Zorgtraject ‘Thuis Best’.
Met oprechte belangstelling • • • •
betrokken in dialoog klantgericht efficiënt
Thuis Best Het zorgtraject Thuis Best gaat uit van een nauw samenwerkingsverband tussen Almata, de Viersprong, MST Nederland, Bureau Jeugdzorg Noord Brabant, de William Schrikker Groep en de Prisma groep waardoor de effectiviteit en het rendement van behandeling meer wordt dan alleen de optelsom der delen. Het zorgtraject Thuis Best is voor LVBjongeren met ernstige gedragsproblemen, waardoor een machtiging uithuisplaatsing gesloten jeugdzorg wordt uitgesproken. Deze jongeren worden vanuit het eigen zorggebied geïndiceerd om aan het traject Thuis Best deel te nemen. Dit gebeurt door Bureau Jeugdzorg, de William Schrikker groep en eventuele casemanagers. Jongeren en het gezinssysteem worden vanaf dag één nauw betrokken bij het traject waardoor motivatie tot deelname en perspectief wordt vergroot. In onderling contact tussen plaatser en intake van Almata worden de contraindicaties bekeken en de haalbaarheid van het traject bepaald. Na deze indicatie verblijft de jongere voor een periode van zes weken bij Almata. Tijdens deze zes weken ondergaat de jongere een intensief en gestructureerd dagprogramma. Onderwijs is hierin geïntegreerd en maakt een groot deel uit van het dagprogramma van de jongere. Waar nodig kunnen aanvullende trainingen en therapieën worden aangeboden. De doelen voor zowel de jongere als de ouders/verzorgers zijn gericht op terugkeer van de jongere binnen het gezinssysteem. Na twee weken volgt er een multidisciplinair overleg over de voortgang op de doelen en wordt een prognose gemaakt voor de haalbaarheid van terugkeer van de jongere binnen het gezinssysteem. In de vierde week vindt een voortgangsgesprek plaats. Tijdens dit overleg wordt een definitief besluit genomen; wel of niet door te gaan met het zorgtraject Thuis Best. Zicht op een goede dagbesteding voor de jongere is hierbij één van de kernpunten.
Wanneer de jongere na zes weken terugkeert in het gezinssysteem wordt direct gestart met de MST-therapie. Tijdens deze behandeling worden ouders en de jongere teruggezet in hun verantwoordelijkheid. De interventies die binnen MST worden ingezet richten zich vooral op de ouder/verzorgers en andere sleutelfiguren uit de omgeving van de jongere. In veel gevallen wordt er ook gewerkt aan het vergroten van vaardigheden van de jongere zelf, het functioneren op school en de omgang met prosociale leeftijdgenoten. De jongere verblijft de eerste vier weken in de thuissituatie onder een verlofregeling waarna de machtiging geschorst wordt. Tijdens deze ambulante fase bestaat de mogelijkheid om de jongere voor een time-outperiode terug te plaatsen bij Almata. Deze time-out beoogt een zo kort mogelijke interventie om problemen in kaart te brengen en systeemgerichte afspraken te maken ten behoeve van de voortgang van het zorgtraject. Aan het eind van de behandeling wordt een terugval-preventieplan opgemaakt door de MST-therapeut in samenwerking met Almata, het gezinssysteem en het professionele netwerk. De machtiging gesloten jeugdzorg komt te vervallen.
Schematische weergave Zorgtraject Thuis Best in 4 fasen
Fase 1: indicatie In deze fase worden LVB-jongeren in de leeftijdscategorie van 12 tot en met 17,5 geïndiceerd om in aanmerking te komen voor het zorgtraject Thuis Best. Het zorgtraject is gecreëerd voor het uitstroomperspectief “terug naar huis”. Een voorwaarde om in aanmerking te komen voor het zorgtraject is dan ook dat de jongeren weer teruggeplaatst kunnen worden binnen dit gezinssysteem en dat problematiek dusdanig heftig is dat een gesloten machtiging voor de periode van 10 weken te rechtvaardigen valt. Het aanvragen van een specifiek zorgtraject creëert draagvlak en duidelijkheid bij alle betrokken partijen. De jongere en het gezinssysteem zijn vooraf op de hoogte van het te doorlopen traject, hetgeen kan bijdragen in het verhogen van motivatie en de wil om samen te werken met de hulpverleners. De machtiging wordt specifiek afgegeven voor het zorgtraject
Thuis Best en Almata creëert hiermee een uniek zorgtraject binnen de regio Zuid. Het indiceren van de jongeren en het gezinssysteem gebeurt via een vaste routing. In contact met Almata worden contra-indicaties doorgenomen en wordt een prognose voor de haalbaarheid van het zorgtraject gemaakt. Bij twijfel over de haalbaarheid van de case kan Almata contact opnemen met De Viersprong voor expertise aangaande MST. Contra-indicaties voor zorgtraject Thuis Best zijn: • • •
12 minners Acuut suïcide gevaar Psychiatrie in engere zin
•
Wanneer geen overleg heeft plaatsgevonden tussen de plaatsingscoördinator en de intakefunctionaris van Almata Ontbreken van enige vorm van oudersysteem of ouder/begeleider
•
Juridische aspecten rondom de plaatsing die tevens een rol spelen Bij plaatsing binnen het zorgtraject Thuis Best is het van belang dat de expiratiedatum van de Ondertoezichtstelling niet tijdens het verblijf van de jongere binnen traject Thuis Best te laten vallen. De rechtbank wil namelijk bij verlenen van een machtiging uithuisplaatsing in een accommodatie voor gesloten jeugdzorg bij voorkeur de volledige termijn van het traject toetsen en het is juridisch ondoenlijk om tussentijds een machtiging gesloten te verstrekken als jongere al in fase van verlof of schorsing van de machtiging verblijft binnen Thuis Best.
Vanaf half vier tot en met het slapen gaan zal de jongere een alternatief programma doorlopen, begeleid door de Thuis Best mentor.
Fase 2: residentieel Wanneer de jongere en het gezinssysteem aan de voorwaarden gesteld bij fase 1 hebben voldaan, kan gestart worden met fase 2. Jongeren kunnen zowel vanuit huis of vanuit een andere instelling in het traject Thuis Best geplaatst worden. Tijdens deze fase van het traject verblijven de jongeren bij Almata met een gesloten machtiging voor een periode van ongeveer zes weken. Het doel van deze plaatsing is tweeledig. De jongeren kunnen deze plaatsing als “time-out” ervaren, een duidelijk perspectief wordt weggezet en er wordt een effectieve start gemaakt met de behandeling. Het gezinssysteem gebruikt deze periode om actief aan de slag te gaan met gestelde doelen en als voorbereidingstijd op de terugkeer van de jongere. In de eerste week worden de doelen voor de jongere specifiek gemaakt en besproken. De jongere went aan het gestructureerde dagprogramma en de leefgroep. De jongere doorloopt vanaf het opstaan tot aan half vier de dagelijkse routine conform de leefgroep van Almata waarop de jongere geplaatst worden. Hierin staat het sociaal competentie model als methodiek centraal. Onderwijs is hierin geïntegreerd.
De volgende onderdelen maken deel uit van dit alternatieve middagen avondprogramma. • • • • • • • •
Mentorgesprekken 2 wekelijks Specifieke doelrealisatie aan de hand van ontwikkelprofielen Training in vrijetijdsbesteding Schoolvaardigheden SOVA-trainingen Drugsvoorlichting/training Op de mat (vorm van agressie regulatie) Mogelijk aanvullende trainingen en therapieën
Systeembegeleiding Vanaf de intake is de ‘Thuis Best’trajectbegeleider verantwoordelijk voor het begeleiden van het gezinssysteem. De trajectbegeleider is het primaire aanspreekpunt voor het systeem. In een nauw samenwerkingsverband met de MST-therapeut zal het gezinssysteem doelgericht gaan werken aan de terugkeer van de jongere.
Fase 3: ambulant Wanneer jongeren en het gezinssysteem aan de voorwaarden gesteld bij fase 2 hebben voldaan, kan gestart worden met fase 3. Tijdens deze fase verblijven de jongeren binnen het gezinssysteem en volgen MST. De gesloten machtiging blijft nog vier weken van kracht en de jongere verblijft deze periode thuis onder een verlofregeling. Na vier weken wordt de machtiging geschorst. Almata blijft tijdens deze fase eindverantwoordelijk voor het zorgtraject van de jongere. MultiSysteem Therapie (MST) is een intensieve, ambulante behandelingsmethode gericht op jongeren van 12-18 jaar met ernstig antisociaal en delinquent gedrag die dreigen uit huis geplaatst te worden of net uit huis geplaatst zijn.
MST richt zich op alle risicofactoren die samenhangen met dit probleemgedrag.
MST ziet jongeren daarbij als onderdeel van hun omgeving die bestaat uit verschillende, onderling samenhangende systemen: familie, school, buurt, vrienden. Omdat jongeren in deze systemen participeren en erdoor worden beïnvloed, beschouwt MST niet alleen de jongere maar ook zijn omgeving als ‘cliënt’. Om resultaten te bereiken, vinden de interventies van MST plaats in alle systemen waarin de jongere participeert en bij de jongere zelf. MST richt zich op de wisselwerking tussen individuele en omgevingsfactoren. Het gedrag van de jongere staat centraal, hieraan wordt onder meer gewerkt door zijn of haar omgeving te versterken in probleemoplossende en opvoedkundige vaardigheden. De interventies binnen MST richten zich daarom vooral op
ouders en andere sleutelfiguren uit de omgeving van de jongere, maar meestal wordt ook gewerkt aan het vergroten van vaardigheden van de jongere zelf, het functioneren op school en de omgang met prosociale leeftijdsgenoten. Het primaire doel van het programma is om antisociaal gedrag terug te dringen en zo (her)plaatsing in een justitiële jeugdinrichting (JJI) of instelling voor gesloten jeugdzorg (IGJ) te voorkomen. Dit doel wordt bereikt door competentievergroting van het gezin, waarmee het verbeteren van het functioneren van gezinsleden op zichzelf ook een belangrijk behandeldoel is van MST. Mogelijkheid voor een time-out Tijdens de MST–Therapie bestaat de mogelijkheid voor het aanvragen van een ‘time-out’ periode ten behoeve van de jongere. Deze time-out kan worden aangevraagd wanneer de heftigheid van problematiek binnen de casus hiertoe aanleiding geeft. De jongere verblijft tijdens de time-outperiode op de locatie Almata Ossendrecht binnen het ‘Thuis Best’ paviljoen. Wanneer noodzakelijk tijdens de MSTtherapie wordt de time-out flexibel en snel ingezet als kortdurende interventie van 24 tot 48 uur en is oplossings- en systeemgericht. Het karakter van de time-out is werken aan terugkeer in de thuissituatie en vervolgen van de therapie. In uiterste gevallen kan de time out periode verlengd worden tot maximaal 14 dagen.
Routing bij het aanvragen van een time out. De MST-therapeut signaleert de noodzaak van een time-out. Hierna neemt de therapeut contact op met de trajectbegeleider en gedragswetenschapper van Almata. In onderling overleg wordt de noodzaak van de timeout geïnventariseerd. De MST-therapeut en de trajectbegeleider zijn adviserend tijdens de besluitvorming. De gedragswetenschapper is bepalend tijdens de besluitvorming. Desgewenst kan het hoofd behandeling van Almata geraadpleegd worden. Wanneer de keuze gemaakt wordt om een time-out als interventie in te zetten zal de schorsing van de machtiging door de directeur van Almata worden opgeheven. De trajectbegeleider zal in samenspraak met de therapeut de terugkeer naar Almata Ossendrecht coördineren en de gezinsvoogd of casemanager wordt op de hoogte gesteld. Prioriteit in deze is om het gezinssysteem/de jongere, de therapeut, de trajectbegeleider en de gezinsvoogd of casemanager bij elkaar te krijgen voor overleg ten aanzien van de terugkeer van de jongere naar huis. Wat is er gebeurd? Hoe kunnen we er voor zorgen dat we weer door kunnen? De trajectbegeleider coördineert samen met de MST-therapeut de terugkeer van de jongere in het gezinssysteem. Fase 4: nazorg Wanneer fase 3 zich in de afrondende periode bevindt wordt een terugvalpreventieplan opgemaakt ten behoeve van fase 4. De MST- therapeut in samenwerking met de Thuis Best trajectbegeleider, de jongere en het gezinssysteem dragen zorg voor dit plan. Het beoogde doel van dit terugvalpreventie plan is dat het systeem zelfstandig kan functioneren, gebruikmakend van het informele netwerk en met minimale inzet van het formele netwerk.
Per traject zal hier een specifiek plan voor worden gemaakt. Voor eventuele wenselijke inzet van een formeel netwerk kan worden gedacht aan de Centra voor Jeugd en Gezin en stichting “MEE”.
MST-LVB: Prisma
nazorg
bij
Stichting
Als MST-LVB afsluit is er een mogelijkheid voor nazorg bij Stichting Prisma. Het doel van deze nazorg is om het geleerde vast te houden, of te generaliseren. Dit houdt in dat het gezin gemotiveerd moet zijn voor nazorg. Er sprake moet zijn van een verstandelijke beperking (bij een van de ouders/ verzorgers) en er een geldende indicatie is. In de praktijk betekent dit dat zes weken voor MST-LVB afrondt, een nazorgmedewerker samen met de MSTtherapeut naar het gezin toe gaat. De concrete nazorg ziet er per gezin anders uit. Dit zou een wekelijks bezoek van de nazorgwerker kunnen zijn tot bijvoorbeeld één keer in de twee maanden. Afspraken die gemaakt zijn tijdens MST-LVB worden herhaald en het gezin wordt hierop aangestuurd. De nazorgwerker krijgt intervisie van de supervisor van het MST-LVB team.
Partners
Contact Almata Jeugdzorg plus O.L.Vrouw ter Duinenlaan 193 4641 RM Ossendrecht Postbus 14 4640 AA Ossendrecht T 0164 27 11 40 F 0164 27 11 41
Intake Henk van den Bemd
[email protected] 06-15359973
Trajectbegeleider Leo Bathoorn
[email protected] 06-53692386
