Rubriek Telecommunicatie Computerrecht 2010/04 Nico van Eijk (www.ivir.nl) , David Stevens (www.icri.be) Inhoudstafel
Europa .......................................................................................... 2 Hof van Justitie bevestigt Roamingverordening
2
Advocaat-generaal over Belgische universeledienst
2
Besluit 800 MHz-band
2
ERG wordt BEREC
2
15de implementatierapport
3
Dataretentie: EU Parlement en experten
3
Onafhankelijkheid toezichthouder
3
Nederland ..................................................................................... 4 Einde consultatie implementatie NRK
4
Marktmonitor en jaarverslag OPTA
4
Overheid: 2.6 GHz veiling succes
4
Opschorten en beëindigen communicatiediensten
4
Meer transparante tariefsinformatie
5
Kabelexploitanten mogen analoge televisie afschakelen
5
Waardebepaling voor verlenging commerciële radiovergunningen
5
België ............................................................................................ 6 Verandering operator vergemakkelijkt
6
Einde papieren telefoongids?
6
BIPT besluit BROBA Ethernet
6
WACC-besluit BIPT
6
Mobiele toegang tot VAS
7
Besluit BIPT over VDSL 2 17 MHz
7
Europa Hof van Justitie bevestigt Roamingverordening In zijn arrest van 8 juni 2010 in zaak C-58/08 bevestigt het Hof van Justitie het toenmalige artikel 95 EG-verdrag als juridische grondslag voor de verordening nr. 717/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2007 betreffende roaming op openbare mobiele telefoonnetwerken binnen de Gemeenschap en tot wijziging van richtlijn 2002/21/EG (Pb L afl. 171, 32, zie Computerrecht 2007/4). Na onderzoek komt het Hof tot de conclusie dat geen feiten of omstandigheden zijn gebleken die de geldigheid van de roamingverordening kunnen aantasten. Ook het feit dat door de verordening tariefverplichtingen op retailniveau worden opgelegd, maakt volgens het oordeel van het Hof geen schending uit van het evenredigheidsbeginsel. www.curia.europa.eu Advocaat-generaal over Belgische universeledienst In zijn conclusie van 22 juni 2010 in de zaak C-389/08 komt advocaat-generaal Cruz Villalón tot de conclusie dat de kaderrichtlijn en de universeledienstrichtlijn zich verzetten tegen een regeling waarbij de nationale wetgever het bestaan van een onredelijke last vaststelt op basis van de berekening van de kosten van de aanbieder van de universele dienst, aangezien die taken uitdrukkelijk aan de nationale regelgevende instanties zijn opgedragen. Indien de nationale wetgever als nationale regelgevende instantie optreedt, moet de lidstaat voorafgaand aan die taakstelling en de mededeling aan de Commissie, duidelijk vastleggen wat de specifieke bevoegdheden van elke instantie zijn. www.curia.europa.eu Besluit 800 MHz-band Op 6 mei jl. keurde de Europese Commissie haar besluit nr. 2010/267/EG goed betreffende de geharmoniseerde technische gebruiksvoorwaarden in de 790-862 MHzfrequentieband voor terrestrische systemen die elektronische-communicatiediensten kunnen verschaffen in de Europese Unie (Pb. L afl. 117 11 mei 2010, 95). Het besluit verplicht lidstaten die de 790-862 MHz-spectrumband voor andere diensten dan voor uitzendingen beschikbaar willen stellen, om daarvoor dezelfde geharmoniseerde technische regels toe te passen. Bedoeling van deze technische regels is om ervoor te zorgen dat radiocommunicatieapparatuur, zoals handsets of basisstations, die van de 800 MHz-band gebruik maakt, efficiënt kan worden ingezet voor draadloze breedbandnetwerken, zoals de vierde generatie mobiele technologie (bijv. LTE of Wimax). http://eur-lex.europa.eu/ ERG wordt BEREC In de marge van de effectieve inwerkingtreding van BEREC nam de Europese Commissie bij haar besluit nr. 2010/299/EU aan van 21 mei 2010 tot intrekking van Besluit 2002/627/EG tot oprichting van de Europese Groep van regelgevende instanties voor elektronische communicatienetwerken en –diensten (Pb. L. 26 mei 2010, afl. 126, 18). Voortaan zullen de verschillende taken van de ERG door BEREC worden waargenomen. http://eur-lex.europa.eu/
15de implementatierapport Op 25 mei stelde de Europese Commissie haar 15de implementatierapport over de elektronische communicatie voor (COM(2010)253 definitief). Daarin komt de Europese Commissie tot de weinig verrassende conclusie dat er op de Europese markten dan wel sprake mag zijn over toegenomen concurrentie, maar dat de interne markt achterwege blijft. De meeste nationale markten zijn wel competitief, maar blijven toch zeer sterk nationaal van karakter. Ander aandachtspunt van de Commissie is de problematiek van de onafhankelijkheid en effectiviteit van toezichthoudende instanties. De nieuwe richtlijnen vereisen immers dat de autonomie van de toezichthouders minstens op het vlak van marktregulering nog verder zou toenemen. http://ec.europa.eu/information_society/ Dataretentie: EU Parlement en experten Op 23 juni jl. nam het Europees Parlement een verklaring aan over het opzetten van een Europees alarmsysteem (EAS) tegen pedofielen en plegers van seksueel geweld. Daarin verzoekt het Parlement de lidstaten om een Europees alarmsysteem op te zetten om pedofilie en seksueel geweld tegen te kunnen gaan, alsook de Raad en de Commissie om uitvoering te geven aan Richtlijn 2006/24/EG van het Europees Parlement en de Raad van 15 maart 2006 betreffende de bewaring van gegevens die zijn gegenereerd of verwerkt in verband met het aanbieden van openbaar beschikbare elektronische communicatiediensten of van openbare communicatienetwerken en het toepassingsgebied ervan uit te breiden tot zoekmachines, zodat snel en doeltreffend kan worden opgetreden tegen kinderporno en seksueel geweld online. Intussen werden op de website van het directoraat-generaal Justitie van de Europese Commissie de position papers gepubliceerd van de expertengroep “Platform on Electronic Data Retention”. Onafhankelijkheid toezichthouder Door middel van haar persbericht IP/10/519 laat de Europese Commissie weten dat zij van oordeel is dat er in Roemenië nog steeds onvoldoende garanties bestaan voor de onafhankelijkheid van de toezichthouder voor de elektronische-communicatiesector. Uit hetzelfde persbericht blijkt dat ook een eerdere inbreukprocedure (over onvoldoende afscheiding tussen regelgevende en operationele belangen) wordt verdergezet. http://europa.eu/rapid/
Nederland Einde consultatie implementatie NRK De consultatie over het voorontwerp ter implementatie van het Nieuw Regelgevend Kader (NRK) is geëindigd. In het voorontwerp zijn voorstellen opgenomen om de gewijzigde richtlijnen in de telecommunicatiewet te verwerken. In het totaal zijn 64 reacties ontvangen. Veel aandacht gaat uit naar netwerkneutraliteit en naar het nieuwe opt-in regime voor cookies dat in de richtlijn privacy en elektronische communicatie is opgenomen. Diverse marktpartijen vinden een opt-in systeem onwerkbaar. In een reactie, heeft de minister van Economische zaken al wel laten weten dat in het uiteindelijk wetsvoorstel niet meer zal worden gesproken van ‘ondubbelzinnige toestemming’ die door abonnees of gebruikers moet worden gegeven, maar dat het woord ondubbelzinnig zal worden geschrapt. www.internetconsultatie.nl/nrfimplementatie Marktmonitor en jaarverslag OPTA Naast het jaarverslag heeft OPTA ook weer een marktmonitor gepubliceerd met daarin de belangrijkste marktontwikkelingen. Er valt onder meer te lezen dat de totale groei van de breedbandmarkt aan het afvlakken is (7% in 2008, 5% in 2009), maar glasvezel daarbinnen sterk groeit (met 65% in 2009). Wat betreft de televisiemarkt is het aandeel van de kabel gedaald, maar de groei naar digitaal definitief doorgezet (45,1% in 2008, 54,9% in 2009). Bij mobiele telefonie, is vooral data gebruik fors toegenomen. In 2009 was er dataverkeer met een omvang van 1,46 PB (Petabytes). www.opta.nl Overheid: 2.6 GHz veiling succes De overheid meent dat de veiling van de 2.6Ghz frequenties wel een succs kan worden genoemd. De veiling die slechts € 2.63 miljoen opgebracht is niet te vergelijken met veiling in Duitsland waar meer dan een miljard euro werd betaald voor de frequenties. Bij die veiling werd ook spectrum in de 800 MHz band verdeeld. Dit spectrum is beter geschikt voor landelijke dekking te realiseren met minder opstelpunten. Er volgt echter nog een evaluatie van de veiling. Inmiddels zijn de vergunningen verleend. Kamerstukken II, 2009/10, 24095, 258; Stcrt. 2010, d.d. 14 mei 2009, nrs. 7189, 7191, 7232, 7235, 7237, 7240, 7246-7248, 7251, 7253, 7499-7501 en 7643. Opschorten en beëindigen communicatiediensten De regels voor het kunnen opschorten of beëindigen van elektronische communicatiediensten worden verder aangescherpt. Daartoe is het Besluit universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen gewijzigd. Het is de bedoeling eisen te gaan stellen aan aanbieders met het betrekking tot wanbetaling. Zo zou dienstonderbreking alleen mogelijk moeten zijn bij een geschil over de dienst en niet bij betalingsproblemen met informatiediensten die via de aanbieder worden afgerekend. Ook zouden abonnees naar behoren moeten worden gewaarschuwd en zou een tussenmaatregel eruit kunnen bestaan dat men niet meer kan bellen, maar nog wel gebeld kan worden.
Stb. 2010, 174. Meer transparante tariefsinformatie De minister van economische zaken wil dat er betere informatie komt over telefoontarieven. Daarom zullen in ieder geval twee maatregelen worden genomen om de transparantie te verhogen. In de eerste plaats komt er het vereiste dat alle tariefinformatie op één webpagina te vinden moet zijn. Ten tweede moet in de loop van het bestelproces actief aan de consumenten de meest basale tariefsinformatie moeten worden gegeven. Om een en ander te regelen zal de Regeling Universele Dienst en Eindgebruikersbelangen worden aangepast. Kamerstukken II, 2009/10, 27879, nr. 32. Kabelexploitanten mogen analoge televisie afschakelen Kabelexploitanten CAIW en REKAM zijn voornemens om op 10 oktober (10-10-10) te stoppen met de doorgifte van analoge televisiesignalen. Abonnees kunnen dan programma’s alleen nog in digitale vorm via een decoder bekijken. In antwoord op Kamervragen heeft de minister van economische zaken laten weten dat er geen wettelijke belemmeringen zijn. De Mediawet bevat geen verplichting om programma’s in analoge vorm aan te bieden. Abonnees kunnen eventueel overstappen naar een alternatieve aanbieder. Aanhangsel II, 2009/10, nr. 2443 Waardebepaling voor verlenging commerciële radiovergunningen Om digitalisering van de Nederlandse etherradio mogelijk te maken worden de (commerciële) vergunningen voor zowel de FM als de AM na 2011 verlengd tot 2017. Deze verlenging vertegenwoordigt een bepaalde marktwaarde. Om deze waarde in kaart te brengen is nader onderzoek verricht in opdracht van de minister van Economische Zaken. Uit het onderzoek blijkt dat de waarde van de vergunningen van radiostations als Sky-radio (36,5 mln), Radio 538 (37,5 mln) Veronica (31,1 mln) en Qmusic (37,7 mln) rond de 30 mln euro waard zijn. Voor geclausuleerde vergunningen zoals die van BNR (nieuws), SLAMFM (recente bijzondere muziek), 100%NL (Nederlandstalig) en niet-landelijke stations is de marktwaarde veelal gering tot nul. Dit laatste is een gevolg van de veelal beperkte advertentieopbrengsten. Het waardebepalingonderzoek zal worden gebruikt voor de verlengingsregeling die wordt opgesteld en waarover de markt nog zal worden geconsulteerd. Kamerstukken II, 2009/10, 24095, nr. 257
België Verandering operator vergemakkelijkt Door de wet van 6 april 2010 tot wijziging van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie wat betreft de verandering van operator (BS 16 juni 2010) worden in de WEC een aantal aanpassingen doorgevoerd waardoor klanten nog minder hinder zouden moeten ervaren bij de verandering van operator. Zo verplicht een nieuw ingevoegd artikel 121/1 alle aanbieders van een internettoegangsdienst om binnen de vier maanden een gedragscode voor te leggen aan het BIPT waarin regels worden bepaald over de mogelijkheid om in bepaalde gevallen van verandering van operator emailadressen of URL’s nog tot zes maanden na de beëindiging van zijn contract gratis te kunnen blijven gebruiken. Het BIPT wordt door artikel 121/2 verplicht om in te staan voor het beoordelen van de mate waarin de gedragscode aan de gestelde eisen voldoet. www.ejustice.just.fgov.be Einde papieren telefoongids? In een poging om het verzoek voor het niet-ontvangen van een papieren versie van de universele telefoongids te vereenvoudigen, nam de minister van ondernemen en vereenvoudigen op 7 april 2010 een besluit waarbij overeenkomstig artikel 30 van de bijlage bij de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie een afwijking wordt toegestaan op de jaarlijkse bedeling van de universele telefoongids (BS 6 mei 2010). Dat besluit heeft de bedoeling om het principe dat de gebruiker de gids automatisch ontvangt om te keren. Het uitdrukkelijke verzoek om een papieren gids te ontvangen zou dan drie jaar geldig blijven. www.ejustice.just.fgov.be BIPT besluit BROBA Ethernet Op 4 mei nam de Raad van het BIPT op grond van artikel 59 Wet Elektronische Communicatie (WEC) een besluit betreffende BROBA-ethernet, waarin het addendum aan het BROBA-bitstreamreferentieaanbod van Belgacom wordt overwogen. In dat addendum stelde Belgacom Ethernet voor als transporttechnologie in het core-netwerk voor zijn bestaande BROBA-wholesaleproducten (ADSL, ADSL2+, ReADSL, SDSL). Aangezien ook het eerdere bitstreamreferentieaanbod WBA VDSL2 Ethernet als transporttechnologie in het core-netwerk gebruikt, zijn er veel gelijkenissen tussen de voorgestelde aanpassingen in het BROBA-addendum en wat reeds in het WBA-aanbod werd vastgelegd. Wel worden in dit BROBA Ethernet besluit enkele potentiële knelpunten specifiek geregeld, zoals onder meer VLANs, OLO access line, de transparantie omtrent de migratiepaden en de mogelijkheden om de end-to-end connectiviteit te checken. www.bipt.be WACC-besluit BIPT In zijn besluit van 4 mei 2010 legt de Raad van het BIPT op grond van artikel 62 (§§ 1 en 2) van de WEC de kapitaalkost vast aan de hand waarvan de tarieven van de operatoren met een sterke positie op de vaste (i.c. Belgacom) of mobiele (i.c. Belgacom, Mobistar en KPN Group Belgium) markt worden vastgesteld. Voor de verschillende referentieaanbiedingen van Belgacom op de vaste markt (nl. BRIO, BRUO, BROBA, WBA VDSL 2 et BROTSoLL) bedraagt de WACC voor de periode 2010-2013 9,61%, terwijl hij voor de operatoren op de mobiele markt tot 10,05% oploopt. In zijn beslissing
behoudt het BIPT zich wel het recht voor om de vastgestelde WACC’s te wijzigen wanneer de omstandigheden dit zouden rechtvaardigen. www.bipt.be Mobiele toegang tot VAS In de mededeling van de Raad van het BIPT van 4 mei 2010 betreffende oproepen naar diensten met toegevoegde waarde vanuit mobiele netwerken geeft het BIPT verdere duiding over zijn aanpak van de onenigheden tussen mobiele en vaste operatoren in verband met het delen van de inkomsten uit oproepen naar diensten met toegevoegde waarde (070, 090X) vanuit mobiele netwerken. Aangezien het KB van 27 april 2007 betreffende het beheer van de nationale nummeringsruimte en de toekenning en intrekking van gebruiksrechten voor nummers op korte termijn allicht niet meer kan worden gewijzigd, stelt het BIPT nu toch voor om een marktanalyse van de betrokken markt te verrichten. Op 14 april nam het BIPT, onder meer op grond van artikel 51 §§1 en 2 WEC en in afwachting van een eventuele beslechting van het geschil door de Raad voor de Mededinging, al een besluit aan met voorlopige maatregelen om de toegankelijkheid van de diensten met toegevoegde waarde van op het BASE-netwerk te garanderen. www.bipt.be Besluit BIPT over VDSL 2 17 MHz Op 4 mei nam de Raad van het BIPT zijn besluit betreffende de invoering van de technologie VDSL 17MHz. Daarin worden de spectrumregels vastgelegd voor het gebruik van de 17MHz VDSL2-technologie in het Belgacom netwerk. Het gebruik van deze hogere frequenties maakt eindgebruikersproducten met hogere upload- en downloadsnelheden mogelijk. Het besluit is een aanvulling op het besluit van 30 januari 2008 (zie o.m. Computerrecht 2009/06), dat het gebruik van VDSL2-technologie in het Belgacom netwerk al toelaat voor frequenties tot 12MHz. Het BIPT gaat akkoord om het gebruik van de VDSL2-technologie op basis van plan 998ADE17 toe te staan, zodat het BRUO-addendum op grond waarvan dit besluit werd opgesteld door Belgacom kan worden geïntegreerd in het bestaande BRUO-referentieaanbod. Wel formuleert het BIPT enkele opmerkingen en bedenkingen, zoals onder meer in verband met de noodzaak om een aan de alternatieve operatoren ook de mogelijkheid aan te bieden om een symmetrisch profiel in de markt te zetten. www.bipt.be
---------------------------