Zorg voor veilige machines

Zorg voor veilige machines “wie doet wat en wat moet u doen” Dordrecht: 19 januari, 2015 C. van den Einden

Introduction Carl van den Einden Product Manager Machines Hogere veiligheidskundige Vertegenwoordigd Liftinstituut o.a. in Notified Body vergaderingen:  Horizontal Committee  Vertical Group 9, Hijsen en heffen van personen

Introduction Liftinstituut Onafhankelijke keurende instantie gespecialiseerd in hijsen en heffen van personen en/of goederen. Notified Body (nummer 0400):  Richtlijn machines (2006/42/EG): hijsen en heffen van personen and logische eenheden  Richtlijn liften (95/16/EG) USA: AECO voor liften

# 0842

Inhoud lezing  Aanleiding  Wettelijke kader: Nieuwe machines Modificatie van bestaande machines  Richtsnoer voor onderzoekstaak

Aanleiding Veilige machine waar moet deze aan voldoen en hoe is dit wettelijk geborgd.

Voor zowel de nieuwbouwfase als gebruikersfase (bestaande machines) Heb ik als gebruiker/eigenaar ook nog een rol en zo ja hoe doe ik dat.

Nieuwe installatie Nieuwe machines moet voldoen aan de Richtlijn machines (2006/42/EG)

Deze richtlijn is opgenomen in onze nationale wetgeving via het Warenwetbesluit machines (WBM).

Nieuwe installatie De Richtlijn machines (2006/42/EG) geeft enkel doelvoorschriften voor alle hieronder vallende machines. De fabrikant moet de van toepassing zijnde doelvoorschriften specifiek invullen voor de te maken machine.

Nieuwe installatie De fabrikant moet de machine ontwerpen volgens het principe (EN ISO 12100-1/2): 1. Risico’s uitsluiten of verminderen tot een acceptabel niveau 2. Risico’s beheersen via beveiligingsmaatregelen 3. Informeren

Nieuwe installatie Om hier invulling aan te geven moet de fabrikant een risicobeoordeling (bv EN ISO 14121-1/2) maken. In dit proces worden de risico’s op gevaren geïnventariseerd, gewogen, geclassificeerd, maatregelen getroffen en opnieuw gewogen tot het risico acceptabel is beheerst.

Nieuwe installatie Wat is nu een risico Risico = kans x gevolg Kans

= waarschijnlijkheid x blootstelling

Gevolg = ernstgraad Risico = Waarschijnlijkheid x blootstelling x ernstgraad

Nieuwe installatie  Waarschijnlijkheid: optreden gevaar, afwending mogelijk  Blootstelling: duur aan het gevaar

 Ernstgraad (omvang): schade, gewonden, lethaal (dodelijk)

Nieuwe installatie

=%*€ Risico BLOOTSTELLING

Kans

Schade WAARSCHIJNLIJK HEID

Nieuwe installatie

Nieuwe installatie Hiervoor zijn er tools (EN ISO TR 14121-2): risicograven:

Nieuwe installatie Term Risicobeoordeling en RI&E  Risicobeoordeling: benaming vanuit wetgeving over productveiligheid

 RI&E: benaming komt vanuit de Arbowet Echter het proces: RI&E = Risicobeoordeling

Nieuwe installatie Vastlegging in een technisch dossier:  Risicobeoordeling  Berekeningen  Elektrisch/hydraulisch schema  Tekeningen  Gebruikte componenten  Gebruikershandleiding

Nieuwe installatie Fabrikant controleert voor ingebruikname of de installatie geschikt is voor het beoogde gebruik. Voor een hijs/hefwerktuig moet dit met last gebeuren en worden vastgelegd.

Nieuwe installatie Indien geschikt moet de fabrikant overgaan tot het aanbrengen van o.a.: en het op stellen van Verklaring van Overeenstemming (VvO):

Nieuwe installatie Wel of geen Notified Body nodig? Zolang er geen personen gehesen worden mag fabrikant zelf ingebruikstellen.

Nieuwe installatie Hoe zit het met hijsen en/of vliegen van kunstenaars?

Richtlijn arbeidsmiddelen is van toepassing (opgenomen in onze Arbowet). Doelvoorschriften uit Richtlijn machines kunnen hiervoor ook gebruikt worden (beter zelfs).

Nieuwe installatie Hoe zit het met hijsen en/of vliegen van kunstenaars?

Werkwijze voor fabrikant en eigenaar is gelijk echter de veiligheidstechnische uitvoering van de installatie is vermoedelijk wel anders!

Nieuwe installatie

Gebruiken of zou u nog wat moeten doen?

Onderzoekstaak Vanuit de Arbowet (en besluit) heeft men een onderzoekstaak om na te gaan dat men een veilig arbeidsmiddel ter beschikking stelt. Wat houdt dit praktisch in.

Onderzoekstaak Controle van:  CE-markering,  VvO  Aanwezigheid gebruikershandleiding en verslag van lastbeproeving

Onderzoekstaak Ga aan de hand van de gebruikershandleiding en “je boerenverstand” na of de machine conform geleverd is en hierdoor de machine veilig te gebruiken is. Dus basis controle op val, stabiliteit, knel stootgevaar etc, maar ook de opleiding van de medewerkers/collega’s Leg dit vast in een verslag

Onderzoekstaak Vergeet hierbij niet de omgeving en toegangsweg mee te nemen en de mogelijkheden het veilig te onderhouden. De omgeving en toegangsweg valt meestal buiten de levering om van de fabrikant.

Modificatie bestaande installaties Tijdens de gebruikersfase kunnen er veranderingen noodzakelijk zijn, door:  Technische staat  Ander gebruikerseisen  Stand van de techniek

Modificatie bestaande installaties Deze laatste vind zijn oorsprong vanuit de Arbowet waarin regelmatige toetsing van de RI&E is vastgelegd. Hieronder vallen ook de arbeidsmiddelen.

Modificatie bestaande installaties In deze toetsing moet worden gecontroleerd:  Technische staat  Omgeving waarin deze gebruik wordt  Stand van de techniek.

Modificatie bestaande installaties Hoe weet ik de stand van de techniek? Zowel de fabrikant/onderhoudsbedrijf, theatertechnisch adviseur als onafhankelijke keuringsinstantie kunnen jullie hierin ondersteunen.

Modificatie bestaande installaties Indien er een knelpunt gesignaleerd wordt:  Afhankelijk van de zwaarte direct oplossen  Op termijn oplossen (budgettering) met mogelijk tijdelijk aanvullende maatregelen.

Modificatie bestaande installaties

Aanpak en werkwijze: Overeenkomstig nieuwe installaties echter: Wordt door de modificatie de installaties niet buiten zijn oorspronkelijk ontwerpgrenzen gebruikt: geen nieuwe machine en dus niet opnieuw

Onderzoekstaak Door wie het onderzoek laten uitvoeren? Er is geen keuringsplicht door onafhankelijke aangewezen instantie:  Veiligheidskundige (bv Arbodienst)  Onafhankelijke keuringsinstantie  Deskundig persoon/bedrijf  Zelf!

Onderzoekstaak bestaande installatie Indien je zelf aan de slag gaat, Niet alleen maar in een groep (minimaal 2). Gebruik hiervoor een checklijst en een risicograaf.

Onderzoekstaak bestaande installatie Uitgangspunt: Een enkele fout mag geen gevaarlijke situatie opleveren! Gebruik hiervoor ook de gebruikershandleiding

Onderzoekstaak bestaande installatie Checklijst moet bevatten:  Mechanische gevaren, o.a. vallen, stoten, intrekken, onvoldoende sterkte, stabiliteit  Elektrotechnische gevaren  Geluid  Trillingen

Onderzoekstaak bestaande installatie Checklist moet bevatten:  Brand  Straling  Gevaarlijke stoffen  Ergonomische aspecten  Omgeving en toegangsweg

Onderzoekstaak bestaande installatie Checklist moet criteria en/of een risicograaf bevatten, bv Fine and Kinney:

Onderzoekstaak bestaande installatie Echter: Beoordeling vraagt veiligheidsspecialistische kennis meestal geen standaard onderdeel van jullie expertise.

Onderzoekstaak bestaande installatie Daarom zou ik jullie willen adviseren, hierbij te laten begeleiden door een deskundige

of

Onderzoekstaak bestaande installatie Gebruik een hulpmiddel, ontwikkeld door bijvoorbeeld jullie branche:

Een verdieping van het -document en wat onderdeel is van jullie Arbocatalogus.

Vragen

Dank voor jullie aandacht