+ INTERVIEW Peter Paul de Vries kocht een beursfonds \ BRANCHESWITCHERS Overnemen in een vreemde branche

groei, waardecreatie & bedrijfsovername

+

INTERVIEW Peter Paul de Vries kocht een beursfonds \ BRANCHESWITCHERS Overnemen in een vreemde branche INTERNATIONAAL De grens over met de Hollandse kaasschaaf

SPECIAL

WAARDECREATIE U moet niet ín maar áán uw bedrijf werken!

voor professionele ondernemers

JUNI 2010 / € 9,95

Jaques Smits, voormalig controller (o.a. Shell, Getronics, ten Cate) kocht het herenmodelabel Collumn

Ondernemingsfinanciering

De overheid ondersteunt bij het realiseren van uw ambities Om uw ondernemingsplannen te realiseren heeft u geld nodig, maar voor banken en andere financiers zijn de risico’s soms te hoog. In die situatie kan het ministerie van Economische Zaken u als ondernemer ondersteunen. Er zijn financieringsregelingen voor elke fase waarin uw bedrijf zich bevindt. Innovatiekrediet

Groeifaciliteit

Wilt u een innovatief product met veel commerciële potentie ontwikkelen, maar zijn er nog technische risico’s? Het Innovatiekrediet is een risicodragend krediet voor de financiering van zulke projecten. Het Innovatiekrediet vermindert uw financiële risico: mislukt het project, dan hoeft u het Innovatiekrediet niet terug te betalen. Het krediet bedraagt maximaal 5 miljoen euro. Zowel starters als gevestigde MKB’ers kunnen in aanmerking komen voor het Innovatiekrediet. Er is een apart budget beschikbaar voor projecten gericht op medische producten die klinisch getest moeten worden.

Het is voor bedrijven steeds moeilijker om financiering aan te trekken. Dit geldt in het bijzonder voor risicokapitaal in de vorm van aandelenkapitaal of achtergestelde leningen; vermogen dat nodig is om de financiële basis van de onderneming te verstevigen. Bij de Groeifaciliteit staat de overheid garant voor maximaal vijftig procent van het risicokapitaal (bij financieringen tot maximaal 25 miljoen euro).

Seed Capital Technostarters Om investeringen in technostarters te bevorderen biedt de regeling Seed Capital Technostarters participatiefondsen de mogelijkheid een lening te krijgen voor het aangaan van participaties in technostarters. Hiermee profiteren de fondsen van een verhoging van het rendement in combinatie met een verlaging van het risico. Als u technostarter bent, kunt een beroep doen op deze fondsen.

Borgstelling MKB Kredieten Om uw bedrijfsplannen te realiseren heeft u geld nodig. Maar als u te weinig zekerheden kunt bieden, verstrekt de bank u waarschijnlijk geen lening. In zo’n situatie kan de Borgstelling MKB Kredieten (BMKB) uitkomst bieden; de overheid staat dan garant voor een deel van de lening (maximaal 1,5 miljoen euro). De bank is daardoor eerder bereid een lening te verstrekken. Starters en innoverende bedrijven profiteren van extra gunstige voorwaarden.

Garantie Ondernemingsfinanciering Als uw bedrijf een banklening (al dan niet achtergesteld) nodig heeft, kunt u een beroep doen op de Garantie Ondernemingsfinanciering (GO). De GO biedt banken een garantie van vijftig procent voor nieuwe bankleningen van minimaal 1,5 miljoen euro en maximaal 150 miljoen euro.

Wat doet Agentschap NL? Agentschap NL is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken. Naast bovenstaande financieringsregelingen voert Agentschap NL, in opdracht van de overheid, een aantal andere regelingen uit die voor u als MKB-ondernemer interessant kan zijn wanneer u wilt innoveren of internationaal gaat ondernemen. Ook financiering nodig? Kijk op www.agentschapnl.nl/ondernemingsfinanciering hoe het ministerie van Economische Zaken u kan ondersteunen bij de financiering van uw bedrijf.

INHOUD

26 Internationaal

Martijn Bos wilde met familiebedrijf B s Kaasgereedschap Bo K as Ka Bos internationaliseren. De eerste poging mislukte, maar na de tweede poging vormt export meer dan de helft van zijn omzet, die bijna verdrievoudigde.

16 Q&A Peter Paul de Vries 24 Social Media De luis in de pels van corporate Nederland is sinds twee jaar zelf gaan ondernemen door een slapend beursfonds over te nemen. ‘Mijn bekendheid werkt als een magneet.’

Via social media (linkedin, weblog, twitter) creëert u een grotere naamsbekendheid en dat leidt onver–mijdelijk tot meer omzet. Tegen relatief kleine investeringen.

33 special waardecreatie

40 Brancheswitchers

Professionele ondernemers werken niet in, maar vooral aan hun bedrijf. In deze special aandacht voor strategisch denken, het vergroten van uw verdiencapaciteit en vijf tips om meer waarde te creëren.

Als ondernemer starten in een branche die je niet kent, lijkt risicovol. Maar het is ook verfrissend en kan u op het juiste spoor zetten. Portret van 3 ondernemers die de sprong naar een nieuwe tak van sport durfden te maken.

juni 2010 | brookz | 03

COLOFON

15 mnd 6 9

Nationale Overname Dag 2010 Druk, gezellig en veel interessante contacten

Nieuws

Financieren via de babybeurs, proefdraaien met een MBI-Kit, Private equity investeringen gedaald in 2009, Bank laat DGA´s in de steek

GERT-JAN WOUTERSEN

12 Vallstein

Corporate nance expertise voor MKBérs

14 Groeiboekje

6

Tips van een ervaren entrepreneur

16 Q & A

Peter Paul de Vries, Value8

deals 20 deal 01 Ed Magneé Alares

22 deal 02

Jim Vemeule Levident

bazaar

24

49 DGA Academy 51 BOBB pagina 52 Vraag & aanbod Koop- en verkoopproelen van bedrijven, franchises & participaties

column 58 Tjerk Lerou

elk nummer

SIETSKE RAAIJMAKERS

04 Colofon 05 Voorwoord

42 04 | brookz | april 2010

Brookz is een uitgave van C365 Business Media Postbus 19 1399 ZG Muiderberg Directie Peter Rikhof Hoofdredactie Peter Rikhof, Pierre de Winter Eindredactie Nicole Gommers Vormgeving Wonderworks, Haarlem Basisontwerp Marjolein Rams Medewerkers Mark van Baal, Peter Bak, Marcel Bakker, Willemijn van Benthem, Martine Berendsen, Martin Dijkstra, Carien van Dijk, Rob Hartgers, Erik Hofstra, Linda Huijsmans, Suzanne Karsters, Ben Kuiken, Michel Mees, Dennis Mensink, Wietze Willem Mulder, Karin Quint, Sietske Raaijmakers, Koen van Santvoord, Maria Stijger, André de Vos Marketing Marjolein van Leeuwen Adverteren [email protected] Online Martijn Lub Abonneren Een lidmaatschap op Brookz kost €149 (ex btw). Abonnementen lopen tot wederopzegging tenzij u uiterlijk 2 maanden voor het aflopen van het abonnement hier schriftelijk van afziet. Voor vragen over uw abonnement kunt u bellen naar 020 311 37 99 of schrijf naar Postbus 23, 1190 AA Ouderkerk aan de Amstel voor abonneren, bestellen, adreswijzigingen en opzeggen.

Druk Kroonpress, Estland ©2010 Scope Business Media. Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden gekopieerd of verveelvuldigd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

redactioneel PIERRE DE WINTER

Kijk naar uw bedrijf De essentie van ondernemen is waardecreatie. En daarnaast is ondernemen een vak, een professie, waarin u zich kunt bekwamen Tenminste, dat is wat we u in dit nummer proberen mee te geven. Maar denken in termen van waarde opbouwen of waardecreatie is geen dagelijkse bezigheid voor de gemiddelde ondernemer. Entrepreneurs van de oude stempel komen instinctief in verzet als ze lezen wat een directeur-eigenaar tegenwoordig allemaal moet doen om de markt te slim af te zijn. Laatst sprak ik er weer een. Een leven lang aan z’n onderneming gebouwd – een handel in ijzer en staal – en nu op z’n 72e jaar nog steeds elke dag om zes uur op om te zorgen dat de tent draait. Als een pater familias wakend over z’n mensen, die vaak dertig jaar of langer bij hem in het bedrijf zijn gebleven. Zo’n man heeft aan tips als ‘wees altijd voorbereid op een exit ‘ (tip 3) of ‘neem afstand van uw bedrijf’ (tip 5) een broertje dood. Dat is technocratentaal, afkomstig van mannetjes met een driedelig pak aan en een bril op, die goed kunnen rekenen. ‘Maar als hij het zo goed weet waarom wordt hij dan zelf geen ondernemer?´ En het is niet alleen de oude garde die er moeite mee heeft. Een 42-jarige beurskenner als Peter Paul de Vries (zie Q&A, p 16.) is nancieel zeer onderlegd (tip 2). Maar hij heeft moeite met het uitzetten van een heldere strategie (tip 1) voor zijn nieuwe bedrijf Value8. Begonnen als een investeringsmaatschappij die andere bedrijven naar de beurs wil brengen, heeft hij momenteel zeven van zijn negen medewerkers aan het werk in corporate nance. En wat noemt hij als belangrijkste onderscheidend vermogen? Inderdaad, hard werken… (dat onderscheidend vermogen is bij Value8 trouwens Peter Paul de Vries zelf, maar dat ga je natuurlijk niet en plein public over jezelf vertellen). Wie met waardecreatie bezig is, moet regelmatig met de ogen van een kritische, nancieel onderlegde buitenstaander naar zijn of haar eigen bedrijf kijken. Een afstandelijke, analytische blik om datgene waar je van houdt en waar je dag in dag uit je ziel en zaligheid in stopt, eens even op de pijnbank te leggen. Dat is niet altijd even leuk, maar wel belangrijk. Het is de essentie van uw vak.

Pierre de Winter [email protected]


XXXXXXXXXXXX

Nationale Overname Dag 2010 BIJNA 250 ONDERNEMERS, INVESTEERDERS, BANKIERS EN ADVISEURS waren woensdag 14 april aanwezig op de

tweede Nationale Overname Dag, een initiatief van Brookz en SRA. Interessante sprekers, vijftien verschillende workshops en natuurlijk strategisch netwerken op landgoed De Vanenburg. ‘Prima dag, ik heb hier aan aantal interessante contacten opgedaan.’

Peter Paul de Vries (Value8) is optimistisch over de groeikansen voor MKB bedrijven

De dagelijkse hectiek was even ver weg op landgoed De Vanenburg De grote zaal was tot de laatste stoel bezet

In de pauzes werd er volop aan de relaties gewerkt Sander Collé (Van Oers Corporate Finance) is ouderwets op dreef

06 | brookz | juni 2010

De Fortis-stand werd goed bezocht.´ U zocht financiering?´

tekst PETER RIKHOF / fotografie GERT-JAN WOUTERSEN

Wie zich verveelde kon altijd nog naar het fraaie plafond staren

Ferry Nahon en Tom Beltman over creatief overnemen met Marktlink SRA-voorzitter Paul Dinkla zocht veelvuldig de buitenlucht op

Onderonsje van de juryleden Jan los (SRA), Hans Gortemaker (PwC) en Jeroen Missaar (Zinco)

Rolf Metz ( Ecart Invest) staat altijd open voor een mooie deal

Winnaar van de SRA Overname Award René Vanhommerig (GrausBouw) krijgt de prijs uitgereikt van Loek Hermans (MKB-Nederland)

Als je wint heb je vrienden Rene Vanhommerig wordt gefeliciteerd door de verliezend finalist Ed Magnée (Alares)

Peter Rikhof (Brookz) moest natuurlijk weer zijn blaadje pluggen


Zo verkoopt u uw bedrijf

Ondernemers die hun bedrijf willen verkopen zijn vooral op zoek naar rust. Logisch, ze worden geconfronteerd met allerlei zaken waar ze onvoldoende verstand van hebben (je verkoopt tenslotte niet elke dag je bedrijf). Een partner die het klappen van de zweep kent is dan onmisbaar.

Diligence is de overnamespecialist van het MKB en helpt u bij het vinden van de juiste koper. Dat doen we met een landelijk netwerk van twaalf onafhankelijke intermediairs (als er één voor u zoekt, zoeken er elf mee). Intermediairs die net als u zelfstandig ondernemer zijn en u alle aandacht geven die nodig is, en meer.

We rusten niet voordat u met een goed gevoel aan een nieuw leven kan beginnen en houden u tijdens het verkoopproces volledig uit de wind, zodat u nog tijd heeft voor uzelf, uw partner, hobby’s of de tuin. Belt u gerust 0318 - 50 21 24 voor een vrijblijvende afspraak met de intermediair bij u in de regio of kijk op onze website.

Diligence 0318 - 50 21 24, www.diligence.nl

15 mnd

P10 Proefdraaien P11 In de steek gelaten P11 Minder voor meer

vinden & kopen van een bedrijf

DE BEURSGANG BEGINT WEER EEN HAALBAAR INITIATIEF te worden voor bedrijven met

groeiplannen. Alleen blijft het maar tobben met de Amsterdamse afdeling van babybeurs Alternext. ‘Doodzonde.’

ISTOCKPHOTO

Leren kruipen T

erug van weggeweest: de beursgang. Wereldwijd zijn er in het eerste kwartaal van 2010 77 beursintroducties te bejubelen geweest, terwijl dat er in het eerste kwartaal van 2009 maar zestien waren. En nu de euro-crisis bezworen lijkt, kan die lijn zich misschien gaan voortzetten. Voor het segment kleine en middelgrote bedrijven heeft NYSE Euronext in 2006 een speciale handelsvloer ingericht: Alternext. Ondernemingen die daar genoteerd zijn, hoeven niet aan de IFRS-accountingregels te voldoen, ze hoeven geen kwartaalcijfers te publiceren en niet te voldoen aan de code-Tabaksblat. Het is niet de eerste alternatieve handelsvloer in Amsterdam. Eerdere initiatieven stier- »


15 mnd vinden & kopen van een bedrijf

NIEUWS

‘Nederlandse ondernemers nanciëren hun groei vooral uit eigen winst’ ven een vroegtijdige dood en ook Alternext Amsterdam leidt momenteel een zieltogend bestaan, met welgeteld twee genoteerde bedrijven: handelsgroep Reesink en detacheerder TMC. Vreemd eigenlijk. Want aan grote broer Alternext Parijs staan zo’n 120 bedrijven genoteerd en zelfs Alternext Brussel telt tien fondsen, terwijl de babybeurs in Londen - AIM - ook een laaiend success is. Vraag: gaat herstel in beurzenland ook de Amsterdamse babybeurs uit het slop trekken?

Hoogtepunt ‘Natuurlijk’, zegt Anne-Louise Lynden, head business development new listings aan NYSE Euronext. ‘Voor een bepaalde categorie bedrijven is Alternext het uitgelezen platform om groeikapitaal te vinden.’ Om dat platform aantrekkelijker te maken, wil NYSE Euronext er straks ook obligatieleningen laten verhandelen. Daarnaast wordt gekeken hoe het proces van een beursgang versoepeld kan worden en wil menNederlandse bedrijven wijzen op het internationale karakter van de babybeurs. Lynden: ‘We kunnen gaan poolen met ‘Parijs’ en ‘Brussel’ en bedrijven kunnen zichzelf vergelijken met hun counterparts daar.’ Ronald Bakker, senior manager Deloitte offering services, weet nog niet of het gaat helpen. In zijn ogen is Alternext een prima platform, maar zijn er nog wel een paar uitdagingen. ‘Gezien het beperkt aantal noteringen zijn de kosten relatief hoog ten opzichte van de hoeveelheid geld - 5 tot 30 miljoen - die je er kunt ophalen. Die kosten belopen dus 5 à 10 procent.’ En wat betreft de verhandelbare obligatieleningen: ‘Ik kan me er iets bij voorstellen, maar de banken moeten er in hun rol van initiator wel in gaan geloven.’ Tot slot vraagt Bakker zich af: ‘Is de Nederlandse MKB-ondernemer wel toe aan een beursgang? Anders dan in de Angelsaksische landen wordt een IPO hier niet door iedereen gezien als het hoogtepunt in een ondernemersleven.’ Hoogleraar ondernemingsnanciering


aan de Universiteit van Tilburg Piet Duffhues, is het met Bakker eens. ‘Nederlandse ondernemers zijn bang voor zeggenschapsverlies en laten daarom mogelijkheden voor het aantrekken van extern eigen vermogen liggen. Uit onderzoek van ons is gebleken dat ze hun groeiplannen hoofdzakelijk nancieren uit eigen winstreserveringen. En ze beperken die plannen zelfs als de reserve niet voldoet. Ze zijn dus gemiddeld hartstikke solvabel, maar groeien minder hard, omdat ze de zeggenschap binnen boord willen houden.’ Duffhues zet ook vraagtekens bij de lage liquiditeit van Alternext; er vindt weinig handel plaats. De fondsen zijn te klein voor de institutionele partijen en wekken te weinig vertrouwen voor de particulier. ‘Doodzonde’, vindt Duffhues. ‘Een markt als Alternext zou veel kunnen betekenen voor de economische groei in Nederland.’

Shoppen Ronald Bakker heeft eens aan zijn Franse collega’s gevraagd wat er in Frankrijk anders gaat. ‘Er is daar een veel uitgebreider netwerk van kleine corporate nance huizen te vinden, die de Alternext-markt bedienen tegen lagere kosten en haar zodoende tot leven hebben gebracht.’ Over die kosten heeft Anne-Louise Lynden nog wel wat te zeggen. ‘Die zitten’m niet in onze fee, maar in die van de adviseurs. En aangezien er het afgelopen jaar heel wat nieuwe boutiques in corporate nance bij zijn gekomen, zou ik tegen bedrijven zeggen: Ga shoppen en je bent waarschijnlijk al een stuk goedkoper uit.’ Daarnaast weet Lynden: ‘In Frankrijk is een scale incentive voor beleggen in MKBbedrijven in het leven geroepen. ‘In Nederland zijn wij daar ook voor aan het lobbyen.’ Op steun van hoogleraar Duffhues kan ze rekenen. ‘De overheid zou een scale stimulans - à la Tante Agaath - moeten invoeren om beleggen in kleine bedrijven te stimuleren, zodat die markt op gang komt. Dat geldt zowel voor aandelen als obligaties. Gebeurt zoiets niet, dan weet ik niet of Alternext over een paar jaar nog bestaat.’

FINANCIËRING

ONDERNEMEN

Q&A

TOOLSCAN

Proefdraaien NIEUW MBO-KIT

verlaagt drempel om in te stappen ‘Aan een management-buy-in kleeft gewoon een gigantisch afbreukrisico.’ Aan het woord is Mark van Beusekom van Hogenhouck Bedrijfsoverdrachten in Den Haag. Van Beusekom heeft samen met Michiel Martin van juristenkantoor BarentsKrans een werkwijze uitgedokterd die dat risico voor kopende partijen vermindert, terwijl tegelijkertijd voor de verkopende partij meer zekerheid wordt verschaft. Van Beusekom: ‘Tot nu toe was de keuze: meteen een 100 procent overname, of de verkopende ondernemer neemt de inkopende manager enkele jaren in dienst, zodat die kan ondervinden of hij ‘klikt’ met het bedrijf. Het eerste is een enorm risico, maar het laatste voor de inkoper ook. Die kan zijn plannen niet doorvoeren, of krijgt na een succesvol optreden in loondienst te maken met een hogere overnameprijs.’ Met de MBI-Kit is een tussenroute bedacht en in kant-en-klare contracten vastgelegd. De overnameprijs wordt bepaaald, de inkoper neemt een belang van 10-20 procent en draait zes maanden proef. Bevalt het niet, dan kan kosteloos de hele transactie worden teruggedraaid. Bevalt het wel, dan gaat een nieuwe proefperiode van twee à drie jaar in. Gedurende die periode kan het alsnog mis gaan, maar dan heeft koper altijd het recht de overname voor 100 procent af te ronden, tegen de tevoren overeengekomen prijs. Voordeel koper: hij/zij geeft zijn commitment stapsgewijs af en overnameprijs staat vast. Voordeel verkoper: de drempel richting mogelijke kopers wordt aanzienlijk lager. Van Beusekom: ‘het is proefdraaien in de praktijk, mét een commitment.’ www.hogenhouck.nl

ONDERZOEK

In de steek gelaten van niet-beursgenoteerde bedrijven voelen zich niet meer ondersteund door hun bank.

DIRECTEUREN

Dat blijkt uit de Private Companies Barometer van PricewaterhouseCoopers, een nieuw halfjaarlijks onderzoek onder bijna 600 directieleden en DGA’s van private- en familiebedrijven. 82 Procent van hen heeft het idee minder door de overheid te worden gesteund dan multinationals, terwijl driekwart van hen ervaart ook bij kredietverstrekkers achteraan in de rij te staan. Bijna 90 procent van de onderzochte bedrijven heeft het afgelopen jaar een kredietaanvraag gedaan. Bij driekwart ging dat moeizamer dan andere jaren en maar in 47 procent van de gevallen werd de aanvraag gehonoreerd. Dat heeft tot gevolg dat 50 procent van de DGA’s en directieleden zijn huisbank een onvoldoende geeft. En zelfs dat een derde van hen laat weten zogauw de economie weer hersteld is, op zoek te gaan naar een andere huisbank. De directeuren hekelen met name de toegenomen afstand die ze ervaren van hun bank. De bureaucratische houding van banken komt 77 procent van de ondervraagden de keel uit en maar liefst 67 procent van hen zegt zelf te ervaren meer risicotoeslagen te moeten betalen bij de bank dan beursgenoteerde branchegenoten. 71 Procent van de private bedrijven zegt sterke negatieve effecten te ondervinden van de huidige economische omstandigheden. Bij één op de vijf heeft de crisis geleid tot een andere samenstelling van het management team. 60 Procent verwacht het komende jaar omzetstijging te boeken; 40 procent denkt meer te gaan investeren en 37 procent verwacht meer mensen aan te nemen. Ze zijn niet verdrietig, deze ondernemers. Wel (en terecht) chagrijnig. www.pwc.nl/barometers

PARTICIPATIEGELD

Minder voor meer private equity-investeringen dalen voor tweede jaar op rij.

NEDERLANDSE

Terwijl de aandelenbeurzen alweer een jaar lang voorzichtig herstel laten zien, is het in private equity-land nog altijd huilen met de pet op. Dat blijkt uit onderzoek dat de Nederlandse Vereniging voor Participatiemaatschappijen (NVP) deed in samenwerking met PricewaterhouseCoopers. Het hoogtepunt voor private equity lag in 2007, toen door Nederlandse partijen 4,2 miljard euro werd geïnvesteerd. Rampjaar 2008 liet een tussenstand zien van 1,79 miljard, maar vorig jaar ging het weer net zo hard naar beneden: 776 miljoen euro hebben Nederlandse partijen in 2009 geïnvesteerd in bedrijven. Met buitenlandse partijen ging het nog veel harder: van 1,1 miljard in 2008, naar 163 miljoen vorig jaar. Opvallend is dat tegelijkertijd het aantal bedrijven dat geld ontving van participatiemaatschappijen, omhoog is gegaan van 284 naar 308. Die toename

heeft alles te maken met de kredietcrisis. Omdat veel van de bedrijven in hun portefeuilles het zwaar hebben, hebben investeerders hen het afgelopen jaar voorzien van de nodige liquide middelen om de moeilijke periode door te komen. Het aantal bedrijven dat voor het eerst nanciering ontving is in 2009 gelijk gebleven. Bijgevolg is de omvang van de investeringen ink omlaag gegaan. Het gemiddelde investeringsbedrag is gedaald van 6,3 naar 2,5 miljoen. In 2009 bleef 92 procent van de investeringen onder de 5 miljoen; in voorgaande jaren lag dat percentage rond de tachtig procent. De onderzoekers verwachten dat het investeringsklimaat langzaam zal gaan verbeteren. Investeerders hebben voldoende kapitaal in portefeuille en er wordt verwacht dat de verkoop van participaties weer op gang zal komen.



NIEUWS

FINANCIËRING

ONDERNEMEN

Q&A

Bankenscan EEN SOFTWAREPROGRAMMA WAARMEE U UITREKENT hoeveel

de bank aan u verdient. Met WalletSizing van nancieel consultancy Vallstein heeft u een betere onderhandelingspositie bij uw bank en dat scheelt geld.

H

ugo van Wijk en Titus Cunnen liepen elkaar in 1999 tegen het lijf in Portugal en raakten aan de praat. Van Wijk was ABN Amro-bankier en Cunnen nancieel directeur van zelfbedieningsgroothandel Makro in het Zuid-Europese land. Die ontmoeting resulteerde tien jaar later in de oprichting van Vallstein, met het idee WalletSizing® als gat in de markt.

Bankkosten WalletSizing gaat er vanuit dat wanneer een bedrijf weet hoeveel een bank aan hen verdient, ze een betere positie vergaart aan de onderhandelingstafel. Het softwaremodel berekent enerzijds de bancaire kosten van een bedrijf en analyseert anderzijds de kosten/baten van elke bank die in de database staat. ‘Daardoor krijg je een nancieel transparante relatie met je bank’, zegt medeoprichter Van Wijk. Met de methode van Vallstein kijkt de ondernemer door de ogen van de nanciele instelling naar zijn eigen organisatie, waardoor de sterke en zwakke punten


Wie Hugo van Wijk en Titus Cunnen Product WalletSizing Wat berekent hoeveel een bank aan u verdient

snel boven komen drijven. Maar hij ziet ook wat zijn bank aan hem verdient, het rendement van diezelfde lening bij concurrenten van de eigen bank en daardoor hoeveel speelruimte er aan de onderhandelingstafel is. Met dat kennisvoordeel is het prettiger onderhandelen, bijvoorbeeld voor de hernanciering van een lening, voor het naar beneden brengen van de renteopslag op krediet of voor betere betalingsverkeertarieven met buitenlandse lialen. Volgens Van Wijk is de gemiddelde besparing van een onderneming door WalletSizing rond de 25 procent. ‘Wanneer wij een bedrijf meehelpen met de onderhandelingen, dan nemen de bancaire kosten met ongeveer een kwart af’, vertelt de voormalige bankier.

Herbezinning Hoewel de portefeuille van Vallstein met bedrijven van miljoenen tot miljarden omzet is gevuld, bezweert Van Wijk dat het concept van WalletSizing ook op kleinere ondernemingen toepasbaar is. ‘De analyse en methode blijven hetzelfde. Ie-

dere ondernemer zou op zijn mínst moeten weten hoeveel opbrengsten hij per jaar voor de bank vertegenwoordigt. Wat niet meteen wil zeggen dat er ink bespaard kan worden, want dat is van meerdere factoren afhankelijk.’ ‘Maar je ziet ook of je een aantrekkelijke klant bent vanuit het rendementoogpunt van de bank’, vervolgt de Vallsteinoprichter. ‘Wanneer dat positief is, heb je wat te eisen als ondernemer.’ Met dat gegeven kun je makkelijker onderhandelen in bankenland. ‘Wanneer de feiten op tafel liggen, kun je kritischer en efciënter inkopen bij wellicht meerdere banken.’ Nu het ergste stof van de nanciële crisis is neergedaald, ziet Van Wijk herbezinning bij ondernemers. ‘Uiteraard ligt de nadruk eerst op het overleven van het economisch zware weer, maar men kijkt intussen weer verder. Want het is niet alleen de vraag of de bank wel met de ondernemer in zee wil. Maar ook of de ondernemer wel trek heeft in een bank die wellicht niet stabiel genoeg is om er over vijf jaar nog te zijn.’

tekst WIETZE WILLEM MULDER

ervaar vrijheid en controle.

Of er ruimte is voor groei en innovatie lijkt niet langer een financiële vraag. De capaciteit van je netwerk bepaalt - dicteert het tempo en de intensiteit van de ontwikkeling. Eurofiber geeft je de vrijheid en controle weer terug. Hoe? Door het aanbieden van een eigen, onafhankelijk glasvezelnetwerk voor bedrijven en instellingen. Alleen het netwerk. Op dit moment ruim 9.500 km. Mét alle fantastische innovatieve mogelijkheden. Zónder ongevraagde diensten. Instappen kan al vanaf 10 Mbps en de capaciteit om door te groeien is onbeperkt. Iedere organisatie beslist dus voortaan zelf voor welke toepassing, technologie of diensten zij haar verbindingen inzet. Vanuit de riante positie dat snelheid, veiligheid en continuïteit gewaarborgd zijn door het merk met de olifant. www.eurofiber.nl het begint bij glasvezel.


NIEUWS

FINANCIËRING

ONDERNEMEN

Q&A

Planbare groei

VOLGENS SERIE-ENTREPRENEUR KEES DE JONG ben je pas geslaagd als ondernemer als je bedrijf onafhankelijk van jezelf kan opereren. Groei is daarbij een voorwaarde. En daarom het centrale thema in zijn columns in het Financieele Dagblad. Nu in boekvorm.

V

oor iedereen die graag een goede ondernemer wil worden of zijn, heeft Kees de Jong (41) drie gouden tips: ‘Eén, neem een coach die je af en toe een schop onder je kont kan geven. Twee, zorg dat je áán je organisatie werkt en niet erin. En drie: zorg voor een sterke tweede man die je helpt de ideeën uit te voeren en je lastige vragen durft te stellen.’ In een van zijn columns vergelijkt De Jong ondernemen met het rijden in een paarse bus. ‘Hij is paars omdat ‘ie opvallend anders moet zijn dan de concurrent. De passagiers zijn de mensen met wie je de zaak runt. De ondernemer zit aan het stuur en bedient het gaspedaal. Zijn blik is beurtelings gericht op het dashboard en op de weg voor zich.’ De Jong deelt de twintig jaar van zijn ondernemerschap op in twee periodes van tien jaar. In 1991 begon hij met marktonderzoeksbureau Blauw Research en realiseerde daarmee een meer dan gemiddelde groei. ‘Dat ging eigenlijk per ongeluk’, zegt hij nu. ‘We namen besluiten vooral op basis van intuïtie.’ Na die tien jaar voelde hij de behoefte om zijn intuïtieve kennis aan te vullen


met wetenschappelijk onderbouwde theorieën. Daarvoor koos hij het MIT in Boston. ´Daar stond op papier door welke plafonds een groeiend bedrijf heen gaat en welke belemmeringen het bijna per denitie tegen komt. Met terugwerkende kracht zag ik wat wij in het verleden op een intuïtieve manier goed en fout hadden gedaan.´

Zelfkennis Met de kennis van nu had hij toen zijn organisaties toen meer op cash gestuurd en minder tijd besteed aan mensen die niet mee konden of wilden groeien. ´Wat we achteraf gezien goed hebben gedaan, was bijsturen op momenten dat we zelf het probleem begonnen te vormen’, analyseert hij. Een goede ondernemer groeit zelf ook en zelfkennis is daarbij een goede eigenschap, net als de bereidheid om te leren en soms van koers te veranderen. Wie zich in groei verdiept, zal zien dat er wetten zijn en valkuilen, die altijd en overal opgaan. Groei kun je daarom plannen, daarvan is De Jong overtuigd. En dus kun je die groei versnellen door je organisatie op de juiste manier in te richten. ´Bovendien moet je zelf ook groeien.

wie Kees de Jong (41), serie/ondernemer wat Het groeiboekje, 70 tips van een ondernemer voor Ondernemers die willen bouwen

Verandering is noodzakelijk, want stilstaand water gaat stinken´, zegt hij. ´Dat kun je bereiken door in gesprek te blijven met experts, cursussen te volgen en jezelf steeds te blijven ontwikkelen.’ Als het goed is leidt die ontwikkeling tot een steeds grotere afstand tussen jezelf en je bedrijf. ‘Dat is altijd mijn voornaamste doel. Een echte ondernemer kijkt niet naar het heden, maar naar de toekomst. Als je ergens middenin zit lukt dat niet.’

Bouwen Groeien en ondernemen horen voor De Jong onlosmakelijk bij elkaar. ‘Groeien moet. Ondernemers die ervoor kiezen klein te blijven, noem ik middenstanders of ZZP’ers. Ook prima, maar in mijn ogen ben je dan geen ondernemer. Dat ben je pas als je organisaties gaat bouwen en uitbouwen. Als je gaat groeien dus.’

tekst LINDA HUIJSMANS

Antwoord op ondernemersvragen

Hoeveel is mijn bedrijf waard?

Hoe vind ik een koper voor mijn bedrijf?

Hoe bepaal ik de waarde van goodwill?

Hoe verloopt een overname van een familiebedrijf?

Waar begin ik als ik een bedrijf wil kopen?

Welke rechtsvorm kies ik?

Wat is het verschil tussen optie & voorkeursrecht?

Als ondernemer ben je van veel markten thuis, maar je kunt niet altijd alles weten. Het zoeken naar antwoorden en oplossingen is tijdrovend. Daarom is er de MKB Servicedesk. Wij helpen je deze antwoorden en oplossingen te vinden, zodat jij je kan richten op ondernemen. Surf naar www.mkbservicedesk.nl en vind een antwoord op je ondernemersvraag.

vinden & kopen van een bedrijf

Peter Paul de Vries (1967) was van 1995 tot 2007 directeur van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB). Hij begon er zijn carrière in 1989 als economisch stafmedewerker en werkte zich in zes jaar op tot de hoogste positie. Sinds september 2008 is De Vries bestuursvoorzitter van het door hemzelf opgerichte beursgenoteerde investeringsfonds Value8. Hij wil kleine en middelgrote bedrijven naar de beurs brengen. Hij is een regelmatige gast in het VARA-programma Pauw & Witteman. 16 | brookz | juni 2010

NIEUWS

INVESTEREN

INNOVATIE

Q&A ONDERHANDELEN

Q&A

15 mnd

PETER PAUL DE VRIES. CEO VALUE8.

‘Wij zijn voorlopig nog Cambuur’ MET ZIJN BEURSGENOTEERDE INVESTERINGSBEDRIJF VALUE8 timmert Peter Paul de Vries

hard aan de weg. Beleggers zijn zo enthousiast dat De Vries al drie koerswaarschuwingen heeft afgegeven. ‘Geef ons vijf jaar en reken ons dan af op wat we gepresteerd hebben.’

E

ind 2007 stopte Peter Paul de Vries (42) als directeur van de Vereniging Effecten Bezitters (VEB). Zijn vaak harde strijd tegen bestuurders van multinationals leverde hem het imago op van een moderne Robin Hood. Na een radiostilte van driekwart jaar liet De Vries zich eind 2008 plotseling van een heel andere kant zien. Hij nam een slapend beursfonds over dat hij onder de naam Value8 transformeerde naar een investeringsmaatschappij. Naast investeren in een eigen portfolio helpt Value8 – zelf genoteerd aan Euronext - ook bij de begeleiding van kleine en middelgrote bedrijven naar een eventuele beursgang. Nu, ruim anderhalf jaar later, wordt Value8 – dat ondertussen negen personen telt en meer omzet haalt uit nanciële dienstverlening dan uit zijn investeringsportefeuille - aan de beurs als een groot succes gezien. In 2009 was het aandeel Value8 goed voor een koersstijging van 331 procent. Hoe kwam je erbij om een investeringsmaatschappij op te starten?

‘Ik heb altijd geweten dat ik niet m’n hele leven belangenbehartiger zou blijven. Ik ben al sinds m’n vijf-

tekst PIERRE DE WINTER / fotografie MARCEL BAKKER

tiende belegger. Ik zat op m’n kamer tussen stapels jaarverslagen op een leeftijd dat anderen singletjes draaiden. Dus het moest een keer gebeuren. ‘Het bijzondere was: mijn vertrek bij de VEB viel vlak na het allereerste begin van de nanciële crisis. En toen zich medio 2008 plotseling een kans voordeed om een beursgenootschap – Exendis - over te nemen, was dat eigenlijk twee, drie jaar te vroeg. Maar tegen de prijs van dat moment zou ik het nooit meer krijgen, dus nu moest ik het doen. In september 2008 hebben we de deal rond kunnen maken.’ Dat was op het hoogtepunt van de crisis, vlak voor de val van Lehman Brothers. Werd je niet voor gek verklaard?

‘Dat kun je wel zeggen. Tussen de val van Fortis en die van Lehman zaten twee weken en precies in die periode hebben wij onze deal wereldkundig gemaakt. Dat leek misschien waaghalzerij, maar het was een mooie kans.’ Je bracht je aandelenbelang in het medische bedrijf Glengowan in, plus een bedrag van zeven ton. Ik neem aan dat je dat niet bij elkaar gespaard had van je VEB-salaris?

‘Ik ben niet een slechte belegger en daarnaast heb ik geen voorkeur voor dure auto’s en kaviaar. Dus dan blijft er iets over. Daarnaast heb ik als privépersoon ook direct in bedrijven geïnvesteerd. Overigens; het is toch niet zo vreemd als je tegen die tijd enig vermogen hebt opgebouwd?’ Het zwaartepunt bij Value8 is inmiddels verschoven naar corporate finance-activiteiten en deals. Is dat niet wat vreemd voor een investeringsmaatschappij?

‘Iemand van de Belgische krant De Financieel Economische Tijd vroeg me wat ons business model was. Ik zei: “We hebben geen business model.” Wij zijn een kleine, jonge organisatie met een grote wendbaarheid en een makkelijke grootaandeelhouder (De Vries zelf – PdW). Dus kunnen wij op basis van de opportunities die komen ons model aanpassen. In corporate nance in het kleine en middelgrote segment is veel te doen en daarin kunnen wij een goede boterham verdienen. We kunnen bedrijven ook echt helpen tegen bedragen en percentages die ze bij een ander niet krijgen. Als je een grote instelling kiest, betaal je mee aan overhead, grote kantoren en traagheid.’ »



NIEUWS

Wat onderscheidt jullie van andere kleinere partijen in de markt? Is dat niet vooral de reputatie van Peter Paul de Vries?

‘Nou, die werkt inderdaad als een magneet op deals. Ik denk dat mensen een aantal dingen van ons verwachten: snelheid, het feit dat we iets voor elkaar kunnen boksen voor ze en ik denk ook het vertrouwen dat ze bij ons geen oor aan krijgen genaaid, wat op veel plaatsen wel gebeurt. Vervolgens weten mensen dat er bij ons veel kennis zit over de beurs, en volgens mij geloven beleggers dat wij hun belangen daadwerkelijk serieus nemen.’ Hoe doe je dat?

‘Door gewoon hard te werken. Ook in de weekends en ook ‘s avonds.’ Dat zegt iedereen. Ik zou daar als aandeelhouder geen genoegen mee nemen.

‘Ja, maar lang niet iedereen doet het ook. Wij zijn klein, dus om schaal te krijgen en rendement te ma-

‘Wij zijn klein, dus om schaal te krijgen en rendement te maken, moeten we slimme dingen doen’

INNOVATIE

Q&A ONDERHANDELEN

ben: die zijn heel verschillend. Van een producent van zonnepanelen in Spanje, een bedrijf in medische hechtingssystemen tot een producent van educatieve computergames. Wat is de ratio daarachter?

‘We zijn op zoek naar groei. En het is inderdaad heel divers. Dat is denk ik de luxe van deze periode, dat we onszelf de tijd kunnen geven om focus aan te brengen. Want op termijn zal er wel meer lijn in moeten komen. Wat wel zo is: aan de meerderheid van onze investeringen zit een duurzaam aspect.’ Is dat waar je heen wilt? Een investeerder in duurzame bedrijven worden?

‘Nou dat gaat wat ver. Het rendement staat voorop en ik ben geen geitenharen sokkentype. Maar ik geloof in duurzame energie. Als je ziet hoe lang deze aardbol bestaat en hoeveel jaren we af zijn van het moment waarop duurzame energie een volstrekt concurrerende energiebron wordt, dan maakt het mij niet uit of dat in 2010, 2015 of 2020 gebeurd; ik vind dat gewoon een geweldige sector. Net als internet overigens. Als je ziet hoe een bedrijf als Binck binnen tien jaar een van de grootste effectenorder-bedrijven van Nederland is geworden, dat is spectaculair. Bestaande bedrijfsmodellen worden in hoog tempo vervangen en wij kijken naar bedrijven die snel op dergelijke ontwikkeling kunnen inspelen.’

ken, moeten we slimme dingen doen. We pakken kruimels op die anderen laten liggen en proberen daarmee zodanig goed om te gaan dat ze in waarde gaan groeien, op de lange termijn. Pas over vier jaar – als onze eerste vijf jaar om zijn – kun je daar iets over zeggen. En daarnaast kunnen we een prima boterham verdienen in de dienstverlening.’

Waar wil je straks staan, na die eerste vijf jaar?

Voorlopig gaat het op de korte termijn erg goed, met een rendement over 2009 van 331 procent. Dat is krankzinnig en wederom te wijten aan je reputatie.

Kan ik volgen, maar wederom kan ik er als belegger niet veel mee. Waar staat u over vier jaar, mijnheer de Vries, en wat is mijn rendement dan?

‘Ja, we kregen zelfs een prijs van NYSE Euronext. Die heb ik met een grote glimlach in ontvangst genomen en gezegd: “Ik ben hier vooral omdat dit waarschijnlijk de laatste keer is dat we zo in de prijzen vallen.” Wij willen bouwen aan waarde, we doen dat op de lange termijn en we willen eigenlijk niet dat de koers daarop vooruit loopt. Het woord ‘koerswaarschuwing’ is afkomstig van ons. We hebben er het afgelopen anderhalf jaar drie afgegeven, omdat we geen opgeblazen koers willen en overspannen verwachtingen. Overigens heeft het gewerkt – de koers is redelijk tot rust gekomen.’

‘We gaan het beter doen dan de beurs; minimaal tien procent rendement per jaar, en dat zou ik conservatief vinden. Als er dus projecten langs komen die tien procent opleveren, dan doen we die niet. Want we moeten ook mogelijke tegenvallers kunnen herbergen. Overigens kom ik momenteel niet veel ontevreden aandeelhouders tegen.’

Even over de bedrijven die jullie in portefeuille heb-


INVESTEREN

‘Uuh…. Misschien stiekem wel Midcap. Maar misschien is dat dan nog iets te vroeg. Ik hoop eigenlijk vooral dat wij over vijf jaar nog steeds evenveel spirit en snelheid hebben als nu. En ik kan me niet voorstellen dat we dan geen hele goede rendementen halen.

Jullie willen bedrijven naar de beurs gaan brengen. Al enig idee wanneer de eerste aan de beurt is?

‘Eind 2011 willen we wel een aantal bedrijven naar de beurs hebben gebracht. Maar ik denk dan eerder aan externe kandidaten die we gaan begeleiden, dan aan de bedrijven in onze portefeuille. Die moeten nog een

paar stappen maken voor ze zover zijn. Maar bij een aantal van hen is zeker interesse.’ Waarom moet een klein of middelgroot bedrijf naar de beurs? Er zijn recent enorme verliezen geleden, en je krijgt met pottenkijkers te maken. Sinds 2005 zijn er meer bedrijven van de beurs gehaald dan andersom.

‘In mijn ogen moeten ze het vooral niet doen als ze het niet willen. Maar er zijn grote voordelen verbonden aan een beursnotering. Je zichtbaarheid wordt enorm vergroot, wat je marketinginspanningen ten goede komt. En je geloofwaardigheid wordt groter. Als ik in Parijs kom, kennen ze Peter Paul de Vries niet meer. Maar als listed company nemen ze ons daar wel serieus. Het is nog steeds een kwaliteitsstempel. En het is al helemaal goed voor het aantrekken van kapitaal. De kapitaalmarkten zitten redelijk dicht voor eigen vermogen. Private equity bestaat nog wel, maar likt zijn wonden. Als je groeiplannen hebt, kun je als genoteerde onderneming overnames betalen in aandelen; je kunt dus je groeiplannen realiseren. ‘Stel nou dat er 400 bedrijven zijn die daarvoor in aanmerking zouden komen, dan zou misschien zo’n 10 procent daarvan – 40 bedrijven – daar echt baat bij hebben. Dat vind ik nog steeds een groep die groot genoeg is om me actief mee bezig te houden.’ Wanneer is een bedrijf klaar voor de beurs? ‘Je moet geld verdienen, minimaal tussen de tien en twintig miljoen waard zijn en een groeiplan hebben. Hoe selecteer je de bedrijven waar je in stapt? Op jullie website las ik dat de kwaliteit van het management doorslaggevend is. Hoe bepaal je de kwaliteit van het management?

‘Als iemand een consistent en begrijpelijk verhaal houdt waarom hij iets anders en beter kan dan anderen. Als-ie dat efciënt kan organiseren en we geloven dat hij dat kan, dan zijn we al ergens. Maar als-ie vervolgens in een dure Ferrari wegrijdt, dan weet ik het niet. En als-ie altijd op vakantie is, gaan we ook twijfelen. En als-ie weinig business heeft, maar een prachtig kantoor, wekt dat ook argwaan. Het is een proces dat werkt met red ags. En ik moet zeggen dat ik wel houd van het conservatieve, zuinige type dat meer waarmaakt dan hij belooft.’ Wat als een onderneming in jullie portefeuille in zwaar weer komt? Grijpen jullie dan hard in, als een echte participatiemaatschappij?

‘Het kan best zijn dat je een keer moet bijsturen. Wat

heel belangrijk is, is dat een onderneming snel cashow-positief draait. Vanaf dat moment is er rust en kun je maatregelen nemen die de waan van de dag overstijgen. En dan kun je mee gaan denken. Misschien wordt er maar met drie van de twintig producten geld verdiend, dus focus op die drie. Of moet er een joint-venture komen met een partij die voor jou gaat verkopen. Je zit niet op de stoel van de ondernemer, maar je denkt wel mee.’ Maar in een ernstig geval moet misschien wel tien procent van de werknemers ontslagen worden. Dan blijft er van het Robin Hood-imago van Peter Paul de Vries maar weinig over.

‘Wij zitten niet in bedrijven met 100-200 mensen, dus voorlopig acht ik die kans klein. Maar inderdaad, zoiets kan gebeuren. Weet je, bij alles geldt dat je tegenslagen moet kunnen incasseren. En dat moet dat zogenaamde imago van mij dan ook maar. Ik ben er niet bewust mee bezig en ik heb geen spin doctors. Het belangrijkste is dat je authentiek bezig bent, en fouten maken hoort daarbij. Bij de VEB heb ik ook fouten gemaakt. Ik moest eens de vraag beantwoorden wat mijn grootste fout was geweest in mijn VEBtijd. Ik mailde hem door naar mijn (toen nog VEB-) collega Gerben Hettinga en die stuurde binnen vijf minuten een mailtje terug met mijn tien grootste blunders. Maar de leden hebben altijd gedacht: De Vries zet zich voor mij in.’ Over vijf jaar zijn jullie als alles goed gaat een stuk groter…

‘Nou, voor zover ik kan overzien is bij ons het zonnekoningengedrag nog niet ingetreden. Ik ben omringd met mensen die niet zullen aarzelen mij te vertellen wat ze denken. En over onze omvang: Uiteindelijk zitten wij aan dezelfde straat als Waterland Private Equity. En het is nog altijd zo dat zij Juventus zijn en wij Cambuur. We gaan dit jaar overigens wel voor een periodetitel.’


deal 01 Ed Magnée. Alares.

Doorzetter

HET VERHAAL VAN ALARES leest als een spannend

jongensboek. Een directiewissel, een verschil van ambitie, een onwillige aandeelhouder en de nanciële crisis bemoeilijkten de aandelenovername. Uiteindelijk kwam het toch nog goed.

I

leek de beste oplossing voor Alares. k zou het allemaal weer doen’, zegt Ed Overname 1 januari 2008 Magnée. De medeoprichter en –diJaaromzet 1,4 miljoen euro recteur van Alares spreekt de woorHobbels Winst 37 duizend euro den zonder enige twijfel uit. Magnée beMaar de Amersfoorters hadden niet de Personeel 20 medewerkers Overnamebedrag 525 duizend euro leefde samen met zijn compagnon Robert intentie om hun 50 procentbelang te verDeal mbo aandeelhouder van Oirschot, tussen 2006 en 2008 de kopen. Magnée en Van Oirschot hielden Financiering Achtergestelde lening en meest roerige periode uit z’n ondernevast aan hun strategie en schreven na een banklening mersleven, die nog het meest leek op een jaar van moeizaam onderhandelen een al te lange achtbaanrit. Met aan het eind buitengewone algemene vergadering van toch nog een goede aoop. Mede vanwege haar bijzondere aandeelhouders (BavA) uit. ‘Daardoor móesten ze wel op koovernameproces was Alares vorige maand in Putten nalist men dagen’, vertelt Magnée. van de SRA Overname Award waar het uiteindelijk tweede Tijdens de BavA stemde Lysias in met een verkoop van de werd. aandelen en werden de notulen ondertekend. Maar twee maanden later, toen Magnée dacht dat de buit binnen was, verscheurde Lysias dat verslag alsnog. Overnamekans ‘Toen zijn we samen met Ad Hendriksen en Dennis van Magnée en Van Oirschot leerden elkaar kennen in het noordHeteren van JAN© Accountants & Belastingadviseurs naar de Engelse Bradford, waar ze in 2001 allebei studeerden voor hun raad van commissarissen gestapt. De directeur kreeg ter plekMBA. Het ondernemerschap kriebelde, maar de dotcom-krach ke de opdracht om de onderhandelingen over de verkoopprijs zette het businessplan voor een innovatief adviesbureau in de in gang te zetten’, aldus Magnée. Halverwege 2008 was er een kast. denitieve overeenstemming voor de overname. Enkele jaren later kwam Lysias Consulting Group op hun In het najaar leek er geen vuiltje meer aan de lucht. Huispad. Het adviesbureau voor vraagstukken van overheidsorgabankier ABN Amro wilde de lening voor de overname verstreknisaties wilde ook de private sector bedienen. Na enkele geken. ‘Op vrijdagmiddag waren ze akkoord, de maandag erna sprekken kwam Alares daaruit voort. ‘Onder de vleugels van belden ze met de mededeling dat ze waren overgenomen en de Lysias, met een 50 procents belang voor beide partijen.’ De nanciering niet doorging.’ zolderkamer van het Amersfoortse adviesbureau bleek na enUiteindelijk stapte ING snel in, maar onder minder gunstikele jaren van groei te klein en in 2006 werden de verhuisdoge voorwaarden. ‘De nanciële crisis bereikte Nederland, zen ingepakt om Alares naar Den Haag te verplaatsen. waardoor ING een hoger rentepercentage vroeg. ‘Daar werd ik Maar eerder dat jaar was er een wissel in de bestuurskamer niet vrolijk van, maar ik was allang blij dat de deal rondkwam’, van Lysias. ‘Er kwam een nieuwe directeur’, vertelt de Hagerelativeert Magnée. nees. Afkomstig uit de overheid bevestigde die de bestaande Toch bleef het spannend. De nieuwe Lysias-directeur was vooroordelen. ‘Het nemen van beslissingen duurde maanden, van plan op 24 december met sabbatical te gaan. ‘We hebben terwijl je als adviesbureau juist snel moet handelen.’ heel veel druk op Lysias gezet voor de handtekening, want wij In diezelfde periode stond een evaluatie van de twee wilden met terugwerkende kracht per 1 januari 2008 zelfstanaandeelhouders op de agenda. De groeiambitie van het duo dig zijn. Bovendien zou de helft van de jaarwinst naar Lysias Magnée-Van Oirschot bleek zodanig te verschillen van die gaan als dat niet gebeurde’, legt de Hagenees uit. van de moeder dat op dezelfde voet doorgaan geen zin Op 22 december werd het contract ondertekend. had. Overname van de Lysias-aandelen in het eigen bedrijf


tekst WIETZE WILLEM MULDER / fotografie SIETSKE RAAIJMAKERS

Ed Magnée (45)

Opleiding MBA, Bradford University School of Management Was Ruim 18 jaar in dienst van Alcatel, waaronder manager marketing & communicatie


deal 02 Jim Vermeule. Levident.

Kralenrijger

JIM VERMEULE KON EEN TOPFUNCTIE bij een

multinational krijgen, maar koos voor het ondernemerschap. Met Levident bouwt hij een keten van tandartspraktijken. ‘Dit is het juiste moment voor ketenbouw.’

N

jaar uit de winst kunnen worden betaald. obel Biocare, een beursgenoteerOvername 1 september 2009 ‘Als het goed gaat wat eerder, als het minde multinational die implantapersoneel 55 medewerkers der gaat wat later’, relativeert Vermeule. ten, tandprotheses, bruggen en Deal mbi, 33 % van de aandelen Financiering spaargeld, achtergestelde Ongeveer een ton nancierde hij zelf. kronen levert aan tandartsen, bood Jim lening Het overige geld kwam van een bank, uit Vermeule een mooie functie aan op het achtergestelde leningen bij het bedrijf en Zwitserse hoofdkantoor. ‘Moeten we dat de verkopende mede-eigenaar. De bijkomende kosten voor inwel doen?’ vroeg zijn vrouw. Vermeule zou veel op reis zijn, tertermediair, advocaat, notaris, scalist en het oprichten van wijl zij met twee kinderen in Zwitserland zou zitten. Mede een personal holding bedroegen ongeveer een halve ton. daarom koos hij voor ondernemerschap in de tandheelkundeDe eerste maanden plukte Vermeule het laag hangende branche, die hij immers door en door kende. Hij kocht zich in fruit. Één van de eerste dingen die hij deed, was het heronderin een tandartsenketen van drie tandarts-ondernemers, waarhandelen van alle inkoopcontracten. Hij kende de prijsstrucvan er één uit het bedrijf stapte. tuur van alle leveranciers, zijn voormalige bedrijf en concurIn één van de negen tandartspraktijken, in een winkelcenrenten, immers goed. Hij wist op welke punten hij de trum in Gorinchem, vertelt hij over zijn keten. In een kamer contracten scherper kon krijgen. verderop zit een tandtechnicus die tanden slijpt en ze nauwkeurig in een kunstgebit plaatst. ‘Door de crisis hebben we minder kroon- en brugwerk en meer kunstgebitten’, vertelt Focus op omzet Vermeule. Aan beide zijden van het kantoor zijn smetteloze ‘Verder moet je direct aan de omzet gaan werken’, aldus Verruimten te vinden met tandartsstoelen en gereedschappen. meule. ‘Die valt namelijk vaak terug tijdens een overname.’ Hij zette daarom in overleg met de tandartsen de zogenoemde indicatiestellingen weer op scherp. Een indicatiestelling deniLaag hangend fruit eert bijvoorbeeld wanneer een patiënt een kroon nodig heeft ‘Dit is het juiste moment voor ketenbouw’, zegt Vermeule. en wanneer niet. ‘Tandartsen proberen soms voor de porteTandartsen zijn van oudsher kleine ondernemers, maar dat monnee van de patiënt te denken en geven hem of haar soms verandert.’Driekwart van de tandheelkundestudenten is een vulling wanneer een kroon op zijn plaats is.’ Wanneer je vrouw. Velen willen geen ondernemer zijn. Bij ons kunnen ze weer eens goed bespreekt wat een kroon is en wat niet - die van acht tot vijf werken en hebben ze verder geen gezeur. Ze grens is goed af te bakenen, onder andere met behulp van een hebben geen administratie en kunnen meer verdienen. Wij foto - dan zie je de omzet in de dagen erna omhoog gaan.‘ zorgen ervoor dat hun stoel bomvol zit.’ De twee tandartsen zijn fantastische partners, zegt VerSamen met intermediair Van Oers Corporate Finance meule. ‘Zij zijn goed in tandheelkunde en ik mag het bedrijf maakte Vermeule een business plan voor vijf jaar. De waarde managen zoals ik wil. Wanneer de beste en duurste krachten van het bedrijf bepaalden ze met de Discounted Cashow manager worden, verlies je dubbel. Je bent goede tandartsen (DCF). Kort door de bocht betekent dat: wat is de winst in de kwijt en hebt er managers bij, die daar niet voor zijn opgeleid.’ komende vijf jaar vandaag waard? De waarde van de aandelen is op deze manier zodanig bepaald dat rente en aossing in vijf


tekst MARK VAN BAAL / fotografie MARCEL BAKKER

Jim Vermeule (36)

opleiding HEAO, MBA was algemeen directeur Nobel Biocare Nederland


ACTUEEL

Mond tot mond HEEFT U EINDELIJK EEN GOEDE WEBSITE, maar wat te doen

met social media? Duik er eens in. U leert uw klanten beter kennen, creëert een grotere naamsbekendheid en dat leidt onvermijdelijk tot meer omzet. Tegen relatief lage investeringen.

H

oe kleiner de niche, hoe groter de kansen die de sociale media je te bieden hebben, stelt Erno Hannink. De ondernemer, die zichzelf online community expert noemt, helpt zelfstandige professionals om internet slim toe te passen zodat ze meer klanten kunnen krijgen. Hij is auteur van het boek ´Laat de klant naar jou toe komen´, coacht en begeleidt entrepreneurs naar een grotere naamsbekendheid en uiteindelijk de daarbij horende hogere omzet. ‘Internet leent zich bij uitstek voor specialismen en kleine hoekjes van de markt. Door middel van een goede site, een informatieve nieuwsbrief en levendige discussies kun je jezelf goed in de markt zetten en proleren. Mensen die op zoek zijn naar jouw product, zullen je steeds sneller weten te vinden. Bezoekers kunnen informatie toevoegen aan wat jij doet, een mening publiceren over jouw artikel, erover discussiëren. Zo wordt internet een ‘sociaal medium.’ De wil is er wel, merkt Hannink, maar de kennis ontbreekt. Heel vaak komen kleine of grotere zelfstandigen bij hem langs voor advies. Ze hebben ink geïnvesteerd in een goede site maar vervolgens gebeurt er helemaal niets. Er komen geen nieuwe klanten, ze worden niet vaker gebeld. Wat doen ze verkeerd? Erno Hannink heeft daar een paar duidelijke


adviezen over. ‘Een site alleen is veel te statisch. Mijn advies daarom: wees actief. Publiceer regelmatig over het onderwerp waar jij in gespecialiseerd bent. Dat kunnen artikelen zijn, een blog of een discussie. Daardoor word je gemakkelijker vindbaar door zoekmachines en daarmee door mensen die op zoek zijn naar wat jij te bieden hebt. Zorg daarnaast dat je schrijft vanuit een probleem, want daar zoeken mensen op, en vervolgens over oplossingen. Tot slot is het interessant om aan een discussieforum deel te nemen omdat de moderne surfer op internet altijd eerst op zoek gaat naar ervaringen en meningen van anderen. Zorg wel dat je niet alleen reclame maakt voor jezelf of je product, maar denk mee over de vragen van anderen.’

Online slijterij Een goed voorbeeld van iemand die het internet optimaal gebruikt is Petra de Boevere, beter bekend als Meisje van de Slijterij. Zij begon een blog die uitgroeide tot een verlengstuk van haar winkel, inderdaad een slijterij, in het Zeeuwse Breskens. Het bloggen leverde haar naamsbekendheid op en stijgende bezoekersaantallen. Ze heeft een duidelijke mening, schrijft en twittert veel, voegt video’s toe en start discussies met haar bezoekers. Waar ze dagelijks zoń veertig

klanten in haar winkel ontvangt, krijgt ze er via haar blog vaak meer dan duizend. Behalve het vinden van klanten, kun je als ondernemer sociale media ook al eerder inschakelen, bijvoorbeeld bij het ontwikkelen of perfectioneren van je product. Dat deed Erwin Blom. Hij was bezig met het schrijven van zijn ´Handboek Communities´ en vroeg ondernemers via zijn blog om hun ervaringen met hem te delen. Daarnaast kon iedereen via Google Documenten aanvullingen of correcties op zijn teksten kwijt. Toen het boek af was, verscheen het bij een ‘ouderwetse’ uitgeverij. Blom besloot de afdeling publiciteit een handje te helpen en verspreidde via Twitter de link waarop het boek besteld kon worden. Ook bedacht hij creatieve manieren om via internet geld te verdienen met zijn tekst. Zo publiceerde hij online een gratis pdf van zijn tekst, waarin advertenties waren opgenomen. Verder zorgde hij ervoor dat in de pdf zoveel kleurenillustraties stonden dat het goedkoper was om het boek te kopen dan de hele tekst uit te printen.

Zeeuwier Een essentieel verschil tussen de ‘oude’ marketing en online marketing, is dat een winkel zijn best doet om klanten naar zich toe te trekken, terwijl op internet de consumenten het heft in handen hebben en

tekst LINDA HUIJSMANS / beeld ISTOCKPHOTO

exact kunnen bepalen waar ze hun spullen willen kopen. In plaats van het aanbod, staat op internet de vraag centraal. Een ondernemer die gevonden wil worden, moet laten zien dat hij er is. ‘Het is daarom essentieel om je doelgroep scherp in kaart te brengen’, stelt Erno Hannink. ‘Sociale netwerken vormen de ideale manier om midden in die doelgroep uit te komen. Door goede productinformatie te geven en klanten de gelegenheid te bieden hun ervaringen uit te wisselen, leer je je gebruiker kennen en kun je met hem in contact komen.’ Dat begreep Claudia Willemsen toen ze met Kleertjes.com begon. In 2003 kreeg ze de kans om voor een schappelijk

prijsje een partij merkkinderkleding op de kop te tikken. In plaats van die in haar eigen omgeving te verkopen, besloot ze die via het web aan te bieden. Inmiddels kent het bedrijf een jaaromzet van 11 miljoen euro en werken er negentig mensen. Om nog beter te kunnen inspelen op de wensen van haar klanten, heeft Willemsen al aangekondigd actiever gebruik te willen gaan maken van social media. Er bestaat al een Kleertjes.Hyves en er zijn plannen om ook andere media in te gaan zetten.

Filmpje

een handje te helpen bewees Petra de Boevere. Haar idee om een Zeeuwse jenever op de markt te brengen, werd sceptisch ontvangen door marketeers en de destillateur. Daarop stapte ze naar een sterrenrestaurant en bood de chef een proefsessie aan. Ze lmde zijn enthousiaste reactie, zette die op internet en nodigde via Twitter iedereen uit om mee te denken over een naam en een logo. Het zal geen verwondering wekken dat de eerste essen Zeeuwier in no time waren uitverkocht en dat de marketeers hun ongelijk inmiddels ruiterlijk hebben toegegeven.

Dat een slim gebruik van sociale media ook kan helpen om de zaken in real life


L AL AA NA ON AT TIIO RN NA INTER

‘We willen een consumentenmerk worden’

MARTIJN BOS (32), ONDERNEMER VAN DE VIERDE GENERATIE,

wilde Bos Kaasgereedschap internationaliseren. De eerste poging mislukte, maar sinds de tweede poging verdrievoudigde zijn omzet en vormt export meer dan de helft.

D

e showroom van Boska Holland ziet eruit als een kaaswinkel, maar ruikt niet als een kaaswinkel. De tientallen grote kazen, die op planken tegen de muur liggen, zijn van plastic, evenals de stukken brie in de glazen vitrine. Op de vitrine staan rekjes met kaasschaven en raclettebakjes. Ernaast staan grote kaassnijmachines. Op planken tegen de muren liggen kaasmessen, kaasschaven, kaasraspen, kaasplateaus, kaasplankjes, kaasmandjes, kaaskistjes en


kaasfonduepannen. Geen kaas verlaat dit pand ongeschonden. Het hoofdkantoor van Boska staat tussen grote kaaskoelhuizen op een bedrijventerrein in Bodegraven, een stad in de buurt van Gouda, dat van oudsher leeft van de kaashandel. Martijn Bos, een dertiger met kort blond haar, vertelt in sneltreinvaart over kaasinnovaties en verkoopconcepten. De jonge ondernemer is in alles het tegenovergestelde van Frans Laarmans, de hoofdpersoon uit de klas-

sieke roman Kaas van Willem Elsschot, het dunne boek dat veel scholieren op hun leeslijst zetten. Laarmans wil een kaashandel opzetten, maar verliest zich in gepeins en bijzaken en verkoopt geen gram kaas. Martijn Bos verkoopt eveneens geen gram kaas, maar daar houdt de overkomst met de lethargische Laarmans op. Boska verkoopt kaasgereedschappen. ‘Alles om van kaas te genieten’, zegt Bos.

tekst MARK VAN BAAL / fotografie PETER BAK



Stap 1: De overname Het familiebedrijf begint in 1896, wanneer Koningin Emma op de Nederlandse troon zit, als management buy out. De grootvader van Martijn Bos koopt in dat jaar de smederij van zijn baas. Eind jaren zeventig van de volgende eeuw begint Joop Bos – derde generatie en vader van de huidige eigenaar - met het produceren van kaasschaven en andere kaasgereedschap. Dat hij ondernemer wilde worden, wist Martijn Bos vanaf zijn vierde, verteld hij. Op zijn vijftiende had hij een catering service, Party Perfect genaamd. Bos studeerde Small Business in Haarlem, een HBO-opleiding waar veel ondernemerstelgen naar toe gaan. Hij wilde entrepreneur worden, maar niet een ondernemer die vanuit Bodegraven de Nederlandse markt bediend. ‘Ik wilde kantoren in New York en Parijs.’ In 2000 komt Bos in dienst, of beter gezegd: ofcieel in dienst. Uiteraard had de ondernemerszoon al vele vakantie- en weekendbaantjes in het bedrijf vervuld. Op 1 januari 2002 neemt hij, 24 jaar oud, het bedrijf over van zijn vader. Zijn vader (dan 60) vertrekt op die datum. ‘We geloven allebei niet in twee kapiteins op één schip. Daar zijn we allebei veel te eigenwijs voor.’ Een banknanciering krijgt de twintiger niet. Zijn vader leent hem het geld om de deal te nancieren en verhuurt hem het bedrijfspand. In 2008 herstructureert Bos de nanciering. Sindsdien leent hij geld van een bank. Om zijn internationale ambities te benadrukken, verandert hij de naam van het bedrijf van Bos Kaasgereedschap in Boska Holland. “Ik wilde een bedrijf waarmee ik internationaal kon zakendoen en waarin ik mijn creativiteit kwijt kon. Vooral met branding en productontwikkeling. Wanneer je een bedrijf overneemt kun je sneller echt ondernemen, omdat er al een basis is.” Boska maakt op het moment van overname voornamelijk gereedschap, bijvoorbeeld kaassnijmachines voor kaaswinkels, presentatiemateriaal, bijvoorbeeld kaasplateaus voor in een vitrine, en kaasschaven. De kaasschaven worden altijd voorzien van het logo van de klant, nooit van het logo van het bedrijf zelf. Het bedrijf heeft bij overname nog geen eigen website.

Stap 2: De valse start ‘Ik wilde de wereld veroveren’, zegt Bos. ‘Ik dacht: we maken een nieuwe catalogus en een nieuwe website en we gaan exporteren. We hebben immers een compleet assortiment.’ Hij ging op internationale voedselbeurzen in Parijs, Keulen en New York staan en reisde de hele wereld over met de boodschap hoe je kaas moet snijden, eten en genieten. Binnen mum van tijd had hij tientallen agenten en distributeurs, die Boska in ruim tachtig landen vertegenwoordigden. ‘Ik vond het prachtig om te reizen. Het was allemaal lachen,


maar weet je: het zette geen zoden aan de dijk.’ Agenten en distributeurs verkopen alleen jouw producten als je ze heel veel aandacht geeft, ontdekte Bos. Ze hebben immers ook andere bedrijven die ze vertegenwoordigen. ‘Als ik dagelijks contact met een bepaalde vertegenwoordiger had en hem veel ondersteunde, dan zag ik de omzet in dat land omhoog schieten’, vertelt Bos. De omzet in andere landen, die dan even wat minder aandacht kregen, zakte tegelijkertijd in elkaar. Bos concludeerde dat dit niet de juiste weg was om de wereld te veroveren. ‘We missen het juiste assortiment’, luidde zijn conclusie. ‘Ik ben gestopt met handel. We doen geen inkoop en verkoop meer, maar ontwerpen alles zelf.’

Stap 3: De focus Na de gesneefde eerste poging, bracht Bos focus aan in zijn exportactiviteiten. Tijdens de eerste poging kreeg de vertegenwoordiger in Rusland bijvoorbeeld een bescheiden marketingbudget. ‘Daar heb ik de stekker uit getrokken.’ Mocht een Russische kaaswinkel of groothandel wat bestellen, dan levert Boska uiteraard, maar deze markt wordt niet meer actief benaderd. Net als de bijna tachtig andere landen, die vanaf dat moment eveneens reactief worden geholpen. De focus ligt nu op de Verenigde Staten, Duitsland en Frankrijk. Boska Holland heeft nu een binnen- en buitendienstmedewerker voor Frankrijk en Duitsland en drie medewerkers in de Verenigde Staten. In de kantoorruimte naast de showroom nemen vier binnendienstmedewerkers de telefoon op in het Frans, Duits en Engels. ‘Het marketinggeld wordt alleen besteed in Nederland, Frankrijk en de Verenigde Staten.’ Een week per maand is Bos in de VS. De focus werpt zijn vruchten af. Bij de overname in 2002 werkten er zo’n tien mensen bij het bedrijf en was de omzet enkele miljoenen euro’s. Minder dan vijf procent was export. In 2009 was de omzet rond de acht miljoen, waarvan meer dan de helft export. Vandaag werken er zo’n 35 mensen.

Stap 4: De productontwikkeling Na de tegenvallende buitenlandse expansie ging Bos aan het assortiment werken. Naast een technisch ontwerper nam hij een industrieel ontwerper aan. In een ruimte naast het magazijn staan een ouderwetse draaibank en enkele boormachines waarmee medewerkers prototypes maken. ‘We wilden het functionele en probleemoplossende assortiment versterken met design en ontwerp’, beschrijft Bos de verandering. Bos Kaasgereedschappen had altijd goed naar klanten geluisterd en op grond van problemen van klanten producten gemaakt. Om een voorbeeld te noemen: omdat het snijden van grote ka-

zen zwaar werk was voor winkelpersoneel, ontwikkelde Bos Kaasgereedschappen en grote kunststof kaasplanken met een veermechanisme en een snijdraad. De snijdraad van de gepatenteerde Cheese-O-Matic kan een verkoopster gemakkelijk door de korst van een grote kaas trekken. Het snijverlies waar winkeliers mee kampten, resulteerde in de Deel-O-Maat, een snijmachine die een vierkant blok uit het hart van de kaas snijdt, waardoor de kaas zonder snijverlies in wigvormige stukken is te snijden. Tegenwoordig verzint Bos nieuwe producten voordat de winkelier of de eindconsument erom vragen. ’Nu proberen we niet alleen directe vragen uit de markt te beantwoorden, maar ook latente vragen.’ Zo ontwikkelde Boska een fonduesetje dat in de magnetron kan worden gezet. ‘Even in de magnetron, op tafel zetten, kaarsje erbij en je hebt een romantische avond’, zegt Bos. ‘Het ziet er wel uit alsof je hebt gekookt. We willen geen messenfabriek meer zijn, maar een gezellige avond verkopen.’ Geen enkele winkelier heeft gevraagd om een fondueset voor in de magnetron, maar ze vragen wel: hoe kan ik meer kaas ver-

kopen? Zo vroegen ze ook nooit om hittebestendige boterhamzakjes, waarmee je tosti’s in een broodrooster kunt maken, maar Boska ontwikkelde ze wel. De meeste ideeën verzint Bos zelf.

Stap 5: De marketing ‘Ik doe aan guerrillamarketing, meer kan ik niet betalen’, zegt Bos. Zo kregen alle bezoekers van de opnamestudio van het televisieprogramma All you need is love een romantisch fonduesetje voor twee personen en de bezoekers van Ik hou van Holland een Delfts Blauw fonduesetje. Uiteraard werden de producten op televisie getoond. ‘Ik betaal nergens extra voor.’ Bos is een week per maand in de Verenigde Staten. Om zijn bedrijf te promoten, maar ook om te leren. ‘Bedrijven in de Verenigde Staten zijn ontzettend goed in conceptual excellence. Ze kunnen bijvoorbeeld een product door middel van de verpakking voor iedereen begrijpbaar uitleggen. Als je in de VS een camping oprijdt, is ook meteen duidelijk hoe je moet kamperen.’



Bijvoorbeeld waar je je camper moet neerzetten en hoe je water en elektriciteit aansluit. ‘Alles klopt. Amerika is een gemakswereld. Als je daarin mee kunt, dan loop je voor in Europa, dat ongetwijfeld gaat volgen.’ Als voorbeeld van conceptueel verkopen pakt Bos een cheese barbeclette, een raclettebakje om kaas in te smelten in een mooie verpakking. ‘Jij ziet een stuk metaal met een houten handvat. Ik zie een concept om meer kaas te verkopen. Die leveren we aan winkels met een barbecue, een receptenboek, een instructielm, een website en een displayrek. Een compleet concept voor de retailer. Alles moet kloppen. Winkelpersoneel in de VS is niet zo creatief.’ En dus helpt Bos de winkelier meer kaas te verkopen. Bos probeert zoveel mogelijk free publicity te krijgen. Binnen een dag maakte de ondernemer een paar uur tijd om Brookz zijn verhaal te vertellen. Het tijdschrift Vriendin liet hij de tostizakjes uitproberen. ‘84 Procent van alle supermarktaankopen wordt gedaan door vrouwen tussen 30 en 45 jaar. We doen ook steeds meer met sociale media om mensen te vertellen wat je allemaal met kaas kunt doen.’ Sinds kort twittert hij dagelijks berichten via dit medium: kaasrecepten, nieuwe producten, activiteiten, mooie kaaswinkels. Als hij in China een mooi ingerichte kaaswinkel ziet, zet hij een foto op Twitter. Hij heeft intussen zestig volgers, mensen die zijn berichten lezen. ‘Dat is nog niet veel, maar het websitebezoek is verdrievoudigd sinds ik Twitter.’ De avond na het inter-

view twittert hij: ‘Just had an interview with Brookz for May issue, promoted Twitter, so need more followers :)’

Stap 6: De toekomst Zijn vader ziet hoe zijn zoon het bedrijf heeft omgeturnd. Die zou wat conservatiever met de winst omgaan dan zijn zoon en meer dividend aan zichzelf uitkeren, weet Bos. Hijzelf stopt juist zoveel mogelijk terug in het bedrijf. ‘Ik wil rendement draaien en alles herinvesteren. Je kunt alleen overleven als je snel groeit.’ De uitdaging is nu om de time to market korter te krijgen. Het traject van idee naar winkel kan twee jaar in beslag nemen. Bos wil die tijd naar terug brengen vijf maanden. ‘We willen trends sneller kunnen volgen.’ Hij blijft daarom alle ontwikkeling in huis doen. De distributie in Nederland is nu op orde. Nu is het tijd om de consument rechtstreeks te benaderen. ‘Bindwaarde creëren, daar zitten we nu midden in. Uiteindelijk willen we een consumentenmerk worden.’ De komend vijf jaar wil hij Boska als merk neerzetten en opnieuw minstens 2,5 keer zo groot worden. ‘We zitten nu in de fase van branding.’ De kaasschaven en alle producten en verpakkingen dragen daarom tegenwoordig het Boska Holland-logo in plaats van logo’s van klanten, zoals vroeger.

Life’s too short for communication chaos


Vodafone integreert uw Spraak & Data, Vast & Mobiel Spraak & Data en data in één netwerk voor al uw vestigingen én mobiele medewerkers

Vast & Mobiel

• telefonie

• vaste

• IP-VPN

• onderling

en mobiele telefonie in één vast en mobiel bellen voor een vast maandbedrag

De geïntegreerde oplossingen van Vodafone bieden u weer overzicht over uw bedrijfscommunicatie. U krijgt één oplossing op maat, één leverancier en één aanspreekpunt. Alles volledig beheerd. Daarmee kunt u veel kosten besparen. Wilt u weten wat Vodafone voor uw communicatie-infrastructuur kan betekenen? Kijk dan op vodafone.nl/integrated of bel 0800-0500.


SPE

CIA

L

Waardecreatie WAARDECREATIE IS DE ESSENTIE van het

ondernemerschap. Professionele ondernemers werken daarom niet in, maar vooral aan hun bedrijf. In deze special aandacht voor strategisch denken, het vergroten van uw verdiencapaciteit en vijf tips om meer waarde te creëren. juni 2010 | brookz | 33

SPECIAL WAARDECREATIE

Vergroot uw verdiencapaciteit NEEM AF EN TOE AFSTAND en blijf boven uw bedrijf

hangen. Dat is dé manier om een superondernemer te worden (en uw bedrijf ooit voor een mooie prijs te verkopen).

W

aardecreatie lijkt op het eerste gezicht een wat vreemde term voor een ondernemer. Als ondernemer bent u toch altijd bezig met omzet genereren en winstoptimalisatie? Is waardecreatie niet gewoon hetzelfde als ondernemerschap? Nee, zegt Annegien Blokpoel, directeur van PerspeXo en directieadviseur. ‘Was dat maar waar. Helaas kijken veel ondernemers niet verder dan één à twee jaar vooruit. Bij waardecreatie is het van belang om af en toe écht vooruit te kijken – naar de langere sociale en economische trends.’ Op korte termijn houd je de kosten laag door niet te investeren. Op de langere termijn verdien je echter het meest door te investeren in (duurzame) verdiencapaciteit van de onderneming. ‘Investeren in jezelf en je bedrijf – waardecreatie – levert vaak niet meteen vandaag maar wel morgen cash ow op. De kunst is om de korte en de langere termijn goed


te balanceren.’ Niet iedere ondernemer is hetzelfde, maar wetmatigheden bij groei en krimp zijn er wel. ‘Ik zie rode draden’, zegt Blokpoel, die vorig jaar zo’n honderd ondernemers heeft geadviseerd. ‘Uit onze Winst & Waarde-scan blijkt dat ondernemers zichzelf met name lage scores geven op strategie en nanciën.’

Waardering Maar wat is nu waarde creëren? En wat is waardering? Het begrip waardering heeft een nanciële en een emotionele kant. Waardering is dan ook een subjectief begrip. In corporate nance gaat waardering met name om de nanciële kant. De principes van de waarderingsleer zijn universeel. Heel grof kun je stellen dat bedrijven vier tot zes keer de winst waard zijn, maar dat is slechts gemiddeld. Financiële partijen bouwen boekhoudkundige gegevens om naar een nanciële waardering. Winst is bijvoorbeeld een

boekhoudkundig begrip. Investeerders en bankiers hechten meer waarde aan het heden en de toekomst. Als ondernemer moet je afwegingen maken: wat is verstandig voor de korte termijn en wat heeft meer zin op de middellange en lange termijn. Blokpoel spreekt van winstverbetering en waardeverbetering. ‘De keuzes die je nu maakt, bepalen de winst- én de waardeverbetering, nu en in de toekomst.’ Als een MKB-ondernemer ’s avonds iets bedenkt, gaat hij terug naar kantoor en voert hij het uit. Dat is op een bepaalde manier prettig. Maar in die wendbaarheid zit volgens Blokpoel ook een probleem verscholen. ‘Het management stippelt vaak geen vaste strategische waardekoers uit en verandert regelmatig van richting. Dan krijg je zwalkbeleid en verlies je energie. Je mag de koers niet verliezen, nooit.’ Zij erkent dat dit heel moeilijk is. ‘Je moet soms nee zeggen tegen leuke op-

tekst DENNIS MENSINK / beeld ISTOCKPHOTO

drachten die je op korte termijn ook nog eens geld opleveren. Dat is lastig voor iedere gepassioneerde ondernemer. Pure managers hebben daar over het algemeen veel minder last van. Het helpt dus als ondernemers behalve DGA ook manager worden van hun bedrijf.’ Het lastige aan ondernemerschap is volgens Blokpoel dat ondernemers vaak ook meewerkend voorman én aandeelhouder zijn. Bij waardecreatie is met name dat laatste van belang. ‘Grotere bedrijven hebben daar commissarissen voor, die namens de aandeelhouders toezicht houden op de directie en ook een coachende rol hebben.’ Maar heel weinig MKB-bedrijven hebben echter een commissaris. In haar boek helpt Blokpoel directieleden te kijken naar de korte- en langetermijneffecten van hun keuzes en daden. ‘Dat zit er bij niemand spontaan in. Vaak willen ondernemers wel veranderingen tot stand brengen, maar kunnen

zij dat niet behappen in hun veel te drukke schema.’ Waardecreatie is een proces. Waar sta je nu en wat heb je nodig om verder te komen? Hoogopgeleide starters hebben zo’n 10.000 vlieguren nodig om een professional te worden. Voor ondernemers is dat eigenlijk niet anders. Geen enkele ondernemer doet alles goed. ‘Je moet zelf uitvinden waar de blinde vlekken zitten in je bedrijfsvoering. Dat is essentieel, want in de recessie kan een blinde vlek een dodelijke hoek zijn’, zegt Blokpoel. ‘De meeste ondernemers denken niet in budgetten. Maar heb je geen budget, dan vind je alles te duur en doe je nooit wat. Er is bijvoorbeeld geen opleidingsbudget, terwijl dat er wel zou moeten zijn. Zonde, want scholing is voor bijna alle bedrijven essentieel.’ Om door te kunnen groeien naar een volgende fase is vaak een verdubbeling

van de schaalgrootte nodig. Blokpoel heeft het over ‘kantelpunten’. Bij tien tot twaalf medewerkers ontstaat volgens haar vaak zo’n eerste kantelpunt. ‘Dan wordt de organisatie groter, is er vaak een extra managementlaag.’ Ondernemers die het eerste kantelpunt hebben bereikt, zijn vaak al redelijk professioneel. Maar het zijn nog geen superondernemers. Om dat te worden is het noodzakelijk de wetten en regels rondom waardecreatie te kennen. Niet groeien betekent vaak stilstaan of stagnatie. Een mislukte doorgroei kan zelfs leiden tot vernietiging van kapitaal of werkgelegenheid.

Toekomst borgen Volgens René van Erk, Europees directeur Product and Business Development bij Wolters Kluwer, krijgt elke ondernemer uit het midden- en kleinbedrijf ooit te maken met de vraag hoe hij de toekomst van zijn bedrijf kan borgen. Moet



‘Vaak gaat dat om beslissingen die op de korte termijn geld opleveren, maar op de lange termijn geen waarde toevoegen. Doe dat niet, want daar prik je als koper bijna altijd doorheen’

hij bedrijven overnemen om het bedrijf te laten groeien? Moet het bedrijf aansluiting zoeken bij een grote partij, of misschien zichzelf juist laten overnemen? En hoe zit het met de opvolging: is die geregeld? Van Erk zoekt namens Wolters Kluwer naar geschikte overnamekandidaten die de business van het informatieconcern kunnen versterken. Hij komt daarbij ook ondernemers tegen die hun bedrijf iets mooier voorspiegelen dan het in werkelijkheid is. In de laatste fase voor de gewenste verkoop nemen zij soms ‘vreemde beslissingen’. ‘Vaak gaat dat om beslissingen die op de korte termijn geld opleveren, maar op de lange termijn geen waarde toevoegen. Doe dat niet, want daar prik je als koper bijna altijd doorheen.’ Bij waardering gaat het immers altijd om de lange termijn – en niet zozeer om hoe het bedrijf er nu voor staat. Van Erk zit in de Raad van Commissarissen van twee kleinere softwarebedrijven. Het ene is actief in Customer Relationship Management (CRM), het ander houdt zich meer met software-ontwikkeling bezig. Beide ondernemingen hebben een omzet van minder dan vijf miljoen euro. ‘Vanuit die rol kijk ik heel concreet naar hoe deze bedrijven beslissingen kunnen nemen die op de lange termijn waarde toevoegen. Het zijn geen beursgenoteerde bedrijven, dus het is

soms makkelijker om beslissingen te nemen die waarde creëren.’ Er zijn veel manieren om je bedrijf waardevoller te maken. Je kunt op een andere manier met je klanten omgaan, of je vaste lasten verlagen. Van Erk zoekt in het dagelijks leven in heel Europa naar geschikte overnamekandidaten voor Wolters Kluwer. Het gaat dan om softwarebedrijven die goed bij het beursgenoteerde bedrijf passen. ‘Als Wolters Kluwer zijn wij heel erg geïnteresseerd in recurring business’, vertelt Van Erk. Ofwel: omzet die ieder jaar terugkeert. Het abonnementsmodel dus. ‘Dat zie je ook steeds meer in de ICT – via cloud computing, SaaS, noem maar op. Het grote voordeel: je hoeft niet ieder jaar opnieuw alle omzet te verkopen.’ Indien je een krediet nodig hebt van de bank, kan het ook voordelig zijn als je bedrijf aantoonbare terugkerende omzetten genereert en zal genereren. Van Erk wijst ook op het onderscheid tussen producten dienstenbedrijven. ‘Hoeveel arbeid is nodig om de dienst te leveren? Hoeveel bedragen de omzet en winst per werknemer? Uiteindelijk kijk je bij diensten vaak naar de bottom-line. Bij productbedrijven kijk je ook meer naar de omzet. Als het product eenmaal is ontwikkeld, hoef je het alleen nog maar te verkopen zonder dat er al teveel arbeidsinspanningen voor ontwikkelen tegen-

Financiële blik De vier belangrijkste zaken waarmee je op een corporate finance-manier naar je bedrijf kijkt: • leer denken in cashflow in plaats van in winst; • leer te denken en doen alsof het bedrijf eeuwig blijft bestaan; • leer uitrekenen wat een goede financieringsstructuur voor je bedrijf is; • leer je bedrijf zien als een verzameling in- en uitgaande geldstromen.


Leestip Boek ´Maak je bedrijf meer waard´. In zes eenvoudige stappen, Annegien Blokpoel, Pearson Education

over staan. Dit in tegenstelling tot bedrijven uit de dienstensector, die te maken hebben met meer arbeidskosten, maar waar je weer eenvoudig in kunt starten.’ Pas als je je bedrijf verkoopt, weet je wat het waard is voor derden. Ook als je het bedrijf niet vandaag verkoopt, is het zeer zinvol om vanuit waardecreatie en waardering je bedrijf te managen. ‘Wil je op termijn je bedrijf verkopen? Dan is het een manier om dat slimmer voor elkaar te krijgen – en tegen een hogere waardering. Als je daar concreet mee aan de slag gaat kun je honderd keer harder gaan’, zegt Blokpoel. Om goed te bekijken hoe een onderneming ervoor staat, gebruikt Blokpoel de Schijf van Vijf (Winst & Waardescan). Die schijf bestaat uit de vijf bedrijfseconomische vakgebieden: strategie, nanciën, marketing, organisatie en communicatie. Samen met ondernemers gaat Blokpoel in sessies op zoek naar die dingen die op lange termijn effect sorteren. Maar ook naar zaken die problemen oplossen. ‘Door bepaalde zaken aan te passen, vallen andere dingen vanzelf op hun plek. Zo kun je positief sturen op waarde. Aan iedere ondernemer de keuze of hij wil optimaliseren, doorgroeien of verkopen.’


‘Van niets iets maken’ ONDERNEMERS TANJA SPOELMAN EN PAUL POSTEMA zijn

bewust bezig geweest met het creëren van waarde in hun bedrijf. Beide hebben ingrijpende besluiten genomen en de dagelijkse werkzaamheden even op afstand gezet. De resultaten mogen er zijn.

S

amen met een bevriende advocaat bedacht Tanja Spoelman in 2005 dat er wel eens economisch slechte tijden aan konden komen. Allebei legden ze 10.000 euro op tafel om een systeem te laten ontwikkelen voor een digitaal incassobureau. Digicasso, zoals zij hun bedrijf toepasselijk noemden, bestond in eerste instantie naast haar baan, eerst bij Essent en later bij de Provincie Overijssel. Haar compagnon had en heeft een advocatenkantoor, Pontius Advocaten, waar hij heel druk mee was. Gevolg: Digicasso kwam niet van de grond. Om Digicasso serieus op de rit te krijgen, moesten de oprichters een rigoureus besluit nemen. ‘Op 1 januari 2007 heb ik mijn baan opgezegd. Ik had geen nanciele zekerheid meer, maar ik had het er voor over om Digicasso een kans te geven’, vertelt Spoelman. Langzaam kwam de beoogde dienstverlening op gang. Toch was Spoelman wat gefrustreerd geraakt.

‘Ik heb altijd een leuke baan gehad waarin ik in overleg was met het management en de Raad van Bestuur. Toen ik net als zelfstandige aan de slag was, zat ik helemaal alleen thuis. Ik heb toen in een dip gezeten. Maar door afstand te nemen heb ik opnieuw kunnen ontdekken dat ik een prachtig bedrijf was gestart.’ In 2008 kochten Spoelman en haar compagnon een pand aan. In september 2009 konden zij dit pand betrekken. Vanaf dat moment is het hard gegaan met Digicasso, dat ten tijde van schrijven uit acht man personeel bestaat. Op dit moment stuurt Spoelman iedereen nog direct aan. ‘Op een gegeven moment zal er misschien iemand tussen moeten komen. Dan kan ik mij nog meer richten op de strategische zaken.’ De enorme groei komt volgens Spoelman vooral door de manier van werken die Digicasso hanteert. ‘Heeft de debiteur na een paar weken niet betaald? Dan



‘We sturen inmiddels hoofdzakelijk op omzet en cashow. We moeten vooruit blijven gaan en blijven groeien, want de kosten zijn toegenomen’

wordt hij direct door Pontius Advocaten aangeschreven. Dat werkt heel goed. 85 Procent betaalt bij ons, tegenover een landelijk gemiddelde van 70 procent.’

Omzet en cashflow Spoelman en haar compagnon hadden nooit een sterkte/zwakteanalyse gemaakt van hun bedrijf. ‘Toen we dat wel deden, kwamen we erachter wat onze zwakte was. Dat zat hem met name in de propositie en de marketing. Hoe pak je dat aan? Daar hebben we goed over nagedacht. We laten het unieke van ons bedrijf zien. De zeer nauwe samenwerking met advocaten, de korte lijnen. Wij zijn een incassobureau zonder incassomedewerkers. Ik geloof in persoonlijkheden, in passie in het leven. Ik leer ze het vak.’ In 2008 kocht Digicasso behalve een

pand nog iets aan, namelijk de URL www. incassobureau.nl, die tot dat moment in bezit was van een communicatiebureau. ‘Daarmee stonden we ineens op de eerste plaats in de zoekresultaten van Google. En dat zonder marketingafdeling of -budget!’ In september is Digicasso gestart met het versturen van mailings, om nog meer bekendheid te genereren en klanten te trekken. ‘En in het najaar willen we een grote campagne doen – onder meer door heel gericht te adverteren. Bedrijven moeten ons leren kennen.’ Digicasso heeft kritisch naar het klantenbestand gekeken. Van particulieren en minder goede ondernemers nam het bedrijf afscheid. Zodoende bracht Spoelman het aantal klanten terug van 1000 naar 750. De tijd die ‘over’ was, is goed benut, want inmid-

dels is het aantal klanten verdubbeld. Spoelman heeft nu een winstgevend bedrijf, dat minimaal 100 procent omzetgroei per jaar meemaakt. Die groei hoopt ze nog drie jaar voort te zetten. ‘We houden zeker rekening met het kantelpunt, maar ik ben ervan overtuigd dat dat op korte termijn niet te verwachten is. We sturen inmiddels hoofdzakelijk op omzet en cashow. We moeten vooruit blijven gaan en blijven groeien, want de kosten zijn toegenomen.’ Waardecreatie is voor Spoelman ‘van niets iets maken’. ‘Dat zit voor mij niet alleen in geld. Uiteindelijk moet het daar natuurlijk wel om gaan om een gezond bedrijf te hebben, maar de menselijke component vind ik ook heel belangrijk. Zowel voor mezelf als voor mijn collega’s.’ Spoelman weet inmiddels wat haar bedrijf waard is, al verandert dat voortdurend. ‘Ik sluit niet uit dat we het bedrijf ooit verkopen, maar dat is op dit moment zeker nog niet aan de orde. Naar mijn idee zijn we nog maar net begonnen. Het is nog veel te leuk en interessant!’

Nieuw product Paul Postema had vorig jaar net als Spoelman een impuls nodig om zijn bedrijf weer op de rit te krijgen. De opdrachtenstroom uit de communicatiehoek stagneerde vorig jaar voor zijn bureau Loft 238. Oorzaak: de neergaande economie. Vervelend, zeker omdat Postema en mede-eigenaar Hans Pieters net iemand in dienst hadden genomen. ‘Om bedrijfseconomische redenen hebben we zijn jaarcontract niet verlengd’, vertelt Postema. De marktontwikkelingen dwongen Loft 238 om meer in de spiegel te kijken. ‘We móesten keuzes maken en onderscheidend zijn. En ons daar vervolgens aan houden.’ Uit eigen middelen hebben de


tekst DENNIS MENSINK

partners vervolgens een nieuw product in de markt gezet, waarmee het bureau zijn eigen werk en omzet creëerde. ‘Allebei hebben wij een passie voor hardlopen. Het idee van een scheurkalender kwam op. Dat plan hebben we uiteindelijk gerealiseerd, onder de naam Keep on Running!.’ Het nadeel van een scheurkalender is dat je hem maar in een deel van het jaar kunt verkopen. ‘We zagen al snel in dat we er een strategie omheen moesten ontwikkelen. Een half jaar na de publicatie van de eerste scheurkalender hebben we daarom een digitale variant van Keep on Running! gelanceerd: Keep-on-Running. nl. Met het online magazine kunnen we de aandacht van lezers en klanten het hele jaar door vasthouden.’ De online variant van het Keep on Running!-concept maakt volgens Postema een prettige ontwikkeling door. ‘Dat meten we af aan het stijgend aantal bezoekers en de positieve reacties. Inmiddels hebben we zo’n tweeduizend unieke bezoekers per maand en dat groeit voortdurend.’ Bijkomend voordeel: de eerste adverteerders melden zich ook. Op die manier kan het online magazine zichzelf dus ook gaan bedruipen. ‘Dat geeft weer een nieuwe schwung. Hierin zien wij onder meer onze toekomstige groei.’ Ook voor de papieren scheurkalender openen zich steeds meer deuren. Zo komt hij in steeds meer winkels van ketens als Bruna, V&D en Selexyz te liggen. Als een sneeuwbal breiden de activiteiten zich uit. De volgende uitgave is alweer in voorbereiding: een bundeling van de honderd leukste lopen van België en Nederland. ‘Nederland kent een immens aanbod aan loopevenementen, zo’n 3.000 per jaar. Wij hebben een se-

lectie gemaakt van de meest aansprekende wedstrijden. Dat zijn niet per se de grootste lopen, maar vooral ook kleinschalige lokale of regionale lopen die om een bepaalde reden heel bijzonder zijn.’ Loft 238 maakt inmiddels ook maatwerkkalenders voor de zakelijke markt, die ook steeds meer interesse toont in het concept. Op die manier komt het bureau met nieuwe marktpartijen in contact, die wellicht ook weer tekst- of andere communicatiebehoeften hebben waarin Loft 238 van oudsher voorziet. Inmiddels is het aantal reguliere opdrachten uit de communicatiehoek overigens weer toegenomen. Ook van nieuwe opdrachtgevers. De afgelopen periode is Postema zich bewust geworden van het feit dat je naar de bedrijfsprocessen moet kijken. ‘Onze kracht is dat wij inhoudelijk goed zijn en het vak van tekstschrijven verstaan. Vanuit die kern verzorgen we steeds meer geintegreerde communicatie, met inzet van derden uit ons brede netwerk. Onze zwakte lag vooral in het marketinggedeelte, dat wij niet goed op orde hadden. Dat was echt een zwak punt van onze organisatie.’

Inspirerende onderneming Inmiddels hebben Postema en Pieters contact met een marketingbureau dat met hen meedenkt over strategische planning. Waar willen ze naartoe? ‘We zijn gedwon-

gen meer te doen aan acquisitie. Tot voor kort kwam het werk vanzelf naar ons toe, maar je kunt er niet op vertrouwen dat klanten blijven komen. We hebben onze belrondes daarom geformaliseerd. Eens in de zoveel tijd bellen wij bestaande en potentiële klanten. We moeten ons er allebei even toe zetten, maar uiteindelijk blijkt het ook leuk te zijn en komt er ook wat uit.’ Waardecreatie zit hem voor Postema onder meer heel concreet in het verdienmodel van Keep on Running!. ‘De investeringen in de site en kalender hopen we dit jaar terug te zien. Misschien dat we het concept ooit kunnen verkopen. Maar daar is het in eerste instantie niet om te doen.’ Postema is vooral heel gelukkig met het concept. Voor hem en zijn compagnon heeft zich een nieuwe wereld geopend doordat zij hun nek hebben uitgestoken. ‘Ik ben al twintig jaar zelfstandig werkzaam, maar ik heb eigenlijk altijd reactief gewerkt. Nu pak ik steeds meer zelf dingen op. Van reactief naar pro-actief dus. Voor mijn gevoel ben ik nu pas echt ondernemer.’ Postema is niet alleen om economische redenen blij met het feit dat Keep on Running! naast de primaire bedrijfsactiviteiten is komen staan. ‘Loft 238 herpakt zich als een inspirerende onderneming met veel mogelijkheden. En de sterren lijken ons gunstig gestemd.’



Bouwen aan waarde UW BEDRIJF GROEIT ALS KOOL. De omzet

explodeert. Maar groeit de waarde van uw bedrijf net zo hard? En zo nee, wat moet u dan wél doen? Vijf tips voor waardecreatie.

1 Bedenk een strategie

2 Ontwikkel uw financiële inzicht

En houd u daaraan, zonder star te opereren. U moet met de golven meegaan en niet ertegenin. Het is de truc om op het juiste moment op de golf te komen. Dát is wat je met strategie doet. Een goede golf duurt ongeveer tweeënhalf jaar. Vroeger duurde een golf wel tien jaar, maar de wereld is veranderd. Het gaat veel sneller. U móet de ontwikkelingen volgen, want te laat om u heen kijken kost nog veel meer energie. Ontwikkel een visie op hoe je omzet kunt creëren en additionele kansen kunt benutten. Omzet kan immers altijd wegvallen. Zorg bijvoorbeeld voor terugkerende omzet, bijvoorbeeld door met abonnementen te gaan werken. Op die manier kun je je concentreren op new business, met de geruststellende gedachte dat je al verzekerd bent van een aanzienlijke omzet. Bedrijven die een abonnementsmodel hanteren worden over het algemeen hoger gewaardeerd. Zij hebben immers veel minder effort nodig om de omzet te behalen. Het nieuwe jaar begint bij wijze van spreken al met dezelfde omzet als vorig jaar.

Waardecreatie is iets heel anders dan ondernemen. Financiën is één van de zwakke plekken van veel ondernemers. Maar enig verstand van hoe u uw bedrijf meer waard maakt is voor elke ondernemer essentieel. Denk in waarde. Winst is belangrijker dan omzet. Maar cash ow is weer belangrijker dan winst. Leidt meer omzet altijd tot meer winst? Nee, soms niet. Een heleboel ondernemers beseffen niet dat vaste kosten elke maand de deur uit gaan, terwijl de geplande omzet slechts gepland is. Bovendien heeft u de gefactureerde bedragen niet meteen binnen. Je kunt als ondernemer waarde vernietigen als je wel meer omzet én zelfs meer winst maakt. Het gaat om duurzame omzet en winst. Vanuit nancieel oogpunt is een bedrijf niets anders dan de contante waarde van de cashow (kasstroom) die het produceert. Door de waarde van de cashow af te zetten tegen het geïnvesteerde vermogen en het gewenste rendement, kan een overnemende partij vrij snel concluderen of een bedrijf waarde genereert of juist vernietigt. Kennis van waardering uit nancieel oogpunt is van belang om beter nancieel inzicht te krijgen in uw bedrijf. Dat kunt u praktisch gebruiken bij het runnen van uw bedrijf. U moet gewoon sommetjes maken. Op een gegeven moment gaat u het leuk vinden, zeker als de sommetjes positief zijn én uitkomen. Stuurt u de boekhouder aan of andersom? De boekhouder hoort de administratie te doen en u hoort hem te controleren. Niet andersom.

1 2 40 | brookz | juni 2010

tekst DENNIS MENSINK

4 Neem afstand van uw bedrijf

3 Wees altijd voorbereid op een exit Of het nu om opvolging binnen de familie gaat of om verkoop aan een andere partij. Zorg daarom voor een heldere en simpele bedrijfsstructuur. Behalve naar zaken als omzet en winst kijkt een overnemende partij uiteraard ook naar enkele softe factoren. Klanttevredenheid bijvoorbeeld. Maar ook de kwaliteit van de ondernemer of onderneming. Zorg ervoor dat u geen achterstallig onderhoud in uw producten of bedrijf heeft. Dat leidt immers onherroepelijk tot waardevermindering. Ondernemers hebben lang niet altijd voor ogen dat zij hun bedrijf op de middellange of lange termijn veelal moeten verkopen. Een exit is vaak toch nodig om het pensioen veilig te stellen. Dus moet u daar goed over nadenken. Vaak blijkt een bedrijf niet zomaar verkoopklaar te zijn. Intellectueel eigendom is bijvoorbeeld op vreemde manieren geregistreerd. Of helemaal niet. Iemand die al lang weg is bij het bedrijf, blijkt bijvoorbeeld nog de helft van het eigendom te bezitten. Vaak gaat het om juridische constructies die verkoop moeilijk maken.

3 5

5 Maak uzelf los van het bedrijf

Neem af en toe de tijd om te overzien of u alles wel goed doet en wat u moet veranderen. Gun uzelf die luxe, want het is noodzakelijk. De wereld is zo dynamisch. Het gaat er bij waardecreatie bijna altijd om op een andere manier naar de business te kijken. Wat hebben we nu in handen? Hoe kunnen we dingen beter oppakken? Voor de start van hun bedrijf denken ondernemers hier nog wel eens over na, maar eenmaal bezig hebben zij de luxe niet meer om naar hun strategie te kijken. Het kan de business echter zeer ten goede komen als de ondernemer trends signaleert. Elke ondernemer zal vaker gedwongen worden te doen alsof hij een nieuw bedrijf start. Elke twee jaar komen er nieuwe concurrenten bij en ziet de markt waarin u opereert er dus anders uit. Daar moet u op blijven inspringen. Dat doet u alleen door afstand te nemen van de dagelijkse praktijk. Wat zijn nu de grote trends die van invloed zijn op uw bedrijfsmodel? De meeste MKB-ondernemers zijn geen trendwatchers. De grote lijnen, die vaak bij de corporates bekend zijn, zien zij vaak ook niet. Pas twee jaar nadat de grote bedrijven bekend raken met nieuwe ontwikkelingen, dringen die ontwikkelingen door tot het MKB. Zorg dat u een manier ontwikkelt waarop u up-to-date blijft, zonder dat het u te veel aeidt van de dagelijkse werkzaamheden.

4

Of eigenlijk: overbodig. Alleen dan kunt u waarde creëren. Vaak is de ondernemer de spil in het bedrijf, op vele fronten. De ondernemer speelt een aantal belangrijke rollen in het bedrijf. Hij is niet alleen algemeen directeur, maar ook aandeelhouder, meewerkend voorman én medewerker. Elke pet kent bijbehorende rechten en plichten. Soms lopen die door elkaar heen, waardoor je niet altijd de beste beslissingen neemt. Voor de korte termijn kies je voor die leuke opdracht die langs komt, terwijl je – met de pet van aandeelhouder op – ziet dat de opdracht geen waarde toevoegt op de lange termijn. Hoe dan ook: veel klanten hebben vooral vertrouwen in u als ondernemer, en minder in de onderneming. Het hele bedrijf blijkt vaak nog aan de ondernemer gekoppeld. Hoewel ondernemers het vaak ook wel prettig vinden dat alles van hen afhankelijk is, is dit – zeker gedacht vanuit waardecreatie – niet sterk. Bij verkoop van het bedrijf moet de onderneming immers ook zonder u door kunnen. Zijn alle normen en waarden verankerd? Vaak niet. Jammer, want u moet de onderneming zien vanuit duurzame waardecreatie. Dus moet u – net als veel andere ondernemers – veranderingen doorvoeren om te kunnen blijven groeien. En om uw bedrijf meer waard te maken. U moet gaan vertrouwen in collega’s en de werkzaamheden langzaam afstoten. Denk ook aan het delen van het bestuur (meer managers), het toelaten van en vertrouwen op interne en externe experts (adviseurs) en het toelaten van externe nanciers (banken en aandeelhouders). Alleen dan kunt u echt waarde toevoegen. Door anderen toe te laten vermijd u persoonlijke valkuilen. Het verkleint bovendien de kans op verspillingen. En hoe minder verspillingen, hoe mee rendement en hoe meer het bedrijf waard zal zijn.


PORTRET

Brancheswitchers

ALS ONDERNEMER STARTEN in een branche die je niet kent,

lijkt risicovol. Maar het is ook verfrissend en kan je op het juiste spoor zetten. Drie ondernemers die de sprong naar een nieuwe tak van sport durfden te maken.

Jaques Smits (50). Was controller/CFO bij o.a. Shell, Getronics en Ten Cate. Kocht het herenmodelabel Collumn, Aantal medewerkers: 5, jaaromzet: 3 miljoen euro

‘In feite run ik mijn eigen multinational met vijf man personeel. Vijf keer per jaar zit ik in China om orders te plaatsen. Alles passeert mijn bureau: milieueisen, kinderarbeid, kwaliteitszorg, de nieuwe ontwerpen.’ Sinds twee jaar beleeft Jaques Smits een second life als modeondernemer van zijn eigen herenmodelabel Collumn. Een wereld van verschil vergeleken met zijn vorige functies als controller/ CFO bij multinationals als Shell, Getronics en Ten Cate. Smits is niet als ondernemer geboren, moest dus alles leren. Vooral de eerste maanden waren ‘heftig’. ‘Ik was 24 uur per etmaal met de zaak bezig. Bij een leverancier in Turkije was het verfbad mislukt waardoor we niet konden leveren. Klanten hebben daar natuurlijk geen boodschap aan. Op zo’n moment voel je hoe onervaren je bent.’ Inmiddels staat alles op de rit, maar drie weken volkomen onbezorgd vakantie vieren zit er niet meer in voor Smits. ‘De blackberry ligt altijd stand by naast het zwembad.´ Smits heeft altijd veel gereisd voor zijn werk. In zijn laatste functie liep het de spuigaten uit en bovendien verzocht zijn werkgever hem naar Amsterdam te verhuizen. Smits en zijn gezin besloten uiteindelijk niet te gaan. Hij moest ander werk zien te vinden, ‘maar op mijn niveau is in de Achterhoek geen baan meer te vinden. Dan ligt iets zelfstandigs algauw voor de hand. Dus ik op het overnamepad. Een zaak helemaal vanaf de grond


toe opbouwen, daar had ik namelijk geen trek in. Je leeftijd speelt ook mee.’ Smits had zo zijn eisen. Het moest een bestaand merk zijn, met een vaste klantenkring in de business to businessmarkt. Ook het product zelf moest aanspreken. In zijn kennissenkring hoorde hij dat mannenmodemerk Collumn te koop stond. Smits: ‘Collumn kreeg niet de aandacht die het nodig had, daarom is het nooit echt tot bloei gekomen.’ Na een paar weken touwtrekken over de prijs was de deal rond. ‘Die heb ik bekostigd met eigen vermogen en een lening bij de bank.’ Smits heeft de vertegenwoordigers en de klanten, maar niet de medewerkers op kantoor overgenomen. ‘Die hadden nog teveel lijntjes naar het oude moederbedrijf, wat risico’s met zich meebrengt.’ In het begin vielen er nog wel een paar lijken uit de kast. Zoals die Griekse klant die al langer wilde opstappen, terwijl dat niet aan Smits was doorgegeven. ‘Zaten we opgescheept met een order die we niet konden plaatsen! Een ander ‘lijk’: een stapel gedateerde, dus moeizaam verkoopbare T-shirts.’

Duitse markt Als modeondernemer moet Smits zich elke collectie opnieuw bewijzen. Hij maakt er twee per jaar: een voorjaars- en een najaarscollectie. ‘De kleding wordt op verschillende momenten uitgeleverd, waardoor het lijkt alsof we meer collecties hebben. De ontwerpen moeten verrassend én commercieel zijn. Dat is een lastige combinatie; veel mannen – vooral vijftigers - zijn namelijk niet geïnteresseerd in kleding. Wij zitten in het middensegment. Onze duurste broek kost 79 euro. Dat maakt ons merk wel redelijk

crisisbestendig. Vooral dure labels hebben het op dit moment erg moeilijk.’ Hoe heeft Smits het vak geleerd? ‘Door veel te lezen en regelmatig winkels te bezoeken om het winkelgedrag van mannen te observeren. Dat is geen hogere wiskunde. Veel mannen laten zich aankleden door hun vrouw. In de week daarvoor heeft zij het voorwerk gedaan door alvast een aantal winkels af te struinen. Onze kleding is casual, moet lekker zitten en gedetailleerd zijn afgewerkt zonder daarin te overdrijven want dan vinden mannen het al gauw niet stoer genoeg. Lijkt een collectie teveel op de vorige, dan vinden ze het weer saai. Je moet de middenweg kiezen.’ Smits beoordeelt alle ontwerpen zelf. Extreme dingen gaan er meteen uit, saaie ontwerpen ook. ‘Je moet het modebeeld heel strak volgen en tegelijkertijd heel kritisch zijn. Vorig jaar riepen de vakbladen in koor dat paars het nieuwe blauw zou worden. Het is maar goed dat we daar niet naar hebben geluisterd, anders hadden we nu met een onverkoopbare collectie gezeten!’ Collumn heeft 150 verkooppunten in Nederland en België. Omdat de Nederlandse markt ‘redelijk zit dichtgetimmerd’, richt Smits zijn pijlen nu op Duitsland. ‘Ik heb net een derde showroom geopend in Düsseldorf, waar het middensegment ondervertegenwoordigd is. Duitsers dragen óf topmerken als Armani en Boss, óf typische Wibra-outts. Het middensegment is relatief ondervertegenwoordigd en daar liggen kansen voor Collumn. We zijn nu in gesprek met een paar grootwinkelketens. Waarschijnlijk moeten we wat marge laten schieten, maar dat geeft niet. Als die grote jongens eenmaal bestellen, bestellen ze veel.’

tekst CARIEN VAN DIJK / fotografie XXXXXXXXXX

‘Herenmode is geen hogere wiskunde’ Jaques Smits, herenmodelabel Collumn


PORTRET

‘Verslaving is een groeimarkt’ Don Schothorst, verslavingskliniek Solutions.


Na zijn veertigste leefde Schothorst praktisch op cocaïne en bloody Mary’s, maar nu niet langer ongestraft. Zijn lijf liet het afweten, het reclamebureau ging failliet.

Don Schothorst (61) verslavingskliniek Solutions. Was succesvol reclameondernemer, stapte als ex-verslaafde over naar de gezondheidszorg. Aantal medewerkers: 100. jaaromzet: 15 miljoen euro

“Dit werk schenkt ontzettend veel voldoening. Een gevoel dat ik in de reclame zelden heb ervaren. Elke dag is anders.” Oud reclameman Don Schothorst, directeur van afkickkliniek Solutions, heeft geen moment spijt van zijn keuze om de reclame te verlaten en een luxe afkickkliniek op te zetten. Al kan het ook zwaar zijn. ‘Laatst nog is een oude cliënt van me overleden aan zijn drankverslaving. Succesvol afgekickt in onze kliniek, maar uiteindelijk toch weer teruggevallen. Zoiets went nooit.’ In de jaren zeventig en tachtig was Schothorst – geestelijk vader van ‘Het Zwitserleven gevoel’ - een gevierd reclameman. Als gesjeesde student – ‘ik heb mijn boeken na zes weken studie onuitgepakt verkocht’ - begon hij eind jaren zestig als trainee bij het grootste reclamebureau van Nederland. In de jaren die volgden maakte Schothorst razendsnel carrière bij internationale bureaus in Londen, Frankfurt, Johannesburg en New York. Ongemerkt was de alcohol zijn leven binnen geslopen. ‘Ik was een feestbeest.’ Toen hij begin dertig was, begon Schothorst zijn eigen bureau: Schothorst & Partnerts. Ook dat werd een groot succes. Tijdens de hoogtijdagen had hij 100 man personeel in dienst. De euforie ging hand in hand met zijn alcoholpromillage. ‘In die tijd dronk ik vooral om de werk-

druk en verantwoordelijkheid te kunnen dragen. Toen ik eind dertig was, kwam daar nog een cocaïneverslaving bij. Na een snuif voelde ik me king of the world. Ik werd nog creatiever van dat spul!’ Na zijn veertigste leefde Schothorst praktisch op cocaïne en bloody Mary’s, maar nu niet langer ongestraft. Zijn lijf liet het afweten, het reclamebureau ging failliet. Op een dag kreeg hij onverwacht familiebezoek. ‘Ze riepen dat ik in behandeling moest. Ik peinsde er niet over. Ik had mijn hele leven alles zelf gedaan; hier kwam ik ook wel uit. Gelukkig geloofden ze me niet, anders had ik nu niet meer geleefd. Twee weken later zat ik in het vliegtuig naar Londen. Daar ben ik een aantal maanden behandeld in een luxe afkickkliniek, samen met Eric Clapton. Ik ben anderhalf jaar in Engeland gebleven om nog diverse therapieën te volgen.’

Ervaringsdeskundige Terug in Nederland begon Schothorst een marketingadviesbureau. Dat werd opnieuw een succes, maar de business kon hem niet meer boeien. ‘Ik voelde me leeg en onvervuld en dat was pijnlijk zichtbaar in mijn optreden. Mijn ex bracht me in 2001 op het idee om in retraite te gaan in een klooster. Dat heb ik toen maar gedaan. Ik heb een half jaar lang in de tuin gewerkt, met de nonnen gesproken over mijn leven. In die periode heb ik het businessplan voor Solutions geschreven.” Na zijn retraite betrok Schothorst een kantoortje in Voorthuizen, samen met zijn eerste zakenpartner. Al na een jaar moesten ze op zoek naar een groter pand. Solutions - de enige particuliere GGZ-instelling van Nederland - telt inmiddels 20

klinieken in binnen- en buitenland, tot in Kaapstad en Antigua. Was het niet moeilijk voor Schothorst om zich als reclameman op zo’n totaal ander terrein te begeven? ‘In het begin zeker. Je kunt die markt niet in één keer overzien, maar dat moet je ook niet willen. Het scheelt natuurlijk enorm dat ik ervaringsdeskundige ben; als ex-verslaafde heb ik talloze therapieën gevolgd. Zodoende weet ik wat wel en niet werkt. Zelf doe ik veel intakegesprekken; ik zie het direct wanneer iemand liegt over zijn verslaving. Mijn vorige zakenpartner lukte het niet om dat gevoel in de vingers te krijgen. Ik heb inmiddels twee nieuwe investeerders gevonden waarvan er één fulltime werkzaam is in de zaak. ‘Als particuliere kliniek vragen we total comittment van onze staf. Verslaving is een zaak van leven en dood! Terugvallen hoort bij deze ziekte. We geven niemand op. Dat maakt het wel lastig om goede mensen te vinden. Veel therapeuten uit het reguliere medische circuit hebben een negen tot vijf mentaliteit. Je moet die mensen volledig omturnen.’ Wat zijn de toekomstplannen met Solutions? ‘Gewoon doorgaan. Verslaving is een groeiend maatschappelijk probleem. De samenleving verhardt. Iedereen moet het tegenwoordig zelf maar uitzoeken en verslaving haalt de scherpe kantjes van je frustraties af. Er komen ook steeds meer nieuwe verslavingen bij: computergameverslaving, beleggingsverslaving. In die zin begeven wij ons in een groeimarkt. Naar schatting loopt 95 procent van alle verslaafden onbehandeld rond. Ik zie het als mijn missie om in elk geval een deel van die mensen te bereiken en te helpen.’


PORTRET

‘Er werd niet meer gebouwd en verbouwd. Vóór de malaise had ik drie klussen per maand. Dat zakte terug naar één bescheiden interieuradvies.’

Tess Daalhuizen (23) Kinderdagverblijf Polly. Was een succesvol interieurontwerpster maar stapte over naar de markt boor kinderopvang. Aantal medewerkers: 11, jaaromzet: niet openbaar

Op haar 23ste is Tess Daalhuizen al twee keer geswitcht. Als verpleegkundige in opleiding, besloot ze op haar twintigste interieuradviseur te worden. Ze volgde een cursus en richtte Pure Interieur Binnenhuisadviseurs op. Er was direct veel vraag naar haar diensten. ‘Ik werkte samen met een meubelmaker en een aannemer. Samen hebben we veel grote projecten uitgevoerd.’ Daalhuizen verliet haar zolderkamer en betrok een bedrijfspand in de Utrechtse binnenstad. Achteraf was dat niet zo’n goede zet vindt ze, want zo’n pand kost natuurlijk bakken met geld. ‘Het zag er professioneel uit, maar mensen liepen minder snel bij me binnen dan ik had gehoopt. Dat risico loop je trouwens al gauw als je je op het hogere segment richt.’ Toen de bankencrisis zich aandiende, stortte de interieurbusiness als een pudding in elkaar. ‘Er werd niet meer gebouwd en verbouwd. Vóór de malaise had ik drie klussen per maand. Dat zakte terug naar één bescheiden interieuradvies per maand. Ik ben gelukkig op tijd gestopt, maar sommige mensen met wie ik samenwerkte zijn failliet gegaan.’ Daalhuizen ging terug naar haar zolderkamer en besloot een oppaskind te nemen om haar inkomstenstroom op peil te houden. ‘Dat paste goed bij mijn achtergrond in de zorg. In het centrum van Utrecht wonen veel tweeverdieners met


jonge kinderen, dus dat moest lukken. Ik heb een advertentie gezet die maar liefst 35 reacties heeft opgeleverd. Dat zette me aan het denken. Kleinschalige kinderopvang is blijkbaar ondervertegenwoordigd. Waarom zou ik niet in die markt stappen?’ Ze besloot eerst gastouder te worden voor vijf kinderen per dag en een hele verdieping daarop in te richten. In haar vrije tijd bezocht ze alle kinderdagverblijven in de directe omgeving. ‘Om binnen te komen deed ik me voor als aanstaande moeder. Mijn partner Just ging met me mee. Na aoop hebben we een lijst opgesteld van wat we wel en niet goed vonden.’ De zoektocht naar een geschikt pand was ‘een ramp’. Daalhuizen: ‘We hebben wel twintig locaties bezocht. Veel panden vielen af omdat kinderdagverblijven aan de meest idiote eisen moeten voldoen. Per kind heb je minstens drie vierkante meter tuin nodig. Dat is ontzettend veel in de binnenstad van Utrecht. De concurrentie was enorm: veel geschikte locaties zijn voor onze neus weggekaapt door andere kinderdagverblijven.’ Toen haar vriend op een dag door de wijk Oog in Al etste, viel zijn oog op een leuke jaren dertigwoning met een inke lap grond eromheen. ‘Het pand stond niet op internet. De makelaar was een wat oudere man die weinig op had met huizensites als Funda. Dat werd dus het nieuwe onderkomen van Kinderdagverblijf Polly.

Sfeergevoelig Omdat de wachtlijst alweer is gegroeid, openen ze deze zomer een tweede locatie

in Lombok, zo’n 700 meter verderop. ‘Om dat pand te bemachtigen, moesten we opnieuw opboksen tegen concurrerende kinderdagverblijven. De verhuurder – de gemeente – heeft voor ons gekozen vanwege ons vernieuwende, kleinschalige concept.’ Werken met kinderen en ouders is wel iets heel anders dan interieurs ontwerpen. Het blijkt bijvoorbeeld heel lastig om betrokken leidsters te vinden. ‘Ik wil geen veredelde oppassers, maar heel gemotiveerde, creatieve medewerksters. Communiceren op kindhoogte vind ik heel belangrijk. Daarom vallen veel kandidaten af.’ Ook nu heeft Daalhuizen veel projt van haar achtergrond als interieurontwerper. ‘Kinderen zijn gevoelig voor kleur en sfeer, net als de ouders. Ik zorg elke dag voor verse bloemen en cappuccino, draai klassieke muziek. Dat valt in de smaak, net als onze pedagogische aanpak. We hebben nog geen klacht gehad!’ De switch heeft Daalhuizen ‘erg gelukkig’ gemaakt. ‘Ik ben zelden zo blij geweest als nu. Als interieuradviseur had ik vaak te maken met lastige klanten die voor een dubbeltje op de eerste rang wilden zitten. Daar ben ik nu vanaf, want in deze branche werk je volgens vaste tarieven.’ Twee kinderdagverblijven in een jaar tijd: is dit nog maar het begin? ‘Absoluut. Mijn partner Just en ik zijn ondernemers pur sang. Maar eerst wil ik het concept perfectioneren. Daarna gaan we op zoek naar een derde pand, het liefst in het centrum van Utrecht. Ik heb er nu al zin in!’

‘We hebben nog geen klacht gehad’ Tess Daalhuizen (23), Kinderdagverblijf Polly


Meer nieuws. Meer informatie. Meer bedrijven. (en dus meer deals...)

Brookz.nl is compleet vernieuwd! Brookz. platform voor bedrijfsovername www.brookz.nl

bazaar

P51 Aangenaam P51 Babyboomers

ISTOCKPHOTO

selectief overzicht

Netwerken voor opvolgers JONGE DGA’S EN OVERNEMERS

staan er vaak alleen voor. Daarom organiseert voor g ABN Amro bijeenkomsten j deze groep en dertigers. Ze krijgen g p van twintigers g g jg tips p van de bank, van deskundigen en vooral van elkaar.

A

ls je komt aanlopen bij het ABN Amrokantoor in Utrecht, denk je niet dat daar even later een inspirerende bijeenkomst zal plaatsvinden. De wind waait guur, buiten staan een paar mannen en vrouwen te stampvoeten tegen de kou, bijna als schapen dicht tegen elkaar aan. »


bazaar selectief overzicht

De meeste deelnemers moeten nog komen; de nieuwe generatie eigenaars van familiebedrijven. ABN Amro zette er zes jaar geleden een programma voor op: Young DGA. Family Business Manager Amanda Waldram van ABN Amro is er met haar collega-marketeer commercial & merchant banking Ruth Demmenie voor verantwoordelijk en zag alweer 1200 jonge Directeur Groot Aandeelhouders dat programma doorlopen. Waldram: ‘Binnen de bank merkten we dat tijdens het overnameproces veel aandacht aan overdragers werd besteed. De opvolgers sprongen in een gat.’ Dus bedacht de bank een speciaal programma waarbij een twintigtal aankomende of kersverse DGA’s tussen de 20 en 35 jaar samenkomen gedurende vijf avonden. Het doel is om tijdens deze bijeenkomsten van deskundigen te leren, zoals over notariële zaken, leveranciers, medewerkers, reclame en imago en leiderschap. Het blijkt dat de ondernemers tijdens deze avonden vooral van elkaar leren. Dat is ook de bedoeling, zegt Waldram. ‘We draaien zo’n vijftien programma’s door heel Nederland. De ondernemers komen bij elkaar uit de buurt, zodat ze op een later moment ook zakelijk wat voor elkaar kunnen betekenen.’

Scoren Intussen zijn alle jonge DGA’s aangekomen, deze keer drie dames en zes heren. Vanavond spreekt de zestigjarige ondernemer Jaap van Straten over leveranciers en medewerkers. De jonge DGA’s hangen aan zijn lippen. Van Straten praat

‘Als ondernemer moet je scoren. Je moet het altijd weer beter doen als het jaar daarvoor’

gemakkelijk, zijn anekdotes spreken tot de verbeelding. Gekleed in een stijlvol pak, vertelt de directeur hoe hij vanuit het niets begon met de verkoop van medische instrumenten en apparatuur aan ziekenhuizen. Hij luistert aandachtig naar de vraag over hoe om te gaan met de buitendienst als medewerkers dertig jaar ouder zijn dan jijzelf. Van Straten is van de oude garde en kent zijn pappenheimers. Hij vertelt over de houdbaarheid van medewerkers. ‘Ze blijven maximaal vijftien jaar goed.’ Praten moet je met ze, zegt hij, tijdens vaste functioneringsgesprekken vragen wat ze nodig hebben om meer te scoren. Want scoren moet je als ondernemer, je moet het altijd weer beter doen dan het jaar daarvoor. Van Straten: ‘Stilstand is achteruitgang.’ En als het niet met goedschiks kan, dan maar kwaadschiks. ‘Een andere buitendienstmedewerker heeft misschien wél zin om er harder voor te lopen.’

Gespreid bedje In 2009 liet ABN Amro door Universiteit Nyenrode een wetenschappelijk onderzoek uitvoeren onder de deelnemers van Young DGA. Hieruit kwam het boekje Gespreid bedje of Spijkerbed voort. In het boek staan acht portretten van Young DGA-deelnemers en het verhaal achter hun overdrachtsproces, aangevuld met theorie en tips voor opvolgers. Na het programma wordt een jaarlijkse dag voor alle oud-Young DGA’s georganiseerd en kunnen de deelnemers met hun ouders De dag van het familiebedrijf bezoeken (www.dedagvanhetfamiliebedrijf.nl). Deze dag wordt door ABN Amro georganiseerd in samenwerking met Berk Accountants. Het programma is gratis te volgen, ook voor niet-klanten van ABN Amro.


De DGA’s kijken hem met grote ogen aan. Intermenselijk contact is volgens Van Straten noodzakelijk voor een ondernemer. En zo te zien heeft hij daar geen moeite mee. Hij zegt rustig: ‘Dat kan toch veel beter, lul’, tegen een leverancier die hem een slecht voorstel doet. Uit zijn keurige mond klinkt dat woord zelfs sjiek. Daarnaast vertelt hij hoe je geld kunt verdienen aan de inkoopkant. ‘Maak een running forecast; laat je klanten een planning maken waar je gedurende het hele jaar op kunt inspelen.’ Zijn laatste tip is misschien wel de belangrijkste - ‘Altijd bedanken voor je opdracht!’ - want hij ziet aan zijn eigen zonen dat ondernemers van nu hard moeten rennen.

Gekke situatie De jonge directeuren gaan rond verschillende tafels zitten om te praten over wat ze bezig houdt. In een groepje is Petra Veldhoven (35) aan het woord. Zij heeft met haar zus Janine (38) het wooninrichtingsbedrijf van haar vader overgenomen. En ook al zijn de dochters alweer van de vierde generatie, uit de verhalen van Veldhoven blijkt dat vader het lastig vindt de zaak los te laten. Maar dat is niet het enige. Veldhoven heeft er ook moeite mee om met haar zus op één lijn te komen. De anderen adviseren haar. Eén daarvan is eigenaar van een schildersbedrijf in Utrecht. Hij nam het bedrijf over van zijn vader, nadat zijn oudere broers dat eerder probeerden. Die broers spreekt hij niet meer en zijn vader heeft hij destijds duidelijk gemaakt dat er maar één de baas kan zijn als je wilt dat een bedrijf goed loopt. ‘Duidelijkheid’, zegt hij, ‘is het belangrijkste.’ Zijn medewerkers hebben hem ooit nog in de luiers gezien. ‘Dat is best een gekke situatie.’ Daarom is hij streng, maar ook betrokken. Ook de andere ondernemers geven tips aan Veldhoven, die zich bijna geneert voor alle aandacht. ‘Maar daar zijn we hier toch juist voor?’, antwoordt de rest van de groep zonder nadenken. De avond loopt naadloos over in een aansluitende borrel in de bar.

tekst WILLEMIJN VAN BENTHEM

bobb NIEUWS

VERKOCHT

PROFIELEN

Aangenaam ‘Ik ben in 1991 na mijn studie aan de HEAO in Alkmaar voor Blokker naar het voormalige Oost-Duitsland gegaan om daar een winkelketen op te zetten. Na vier jaar ben ik teruggekomen en na enige omzwervingen ben ik hier in Noord-Holland gaan werken voor de Westfriese Participatie Maatschappij. In eerste instantie in loondienst en later als partner en mede-aandeelhouder. Deze club richtte zich op het ondersteunen van regionale MKB-ondernemers, zowel met nanciering als met kennis en het inbrengen van ondernemende managers. Vanuit deze functie kreeg ik ook veel te maken met bedrijfsovernames en MBIen MBO-trajecten. In 2004 heb ik zelf een van de participaties overgenomen; Prisma Advies Diensten. Met dat bedrijf zijn we ons vervolgens vooral gaan richten op bedrijfsovernames in de kop van Noord-Holland. Vooral die regionale focus is erg belangrijk. Bij de meeste overnames speelt het netwerk een cruciale rol, uiteindelijk gaat het om het bij elkaar brengen van partijen. Dan is het een groot voordeel als je veel mensen kent en ondernemers in de regio mij kennen. Daar heb ik ook altijd veel tijd en energie in gestoken. Ik zit in de ledenraad van de Rabobank, spreek o.a. voor de KvK Noordwest-Holland en we organiseren zelf regelmatig workshops en ontbijtsessies waar ondernemers en interessante sprekers elkaar kunnen ontmoeten. Als gevolg hiervan kon ik onlangs de Prisma Advies Groep opzetten; een samenwerkingsverband van zelfstandig werkende adviseurs. Daarnaast ben ik sinds 2007 actief binnen de BOBB. Ik heb in het begin in verschillende commissies gezeten, maar beperk me nu tot het organiseren van het jaarlijkse kennisevenement. De BOBB is in relatief korte tijd een club geworden die staat als een huis. We zitten nu in een consolidatiefase waarbij we werken aan zaken als opleiding, intervisie en het ontwikkelen van een kwaliteitskeurmerk. Daarnaast werkt het ook in het veld erg goed als je elkaar als adviseurs al kent vanuit een gezamenlijke club. Dat schakelt vaak net even wat sneller.’

Babyboomers Zou het er dan nu echt van gaan komen? Van die babyboomers die voor een boom in de overnamemarkt gaan zorgen. Een stuwmeer aan over te nemen bedrijven opbouwen. We hebben op 5 mei gevierd dat de Tweede Wereldoorlog 65 jaar geleden werd beëindigd. Alle ondernemers, in de euforie van de bevrijding verwekt, worden in de komende een tot twee jaar ook 65 jaar. Een ondernemer mag dan wel helemaal zelf uitmaken wanneer hij stopt met werken en zijn bedrijf over-

Wie Joost Baltus Bedrijf Prisma Advies Groep Functie oprichter/partner Adviseurs 4

draagt aan een opvolger, maar algemeen wordt toch aangenomen dat het bereiken van die mijlpaal ook voor ondernemers aanleiding is om met pensioen te gaan. De voorspellingen dat die tsunamie eraan zit te komen zwellen daarom weer aan. En dat is niet voor het eerst. Ruim 10 jaar geleden deed hetzelfde fenomeen zich voor. Toen dachten we nog dat de bomen tot in de hemel groeiden. De regering stimuleerde met regelingen het vervroegd stoppen met werken en er werd niet vreemd opgekeken als een ondernemer op zijn 55e afscheid nam van zijn bedrijf. Die golf is toen uitgebleven en ik vraag

me af of die zich nu wel gaat voordoen. Ik hoop eigenlijk van niet. Het zou de markt enorm verstoren. Bij veel aanbod en gelijkblijvend vraag dalen de prijzen, is een ijzeren economische wet. Ondernemers die de overdracht uitstellen om een betere prijs te maken zouden dan ook wel eens bedrogen uit kunnen komen. Als een boomer zijn “baby” wil verkopen dan doet hij er goed aan dat nu te doen. Harry Helwegen Bestuurslid BOBB


vraag&aanbod g selectief overzicht van de bedrijfsprofielen van www.brookz.nl

aangeboden Dit is een selectie van bedrijven j die te koop p worden aangeboden g op p de website van Brookz. Voor meer bedrijven, j aanvullende informatie en de contactgegevens g g van de verkopende partij zie www.brookz.nl KEUKENBEDRIJF MIDDEN/ HOGER SEGMENT

DETAILHANDEL IN ORTHOPEDISCHE ARTIKELEN

Profielnr 01033 Omzet € 269.000 Omschrijving Onderneming gespecialiseerd in het verkopen van (maat)keukens, inbouwapparatuur en werkbladen. Tevens worden bestaande keukens gerenoveerd. De specialiteit van de organisatie betreft keukens in landelijke stijl.

Profielnr 01041 Omschrijving Een redelijk renderende detailhandel in orthopedische artikelen, zonder personeel, in gehuurd bedrijfspand met een grootstedelijk marktgebied. Regio: MiddenNederland.

STAALCONSTRUCTIEBEDRIJF (PART.) Profielnr 01034 Omzet € 3.000.000 Omschrijving Participatie aangeboden in staalconstructiebedrijf, gespecialiseerd in hoogwaardig laswerk, zware constructie en op locatie projecten verzorgen. Organisatie heeft vaste, trouwe klantenkring.

ADVIESBUREAU INTEGRALE VEILIGHEID Profielnr 01035 Omzet € 250.000 Omschrijving Een landelijk opererend adviesbureau werkzaam op het vlak van advisering en begeleiding ter realisatie van integrale veiligheid. Men treedt op als persoonlijke adviseur van de klant, die de veiligheid- en schaderisico’s analyseert, de beheersingsbehoeften specificeert en deze vertaalt naar een maatwerkpakket.

FRUITKOELING EN DROGE OPSLAG Profielnr 01046 Omschrijving Onderneming in fruitkoeling en droge opslag. De ruimte voor fruitopslag bedraagt 1 miljoen kilo met een ruim verhard erf, inclusief bedrijfswoning en kantoorruimte.Tevens aanwezig een verwerkingsruimte en 10 koelcellen met scrubinstallatie (1.200 m2) en 600 m2 droge opslag.

ARCHITECTENBUREAU Profielnr 01043 Omzet € 1.000.000 Omschrijving Participatie in een goedlopend architectenbureau. De huidige ondernemer wenst zijn ondernemersactiviteiten te delen met een gelijkwaardige architect en zoekt daarom een partner die reeds een eigen onderneming runt of een starter met een goed eigen netwerk.

GROOTHANDEL FOOD/ VERPAKKINGSMATERIALEN Profielnr 01045 Omzet € 800.000 Omschrijving Een groothandel in food en verpakkingsmaterialen voor de Italiaanse en Turkse keuken. Gevestigd in Gelderland.

EVENEMENTENBUREAU Profielnr 01047 Omzet € 2.500.000 Omschrijving Actief op het gebied van evenementen voor bedrijven. Ontwikkelt, produceert en regisseert de meest uiteenlopende evenementen. Van personeelsfeesten tot gala’s, van bedrijfsopeningen tot productintroducties en van groepsreis tot sportief bedrijfsweekend

ADMINISTRATIEKANTOOR Profielnr 01048 Omzet € 72.000 Omschrijving Het kantoor doet alle voorkomende werkzaamheden zoals administratie, jaarcijfers opstellen, aangifte BTW/loonheffingen/inkomstenbelasting/VpB en salarisadministratie. Gevestigd in een kleine stad in de regio ’t Gooi.

BOUWADVIESBUREAU Profielnr 01050 Omzet € 3.500.000 Omschrijving Een oplossingsgerichte kennisorganisatie met een uitgebreid scala aan producten, systemen en diensten rond bouwen en wonen. De onderneming is winstgevend en om verschillende redenen, maar voornamelijk die van expansie, toe aan een volgende financieringsronde.

PARTICIPATIE AANGEBODEN

GROEIVERSNELLER GEWASSEN (PART.)

ONBEMANDE VOERTUIGEN

Profielnr 01036 Omschrijving Voor een bekend nationaal netwerk van ondernemende adviseurs in fusies & overnames, opererend in het MKB segment, zoeken wij nog enkele kandidaten. Geringe entreefee en maandlasten.

Profielnr 01049 Omschrijving Het betreft een nieuwe, gepatenteerde techniek die wereldwijd toegepast kan worden, waardoor gewassen, planten, bloemen sneller, beter en gezonder groeien, bij een zeer aanzienlijke besparing van water.

Profielnr 01042 Omschrijving Een onderneming gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van onbemande voertuigen voor interne logistieke bedrijfsprocessen. Overname van activa (eventueel zonder personeel).


NIEUWS

ADMINISTRATIEKANTOOR REGIO BRABANT Profielnr 01052 Omzet € 400.000 Omschrijving Zeer rendabel administratiekantoor in de regio Brabant. Dit kantoor verzorgt de samenstel-, fiscale en loonadministratie met uitsluitend MKB klanten. Het kantoor is gevestigd in een gehuurd pand en is gemakkelijk integreerbaar.

VERKOCHT

PROFIELEN

Elke week g gratis de nieuwste bedrijven in uw mailbox?

PIZZERIA/RESTAURANT Profielnr 01053 Omschrijving Goedlopende Pizzeria/Restaurant in de omgeving van Oudenbosch met bezorging aan huis. Uniek in de omgeving en werkt samen met andere ‘ondernemers’.

AANNEMERSBEDRIJF Profielnr 01056 Omzet € 500.000 Omschrijving Een klein aannemersbedrijf in het Gooi gericht op renovatie, verbouw en nieuwbouw activiteiten. De onderneming is tevens gespecialiseerd in kelderbouw. Naast de bouwactiviteiten beschikt de onderneming over een timmerwerkplaats waar onder andere kozijnen en ander maatwerk in eigen beheer wordt geproduceerd.

VINGERLASBEDRIJF Profielnr 01059 Omschrijving Vingerlasbedrijf gevestigd in Midden Nederland. Het bedrijf last kleine stukken (afval)hout weer aan elkaar, waardoor bruikbare houtlengtes ontstaan. Het bedrijf is gevestigd in een huurpand in het midden van Nederland.

MACHINEFABRIEK Profielnr 01060 Omzet € 1.000.000 Omschrijving Allround metaalbewerkingsbedrijf dat zich heeft toegelegd op de productie van machine onderdelen en constructiedelen. Uitstekende reputatie en kwaliteit. Vaste afnemers, waaronder bekende en grote organisaties. Up to date machinepark. Mogelijkheden om de productie te verhogen zonder zware investeringen.

WERVING & SELECTIE EN DETACHERINGSBUREAU

AANNEMERSBEDRIJF STAAL- EN SYSTEEMBOUW

Profielnr 01061 Omzet € 250.000 Omschrijving De onderneming bestaat 10 jaar en is een begrip in haar branche, een niche in de communicatiemarkt. De hoofdactiviteit van de onderneming is werving & selectie van professionals en medewerkers in deze branche, maar ook detachering en bemiddeling van free lancers.

Profielnr 01064 Omzet € 11.000.000 Omschrijving Een succesvol aannemersbedrijf op het gebied van staal- en systeembouw. De activiteiten zijn met name gericht op het leveren en monteren van staalconstructies, dak- en gevelbeplating, e.d. Daarnaast realiseert de onderneming complete bedrijfshuisvesting.

ONDERNEMING IN HOUTEN KOZIJNEN

SOFT- EN HARDWARESYSTEMEN HEALTHCARE

Profielnr 01062 Omzet € 3.500.000 Omschrijving De activiteiten van de onderneming bestaan uit het produceren van kozijnen, ramen en deuren alsmede binnen- en stelkozijnen en overig specialistische timmerwerken. De onderneming is goed ingesteld op zowel enkelstuks als seriematige productie voor de burgerlijke en utiliteitsbouw en renovatieprojecten.

Profielnr 0983 Omzet € 8.000.000 Omschrijving Toonaangevende onderneming, actief in de Nederlandse healthcare sector. Het bedrijf houdt zich bezig met het ontwikkelen, verkopen, implementeren en onderhouden van software- en hardwaresystemen.

FIETSENSPECIAALZAAK Profielnr 01063 Omzet € 750.000 Omschrijving De onderneming verkoopt een ruim assortiment fietsen, kleding en accessoires met dealerschappen van bekende merken voor recreatieve en professionele sportfietsen. Men beschikt over een eigen werkplaats voor onderhoud en service.

SCHEEPSREPARATIEWERF BINNENVAARTSCHEPEN Profielnr 01028 Omzet € 2.500.000 Omschrijving Onderneming op het gebied van scheepsreparatie en afbouw van binnenvaartschepen is op zoek naar (doorstart) kapitaal.. Men voert alle werkzaamheden boven de waterlijn uit waaronder reparaties, afbouw, plaatsen van stuurhutten, ramen en deuren.


»


GOEDLOPEND SCHILDERSBEDRIJF RANDSTAD

CO-INVESTEERDER ONROEREND GOED PROJECT

STAALCONSTRUCTIE & MACHINEFABRIEK

Profielnr 01001 Omzet € 2.400.000 Omschrijving Goedlopend schildersbedrijf met een zeer goed trackrecord. Het bedrijf kent een stabiele afnemersgroep met een goede spreiding. De onderneming biedt goede perspectieven en synergievoordelen voor een strategische partij.

Profielnr 0998 Omschrijving Co-investeerder gezocht voor onroerend goed project Utrecht. olgens een beproefde formule worden kopers begeleid bij financiering, fiscale zaken en verkoop. Thans zoekt men garantiekapitaal om de potentie in de huidige markt optimaal te kunnen benutten.

Profielnr 01022 Omzet € 700.000 Omschrijving Van oudsher een goed bekendstaand metaalbedrijf. Straalt degelijkheid uit. Veel vaste opdrachtgevers. Uitgebreid conservatief machinepark. Ruime mogelijkheden tot expansie. Gunstige ligging op industrieterrein. Uitstekende faciliteiten.

TIMMER- EN AANNEMERSBEDRIJF

LUXE SPEEDBOTEN (PART.)

VAKANTIE-RESORT (PARTICIPATIE)

Profielnr 0999 Omschrijving Gerenommeerde Nederlandse ontwerper / ontwikkelaar / bouwer van innovatieve luxe speedboten in het hogere segment zoekt een participant, die met kapitaal en bij voorkeur commerciële ondersteuning de onderneming snel naar een hoger omzetniveau kan helpen.

Profielnr 01027 Omschrijving Resort is op dit moment onderdeel van een familiebedrijf dat een tiental parken al in exploitatie heeft. Er is een totaalplan voor het park opgesteld. De gemeente heeft alle medewerking toegezegd en de benodigde vergunningen inmiddels verstrekt.

Profielnr 0991 Omzet € 2.000.000 Omschrijving Een gerenommeerde aannemer, gespecialiseerd in verbouw, restauratie en onderhoud bij particulieren. Het klantenbestand bestaat hoofdzakelijk uit particulieren uit het betere marktsegment.

PARTNERSHIP IN MOTORZAAK Profielnr 0993 Omzet € 1.000.000 Omschrijving Goed geoutilleerde motorzaak die uit een showroom voor motoren, kleding en accessoires, en een volledig uitgeruste werkplaats met rollentestbank bestaat. Gunstige ligging op industrieterrein. Uitstekende faciliteiten.

LOON- EN CULTUURTECHNISCH BEDRIJF Profielnr 0990 Omzet € 500.000 Omschrijving Een loon- en cultuurtechnisch bedrijf, gunstig gelegen in Noord-Brabant. Goede bereikbaarheid. Bedrijf met goede reputatie en goede afnemers, m.n. bedrijven en overheden.

RECREATIE WINKEL MET INTERNETSHOP Profielnr 0994 Omzet € 300.000 Omschrijving Recreatiewinkel met internetshop die verschillende thema`s gebruiksgoederen combineert afgestemd op de intensieve stroom toeristenbezoeken. Gevestigd op een triple A locatie in toeristisch centrum in de Belgische Ardennen met een oppervlakte van ca 400 m2.


LEVERANCIER DUURZAME ONTLASTINGSHYGIËNE (PARTICIPATIE) Profielnr 01005 Omzet € 250.000 Omschrijving Participatie aangeboden in een Nederlandse leverancier van innovatieve duurzame oplossingen op het gebied van ontlastingshygiëne (incontinentiemateriaal en luiers).

JUWELIERSZAAK IN DE RANDSTAD Profielnr 01011 Omschrijving Juwelierszaak met een assortiment aan gouden sieraden en zilveren gebruiksvoorwerpen, het betreffen antieke exemplaren, occasions en eigen ontwerpen. Daarnaast worden reparaties en taxaties verzorgd.

BUREAU EXECUTIVE SEARCH Profielnr 01029 Omzet € 180.000 Omschrijving Onderneming actief op het gebied van executive search van senior professionals in de ICT branche. Zeer omvangrijk netwerk en gedetailleerde database waarin kandidaten en hun persoonlijke ontwikkeling over langere periodes zijn gevolgd.

GROOTHANDEL IN DAMESEN HERENKLEDING Profielnr 01031 Omzet € 650.000 Omschrijving Groothandel in textiele producten die zich bezig houdt met het (ontwerpen en) samenstellen van een collectie, im- en exporteren, voorraadbeheer, logistiek, verkoop en promotie en financiële taken.

FYSIOTHERAPIEPRAKTIJK

BEDRIJF LANDBOUWWERKTUIGEN DENEMARKEN

Profielnr 01044 Omzet € 1.500.000 Omschrijving Ter overname aangeboden een fysiotherapiepraktijk in Brabant, met € 1,5 miljoen omzet. Geschikt voor een strategische koper.

Profielnr 0913 Omzet € 7.500.000 Omschrijving Handelsbedrijf (gevestigd in Denemarken) in landbouwwerktuigen, mengmesttanken en bemesters, transporttechniek en zaaimachines van Nederlandse makelij.

NIEUWS

ADVIES- EN DETACHERINGSBUREAU Profielnr 0897 Omzet € 1.000.000 Omschrijving Landelijk werkend advies- en detacheringsbureau voor gemeentelijke sociale diensten (WIZ organisaties) gevestigd in Midden Nederland.

VERKOCHT

PROFIELEN

Alle bedrijfsprofielen overzichtelijk in een databank?

UITZENDBUREAU/FRANCHISE Profielnr 0981 Omzet € 3.000.000 Omschrijving Succesvol uitzendbureau van de Olympia franchise organisatie in Midden-Nederland. Het bedrijf is gevestigd in Midden-Nederland in een representatief pand in het centrum van een middelgrote gemeente met een nadrukkelijke regio-functie.

ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBUREAU Profielnr 0929 Omzet € 2.700.000 Omschrijving Elektrotechnisch installatiebureau met zeer goede reputatie, gericht op een diverse klantenkring in een breed toepassingsgebied. Ruime mogelijkheden om de omzet te verhogen zonder zware investeringen.

TRANSPORTBEDRIJF Profielnr 0962 Omzet € 2.500.000 Omschrijving Goed renderend transportbedrijf met eigen klantenbestand, inclusief onroerend goed, regio Zuidoost-Brabant.

INSTALLATIEBEDRIJF E & W Profielnr 0919 Omzet € 2.300.000 Omschrijving De onderneming is gehuisvest in een nieuw modern bedrijfspand dat volop de mogelijkheid biedt tot uitbreiding. Men heeft tevens een webshop en een balie die voor iedereen vrij toegankelijk is.

ELEKTRONICAZAAK Profielnr 0968 Omzet € 1.400.000 Omschrijving Particuliere elektronicazaak die is aangesloten bij een landelijke franchiseformule.

KUNSTSTOF VERWERKEND BEDRIJF

GERENOMMEERD STANDBOUWBEDRIJF

Profielnr 0973 Omzet € 1.400.000 Omschrijving Onderneming die een bepaald soort kunststof bewerkt en verwerkt en die hiermee tailor made oplossingen maakt voor een aantal branches. Innovatie en creativiteit staan binnen de onderneming centraal.

Profielnr 0935 Omzet € 5.000.000 Omschrijving Gerenommeerd standbouwbedrijf, actief in fullservice (hout) standbouw. Het bedrijf is met name in West-Europa actief, maar werkt op beurzen over de hele wereld.

JUWELIERSZAAK OP A-LOCATIE Profielnr 01020 Omzet € 300.000 Omschrijving Goed renderende juwelierszaak in een middelgrote stad op A-locatie in Overijssel ter overname aangeboden. Het betreft een winkel met een historie van meer dan 30 jaar, welke wegens leeftijdsredenen wordt aangeboden.

INTERNATIONALE VLOERENFABRIKANT (PARTICIPATIE) Profielnr 0957 Omzet € 5.000.000 Omschrijving Nederlandse fabrikant (familiebedrijf) van houten vloeren van hoge kwaliteit onder eigen merknaam zoekt een participant (liefst strategisch), die samen met de beoogd bedrijfsopvolger de onderneming kan uitbouwen en laten doorgroeien.

ADMINISTRATIEKANTOOR Profielnr 0995 Omschrijving Administratiekantoor met een klantenportefeuille van circa euro 20.000,- in de regio Zuid-West Brabant. De eigenaar wil een deel van zijn portefeuille overdragen.

KANTOORBEPLANTING O.B.V. HYDROCULTUUR Profielnr 01000 Omzet € 300.000 Omschrijving Een onderneming gespecialiseerd in het leveren en onderhouden van interne beplanting in kantoorpanden o.b.v. hydrocultuur. Service en onderhoud zijn belangrijke aspecten in de relatie tussen de onderneming en haar klanten en geschiedt o.b.v. jaarcontracten met stilzwijgende verlenging tegen een vaste vergoeding.


»


gevraagd Dit is een selectie van bedrijven j die te koop p worden gevraagd g g op p de website van Brookz. Voor meer bedrijven, j aanvullende informatie en de contactgegevens g g van de vragende partij zie www.brookz.nl

ICT- RESELLER OF SOFTWAREPRODUCENT Profielnr 01032 Omschrijving Reseller/distributeur, die technologie naar de markt brengt van toonaangevende technologie providers of ontwikkelaar van eigen technologie/product.

ONDERNEMING ACTIEF IN BRANDBEVEILIGING Profielnr 01037 Omschrijving Ter overname gevraagd een onderneming actief in de brandbeveiliging.

ELEKTROTECHNISCH INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 01039 Omschrijving In verband met verdere groei een elektrotechnisch installatiebedrijf gezocht in de regio Nijmegen

HANDELS- EN VERKOOPORGANISATIE

ACCOUNTANTSKANTOOR Profielnr01054 Omschrijving Gedegen accountantskantoor in de regio Brabant zoekt samenwerking met passend kantoor. De klanten bevinden zich in de regio Brabant. Het kantoor bevindt zich in een gehuurd pand waar nog extra werkplaats is.

DIENSTVERLENING/ICT (PART.) Profielnr 01055 Omschrijving MBI/participatie met volgend profiel zoekt onderneming in de regio West-Nederland/Antwerpen. Branches:dienstverlening/ICT, elektrotechnische- dan wel machine-industrie. De onderneming dient winstgevend en/of het toekomstig verdienmodel dient positief te zijn.

INDUSTRIËLE, TECHNISCHE PRODUCTEN

Profielnr 01040 Omschrijving Een handels- en verkooporganisatie (B2B of B2C) in de non-food sector. Voorkeur locatie: Driehoek Nijmegen– Arnhem–Tiel en grootstedelijke gebieden (Randstad – Eindhoven).

Profielnr 01057 Omschrijving ondernemingen actief op het gebied van het leveren van industriële, technische producten. Bij voorkeur sterk servicegericht (24/7) en in staat om snel uit voorraad te leveren. Bij voorkeur regio Rotterdam.

LEVERANCIER TECHNISCHE EINDPRODUCTEN

VLOEREN GERELATEERDE GROOTHANDEL

Profielnr 01051 Omschrijving Leverancier van kwalitatieve, onderscheidende technische systemen in B2B afzetmarkt. Ruimte voor (verdere) groei middels intensievere marktbewerking, productontwikkeling, marktontwikkeling en/ of internationale expansie.

Profielnr 01058 Omschrijving Groothandels activiteiten in vloeren, vloer bevestigingsmaterialen (lijm, lijmproducten, ondervloeren, plinten e.d.), vloer behandelingsmaterialen, reinigingsmiddelen en dergelijke. Regio Flevoland, Overijssel, Gelderland en Zuid-Oost Brabant.


GROOTHANDELSBEDRIJF EN/OF RETAILKETEN Profielnr 01067 Omschrijving Groothandelsbedrijf en/of retailketen op het gebied van parfums, cosmetica, lingerie, schoonheidsverzorging en/ of haarmode. Locatie: binnen een straal van 50 km rond Amsterdam.

ONDERNEMING IN CHOCOLADE/ZOETWAREN/ BAKKERIJPRODUCTEN Profielnr 01030 Omschrijving Regionaal accountantskantoor (met AFM-vergunning) in ZuidKennemerland zoekt administratiekantoor / samenstelpraktijk met maximaal 7 medewerkers.

HANDELSONDERNEMING/B2B DIENSTVERLENER Profielnr 01026 Omschrijving Regionaal accountantskantoor (met AFM-vergunning) in West-Friesland zoekt een administratiekantoor / samenstelpraktijk in die regio, waarvan de eigenaar aansluiting zoekt bij een groter kantoor of bijv. om leeftijdsredenen wil verkopen.

PRODUCTIE-, BOUW- OF INSTALLATIEBEDRIJF Profielnr 01016 Omschrijving Transport- en/of Opslagbedrijf ter overname gevraagd dat is gespecialiseerd in grofmazig distributief vervoer door heel de Benelux. Bij voorkeur met eigen bedrijfspand. Regio Overijssel.

KINDEROPVANG Profielnr 01065 Omschrijving Onderneming in brede zin op het aanbieden van kinderopvang. Dit kan zowel dag- als buitenschoolse opvang zijn (0-12 jaar). Ook peuterspeelzalen zijn, onder voorwaarden, eventueel interessant.

PRODUCTIEBEDRIJF/ HANDELSONDERNEMING Profielnr 01023 Omschrijving Administratiekantoor met ervaren boekhouder die administratie inboekt en jaarrekeningen samenstelt. Is binnen de regio verplaatsbaar.

NIEUWS

WASSTRAAT EN/OF TANKSTATION MET WINKEL

BOUWMATERIALENVERVOER

Profielnr 01021 Omschrijving Fiscalist met eigen praktijk zoekt aansluiting/samenwerking met passend accountant- belastingadvieskantoor in de regio Den Bosch-Eindhoven.

Profielnr 01010 Omschrijving Detacheringsbedrijf in een niche markt: zorg en welzijn, overheid, zakelijke dienstverlening en ICT (informatie/ informatietechnologie, planningssoftware, telecommunicatie).

WASSTRAAT/DOE-HETZELFZAAK/PRODUCTIEBEDRIJF

BEDRIJF BLIKSEMBEVEILIGING

Profielnr 01019 Omschrijving Automotivebedrijf dat handelt in alles voor de auto: automaterialen, accessoires, gereedschappen etc. Locatie: Zuid-West Nederland.

Profielnr 01014 Omschrijving Distributief (pallet) vervoer ter overname gezocht door middelgrote logistieke dienstverlener. Regio MiddenNederland.

GROOTHANDEL OF PRODUCTIEBEDRIJF Profielnr 01018 Omschrijving Transport- en overslagbedrijven gezocht gespecialiseerd in distributief (pallet)vervoer in de Benelux.

ADMINISTRATIEKANTOOR / SAMENSTELPRAKTIJK Profielnr 0986 Omschrijving Producent of Handelsmaatschappij actief in Chocolade-ZoetwarenBakkerij-producten. Omzet jaarrond of piek in het voorjaar/Pasen. Locatie: Benelux.

BOUWGERELATEERD BEDRIJF Profielnr 01015 Omschrijving Transportbedrijf (tot 30 trekkende eenheden) gespecialiseerd in het vervoer van bouwmaterialen en/of palletvervoer.

BEDRIJF IN GROENSECTOR EN/ OF GRONDVERZET Profielnr 01012 Omschrijving Bedrijf in de groensector en/ of grondverzet/-boring, zoals graven van sleuven voor bekabeling en andere water- en energieleidingen. Regio Oost Nederland.

KWALITATIEF HOOGWAARDIG IT-BEDRIJF

ADMINISTRATIEKANTOOR WEST-FRIESLAND

Profielnr 01024 Omschrijving Strategische samenwerkingspartner gezocht door een ICT dienstverlener met sterke focus op fixed-price server- en werkplekbeheer bij MKB-klanten.

Profielnr 0987 Omschrijving Kwalitatief hoogwaardig ITbedrijf gezocht in de B2B-markt. Bij voorkeur opdrachtgevers met specifieke, kwalitatief hoogstaande IT-wensen.

VERKOCHT

PROFIELEN

GROOTHANDEL AUTOMATERIALEN Profielnr 01003 Omschrijving (Groot)handel, liefst een zonder opvolging of de mogelijkheid tot een participatie/MBI. Gezochte onderneming moet een redelijke organisatiegraad hebben met personeel dat vakbekwaam is.

ACCOUNTANTSBELASTINGADVIESKANTOOR Profielnr 0997 Omschrijving Wasstraat/doe-het-zelfzaak/ productiebedrijf gezocht. Regio Overijssel.

ADMINISTRATIEKANTOOR Profielnr 0996 Omschrijving Wasstraat en/of tankstation met winkel en/of garagebedrijf met tankstation.

IT-INTEGRATOR Profielnr 0989 Omschrijving Productiebedrijf/handelsonderneming, dient actief te zijn in de groene sector. De voorkeur gaat uit naar een financieel onafhankelijk bedrijf.

DETAILHANDELSONDERNEMINGEN Profielnr 01013 Omschrijving Transportbedrijf gespecialiseerd in bouwmaterialenvervoer. Het bedrijf moet een piekperiode in de wintermaanden hebben en dient bij voorkeur geconcentreerd te zijn in het midden en zuiden van Nederland.

Brookz werkt o.a. samen met de volgende partners


column TJERK LAROU

Onderbouw uw ‘gut feel’ No guts, no glory, zeggen ze in de VS. Het land van de onbegrensde mogelijkheden waar ondernemerschap en risico’s nemen van jongs af aan worden gestimuleerd. Het woord ‘guts’ heeft wat mij betreft twee betekenissen die belangrijk zijn voor succesvol ondernemerschap: ‘lef’ en ‘intuïtie’. Over de laatste wil ik het met u in deze column hebben. Afgaan op je intuïtie, het impliciet weten wat goed of niet goed is, is een kwaliteit die veel bekende ondernemers succesvol heeft gemaakt. Ik denk hierbij aan mensen als Richard Branson en in ‘mijn’ branche Derk Sauer die voor een groot gedeelte op gevoel in Rusland een succesvol mediabedrijf heeft opgebouwd. Toch zullen zij niet alleen op basis van hun impliciete aannames hun successen hebben bereikt. Zij hebben vast ook anderen moeten overtuigen om hun plannen te realiseren. Denk hierbij aan het vinden van externe nanciers, het motiveren van mensen om aan een nieuwe innovatie te gaan werken of het overtuigen van partners om mee te doen in een investeringsproject. Als je als individuele investeerder werkt en beschikt over voldoende middelen, kun je prima alleen op je intuïtie je investeringsbeslissingen nemen. Als je echter, zoals de meesten van u, een bedrijf leidt met allerlei belanghebbenden, is het noodzakelijk dat u (hoe moeilijk dat soms ook is) uw impliciete gevoel expliciet kunt maken. En daarmee communiceerbaar naar anderen. Om intuïtie, impliciete aannames of subjectieve factoren mee te nemen in een investeringsbeslissing probeer ik altijd eenvoudige schema’s te gebruiken die makkelijk communiceren. U kent ze wel. Op de ene as ‘urgent/niet-urgent’ en de andere as ‘belangrijk/niet-belangrijk’. Als je veel aan je hoofd hebt, ruimt het heerlijk op om alles wat je moet doen te rangschikken in zo’n schema. Ik help thans een Nederlands onderdeel van een beursgenoteerde multinational bij de selectie van tientallen potentiële bedrijven voor samenwerking/ overname. Hierbij zijn 2 vragen leidend: (1) doet het bedrijf het goed en heeft het potentie en (2) past het bij ons bedrijf en kunnen we waarde toevoegen in jargon is er een ‘business t’. Zie daar, je twee assen. Bij attractiviteit/potentie neem ik criteria mee als: welke positie heeft het bedrijf in de markt; hoe snel groeit het; heeft het een goede reputatie; hoe winstgevend is het. Bij ‘business t’ hanteer ik criteria als: hebben zij eenzelfde visie op de markt; delen we een visie op zakendoen; zit er goed management; is er omzetof kostensynergie te behalen. Door aan de verschillende criteria een score mee te geven, ontstaat er een rangorde tussen de verschillende bedrijven die u wilt beoordelen. Deze kunt u meenemen naast de harde nanciële cijfers. Als versteviging van uw investeringsverhaal. “From guts to story”. Succes bij uw keuzes!

‘U zult uw intuïtie concreet moeten maken om wat u wilt te kunnen overdragen aan anderen’

Tjerk Lerou is zelfstandig adviseur

op het gebied van strategievorming, business development en fusies & overnames. Hij richt zich met name op (internet) media, e-commerce en e-health. Hij adviseert en begeleidt zowel corporates als start-ups en snelgroeiende MKB-bedrijven. Voor Brookz schrijft hij over strategie. Meer info op www.tjerkconsulting.nl Reageren? Stuur een e-mail naar [email protected]

Als u geïnteresseerd bent om een dergelijk evaluatiemodelletje in Excel te ontvangen, mail gerust naar [email protected]


fotografie SIETSKE RAAIJMAKERS

mat

traNsparaNt

iGlass: mat of transparant met één druk op de knop iGlass is een revolutionair glasproduct dat met één druk op de knop van mat naar transparant verandert. Dit principe is gebaseerd op een matte krilstalfolie in de dubbele glaswand. Door een elektrische stroom op de folie te zetten, richten de kristallen zich en wordt de wand volkomen transparant. Ideaal in bijvoorbeeld spreekkamers of een kantoorruimte waarin u alle openheid of juist in alle rust wilt werken. In de matte staat is iGlass bovendien uitermate geschikt om presentaties op te projecteren. Neem voor de mogelijkheden contact op met ons verkoopkantoor of bezoek onze site. iGlass EuropE | posTBus 502 | 8440 aM HEErEnvEEn | TElEfoon: 0513-650550 | www.iGlass-EuropE.nl

Een Friese blik ziet dat u naast ondernemer ook gewoon mens bent.

Privé en zakelijk moet je gescheiden houden. Maar financieel gezien lopen die twee toch vaak door elkaar. Zeker als u ondernemer bent. Wilt u privé en zakelijk optimaal bij elkaar laten aansluiten, dan is daar een nuchter en eerlijk advies voor nodig. Met oog voor de ondernemer én de mens. Een advies dat alle aspecten en mogelijke scenario’s meeneemt. Zeg maar: een Fries advies. www.frieslandbank.nl

+ INTERVIEW Peter Paul de Vries kocht een beursfonds \ BRANCHESWITCHERS Overnemen in een vreemde branche

Recommend Documents