NIEUWSBRIEF DOODGEWOON 2014/1 - JULI 2014 - PILOOTNUMMER
VOORWOORD
Dag lieve allemaal, Eindelijk is het zo ver, eindelijk zijn we er klaar voor: een eerste nieuwsbrief en een update van hoe het met “doodgewoon” gaat. Mijn laatste schooljaar zit erop, mijn laatste groep kleutertjes heb ik uitgezwaaid, mijn collega’s hebben mij uitgewuifd…Klimop zit erop! Ik kreeg de voorbije maanden heel wat telefoontjes, brieven, mails van mensen in Vlaanderen. Heel wat mensen boden zich aan om mij te helpen, sommigen hebben al heel wat bagage, anderen hebben specifieke talenten, nog anderen hebben gewoon heel veel goesting. Allemaal kwamen ze langs voor een babbel. Anderen wilden hun uitvaart regelen bij ons, ik leerde heel wat bij met het luisteren naar hun ideeën en wensen, die voorbije gesprekken waren echt verrijkend! Sommige mensen gaan helemaal in detail, anderen willen enkel de grove lijnen uitzetten. We begonnen dus met uitvaartcontracten, die zijn gratis en je kunt ze ten allen tijde aanpassen. Nog anderen willen ook begrafenisondernemer worden op een andere manier. Die gesprekken waren ook verrijkend en boeiend. Er leeft duidelijk iets in de uitvaartwereld! Nog andere mensen stuurden mij gewoon een lieve brief of mail, zo’n woorden doen/deden deugd. Ook telefoontjes van onbekenden, gewoon om mij te laten weten dat ze het een prachtig initiatief vonden… Ook bezoek: de mensen van de palliatieve zorg, de mensen van de waakgroepen, studenten, …Allemaal heel boeiend en leerrijk. En de jonge gasten: die vinden mijn auto de max ! Lieve groet Greet
VOORWOORD VAN “DE REDACTEURS”
Beste lezer en sympathisant, wij zijn fier om het pilootnummer van onze “nieuwsbrief doodgewoon” te kunnen voorstellen. Het blijft nog wat zoeken naar inhoud en vorm, maar met jullie suggesties en reacties komen we wel geleidelijk tot een nieuwsbrief die aan jullie wensen beantwoordt, en waar we uiteraard ook ons enthousiasme en onze boodschap in kwijt kunnen – waarom anders een nieuwsbrief?. Momenteel wordt niet veel aandacht en energie besteed aan de vorm (een eenvoudige pdf – in “kleuterlettertype”, dixit één van de kinderen), net als bij onze website. We geloven niet in een flashy verpakking die de aandacht van de boodschap weghoudt (al mag het natuurlijk wel aantrekkelijk en origineel). Momenteel concentreren we ons dan ook op het aanbieden van zoveel mogelijk informatie. Misschien wat véél om te lezen, zo hoort het misschien commercieel gezien niet in deze tijden, maar we richten ons dan ook op een publiek dat in de diepte zoekt en zelf wel selecteert wat ze willen lezen. De informatie die we willen aanbieden hebben we onderverdeeld in een aantal rubrieken, die misschien wel vaste rubrieken zullen worden. Aangezien het ons eerste nummer is, wordt telkens een korte inleiding gegeven over het opzet ervan. Suggesties zijn vanzelfsprekend steeds mogelijk. Ken je mensen die deze nieuwsbrief ook zou interesseren? Laat het ons weten, we zetten ze op de verdeellijst. Wil je deze nieuwsbrief – om wat voor reden dan ook - liever niet meer ontvangen: laat het ons weten, we houden er rekening mee. Alvast veel leesplezier, en nieuwe inzichten of ontdekkingen toegewenst! Greet en Johan
UIT ONS AANBOD
In deze rubriek belichten we telkens een kist en/of een urne uit ons aanbod. Ofwel is die direct beschikbaar bij ons, ofwel is die op zeer korte termijn leverbaar. Bij de keuze van kisten en urnen houden wij zoveel mogelijk rekening met een aantal van onze pijlers: betaalbaar (d.i. draagbaar voor het persoonlijk budget – transparant naar prijs toe), ecologisch en esthetisch. Wie ter plaatse een kijkje wil komen nemen, is welkom - graag na een telefonische afspraak of via mail
[email protected]
KISTEN We starten met een design kist van het Belgische MAXIMAL productvision.
Dit is een heel bijzondere en unieke kist, er bestaat er maar ééntje van. De kist werd ontworpen door Maximal design, het is een crematiekist, alhoewel crematoria nogal weigerachtig staan tegenover karton… De kist is vervaardigd uit karton , papier maché en roestvrij staal. Hij werd gemaakt in een beschutte werkplaats. De urne uit roestvrij staal ligt bovenop de kist en kan je nadien vullen met een deel van de as van de overledene. Deze kist werd op verschillende designbeurzen voorgesteld en kreeg heel wat positieve reacties. Momenteel zijn de ontwerpers van Maximal Design bezig met het maken van een nieuwe crematiekist. Dit keer niet meer in karton, maar in vilt, omwille van de terughoudendheid van de crematoria m.b.t. kartonnen kisten. Het ontwerp ziet er alvast veelbelovend uit. Deze kist kost ongeveer 1300 euro, maar voor deze prijs heb je dan ook echt een unieke en mooie kist. Om te begraven is er geen enkel probleem, om te cremeren hangen we af van de goodwill van het crematorium… De designer zelf omschrijft de kist als volgt: “de kist is volledig in karton. een
capsule in papiermaché zoals eierschalen, met daarrond een rand van kartonnen lamellen. op het deksel ligt een kleine roestvrijstalen urne in de vorm van een zandloper (tijd heelt alle wonden), die meegaat in het vuur en daardoor zal worden getekend en uniek worden gemaakt...” Meer uitleg over deze kist en andere unieke ontwerpen van deze designer op: http://www.conflictanddesign.be/data/documents/Soul_Ash_Solace.PDF
URNEN Onze eerste urnen die we kochten, zijn de urnen van Marie-Josée Vandersmissen uit de provincie Antwerpen. Zij is al een hele tijd bezig als keramiste. Zij vervolmaakte zich een aantal geleden en maakte als eindwerk 49 urnen, gebaseerd op een obus.
De vrouwelijke urnen hebben een ronde sluiting, de mannelijke hebben een hoekige sluiting. Wij vinden ze mooi en betaalbaar! Deze urnen kosten 100 euro. Hier tonen we jullie een “vrouwelijk” exemplaar. We hebben er vijf verschillende staan.
KEN JE RECHTEN … EN PLICHTEN (JURIDISCHE RUBRIEK)
In deze rubriek lichten we enkele juridische aspecten van de uitvaart toe. We baseren ons daarbij op de situatie in Vlaanderen, waarbij de basis het “decreet op de begraafplaatsen en de lijkbezorging van 16 januari 2004” is (klik hier voor een gecoördineerde versie). Vaak zijn nabestaanden of personen die hun uitvaart zelf willen regelen niet goed op de hoogte van wat kan en wat niet kan (zo hebben we al vaak de vraag gekregen of dat wel wettelijk nog mag, die thuisopbaring). Doodgewoon vindt het, vanuit haar basiswaarden, nodig dat iedereen goed geïnformeerd is over alle wettelijke mogelijkheden. Samen wordt dan bekeken wat de persoonlijke wensen zijn en wat haalbaar is. Tussen droom en daad staan immers niet alleen praktische bezwaren, maar ook vaak wetten in de weg, zoals Willem Elsschot het zo treffend zei. Zit u zelf met een concrete vraag, aarzel niet om ze te stellen - mailen naar:
[email protected] – wij proberen die zo goed mogelijk te beantwoorden.
KOSTELOZE CONCESSIE
Een “kosteloze concessie” wil dus zeggen: gratis begraven worden. De teraardebestelling in niet geconcedeerde grond (dit is grond waarvoor er geen concessie betaald werd) kan gebeuren: 1. op de begraafplaats waar de overledene gedomicilieerd was. 2. op de begraafplaats van de gemeente van overlijden. 3. op een begraafplaats naar keuze, maar: die gemeente kan dit weigeren of een retributie heffen.
Toch zijn er enkele zaken waarmee we moeten rekening houden: 1. Je krijgt een grafrust van minimum 10 jaar, gratis. 2. Je kunt de periode niet verlengen! Na 10 jaar of meer (minder mag niet) worden de stoffelijke resten in een onsuarium geplaatst.
NIEUW IN DE WETGEVING:
De meest recente wijziging aan het basisdecreet gebeurde op 28 maart 2014. Er werden twee nieuwe mogelijkheden voorzien: 1) De mogelijkheid tot het opstellen van een laatste wilsbeschikking werd uitgebreid tot minderjarigen die de leeftijd van zestien jaar bereikt hebben. Tot nu toe kon dit alleen voor meerderjarigen. 2) Ouders krijgen de mogelijkheid levenloos geboren kinderen te laten begraven of te laten cremeren, ook als de zwangerschapsduur van twaalf weken nog niet werd bereikt. Tot nu toe was daar wat discussie over. Bij een zwangerschapsduur van twaalf weken was het immers uitdrukkelijk wel voorzien dat het kon. Wat meer uitleg over deze decreetwijziging kan u hier lezen.
DOODGEWONE REISGENOTEN
In deze rubriek stellen we telkens een persoon of organisatie voor die op onze weg gekomen is, waar we vanuit ons concept affiniteit mee voelen en die we dan ook als mogelijke “partner” naar voor wensen te brengen. Misschien iets voor u?
HET MOMENT
We starten met één van onze eerste contacten: Filip Vandenberghe, die samen met geïnteresseerden zoekt naar nieuwe rituelen voor belangrijke fasen in een mensenleven. Momenteel vooral bij huwelijken en geboorten, maar ook uitvaarten zit in zijn aanbod. We werden getipt door een vriend van hem, een jonge priester: Vincent Duyck, hij bracht ons met Filip in contact, waarvoor dank! Filip is een warme, aangename en creatieve persoon, we zijn blij om samen met hem op zoek te gaan. We hopen dan ook om “samen” d.i. doodgewoon – familie/vrienden/nabestaanden en Filip zelf – te kunnen meezoeken naar zingeving en nieuwe rituelen bij een uitvaart. Moment zegt het volgende over rituelen bij een afscheid: “Als het leven ophoudt worden we geconfronteerd met ons bestaan. We moeten afscheid nemen van iemand die ons dierbaar is. Op dat moment zijn woorden fragiel en moeilijk te vinden. We blijven achter met de verhalen die zo kenmerkend zijn voor die persoon. Met Moment willen we dit verhaal helpen maken tot een waardig afscheid.” Alle informatie op: http://www.m-o-ment.be/
DE TROOST VAN POËZIE, MUZIEK & KUNST
In deze rubriek geven we telkens (minstens) een gedicht, citaat, muziekstuk mee, dat gebruikt kan worden op rouwberichten of bij een uitvaart. Die kan inspiratie bieden, troost of kan aanvullend aan eigen gekozen muziek of gedichten bruikbaar zijn. Ongetwijfeld een onuitputtelijke rubriek, want geboorte, leven en dood zijn nu eenmaal de grote levensvragen, waar kunstenaars mee aan de slag gaan, op leven en dood.
MUZIEK
Willem Vermandere – Die laatste dag Willem Vermandere voorstellen hoeft natuurlijk niet. We hadden het genoegen deze Vlaamse troubadour opnieuw eens te horen op het “inluidingsmoment” ter gelegenheid van het eenjarig bestaan van het Kortrijkse crematroium “Uitzicht”. Hij mijmerde er in zijn bekende stijl over leven en dood … en ontroerde ons danig!
Inluidingsmoment ‘uitzicht’
Uit het rijke aanbod aan liedjes over sterven en de dood kozen we “die laatste dag”
Ne mens ga nie dood op dien laatsten dag met sombere klokken en met rouwbeklag misschien overleed ie al zonder geween nauwelijks merkbaar zoveel jaren geleen Zoveel grote mensen in werk en verkeer zoveel dode zielen zo druk in de weer zoveel arme sukkels in grote nood als 't kind in ons sterft dan gaan we dood Ne mens ga nie dood als ie moe is gesjokt zijn herte begeeft en zijnen asem stokt dat sterven dat is al jaren aan de gang dood gaan dat doe'j heel uw leven lang Geen vader en moeder naar den overkant trekt uw kind uw liefste naar 't ander land je zinkt en verdrinkt in een tranenzee bij ieder sterven sterf j' ook wat mee Ne mens ga nie dood als zijn lijf ontbindt tot stof en as zijn lichaam verzwindt misschien is de dood een vereenvoudiging door vuur en eerde een soort loutering Kijk naar het licht en hoort hoe dat 't waait kijk hoe dat moeder eerde altijd verder draait zegen de regen,
onze wijn en ons brood der is gene grens tussen leven en dood.
Voor een interview met Willem Vermandere, waarin hij het o.m. over dit lied en de dood heeft: klik hier Enkele andere liedjes van Willem Vermandere over de dood
Kindje kleene, kindje dood
Runeke’s litanie
Dance macabre
POËZIE
Sterven doe je niet ineens Sterven doe je niet ineens, maar elke dag een beetje. En alle beetjes die je stierf, 't is vreemd, maar die vergeet je. Het is je dikwijls zelfs ontgaan, je zegt: 'Ik ben wat moe!' Maar op een keer, dan ben je aan het laatste beetje toe. Toon Hermans
Sterk als de dood is de liefde Draag mij als een zegel op uw hart, als een zegel aan uw arm: want sterk als de dood is de liefde. Hooglied
TER OVERWEGING
In deze rubriek gaan we wat meer in de diepte over leven en dood. We bieden enkele teksten of lees-tips aan ter overweging. Dat kan een tekst of website zijn van het wereldwijde web, een boek dat ons getroffen heeft, of een korte bespreking van de beleving van dood en rouwen in andere tijden en andere culturen.
Leestip internet Rouw is geen ziekte - Christina Vanderhaeghe, Coördinator Forum Palliatieve Zorg http://www.forumpalliatievezorg.be/pdf/rouw_is_geen_ziekte.pdf
Leestip - kinderen “Papa, hoor je me?” van Tamara Bos en Annemarie Van Haeringen.
Meer info: hier
Leestip –volwassenen “Ruimte tussen dood en uitvaart” van Tjeu Leenders. Een beleef-boek met praktische informatie.
Meer info: http://www.dezeveneikenvzw.be/boek.php
Agenda 24 augustus 2014 – zen en palliatieve zorg: http://zenpeacemakers.nl/open-groep-palliatieve-zorg/
