1 Gebruik. Beste uitgevers,

Beste uitgevers, In het kader van 2 pilootprojecten binnen Uitgeverij van de Toekomst doen we een rondvraag bij de deelnemende Vlaamse uitgeverijen rond het gebruik van digitale dataformaten en ontsluiting van metadata. 1. Datamodellering voor Meerkanaalspublicatie Als onderdeel van dit pilootproject doen wij een rondvraag rond het gebruik van digitale dataformaten (zoals de XML-gebaseerde DocBook en Adobe InDesign). Doorheen de publicatieworkflow worden deze formaten gebruikt om aangebrachte opmaak, structuur of wijzigingen te bewaren. Het doel van de enquête voor dit project is het gebruik van dataformaten binnen uitgeverijen in kaart te brengen. Op basis van de resultaten volgt een uitdieping over hun bruikbaarheid en resistentie in het publiceren van digitale boeken. Dit stelt ons in staat om oplossingen te vinden voor huidige problemen (zoals de omzetting van stijl en inhoud) en om aanbevelingen te formuleren. 2. Ontsluiting van metadata voor digitale publicaties In dit pilootproject wordt onderzocht hoe uitgeverijen de metadata geassocieerd met hun digitale publicaties op een efficiënte en herbruikbare manier kunnen ontsluiten. Hierdoor wordt toegevoegde waarde gecreëerd, zowel voor de uitgevers zelf als voor de organisaties die deze metadata benutten. Met deze enquête wensen we de huidige situatie wat betreft het gebruik en de communicatie van metadata bij de Vlaamse uitgevers in kaart te brengen. Handleiding: - U kan in de meeste gevallen meerdere antwoorden aanduiden. - Als u niet op een vraag kan antwoorden mag u de vraag openlaten. Mogelijks kan u in het antwoordveld onder de vraag noteren waarom u niet op de vraag kan antwoorden en eventueel bij wie we terecht kunnen om de informatie te verkrijgen. - Als u het veld ‘andere’ aanduidt omdat de antwoordmogelijkheid niet tussen de opties staat, of omdat er volgens u meerdere antwoordmogelijkheden zijn, gelieve dit te verduidelijken in het antwoordveld onderaan. - Als u een opmerking heeft bij een bepaalde vraag, aarzel dan niet dit in het antwoordveld onderaan te formuleren. - Wij vragen u geregeld aan te geven welk dataformaat u gebruikt om bepaalde data om te zetten. Indien u dit niet weet, gelieve de naam van het programma dat u gebruikt te noteren. Alvast bedankt voor het vrijmaken van uw tijd om deze enquête in te vullen.

1 Gebruik 1. Wat is de naam van uw uitgeverij? ............................................................................................................................. .................. 2. Wat voor boeken geeft u uit?  Romans (literatuur/spanning/romantiek)  Kinder- en/of jeugdboeken

            

Strips Vrije tijd Reizen Geschiedenis Mens en maatschappij Non-fictie (informatieve boeken) Kunst en media Management, business en recht Exacte wetenschappen en informatica Schoolboeken Naslagwerken Wetenschappelijke tijdschriften of publicaties Andere ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………

3. Van welke digitale dataformaten maakt u gebruik? (In de volgende vragen zal gevraagd worden voor welke stap in de workflow u van deze dataformaten gebruikmaakt.)  DocBook  TEI (Tex Encoding Initiative)  DITA (Darwin Information Typing Architecture)  JATS (Journal Article Tag Suite)  Adobe InDesign  (x)HTML  Geen  Andere (Welke?) ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 4. In welk formaat levert de auteur doorgaans zijn of haar boek aan?  Word  Tekst (.txt)  LaTeX  PDF  XML  HTML  Andere (Welke?) ............................................................................................................................. ...... ............................................................................................................................. ...... ............................................................................................................................. ...... ................................................................................................................................... 5. Is dit een vereist formaat, of kan de auteur dit zelf kiezen?  Ja, dit is een vereist formaat.  Neen, de auteur kiest dit zelf. 6. Kunt u een ruwe schets maken van de gevolgde workflow bij het digitaal publiceren van een boek, en de formaten die daarin gebruikt worden? Gelieve in de tabel onderaan een korte beschrijving van elke sequentiële stap in de

gevolgde workflow te volgen. Indien er een duidelijk onderscheid bestaat tussen digitale publicatie en print; neem dan de digitale publicatie als voorbeeld. Fase in de workflow

Gebruikte formaten

2 Metadata 7. Welke dataformaten die u gebruikt voor digitale publicaties zijn eveneens in staat om metadata te bewaren? Gelieve in het antwoordveld onderaan te verduidelijken welk dataformaat u gebruikt om metadata te bewaren; dit kunnen meerdere dataformaten zijn. Metadata is informatie zoals titel, auteursinformatie, ISBN, ... ............................................................................................................................................... ............................................................................................................................. .................. ......................................................................................................................................... ...... 8. Gebruikt u één of meer formaten specifiek voor metadata? Gelieve in het antwoordveld onderaan te verduidelijken welk dataformaat u gebruikt om metadata om te zetten; dit kunnen meerdere dataformaten zijn.  Ja (Welke?) .......................................................................................... ........................................ Neen  Niet van toepassing 9. Hoe goed ondersteunen de gebruikte dataformaten onderstaande metadata in uw geval?

Zeer goed

        

Titel Auteur Uitgeverij ISBN Jaar van uitgave Beschrijving Onderwerp Publicatietaal Aantal  pagina’s

Goed

Neutraal

Niet goed

Helemaal Niet van niet goed toepassing

Andere (Welke?)      10. Welke metadata zijn wenselijk of cruciaal en worden momenteel niet ondersteund door de formaten die u gebruikt? ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................. ..............................................................................................................................................

11. Wie is er binnen de uitgeverij verantwoordelijk voor het verzamelen van metadata?  1 persoon  meerdere personen  Indien meerdere personen, hoeveel? ............................................................................................................................. .....

12. Wie is binnen de uitgeverij de centrale contactpersoon voor het beheer van metadata? Vul contactgegevens in: naam, email, telefoon, functieomschrijving ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... 13. Welke diensten binnen uw uitgeverij komen in contact met metadata?  Promotie & marketing  Redactie  Grafische afdeling  ICT afdeling  Niet van toepassing 14. Zorgt u zelf voor de aanlevering van de metadata aan derde partijen?  Ja  Nee 15. Indien u niet zelf voor de aanlevering van de metadata zorgt, hoe gebeurt dit dan? (bv. Een externe partij scant de cover in e.d.) ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... 16. Aan welke partijen levert u metadata?

      

Boekenbank CB Online Standaard Boekhandel Bol.com Apple iBookstore Google Play Books Andere ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. .....

17. Welke metadata levert u nu reeds aan?  Cover  Backcover  Flaptekst  Leesfragment  Promotionele headline  Promotioneel beeld  Filmpje(s) over het boek  Luisterfragment(en)  Auteursportret  Auteursbiografie  Andere ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... 18. Hoe levert u deze metadata nu aan?  Titel per titel, via een online formulier  In batch (meerdere titels tegelijkertijd), via FTP  Op een andere manier ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... 19. Welke methode om metadata aan te leveren draagt uw voorkeur weg? (meerdere mogelijkheden)  Titel per titel, via een online formulier  Via upload van een Onix- of CSV bestand  Covers en alle extra materiaal wil ik aanleveren in bulk (met 1 oplaadmogelijkheid voor alle covers, e.d. van mijn titels tegelijkertijd)  Per titel wil ik graag een cover, flaptekst e.d. kunnen opladen, zodat ik via een visuele inspectie de metadata voor een titel kan controleren 20. Bij het aanleveren van metadata, wenst u dan over de mogelijkheid te beschikken om bv. covers, flapteksten, leesfragmenten, auteursbiografieën, e.d. in batch op te laden?  Ja  Nee

21. Gebruikt u Onix?  Ja  Nee  Nee, maar ik ben van plan om in de toekomst wel over te schakelen op Onix  Nee, ik gebruik een ander standaard formaat, namelijk .......................................... 22. Maakt u reeds gebruik van bepaalde CMS’en  (Content  Management  Systems)  of  andere   publishing software tools om u te ondersteunen bij het uitgeven? Bijvoorbeeld: Klopotek, Biblio3  Nee  Ja. Welke? Vul in ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... 23. Worden de metadata van de titels binnen de uitgeverij in een centrale (interne) databank bewaard?  Ja  Nee. Indien nee, waar worden deze dan bewaard? ............................................................................................................................. ..... .................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ..... 24. Gebruikt u de metadata van uw titels voor uw eigen website?  Ja  Nee  Niet van toepassing

25. Indien u elke week een handig overzicht zou krijgen van alle titels die in de media zijn verschenen, zou u bereid zijn om voor deze dienst te betalen?  Ja  Nee  Misschien. Indien misschien, waar laat u uw beslissing van afhangen? ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. ..... ............................................................................................................................. .....

3 Inhoud 26. Is er een scheiding van inhoud, structuur en layout in de dataformaten die u gebruikt? Gelieve uw antwoord toe te lichten in het antwoordveld.  Ja  Neen  Niet van toepassing ............................................................................................................................. .................. ............................................................................................................................. ..................

27. Kan de inhoud eenvoudig aangepast worden (zonder dat de rest van het document breekt of inconsistent wordt)? Gelieve uw antwoord toe te lichten in het antwoordveld.  Ja  Neen  Niet van toepassing ............................................................................................................................. .................. ............................................................................................................................................... 28. Vanaf welke fase van de workflow brengen aanpassingen aan de inhoud een hoge kost mee? Gelieve uw antwoord toe te lichten in het antwoordveld. ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

4 Structuur 29. Hoe goed is de ondersteuning voor structuur en layout bij de dataformaten die u gebruikt? Gelieve in het antwoordveld onderaan te verduidelijken welk dataformaat u gebruikt om structuur en layout om te zetten; dit kunnen meerdere dataformaten zijn. Zeer Goed Neutraal Niet Helemaal Niet van goed goed niet goed toepassing

 Positie van tekst op de pagina  Plaatsing van afbeeldingen  Uitlijning  Witregels (te veel/te weinig/goed)  Indeling in kolommen  Correcte lettertype  Grootte lettertype  Cursief/vet/onderlijning  Splitsingsregels  Koppeltekens  Aanhalingstekens  Gedachtestrepen Andere (Welke?)     

............................................................................................................................. .................. ............................................................................................................................. .................. 30. Hoe goed is de ondersteuning voor verwijzingen bij de dataformaten die u gebruikt? Gelieve in het antwoordveld onderaan te verduidelijken welk dataformaat u gebruikt om verwijzingen om te zetten; dit kunnen meerdere dataformaten zijn. Zeer Goed Neutraal Niet Helemaal Niet van goed goed niet goed toepassing  Inhoudstafel  Index  Citaten  Eindnoten  Voetnoten  Paginanummering  Bibliografieën Andere (Welke?)      ............................................................................................................................. .................. ...............................................................................................................................................

31. Welke zaken m.b.t. interactiviteit kan u momenteel invoeren bij de dataformaten die u gebruikt? Gelieve in het antwoordveld onderaan te verduidelijken welk dataformaat u gebruikt om interactiviteit om te zetten; dit kunnen meerdere dataformaten zijn. Zeer Goed Neutraal Niet Helemaal Niet van goed goed niet goed toepassing  Tabellen/grafieken  Afbeeldingen  Video’s  Geluid  Illustraties  Animaties  Aanklikbare hyperlinks Andere (Welke?)   

  ............................................................................................................................. .................. ............................................................................................................................. ..................

32. Is er flexibiliteit bij verschillende voorstellingen van eenzelfde element? (bv. één paragraaf met de tekst in verschillende talen, verschillende versies van één afbeelding) Gelieve uw antwoord toe te lichten in het antwoordveld.  Ja  Neen  Niet van toepassing ............................................................................................................................. .................. ............................................................................................................................................... 33. Is er ondersteuning voor meerkanaalspublicatie? Gelieve uw antwoord toe te lichten in het antwoordveld aan de hand van volgende vragen:  Kan het boek/de tekst op dezelfde manier voorgesteld worden door verschillende formaten?  Kan het boek/de tekst omgezet worden naar verschillende formaten die specifiek gericht zijn op een bepaald kanaal (bv. PDF voor print, maar kf8 voor kindle)?  Kan eenzelfde resultaat gebruikt worden voor prints, ereaders, tablets en smartphones?  Ondersteunen de dataformaten/het programma dat u gebruikt alle kanalen (ereaders, tablets,...) even goed?  Wat ontbreekt hier eventueel?  Indien sommige kanalen niet ondersteund zijn, hoe wordt dit dan opgevangen? .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................. ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................. ............................................................................................................................. ................. 34. In hoeverre zijn volgende zaken mogelijk bij de dataformaten die u gebruikt? (zeer goed – goed – neutraal – niet goed – helemaal niet goed – niet van toepassing) Gelieve uw antwoorden toe te lichten in het antwoordveld. Zeer Goed Neutraal Niet Helemaal Niet van goed goed niet goed toepassing  Foutcorrectie  Ondersteuning voor digitale rechten (zoals kopieerbeveiliging)  Weergave van de omslag

............................................................................................................................. ................. ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. 35. Voor welk van volgende zaken vindt u het belangrijk dat er ondersteuning is of komt? Heel belangrij k

 Meertaligheid  Verschillende opmaak naargelang de taal (bv. splitsingsregels )  Digitale rechten  Kopieerbeveilig  ing  Meerkanaalspu blicatie  Niet-lineaire workflow  Interoperabilitei t met andere formaten  Weergave van de omslag  Weergave van metadata  Structuur en layout  Verwijzingen  Tabellen/grafie ken  Afbeeldingen  Video’s  Geluid  Aanklikbare URL’s  Andere

Belangrij k

Neutraal

Niet belangrij k

Helemaa l niet belangrij k

Niet van toepassi ng

............................................................................................................................. .................. ...............................................................................................................................................

5 Community 36. Bestaan er communities (groepen van gebruikers die online tips, best practices en oplossingen uitwisselen) rond dataformaten die u gebruikt?  Ja Rond welke formaten? ..............................................................................................  Neen (ga verder met vraag 24) 37. Hoe neemt u deel aan deze community (bijvoorbeeld een groepering van uitgeverijen)?  Actief (antwoorden op vragen, zelf oplossingen posten)  Passief (informatie gebruiken die door de community wordt gepost) 38. Wat zijn de kenmerken van deze community? (ja – neen – geen idee) Ja Neen  Gebruikt deze community dezelfde formaten?  Helpt men elkaar binnen deze community?  Worden er binnen de community suggesties gedaan voor verbetering?  Is er een online platform om zaken te bespreken?  Proberen jullie zelf verbeteringen aan te brengen?

Geen idee

Gelieve in het antwoordveld onderaan meer informatie te geven over deze community, zoals de naam, waar deze community zich groepeert en wat voor gebruikers aan deze community deelnemen. Indien u niet deelneemt aan een community, gelieve aan te geven waarom en of hiervoor interesse bestaat. ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................. ..............................................................................................................................................

6 Compatibiliteit 39. In welke stap in de workflow duiken de meeste compatibiliteitsproblemen op? (Bv. informatie die verloren gaat, opmaak die wordt verstoord.) ............................................................................................................................. ................. .............................................................................................................................................. 40. Welke problemen duiken er op bij het omzetten van de verschillende dataformaten en in welke mate? Zeer licht Licht Neutraal Zeer Zwaar Niet van zwaar toepassing  Opmaak  Inhoud  Structuur  Metadata

41. Wat ervaart u als de positieve aspecten bij het omzetten van boeken in digitale formaten? ............................................................................................................................. ................. ..............................................................................................................................................