Zwanger zijn en bevallen P R A K T I S C H E T I P S I N G E W O N E TA A L
M A R J A VA N D E U R S E N
&
W I L M A VA N O S
6 Z WA N G E R
Z I J N E N B E VA L L E N
Inleiding Gefeliciteerd. Je bent zwanger! Het is fijn om zwanger te zijn. Maar je hebt vast ook veel vragen. Wat gebeurt er allemaal met je lichaam als je zwanger bent? En wat gebeurt er precies bij de bevalling? En hoe zorg je de eerste dagen voor je baby? In dit boek lees je de antwoorden. KRAAMTIJD
Dit boek bestaat uit drie delen. Het eerste deel gaat over zwanger zijn. Het tweede deel gaat over bevallen. En deel drie gaat over de kraamtijd. Dat zijn de eerste dagen met je pasgeboren baby. Elk deel bestaat uit een aantal hoofdstukken. SASKIA EN PETER
Elk hoofdstuk begint met een verhaal over Saskia en Peter. Saskia en Peter verwachten een kind. Je leest wat Saskia meemaakt als ze zwanger is. En je leest ook over de bevalling.
Het kan zijn dat jouw zwangerschap anders gaat dan die van Saskia. Elke zwangerschap is namelijk een beetje anders. Ook de bevalling en de eerste dagen daarna zijn voor iedereen een beetje anders. TIPS
Na het verhaal van Peter en Saskia lees je wat er allemaal kan gebeuren. Zo weet je precies wat je kunt verwachten. Je leest wat normaal is. En wat niet normaal is.Verder krijg je veel handige tips. Zo lees je bijvoorbeeld hoe je goed voor jezelf kunt zorgen. En hoe je goedkoop aan spullen voor de baby komt. WOORDENLIJST
De meeste hoofdstukken eindigen met een woordenlijst. In de woordenlijst staan alle moeilijke woorden uit het hoofdstuk. Elk woord wordt uitgelegd. Achter in het boek vind je alle moeilijke woorden terug.
Ieder hoofdstuk begint met een verhaal over de zwangerschap van Saskia en Peter.
In dit boek lees je hoe een bevalling in het ziekenhuis gaat. Je kunt er ook voor kiezen om thuis te bevallen.Vraag je verloskundige om meer informatie.
Z WA N G E R Z I J N E N B E VA L L E N
7
Hoofdstuk 1
Je bent 0 tot 8 we k
Saskia en Peter willen graag een kind. Daarom is Saskia gestopt met de pil. Dat is een voorbehoedsmiddel. Nu kan Saskia zwanger worden. Na een tijdje wordt Saskia niet meer ongesteld. Dat kan betekenen dat Saskia zwanger is. TEST
Saskia koopt een zwangerschapstest bij de drogist. Nu kan ze zelf testen of ze zwanger is. Uit de test blijkt dat Saskia zwanger is. Saskia en Peter zijn daar heel blij mee. Ze maken snel een afspraak bij de huisarts. De huisarts vertelt hun dat Saskia nu naar de verloskundige moet. De verloskundige helpt Saskia en Peter bij de zwangerschap. En bij de bevalling. Saskia moet 1 keer per maand naar de verloskundige. ANDERS
Saskia voelt zich anders nu ze zwanger is. Ze is ’s ochtends vaak misselijk. En haar borsten doen pijn. Ze zijn een beetje groter geworden. Ook is Saskia erg moe.
Saskia en Peter bekijken de zwangerschapstest.
10 Z WA N G E R
Z I J N E N B E VA L L E N
e n zwanger WAT I S N O R M A A L ? • • • • •
Je borsten worden groter. Je kunt pijn hebben aan je borsten. Je hebt zin om dingen te eten die je normaal bijna niet eet. Bijvoorbeeld augurken. Je kunt erg moe zijn. Je kunt misselijk zijn. Soms moet je zomaar huilen, terwijl je niet weet waarom.
WAT I S N I E T N O R M A A L ? • • • • •
Je hebt veel buikpijn. Je moet de hele dag overgeven. Het lukt je niet meer om iets te eten of te drinken. Je valt af. Er komt helderrood bloed uit je vagina. Het lijkt net of je ongesteld bent.
Heb je last van een van deze klachten? Bel dan meteen de verloskundige.
TIPS • Zorg dat je gezond eet. Eet veel groenten en fruit. • Drink geen alcohol. Alcohol is erg slecht voor je baby. • Rook niet. Roken is erg slecht voor je baby. Vind je het moeilijk om niet te roken? Ga dan naar de huisarts. • Vraag de verloskundige wat je tijdens je zwangerschap wel en niet mag eten.
• Gebruik je medicijnen? Vertel dit aan je verloskundige • Het is goed om foliumzuur te slikken als je zwanger wilt worden. En ook tijdens de eerste 10 weken van je zwangerschap. Foliumzuur is goed voor de hersenen van de baby. Tabletten met foliumzuur kun je kopen bij de drogist of apotheek.
ѩ • Zorg dat je genoeg slaapt. En dat je overdag af en toe rust neemt. • Ben je vaak misselijk? Eet dan niet te veel ineens. Je kunt beter meerdere kleinere maaltijden per dag eten. • Koop een goede beha.
Z WA N G E R Z I J N E N B E VA L L E N
11
Woordenlijst Foliumzuur Dit zijn tabletjes die je slikt als je zwanger wilt worden. Foliumzuur is nodig voor de groei van de hersenen van je baby. Verloskundige Een verloskundige helpt jou bij je zwangerschap en bevalling. Na de bevalling komt de verloskundige een paar keer kijken of alles goed gaat. Een verloskundige is meestal een vrouw. Voorbehoedsmiddel Voorbehoedsmiddelen gebruik je om niet zwanger te worden. Bijvoorbeeld de pil, een condoom of een spiraaltje. Zwangerschapstest Dit is een test om te kijken of je zwanger bent. Deze test haal je bij de drogist of de apotheek.
0
TOT
8
W E K E N Z WA N G E R
Je baby is nu ongeveer 1 centimeter. Zijn hart, maag, hersenen en darmen zijn aan het groeien. Zijn hart begint te kloppen.
12 Z WA N G E R
Z I J N E N B E VA L L E N
Hoofdstuk 2
Je bent 8 tot 12 weken zwanger
Saskia en Peter gaan voor het eerst naar de verloskundige. De verloskundige wil weten wanneer Saskia voor het laatst ongesteld was. Zo kan ze uitrekenen hoe lang Saskia al zwanger is. Verder wil de verloskundige weten hoe Saskia’s gezondheid is. Dit zijn haar vragen: • • • • • •
Heb je een ziekte? Komen er ziekten in je familie voor? Rook je? Drink je alcohol? Ben je wel eens ernstig ziek geweest? Gebruik je op dit moment medicijnen?
De verloskundige meet de bloeddruk van Saskia.
Z WA N G E R Z I J N E N B E VA L L E N
13
geluisterd. Dit doet de verloskundige door een apparaatje op je buik te zetten. Zo kan ze het hartje van de baby horen kloppen.
Sommige dingen moet Saskia eerst vragen aan haar ouders. Bijvoorbeeld welke ziekten er in haar familie voorkomen. ONDERZOEKEN
REGELEN
Daarna doet de verloskundige een aantal onderzoeken bij Saskia. Deze onderzoeken krijgt elke zwangere vrouw. Het gaat om de volgende onderzoeken:
De verloskundige zegt dat Saskia en Peter een paar dingen moeten regelen. Zo moeten ze een kraampakket bestellen. In dit pakket zitten spullen voor de bevalling. En ze moeten een kraamverzorgende regelen. De kraamverzorgende zal Saskia en Peter na de bevalling thuis helpen. En ze zal hun leren hoe ze voor de baby moeten zorgen.
• • • •
Je bloeddruk wordt gemeten. Je urine wordt nagekeken. Er wordt bloed geprikt. Er wordt naar het hartje van je baby
WAT I S N O R M A A L ? • Je kunt pijn hebben onder in je buik. En in je liezen. • Is het hartje van je baby nog niet te horen? Maak je dan niet meteen zorgen. Misschien ben je minder lang zwanger dan je denkt.
WAT I S N I E T N O R M A A L ? • • • • •
Er komt veel bloed uit je vagina. Je hebt heel veel buikpijn. Je moet vaak overgeven. Het lukt je niet meer om iets te eten of te drinken. Je valt af.
Heb je last van een van deze klachten? Bel dan meteen de verloskundige.
TIPS • Regel op tijd een kraamverzorgende. Dit kan bij het kraamcentrum of bij je zorgverzekering. Je verloskundige weet waar jij dit moet regelen. • Bestel bij je zorgverzekering een
14 Z WA N G E R
Z I J N E N B E VA L L E N
kraampakket. In een kraampakket zitten spullen voor de bevalling en de kraamtijd. Het pakket wordt bij je thuis bezorgd. Dit gebeurt als je ongeveer 34 weken zwanger bent. • Kan je partner niet mee naar de verloskundige?
ѩ Vraag dan een vriendin of familielid mee. Die kan je helpen onthouden wat er wordt gezegd. • Schrijf je vast in voor zwangerschapsgym. Je leert hier hoe je je kunt ontspannen. En hoe je mee moet persen bij weeën.
Woordenlijst Baarmoeder De baarmoeder zit onder in je buik. Als je niet zwanger bent, is je baarmoeder ongeveer 8 centimeter groot. Als je zwanger bent, dan is je baarmoeder groter. Door het groeien van de baby wordt je baarmoeder steeds groter. Alleen vrouwen hebben een baarmoeder. Kraamcentrum Dit is een bureau waar je een kraamverzorgende kunt regelen. De verloskundige of huisarts weet
waar dit centrum bij jou in de buurt is. Kraampakket In dit pakket zitten spullen voor de bevalling en de kraamtijd. Je krijgt dit pakket via je zorgverzekering. Je moet het wel zelf bestellen. Dit doe je bij je zorgverzekeraar. Kraamverzorgende Een kraamverzorgende zorgt na de bevalling voor jou en je baby. Een kraamverzorgende is meestal een vrouw.
ZORGVERZEKERING
Een zorgverzekering betaalt je ziektekosten. Dat zijn ook de kosten die je maakt als je naar de verloskundige gaat. Of als je gaat bevallen. Iedereen in Nederland moet een zorgverzekering hebben. Maar niet iedere zorgverzekering vergoedt dezelfde kosten. Ook de vergoedingen die met zwangerschap te maken hebben, kunnen verschillen. In je verzekeringspolis staat wat jij vergoed krijgt.
8
TOT
12
W E K E N Z WA N G E R
Je baby is ongeveer 8 centimeter groot. Het heeft nu ook armpjes en beentjes.
Z WA N G E R Z I J N E N B E VA L L E N
15