9/04/2015
1 april 2015
Milieuverzekering van bouwprojecten / stadsontwikkeling / brownfields
Environmental Practice Marsh Belgium
Verzekering Milieuaansprakelijkheid : waarom ? 1. Risicoprofiel Op de eigen sites :
MARSH
•
Brand en ontploffing (bluswater, spills, reststoffen, roetneerslag enz…)
•
Gebruik en opslag van oliën, vetten , ontvetters, solventen, koelwater, rubber, batterijen, machine-onderdelen,…
•
Lozing of lek van proceswater in leidingen, waterzuiveringsinstallaties of rioleringssysteem
•
Graduele infiltratie / verontreiniging door hemelwater (rechtstreeks of “wash out”)
•
Onderhoud / reiniging van wagen- truck- en machinepark
•
Incident met olie- brandstofhoudende machines / materieel (kranen,..)
1
1
9/04/2015
Verzekering Milieuaansprakelijkheid : waarom ? 1. Risicoprofiel (2) Op de eigen sites (vervolg) : •
Vroeger / huidig (tijdelijke) opslag afval / verontreinigde grond
•
Invloed activiteiten op biodiversiteit (cfr. EU Richtlijn)
•
Vorderingen lichamelijke schade / saneringskosten derden ingevolge verontreiniging geëmigreerd naar naburige sites
•
Ongekende historische verontreiniging (vroegere activiteiten, opslag, septische systemen en installaties)
•
verontreiniging afkomstig sites derden in grondwater / bodem
Tijdens transport : •
Transport gevaarlijk afval , vulmateriaal of bouwmaterialen : verlies van lading (incidenteel , aanrijding, omkantelen voertuig)
2
MARSH
Verzekering Milieuaansprakelijkheid : waarom ? 1. Risicoprofiel (3) Op sites van derden : •
Incident tijdens laden / lossen van uitzonderlijke lading
•
Verontreiniging ontstaan tijdens werken uitgevoerd op sites van derden: - verspreiding reeds bestaande verontreiniging ingevolge graaf/ afbraakwerken of transport gevaarlijk afval -‘aantrekken van een grondwaterverontreinging aanwezig op een naburige site o.a. door gebruik van specifieke werkmethodes, trillingen, grondverschuiving, uitgraving, wateronttrekking of grondwatermonitoring ,… - breuk van ondergrondse leidingen of ondergrondse tanks - rook, uitstoot van gassen, stof en spills afkomstig van de machines of materialen gebruikt tijdens de werken - spills van olie of brandstof afkomstig van de gebruikte kranen, materieel, machines
MARSH
3
2
9/04/2015
Verzekering Milieuaansprakelijkheid : waarom ? 1. Risicoprofiel (4) Op sites van derden (vervolg): - vrijkomen van polluenten tijdens afbraak van constructies of gebouwen - vervuiling van naburige site ingevolge (tijdelijke) opslag van verontreinigde grond of gevaarlijk afval - dampen, uitstoot, stof veroorzaakt door zandstralen, lassen, beton snijden •
Grondverzet : - ontgraven grond blijkt vervuild of ernstiger vervuild dan oorspronkelijk vastgesteld met verplichting tot verwijdering,mogelijks sanering van de uitwassing, lichamelijke schade door derden - Afval / verontreinigde grond tijdens verblijf bij derden voor verwerking of vernietiging of tijdelijke opslag - opvullen van uitgegraven site met verontreinigde grond/materiaal ! In verschil voorwaarden polis Grondverzet bij Grondbank of Grondwijzer
4
MARSH
Milieuaansprakelijkheidsverzekering : waarom ? 2. Externe factoren
•
Sterk evoluerende gewestelijke en europese regelgeving met als gevolg : - strengere aansprakelijkheidsregeling: • foutloze aansprakelijkheid • principe ‘de vervuiler betaalt’ • saneringsplicht : wettelijk vermoeden ‘exploitant = vervuiler’ • vereist specifiek bodemonderzoek met gunstig bodemattest (Vlaams Gewest) of gebrek aan negatief advies (BHG en Waals Gewest) voor overdracht van eigendom
- nieuwe of toegenomen schadeposten met belangrijke impact op mogelijke omvang van schadeherstel/schadevergoeding: • verplichting om maatregelen te nemen ter voorkoming van milieuschade • vergoeding van schade aan beschermde diersoorten en natuurlijke habitats (biodiversiteitschade) = vergoeding ecologische schade
- vorderingsrecht voor milieuverenigingen en – belangengroeperingen = Big brother versus Little Sisters - onzekerheid en onvoorspelbaarheid mbt de omvang van vergoeding voor de nieuwe vormen van schade (cfr. biodiversiteitschade) MARSH
5
3
9/04/2015
Milieuaansprakelijkheidsverzekering : waarom ? 2. Externe factoren (2) Belgische wetgeving : •
Vlaamse Decreet betreffende de Bodemsanering (22/10/1995) met laatste herziening van 27/10/2006 en Vlaamse Reglement betreffende de Bodemsanering (05/03/1996) met laatste herziening van 14/12/2007
•
Vlaams Materialendecreet (23/11/2011) en Vlarema (17/02/2012)
•
Vlaamse Decreet Bedrijfsinterne Milieuzorg (19/05/1995)
•
Brusselse Ordonantie Beheer Verontreinigde Bodem (13/05/2004) vanaf 1 januari 2010 op te heffen en te vervangen door de Brusselse Ordonantie betreffende het beheer en de sanering van verontreinigde bodems (05/03/2009)
•
Waalse Decreet Sanering Verontreinigde Bodem (05/12/2008)
Europese regelgeving : •
EU Richtlijn 2004/35 met betrekking tot het voorkomen en het herstellen van milieuschade (21/04/2004) in werking getreden op 30/04/2007 en omgezet in federale en gewestelijke regelgeving
6
MARSH
Milieuaansprakelijkheidsverzekering : waarom ? 2. Externe factoren (3)
MARSH
•
Verkoopswaarde bij projectontwikkeling: sterkt werkelijke waarde site versus milieureputatie
•
Contractueel / Lastenboeken : Milieuverzekering meer en meer opgenomen als vereiste verzekering.
•
Mogelijke (persoonlijke) bestuurdersaansprakelijkheid
7
4
9/04/2015
Verzekering Milieuaansprakelijkheid : waarom ?
3. Leemte klassieke verzekeringsportfolio (3) Operationele risico’s * Bestuurdersaansprakelijkheid
Brand & ABR s I/II
Brand & ABR s I/III : Opruimingskosten Ba en ABR s II : plotse en accidentele verontreiniging Bestuurdersaansprakelijkheid : beperkte dekking verdedigingskosten
= gedekte milieurisico’s in de huidige verzekeringsportefeuille
BA en ABR s II = milieurisico’s gedekt in milieuverzekering * Bevat geen transactionele risico’s 8
MARSH
Verzekering Milieuaansprakelijkheid : waarom ? 3. Leemte klassieke verzekeringsportfolio (1) Brandverzekering •
Beperkte dekking van opruimingskosten voor schade ingevolge verzekerde risico’s brand, ontploffing,…(sublimiet)
•
Geen dekking bodem- en grondwater saneringskosten
•
Eigen site
•
Toekomstige schade – geen (ongekende) bestaande
Bedrijfsaansprakelijkheid
MARSH
•
Dekking voor plotse en accidentele milieuschade (strikte interpretatie) en geen dekking voor graduele verontreiniging
•
Beperkt tot schade aan derden
•
Enkel toekomstige schade
9
5
9/04/2015
Verzekering Milieuaansprakelijkheid : waarom ? 3. Leemte klassieke verzekeringsportfolio (2) Alle Bouwplaats Risico’s •
Sectie 1 (schade aan de werken in opbouw) : geen dekking milieuschade aan de bouwgond
•
Sectie 2 (schade aan derden ingevolge de werken) : enkel dekking voor plotse en accidentele milieuschade – idem BA verzekering
•
Sectie 3 (schade aan bestaand goed) : geen dekking milieuschade aan de grond
Bestuurdersaansprakelijkheid •
Geen vergoeding voor milieuschade
•
Beperkte dekking voor verdedigingskosten bij milieuschade
10
MARSH
Milieuaansprakelijkheidsverzekering : Wat ? (1) Verontreiniging eigen site:
MARSH
•
Kosten sanering ongekende bestaande + toekomstige verontreiniging ongeacht plots of gradueel ontstaan - op eigen site - op site van derde (met oorsprong op eigen site)
•
Vergoeding lichamelijke en onstoffelijke schade opgelopen door derden - op site van verzekerde - op site van derde (ingevolge verontreiniging afkomstig van de verzekerde site)
•
Vergoeding schade aan Biodiversiteit
•
Financiële bedrijfsschade opgelopen door derden ingevolge de verontreiniging
•
Onderzoeks- en verdedigingskosten
11
6
9/04/2015
Milieuaansprakelijkheidsverzekering : Wat ? (2) Verontreiniging ingevolge uitvoering werken op site derden : •
Dekking idem ‘eigen sites’ behalve: – gevolg nieuwe verontreiniging n.a.v. de werken – gevolg verstoring van bestaande ongekende verontreiniging
•
Geldt voor bouwprojecten in buitenland
•
Projectontwikkeling in Tijdelijke Vereniging kan per afzonderlijke projectpolis – Principe van ABR – eigen polis in verschil van dekking voor eigen belangen – -
Projectmilieupolis ism Immoterrae: Milieutechnische expertise Immoterrae TV / Verzekeraar Transactioneel risico + aannemingsrisico + risico verwerver(s)
12
MARSH
Milieuaansprakelijkheidsverzekering : Wat ? (3) Dekking inclusief : •
Wijziging wetgeving
•
Bestuurdersaansprakelijkheid
•
Transport, inclusief laden en lossen
•
Verontreiniging op sites van derden waar afval wordt opgeslagen
Trigger : Vordering tijdens verzekerde periode + 36 maanden aangemelde feiten
MARSH
13
7
9/04/2015
Milieuaansprakelijkheidsverzekering : Informatie ? •
Informatie: – verzekerde sites: Bodemonderzoekrapporten Vragenlijst lijst ondergrondse tanks – Aannemingsactiviteiten omzet per activiteit Voor project : bouw- & saneringsplannen
MARSH
14
Milieuaansprakelijkheid
Verzekeringsoplossingen Uw contact :
Koenraad De Stickere Practice Leader Environmental Practice Marsh Belgium Tel: +32 3 286 64 77 GSM: +32 486 132 708
[email protected] Uitbreidingstraat 72 B-2600 Antwerpen Belgium
MARSH
15
8
9/04/2015
16
9
