Rubriek Telecommunicatie Computerrecht 2008/06 Nico van Eijk (www.ivir.nl) , David Stevens (www.icri.be) Inhoudstafel
Europa
2
Richtlijn mededinging eindapparatuur
2
Aanbeveling consultatieprocedure artikel 7
2
Europees parlement stemt over aanpassing communicatiekader
2
Tariefsregulering voor SMS en mobiele data
2
Consultatie universele dienst
3
Consultatie Next Generation Access
3
Nederland
3
Regels over betaalde informatienummers treden in werking
3
Opnieuw boete KPN voor kortingen
4
Planning marktanalyses
4
Gedragscode tegen cybercrime
4
Teleplus blijft (nog) bestaan
5
Consultatie internetveiligheid
5
België
5
Wijzigingen Vlaams omroepkader
5
Omroep Franse gemeenschap
6
Universele dienst: onredelijke last en kostberekening
6
Doorrekening daling terminatietarieven aan consument
7
Europa Richtlijn mededinging eindapparatuur Op 21 juni 2008 werd in het Publicatieblad (reeks L, afl. 162, p. 20) de richtlijn van de Europese Commissie betreffende de mededinging op de markten van telecommunicatieeindapparatuur gepubliceerd. Deze richtlijn vervangt richtlijn 88/301/EEG en bevat in grote lijnen dezelfde uitgangspunten: de lidstaten mogen geen ongerechtvaardigde bijzondere of exclusieve rechten toekennen of instandhouden op het invoeren, in de handel brengen, aansluiten, opstarten en/of onderhouden van dergelijke apparatuur. http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:162:0020:0026:NL:PDF kort: http://eur-lex.europa.eu Aanbeveling consultatieprocedure artikel 7 Op 15 oktober 2008 nam de Europese Commissie een nieuwe aanbeveling aan betreffende kennisgevingen, termijnen en raadplegingen als bedoeld in artikel 7 van Richtlijn 2002/21/EG van het Europees Parlement en de Raad inzake een gemeenschappelijk regelgevingskader voor elektronische-communicatienetwerken en – diensten (C(2008) 5925 final). Deze aanbeveling vervangt de aanbeveling van 23 juli 2003 en stroomlijnt de procedures voor samenwerking tussen de nationale regulatoren en de Europese Commissie. http://ec.europa.eu/information_society/policy/ecomm/doc/library/recomm_guidelines/arti cle7/art7nl.pdf kort: http://ec.europa.eu/information_society Europees parlement stemt over aanpassing communicatiekader Het Europees Parlement heeft een volgende stap gezet in de aanpassing van het bestaande pakket richtlijnen voor de communicatiesector. Tijdens zijn zitting van 24 september werd in eerste lezing ingestemd met de voorstellen van de Europese Commissie, maar wel mits goedkeuring van diverse amendementen. De amendementen hebben onder andere betrekking op het invoeren van een lichte Europese ‘toezichthouder’ (in feite een samenwerking van de bestaande nationale toezichthouders). Er bleek geen meerderheid voor het strengere regels met betrekking tot het illegaal downloaden. Zo worden internet service providers niet verplicht om eindgebruikers die in overtreding zijn af te sluiten (er waren voorstellen om gebruikers af te sluiten wanneer zij drie keer waren betrapt op ‘illegaal downloaden’. Franse pogingen, inclusief beïnvloeding door de Franse president, zijn vooralsnog gestrand). Wel dienen internet service providers meer informatie te verstrekken voor wat betreft veiligheidsinbreuken, aangezien zij deze moeten melden bij de toezichthouders en in het geval van ernstige inbreuken deze moeten melden aan de eindgebruikers. Voor de besluitvorming rond de herziening van het kader, zie: http://ec.europa.eu/prelex/detail_dossier_real.cfm?CL=en&DosId=196418; over de beïnvloeding door de Franse president, zie onder meer: www.webwereld.nl/ref/newsletter/53050 Tariefsregulering voor SMS en mobiele data Nadat eerder al was aangekondigd dat verder ingrijpen met betrekking tot internationale roaming zou plaatsvinden (zie deze rubriek in Computerrecht 2008/5), is nu door de Europese Commissie een voorstel gepresenteerd om de bestaande verordening (nr
717/2007) - op grond waarvan de mobiele telefoontarieven in Europa inmiddels fors zijn verlaagd - dusdanig aan te passen dat voor SMS-berichten er een maximumtarief komt (van € 0,11). Voor dataverkeer komt er een gemaximaliseerd grootgebruikerstarief van € 1 per megabit. Daardoor zouden ook de consumententarief fors omlaag moeten gaan. De Europese Commissie komt met de voorstellen omdat de markt zelf de tarieven onvoldoende heeft verlaagd. De nieuwe tarieven zouden met ingang van zomer 2009 moeten gelden. http://ec.europa.eu/roaming Consultatie universele dienst Ongeveer tegelijkertijd is de Europese Commissie een consultatie gestart, waarin onder meer de vraag aan de orde is of een breedbandinternet-aansluiting niet als een universele dienst moet worden gezien. De consultatie volgt naar aanleiding van het recente rapport over de stand van zaken met betrekking tot de universele dienst in Europa. Daaruit blijkt dat er nog steeds zeer grote verschillen zijn binnen Europa. In sommige landen is breedbandinternettoegang op ruime schaal beschikbaar, in andere landen is er nauwelijks sprake van. http://ec.europa.eu/information_society/policy/ecomm/current/consumer_rights/universal _service/index_en.htm kort: http://ec.europa.eu/information_society Consultatie Next Generation Access De Europese Commissie heeft zich reeds meerdere malen bezig gehouden met de problematiek van de zogenaamde nieuwe generatie netwerken en de toegang ertoe. Niet alleen zijn er diverse zaken aan de orde geweest met betrekking tot staatssteun, ook loopt er een fors geschil tussen de Europese Commissie en Duitsland over de vraag in welke mate aan Deutsche Telecom een bijzondere positie (ook wel aangeduid als ‘regulatory holiday’) kan worden toegekend bij de opwaardering van zijn netwerk. Een en ander heeft er toe geleid dat de Europese Commissie een consultatie is gestart naar een ‘reguleringsstrategie’ om de aanleg van hogesnelheidsnetwerken in Europa te stimuleren. Het belangrijkste voorstel omvat het aangeven van rendemementspercentages, die beter de risico’s weergeven die gemoeid zijn met aanleggen van nieuwe hogesnelheidsnetwerken (primair glasvezelnetwerken). http://ec.europa.eu/information_society/policy/ecomm/library/public_consult/nga/index_e n.htm kort: http://ec.europa.eu/information_society
Nederland Regels over betaalde informatienummers treden in werking Met ingang van 1 oktober is het complete pakket aan maatregelen in werking getreden met betrekking tot betaalde informatienummers. Enerzijds krijgt OPTA meer bevoegdheden, anderzijds worden consumenten beter beschermd. Zo wordt het mogelijk om wat te doen aan lange wachttijden bij helpdesks. Bedrijven moet eventueel vooraf aangeven wat de maximumkosten van een gesprek zijn en een wachttijd van meer dan 10 minuten duidt op misbruik Bij bellen via mobiele netwerken zal exact moeten worden aangegeven wat de extra kosten zijn. OPTA heeft de mogelijkheid om
tegen misbruik op te treden en kan onder meer de aankiesbaarheid van nummers beëindigen. Opschorting van betaling en restitutie behoren eveneens tot de mogelijkheden. Staatsblad 2007, 158.; Staatscourant 2008, 110, d.d. 11 juni, pg. 8 (‘Wijziging Regeling universele dienstverlening en eindgebruikersbelangen’); http://www.opta.nl/asp/ publicaties/document.asp?id=2722 (‘Duidelijkheid voor de consument rond betaalde informatienummers’) Opnieuw boete KPN voor kortingen Wederom is door OPTA aan KPN een boete opgelegd wegens verboden kortingen. Diut maal betreft het een boete van 1,5 miljoen euro voor het selectief verstrekken van extra kortingen aan zakelijke klanten van 2006 tot begin 2008. Het gaat om de kortingsregeling Business Voice Internationaal (BVI), die aan bepaalde klanten in combinatie met de kortingsregeling Belzakelijk of Worldline XL werd aangeboden. Een andere kortingsregeling had. Ook de kortingsregeling Corporate Voice Nationaal (CVN) is door OPTA onderzocht, maar leidt niet tot het opleggen van een boete. Wel moet KPN de regeling enigszins aanpassen. In het kader van het bezwaar dat door KPN is gemaakt tegen twee eerdere boetes, heeft OPTA besloten om de boetes met 15% te verlagen. Reden hiervoor is dat KPN betrokken marktpartijen financieel heeft gecompenseerd. http://www.opta.nl/asp/publicaties/document.asp?id=2736 (‘1,5 miljoen euro boete voor KPN voor extra kortingen’) Planning marktanalyses In een brief aan de marktpartijen laat OPTA weten dat naar verwachting de nieuwe marktanalyses grotendeels per 5 november bij de Europese Commissie zullen worden voorgelegd (het besluit over transit is al per 22/9 voorgelegd en het omstreden besluit inzake de omroeptransmissiediensten (zie vorige nummer) gaat pas per 5 januari naar Brussel. Met uitzondering van dit laatste besluit, is het de bedoeling dat de definitieve besluiten rond medio december beschikbaar komen en per 1 januari 2009 in werking treden. http://www.opta.nl/download/Planning+vervolg+marktanalyses+2008.pdf vervolg marktanalyses 2008’)
(‘planning
Gedragscode tegen cybercrime Nederland is een gedragscode rijker. In gedragscode ‘Notice-and-Take-Down’ geven internetbedrijven aan hoe zij omgaan met meldingen over illegale websites. De gedragscode is gebaseerd op bestaande goede voorbeelden bij bedrijven, overheden en andere partijen die betrokken zijn bij de bestrijding van cybercrime. De code is onder de vlag van de Nationale Infrastructuur Cybercrime (EZ) door marktpartijen zoals KPN, XS4ALL, ISPConnect, Dutch Hosting Provider Association, NLKabel, Ziggo, UPC, CAIW, Zeelandnet en SIDN opgesteld. Ook ministeries, politie- en opsporingsdiensten en organisaties zoals Marktplaats/eBay en de stichting BREIN hebben meegewerkt aan de totstandkoming van de code. Als zodanig roept de code toch nog de nodige vragen op over verenigbaarheid met het bestaande recht (oa. positie van politie en relatie met uitingsvrijheid). De tekst van de code: http://www.ez.nl/dsresource?objectid=160348&type=PDF
Teleplus blijft (nog) bestaan KPN heeft per 1 augustus de dienst ‘Teleplus’ beperkt en gedeeltelijk beëindigd. Het gaat hier om een dienst die telefooncontact tussen auditief gehandicapten en horenden mogelijk maakt. Op 15 augustus is evenwel besloten om de dienst vooralsnog weer voort te zetten totdat een verbeterde dienstverlening is gevonden. Een en ander gebeurde na grote druk door gebruikers. Ook werden Kamervragen gesteld. De antwoorden bevestigen dat Nederland geen bijzondere wettelijke voorzieningen kent voor gehandicapten. Dit is overigens onder de Europese Universeledienstrichtlijn wel mogelijk. Aanhangsel Kamerstukken II, 2007/08, nrs. 3502 en 3503. Consultatie internetveiligheid Terwijl het Europese parlement bij amendement meer aandacht vraagt voor de veiligheid op het internet, start OPTA een consultatie naar ‘beleidsregels inzake de informatieplicht van ISP’s over veiligheid en beveiliging’. OPTA is voornemens om via beleidsregels vast te leggen welke criteria zij gaat hanteren bij haar toezicht op de informatieplicht en hoe zij ervoor wil zorgen dat ISP's zich hieraan houden. Eerder dit jaar gaf OPTA aan dat in deze drie speerpunten spelen: ten eerste de plicht voor ISP’s om hun abonnees te informeren over veiligheidsrisico’s (informatieplicht), ten tweede het ontwikkelen van een keurmerk door ISP’s voor hun eigen branche en ten derde de aanpak van het probleem van zombiecomputers. Het consultatiedocument gaat over het eerste punt: de informatieplicht. Als consumenten op de hoogte zijn van veiligheidsrisico's, dan kunnen zij hun gedrag op internet hierop aanpassen. http://www.opta.nl/asp/publicaties/document.asp?id=2719 informatieplicht ISP's over veiligheid en beveiliging’)
(‘Consultatie
beleidsregels
België Wijzigingen Vlaams omroepkader Op 20 juni 2008 keurde het Vlaams Parlement het decreet houdende wijziging van titel X van de decreten betreffende de radio-omroep en de televisie, gecoördineerd op 4 maart 2005 (B.S. 12 september 2008) goed. Dit decreet brengt enkele aanpassingen of verduidelijkingen aan het statuut van de Vlaamse Regulator voor de Media, zoals onder meer de mogelijkheid om leden van een kamer te vervangen of hun mandaat te beëindigen, alsook bepalingen in verband met onverenigbaarheden. Een latere wijziging van de mediadecreten (door het decreet van 18 juli 2008 houdende wijziging van titel II van de decreten betreffende de radio-omroep en de televisie, gecoördineerd op 4 maart 2005, B.S. 27 augustus 2008) had betrekking op de mogelijkheid voor de VRT om over te gaan tot reservering van bepaalde financiële middelen, die tot 10% wordt beperkt. Tenslotte verscheen in het Belgisch Staatsblad van 14 oktober 2008 het besluit van de Vlaamse Regering van 18 juli 2008 betreffende de voorwaarden en procedure voor het verkrijgen van een licentie voor het aanbieden van een radio- of televisieomroepnetwerk en de bijbehorende zendvergunningen. Opmerkelijk op het vlak van de voorwaarden voor het verkrijgen van frequenties is vooral het feit dat aanbieder zijn van elektronische
communicatienetwerken die tegen betaling omroepdiensten of elektronische communicatiediensten aanbieden (of daarmee verbonden zijn) niet in aanmerking komen. Voor de toekenning van de digitale terrestrische frequenties wordt geopteerd voor een open procedure (“vergelijkende toets”), met voorwaarden in verband met onder meer het optimale gebruik van frequenties, de geboden waarborgen voor eerlijke, redelijke en niet-discriminerende toegang tot de infrastructuur en de technische en financiële middelen waarover de aanvrager beschikt. De licentie en de bijbehorende zendvergunning of zendvergunningen en/of transportvergunning worden uitgereikt voor een termijn van 15 jaar, die éénmaal kan worden verlengd met maximaal 15 jaar. In totaal beschikt Vlaanderen over 8 frequentiepakketten voor digitale televisie (DVB), en 3 frequentiepakketten voor digitale radio (DAB). Daarvan werden reeds 1 DVB- en 1 DAB-pakket toegekend aan de VRT. Er kunnen bijgevolg nog 7 pakketten voor DVB en 2 pakketten voor DAB verdeeld worden. In haar besluit van 17 oktober 2008 besliste de Vlaamse Regering dat in de eerste vergelijkende toets 6 pakketten voor digitale televisie (DVB) zullen worden opgenomen, waarvan één pakket onvolledig (een 7de pakket wordt opgevuld met restfrequenties), en één pakket voor digitale radio (DAB). In datzelfde besluit is verder voorzien dat de pakketten voor digitale televisie worden beschouwd als één geheel, waarvoor één vergunning zal worden uitgereikt. Bovendien zal de uiteindelijke vergunninghouder verplicht één van deze frequentiepakketten voor digitale televisie moeten inzetten voor mobiele televisie (DVB-H), dit om de uitrol van DVB-H in Vlaanderen te stimuleren. http://www.ejustice.just.fgov.be/mopdf/2008/09/12_3.pdf (aanpassingen VRM) http://www.ejustice.just.fgov.be/mopdf/2008/08/27_1.pdf (financiering VRT) http://www.ejustice.just.fgov.be/mopdf/2008/10/14_1.pdf (frequenties DVB - DAB) Omroep Franse gemeenschap In de Franse gemeenschap werd het decretaal kader aangepast door het decreet van 18 juli 2008 houdende sommige aanpassingen van het decreet van 27 februari 2003 betreffende de radio-omroep (B.S. 8 oktober 2008). Dit decreet brengt onder meer aanpassingen aan aan de regeling voor de uitgever van televisieomroepdiensten om bij te dragen tot de productie van audiovisuele werken. Die bijdrage wordt geleverd ofwel in de vorm van een coproductie of van een vooraankoop van audiovisuele werken, ofwel in de vorm van de storting van een progressief (!) percentage van de omzet ten bate van het Centrum voor de film en de audiovisuele sector. http://www.ejustice.just.fgov.be/mopdf/2008/10/08_1.pdf Universele dienst: onredelijke last en kostberekening Door een aantal aanbieders van elektronische communicatiediensten en/of –netwerken werd op 6 november 2007 bij het Arbitragehof een beroep ingesteld tot vernietiging van de artikelen 173, 3° en 4°, 200, 202 en 203 van de wet van 25 april 2007 houdende diverse bepalingen (IV), B.S. 8 mei 2007. Die wet had immers enkele wijzigingen aangebracht op het vlak van de procedure en kostenberekening van de universele dienst. Daarnaast bevatte hij ook een interpretatieve bepaling die stelde dat de onredelijkheidheid van de last van de universele dienst door de wetgever zelf in abstracto was beoordeeld en het BIPT die beoordeling dus niet meer (opnieuw) hoefde te maken. In zijn arrest (nr. 131/2008, van 1 september 2008) stelt het Aribtragehof aan het Europese Hof van Justitie de prejudiciële vraag of de wetgever kan optreden als nationale regelgevende instantie enerzijds, en of de beoordeliing van de onredelijkheid
van de last van universele dienst kan gebeuren op algemene wijze en aan de hand van de berekening van de nettokosten van de aanbieder van de universele dienst. http://www.arbitrage.be/public/n/2008/2008-131n.pdf Doorrekening daling terminatietarieven aan consument In een vonnis van 17 juli 2008 doet de Rechtbank van Koophandel van Antwerpen uitspraak over een geschil tussen de mobiele operatoren Base en Belgacom over de doorrekening aan gebruikers van de verlaging van terminatietarieven, die door het BIPT in zijn besluit van 11 augustus 2006 over vaste telefonie was beslist (zie over de door het BIPT aan Belgacom opgelegde boete ook Computerrecht 2008/05). In het vonnis verplicht de voorzitter - zetelend zoals in kort geding - Belgacom om de daling door te rekenen in zijn eindgebruikerstarieven onder verbeurte van een dwangsom. Opmerkelijk is wel dat de voorzitter aan zijn stakingsbevel een soort ‘reciprociteitsvoorwaarde’ koppelt ten aanzien van de (kleinere) operator Base, dat desgevallend zou moeten aantonen dat hijzelf ook al de hem opgelegde MTR–dalingen integraal heeft doorgerekend aan de consument. http://www.law.kuleuven.be/icri/documents/181baseproxi_doorrekeningF2M.pdf kort: www.icri.be ---------------------------
