#03

2012 / #03

de schoolkrant van locatie revius

duurzaamheid 14

The Insiders

met meneer Heijboer

18 WARTBURG COLLEGE

locatie Revius

30

“mevrouw, als ik nu eens heel lief naar u lach, ...

Projectmatig stellen wij loodgieters, CV-monteurs, kanalenmonteurs, lassers en elektromonteurs ter beschikking. Wanneer kunnen wij u van dienst zijn? Bel ons om de mogelijkheden te bespreken! Noordenweg 69 Postbus 241 2980 AE Ridderkerk Tel. 0180 - 424313 Fax 0180 - 426299 [email protected] www.deruiterprojecten.nl

2

D E TA C H E R I N G

V A N

T E C H N I S C H

P E R S O N E E L 3

Redactioneel

Hier is ‘ie dan. De eerste Revisie in een nieuwe stijl. En wat vinden jullie ervan?

in deze schoolkrant veel tegen. En niet alleen in deze schoolkrant. Het is een thema dat binnen de samenleving steeds meer Gereviseerd is ‘t ie zeker! Niet aandacht krijgt. Denk maar aan alleen is de lay-out aangepast, de afgelopen verkiezingscammaar ook de inhoud van de pagnes. Ook tekenend is dat schoolkrant heeft een ander karak- naast Vaderdag, Moederdag, ter gekregen. Om de schoolkrant Valentijnsdag, Prinsjesdag en meer tot één geheel te maken dierendag, een nieuwe dag aan hebben we ervoor gekozen in elke dit rijtje is toegevoegd: Duurzame schoolkrant een thema centraal te Dinsdag. stellen. De revisie van de Revisie is voortgekomen uit de aanbevelinNatuurlijk verklappen we niet de gen van een praktische opdracht volledige inhoud van deze Revisie. voor het vak Management en Toch vraag ik graag speciale aanOrganisatie. Met deze aanbevelin- dacht voor het artikel over Wubbo gen is de schoolkrantredactie aan Ockels. Hij heeft zelf ervaren hoe de slag gegaan. We werden hierin belangrijk duurzaamheid is en wil ondersteund door het communions hier graag wat over vertellen. catiebureau Sprékend. Zij hebben deze mooie vormgeving tot stand In deze schoolkrant vind je naast gebracht. De schoolkrantredactie een heleboel artikelen over is bij Sprékend op bezoek geweest duurzaamheid, ook een aantal en konden zo een goed beeld vaste rubrieken. Die komen dus krijgen van het vormgeversvak. in iedere schoolkrant terug. Niet te vergeten: de fraaie letters Een daarvan is bijvoorbeeld van ‘Revisie’ komen uit het design- lerariteiten. En leerlingiteiten. brein van de redactie. Wij zijn Daarin kan je grappige uitspraken gepast trots op dit resultaat. van leerlingen en leraren lezen. Duurzaamheid, dit begrip kom je Een andere vaste rubriek is de

prijsvraag. Of wat dacht je van meditatief? Activiteit? Gedicht? Opvallend? Oftewel, bij de volgende schoolkrant zul je een hele hoop rubrieken herkennen. Maar ook die schoolkrant zal nieuw zijn. We hopen dat deze Revisie bij jullie het begin is van een bewustwording op het gebied van duurzaamheid. Geniet ervan!

Rubrieken 04

Redactioneel

06

Meditatief

08

Over geitenwollen sokken en Greenpeace-activisten

10

Wubbo Ockels

13

Leerlingiteiten

16

Introductiedag brugklas

18

Lief & leed

20

Schone school

22

‘Biologisch eten is lekkerder’

25

Gedicht

26

Column

30

Duurzaamheid in supermarkten

33

Prijsvraag en opvallend!

34

Doe groen! COLOFON e-mailadres: [email protected] redactie Revisie Redactie: meneer Sinke, mevrouw Kroes, Hans Schreuder, Corianne van Reenen, Rens de Ronde, Elisabeth van Egmond, Verna Dankers en Amarens Lock advertenties Advertentiecontracten worden afgesloten door meneer Van Cappellen. Voor meer informatie over adverteren en tarieven: [email protected].

4

vormgeving Sprékend communicatie en creatie

r:

de en ver

32

Agenda

37 g a ra 24 + Prijsv n iteite 14 + Lerar oer ib e H r e 30 + Mene s r e sid + The In

+

The Insiders, meneer Breugem en meneer Wolters! Mis ze niet...

5

Duurzaamheid. Een actueel thema, want straks is de steenkool op, kan geen aardolie meer worden gevonden en hebben we al ons aardgas verbruikt. En dan? Hoe houden we onze huizen warm, ons fornuis brandend, onze elektriciteit beschikbaar en onze automobielen rijdend? Daarom moeten we snel zoeken naar energiebronnen die niet ‘op’ raken, zoals zonlicht, waterkracht, windenergie of biologische brandstof. Zodat we warm blijven, ons eten kunnen koken, de straatverlichting brandend houden en onze auto’s laten rijden. Duurzaamheid als het kunnen voortzetten van onze leefstijl, maardan met energie die niet ‘op’ raakt.

6

Duurzaamheid kan ook worden opgevat als zorgen voor de wereld. Rentmeesterschap. Bewaar de prachtige aarde, de wereld, schepping Gods, zoals hij ons is gegeven. Dat valt niet mee, want afvalstoffen door auto’s, vliegtuigen, energiecentrales en intensieve veehouderij zorgen voor afbraak en vervuiling, waarbij de mensheid haar schuldgevoel probeert te verminderen door regelgeving en internationale commissies. In verdragen en akkoorden legt de internationale gemeenschap vast hoe dat zou moeten. Heel de wereld hecht immers belang aan een schoon leefmilieu? En iedereen wil toch een leefbare aarde achterlaten voor zijn kinderen? Verenigingen als Natuurmonumenten en het Zuid-Hollands Landschap kopen terreinen op om natuur te behouden. Anders komen er woonwijken, industrieterreinen of autosnelwegen, overigens allemaal noodzakelijk om onze welvaart te garanderen. Mobiele telefoon, computer, internet, auto, elektriciteit, fiets, voetbal en vliegtuig zijn onmisbaar voor de westerse mens. Weliswaar doen deze gemakken een aanslag op de natuurlijke hulpbronnen van de aarde, zo kost één zoekopdracht in Google net zoveel energie als een uur een spaarlamp laten branden (Intermediair, 28-05-2008), maar ja,

zonder google kom je niet aan informatie. Zelf heb ik dit stukje informatie ook gegoogeld. Achter de computer en met stroom uit de muur. Als de huidige groei van internetverkeer aanhoudt, dan vereist dat in 2030 net zo veel energie als de huidige wereldwijde energiebehoefte. Alles overwegend zou je denken dat, net zoals in ’40-‘45 hele volken zich richtten op het winnen van de oorlog, in 2012 de hele westerse samenleving zich richt op een zoektocht naar duurzame energie. Energie die niet ‘op’ raakt. Energie die niet of nauwelijks vervuilt. Duurzame energie. Bijvoorbeeld, getijdenenergie (energieopwekking door gebruik te maken van eb en vloed) is al jaren mogelijk, maar het kost meer dan energie uit steenkool, gas of olie. En dus maken we gebruik van kolen, olie en gas. En van windmolens, maar uitzicht op een woud van beton en draaiend staal is ook niet alles. Wat dan? Laten we eens onderzoeken hoe God de wereld, na de zondeval, wil inrichten. We hoeven dan niet lang te zoeken, want het staat gewoon in Zijn Woord: het Verbondsvolk, de kinderen van Jacob. Israel. Hoe moesten zij leven in het beloofde land? Als herders en landbouwers. Geen technologie, maar tevreden met de gaven die God geeft in vee, graan en vrucht. Is

onze techniek, onze wetenschap, onze leefstijl, ook op dit punt niet gestempeld door de zondeval? We willen als God zijn: de wereld beheersen en naar onze hand zetten. En niemand kan zich hieraan onttrekken, we gaan allemaal mee in de stroom van meer, ‘beter’ en ‘effectiever’. Huizen waarin een druk op de knop licht geeft, voertuigen waarin druk op een hefboom snelheid geeft en kastjes waarmee we altijd en overal, te land, ter zee en in de lucht, verbonden zijn met de rest van de wereld. Ook in mijn huis komt er stroom uit de muur en staat het blik op wielen voor de deur. Slechts sommige Amish in Amerika leven nog, vrijwillig en bewust, als Israel. En driekwart van de wereldbevolking leeft zo, maar dan gedwongen, in armoede, zuchtend onder het juk van despoten en uitbuiters. We noemen dat gemakshalve ‘derde wereld’. Wij belijden dat we gevallen zijn in zonden. Maar zien we de zonde ook in het gebruik van vervuilende en verspillende technologie? En de macht hiervan, omdat we ons er niet aan kunnen onttrekken? Of denken we dat het wel meevalt? Vinden we een redenering zoals hierboven vergezocht? Maar uiteindelijk zal, menselijkerwijs gesproken, de techniek leiden tot verwoesting van onze wereld. Tenzij we die

techniek duurzaam maken. En dat kost geld. Geld. het zwaarste offer dat we kunnen brengen. Als de welvaart in Nederland een paar procentjes terugvalt tot het niveau van 10 jaar geleden (gruwelijk! hoe slecht hadden we het toen!), dan is het gemopper niet van de lucht. Hoe komt het dat wij (en onze voorvaderen) zo kritiekloos meegaan in technologie gebaseerd op verspilling en vervuiling van de schepping? Filosofen kunnen beter vragen stellen dan antwoorden geven. Maar laten wij Gods Woord lezen. De val in Adam maakt ons geneigd tot alle kwaad en onbekwaam tot enig goed. Wedergeboorte, waar geloof en geestelijk leven is nodig. En mogelijk, dankzij het offer van Christus 2000 jaar geleden. Maar dat neemt niet weg dat ook terugkeer, ‘bekering’, van een heilloze weg in het natuurlijke leven nodig is. Christelijk geloof en verspilling en misbruik van Gods schepping kan niet samengaan. Kunnen we nog terug? Ik weet het niet, maar laten we als Christenen voorop lopen in het streven naar een duurzame wereld, in het besef dat volmaaktheid onbereikbaar is. Althans, in dit leven. W. Mellegers, Docent filosofie.

7

Thema: Duurzaamheid

Thema: Duurzaamheid

Over geitenwollen sokken en Greenpeace-activisten ks-activisten, aan Groenlin k lij ijn ch rs aa w llen sokken. heid denk jij met geitenwo en n an Bij duurzaam m en t alleen iets xtremisten dat! Het is nie an d r Greenpeace-e ee m el dereen! mheid is ve , het is voor ie n te is tiv Maar duurzaa ac eu lagen mili eigenlijk? voor doorges rzaamheid dan u u d is at w r Maa

Volgens de Verenigde Naties is duurzaamheid ‘ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen’. Simpel gezegd: op de juiste manier met elkaar en de aarde omgaan, zodat men in de toekomst ook nog wat aan de aarde en elkaar heeft. Dat is heel breed: meestal gaat het over het milieu, maar het gaat ook over eerlijke handel. Het heeft bijvoorbeeld te maken met het gebruiken van grondstoffen: als wij nu alle olie opmaken, kunnen onze kinderen het in de toekomst niet meer gebruiken. En kernenergie: als wij nu allemaal kernenergie opwekken, hebben ze in de toekomst problemen met het restafval. En als wij nu

8

doorgaan met opwarming van de aarde, zitten ze in de toekomst met het probleem van overstromingen. Maar duurzaamheid is ook of wij de cacaoboeren in ontwikkelingslanden een eerlijke prijs willen betalen, door iets duurdere chocola te kopen. Het woordenboek geeft nog een andere betekenis van het woord ‘duurzaam’: iets dat niet snel bederft of slijt. Een auto kan wel heel goed voor het milieu zijn, maar als die auto binnen een jaar versleten is, is dat toch minder goed voor het milieu dan een slechtere auto die tien jaar meegaat. Want allebei de auto’s moeten gemaakt worden, en dat is wel slecht voor het milieu. Dus als je iets duurzaam wilt maken, moet het niet alleen goed voor het milieu zijn, maar ook nog

eens lang mee gaan… Tegenwoordig worden steeds meer dingen duurzamer gemaakt om het milieu te sparen. Zo worden gloeilampen vervangen door spaar- of ledlampen, want die gaan veel langer mee. Ook worden er steeds meer windmolens gebouwd, waarmee ‘schone’ energie wordt opgewekt. Steeds meer huizen hebben zonnepanelen. Onderzoekers zijn bezig met brandstoffen die minder slecht zijn voor het milieu. Wat dacht je van vliegtuigen die op algen vliegen? Of een auto die rijdt op koolzaad (die gele bloemetjes langs de weg)? Steeds meer boeren beginnen daarom ook koolzaad te verbouwen. In Nederland zie je dat nog niet echt, maar in het buitenland wel (bijvoorbeeld in Engeland

en Frankrijk). Let wel op met al die ‘duurzame’ producten. Veel bedrijven gebruiken het alleen maar als reclame, terwijl het product eigenlijk helemaal niet zo duurzaam is. De Toyota Prius is bijvoorbeeld wel heel zuinig in gebruik (wat dus wel heel duurzam is), maar als de Prius versleten is, is het uit elkaar halen van de auto heel schadelijk voor het milieu. Dat komt omdat er bepaalde schadelijke metalen in de batterij zitten, die niet echt makkelijk recyclebaar zijn. Maar die velden vol koolzaad brengen ook een probleem met zich mee. Want er leven inmiddels 7 miljard mensen op aarde, en men verwacht dat er in 2025 8 miljard zullen zijn. En al die mensen moeten ook eten. En dat eten moet ook ergens groeien. Bijvoorbeeld op die velden waar nu koolzaad groeit. Wat is dan belangrijker? Milieuvriendelijke

brandstof of genoeg te eten voor iedereen? Dat vragen veel mensen zich af. Sommige mensen en partijen vinden milieuvriendelijke brandstof het belangrijkst. Nu is dat nog niet zo’n heel groot probleem, maar de voedselprijzen zijn de afgelopen vijftig jaar flink gestegen. Maar als het klimaat blijft veranderen, stijgt de zeespiegel en dat zou kunnen betekenen dat wij in de toekomst watertrappelend op school zitten en bij Amersfoort aan het strand liggen… Al dit duurzaamheidsgedoe klinkt natuurlijk allemaal als een ver-van-je-bedshow: als scholier is het niet echt mogelijk om de klimaatverandering tegen te houden. Daarbij denk je eerder aan organisaties als Greenpeace, Groenlinks en Partij voor de Dieren. Eerder iets voor geitenwollen sokken dan voor sneakers. Maar is dat ook waar?

Niet helemaal. Jij kan er ook voor zorgen dat er minder spullen vanuit het buitenland met het vliegtuig naar Nederland worden gebracht. Of dat boeren een eerlijke prijs krijgen voor hun producten. Bijvoorbeeld door streekproducten te kopen. Tegenwoordig zie je in iedere stad wel een winkel die zulke producten verkoopt. Jij kan er ook voor zorgen dat boeren een eerlijke prijs krijgen voor hun producten. Door bijvoorbeeld eerlijke chocola of koffie te kopen. Jij kan er ook voor zorgen dat er minder elektriciteit nodig is. Door bijvoorbeeld de verwarming ’s winters wat lager te zetten. Maar dan is het wel een stuk kouder. Dan komen die geitenwollen sokken toch nog van pas…

9

Astronaut van mtteesscchhiipp rruuiim Aarde

Ruimte en Wubbo Ockels zijn in onze beleving voor altijd met elkaar verbonden. Maar met deze korte typering doen we hem zeker tekort. Hij heeft zoveel meer ondernomen. Ruimte en Wubbo Ockels zijn in onze beleving voor altijd met elkaar verbonden. Maar met deze korte typering doen we hem zeker tekort. Hij heeft zoveel meer ondernomen. Op een dinsdagmiddag zijn we naar Scheveningen vertrokken, waar we een gesprek met

10

Wubbo Ockels hadden op zijn schip Ecolution. We wilden in dit gesprek ingaan op duurzaamheid, iets waar hij veel affiniteit mee heeft. Meneer Ockels kwam aan op zijn fiets; duurzamer kan het niet! We werden uitgenodigd op het schip en begonnen aan een ontspannen interview.

We kregen eerst wat meer inzicht in zijn werk. Wubbo Ockels is een drukbezet man! Hij geeft op meerdere universiteiten colleges, namelijk in Delft, Groningen en Amsterdam. Daarnaast heeft hij nog een aantal projecten aan de TU Delft die te maken hebben met duurzame energie. Hier

wilden we natuurlijk meer over weten. De superbus, een concept van Ockels voor een autobus, is een voorbeeld van zo’n project. Een ander project waar de heer Ockels zich mee bezig houdt, is dat van de zonneauto. Hij coacht de studenten die meedoen aan de race in Australië en hij vertelde ons hierover: “Het is een extreme uitdaging en er gebeuren fantastische dingen. Een auto van slechts 150 kg rijdt 100 km/ uur op zonne-energie. Dat is hoopgevend voor de toekomst en een enorme ervaring voor de studenten.” Het meest nieuwsgierig waren we uiteraard naar het schip Ecolution, waar wij met Wubbo Ockels spraken. Dit idee bleek te zijn ontstaan toen hij samen met zijn vrouw op zoek was naar een manier om leven en varen te combineren, als een zigeuner op het water. Het schip is ontzettend duurzaam en oogst als het ware zijn eigen energie door middel van propellers en accu’s.

Hoe is de interesse voor duurzaamheid eigenlijk ontstaan? “Het begon met de ruimtereis. Men plaatst je dan op een podium, wat je meer verantwoordelijkheid geeft.” Ockels heeft zelf ervaren hoe belangrijk duurzaamheid is en heeft daarnaast ontdekt dat hij mensen kan raken met zijn woorden. “Als je dat in je hebt, ga je ermee door!” De heer Ockels is onlangs ook door Trouw in de top 10 van de meest duurzame mensen geplaatst. “Zo komt er vanuit de maatschappij een reactie: goed dat je dit doet! Dat is weer een stimulans.” Een groot project van dit moment is ‘Happy Energy’. “Het idee daarvan is, dat wanneer je minder kiest voor fossiele brandstoffen en meer voor duurzaamheid, je je door die keuze beter voelt. Je gebruikt betere energie en zit lekkerder in je vel, dat koppel ik aan Happy Energy. Na lezingen gaan mensen blij weg en je krijgt positieve feedback. Ik zeg: koop bijvoor-

beeld één zonnepaneel, ga eraan wennen, begin klein. Maak van duurzaamheid iets leuks! Het is een geweldig idee dat je dat ook alleen al met de zon kan, de zon is van iedereen!” De heer Ockels is vooral bezig met energie, maar ook met het culturele bewustzijn. “De aarde zou je kunnen zien als een ruimteschip. Ecolution is ook een schip, gemaakt van sterk staal wat beschermt. De huid van ruimteschip Aarde is blauw. Vanuit de ruimte is te zien dat die laag maar heel dun is, daar moeten we goed voor zorgen. Ik wil dat mensen zich astronaut van ruimteschip aarde gaan voelen. En wees er trots op wanneer je het goed doet! Er zit zoveel vast aan fossiele brandstoffen. Er zijn grote maatschappelijke kosten, zoals politieke toestanden, oorlogen puur om fossiele brandstoffen, schade aan het milieu of klimaatveranderingen. Zo wordt het risico

11

Meneer V Op een bepaald moment werd in de klas gesproken over palingen. Dat die gingen paren in de Saragossazee. Toen vertelde de leraar, dat hij vroeger ook wel paling ving. Plotseling schoot hem te binnen: weet je waar een paling rustig van wordt? Over zijn buik aaien! Waarop een meisje in de (4e) klas zegt: daar word ik ook rustig van…

maatschappelijk gedragen, maar dat is de verkeerde mentaliteit.” Hoe ziet Wubbo Ockels de toekomst? Zijn idee hierover is dat eigen bezit niet meer zal bestaan en dat er een service maatschappij zal zijn. “We hebben lange tijd allerlei grondstoffen gebruikt, daar krijgen we problemen mee. We weten nu vaak niet waar dat wat we gebruiken terecht komt. In de toekomst zullen we dit beter bijhouden, want we worden meer verantwoordelijk voor dingen. De recycleloop is dan even belangrijk als de ontwikkelloop. Door techniek wordt steeds meer mogelijk.

Waarom zouden we eigendom hebben en dingen willen bezitten? Er is nu al een elite die begint met het niet hebben van een auto, alsof ze op een hoger duurzaam niveau staan. Lifestyle, dat gaat winnen.” Ten slotte, een wijs advies: “Geef jongeren de kans om hun duurzame toekomst te maken. Hoe is hun leven over vijftig jaar? Ik leef dan niet meer, jullie wel. Je reflecteert: wat is de situatie waar ik in zit? En speak up! Denk kritisch over de wereld om je heen; wie bedenkt wat en waarom? Jongeren hebben bijna geen rol

in de maatschappij, waarom niet? Jongeren, doe waar je goed in bent! Je wilt groeien, klimmen, neem de trap van je eigen persoon. Train jezelf in wat je al goed kunt en piek daarin, besteed niet teveel tijd aan wat je niet goed kunt. Mensen die afwijkend zijn, zijn juist het leukst. Net als ik vroeger. Wees alert, analyseer en sta je mannetje. Hoe zou jij willen leven als je dertig, vijftig of zeventig bent? Wil je het anders dan je ouders?” Wubbo Ockels en duurzaamheid, dat zit wel goed. Nu wij nog!?

Leraar tegen leerling: waarom hebben jullie die sommen niet afgemaakt? Leerling: ja, dat wouden we thuis doen. Leraar: het is wilden, wouden vind je in een bos. Leerling: wilden ook mevrouw!

Tijdens de eerste kennismakingsles: Leraar: willen jullie nog meer over mij weten? Meisje: meneer, verft u soms uw haar? Klas komt niet meer bij van het lachen.

Leerling: “mevrouw, als ik nu eens heel lief naar u lach, hoef ik dan mijn huiswerk niet te maken?”

Smoes van het jaar:

12

“Mevrouw, ik heb mijn spullen niet bij me, want mijn moeder heeft de sleutel in de deur laten zitten en daardoor heb ik die vergeten mee naar school te nemen en mijn kluissleutel zat daaraan, us kan ik mijn kluisje nu niet open maken en mijn boeken liggen in mijn kluis enz. enz.”

13

Thema: Duurzaamheid

Thema: Duurzaamheid

Adjunct directeur blijkt kunstzinnige handelaar te zijn

Van Elspeet, helemaal op de Veluwe, elke dag naar de grote stad Rotterdam. Meneer Heijboer heeft er heel wat voor over om op de Revius te zijn. Als adjunct-directeur van de Tweede Fase is hij per 1 oktober volledig bij ons in dienst. Met hem hebben we er een directielid bij gekregen die gepokt en gemazeld is in het onderwijs. Begonnen als groepsleerkracht in Goudswaard, toen docent bij het Driestar College en daarna directeur van een basisschool.

14

Voor de heer Heijboer was het niet gelijk duidelijk dat een leidinggevende functie op de Revius voor hem was weggelegd. De advertentie was hem wel opgevallen, maar hij heeft niet gelijk gesolliciteerd. Toen de advertentie later nog eens werd geplaats, lonkte deze toch wel. Hoewel de afstand nog een groot obstakel was. In zijn huidige functie op de basisschool had hij wel het gevoel zijn werkzaamheden te hebben afgerond. Uiteindelijk bleek dit een mooi moment om de overstap naar de Revius te maken. Een nieuwe uitdaging tegemoet! Zijn motivatie is samen te vatten in twee kernwoorden: kwaliteit en identiteit. Kwaliteit die terug te vinden is in het geven van onderwijs. Graag wil hij de christelijke identiteit van de school waarborgen en uitdragen. Hij is hier ook op aanspreekbaar.

We hebben onze verantwoordelijkheid als burger, maar ook als kind van het koninkrijk van God. In zijn kamer is duidelijk te zien dat de heer Heijboer een echte gezinsman is. Een grote foto met vrouw en kinderen hangt op een prominente plaats. Schrijven heeft zijn hart. Vooral het schrijven van kinderboeken doet hij graag. Er zijn al enkele boeken van zijn hand verschenen. Een boek schrijf je niet zomaar. Hieraan gaat veel studie vooraf. Voor het boek Verborgen Schat heeft de heer Heijboer een jaar lang research gedaan over de christenvervolging in NoordKorea. Hij wil graag dat wat hij schrijft ook klopt en verplaatst zich helemaal in de cultuur. Zijn liefde voor buitenlandse talen komt hierbij goed van pas, hoewel het ons niet helemaal duidelijk is of hij ook Koreaans kent.

Wat velen nog niet weten is dat in de heer Heijboer een kunstzinnige handelaar schuilt. Voor grafische kunst, denk hierbij aan etsen, houtsneden en zeefdrukken, kunnen jullie bij hem terecht. Vroeger twijfelde de heer Heijboer erg tussen het onderwijs en de handel. Op deze manier zijn beide hobby’s in zijn leven samengevloeid.

15

s a l k g u r b n e g a Introductied

Eerste schooldag. Vandaag de eerste dagen dat ze niet meer op de basisschool zitten, maar échte bruggers zijn! Het is maandag 27 augustus en de school begint al om half 9. Er staan vandaag verschillende dingen op het programma, dus het wordt zeker geen rustig dagje! We beginnen de dag, zoals gewoonlijk, met Bijbellezen en gebed. Daarna vertelt de leraar/ lerares over het programma wat we vandaag allemaal gaan doen.

16

Het is altijd handig om te weten waar alle lokalen zijn, dus is een speurtocht een handige manier om daar achter te komen. Maar het was niet alleen een beetje rondkijken door de school, maar er moest (helaas) ook gewerkt worden, dus kregen de leerlingen een blad met vragen mee, die je kon beantwoorden als je door de school liep en goed oplette. Dit was een leuke manier om meteen goed de school en je (nieuwe) klasgenoten beter te leren kennen.

Maar waar je elkaar het beste mee leerde kennen was het kennismakingsspel! Dit is een spel, zoals de naam al zegt, om elkaar beter te leren kennen. De leraren konden zelf verzinnen hoe ze het kennismakingsspel wilden spelen, dus het was niet alleen werken voor de leerlingen, maar ook de leraren moesten meteen de eerste dag creatief zijn! :-) Ook erg belangrijk zijn je boeken als je naar school gaat, dus deze dag waren alle boekenpakketten al uitgedeeld en gecon-

troleerd door de leerlingen. De sportieve momentjes waren er ook vandaag met een uurtje gym, waarbij ze gingen trefballen. Dit was toch wel anders trefballen dan op de basisschool, met een warming-up er zelfs bij. Het bhv-team kwam ook nog informatie geven in de klassen over de veilige school: wat je moet doen bij brand enz. Zwemmen. Om kwart over 9 in de ochtend rijden er 2 bussen vol met eersteklassers weg van Revius op weg naar zwembad de Lansingh in Krimpen aan den IJssel. Net zoals altijd gaan de brugklasleerlingen hun 2de dag op Revius zwemmen.

Deze dag was er een programma met een gedeelte vrij zwemmen en een gedeelte waar je spellen in het water moest doen met je klas. Bij het gedeelte vrij zwemmen, kon je zelf bepalen wat je ging doen. Je kon bijvoorbeeld van de glijbaan gaan, gewoon lekker zwemmen of iets waar je ook maar zin in had. Bij het spelletjesgedeelte werd je klas in 2 groepen gesplitst en deed je telkens wedstrijdjes tegen elkaar. Je moest verschillende dingen doen: er was waterpolo, dat erg vermoeiend was ;). Of je moest over een mat heenrennen en dan de overkant bereiken.

Maar je moest er tegelijkertijd ook voor zorgen dat je niet van die mat afviel! Om 2 uur was het zwemmen afgelopen en kon iedereen zichzelf weer om gaan kleden. Toen gingen de leerlingen, die op de fiets waren gekomen, weer terug naar huis fietsen en de anderen gingen met de bus terug. Op school eindigden we nog met gebed en iedereen was weer vrij. De kennismakingsdagen waren nu voorbij en het echte schoolleven ging beginnen op woensdag!

17

Geboorte

Jubileum

Bij verschillende personeelsleden werd in de afgelopen periode een zoon of dochter geboren:

- Mevrouw Boonstoppel (verzorging) vierde op 1 mei haar 12,5jarig jubileum.

- In het gezin van (oud-collega geschiedenis) mevrouw Hamelink is op 10 augustus een zoon en broertje geboren: Manuel. Het adres is Jan Steenstraat 35 in Krimpen a/d IJssel.

- Meneer Hoogenboom (technologie) was op 1 juni 12,5 jaar in dienst van de school.

- Bij mevrouw Roos (oud-collega Engels) werd op 17 augustus een dochter geboren: Julia. Het adres is Dijkje 71 te Ridderkerk. - In het gezin van mevrouw Klok (Latijn, Grieks en KCV) werd Abel, een zoon geboren. Het adres is Gansstraat 22, 2802 CW te Gouda. We feliciteren ze hartelijk en wensen ze Gods genade en zegen toe bij de opvoeding. Als u een kaartje wilt sturen, vindt u de adressen hierboven.

- Op 15 juni was meneer Van de Wilt (sectordirecteur onderbouw havo/vwo) 40 jaar in dienst van de overheid en meneer De Ronde (biologie) jubileerde op 30 juni van zijn 25-jarig dienstverband voor de overheid. - Op 1 augustus waren meneer Van Mourik (wiskunde) en mevrouw Macdaniel-Stip (Nederlands) 25 jaar in dienst van de school. - Meneer van Pelt (muziek) vierde zijn 25-jarig schooljubileum op 31 augustus en was daarmee tevens 25 jaar in dienst van de overheid. Allen van harte gefeliciteerd!

18

Opleiding

Afscheid

- Meneer Verblauw (maatschappijleer) heeft voor de zomervakantie zijn tweedegraads opleiding godsdienst afgerond.

Meneer Wiersma nam ook voor de zomervakantie afscheid in verband met een nieuwe baan dichter bij huis.

- Mevrouw Overbeeke (geschiedenis) behaalde haar tweedegraads geschiedenisopleiding. Beide collega’s feliciteren we van harte met dit mooie resultaat en we wensen ze een goede tijd toe op de Revius.

In verband met de afronding van haar studie theologie hebben we voor de zomervakantie afscheid genomen van mevrouw Stougie die sinds 1992 als docent geschiedenis en filosofie aan de Revius verbonden was. Jarenlang heeft ze met enthousiasme en bevlogenheid haar leerlingen ingewijd in de vakgebieden die haar zo na aan het hart lagen. Ook heeft ze een grote rol gespeeld in de debatclub en het succes daarvan in landelijke wedstrijden. We nemen met enige pijn in ons hart afscheid van mevrouw Stougie en bedanken haar voor de manier waarop ze haar werk al die jaren voor onze school heeft gedaan. Beide oud-collega’s bedanken we hartelijk voor alles wat ze voor de school betekent hebben en we wensen ze het goede toe in hun nieuwe loopbaan.

19

Thema: Duurzaamheid

Thema: Duurzaamheid

Een schone school is het halve werk Nu heb je hier een schoolkrant die vol staat met duurzaamheid. Je hebt waarschijnlijk gelezen over allerlei manieren om iets duurzamer te maken: van windmolens tot biodiesel, van zout-en-zoetwaterstroom tot superbussen. Maar nu vraag jij je misschien af, wat we hier op school aan duurzaamheid doen. En hier is het antwoord… Meneer Mol aan het woord. ‘Vorig jaar was het binnen school vaak een grote rommel. Overal lag afval: in de hal, door de gangen, bij de studietafels: overal. Daar ergerde ik me aan; niet alleen ik, maar ook mijn teamleden. Het is niet echt de bedoeling dat we er op school met z’n allen een rommeltje van maken. Op andere scholen lukt het wel om de school schoon te houden. En ik dacht: als het daar kan, moet het hier ook kunnen. Daarom staan nu op alle studietafels van die groene bakjes voor het afval. En het werkt. Er slingert veel minder afval rond. Ook zijn we begonnen met strengere controles. Om te kijken of het wel schoon blijft. Het werkt echt. Ik zie al regelmatig dat als leerlingen weglopen, ze dan kijken of er nog afval ligt.’ Misschien vindt jij die strengere controles maar helemaal niks, maar het zorgt er wel voor dat de school schoon blijft. En dat is toch ook wat waard? Of niet?

20

Het is niet echt de bedoeling dat we er op school met z’n allen een rommeltje van maken. . . . . . . Maar dat gaat alleen nog maar over de netheid en opgeruimdheid van de school. Maar duurzaamheid is veel meer. Waar mensen vooral aan denken bij duurzaamheid is natuurlijk het milieu. Gelukkig wordt ook daar aan gedacht: ‘We proberen te letten op het energieverbruik van de school en het papiergebruik. Sinds vorig jaar hebben we een nieuw kopieer- en printbeleid. Dat scheelt geld, maar ook papier. En dat is weer beter voor het milieu. En er zijn ook plannen voor de toekomst. Zo zijn we nu bezig om over te stappen op energiezuinige tl-balken. Dat kost nog wel wat moeite, maar het scheelt wel weer

veel stroom. Daarnaast proberen we alles steeds meer te digitaliseren.’ Dat digitaliseren gebeurd nu al. Op dit moment is er namelijk een experiment gaande, waarbij een paar leerlingen een iPad krijgen, in plaats van boeken. Dat scheelt natuurlijk massa’s papier! Ook in de directie gaat het meeste nu digitaal. Alle vergaderingen verlopen papierloos. En dat scheelt al gauw honderden pagina’s geprint papier per vergadering. Maar dat is nog niet alles. Want duurzaamheid is ook leefbaarheid. En in een lokaal, met 25

tot 30 leerlingen, en alle ramen dicht, kan die leefbaarheid al gauw deels ontbreken… Daarom zijn er ook lokalen met een ventileersysteem. Daarbij wordt onder andere de temperatuur en het CO2-gehalte geregeld door de computer. Maar er zijn wel nadelen: veel mensen vinden dat het systeem niet werkt zoals het zou moeten. Daarom zijn er nu ook lokalen met simpele CO2meters. Als die aangeeft dat er te veel CO2 in het lokaal is, zet je gewoon de ramen open om te luchten. En dan is het zo weer fris. En dat zorgt er weer voor dat je je beter kan concentreren. Kortom: ook op school wordt er van alles gedaan om de school schoner en duurzamer te krijgen. Maar daar voor hebben we iedereen nodig. Jou dus ook! Als jij bijvoorbeeld je troep gewoon laat liggen, wordt de school al weer een stukje smeriger. Als iedereen meedoet, komen we een heel eind. Want een schone school is het halve werk.

21

Thema: Duurzaamheid

Stelling van het seizoen:

Thema: Duurzaamheid

‘Biologisch eten is lekkerder!’

‘Het is iets gezonder, maar dat

Biologisch hoeft vandaag te dag bijna niet meer geïntroduceerd te worden, iedereen kent het wel. Tweederde van alle Nederlands koopt al regelmatig biologisch, omdat het staat voor goed en lekker eten, afkomstig van duurzame landbouw. Maar hoe zit het binnen onze school met de meningen over biologisch eten? We deden een steekproef en legden tientallen leerlingen deze stelling voor. Een opvallend groot gedeelte ging voor ‘oneens’. Hier de meest interessante beweegredenen op een rijtje:

!

Echt waar

proef je niet.’ Bart Veenema, 3h2

‘Het enige verschil is dat er geen toevoegingen in zitten, de smaak blijft hetzelfde.’ Casper v/d El, 3h2

r niet uit.’

‘Eten is eten, biologisch of niet maakt mij verde

qua smaak. ‘Het maakt niet veel uit der voor je is.’ Jeanine, 3h2 zon ge t he t da Wel denk ik ‘Ik proef geen verschil. Het boeit mij niet wat voor stoffen erin zitten of hoe het gegroeid is.’

‘Met toegevoegde mi

‘Het proeft natuurlijker en heeft daardoor een lekkerder smaak!’ Marella Put, 3a1

‘Anders zijn de hamburger bij de McDonald’s minder lekker.’

bespoten.’

‘Hoewel ik niet echt biologisch

‘Het is hetzelfde product, maar dan anders bewerkt.’ ‘Het kan wel beter zijn voor de natuur, maar het hoeft niet altijd lekkerder te zijn. En soms is biologisch eten niet eens ècht biologisch!’ Sanne, 3a1

‘Het is van betere kwaliteit, bijvoorbeeld bij biologisch varkensvlees zijn de varkens niet helemaal vetgemest.’ Leanne Spierings 3a1 ‘Het is niet

kerder!’ Carlijn Pul, 3a1

ddelen is het juist lek

!’ Arian Oosterwijk, 3h2

‘Anders is het zo chemisch

‘Vaak zit het vol met luizen en ongedierte…’

eet, denk ik wel dat dit lekkerder

is…’

‘Er zit meer smaak aan!’ Rosanne Kars, 3a1

iologische tuur dan de niet-b goed voorde na ur pu r ee m ij m ‘Biologisch is voor ud ik wel van. Daarnaast moeten we eraan mee.’ t hi ho producten en daar t kopen van biologisch voedsel help he en en rg zo aarde

22

t!

Echt nie

‘Mensen hebben sowieso allemaal een eigen smaak en dus kun je niet zeggen dat biologisch eten lekkerder is. Maar ook als ik naar mezelf kijk, ben ik het er niet mee

eens. Niet-biologische producten zijn ook goed te eten en ik denk dat het er maar net aan ligt wat je gewend bent te eten. Als je bent opgegroeid met ouders die niet-biologische producten eten, dan ben je sneller geneigd om ook zelf niet-biologische producten te eten. En kinderen die wel biologische producten eten, zullen biologische producten lekkerder vinden dan niet-biologische producten. Bob Cramwinckel, directeur van het Centrum voor Smaakonderzoek, vertelt dat ook het gevoel dat men heeft bij een product voor een deel de smaak ervan bepaalt. Dat gevoel wordt weer bepaald door kennis die mensen erover hebben. Cramwinckel: “Als mensen weten dat bepaalde tomaten uit Italië komen, hebben ze daarbij een bepaald beeld dat ervoor zorgt dat ze de tomaten bij voorbaat al lekkerder gaan vinden. De mens proeft namelijk met zijn gevoel. Dat is de voorsprong die bio-producten kunnen hebben. Want wij hebben per definitie wel een goed gevoel bij een vriendelijke, niet-fabrieksmatige benadering van eten.” ’ Noëlle de Heer, 5a2

23

Ontbijtritueel, Riekje van Osnabrugge De scheiding voorbij De resten van de avondkrant de broodzak (zonder achterkant) wat vellen van de keukenrol: pijlsnel raakt ons papierkrat vol. De plastic deksels daarentegen het bakje van de kaas (belegen) de achterkant van die zak brood de lege ketchupfles … geen nood: zij gaan met routineus gemak in onze plasticafvalbak. Waar wij ooit zwegen in de vroege morgen elk eenzaam kauwend op het eigen leed zijn wij nu eensgezind blij etend aan het zorgen dat alle afval van ons keukentafelkleed terechtkomt op de juiste afvoerplek. U vraagt zich af: zijn zij niet gek? Ons meedoen aan de wegwerpmaatschappij maakt ons integendeel voortdurend blij Dit dagelijks scheiden lijkt ondraaglijk zwaar, maar (onder ons): het houdt ons bij elkaar!

Weten,

Adriaan Deurloo

Wie één bloem redt, redt niet de hele wereld. Maar toch maar laten staan. Wie weet, kom jij straks mijmerend voorbij en denkt verheerlijkt - verleid door geur of kleur - : die bloem? Voor mij! En plukt spontaan wat ik had laten staan. Had laten staan – weet ik gelukkig nou – voor jou. Dat is genoeg. Wat heb ik aan de hele wereld, heb ik jou?

www.duurzamedichtregels.nl

24

25

De Zundappers en ik Leuk! Een stukje schrijven speciaal voor mijn medescholieren. Een klein puntje was dat het moest gaan over duurzaamheid. Nog steeds geen probleem, dacht ik. Niets bleek minder waar, een column over duurzaamheid is geen eitje! Door het googelen naar duurzaamheid vond ik genoeg acties om ons geliefde blauwe bolletje schoon te houden. Ik hoor er wel eens vaker van, maar schenk er geen aandacht aan. Tijdens het bedenken van deze column zat ik op mijn kamer uit het raam te kijken. Aan de overkant van de weg stonden twee mannen, leeftijd: richting zestig, relatie: waarschijnlijk vriendschappelijk, beide met een oude Zundapp (een oude brommer, de laatste Zundapp is ver vóór jouw geboorte gemaakt. Echt prehistorisch dus). Ze waren bezig deze te starten, wat enige tijd en energie vergde. Nadat de brommer gestart was produceerde deze een enorme, zwarte wolk die zonder overdrijven zeker twintig seconden lang en tot twintig meter verder te zien was. Mijn gedachte: zo, die zijn lekker milieuvriendelijk bezig. Mijn grijze massa kwam in beweging. Die mannen hielden overduidelijk geen rekening met de schadelijkheid aan het milieu van die brommertjes. Ik dacht echt dat ik beter was dan deze CO2 uitstoters. We worden om de oren geslagen met het woord duurzaam, het is inmiddels een echt modewoord geworden. Alles moet duurzamer, beter voor het milieu. Grote bedrijven willen al hun producten ‘verduurzamen’. Luister of kijk naar een debat in de Tweede Kamer, er komt

26

gegarandeerd een moment waarop het gaat over milieuvriendelijkheid, duurzaamheid of een aanverwant onderwerp. Eerlijk gezegd word ik er zo langzaamaan knetter van. Dat onophoudend gemier over milieu en afval en duurzaam dit, duurzaam dat, allemaal blablabla.. in mijn oren. Het ene oor in, het andere weer uit; laat mij toch lekker leven! Steeds meer organisaties storten zich op het milieu, misschien heb je weleens gehoord van ‘Schoner Nederland’ overal zie je prullenbakken met grote plakkaten van deze milieubeschermers. Ik dacht aan de prullenbakken en ik vroeg me af: help ik mee met het schoon maken en houden van ons kikkerlandje? Absoluut niet! Ik behoor tot het soort vervuilers waar ‘Schoner Nederland’ tegen vecht. Waarschijnlijk vijand nummer één: mijn uitgekauwde kauwgom gaat al snel in de bosjes of gewoon op straat; net naast het putje, jammer, maar het zal wel weer eens worden opgeruimd of gewoon slijten. Een mooie worp met een plastic omhulsel richting een prullenbak, jammer net gemist, maar opstaan om het ín de prullenbak te doen, mwah..niet zo’n zin in. Opeens ging er een lichtje branden ik ben geen haar beter dan de Zundappers. Misschien zijn deze vrienden wel veel milieuvriendelijker dan ik dacht. Misschien bevuilen zij het milieu alleen vandaag overmatig en houden zij zich de rest van het jaar in. In tegenstelling tot mij, die elke dag opnieuw de houdbaarheidsdatum verkort van deze, ooit perfect geschapen blauwe bol, die wij aarde noemen. Jantine de Wild

27

s r e d i s n The I Interview met de heren Wolters en Breugem.

Over de hele wereld zijn veel organisaties bezig met duurzaamheid (zoals Greenpeace en GroenLinks), maar ook bij ons op school zijn er mensen met dit onderwerp bezig! Vooral meneer Breugem en meneer Wolters zijn echte insiders op dit gebied. Hier komen ze aan het woord: Laten we maar beginnen met een basisvraag: wat is duurzaamheid volgens u? Wolters: ‘Duurzaamheid is zo omgaan met de omgeving dat het leven voor iedereen aangenamer is, nu en in de toekomst. Dat gaat dus over hoe je met dieren, mensen en planten omgaat,

28

over hoe je deze aarde gebruikt. Daardoor heeft het ook alles te maken met rentmeesterschap; wij zijn als beheerders van deze aarde aangesteld, maar dat betekent niet dat we de aarde helemaal leeg mogen zuigen voor onszelf. We moeten ook aan de toekomst denken: hoe leven onze kinderen later? Vroeger dacht ik bij het thema ‘duurzaamheid’ al gauw aan geitenwollen sokken en zulk soort dingen, maar de laatste tijd is het wel veel moderner geworden.’ Meneer Breugem vult aan: ‘Duurzaamheid is denk ik juist iets waar je als christelijke school echt aandacht aan hoort te besteden. Het is in zekere zin ook een houding naar de wereld om je heen! Je moet hierbij beginnen met nadenken. Eerst is er het bewustwordingsproces en daarna ga je kijken wat je er praktisch mee

kunt. Ik zie tal van mogelijkheden op school.’ Welke bijvoorbeeld? Meneer Breugem: ‘Bijvoorbeeld bij scheikunde: gebruik je veel of weinig stof bij een practicum? Dat heeft niet alleen te maken met bezuinigen, maar ook met duurzaamheid. En de lampen bij de wc’s: die blijven nu aanstaan. Dat kan anders, waarmee veel energie bespaard wordt. We zouden ook zonnepanelen op het dak kunnen plaatsen of de warmte die we zelf uitstoten opslaan om later de school weer mee te verwarmen.’ Wat wordt er al gedaan? Meneer Wolters: ‘De temperatuur wordt aardig goed geregeld in onze school. En er zijn nu de plastic bakken op tafels in de gangen en de hal, dat scheelt weer veel afval op de grond.

Of de blauwe bakken voor oud papier in de lokalen, waardoor we dit scheiden van ander afval. Maar ook op het gebied van afvalscheiding op school kan nog wel veel verbeterd worden.’ Laten eens breder kijken, naar het landelijk niveau. Wat vindt u dat er beter kan? Meneer Wolters: ‘Nederland loopt gigantisch achter op het gebied van windparken. We hebben wel wat, maar als je het vergelijkt met landen om ons heen, kan het stukken beter. Er moeten veel meer windmolens bij en ook op het gebied van zonne-energie kan er veel meer gedaan worden. Of neem bijvoorbeeld de kassen, deze als energiebron gebruiken is ook goed mogelijk. Dat

gebeurt dan ook al hier en daar. Christelijke politieke partijen doen naar mijn mening veel te weinig aan duurzaamheid.’ Wat kunnen de leerlingen zelf doen aan duurzaamheid hier op school? Meneer Breugem: ‘Een poosje geleden hebben we hier op school een module ontwikkeld over duurzaamheid en deze bieden we nu aan in 4 havo en 4 en 5 atheneum. We wilden een actueel thema naar voren brengen. Duurzaamheid lijkt voor leerlingen ver van hen af te staan, maar door de module wordt het binnen hun leefwereld gebracht en praktisch gemaakt. Bij die module hebben we bijvoorbeeld van oud papier biobrandstof

gemaakt, of algen gekweekt, waarmee biodiesel gemaakt kan worden. Verder zijn er afbreekbare plastics gemaakt en hebben we het over blue energy gehad: daarbij wekt men stroom op aan de hand van zoet en zout water. Dat gebeurt ook bij de afsluitdijk.’ Tenslotte… Meneer Wolters: ‘Denk niet dat het niet kan, als jongere iets bereiken op het gebied van duurzaamheid. Ooit wilde men de Waddenzee inpolderen, maar door de brief van een 16-jarige jongen is die uiteindelijk gered! Zet je in!’

29

Thema: Duurzaamheid

Thema: Duurzaamheid

Duurzame C1000 en Albert Heijn?! Zo langzamerhand begint duurzaamheid een trend te worden in de supermarkten. Je ziet overal reclame over hun duurzame producten, maar wat doen de supermarkten nou werkelijk? En hoe duurzaam zijn jouw producten eigenlijk die je bij de supermarkt koopt? In dit artikel lees je meer informatie wat de C1000 en Albert Heijn doen voor een duurzame leefomgeving. We beginnen met de koploper van de duurzame producten: Albert Heijn. Hoewel het waarschijnlijk ook veel reclamegeklets is, zegt Els van Dijk dat de supermarkt het duurzaam ondernemen serieus neemt. Er zijn hier wel voorbeelden van die laten zien dat ze het echt meent, zoals bijvoorbeeld het duurzaam vangen van vis. Ze willen hier extra aandacht aan geven, omdat er veel vissoorten zullen uitsterven als ze er niet wat aan gaan doen. Ze hebben samen met een hun leveranciers richtlijnen opgesteld waar visvangst aan moet voldoen, zoals bijvoorbeeld de vangstmethoden waardoor ze zo min mogelijk dieren zullen vangen, die niet in de netten thuishoren. Er is ook een tijd geweest dat de tong uit de schappen gehaald was, omdat er te veel op deze vissoort werd

30

gevist. Inmiddels kunnen ze tong kopen die wel op een duurzame manier wordt gevangen wordt. De Albert Heijn werkt ook samen met het Wereld Natuur Fonds, onder andere voor het vangen van duurzame tonijn in Azië. De AH foundation is een 2de initiatief van AH, ook dit is een voorbeeld dat ze willen laten zien dat ze echt over duurzaamheid nadenken. Veel van de producten van de AH komen uit Afrika en ze verwachten dat er nog veel meer zal komen. AH wil natuurlijk goede kwaliteit en dat de producten blijven komen, maar dan moeten ze ook hun relatie met de leveranciers goed houden. Om deze reden is de AH foundation opgericht. Kleine boeren worden zoveel mogelijk betrokken bij de productie en kunnen hun producten voor een eerlijke prijs

verkopen. Als deze boeren hulp nodig hebben bij het telen van goede producten worden ze geholpen door de AH foundation. Momenteel worden er producten opgezet in Ghana, Kenia en ZuidAfrika, die de boeren helpen. Ze willen ook goed voor het milieu zorgen door zo min mogelijk eten weg te gooien. Dit willen ze voorkomen door de producten met een houdbaarheidsdatum van de dag zelf met 35 % af te prijzen. Er zijn nu strengere energie-eisen die moeten zorgen voor een beter milieu. Ook de C1000 is druk bezig met het bedenken hoe ze duurzamere producten kunnen leveren. De C1000 heeft, net als de AH, gewerkt aan een duurzamere visvangst. Alle verse vis en een groot deel van de diepvriesvis

Dit is een top 10 van de meeste duurzame supermarkten:

1

Albert Heijn

2

C1000

5

Plus

8

Dirk

3

Deen

6

Super de Boer

9

Boni

4

Jumbo

7

Dekamarkt

10

Coöp

is bestempeld met het MSCkeurmerk. Het MSC-keurmerk betekent dat de vis duurzaam gevangen is. Een ander goed voorbeeld waar je aan kunt zien dat C1000 duurzaam denkt, qua dieren, is ‘Onze Kip’. Dat zijn Nederlandse kippen, van een sterk ras, die beter voer krijgen, meer ruimte in hun stal en langer leven. De C1000 is er ook veel mee bezig hoe ze het milieu kunnen verbeteren. Ze hadden uitgerekend dat hun koelingen veel uitstoot gaven, dus daar hebben ze toen wat aan gedaan door koelmeubels te laten maken die beter zijn voor het milieu. Een doelstelling voor 2012 is dat alle nieuwe koelingen worden voorzien van led-verlichting. Wat natuurlijk ook erg slecht is voor het milieu zijn al de

vrachtwagen die maar heen en weer moeten rijden naar de supermarkt en weer terug. Om deze reden schafte de C1000 in 2004 al nieuwe vrachtwagens aan die veel milieuvriendelijker waren. In deze vrachtwagen passen nu 86 containers, terwijl in die andere vrachtwagen maar 54 konden! Ook is de C1000 zich veel meer gaan richten op het rijgedrag van chauffeurs. Ze hebben nu zelfs een prijs bedacht voor de chauffeur die het beste rijdt: de ITAS Green Award. Net als de AH is de C1000 gaan letten op het weggooien van eten. Ze werken nu samen met producenten aan het verbeteren van de voorraad, dat ze er voor kunnen gaan zorgen dat er veel minder eten wordt weggegooid. Maar wat als alle spullen nu wel veel duurzamer zijn geworden,

maar de verpakking niet? Ook hier heeft C1000 aan gewerkt. Ze maken nu verpakkingen die te recyclen zijn en scheiden het afval. -----------------------------------Hier zijn een aantal resultaten die de C1000 in 2011 behaald heeft: • Een nieuw, duurzaam verpak kingsbeleid op het huismerk; • 9.000 ton minder CO2 uitstoot door verbetering van het vrachtwagenpark; • Er staat een laadpaal voor elektrische auto’s bij de C1000 in Hazerswoude-Dorp en bij het hoofdkantoor.

31

22 t/m 26 oktober herfstvakantie -------------------------------------------29 t/m 30 oktober lesvrij (tweedaagse scholing personeel) -------------------------------------------31 oktober t/m 6 november toetsweek 4-havo, 4- en 5-vwo -------------------------------------------5 november inleveren cijfers 1e tussenrapport 4-vmbo, 5-havo, 6-vwo -------------------------------------------7 november dankdag -------------------------------------------8 november inleveren cijfers 1e (tussen)rapport andere klassen -------------------------------------------8 november voorlichtingsavond decanaat en Tweede Fase 3-havo en 3-vwo -------------------------------------------14 november: herkansing 4-vmbo, 5-havo en 6-vwo --------------------------------------------

32

14 november voorlichtingsavond decanaat 2gt en 2bk -------------------------------------------15 november vergaderdag 1e (tussen)rapport -------------------------------------------19 november uitreiking 1e (tussen)rapport -------------------------------------------29 november spreekavond n.a.v. 1e (tussen)rapport -------------------------------------------24 december t/m 4 januari kerstvakantie -------------------------------------------7 januari t/m 11 januari toetsweek 4-vmbo, 5-havo, 6-vwo -------------------------------------------14 januari t/m 18 januari toetsweek 4-havo, 4- en 5-vwo -------------------------------------------16 januari profielkeuzemiddag 3-havo en 3-vwo -------------------------------------------17 januari voorlichtingsavond 3-vmbo -------------------------------------------januari uitgave volgende schoolkrant, thema: ‘Trends’ --------------------------------------------

Hoeveel kuub afval (exclusief papier) wordt er jaarlijks uit onze school afgevoerd en hoeveel kilo papier?

Weet je het antwoord op deze vraag?

Mail het juiste antwoord, voor vrijdag 9 november naar schoolkrantrevius@ gmail.com en maak kans op 20 euro. Vermeld goed je naam en klas.

Opvallend! Waarschijnlijk heb je het wel gemerkt na de vakantie: er is een nieuw brandmeldsysteem! In ieder lokaal zit tegenwoordig een rode zoemer boven de deur. Zo horen we op tijd wanneer er brand of andere problemen zijn en kunnen we op tijd buiten zijn, zodat we er geen nare gevolgen aan over houden…

33

De praktijk van duurzaam leven. Hoe kunnen wij dat als leerlingen en leraren doen?

TIP 1 Laat niets op stand-by staan. Alle apparaten die op stand-by staan blijven energie verbruiken. Ook je mobiele telefoon die al opgeladen is, maar nog steeds aan de stroom zit maakt nog steeds gebruik energie.

TIP 4 Verzamel regenwater voor de planten in de tuin.

TIP 7

Sluit alle onnodige programma’s, die op de achtergrond lopen van je beeldscherm af. En verminder de schermhelderheid.

TIP 2 Koop een broodtrommel in plaats van elke dag een boterhamzakje te gebruiken.

Winkelen bij Paul Roescher is een dagje uit!

Gaat u de keuken of badkamer vervangen, verhuizen of nieuw bouwen? Dan vindt u bij Roescher alles op één adres!

TIP 3

k! dan waar oo lager in prijs ,95 39 : Tot wel 60% er ch ,-, bij Roes Elders 10.250

Neem een flesje mee naar school dat je langere tijd gebruikt.

Duitse topkwaliteit keuken incl. 5 apparaten

3995,1976,-

Badkamer incl. whirlpool 2195,- -/- 10%

TIP 5 Houd de gordijnen open als de zon schijnt. Zo wordt je kamer op een natuurlijke wijze verwarmd.

TIP 8

Afgedankte kleding en schoenen zijn vaak nog goed bruikbaar. Het Leger des Heils en Kringloopwinkels verkopen deze tweedehands kleding in hun winkels. Wat in Nederland niet wordt verkocht, is vaak nog wel bruikbaar in ontwikkelingslanden.

www.bespaarbazaar.nl Echte Hollanders houden van besparen en met deze gadgets wordt dat wel heel gemakkelijk. Deze gadgets hebben namelijk geen batterijen of stroom nodig! Windenergie, zonne-energie, zelfs energie uit water is tegenwoordig te vinden in de batterijen. De BespaarBazaar heeft de leukste eco gadget collectie van Nederland, echt een bezoek waard. Allesduurzaam app voor iPhone en Android Met deze handige app van Allesduurzaam vind je in een handomdraai elk duurzaam adres bij jou in de buurt of in de stad van jouw keuze. Dus zoek je een biologisch restaurant, natuurverf of een fair trade spijkerbroek: deze app wijst je de weg. www.feuerwear.nl Op deze site zijn vind je unieke gebruiksartikelen die gemaakt zijn van gerecycled materiaal, bijvoorbeeld van brandweerslangen. Kijk voor meer tips en inspiratie op: http://www.hansgrohe.nl/1201. htm of http://www.weeseerlijk.nl/

34

Alles onder één dak! 30 m2 wand- en vloertegels 1380,-: 1e 5 m2 gratis

TIP 6 Thuis blijven, kost ook geld. Draai je thermostaat naar beneden en ga een uurtje wandelen of gezellig de buurman naar de voor een leuk praatje. Lekker goedkoop :-)

TIP 9

Zet flessen shampoo, bodylotion e.d. als deze bijna leeg zijn, ondersteboven. De laatste beetjes die in de fles zitten druppelen in de dop. Zo kan je weer een paar dagen vooruit, voordat je een nieuwe fles moet aanbreken.

TIP 10

Licht uitzetten in ruimtes waar niemand is.

Haard 1047,-/- 5% 40 m2 TOP-laminaat 914,- -/- 5%

90 cm schouw met spots Combi-ovenmagnetron 5-pits kookplaat met wokbrander AAA-klasse vaatwasser A-klasse koeler

2x Schuifdeurkast 990,- -/- 10%

1150,995,988,891,-

Alles bij elkaar:

Gastvrijheid staat hoog in ons vaandel!

9965,+ + + + +

Keuken met 5 jaar volledige garantie! Dus geen voorrijkosten, geen onderdeelkosten en geen arbeidsloon bij reparaties. Uniek in de keukenwereld!

Alle aanbiedingen zijn volledig aan te passen en ook los verkrijgbaar.

Keuken

incl.

bad

tegels

haard

vloer

2 kasten

ool

lp whir

U vindt bij ons een breed scala: van Budget tot Design en Absolute Top in de woonwereld. Én: alles onder één dak! Dat is makkelijk en voordelig bovendien, want wij geven Combi-voordeel als u meer koopt.

r ook! re Apeldoorn to in prijs dan waa Megas escher - lager

ze leus: Paul Ro lingen geldt on de af le al or Vo

ens SupreMatie keuk

TOPKWALITEIT

keukens

ne BUDGET-Trendli keukens

Fornuizenmarkt

ng

Badkamerafdeli

Plan zelf uw afspraak via scher.nl www.paulroe 340 of bel 0548 540

Deskundig advies: we doen dit vak al ruim 40 jaar! Geen aanbetaling!

-

Tegelafdeling

Budget-tegel g elin Cash & Carryafd

Vloerenafdeling

Met Megastores in: Rijssen: (7463 PH) Plaagslagen 2 Tel. (0548) 540 340 Apeldoorn: (7317 AN) Vlijtseweg 196 Tel. (055) 360 1747

Megastore Rijssen

Haardenafdeling

www. paulroescher.nl

n D oe G r o e n

Eén adres voor uw keuken, badkamer, haard, tegels, (woon)vloeren en kasten!

Schuifdeurkasten afdeling

PAUL ROESCHER K E U K E N

•

B A D

•

V L O E R

•

H A A R 35 D

Open: di. t ⁄m vrij. 9-18 uur (zat. -16.30 uur). Koopavond = do. Zon/feest dagen gesloten.

HET COMBI-VOORDEEL IS NIET VAN TOEPASSING OP BUDGET-ASSORTIMENT.

Kom in ons jongerenpanel

Wil je een echt toffe bijbaan? Kom dan bij Sprékend in het jongerenpanel. Wij houden ons bezig met jongerencommunicatie en kunnen altijd input gebruiken.

Wat kun je verwachten? - (Panel)gesprekken over allerlei onderwerpen - creatieve workshops - onderzoekjes - enquêtes

Stuur een brief of mail naar: We zoeken +- 8 jongeren.

37