Jaarverslag 2013
inhoudsopgave 1.
Beleid............................................................................................................. pag. - 3
2.
Jeugd en jongeren ........................................................................................ pag. - 5
3.
Ouderen ......................................................................................................... pag. - 12
4.
Dagbesteding ................................................................................................ pag. - 19
5.
Huiskamerproject Selamat Datang .............................................................. pag. - 20
6.
Bezoekdienst weduwen en weduwnaars .................................................... pag. - 21
7.
Trefpunt alleengaanden ............................................................................... pag. - 21
8.
Maaltijdvoorziening ...................................................................................... pag. - 21
9.
Nieuwkomers ................................................................................................ pag. - 22
10. Taalmaatjes Plusproject ............................................................................... pag. - 25 11. Mantelzorgondersteuning ............................................................................ pag. - 28 12. Bezoek- en Opvang Service (BOS) .............................................................. pag. - 29 13. Vrijwillige inzet .............................................................................................. pag. - 31 14. Vacaturebank ................................................................................................ pag. - 32 15. Hulpdienst ..................................................................................................... pag. - 33 16. Maatschappelijke Stages (MaS) ................................................................... pag. – 35 17. Repair Café.................................................................................................... pag. – 36 18. Sport en Speluitleen ..................................................................................... pag. – 37 19. Organisatie .................................................................................................... pag. – 38
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 2
1. BELEID Algemeen beleid De maatschappij ontwikkelt zich in sneltreinvaart. Dat was in 2013 ook voor welzijn voelbaar. De zoektocht naar de invulling van een werkbare participatiemaatschappij heeft Caleidoz opgepakt door in maart de pilot ‘Verbinden in de wijk’ te starten in samenspraak met de gemeente in twee wijken van de gemeente Zevenaar. We hebben samen met partners uit wonen, zorg en welzijn een opzet voor een social team gemaakt en zijn ermee aan de slag gegaan. We hebben burgers betrokken bij dit initiatief door met ze in gesprek te gaan. We hebben de voorbereidingen getroffen om een inlooppunt te creëren in de pilotwijk. In de zomer kwam de gemeente met een nieuw initiatief, ‘de Frisse Wind’ om burgers aan te spreken op eigen initiatieven. Dat sloot mooi aan bij de werkzaamheden van Caleidoz. We geven de burgers de ruimte om initiatieven te ontplooien. Dit heeft zich geuit in bijvoorbeeld ondersteuning en faciliteren van de buurtvereniging Hooge Bongert. Zij hebben nu een plek om te ontmoeten en nemen nieuwe initiatieven om samen uit te voeren. Daarnaast zijn wij vindplaatsgericht aan het werk. We zoeken de burgers op. Gedurende de zomer kon je onze jongerenwerkers in elke kern treffen met een aanhanger vol buitenspelmateriaal. Hierdoor zijn de jeugd en hun ouders in gesprek gekomen met de jongerenwerkers en is de drempel naar het jongerencentrum verlaagd. Een goed voorbeeld van preventie in de praktijk. Eind 2013 is met het Liemers College afgesproken dat de jongerenwerkers een eigen plek voor een dagdeel mogen bemensen. Op deze plek staat de deur open voor een gesprek met de leerling over onderwerpen waar ze op dat moment behoefte aan hebben. Caleidoz wil de burger ondersteunen om zolang mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Hiertoe heeft zij het initiatief genomen om met partners een project te ontwikkelen om huizen aan te passen zodat dit bereikt kan worden. De provincie wil dit project met een subsidie honoreren. Caleidoz heeft de gemeente gevraagd dit initiatief te ondersteunen om samen met partners bij de provincie een aanvraag te doen voor een pilot in Giesbeek. Samenwerkingen en verbinden Op regionaal, sub regionaal en lokaal niveau is Caleidoz voortdurend de samenwerking met anderen organisaties aan het zoeken. De bestuurders van welzijnsorganisaties rondom Arnhem hebben de regionale visie vanuit welzijn vormgegeven. Dit heeft geresulteerd in een notitie over transformatie in het sociale domein. Hiermee beogen de betrokken organisaties eenzelfde koers uit te zetten met dezelfde begrippen. Eind 2013 heeft het eerste bestuurlijke afstemmingoverleg plaatsgevonden met wethouders en bestuurders welzijn binnen de Liemers. Caleidoz wil graag samen met partners de dienstverlening lokaal uitzetten, dicht bij de burger. In de pilot ‘Verbinden in de wijk’ is een samenwerking gestart met zorgaanbieders, WMO-consulenten van de gemeente en Baston Wonen. Met de Regionale Sociale Dienst zijn in 2013 concrete werkafspraken gemaakt in verband met bemiddeling vanuit de Caleidoz vrijwilligers vacaturebank en de RSD wil ook graag participeren in het social team. Op uitvoeringsniveau vinden rondom diverse producten nauwe samenwerking plaats zowel op lokale als op Liemerse schaal. In 2013 hebben wij meer initiatieven ontwikkeld in aansluiting op bestaande voorzieningen. Een Open Tafel in het Kulturhus ‘de Borg’ in Babberich en een samenwerking met vrijwilligers op het gebied van ouderenwerk in de dorpen Angerlo, Giesbeek Lathum,
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 3
Samen met Philadelphia en Diafaan hebben wij het initiatief genomen tot versterking van de ontmoetingsfunctie van de Pelgromhof. Vrijwilligers Wij zijn nog steeds trots op onze 600 vrijwilligers. Er is in 2013 voor het eerst een tevredenheidsonderzoek onder de vrijwilligers gehouden. We scoorden een goed rapportcijfer. De vrijwilligers voelen zich ondersteund en gewaardeerd door onze professionals. Aan het einde van het jaar hebben alle vrijwilligers een persoonlijk bedankje en een attentie ontvangen. Communicatie Communicatie blijft belangrijk. Zowel intern als extern. We hebben de politiek op zijn tijd geïnformeerd over nieuwe activiteiten. Eind 2013 ontstond het idee om 2 à 3 keer per jaar een flyer uit te brengen om de politiek en onze vrijwilligers goed te informeren over onze nieuwe initiatieven en successen. Er is in 2013 een nieuwe interactieve website tot stand gebracht. Kwaliteitsbeleid Kwaliteit leveren is voor Caleidoz een groot goed. Daarom hebben ervoor gekozen te werken volgens de HKZ ISO 9001 norm. Hiermee verplicht je je als organisatie om consequent aan kwaliteit te werken. We werken systematisch aan kwaliteit, middels het uitvoeren van interne audits. Het registratiesysteem Q-link, het kwaliteitsregistratiesysteem, levert een goede monitoring en registratie van klachten, verbeteringen, complimenten en (bijna)ongevallen op. Tevens is er een meldingsfunctie wanneer we acties moeten starten. Financiën Naast het innoveren en vormgeven van Welzijn Nieuwe Stijl heeft Caleidoz te kampen met bezuinigingen. In de loop van 2013 hebben we een bezuinigingsplan moeten opstellen ter voorbereiding op de driejarige bezuinigingsronde (2014-2016) van de gemeente Zevenaar en eind 2013 hebben we al enige maatregelen getroffen. Het ontslaan van een beheerder, het niet verlengen van tijdelijke contracten en het afstoten van een huurpand. Hiermee zijn de zorgen niet voorbij. De afloop van de rijksfinanciering van de Maatschappelijke Stage en het restant bezuinigingsbedrag zal in 2014 zeker een punt van aandacht zijn. Budgetfinanciering Bij de subsidietoekenning van 2014 is afgesproken dat Caleidoz een andere opzet gaat realiseren met betrekking tot de financiering. Caleidoz is als voorbeeldorganisatie aangewezen om van een exploitatiefinanciering naar een budgetfinanciering te komen. In 2013 zijn intern de voorbereidingen getroffen en eind 2013 was de opzet boekhoudkundig globaal ingericht. Start Welzijn Ouderen in Doesburg Caleidoz heeft per 1 maart 2013 een doorstart gemaakt met de activiteiten van Welzijn Ouderen in Doesburg. Dit was nodig in verband met het faillissement van de welzijnsorganisatie Carion. Het gaat om het gemeentelijk deel (ouderenadvies, inloop/ontmoeten, maaltijden) en de AWBZ gefinancierde dagbesteding. We hebben meteen een intensief communicatietraject uitgezet, website ontwikkeld, folderlijn aangepast en gecommuniceerd in de media. Alle vrijwilligers zijn doorgegaan onder de vlag van Caleidoz. In de loop van het jaar hebben we kleine aanpassingen gedaan in de dienstverlening. We hebben met de gemeente een intensief jaar gehad, van kennismaken tot visie delen en we leggen verbindingen met de lokale partners. Adviseur gemeente Bronckhorst Wij zijn in contact gekomen met de gemeente Bronckhorst. Daar lag een organisatorische vraag rondom inrichting van het welzijnswerk. Caleidoz heeft in Bronckhorst een onderzoek laten verrichten en eind 2013 daar een advies neergelegd.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 4
2. JEUGD EN JONGEREN Kinderen Caleidoz organiseert allerlei activiteiten voor kinderen in de leeftijd van 4-12 jaar. Weerbaarheidstraining In 2013 hebben wij de zeer succesvolle weerbaarheidstraining voor kinderen voortgezet. Deze weerbaarheidstraining is er voor kinderen in de leeftijd van 8-12 jaar. Deze training wordt gegeven door een professionele docente en is gericht op het aanleren van fysieke en mentale weerbaarheidstechnieken. Kinderen leren zichzelf verdedigen, ze leren beter over zichzelf denken, onzekerheden worden minder en het zelfvertrouwen wordt groter. De training wordt gehouden op de woensdagmiddag van 16.15 uur tot 17.15 uur en duurt 10 weken. In 2013 hebben wij deze training twee keer kunnen aanbieden aan verschillende groepen kinderen. Weerbaarheidstraining
2012
Deelnemers per cursus
11
Totaal
22
Disco voor groep 7 en 8 De disco voor groep 7 en 8 is een leuke en drukbezochte activiteit. Ook in 2013 vonden weer veel kinderen de weg naar onze disco voor groep 7 en 8. In 2013 was er een flinke stijging in bezoekers, elke disco waren er meer dan 100 bezoekers, die samen veel plezier hebben. De disco wordt minimaal één keer per twee maanden gehouden, op vrijdagavond van 19.30 uur tot 21.30 uur. De muziek wordt verzorgd door twee geweldige dj's, zo'n 6 vrijwilligers zorgen voor extra ondersteuning. Doedorp Doedorp is niet meer weg te denken uit het activiteitenaanbod van Caleidoz. In 2013 had Doedorp als thema "GRIEZELDORP". Doedorp wordt volledig gedraaid door een groep van 120 vrijwilligers, onder begeleiding van een beroepskracht. Kinderen maken kennis met het kinder- en jongerenwerk, ontwikkelen sport- en spelvaardigheden, leren samenwerken. Doedorp biedt daarnaast ook kinderen iets speciaals wanneer zij door (financiële) omstandigheden niet op vakantie kunnen gaan. We merken dat ouders rekening houden met Doedorp in hun vakantieplanning. Doedorp had in 2013 per dag ruim 600 deelnemende kinderen per dag. Doedorp
2013
Deelnemers (per dag) Vrijwilligers
600 120
De straatspeeldag De straatspeeldag is per 2013 wegbezuinigd. Nu de subsidie is weggevallen, zijn er enkele wijken mee gestopt omdat zij de dag op deze manier niet financieel rond kregen. In 2013 deden in totaal 6 wijken mee aan de straatspeeldag met ongeveer 750 kinderen. Caleidoz had hierin een coördinerende rol als spil tussen alle deelnemende wijken en organiseerde zelf een grote activiteit op het Raadhuisplein. Hiervoor is gekozen vanwege het feit dat er niet in elke wijk een straatspeeldag wordt georganiseerd en je hierdoor de aandacht extra aan de straatspeeldag geeft en het jeugd- en jongerenwerk van Caleidoz nogmaals onder de aandacht brengt. De activiteit werd bezocht door 50 - 80 kinderen . De straatspeeldag op het Raadhuisplein werd georganiseerd door leerlingen van het Vestersbos en werd geleid door vrijwilligers en maatschappelijke stagiaires, onder begeleiding van een beroepskracht.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 5
Straatspeeldag 2012
Aantal kinderen
Raadhuisplein Totaal in geheel Zevenaar
50 - 80 750
Ben FF Buiten Het jongerenwerk gaat activiteiten in de wijk organiseren onder de naam: Ben ff Buiten.. Om een pakkende naam te hebben die alles omvat en ook aanspreekt bij zowel kinderen als jongeren maar ook ouders, hebben we gekozen voor Ben FF Buiten. .. (subtitels: spelen, muziek maken, discussiëren, luisteren, praten, sporten). Door te kiezen voor één naam voor de totale doelgroep willen we laten zien dat dit project meer is dan een activiteit, maar eerder een beweging in de wijken die het jongerenwerk wil veroorzaken. Doel
Op een informele manier in gesprek komen met de doelgroep en (opgroei) problemen en onvrede in kaart te brengen en hier preventief mee aan de slag gaan. Op een informele manier in de buurt aanwezig zijn waardoor de sociale cohesie een ‘boost’ krijgt. Jongeren en/of ouders stimuleren deze activiteit over te nemen met ondersteuning van de jongerenwerkers om zo de leefbaarheid in de buurt te vergoten. Subdoelen van de activiteit: Stimuleren van meer bewegen door kinderen en tieners/jongeren in de wijk Stimuleren van samen spelen Een activiteit bieden voor zowel de kansarme als de kansrijke kinderen en tieners/jongeren. Kinderen achter de computer of spelgames weg halen. Het promoten van het sport- en spelmateriaal van Caleidoz.
Data en plaatsen binnen de gemeente Zevenaar Ben FF Buiten 9 juli 10 juli 16 juli 18 juli 25 juli 4 sept 11 sept 18 sept
Babberich, veld Zwanewaai Methen, veldje Beijenstraat Schrijvershoek, Steenhuizen (schoolplein) Angerlo, schoolplein de Trompetter Stegeslag, veldje Klaverweide Oud-Zevenaar, schoolplein Martinusschool Zonnemaat, speelveldje bij het Rembrandtplein Giesbeek, op het Dorpslein
Per wijk deden er gemiddeld 10 tot 50 kinderen mee aan de activiteit. Buurtbewoners kwamen een kijkje nemen en knoopten gesprekken aan met elkaar en met het kinderwerk. Er zijn verbindingen gelegd tussen scholen, verenigingen en/of buurtbewoners. Verbindingen en contacten die in de toekomst bruikbaar zijn.
Tieners en jongeren Het jongerenwerk in Zevenaar schept voorwaarden voor alle jongeren van 12 tot 23 jaar om activiteiten te ondernemen. Activiteiten waarmee zij zich sociaal, creatief, recreatief, fysiek en geestelijk kunnen ontplooien, op weg naar een stevige volwassenheid. Jongeren goed geïntegreerd in de volwassen maatschappij in een zelfstandige maatschappelijke positie, dat
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 6
is het doel van jongerenwerk. Het jongerenwerk is hierbij stimulerend, initiërend en ook uitdagend aanwezig, maar stelt zeker ook grenzen en confronteert, wanneer nodig, de jongeren met hun eigen gedrag. Alle jongeren en tieners in de leeftijd van 12 tot en met 23 jaar kunnen (extra) hulp gebruiken. In die leeftijd gaat elke jongere puberen en krijgt te maken met veranderingen in lichaam en geest. Dit maakt ze bij voorbaat al kwetsbaar. Alle jongeren hebben dus een steuntje in de rug nodig op weg naar volwassenheid. Dat maakt ze tot doelgroep van het jongerenwerk. Als het gaat om het aanbieden van activiteiten/workshops richt het jongerenwerk zich voornamelijk op de doelgroep 12 t/m 18 jaar. De oudere doelgroep t/m 23 jaar heeft ook zeker een plek binnen het jongerenwerk maar dan vaak als vrijwilliger. Natuurlijk is er een groep jongeren die van het jongerenwerk extra steun mag verwachten, een groep die meer risico loopt. Dit zijn jongeren die door hun gedrag en/of sociale achtergrond een verhoogd risico lopen op problemen op het gebied van school/werk, vrijetijdsbesteding en mogelijk ook eerder in aanraking komen met politie en justitie. Ze hebben weliswaar beginnende problemen, maar de problemen zijn nog niet geëscaleerd. Het gaat dus zeker niet om criminele jongeren. Aanbod Alle activiteiten van het jongerenwerk in Zevenaar voldoen aan het volgende principe: met jongeren, voor jongeren en door jongeren! Het is belangrijk dat het jongerencentrum een eigen plek wordt voor jongeren en daarom worden zij medeverantwoordelijk gemaakt voor de activiteiten en het jongerencentrum 4ALL. De activiteiten worden bedacht en uitgevoerd door de jongeren zelf. Ze maken zelf een planning, maken de posters, draaien bardiensten en nog veel meer. Uiteraard bieden de jongerenwerkers ondersteuning en begeleiding wanneer dit nodig is. Op deze manier creëert het jongerenwerk informele leersituaties. Activiteiten kunnen mislukken, maar dat mag ook! Voor het jongerenwerk is de activiteit geen doel op zich, maar een middel om jongeren te laten samenwerken en te laten leren (vooral ook van elkaar). In 2013 waren de openingstijden van jongerencentrum 4ALL als volgt; Dag
Tijd
Activiteit
Bereik
Ma Wo (vanaf oktober)
Vanaf 19.30 uur Vanaf 19.30 uur
Vrijwilligersavond: vergadering en voorbereiding Inloop (chill-out)
20 per avond ± 15 per avond
Di of Do
Vanaf 19.30 uur
Extra klusavond voor vrijwilligers
Vr of Za
Vanaf 19.00 uur
Diverse activiteiten - verschillende doelgroepen
± 80 per avond
De jongerenwerkers zijn ook, buiten de vaste openingstijden zoals hierboven vermeld, bijna dagelijks te vinden in het jongerencentrum. Jongeren en uiteraard ook vrijwilligers mogen dan altijd binnenwandelen om bij te kletsen, vragen te stellen, te klussen of om bijvoorbeeld te oefenen met breakdansen. Vrijwilligers In 2013 waren er in totaal zo'n 20 vrijwilligers werkzaam in de leeftijd van 13 t/m 23 jaar. Het jongerenwerk merkt dat steeds meer jonge vrijwilligers (13 t/m 16 jaar) interesse hebben in het worden van vrijwilliger bij 4ALL. In 2013 hebben de vrijwilligers: Een groot aantal activiteiten georganiseerd. Het jongerencentrum nog verder opgeknapt met extra aandacht voor de bar, het licht en geluid. In maart een presentatie gehouden voor CDA-leden over het jongerenwerk en wat zij doen als vrijwilliger.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 7
Ben FF Jong Tijdens Ben FF Buiten is er besloten om een aparte activiteit te organiseren voor de doelgroep tieners (11 t/m 15 jaar) en dit is Ben FF Jong geworden. De samenwerking met de buurt en lokale verengingen is bij Ben FF Jong belangrijk . De lokale organisaties worden gevraagd om hun eigen netwerk in te zetten. Doelen: Samenwerken met instanties en verenigingen die binnen deze dorpen aanwezig zijn. Op een informele manier in gesprek komen met de doelgroep en (opgroei) problemen en onvrede in kaart te brengen en hier preventief mee aan de slag te gaan. Op een informele manier in de buurt aanwezig zijn, waardoor de sociale cohesie een ‘boost’ krijgt. Jongeren en/of ouders stimuleren deze activiteit over te nemen met ondersteuning van de jongerenwerkers om zo de leefbaarheid in de buurt te vergroten. Subdoelen van de activiteit: Het stimuleren van meer bewegen tieners/jongeren in de wijk; Het stimuleren van samen spelen/fair play; Het bieden van een activiteit voor zowel de kansarme als de kansrijke tieners/jongeren. Ben FF Jong is georganiseerd in 3 kerkdorpen van de gemeente Zevenaar, namelijk Giesbeek (13 september), Babberich (20 september) en Angerlo (27 september). Het jongerenwerk heeft verschillende organisaties in deze dorpen benaderd en gevraagd of zij wilden participeren in dit project. Meedoen kon op verschillende manieren. Als partner was het mogelijk om jezelf te presenteren maar daarnaast werd er ook gevraagd om het eigen netwerk te gebruiken en tieners op de hoogte te stellen van deze activiteit. Per dorp deden er gemiddeld 15 tot 50 bezoekers mee.
Ambulant jongerenwerk Ook in 2013 werd er ambulant jongerenwerk uitgevoerd. Een ambulant jongerenwerker heeft als taak om de straat op te gaan en daar contact te leggen met jongeren, om ze daar een steun in de rug te zijn en contacten met buurtbewoners en andere betrokkenen te leggen. Er op af en naar buiten, om het kort samen te vatten. In 2013 heeft het ambulant jongerenwerk onder andere onderstaande plekken in de gemeente Zevenaar bezocht: • Muldershof • Cruijfcourt • De Breuly • Skate-plein in Zevenaar • Freulebos • Achter de tennisvelden/Basisschool De Schilderspoort • Speeltuintje achter het Musiater • Station Zevenaar • Babberich, trapveldje Dorpsstraat • Babberich, Landkamp • Angerlo • Giesbeek (realisatie ontmoetingsplek jongeren) Uiteraard zijn er nog meer plekken bezocht, maar bovenstaande plekken hebben extra aandacht gekregen in verband met (mogelijke) overlast en/of omdat dit aangewezen jongerenplekken zijn. In 2013 is er extra aandacht geweest voor de Hooge Bongert. Via Baston (woningbouw) kwam het signaal binnen van een bewoner die veel overlast ervaarde van een groep / groepen jongeren. Het jongerenwerk is op bezoek geweest bij deze bewoner om zijn verhaal te horen. Een andere bewoner heeft telefonisch contact gezocht met het jongerenwerk. Het jongerenwerk heeft deze hangplek zeer regelmatig bezocht, op verschillende tijden en deze plaats is besproken in het Netwerk Jeugd en gedeeld met de netwerk-partners. Helaas zijn er door het jongerenwerk geen jongeren aangetroffen en Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 8
ook de politie kreeg geen meldingen binnen. Het jongerenwerk blijft echter aandacht houden voor deze plek en de bewoners. De bewoners hebben het advies gekregen om vooral ook bij de politie te blijven melden wanneer zij overlast ervaren. De groepen op straat zijn in 2013 ook besproken in het Netwerk Jeugdoverleg, waarbij de wijkagenten en een ambtenaar van de gemeente aanwezig zijn. Het doel van dit overleg is het gezamenlijk in kaart brengen van de verschillende ontmoetingsplekken van jongeren en wanneer nodig een plan van aanpak ontwerpen. PASZ-Project (Project Alcohol Swipe Zevenaar) De jeugd gebruikt steeds jonger, steeds vaker en steeds meer alcohol en drugs. Verschillende gemeenten, waaronder Zevenaar, maken zich daarover ernstige zorgen. Alcohol- en drugsgebruik op jonge leeftijd betekent kans op blijvende hersenschade, slechtere schoolprestaties en verslaving. Veel drinken leidt bovendien vaker tot ongelukken in het verkeer, vernielingen, agressie op straat en onveilig vrijen. Jongeren nuttigen alcohol thuis, op straat of in de kroeg. De drank- en horecawet wordt aangescherpt en horecaondernemers zijn strafbaar als zij zich niet aan de wet houden. Voor horecaondernemers en personeel is het moeilijk om in te schatten hoe oud jongeren zijn, waardoor er fouten gemaakt (kunnen) worden bij de verstrekking van alcohol aan jongeren. In dit project wordt er aandacht geschonken aan (de bewustwording van) het drankgebruik onder jongeren. Het jongerenwerk beschikt over 4 ID-boxen. Deze boxen worden ter beschikking gesteld aan de horecaondernemers. Ondernemers die wel mee willen doen aan het project, maar die geen ID-box krijgen, ontvangen leeftijdsbandjes.
Er is aandacht voor het alcoholgebruik (en bewustwording daarvan) onder jongeren, ook na afloop van het alcohol- en drugsproject. Horecaondernemers krijgen een steuntje in hun rug bij de uitvoering van de drank- en horecawet en zien de voordelen in het gebruik van een ID-box en/of gebruik van leeftijdsbandjes. Er is een nauwe samenwerking tussen de gemeente en het jongerenwerk op het gebied van alcoholgebruik door jongeren.
In juni 2013 is het project PASZ gestart. Het jongerenwerk heeft de horecagelegenheden aangeschreven en daarnaast tweemaal een ronde gemaakt langs de horecagelegenheden om uit te leggen wat het project inhoudt en te motiveren mee te doen aan dit project.
In totaal hebben vier horecagelegenheden gebruik gemaakt van de ID-box in combinatie met de leeftijdsbandjes. Tijdens de kermis in Zevenaar zijn de ID-boxen en leeftijdsbandjes ingezet. Tijdens de kermis en schuttersfeest in Babberich zijn de ID-boxen en leeftijdsbandjes ingezet. Eind december hebben de horecaondernemers weer een brief gekregen, dit keer gericht op de verandering in de Drank- en Horecawet, waardoor jongeren nu pas alcohol mogen drinken vanaf e hun 18 . Het jongerenwerk bood hen de gelegenheid om gratis gebruik te maken van de IDboxen en/of leeftijdsbandjes.
Carnaval 2013 In overleg met de gemeente, zijn er flyers verspreid voor en tijdens Carnaval. Doel: preventie / bewustwording bij jongeren ten aanzien van overmatig gebruik van alcohol tijdens Carnaval. In het centrum zijn, op diverse plekken, flyers en posters opgehangen. Deze hebben er het hele Carnavals-weekend gehangen. Individuele dienstverlening Het jongerenwerk heeft ook de belangrijke taak om actief door te verwijzen. Het is op die manier een steun in de rug voor jongeren. Jongerenwerkers staan dicht bij de jongeren en zullen hierdoor eerder signalen opvangen. Ze worden als betrouwbaar ervaren; jongeren weten dat zij bij hen terecht Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 9
kunnen voor advies of een gesprek, waarbij niets moet en alles ter sprake mag en kan komen, zonder oordeel. Wanneer dit nodig is, kunnen jongeren doorverwezen worden naar instanties om daar hulp te krijgen. De jongerenwerker kan hem/haar hierin begeleiden, bijvoorbeeld door mee te gaan naar het eerste gesprek. Uiteraard heeft het jongerenwerk in 2013 weer individuele gesprekken gehad met jongeren (kunnen ook vrijwilligers zijn). Daarnaast wordt er door jongeren veel gebruik gemaakt van What’s App om vragen te stellen/hun ei kwijt te kunnen. Veel voorkomende onderwerpen dit jaar waren: thuissituatie (puberen, omgang met ouders) school (wat moet ik gaan doen, wat wil ik eigenlijk ..) werk (het is moeilijk om een baan te vinden, wat voor werk vind ik eigenlijk leuk) relaties (omgang vrienden / omgang vriend of vriendin) omgaan met geld (het lukt mij niet om te sparen, keuzes kunnen maken) vragen rondom seks en seksualiteit in relatie tot de zogenaamde porno-cultuur.
Website De website van het jongerenwerk (www.jongerensitezevenaar.nl) heeft in 2013 zo’n 16.000 bezoekers gehad. Een flinke stijging vergeleken met 2012.
Samenwerking en netwerk Werken met jongeren betekent ook de noodzaak van het onderhouden van een goed netwerk in Zevenaar en omgeving, waarin contacten met instellingen en organisaties én contacten met ouders, omwonenden, scholen een plaats hebben. Het jongerenwerk heeft in 2013 deelgenomen aan de volgende netwerk-overleggen; • Netwerk Jeugd: wijkagenten en ambtenaar gemeente (ontmoetingsplekken jongeren op straat). • Zat (Zorg Advies Team) voorgezet onderwijs, alle locaties van het Liemers College. Het jongerenwerk krijgt hierdoor een nog beter overzicht van de instanties die zich met jongeren bezig houden, de lijnen met de scholen blijven kort en de signalen die het jongerenwerk ontvangt, kunnen ook ingebracht worden in het ZAT. • Integraal Veiligheidsbeleid-overleg. Hierbij is het jongerenwerk aanwezig om duidelijkheid te verschaffen over het beleid inzake het jongerenwerk, een vast agendapunt tijdens dit overleg. Lessen Buurthuis op het Liemers College (locatie Vestersbos) e Het jongerenwerk geeft les in de 3 klassen van Zorg en Welzijn als zij het thema buurthuis behandelen. De leerlingen krijgen uitleg over het jongerenwerk en krijgen de kans om een eigen activiteit te organiseren. Ook hierbij staat niet de activiteit, maar het leren (van elkaar) voorop! Aangezien de leerlingen een groot deel van de uitvoering in eigen tijd doen, mogen zij de activiteit ook uitvoeren in het kader van de Maatschappelijke Stage. In 2013 hebben 3 klassen (totaal ongeveer 75 leerlingen) van het Vestersbos een activiteit uitgevoerd in samenwerking met het jongerenwerk. Blacklight-party in jongerencentrum 4ALL (doelgroep 15+) Prinsessen & Piraten-feest in jongerencentrum 4ALL (doelgroep kinderen) Bingo voor ouderen in de Pelgromhof Fotoshoot + verzorgen buffet in jongerencentrum 4ALL Hang-Out Vestersbos (vindplaatsgericht werken) De transitie Jeugdzorg komt eraan! In dit kader zal het jongerenwerk zich ook steeds meer bezig gaan houden met (de begeleiding van) individuele jongeren. De transitie is een kans voor het jongerenwerk om een hernieuwde rol te gaan spelen. Het jongerenwerk heeft de kans om dit vanuit de leefwereld van de jongeren te doen.Het voortgezet onderwijs is hierin een belangrijke partner. Om jongeren in hun leefwereld te bereiken is er meer nodig dan aanwezig zijn op straat in een jongerencentrum en/of het aanbieden van activiteiten. School neemt een grote plaats in de leefwereld van een jongere, een reden voor het jongerenwerk om vindbaar te zijn op de school zelf! Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 10
Eind september is er contact gezocht met twee locatieleiders van het Liemers College, locatie Vestersbos. Het jongerenwerk heeft met hen een gesprek gehad om samen met hen te kijken naar de mogelijkheden die er zijn voor het jongerenwerk om wekelijks op een vaste tijd en plaats aanwezig te zijn op het Vestersbos. In oktober heeft het jongerenwerk een start gemaakt met het Jongerenwerk in School. e
Op 14 en 15 november heeft het jongerenwerk een voorstelronde gedaan langs alle 3 klassen. Hierin heeft het jongerenwerk zich voorgesteld en uitgelegd wat het jongerenwerk kan betekenen. De leerlingen hebben ook een enquête ingevuld, gericht op hun welzijn. Daarnaast is de verandering in de Drank- en Horecawet besproken en is er aan de leerlingen gevraagd wat zij hiervan vonden en welke gevolgen zij zien. Dit leverde interessante gesprekken op. Na deze voorstelronde is het jongerenwerk elke donderdagmiddag (van 14.00 uur tot 16.00 uur) aanwezig geweest op het Vestersbos en zijn zij in een vaste ruimte te vinden voor leerlingen met vragen of voor leerlingen die gewoon even willen chillen. Het jongerenwerk hoopt hiermee de drempel voor jongeren te verlagen om hun vragen / verhalen bij het jongerenwerk neer te leggen en samen met hen te kijken wat het jongerenwerk kan betekenen. Het jongerenwerk biedt geen hulpverlening, maar kan wel een uitlaatklep zijn voor jongeren, problemen/vragen signaleren en ervoor zorgen dat hulpverlening niet (meer) nodig is. Het jongerenwerk is ook een plek waar jongeren de ruimte krijgen een activiteit te organiseren, vrijwilligerswerk te doen (zinvolle vrijetijdsbesteding), hun talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Daarnaast kan het jongerenwerk, in overleg met school, voorlichting organiseren over diverse onderwerpen Voorlichting Het jongerenwerk is benaderd door de PvdA om samen te kijken hoe jongeren meer betrokken kunnen worden / enthousiast kunnen raken voor de lokale politiek en de aankomende verkiezingen. In augustus zijn het jongerenwerk en de PvdA met elkaar in gesprek gegaan om te kijken wat we kunnen organiseren. Er is gekozen voor een soort politiek debat, waarbij jongeren uitgedaagd worden aan de hand van stellingen. Er zijn contacten gelegd met de scholen (Liemers College, locatie Vestersbos en Heerenmäten) en in 2014 zal deze activiteit plaatsvinden op één of beide van deze locaties. Studiebegeleiding In augustus 2013 is Studiebegeleiding de Liemers begonnen in de kleine zaal van 4ALL. Studiebegeleiding is een goede combinatie met het jongerenwerk. De studiebegeleiding is aanwezig van maandag t/m vrijdag van 11.30 uur tot 18.30 uur. Dagelijks maken zo’n 20 tot 30 jongeren gebruik van deze begeleiding én zij leren hierbij het jongerencentrum (en de jongerenwerkers) kennen.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 11
3. OUDEREN Ouderenadvisering De ouderenadviseur geeft informatie, advies en ondersteuning aan ouderen vanaf 55 jaar in de gemeente Zevenaar. Een ouderenadviseur is een onafhankelijke, professionele adviseur, bij wie ouderen en mantelzorgers terecht kunnen met alle mogelijke vragen. Deze vragen kunnen te maken hebben met onderwerpen als wonen, welzijn, financiën, zorg en vervoer. Hierbij kan men denken aan activiteiten, tijdsbesteding, hulpmiddelen, eenzaamheid, verhuizing etc. De ouderenadviseur informeert, adviseert, ondersteunt, begeleidt en bemiddelt. Samen met de oudere wordt de hulpvraag in kaart gebracht en gekeken welke ondersteuning nodig is. De cliënt staat hierbij centraal. De wensen en belangen van de cliënt zijn het uitgangspunt en het doel is de zelfredzaamheid van de oudere zoveel mogelijk in stand te houden en indien mogelijk te vergroten. De hulpvragen kunnen variëren van eenvoudige, éénmalige vragen tot meervoudige complexe problematiek. De ouderenadviseur coördineert de situatie rondom de hulpvraag en werkt hierbij nauw samen met de oudere zelf, maar ook met mantelzorgers, vrijwilligers en professionals. Hij/zij fungeert als een spin in het web en is derhalve goed op de hoogte van de sociale kaart. Eind 2013 zijn de ouderenadviseurs betrokken bij de oprichting van een sociaal wijkteam. Dit is geïnitieerd vanuit de gemeente en in eerste instantie als pilot bedoeld voor de wijk Schrijvershoek, Bloemenkamp en Bergvrede. Er zijn meerdere organisaties die hierin participeren en in 2014 wordt hier verdere invulling aangegeven. De ouderenadviseurs hebben iedere dag spreekuur in dienstencentrum De Hooge Bongert van 8.30 uur tot 9.30 uur. Indien gewenst, gaat de ouderenadviseur op huisbezoek. Zoals te zien is in tabel 1 zijn er in 2013 203 cliëntsituaties geweest. Er is een duidelijke stijging te zien in het aantal cliënten vanaf 75 jaar. De cijfers met betrekking tot de woonsituatie en het geslacht is nagenoeg niet gewijzigd ten opzichte van voorgaande twee jaar.
Tabel 1: Cliënten gegevens 2011
2012
2013
2013
221 cliënten
195 cliënten
203 cliënten
203 clienten
Man
25%
22%
23%
Vrouw
75%
78%
77%
Alleenstaand
78%
81%
80%
80
Echtpaar
19%
17%
19%
19
Alleen met kind(eren)
3%
2%
1%
1
Leeftijd tot 75 jaar
11%
30%
13%
13
Leeftijd vanaf 75 jaar
89%
70%
87%
87
Totaal aantal cliënten
Woonsituatie
Leeftijd
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 12
Een groot deel van het contact dat de ouderenadviseurs hebben met de cliënten, bestaat uit huisbezoeken (zie tabel 2: 23%). Redenen voor een huisbezoek kunnen zijn: verminderde gezondheid/mobiliteit bij de cliënt waardoor de cliënt niet in staat is naar het dienstencentrum te komen. Daarnaast kan het, om een compleet beeld te krijgen van de situatie, goed zijn om bij de cliënt op huisbezoek te gaan. In onderstaande tabel kunt u zien op welke wijze er nog meer contact heeft plaatsgevonden. Door een toename van het aantal contacten met professionele organisaties is ook het aantal schriftelijke contacten toegenomen. Overleg over individuele cliënten vindt veelal via e-mail plaats. Tabel 2: Aard van contacten 2011
2012
2013
Totaal aantal contacten Waarvan
2.059
2.015
2.072
Advies op kantoor Huisbezoek
7% 25%
7% 27%
8% 23%
Schriftelijk contact Telefonisch contact
29% 39%
30% 36%
35% 34%
Zoals te zien is in tabel 3 blijkt dat bij 53% van de cliëntsituaties 1 tot 15 contacten (telefonisch, huisbezoek e.d.) toereikend is. Bij 47% zijn er 15 of meer contacten nodig om het doel te behalen. Dit is een stijging ten opzichte van 2012. Dit kan worden verklaard doordat de gemiddelde leeftijd van de cliënt is gestegen en er sprake is van meer complexe situaties van kwetsbare ouderen. Dit vraagt meer tijdsinvestering en inzet. Cliënten bij wie één tot twee contacten plaatsvinden, betreffen vaak enkelvoudige vragen zoals een informatieverzoek over zorgvoorzieningen en vervoer. Bij meer dan 20 contacten gaat het vaak om cliënten die geen tot weinig sociale contacten hebben of zorg mijdend zijn. De ouderenadviseur houdt hier een vinger aan de pols zodat cliënten, indien nodig, hulp van de ouderenadviseur kunnen inroepen. Ook hebben deze mensen vaak hulp nodig bij het doen van hun administratie. Dit is niet altijd door te geven aan een vrijwilliger door de complexiteit van het geheel. Bij eenzaamheidsproblematiek zijn vaak meer contacten nodig om mensen te motiveren tot het ondernemen van acties die hun eenzaamheid doorbreken of door het inzetten van een vrijwilliger voor langdurig contact. Tabel 3: Frequentie contacten 2011
2012
2013
1 tot 2 contacten
17%
18%
17%
2 tot 5 contacten 5 tot 15 contacten
33% 11%
16% 24%
16% 20%
15 of meer contacten
39%
42%
47%
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 13
Het overgrote deel van de contacten die de ouderadviseurs hebben, zijn cliëntcontacten (55%), de overige contacten zijn met mantelzorgers van de cliënt, vrijwilligers en professionele organisaties. Het aantal cliëntcontacten is procentueel iets afgenomen hoofdzakelijk doordat het contact met professionele organisaties, mantelzorgers en vrijwilligers procentueel is toegenomen. Tabel 4: Doelgroepencontact 2011
2012
2013
Cliënt Mantelzorg
65% 5%
60% 4%
55% 7%
Vrijwilligers Professionele organisaties
7% 23%
10% 26%
11% 27%
Door het project Thuisadministratie kunnen we cliënten helpen die problemen hebben met de administratie. We zien dat vooral vrouwen die op latere leeftijd alleen komen te staan, moeite hebben met de administratie doordat dit vaak een taak van hun partner was. Vaak zijn er per cliënt meerdere hulpvragen die zich op verschillende terreinen afspelen. Een aantal van deze hulpvragen is direct, bijvoorbeeld na één tot twee telefonische contacten, afgehandeld. Indien dit niet mogelijk is dan wordt er een traject gestart. Zoals vermeld in tabel 6 onderscheiden we de volgende trajecten: informatie/advies (over bijvoorbeeld woonvormen voor ouderen), begeleiding/ondersteuning (bij voorbeeld het regelen van personenalarmering, thuiszorg en dergelijke), psychosociale hulpverlening (bij voorbeeld rouwverwerking, omgaan met ouder worden) steun- en leuncontacten (bij voorbeeld het af en toe langsgaan om een vinger aan de pols te houden, een luisterend oor te bieden, hulpvragen tijdig te signaleren), vriendschappelijk contact (het inzetten van een vrijwilliger om koffie mee te drinken, te kaarten, te wandelen etc.) en thuisadministratie (post ordenen en opbergen). De trajecten Vriendschappelijk Contact en Thuisadministratie lopen over het algemeen totdat mensen opgenomen worden in een verzorgings- of verpleeghuis of komen te overlijden. Bij deze laatste twee trajecten wordt ook veelal een vrijwilliger ingezet. Deze kan indien nodig op de ouderenadviseur terugvallen. Bij beiden is de signalerende rol erg belangrijk. Bij problemen wordt er naar de ouderenadviseur teruggekoppeld. Voor elk traject wordt aan de hand van vooraf gestelde doelen samen met cliënt en/of mantelzorg gewerkt aan een oplossing van de hulpvragen. Indien de doelen zijn behaald, wordt het traject met een evaluatie afgesloten. Als blijkt dat er toch nog een hulpvraag ligt, kan hierop een nieuw traject worden gestart. Tabel 6: Trajectinformatie* 2011
2012
2013
127
167
188
Informatie en Advies enkelvoudig Informatie en Advies meervoudig
8 2
8 3
9 4
Begeleiding en ondersteuning cliënt Begeleiding en ondersteuning mantelzorg
33 4
25 5
35 3
Psychosociale hulpverlening Steun- en Leuncontact
5 4
3 3
3 6
Vrijwillige inzet Thuisadministratie door ouderenadviseur
35 25
42 23
49 20
Aanmelding/intake Afgesloten trajecten
12 38
55 89
59 89
Totaal aantal trajecten Waarvan:
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 14
Een aantal hulpvragen wordt direct afgehandeld in het traject aanmelding/intake. Dit betekent dat er geen vervolgtraject nodig is. Er komen steeds meer aanvragen voor vriendschappelijk contact binnen. De ouderenadviseurs kijken eerst met de oudere zelf of eenzaamheidsproblematiek mogelijk op een andere manier opgelost kan worden. Hierbij wordt bijvoorbeeld gekeken naar uitbereiding van het sociale netwerk of het toeleiden naar reguliere activiteiten. Indien dit niet mogelijk blijkt, dan wordt een vrijwilliger van vriendschappelijk contact ingezet. Vrijwillige inzet is de inzet van vrijwilligers middels Vriendschappelijk Contact of thuisadministratie. In 2013 liepen er 49 trajecten uitgevoerd door vrijwilligers. Dit is een stijging ten opzichte van 2012. Bij cliënten die meer begeleiding en ondersteuning nodig hebben, wordt de thuisadministratie uitgevoerd door de ouderenadviseur. Is dit niet het geval, dan wordt er een geschoolde vrijwilliger ingezet.
Projecten van de Ouderenadviseurs Naast het ouderenadvieswerk is er ook nog een aantal projecten te weten: Huisbezoek 75+ Een onderdeel van de informatievoorziening aan ouderen is het huisbezoek 75+. Hierin worden mensen van 75 jaar en ouder aangeschreven en indien gewenst bezocht door een seniorenvoorlichter. Dit bezoek heeft een signalerende en ondersteunende functie. De seniorenvoorlichter verstrekt de ouderen informatie over verschillende leefgebieden. Er is een nauwe samenwerking met de ouderenadviseur. De huisbezoeken worden gefaseerd in Zevenaar over verschillende jaren uitgevoerd. Bij het project Huisbezoek 75+ zijn binnen de gemeente Zevenaar negen seniorenvoorlichters actief geweest in 2013. Eén voorlichter is nieuw gestart en 5 zijn er gestopt. In de onderstaande tabel is te zien hoeveel senioren zijn uitgenodigd voor een bezoek en hoeveel van hen van de uitnodiging gebruik hebben gemaakt. Tabel 7: Informatie huisbezoeken 2011
2012
2013
Uitgenodigd Bezocht
388 74
306 50
152 31
Doorverwezen naar ouderenadviseur
13
10
3
In 2013 zijn Lathum, Angerlo’s broek, Angerlo, Camphuizen, Sleeg, Kwartier en Holthuizen bezocht. Dit zijn relatief kleine wijken/gebieden, waardoor het aantal uitgenodigde mensen lager is. Procentueel is het aantal bezochte mensen gestegen. Aangenaam Indien mensen de drempel om deel te nemen aan/te starten met een activiteit erg hoog vinden, is er de mogelijkheid om kortdurend deel te nemen aan Aangenaam. Het doel is de drempel om deel te nemen aan activiteiten te verlagen. Van de verschillende activiteiten zijn bij de activiteitencoördinator de contactpersonen bekend. Deze willen zich inzetten om voor nieuwe mensen de drempel om deel te nemen te verkleinen. De contactpersoon begeleidt de cliënt altijd maar tijdelijk. Na eerste deelname aan de activiteit moet de cliënt zelfstandig verder kunnen. In 2013 zijn twee cliënten op deze manier succesvol naar activiteiten bemiddeld. In de praktijk blijkt dat de bemiddeling bij iedere cliënt op een eigen wijze verloopt en dat de ouderenadviseur haar eigen sociale netwerk gebruikt. Zij hebben hierbij ook contact met de contactpersonen van de verschillende activiteiten. Aangenaam zal in 2014 niet meer zodanig als project worden ingezet, maar de werkwijze zoals hierboven beschreven zal wel gehanteerd blijven. Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 15
Vriendschappelijk contact Het project Vriendschappelijk Contact is bedoeld voor mensen die eenzaam zijn en mede door hun beperkingen een klein sociaal netwerk hebben. In 2013 waren 20 vrijwilligers voor dit project actief, samen bezochten zij 20 cliënten gemiddeld één keer per week. De afsluiting van een contact vindt plaats als een cliënt komt te overlijden. In een enkel geval wordt een contact afgesloten als het niet klikt tussen vrijwilliger en cliënt, gelukkig komt dat zelden voor. In zo’n geval wordt er gekeken of een andere vrijwilliger ingezet kan worden. In 2013 zijn er 3 nieuwe vrijwilligers aangenomen en 1 daarvan is direct gestopt en 2 vrijwilligers zijn gestopt vanwege een nieuwe betaalde baan. Alzheimer café Het Alzheimer Café is een trefpunt voor mensen met dementie, hun partners, familieleden en vrienden. Ook andere belangstellenden zoals bij voorbeeld professionals zijn van harte welkom. Men kan deze avond luisteren naar gastsprekers, zij behandelen bepaalde thema's die toegespitst zijn op dementie. Ook kunnen ze met elkaar in gesprek over de dingen die ze meemaken, over dementie en over de mogelijkheden voor hulp- en dienstverlening. De avond wordt begeleid door een gespreksleider, samen met vrijwilligers. Het Alzheimer Café is een samenwerkingsverband van Caleidoz, Diafaan, Stichting Thuiszorg Midden Gelderland, Liemerije en Alzheimer Nederland. In 2013 zijn er negen bijeenkomsten geweest. Het gemiddelde aantal bezoekers per bijeenkomst lag op 24. Dit is iets gestegen in vergelijk 2012. Ook het afgelopen jaar zijn er weer leuke, afwisselende onderwerpen besproken met interessante gastsprekers. Uit vragen aan de bezoekers blijkt het Alzheimer Café een waardevolle plek te zijn waar vooral mantelzorgers informatie kunnen halen en ervaringen kunnen delen met lotgenoten. Er zijn acht vrijwilligers actief voor het Alzheimer Café. Deze worden aangevuld door twee gespreksleiders. Op 28 september heeft de Alzheimer informatiemarkt plaatsgevonden in het kader van de Wereld Alzheimerdag. Deze markt is georganiseerd door verschillende organisaties in Zevenaar en Alzheimer Nederland en vond plaats in het Musiater. Hier waren ongeveer 50 bezoekers. Uit de evaluatie met de organisaties bleek dat de PR te laat is opgestart waardoor het aantal bezoekers minder was dan verwacht. In 2014 zal worden bekeken hoe er invulling gegeven wordt aan activiteiten rondom de Wereld Alzheimerdag en worden verbeterpunten hierin meegenomen. Thuisadministratie In 2013 werden er 15 cliënten door negen vrijwilligers van dit project ondersteund. Een cliënt is overleden en 1 vrijwilliger is gestopt bij een cliënt. In totaal waren er 9 vrijwilligers actief in 2013 en één vrijwilliger is volledig gestopt. Een jonge vrijwilligster heeft zich aangemeld. Zij is zowel bij de ouderenadviseur, als bij de vrijwilligers ingewerkt. De ouderenadviseur ondersteunt drie cliënten, aangezien dit om een meer complexe situatie gaat.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 16
Activiteiten ouderen Open Tafel Ouderen die het prettig vinden om gezamenlijk te eten met leeftijdsgenoten kunnen deelnemen aan de activiteit Open Tafel. Het ontmoeten en het leggen van onderlinge contacten zijn ook een belangrijk onderdeel van deze activiteit. Elke woensdag en zaterdag kunnen bezoekers genieten van een goed verzorgde warme maaltijd in De Hooge Bongert en op donderdag in het wijkcentrum De Maatjes. De vrijwilligers van de Open Tafel zorgen voor een mooi gedekte tafel en een fijne sfeer. Het bezoekersaantal op de Maatjes loopt iets terug. Dit kan te maken hebben met de renovatie van de ruimte of vanwege het feit dat bepaalde bezoekers minder mobiel zijn. Er wordt begin 2014 gekeken wat wij hier in positieve zin in kunnen veranderen. Open Tafel op locaties in Angerlo, Babberich en Giesbeek Vanuit de preventieprojecten in de kerkdorpen zijn er burgerinitiatieven ontstaan om te starten met de Open Tafelvoorziening in Giesbeek en Babberich. Het initiatief vanuit Giesbeek is halverwege 2012 opgepakt en gerealiseerd in januari 2013. De eigenaar van het restaurant Muldershuus heeft een ruimte beschikbaar gesteld en vanaf januari kunnen ouderen 1 x in de 14 dagen op de donderdag gezamenlijk eten. Het project wordt net als in Angerlo, Dorpshuis De Meent, volledig gedraaid door vrijwilligers met ondersteuning van Caleidoz. Babberich is begin september 2013 gestart met de Open Tafel in het Kulturhus De Borg. Hier wordt hetzelfde principe gehanteerd als in Angerlo en Giesbeek. Enthousiaste vrijwilligers zorgen 1 x in de 14 dagen voor een gezonde en verantwoorde maaltijd. Alle drie de projecten worden goed bezocht door deelnemers met een gemiddelde van 20 personen per keer. Bezoekers Open Tafel per keer
2012
2013
Hooge Bongert (woensdag)
20-25
20-25
Hooge Bongert (zaterdag)
14-20
15-23
De Maatjes (donderdag)
14-18
08-14
De Meent Angerlo (dinsdag)
14-24
14-24
Muldershuus Giesbeek (donderdag)
18-26
Babberich De Borg (dinsdag)
18-26
Ontmoeting en recreatie Het dienstencentrum De Hooge Bongert (HB) is voor veel ouderen een belangrijke ontmoetingsplek. Er worden veel activiteiten en diensten aangeboden. De activiteiten bestaan onder andere uit: bridge, klaverjassen, biljart, Meer Bewegen voor Ouderen (MBvO), misviering, koersbal, koorzang, welfare, computersoos, Engelse les, sjoelen, fietsen, scootmobiel-tour, schaken, Open Tafel en diverse andere activiteiten. De activiteiten vinden hoofdzakelijk plaats in het dienstencentrum. Daarnaast maakt Caleidoz gebruik van het cultureel centrum de Maatjes, het Lentebad voor het zwemmen en bowlingcentrum Kaal voor het gezamenlijk bowlen. In 2014 wordt er gekeken of er in een samenwerkingsverband met Diafaan en Philadelphia activiteiten kunnen worden opgezet in de Pelgromhof. De activiteiten worden begeleid door vrijwilligers met ondersteuning van de coördinator activiteiten van Caleidoz. De Hooge Bongert stelt ruimtes beschikbaar voor diensten als een pedicure, kapster, de trombosedienst en het geheugenspreekuur van GGNet. De ouderenbonden houden er hun vergaderingen en ledenbijeenkomsten. Het wijkteam van Zonegge, het Hooge Bongert koor en de toneelvereniging UDI gebruiken in de avonduren de Hooge Bongert als oefenruimte en vergaderruimte. Op zaterdagavond wordt de grote zaal omgebouwd als muziekcafé De Lantaern. Het aantal bezoekers neemt toe en men is tevreden over de locatie.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 17
Bezoekers Hooge Bongert
2012
2013
Bezoekers totaal
30.199
29.320
Bezoekers gemiddeld per dag
100
100
Meer Bewegen voor Ouderen (MBvO) Een gezond lichaam is een belangrijke voorwaarde om lang zelfstandig te blijven. Caleidoz ondersteunt dit door het geven van yoga, zwemmen, gymnastiek en Tai chi. Maar ook het sociale contact (koffie of thee drinken na afloop) is heel belangrijk voor de deelnemers. De lessen worden gegeven op diverse locaties. Deelnemers MBvO
2012
2013
Yoga
44
43
Gymnastiek
143
147
Zwemmen
66
68
Tai Chi
19
20
Computersoos De Senioren Computersoos Zevenaar blijft een trekpleister voor bezoekers van de Hooge Bongert. Nog steeds is er vraag naar begeleiding bij het gebruik van de computer. Het soos karakter is uniek binnen de gemeente. Je kunt zo binnenlopen, een vraag opgelost krijgen, een kopje koffie drinken en even de gezelligheid ervaren. De vragen die zoal gesteld worden zijn onder andere over internetten, e-mailen, tekstverwerking, fotobewerking, sociale media en technische ondersteuning. Het aantal bezoekers blijft groeien. Vooral het gebruik van de laptop en de tablet zijn in opkomst. Er zijn 30 vrijwilligers beschikbaar om bezoekers te begeleiden. Steeds meer bezoekers brengen de eigen laptop of een tablet mee. Begeleiding krijgen op de eigen laptop spreekt de mensen erg aan. De bezoeker bepaalt het tempo van de begeleiding. Deze methode van individuele begeleiding wordt zeer gewaardeerd. Computersoos
2012
2013
Aantal bezoekers
1.795
1.800
Dag van de ouderen Samen met het Platform Senioren Zevenaar wordt jaarlijks de Dag van de Ouderen georganiseerd. Dit jaar werd Caleidoz benaderd door het seniorenorkest de Liemers. Het seniorenorkest van de Liemers (SOL) en het seniorenorkest “De Vriendenkring Klarenbeek”. wilden op de Dag van Ouderen een mooi programma presenteren voor alle senioren van Zevenaar en omgeving. Het werd een geweldig optreden met medewerking van beide orkesten in het Musiater, waar ruim 260 mensen van hebben genoten. Het was een gevarieerd publiek bestaande uit bezoekers die met vrijwilligers van de Zonnebloem zijn meegekomen tot gasten uit Elten (Duitsland). Het Musiater is een prachtige locatie voor de Dag van de Ouderen omdat zoveel mensen tegelijk kunnen genieten van een gezellige dag.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 18
Dagbesteding Hunneveldweg Dagbesteding Caleidoz biedt vijf dagen per week aan gemiddeld 12 personen groepsgerichte activiteiten voor thuiswonende ouderen met een CIZ indicatie (begeleiding groep) Structuur en contacten zijn belangrijk voor ouderen omdat zij vaak aan huis gebonden zijn. Caleidoz Dagbesteding biedt activiteiten in de vorm van bewegen, spel, handwerken, creatief bezig zijn, geheugentraining en dergelijke. Per dag is er een beroepskracht aanwezig die de leiding heeft, zij wordt ondersteund door vier tot zes vrijwilligers per dag. Er wordt vanuit de dagbesteding nauw samengewerkt met andere disciplines in de zorgsector. zodat er bewust gekeken kan worden waar de deelnemer zich het prettigste bij voelt De deelnemers stoppen zelden uit zichzelf bij de dagbesteding, meestal is er een lichamelijke of geestelijke oorzaak waardoor er voor een andere oplossing gekozen moet worden. In het jaar 2012 zijn er jongeren benaderd tot het helpen van het organiseren van de kerstviering. Dit is een viertal jongeren dat op de dagbesteding het Sterrenteam wordt genoemd. Zij zijn zo enthousiast en hebben in 2013 spontaan een BBQ georganiseerd met een bingo (gesponsorde prijzen). Een spontaan gebaar met grote vreugde. Ook tijdens de kerstviering van het afgelopen jaar waren de helpende handen van ons Sterrenteam er weer. Door bezuiniging is er gekozen om vanaf maart 2013 zelf de maaltijden en boodschappen te bestellen bij Albert Hein (online) waardoor er minder massaal ingekocht hoeft te worden en ook de B-merken een goede keus blijkt te zijn. Samen, met inspraak van de deelnemers, maaltijden samenstellen, zelf opwarmen en klaarmaken prikkelt de deelnemers tot het maken van een lekkere maaltijd in plaats van kant en klare warme maaltijden te laten bezorgen. Het voordeel van deze keuze is dat er ook gekozen kan worden voor een patatje en snack zo mogelijk zelfs pannenkoeken, wat een groot succes is. In het jaar 2013 is er besloten dat we mede door bezuiniging naar het pand van de Hooge Bongert gaan vertrekken, motto was: ‘ beter op stenen dan op personeel bezuinigen’ . Dit heeft geresulteerd in een verbouwing van de Hooge Bongert die zal worden uitgevoerd in het voorjaar van 2014. Als alles volgens plan verloopt, zal de Dagbesteding vanaf eind mei 2014 plaatsvinden in de Hooge Bongert. Afgelopen jaar hebben er twee presentaties plaatsgevonden in alle groepen, deze kwamen vanuit het GGnet en betrof het geheugen en slaapproblemen, deelnemers waren zeer enthousiast over de verkregen informatie. Door het jaar genomen zijn er: 4 deelnemers verplaatst naar elders 4 deelnemers zijn overladen 8 nieuwe deelnemers geplaatst.
Dagbesteding de Maatjes De dagbesteding is in principe voor oudere mensen, die in de gemeente Zevenaar wonen en om welke reden dan ook, tijdelijk of blijvend, dreigen te vereenzamen. Het netwerk van familie en vrienden wordt kleiner en kinderen hebben het vaak druk met werk of wonen te ver weg. Ook kan door deze drukke jachtige tijd het gevoel ontstaan dat men geen grip meer heeft op het leven. Vaak kan voor langere tijd de energie en de lust ontbreken om aan het maatschappelijk leven deel te nemen en om iets te ondernemen. Dit alles kan leiden tot een sociaal isolement. De dagbesteding De Maatjes kan een opstap zijn om weer deel te nemen aan het maatschappelijk leven en bevordert het ontmoeten van loten leeftijdsgenoten Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 19
De activiteitenbegeleider biedt de (rand) voorwaarden om bovenstaande te kunnen bewerkstelligen. Zij biedt in een vertrouwde en rustige omgeving activiteiten aan, die passen bij de deelnemers. Op die manier kan het zelfvertrouwen en het zelfbeeld positief worden beïnvloed De deelnemers worden aangemoedigd om het sociale netwerk te vergroten en weer oog te hebben voor wat er om hen heen gebeurt. De dagbesteding heeft een uitwisseling met de peuterspeelzaal ‘Zonnemaat’. 1 x per 6 weken komen de peuters bij de dagbesteding gymen in de grote zaal, 1 x per 6 weken gaan er twee deelnemers bij de peuters voorlezen. Afgelopen jaar hebben we de activiteiten uitgebreid met een gezamenlijke knutselactiviteit. Zoals kaarten maken, een hoed voor Koninginnedag, een Paasactiviteit, etc. De dagbesteding De Maatjes is eenmaal per week op de vrijdag en gemiddeld komen er 12 deelnemers per dag. In totaal zijn er 742 bezoeken geweest. Eén deelnemer is naar verpleeghuis gegaan en is daar overleden. De deelnemers worden thuis opgehaald met de Plusbus en het vervoer wordt door de activiteitenbegeleider (AB’ er) geregeld. Eén deelnemer komt lopend en een deelnemer is tot juni 2013 altijd gebracht door zijn vrouw, maar maakt nu ook gebruik van de Plusbus. De warme maaltijd wordt, behalve de soep die wordt verzorgd door de AB’er, aangeleverd door de firma Groenen uit Pannerden. De deelnemers betalen voor de maaltijd € 6, -. Vanaf 13.30 uur komen er gemiddeld vier anderstaligen naar de Maatjes, die een uurtje Nederlandse les krijgen van twee deelnemers en vier vrijwilligers in de grote zaal. Naast deze vrijwilligers komen er vier vrijwilligers gedurende de hele dag. De deelnemers geven zelf aan dat ze erg graag komen en het fijn vinden om elkaar te zien. De groep is ook heel sociaal naar elkaar toe. Zo bellen ze elkaar bij ziekte. Ook komen ze zelf met ideeën om iets te ondernemen. Zo zijn we al tweemaal naar Intratuin geweest, een idee vanuit de groep. Eén mevrouw heeft het jokeren bij de kaartclub weer opgepakt naar aanleiding van haar deelname aan de dagbesteding de Maatjes.
Huiskamer project Selamat Datang Het huiskamerproject Selamat Datang is een dagbesteding voor Nederlands-Indische en Molukse ouderen vanaf 70 jaar die nog zelfstandig wonen in de gemeente Zevenaar. Tijdens deze ontmoetingsdag worden er allerlei activiteiten aangeboden die aansluiten bij de Indische en Molukse cultuur. De rol van de beroepskracht is de verantwoording nemen voor het geheel, en het begeleiden van de deelnemers en de vrijwilligers, indien nodig inspringen op gebeurtenissen en ernaar handelen. Zorg dragen voor een gezellige en veilige sfeer waarin de deelnemers zichzelf kunnen zijn en optimaal kunnen genieten van deze ontmoetingsdag. Het aanbieden en organiseren van activiteiten die aansluiten bij de Indische en Molukse cultuur. Nieuwe ontwikkelingen zijn vooral dat dit project steeds meer bekendheid krijgt door bijvoorbeeld een interview in de krant, een bezoek aan Bronbeek te Arnhem en door mond tot mond reclame. Ook zorginstellingen weten ons te vinden voor nieuwe aanmeldingen van deelnemers. Er zijn mensen die belangstelling hebben van buiten de regio, zij komen kijken hoe onze huiskamer functioneert om vervolgens zelf een huiskamer gaan opzetten bijvoorbeeld de SWOA uit Arnhem Een groepje deelnemers heeft het initiatief genomen om eenmaal per zes weken met elkaar thuis te koken voor de huiskamer. Ook hebben we een afspraak met een cateringbedrijf dat 1x per kwartaal een Indische maaltijd verzorgt. Er komen nu 17 deelnemers: 6 mannen en 11 vrouwen. De laatste drie maanden zijn er drie deelnemers overleden en zijn er weer drie nieuwe deelnemers gestart. Het mooie van dit project is dat de band onderling hecht is geworden, waardoor men veel voor elkaar klaarstaat, ook buiten de huiskamer. Daardoor komen de ouderen die alleen zijn ook op andere ontspanningsmiddagen zoals ontmoetingsdagen op Bronbeek. Ook bezoeken zij elkaar thuis en ondersteunen elkaar waar nodig is. Er zijn deelnemers die door de activiteiten die worden aangeboden thuis hier mee verder gaan en een hobby creëren of een oude hobby weer oppakken, kortom: men wordt weer actiever.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 20
Bezoekdienst weduwen en weduwnaars De Bezoekdienst ondersteunt weduwen en weduwnaars bij de rouwverwerking. Deze ondersteuning wordt geboden door een getrainde vrijwilliger die gemiddeld om de week de cliënten bezoekt en met hen praat over hun verlies en wat zij daardoor ervaren en doormaken. De cliënten worden ongeveer 10 maal bezocht. De signalering wordt gedaan door twee maal per jaar de doelgroep aan te schrijven, dit wordt in verband met de privacy gedaan door de gemeente. De mensen die aangeschreven worden, hebben dan ongeveer een halfjaar daarvoor hun partner verloren. In 2013 zijn 72 mensen aangeschreven. De december mailing was verlaat en is uitgevoerd in januari 2014. Het aantal reacties is daardoor lager dan vorig jaar. In totaal waren er 13 reacties, die hebben geleid tot zes begeleidingstrajecten. De mensen die een ondersteuningstraject volgden via Weduwe & Weduwnaars waren zeer enthousiast. Een enkeling bleek toch gedurende de opstart van het traject geen behoefte te hebben aan de gesprekken. De beroepskracht die het project weduwen- en weduwnaars coördineert, wordt ondersteund door drie vrijwilligers. In 2013 is dit aantal vrijwilligers op twee gekomen. Het vinden van voldoende vrijwilligers om het weduwen en weduwnaarsproject te ondersteunen is een zorgpunt in 2013, er zijn momenteel niet voldoende vrijwilligers beschikbaar.
Trefpunt alleengaanden De pilot ‘ trefpunt Alleengaanden’ heeft in het najaar van 2013 zijn eigen vorm gevonden en biedt weduwen en weduwnaars en andere alleengaanden een plek waar ze hun sociale netwerk kunnen uitbreiden. De activiteit wordt om de twee maanden gehouden. Een aantal mensen vanuit het project weduwen en weduwnaars was na een gesprek meer geïnteresseerd in het trefpunt alleengaanden. Dit is een reden waarom het aantal begeleidingstrajecten in 2013 lager uitvalt dan in 2012. Het Trefpunt heeft per bijeenkomst 25-30 deelnemers in 2013. Er zijn al verschillende activiteitengroepen gestart vanuit deze groep. Het Trefpunt Alleengaanden is opgestart en draait momenteel door inzet van een beroepskracht en een vrijwilliger. Doel voor de toekomst wordt dat het Trefpunt volledig door de deelnemers wordt gedragen en georganiseerd.
Maaltijdvoorziening De maaltijdvoorziening is bedoeld voor mensen die door lichamelijke en/of geestelijke beperking zelf geen maaltijd meer kunnen bereiden. Ook jongeren die begeleid wonen, komen in aanmerking voor maaltijdvoorziening. Er is geen indicatie van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) voor nodig. Wie een minimuminkomen heeft, kan met de factuur van de maaltijden bij het WMO-loket in het gemeentehuis een tegemoetkoming in de kosten aanvragen. Als de aanvraag aan de daarvoor geldende criteria voldoet, wordt deze tegemoetkoming toegekend. Caleidoz levert vriesvers maaltijden aan huis. Het is de meest flexibele manier omdat de maaltijden in de vriezer gemiddeld een jaar houdbaar blijven. Mensen die tot de doelgroep behoren, krijgen op verzoek een informatiepakket met de catalogus, waarin een groot assortiment maaltijden staat om te kiezen. Wekelijks kan er een bestelformulier aan de vrijwillige bezorger worden meegegeven. Daarop geeft de cliënt zelf de datum aan wanneer hij/zij de volgende bestelling wenst te ontvangen. Vrijwilligers(ongeveer 20) brengen de maaltijden rond. Op die manier komen zij met regelmaat bij de klanten aan de deur. Daardoor kunnen zij veranderingen signaleren die wellicht nadere zorg verdienen. De coördinator maaltijdvoorziening brengt dit in bij de ouderenadviseurs van Caleidoz, of bij de trajectbegeleider dementie van Liemerije. Op diverse locaties o.a. bij huisartsen en WMO-loket, ligt een informatiefolder. Verder staat de maaltijdvoorziening vermeld in de gemeentegids, gouden gids/telefoonboek, op de maandelijkse Caleidoz Nieuwspagina in het Gemeente Nieuws en op de website van Caleidoz. Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 21
Dat inwoners van de gemeente Zevenaar zich bij de maaltijdvoorziening vervoegen, komt onder andere door de integrale samenwerking; er wordt vanuit diverse instanties verwezen. Maar ook de mond-totmondreclame maakt dat men de weg weet te vinden. Door de veranderingen in de zorg doen steeds meer mensen op hoge leeftijd, soms voor slechts korte tijd, een beroep op de maaltijdvoorziening. Caleidoz ontfermt zich over hen en ondersteunt bij de continuïteit. Dit tot opluchting van de mantelzorgers. Jaarlijks maken gemiddeld 155 klanten al dan niet voor langere tijd gebruik van de maaltijdvoorziening aan huis.
2013: Aantal klanten maaltijdvoorziening: 155 Aantal maaltijden: 22.150
4.NIEUWKOMERS Sociaal-juridisch spreekuur Om cliënten bij te staan op sociaal-juridisch gebied is er twee keer per week een spreekuur op maandag- en woensdagochtend van 13.00 tot 14.30 uur. Het spreekuur wordt verzorgd door ervaren vrijwilligers. In 2013 was dit een team van 4 vrijwilligers die in tweetallen de spreekuren verzorgden. De medewerker culturele minderheden is op de achtergrond aanwezig voor vragen en eventuele afhandeling van gespecialiseerde vragen van cliënten. Cliënten met vragen worden zoveel mogelijk doorverwezen naar reguliere instellingen. We hopen hiermee de mate van inburgering en zelfredzaamheid (Welzijn Nieuwe Stijl) verder te vergroten. Bij iedere cliënt wordt met betrekking tot een doorverwijzing een individuele afweging gemaakt. Indien nodig vindt er een zogenaamde 'warme' overdracht plaats. Indien nodig kan er altijd een aparte afspraak gemaakt worden. Aangezien de gemeente Zevenaar geen verplichte taakstelling heeft wat betreft het huisvesten van erkende vluchtelingen, komen er jaarlijks niet veel nieuwe cliënten bij. Doordat de meeste cliënten steeds meer ingeburgerd raken, door ons sneller doorverwezen worden naar reguliere instellingen en een lage instroom van nieuwe cliënten zou het aantal hulpvragen terug moeten lopen en het aantal doorverwijzingen, in procentuele zin, moeten stijgen. In 2013 kwamen er gemiddeld 8 cliënten per week. In 2012 waren dat gemiddeld 10 cliënten per week. Cliënten kwamen met vragen op onder andere de volgende terreinen: schulden en/of betalingsachterstanden (in een aantal gevallen doorgeleid naar de schuldhulpverlening); het ontbreken van enig inkomen en de problematische weg om een uitkering te verkrijgen; diverse echtscheidingen; andere huisvesting (bijvoorbeeld vanwege een scheiding.); het ontbreken en niet kunnen verkrijgen van de juiste documenten voor een naturalisatieaanvraag, de (on)mogelijkheden met betrekking tot het aanvragen van gezinshereniging. In 2013 zijn in totaal 997 hulpvragen gesteld. Dit is een stijging van 10% ten opzichte van 2012. Dit kwam door een paar nieuwe cliënten met meerdere problemen tegelijk (inkomen, huisvesting, schulden) en meerdere personen die vanwege een scheiding (tijdelijk) veel ondersteuning nodig hadden.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 22
Cliënten konden niet altijd (direct) doorverwezen worden. Soms was er ook nog een vertrouwensband vanuit het verleden, waardoor er juist op Caleidoz een beroep werd gedaan voor persoonlijke ondersteuning. Aantal hulpvragen SJS Totaal Gezondheidszorg Wonen/omgeving Onderwijs/arbeid Mobiliteit Ontspanning financiën Rechten/plichten
2012 1903 11% 16% 13% 5% 1% 35% 19%
2013 997 11% 21% 9% 3% 1% 37% 18%
Voedselbank Voor een aantal cliënten is er een (verlengings)aanvraag gedaan bij de voedselbank en ook toegekend. Vanwege de vele aanmeldingen moesten een tweetal gezinnen enige weken op een wachtlijst geplaatst worden. Eén traject is beëindigd vanwege een verbeterde financiële situatie. Eind 2013 was er nog een viertal gezinnen waarvoor de afdeling nieuwkomers de tussenpersoon is. Als cliënten op het spreekuur komen met financiële vragen of problemen wordt gekeken of zij mogelijk voldoen aan de criteria van de voedselbank.
voedselbank Aanvragen verlengingen beëindigingen Aantal cliënten aan het einde van het jaar
2012 2 5 3 2
2013 3 3 1 4
Stichting Leergeld Er is regelmatig contact met Stichting Leergeld. Het kan dan gaan om aanmeldingen/doorverwijzingen van nieuwe cliënten of het overleggen van cliënten die bekend zijn bij de afdeling nieuwkomers. Soms is er extra ondersteuning nodig bij het aanvragen van voorliggende voorzieningen. Als cliënten op het spreekuur komen met financiële vragen of problemen wordt gekeken of zij mogelijk in aanmerking komen voor ondersteuning vanuit Stichting Leergeld. Stichting leergeld organiseert soms een informatiebijeenkomst voor haar eigen vrijwilligers. De vrijwilligers die nieuwkomers begeleiden of het sociaal juridisch spreekuur draaien, zijn dan ook welkom. Doorverwijzingen Eén van de taken van het sociaal-juridisch spreekuur is mensen adequaat door te verwijzen. Op basis van het totaal aantal hulpvragen is in 2013 10,2 % doorverwezen. Het streven was om het aantal doorverwijzingen ten opzichte van 2012 te verdubbelen van 9% naar 18%. Voor de spreekuur houdende vrijwilligers is doorverwijzen soms toch lastig. Soms is het sneller en ook makkelijker om zelf iemand op weg te helpen. In de ondersteuning aan de vrijwilligers zal hier nog meer aandacht voor komen. Doorverwijzingen zijn gedaan naar:
Stichting Thuiszorg Midden Gelderland (voor onder andere sociaal raadsliedenwerk, maatschappelijk werk, kraam- en thuiszorg) 25X School maatschappelijk werk 1X Het Juridisch Loket 9X UWV en de Regionale Sociale Dienst) 7X Uitzendbureaus 2X Gemeente Zevenaar (het loket WMO, de schuldhulpverlening en burgerzaken) 5X Scholen (o.a. Rijn IJssel College, basisscholen en voorgezet onderwijs) 2X Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 23
Advocaat Huisarts Apotheek GG-Net Politie en Slachtofferhulp Woningstichting Diverse ambassades in binnen- en buitenland Immigratie- en naturalisatiedienst Vluchtelingenwerk Gelderland Stichting Leergeld Belastingdienst, eigen accountant of boekhouder Kamer van Koophandel Notaris Dienst Uitvoering Onderwijs Pactus bewindvoering (stads)bank Dak- en thuislozenopvang Arnhen Centrum voor Jeugd en gezin Kringloopwinkel Internetprovider Welzijn Rijnwaarden Consumentenbond Officier van Justitie, Duitsland Subtotaal
Intern is doorverwezen naar de volgende diensten van Caleidoz: Vrijwilligerscentrale Taalmaatjesproject Vrijwillige hulpdienst Subtotaal Totaal
7X 2X 1X 1X 3X 2X 1X 3X 1X 1X 1X 2X 1X 1X 3X 4X 1X 2X 1X 2X 2X 1X 1X -------95 2X 2X 3X 7X -------102
Adresbegeleiding De zogenoemde adresbegeleiding richt zich op personen die in Zevenaar komen wonen en die op grond van de taakstelling en de Wet Inburgering door de gemeente worden doorverwezen. Daarnaast kunnen ook andere mensen die maatschappelijke begeleiding nodig hebben, een beroep op ons doen. De adresbegeleiding wordt verzorgd door een team van vrijwilligers. In 2013 was dit een team van zeven personen. Het is een intensieve vorm van begeleiding. Hoe de adresbegeleiding er precies uit komt te zien, wordt in onderling overleg vastgesteld. Doel is de zelfredzaamheid en het zelfstandig functioneren in onze maatschappij te bevorderen. Standaard wordt een intensief traject voor een jaar aangeboden. Als dat nodig is, wordt deze periode verlengd. In 2013 is één erkende vluchteling via bemiddeling van de gemeente gehuisvest in de gemeente Zevenaar en begeleid door Caleidoz. Verder meldden zich twee alleenstaande jongemannen die via het lotingsysteem een huis konden huren in de gemeente Zevenaar. Dit waren personen die in het verleden naar Nederland zijn gekomen. Bij de aanvraag voor hulp is grondig gekeken of de hulp- en begeleidingsvragen betrekking hadden op het wel of niet ingeburgerd zijn cq. zelfstandig de weg en hulp kunnen vinden binnen de Nederlandse samenleving. Een persoon is doorverwezen naar de sociaal raadslieden de ander heeft passende begeleiding gekregen.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 24
De adresbegeleiding wordt verzorgd door vrijwilligers. Dat is soms behoorlijk pittig, waarbij de eigen grenzen grondig moeten worden bewaakt. Tijdens het teamoverleg eens in de zes weken, dat samen met de vrijwilligers van de spreekuren, wordt gehouden, kan vrij worden gesproken over de ervaringen. Hierdoor kan, als het nodig is, stoom worden afgeblazen, en biedt het houvast om de verdere begeleiding met de juiste professionele afstand voort te zetten. Bij dringende vragen of emotionele kwesties die er spelen, kan worden teruggevallen op de medewerker Culturele Minderheden. Op 31 december 2012 zaten er in totaal 101 volwassen personen in ons bestand op 82 adressen. In 2013 hebben zich in totaal 3 nieuwe mensen aangemeld en zijn bij ons als cliënt ingeschreven. Vijf personen zijn verhuisd naar elders. Op 31 december 2013 stonden 97 volwassen personen in ons bestand verdeeld over 80 adressen/wooneenheden. Adresbegeleiding Ingeschreven personen
2012 101
2013 97
Landen van herkomst Turkije, Soedan, Tanzania, Afghanistan, Filippijnen, Somalië, Bosnië, Kosovo, China, Iran, Azerbeidzjan, Thailand, Nigeria, Irak, Brazilië, Joegoslavië, Oezbekistan, Litouwen, Indonesië, Marokko, Vietnam, Syrië, Ethiopië, Peru, Polen, Armenië, Sovjet Unie, Hong Kong, Sri Lanka, Venezuela, Oekraïne, Colombia. Soedanese vluchtelingen Van de groep Soedanese vluchtelingen die in 2006 in Zevenaar gehuisvest zijn, functioneren de meeste gezinnen grotendeels zelfstandig en komen incidenteel met vragen op het spreekuur. Een paar gezinnen krijgt nog steeds persoonlijke ondersteuning via thuisbegeleiding. De begeleiding wordt minder intensief en wordt daar waar mogelijk (op onderdelen) overgedragen aan reguliere instanties zoals de sociale raadslieden en het maatschappelijke werk.
Taalmaatjes plusproject In 2013 is Caleidoz gestart met het Taalmaatjes plusproject. Hierbij word een taalmaatje gekoppeld aan een anderstalige. Zij ontmoeten elkaar eens in de week voor gemiddeld anderhalf uur en dat een half jaar lang. Het taalmaatjes plusproject wil anderstaligen, door het beter leren spreken van de taal en samen activiteiten te ondernemen, meer zelfvertrouwen geven en deelname aan de samenleving bevorderen. De plus staat voor het kennismaken met - en mogelijk zelf gaan verrichten van vrijwilligerswerk. De projectcoördinator maakt en onderhoudt contacten met andere organisaties, werft taalmaatjes en anderstaligen en koppelt deze aan elkaar. Hij verzorgt regelmatig bijeenkomsten waar taalmaatjes ervaringen kunnen uitwisselen en is vraagbaak en probleemoplosser als er vragen komen vanuit de taalmaatjes of anderstaligen. Hij bewaakt de voortgang en stuurt daar, waar nodig bij. Hij zorgt voor financiën en houdt zicht op het beschikbare budget. Door middel van aandacht in de krant, een folder, een voorlichtingsbijeenkomst op het Rijn IJssel College en het klantenbestand nieuwkomers zijn anderstaligen geworven. Via de krant en de Vrijwilligerscentrale zijn er taalmaatjes geworven. Na alle intakes zijn er in totaal 15 koppels gemaakt die samen van start zijn gegaan. Er werden gesprekken thuis gevoerd, maar de koppels gingen ook op pad. (Door een extra budget kregen alle koppels € 75, - zodat ze, ook als er sprake is van een laag inkomen hebben, samen iets buitenshuis konden ondernemen.) Samen fietsen of samen de stad in. Op bezoek in een museum of samen naar de tandarts. Ieder koppel gaf een eigen invulling aan de samenkomsten en bij de één was dat meer persoonlijk dan bij de ander. Wat doe je wel, wat doe je niet? In hoeverre laat ik de anderstalige toe in mijn privéleven? Ga ik ook in op persoonlijke vragen om ondersteuning? Allemaal vragen die aan de orde kwamen bij de vrijwillige taalmaatjes. Vragen waarmee ze terecht konden bij de coördinator of konden inbrengen bij de gezamenlijke bijeenkomsten. Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 25
Het afgelopen jaar zijn er drie bijeenkomsten geweest voor alle taalmaatjes. Een eindejaarsbijeenkomst was er verder nog voor alle taalmaatjes en anderstaligen en hun eigen familie. In totaal hebben zich 14 vrijwilligers ingezet om 15 koppels mogelijk te maken. Ook als er weinig vooruitgang zat in het beter leren spreken van het Nederlands, waren bijna alle taalmaatjes enthousiast over het eigen vrijwilligerswerk. Er was meestal sprake van een goede klik. Tijdens de bijeenkomsten werd er dan enthousiast en betrokken gesproken over hun anderstalige. Soms ontstaan er vriendschapscontacten die blijven bestaan, ook als het taalmaatjesproject eindigt. Met de vrijwilligerscentrale zijn twee voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd over vrijwilligerswerk en de mogelijke rol van de vrijwilligerscentrale daarin. Beide bijeenkomsten werden goed bezocht en werd als zeer zinvol en leerzaam ervaren. Het blijkt dat de basiseisen voor vrijwilligerswerk, ook als het zeer eenvoudig werk is, vanuit de organisaties die met vrijwilligers werken hoger zijn dan in het verleden. Dat geldt zeker ook voor de mate van beheersing van de Nederlandse taal. Voor een aantal anderstaligen is daarom vrijwilligerswerk (op dit moment nog) niet mogelijk. Het wordt, door de vrijwilligerscentrale, als een meerwaarde gezien als het taalmaatje mee gaat op het e kennismakingsgesprek en mogelijk zelfs de 1 of 2e keer meeloopt bij de start van vrijwilligerswerk door de anderstalige. Er is samengewerkt en kennis uitgewisseld met de Dagbesteding bij de Maatjes waar door cliënten Nederlands werd gegeven. Een vijftal anderstaligen van het taalmaatjesproject hebben daar ook aan deelgenomen om nog meer de taal te oefenen. Een anderstalige is daar aan de slag gegaan als vrijwilliger. En duidelijke win-win-win situatie. Caleidoz is lid geworden van de landelijke organisatie: “Het begint met taal”. Hierdoor kon thuislesmateriaal voor heel weinig geld worden aangeschaft, werden kennis en ervaringen uitgewisseld en werden o.a. op de landelijke bijeenkomst ideeën opgedaan voor de verdere ontwikkeling van het taalmaatjesproject in Zevenaar. Van de 15 anderstaligen doen er nu drie personen vrijwilligerswerk. Het gaat om vrijwilligerswerk bij de Dagopvang voor ouderen, tussenschoolse opvang op een basisschool en het verrichten van allerlei hand- en spandiensten bij een wijngaarde. Dat de anderen geen vrijwilligerswerk doen heeft niet altijd of uitsluitend te maken met de mate van beheersing van de Nederlandse taal. Twee personen zijn een intensief taaltraject op het Rijn IJssel college gaan volgen waardoor (op dit moment) minder tijd is voor vrijwilligerswerk. Eén persoon heeft de zorg voor een baby. Een persoon is al een aantal maanden in het buitenland vanwege familieomstandigheden. Twee personen zijn door ziekte niet in staat om vrijwilligerswerk te doen en één persoon is oud en daardoor niet meer mobiel. Twee personen zijn druk doende om eerst betaald werk te vinden. Er blijft eind 2013 dan drie personen over die wel willen, maar waarbij het vanwege de taal nog niet is gelukt om vrijwilligerswerk te vinden. Het idee om mensen voor een periode van een half jaar een taalmaatje te geven en dan door te geleiden naar vrijwilligerswerk bleek ook niet haalbaar. De meeste taalmaatjesprojecten elders in het land gaan uit van een periode van een jaar. Het is zinvol om daarna een vervolgtraject te hebben voor diegene die dan nog geen vrijwilligerswerk hebben gevonden, omdat anders het geleerde zeer snel weer wordt vergeten. Het is dan weinig zinvol daar tijd, geld en energie in te stoppen. Een taalmaatjes plusproject kan alleen renderen naar de toekomst toe, als het een doorlopend project is en er een vervolg aan zit, voor de personen die ondanks alle inspanningen de Nederlandse taal niet voldoende onder de knie krijgen om vrijwilligerswerk te gaan doen. Het Praathuis (een initiatief in 2014) is een mooi voorbeeld van een dergelijk vervolg. Succesverhaal Een jongeman uit Afrika werd vrij snel als vluchteling erkend en kort daarna gehuisvest in de gemeente Zevenaar. Naast de begeleiding en ondersteuning van de afdeling nieuwkomers bij de praktische zaken en het thuis geraken in Nederland, was er behoefte aan hulp bij het aansluiten van een wasmachine. Via de vrijwillige hulpdienst van de vrijwilligerscentrale werd iemand gevonden die handig was en Frans sprak. Er was direct een klik. De vrijwilliger werd formeel begeleider nieuwkomers en ook taalmaatje. Met zijn achtergrond als leraar werd de jongeman, die zelf zeer ambitieus en leergierig was, ondersteund bij het leren van de Nederlandse taal. Om de taal nog meer te kunnen oefenen werd via het eigen netwerk vrijwilligerswerk voor de jongeman gevonden, die daar enthousiast aan de slag is Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 26
gegaan. De hoop en verwachting is dat de jongeman binnen een jaar de Nederlandse taal goed zal spreken, zijn inburgering zal hebben gehaald en door kan stromen naar een beroepsopleiding.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 27
5. MANTELZORGONDERSTEUNING Caleidoz informeert, adviseert en ondersteunt mantelzorgers op verschillende manieren. Daarbij wordt waar kan de samenwerking gezocht met ketenpartners. Dit ketenpartneroverleg vindt zijn vorm in de NOMZ (netwerkoverleg mantelzorgondersteuning Zevenaar). Vanuit dit overleg is in 2013 het behoefteonderzoek onder mantelzorgers in de gemeente Zevenaar geïnitieerd en later uitgevoerd door Caleidoz. Het rapport van dit onderzoek is in het najaar aan de wethouder aangeboden tijdens de dag van de mantelzorg. De aanbevelingen zijn opgepakt door de NOMZ en verder uitgewerkt. Informeren mantelzorgers Via de mailing die twee maal per jaar wordt uitgezet, worden de mantelzorgers geïnformeerd. Sinds dit jaar is besloten om het adresbestand van bekende mantelzorgers, verkregen via de bloemetjesactie, te laten groeien. De reden hiervoor is dat uit het behoefteonderzoek blijkt dat veel mantelzorgers langdurige zorg verlenen. Jan’13 Aug’13 Aantal bekende mantelzorgers 680 715 Een initiatief voortkomend uit het behoefteonderzoek, met als doel het informeren van mantelzorgers, is ‘de mantelzorgkalender’ waarin de activiteiten voor mantelzorgers overzichtelijk bij elkaar staan. De pilot hiervoor is in het najaar van 2013 uitgevoerd en is zeer goed ontvangen door de inwoners en doorverwijzers binnen de gemeente. Verder is in 2013 de nieuwe folder verspreid via de mailing en aan doorverwijzers. In deze nieuwe folder staat een aantal vormen van ondersteuning die Caleidoz biedt aan mantelzorgers. Het resultaat was een toename in het aantal vragen dat binnenkwam. In het najaar van 2013 is nadrukkelijk ingezet op het informeren van huisartsen en fysiotherapeuten over de mogelijkheden voor mantelzorgers. We gaan meer digitaal informeren via nieuwsbrieven en willen het adresbestand verder laten groeien. Als pilot is er in 2013 een aantal nieuwsbrieven verstuurd naar de ons bekende mailadressen. De beroepskracht wordt bij de mailing (2x per jaar) en het bijhouden van het adresbestand van mantelzorgers (continu) ondersteund door twee vrijwilligers. De mailingen worden, twee keer per jaar, rondgebracht door ca. 20 vrijwillige postbodes. Mantelzorgsalons Caleidoz organiseert mantelzorgsalons met als doel het ondersteunen van mantelzorgers door het geven van informatie en ondersteuning via lotgenotencontact. De beroepskracht wordt hierbij ondersteund door een enthousiaste groep van zes vrijwilligers. In 2013 zijn er vier mantelzorgsalons georganiseerd, waarvan twee in Zevenaar (De Hooge Bongert) en twee in Angerlo (De Meent). In de salons hebben we aandacht gegeven aan de volgende thema’s: dementie, voeding en mindfullnes. Op de Dag van de Mantelzorg was er een ontspannend programma. Bij de andere thema’s waren er externe sprekers die de workshop verzorgden. Tijdens de salons is er genoeg ruimte voor lotgenotencontact. De bezoekers zijn zeer positief over de waarde die de salon voor hun heeft. Dit jaar is er in verband met beperkte beschikbare tijd door het uitvoeren van het behoefteonderzoek één salon minder georganiseerd. Totaal aantal bezoekers aan salons per jaar 2013 2012 Aantal salons 4 5 Aantal aanwezige mantelzorgers Zevenaar 74 99 Giesbeek 20 Angerlo 17 Totaal 91 119
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 28
Om mantelzorgers te informeren over de thema’s van de salons sturen we twee keer per jaar een folder met informatie en uitnodiging voor de salons naar alle aan ons bekende mantelzorgers. Dag van de Mantelzorg/bloemenactie De Dag van de Mantelzorg was dit jaar wederom vorm gegeven door de bloemenactie op de ochtend en in de middag een ontspannende middag speciaal voor mantelzorgers. Het doel van de dag van de mantelzorg is om de mantelzorger te laten weten dat hun hulp gewaardeerd wordt. Door bekendheid te geven aan de actie zijn inwoners van de gemeente Zevenaar gevraagd om, anoniem, de hen bekende mantelzorgers aan te melden bij Caleidoz. De opgegeven mantelzorgers krijgen dan op de dag van de mantelzorg een bloemetje als blijk van waardering. De reacties van zowel vrijwillige bezorgers als mantelzorgers zijn zeer positief. De vrijwilligers krijgen veel positieve reacties als bezorger de attentie, wat het leuk maakt om deze rond te brengen. De mantelzorgers zijn vaak verrast dat ze anoniem zijn opgegeven voor de attentie. Bloemenactie Bloemenactie Bezorgde bloemen Vrijwilligers
2013 615 65
2012 608 65
2011 582 52
2010 560 50
Toekomst Voor de toekomst wil Caleidoz meer zichtbaar zijn als kenniscentrum mantelzorg voor mantelzorger en doorverwijzer. Zichtbaar in de lokale media en op plekken waar mantelzorgers komen. Om hier richting aan te geven is in het najaar 2013 begonnen met schrijven van het beleidsplan 2014-2015 voor mantelzorgondersteuning. Verder is de beroepskracht, in het kader van deskundigheidsbevordering, in mei 2013 gestart met de opleiding casemanager mantelzorg/mantelzorgmakelaar, deze wordt in mei 2014 afgerond. Hierdoor wil Caleidoz de mantelzorgers in de toekomst nog beter kunnen informeren en ondersteunen.
Bezoek- en Opvang Service (BOS) De Bezoek en Opvang Service (BOS) is een dienst die mantelzorgers ondersteunt in hun thuissituatie. Getrainde bezoekvrijwilligers maken de zogenoemde respijtzorg mogelijk: de mantelzorger kan er even uit, rustig boodschappen doen, een familielid of een club bezoeken. Zo kunnen zij, de mantelzorgers, even de accu opladen. Vaak wordt zo een dreigende uitputting en isolement van mantelzorgers voorkomen. De vrijwilligers worden continue geschoold in omgaan met verschillende ziektebeelden. De nadruk ligt hierbij op ondersteuning bij de ziekte dementie, omdat dit momenteel de meest voorkomende doelgroep is. Er wordt in 2013 een toename gezien in het aantal hulpvragen dat binnenkomt bij de BOS, zie onderstaande tabel. Niet alle vragen kunnen worden beantwoord door inzet BOS, daar waar kan wordt een andere passende oplossing gezocht. Bezoek en opvangservice (BOS) Aantal afgelegde bezoekuren totaal aantal afgeronde of lopende trajecten
2013 918 28
2012 659 19
2011 514 11
De beroepskracht had in 2013 ondersteuning van in totaal 13 actieve vrijwilligers en een tweetal vrijwilligers die door omstandigheden niet inzetbaar waren. De vrijwilligers worden begeleid en geschoold door en vanuit Caleidoz. In 2013 zijn er zes scholingsbijeenkomsten geweest in het kader van deskundigheidsbevordering. In verband met de voortdurende wachtlijsten is vanuit de Keten Dementie Caleidoz de mogelijkheid geboden om extra werving van nieuwe vrijwilligers te realiseren voor de periode van een jaar (sept’13sept’14). In 2013 zijn er in totaal negen nieuwe vrijwilligers gestart en vier vrijwilligers gestopt.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 29
Het BOS-project wordt via verschillende wegen onder de aandacht gebracht en is in 2013 ingebed onder de vleugels van project mantelzorgondersteuning en de PR die daar bij wordt ingezet. In 2013 is de nieuwe folder mantelzorgondersteuning uitgekomen met daarin informatie over het BOS-project. De folder is breed uitgezet in de gemeente Zevenaar onder de inwoners en de ketenpartners. Begin 2014 komt er een nieuwe website online met informatie voor mantelzorgers waaronder informatie over het BOS-project, www.caleidoz.nl/mantelzorg Een zorgpunt is de naar verwachting toenemende vraag in verband met de landelijke ontwikkelingen waarbij meer verwacht wordt van mantelzorgers. Dat is de reden dat Caleidoz inzet op het nog meer werven van vrijwilligers die een hart hebben voor bezoekwerk ter ondersteuning van mantelzorgers om zo wachtlijsten verder terug te brengen. De scholing en begeleiding van vrijwilligers blijft hierbij een speerpunt van Caleidoz. Er zal nog meer de publiciteit gezocht worden om kenbaar te maken dat Caleidoz mantelzorgers via het BOS-project wil ondersteunen. Dit zal via de lokale media gedaan worden maar ook via doorverwijzers als huisartsen en thuiszorg. Met als einddoel in 2014 meer mantelzorgers ondersteunen door de inzet van meer deskundige vrijwilligers onder de begeleiding van een beroepskracht van Caleidoz.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 30
6. VRIJWILLIGE INZET Vrijwilligerscentrale De vrijwilligerscentrale Caleidoz heeft ten doel vrijwilligerswerk in de gemeente Zevenaar te ontwikkelen en te ondersteunen. Deze ondersteuning wordt geboden door 1 beroepskracht en 6 vrijwilligers NL Doet Op 15 en 16 maart werd door bemiddeling van de Vrijwilligerscentrale mee gedaan aan NL Doet. Zeven medewerkers van Baston, bijgestaan door vier leerlingen van het Liemers College verzorgden op 15 maart voor ouderen van de Pelgromhof een gezellige ochtend met hapjes, drankjes en ter verhoging van de feestvreugde een optreden van het koor “Tijdloos”. Op 16 maart hebben de bewoners van de Pelgromhof bloemstukjes gemaakt onder leiding van een vriendengroep en als de bewoners wilden konden ze met begeleiding een wandelingetje maken. Tien leerlingen en vier docenten van het Liemers College hebben geholpen bij het schilderen van school ” De Fonkelsteen” en vier leden van de PvdA fractie hebben bij Imkervereniging hulp geboden bij de dracht- en biotoopbevordering. Rabodoet Door bemiddeling en met ondersteuning van de vrijwilligerscentrales uit de gemeenten Zevenaar, Duiven-Westervoort, Rijnwaarden en Montferland hebben 50 medewerkers van de Rabobank in het kader van Maatschappelijk Betrokken Ondernemen vrijwilligerswerk verricht bij verschillende locaties van Diafaan in de regio. Vrijwilligersverzekering Van de vrijwilligersverzekering van de gemeente Zevenaar werd diverse malen gebruik gemaakt. De Vrijwilligerscentrale bemiddelde hierbij. Vrijwilligerswaardering Door medewerkers van Caleidoz werden per activiteit feestjes georganiseerd in de sfeer van een high tea, bowlen, een etentje of een kerstinloop. Op de nationale vrijwilligersdag 7 december kregen alle vrijwilligers een bedankbrief voor hun inzet en een attentie. De Liemers Helpt De consulent vrijwillige inzet bezocht een netwerkbijeenkomst over “Welzijn nieuwe stijl” in Rijnwaarden van “de Liemers Helpt”. Naamsbekendheid Door de Vrijwilligerscentrale werd meegedaan aan de 50+ beurs in de Liemers en er zijn dia’s geplaatst in de PowerPoint-presentaties van Sportschool Bent en het Filmhuis. Bij de bibliotheek, het gemeentehuis en het Bat gebouw hangen flyers en liggen folders .Ook wordt de Vrijwilligerscentrale genoemd op de matrixborden bij de invalswegen van Zevenaar. Tevredenheidsonderzoek Door een extern bureau is steekproefsgewijs een tevredenheidsonderzoek gehouden onder 150 vrijwilligers van de diverse geledingen van Caleidoz. Daarnaast werd een diepte interview georganiseerd met 20 vrijwilligers. De respondenten gaven een gemiddeld rapportcijfer van 8,1 voor de uitvoering van het vrijwilligersbeleid. Deskundigheidsbevordering De Vrijwilligerscentrales van Caleidoz Welzijn Zevenaar, Stichting Mikado en Welzijn Rijnwaarden zijn gekomen tot een regionale samenwerking op het gebied van scholing en deskundigheidbevordering voor vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties. Door deze samenwerking konden meer cursussen aangeboden worden. De vrijwilligers, die zichzelf en de vrijwilligersorganisatie waarvoor zij werken verder wilden ontwikkelen, hebben gebruik gemaakt van de gratis cursussen en workshops die de drie bovengenoemde Vrijwilligerscentrales organiseerden. Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 31
In samenwerking met de STMG (St. Thuiszorg Midden Gelderland) zijn twee cursussen van tien lessen, georganiseerd over assertiviteit en communicatie. Beide cursussen zijn door 15 deelnemers gevolgd en gewaardeerd met een 8. Er was hiervoor zoveel animo dat er een wachtlijst moest worden aangelegd. In 2014 wordt daarom nog eens een cursus aangeboden waarin beide items gecombineerd worden. Netwerkbijeenkomsten De consulent vrijwillige inzet bezocht twee bijeenkomsten van het Spectrum, hierdoor werd versterking van deskundigheid en intensivering binnen het netwerk bevorderd. Met twee vrijwilligers van de vacaturebank bezocht zij een bijeenkomst in Nijmegen over “Bijzonder werkt”, hier werd een methode uitgelegd over de plaatsing van ‘ mensen met een rugzakje’. Er werd door de vrijwilligerscentrale een stand bemenst op de 50+ beurs. Hier zijn veel contacten gelegd met potentiële vrijwilligers uit Zevenaar en omgeving. Ook werd in samenwerking met Mikado mee gedaan aan de B2B beurs in Duiven, op deze zakenbeurs zijn veel contacten gelegd met MKB bedrijven en de eerste afspraken over Maatschappelijk Ondernemen zijn daar gemaakt. Bovendien leverde de beurs veel afspraken op voor de vacaturebank voor bemiddeling naar vrijwilligerswerk.
Vacaturebank Doelstelling De Vacaturebank bemiddelt tussen degene die vrijwilligerswerk zoekt en de organisatie of instelling die dit werk aanbiedt. De medewerkers van de Vacaturebank adviseren en begeleiden de aspirantvrijwilliger bij het vinden van een passende werkplek. Door het bezoeken van de organisaties houden de Vacaturebankmedewerkers hun kennis over deze non-profitorganisaties (verenigingen en instellingen) actueel. Vrijwilligers kunnen op drie manieren de beschikbare vacatures bekijken: 1. Alle vacatures worden gepubliceerd op de website www.vrijwilligerscentralezevenaar.nl. Deze website plus het eraan gekoppelde databanksysteem is onderdeel van www.vrijwilligerswerkregionaal.nl, een samenwerkingsverband van 17 Gelderse vrijwilligerscentrales. 2. Vacatures worden tweewekelijks in de lokale pers en op de regionale radio vermeld. 3. Door een afspraak te maken of door inloop tijdens de kantooruren, ma - vrij van 9.00 uur -12.00 uur. Organisaties Er stonden in 2013 circa 242 organisaties bij de vacaturebank ingeschreven; 54 meer dan in 2012. Vacatures In 2013 kon de vacaturebank 232 vacatures aanbieden. Begin 2012 bood de Vacaturebank circa 230 vacatures aan. In de loop van het jaar hebben de organisaties 98 nieuwe vacatures aangemeld. In 2012 zijn er 80 vacatures vervallen, omdat hiervoor voldoende vrijwilligers gevonden zijn. Het aantal gepubliceerde vacatures is hierdoor per saldo gegroeid met 18, waardoor eind december 2012 de Vacaturebank 248 vacatures aanbood. Bemiddelingen In 2013 hebben 362 personen gereageerd of laten weten interesse te hebben in vrijwilligerswerk. Hiervan zijn, voor zover bekend bij de vacaturebank, 113 succesvol bemiddeld. 71 personen zijn uitgeschreven en de rest is nog in behandeling. Mediabronnen De personen die zich bij de Vacaturebank hebben aangemeld, hebben de weg naar de Vrijwilligerscentrale weten te vinden via de volgende nieuwsbronnen: De website www.vrijwilligerscentralezevenaar.nl/vacaturebank; Advertenties in de plaatselijke media (Zevenaar Post, Liemers Lantaren en het Gemeentenieuws); De plaatselijke radiozender Favoriet FM; Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 32
Doorverwijzing door de Arbeidsbeurs, RSD, Liemers Talent of instellingen op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg (o.a. GGNet).
Samenwerking Liemers Talent gebruikt sinds enkele jaren onze vacaturegegevens voor hun bemiddelingen. Met Arbeidsbeurs de Liemers (CWI, UWV) hebben we contact gehad en de samenwerking met de Regionale Sociale Dienst (RSD) is geïntensiveerd. Deze samenwerking is vooral gericht op re-integratie van mensen die ver van de arbeidsmarkt afstaan. In 2013 hebben de contacten met de RSD geleid tot een bezoek van de RSD klantmanagers aan de vacaturebank. Tijdens deze bijeenkomst werd de werkwijze van de RSD en de Vacaturebank en de doorverwijzing van de cliënten verduidelijkt. Hierdoor is de samenwerking nog beter geworden. RDS (regionale digitale samenwerking) 17 vrijwilligerscentrales in Gelderland zijn verenigd in de RDS. De regie hiervan is in handen van Vrijwilligerscentrale Nijmegen. Er wordt door deze deelnemende vrijwilligerscentrales gezamenlijk gebruik gemaakt van een digitaal registratiesysteem. Er is dit jaar driemaal vergaderd over een nieuw aan te schaffen systeem. De consulent vrijwillige inzet en een medewerker van de vacaturebank woonden deze bij. Nieuwe ontwikkelingen Talentenbank De eerste stappen zijn gezet om te komen tot de oprichting van een Talentenbank. Mensen met een speciaal talent kunnen hierdoor bemiddeld worden naar een vrijwilligersorganisatie voor een kortdurende klus. Er is een vrijwilliger aangetrokken die, in samenwerking met de vacaturebank, deze kar gaat trekken. Proeftuinen De consulent vrijwillige inzet bezocht de eerst bijeenkomsten van de proeftuinen “arbeid en participatie”. In deze proeftuinen wordt bekeken hoe iedereen kan participeren in de maatschappij.
Hulpdienst De Hulpdienst verleent éénmalige of kortdurende diensten aan personen die door ziekte, handicap of leeftijd hulp nodig hebben. Iedereen in de gemeente Zevenaar kan in principe bij de hulpdienst aankloppen. Oud of jong, alleenstaand of gezin. In de praktijk zijn het echter vaak alleenstaande en/of zelfstandig wonende ouderen die geen of moeilijk een beroep kunnen doen op kinderen of kennissen. Zij kunnen een beroep doen op de hulpdienst voor vervoer, hulp bij boodschappen en kleine klusjes rondom het huis of in de tuin. Daardoor dragen wij bij aan het langer zelfstandig blijven wonen van oudere inwoners. Hulpaanvragen De bekendheid van de Hulpdienst neemt toe, niet alleen bij particulieren, maar ook bij organisaties. Ook via zorginstellingen komen meer aanvragen binnen. Het grootste deel van de vragen gaat om vervoer van huis naar een bestemming, al dan niet met begeleiding. Het gaat dan bijvoorbeeld om een bezoek aan een ziekenhuis; de chauffeur brengt de cliënt desgewenst bij de juiste polikliniek en haalt hem/haar daar ook weer op om naar huis te brengen. De Hulpdienst kan een beroep doen op 77 vrijwilligers die zich beschikbaar hebben gesteld om op te treden als chauffeur/begeleider of die bereid zijn kleine klussen te doen. Hulp en hulpvragen In 2013 werd 3025 maal een beroep op de hulpdienst gedaan. Al deze aanvragen konden worden gehonoreerd. Het overgrote deel van de aanvragen waren hulpvragen met bestemming binnen Zevenaar. Voor vervoersvragen ging het voor een deel om vervoer buiten Zevenaar. Tuinenproject Zevenaar Er is bij de vrijwillige hulpdienst vanaf 2003 een tuinenproject gestart om te kunnen voldoen aan de toenemende vraag voor hulp bij het tuinonderhoud van met name hulpbehoevende ouderen. De Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 33
werkzaamheden werden verricht in de periode april-oktober. Het ging voornamelijk om de flat en huisjes van de Hooge Bongert. In 2013 zijn hier ongeveer 28 tuintjes wekelijks onderhouden en daarnaast ook nog enkele op andere locaties. Registratie In 2013 werd het registratiesysteem voor de Hulpdienst vervolmaakt. In dit systeem staan alle gegevens over vrijwilligers, cliënten en de gedane acties van de Hulpdienst geregistreerd. Nieuwe ontwikkeling Vanuit de RSD werd een dienstverleningsteam opgericht. Dit team bestaat uit mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Deze mensen verrichten onder andere klussen. Het team is een mooie aanvulling op de Hulpdienst. De hulpdienst is er voor kleine klussen en voor grote klussen b.v. groot tuinwerk of een verhuizing, kan een beroep worden gedaan op het dienstverleningsteam. Er zijn twee overleggen met de manager van dit team over afstemming. Samen uit e In samenwerking met het Rode Kruis werd elke 3 donderdag van de maand de activiteit ‘ Samen Uit’ georganiseerd. Samen Uit heeft als doel de minder mobiele medemens een gezellige middag te bezorgen. In 2013 werd 11 x een activiteit georganiseerd met in totaal 206 deelnemers begeleid door 10 vrijwillige begeleiders . Er zijn uitstapjes gemaakt naar Ars Longa in Drempt, het Sonsbeekpark in Arnhem en de struisvogelboerderij in Didam. In de kantine van de tafeltennisvereniging werd een lezing bezocht over Zevenaar. Er zijn spelletjes gedaan, er is genoten van een Doris parodist en er was een gezellige middag met een troubadour. In het Filmhuis werd een film bekeken over 525 jaar stad en nog een keer een oude film over Zevenaar. Er is gewinkeld in Presikhaaf en de kerstmarkt van Intratuin werd bezocht.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 34
7. MAATSCHAPPELIJKE STAGES (MAS) Het doel van de maatschappelijke stages is om jongeren kennis te laten maken met vrijwilligerswerk en hen te leren om als vrijwilliger verantwoordelijkheid te dragen voor de maatschappelijke belangen. Tijdens deze stage ontdekken de jongeren overeenkomsten en verschillen in eigen en andermans leefwijze, in cultuur en levensbeschouwing. De maatschappelijke stages worden samen met het Liemers College vormgegeven. Caleidoz heeft hierin 3 taken: 1. Versterken van vrijwilligerswerk in het algemeen en het bieden van passend aanbod aan de leerling. 2. Ondersteunen van organisaties bij het plaatsen van stagiaires en vrijwilligers. 3. Bevorderen dat de stagiaire van nu de vrijwilliger van de toekomst wordt. Op twee locaties van het Liemers College (Heerenmäten en Vestersbos) is er een wekelijks spreekuur (ochtend) voor de maatschappelijke stage leerlingen en de docenten/mentoren. Caleidoz heeft in totaal 20 presentaties over maatschappelijke stage gehouden voor leerlingen. Nieuwe stagebieders (vrijwilligersorganisaties) hebben een 1 op 1 voorlichting gehad over de MaS, toegespitst op hun organisatie (5x). Een website over maatschappelijke stage (www.mas-xpress.nl) fungeert meteen als vacaturebank. Leerlingen kunnen hierop inschrijven. Ook geven zij aan of ze al vrijwilligerswerk doen en/of ze een eigen idee hebben waar zij hun stage kunnen lopen. Daarnaast kunnen vrijwilligersorganisaties hun vacatures ook op de website aanbieden. Op basis van deze gegevens wordt de koppeling gemaakt tussen organisatie en leerling. In 2013 zijn er 525 (3e jaars) leerlingen, die in het schooljaar 2013-2014 op stage gaan. Bemiddelingen per schooljaar Totaal Aantal stage-uren
2010/2011
2011/2012
2012/2013
2013/2014
319 20
450 24
480 30
525 30
Hieronder een overzicht van een aantal organisaties/verenigingen in de gemeente Zevenaar die in 2013 een maatschappelijke stageplaats hebben aangeboden. In totaal hebben ongeveer 100 vrijwilligersorganisaties meegedaan met de MaS. Atletiekvereniging De Liemers, Caleidoz (Doedorp en Jongerenwerk), Caleidoz (Samen Uit en Mantelzorgondersteuning), HVZ, Kinderboerderij Rosorum, Korfbalvereniging De Zwaluwen, Kringloopcentrum, Labyellov, Leefklimaat, Liemerije, Liemers Bibliotheken, Liemers Museum, NME, Rabo Doet!, Scouting Abel Tasman, sv Babberich, sv DCS, sv OBW, SDZZ, THOR, Thushoeve, Werkgroep Thomasviering, Zonnebloem, Zwemvereniging De Breuly. Na elke stage wordt er geëvalueerd met stagebieder (mondeling of schriftelijk) en met leerling (schriftelijk door middel van een enquête). Hieruit komt o.a. naar voren dat 1 op de 5 leerlingen, via de MaS, vrijwilliger blijft bij de vrijwilligersorganisatie!
De regering heeft bepaald dat de MaS vanaf schooljaar 2015-2016 niet meer verplicht is. Net als veel andere scholen heeft het Liemers College de afgelopen jaren echter positieve ervaringen opgedaan met de MaS. De direct betrokkenen bij de MaS zijn inmiddels overtuigd geraakt van het belang om leerlingen kennis te laten maken met- en een bijdrage te laten leveren aan de maatschappij door het verrichten van vrijwilligerswerk. De Gemeente wordt tot 1 januari 2015 gefinancierd om de MaS te organiseren, de school tot einde schooljaar 2014-2015. Caleidoz en Liemers College zijn in gesprek met de Gemeente hierover.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 35
8. REPAIR CAFÉ ZEVENAAR Inleiding De samenleving is in beweging. Dit heeft ook invloed op hoe het welzijnswerk haar werkzaamheden uitvoert. Caleidoz kiest hierin voor een duidelijke koers, waarbij veel aandacht is voor de eigen kracht van burgers en het ondersteunen van burgerinitiatieven. Vanuit deze gedachte is het project ‘Repair Café Zevenaar’ ontstaan. Met dit café creëren we een voorziening in Zevenaar waar alle inwoners van Zevenaar terecht kunnen voor reparaties van kapotte spullen zoals elektronische apparaten, kleding, meubels, speelgoed en dergelijke. Onze specifieke aandacht gaat daarbij uit naar kwetsbare mensen met een kleine beurs. Het doel van deze voorziening is, dat mensen zich voor elkaar gaan inzetten, in de vorm van een ruilbeurs. Hierbij levert de ene burger een wederdienst aan de andere burger door elkaar te helpen bij de reparatie van huishoudelijk goed. Het gaat om het halen en brengen van diensten in een ambiance die wordt gekenmerkt door een ongedwongen en gemoedelijke sfeer met ruimte voor een kopje koffie en een praatje. Caleidoz is met dit initiatief uniek in de Liemers en nu al een succes. Doelstellingen Het stimuleren dat mensen zich voor elkaar inzetten, door het halen van diensten en het brengen van wederdiensten. Het ondersteunen van mensen met een kleine beurs. Een plek creëren waar burgers elkaar kunnen ontmoeten en nieuwe contacten kunnen opdoen. Een bijdrage leveren aan de duurzaamheid van producten; repareren in plaats van weggooien van deze gebruiksartikelen. Doelgroep Alle inwoners van de gemeente Zevenaar, maar met specifieke aandacht voor de kwetsbare burgers en in het bijzonder de mensen met een kleine beurs. Het Repair Café Zevenaar is gestat in december 2012. Tot aan de zomervakantie 2013 vond het Repair Café Zevenaar plaats in locatie de Maatjes. Daar huurden we een ruimte. In het kader van bezuinigingen is er voor gekozen om het Repair Café Zevenaar in de Caleidoz locatie Steenhuizen 6 te laten plaatsvinden. Na de zomervakantie heeft de verhuizing plaats gevonden. Deze locatie wordt naast het Repair Café beschikbaar gesteld voor de activiteiten binnen het wijkgericht werken in de wijk Schrijvershoek/Bloemenkamp. Het past dan ook prima in de visie dat burgers hun talenten kunnen ontwikkelen , dat mensen elkaar kunnen ontmoeten en dat men iets voor de andere burger kan betekenen. Het doel zoals hierboven beschreven is gehaald in 2013. Vrijwilligers Het Repair Café Zevenaar wordt geheel gedraaid door vrijwilligers. Stichting Caleidoz is een samenwerkingsverband aangegaan met de Regionale Sociale Dienst de Liemers. Daardoor zijn er enkele mensen als vrijwilligers nu werkzaam bij het Repair Café Zevenaar. Via netwerken en het adverteren via de vrijwilligerscentrale zijn er in totaal 13 vrijwilligers tijdens de middag aanwezig. Vooruitblik toekomst: We gaan door met de ingeslagen weg. Er is nog steeds een behoefte. Het format Repair Cafe Zevenaar past nog steeds prima in de doelstelling van Caleidoz. Daar waar nodig inspringen op de behoefte van de mensen en het soort reparaties en het vrijwilligersbestand met die deskundigheid aanvullen. Repair Café Zevenaar Bezoekers Reparaties
2013 85 416
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 36
9. SPORT EN SPELUITLEEN Algemeen Sinds 1 april 2012 heeft Stichting Caleidoz de Sport en Speluitleen van stichting Triotheek de Vondel overgenomen. Als Caleidoz vinden we het belangrijk dat er een voorziening als speluitleen blijft bestaan binnen de gemeente Zevenaar. Vanaf 1 augustus 2012 is de Sport en Speluitleen gevestigd in de accommodatie Steenhuizen 6. De doelgroep wordt gevormd door alle burgers binnen de gemeente Zevenaar, met extra aandacht voor de kwetsbare burger. Het doel van de Sport en Speluitleen is het stimuleren van de burgers om gezamenlijk de leefbaarheid in de wijk te stimuleren en samen allerlei activiteiten te ontplooien. Het aanbieden van het sport- en spelmateriaal zorgt voor een laagdrempelige manier om dit te bewerkstelligen. Alle doelgroepen kunnen hier aan mee doen. Caleidoz heeft als doel het zo laagdrempelig mogelijk te maken en doet dit door de verscheidenheid aan materiaal aan te bieden, de prijzen laag te houden, waardoor het voor elk inkomen toegankelijk is om het materiaal te kunnen huren. Maandag, woensdag en donderdag van 10.00 tot 16.00 uur is de Sport en Speluitleen geopend. Enkele keren per jaar wordt er een speciale flyer ontworpen, aangepast aan het seizoen. Te denken valt hieraan aan de sinterklaasperiode; zomer; extra actie. Dit alles om de Sport en Speluitleen nog beter te promoten binnen de gemeente Zevenaar. Aantallen bezoekers Sport en Speluitleen
2013
Uitleen Bezoek website
123 1412
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 37
10. ORGANISATIE Stichting Caleidoz Steenhuizen 6 6901 JL Zevenaar 0316 – 24 32 04
[email protected] www.caleidoz.nl Identificatienummer KvK: 50306839 Postadres Postbus 2032 6900 CA Zevenaar
Structuur van de organisatie Caleidoz is een stichting met een Raad van Toezicht en een Raad van Bestuur. Dit besturingsmodel is volgens de Governancecode van de brancheorganisatie MO-groep. Caleidoz heeft een éénhoofdige Raad van bestuur (RvB). Ir. Marlie Vennegoor is de directeur/bestuurder Het management team(MT) wordt gevormd door de directeur/bestuurder en de manager.
De Raad van Toezicht (RvT) wordt gevormd door vier leden met ieder een specifieke portefeuille. De portefeuilles zijn: voorzitterschap, vicevoorzitterschap, financiën, juridisch en inhoudelijk. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht zijn vastgelegd in de statuten. Caleidoz heeft een AWBZ-erkenning voor de Dagbesteding en Welzijn Thuis. Caleidoz is volledig HKZ gecertificeerd voor haar functies in Zevenaar. Caleidoz werkt voor de gemeente Zevenaar; de gemeente telt 32.000 inwoners. Sinds maart 2013 is Caleidoz ook werkzaam voor de gemeente Doesburg.
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 38
Organogram Caleidoz
Samenwerking
Caleidoz neemt deel aan ketensamenwerking voor dementie Caleidoz speelt haar rol in de jeugdketen met het CJG, politie, onderwijs en jeugdzorg Caleidoz coördineert en is de stuwende kracht in de samenwerking voor mantelzorgondersteuning in de gemeente Zevenaar Caleidoz participeert in diverse lokale samenwerkingsverbanden, met partners als het verpleeghuis Liemerije, GG-Net, STMG, Zozijn, Philadelphia, Siza, MEE en Diafaan Caleidoz werkt in Liemers verband samen met Welzijn Rijnwaarden en stichting Mikado In de regio Arnhem en West-Achterhoek werkt Caleidoz samen met de welzijnsorganisaties om de rol van het welzijnswerk in de Transities Sociaal Domein goed vorm te geven.
Colofon Dit is een uitgave van Caleidoz Welzijn Eindredactie en opmaak Caleidoz Welzijn juni 2014
Jaarverslag 2013 Caleidoz Welzijn 39