NanunruJWHfAnna) Van: Verzonden: Onderwerp: Bijlagen:
Lahaye - Frings, Marianne [
[email protected]] namens Hermans - Vloedbeld, Jon [
[email protected]] maandag 3 juni 2013 12:40 PI De Karelskamp Alternatieve invulling PI De Karelskamp Almelo Masterplan DJI.PDF; Analyse Rigo krimp in beeld.pdf; Alternatief voorstel PI Almelo versie 31-5-2013.pdf
Geachte dames, heren, In de afgelopen periode is in Almelo hard gewerkt aan een alternatieve invulling voor het Masterplan DJI. Wij hebben begrip voor de bezuinigingsopgave en vinden dat het alternatief een oplossingsrichting biedt voor het spreidingsvraagstuk, de krimpsituatie in Almelo en de werkloosheidssituatie in Twente en de maatschappelijke weerstand tegen de Elektronische Detentie. In essentie komt ons alternatief voor de PI Almelo neer op het volgende: 1. Op de korte termijn is het mogelijk 78 MPC's te realiseren, waarbij door op andere locaties de uitbreiding met MPC's te beperken: a. Efficiënte cellen aan de capaciteit worden toegevoegd; b. De spreiding van capaciteit over het land sterk verbetert. 2. Op de langere termijn is het mogelijk om de locatie indien nodig verder uit te breiden tot 500 plaatsen; 3. Via de locatie Niendure een aantrekkelijke optie koppeling van ED (overdag) aan nachtdetentie kan worden geboden, waarbij het beproefde recept van de Fabriek ook als zinvolle daginvulling voor de ED-gestelde beschikbaar komt. 4. Het niet sluiten van de PI Almelo bespaart aanzienlijk op de frictiekosten (zowel voor het gebouw maar ook voor het personeel). Daarmee wordt de kwetsbaarheid van de ingeboekte besparing geminimaliseerd; Het openhouden van PI De Karelskamp betekent een besparing van ongeveer €1 miljoen op de becijferde vervoerskosten; De toepassing van het detentieconcept ertoe leidt dat de veiligheidsketen gesloten blijft, de recidivecijfers waarschijnlijk gehandhaafd kunnen worden, de maatschappelijke acceptatie voor ED toeneemt, inhoudelijke kwaliteit wordt meegewogen in het Masterplan DJI en heft de onevenwichtige spreiding van de Pi's over Nederland op. In de bijlage vindt u een oplegnotitie die in één oogopslag de effecten van het Masterplan DJI en het Almelose Alternatief inzichtelijk maakt. Ook is het verdiepende stuk bijgevoegd.
Met een vriendelijke groet,
PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL
Jon Hermans, Burgemeester van Almelo
Reg.nr. P ö / ^ 0 ( 2 - / ^ Ö M Dat. ontv.: Routing
'§5,
m3 0 3 JUN 201
a.d.
Bijl.:
Oplegnotitie alternatieve invulling PI Almelo Masterplan DJI Almelo heeft, op grond van de criteria van de Staatssecretaris, een alternatief voorstel voor PI Almelo. In deze oplegnotitie leest u de inhoud op hoofdlijnen, de nadere uitwerking hebben wij voor u bijgevoegd. Het alternatief op hoofdlijnen 1. Op de korte termijn is het mogelijk 78 MPC’s te realiseren, waarbij door op andere locaties de uitbreiding met MPC’s te beperken: a. Efficiënte cellen aan de capaciteit worden toegevoegd; b. De spreiding van capaciteit over het land sterk verbetert 2. Op de lange termijn is het mogelijk de locatie indien nodig verder uit te breiden tot 500+ plaatsen 3. Via de locatie Niendure een aantrekkelijke optie koppeling van ED (overdag) aan nachtdetentie kan worden geboden, waarbij het beproefde recept van de Fabriek ook als zinvolle daginvulling voor de ED-gestelde beschikbaar komt. 4. Sluiting van PI Almelo daarentegen leidt tot aanzienlijke frictiekosten, die de becijferde besparing in belangrijke mate weer teniet zullen doen Criteria Masterplan DJI afgezet tegen alternatieve invulling In het onderstaande overzicht hebben wij voor u de effecten van het Masterplan DJI en het alternatieve voorstel van Almelo naast elkaar gezet op grond van de criteria die voor de staatssecretaris leidend waren bij de selectie van de te sluiten inrichtingen: personeel/werkgelegenheid, bedrijfseconomische factoren, spreiding over Nederland i.r.t. ketensamenwerking, inzet van specialisme (kwaliteit uitvoering). Criterium Regionale werkgelegenheid/ personeel
Effect Masterplan DJI Reductie banen in de quartaire sector is met >15% voor Oost Nederland het hoogste percentage van heel Nederland Sluiting van de Karelskamp betekent verlies van 160 fte directe en 80 fte indirecte werkgelegenheid. In werkelijkheid is het aantal ontslagen in OostNederland, inclusief Oldenkotte 1150 fte. In de periode 2003 tot heden is in totaal door Rijksbezuinigingen al 3000 banen (direct en indirect) in deze regio verdwenen ( sluiting vliegbasis Twente, Huize Alexandra, Rijksmuseum, Nederlands Symfonie Orkest en de Nationale Reisopera)
Effect alternatief Almelo Op de korte termijn is het mogelijk 78 MPC’s te realiseren, waarbij door op andere locaties de uitbreiding met MPC’s te beperken: a. Efficiënte cellen aan de capaciteit worden toegevoegd; b. De spreiding van capaciteit over het land sterk verbetert Behoud van de werkgelegenheid, in geval van uitbreiding kan oudpersoneel van Hoogeveen ondergebracht worden. Schaalvergroting met 78 MPC’s naar 234 plaatsen leidt tot verdere reductie van de kosten per detentieplek. Dit komt bovenop de voordelen van de instelling die onder het normbudget exploiteert.
In het kader van de discussie over de Rijkskantoren verliest Almelo in totaliteit ruim 950 banen extra (direct en indirect) Belastingdienst, PI, EDDA, OM, Bestuursrecht). De relatief zwakke positie van de regio m.b.t. de factor bereikbaarheid van banen, verslechtert de Pagina 1 van 2
Spreiding van inrichtingen
kans op een nieuwe baan verder. Mede omdat de ligging aan de grens de zoekcirkel voor werk bijna halveert. Sluiting van de PI Almelo veroorzaakt een blinde vlek op de penitentiaire landkaart. Kosten zullen stijgen voor DJI in verband met verhoogde vervoerskosten. Oost-Nederland heeft straks geen enkele locatie meer en komt daarmee op het laagste aantal plaatsen per 100.000 inwoners;
Ketensamenwerking en relatie met ED
Bedrijfseconomische factoren
Personele effecten
Specialisatie/kwaliteit uitvoering
Onevenredige spreiding die geen rekening houdt met krimpsituatie. Uit analyses blijkt dat het % inwoners met een uitkering in Almelo extreem hoog wordt. De ketensamenwerking wordt doorbroken met effecten voor de recidive en maatschappelijke weerstand tegen ED.
Met de afboeking avn de waardedaling van € 400 miljoen is niet opgenomen in de financiële paragraaf. Herbestemming van de locaties in Almelo en Balkbrug al vanwege de gebouwen zelf maar ook door de problematisch vastgoedmarkt lastig zijn.
De beoogde bezuiniging wordt niet gehaald omdat met hogere frictiekosten voor het personeel rekening moet worden gehouden. Het concept van de Werkfabriek en de PI houdt op te bestaan
Op de korte termijn is het mogelijk 78 MPC’s te realiseren, waarbij door op andere locaties de uitbreiding met MPC’s te beperken de spreiding van capaciteit over het land sterk verbeterd De spreiding verbetert sterk hetgeen aansluit bij de ‘regionale populatie’ in de instelling en de bijbehorende lage recidivecijfers. Structurele kostenpost voor vervoerskosten kan met ruim 1 miljoen Euro verlaagd worden. Integreren van het concept van detentiefasering waarbij de Fabriek en Niendure tot een geïntegreerde keten worden gevormd, leidt tot kostenbesparing bij alle ketenpartners en bij de gemeente. Voorkomen zal worden dat kwetsbare groepen van ED zonder enige vorm van voorbereiding terugkeren in de maatschappij en het plan hiermee aansluit op het advies van de RSJ. Op personele frictiekosten zal bespaard worden. Het gebouw is bedrijfseconomisch bijzonder efficiënt. Het kan eenvoudig/goedkoop worden uitgebreid en biedt mogelijkheden tot verschillende detentievormen met een flexibele capaciteitsvraag. In dit voorstel koppelt Almelo een alternatieve detentievorm die bijdraagt aan de reductie van de detentiekosten. De ingeboekte frictiekosten kunnen als bezuiniging worden ingeboet.
De specialisatie wordt versterkt, ook in de relatie tot ED en de ketenpartners.
Pagina 2 van 2
Memo
In deze notitie staan een aantal kaartbeelden en figuren van Almelo vergeleken met de provincie en Nederland. Wat opvalt is het volgende:
Sociale gebiedstypering -
In Almelo wonen relatief veel huishoudens die een laag inkomen hebben en ook een laag opleidingsniveau; 36% in Almelo tegenover 15% in Overijssel en 11% in Nederland (zie kaart 1 en figuur 1).
-
Ook het aandeel vergrijsde huishoudens met een laag inkomen is hoger in Almelo dan in Overijssel en Nederland.
-
Daarmee is het aandeel gezinnen met een modaal of hoog inkomen relatief laag.
Leefbaarheid
-
Met de leefbaarheid in Almelo is het op een aantal plekken niet zo best gesteld (zie kaart 2 en figuur). Kaart 2 geeft de landelijke leefbaarometerscore weer. Wanneer de leefbaarheid afgezet wordt tegen het regionale gemiddelde (regio Twente) dan blijkt dat Almelo veel slechter scoort dan de regio (zie kaart 3).
-
In Almelo woont 7% van de huishoudens in een gebied met matig of negatieve leefbaarometerscore. In heel Overijssel ligt dit percentage op 2% (figuur 2).
-
Kaart 4 laat de relatieve leefbaarometerscore zien van de omgeving van Almelo.
Verloop van vestiging, vertrek en saldo
-
De afgelopen jaren (vanaf 2005) kampt Almelo met een negatief binnenlandsmigratiesaldo van circa 200 inwoners per jaar (figuur 3). Dit wordt vooral veroorzaakt doordat minder mensen zich in Almelo hebben gevestigd de afgelopen jaren.
PAGINA 1 VAN 5
kaart 1 Sociale gebiedstypering Almelo ((bron: cbs microdata 2010, bewerking RIGO)
figuur 1 Verdeling (overheersende) sociale gebiedstypering huishoudens (bron: cbs microdata 2010, bewerking RIGO)
PAGINA 2 VAN 5
kaart 2 Leefbaarheid Almelo (bron: Leefbaarometer 2010)
figuur 2 Verdeling Leefbaarometer score 2010
PAGINA 3 VAN 5
kaart 3 Relatieve leefbaarheid Almelo ten opzichte van de regio Twente (bron: Leefbaarometer 2010)
PAGINA 4 VAN 5
kaart 4 Leefbaarheid in de regio (bron: Leefbaarometer 2010)
figuur 3 Vestiging, vertrek en binnenlandmigratiesaldo naar inwoners Almelo 1988-2011 (bron: CBS)
PAGINA 5 VAN 5
PI ALMELO
Alternatief voorstel Masterplan Penitentiaire Inrichting Almelo
PI Almelo Bornsestraat 333, 7601PB Almelo Contactpersoon werkgroep; P Sjabbens T 06-34343946
[email protected] 30 mei 2013
Inleiding In de oplegnotitie is ingegaan op hoofdlijnen van de gevolgen die de sluiting van PI Almelo zou hebben en is tevens ingegaan op de haalbaarheid van de bezuinigingsdoelstelling zoals in het Masterplan DJI is opgenomen. In het alternatieve voorstel zijn de gevolgen van het Masterplan DJI voor de PI Almelo langs de meetlat van de door de Staatssecretaris geformuleerde criteria gelegd. Voorts zijn de mogelijkheden die wij zien om de PI Almelo niet te sluiten, maar tegelijkertijd wel aan de bezuinigingsdoelstelling bij te dragen uitgewerkt. Zo wordt onder meer ingegaan op de mogelijkheden om de huidige detentie om te vormen tot een nieuwe detentiefasering op een toekomstbestendige manier.
Alternatief voorstel Penitentiaire Inrichting (PI) Almelo Voor u ligt het alternatief voorstel van de PI Almelo op het voorgenomen besluit van de Staatssecretaris V&J, met als onderdeel van het Masterplan 2013 – 2018 de PI Almelo te sluiten. De PI Almelo is van mening aan te kunnen tonen te voldoen aan alle door de Staatssecretaris gestelde criteria om open te kunnen blijven. In dit alternatieve voorstel zullen wij betogen dat het toepassen van de criteria die ten grondslag hebben gelegen aan de afwegingen die hebben geleid tot het Masterplan DJI ook tot een andere afweging kunnen leiden, waarbij tegelijkertijd besparingen op diverse terreinen worden gerealiseerd. U heeft gesteld dat iedere inrichting moet voldoen aan de daarvoor gestelde kwaliteitseisen. De inzet van personeel is hierbij een belangrijke component. Vervolgens verwijst u naar de bijdrage die de kenmerken van een gebouw op de efficiëntie van de inrichting hebben. U geeft aan dat de bepaling van kwaliteit in de verschillende deelcriteria uiteenvalt en dat het om die reden niet goed mogelijk is om een eenduidige vergelijking van instellingen te maken. De volgende criteria zijn voor u leidend geweest bij de selectie van de te sluiten inrichtingen: 1) de gevolgen voor het personeel in relatie tot regionale werkgelegenheidsaspecten; 2) bedrijfseconomische factoren; 3) evenwichtige spreiding van inrichtingen over Nederland, mede in het licht van samenwerking met de ketenpartners om de recidive terug te dringen; 4) de optimale inzet van specialismen met het oog op een zo hoog mogelijke kwaliteit van de uitvoering. Ad 1: Met betrekking tot de gevolgen voor het personeel in relatie tot regionale werkgelegenheidsaspecten wil de PI Almelo benoemen dat deze binnen de regio onevenredig groot zijn bij sluiting. In totaal worden in het Masterplan 880 arbeidsplaatsen in deze regio geschrapt. De indirecte werkgelegenheid, waarbij als stelregel een percentage van 50% van de directe werkgelegenheid wordt gehanteerd, houdt in dat alleen al in Almelo en omgeving 240 fte zullen vervallen. De brede economische problematiek van de regio wordt versterkt door het Rijksbeleid en dit heeft een enorme impact op de werkgelegenheid. De kans dat de huidige medewerkers een andere baan kunnen vinden binnen deze regio is klein. Ad 2: Bedrijfseconomisch is het gebouw bijzonder efficiënt en biedt mogelijkheden tot verschillende detentievormen met een flexibele capaciteitsvraag. PI Almelo kan op hele korte termijn en zonder daarvoor grote investeringen te hoeven doen 78 MPC realiseren. In dit voorstel laat de PI Almelo haar veelzijdigheid op de verschillende deelcriteria zien met daarbij een alternatieve detentievorm welke bijdraagt aan het reduceren van de detentie kosten.
1
Ad 3: Evenwichtige spreiding van inrichtingen over Nederland, mede in het licht van samenwerking met de ketenpartners om de recidive terug te dringen; sluiting van de PI Almelo veroorzaakt een grote blinde vlek op de penitentiaire landkaart. Kosten zullen stijgen voor DJI in verband met verhoogde vervoerskosten naar de lokale Rechtbank in Almelo. De PI Almelo heeft een breed netwerk binnen de regio met haar ketenpartners. Werkgevers, Reclassering, Gemeenten, Sociale werkplaatsen enz. worden hard getroffen bij het wegvallen van de samenwerking en de re-integratie trajecten bij sluiting van de PI Almelo. Sluiting van de PI Almelo zal hoe dan ook gevolgen hebben voor de nu nog zeer positieve recidive cijfers na detentie in de regio. Ad 4: Op het onderdeel kwaliteit wil de PI Almelo verwijzen naar het inspectierapport van V&J waarbij de Karelskamp een uitstekende beoordeling heeft gekregen. De Karelskamp werd zelfs een voorbeeldfunctie toegedicht vanwege gezonde bedrijfsvoering welke toekomstbestendig is. Hiermee is de optimale inzet van specialismen met het oog op een zo hoog mogelijke kwaliteit van de uitvoering aangetoond.
Financiële aspecten Sluiting van de PI Almelo zou een besparing opleveren van € 14,2 miljoen per jaar, aldus het Masterplan. In het Masterplan wordt tevens aangegeven dat er rekening wordt gehouden met personele frictiekosten.. Gelet op de samenstelling van het personeelsbestand (leeftijd, opleidingsniveau, gezinssituatie) en de ste slechte bereikbaarheid van banen (259 plek in Nederland) moet rekening worden gehouden met hoge personele frictiekosten. De gemiddelde woon werk afstand van de medewerkers van de PI Almelo bedraagt 20,5 KM wat maakt dat reistijd en reiskosten minimaal zijn en bijdraagt aan de efficiency van de inrichting. Sluiting van de PI Almelo zal forensenkosten aanzienlijk verhogen uitgaande van het principe van werk naar werk. (Zie bijlage 1) De beoogde bezuiniging wordt niet behaald, omdat berekening van de personele frictiekosten van de PI Almelo € 4,7 miljoen per jaar bedragen. Alleen al de gebouwelijke frictiekosten bedragen tot 1-1-2019 minimaal € 3,05 miljoen per jaar waarbij we ervan uitgaan dat er op de korte termijn geen herbestemming voor het gebouw gevonden wordt.Hierbij zijn eventuele bijkomende regionale indirecte kosten buitenbeschouwing gelaten, waardoor de daadwerkelijke bezuiniging nog lager uit zal vallen. Hierdoor blijft er minder dan € 6,45 miljoen over van de oorspronkelijke besparing van € 14,2 miljoen per jaar.
Bezuiniging Masterplan
Werkelijke bezuiniging
16
16
14
14
12
12
10
3,05
10
8
14,2
Bezuiniging Masterplan
8
6
6
4
4
2
2
0
4,7
Huurcomponent RGD Frictiekosten personeel Werkelijke bezuiniging
6,45
0 1
1
Voor het resterende bedrag levert de PI Almelo dit tegenvoorstel.
2
woonplaats
aantal
ALBERGEN
1
ALMELO APELDOORN
39 2
BAD BENTHEIM (DE)
1
BEGENTHEIM
2
BORNE
11
DEDEMSVAART
1
DELDEN
1
DEN HAM OV DEURNINGEN
1 1
DEVENTER
2
ELBURG
1
ENSCHEDE
29
ENTER
1
GRAMSBERGEN
1
GROENLO GRONOU (DE)
1 1
HAAKSBERGEN
1
HARDENBERG
1
HELLENDOORN
3
HENGELO OV
19
HOLTEN
2
HOOGEVEEN HORSTEL (DE)
1 1
ITTERBECK (DE)
1
KLARENBEEK
1
NIJVERDAL
6
NORDHORN (DE)
1
OKKENBROEK
1
OLDENZAAL OOSTERWOLDE FR
4 1
RAALTE
1
RIJSSEN
2
SLAGHAREN
2
VRIEZENVEEN
8
VROOMSHOOP
4
km 10,9 2,6 62,4 47,4 26,3 7,9 44,5 17,2 24,3 23,9 48,2 92,5 31,4 13,3 38,0 45,9 40,1 28,9 33,0 21,4 18,6 29,3 56,7 75,5 29,0 60,6 19,5 53,0 42,6 27,5 78,2 33,4 17,9 38,7 9,7 18,9 17,2 15,8 6,9 4,6 57,8 53,8
WEERSELO 1 WESTERHAAR-VRIEZENV WIJK 1 WIERDEN
6
ZENDEREN
1
ZUTPHEN
1
ZWOLLE
1
167
km totaal 10,9 101,4 124,8 47,4 52,6 86,9 44,5 17,2 24,3 23,9 96,4 92,5 910,6 13,3 38 45,9 40,1 28,9 33 64,2 353,4 58,6 56,7 75,5 29 60,6 117 53 42,6 110 78,2 33,4 35,8 77,4 77,6 75,6 17,2 15,8 41,4 4,6 57,8 53,8 3421,8
20,5 gemiddeld per medewerker 49,9 PI Zwolle 55,6 PI Zuthen 84,2 PI Ter Apel 90,9 PI Arnhem
Bijlage 1
3
Capaciteit & Toekomstbestendig De PI Almelo is volgens onderzoek een van de best functionerende inrichtingen van Nederland welke jaarlijks onder het normbudget exploiteert. Schaalvergroting en extra MPC zullen de kosten per detentieplek nog verder reduceren binnen de PI Almelo. Op de vraag van de Staatssecretaris of het mogelijk is om binnen afzienbare tijd 50 % MPC te realiseren, kan de PI Almelo positief antwoorden en is dit per direct te bewerkstelligen. Extra uitbreiding van 20 naar 78 MPc’s resulteert in een capaciteit van 234 plaatsen. Daarbij bestaat er de mogelijkheid om de PI Almelo naar iedere gewenste capaciteitsvraag op te schalen, dit zelfs tot een 500+ capaciteit middels een uitbouw binnen de huidige muren. (zie tekening)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ## ##
160
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
154
pi-hek
compartimenteringshek
146 141
22
F
22
G
Aanbouw nieuwe cellencomplex 21
21
B2
20
20
19
19
18
18
22
22
21
21
3
2
B
20
17 U
T
S
R
Q
P
O
N
148
16
138
158
81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158
muur
19
18
18
17
17
16
16
M
I
H
G
F
E
D
C
B
A
Bestaande cellencomplex
E
15
C
15
14
U
20
19
T
S
R
Q
P
O
13
N
M
W
14
L
K
J
I
13
13
12
12
11
10
D
15
14
H
G
F
E
D
C
B
A
11
A
10
Transporthof
9
9
8
8
7
7
6
6
5
5
4
4
4 1
3
F
2
5
3
2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
GRAS
MUUR
BEPLANTING
PI HEK
KUNSTGRASVELD
16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
Parkeerplaats
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59
COMPARIMENTERINGSHE
AANBOUW
1
kleine luchtplaats
GEBOUW
2
grote luchtplaats
3
sportplaats
4
transporthof
5
remise
REST V.D. KLEUREN IS BESTRATING
BORNSESTRAAT
4
Kostenbesparende detentie In het advies van de RSJ stelt deze dat invoering van elektronische detentie als executiemodaliteit voorafgaande aan v.i. niet noodzakelijkerwijs hoeft te leiden tot afschaffing van de detentiefasering. Hierop geeft de Staatssecretaris aan, het voornemen te hebben bij de invoering van ED, deelnemers voor zover ze geen werk hebben, deel te laten nemen aan activiteiten welke bijdragen aan het vinden van werk. Indien voor de ED-gestelde, geen passende arbeid beschikbaar is en geen re-integratie door de gemeente kan worden aangeboden, zal DJI zorgen voor een zinvolle dagbesteding. Vervolgens heeft de PI Almelo het gestelde ter harte genomen en binnen de huidige situatie een concept detentievorm beschreven met detentiefasering. Met hierin ED en gecontroleerde externe vrijheden welke aansluiten op het Masterplan. Voorkomen zal worden dat kwetsbare groepen vanuit elektronische detentie zonder enige vorm van voorbereiding terugkeren in de maatschappij. Het plan sluit hiermee aan op het advies van de RSJ. In het concept (zie bijlage 2) staat de Fabriek centraal en fungeert als spil bij detentiefasering “van binnen naar buiten”. Het proces sluit naadloos aan bij ketenpartners waarbij kosten van detentie- en re-integratie bij zowel het gevangeniswezen als gemeentelijke instellingen aanzienlijk zal worden bespaard. Verder schetst de Staatsecretaris terecht dat toeleiding naar de arbeidsmarkt van bijstandsgerechtigden en nietuitkeringsgerechtigden in de bestaande situatie primair een verantwoordelijkheid is voor gemeenten in het kader van de Wet werk en bijstand. Echter, de combinatie welke is opgezet in de Fabriek zal leiden tot een significante kostenbesparing voor alle partijen tijdens detentie en re-integratie. In antwoord op de vraag op de mogelijkheden van een koppeling van ED (overdag) aan nachtdetentie geeft de Staatssecretaris aan dat deze thans in beeld zal worden gebracht. Op de gerede twijfel van de Staatsecretaris of deze koppeling van ED aan nachtdetentie tot een besparing zal leiden denkt de PI Almelo met de nieuwe detentievorm een oplossing te kunnen bieden. De alternatieve detentievorm van de PI Almelo biedt de regionale mogelijkheid om ED-ers welke niet beschikken over een eigen verlofadres in de “Niendure’’ te kunnen huisvesten, al dan niet in combinatie met nachtdetentie. Het verhuren van een kamer binnen de huidige setting (optie via gemeente) zal kosten reduceren. Op personele frictiekosten zal tevens bespaard worden middels het bestaande personeel deels in te zetten op deze woonvorm. Ook kunnen andere groepen welke werkzaam zijn in de Fabriek gebruik maken van de woonvorm. “Wonen onder toezicht.” Voorbeelden zijn; WWBers, ISDers (extramuraal). Het reeds bestaande Coördinatiebureau Terugdringen Recidive (toekomstig Front Office) binnen regio Oost kan dienen als eerste aanspreekpunt voor zowel de vestigingen als keten- en samenwerkingspartners.
Detentiekosten besparen met regie in één hand, herkenbaarheid en effectiviteit naar interne organisatie, ketenpartners en gedetineerden.
5
Uitleg behorende bij Detentie Begeleidingstraject (DBT) P.I. Almelo schema
Een gedetineerde zit zijn detentie doorgaans uit binnen de muren van een gevangenis. Het verloop van de detentie gebeurt nu in stappen vanuit een Huis van Bewaring naar een gevangenis en uiteindelijk terug in de maatschappij. Re-integratie start vervolgens aan het einde of na detentie en wordt veelal opgepakt door gemeentelijke instellingen. Dit is kostbaar en sluit niet aan op de huidige detentie. Door re-integratie tijdens detentie in combinatie met ED, in gezamelijkheid met gemeenten binnen een gecontroleerde omgeving te starten, ontstaat er een kostenverlagende re-integratie. De besparing zal mede plaatsvinden door tijdens detentie te starten met gecontroleerde vrijheden en tewerkstelling binnen “De fabriek” (met mogelijkheid tot nachtdetentie). Voor het gevangeniswezen zitten de kostenbesparende maatregelen er met name in door eerder te starten met de re-integratie, onder ED. Het bijgevoegde schema geeft horizontaal de 4 fases weer binnen het detentie begeleidings traject “van binnen naar buiten”. Fase 1. Je start in een huis van bewaring met een “basisprogramma”. Hier vinden screening en selectie plaats van de binnenkomende gedetineerden. Vervolgens zorgt men voor het stabiliseren van de detentiesituatie middels het bieden van structuur, stimuleren en ontwikkelen van arbeidsethos. Fase 2. Voor een doorstroom naar de gevangenis, maakt men gebruik van de in kaart gebrachte screening en selectie, vervolgens wordt een detentie en re-integratieplan opgesteld waarbij mogelijk uitstroom middels ED plaats kan vinden. Goed gedrag kan worden beloond middels een “plus programma”, waarbij arbeid en extra activiteiten als beloning worden toegepast. In fase 2 leert men om te gaan met interne vrijheden, dit ter voorbereiding op re-integratie en ED. Tijdens deze fase is er aandacht voor het ontwikkelen van vaardigheden. Verder vinden er voorbereidingen plaats voor het doorstromen naar fase 3. Het ondertoezicht uitstromen van binnen naar buiten. De deelgebieden, wonen werk en inkomen worden hier geborgd. Fase 3. Hier start de ED en kan de gedetineerde het geleerde in de praktijk brengen. ED gaat uit van gecontrolleerde vrijheden met werk en scholing. Het doorontwikkelen van arbeidsethos kan middels tewerkstelling in “de Fabriek”. Verder wordt er aandacht besteed aan gedragsinterventies. Trainingen op het gebied van werk en opleiding behoren ook tot de mogelijkheden. Hierbij gebruikmakende van het netwerk, zoals uitkerende instanties en het bedrijfsleven (werkgevers). Voor e.d. kandidaten welke niet beschikken over eigen huisvesting, kan de locatie “Niendure” gebruikt worden als tijdelijke woonvoorziening/ nachtdetentie. Fase 4. “De Fabriek” staat centraal, voor een naadloze aansluiting ná detentie op gemeentelijk reintegratievoorzienningen. De verschillende faseringen leiden tot een detentie van binnen naar buiten, waarbij ook kwetsbare gedetineerden worden voorbereid op een gecontroleerde terugkeer in de maatschappij. Hierbij zijn wonen, werken en inkomen geborgd.
6
7