I N T E R N A t I O N A L E
2 0 1 3 Nummer
13 Canada Onderzoeksinstituut Toestand van de materie
Zuid-Korea Kerk Bestand tegen de tijd
Frankrijk Collectieve woning Over zink en dakriet
Zweden De raketschool in Lapland
V M Z I N C
re f erentie s
Editoriaal Beste lezers, De recente edities van Focus on Zinc, vooral die vorig jaar aan de Trofee Archizinc nr. 5 was gewijd, bevestigen dat ons materiaal wereldwijd steeds meer gebruikt wordt. De systemen en producten van VMZINC worden namelijk regelmatig toegepast op de 5 continenten en in alle klimaten. We stellen met veel genoegen vast hoe architecten buiten Europa ons materiaal ontdekken en hun enthousiasme om het snel te testen nauwelijks onder stoelen of banken kunnen steken. Ze schaffen het aan en bieden in de lokale architectuurtaal en met plaatselijke praktijken toepassingen en ongeziene assemblages aan die soms zeer ver van het gewone gebruik liggen: uitgetrokken, geplooid, gevouwen, uitgesneden of ingekerfd: de oppervlakken van zink combineren onverschrokken verschillende kleuren en bouwstoffen. De architecten willen dat het zink zichtbaar is en gebruiken het dus bij voorkeur op gevels. Dit nieuwe standpunt betekent uiteraard een verrijking van ons materiaal en versterkt zijn status als edel architecturaal materiaal. U vindt in dit nummer nogmaals uitvoeringen die uw aandacht verdienen in programma’s van zeer uiteenlopende aard en omvang. U zult zien dat zink, hoewel het cultureel gesproken een stads materiaal is, in staat is om het schip van een Koreaanse plattelandstempel of de schil van een woning in een voormalig industriegebouw elegant te bedekken. Het past zich eveneens aan schaalverschillen aan en kan, naargelang de gebruikte techniek, de schil van een kleine eengezinswoning, die van een shopping center, een concertzaal of een wijnbouwcoöperatie bedekken. Als verwijzing naar de titel van dit tijdschrift hebben we tot slot, voor het eerst deze editie willen besluiten met beelden van constructiedetails van diverse voorbeelden van uitvoeringen. Deze details worden niet alleen uitgelicht om u te inspireren maar ook om u eraan te herinneren dat bij zink de architecten verantwoordelijk blijven voor het tekenen en controleren van de singulariteiten van hun bouwwerken. We wensen u veel leesplezier met dit dertiende nummer dat wereldwijd op meer dan 60.000 exemplaren verspreid wordt.
FOCUS ON ZINC Nr 13 - oktober 2013. FOCUS ON ZINC is de VMZINC® publicatie besteed aan de Internationale Architectuur. Dit het nummer is gepubliceerd in het Deens, Duits, Engels, Frans, Italiaans, Nederlands, Pools, Portugees, Spaans, Tsjechisch. Publicatie Directeur Roger BALTUS. Project leider Isabelle FERRERO. Redactie Comité Roger BALTUS, Tugay DINDAR, Isabelle FERRERO, Catherine GIBERT, Karina Jensen, Knut KONIG, Michel LE DONGE, Barbara NORDBERG, Laura TERRICABRAS. Redactie Assistentie Roger BALTUS, Jenny GILBERT, Olivier NAMIAS, Barbara NORDBERG, Christopher SMITH. Creatie GRAPHIC PLUS Drukwerk Imprimerie VINCENT
Franck Martinelli
Commercieel Directeur VMZINC
© Copyright Umicore France Oktober 2013. Alle reproductierechten behoren tot Umicore France. Volledige of gedeeltelijke reproducties zijn verboden of dienen vooreerst schriftelijk te worden aangevraagd.
Inhoud Duitsland
Zweden
Sportcentrum
Frankrijk
School
Cultureel complex
02-03
14-15
26-27
België
Verenigd Koninkrijk
Spanje
Eengezinswoning
Commercieel centrum
Juwelier
04-05 Canada
16-17
28-29
Japan
China
Onderzoeksinstituut
Universiteit
Hotel
06-07
18-19
30-31
Zuid-Korea
Zwitserland
België
Eengezinswoning
School
08-09
20-21
32-33
Italië
Frankrijk
Australië
Collectieve woningen
Mausoleum
10-11
22-23
34-35
Frankrijk
Nederland
Technieken
Collectieve woning
Tandartsenkabinet
12-13
24-25
Kerk
Wijnkelders
36-37
No 13 / Focus on Zinc 1
Duitsland Sterk en discreet De locatie van de bedrijven RTI Sports, Koblenz Architect(en) Behet-Bondzio-Lin Architekten GmBh & Co. KG Aannemer Häbel GmbH Techniek(en) VMZ Staande naad Aspect(en) ANTHRA-ZINC® Oppervlakte 2 350 m2
Koblenz is een middeleeuws stadje in het westen
kern met de diensten geeft een ronde gang uit op
van Duitsland dat naar zijn bijzondere geografische
de verschillende ruimten: vergaderzalen, individuele
ligging is genoemd. Koblenz komt namelijk van
of gezamenlijke kantoren. Het repetitieve van het
het Latijn confluent, samenloop, hier van de Rijn
programma komt niet tot uiting in de gevel: de
en de Moezel. Op de oever van deze rivier bevindt
doorbrekingen zijn afwisselend grote raamopeningen
zich het nieuwe hoofdkantoor van RTI Sports,
die aan kunstateliers doen denken, of venstertjes
een bedrijf dat gespecialiseerd is in de distributie
die uit een gebouw met woningen lijken te komen.
van artikelen voor mountainbikes, trial en andere
Dankzij deze hybride vorm past het gebouw
sportieve genoegens. Het perceel ligt centraal
in een wetenschapspark en krijgt het tegelijk
in een industriezone die door de stroom gescheiden
een stevige identiteit. Laatste onderscheidingsteken:
is van het historische centrum.
de antracietkleurige zinken huid, een materiaal
In deze voorstedelijke context hebben de architecten van het kantoor 2BxL (Behet, Bondzio, Lin) geprobeerd om de architecturale eigenschappen van het stadscentrum te hervinden en toch minimalistisch te blijven. Het gebouw van twee verdiepingen ziet eruit als een zwarte kubus op palen - een verplichte maatregel om de lokalen tegen het wassende water te beschermen. Het plan van het gebouw omvat het schema van een kantorentoren: rond een centrale
Foto’s: Jörg Seiler, Duitsland. Tekening: Behet-Bondzio-Lin Architekten, Duitsland.
2 Focus on Zinc / No 13
dat gekozen werd vanwege zijn duurzame eigenschappen en omdat het zowel elegant als discreet is. Een mentaliteit die bij een bedrijf past dat zich het motto 'less is more' heeft eigen gemaakt. Een slogan die gelanceerd werd door de beroemde architect Mies van der Rohe waarvan hier nogmaals bewezen wordt hoe juist hij is.
No 13 / Focus on Zinc 3
België De schoonheid van ruïnes Eengezinswoning Eengezinswoning, Grimbergen Architect(en) MarS Architecten bvba Aannemer SYMAERTS Techniek(en) Lokaal geprofileerde panelen van het type VMZ Sinusprofiel
Het oude langer laten meegaan door het nieuwe:
Nadat het dak was verwijderd hebben de architecten
eeuwenlang heeft de architectuur niets anders gedaan
van het agentschap MarS achter de gemetselde
dat deze oefening van hergebruik, tot de vraag naar
wanden een metalen structuur geschoven die de
recyclage stilviel door een overvloed aan materialen.
nieuwe gevels en vloeren moest dragen. Men komt
Hoewel de ontwikkeling van duurzaam gebruik aanzet tot de recyclage van materialen zoals die van gebouwen, is hergebruik niet altijd een evidentie en botst het in eerste instantie met de sleet van de voorwerpen die men wenst te hergebruiken. Het leek dus moeilijk om dit leegstaande landbouwgebouw
Aspect(en) QUARTZ-ZINC®
aan de uitgang van de Belgische stad Grimbergen
Oppervlakte 250 m2
liet de bouw toe van vier nieuwe woningen op het
een nieuw leven te geven. Het bestemmingsplan perceel dat ingenomen werd door een oude schuur en een klein bijgebouw, beide erg vervallen. Maar de eigenaar, geraakt door de schoonheid van deze
bijgebouw die het uitzicht op het veld achter de woning omlijst. De oude ingang is een groot raam geworden dat transparantie biedt tussen de vooren achterkant van de woning. Een knipoog naar de landbouwhangars in plaatijzer: de nieuwe, horizontaal geplaatste zinken bedekking scheidt het bestaande duidelijk van het nieuwe. De verbinding tussen de twee gebouwen doet een beetje denken aan de symbiotische relatie tussen bepaalde schaaldieren en hun pantsers die men diep in de zee aantreft.
mini-ruïne, vroeg de architect om een eigentijds
Hebben de architecten van MarS de strategie van de
project te ontwerpen dat de bestaande muren zou
hermietkreeft niet op de architectuur overgebracht?
behouden en maar één enkele woning zou bevatten.
N. 4 Focus on Zinc / No 13
binnen via de holle ruimte tussen de schuur en het
Foto’s: Yannick Milpas - At home publishers, België. Tekening: MarS Architecten bvba, België.
No 13 / Focus on Zinc 5
Canada Toestand van de materie Openbare infrastructuren The Stephen Hawking Centre, Perimeter Institue II, Ontario Architect(en) Teeple Architects Inc. Aannemer Flynn Canada Ltd. Techniek(en) VMZ Aangehaakte profielen, VMZ Staande naad Aspect(en) Natuurlijk VMZINC QUARTZ-ZINC® ANTHRA-ZINC® Oppervlakte 2 140 m2 (gevel) 500 m2 (binnenkant)
Architectuur en kwantumfysica zijn niet
neutrale platen en het open uitzicht op het park
onverzoenbaar: het Perimeter Institute van
voor een kalme sfeer die het onderzoekswerk
Waterloo bewijst het. Het onderzoeksinstituut
bevordert.
dat gespecialiseerd is in state of the art theoretische fysica is sinds 1998 op de campus van de plaatselijke universiteit gevestigd. Het is onlangs dubbel zo groot geworden en biedt zijn onderzoekers een uitbreiding die reeds verschillende prijzen heeft gewonnen. Ze werd ondertekend door het Teeple agentschap en speelt met contrasten. Het eerste deel van het Perimeter Institute, ontworpen door de architecten Saucier & Perrotte, plaatste zijn kubusvormige volumes langs een lijn die een grens trok tussen de stad en de natuur. De achtergevel keek uit over een meertje en diende als voornaamste gevel. Het nieuwe deel, gewijd aan Nobelprijswinnaar Stephen Hawking, herkende men aan de oneffen vorm. Het doet denken aan de natuurlijke, organische vorm van een meteoor of rots, of de chaos van een wolk atoomdeeltjes. De loskoppelingen van het gevelvlak, het spel van de vensters in strookvorm met verschillende hoogten van de vensterbanken en lateien geeft het gebouw een dynamisch en onstabiel uiterlijk. Aan de kant van het park wordt de architectuur opnieuw rechtlijniger. De grote glasvlakken zorgen voor continuïteit tussen de nieuwe en oude delen van het instituut. Na de zichtbare onrust in de gevel en in de grote verschuiving van de hal zorgen de
6 Focus on Zinc / No 13
De gebruikte materialen zorgen voor een dubbelzinnige logica. Zink wordt op de bestaande gevels gebruikt en brengt zodoende de twee entiteiten samen. Die eenheid is in tegenspraak met de gouden tint van de vensters die duidelijk afwezig is in het eerste deel van het instituut. Goud en zink zijn eveneens het 30ste en het 79ste element van de tabel van Mendeljev, een detail dat een architectuurgekke onderzoeker zeker zal opvallen.
Foto’s: Scott Gilbertson, VS. Tekening: Teeple Architects, Toronton, Canada.
No 13 / Focus on Zinc 7
Zuid-Korea Bestand tegen de tijd Openbare infrastructuren
Het eiland Jeju, een stukje Korea in de zeestraat dat
waaronder, naar men zegt, de eerste kerken
toegang tot de Japanse Zee biedt, is een samenvatting
schuilden. De wanden van de kerk zijn in glas, het
van het parcours dat Jun Itami aflegde. De Koreaanse
dak helemaal bedekt met driehoekige schelpen in
architect werd in 1937 geboren in Tokyo en bracht het
inox en zink (QUARTZ-ZINC® en ANTHRA-ZINC®), die in
grootste deel van zijn leven in het land van de rijzende
de eerste plaats gekozen zijn voor hun plooibaarheid
Aannemer Sunnie International Ltd.
zon door. Onlangs besloot hij om naar zijn roots terug
en plasticiteit. Dankzij de soepelheid konden er
te keren om zijn identiteitsproblemen op te lossen: in
platte verbindingen gemaakt worden in complexe
Techniek(en) VMZ Aangehaakt profiel
Korea dacht iedereen dat hij een Japans architect was,
configuraties: zes naden komen samen aan de punt
en omgekeerd ...
van elke driehoek. Naast die technische eis voldeed
Kerk, Jeju Architect(en) Jun Itami
Aspect(en) QUARTZ-ZINC® ANTHRA-ZINC® Oppervlakte 980 m2
Op 61-jarige leeftijd opent hij een agentschap in Seoul. Hij realiseert enkele opvallende projecten, waaronder heel wat in Jeju, vooraleer hij in 2011 overlijdt.
zink ook aan de gevoeligheid van Itami die in zijn projecten altijd voor natuurlijke materialen heeft gekozen: hout, aarde, metaal, steen. Itami werd beïnvloed door de kunstenaars van de Mono-Ha
Zo bouwde hij op het eiland een reeks hoogwaardige
beweging die artistieke effecten wenste te bereiken
toeristische residenties voor bezoekers die
door ruwe materialen op elkaar te plaatsen en ze
aangetrokken werden door de schoonheid van de site
met elkaar te laten reageren. Een werkwijze die de
die gevormd is door vulkanische activiteit. Aan hem
architect combineerde met esthetische overwegingen.
zijn ook de gebouwen te danken op de grens van
De veroudering van de materialen, zoals de
architectuur en sculptuur, gebouwen in de natuur en
patina van het zink is ontleend aan sabi. Letterlijk
gebouwd rond een holle ruimte: het windmuseum,
verwijst de uitdrukking naar de verandering van de
het watermuseum, het steenmuseum waar de
materie. Figuurlijk doet ze denken aan een kalme,
elementen en materialen een religieuze betekenis
melancholische sfeer waar men voelt dat de tijd op de
krijgen.
dingen inwerkt. De kerk van Jeju lijkt de overgang van
De realisatie van de kerk van Jeju gaf de architect
de jaren sereen af te wachten.
de kans om een directe confrontatie met het sacrale aan te gaan. Het eenvoudige volume van het gebouw dat naar de horizon is gericht, doet denken aan de middenbeuk, de omgekeerde scheepsromp Foto’s: Sunnie International Ltd., Zuid-Korea. Tekening: Jun Itami, Zuid-Korea.
8 Focus on Zinc / No 13
ANTHRA-ZINC® QUARTZ-ZINC®
No 13 / Focus on Zinc 9
Italië Industriële zachtheid De locatie van de bedrijven
Wijnbouw en innovatie: dat zijn de twee krachtlijnen
integreren, maakte dus deel uit van de bestelling die bij
die de wijnkelders van Santa Margherita opeisen sinds
Westway werd geplaatst.
Cantina Vitivicola Santa Margherita, Fossalta di Portigruaro
ze in 1935 door een lokale industrieel, graaf Gaetano
Architect(en) Westway Architects Luca Aureggi & Maurizio Condoluci Architetti
De wijnbouwinstallaties zijn het centrum geworden
die beschut is tegen de regen en die een verbinding
van een arbeidersstadje dat op het Venetiaanse
vormt tussen een opslagplaats van flessen, kantoren
platteland is ontstaan. Ze volgden daarbij de weg
en het deel waar de wijn wordt gemaakt. De sterke
die getrokken was door plaatselijke industrieën zoals
en compromisloze lijnen van dit bouwwerk worden
Crespi d'Adda, een gemeente in Lombardije waar in
onderlijnd en versterkt door het gebruik van een
Techniek(en) VMZ Gevelpaneel
1877 een volledig dorp werd opgetrokken rond een
bekleding in zinken panelen, uitgevoerd in PIGMENTO®
weverij. Marzotto vestigde als paternalistische eigenaar
rood een onmiddellijke verwijzing naar wijn. Ze tekenen
Aspect(en) QUARTZ-ZINC® PIGMENTO® rood
rond de wijnbouwinstallaties woningen, maar ook
horizontale lijnen die de ommekeer van de bekleding
infrastructuren voor onderwijs en vrijetijdsbesteding van
volgen, die op de kleine kant van het gebouw het kader
zijn arbeiders.
wordt van een doorschijnend stuk muur dat uit duizend
Aannemer Chiesura Srl
Oppervlakte 990 m2
Marzotto, in het leven werden geroepen.
Mettertijd hebben de wijnkelders zich ontwikkeld
Een oversteek van 6,5 meter op meer dan veertig meter geeft het project structuur, en bepaalt een zone
opgestapelde flessen bestaat.
en ontstonden er problemen met de architecturale
's Nachts worden ze ouderwets verlicht en verspreiden
coherentie die alle organisch groeiende industriële
ze hun licht over het gerenoveerde complex.
sites kennen waar functionaliteit en de eisen van het proces de overhand hebben en richting geven aan de constructie van nieuwe gebouwen. Het agentschap Westway is tussengekomen om de architecturale homogeniteit terug te geven aan een gevarieerde site die ontstaan was om het veranderende wijnbouwtoerisme te ondersteunen. De recente belangstelling voor gastronomie, in combinatie met een gesofisticeerde levenswijze, betekenen een opwaardering van de wijnkelders die een luxe imago hebben. Deze luxe in een industriële installatie
10 Focus on Zinc / No 13
Foto’s: Pier Mario Ruggeri, Italië. Tekening: Westway Architects, Italië.
No 13 / Focus on Zinc 11
Frankrijk Over zink en dakriet Collectieve woning Ecovillage Le clos des fées, Paluel Architect(en) COBE Architecture Aannemer Goujon Vallée Techniek(en) VMZ Roevensysteem
Het gehucht Clos des fées telt 20 woningen. Dat is
gemeenschapshuis, twee gîtes en activiteitencentra voor
weinig op de schaal van een wereldstad, maar op
tuinieren: de site ligt namelijk in de nabijheid van tuinen
de schaal van Paluel, een Normandisch dorp van 500
die veel bezoek krijgen van toeristen uit de hele wereld.
zielen, is dat een nieuwe wijk. De wijk wordt gebouwd aan de gemeentegrens, op een oud landbouwperceel dat uitkijkt op de zee en het platteland. Het bestaat voornamelijk uit ééngezinswoningen en is een alternatief voor stereotype verkavelingen. Het algemene plan geeft prioriteit aan de openbare
Aspect(en) QUARTZ-ZINC®
ruimten: het autoverkeer wordt beperkt tot de rand
Oppervlakte 2 500 m2
pleintjes. De ruimtelijke ordening is zeer belangrijk voor
van het terrein, de overige wegen zijn voetpaden of de kwaliteit van het project dat men als een bewoond park kan voorstellen. De instandhouding van een groot begroeid grondoppervlak laat toe om regenwater op natuurlijke wijze te laten wegvloeien. Een deel van het park bestaat uit beeldhouwwerken die de fee van de elektriciteit eer betuigen, een evidente verwijzing naar de energieproductie die zo belangrijk is in Paluel omdat er sinds 1986 een atoomcentrale gevestigd is in het dorp.
De verschillende gebouwen zijn opgetrokken volgens oude bouwmethoden die echter op eigentijdse wijze zijn toegepast. De hybride bedekking van de woningen, een dak in twee delen, waarvan één in licht voorgepatineerd zink en het andere in dakriet, illustreert deze aanpak. De architecten van COBE maken op grote schaal gebruik van biezen voor de daken die op het noorden, in de richting van de zee zijn gericht. Die op het zuiden, op het dorp gericht zijn, zijn bedekt met zink. De blootstelling aan de zon was meer dan het slechte weer, een factor die tot deze keuze leidde. De woningen zijn voorzien van toestellen die op hernieuwbare energie werken. Het zink is gebruikt op plaatsen waar de collectoren voor sanitair warm water en de afvoerbuizen van de houtkachels een materiaal eisen dat garant staat voor onberispelijke ondoordringbaarheid.
Naast de ééngezinswoningen vindt men er een
Foto’s: Luc Boegly, Frankrijk. Tekening: COBE Architecture, Frankrijk.
12 Focus on Zinc / No 13
No 13 / Focus on Zinc 13
Zweden De raketschool De locatie van de bedrijven Raket Skolan Kiruna Architect(en) Mats Jakobsson, Arkitekt SAR/MSA Aannemer Winther Bygg AB Techniek(en) VMZ Aangehaakt profiel
Onder de steden met een bijzondere bestemming
te verwijzen naar de verovering van de ruimte en
neemt Kiruna een apart plaatsje in. De
onderlijnt zodoende de wetenschappelijke roeping
achttienduizend inwoners wonen in de meest
van het poolstadje. De vensters van de hoofdgevel
noordelijke gemeente van Zweden, in het midden
zijn gekleurde cirkels die de uitlaten van een raket
van Lapland, op 145 kilometer ten noorden van de
voorstellen die klaar staat om op te stijgen. Het
poolcirkel. De aanwezigheid van ijzer- en gouderts
gebruik van een bekleding met antracietkleurige
leidde in 1900 tot de bouw van een cité in een
voorgepatineerde schelpen in zink, die bestand zijn
gebied dat vanwege zijn isolement en klimaat
tegen het klimaat, versterkt de aanwezigheid van
mensonvriendelijk was.
deze openingen en verwijst naar het hitteschild van de Amerikaanse space shuttles.
Aspect(en) ANTHRA-ZINC®
Kiruna heeft zijn voeten ongetwijfeld in het ijs, maar zit met zijn hoofd in de sterren. Naast de
Hoewel de keuze van zink verwijst naar het mineraal
Oppervlakte 1 500 m2
mijnactiviteiten die de ondergrond doorwoelen,
dat men uit de ondergrond van het stadje haalt,
koestert de stad de ambitie om een poort naar
verwijst het idee van mobiliteit in deze architecturale
de hemel te worden. In de omgeving worden
raket naar een typische problematiek van Kiruna.
raketten en weerballonnen gelanceerd. Airbus heeft
Door de mijnactiviteiten bestaat het risico dat het
zopas besloten om er de koudetests van sommige
stadje instort. De verhuizing is reeds gepland en
vliegtuigen te houden, maar vooral is Spaceport
zou in 2099 voltooid moeten zijn. Een termijn die
Sweden van plan om er zijn eerste commerciële
de 'raket’ school moet toelaten om de reactoren
ruimtevluchten te laten doorgaan.
aan te steken en een nieuwe lanceerinrichting
De Raket Skolan - raketschool - is een onderwijsinstelling die het aandurft om expliciet
14 Focus on Zinc / No 13
te bereiken!
Foto’s: Bosse Lind, Zweden. Tekening: Mats Jakobsson, Arkitekt SAR/MSA, Zweden.
No 13 / Focus on Zinc 15
Verenigd Koninkrijk De edelsmid en de architect De locatie van de bedrijven Juwelier, Londen Architect(en) John Zhang - DSDHA Aannemer Roles Broderick Roofing Ltd. Techniek(en) Lokaal geprofileerde panelen Aspect(en) PIGMENTO® rood Oppervlakte 120 m2
De nieuwe lokalen van juwelier Alex Monroe zijn
in volle expansie. De opdrachtgever wilde de opening
een zakdoek groot: een fabricage-atelier, een winkel,
naar buiten weervinden van zijn vorige kantoren. De
opslagplaatsen en kantoren delen een oppervlakte
architect heeft een structuur in voorgefabriceerde
van 120 m , verdeeld over vijf verdiepingen. Het
massief houten panelen gebruikt die toelieten
zou een banaal gebouw zijn in een Japanse stad.
om grote openingen te maken in een minimale
Deborah Saunt en David Hill van het DSDHA kantoor
muurdikte. Deze vensters zijn vanaf de straat amper
vergelijken het graag met een pencil biru (letterlijk
te zien: ze verdwijnen achter de lijnen die in de gevel
een potloodgebouw). Deze minitorens die op
geplooid zijn. De vierkante vleugeltjes bedekt met
minuscule terreinen oprijzen, zijn een vertrouwd beeld
zink in PIGMENTO® rood, vormen een filter tussen de
in Japanse grootsteden. We zijn echter niet in Tokyo,
privéruimte en de openbare ruimte. Ze hernemen het
maar in Londen, in de beschermde sector Snowfields.
geplooide motief van de gevels. Het bewerkte zink
Het silhouet van de Shard, een wolkenkrabber van
staat voor een equivalent van de edelsmeedkunst
Renzo Piano, verrijst aan de horizon. De massa van
in het domein van het gebouw, op zoek naar een
het Guy's Hospital is nog een dergelijke oproep tot
zeldzame finesse in de bewerking van het materiaal,
verticaliteit. Hoewel de boetiek niet groot is, doet hij
en de viering van de terugkeer van het ambacht naar
toch denken aan deze imposante gebouwen door het
het stadscentrum.
2
lijstwerkpatroon van de voorgevel, een reeks verticale lijnen die zijn hoogte benadrukken. Bovenop de boetiek biedt een terras achter een volle borstwering een tête-à-tête met de hemel, zoals in een toren. Voordat Alex Monroe naar Snowfields verhuisde, deelde hij lokalen met DSDHA. De juwelier liet zijn medehuurder zijn nieuwe hoofdkantoor tekenen op een driehoekig perceel dat tussen een gebouw en een achterplaats lag. De inplanting volgt het bevel van de stad: op één lijn met het bestaande gebouw. Het nieuwe gebouw vormt een boeg die dit historische ensemble afsluit. De ambitie van het project is omgekeerd evenredig met zijn grootte: het gebouw is het werkelijke uitstalraam van een merk
Foto’s: Dennis Gilbert, Verenigd Koninkrijk. Tekening: John Zhang, Verenigd Koninkrijk.
16 Focus on Zinc / No 13
No 13 / Focus on Zinc 17
Japan Duurzame continuïteit Openbare infrastructuren
Als een echte stad in de stad, is de campus van
wordt genoemd. De bakstenen gevels dragen bij aan
Hongo-Sanchome van de universiteit van Tokyo na
de integratie van het nieuwe gebouw in een geheel
Ito International Research Center, Tokyo
de aardbeving van 1923 volledig in neogotische
dat gevormd wordt door gebouwen die grotendeels
stijl heropgebouwd. Vanaf de jaren ‘70 kwam de
bekleed zijn met terracotta vierkanten die ongeveer
volledige site onder de verantwoordelijkheid van
even groot zijn als een baksteen. Maar omwille van
architect Hisao Kohyama, die geprobeerd heeft
de toepassing als bekleding en niet als structureel
om de identiteit van de site te bewaren en toch
materiaal, door de ongewone verschuiving van de
te voldoen aan de eisen die gesteld werden door
perforaties en het gebruik van een oversteek past
de ontwikkeling van een universiteit met een
de architectuur in een hedendaags register.
Architect(en) Kohyama Atelier Aannemer Kajima Corporation Dohkin Co., Ltd. (Bekleding) Techniek(en) VMZ Staande naad
internationale uitstraling. Het Ito Research Center wordt met privéfondsen gefinancierd en is één
Aspect(en) QUARTZ-ZINC®
van de laatste werken van Kohyama binnen de
Oppervlakte 810 m2
en internationale onderzoekers die aan kwesties in
omheining van de universiteit. Er komen Japanse verband met internationale betrekkingen werken. Tegen de achtergrond van Tokyo doet het Ito Center heel Europees aan. Het plan in U-vorm omvat een Italiaans aandoend plein terwijl het gebouw door de zinken kap aan de stijl van Haussmann doet denken. Hoewel de architect alle schetsen van alle gebouwen rond dit plein heeft gemaakt, werd hij slechts belast
In de geest van de architect zou het nieuwe centrum meer dan een gewoon gebouw moeten zijn: het zou eveneens de rol van campusdeur moeten spelen en een nieuwe ontmoetingsplaats worden tussen het publiek, de onderzoekers en de studenten. Het centrale plein vervult deze rol perfect. Door de keuze voor uitsluitend natuurlijke materialen die mettertijd een patina zouden krijgen, zou het gebouw aan duurzaamheid winnen, zegt Arata Ayai, de architect die dit project in het Atelier Kohyama ontwikkelt.
met de volledige uitvoering van het centrale deel
Het Ito Center is gebouwd voor honderd jaar: een
en de linkse zijvleugel. De architectuur is slechts
eeuwigheid, in een stad waar de gemiddelde
schijnbaar eenvoudig, want hij verbergt een grote
levensduur van een gebouw amper meer dan twintig
complexiteit die stilaan zichtbaar wordt als men door
jaar bedraagt!
het gebouw wandelt. De pilaren op het gelijkvloers, in rode zandsteen uit India, vormen een tussenruimte die in de traditionele Japanse architectuur engawa
18 Focus on Zinc / No 13
Foto’s: Shigeo Ogawa, Japan. Tekening: Kohyama Atelier, Japan.
No 13 / Focus on Zinc 19
Zwitserland Een huismonument Eengezinswoning
Een vreemd voorwerp verrijst in een verkaveling
Garage, Spa, Montlingen
voor eengezinswoningen in het kanton Sankt Gallen
Architect(en) Davide Macullo
laatste fragment van een grotere constructie die nu
Aannemer Meile Metallbau AG Techniek(en) VMZ Staande naad Aspect(en) PIGMENTO® rood Oppervlakte 160 m2
(Zwitserland). Is het een beeldhouwwerk, het verdwenen is?
latten verwijzen naar een menselijke, huislijke maat. Het zinken blok met hybride functies wil opzettelijk mysterieus zijn. Door de veelvuldige uitspringende voegen wordt de garagepoort volledig onzichtbaar en blijft ze onopgemerkt zolang ze niet open is. De
Deze kubus in PIGMENTO® rood verbijstert des te meer
architect vindt dat de rode kleur van het PIGMENTO®
omdat hij zich als een stom blok voordoet, zonder
het zink een ongewoon uitzicht geeft, dat van een
vensters, gestructureerd met naden met een zeer
ruw materiaal dat direct uit de aarde komt. Het
uitgesproken reliëf. Het project is ontstaan uit de wens
introduceert een kleur die niet in deze woonwijk
van een eigenaar die zijn garage wilde veranderen.
voorkomt, maar nochtans complementair is met
Desgevraagd stelde architect Davide Macullo voor
het dominante groen van de wijk. De verticale en
om het huis hoger op te trekken zodat de resterende
horizontale lijnen van de voegen verstoren de schaal
bouwrechten op het perceel gebruikt konden worden
van dit bijgebouwtje maar zorgen voor een dynamisch
voor een niet-passende combinatie: boven de
schaduwspel dat het oppervlak van dit blok naargelang
voertuigen komt een wellness ruimte. Het programma
de stand van de zon verdiept of onzichtbaar maakt.
bevordert introversie, het terugplooien op het intieme: omdat de eigenaars in het eenvoudigste verband kunnen evolueren, is er geen enkele opening naar de huizen in de omgeving. Alleen uitzicht op de hemel is toegelaten. De houten bekleding van de binnenmuren van de wellness ruimte maakt de ruimte nog warmer. Het materiaal wordt opzettelijk zo gezaagd dat de relatie met het lichaam benadrukt wordt: de plinten en
20 Focus on Zinc / No 13
Het voorwerp heeft een industriële dimensie: 'door het ontwerp doet het denken aan de vele fabrieken in dit kanton en lijkt het hun DNA te delen waardoor het een eerbetoon is aan het dynamisme van de plaatselijke bevolking', verklaart Davide Macullo. Kortom, een monument dat vermomd is als een wellness ruimte.
Foto’s: Paul Kozlowski, Frankrijk. Tekening: Davide Macullo, Zwitserland.
No 13 / Focus on Zinc 21
Frankrijk Een dak als gezel Openbare infrastructuren
Op twintig jaar tijd is de stad Nantes één van de
architecturale stijl van de 'Cour des Arts'. Op de top
belangrijkste plaatsen van de Franse architectuur
ziet men een vreemd voorwerp dat soms met een
Carrousel des Olivettes, Nantes
geworden. De herinrichting, met name van het île de
metalen yoert wordt vergeleken. 'Het gebouw ligt
Nantes, betrof een oude industriezone van meer dan
in de nabijheid van een drukke baan, die moeilijk
Architect(en) IN SITU Architecture
drie vierkante kilometer. In vergelijking met dergelijke
te verzoenen is met het idee van rust dat met een
werken is het project van de 'Carrousel des Olivettes'
woning wordt geassocieerd. Ik wilde een dak maken
eerder bescheiden van omvang. Het betreft de
die het idee van het zachte van een poef weergeeft,
bouw van een veertigtal woningen die echter in een
verklaart Patrick Beillevaire zonder omwegen. 'Les
renovatieproject van een dicht bij het centrum gelegen
compagnons du devoir (de metgezellen) hadden
wijk past, waar men een combinatie van kleine
hun kantoor op het gelijkvloers van het gebouw dat
industrie, ambachten en opslag van levensmiddelen
vroeger op het perceel stond. Ik wilde dat men de
vindt. Het agentschap In Situ had 'la Cour des Arts'
begrippen van de ambachtelijke kennis zou kunnen
uitgevoerd, het eerste deel van de renovatie van de
terugvinden in de fabricage van dit dak. De vorm
wijk. Het betreft een openbaar parcours aangelegd
wordt verkregen door vervorming van een kromming
door een oud autobusdepot dat omgetoverd was in
met een dubbele omwenteling. Om het te bouwen
een soort 21 eeuwse passage en dat doorliep naar
moesten we warmgebogen spantbenen assembleren,
een tuin die centraal in het huizenblok was gesitueerd.
zoals in de scheepsbouw. De zinkwerkers hebben de
De architectuur, waarbij de materialen vrolijk gemengd
schubben gefabriceerd. De vakkennis van de dekker,
werden, weerspiegelde de sfeer van de plaats.
de stukadoor en de metaalbewerker werden tijdens
'Materialen op de juiste wijze samenbrengen is de
de uitvoering erg op de proef gesteld', zegt Beillevaire
meest ingewikkelde taak van de architect', verklaart
tot slot. Het zink plooide zich in meerdere stukken
Patrick Beillevaire, vennoot en medestichter van het
en veranderingen van helling door het ongewone
agentschap In Situ. We willen in dit register werken,
volume. Een werk dat op haute couture leek voor de
het laat ons eveneens toe om de vele verhalen van de
aannemer die de bedekking uitvoerde, een dak dat
wijk op te roepen'.
hulde brengt aan de behendigheid van de gezellen
Aannemer Goujon Valle Techniek(en) VMZ Staande naad Aspect(en) QUARTZ-ZINC® Natuurlijk VMZINC PIGMENTO® rood Oppervlakte 1 500 m2
ste
'Le Carroussel des Olivettes' mengt vrolijk kleuren en materialen en herneemt de uiteenlopende
22 Focus on Zinc / No 13
van het gebouw en tegelijk als stedelijk signaal dient.
Foto’s: Paul Kozlowski, Frankrijk.
No 13 / Focus on Zinc 23
Nederland Groter, kleiner De locatie van de bedrijven
Een dak met dubbele helling dat op een kubus
bevat alle medische delen van het project. Het
geplaatst is: dat is in enkele woorden wat het
werd ontworpen als een natuurlijke verlenging
best overeenkomt met de westerse opvatting van
van de villa, haar 'gemeenschappelijke delen',
een huis. Dat stereotype zit zo diep verankerd in
zoals de verandering van afmetingen en materiaal
het collectieve onderbewuste dat hedendaagse
suggereren. Vier tandartsenkabinetten liggen naast
architecten eerder proberen van het zich eigen
elkaar onder het volume van een lange smalle
te maken om het beter te kunnen verdraaien,
woning waarvan het dak en de gevel bekleed is
dan dat ze er een alternatief 'modern' model
met lichtgrijs kleurig zink. Het materiaal wordt in
Techniek(en) VMZ Staande naad
voor proberen te vinden. De tussenkomst van het
traditionele of hedendaagse configuraties gebruikt.
agentschap Shift in Best past in deze mentaliteit.
Gebruik als bekleding is normaal. Hier wordt het
Aspect(en) QUARTZ-ZINC®
Natuurlijk spreken we hier van een renovatie van
dakplan onderbroken door vier vensters die de
een tandartsenkabinet, niet van een woning. Maar
liggende patiënt toelaten om de hemel te zien terwijl
Oppervlakte 650 m2
de medische uitrusting hergebruikt en verlengt
de tandarts aan het werk is. Door een lintvenster
een bakstenen villa uit de jaren ‘20 en alle nieuwe
krijgen de verzorgingskamers uitzicht op de natuur. In
delen, herkenbaar aan hun zinken huid, vormen een
de achtergevel tekent de vensteropening een grote
herinterpretatie van het beroemde 'icoonhuis'.
glazen doos in een zinken kader.
Tandartsenkabinet, Best Architect(en) Shift Architecture Aannemer Bax Koper en Zinkspecialiteit
De wachtzaal, de administratie en de personeelslokalen hebben allemaal een plekje gevonden in de bestaande woning. Het bijgebouw
24 Focus on Zinc / No 13
Tekening: Shift Architecture, Nederland. Foto’s: Rene de Wit - Architectuurfotografie, Nederland.
No 13 / Focus on Zinc 25
Frankrijk De rode houtduif Openbare infrastructuren Concertzaal, Nîmes Architect(en) Tetrarc Nantes Aannemer SOP 34 uit St Georges d’Orques Techniek(en) VMZ Staande naad Aspect(en) PIGMENTO® rood Oppervlakte 2 000 m2
SMAC: een naam die klinkt als een zoen maar in
eenzijdigheid van het gebouw-beeldhouwwerk voldoet
feite een letterwoord is dat Scènes de Musiques
aan de voorstedelijke context en het programma. De in
Actuelles betekent en alle muziekgenres omvat, met
elkaar grijpende prisma's die lijken te botsen, zijn een
uitzondering van klassieke en lyrische muziek. Jazz, rap,
uitdrukking van de vitaliteit en de creatieve energie die
rock, soul, reggae, ... vinden allemaal een plaatsje in
van de plek uitgaat. Ze genereert een oversteek voor
de 'SMAC' die zich van de 'Zénith' onderscheidt door
het publiek dat in de rij staat voor de kaartjesverkoop
de meer intimistische concertzalen: van 300 tot 1 000
en introduceert een asymmetrie waarachter de ruimten
plaatsen in de 'SMAC', tegen 5 000 tot 8 000 plaatsen
van de professionals - artiesteningang, loskade voor
in de 'Zénith'.
materiaal, enz. schuilgaan.
De laatste tien jaar hebben heel wat steden een SMAC
Vanaf de weg van Avignon krijgt men steeds een
gekregen, dikwijls herkenbaar aan hun architectuur die
andere indruk van het gebouw. De verplaatsing van de
bewust vernieuwend was en buiten de normen viel.
automobilist lijkt de plooien en volumes in beweging
Die van Nîmes vormt daar geen uitzondering op. Paloma (houtduif) - zoals de infrastructuur gedoopt
te brengen. Het PIGMENTO® rood zink benadrukt het uitzonderlijke uitzicht van het gebouw.
werd - ontplooit de plastiek van zijn vormen aan
Hoewel het rigoureus aan alle facetten van deze
de rand van de vliegpistes van de luchthaven. De
enorme origami vastzit, wordt het onderbroken aan de kant van het voorplein waar een momentale opening in ETFE voorzien is, een doorschijnend plastic materiaal dat gebruikt wordt in de vorm van met lucht gevulde kussens. Aan de uiteinden van het gebouw verschijnt een metalen vensterlood. Als voorstelling van de dragende structuur van de zinken bekleding lijkt ze te willen zeggen dat de rode schil een uiteenvallende huid of koker vormt: een vormgeving à la 'Mad Max' die heel goed bij dit vitale programma past!
Foto’s: Paul Kozlowski, Frankrijk.
26 Focus on Zinc / No 13
No 13 / Focus on Zinc 27
Spanje Nieuwe kleren voor een grote winkel Openbare infrastructuren El Corte Inglés, Madrid Architect(en) Enrique Bardají Álvarez David Ramos Viejo Pedro Dilatada Capont Aannemer Gismero Techniek(en) VMZ Gevelpanelen, VMZ Geperforeerde gevelpanelen Aspect(en) PIGMENTO® groen Oppervlakte 6 300 m2
Lang geleden waren grootwarenhuizen glazen
met één van de twee kleuren van het logo van de
paleizen die 's avonds in enorme lantaarns
winkelketen - wordt het hele volume eenvormiger.
veranderden. Een eeuw later worden deze winkels in een gerenoveerd stedelijk landschap opgenomen. Hun glazen gevels worden ondoorzichtbaar en laten steeds meer plaats over voor het tentoonstellen van de handelswaar. De eeuwige behoefte aan ruimte zet grootwarenhuizen er nu en dan toe aan om uit te breiden, hetzij in de hoogte, hetzij in de breedte.
De architecten hebben twee soorten cassettes op maat gebruikt: een gladde horizontale cassette en een andere met een opvallende rib die reliëf in de gevel brengt. Deze cassettes zijn onopvallend verdeeld over de gevels zodat de hele dag lang een dynamisch schaduwspel ontstaat op de wanden van het gebouw - de zon verlicht niet langer de
De Corte Inglès in Madrid werd ingehuldigd in
binnenkant van de winkel, maar brengt tenminste
de jaren ‘70 en probeerde ook ruimte te sparen.
beweging in de wanden. Op de top zorgt een
Toen het laatste perceel van het woonblok, dat
glazen kap vormt een link tussen de volumetrische
nog voor woningen bestemd was vrijkwam,
variaties die uit de reglementering van de stad
kon de commerciële oppervlakte van de winkel
voortkomen. Deze kap verbergt eveneens de talrijke
uitgebreid worden. Hoewel de gerecupereerde
ventilatieblokken die voortaan op het dak staan.
grondoppervlakte niet groter is dan 280 m2 kreeg het
Want ter gelegenheid van de uitbreiding werd
door de plaats van de bouwgrond, op de hoek van
het hele gebouw geherstructureerd: het uiterlijk
twee straten, een bijzonder belang. Het liet namelijk
werd veranderd en voor de toegang werd een
toe om twee loodrechte gevels samen te brengen en
nieuwe oplossing bedacht die aan de normen voor
het gebouw continuïteit te geven.
brandveiligheid voldoet. Deze grote werken vonden
Door de toepassing van een PIGMENTO® groen zinken bekleding, een kleur die met name compatibel is
28 Focus on Zinc / No 13
plaats terwijl de winkel open was.
Foto’s: Miguel Ángel Gracía, Spanje. Tekening: E. Bardaji y Asociados, S.L., Spanje.
No 13 / Focus on Zinc 29
China Azië in zink Openbare infrastructuren
Het Saint-Regis hotel in Lhasa heeft 150 kamers
De gebouwen zijn rond een zwembad opgetrokken.
op een hoogte van 3600 meter waardoor
Dit komt vaak voor in de verschillende delen van
Hotel St Régis, Lhasa
het ongetwijfeld één van de hoogst gelegen
Azië. Het was een wens van Jean-Michel Gathy, een
vijfsterrenhotels van de wereld is. Momenteel
Belgisch architect die in Maleisië woont en die hotels
is dit het enige luxehotel in de hoofdstad van
zonder water vervelend vindt - ze zijn trouwens
Tibet. Het werd gebouwd vanuit de wens om
in de meeste van zijn werken te vinden. Het dak
het luxetoerisme aan te trekken dat zich voor de
verwijst naar de traditionele Chinese architectuur en
Tibetaanse cultuur interesseert. De architectuur en
is gemaakt uit zink, geplaatst volgens de traditionele
organisatie van het hotelcomplex zijn geïnspireerd
techniek van de Parijse roeflatten - een première.
op het boedhistische klooster van Sera, gebouwd in
De toepassing van het materiaal op deze hoogte
1419, dat tegenwoordig de belangrijkste toeristische
veroorzaakte weerstandproblemen: de bekleding kan
bestemming is, samen met Potala, het vroegere
scheuren door het gewicht van de sneeuw. Om dat
paleis van de Dalai Lama, een gebouw dat in 1994
op te lossen werd ze op een dubbele huid geplaatst,
op de werelderfgoedlijst van de UNESCO werd
met versterkte roeven.
Architect(en) Denniston International Architects & Planners Ltd. Aannemer China Construction Fifth Engineering Division Corp., Ltd. Techniek(en) VMZ Roevensysteem Aspect(en) ANTHRA-ZINC® Oppervlakte 3 000 m2
geplaatst en dat vanuit het hotel te zien is. In de delicate politieke context is het Saint-Regis
3102
4652
een ontmoetingsplaats voor verschillende culturen.
30 Focus on Zinc / No 13
Foto’s: Marcel Lam, Hong Kong, China. Tekening: Denniston Architects, Maleisië.
No 13 / Focus on Zinc 31
België De kracht van het pantser Openbare infrastructuren Benedictus school, Gent Architect(en) Danny Vandewalle, Corijn en Leyman Aannemer Platteau BVBA Techniek(en) VMZ Staande naad
De uitbreiding van de Benedictusschool in Gent is
bestaan uit allemaal identieke elementen, met
onmogelijk te missen. Zelfs de haastigste automobilist
afmetingen volgens de breedte van de zinken bobijnen,
die het hogere stuk autosnelweg naar het stadscentrum
en werden in een licht trapezevorming patroon
neemt, kunnen de drie kubussen in zink niet ontgaan.
gesneden.
De ongewone vorm van het gebouw trekt de aandacht en heeft tot allerlei vergelijkingen geleid. Danny Vandewalle, de architect van het project zou zich nogal amuseren met de spottende en welwillende commentaren die nooit de ware geest van het project
'Men heeft me vaak gevraagd waarom ik QUARTZ-ZINC® gebruik in plaats van een coating', verklaart Danny Vandewalle. 'In de stedelijke context met een drukke baan zou een coating op drie jaar zwart zijn geworden'.
vatten. Hij verklaart dat hij heeft willen verwijzen naar
De architect rechtvaardigt ook het beroep dat hij gedaan
Aspect(en) QUARTZ-ZINC® STRAT
een pantser dat de informaticazalen tegen drie grote
heeft op deze bolvormen die men nogal excentriek
soorten aanvallen beschermt: regen, stof en het lawaai
vindt: 'ik verzet me tegen de eenvormigheid die zich
Oppervlakte 1 500 m2
van de auto's die op de nabijgelegen weg passeren.
met de informatica meester heeft gemaakt van de
De groepering op één site van de leerlingen van deze verpleegschool rechtvaardigde de vergroting en herstructurering van de bestaande gebouwen. De oppuntstelling van het project vroeg verschillende maquettes en 3D-modellen, zowel voor het ontwerp van de metalen structuur als voor de werktekening van de bekleding. De zinken huid kan uiteen worden gehaald, zoals een wereldbol, in breedtecirkels en meridianen. De helling van de breedtecirkels leidt het water naar de voet van de gevel. De meridianen
32 Focus on Zinc / No 13
architectuur. Dankzij de eerste softwarepakketten konden we rechte lijnen trekken en dus is de architectuur kubusvormig geworden. Tegenwoordig zijn de softwarepakketten meer gesofisticeerd en ik wil aantonen dat een doosvormige architectuur niet fataal hoeft te zijn', verklaart de architect, die zich ook wil beschermen tegen een te groot architecturaal conservatisme dat in historische steden zoals Gent overheerst. Meer dan een simpel pantser is deze realisatie een manifest voor een andere architectuur!
Foto’s: Danny Vandewalle, Corijn en Leyman & Fabien Devaert, Jump Picture, België. Tekening: Danny Vandewalle, Corijn en Leyman, België.
No 13 / Focus on Zinc 33
Australië Een verblijf voor de eeuwigheid Openbare infrastructuren Mausoleum Saint-Mary of the Cross Architect(en) Harmer Architecture Aannemer Architectural cladding Techniek(en) VMZ Aangehaakt profiel Aspect(en) PIGMENTO® rood PIGMENTO® groen Oppervlakte 800 m2
Het mausoleum van Saint Mary of the Cross
het gebouw dat de architect in twee galerijen voor
confronteert ons met een ernstig en somber
de ontvangst van bezoekers wikkelde. In de nissen
onderwerp: het levenseinde. Het is op vraag van de
van de schuine wanden heeft de architect houten
Italiaanse migrantengemeenchap die na de Tweede
banken geïnstalleerd. Het spel van de materialen
Wereldoorlog in Melbourne neerstreek, dat het
streeft een welbepaald doel na: 'We hebben hout
agentschap Harem dit mausoleum heeft getekend.
gebruikt, inox, en twee kleuren zink om het gebouw
In dit type gebouw worden de stoffelijke resten van
in de bestaande context van het kerkhof te laten
overledenen in kleine individuele cellen geplaatst.
opgaan. De duurzaamheid van het materiaal lijkt ons
Mausolea zijn sterk verspreid in Zuid-Italië van waar
eveneens geschikt voor de ontvangst van personen
de meeste leden van deze gemeenschap afkomstig
die voor altijd in het gebouw zullen verblijven. We
zijn. Deze typologie stemde perfect overeen met
hopen dat de combinatie van materialen de bezoekers
de plaatselijke context, het kerkhof van Victoria, in
een gevoel van troost en hoop geeft'. Hoewel de
de buitenwijk van Australië‘s tweede grootste stad
architectuur niet bij machte is om de doden weer tot
die alleen ruimte miste om zich te ontwikkelen.
leven te wekken, kan ze misschien toch de levenden
Het gebouw werd opgericht op een overgebleven
ondersteunen. Dat is de boodschap van dit gebouw
perceeltje aan de ingang van het kerkhof.
dat past in de stroming van de opleving van de
Het agentschap Harmer is bekend met gewijde architectuur. Het heeft verschillende kerken gebouwd, altijd voor de Italiaanse gemeenschap. Het mausoleum van Saint-Mary of the Cross is hun derde avontuur in het domein van de grafarchitectuur. Philip Harmer, stichter van het agentschap, erkent de volgende meesters: de Californische architect Bruce Goff, of de Catalaan Enric Miralles die een kerkhof in Igualada, bij Barcelona ontwierp. In het mausoleum hervindt men de plooisystemen die de maatanalyse van het gebouw opdelen en verlevendigen, terwijl er toch openingen blijven die het licht doorlaten en onverwachte uitzichten omlijsten. De grafkelders zijn over twee verdiepingen verdeeld en vormen de harde kern van
34 Focus on Zinc / No 13
hedendaagse kerkhofarchitectuur.
Foto’s: Trevor Mein, Australië. Tekening: Harmer Architecture, Australië.
No 13 / Focus on Zinc 35
Technieken Doeltreffend, creatief of poëtisch, sommige
handelspand in Londen, of het sobere gebruik
assemblagedetails die in natuurgebouwen en
van QUARTZ-ZINC® in horizontale stroken voor
uiteenlopende schalen zijn toegepast, verdienen
dit Nederlandse restaurant.
onze aandacht.
Tot slot hebben we ontdekt hoe men in Denemarken
Deze voorbeelden illustreren en bewijzen de grote
de sobere schil van een vergaderzaal kan doen
soepelheid van zink, maar vooral de werkelijke
trillen door de hernieuwing van de traditionele codes
autonomie die het architecten geeft om de
van de assemblage van gevelelementen die hier
verbindingen van niveaus en naden op hun eigen
als fijn afgestelde, zwarte cyclopische blokken zijn
manier te behandelen.
behandeld.
We waren weg van de behandeling van deze eenvoudige kapeldeur in Libanon, de subtiele vervorming van de ingekerfde gevel van een parking in Canberra, de schaduw op het rode zink van de in reliëf geplaatste mozaïekcassettes in Bordeaux. We waren verrast door het compromisloze beheer van de gestileerde venstertjes van dit gebouw in Lissabon of de randen van de vensters van deze Poolse winkel. We hadden waardering voor de onberispelijke welving van de ineengesloten panelen van dit
B
A
36 Focus on Zinc / No 13
C
D
F
A U niversiteit HPC, Camberra, Australië. Architect: Metier 3
Aspect(en): Natuurlijk VMZINC, QUARTZ-ZINC®, PIGMENTO® blauw.
B H otel-restaurant, Allardsoog, Bakkeveen, Nederland. Architect: Rinsma Architecten uit Siegerswoude. Aspect(en): QUARTZ-ZINC®.
C Kantoren, Odense, Denemarken. Architect: C&W Arkitekter a/s Aspect(en): ANTHRA-ZINC®.
D Notariaat, Bordeaux, Frankrijk. Architect: Teisseire et Touton Aspect(en): PIGMENTO® rood.
E Kerkhof Khairallah, Bhamdoun, Libannon.
Architect: Khairallah Khairallah. Aspect(en): QUARTZ-ZINC®.
F S howroom Cieszyn, Polen. Architect: Łukasz Iwanek Aspect(en): ANTHRA-ZINC®.
G Gebouw straat van de vrijheid, Lissabon, Portugal.
Architect: João Luís Carrilho da Graça. Aspect(en): QUARTZ-ZINC®.
H Tesco, Woolwich, Londen, Verenigd Koninkrijk. Architect: Sheppard
Robson. Aspect(en): Natuurlijk VMZINC, QUARTZ-ZINC®, ANTHRA-ZINC®.
E
G
H
No 13 / Focus on Zinc 37
AUSTRALIË/NIEUW ZEELAND Umicore Australia Tel.: + 61 2 93 58 61 00
[email protected] www.vmzinc.com.au www.vmzinc.co.nz BELGIË/G-H LUXEMBURG n.v. Umicore s.a. Umicore Building Products Tel.: + 32 2 712 52 11
[email protected] www.vmzinc.be www.vmzinc.lu www.passion.vmzinc.be CANADA Canadian Brass and Copper Co. Tel.: + 416 736 0767
[email protected] www.canadianbrass.ca CHINA Guangzhou Umicore Building Products Tel.: + 86 20 8327 7171 vmzinc.china@ ap.umicore.com www.vmzincasia.cn Hong-Kong - Taiwan Umicore Building Products Tel.: + 852 2700 2260
[email protected] www.vmzincasia.cn Peking Umicore Building Products Tel.: + 86 10 6424 6761
[email protected] www.vmzincasia.cn Shanghai Umicore Building Products Tel.: + 86 21 5876 9671
[email protected] www.vmzincasia.cn
www.vmzinc.com
DENEMARKEN/NOORWEGEN/ ZWEDEN Umicore Building Products Scandinavia A/S Tel.: + 45 86 84 80 05
[email protected] www.vmzinc.dk DUITSLAND Umicore Bausysteme GmbH Tel.: + 49 201 836060
[email protected] www.vmzinc.de FRANKRIJK Umicore Building Products France s.a.s. Tel.: + 33 1 49 72 42 42
[email protected] www.vmzinc.fr GRIEKENLAND MIPECO Trading Ltd. Tel.: + 30 210 664 46 11
[email protected] www.mipeco.gr GROOT-BRITTANIë Umicore Marketing Services UK Ltd. Tel.: + 44 1992 822288
[email protected] www.vmzinc.co.uk www.vmzinc.ie HONGARIJE Umicore Building Products Hungary Kft. Tel.: + 36 23 452 452
[email protected] www.vmzinc.hu INDIA Umicore India Pvt Ltd. Tel.: + 91 22 6627 5656
[email protected] www.vmzinc.in ITALIË Umicore Building Products Italia s.r.l. Tel.: + 39 02 47 99 821
[email protected] www.vmzinc.it
VM ZINC for Architecture
JAPAN Umicore Japan KK Building Products Tel.: + 81 3 5413 9416
[email protected] www.vmzinc.jp
RUSLAND UNION ZINC Tel.: + 7 495 665 61 90
[email protected] www.vmzinc.com
LIBANON NAGGIAR Trading S.A.L. Tel.: + 961 1 562 652
[email protected] www.naggiar.net
SPANJE Umicore Building Products Ibérica s.l. Tel.: + 34 93 298 88 80
[email protected] www.vmzinc.es
NEDERLAND n.v. Umicore s.a. Umicore Building Products Tel.: + 31 20 494 28 39
[email protected] www.vmzinc.nl
TSJECHIËSCHE REP. Umicore Building Products CZ s.r.o. Tel.: + 420 725 688 262
[email protected] www.vmzinc.cz
OOSTENRIJK VMZINC Center Österreich Tel.: + 43 1 726 34 34
[email protected] www.vmzinc.at POLEN Umicore Building Products Polska Sp z o.o. Tel.: + 48 22 632 47 61
[email protected] www.vmzinc.pl PORTUGAL Umicore Portugal S.A. Tel.: + 35 1 22 999 4220
[email protected] www.vmzinc.pt QATAR NAGGIAR QATAR L.L.C. Tel.: + 974 66 55 85 24
[email protected] www.naggiar.net REP. SLOWAKIJE Umicore Building Products Slovensko, s.r.o. Tel.: + 421 917 496 019
[email protected] www.vmzinc.cz
TURKIJE Tel.: + 90 212 255 58 29
[email protected] www.vmzinc.com.tr USA Umicore Building Products USA Inc. Tel.: + 1 919 874 7173
[email protected] www.vmzinc-us.com Zuid-Korea SUNNIE INTERNATIONAL Ltd. Tel.: + 82 2-3141-4774
[email protected] www.sunnie.kr ZWITSERLAND Umicore Building Products Schweiz AG Tel.: + 41 317475868
[email protected] www.vmzinc.ch
VMZINC® - VM13018 - 1,5 NEER - 10.13 – ISSN 1769 – 9010 – Realisatie: Umicore France & Graphic Plus – Drukwerk Vincent
ARGENTINIË KORZIN S.A.C.I. Tel.: + 54 11 4653 1425
[email protected] www.vmzinc.com.ar