1 2 3 5 6 7 8 9 10 14 15 17 19 23 25 27 28 29 30 31
Colofoon Index Voorwoord Van de redactie Ter gelegenheid van… Het is niet te geloven maar… In memorie Henk Scherpenhuyzen Dank Hallo, mag ik mij even voorstellen Het verhaal van onze pochetjes Verkoper? Zingen op recept Zuiver zingen Hoe zijn muzieknoten ontstaan? Derde lustrum? Mijn 1e jaar bij HRM Speels ABC van de koormuziek Mutatie/Weetjes Wij feliciteren Agenda
2
2011
is begonnen. En als ik dat zeg, dan ligt ons
jubileumjaar 2010 dus achter ons. In mijn speech tijdens de nieuwjaarsreceptie heb ik al kort teruggeblikt op dat jubileumjaar. Wat hebben we een fantastisch jaar achter de rug. De start met de nieuwjaarsreceptie begin 2010 was al veelbelovend. Vervolgens hebben we in dat jaar een aantal bijzondere momenten meegemaakt. Ik denk daarbij terug aan de opnames voor onze 1e CD. Het uiteindelijke resultaat mag er dan ook wezen. Een cd met het repertoire waar we als koor voor gekozen hebben, met nummers die veel mensen aanspreken. Bovendien is het een genot om met muzikanten van een hoog kaliber en Marco Bakker samen te werken. Vervolgens denk ik aan onze jubileumrondvaart begin juli. Alles werkte mee. Het verblijf op de Marlina was een feest. Om dan bovendien te merken dat de weergoden ons goed gezind waren maakte de trip rond het eiland IJsselmonde onvergetelijk. Velen zullen hier met plezier aan terugdenken. Dan ons jubileumconcert in het theater Zuidplein. Alles wees erop, bij de aanloop naar dit concert, dat het een spektakelstuk zou worden. En dat werd het ook. Dankzij de inspanningen van de Jubileumcommissie werd het een concert waar we nog lang over zullen napraten. De nummers van de door ons eerder dat jaar opgenomen cd stonden centraal bij dit concert. Daarbij vergeet ik in ieder geval niet het moment na de pauze, toen het gordijn openging en wij daar in onze nieuwe ‘outfit’ stonden. Een staande ovatie viel ons ten deel. Ik kan het hele concert in het theater Zuidplein eigenlijk kort samenvatten. Wat een perfecte avond !!
3
Vervolgens eindigen we het jaar met de kerstconcerten. Het probeersel om in de Dorpskerk in Spijkenisse een kerstconcert te verzorgen was een schot in de roos. Zeker voor herhaling vatbaar. Mooie concerten in Maassluis en Brielle volgden daarna. De belichting in Brielle verdiende zeker een compliment. Het werkte sfeerverhogend. Het hele jaar door was daar bovendien nog de verkoop van wijn, ten behoeve van ons koor. Deze actie is boven verwachting verlopen. Ik verwacht dat de penningmeester niet teleurgesteld zal zijn over het resultaat. Ik heb me dit jaar weer positief laten verrassen door de inzet van velen, om dit jubileumjaar in te kleuren. Voorwaar, dit is hartverwarmend. Ik hoop dan ook dat ditzelfde enthousiasme en de enorme inzet ook dit jaar en de daarop volgende jaren aanwezig mag zijn. We kunnen met z’n allen de schouders eronder zetten en komen tot grootse daden. Tenslotte wil ik namens het koor mij richten tot sponsors, donateurs en adverteerders. Ik hoop dat u ons wilt blijven ondersteunen op de wijze zoals u dit nu doet. Zonder uw bijdragen kunnen wij ons niet presenteren zoals dat nu gebeurt. Wij dragen u een warm hart toe. Ik wens u en uw naasten een geweldig, maar vooral gezond 2011. Henk van Merriënboer. Voorzitter.
4
Weer een nieuw jaar voor de deur en een nieuw gezicht voor Randverschijnselen. Het kan niet op! Kijken we naar de agenda dan kunnen we ons verheugen op een aantal leuke concerten. Maar de kerstconcerten die we zojuist achter ons hebben liggen scoorden hoog. Het begon natuurlijk als vanouds in Maassluis, dat weer een prachtige uitvoering werd. Vervolgens voor de eerste maal naar Spijkenisse, aansluitend naar Brielle. Ook het Schipperskerstconcert in Rotterdam IJsselmonde was dit jaar bijzonder, mede dank zij het optreden van Geke’s Tien, een zangschool uit Urk. Wat kunnen deze meisjes mooi zingen, om kippenvel van te krijgen. En tenslotte de nieuwjaarsreceptie op het Gemeentehuis van Spijkenisse. Na afloop van ons miniconcert werd er in de wandelgangen lovend gesproken over ons koor. Met de mededeling dat er een vervolg komt op 29 januari a.s. zullen waarschijnlijk veel mensen komen luisteren. De oproep in de vorige editie van Randverschijnselen heeft weinig respons gekregen. We zullen het maar wijten aan de drukke feestdagen. Vandaar dat de redactie naarstig op zoek is gegaan naar een aantal interessante verhalen. Een boekje met advertenties is tenslotte snel uitgelezen. Daarom nogmaals het verzoek om met kopij te komen. Er gebeurt genoeg om ons heen waar over geschreven kan worden. De redactie wacht in spanning af. Wij wensen iedereen veel leesplezier. Het eerstvolgende nummer verschijnt op 10 maart 2011. Kopij inleveren voor 27 februari 2011.
5
Ter gelegenheid van… Ter gelegenheid van het 10-jarig jubileum heeft het College van burgemeester en wethouders het bestuur van Het Randstedelijk Mannenkoor tijdens de nieuwjaarsreceptie in het gemeentehuis verrast met een waardecheque. Het voltallige koor spreekt hierbij haar waardering en dank uit voor deze geste.
6
Het is niet te geloven maar waar ............... 1 het is 1942 2 het is oorlog 3 het vriest 20 graden 4 er ligt een halve meter sneeuw 5 de treinen rijden 6 het open baar vervoer rijdt 7 de winkels worden bevoorraad 8 de straten worden schoon gemaakt 9 iedereen is op straat om te helpen NU ruim 60 jaar later 1 het is 2010 2 het is vrede 3 het vriest 5 graden 4 er ligt 20 cm sneeuw 5 er rijden geen treinen 6 er is geen openbaar vervoer 7 de winkels hebben geen voorraad 8 er is geen straat of weg schoon gemaakt 9 er is oproep om thuis te blijven Hoe is het over 60 jaar? 7
In Memorie
Henk Scherpenhuyzen 1934-2010
Zondag 5 december 2010 overleed tweede tenor Henk Scherpenhuyzen. Hij was bijna zevenenzeventig jaar. Henk werd drie maanden eerder, op vrijdag 10 september, getroffen door een ernstig herseninfarct. De periode er na leefden hij en zijn naasten tussen de hoop op (gedeeltelijk) herstel en de vrees voor het definitieve einde. Serieuze complicaties sloegen de hoop langzamerhand de bodem in. Henk verloor zijn gezichtsvermogen en werd hulpbehoevend. Opname in een verpleeghuis bleek onvermijdelijk. Daar overleed hij, voor zijn omgeving toch nog onverwacht, op pakjesavond; symbolisch voor een man die in zijn leven zoveel aan anderen had gegeven. Het afscheid van Henk vond plaats op donderdag 9 december in de aula van het crematorium ‘De Ommering’ te Spijkenisse. Om twaalf uur was er de gelegenheid voor een laatste groet, waarna de aula vol stroomde voor de plechtigheid voorafgaand aan de crematie. Achtereenvolgens zijn echtgenote, een zoon, een goede kennis, een kleindochter en weer een zoon getuigden op een indrukwekkend en ontroerende manier van hun liefde en respect voor hun man, vader, vriend en opa. De aanwezigen leerden Henk Scherpenhuyzen kennen als een liefdevolle en zorgzame echtgenoot, een fantastische vader, een trouwe vriend en een lieve bezorgde opa. De toespraken werden afgewisseld met (koor)muziek waar Henk van hield. Het lied ‘Frieden’ begeleidde het laatste defilé langs de gesloten kist. Tijdens het afscheid werd duidelijk, dat de Henk nog lang zal blijven leven in de harten van velen. Ik zal me hem vooral herinneren als de goedlachse man, die elke donderdagavond al vroeg naar de zangrepetitie kwam. Hij nam dan de tijd voor een praatje en het invullen van de lotto. Voorts staat mij nog goed op het netvlies hoe hij tijden de ‘Engelandreis’ van het koor zijn vrouw met alle mogelijke zorg omringde. Het Randstedelijk Mannenkoor heeft een trouw en bijzonder lid verloren. Rust in vrede Henk. Peter Hoevenaars.
8
Wij danken het Bestuur en de koorleden voor de overweldigende hoeveelheid belangstelling, mooie woorden, prachtig gezang, fijne brieven en kaarten die wij mochten ontvangen na het overlijden van mijn man
Mas Haverhoek De leegte blijft nog moeilijk te aanvaarden, maar zoveel betrokkenheid verzacht het verdriet en vergroot de moed om verder te gaan. Gonnie Haverhoek
9
Hallo,
mag ik mij even voorstellen
I
k ben Hans de Vries, geboren op 20 april 1954 in Amsterdam. Ik ben de 5e in de rij, maar ben niet één van de jongste in het gezin, nummer 13 was pas hekkensluiter. Ik heb 8 broers en 4 zussen. Ik ben getrouwd en heb 2 kinderen, 2 jongens van 23 en 20 jaar oud, die allebei nog thuis wonen. Sinds 1983 woon ik in Spijkenisse. Van de lagere school kan ik met trots verhalen vertellen, waarin ik niet altijd het braafste jongetje van de klas was. Eén anekdote wil ik jullie niet onthouden: Eén van onze juffen had als bijnaam juffrouw Spin. Dat werd natuurlijk in het geheim gezegd. Maar op het schoolplein durfde ik haar best te begroeten met: Dág
10
juffrouw Spin! En juffrouw Spin beloonde mij met een gepaste straf. Na de lagere school heb ik de LTS richting houtbewerken gedaan, maar het was al snel duidelijk dat dit niet mijn toekomst was. Wat nu? Iemand opperde dat ik wel geschikt zou zijn voor de verpleging. Dat leek mij wel wat. Ik heb een jaar lang als verpleeghulp gewerkt in een verpleegtehuis, maar het bracht mij niet wat ik ervan verwacht had. Na de lagere school had ik graag naar de Zeevaartschool gewild, maar dat mocht helaas niet van mijn ouders: “Niks voor jou”, was hun mening. Nu pakte ik toch mijn kans. Ik ben aangemonsterd als matroos op de kleine handelsvaart, op een notendopje van 500 ton. Ik heb veel op Engeland en Scandinavië gevaren en één enkele reis naar Zuid-Amerika toen het schip daar naar toe was verkocht. Ik heb veel van de wereld gezien, maar het meeste was water. Na 3 jaar varen heb ik de balans opgemaakt, want mijn sociale wereld werd wel erg klein op de vaart. Ik ben gestopt met varen en na wat kleine baantjes her en der ben ik terug gegaan naar mijn eerste liefde: de verpleging. Ik heb de opleiding voor ziekenverzorgende gedaan in een verpleegtehuis. Toen werd je er o.a. nog op beoordeeld hoe je met de patiënten omgaat. Daar is wel veel in veranderd. Met nog een uitstapje naar de techniek, heb ik tot 2008 in de zorg gewerkt, in de laatste periode in de begeleidende sector. Helaas ben ik voor meer dan 50% afgekeurd en werken in de zorg hoort niet meer tot de mogelijkheden. Ik werk sinds begin 2010 bij de Welplaat in Spijkenisse op de montageafdeling en ik rijd ook een paar keer per week postrondes.
Mijn sportieve kant
11
In mijn vrije tijd doe ik verschillende sporten. Naast fitness doe ik aan wildwater kajakken en steile wandklimmen. Het kajakken is mijn meest favoriete sport en dat doe ik in Zoetermeer. Daar ligt een kopie van de Olympische baan van China. Dit is een baan van 300 meter lang, met een verval van 5 meter. Er komt per seconde 13,5 m3 water uit de kraan. De foto‟s zijn in Frankrijk genomen en daar is de „baan‟ wel even iets langer.
12
Het klimmen doe ik in Bergschenhoek. Dat is één van de betere klimhallen van Nederland. Hier kan je ook buiten klimmen. Sinds begin 2009 ben ik lid van HRM en zing bij de baritons. Ik heb het erg naar mijn zin, het is altijd erg gezellig, vooral de borrel na de repetities ☺. In mijn jongere jaren heb ik wel vaker op een koor gezeten. Met vriendelijke groet, Hans de Vries (bariton)
13
Het verhaal van onze pochetjes
Wij waren allemaal boos op Arie van de Stelt. Hij was het die het regelde dat de nieuwe pochets netjes op een kaartje werden gezet. En daar was niets mis mee. Wij moesten allemaal onze pochet inleveren. Iedereen stelde echter wel de voorwaarde dat iedereen zijn eigen pochet terug zou krijgen. En daar ging het mis…….. Een buitenstaander zou zeggen: wat maakt dat nou uit, ze zijn toch allemaal gelijk? Dat klopt inderdaad, ware het niet dat iedereen een band had opgebouwd met zijn eigen pochetje. Samen met je pochetje het 10-jarig jubileum meegemaakt, met als hoogtepunt het concert in Theater Zuidplein. Zoiets maak je maar één keer in je leven mee. De zenuwen vooraf, de opluchting achteraf. En uit volle borst zingen met je pochetje op je borst……… Dat doet je toch wat.
14
Het teruggeven van de pochetjes vlak voor ons kerstconcert in Brielle verliep niet naar verwachting, want de pochetjes werden zomaar lukraak uitgedeeld. En dus waren we boos op Arie. Maar ja, hoe had het anders gemoeten? Als zo’n 100 overjarige tieners op die doos werden losgelaten, laat het resultaat zich raden. Als alle pochetjes door zoveel handen worden opgepakt, gekeurd en weer teruggelegd, dan zal niemand zijn eigen pochetje meer herkennen. Het zou één grote smoezelige bende worden. En dus zijn wij niét boos op Arie. Wij bedanken hem juist dat hij ervoor gezorgd heeft dat alle pochetjes op dezelfde manier keurig in onze mooie jasjes steken. Arie, bedankt! Hans de Vries
Verkoper?
Een jong ventje uit Groningen verhuist van het platteland naar Amsterdam. Hij besluit een baantje te zoeken bij een groot warenhuis. "Heb je ervaring met verkopen ?", vraagt de manager." Ja hoor", zegt het ventje, "in Groningen verkocht ik koeien op de beestenmarkt". De manager mag het knulletje wel en besluit hem de baan te geven. "Je mag morgen beginnen en aan het eind van de dag kom ik wel even vragen hoe het gegaan is. "De eerste dag was een zware dag. Het ventje heeft aan het eind van de dag het zweet van zijn voorhoofd lopen. De baas komt naar hem en vraagt hoe het gegaan is. "Nou het ging best aardig" , zegt het mannetje. "Hoeveel verkopen heb je gehad ?", vraagt de manager. "Eentje", antwoordt de knul. "Eentje ?", zegt de manager verbaasd, "de meeste verkopers zitten aan de 20 tot 30 verkopen per dag. Voor hoeveel heb je verkocht dan?" "Voor EUR 89.431,27", zegt het ventje. De ogen van de manager rollen van varbazing bijna de grond op. "Wat heb je die klant verkocht dan ? " "Nou", zegt ie, "eerst verkocht ik hem een klein vishaakje, daarna een middelgrote vishaak en als laatste een grote vishaak. Toen heb ik de man een complete visuitrusting verkocht. Toen vroeg ik de man waar hij wilde gaan vissen.
15
De man antwoordde dat ie bij zee wilde vissen. Ik heb toen voorgesteld of een klein bootje niet handig zou zijn voor op zee. Dus verkocht ik hem die Twin Engine Power Craft plus trailer, die op de vierde verdieping staat. De man zei dat zijn Fiat Uno dat waarschijnlijk niet zou kunnen trekken, dus toen heb ik de man meegenomen naar de autoafdeling en heb hem er de 4 X 4 Landcruiser bij verkocht. " De baas luistert het hele verhaal aan en zegt: "dus je vertelt me nu, dat er een man binnenkwam voor een klein vishaakje en die heb je een boot en een auto verkocht?" Nee", zegt de verkoper, hij kwam voor een doos tampons. En toen heb ik gezegd "Joh je weekend kan toch niks meer worden, waarom ga je niet lekker vissen?"
16
ZINGEN OP RECEPT.. In Psychologie Magazine staat deze maand een mooi stuk over hoe gezond het is om te zingen. We weten het allemaal: Van zingen word je blij. Van zingen word je vrolijk! Zingen doet echter meer: Het maakt het leren van een taal makkelijker, geeft dyslectische kinderen steun bij het lezen en helpt mensen met een hersenbloeding hun taal heroveren. Ik stimuleer in mijn lespraktijk zwangere vrouwen hun handen op hun buik te houden en te zingen naar hun handen. Dezelfde stem en melodieen zullen ook
17
later het kind vertrouwen en rust geven als het in de wieg ligt en troost nodig heeft. Stotteraars haperen bijvoorbeeld nooit als ze gaan zingen. Naast het feit dat zangers vocalisten zijn en zingen van vocaal naar vocaal (klinker naar klinker) en stotteraars van medeklinker naar medeklinker (die zij soms als onoverwinnelijke barrieres zien), helpt zingen ook omdat het langzamer gaat dan spreken. Stotteraars hebben minder last van haperingen als zij langzamer spreken. Het gevaar is wel weer bij langzaam spreken, dat stotteraars tijd hebben om na te denken en lastige medeklinkers zien opkomen in de woorden die komen.Als je een taal snel wil leren koop dan liever een Cd in die taal dan een lesboekje. Zingen stimuleert het geheugen en laat je dingen sneller onthouden. Een leuke wetenswaardigheid is dat baby’s een bijzondere interesse hebben in de muzikale aspecten van hun moedertaal. Ze imiteren bijvoorbeeld de intonatie. In het Frans gaat die aan het eind van de zin vaak omhoog, in het Duits juist naar beneden. Wat blijkt? Franse baby’s huilen omhoog , Duitse baby’s omlaag… Maar bovenal is zingen heerlijk om te doen en een mooie uitlaatklep voor velen.
Charles Vermeer.
18
zuiver zingen De wereld lijkt verdeeld in mensen die zuiver zingen en mensen die vals zingen. Toch is alle hoop nog niet verloren indien uw omgeving vertwijfeld naar de oren grijpt als u alle registers open trekt. Het is namelijk heel goed mogelijk door oefening zuiver te leren zingen. Het grootste probleem met onzuiver zingen is dat je het zelf meestal niet hoort. Dat je het zelf niet hoort, betekent niet dat je het zelf niet zou kúnnen horen, maar dat je niet weet waar je naar moet luisteren. De menselijke stem wordt gefabriceerd door een ingewikkeld orgaan, dat vele bij- en boventonen produceert. Veel van die bijgeluiden hoor je versterkt door je schedel, zodat het helemaal niet zo duidelijk is wat er naar buiten komt. Wat anderen horen is iets heel anders dan wat je zelf hoort. Een japanse dirigent loste dit op door alle koorleden met een emmer over het hoofd te laten zingen. Het was niet geheel duidelijk of dit bedoeld was voor de zangers of voor de toehoorders. . .
19
Als je weet dat je vals zingt en je hoort het zelf niet, dan heeft iemand je dat verteld. En dat is helemaal niet leuk. Allereerst een waarschuwing: don't shoot the messenger. Het is namelijk ook helemaal niet leuk om zo'n boodschap over te moeten brengen. De eerste neiging die je hebt is het niet te geloven. Ontkenning is de eerste fase van het rouwproces. Hoe is het mogelijk dat je al 20 jaar met genoegen in een koor zingt, nooit heeft iemand iets gezegd en ineens zou je vals zingen? De werkelijkheid is dat er vele beroepszangers en – zangeressen zijn die ook geen toon kunnen houden. Vaak wordt dit opgelost door bijvoorbeeld op de achtergrond op een piano mee te rossen. De stem heeft dan houvast aan de piano. Bovendien wordt een piano per definitie vals gestemd en produceert zoveel bijgeluid dat het niet zoveel uit maakt. Veel mensen in het publiek kunnen ook niet horen of iemand zuiver zingt. Ook veel zangleraressen (M/V) en dirigenten horen het niet. Je zou zo zeggen, als er toch zo weinig mensen zijn die het horen, wat maakt het dan nog uit? Het maakt heel veel uit. Zuiver zingen is werkelijk een groot genoegen. Op het moment dat een koorwerk volkomen zuiver wordt uitgevoerd "doet het iets". Het is lastig te beschrijven, maar door resonantie wordt er emotie overgebracht. Schoonheid, stilte, liefde, extase zijn zo wat van die emoties die schaars zijn in het dagelijks leven, maar die door muziek kunnen worden overgebracht. Dit is niet mogelijk als iemand er tegenaan zit te blèren.
20
Al met al is het helemaal geen pretje om er mee geconfronteerd te worden. Het is dan ook helemaal niet verstandig om je ego aan je zangkwaliteiten te koppelen. Dat moet wel op een teleurstelling uitlopen. . . Bovendien verplaats je eens in de dirigent. Die wil alleen maar dat er zuiver gezongen wordt. Dat is slechts een van haar taken. Als ze dan ook nog steeds bij ieder geval tegen een gekrenkt of geknakt ego moet opboksen. . . De eerste stap die je dan ook moet doen is wat afstand nemen. Door een open en positieve houding wordt het allemaal veel gemakkelijker. Kijk er objectief en afstandelijk naar. Zingen is natuurlijk erg intiem en je kunt het alleen als je je emoties laat meedoen. Juist dan komt kritiek erg hard aan. Maar het is geen schande te zingen als een schorre kraai, er moet alleen wat aan gebeuren. Zodra je geaccepteerd hebt dat je misschien een probleem hebt is er gelukkig veel aan te doen. Dus geef de boodschapper het voordeel van de twijfel en kijk of hij (M/V) gelijk heeft. Met zuiver zingen is het merkwaardig gesteld. Zolang je niet helemaal zeker weet of je zuiver zingt, zit je er 100% zeker naast. Zing je zuiver, dan weet je dat ook 100% zeker. Ik kom er later nog op terug hoe je dit kunt vaststellen. Wat gaat er mis bij vals zingen? Er zijn twee technieken om een valse toon te produceren. Eerste techniek. Je kunt een zwabber geven aan een langgerekte toon. Een mooi voorbeeld is "Oranje booooohooooven". Hierrbij worden de "booooo" en de "hooooo" van "boven"iets verschillend van hoogte gezongen. Meestal is de "hooooo"lager, en vanaf dat moment wordt de rest van de melodie ook lager gezongen. Tweede techniek. Tussen twee tonen wordt er gezakt of gestegen. De menselijke stem kent drie registers. Van hoog naar laag:
Kopstem Middenstem Borststem
21
In ieder van deze gebieden wordt de stem op een verschillende manier gevormd. Indien je nu twee tonen achter elkaar moet zingen die in een verschillend register liggen, kan er gemakkelijk iets mis gaan. Je moet namelijk plotseling de toon op een andere manier produceren, fysiek gezien. Je hebt op heel jonge leeftijd geleerd tonen te produceren, en daarbij is er natuurlijk nooit op dit fenomeen gelet. Het produceren van de juiste toon is dus slechts een kwestie van techniek. Techniek die door oefening aangeleerd kan worden. Je moet alleen weten hoe je kunt checken "of je goed zit". Als je precies goed zit, verandert er plotseling iets. Er treedt resonantie op, waardoor het net is of "er een weerstand in de keel wegvalt". Het zingen is plotseling erg aangenaam en het gaat heel makkelijk. Als resonantie optreedt kun je je er niet in vergissen. Het luistert ongelooflijk nauw. Een fractie te hoog of te laag en het is weg. Dat is ook de reden dat de tonen zo lang mogelijk moeten zijn. Dat geeft je de gelegenheid te experimenteren en je stem bij te stellen. Het treffen van de juiste toon en het laten mee laten resoneren moet een gewoonte worden. Zelf heb ik gedurende ongeveer drie maanden dit dagelijks een kwartier tot een half uur geoefend. Dat is helemaal niet zo onaangenaam als het misschien lijkt (ja, wel voor de buren natuurlijk) omdat je steeds zuiverder gaat zingen. En zuiver zingen is heerlijk!! Heb je eenmaal de smaak te pakken, dan wil je beslist niet meer anders! Na verloop van tijd kun je toonlengtes gaan verkorten. Dit lijkt eenvoudig, maar dat is het helemaal niet. Het valt helemaal niet mee om korte noten meteen zuiver te treffen. Maar ook dat gaat na verloop van tijd automatisch. Hou je aan de simpele stelregel: bij de geringste twijfel zit je ernaast! Het kost wat inspanning, maar uit eigen ervaring kan ik zeggen dat het resultaat daar ruimschoots tegen opweegt. Er gaat werkelijk een hele nieuwe wereld voor je open!! Toon Ladder.
22
Hoe zijn muzieknoten ontstaan?
Een notenbalk met vijf lijnen. Bolletjes met stokjes en vlaggetjes. Iedereen kent de hedendaagse muzieknotatie wel. Maar hoe is die ontstaan? Een uitleg in notendop. Tot aan de vijfde eeuw werd muziek niet opgeschreven. Men hoorde de muziek en ging die nazingen. Zo werd ze van generatie op generatie doorgegeven. Iemand leerde het lied aan een of meer personen en zij gaven het op hun beurt weer door aan anderen. Vergelijk het maar met een Sinterklaasliedje dat je van je ouders leert en dan weer aan de eigen kinderen doorgeeft, zonder dat er een tekst van op papier bestaat. In de eerste eeuwen van onze jaartelling werd muziek voornamelijk in kerken ten gehore gebracht (deze muziek kennen we tegenwoordig als Gregoriaanse gezangen).
23
Vanaf de vijfde eeuw ging het Christendom en dus ook de bijbehorende kerkelijke muziek zich meer en meer verspreiden over Europa. Men vond het nodig om de gezangen te gaan opschrijven, om daarmee te voorkomen dat 'vreemde zangers' ze zouden gaan aanpassen aan de eigen smaak. Maar hoe zet je iets dat je hoort op papier? Men kwam op het idee om de golfbewegingen, die een dirigent met zijn handen maakt, na te tekenen op papier. Deze tekens werden boven de teksten van de gezangen gezet. Men noemde deze tekens neumen. Het waren slechts vage aanduidingen. De lengte en de hoogte van de tonen waren er niet uit af te leiden. Vanaf de zevende eeuw werd een lijn aan de neumen toegevoegd, zodat de toonhoogte wat duidelijker werd. De muzieknotatie begon zich verder te ontwikkelen. In de elfde eeuw volgde een nieuwe stap. Er ontstond een notenbalk die al wat begon te lijken op de notenbalk zoals we die nu kennen, maar dan met een lijn minder. Op de neumen kwamen blokjes te staan die de toonhoogte duidelijker aangaven. Vanaf de dertiende eeuw werd de muzieknotatie nog verder verfijnd. De tekentjes werden zo gemaakt dat je precies kon zien hoe lang elke noot duurt. Je kon er aan zien dat bijvoorbeeld de do één tel duurde, de re een halve tel en de mi een kwart tel. Dat had te maken met het ontstaan van de meerstemmige zang, waarbij de verschillende stemmen precies gelijk moeten klinken. In de eeuwen die erop volgden, werd het schrift steeds meer vervolmaakt. Er zijn allerlei tekentjes bedacht die de duur van de noot aangeven. Zo wordt een hele noot weergegeven met een open ovaal bolletje. De halve noot krijgt er een stok bij. De kwartnoot heeft een stok en een gesloten bolletje. En de achtste noot heeft een gesloten bolletje en een vlaggetje aan zijn stok enzovoorts.
Koorzanger
24
Derde lustrum? Het jubileumjaar 2010 is afgesloten en het bestuur heeft met de jubileumcommissie afgelopen periode bergen werk verzet en kunnen nu terugschakelen in een lagere versnelling. De jubileumcommissie kan tot het volgende evenement elders geparkeerd worden. Allen veel dank. Mijn bijdrage afgelopen jaar was minimaal, zingen, niets meer en niets minder soms fortissimo en vaak piano, o ja, toch nog iets anders, kiezen op elkaar houden op repetitieavonden bij tekst en uitleg door Arjan. Niet iedereen had hier belangstelling voor en een enkeling vond het zelfs gezellig om anderen af te leiden met praten. Die “zanger” had de informatie eerder vernomen in het andere koor van Arjan. Dit gedrag is knap hinderlijk voor de omgeving, zeker voor ondergetekende en daarmee zakt mijn plezier in zingen terug op het niveau van ”waar ben ik mee bezig. Heb in het verleden die persoon al eens verzocht een beetje rekening met de omgeving te houden. Dat heeft tot op heden nog geen positief resultaat opgeleverd. Nu het nieuwe seizoen is aangebroken wordt ook een nieuwe start gemaakt richting 2015 het derde lustrumjaar. Dit lijkt ver weg maar tijden gaan snel en instuderen gaat traag en daardoor is het ook weer dichtbij. Ik hoop dat we tegen die tijd een mooi repertoire kunnen presenteren waar iedereen een warm gevoel bij krijgt. Als daar dan ook het Bandietenkoor, uit de opera “Ernani” van Giuseppe Verdi, bij gezongen kan worden zou dat geweldig zijn. Dit werk is in september 2007 in de map gekomen en er is nog geen noot van gezongen. De reden waarom het onaangeroerd is
25
gebleven is mij onbekend maar vind het op zo’n manier wel verspilling van geld. Als het een gift was van een koorlid is dat voor hem behoorlijk sneu. Ik wens u allen een goed en gezond 2011 toe met veel plezier bij HRM. Zelf hoop ik dit jaar minder te verzuimen en met meer plezier te komen repeteren. Gerard Streefkerk.
Allegri! Beviam! Proost! Laten we drinken! Laten we tenminste plezier beleven aan de wijn! Want wat rest bandieten, die door iedereen vervolgd worden, anders dan het glas? Laten we spelen! Want goud is een nutteloze schat die komt en gaat. Laten we spelen, als er niets moois meer is dat het leven aangenaam maakt! Tussen de struiken op de berghellingen zijn de musket en de dolk onze enige vrienden. In de nacht zijn de musket en de dolk ons hoofdkussen als we in afschuwelijke grotten slapen. Laten we vrolijk zijn en drinken en tenminste aan de wijn plezier beleven. Dan verschijnt Ernani, hun aanvoerder. Hij is een jonge edelman, die zich op Don Carlos (de koning van Spanje) wil wreken, omdat deze koning de vader van Ernani heeft laten vermoorden. Ernani is verbannen en er staat een prijs op zijn hoofd. Ernani houdt van Elvira en die beantwoordt zijn liefde. Maar het probleem is dat er nog twee mannen zijn, die met Elvira willen trouwen: Don Carlos en Don Silva (Elvira's voogd). Ernani wil Elvira ontvoeren, maar ook Don Carlos is op datzelfde idee gekomen. Ernani ziet hoe Elvira Don Carlos afwijst. Enige tijd later zoekt Ernani, die door Don Carlos vervolgd wordt, bescherming in het kasteel van Don Silva. De gastvrijheid verplicht Don Silva ertoe Ernani niet aan Don Carlos uit te leveren. Deze neemt wel Elvira als gijzelaar mee. Als Ernani aan Don Silva vertelt, dat Don Carlos Elvira tot zijn vrouw wil maken, besluiten ze gezamenlijk de koning aan te pakken. Uit dankbaarheid dat Don Silva hem uit de handen van Don Carlos gered heeft, geeft Ernani aan Don Silva een hoorn. Ernani belooft zichzelf te zullen doden als Don Silva op deze hoorn blaast. De samenzweerders (Ernani en Don Silva) zijn door de koning op heterdaad betrapt, maar Don Carlos schenkt hun vergeving, omdat Elvira hem daarom smeekt. Ernani krijgt zijn landgoederen terug en mag met Elvira trouwen. Maar dan blaast de jaloerse Don Silva in hun huwelijksnacht op de hoorn en Ernani pleegt zelfmoord.
26
e
1
Toen ik 30 januari 2010 in het dorpshuis in Hekelingen naar de nationale korendag ging, had ik geen vermoeden dat het zo’n prachtig jaar zou worden. Ik viel dus met mijn neus in de boter. De CD opname dagen met Marco Bakker, de gezellige boottocht en de CD presentatie in het Zuidplein theater. Wat helemaal geweldig was, de kerstconcerten. Nog nooit heb ik aan zoiets moois meegedaan. Mijn complimenten aan het bestuur en de activiteiten commissie en niet te vergeten onze dirigent Arjan Breukhoven. Ik wens jullie allen een gezond 2011 en veel zang plezier. Henk Muilenburg 2e tenor 27
Speels
ABC
van de koormuziek
Voorzingen
Dit is een nachtmerrie van elk (aspirant-)koorlid. Menigeen ontbloot zich liever voor de dokter dan te moeten voorzingen voor de dirigent. Men raakt dan zo door emotie overmand dat er van de stem slechts een fragmentarisch geneuzel overblijft en men met de z.g. verstikte stem poogt te zingen. Het voorzingen is evenwel voor de dirigent noodzakelijk om enig benul te krijgen van de groep zangers waar de aspirant heen gedirigeerd moet worden: naar de sopranen of de bassen. Het voorzingen en plein public is levensbedreigend en mag dan ook nooit geschieden.
Webber, Andrew Lloyd
Componist (1948-2048) van eeuwig doorspelende musicals over katten en Evita Peron. But what’s the difference?
Xantippe
De vrouw van de componist Joseph Haydn werd door insiders X. genoemd. Haar invloed op haar echtgenoot reikte zover dat zij als de grondlegger wordt beschouwd van de door Haydn veel gebruikte afwisseling tussen majeur en mineur. Wanneer zijn vrouw z’n studeerkamer binnentrad veranderde hij steevast alleen al bij het zien van haar neus de compositie waaraan hij werkte van majeur in mineur.
28
MUTATIE Aanpassing voor het smoelenboek Verhuisd: Rein van Eijk A. v Brockhorstlaan 491 3201 XK Spijkenisse Rest ongewijzigd
WEETJES Het Antwaarps is wetenschappelijk gezien de meest efficiënte taal. Kijk maar eens hoeveel korter het is ten opzichte van het Nederlands: Hieromtrent kunnen wij u geen enkele zekerheid bieden. - Ge wet noeit nie. Zou u dat nog eens willen herhalen? - Watte? Ligt dat in de lijn der verwachtingen? - Zou da? Dit behoort tot de mogelijkheden. - Da kan. Deze informatie is geheel nieuw voor mij. - Das nief. Hetgeen u mij vertelt, verbaast mij ten zeerste. - Wa zeidde na? Dit wordt door mij als bijzonder spijtig ervaren. - Das sunde. Ik heb hierover een enigszins afwijkende mening. - Da nie! Ligt dat binnen het kader van uw bevoegdheden? - Meude da wel ? Zulks ben ik niet van plan. - Denket nie!
29
Wij feliciteren: Op:
22 januari 22 januari 24 januari 29 januari 1 februari 6 februari 9 februari 9 februari 10 februari 13 februari 18 februari 18 februari 19 februari 20 februari 24 februari 24 februari 25 februari 1 maart 1 maart 3 maart 5 maart 7 maart 9 maart
wordt:
Jaap van Koppen Jan Vletter Roel Korpershoek Peter Stok Ben Bresser Peter Hoevenaars Harm Alkema Aad Nieuwenhuijzen Peter Spanjersberg Kees Stolk Bert Bijkerk Hans de Groot Willis Lathrop Wim Temperman Ies Dekker Hans Spiering Jack Siegers Gé Kersten Jan Molenaar Leen Sonneveld Wim Bley Rein van Eijk Leo Molendijk
jaar: 73 72 63 65 76 69 79 81 60 77 52 72 48 66 61 70 76 76 93 79 74 70 60
Allemaal alvast van harte gefeliciteerd en een fijne verjaardag toegewenst. 30
Zaterdag 29 januari 2011, Aanvang 14.00 uur tot 17.00 uur Mannenkoren week-end in het Gemeentehuis te Spijkenisse Aanwezig om 13.30 uur. Zaterdag 19 februari 2011, aanvang 14.00 uur Zangbijdrage t.b.v. het 65 jarig huwelijk van de familie Janzen in Verzorgingshuis Simeon en Anna. Donderdag 24 maart 2011, Aanvang 19.30 uur Algemene Ledenvergadering in De Kern te Spijkenisse. Donderdag 19 mei 2011, aanvang ?? uur Benefiet Voorjaarsconcert t.b.v. Stichting Ambulancewens. Locatie: ?? Donderdag 15 december 2011, aanvang 20.00 uur. Eigen kerstconcert in de Dorpskerk te Spijkenisse o.l.v. Arjan Breukhoven Woensdag 21 december 2011, aanvang 20.00 uur. Groot Mannenkoor Kerstconcert in de Groote Kerk te Maassluis o.l.v. Arjan Breukhoven. Vrijdag 23 december 2011, aanvang 20.00 uur. Eigen kerstconcert in de Sint Catharijnekerk te Brielle o.l.v. Arjan Breukhoven met als organist Martin Zonnenberg.
31
