondag 20 maart 2004 'STOP DE MUUR!' Nu ook voor de rechter MJA en FOS zoeken jongeren die willen deelnemen aan Veldtog teen aids
• Educatie in de kijker: Koffie verkeerd? Een kwis over eerlijke koffie • Cazuela, een Chileense stoofpot
1 mei-campagne 2004 Water. Geen gat(s) in de markt! Water. We drinken het, we wassen er ons in, we spoelen het door het toilet,… We kunnen niet zonder. Toch hebben ruim 1,2 miljard mensen in het Zuiden geen toegang tot drinkbaar water. Privatisering zorgt er bovendien voor dat water - een basisbehoefte van iedereen - handelswaar wordt. Dat maakt water duurder, onbetaalbaar voor de armsten. Met alle gevolgen van dien. In ons land is drinkbaar water uit de kraan zo vanzelfsprekend dat we er zelden bij stilstaan: water is een kostbaar goed. Maar de hoeveelheden water die we onbewust verspillen, zijn enorm. Als je één keer het toilet doorspoelt, bijvoorbeeld, stroomt er gemiddeld 7 liter drinkbaar water weg. Zo laat een Belg dagelijks 120 liter water wegstromen, een Amerikaan zelfs 425 liter. En dan te bedenken dat één mens op vijf niet eens beschikt over drinkbaar water. Want voor 1,2 miljard mensen in het Zuiden is de toegang tot zuiver drinkwater een dagelijkse strijd. En hun toekomst ziet er allesbehalve rooskleurig uit, als privé-bedrijven hun zin kunnen doen op de watermarkt. Big business Het dienstenakkoord van de Wereldhandelsorganisatie, het zogenaamde GATS (General Agreement on Trade in Services), wil de handel in diensten liberaliseren. Sectoren als het bank- en financiewezen, de telecomsector en de luchtvaart werden vroeger al op de vrije markt gegooid. Ook andere diensten, zoals onderwijs, volksgezondheid en traditionele voorzieningen als water, staan inmiddels op de liberaliseringsagenda. Het verlanglijstje, zeg maar, van de grote bedrijven. En dat is geen toeval. Want water is kostbaar. Vloeibaar goud, zegt men wel eens, of de olie van morgen. Big business, in ieder geval, want met water valt geld te verdienen. Veel geld. Grote bedrijven zien in water een gat in de markt. Daarom willen ze de watermarkt maar al te graag veroveren. Met name de Europese Unie heeft haar zinnen gezet op de watervoorzieningen in het Zuiden, hoewel Europa zelf de eigen waterdistributie liever gesloten houdt. De vier grootste watermultinationals van de wereld zijn dan ook gevestigd in Europa: drie in Frankrijk, één in Duitsland. Theorie en praktijk Van internationale organisaties zoals de Wereldbank en het Internationaal Muntfonds (IMF) krijgen die waterbaronnen vrij spel. Zij manen derdewereldlanden aan om door privatisering de watervoorziening te verbeteren. In principe is geen enkel land verplicht om zijn waterdistributie open te stellen voor privébedrijven. Maar veel landen in het Zuiden gaan gebukt onder een torenhoge schuldenberg. Van vrije keuze is dan weinig sprake. Onder andere de Wereldbank stelt privatisering van de watersector als voorwaarde voor nieuwe internationale leningen. De argumenten pro privatisering zijn klassiek: een betere dienstverlening en de nood aan nieuw kapitaal. Ja, maar. Als privé-dienstverleners ongestoord hun gang kunnen gaan, leveren ze alleen aan klanten die kunnen betalen. Voor veel landen in het Zuiden is de huidige ontwikkeling ronduit rampzalig. Voorbeelden zijn er genoeg. In verschillende landen hebben privatiseringen geleid tot astronomisch hoge prijsstijgingen, die vaak
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
een groot deel van het maandelijks inkomen opslokken. Duizenden mensen moeten zich daardoor behelpen met vervuild water uit putten en rivieren, ondanks het besmettingsgevaar. In Zuid-Afrika bijvoorbeeld, daar is het water nu al in privé-handen. En vooral de armsten zijn de dupe. De waterrekeningen lopen zo hoog op dat zij hun factuur onmogelijk kunnen betalen. Dat heeft geleid tot massale afsluitingen van het water, én tot een cholera-epidemie. Geen gat(s) in de markt! Meer en meer waterdiensten komen in handen van machtige multinationals die winst maken vooropstellen. Een slechte zaak voor veel mensen in het Zuiden. In landen waar grote delen van de bevolking moeten rondkomen met minder dan twee euro per dag, wordt de oplopende waterfactuur gewoon onbetaalbaar. Het kan toch niet dat de winsten van pakweg een handvol waterbaronnen primeren op de basisbehoeften van miljoenen mensen in het Zuiden? Zuiver drinkwater is een basisbehoefte en een mensenrecht. Geen gat in de markt! Op 1 mei lanceert FOS zijn nieuwe solidariteitscampagne. Die staat dit jaar in het teken van de toegang tot water. Samen met onze partners in het Zuiden en de socialistische beweging in Vlaanderen trekken we aan de alarmbel. We willen dat de overheid op z’n minst een rol blijft spelen, zodat de belangen van de lokale bevolking op de eerste plaats komen. Daarom pleiten we onder meer voor een minimumhoeveelheid gratis water, zoals dat ook in ons land het geval is. En daar proberen we samen met onze partners werk van te maken, bijvoorbeeld in Zuid-Afrika. Doe mee! Op 1 mei - hét feest van de internationale solidariteit - zijn we aanwezig met ludieke acties en infostands. Zin om mee campagne te voeren? Dat kan. Contacteer ons vandaag nog. Bel ons op het nummer 02/552.03.00 of stuur een e-mail naar
[email protected]. Alle hulp is welkom. 000-0000074-74 Onze partners verdienen uw steun!
Meer mensen, minder water De watervoorraad op aarde is niet onuitputtelijk, maar het waterverbruik blijft stijgen. Door overbevolking, vervuiling en toenemend verbruik voor landbouw en industrie hebben miljoenen mensen een tekort aan drinkbaar water. Minder dan een halve procent van het water op onze blauwe planeet is geschikt voor consumptie. Bovendien komen er steeds meer mensen bij. Vandaag zijn we met zo’n 6 miljard. In 2025 zullen we met 8,5 miljard mensen zijn, in 2050 met 10 tot 12 miljard. Maar de hoeveelheid water blijft dezelfde. Meer mensen dus, voor minder water. Wat de ongelijkheid tussen mensen nog zal doen toenemen. In het Zuiden ondervinden miljoenen mensen nu al de gevolgen van waterschaarste en van ziekten veroorzaakt door vuil water. Tachtig procent van alle ziekten in het Zuiden houdt verband met het drinken van besmet water. Zo sterven dagelijks 25.000 mensen aan de consumptie van vervuild water. Diarree, vaak het gevolg van het drinken van besmet water, veroorzaakt elk jaar de dood van vier miljoen kinderen onder de vijf jaar. Millenniumverklaring Vandaag hebben 1,2 miljard mensen geen toegang tot drinkbaar water. Tegen 2015 moet dat aantal worden gehalveerd. Dat staat te lezen in de Millenniumverklaring van de VN. Om de Millennium Ontwikkelingsdoelstellingen te halen, moeten dagelijks meer dan 220.000 mensen bijkomend toegang krijgen tot drinkwater. Enkele cijfers… •
1 mens op 5 beschikt niet over drinkbaar water: 1,2 miljard mensen.
• 40 procent van de wereldbevolking in 80 landen lijdt onder waterschaarste, het merendeel in het Zuiden. •
80 procent van alle ziekten in het Zuiden wordt overgebracht door vervuild water.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
• Jaarlijks sterven 5 miljoen mensen aan ziekten die het gevolg zijn van besmet water. Dat is 10 keer mee dan het aantal oorlogsslachtoffers.
• Elke 8 seconden sterft er een kind omdat het besmet water dronk. Zoveel water verbruiken we in België… •
3 tot 5 liter
voor eten en drinken
• 8 liter
voor de afwas
•
voor de was
16 liter
• 39 liter
voor lichaamshygiëne
•
voor het toilet
43 liter
• 5 liter •
voor de schoonmaak
5 liter = 120 liter drinkbaar water per dag.
voor
de
tuin
Een mens kan langer zonder eten dan zonder water. Vier dagen zonder water volstaan al om ons in levensgevaar te brengen, en zelfs minder als we ook nog moeten bewegen. FOS is niet per definitie tegen privatisering. De privé-sector kan een (beperkte) rol spelen, maar de watervoorziening moet uiteindelijk onder controle van de overheid blijven. Het overheidsbeleid moet bovendien een aantal garanties bieden. Zo moet het drinkwater voor iedereen toegankelijk en betaalbaar zijn, het water moet voldoen aan strenge kwaliteitseisen, milieunormen moeten worden gerespecteerd, gebruikers hebben inspraak in het waterbeleid,… En in geval van nood kan de overheid ingrijpen. Meer lezen? •
NGO-schaduwrapport: Zo klaar als pompwater.
• Politiek dossier: GATS en water. www.11.be/campagnes/2003 • The Water Barons. www.icij.org/water • Water for people,water for life. www.undp.org/water Kort verslag : inhoudstabel
1 mei-campagne 2004 Waterprivatisering in Zuid-Afrika In Zuid-Afrika heeft veertien procent van de bevolking geen toegang tot drinkbaar water. Niet zozeer omdat er te weinig water is, wel omdat het te duur is. Onbetaalbaar voor veel Zuid-Afrikanen. Een gevolg van de privatisering van de watervoorziening. Al speelt ook de erfenis van het verleden uiteraard een rol, want veel mensen hadden sowieso geen aansluiting. Onder druk van de Wereldbank heeft Zuid-Afrika zijn drinkwatervoorziening overgelaten aan privé-uitbaters. Dat was onder meer het geval in de stad Nelspruit, zo’n 300 kilometer ten oosten van Johannesburg. Het water van Nespruit In 1999 kwam de drinkwatervoorziening van Nelspruit in privé-handen. Een forse prijsstijging liet niet op zich wachten. Vóór de overname betaalden de inwoners 70 rand (10 euro) per maand voor water. Na de
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
overname was dat 400 tot 500 rand (62 tot 77 euro). Hallucinante bedragen zijn dat. Zeker als je weet dat ruim de helft van de gezinnen moet rondkomen met 1.000 rand (ongeveer 120 euro) per maand, of zelfs nog minder. In Nelspruit werd - zoals elders in Zuid-Afrika - een systeem van voorafbetaling met watermeters ingevoerd, om zeker te zijn dat de rekeningen effectief werden betaald. Die watermeters werken met een kaart die je vooraf moet betalen, zoals een telefoonkaart. Is de kaart op, dan krijg je geen water meer. Op sommige plaatsen werken de meters niet zo goed. De toevoer is ook niet constant. Soms komt er alleen maar lucht uit, maar de meter telt verder. Mensen betalen dan veel geld voor lucht. Slachtoffers Niet alleen in Nelspruit, ook in de rest van Zuid-Afrika heeft de privatisering van het water schade aangericht. Gezinnen moeten vaak 30 procent van hun inkomen uitgeven aan water. En wie niet betaalt, krijgt geen water. Bij bijna 10 miljoen mensen werd het water afgesloten. Meer dan 2 miljoen mensen werden uit hun huis gezet. Duizenden mensen waren wel verplicht om over te schakelen op vervuild rivierwater, ondanks het besmettingsgevaar. Het resultaat was navenant. In augustus 2000 brak cholera uit in Zuid-Afrika, er vielen 300 doden. Meteen de zwaarste epidemie in de geschiedenis van het land, een rechtstreeks gevolg van de invoering van watermeters en de forse prijsstijging van het water. Luid protest In heel Zuid-Afrika klinkt het protest tegen het beleid van privatisering van publieke nutsbedrijven steeds luider. COSATU, de grootste vakbond van het land, riep haar twee miljoen leden op om te staken. In Johannesburg gingen duizenden mensen de straat op. Watermeters werden vernield, water werd illegaal weer aangesloten,… De overheid reageert met toenemend geweld. En toch. Ook al blijft de overheidspolitiek pro-privatisering, na de cholera epidemie heeft de Zuid-Afrikaanse regering haar beleid wel een beetje bijgestuurd. Voortaan hebben alle gezinnen recht op een minimum hoeveelheid gratis water. Maar de uitvoering van die belofte loopt niet van een leien dakje. En als het water wordt afgesloten, komt er ook geen gratis water uit de kraan. Wat doet FOS? FOS blijft niet bij de pakken zitten. In het Zuiden steunen we sociale organisaties die opkomen voor de rechten van gewone mensen, zoals onze Zuid-Afrikaanse partner ILRIG (International Labour Resource and Information Group). ILRIG onderzoekt de gevolgen van privatiseringen in de dienstensector voor de arme Zuid-Afrikaan en geeft vorming aan vakbonden en andere basisorganisaties. Rond de waterproblematiek werkt ILRIG nauw samen met SAMWU, de vakbond van gemeentearbeiders en met een aantal buurtgroepen. ILRIG maakt deel uit van het ‘Anti-Privatisation Forum’ dat zich verzet tegen het afsluiten van water bij arme gezinnen. De organisatie helpt ook gemeentelijke waterbedrijven om hun werking te verbeteren.
1 Zuid-Afrikaan op 5 kan de rekening voor basisdiensten als water en elektriciteit onmogelijk betalen. Nog eens 18 procent moet daarvoor besparen op andere essentiële aankopen zoals voeding en kleding. Veel Zuid-Afrikanen voeren een dagelijkse strijd voor zuiver drinkwater. Het recht op water staat nochtans uitdrukkelijk in de Zuid-Afrikaanse grondwet.
In Zuid-Afrika besteden gezinnen soms 30 procent van hun inkomen aan water. In België is dat gemiddeld 0,5 procent. Door die hoge waterprijs houden veel Zuid-Afrikanen nog amper geld over voor voedsel, kleding en gezondheidszorg. Water en vrouwen In Afrika maakt de zoektocht naar drinkbaar water deel uit van de dagtaak. Vooral in landelijke gebieden moeten meisjes en vrouwen vaak lange afstanden lopen om water te halen: 4 tot 5 uur stappen is geen uitzondering. In Zuid-Afrika leggen vrouwen elke dag gezamenlijk het equivalent in afstand af van 16 keer naar de maan en terug. In stedelijke gebieden moeten ze soms urenlang aanschuiven aan waterleidingen. Tijd die ze dan niet meer kunnen besteden aan bijvoorbeeld onderwijs of een eigen job.
Kort verslag : inhoudstabel
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ERO feliciteert Zuid-Afrika met 10 jaar democratie! Wat is ERO ook alweer? ERO (European Research Office) werd in 1989 binnen FOS opgericht om informatie te verstrekken over het beleid van de Europese unie (EU). De EU wordt immers steeds belangrijker voor de ontwikkelingslanden, want beleid inzake handel, landbouw en visserij wordt nu uitsluitend bepaald door de EU. Beleidsontwikkeling en -uitvoering hebben ernstige gevolgen voor ontwikkelingslanden. ERO is een van de weinige Belgische organisaties die expertise in huis heeft over het Europese beleid. Wij volgen dat beleid op de voet en zijn dus goed voorbereid wanneer sommige beleidszaken ‘hot issues’ worden. Zo kunnen we ook inschatten wat de gevolgen zullen zijn voor onze partners in Zuidelijk Afrika, ons belangrijkste werkterrein. Wat doet ERO zoal? Om te kunnen anticiperen op Europese beleidsbeslissingen met belangrijke gevolgen voor de regio van zuidelijk Afrika houden we voortdurend contact met onze partners aldaar. Dat zijn vooral ngo’s, vakbonden, boerenorganisaties, parlementairen, het bedrijfsleven, regeringsvertegenwoordigers, de media, academici en onderzoekers. Een belangrijk thema is bijvoorbeeld de aard en doeltreffendheid van de bescherming van de landbouwprovisies. Die proberen we te laten opnemen in de onderhandelingen over een nieuw handelsakkoord tussen de EU en de ACP-landen. Ook de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU blijft voor de landen in het Zuiden niet zonder gevolgen. Lokale producten worden door de Europese importproducten uit de markt geprijsd. Dat proberen we mee te verhelpen. En we hebben steeds meer aandacht voor een collectieve aanpak via netwerken, partnerships e.d. om de impact van onze partners op het beleid te vergroten. Hoe verspreiden we onze kennis? We verspreiden de verworven inzichten via artikels, nota’s, briefing papers en documentatiepakketten. We organiseren vormingen voor alle betrokkenen over de thema’s en domeinen waarmee we bezig zijn. Door actiemodellen, strategische opties, vorming en begeleiding uit te werken helpen we de organisatieversterking van onze partners. In de loop van 2004 plannen we een nieuwe ERO-webstek waarop het publiek informatie kan vinden. Een heleboel documenten zal je dan kunnen downloaden. Tien jaar vrijheid: Zuid-Afrika viert feest! Na tien jaar vrijheid heeft het Zuid-Afrikaanse volk reden om te feesten! De tiende verjaardag van de eerste vrije en democratische verkiezingen, op 27 april 2004 (Freedom Day), biedt de unieke kans om terug te kijken op de verwezenlijkingen van het Nieuwe Zuid-Afrika in de afgelopen periode. Maar ook om vooruit te kijken naar de vele immense uitdagingen die nog overwonnen moeten worden. Een feestelijk moment Nu april 2004 nadert plant de bevolking van Zuid-Afrika, zowel thuis als in de diplomatieke missies in het buitenland, samen met alle vrienden van Zuid-Afrika, de tiende verjaardag van het einde van de apartheid. Deze vieringen zijn een unieke gelegenheid om:
• de bevolking van België, Luxemburg en de rest van de EU te danken voor hun steun in de strijd tegen apartheid alsook voor hun inzet en engagement om Zuid-Afrika de afgelopen tien jaar bij te staan om zijn uitdagingen te overwinnen.
• de verwezenlijkingen van het nieuwe Zuid-Afrika tijdens het afgelopen eerste decennium van vrijheid te vieren en om die vieringen toegankelijk te maken voor een zo groot mogelijk publiek.
• samen met zoveel mogelijk partners allerhande activiteiten te organiseren, die zullen helpen om de internationale focus opnieuw op Zuid-Afrika te richten.
• nieuwe kansen te vinden om het nieuwe Zuid-Afrika te ondersteunen in de vele toekomstige
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
uitdagingen. Dat moet gevierd worden De geplande vieringen zullen een heel jaar overspannen, met een speciale focus op de nationale ZuidAfrikaanse feestdag, Freedom Day, op 27 april. In het lijstje feestelijkheden zitten al het Afrika Filmfestival in Leuven, de promotie van ambachtelijke kunsten, een tournee van 'Mzilikazi Khumalo’s epic African Oratorio with Belgian Artists’, een seminarie, en (als het lukt) een vriendschappelijke voetbalmatch tussen de Belgische en Zuid-Afrikaanse nationale teams! Surf voor de meest recente informatie naar de webstek van de Zuid-Afrikaanse ambassade: www.southafrica.be Kort verslag : inhoudstabel
Internationale Vrouwendag 8 maart 2004 : Fruit is gezond! Maar waar komt dat lekker stukje fruit vandaan, en is het wel zo gezond? Naar aanleiding van de Internationale Vrouwendag op 8 maart staken Viva, FOS, Zij-kant en de ABVV-vrouwen hun koppen nog eens bij elkaar. We gingen kijken hoe het zit met de gevolgen van pesticidenmisbruik voor de arbeidsters in de Chileense Fruitteelt. En kunnen we er als consument iets aan doen? Pesticidenmisbruik is in Chili schering en inslag, net als in vele andere landen in het Zuiden. De gevolgen zijn drastisch: misvormde kinderen, spontane arbortussen, onvruchtbaarheid enz. Bovendien worden vrouwen extra geconfronteerd met de gevolgen van pesticidenmisbruik. Naast de fysieke en psychische gevolgen van spontane abortussen is meestal ook de moedermelk vergiftigd. In sommige landen zoals bijvoorbeeld in Maleisië werkt 80 tot 90% van de vrouwen in de landbouw waardoor meer vrouwen met pesticidenmisbruik in contact komen. Door de werkverdeling tussen mannen en vrouwen worden vrouwen in bepaalde gebieden ook veel meer blootgesteld aan pesticiden. Waar de man vaak instaat voor het ploegen van het land, zien we vrouwen zaaien, wieden en pesticiden toedienen, pesticidentanks en met pesticiden doordrongen werkkledij reinigen. Omwille van culturele aspecten zoals de onderdrukking van de vrouw verzwijgen vrouwen vaak hun pijn of ziekten. Ze genieten weinig of soms helemaal geen behandeling, als er al verzorgingsmogelijkheden zijn. Genoeg stof voor actie dus! De workshop ‘bio-hapjes uit het Zuiden’ stond weer op het programma, dit maal in Waregem. Ook werd er actie gevoerd bij grootwarenhuizen om de consumenten te sensibiliseren voor de problematiek van pesticidenmisbruik. Klanten mochten buiten hun pas aangekochte bananen ruilen voor ‘eerlijke’ exemplaren. Wie al bananen met Max Havelaar-keurmerk had gekocht kreeg felicitaties en werd beloond met een extra eerlijke banaan. … Doe mee aan onze pesticidenwedstrijdvraag! Eén van de veelvoorkomende gevolgen van pesticidenmisbruik bij vrouwen is: A B C geheugenverlies
gezwollen spontane
voeten abortussen
Uit de ingezonden antwoorden trekt een onschuldige hand 1 winnaar of winnares, die krijgt van ons een biologische eetmand met producten uit de Wereldwinkel! Inzendingen opsturen naar: Zij-kant, Grasmarkt 105/43, 1000 Brussel of
[email protected] Graag uw antwoord vóór 27 maart 2004. Kort verslag : inhoudstabel
Schone lingerie bij Van De Velde Geïnspireerd door de Schone Kleren Campagne vroegen de vakbonden aan de directie van lingeriefabriek Van De Velde om de arbeidsomstandigheden in de vestigingen in China, Hongarije en Tunesië te controleren. Wat eerst een gezamenlijk project van werkgever en vakbonden leek te worden, werd uiteindelijk een dubbelproject: Van De Velde opteert voor het internationaal certificaat SA8000 voor de
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
verschillende vestigingen en de vakbonden zijn gestart met de uitbouw van een netwerk met lokale vakbonden (in Hongarije en Tunesië) en een NGO (in China) die vanop de werkvloer de arbeidsomstandigheden en externe audits kritisch volgen. De eerste audit, van de vestigingen in Schellebelle en Wichelen, is ondertussen gebeurd en hiervoor wordt Van De Velde gecertificeerd. Qua veiligheid en sociaal overleg scoorde Van De Velde goed. Voor een aantal kritische punten moeten evenwel binnen de 3 maand maatregelen getroffen worden, zoals het premiesysteem, de stijl van leiding geven van enkelen, en de sociale normen die van toeleveranciers worden verwacht. In 2004 volgen de audits in het buitenland. Van 30 november tot 2 december 2003 waren vertegenwoordigers van de geïnteresseerde organisaties uit Tunesië, Hongarije en China uitgenodigd door de vakbonden. Ze konden praten met Belgische militanten, werknemers en de directie van Van De Velde. In China lijken vooral het gebrek aan een onafhankelijke vakbond en een jaarlijkse verplichte zwangerschapstest die certificatie in de weg te staan. In Tunesië moet het probleem van de systematische overuren aangepakt worden en het feit dat werknemers als straf naar huis gestuurd worden voor één of meerdere dagen als ze fouten maken, iets wat blijkbaar gebruikelijk is maar toch vragen oproept. Al bij al werd deze uitwisseling zeer gunstig geëvalueerd. Vooral de goede samenwerking tussen de vakbonden werd toegejuicht. Er werden concrete plannen gemaakt om de communicatie over de verdere ontwikkelingen te systematiseren. En de hoop is groot dat in alle vestigingen binnen afzienbare tijd aan de minimum arbeidsnormen voldaan kan worden. Social Accountability 8000 (SA8000) In 1997 ontwikkelde CEP (Council on Economic Priorities) de SA8000 die omschreven wordt als “een eenvoudige, globale standaard voor de controle en certificatie van de verantwoordelijkheid van het bedrijfsleven”. Qua arbeidsnormen baseert SA8000 zich op conventies van de Internationale Arbeidsorganisatie en de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. In 1997 werd CEPAA (Council on Economic Priorities Accreditation Agency) opgericht dat in de loop van 2000 tot SAI (Social Accountability International) omgedoopt werd. Ondertussen erkende SAI een 8-tal commerciële auditbureaus, waaronder SGS. De certificatieprocedure verloopt als volgt: Een bedrijf dient een aanvraag in bij een door SA 8000 erkend auditbureau en krijgt een voorlopig statuut van maximum 2 jaar. Na een interne pre-audit wordt een contract gemaakt met het auditbureau met afspraken over timing en prijs. Het auditbureau voert de inspectie uit en certificeert al dan niet het bedrijf. De certificatie geldt voor 3 jaar en om de 6 maanden gebeuren opvolgingsaudits. Controlerapporten zijn eigendom van het bedrijf. SAI publiceert een lijst op de website met gecertificeerde bedrijven. Tot nu toe werden ruim 200 fabrieken, waarvan een aanzienlijk aantal in ZuidChina, gecertificeerd. Elke persoon kan klacht indienen, eventueel anoniem, objectief bewijsmateriaal is wel vereist. Klacht indienen kan bij het auditbureau of bij SAI. Kort verslag : inhoudstabel
Fiets naar de Olympische Spelen van Athene 2004! Een nieuwe stunt van de Schone Kleren Campagne Athene zal in het middelpunt van de belangstelling staan in augustus 2004. De Olympische Spelen die terugkeren naar hun land van oorsprong, dat wordt een historisch moment. Ook de Schone Kleren Campagne wil er bij zijn. De atleten verdienen zeker en vast hun medailles. Maar de Schone Kleren Campagne wil ook dat de makers van al die sportschoenen en sportkleding, die vaak in slechte arbeidsomstandigheden moeten werken, in de bloemen worden gezet. En dat doen we met een niet te onderschatten sportprestatie, namelijk fietsen van België naar Athene. We zoeken hiervoor goed getrainde wielertoeristen (m/v), met het hart op de juiste plaats. Dit is een onderdeel van de internationale Olympische Campagne van de Schone Kleren Campagne, Oxfam International en Global Unions. De fietstocht wordt georganiseerd door Govaka, die jarenlange ervaring heeft in fietsvakanties. Meer info: Volg vanaf 30 juli de fietsers via www.schonekleren.be. Programma: 30 juli – 12 augustus 2004
• Dag 1: Leuven (B) – Arlon (B): 205 km
http://www.kwb.be
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
• Dag 2: Arlon (B) - Contrexéville (Fr): 210 km • Dag 3: Contrexéville (Fr) – Altkirch (Fr): 175 km • Dag 4: Altkirch (Fr) – Brunnen (Ch): 170 km • Dag 5: Brunnen (Ch) – Bellinzona (Ch): 140 km • Dag 6: Bellinzona (Ch) – Allessandria (I): 200 km • Dag 7: Allessandria (I) – Rapallo (I): 118 km • Dag 8: Rapallo (I) – Pisa (I): 163 km • Dag 9: Pisa (I) – Siena (I): 127 km • Dag 10: Siena (I) – Assisi (I): 136 km • Dag 11: Assisi (I) – Ancona (I): 120 km + overzet Griekenland • Dag 12: Patra (Gr) – Arhéa Olympia (Gr): 114 km • Dag 13: A. Olympia (Gr) – Korinthos (Gr): 175 km • Dag 14: Athene en vertrek naar huis Geen betere rit om België te verlaten dan via vier bekende biersteden: Leuven, Hoegaarden, Ciney en Rochefort. Niet alleen de bieren worden straffer naarmate de kilometers vorderen maar ook het parcours wordt grimmiger. De Moezel zorgt voor afwisseling! Dan volgen we de wegwijzers dwars door de Vogezen en langs het Vierwoudstedenmeer. Na een zware klimrit over de Gotthard (2108 m) volgt het Lago Maggiore en rijden we tussen de palmen en cypressen. In de rustige Povlakte kan het dromen van de Italiaanse Riviera beginnen. Vanaf het bergachtige gedeelte van de Liguria duiken we Toscane in. Natuur en cultuur gaan hier hand in hand. En wie weet, fietsen Andrea Tafi en Paolo Bettini die hier wonen, een eindje met ons mee. We doen een rondje rond de scheve – of is het nu rechte? – toren van Pisa. Vervolgens wordt het klimmen en dalen door Umbrië tot in Assisi. Dan wordt het tijd om op de Adriatische kust af te stevenen. We schepen in voor een nachtje. Het plechtige moment dat we de legendarische Olympos bereiken, nadert. Zonder twijfel, dit wordt een unieke ervaring. Praktische informatie: Periode 30 juli – 12 augustus 2004 Aantal dagen 14 dagen ( waarvan 1 overnachting op de boot) Aantal deelnemers Minimum 20 – maximum 25 fietsers Moeilijkheidsgraad Fietstocht voor goed getrainde wielertoerist (m/v)
Prijs
€1600
In de prijs inbegrepen: verblijf in hotels in tweepersoonskamers met toilet en bad of douche op basis van halfpension, bevoorrading onderweg, bootovertocht, terugreis per vliegtuig, begeleiding, annulerings- en solvabiliteitsverzekering, fietsbrochure, T-shirt.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Voorbereiding Informatiebijeenkomst en 3 oefentochten in het voorjaar 2004 Info Jef Vanhoof, tel 0479/27 57 02, email:
[email protected] Organisatie en inschrijvingen Govaka, Anne Martens, tel 02/210 88 49, email:
[email protected] Kort verslag : inhoudstabel
Vredesbetoging voor Irak en Palestina zondag 20 maart 2004 Irak en de vredesbeweging: 1 jaar later Van 15 februari 2003 naar 20 maart 2004 : de wereld tegen oorlog en bezetting. Zondag 15 februari is het één jaar geleden dat wereldwijd miljoenen mensen de straat optrokken om te protesteren tegen het voornemen van de Britse en Amerikaanse regering een oorlog te starten tegen Irak. Het werd de grootste internationale protestdag uit de wereldgeschiedenis. De oorlog is er desondanks gekomen. Er werd ons verteld dat de massavernietigingswapens moesten worden ontmanteld en het terrorisme bestreden. Irak moest na de oorlog ook het toonbeeld worden van democratie voor het hele Midden-Oosten. Op dit ogenblik lijkt de oorlogscoalitie schoorvoetend toe te geven dat het verhaal van de massavernietigingswapens, het belangrijkste argument voor de oorlog, op niets berust. De wapeninspecteurs hebben er in elk geval geen gevonden. Trieste balans Er verschijnen inmiddels aanwijzingen dat de oorlog al lang voor 11 september 2001 was gepland. Het terrorisme dat men beweert te bestrijden, neemt niet af. Maar vooral levert de oorlog tegen Irak het bewijs dat je een democratie niet met geweld kan opleggen. De balans is triest: de Irakese bevolking leeft nog steeds onder oorlog en bezetting. Van de beloofde verkiezingen en democratie komt vooralsnog weinig in huis. En er is ook de economische bezetting, waarbij Irakese overheidsbedrijven worden geprivatiseerd en het werk van vakbonden wordt bemoeilijkt. In het Midden-Oosten is vrede ver weg. Syrië prijkt nu ook op de lijst van de landen van de ‘as van het kwaad’. Israël daarentegen, de bondgenoot van de VS, voert ongestraft een brutale bezettingspolitiek. Onder het mom van veiligheid wordt een enorme Apartheidsmuur gebouwd die in de Westelijke Jordaanoever grote stukken Palestijns gebied annexeert. De muur zal geen veiligheid brengen. Alleen het stopzetten van de bezetting en de erkenning van elementaire mensenrechten kunnen een einde maken aan het geweld. Miljoenen op straat Vorig jaar kwamen maandenlang miljoenen mensen op straat die zich tegen de oorlogspolitiek in het Midden-Oosten verzetten. Vandaag krijgt de vredesbeweging weliswaar gelijk, maar is nog niets gewonnen. Daarom ook dat vanuit het Europees Sociaal Forum een gevolg is gegeven aan de oproep van de Amerikaanse vredesbeweging om van 20 maart 2004 opnieuw een internationale dag tegen oorlog en bezetting te maken. Honderden Amerikaanse organisaties roepen in tientallen steden op tot grote manifestaties (zie http://www.unitedforpeace.org/ en http://www.internationalanswer.org/). Ook de Belgische vredesbeweging wil opnieuw het signaal geven dat het niet akkoord gaat met de oorlogslogica van bepaalde wereldleiders. Op dit ogenblik hebben 95 organisaties zich verenigd in het “initiatief 20 maart’. Met dit initiatief willen de aangesloten organisaties de Amerikaanse protestbeweging een extra steun in de rug geven. Het ‘initiatief 20 maart’ roept op tot een nationale betoging in Brussel (start 14u Station BrusselNoord) met de volgende ordewoorden: Vrede in het Midden-Oosten Neen aan de oorlogspolitiek Recht op zelfbeschikking en soevereiniteit Stop de bezetting, trek de troepen terug
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Geen enkele Belgische steun aan de bezetting Met de betoging wil het initiatief ook de Belgische regering ter verantwoording roepen omdat de haven van Antwerpen nog altijd een belangrijke schakel is in de bevoorrading van de bezettingstroepen in Irak. De belofte om de akkoorden daarover te herzien is nog altijd niet ingelost. Zo blijft België medeplichtig aan oorlog en bezetting. Initiatief 20 maart zie ook www.geenoorlog.be Kort verslag : inhoudstabel
'STOP DE MUUR!' Nu ook voor de rechter Op 8 december 2003 besloot de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties advies te vragen aan het Internationaal Gerechtshof in Den Haag over de juridische gevolgen van de bouw van een muur door Israël, de bezettende macht, in de bezette Palestijnse gebieden. Het gaat om een uitgebreid stelsel van muren en hekken dat een geplande lengte heeft van ongeveer 700 km. De muur berooft de getroffen Palestijnen van land, bestaansmiddelen, woningen, bewegingsvrijheid, en ook de toegang tot bijvoorbeeld werk, onderwijs en gezondheidszorg. De adviesaanvraag aan het Gerechtshof is het gevolg van Israëls weigering de eerdere VN-resolutie van 21 oktober 2003 uit te voeren die stopzetting van de bouw eiste en verwijdering van reeds bestaande delen van de muur. Tot 31 januari konden de diverse partijen schriftelijke stukken in deze zaak indienen. Maandag 23 februari begonnen in Den Haag de hoorzittingen voor het Internationaal Hof van Justitie omtrent de Muur van Schande die Israël bouwt op Palestijns grondgebied. Met twee volle bussen trokken het Actieplatform Palestina en de Association Belgo-Palestinienne naar Den Haag om de Palestijnen te steunen in hun verzet tegen de Muur. Palestijnse sprekers wezen op de bedreiging die de Muur vormt voor de toekomst van de Palestijnse bevolking: families worden gescheiden, dorpen in twee gehakt, ziekenhuizen en scholen worden onbereikbaar, landbouwgrond wordt vernietigd en waterbronnen worden ontoegankelijk. De boodschap was duidelijk: het humanitair recht is voor de Palestijnen de laatste strohalm waaraan ze zich kunnen vastklampen. Wat als de wereld hen weer in de steek laat? Iets meer dan 2.000 manifestanten marcheerden vol goede moed van het Binnenhof naar het Vredespaleis. Eerder op de dag hadden een paar honderd zionisten daar hun ding al gedaan. De Palestijnse optocht was een warme betoging met veel animo. De leuze, “Sloop de muur, stop de bezetting”, weerklonk uit vele kelen. Ook de APP-Muuraffiche viel blijkbaar ook in de smaak want werd in heel de stoet opgemerkt.
Succesrijke actiedag Sloop de muur De actiedag op 29 november 2003 was een regelrecht succes. In heel Vlaanderen hebben ongeveer 700 mensen meegewerkt aan de verschillende regionale acties in Leuven, Brussel, Gent, Brugge, Antwerpen, Hasselt, Geraardsbergen en Sint-Niklaas. Mensen op straat tekenden zonder enige moeite de petitie tegen de Muur. Het is nog te vroeg voor een eerste telling maar vele duizenden handtekeningen werden binnengehaald. Ook de pers heeft ruim verslag gedaan van de verschillende acties, vooral in de regionale pers zijn er verschillende artikeltjes verschenen. Je kan foto’s van de actiedag bekijken op: www.11.be/palestina.be Actieplatform Palestina p.a. FOS Grasmarkt 105/46 1000 Brussel E-mail: info@actieplatformpalestina Tel: 02/552 03 14 Actieplatform Palestina: Koepel van de Vlaamse Noord-Zuidbeweging - 11.11.11, Broederlijk Delen, Centrum voor Ontwikkeling, Documentatie en Informatie Palestijnen CODIP, FOS-Socialistische Solidariteit, Geneeskunde voor de Derde Wereld, Oxfam Wereldwinkels, Oxfam Solidariteit, Pax Christi Vlaanderen, Socialisme zonder Grenzen,
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Christenen voor het Socialisme, Vlaams Palestina Komitee, Vrede, ACW Kort verslag : inhoudstabel
MJA en FOS zoeken jongeren die willen deelnemen aan Veldtog teen aids Feiten in december 2003
• 1 op 9 Zuid-Afrikanen is besmet met HIV. • België telt record aantal HIV-besmettingen in 2003. • In 2003 stierven wereldwijd 3 miljoen mensen aan aids en raakten meer dan 5 miljoen besmet. Deze cijfers zijn nooit hoger geweest. MJA voert reeds jarenlang campagnes tegen aids en seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA). FOS, Fonds voor Ontwikkelingssamenwerking, werkt o.a. rond duurzame gezondheidszorg in het Zuiden. Voeg MJA en FOS samen en je hebt een stevige basis voor een internationale solidaire jongerenbeweging! Wat doen we eraan? Op inleefreis naar Zuid-Afrika In september 2004 trekken Vlaamse jongeren op inleefreis naar Zuid-Afrika. Tijdens de inleefreis krijgen ze een realistisch beeld over de invloed van AIDS op het leven in Zuid-Afrika. Wat is de visie van Zuid-Afrikanen t.o.v. AIDS? Hoe gaan zij ermee om? Wat vinden ze van de Zuid-Afrikaanse politiek t.o.v. AIDS? Op al deze vragen zoeken de jongeren tijdens de inleefreis een antwoord. We bezoeken een school, weeshuis, ziekenhuis, vakbond, landbouwproject, … Ontmoeten Zuid-Afrikaanse actie – en jongerengroepen waarmee ze ideeën uitwisselen en genieten van al het toeristische moois dat Zuid-Afrika te bieden heeft. Tijdens de zomer 2005 komen de Zuid-Afrikaanse jongeren op hun beurt naar België om mee te werken aan het groot zomerkamp. Houdt het bij de inleefreis op? Tuurlijk niet! Vooraleer de jongeren naar Zuid-Afrika vertrekken, nemen ze deel aan twee plezante vormingsweekends en laten ze samen met FOS en MJA via tal van sensibiliserende activiteiten hun creativiteit los op Vlaanderen. Na de inleefreis verwerken de jongeren hun ervaringen in een pakket en gaan ze hiermee de boer op. Praktische info: Inschrijven kan tot 15 maart 2004 Info-gesprek op 20 maart 2004 te Brussel Prijs: € 1500. Maar laat je hierdoor niet afschrikken: via subsidies en fondsenwerving drukken we die prijs. Gezocht: 15 enthousiaste jongeren
• die een 17-daagse ontmoeting met Zuid-Afrika aandurven. • die zich voor en na de inleefreis willen inzetten om jongeren in Vlaanderen bewust te maken van deze problematiek
• die tussen de 18 en 30 jaar oud zijn. Wat doen we voor Zuid-Afrika? We nemen deel aan twee weekends ( 23/24/25 april en 6/7/8 augustus) waarin we mekaar leren kennen, een eerste indruk opdoen van aids en Zuid-Afrika via film, workshops, kwis, leuke babbels, … We zamelen geld in (verkoop Zuid-Afrikaanse wijn, T-shirts) om de kostprijs voor de deelnemers te drukken. Wat doen we na Zuid-Afrika ? We komen nog een drietal keren samen om na te praten en een pakket (tentoonstelling, kwis, … Jullie beslissen) uit te werken opdat wij onze ervaring met andere jongeren zouden kunnen delen. Iedereen geeft dit pakket minimum 2 keer aan een school en/of jeugdgroep. Wie wil kan meehelpen de komst van de Zuid-Afrikaanse jongeren in juli of augustus 2005 voor te bereiden. Zin om Zuid-Afrika te ontdekken of gewoon zin om aan één van de onderdelen van dit project mee te werken? Bel of e-mail Sofie De Bisschop en ontvang onze uitgebreide folder. Inschrijven kan tot 15 maart 2004. Tel: 02/5150253 E-mail:
[email protected]
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Een samenwerking tussen MJA-nationaal en het Fonds voor Ontwikkelingssamenwerking. MJA voert reeds jarenlang campagnes tegen aids en seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA). FOS, Fonds voor Ontwikkelingssamenwerking, werkt o.a. rond duurzame gezondheidszorg in het Zuiden. Voeg MJA en FOS samen en je hebt een stevige basis voor een internationale jongerensolidariteitsbeweging! Kort verslag : inhoudstabel
Educatie in de kijker: Koffie verkeerd? Een kwis over eerlijke koffie De koffievorming “Koffie verkeerd?” werd ontworpen voor de afdelingen VFSG, VFG en SVV-VIVA. Natuurlijk kan de vorming ook door andere organisaties worden gebruikt. Deze koffievorming vertelt het verhaal van de koffiecrisis, de arbeid op de koffieplantages, de gevolgen van de crisis voor de gezondheid van de koffieboeren en hun gezinnen. En ze geeft een aantal alternatieven om de koffiecrisis aan te pakken. Door de praktische handleiding op voorhand even door te nemen, kan je makkelijk zelf de vorming brengen. De methodiek is zo ontworpen dat het geen theoretische uiteenzetting is en de handleiding makkelijk hanteerbaar is. Voor wie? Voor iedereen die een leuke activiteit wil organiseren over eerlijke koffie. Ideaal voor je klas, je vereniging, je club of je familie. Deelnemen kan vanaf 16 jaar. Wat? Inhoud: verhaal van de koffiecrisis, de arbeid op de koffieplantages, de gevolgen van de crisis voor de gezondheid van de koffieboeren en hun gezinnen en een aantal alternatieven om de koffiecrisis aan te pakken. Dia’s en een kwis! In het pakket vind je een diareeks met begeleidend tekstboekje; een koffiekwis met antwoordformulieren; een voorstelling van het onvolprezen FOS-koffiekookboek; een mapje met praktische tips voor de consument: waar koop je eerlijke koffie? Hoe lang? Duur van de activiteit: ± 1u 20 min Waar zorg ik zelf voor? Je hebt stoelen en tafels nodig, een diaprojector + scherm + verlengdraad, en voldoende balpennen. Hoeveel moet je betalen? Zonder begeleiding betaal je voor het pakket 25 euro. Als je begeleiding wil door FOS betaal je 75 euro. Aanvragen: FOS-educatiedienst, tel 02/552 03 00,
[email protected], FOS-Socialistische solidariteit, Grasmarkt 105/46, 1000 Brussel Kort verslag : inhoudstabel
Cazuela, een Chileense stoofpot Waarom zou je altijd Vlaamse hutsepot eten? We geven je hier een ideaal recept om een gezellige avond door te brengen. Maar ook zeer geschikt als solidariteitsmaaltijd. Iedereen van je vereniging kan een handje helpen om het eten klaar te maken. En een lekker Chileens rood wijntje - liefst van de wereldwinkel - laat zich daar graag bij drinken!
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ingrediënten voor cazuela, voor 20 personen (flinke eters):
• 8 stukken osso buco (kalfs- of rundsschenkel) (eventueel één dag op voorhand gemarineerd; in marinade: rode wijn, citroensap, azijn, look, ui, chilipepertjes, komijn, peper)
• 12 middelgrote aardappelen • 12 wortelen • een kwart pompoen • 3 paprika’s (rood, geel of groen) • 6 maïskolven • 2 lookbollen • 3 uien • 2 bussels groene selder • 500g prinsessenbonen • 1 kg rijst • olijfolie • zout, peper, oregano, tijm •
Koude saus:
• 3 chilipepertjes (pikant) • 6 tomaten • 2 uien • 1 bussel koriander Bereiding
• Saus: tomaten, uien, look, chili-pepertjes en verse koriander zeer klein snijden en mengen. Een flinke scheut olijfolie toevoegen zodat je een hechte saus krijgt. Verdelen in kleine potjes en op de tafels verspreiden. De saus wordt koud gegeten.
• Breng water aan de kook in een grote kookpot en dompel het vlees hierin onder. • Snij de uien en de look en voeg bij het vlees. •
Groenten en aardappelen wassen en snijden, dat mogen nogal grove stukken zijn.
• Ajuin snijden en look snipperen. • Het vlees staat nu al een half uur te koken, de groenten en aardappelen mogen erbij. • Laat de maïskolven heel meekoken. • Voeg tijm, oregano, peper en zout toe. • Laat nog een half uur tot een uur zachtjes koken, tot het vlees loskomt van het bot. • Rijst afzonderlijk koken, en helemaal op het einde bij in de kookpot gooien. • Snij de maïskolven in twee of drie stukken, leggen op elk bord een stuk. Zet een Chileens achtergrondmuziekje op, demp het licht en… smakelijk! Kort verslag : inhoudstabel
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.