ZORGIDEE: INNOVATIES IN DE ZORG. Universiteit Hasselt. Campus Diepenbeek. Maandag 13 december

ZORGIDEE: INNOVATIES IN DE ZORG Maandag 13 december

Universiteit Hasselt Campus Diepenbeek

1

2

Inhoudstafel

Voorwoord ____________________________________________________ p. 4 Voorstelling LifeTechLimburg _____________________________________ p. 5 Plenaire sessies voor- en namiddag

Piet Stinissen - UHasselt & LifeTechLimburg ____________________ p. 6

Lotte Asveld - Rathenau Instituut (Den Haag) ___________________ p. 6

Louis Paquay - Wit-Gele Kruis van Vlaanderen __________________ p. 7

Johan Hellings - ICURO & Flanders’ Care _______________________ p. 7

Paul Dendale - Jessa Ziekenhuis Hasselt & UHasselt _____________ p. 8

Axel Verstrael ____________________________________________ p. 9

Johan Kips - UZ Leuven ____________________________________ p. 9

Marc Vandeput - Provincie Limburg __________________________ p. 10

Erika Thijs - Provincie Limburg _______________________________ p. 10

Ingrid Lieten - Vlaamse Regering _____________________________ p. 11

Jo Vandeurzen - Vlaamse Regering ___________________________ p. 11

Sessie 1

• Marie-Jeanne Vandormael - Wit-Gele Kruis Limburg ____________ p. 12

• Robert Nailis - Centrale Huisartsenwachtpost Herkenrode _______ p. 16

en Tom Brijs - UHasselt

• Astrid Herman - Sint Franciskusziekenhuis Heusden-Zolder ______ p. 17

• Peter Deboutte - In-HAM _________________________________ p. 18

• Peter Feys - PHL & UHasselt en Karin Coninx - UHasselt _________ p. 19

• Geert Houben - UHasselt _________________________________ p. 20

Sessie 2

• Pieter Vandervoort - Ziekenhuis Oost-Limburg ________________ p. 21

• Erwin Van Kerschaver - Kind en Gezin _______________________ p. 22

• Neree Claes - UHasselt ___________________________________ p. 23

• Mark Lutin - Jessa Ziekenhuis Hasselt _______________________ p. 24

• Steven Dymarkowski - UZ Leuven & KULeuven ________________ p. 25

• Constantinus Politis - Ziekenhuis Oost-Limburg & Aporis ________ p. 26

Programma ____________________________________________________ p. 13 Dankwoord ____________________________________________________ p. 27

3

Voorwoord

Beste deelnemer, Zorgidee wil u laten kennismaken met vernieuwende concepten en voorbeelden in de gezondheidszorg. Het doel van dit symposium is veelzijdig. Via lezingen en discussies wisselen we informatie en kennis uit over: • de toekomstvisies over het belang van innovatie voor een betere gezondheidszorg; • concrete voorbeelden van best practices van innovatieve projecten in diverse domeinen van de gezondheidszorg; • de visie van de overheid, met aandacht voor het nieuwe Flanders’ Care project. Innovatie wordt door de overheid gestimuleerd als een belangrijke motor voor economische groei. In de zorgsector kan innovatie bijdragen tot een betere zorg én nieuwe bedrijfsactiviteiten. Om succesvol te zijn is het essentieel dat innovatieve concepten bijdragen aan de kwaliteit van de zorg maar ook nauw aansluiten bij de behoeften vanuit de zorgsector en in het bijzonder van de zorggebruiker. Daar loopt het soms mis. Om de kans op slagen te vergroten moeten we oplossingen zoeken voor de belangrijkste hinderpalen en leren uit succesverhalen. Zorgidee wil hieraan een bijdrage leveren. Zorgidee is een organisatie van LifeTechLimburg samen met diverse regionale partners. Tijdens deze eerste editie staan we in het bijzonder stil bij technologische innovaties – onder andere uit de ICT - in diverse facetten van de gezondheidszorg en in diverse fasen van de innovatieketen: de R&D fase, de proof-of-concept fase, de implementatiefase en de internationalisatiefase. Op het einde van dit symposium worden de eerste Zorgidee Awards uitgereikt. U beslist zelf wie het meest innovatieve project presenteerd in de twee parallelsessies. Hopelijk groeien deze en alle andere projecten uit tot ambassadeurs van de Limburgse en Vlaamse zorginnovatie. Innovatie begint bij goede ideeën. We hopen dat u tijdens Zorgidee niet alleen vele nieuwe ideeën krijgt, maar ook de motivatie en de partners vindt om uw innovatieve projecten succesvol te realiseren. Piet Stinissen, Voorzitter LifeTechLimburg

4

Voorstelling LifeTechLimburg

WIE WE ZIJN LifeTechLimburg is de platformorganisatie voor de ontwikkeling van de regionale life sciences sector in Limburg. Bijzondere aandacht gaat naar de biomedische life sciences, medische technologie en innovatie in de gezondheidszorg. Wij zijn gevestigd in BioVille, de gloednieuwe Life Sciences Incubator op de universitaire campus van de Universiteit Hasselt. KORTE GESCHIEDENIS Begin 2007 schreef prof. Dr. Piet Stinissen het Actieplan “Life Sciences in Limburg”. Vanuit de vaststelling dat de life sciences sector op verschillende niveau’s (Vlaanderen, Europa) snel aan belang won, concludeerde hij dat Limburg de boot niet mocht missen. Drie jaar nadat het plan officieel gelanceerd werd door het Limburgse provinciebestuur samen met diverse partners, werden belangrijke stappen gezet in de realisatie van het Life Sciences Actieplan. • Een regionale life sciences kenniscluster werd versterkt met o.a. de Universiteit Hasselt, de Limburgse Hogescholen en de regionale ziekenhuizen; • Bioville, de life sciences incubator werd in maart 2010 officieel geopend op de universitaire campus waardoor life sciences bedrijven bedrijven over gespecialiseerde infrastructuur beschikken; • De Limburgse investeringsmaatschappij LRM heeft de life sciences sector als één van haar speerpuntsectoren aangeduid en heeft een life sciences fonds opgericht; • En tot slot: LifeTechLimburg, als organisatie om de ontwikkeling van de sector te bewerkstelligen, werd boven het doopvont gehouden op 24 januari 2008. DIENSTEN EN PROJECTEN Als platformorganisatie voor de life sciences reikt LifeTechLimburg bedrijven en organisaties de hand om vraagstukken met betrekking tot financiering, infrastructuur, onderzoek en netwerken & promotie op te lossen. Hiervoor wordt er beroep gedaan op een breed netwerk van partners. Daarnaast vormt LifeTechLimburg een stevige uitvalsbasis om projecten te initiëren en te begeleiden. Zo focussen we via onze projecten ondermeer op “Innovatie”, “Versterken van de (EU)regionale arbeidsmarkt met de carrièresite Vividlinks.eu”, “Enthousiasmeren van studenten voor life sciences”, “Netwerking ” en “Promotie van de regionale life sciences sector”. CONTACT Zit u op dezelfde golflengte en zoekt u een helpende hand of zit u met een prangende vraag? Aarzel dan niet om contact op te nemen of bezoek ons in BioVille! LifeTechLimburg BioVille Agoralaan Abis B-3590 Diepenbeek

T 0032-11-286900 F 0032-11-286909 [email protected] www.lifetechlimburg.be

5

Plenaire sessies

Piet Stinissen UHasselt & LifeTechLimburg Welkom en introductie. VOORSTELLING SPREKER Piet Stinissen is als gewoon hoogleraar verbonden aan de Universiteit Hasselt, waar hij voorzitter is van het Biomedisch Onderzoeksinstituut en decaan van de faculteit Geneeskunde. Als voorzitter van LifeTechLimburg is hij medeorganisator van het Zorgidee symposium. Daarnaast is hij lid van het zorgvernieuwingsplatform van Flanders’ Care en bestuurder van het Centrum voor Medische Innovatie, dat onlangs door de Vlaamse regering werd opgericht als onderdeel van haar actieplan Vlaanderen In Actie.

SAMENVATTING PRESENTATIE In zijn welkomstwoord zal Piet Stinissen ingaan op de doelstelling van het Zorgidee symposium. Waarom is innovatie in de gezondheidssector belangrijk, waarom slagen we er ondanks de technologische mogelijkheden onvoldoende in om dit te realiseren, en welke rol kunnen de diverse stakeholders hierin spelen? Daarnaast zal hij ook toelichting geven bij de acties die LifeTechLimburg, als promotor van de regionale life sciences sector, ontwikkelt in de zorg.

- voormiddag

Lotte Asveld Rathenau Instituut (Den Haag) Met innovatie zorgen voor technologische autonomie. VOORSTELLING SPREKER Lotte Asveld promoveerde in 2008 aan de Technische Universiteit Delft bij de sectie filosofie. Haar proefschrift richtte zich op technologische risico’s en respect voor autonomie. Casestudies die aan de orde kwamen zijn biotechnologie, mobiele telefonie en vaccinatie. Sinds december 2007 is Lotte Asveld als senior onderzoeker/ projectmedewerker Technology Assessment werkzaam bij het Rathenau Instituut. Ze houdt zich voornamelijk bezig met ontwikkelingen in de medische technologie.

SAMENVATTING PRESENTATIE Lotte Asveld zal in haar presentatie stilstaan en dieper ingaan op trends met betrekking tot innovatie van gezondheidstechnologie en dan met name de opkomst van zelfzorgtechnologie. Ze zal deze trend bespreken tegen de achtergrond van huidige en toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen om tenslotte te eindigen met het aankaarten van een aantal maatschappelijke kwesties en eventuele oplossingen.

6

Plenaire sessies - voormiddag

Louis Paquay Wit-Gele Kruis van Vlaanderen Innovatie in de zorg voor ouderen.

Johan Hellings ICURO & Flanders’ Care Flanders’ Care: van idee naar werkelijkheid.

VOORSTELLING SPREKER Louis Paquay was als verpleegkundige jarenlang actief in de begeleiding en verzorging van ouderen met dementie in een rust- en verzorgingstehuis. Momenteel werkt hij als verpleegkundig coördinator en onderzoeker voor het Wit-Gele Kruis.

VOORSTELLING SPREKER Johan Hellings is afgevaardigd bestuurder van ICURO, de koepel van Vlaamse ziekenhuizen met publieke partners, voorzitter van het Zorgvernieuwingsplatform binnen Flanders’ Care en gastprofessor aan de Universiteit Hasselt. Voordien was hij 11 jaar werkzaam als algemeen directeur van het Ziekenhuis Oost-Limburg. Hij is verpleegkundige, licentiaat in de medisch-sociale wetenschappen, behaalde een postgraduaat in de bedrijfskunde, een MBA en een doctoraat in de medische wetenschappen.

SAMENVATTING PRESENTATIE De lezing van Louis Paquay zal handelen over de vernieuwingen en evoluties die op korte en middellange termijn wellicht mogen verwacht worden in de zorg voor ouderen.

SAMENVATTING PRESENTATIE De uitdagingen in de gezondheidszorg zijn groot. In zijn presentatie zal Johan Hellings toelichten hoe Flanders’ Care kwaliteitsvolle zorg, innovatie en ondernemerschap met elkaar in interactie wil brengen en op deze manier nieuwe initiatieven wil stimuleren. Flanders’ Care wil daarnaast ook een GPS zijn in de bestaande en nieuwe ondersteuningsmogelijkheden om nieuwe initiatieven in de praktijk tot ontwikkeling te laten komen. Kortom, hoe kan Flanders’ Care de vele ideeën zo goed mogelijk ondersteunen om effectief gerealiseerd te kunnen worden in de praktijk, dat is de focus van de bijdrage van Johan Hellings.

7

Plenaire sessies - voormiddag

Paul Dendale Jessa Ziekenhuis Hasselt & UHasselt Telemonitoring als hulp bij de intensieve opvolging van patiënten met terminaal hartfalen: hoe houden we de patiënt uit het ziekenhuis en in leven. VOORSTELLING SPREKER Paul Dendale is als cardioloog en revalidatiearts verbonden aan het Jessa Ziekenhuis. Tevens is hij docent cardiovasculaire fysiologie aan de Universiteit Hasselt, alsook docent in cardiovasculaire revalidatie aan de PHL. Zijn interessedomeinen zijn naast preventie en revalidatie ook hartfalen. Op dit vlak is hij enkele jaren geleden met steun van het RIZIV en van Leo Pharma een gerandomiseerde multicentre trial gestart ivm intensieve opvolging van patiënten met ernstig hartfalen via telemonitoring. SAMENVATTING PRESENTATIE In de gezondheidszorg is samenwerking tussen de eerste lijn (huisartsen en eerste lijns paramedici) en de tweede lijn (ziekenhuizen) van zeer groot belang in geval van chronische aandoeningen zoals hartfalen. Een optimale informatiedoorstroming en communicatie omtrent de opvolging van ernstig zieke patiënten in hun thuissituatie is essentieel om snelle heropnames te vermijden (bijna 50% van de patiënten met hartfalen wordt binnen het jaar heropgenomen!). Om dit te vergemakkelijken zijn ICT toepassingen zinvol. Paul Dendale presenteert een onderzoek dat in 7 grote ziekenhuizen is uitgevoerd omtrent het gebruik van telemonitoring om patiënten in de thuissituatie optimaal op te volgen en snel te kunnen inspelen op veranderingen in hun toestand. De studie toont aan dat de kans op overlijden en heropname enorm kan worden gereduceerd door vlottere samenwerking tussen eerste- en tweedelijns zorg via telemonitoring. Anderzijds laat het inzetten van deze vernieuwende manier van opvolgen toe om efficiënter te werken: hartfalenverpleegkundigen moeten nu niet meer elke patiënt wekelijks of tweewekelijks contacteren om na te gaan hoe de evolutie is aangezien ze elektronisch verwittigd worden van dreigende problemen. De huisarts kan ook meer gericht op huisbezoek bij patiënten die het echt nodig hebben, terwijl stabiele patiënten minder aandacht behoeven. Het vermijden van heropnames is uiteraard de belangrijkste besparende factor. Het toepassen van intensieve dagelijkse opvolging met behulp van telemonitoring van gewicht en bloeddruk kan de mortaliteit en de kans op rehospitalisatie van patiënten met ernstig hartfalen in belangrijke mate verminderen. Dit kon in deze studie zonder verhoging van de kostprijs voor de ziekteverzekering. Om deze vernieuwende vorm van opvolging veralgemeend toe te passen, zijn er wel belangrijke aanpassingen nodig in de structuur van de gezondheidszorg, zoals de terugbetaling van prestaties, organisatie van de opvolging, goede afspraken tussen eerste en tweede lijn en dergelijke.

Situering in de innovatie keten:

R&D

PROOF OF CONCEPT / DEMONSTRATIE

IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

8

Plenaire sessies - voor- en namiddag

Axel Verstrael Patiënt Bruguda-syndroom Mijn defibrillator en ik. Innovatie in de zorgsector beleefd door een patiënt. VOORSTELLING SPREKER Axel Verstrael is een patiënt met het Brugada-syndroom en drager van een Implanteerbare Cardioverter defibrilator. Deze ICD werd midden 2008 ingepland. Sinds begin dit jaar is deze ICD drie maal tot werking moeten komen en heeft Axel Verstrael dus al drie maal een bruggetje gemaakt met de dood. Axel Verstrael is 37 jaar en papa van een tweeling van drie. Hij is werkzaam als teamcoach in het Europees Logistiek Centrum van Nike te Laakdal. Daarnaast is hij op freelance basis actief als GestaltCounselor. SAMENVATTING PRESENTATIE Axel Verstrael neemt u mee in de beleving van de drager van een Implanteerbare Cardioverter defibrilator (ICD). Zijn verhaal start bij de plotse dood van zijn vader en het plaatsen van zijn ICD en eindigt bij de shocks die hij ondergaan heeft. Hij schetst hoe de wereld rondom hem verandert doorheen dit proces. Hij stelt hierbij hardop vragen zonder antwoorden.

Johan Kips UZ Leuven Innovatie vanuit de ziekenhuissector. VOORSTELLING SPREKER Johan Kips is van opleiding dokter in de Genees-, Heelen Verloskunde. Tot 2001 was hij als kliniekhoofd en hoogleraar verbonden aan de dienst longziekten van UZ Gent. Vanaf dan nam hij een meer managementgerichte functie op, ondermeer via beleidsvoorbereidend werk op vlak van de federale organisatie van de gezondheidszorg. In juni 2005 werd hij aangesteld tot coördinator van het Vlaams Ziekenhuisnetwerk van de K.U.Leuven. Vanaf 2007 is hij algemeen directeur en sinds 1 augustus 2009 gedelegeerd bestuurder van de Universitaire Ziekenhuizen Leuven, een functie die hij combineert met zijn opdracht als gewoon hoogleraar in de vakgroep Maatschappelijke Gezondheidszorg van de Leuvense faculteit Geneeskunde.

SAMENVATTING PRESENTATIE Innovatie in de zorg dient erop gericht te zijn om de reële zorgnood in de maatschappij zo kwaliteitsvol mogelijk in te vullen. Dit houdt in dat zowel naar effectiviteit als efficiëntie van innovaties dient gekeken te worden, rekening houdend met het te behandelen patiëntenprofiel. Heel wat onderzoek spitst zich dan ook toe op de ontwikkeling van nieuwe diagnostische technieken en therapeutische modaliteiten die moeten toelaten om deze aandoeningen adequater en meer geïndividualiseerd aan te pakken. Het is aan de ziekenhuizen om zinvolle innovaties ondermeer op dit vlak in hun zorgaanbod op te nemen. Maar tegelijkertijd betekent dit dat ziekenhuizen samen met andere zorgverstrekkers coherente patiëntgeoriënteerde transmurale zorgmodellen dienen uit te bouwen, gericht op het behoud en stimuleren van de zelfredzaamheid van de patiënt in zijn eigen omgeving.

9

Plenaire sessies - namiddag

Marc Vandeput Provincie Limburg

Erika Thijs Provincie Limburg

Belang van de zorgeconomie in het Limburgs economisch landschap.

De zorgvraag als uitgangspunt voor vernieuwing.

VOORSTELLING SPREKER Marc Vandeput is sinds 2000 gedeputeerde voor Economie, Landbouw en Europese Aangelegenheden van de provincie Limburg en tevens voorzitter van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Limburg. Daarnaast is hij ondermeer ook voorzitter van het Erkend Regionaal Samenwerkingsverband (ERSV) Limburg, NV Wetenschapspark en de NV Life Sciences Development Campus

VOORSTELLING SPREKER Erika Thijs is sinds 2006 gedeputeerde voor Welzijn en Gezondheid van de provincie Limburg. In deze hoedanigheid is ze ondermeer voorzitter van de vzw Limburgs Gezondheidsoverleg en is ze lid van de raad beheer van diverse organisaties actief in de gezondheidszorg zoals Listel (Limburgse overleg Regionale samenwerkingsinitiatieven in de thuisverzorging en van multidisciplinaire vormingen in de eerstelijnsgezondheidszorg).

10

Plenaire sessies - namiddag

Ingrid Lieten Vlaamse Regering Hoe het innovatiebeleid in de zorgsector ten dienste staat van mens en maatschappij. VOORSTELLING SPREKER Ingrid Lieten is sinds 2009 viceminister-president van de Vlaamse Regering. Ze is ondermeer verantwoordelijk voor wetenschappelijk onderzoek en innovatie. Ingrid Lieten is ondermeer lid van het doorbraakplatform van Flanders’ Care.

Jo Vandeurzen Vlaamse Regering Opportuniteiten voor zorg op weg naar 2020. VOORSTELLING SPREKER Jo Vandeurzen is sinds 2009 Vlaams minister van welzijn, volksgezondheid en gezin. Daarnaast is hij ondermeer voorzitter van het doorbraakplatform van Flanders’ Care.

11

Parallelle sessies (1 ) - namiddag

Marie-Jeanne Vandormael Wit-Gele Kruis Limburg Het elektronisch verpleegdossier: de basis voor een echte paradigmawissel in de thuiszorg. VOORSTELLING SPREKER Marie-Jeanne Van Dormael is opgeleid als verpleegkundige aangevuld met een master gezondheidswetenschappen, beleid en beheer en is sinds 3 jaar werkzaam binnen het Wit-Gele Kruis Limburg als kwaliteitsmanager en projectmanager EVD. SAMENVATTING PRESENTATIE Informatietechnologie vindt meer en meer in- en toegang in de gezondheidszorg in het algemeen en in de thuiszorg in het bijzonder. Het zorgt er ook voor dat de wijze waarop de zorg wordt verleend aan de patiënt belangrijke wijzigingen ondergaat. Zo werd er binnen het Wit-Gele Kruis van Vlaanderen, in samenwerking met een extern softwareontwikkelingsbedrijf, een informatietechnologiesysteem, meer bepaald een elektronisch verpleegdossier (EVD), ontwikkeld. Het EVD houdt in dat de verpleegkundigen op ronde gaan met een handige handcomputer. Daarin vinden zij alle up-todate patiëntgegevens terug en kunnen zij rechtstreeks data aanvullen, bestellingen doorgeven of opzoekingen doen. Dit EVD laat verpleegkundigen toe sneller administratieve taken af te handelen en in te spelen op een concrete situatie. Het bespaart hen een hoop tijd, waardoor ze zich nog beter kunnen focussen op hun kerntaak: verplegen. Daarnaast is er ook een persoonlijk voordeel voor de verpleegkundige aangezien ze hun werkrooster, verlofdagen en overuren steeds online kunnen consulteren. In deze presentie zullen antwoorden worden gegeven op vragen zoals: wat zijn de implicaties van het werken met een EVD op de dagdagelijkse praktijk van de gebruikers? Welke impact heeft het gebruik van een EVD op de communicatie en de werkdruk? Wat is de rol en bijdrage van het EVD in de kwaliteitsbewaking van de geleverde zorg?


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

12

13

programma

Zorgidee: Innovaties in de zorg Technologische en procesmatige innovaties bieden nieuwe kansen voor de zorgsector van de toekomst. De succesvolle toepassing van die innovaties in de zorg is echter niet vanzelfsprekend. Tijdens Zorgidee staan we stil bij de uitdagingen en opportuniteiten met betrekking tot zorginnovatie en wordt u geïnformeerd over: • De (beleids)visies op innovatie in de zorgsector; • Voorbeelden van nieuwe innovatieve trends en ontwikkelingen in de zorg; • Concrete voorbeelden van best practices: succesvolle innovatieve projecten in (ondermeer) het domein van de preventie, de thuiszorg, de huisartsgeneeskunde, de revalidatie en het ziekenhuis. Zorgidee is een organisatie van LifeTechLimburg samen met haar partners Flanders’ Care, Ziekenhuis OostLimburg, Jessa Ziekenhuis, Universiteit Hasselt, PHL, KHLim, Xios, Provincie Limburg en POM Limburg. Zorgidee is een aanrader voor iedereen die actief is in de zorgsector, het bedrijfsleven, de onderzoekswereld en het beleid. PROGRAMMA: Maandag 13 december 2010 van 10.00 - 17.30, UHasselt - Campus Diepenbeek Het programma bestaat uit plenaire sessies in de voor-en namiddag en bij de afronding van het programma. Van 14.00 tot 16.35 wordt het programma opgesplitst in twee parallelle sessies met presentaties van best practices. 09.30-10.00

Onthaal en registratie

10.00-10.15

Prof. Dr. Piet Stinissen, Decaan Faculteit Geneeskunde UHasselt & Voorzitter LifeTechLimburg Welkom & Introductie.

10.15-10.40

Dr. Lotte Asveld, Senior Onderzoeker Rathenau Instituut (Den Haag) Met innovatie zorgen voor technologische autonomie.

10.40-11.05

Dhr. Louis Paquay, Verpleegkundig Coördinator Wit-Gele Kruis van Vlaanderen Innovatie in de zorg voor ouderen.

11.05-11.30

Dr. Johan Hellings, Afgevaardigd bestuurder ICURO & Voorzitter Zorgvernieuwingsplatform Flanders’ Care Flanders’ Care: van idee naar werkelijkheid.

11.30-12.00

Prof. Dr. Paul Dendale, Jessa Ziekenhuis Hasselt & UHasselt Telemonitoring als hulp bij de intensieve opvolging van patiënten met terminaal hartfalen: hoe houden we de patiënt uit het ziekenhuis en in leven?

12.00-12.15

Axel Verstrael, patiënt Brugada-syndroom Mijn defibrillator en ik. Innovatie in de zorgsector beleefd door een patiënt.

12.15-13.15

Middagpauze met lunch

13.25-13.50

Prof. Dr. Johan Kips, Gedelegeerd Bestuurder UZ Leuven Innovatie vanuit de ziekenhuissector.

13.50-14.00

Dhr. Marc Vandeput, Gedeputeerde van Economie en Europese Aangelegenheden van de Provincie Limburg Belang van de zorgeconomie in het Limburgs economisch landschap.

14.00-14.10

Mevr. Erika Thijs, Gedeputeerde van Welzijn en Gezondheid van de Provincie Limburg De zorgvraag als uitgangspunt voor vernieuwing. 14

SESSIE 1

SESSIE 2

Mevr. Marie-Jeanne Vandormael, Wit-Gele Kruis Limburg Het elektronisch verpleegdossier: de basis voor een echte paradigmawissel in de thuiszorg.

Dr. Pieter Vandervoort, Ziekenhuis Oost-Limburg De Zaak Cardio.

Dr. Robert Nailis, Centrale Huisartsenwachtpost Herkenrode en Prof. Dr. Tom Brijs, UHasselt Innovatie in de organisatie van de huisartsenwachtdienst: de huisartsenwachtpost.

Dr. Erwin Van Kerschaver, Kind en Gezin Het belang van innovatie in de preventieve gezondheidszorg; het voorbeeld van oogscreening.

Mevr. Astrid Herman, Sint Franciskusziekenhuis Heusden-Zolder Ondersteunende technologie als meerwaarde voor de levenskwaliteit van personen met dementie in de thuissituatie.

Prof. Dr. Neree Claes, UHasselt Precardio. Een voorbeeld van een cardiovasculair preventieprogramma.

15.15-15.35

Pauze

Pauze

15.35- 16.35

Dhr. Peter Deboutte, In-HAM (Innovatiecentrum voor Huisvesting met Aangepaste Middelen) De bijdrage van assistieve technologie aan de kwalitatieve zorg van morgen.

Dr. Mark Lutin, Jessa Ziekenhuis Hasselt Innovatie in de medische beoordeling van de rijvaardigheid bij senioren.

Prof. Dr. Peter Feys, PHL & UHasselt en Prof. Dr. Karin Coninx, UHasselt Het gebruik van robotica bij MS patiënten: sneller revalideren met behulp van technologie.

Prof. Dr. Steven Dymarkowski, UZ Leuven & KULeuven Innovatie in de toediening van contraststoffen.

Dhr. Geert Houben, UHasselt Digitale dienstverlening in de assistentiewoning: zal technologie ons uit het rusthuis houden?

Dr. Constantinus Politis, Ziekenhuis Oost-Limburg & Aporis Patiënt specifieke instrumentatie en operatie techniek: het digitale tijdperk.

14.15-15.15

16.40-17.00

Mevr. Ingrid Lieten, Viceminister-President van de Vlaamse Regering & Vlaams Minister van Innovatie Hoe het innovatiebeleid in de zorgsector ten dienste staat van mens en maatschappij.

17.00-17.20

Dhr. Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Opportuniteiten voor zorg op weg naar 2020.

17.20

Prof. Dr. Luc De Schepper, Rector UHasselt en Prof. Dr. Piet Stinissen Conclusie & Slot

17.25

Uitreiking van de Zorgidee Awards

17.30

Netwerkreceptie

Accreditering werd aangevraagd (rubriek 6- ethiek en economie)

15


Robert Nailis - Centrale Huisartsenwachtpost Herkenrode en Tom Brijs - UHasselt Innovatie in de organisatie van de huisartsenwachtdienst: de huisartsenwachtpost. VOORSTELLING SPREKER Robert Nailis is sedert 1976 doctor in de genees-, heelen verloskunde en is sinds die tijd in Hasselt gevestigd als huisarts. Tot 2009 was hij voorzitter van de provinciale Raad van de Orde der Geneesheren van Limburg. Momenteel is hij voorzitter van de Herkenrode Huisartsenkring vzw, en medestichter en voorzitter van het Limburgse huisartsenplatform. Daarnaast is hij plaatsvervangend lid van de Hoge Federale Raad van Huisartsenkringen. Tom Brijs is als hoofddocent verbonden aan de opleiding verkeerskunde en het Instituut voor Mobiliteit van de Universiteit Hasselt. Hij is verantwoordelijk voor de onderzoekslijn verkeersveiligheid van het IMOB. Hij behaalde zijn doctoraat in de toegepaste economie in het domein van de analyse van complexe gegevens, ook data mining genaamd. Zijn huidige interesse ligt in de modellering van verkeerskundige vraagstukken. SAMENVATTING PRESENTATIE De Centrale HuisartsenWachtPost Herkenrode is een belangrijk innovatie in de wijze waarop de huisartsenwachtdienst wordt georganiseerd en geoptimaliseerd. De CHWP Herkenrode is een initiatief van de huisartsenkring Herkenrode en de huisartsenwachtdienst van deze regio en kan rekenen op de steun van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid/ RIZIV, de twee Hasseltse ziekenhuizen en de stad Hasselt. Bij haar oprichting in 2006 was het één van de eerste huisartsenwachtposten in Vlaanderen. Om de werking van de CHWP Herkenrode zo efficiënt mogelijk te organiseren werden diverse vormen van innovaties doorgevoerd, gaande van organisatorische innovaties tot technologische innovaties. Tijdens deze lezing zullen de sprekers een aantal van deze innovaties in detail voorstellen, zoals de organisatie van de wachtdienst, het gebruik van GPS technologie, elektronische ondersteuning en simulaties die destijds zijn uitgevoerd teneinde de bezetting van de wachtpost te simuleren voor dokters en patiënten.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

16


Astrid Herman Sint Franciskusziekenhuis Heusden-Zolder Ondersteunende technologie als meerwaarde voor de levenskwaliteit van personen met dementie in de thuissituatie. VOORSTELLING SPREKER Astrid Herman is van opleiding licentiaat in de klinische psychologie met als bijkomende specialisatie neuropsychologie. Na haar studies startte ze in 1994 in het Sint Franciskusziekenhuis te Heusden-Zolder en dit in het domein van de neuropathologie (geriatrie, neurologie, neurochirurgie). Haar ervaringen bij zowel diagnosestelling als therapeutische begeleiding van personen met een dementie (psychologische begeleiding evenals cognitieve training) heeft ze samen met haar collega’s vertaald in het ASTRID project rond ICT en dementering dat in 2005 van start is gegaan. SAMENVATTING PRESENTATIE Met het ontwikkelen van het ASTRID project (A Supporting Technology for Rehabilitation in Dementia) wensten we bij personen met (beginnende) dementie, hun zelfstandig functioneren te stimuleren en te ondersteunen door middel van begeleidende software op een touch-screen computer. Via het ondersteunen en prikkelen van hun cognitieve vaardigheden, uitbreiden van hun sociaal netwerk en het bieden van zinvolle tijdsbesteding trachten we hen langer functioneel te houden, hun levenskwaliteit te verhogen en hen zo ook langer in hun vertrouwde thuissituatie te laten. Naast geheugenondersteuning, stimulatie, compensatie en supervisie wensen wij ook aandacht te besteden aan hun gevoel van veiligheid en telecommunicatie (auditief en visueel). Het vernieuwende zit in eerste instantie in het unieke karakter waarbij binnen één applicatie een integratie van diverse ondersteunende systemen wordt samengebracht. Zo wordt de oudere binnen zijn dagelijkse functioneren niet overstelpt met velerlei technologische elementen, maar worden diverse functionaliteiten geboden binnen één aantrekkelijke en laagdrempelige ICT-toepassing. De grote meerwaarde van deze applicatie ligt eveneens in de mogelijkheid om de applicatie bijzonder sterk te personaliseren naar karakter, interesses en eigenschappen van de individuele gebruiker. Een ander uniek gegeven is het adaptieve karakter van de cognitieve trainingsapplicatie waarbij deze van dag tot dag mee evolueert met het niveau van de gebruiker en op die manier een duurzaam gegeven vormt in het degeneratieve karakter van bijvoorbeeld personen met dementie. Uit kleinschalig onderzoek bleek reeds dat er niet alleen een grote subjectieve tevredenheid is onder de gebruikers maar dat er tevens een draagkrachtverhoging bij mantelzorgers is.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

17


Peter Deboutte In-HAM De bijdrage van assistieve technologie aan de kwalitatieve zorg van morgen. VOORSTELLING SPREKER Peter Deboutte is orthopedagoog met een ondermeer een specialisatie in neuropsychologie/neurologie. Hij is meer dan 15 jaar werkzaam geweest in de revalidatiesector en heeft aldus een gedegen kennis opgebouwd van de zorgsector. Peter Deboutte is sedert 2000 directeur van In-HAM, het innovatiecentrum voor Huisvesting met Aangepaste Middelen. IN-HAM maakt inmiddels deel uit van een nationaal en internationaal netwerk inzake ondersteunende technologie. Daarnaast participeert Peter Deboutte ook veelvuldig in diverse Vlaamse (IWT) en Europese projecten (KP, ITEA, ...). Zijn interesse gaat hier vooral uit naar projecten over het gebruik van ondersteunende technologie door ouderen en gehandicapten die vertrekken vanuit het standpunt van de gebruiker (bijv. user-requirements en user-evaluation). SAMENVATTING PRESENTATIE De voortschrijdende vergrijzing, het tekort aan verzorgingsinstellingen, het drastisch groeiend tekort aan personeel in de zorg en de hoge kost van de zorgfactuur, maken dat de technologisering van de gezondheidszorg als trend een noodzaak is. De vraag die zich vandaag dan ook stelt is ‘hoe’ en ’in welke mate’ ondersteunende technologie op een menswaardige wijze kan worden ingezet in een verzorgende leefomgeving. Jammergenoeg loopt de introductie van technologie in de zorgsector niet van een leien dakje. Zo is de inzet van assistieve technologie in de zorgsector ten behoeve van mensen met een beperking en de aanbieders van zorg geen evidentie. Producten zijn niet goed afgestemd op het doel en kwaliteit en kostprijs zijn niet in lijn met de evolutie van de algemene markt. Doordat technologie in de zorgsector niet direct warm wordt onthaald, blijft de noodzakelijke samenwerking om tot goede oplossingen te komen beneden peil. Intussen zijn er verregaande ontwikkelingen vooral in het buitenland. De eindgebruiker heeft behoefte aan advies. Enerzijds is er het overweldigende aanbod van 10.000’en hulpmiddelen en anderzijds is er een duidelijk gebrek aan gepaste hulpmiddelen voor hun specifieke situatie. Zij hebben meestal niet de competentie om hun behoeften te vertalen naar producten en diensten en is het moeilijk een onderscheid te maken tussen de persoonlijke en de algemene behoeften. De zorgsector heeft behoefte aan betaalbare en effectieve hulpmiddelen. De return van die hulpmiddelen heeft een directe economische waarde. Het gaat hier niet om jobvernietiging, maar over het verbeteren van de kwaliteit van de dienstverlening (24x7 monitoring, alarmsystemen, zelfredzaamheid, interventie wanneer het past) en het ontlasten van het verzorgend personeel, zodat deze zich op hun kerntaken kunnen concentreren. Opnieuw moeten de specifieke behoeften vertaald worden zodat de middelen ontwikkeld worden met de juiste eigenschappen, maar ook zodat er voldoende standaardisatie wordt verkregen wat prijsverlagend en (gebruiks-)kwaliteitsverhogend werkt. Uit de veranderingen in het zorglandschap ontstaan met andere woorden nieuwe marktopportuniteiten. Innovaties op gebied van technologie en dienstverlening in de zorgsector zijn daarom essentieel voor de industriële sectoren die in deze markt een rol willen spelen. Ondanks intussen talrijke gerealiseerde innovatieve producten en diensten ondervinden de aanbieders van technologie nog steeds tal van hindernissen bij de uitwerking van hun nieuwe ideeën en de introductie ervan in de zorgsector.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

18


Peter Feys - PHL & UHasselt en Karin Coninx - UHasselt Het gebruik van robotica bij MS patiënten: sneller revalideren met behulp van technologie. VOORSTELLING SPREKER Prof. dr. Peter Feys is assistent-professor in de kinesitherapie en revalidatiewetenschappen aan BIOMED (UHasselt) en Reval (PHL). Zijn onderzoek richt zich op klinische evaluatie en revalidatie van personen met Multiple Sclerose. Daarnaast is hij momenteel secretaris van een Europees netwerk m.b.t. best practices en onderzoek in de revalidatie van MS (www. rims.be) en voorzitter van een werkgroep inzake mobiliteit. Peter Feys en zijn collega Bert Op ‘t Eijnde leiden dit moment een grensoverschrijdend Europees project over RevalidatieRobotica en dit met 8 academische en klinische partners in Nederland en Vlaanderen. Prof. dr. Karin Coninx behaalde een doctoraat in de informatica en is gewoon hoogleraar aan de Universiteit Hasselt. In het Expertisecentrum voor Digitale Media van deze universiteit leidt zij de onderzoeksgroep rond Human-Computer Interaction (HCI). Deze groep verricht ondermeer onderzoek op het vlak van multimodale interactie en flexibele ontwikkeling van virtuele omgevingen, modelgebaseerde en gebruikersgerichte software engineering en contextgevoelige user interfaces. In deze onderzoekslijnen realiseerde Karin Coninx meer dan 200 internationale publicaties en was ze aanvrager en projectleider van tal van basis- en toegepaste onderzoeksprojecten in nationale en internationale consortia. SAMENVATTING PRESENTATIE Een goede functie van het bovenste lidmaat is cruciaal voor het zelfstandig uitvoeren van vele activiteiten van het dagelijkse leven en bepaald dus de grootte van de zorgnood. Herstel van armfunctie na een beroerte of Cerebro Vasculair Accident (CVA) is vaak beperkt, terwijl arm dysfunctie bij MS vaak groter is dan bij andere aandoeningen omdat spierzwakte zich vaak in beide armen manifesteert. Tijdens de presentatie wordt de ontwikkeling van een revalidatieroboticasysteem voor de arm voorgesteld vanuit verschillende maar samenwerkende disciplines. De technologie van het revalidatieroboticasysteem is enerzijds gebaseerd op een krachtterugkoppelingsapparaat en anderzijds op een multimodale softwaretoepassing die het trainen ondersteunt. De virtuele leeromgeving kwam tot stand via een gebruikersgerichte ontwikkelingsmethode en biedt visuele en haptische terugkoppeling om de patiënt te helpen bij het uitvoeren van de oefeningen. Ook voor de specifieke gebruikersgroepen, zijnde MS- en CVA patiënten, blijken games met een ludieke visualisatie een positief effect te hebben op de motivatie om de training vol te houden over meerdere weken. Voor de therapeuten werd een uitgebreide beheersapplicatie ontworpen om de trainingen samen te stellen en de vorderingen van de patiënten op te volgen. De implementatie van de revalidatierobot in een revalidatiecontext zal leiden tot een toename van: • De therapiemogelijkheden voor personen met een ernstige parese; • Een toename van therapietijd voor de patiënt, die semiautonoom kan oefenen; • Een beter inzicht in de (verandering van) bewegingsmogelijkheden van de patiënt. Daarnaast heeft de revalidatierobot het potentieel om de aanpak door te trekken naar de thuissituatie, voor onderhoudstraining.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

19


Dhr. Geert Houben UHasselt Digitale dienstverlening in de assistentiewoning: zal technologie ons uit het rusthuis houden? VOORSTELLING SPREKER Geert Houben studeerde in 2004 af als licentiaat Informatica. Hij kon onmiddellijk aan de slag in het Expertisecentrum voor Digitale Media of EDM, het ICT-onderzoeksinstituut van de Universiteit Hasselt. Daar werkte hij gedurende 3 jaar aan een Europees project in de auto-industrie, waar hij verantwoordelijk was voor de user interfaces en front-ends. In 2006 volgde hij een tweejarige postacademische opleiding Bedrijfseconomie, om zo de verticale ICT-kennis te combineren met de horizontale insteek van de economie-opleiding. Sinds 2007 werkt hij binnen EDM in de groep waar vooral toegepaste projecten met bedrijven worden uitgevoerd. Hierbinnen past ook het NOVICEPT project. SAMENVATTING PRESENTATIE De presentatie ‘Zal technologie ons uit het rusthuis houden?’ gaat over de toenemende vergrijzing en de impact van ICT en digitale diensten op deze evolutie. ‘Langer thuis wonen’ is de doelstelling van de overheid en zal nodig zijn om mensen een beter gevoel te geven en om te besparen op bedden en personeel in rust- en verzorgingstehuizen. Er zal tijdens de presentatie een concreet voorbeeld van een platform worden getoond dat inspeelt op deze noden en behoeften. Op die manier wordt duidelijk gemaakt welke mogelijkheden er zijn en in de toekomst nog gaan komen.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

20

Parallelle sessies ( 2 ) - namiddag

Pieter Vandevoort Ziekenhuis Oost-Limburg De Zaak Cardio. VOORSTELLING SPREKER Pieter Vandervoort is arts, met bijkomende specialisatie in inwendige ziekten en cardiologie en echo-cardiografie (Mass General Hospital, Harvard Medical School). Na 4 jaar als staflid cardiologie te hebben gewerkt aan de Cleveland Clinic Foundation, werd hij in 1996 in het Ziekenhuis Oost-Limburg aangesteld als staflid cardiologie. Sinds 2009 is hij diensthoofd niet-invasieve cardiologie aan het ZOL. Hij is er tevens lid van de stuurgroep informatica en project manager voor het elektronisch medisch dossier. Pieter Vandervoort is bovendien auteur van meerdere wetenschappelijke artikelen en hoofdstukken. SAMENVATTING PRESENTATIE Cardiologie speelt in het Ziekenhuis Oost- Limburg reeds vele jaren een voortrekkersrol in de ontwikkeling van meerdere innovatieve projecten binnen de medische praktijkvoering. Deze innovaties werden uitgewerkt in uiteenlopende domeinen waaronder elektronische communicatie, datamanagement, multimodale en multidisciplinaire praktijkvoering, data integratie en telemonitoring. In plaats van één project te selecteren wordt gekozen om in een doorlopend klinisch verhaal acht verschillende innovatietoepassingen toe te lichten. Deze projecten tonen hoe meerdere innovatieve ideeën kunnen geïmplementeerd worden in de dagelijkse klinische praktijk en zo de communicatie, efficiëntie, resultaatgerichtheid, zorgkwaliteit en patiëntveiligheid verbeteren.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

21


Erwin Van Kerschaver Kind en Gezin Het belang van innovatie in de preventieve gezondheidszorg; het voorbeeld van oogscreening. VOORSTELLING SPREKER Erwin Van Kerschaver is arts, met ondermeer bijkomende specialisatie in de jeugdgezondheidszorg, volksgezondheid, en ziekenhuishygiëne. Na uitgebreide ervaring te hebben opgedaan als diensthoofd bij zowel de provincie Brabant (schoolgezondheidszorg) als het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (Gezondheid en Preventie) maakte hij in 1996 de overstap naar Kind en Gezin. Bij Kind en Gezin is hij als wetenschappelijk adviseur en hoofdarts verantwoordelijk voor de realisatie van ondermeer de gehoorscreening, de vaccinatiedatabank (ism ICT), het meldpunt onveilige kinderartikelen (OKA) en de preventieve oogscreening. SAMENVATTING PRESENTATIE Oogonderzoek maakt deel uit van het standaard preventief onderzoek van kinderen. Met de tijdrovende klinische methode werden oogafwijkingen niet of te laat vastgesteld. Door de ontwikkeling van een zeer geavanceerde automatische refractometer kunnen alle afwijkingen, die een risico zijn voor het ontstaan van een lui oog (amblyopie), al op de leeftijd van 1 jaar worden opgespoord en behandeld. Het aantal personen met een lui oog zal in de toekomst door deze screening meer dan gehalveerd kunnen worden. Kind en Gezin, als Vlaamse overheidsdienst, scoort hiermee een wereldprimeur.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

22


Neree Claes UHasselt Precardio. Een voorbeeld van een cardiovasculair preventieprogramma. VOORSTELLING SPREKER Neree Claes is van opleiding huisarts. Zij is haar wetenschappelijke carrière begonnen met de BISOAT-studie, onderzoek naar de kwaliteit van zorgen binnen de eerste lijn bij patiënten met bloedverdunning. Na het behalen van haar doctoraat aan de KULeuven is ze in 2006 aangesteld als titularis van de leerstoel ‘De Onderlinge Ziekenkas – preventie’ aan de UHassselt. Binnen deze leerstoel leidt ze de PreCardio studie: ‘Hoe organiseren we best in onze gezondheidszorg de preventie van hart- en bloedvaten?’ Sinds 1 april van dit jaar is ze bijkomende aangesteld als coördinator van de onderzoeksgroep ‘Patiënt Veiligheid’. Ze is auteur van tal van internationale publicaties in het domein van bloeding- en hartziekten. Recent heeft ze het boek ‘Hartinfarct? Beroerte? Jij kan er zelf wat aan doen!’ gepubliceerd (Van Halewyck). SAMENVATTING PRESENTATIE Hartinfarct en beroerte zijn de meest voorkomende aandoeningen in België, met een hoge mortaliteit en invaliditeit tot gevolg. Deze aandoeningen treffen zowel oudere maar ook jongere mensen. 70% van deze aandoeningen kan voorkomen worden door preventieprogramma’s gericht op alle risicofactoren. Dit vraagt een systematische aanpak van bloeddruk, cholesterol, bloedsuiker en overgewicht maar ook van verhoging van fysieke activiteit, verbetering van voedingspatroon en stoppen met roken. Maar er is nog veel werk te verrichten. Recent Europees onderzoek heeft aangetoond dat meer dan 50% van de patiënten met een verhoogde bloeddruk en cholesterol onvoldoende behandeld zijn. In het project Precardio werden twee preventieprogramma’s gewikt en gewogen. Vanuit de praktijkervaring zal Neree Claes aan de hand van tussentijdse resultaten een antwoord gegeven op volgende prangende vragen: Hoe kunnen we de preventieve zorg organiseren? Welk organisatiemodel werkt het best? Hoe kunnen alle gezondheidswerkers op een efficiënte manier samenwerken? Wat is de taak van een universitaire arts? Wat is de taak van de huisarts? Wat is de taak van de specialist? Hoe kunnen we innovatieve tools gebruiken ter ondersteuning van preventieve zorg? En bovenal wat is het kostenplaatje van nieuwe innoverende tools en programma’s?


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE 23


Mark Lutin Jessa Ziekenhuis Hasselt Innovatie in de medische beoordeling van de rijvaardigheid bij senioren. VOORSTELLING SPREKER Mark Lutin is van opleiding internist-geriater. Na zijn studies startte hij in 1989 in het Salvatorziekenhuis een afdeling Geriatrie. Medische zorg specifiek gericht naar bejaarden was destijds nog niet algemeen aanwezig in de niet- universitaire ziekenhuizen. Sinds de fusie in 2010 van de twee Hasseltse ziekenhuizen tot het Jessa Ziekenhuis is Mark Lutin werkzaam als diensthoofd Geriatrie. Als resultaat van de fusie is dit één van de grootste diensten geriatrie met een ambitie van 150 G-bedden. Zijn dagdagelijkse taak omvat de medische zorgen naar voornamelijk acuut zieke senioren. SAMENVATTING PRESENTATIE Tegenwoordig zijn er steeds meer senioren die nog actief met de wagen deelnemen aan het verkeer. Maar zijn ze, hoewel nog rijgeschikt, ook nog rijvaardig? En in welke mate is er een verband tussen medische rijgeschiktheid en objectieve rijvaardigheid. In zijn presentatie stelt Mark Lutin een pilootproject voor van het Jessa Ziekenhuis dat deze vragen juist in beeld wil brengen. Op termijn willen de projectpartners graag aan de 75-plussers de mogelijkheid bieden tot verbetering van hun vaardigheid aan de hand van training in de rijsimulator in combinatie met training van hun cognitieve vaardigheid. Uiteindelijk wil het project een aanzet geven en inspireren tot een aangepaste wetgeving. Op dit ogenblik wordt er enkel op basis van een niet-gestandaardiseerd medisch onderzoek een beslissing genomen om de bejaarde al dan niet verder toegang te verlenen tot het verkeer. Vaak is de beslissing gebaseerd op eerder subjectieve aspecten. De gevolgen van het beperken van de mobiliteit bij de senioren zijn belangrijk en eisen een geobjectiveerde beslissing. Studies toonden aan dat het ontzeggen van mobiliteit de afhankelijk bij senioren sterk verhoogt en hun nood aan institutionalisering (opname in woon- en zorgcentra) vergroot. Het Jessa Ziekenhuis heeft tevens de ambitie om na te gaan of training van rijvaardigheid en training van hun cognitief functioneren de senioren langer en veiliger in het verkeer houdt.


R&D


IMPLEMENTATIE



Steven Dymarkowski UZ Leuven & KULeuven Innovatie in de toediening van contraststoffen. VOORSTELLING SPREKER Steven Dymarkowski studeerde in 1996 af als arts. Tijdens zijn opleiding Radiologie aan het UZ Leuven verrichtte hij onderzoek naar de ontwikkeling van contraststoffen en het gebruik ervan in contrast-versterkte MRI bij het myocardiaal infarct. Dit mondde in 2003 uit in een doctoraat. Steven Dymarkowski is momenteel aangesteld als adjunct kliniekhoofd op de afdeling radiologie van het UZ Leuven. Deze functie combineert hij sinds 2004 met de positie van docent aan de faculteit geneeskunde van de KULeuven. Hij is ook sturend lid van een multidisciplinaire onderzoeksgroep die het gebruik van nieuwe beeldvormende technieken in de klinische oncologie als focus heeft. Steven Dymarkowski is wetenschappelijk reviewer voor een aantal vooraanstaande medische tijdschriften zoals Radiology, European Radiology, European Heart Journal and Journal of Cardiovascular Magnetic Resonance. Hij is (co)auteur van meer dan 120 peer-reviewed wetenschappelijke publicaties en auteur (en co-editor) van verscheidene hoofdstukken over cardiale MRI. SAMENVATTING PRESENTATIE Innovatie in de toediening van contraststoffen: Veilig, eenvoudig in gebruik, milieuvriendelijk, tijdsbesparend en goedkoop... Vijf begrippen die wel degelijk verenigbaar zijn. Omwille van het enorm aantal injecties van contraststoffen tijdens CTonderzoeken zijn gebruikers gaan zoeken naar snellere en goedkopere manieren van toediening dan het steeds verwisselen en installeren van injectiespuiten van 200 ml. Het aantal injecties enkel voor CT komt in België in de buurt van 1,2 miljoen of 100.000 per maand. Dan zijn er nog de MRI, angio, angiocardio, PET- scan onderzoeken en men komt al snel tot een aanzienlijk aantal toedieningen. De gangbare praktijk is dat men contraststoffen toedient door middel van ‘Single Use’ (per individuele toediening van contraststoffen een nieuwe toedieningsset). Dit is zonder meer veilig maar tijdrovend, milieuonvriendelijk en duur. Het ontwikkelde Transflux™-systeem ondersteunt een nieuwe manier van vloeistofmanipulatie door de overstap te maken naar een ‘Multi Use’ gebruik van de toedieningsset. De resultaten zijn opmerkelijk: de kostprijs, de afvalverwerking, de tijdsduur… worden gehalveerd. Als we afwijken van het principe van ‘Single Use’ naar ‘Multi Use’ van injectiespuiten is veiligheid de cruciale factor. Cross contaminatie wordt verhinderd door een systeem van éénrichtingskleppen. De werking is doorslaggevend en moet ondersteund worden door een tweede veiligheidsvoorziening. Tweede cruciale factor is de veiligheid tijdens inspuiting. Tijdens hoge druk inspuitingen is de controle op de naaldpositie in de ader van kapitaal belang. Terugvloei verhinderen en aspiratie is per definitie een ’contradictio in terminis’ bij het gebruik van éénrichtingskleppen. Ook daarvoor biedt Transflux™ een oplossing. Tevens is de permanente toegang tot de bloedbaan een voordeel voor toediening van medicatie tijdens noodprocedures. Het Transflux-systeem is niet alleen toepasbaar bij snelinjecties. Het kan in de toekomst ook worden uitgebreid naar toepassingen waar permanente toegang tot de bloedbaan nodig is, van bloedafname tot perfusie-toepassingen. Situering in de innovatie keten:

R&D


IMPLEMENTATIE



Constantinus Politis Ziekenhuis Oost-Limburg & Aporis Patiënt specifieke instrumentatie en operatie techniek: het digitale tijdperk. VOORSTELLING SPREKER Constantinus Politis is Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurg. Hij is geneesheer-diensthoofd van de dienst MKA van het Ziekenhuis Oost-Limburg. Daarnaast is hij als docent verbonden aan de Universiteit Hasselt en is hij gastdocent aan de EHSAL. Hij studeerde af als arts, tandarts en later als MKA-chirurg. Hij behaalde aanvullende diploma’s in ondermeer ziekenhuiswetenschappen, bedrijfskunde en Orofacial Pain. Hij is tevens geneesheer-specialist in het beheer van gezondheidsgegevens en lid van de nationale raad voor ziekenhuisvoorzieningen. Constantinus Politis is secretaris-generaal van de Belgische vereniging voor geneesheer-specialisten mond-, kaak- en aangezichtschirurgie. In zijn vakdomein realiseerde Constantinus Politis meer dan 40 wetenschappelijke publicaties en meer dan 280 (inter)nationale lezingen. Daarnaast is hij ook reviewer van een aantal gerenommeerde tijdschriften. Samen met enkele collega’s (Luc Vrielinck en Serge Schepers) is hij tevens medeoprichter van het bedrijf Aporis. SAMENVATTING PRESENTATIE Met de introductie van de patiënt specifieke instrumentatie en operatietechnieken wordt het digitale tijdperk ingeluid in de operatiezaal. Aproris, een bedrijf ontstaan vanuit de expertise en ervaring van de MKA afdeling van het Ziekenhuis Oost-Limburg is in deze een voorloper. Aporis werd opgericht in 2007 en richt zich op de digitale vervaardiging van precisiehulpstukken voor chirurgie in de mond-, kaak- en aangezichtsheelkunde. Aporis onderscheidt zich van andere bedrijven doordat het werkt vanuit een chirurgische invalshoek en veel minder met een tandheelkundige finaliteit. Aan de hand van een 3D scan worden de gegevens van de individuele patiënt verwerkt tot één ruimtelijk individueel gelaatsmodel van hoge precisie. Met deze techniek kan de chirurg op basis van 3D-beelden de ingreep perfect voorbereiden. Door deze ‘chirurgie op maat’ kan de ingreep worden vereenvoudigd, de operatietijd worden ingekort en bekomt men een beter chirurgisch resultaat. Tijdens de simulatie kan ofwel het meest veilige traject gezocht worden ofwel het meest optimale resultaat ofwel beide. Eens dit tot stand is gebracht en gevalideerd door de chirurg worden hulpstukken vervaardigd die tijdens operatieve ingrepen gebruikt worden om de gewenste precisie of het gewenste resultaat te bereiken. Door de kennis van het vakgebied en de beheersing van de digitale processen is Aporis in staat om dit traject sterk drempelverlagend voor de chirurg aan te bieden met bovendien een tarief dat ± 30% lager ligt dan vergelijkbare producten op de markt. Dit leidt tot minder complicaties bij complexe chirurgische ingrepen en bij een aantal ingrepen ook tot tijdswinst. Door de visualisatie van dit proces naar de patiënt wordt dit ook een educatief gegeven naar de patiënt toe, die met meer vertrouwen een chirurgische ingreep tegemoet gaat.


R&D


IMPLEMENTATIE

INTERNATIONALISATIE

26

Dankwoord

Een organisatie zoals Zorgidee is het eindresultaat waaraan velen hebben meegewerkt. Wij danken in het bijzonder: • Onze partners vertegenwoordigd door de leden van het Begeleidingscomité*; • alle sprekers die hun ervaringen, inzichten en kennis met ons gedeeld hebben; • onze gastheer de Universiteit Hasselt; • het team van LifeTechLimburg en het organisatiebureau Conrad Consulting; • onze sponsors en steunende overheden: provincie Limburg, Stichting LSM, Vlaamse en Europese overheid. We hopen u te mogen ontmoeten op een volgende editie van Zorgidee of een andere activiteit van LifeTechLimburg.

* Leden van het Begeleidingscomité Zorgidee LifeTechLimburg

Bert Op ’t Eijnde Inge Smolders Caroline Steensels en Piet Stinissen

Flanders’ Care

Johan Hellings

Kabinet minister Vandeurzen

Peter Raeymaekers

Ziekenhuis Oost-Limburg

Hubert Vandeput

Jessa Ziekenhuis

Frank Weekers

Provincie Limburg

Bruno Bamps Ronald Hoebers en Miet Vandersteegen

POM Limburg

Regine Van Ackere

Uhasselt

Neree Claes

PHL

Roald Nelissen

Xios

Michael Daenen Roos Peeters en Ronald Thoelen

KHLim

Luc Van Gorp

27

Zorgidee is een organisatie van LifeTechLimburg samen met de volgende partners:

Zorgidee wordt gerealiseerd met de (financiële) steun het EFRO doelstelling 2 programma voor Vlaanderen, het Agentschap Ondernemen/ Vlaanderen in Actie, Universiteit Hasselt en de Stichting Limburg Sterk Merk. Bovendien maakt Zorgidee deel uit van de activiteiten die georganiseerd worden in het kader van het Belgisch Voorzitterschap van de Europese Unie.

28

ZORGIDEE: INNOVATIES IN DE ZORG. Universiteit Hasselt. Campus Diepenbeek. Maandag 13 december

Recommend Documents