IKEI, MIK en het Leerorkest hebben bij elkaar opgeteld jaren ervaring met het geven van instrumentaal muziekonderwijs op de basisschool. Vanuit de overtuiging dat deze vorm van muziekeducatie alleen verder kan komen als ieder zijn kennis en materialen deelt, hebben wij een kennis-website laten bouwen: www.orkestindeklas.nl www.orkestindeklas.nl. Via deze site delen wij alvast onze expertise met andere muziekeducatieprogramma’s.
Drie hoofdlijnen Om alle informatie van deze site zo eenvoudig mogelijk vindbaar te maken, zijn er drie hoofdgroepen gemaakt: muziekdocenten, leerkrachten en leerlingen. Onder deze knoppen wordt op de functies toegesneden informatie aangeboden (afbeelding 1).
Ons ideaalbeeld is viervoudig: 1. Muziekdocenten kunnen op onze site inspiratie, lesmaterialen en informatie vinden. Dit is ook de plek waar met collega’s ervaringen uitgewisseld kunnen worden en goed werkende methodes of muziekstukjes gedeeld. 2. Leerkrachten kunnen zien wat hun leerlingen doen tijdens de muzieklessen en hoe zij daarbij kunnen helpen. 3. Leerlingen kunnen bladmuziek downloaden om thuis te oefenen, muziek beluisteren en online vragen stellen aan docenten. 4. Organisaties kunnen een kijkje nemen in de keuken van zielsverwanten. De site die we hebben laten bouwen is opgezet als kennisweb en is een zogenaamde ‘social media site’. Iedereen kan zich aanmelden en content toevoegen. Wij zijn begonnen de site te vullen met ons materiaal en zullen hier ook mee doorgaan, maar de site zal pas echt gaan leven als iedereen meedoet!
Voor de muziekdocenten zijn er onder andere uitgewerkte lessen, werkbladen en video-voorbeelden van lessituaties (afbeelding 2). Leerkrachten vinden informatie over leerlijnen, rapportcijfers en huiswerk (afbeelding 3). Een leerling vindt bijvoorbeeld bladmuziek, geluidsbestanden en filmpjes over elk instrument (gemaakt door de musici van het Nederlands Philharmonisch Orkest) (afbeelding 4).
1 De drie hoofdlijnen: muziekdocenten, leerkrachten en leerlingen.
2 Muziekdocenten
3 Leerkrachten
4 Leerlingen
Aanmelden op Orkest in de Klas Om alles te kunnen zien op de website en zelf bijdragen te leveren, meld je je aan op de site. Dit doe je door op de knop aanmelden (rechtsboven) te klikken en in het volgende scherm alle velden in te vullen. Als je dit hebt gedaan ben je direct ingelogd, maar je profiel is nog helemaal leeg. Klik daarom op je naam, die nu links boven in beeld staat, en vul je profiel met zoveel mogelijk informatie. Het aanvullen van gegevens kan op verschillende manieren. Klik op één van de link-woorden, zoals afbeelding uploaden, korte introductie, etc. Je kunt ook klikken op één van de Bewerk-knoppen op het scherm. Aan de thermometer rechts in beeld zie je hoever je al bent met het vullen van je profiel (afbeelding 6) Je kunt nu ook artikels, foto’s, bladmuziek en video’s toevoegen door op de knop ‘bijdragen’ te klikken, boven in beeld. Bladmuziek kun je toevoegen als PDF-bestand, kies dan voor afbeelding. Voeg bijvoorbeeld je eigen organisatie toe en laat zien waar je werkt.
5 Aanmelden op Orkest in de Klas
6 Aanvullen van je profiel
Auteursrecht Wij stellen graag onze kennis en materialen ter beschikking en hopen van harte dat soortgelijke projecten mee willen delen, zodat we samen een schat aan kostbare expertise opbouwen. Niemand hoeft dan het wiel telkens opnieuw uit te vinden.
Mag delen zomaar? Zodra iemand een noot op papier zet, is hier automatisch de auteurswet op van toepassing. Dit betekent dat deze muziek niet zomaar mag worden gekopieerd, bewerkt of zelfs uitgevoerd. Veel componisten schrijven zich in bij BUMA/STEMRA, die vergoedingen int voor het gebruik van deze werken. Alhoewel het uitvoeren van muziek tijdens de lessen op school valt onder een uitzondering in de auteurswet, is het toch slim om iets te regelen voor de rechten van de muziekstukken. Dan mag de muziek vrijelijk gekopieerd en bewerkt worden en ook worden uitgevoerd buiten school. Een oplossing hiervoor kan gezocht worden in de licenties van Creative Commons (afbeelding 7). Zij geven het gebruik van de werken onder voorwaarden vrij.
7 Logo Creative Commons. tekenen, wat inhoudt dat zijn werk vrijelijk gebruikt mag worden, mits zijn naam vermeld wordt en het werk niet-commercieel gebruikt wordt. Ook componisten en arrangeurs die zijn aangesloten bij BUMA/STEMRA kunnen gebruik maken van de Creative Commons licenties, als ze zich inschrijven voor de pilot. (zie www.creativecommons.nl en www.creativecommons.nl/ activiteiten/bumapilot voor meer informatie). Dit werkt echter alleen als de muziekdocent (of componist/ arrangeur) eigenaar is van het auteursrecht, dus niet als hij een arrangement maakt van een ander werk waarop auteursrecht berust. In dat geval moet de oorspronkelijke auteur worden benaderd en om toestemming worden gevraagd.
Stichting Leerorkest
Muziek in de klas
IKEI
P/a Muziekcentrum Zuidoost Hofgeest 139 1102 EG Amsterdam Tel. 020-696 8371
[email protected]
Een initiatief van EDU-ART i.s.m. Kunst en Cultuur Gelderland Postbus 30100, 6803 AC Arnhem Tel. 026-400 1900
[email protected]
SKVR Muziekschool t.a.v. Ieder Kind Een Instrument Postbus 23260, 3001 KG Rotterdam Tel. 010-436 1366
[email protected]
www.leerorkest.nl
www.mik-gelderland.nl
www.iederkindeeninstrument.nl
ontwerp: mvds-design.nl
Creative Commons biedt auteurs, kunstenaars, wetenschappers, docenten en alle andere creatieve makers de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan. Met een keuze uit zes (gratis) beschikbare standaardlicenties bepaalt de auteursrechthebbende in welke mate zijn of haar werk verder verspreid mag worden, en onder welke voorwaarden dit mag. Met een Creative Commons licentie behoud je al je rechten, maar geef je aan anderen toestemming om je werk te verspreiden, met anderen te delen of bij sommige licenties ook om het werk te bewerken. Het aanbieden van je werk onder een Creative Commons licentie betekent niet dat je je auteursrechten opgeeft. Het betekent dat je ervoor kiest om, aan wie er maar gebruik van wil maken, op voorhand bepaalde gebruiksrechten te verlenen, waarvoor die gebruiker anders expliciet toestemming aan je zou moeten vragen. Een muziekdocent kan bijvoorbeeld een licentie CC BY NC