!
Specifieke lerarenopleiding Audiovisuele en Beeldende Kunsten Dag van de vakdidac8ek 24 april 2014
‘Met onze zintuigen slaan we con1nu informa1e op. Die bron van prikkels helpt om een beeld te vinden. Soms begin ik een tekening die evolueert naar een totaal ander beeld: een vaas met bloemen kan veranderen in een zee van zinkende schepen.’ Philippe Vandenberg Nothing is a mistake. There’s no win and no fail, there’s only make.’ John Cage ‘Bij iedere kunstenaar verloopt het crea1eve proces anders; maar alle kunstenaars hopen op begrip en een goede verhouding met het publiek-‐al zullen sommigen het niet willen toegeven-‐ en zijn aangeslagen na iedere mislukking.’ Tarkovski ‘Iedere goede schilder verzint een nieuwe manier van schilderen.’ Aldous Leonard Huxley ‘Ik kom traag op gang.’ Een student
‘Pas nu begin ik te begrijpen hoe eenzaam de regisseur eigenlijk is. Hij heeK zijn eigen visie. De troep doet haar uiterste best om hem te helpen die te verwezenlijken, hij is totaal aLankelijk van hun steun. Maar nauwelijks iemand uit de troep ziet het wezen van zijn visie. Misschien niet zo verwonderlijk, als je bedenkt hoe gecompliceerd zo'n ar1s1eke visie is. Die bestaat uit intellectuele lagen die men in woorden uit kan drukken. Maar die heeK ook gevoelslagen, die platvloers en zonder dimensie worden als ze in woorden uitgedrukt worden -‐ja het zijn gevoelslagen waarvan de maker zich soms maar half bewust is. Vandaar die dankbaarheid als iemand het plotseling begrepen heeK. De scheur in de eenzaamheid. .’ Ingmar Bergman ‘Ik moet met die houtblokken zeulen.. .'een lichamelijk proces dat me in staat stelt in tastbare vormen te denken...een verandering die uitsluitend en alleen optreedt als ik met het materiaal zelf bezig ben, en niet wanneer ik erover nadenk .’ Carl Andre
‘Als ik volledig mezelf ben, helemaal alleen en in een goede stemming… op die momenten komt de stroom op gang en vallen me de meeste ideeën in. Vanwaar en hoe ze komen, dat weet ik niet. Wat ik wel weet is dat ik niets kan forceren. In mijn verbeelding hoor ik de stukken niet afzonderlijk, maar allemaal tegelijk. Ze vervolgens toevertrouwen aan het papier is niet meer dan een formaliteit, want alles is al beklonken. Slechts zelden staat er op papier iets anders dan hoe het in mijn verbeelding was.’ Mozart ‘De laatste 1jd heb ik tamelijk veel overwogen; Ik ben niet tevreden over mijzelf, hoegenaamd niet. Veel verder moest ik reeds gestaan hebben. Er is een grote afstand tussen hetgene ik in mijn hoofd heb dat ik ga maken en dat ik tot hier toe al heb. ’ Roger Raveel
Een ar8s8ek proces is: -‐ verschillend -‐ individueel -‐ onvoorspelbaar -‐ terugkerend, achteruit gaan, vooruitgaan -‐ onderweg naar iets -‐ doen: ac8ef met materiaal bezig zijn, denken, voelen -‐ authen8ek -‐ afwijkend van... -‐ patroon doorbrekend in vormgeving en concept -‐ spannend, beangs8gend, -‐ van spontaan naar berekend -‐ van bewust naar onbewust en vice versa -‐ van in het wilde weg naar planma8g en weer terug -‐ verbonden met rituelen -‐ mislukken en lukken -‐ opnieuw beginnen -‐ volhouden en discipline -‐ afwerken -‐ toetsen aan anderen -‐ toetsen aan publiek -‐ interpreteren met publiek -‐ dialogerend -‐ ambacht en vernieuwing tegelijk -‐ het kunstwerk = het proces -‐ ......
• • • • •
Methodisch is het van groot belang dat kunsteduca8e verder gaat dan ontwikkelen van technische skills. Als je het proces verstaat dan ga je het proces beter kunnen hanteren, als instrument kunnen gebruiken. Een vakdidac8ek die we voorstellen lokt deze mentale, emo8onele en sociale processen uit. Het is een strategie die deze processen in gang kunnen zeVen. Leerlingen kunnen iets doen met dat proces ALS ZE ER INZICHT IN HEBBEN. DIT SCHEMA KAN JE ALS LEERKRACHT OP JE EIGEN WIJZE HANTEREN. Je werkt met de condi8es van de deelnemer (emo8oneel cogni8ef,… ).
cogni8ef proces
HERDEFINIËREN VAN DINGEN: -‐ func8es, volgordes, eigenschappen, … -‐ wat als… COMBINEREND DENKEN en handelen: -‐ onverwachte verbindingen maken VAN DIVERGENT naar CONVERGENT
VEEL & NIET-‐ RESULTAATSGERICHT -‐ ACTIEF waarnemen van elementen en mogelijkheden -‐ DIVERGENTE opdrachten: schetsen, associëren, opbouwen en acreken, spelvormen, … -‐ FLEXIBEL DENKEN: vanuit problemen vanuit beperkingen
van divergent naar convergent, van niet-‐oordelend naar oordelend, van schets naar selec8e tot afgewerkt stuk
Inzicht in eigen cogni8ef proces
In reflec8e en evalua8e: -‐ nut van ‘kiemfase’ -‐ effect van verder zoeken dan het eerste idee -‐ bewustwording van gewoontes en patronen -‐ hoe heb je nieuwe ideeën gevonden?
emo8oneel proces
Op EIGEN NIVEAU, UITDAGEND GENOEG CONCRETE en OPEN opdrachten STAP voor stap Vanuit gevoelens en wensen van de deelnemer
THEMA’S en onderwerpen die er toe doen FEEDBACK OP MAAT, nadruk op POSITIEF GEDRAG Bouw langzaam een ‘publiek’ op in de sessie
Inzicht in eigen emo8oneel proces
In reflec8e en evalua8e: -‐ Creëer een sfeer waarin gepraat kan worden over ervaringen met materialen, thema’s, beeldende concepten, gevoelens -‐ PUBLIEK: in veilige omgeving praten over eigen werkproces
interac8ef proces Bouw het werken in groep langzaam op: -‐ Samenwerken zonder tonen -‐ Inspelen op elkaar -‐ Ideeën formuleren -‐ Afspraken maken, plannen -‐ Presenteren voor publiek MATERIALEN DELEN, opruimen, … SAMEN INTERPRETEREN, reflecteren
Wisselen van ROL Luisteren, tonen, organiseren, …
Inzicht in eigen sociaal proces
In reflec8e en evalua8e: -‐ Creëer een sfeer waarin gepraat kan worden over ervaringen met SAMENWERKEN -‐ patroon doorbrekende van groepsopdrachten -‐ ideeën uitspreken, delen, opzij zeVen, … -‐ PUBLIEK: in veilige omgeving praten over ‘rollen’ in samenwerking -‐ Denk als leerkracht vanuit de andere ‘ik’
Beeldend proces
MATERIAAL onderzoek -‐
Manipuleren en bewegen van lichaam in vorm
VORM onderzoek -‐ -‐
Lichaam als abstracte vorm in ruimte Ruimtelijke composi8es
CONTEXT onderzoek -‐ Sculptuur in omgeving -‐ Acteur, danser, figuur in architectuur CONTEXT/MATERIAAL & TECHNIEK / VORM in RELATIE geel betekenissen
LUCA SLO Sint-‐Lucas Gent Brussel Liesbet.verschueren@luca-‐arts.be Filip.deroeck@luca-‐arts.be Maite.bailleuil@luca-‐arts.be Nancy.vansieleghem@luca-‐arts.be
