1 dagdeel

Bijscholingsaanbod Academie voor Sportkader en BijscholingenVeiliger voor Trainers en Coaches / 1 dagdeel Sportklimaat

Er is meer te winnen

Bijscholingen voor Trainers en Coaches / 1 dagdeel

Colofon Tekst

Inhoud

Inleiding

4

Bijscholingen voor Trainers en Coaches

5

Er is meer te winnen: Coachen op sociaal gedrag

6

Themagericht trainen en coachen van 6- tot 12-jarigen

8

Themagericht trainen en coachen van pubers

9

Trainen en coachen van jongeren met autisme

10

Weerbaarheid voor trainers en coaches

11

Herkennen en voorkomen van seksuele intimidatie

12

Sporters met een verstandelijke handicap

14

Doping

15

Sportmedisch

16

Praktijkbegeleider in de sport

18

Bijscholingen voor Arbitrage

19

Weerbaarheid voor arbitrage

20

Praktijkbegeleider arbitrage

21

Scheidsrechterscoach

22

Hans Nieuwenburg en Ruud Hekker Ontwerp en opmaak

Bijscholing voor Opleiders

Diep Arnhem

Sportiviteit & Respect: Nog effectiever opleiden

Uitgave NOC*NSF / 2013

Open lijn of in-company

24 25

26

4

5

Inleiding

‘Er is meer te winnen’ is bewust gekozen als

meeste gevallen in samenwerking met het

titel voor deze folder. In de sport zijn tal van

programma ‘Naar een Veiliger Sportklimaat’

cursussen en opleidingen die om het (aan)

(www.veiligsportklimaat.nl)

leren van technische en tactische vaardigheden draaien of waarin spelregelkennis en

De bijscholingen sluiten aan op de

het leiden van wedstrijden centraal staan.

Kwalificatiestructuur Sport en gaan uit van

Maar als trainer-coach ben je veel méér dan

kennis en ervaring met het zelfstandig ver-

sportleider pur sang. Ook scheidsrechters en

zorgen van lessen en trainingen aan sporters

officials komen met veel randzaken in aanra-

of het zelfstandig leiden van wedstrijden.

king tijdens wedstrijden.

Een kwalificatie is dan ook niet voor iedere bijscholing vereist. De bijscholingen worden

Het bijscholingsaanbod in deze folder is

aangeboden op niveau 3 of 4.

zo samengesteld dat je als trainer-coach, scheidsrechter, official of opleider meer kunt

Je ontvangt na afloop van iedere bijscholing

winnen. Je kan leren hoe je een belangrijke

in ieder geval een bewijs van deelname. In

bijdrage kan leveren aan sociale en persoon-

geval van toetsing ontvang je een certificaat.

lijke ontwikkeling. Je leert je emoties onder

Informeer bij je bond of een bijscholing

controle te houden en vergroot je weerbaar-

mogelijk licentiepunten oplevert.

heid. En als ervaren trainer-coach of arbiter leer je hoe je kennis en ervaring zo goed en

Inschrijven of meer weten?

effectief mogelijk kunt overdragen op (toe-

De bijscholingen worden georganiseerd door

komstige) collega’s.

de ASK. Voor meer informatie, ga naar www.academievoorsportkader.nl.

In deze folder staan de bijscholingen voor trainers-coaches, scheidsrechters, juryleden en opleiders overzichtelijk op een rij. Deze worden stuk voor stuk aangeboden door de Academie voor Sportkader (ASK). In de

Je kunt je hier ook direct inschrijven!.

Bijscholingen voor Trainers en Coaches

6

7

Bijscholingen voor Trainers en Coaches / 4 dagdelen

Er is meer te winnen: Coachen op sociaal gedrag Bij een sportclub draait het niet alleen om het (aan)leren

Leerdoelen

van sporttechnische vaardigheden. De sociale en per-

• Bewust worden van jouw

soonlijke ontwikkeling van de jonge sporter zijn minstens

invloed op de sociale en

zo belangrijk. Te denken valt aan het functioneren in een

persoonlijke ontwikkeling

groep, omgaan met tegenslag, doorzettingsvermogen en

van de sporter;

het accepteren van leiding. Niet voor niets wordt gesteld, dat - na het gezin en de school - de sportclub het derde opvoedmilieu is. Vanzelfsprekend is jouw rol als trainercoach hierbij cruciaal. Naarmate je als trainer beter in staat bent een positief en stimulerend sportklimaat te creëren en daarnaast óók op een goede manier weet te reageren op verstorend gedrag, zal je

• Inzicht krijgen in gedrag en gedragsontwikkeling van jonge mensen; • Vaardigheden beheersen om een sociaal veilig,

de eigen vaardigheden en minder op het resultaat: winst of

Meer weten?

positief en stimulerend

verlies.

Wil je je sporters vooral op persoonlijk vlak meer laten

sportklimaat te creëren; • Effectief kunnen omgaan

Je traint tevens je vaardigheden om op de juiste wijze om te

winnen?

bijdrage aan de sociale en persoonlijke ontwikkeling van de

met verstorend en

gaan met kleine en grote verstoringen. Als trainer sta je vaak

Schrijf je dan in of kijk voor

sporters groter zijn. Hierdoor kun je je sporters vooral op

ongewenst gedrag;

voor de keus: negeren of ingrijpen? Wanneer en hoe reageer

meer informatie op www.

je? Welke reactie is in welke situatie het meest effectief?

academievoorsportkader.nl

persoonlijk vlak meer laten winnen. Deze bijscholing leert je allereerst de vaardigheden om een positief en stimulerend sportklimaat te creëren waarbinnen je sporters zich sociaal veilig voelen en zich met plezier optimaal kunnen ontwikkelen. Kernbegrippen daarbij zijn ‘structureren’ en ‘stimuleren’. Een goede structuur betekent niet een knellend keurslijf van afspraken, maar geeft duidelijkheid en biedt juist ruimte voor ontwikkeling. Met stimuleren wordt onder meer bedoeld: positief coachen, aandacht geven aan het goede, primair de nadruk leggen op verbetering van

• Individuele sporters kunnen coachen op hun

Soms zal je een sporter apart moeten nemen en hem in een

gedrag.

kort gesprek ‘aan de zijlijn’ bewust maken van het effect van zijn gedrag. Hoe pak je dit aan?

8

9



Themagericht trainen en coachen van 6- tot 12-jarigen

Themagericht trainen en coachen van pubers

Kinderen in de leeftijdsgroep 6-12 jaar zijn volop in ontwik-

Leerdoelen

Jongeren in de puberleeftijd zijn druk bezig een eigen

Leerdoelen

keling. Ze worden zich bewust van wat ze goed en minder

• Bewust worden van je

identiteit te ontwikkelen. De hormonen gieren door het lijf,

• Bewust worden van je

goed kunnen, ze leren zich te verhouden tot anderen (leeftijdsgenoten en volwassenen), ze ontwikkelen hun eerste zelfbeeld en mogelijk ook hun eerste serieuze ambities.

invloed op de ontwikkeling

ze spiegelen zich constant aan anderen, zoeken grenzen op

invloed op de ontwikke-

van kinderen van 6-12 jaar;

en zijn altijd op zoek naar het nut en de zin van de opdrach-

ling van jongeren in de

ten die ze krijgen. Dat is niet alleen vervelend voor een

puberleeftijd;

• Kennis vergroten over de

Zelfvertrouwen is in deze fase een centraal thema. Zonder

ontwikkeling van 6- tot

trainer, maar ook voor de jongeren zelf! Want niet alleen in

zelfvertrouwen durft een kind geen nieuw gedrag uit te

12-jarigen;

de sport, maar ook op school en daarbuiten wordt er veel

krijgen in de ontwik-

proberen of grenzen te verleggen.

• Kennis en inzicht ver-

van hen gevraagd. Maar al te vaak ontbreken de energie en

kelfase van jongeren in de

van het themagericht

de motivatie om aan de verwachtingen te voldoen. Doelen

puberleeftijd;

De sportclub is bij uitstek de plek waar kinderen aan zelfver-

trainen & coachen kunnen

stellen en doorzettingsvermogen zijn dan ook belangrijke

trouwen kunnen winnen. Maar helaas is het ook de plek waar

toepassen;

thema’s in deze leeftijd.

zich juist een gebrek aan zelfvertrouwen kan ontwikkelen.

• De principes en werkwijze

• De principes en werkwijze van het themagericht trainen en coachen kunnen

• Themagericht trainen &

toepassen;

Als trainer-coach kun je niet alleen een belangrijke bijdrage

coachen gericht kunnen

Wat op school vaak niet mag, is in de sport wel mogelijk. Laat

leveren aan de ontwikkeling van de sporttechnische vaardig-

inzetten op het thema

pubers zelf hun eigen doelen stellen, laat ze reflecteren op

heden, maar óók aan de ontwikkeling van het zelfvertrouwen

zelfvertrouwen.

hun eigen inzet en doorzettingsvermogen, laat ze ervaren wat

coachen gericht kunnen

• Themagericht trainen en

ze wel en wat ze nog niet kunnen! Verlang niet altijd het hei-

inzetten op de thema’s

Meer weten?

lige vuur, maar creëer een plezierige sportomgeving waarin

doelen stellen, motivatie

In deze bijscholing krijg je kennis, inzichten en vaardighe-

Wil je leren hoe je op thema-

zij zich gezien en gehoord voelen! Themagerichte sporttrai-

en doorzettingsvermogen.

den aangereikt om volgens de principes en werkwijze van

gerichte wijze via sport een

ningen bieden hiervoor talloze mogelijkheden.

‘themagericht trainen & coachen’ zelfvertrouwen bij kinderen

kind kan helpen?

In deze bijscholing krijg je de kennis, inzichten en vaardig-

Meer weten?

tot ontwikkeling te brengen. Belangrijke kenmerken van deze


heden aangereikt om volgens de principes en werkwijze van

Wil je weten hoe je thema

themagerichte werkwijze zijn: plezier, positieve aandacht,


‘themagericht trainen & coachen’ je training zo in te richten,

gericht een puber kan

gezamenlijk doelen stellen en zelfwaargenomen compe-


dat vooral ‘motivatie’ expliciet aan de orde komt. Kenmerken

helpen?

tentie. Oftewel: het kind wordt zich bewust van wat hij heeft

van de themagerichte werkwijze zijn: plezier, positieve


bereikt.

aandacht, doelen stellen en zelfwaargenomen competen-

meer informatie op: www.

tie. Oftewel: de jongere wordt zich bewust van wat hij heeft


van je sporters!

bereikt.

10

11


Bijscholingen voor Trainers en Coaches / 2 DAGDELEN

Trainen en coachen van jongeren met autisme

Weerbaarheid voor trainers en coaches

Een kind met autisme voelt zich in het begin niet vaak op

Leerdoelen

Sport ís emotie, maar soms nemen emoties de overhand en

Leerdoelen

zijn gemak bij een sportvereniging. Hij voelt zich onbe-

• Gedragingen die voortko-

is er sprake van verbaal of zelfs fysiek geweld. Je ziet het

• Jezelf weer onder controle

grepen, wordt ten onrechte in een G-team ingedeeld of

men uit autisme herken-

regelmatig op televisie, maar ongetwijfeld herken je dit ook

nen en begrijpen;

vanuit situaties waar jijzelf als trainer, coach of teambe-

aan zijn lot overgelaten in een regulier team. Met de juiste begeleiding van de trainer-coach krijgen/houden ook deze

• Communicatie kunnen

geleider bij bent geweest. Je wilt iets doen om de gemoe-

brengen als de spanning hoog oploopt; • Tijdig herkennen van situa-

kinderen plezier in sport. Maar dan moet je autisme wel

aanpassen aan een sporter

deren tot bedaren te brengen (dat wordt vaak ook van je

ties die uit de hand dreigen

herkennen…

met autisme;

verwacht), maar de kans is groot dat je jouw eigen emoties

te lopen;

• Structuur kunnen aan-

inmiddels niet meer in de hand hebt.

Kinderen en jongeren met autisme vinden het lastig te

brengen in tijd, activiteit,

bedenken welke sport ze leuk vinden. Ze moeten het eigenlijk

ruimte en jezelf binnen een

Als trainer is het belangrijk dat je het gedrag van je eigen

eerst ervaren, voordat ze een keuze kunnen maken welke

training of wedstrijd.

sporters in spanningsvolle situaties herkent: wat zijn de

• Optreden op een wijze die bijdraagt aan de-escalatie van de situatie.

belangrijkste kenmerken en hoe kun je eventueel tijdig

Meer weten?

ten. Voor trainers en coaches is het daarom zaak dat ze

Meer weten?

grenzen stellen? Helaas is het vaak zo dat je de situatie pas

Wil je leren hoe je je emoties

autisme (h)erkennen. Dat is niet bepaald eenvoudig, want

Wil je leren hoe je om kunt

werkelijk herkent als het eigenlijk al te laat is. Het is dan van

kunt controleren?

autisme is aan de buitenkant niet zichtbaar.

gaan met autisme in de

belang dat jij je niet mee laat voeren in de emotie van het


sport en welke vereniging het beste voorzien in hun behoef-

sport?

moment. Je moet je hoofd erbij houden in een stressvolle


In deze bijscholing leer je gedragingen die voortkomen


situatie.


uit autisme, te herkennen en vooral te begrijpen. Je leert


structuur aan te brengen in de tijd, activiteit, ruimte en jezelf


In de bijscholing leer je hoe je je eigen emoties kunt contro-

binnen een training of wedstrijd. Zo kun je je communicatie

leren. Hoe bereik je dat je weer rationeel en welbewust kunt

aanpassen aan de sporter met autisme en zodoende een

handelen? Vervolgens leer je hoe je dreigende situaties beter

veilige en gestructureerde sportomgeving creëren. Je kunt er

kunt beoordelen en – belangrijker nog - hoe je het beste kunt

– kortom – voor zorgen dat sporters met autisme zich thuis

handelen. Niet alleen naar jouw eigen sporters, maar zonodig

voelen bij jou, in je team en binnen je vereniging.

ook naar de toeschouwers, tegenstanders of scheidsrechters.

12

13


Herkennen en voorkomen van seksuele intimidatie Net zoals in de ‘gewone’ maatschappij vindt er ook in de sportwereld seksuele intimidatie plaats. Variërend van seksueel getinte opmerkingen tot aanranding en zelfs verkrachting. Het is een illusie te denken dat dergelijke incidenten nooit bij jouw club zouden kunnen gebeuren. En dus kun je er als trainer-coach maar beter op voorbereid zijn om te weten wat je moet doen. Als begeleider in de sport heb je de verantwoordelijkheid om de sociale veiligheid te waarborgen. Preventie van seksuele

Leerdoelen

intimidatie is daarbij een belangrijk onderwerp. Het is goed

• Bewust worden van de

gedrag moet worden

Wil je weten hoe je seksuele

dat je weet wat er onder deze noemer valt, wat de gevolgen

context waarbinnen je

gemeld bij de verant-

intimidatie kunt herkennen of

ervan kunnen zijn en welke gewenste omgangsvormen er

als trainer functioneert

woordelijke trainer of de

voorkomen?

binnen de sport bestaan. Deze bijscholing geeft je inzicht in

(machtsverhouding) en wat

vertrouwenspersoon;


de thematiek en creëert bewustwording. Bovendien leer je de

je daaraan kunt bijdragen;

signalen van seksuele intimidatie te herkennen.

• De gedragsregels van NOC*NSF en eventuele

• Weten hoe ongewenst

• Betrokkenen kunnen aanspreken op ongewenst gedrag;

In de bijscholing komen de gedragsregels in de sport

aanvullingen van de eigen

aan de orde en waar en hoe seksuele intimidatie meestal

bond kennen om seksuele

gevolgen van seksuele inti-

intimidatie te voorkomen;

midatie zijn voor slachtof-

plaatsvindt. Je leert hoe je betrokkenen kunt aanspreken

• Kunnen toelichten wat de

• Aan kunnen geven welk

fer en beschuldigde;

gevolgen kunnen zijn voor het slachtoffer én de beschuldigde.

gedrag seksueel intimi-

• Kunnen omgaan met

Daarnaast leer je om de juiste gedragscode uit te dragen

derend is of daartoe kan

verschillen in opvatting

leiden;

over grensoverschrijdend

op ongewenst gedrag en je komt te weten wat de mogelijke

naar de trainingsgroep en andere mensen ‘rond’ het team en binnen de club. Op deze manier lever je een preventieve bijdrage aan een veilige sportomgeving voor iedere sporter!

• Ongewenst gedrag kunnen signaleren;

gedrag.

Meer weten?

meer informatie op www. academievoorsportkader.nl

14

15



Sporters met een verstandelijke handicap

Doping

Er zijn er maar weinig die zoveel plezier beleven als spor-

Leerdoelen

Het zal je maar gebeuren, dat een van je sporters wordt

Leerdoelen

ters met een verstandelijke handicap. Kijk naar de lol die

• Inzicht krijgen in de

betrapt op het gebruik van doping. Of het nu bewust is

• Kennis uitbreiden/actua-

een G-team op een voetbalveld heeft en je wordt er zelf ook

kenmerken en belevings

gedaan om beter te presteren, een ongelukje met vervuild

blij van. Het geeft ook als trainer-coach veel voldoening als

wereld van mensen

vlees in het buitenland of een verkeerd ingevuld formulier:

je je kunt verplaatsen in de belevingswereld van sporters

met een verstandelijke

zijn naam is voor altijd ‘besmet’. Leer hoe je je sporters

handicap;

behoedt voor een misstap die hun carrière (en die van jou!)

len in bepaalde situaties

enorm kan schaden.

die met doping te maken

met een beperking en daar op een passende manier mee om weet te gaan.

• Visie kunnen verwoorden op sporters met een

Het verloop van sportwedstrijden is over het algemeen

verstandelijke handicap;

doping; • Weten hoe je moet hande-

hebben; Iedere trainer die met (toekomstige) topsporters werkt, zou

• Een mening vormen over

zich eigenlijk moeten verdiepen in de dopingregels. Het is

bepaalde dilemma’s als het

van tevoren gaat gebeuren. De tegenstander kan bijvoorbeeld

kunnen afstemmen op

goed om te weten hoe je dispensatie kunt aanvragen bij het

gaat om doping.

iets anders doen dan je verwacht. Voor sporters met een ver-

sporters met een

gebruik van medicijnen, maar óók wat de gevolgen kunnen

standelijke handicap kan dit verwarrend zijn. Deze bijscholing

verstandelijke handicap;

zijn van het roken van een jointje of het verkeerd invullen

Meer weten?

minder voorspelbaar en overzichtelijk. Je weet niet wat er

• Trainingen of lessen

liseren op het gebied van

• Wedstrijdmogelijkheden

van je ‘whereabouts’. Bovendien heeft een sporter bepaalde

Wil je meer inzicht krijgen in

kunt communiceren, zaken kunt concretiseren en - daar waar

kennen voor sporters

plichten, maar ook rechten bij een dopingcontrole. Een goed

dopingproblematiek en het –

nodig en mogelijk - structuur kunt bieden.

met een verstandelijke

geïnformeerde trainer kan zijn sporter(s) in dat opzicht beter

al dan niet bewust - gebruik

handicap.

bijstaan, zowel preventief als bij een eventuele positieve

ervan door je sporters voor-

controle.

komen?

leert je hoe je daar als sportleider op de juiste manier over

Als trainer is het je taak om voor al je pupillen – met of zonder beperking – een veilig sportklimaat te creëren.

Meer weten?

Sporters met een verstandelijke handicap vragen niet om een

Wil je leren hoe je sporters

Overigens is het voor alle bij NOC*NSF geregistreerde top-


speciale-, maar wel om een aangepaste benadering. Je leert

met een verstandelijke han-

sporters en talenten, coaches en begeleiders ook verplicht


wat een verstandelijke handicap is, wat het begrip ‘totale

dicap structuur kunt bieden?

om op de hoogte zijn van de rechten en plichten van de

communicatie’ inhoudt en wat beïnvloedingsfactoren zijn


World Anti-Doping Code. Deze bijscholing van een dag-

voor sporters met een verstandelijke handicap. Ook krijg je


deel, die wordt geleid door een expert van de Nederlandse

handvatten hoe je sporters met een verstandelijke handicap


Dopingautoriteit, is dus eigenlijk een must voor iedere trainer

aanwijzingen kunt geven.


of andere begeleider van topsporters en talenten.

16

17


Sportmedisch

Voorkomen is beter dan genezen. Dat geldt

Ook is er een bijscholing voor trainers niveau

zeker voor sportblessures. Die kunnen

4 ontwikkeld, waarbij je kunt leren hoe je

acuut optreden (bijvoorbeeld door een

moet omgaan met een sporter die juist

botsing) maar ook langzaam inslijpen. Als

aan het herstellen is van een blessure. In

je niet tijdig en adequaat ingrijpt, kunnen

bepaalde gevallen volstaan aangepaste trai-

lichte pijnklachten uitgroeien tot serieuze

ningen, maar meestal is behandeling van een

blessures met mogelijk een operatie en een

sportarts of fysiotherapeut noodzakelijk.

lange revalidatieperiode tot gevolg. Ook sporters die na een blessure de draad Als trainer is het zaak klachten die duiden op

weer oppakken, hebben een aangepaste

Leerdoelen

Leerdoelen

Meer weten?

overbelasting en overtraining te herkennen

aanpak nodig. Deze bijscholing leert je hoe je

Herkennen van overbelas-

Overbelasting & overtraining,

Wil je overbelasting en over-

en passende maatregelen te nemen. Als je

als trainer op een gefundeerde en planma-

tingsblessures, niveau 3:

niveau 4:

training leren herkennen?

te maken krijgt met een sportongeval, dan is

tige manier een programma kunt opstellen

• Herkennen van de risico’s

• Op een gefundeerde en

Of leren omgaan met

het belangrijk onderscheid te kunnen maken

voor een sporter die herstellende is van een

van je sport en maatrege-

planmatige manier een

sporters die herstellende

tussen ernstige (levensbedreigende en invali-

blessure.

len kunnen treffen om die

programma op kunnen

zijn van een blessure?

risico’s te vermijden;

stellen voor een sporter


die herstellende is van een


blessure;


derende) en milde letsels. Voor alle ernstige- en voor jou als trainer

• Beter de oorzaken en

onbekende letsels, moet je uiteraard direct

gevolgen van pijnklachten

professionele hulp van een arts of EHBO’er

kunnen inschatten;

inschakelen.

• Weten wat je moet doen bij sportongevallen;

Voor trainers die een opleiding niveau 3 heb-

• Onderscheid kunnen

ben gevolgd of daarmee bezig zijn, is er nu

maken tussen levensbe-

een bijscholing om overbelastings- en andere

dreigende, invaliderende

beginnende blessures beter te herkennen en

en overige letsels;

hoe je moet handelen bij een sportongeval.

• Kunnen handelen bij veelvoorkomende milde sportletsels.

• Op een systematische manier kunnen kijken naar de blessures van je sporters.

18

19

Bijscholingen voor Trainers en Coaches / 2 DAGDELEN

Praktijkbegeleider in de sport Trainers en coaches kunnen bij sportbonden of het beroeps-

Leerdoelen

onderwijs tal van cursussen, opleidingen en bijscholingen

• In staat zijn praktijk

volgen om hun eigen niveau en daarmee het sportaanbod van verenigingen te verbeteren. Een stage is vaak onmisbaar om de broodnodige ervaring op te doen, waarbij de rol van de praktijkbegeleider goud waard is.

ervaring over te brengen; • Trainers in opleiding kunnen begeleiden tijdens hun stage; • Een stage kunnen

Praktijkbegeleider in de sport is een ‘functie’ die met name

evalueren.

geschikt is voor door de wol geverfde trainers die het leuk vinden hun passie, kennis en ervaring over te dragen op

Meer weten?

nieuwe generaties trainers. Een adequate begeleiding op de

Wil je je kennis en ervaring

werkvloer is namelijk cruciaal voor een leerzame, inspire-

delen met toekomstige

rende en effectieve stage.

trainers? Schrijf je dan in of kijk voor

Voor trainers die beschikken over een diploma op niveau 3


(of vergelijkbaar) en minimaal twee jaar trainerservaring


hebben, is de bijscholing ‘Praktijkbegeleider in de sport’ ontwikkeld. Je leert hoe je samen met de toekomstige trainer persoonlijke leerdoelen op kunt stellen en hoe je de stage met hem of haar moet evalueren. Ook ga je situaties oefenen die je als praktijkbegeleider wellicht tegen gaat komen. Na deze theorie ga je met praktijkopdrachten aan de slag over onderwerpen waarmee trainers-in-spé worden geholpen.

Bijscholingen voor Arbitrage

20

21

Bijscholingen voor Arbitrage / 1 dagdeel

Bijscholingen voor Arbitrage / 2 DAGDELEN

Weerbaarheid voor arbitrage

Praktijkbegeleider arbitrage

Als official in de sport ben je regelmatig de ‘kop van jut’.

Leerdoelen

Scheidsrechters en juryleden kunnen bij sportbonden of

Leerdoelen

Kritiek, scheldpartijen van sporters, coaches, ouders en

• Bewust worden van

het beroepsonderwijs tal van cursussen, opleidingen en

• In staat zijn praktijk

andere toeschouwers; je krijgt er vroeg of laat – op elk niveau - wel eens mee te maken. Laat je het soepel van je afglijden of heb je er juist last van en zou je graag wat weerbaarder willen worden?

beïnvloedingsfactoren; • Meer persoonlijkheid ontwikkelen als arbiter; • Omgaan met- en

bijscholingen volgen om hun eigen niveau en daarmee dat

ervaring over te brengen;

van de arbitrage in het algemeen te verbeteren. Een stage

• Scheidsrechters/juryleden

is vaak onmisbaar om de broodnodige ervaring op te doen,

in opleiding kunnen bege-

waarbij de rol van de praktijkbegeleider goud waard is.

reguleren van spanning; In de meeste cursussen voor (beginnende) officials worden

• Weerbaarder worden.

voornamelijk de (spel)regels behandeld en word je voorbereid

leiden tijdens hun stage; • Een stage kunnen

Praktijkbegeleider arbitrage is een ‘functie’ die met name

evalueren.

geschikt is voor door de wol geverfde scheidsrechters en

op het leiden van een wedstrijd. In de praktijk komen er in

Meer weten?

juryleden die het leuk vinden hun passie, kennis en ervaring

Meer weten?

wedstrijdverband echter nog allerlei randzaken bij waar je je

Wil je meer weerstand bieden

over te dragen op nieuwe generaties collega’s. Een adequate

Wil je je kennis en ervaring

tegen moet wapenen, met name veroorzaakt door emoties

tegen invloeden van buitenaf

begeleiding op de werkvloer is namelijk cruciaal voor een

delen met toekomstige

van sporters, coaches en publiek.

en met plezier blijven fluiten?

leerzame, inspirerende en effectieve stage.

scheidsrechters?



Er zijn genoeg factoren te bedenken die een negatieve


Voor scheidsrechters en juryleden is de bijscholing


invloed hebben op het functioneren van een official. Met


‘Praktijkbegeleider arbitrage’ ontwikkeld. Je leert hoe je


deze bijscholing word je je meer bewust van deze beïnvloe-

samen met de toekomstige scheidsrechter persoonlijke

dingsfactoren en kun je er meer weerstand aan bieden.

leerdoelen op kunt stellen en hoe je de stage met hem of

Door bewustwording en met behulp van de nodige tips, ben

haar moet evalueren. Ook ga je situaties oefenen die je als

je beter in staat met deze specifieke omstandigheden om te

praktijkbegeleider wellicht tegen gaat komen. Na deze

gaan en daardoor je weerbaarheid te vergroten. Zo creëer je

theorie ga je met praktijkopdrachten aan de slag over

niet alleen voor de sporters en coaches een veilig en prettig

onderwerpen waarmee scheidsrechters- en juryleden-in-spé

sportklimaat, maar óók voor jezelf! Met deze bijscholing word

worden geholpen.

je een ‘completere’ arbiter die onder alle omstandigheden naar eer en geweten de juiste beslissing neemt en bovenal plezier blijft houden in de sport!

22

23

Bijscholingen voor Arbitrage / 3 OF 2 DAGDELEN

Scheidsrechterscoach: basisopleiding of verkorte opleiding

Als scheidsrechter sta je er vaak alleen voor. Geen teamgenoten om winst of verlies mee te delen, geen trainer die aangeeft wat er volgende keer beter kan…Heb je ervaring met arbitrage en wil je graag als klankbord fungeren voor je (ex-)collega’s? Volg dan de opleiding tot scheidsrechterscoach. Als scheidsrechterscoach begeleid je scheidsrechters die wekelijks hun hobby in de praktijk uitoefenen. Je kijkt niet alleen naar wedstrijdsituaties, maar focust vooral op de

Leerdoelen

mens achter de scheidsrechter. Je helpt de scheidsrechter

Basisopleiding:

in het reflecteren van zijn of haar gedrag. Het gaat om een

• Een planningsgesprek zo

Je kunt als scheidsrechters-

Meer weten?

scheidsrechter in actie

coach deelnemen aan de

Wil je scheidsrechters

• Ook zonder dat je de hebt gezien, een effectief

basisopleiding (3 dagdelen;

coachen?

coachtraject voor de lange termijn (minimaal een jaar), zodat

kunnen voeren dat de focus

reflectiegesprek kunnen

instroomniveau minimaal


je als coach ook een wezenlijke bijdrage kunt leveren aan een

ligt op zelfsturing door de

voeren.

scheidsrechter niveau 3 of


fundamentele ontwikkeling van de scheidsrechter.

scheidsrechter;

aantoonbare ervaring met


• Zo kunnen observeren,

Verkorte opleiding:

arbitrage) of de verkorte

• Een planningsgesprek

opleiding (2 dagdelen). De

Positieve coaching zorgt ervoor dat prestaties van scheids-

dat je de scheidsrechter

rechters verbeteren en dat geeft hen meer plezier in het

in het reflectiegesprek

zo kunnen voeren dat

verkorte opleiding is uitslui-

fluiten. Als scheidsrechterscoach laat je scheidsrechters

een betrouwbaar beeld

een scheidsrechter en jij

tend toegankelijk voor reeds

nadenken over waar ze verantwoordelijk voor zijn, hoe ze zich

kunt geven van zijn

dezelfde leerfocus hebben;

opgeleide praktijkbegelei-

gedragen en overkomen en hoe hun contact is met spelers

functioneren;

• Een reflectiegesprek zo

ders. Voor beide opleidingen

kunnen voeren, dat dit bij-

is toestemming van je bond

naar wat er goed gaat of beter kan en dat ook als zodanig te

kunnen voeren, dat dit bij-

draagt aan de ontwikkeling

nodig om deze te mogen

benoemen, eerlijk en concreet. Met behulp van de opleiding

draagt aan de ontwikkeling

van de scheidsrechter.

volgen.

tot scheidsrechterscoach ontwikkel je competenties voor het

van de scheidsrechter;

en coaches voor, tijdens en na de wedstrijd. Je leert kijken

voeren van een planning- en reflectiegesprek. Bovendien leer je hoe je moet observeren en waarnemen.

• Een reflectiegesprek zo

24

25 Bijscholing VOOR OPLEIDERS / 2 DAGDELEN

Sportiviteit & Respect: Nog effectiever opleiden Sportiviteit & Respect komt in opleidingen al snel in de

Leerdoelen

verdrukking door andere onderwerpen die trainers en

• Een ‘visie op leren’ ont-

coaches vaak belangrijker vinden. Het op de agenda houden

wikkelen met drie tot vijf

van zaken die betrekking hebben op sportiviteit, respect,

richtinggevende uitspraken

leerklimaat en waardering, is dan ook makkelijker gezegd

voor bijscholingplanning

dan gedaan. Hoe krijg je dat als opleider duidelijk, maar ook in een activerende werkvorm voor elkaar?

en –uitvoering; • Vijf interventies kunnen noemen die bijdragen

Ook in sporttechnische opleidingen zijn competenties als

Bijscholing voor Opleiders

positieve feedback geven, waardering laten blijken, heldere afspraken maken en op de juiste manier grenzen stel-

aan effectief leren van je cursisten; • Drie effectieve interven-

len essentieel. In deze bijscholing leer je als expert hoe je

ties/werkvormen kunnen

door aandacht te geven aan deze competenties, het thema

toepassen in je volgende

Sportiviteit & Respect als een soort rode draad regelmatig aan de orde kunt stellen en de juiste aandacht kunt geven.

bijscholing; • Feedback kunnen geven of krijgen op een gege-

Je wordt getraind om op interactieve wijze de vier centrale

ven les met behulp van

thema’s van Sportiviteit & Respect op een natuurlijke wijze

observatiepunten.

tot hun recht te laten komen. Het gaat dan om het stimuleren van gewenst gedrag, positief omgaan met elkaar, het maken

Meer weten?

van afspraken over gewenst gedrag en het omgaan met

Wil je weten hoe je

ongewenst gedrag. Naast het versterken van de vaardigheid

Sportiviteit & Respect in je

om deze vier thema’s onderdeel te laten zijn van de opleidin-

opleidingen niet uit het oog

gen, gaat het er juist ook om dit activerend en praktijkgericht

verliest?

te doen. Zo ben je als expert in staat mensen nóg effectiever


op te leiden.

meer informatie op www. academievoorsportkader.nl

26

27

Een bijscholing volgen Open lijn of In-company?

De meeste bijscholingen worden sportbreed aangeboden via de open lijn. Bij voldoende

In-company

deelnemers vanuit één sportbond, sportvereniging, sportservicebureau of een andere

De In-Company variant kan worden aangevraagd voor deelnemers vanuit dezelfde sportbond,

organisatie in de sport kunnen de bijscholingen ook in-company georganiseerd worden.

sportvereniging, of andere sportorganisaties (non-profit). In samenwerking met de ASK

Open lijn

organiseert en coördineert de geïnteresseerde organisatie de bijscholing voor de eigen leden. Kenmerkend voor in-company is de homogeniteit van de groep als het gaat om sportachter-

De open lijn variant is een bijscholingsaanbod voor deelnemers vanuit verschillende

grond of sportomgeving. Een voordeel daarvan kan zijn dat de transfer van de aangedragen

sportachtergronden. De ASK neemt de organisatie en coördinatie van deze bijscholingen

kennis naar de eigen sportpraktijk makkelijker te maken is.

volledig voor haar rekening. Deelnemers schrijven zich via de website van de ASK in voor een bijscholing en volgen deze met trainers, coaches, arbiters of opleiders vanuit allerlei andere

Ben je als sportbond, sportvereniging of sportorganisatie (non-profit) geïnteresseerd in deze

sporten.

In-company variant neem dan contact op met de ASK via: [email protected]. De ASK

Kenmerkend voor het open lijn aanbod is de diversiteit van de groep als het gaat om de

levert vervolgens een docent en het lesmateriaal en stemt samen met de mede-organisator

sportachtergrond van de verschillende deelnemers. Een groot voordeel van deze manier van

de verschillende wensen en voorwaarden af.

werken is dat er op een natuurlijke manier inzichten vanuit verschillende sporten worden gedeeld. Sportbonden, sportverenigingen, sportservicebureaus en andere organisaties kunnen via de eigen communicatiekanalen trainers, coaches, arbiters en opleiders doorverwijzen naar het bijscholingsaanbod van NOC*NSF/ASK: www.academievoorsportkader.nl. De ASK rapporteert

Voor vragen over

Voor vragen over

per kwartaal naar de betrokken sportbonden welke trainers, coaches, arbiters of opleiders

de organisatie van de bijscholingen:

‘Naar een Veiliger Sportklimaat’:

hebben deelgenomen.

Neem contact op met één van onze mede-

Neem contact op met:

werkers via [email protected] of kijk op

• Ruud Hekker ([email protected])

www.academievoorsportkader.nl.

• Jens van der Kerk ([email protected])


INTERNET

www.nocnsf.nl

1 dagdeel

Recommend Documents