JAARVERSLAG 2014
1| Algemeen 1.2 Participaties Container Centralen Container Centralen A/S ontwikkelde het CC Pool System en de CC Containers. Daardoor werd de efficiëntie verbeterd in de sierteelt, retail en andere bedrijfstakken waarin snelle logistiek van cruciaal belang is. Sinds 1989 is de VGB voor 50% mede-eigenaar van Container Centralen (CC). De Deense GASA BØG, één van Europa’s grootste exporteurs van bloemen en planten, is eigenaar van de andere 50%.
Veranderingen in sector en samenleving vragen van de VGB een zuivere uitvoering van een duidelijke missie/ strategie. Wat de organisatie doet wordt voortdurend getoetst aan het collectieve ledenbelang. De vier, door het VGB bestuur, benoemde collectieve sector uitdagingen vormen de kapstok waaronder de VGB activiteiten moeten passen. Te weten: 1. Vergroten van de totale bloemen- en plantenmarkt. 2. Het aandeel van Nederland daarin vergroten. 3. Optimaal organiseren van efficiënte duurzame (inter)nationale ketens voor directe stromen. 4. Behoud van een breed en diep, hoogwaardig assortiment. Collectief slaat niet alleen op handelaren maar vooral ook op hun samenwerking met ketenpartners telers en veilingen. De VGB reageert op uitdagingen voor de gehele sector met activiteiten en innovatieve (keten)projecten, gericht op de specifieke thema’s: arbeid, duurzaamheid, handelsbevordering, ketensamenwerking, logistiek, promotie en netwerken.
2|
Daarin passende projecten, uitgevoerd door projectbureau Trade Services, worden met externe middelen gefinancierd en komen niet ten laste van de ledenbijdrage. In dit jaarverslag genoemde projecten werden grotendeels financieel ondersteund door het HBAG en Productschap Tuinbouw. Andere subsidieverstrekkers waren het Ministerie van Economische Zaken, Topsector Tuinbouw en het INTERREG IV A Deutschland-Nederland programma. 1.1. Bestuur Bestuursleden worden voorgedragen aan en gekozen door de VGB ledenvergadering. Er is een onafhankelijke voorzitter: hij is geen handelaar en daardoor ook geen lid. Per 31 december 2014 bestond het bestuur uit: Herman de Boon (voorzitter) Marco van Zijverden (vice-voorzitter, Dutch Flower Group) Bob Moria (Waterdrinker Aalsmeer BV) Hendrico de Brabander (Noviflora) Dick van Bommel (A. Heemskerk BV) Lex Ebus (Handelskwekerij Ebus) Koen Heyl (W.K. Heyl jr. BV), Henk Knipscheer (Bloemengroothandel H.J. Knipscheer BV) Hans van der Plas (Van der Plas BV)
Hubways Samen met FloraHolland, TLN/VSV en softwareleverancier Eyefreight is VGB initiatiefnemer van HubWays. Dat sector initiatief voor digitalisering en samenwerking in sierteelttransport beoogt toekomstbestendige dienstverlening en ketenefficiëntie. HubWays biedt de infrastructuur voor een platform, dat heel de sector verbindt door middel van één logistieke taal voor de logistieke operatie. 2015 In 2015 worden, net als in 2014, extra kosten voor handelslobby (sectoraal, nationaal als internationaal in Brussel), arbeidsaangelegenheden en handelspromotie gefinancierd met een jaarlijkse bestemmingsbijdrage van 0,01% over de omzet naast de contributie.
Coördinatie in transport
De nieuwe website, waarop het ledenvoordeel nadrukkelijker blijkt, moet in het eerste kwartaal 2015 klaar zijn. Er wordt een online tool aan gekoppeld, met voor leden essentiële marktinformatie. Aanvullend kunnen leden ook een exclusieve lange termijn trendlijn en een korte en lange termijn voorspelling laten maken. Maatwerk, specifiek voor leden. Na een top van 23 extern gefinancierde projecten in 2014 nemen de subsidies af in 2015 en daarop volgende jaren, door opheffing van zowel het Productschap Tuinbouw als het HBAG. Voor nieuwe projecten moeten andere financieringsbronnen worden gevonden.
|3
2| Thema’s
Alle VGB activiteiten en innovatieve (keten)projecten zijn gericht op specifieke thema’s. Enkele high lights uit 2014. ARBEID 2.1 Cao Over de nieuwe cao voor de groothandel in bloemen en planten bereikten vakbonden en VGB een akkoord. Onderdelen ervan zijn salarisstijgingen met 1,5% en 1,75% respectievelijk per 1 januari 2015 en 2016. De achterbannen van FNV Bondgenoten, CNV Dienstenbond en VGB gingen akkoord met de nieuwe cao. Deze heeft een looptijd van twee jaar, ingaande op 1 juli 2014 en eindigend op 30 juni 2016. DUURZAAMHEID 2.1 GreenCHAINge In het project GreenCHAINge werkt de VGB samen met LTO Glaskracht Nederland, Wageningen UR Food & Biobased Research, FloraHolland en Plantum gewasgroep Roos. Het streven is dat importerende handelaren gebruik gaan maken van zee- in plaats van luchttransport en exporteurs naar verre markten kiezen voor rail- en zeetransport als alternatief voor vrachtwagens. In 2014 waren er drie varende import pilots uit Kenia naar Nederland. Dit leverde een zeetransport protocol op en een database met tesresultaten van 40 rozencultivars. Een varende export 4|
pilot naar Istanbul resulteerde in uitbloeiproeven met Cyclaam en Phalaenopsis. Met de ontwikkelde GreenCHAINge tool kan de reductie van CO2-uitstoot in ketens berekend worden. 2.2 GreenRail Europe VGB en FloraHolland deden samen met Wageningen UR Food en Biobased research onderzoek naar de conditionering van bloemen en planten bij multimodaal container transport. De CO2 uitstoot per km is bij vervoer per spoor, met een correctie op voor- en natransport, ca. 60% lager dan bij wegtransport op Europese trajecten van >800 km. De doelstelling was aan te tonen dat dit op belangrijke Europese export corridors haalbaar is. Pilot trajecten naar Polen, Noord Italië en Spanje zijn onderzocht en succesvol getest. Het project werd in 2014 afgesloten met 65 zendingen over het spoor naar Barcelona. 2.3 Meetlat duurzaamheid Een project om de duurzaamheid van de inkoop door (handels) bedrijven te meten werd in 2014 voorbereid. De groentesector, met het jaarlijkse gezamenlijke duurzaamheidsprestatie cijfer van de handelsbedrijven, geldt als voorbeeld. Zowel IDH als Productschap Tuinbouw subsidiëren het project Meetlat Duurzaamheid. In 2015 wordt het samen met FSI verder uitgewerkt.
HANDELSBEVORDERING 2.4. Fyto en douanezaken De discussie tussen de voor- en tegenstanders over de nieuwe EU fytosanitaire en controle wetgeving in het Europese Parlement viel in het voordeel van het meer open importsysteem uit. Voor de groothandel speelde Union Fleurs hierin een belangrijke rol. De tegenstanders voeren de discussie in het overleg tussen de lidstaten op ministerieel niveau weer op. Daardoor is de regelgeving nog niet definitief. De uitbraken van met import meegekomen quarantaine organismen, zoals de bacterie Xylella fastidiosa, zijn in het voordeel van die tegenstanders. Punt van aandacht is het, in de nieuwe EU controle wetgeving opgenomen, EU elektronische informatiesysteem TRACES / IMSOC. Adequate koppeling met in de lidstaten bestaande systemen als CLIENT zijn van groot belang om snel en efficiënt te kunnen blijven werken. De VGB werkt hierin samen met de andere plantaardige en dierlijke sectoren. In Nederland tekenden de plantaardige sector en staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken, een intentieverklaring fytosanitaire preventie, om te komen tot een gezamenlijk convenant. Onderdelen daarvan zijn andere protocollen rond import, omgaan met mogelijke besmettingen en een plantgezondheidsfonds als vangnet bij calamiteiten. Voor export van Chrysant naar de VS zorgt het bestaande protocol Japanse Roest met export inspectie op de tuin in plaats van bij de exporteur voor hoge kosten en belemmert daardoor die export. Begin 2015 wordt dit geëvalueerd. CLIENT Export (CE): na jarenlange voorbereiding en herhaaldelijke uitgestelde definitieve invoering voor export van bloemen en planten kon die vanaf 15 december 2014 af alleen nog via CE verlopen. Helaas was de performance van het systeem nog niet op het noodzakelijke niveau. Fyto projecten waar de VGB bij betrokken is: • Fyto robuuste ketens: een programma om de fytosanitaire weerbaarheid van plantaardige productieketens te versterken en de wetenschappelijke onderbouwing van fytosanitaire wet- en regelgeving te verbeteren. • CATT: is een gecombineerde behandeling van tijd, temperatuur zuurstof- en koolzuurgehalte die bij kan dragen aan het voorkomen van quarantaine-organismen in de internationale handelsketen. Dit is van belang voor zowel import als export. • PPS detectie on site ter verbetering van plantgezondheid en fytosanitaire controle. • SMART fyto is gericht op fyto preventie in derde landen (Thailand en China).
|5
2| Thema’s Roses uit Pijnacker voor de vierde keer op rij de VGB Award Roos Exclusief met de witte variëteit ‘Avalanche+’. De VGB Award Roos ging naar van Os Roses Holland BV in De Lier voor de zalmkleurige cultivar ‘Talea+’. Voor het eerst was er ook een award Roos Import. Die ging naar Alani Gardens, een vestiging in Kenia van de Nederlandse kwekerij Zuurbier & Co in Heerhugowaard, voor de paarse Maritim. 2.11 VGB-BGI Euregio project Samen met de BGI werden in de Euregio de mogelijkheden onderzocht om de afzet van sierteeltproducten te bevorderen waardoor de positie van de bloemen- en plantengroothandel, als belangrijke economische pijler in dit NL-DU grensgebied, versterkt wordt. 2.5 Vertegenwoordigingen VGB-bestuur en -directie zijn namens de groothandel actief in veel sectororganisaties om hun belangen te behartigen en invloed uit te oefenen. Zoals in Union Fleurs, Floricode, Greenports, MPS, Nederlandse Tuinbouwraad (NTR), Nederlands Verbond Groothandel (NVG), Kwaliteits Controle Bureau (KCB) en VNO-NCW. Een goed voorbeeld van deze activiteiten is dat in samenwerking met en inzet van Union Fleurs de EU importheffing over snijbloemen uit Kenia voorkomen is. Dit is gebeurd door het afsluiten van een Economic Partnership Agreement (EPA) tussen EU en Kenia. Een belangrijk resultaat voor de sector. KETENSAMENWERKING 2.6 FloraHolland Directievoorzitter Lucas Vos, van FloraHolland, presenteerde in de tweede helft van 2014 de nieuwe koers van die coöperatie. Hierin zijn kernelementen van de door de VGB geformuleerde sectoruitdagingen terug te vinden. Zoals: aankoop van bloemen en planten door de consument vergroten, het aandeel van Nederland hierin vergroten, een breed en diep sortiment, de toegevoegde waarde vergroten en een efficiënte en effectieve ketenlogistiek. Hoe daaraan samen vorm is te geven, moet in 2015 zichtbaar worden.
6|
2.7 Tarieven FloraHolland stelde eenzijdig de gewijzigde kloktariefstructuur en bijbehorende tarieven voor 2014 vast. Voor 60% van de kopers stegen de kosten. Een groep handelaren spande een rechtszaak tegen de veiling aan, maar hun eisen werden door de rechter afgewezen. Eind november informeerde FloraHolland haar klanten over de door haar eenzijdig vastgestelde tarieven voor 2015. 2.8 Kwaliteit FloraHolland schafte de productkeuring af, waardoor het aantal reclamaties omhoog schoot. De door de veiling verwachte marktwerking trad niet op en de handel was in 2014 zeer ontevreden over de onbetrouwbare informatie. 2.9 VBN Stuurgroep Regelgeving De VGB heeft zich ingespannen om de wettelijke regels voor eetbare producten ook opgenomen te krijgen in de productspecificaties. Daarnaast wil de handel dat veel kenmerken die telers nu niet verplicht hoeven aan te geven, verplicht worden, zoals de logistieke hoogte naast planthoogte en diameter. 2.10 VGB Award Roos Met een nog hogere waardering won Kwekerij Meijer
LOGISTIEK 2.12 DavinC3i In 2014 werd het vierjarig Davinc3i programma afgesloten. Daarin deden hoogleraren, onderzoekers en studenten van Wageningen Universiteit, Technische Universiteit Eindhoven en Vrije Universiteit Amsterdam strategisch onderzoek naar deelgebieden van de sierteeltlogistiek. De VGB zorgde voor de verbinding met de groothandel, waar 65 studenten diverse onderzoeken konden doen. Rapportages ervan zijn beschikbaar. Zo zorgde dit project voor een mooie mix van wetenschappelijke theorie en de praktijk van de sierteeltsector. 2.13 Hubways Dagelijkse verwerking van inkooporders van handelaren en de vooraankondigingen ervan voor de logistiek dienstverlener vond nog in de Hubways testopstelling plaats. De test waarin de vervoerder de opdrachten in zijn eigen systeem ontvangt werd voorbereid. Daarna volgt een volledige ketentest. In 2014 is de eerste potplantenhandelaar met zijn systeem aan het HubWays platform gekoppeld. 2.14 SPIL Samen met Container Centralen en FloraHolland startte de VGB in 2014 het project Sierteelt Platform Innovatie Logistieke middelen (SPIL). Logistieke managers, medewerkers van handelaren, kwekers en retailers werden tijdens brainstormsessies uitgedaagd na te denken over de inzet van logistieke middelen in de keten (tussen aanvoer en consument), verbeteringen in de bloemen/planten logistiek en hun ervaringen hiermee uit te wisselen. Met de uitkomsten, in combinatie met die van een aanvullende enquête, is SPIL |7
2| Thema’s
doende de prioriteiten bij de aanpak van logistieke knelpunten en benodigde innovaties te bepalen. Voor planten ligt de focus op het optimaliseren van de fustbelading en (retour)stromen en het faciliteren van fustgebruik. Voor bloemen wordt vooral gekeken naar standaardisatie van (modulaire) verpakkingen en nieuwe fusten op karren. PROMOTIE 2.15 Beurzen De VGB kon, ondersteund door BureauSierteelt.nl, gunstige beursdeelname aan IPM Essen, Grüne Woche en Flormart Padua mogelijk maken. Op de voor het eerst in Den Bosch gehouden Floraliën werd speciaal voor VGB leden een vakavond georganiseerd. 2.16 Landesgartenschau Van 25 april tot 5 oktober 2014 vond in Deggendorf, Beieren, de Landesgartenschau plaats. Een bijzondere bloemengroet van de Nederlandse handel was er begin augustus. De ‘Blumen-Wunderkammer’, van 14.000 kleurige gerbera’s, was een groot succes. Daarvoor werd samengewerkt met productgroep Coloured by Gerbera en BureauSierteelt.nl. 2.17 Festa dei Nonni In de campagne rond 2 oktober, de Italiaanse 8|
grootouderdag, is samengewerkt met Felini Foundation en BureauSierteelt.nl. De rond Festa dei Nonni opgebouwde kennisbank, in combinatie met de facebook pagina met een enorm aantal likes, zorgde voor een vliegende start. Het privaat financieren van het project, dat in 2016 volledig zelfstandig moet draaien, is met succes gestart. In Italië krijgt Festa dei Nonni in 2015 een – uitgebreider - vervolg. 2.18 Into Green Into Green is bedoeld om wetenschappelijke kennis over de positieve effecten van bloemen en planten op mens en omgeving tot waarde te brengen. De kennis wordt via een digitaal platform toegankelijk ontsloten voor sectorondernemers en al dan niet zakelijke gebruikers. Drie valorisatieprojecten waren gericht op het vertalen van de kennis naar de markt. 1. Een groenconcept voor scholen, gecombineerd met een onderwijsmodule en crowdfunding voor de financiering. 2. Het samen met bloemisten en ketenpartijen vertalen van de Into Green gedachte naar de bloemenwinkels. Het ging om een combinatie van product, presentatie en personeel gericht op de doelgroep Naturalistic intellectual (uit de segmentatietool). 3. Hetzelfde traject maar dan met tuincentra. De resultaten zijn te vinden op www.intogreen.nl
NETWERKEN 2.19 Jong Agri Netwerk De VGB biedt JAN, de jong agrarisch netwerker, een platform om anderen te ontmoeten, die net als hij of zij inspiratie zoekt. Tijdens vijf bijeenkomsten ontdekte JAN hoe het concept van het Miele Inspirience Centre werkt, bij Levarht de groente wordt ingekocht en wat daarin de laatste jaren is veranderd, Sion winnaar van de Tuinbouw Ondernemersprijs kon worden, uit alle beschikbare Floridata data de trends in de markt zijn te herkennen en hoe men LinkedIn in kan zetten om personen, zakelijke kansen of personeel te vinden. Tijdens de buitenlandse reis naar Berlijn ontdekte JAN hoe men de consument van de toekomst benadert door beleving te creëren. Vooral het klankborden met collega’s tijdens de informele borrel na afloop, over hoe (en of) het gehoorde in de sierteeltsector is toe te passen, blijkt een gewaardeerd programmaonderdeel. In 2014 scoorden de bijeenkomsten opnieuw een acht. 2.20 Stuurgroep Lijnrijders Bedrijven (SLB) De SLB is een zelfstandige stuurgroep voor de lijnrijderij binnen de VGB. Het doel is de specifieke belangen van de lijnrijders, waar mogelijk, binnen en met de VGB goed te behartigen. In 2014 was onder meer het project Inkoop 2020 aan de orde. Ron Smits onderzoekt voor zijn afstudeerscriptie de alternatieve inkoopmethoden voor lijnrijders en middelgrote handelaren. De resultaten worden in 2015 verwacht. De SLB organiseerde twee kenniscafés, respectievelijk bij gerberakwekerij Esmeralda in Rijnsburg en Anthura in Bleiswijk, veredelaar en vermeerderaar van Phalaenopsis en Anthurium. 2.21 VGB Kenniscafés Het doel van de VGB Kenniscafés is het overbrengen of uitwisselen van bestaande relevante kennis over branche gerelateerde onderwerpen. In 2014 werden er acht georganiseerd met in totaal 200 bezoekers: 85% handelaren, 10% kwekers en 5% vertegenwoordigers van sectororganisaties, adviseurs en dienstverleners. De aanwezigen waardeerden de bijeenkomsten met een 7,5. 2.22 VGB ledenvergadering In 2014 vond zowel in het voor- als het najaar een besloten ledenvergadering plaats. Daarin werd gesproken over organisatorische en financiële zaken. De onderscheiding voor bijzondere verdiensten, de gouden VGB speld, werd uitgereikt aan Marius Dekker van DGI. Het bestuur kende die toe wegens zijn jarenlange inzet voor de sector en de VGB, waarvan hij negen jaar bestuurslid was (zes jaar ook lid van het Dagelijks Bestuur). De voorjaarsvergadering werd gecombineerd met het NVG Groothandelsseminar ‘De rol van de Nederlandse groothandel bij het optimaliseren van ketens’.
Wist je dat kamerplanten je geluksgevoel vergroten? |9
3| Marktinformatie
3.1 Digitaal platform In 2014 startte de VGB met het verzamelen van historische data van HBAG en Productschap Tuinbouw en actuele beschikbare data van Floridata, CBS en Comtrade. Hierdoor ontstaat inzicht in de prestaties van de sector als geheel, die de VGB gebruikt om de sierteelt groothandelsbelangen in binnen- en buitenland te vertegenwoordigen. Daarnaast is begonnen met het maken van een digitaal platform, waarop leden van 2015 af de voor hun essentiële marktinformatie kunnen ontsluiten. 3.2 Consumententool De consumententool is bedoeld om de consument beter te leren kennen. Om te weten waar consumenten wonen en werken, wat hen beweegt en welke voorkeuren zij hebben. En vooral op welke prikkels ze reageren om (meer) bloemen of planten te kopen? Uit een grootschalig consumentenonderzoek in 2014, in acht Europese landen, zijn prachtige gegevens gekomen. Via de consumententool die in 2015 beschikbaar komt ziet de handelaar in een oogopslag bij welk van de zeven consumentengroepen zijn kansen liggen. De VGB werkt hierin samen met FloraHolland en Bloemenbureau Holland.
10 |
3.3 Floridata Op verzoek van haar leden heeft de VGB ervoor gezorgd dat de HBAG activiteiten op het gebied van exportcijfers en informatie over debiteuren behouden blijven. Van 1 april 2014 af biedt Floridata, een onafhankelijk dataplatform van en voor handelaren in de sierteeltsector, die exportcijfers en debiteuren informatie. Deelnemers leveren digitaal data aan en kunnen vervolgens trends en ontwikkelingen volgen op markten en afzetkanalen. En hun eigen positie daarin. Floridata debiteureninformatie kunnen de deelnemers gebruiken om risico’s in te schatten.
3.5 Typisch Groothandel De ene groothandel is de andere niet. Er zijn lijnrijders, verzendexporteurs van alleen snijbloemen, alleen planten of van beide, cash-and-carry’s voor bloemisten, leveranciers aan supermarkten en andere varianten. Deze diversiteit binnen de sierteeltgroothandel bracht de VGB in beeld met het honingraatmodel (Kooiman, 1997), dat de leidraad vormt voor het rapport ‘Typisch Groothandel 2014’. Hierin staan ook de belangrijkste ontwikkelingen van de sierteeltgroothandel in de periode 2008-2013. Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van geanonimiseerde HBAG exportdata tot en met 2013 en subsidie van het inmiddels opgeheven Productschap Tuinbouw.
3.4 Landenrapporten De consumptiewaarde van bloemen en planten in Europa groeit tot 2018 uiterst bescheiden en haalt ook dan nog niet overal het niveau van voor de economische recessie (2009). Dat blijkt uit onderzoek in tien landen naar de ontwikkelingen in de periode 2014-2018. In opdracht van de VGB onderzocht BureauSierteelt.nl de markten in België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland, Polen, Spanje, Verenigd Koninkrijk en Zweden. In de meeste ervan blijkt de laatste jaren het verbruik van bloemen en potplanten in waarde te zijn gedaald.
| 11
4| Financieel overzicht
BALANS PER 31 DECEMBER 2014 (NA WINSTBESTEMMING)
REKENING VAN BATEN EN LASTEN OVER 2014
ACTIVA 31 december 2014 31 december 2013 € € € € VASTE ACTIVA Materiële vaste activa 12.130 6.066 Financiële vaste activa 17.816.735 16.085.530 17.828.865 16.091.596 VLOTTENDE ACTIVA Onderhanden projecten 146.096 Vorderingen 1.767.275 2.269.273 Liquide middelen 220.103 614.231 2.133.474 2.883.504 Totaal activa 19.962.339 18.975.100
2014 2013 Werkelijk Werkelijk € € Baten 1.159.146 1.011.148
PASSIVA 2014 € Eigen vermogen 18.670.303 Kortlopende schulden 1.292.036 Totaal passiva 19.962.339 12 |
2013 € 16.915.815 2.059.285 18.975.100
Lasten Beheer en administratie Personeelskosten 1.022.192 909.218 Afschrijvingen materiële vaste activa 3.171 3.498 Huisvestingskosten 46.433 47.704 Kantoorkosten 33.730 30.246 Kosten vervoermiddelen 59.166 57.808 Vergaderkosten 30.905 23.206 Diensten door derden 51.098 24.530 Som der Lasten 1.246.695 1.096.210 Financiële baten en lasten -113.318 -1.194 Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening -200.867 -86.256 -89.867 -86.256 Aandeel in het resultaat van deelnemingen 1.722.945 1.276.328 Saldo 1.522.078 1.190.072
| 13
Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijprodukten Turfstekerstraat 63 | Postbus 1104 | 1430 BC Aalsmeer Tel. 0297 380202 | Email
[email protected] | www.vgb.nl
De projecten van de VGB worden mede ondersteund door:
