Groepsuitwerkingen Workshop Energiestrategie | Vruchtgroente Dagdeel 1: Energiepuzzel
Groep 1
Ties Verbaarschot - TVH Jan van der Harg - Greenhouse Marien Verkade - VOF Rob Groenewegen – Vitom
Facilitator: Ina Hateboer
Uitwerking opdracht 1A, Tuinder: 3 Wat wilde de tuinder bereiken? Laat met innemen positie Koopt elektra als de prijzen aan het stijgen zijn Verkoopt elektra als prijzen oplopen Koopt pas erg laat het bijbehorende gas Wilde proberen alsnog handelsresultaat te halen Heeft lopen speculeren/risico’s genomen Welk resultaat heeft hij bereikt? Hij heeft niets bereikt, is er niets mee opgeschoten. Welke risico`s heeft hij genomen?
Handelsrisico genomen op elektra Start met verkoop elektra Borgt echter wel zijn MtM door terugkoop!
Terugkoppeling workshopleider: geen verdere opmerkingen Uitwerking opdracht 1B Hoe had deze tuinder zijn risico’s kunnen beheersen? Meer gespreid verkoop elektra Consequent moeten blijven MtM beheersen door sneller gas in te kopen Als je handelt, dan ver van te voren doen Welke van de 3 tuinders heeft volgens u de gevaarlijkste strategie gehanteerd en welke de veiligste strategie? Tuinder 2 meest veiligste Tuinder 1 meest risicovolle, hij heeft een strategie!
Groepsuitwerking Energiepuzzel
1 van 6
1.
De productcomponent ‘limietorder ATG’ veroorzaakt een groot prijsrisico Nee, Je maakt zelf keuzes, afgebakende keuzes, zet zelf de piketpaaltjes
2.
De productcomponent ‘limietorder ATG’ veroorzaakt een groot marginingrisico Ja, omdat de prijs kan veranderen, als waarvoor je het vast hebt gelegd
3.
De productcomponent ‘daggas ATG’ veroorzaakt een groot prijsrisico Ja, omdat de prijs sterk kan variëren
4.
De productcomponent ‘maandsluiting ATG’ veroorzaakt een laag volumerisico Ja, omdat volume is altijd te verkopen op de spotmarkt
Groepsuitwerkingen Workshop Energiestrategie | Vruchtgroente Dagdeel 1: Energiepuzzel Groep 2 BB-Energy BV
Johan Tuinman
V.O.F. Gebr. A. en J.Th. Noorland
Jan Noorland
Polman BV
Hans Polman
Westburg BV
René Duijf
Royal Pride Holland B.V.
Jacob Knipscheer
AgroEnergy
André van den Braak
Facilitator: Kees Tetteroo
Uitwerking opdracht 1A, Tuinder 2 Wat wilde de tuinder bereiken? Hoofddoel: o Lage energiekosten per m2 Subdoel: o Risico mijden door Sparkspreaddeals (m.b.v. inkoop bovenlimiet gas). Gespreide deals warmte- gas.
Welk resultaat heeft hij bereikt? Groepsuitwerking Energiepuzzel
2 van 6
Ja, lage energiekosten per m2 door sparkspreaddeals en gespreide deals warmte-gas.
Welke risico`s heeft hij genomen?
Met sparkspreaddeals laag marginingrisico I.v.m. gespreide deals warmte-gas laag risico.
Terugkoppeling workshopleider: Met de sparkspreaddeals en de gespreide deals warmte-gas was er weinig risico.
Uitwerking opdracht 1B Hoe had deze tuinder zijn risico`s kunnen beheersen? Hij heeft zijn risico’s reeds beheerst, echter hij had de sparkspreaddeals meer gespreid kunnen doen. Welke van de 3 tuinders heeft volgens u de het meeste risico gelopen en welke heeft het minste risico gelopen? Tuinder 1 heeft het meeste risico gelopen door het ontbreken van een strategie en doordat hij achter de markt aanliep.
Tuinder 2 heeft het minste risico gelopen, doordat hij een duidelijke strategie uitvoerde met sparkspeaddeals en gespreide deals warmte-gas.
Uitwerking opdracht 2: Werk het deel van onderstaande opdracht uit die aan jouw groep is toebedeeld: 1.
De productcomponent “limietorder ATG” veroorzaakt geen prijsrisico. Ja, omdat het geen prijsrisico is, omdat de prijs vaststaat als de limiet is gedeald.
2.
Het productcomponent “daggas ATG” veroorzaakt een groot marginingrisico. Nee, omdat margining is pas van toepassing vanaf maand +2.
3.
Het productcomponent “daggas ATG” veroorzaakt een groot prijsrisico. Ja, omdat de prijs van daggas sterk kan variëren.
4.
Het productcomponent “klikprijs ABG” veroorzaakt een laag volumerisico Nee, omdat het geklikte volume ABG niet verkoopbaar is; Take or Pay (TOP).
Groepsuitwerking Energiepuzzel
3 van 6
Groepsuitwerkingen Workshop Energiestrategie | Vruchtgroente Dagdeel 1: Energiepuzzel
Groep 3
11237 kwekerij. H. van der Waal 90028 Kwekerij Pijpers 21757 Fa. A.J. Tas en Zn. 10304 Van Tuyl 31739 J.A.M.van Marrewijk
Hans van der Waal Astrid Pijpers Onno Tas Kees van Tuyl Jan van Marrewijk
Facilitator: Co ten Wolde
Uitwerking opdracht 1A, Tuinder 3 Wat wilde de tuinder bereiken? Hij had een aantal doelen gesteld: Via handelen komen tot een goede energiepositie Altijd zekerheid gebruiken, waarmee de tuinder bedoelt: o dat hij altijd de elektrapositie afdekt met een bovenlimiet gas, ter fixatie van de sparkspread. Omdat de betrokken gaskliks een 2 eurocent uit elkaar liggen, lijkt het gebruik van bovenlimieten onderdeel geweest te zijn van zijn strategie o Op moment dat hij het gas verkocht, kocht hij ook de elektra terug, zodat er geen ongedekte elektrapositie in de markt stond De kweker handelde ver vooruit, waarschijnlijk vanuit de lijn 2004-2008, waarin lange termijn vooruit posities toegevoegde waarde hadden. Welk resultaat heeft hij bereikt? Zijn eindresultaat is geëindigd op 0,60 euro/m² energiekosten. Dit had beter gekund, maar is op zichzelf niet verkeerd. Hij heeft daartoe: De elektra teruglevering in 1 slag verkocht voor 107 euro/MWh. Hierin is geen spreiding toegepast. Het is (achteraf) geen verkeerde prijs, maar 900.000 euro in 1 klap weg zetten, lijkt niet veilig. Met wat spreiding had hier misschien meer in gezeten. Wel is er steeds gedacht van de sparkspreadfixatie: Er is in eerste instantie 135 m³/MWh aan de elektradeal vast geklikt. Daarna is bij stijgend gas, ook het warmtegas vastgeklikt, zodat de gerealiseerde spread nog enigszins behouden bleef Bij verkoop gas, heeft hij ook zijn elektra tegen gesloten. Vanuit het principe dat een kweker òf een verkooppet, òf een inkoop pet op heeft, een onlogische handeling. Vanuit veiligheid, geen ongedekte elektradeal willen vasthouden, is het fixeren van het mogelijk handelsresultaat wel te verantwoorden. Vanuit de deals is te zien dat door dit elektra besluit 10 euro/MWh in de markt is blijven zitten. Maar dat is pas achteraf te zien.. De kweker is zonder posities het leveringsjaar in gegaan en heeft alles op de dagmarkten gedaan. Welke risico`s heeft hij genomen?
Hij heeft op zijn elektra deals weinig spreiding toegepast. Op enig moment was het “zijn” dag en deed hij zijn ding. Spreiding geeft iets meer zekerheid op het kunnen meelopen met de marktbewegingen.
Groepsuitwerking Energiepuzzel
4 van 6
Spreiding is geen garantie op een beter resultaat, het is meer een afdekking voor verkeerd ingeschatte marktbewegingen. Een markt van morgen is nu eenmaal niet te peilen.
Bij het verkopen van elektra is kennelijk wel altijd een bovenlimiet gas geplaatst, gezien de stappen van ongeveer 2 eurocent/m³ die tussen de deals gezeten heeft. Dit is wel veiligheid toepassen. De eerste sparkspreaddeal was gezet op 135 m³/MWh.
Hij is zonder posities het leveringsjaar in gegaan. Daarin is natuurlijk een prijsrisico genomen. De prijs
van de dag kan iedere dag fors variëren. Vooral in de zomer, gedurende het CO2 seizoen, kunnen dagprijzen een laag rendement opleveren. Een langere termijn OTC deal kan daarin een wat stabielere sparkspread genereren.
Uiteindelijk heeft hij 8140 MWh verkocht op de dagmarkt. Dit laat zien dat zijn oorspronkelijke positie met 9011 MWh aan de hoge kant was. Daarin is in principe een volumerisico genomen. Kennelijk was er gerekend op meer warmte, dan uiteindelijk gebruikt in de tuin. Dit geeft daarbij meteen de opmerking of alle warmte wel voor 100% in elektra teruglevering verkocht moet worden. Op de dagmarkt zijn posities natuurlijk altijd op de APX- of onbalansmarkt tegen te sluiten.
Terugkoppeling workshopleider: geen verdere opmerkingen
Uitwerking opdracht 1B Hoe had deze tuinder zijn risico`s kunnen beheersen?
Spreiding toepassen bij verkoop van zijn elektravolume. Dit had meer prijsontwikkeling vanuit de markt mee kunnen nemen. Daarbij had dan per elektraklik een stukje gas op een bovenlimiet gezet kunnen worden, zodat bij iedere stap wel de sparkspread gefixeerd was.
Gezien het feit dat hij maar 8410 MWh heeft kunnen produceren, heeft hij met de eerste verkoop van 9011 MWh theoretisch wel een volume risico genomen. Natuurlijk wordt een dergelijke situatie automatisch op de onbalansmarkt tegengesloten, het is geen “take-or-pay”, het was – achteraf bezien – wel een forse positie.
Het gebruik van gesplitste volumes voor zowel gas als elektra, was dan waarschijnlijk ook toegepast op het heen en weer handelen van posities. Dit geeft veelal een geleidelijk volgen van de markt. Het is niet gezegd dat dit een beter resultaat oplevert, alleen geeft het meer mogelijkheden bij te sturen. Het het in kleinere stappen te doen, is puur bescherming.
Hij had posities in kunnen nemen voor het leveringsjaar zelf. Omdat hij zonder posities 2011 ingestapt is, was hij het kennelijk niet eens met de mogelijk te realiseren sparkspread in het voorafgaande kwartaal in 2010. Echter door kort vooruit, mbv maand- of kwartaal- deals, posities in te nemen, had hij zich minder bloot gesteld aan het prijsrisico van de dagmarkt. Vanuit de huidige marktontwikkeling en historie, zou het gebruik in de dagmarkt voor Q1 en Q4 misschien nog wel te verantwoorden zijn. Het creëert ook flexibiliteit, wat ook zijn waarde heeft. De spreads op werkdagen voor deze 2 kwartalen lijken ook op de dagmarkt redelijk. Voor Q2 en Q3 lijkt de dagmarkt een minder goed resultaat op te kunnen leveren. Dit is gemakkelijk zichtbaar te maken in de Energymanager door bv de lange termijn sparkspread van 2013 te vergelijken met de apxdag sparksrpead van 2012. Dit laat zien dat de dagmarkt in de zomer regelmatig sparkspreads laat zien van 10 euro en minder. De politiek heeft de energiecentrales in de zomer voldoende ruimte gegeven van hun hete koelwater af te kunnen komen, zodat dit nooit meer leidt tot hoge elektraprijzen. Daarnaast is er in Europa inmiddels zoveel capaciteit aan wind en zonnepanelen, dat in de zomer de wkk alleen maar concurreert met de duurzame bronnen en de Franse kernenergie. In feite is ook deze winter de Franse kernenergie een forse concurrent van de wkk geweest, omdat Frankrijk nauwelijks vorst gehad heeft, dus weinig elektriciteit voor warmte heeft gebruikt. Daardoor kon
Groepsuitwerking Energiepuzzel
5 van 6
zij veel elektra doorverkopen naar andere landen in Europa.
Welke van de 3 tuinders heeft volgens u de gevaarlijkste strategie gehanteerd en welke de veiligste strategie? Er is in groep 3 veel en lang gepraat over het wel/niet innemen van posities. Daardoor is de vraag rondom de veiligst handelende kweker niet beantwoord.
Terugkoppeling workshopleider op deze uitwerking: Cos was het eens met de conclusies van vraag 1B
Uitwerking opdracht 2: Werk het deel van onderstaande opdracht uit die aan jouw groep is toebedeeld: 1.
Het productcomponent “OTC blok in ATP “ veroorzaakt een groot prijsrisico Ja / Nee, omdat alleen in deze situatie het risico op marginings ontstaat. Bij een ingenomen positie met dus een vaste prijs, kan deze prijs een verschil gaan opleveren met de markt. Dat verschil noemt men margining. Bij een te groot verschil, een te grote geldsom, kan AgroEnergy om maatregelen vragen. Dit geeft dan de keuzes de positie tegen te sluiten en de beweging van het verschil te fixeren, of een borg te plaatsen bij AgroEnergy ter borging van een nog groter MTM ontwikkeling.
2.
Het productcomponent “OTC blok in ATP” veroorzaakt een groot marginingrisico Ja / Nee, omdat prijs in de toekomst kan wijzigen, kan er inderdaad een marginingsrisico ontstaan.
3.
Het prijsrisico van een APX bieding is groot Ja / Nee, omdat slechts dagvooruit posities ingenomen worden, is de prijs weloverwogen gepakt. In de APXbieding wordt al aangegeven welke prijs wel en niet acceptabel is. De insteek wordt meestal gekozen op basis van variabele kostprljs “plus”, zodat dit geen risico vormt.
4.
Het volumerisico van een APX bieding is groot Ja / Nee, omdat er altijd het vangnet van de onbalansmarkt is. Er ontstaan geen gedwongen posities met een “take-or-pay” effect.
Terugkoppeling workshopleider: Geen verdere opmerkingen
Groepsuitwerking Energiepuzzel
6 van 6