Zonsondergang in Bucovina, Roemenië

ACTIE

PB- PP B- 10290

DORPEN

BELGIE(N) - BELGIQUE

ROEMENIË A D R - V L A AN D E R E N

ADR Nieuwsbrief augustus 2014

tweemaandelijks tijdschrift • afgiftekantoor 2300 Turnhout 1 • erkenningsnummer: P509283 • juni 2005

25ste jaargang • nr. 3

Zonsondergang in Bucovina, Roemenië In deze nieuwsbrief: - Praktische info over de activiteiten in het najaar - Roemenië kiest voor schaliegas - Op stage in Roemenië.. Actie Dorpen Roemenië Vlaanderen, Koepel van de Roemeniëwerkingen in Vlaanderen Afzender en V.U.: ADR-Vlaanderen, Korte Begijnenstraat 18, 2300 Turnhout

In beeld

ADR-Nieuwsbrief

‘Waasmunster helpt Schitu’ promoot hun Roemeniëwerking op de gemeentelijke quiz

augustus 2014

2

De leden van de vzw ‘Waasmunster helpt Schitu’ namen deel aan de gemeentelijke quiz, georganiseerd door de Cultuurraad van Waasmunster. Deze quiz heeft een jarenlange en succesvolle traditie in de gemeente en is een mooie illustratie van het behoorlijk bloeiende lokale verenigingsleven. Naast de gezelligheid van een dergelijke quizavond, manifesteren ze zichzelf als VZW met een Roemenië-werking die geïntegreerd is in het lokale verenigingsnetwerk. Geld wordt er niet mee verdiend, de geldprijzen zijn beperkt, ook voor de subtoppers die ze elk jaar zijn in het eindklassement…

Enkele beelden uit het Roemeense partnerdorp Schitu

Inhoud ADR-Kalender Balkan Beats, JH Wollewei, Turnhout Nationale Contactdag TON te Constanta Academische zitting te Geel Viering ‘10 jaar AGLT’ Regiobijeenkomst te Meerhout Museumbezoek ‘In Flanders Fields’ te Ieper Symposium Gezondheidszorg te Geel Roemeense filmavond te Leuven Regiobijeenkomst te Dilbeek Voorstelling boek 25 jaar ADR op de Boekenbeurs te Antwerpen Contactdag in het Vlaams Parlement Nationale Feestdag Roemenië Museumbezoek ‘Red Star Line’ en kerstconcert de Philharmonie

Voor meer evenementen en bijkomende informatie: www.adrvlaanderen.be Jullie evenement op deze kalender? [email protected].

Mail

naar

p. 2

NIEUWS VANUIT DE ROEMENIËWERKINGEN TOERISME

p. 4

JEUGD

p. 9

ADR NIEUWS

p. 10



Nieuw aan boord bij The Open Network: Cristina Vladu

p. 10



Op stage in Roemenië

p. 11



Belgische week in Boekarest

p. 12

25 jaar ADR-Vlaanderen: praktische informatie over de activiteiten in het najaar

p. 13

p. 8

ACTUALITEIT

p. 14

CULTUUR

p. 18

GESCHIEDENIS

p. 19

OOK DAT NOG

p. 20

augustus 2014

22/08/2014 29-31/08/2014 06/09/2014 06/09/2014 16/09/2014 20/9/2014 27/09/2014 9/10/2014 15/10/2014 november 29/11/2014 1/12/2014 21/12/2014

In Beeld

3

ADR-Nieuwsbrief

COLOFON Redactie: ADR-Secretariaat Met dank aan alle vrijwilligers voor hun bijdrage Adres ADR-Vlaanderen vzw Korte Begijnenstraat 18 2300 Turnhout Tel.: 014/40.31.65 Fax.: 014/40.31.70 [email protected]

Herinnering Groepslidmaatschap voor 2014 reeds betaald ? (€75) Had u graag een abonnement op de ADR-Nieuwsbrief? (€13) Stort het juiste bedrag op rekeningnummer: BE90 7785 9751 7732 BIC: GKCCBEBB Met vermelding: lidgeld 2014 of Abonnement Nieuwsbrief + jouw naam of de naam van jouw Roemeniëwerking.

Nieuws vanuit de Roemeniëwerkingen Verhaal van vriendschap aan de uiterste grens van Europa

augustus 2014

4

ADR-Nieuwsbrief

Bezoek van een delegatie uit Eeklo aan Prisacani, Roemenië. In oktober 2013 schonk het Eeklo’s bra ndweerkorps i.s.m. het stadsbestuur van Eeklo een t a n k w agen aan de dorpsgemeenschap van Prisacani in Roemeens Moldavië. Wanneer de burgemeester van Pricasani tezamen met twee chauffeurs de tankwagen kwam ophalen, werden de eerste contacten gelegd. Zes maanden later maakten de mensen uit Eeklo voor het eerst kennis met het Roemeens dorpje. Bezoek aan Boekarest Na geland te zijn op de luchthaven van Boekarest bracht de groep een uitgebreid bezoek aan het paleis van voormalig dictator Ceausescu. Iedereen was erg onder de indruk van de pracht en de praal van dit paleis. Het paleis wordt nu deels gebruikt door het parlement maar ook voor allerlei festiviteiten. Een gevoel van spijt kon moeilijk onderdrukt worden, als men bedenkt dat destijds het ganse volk onder extreme armoede diende te leven door de verspilzucht en grootheidswaanzin van hun leider. Uitwisseling met de lokale brandweer Tijdens een gesprek met de verantwoordelijken van de brandweerkazerne van Iasi werd uitvoerig uitleg gegeven over het functioneren van hun brandweerkorps. Zij staan in voor een regio van bijna 900.000 inwoners. Het leveren van eerste hulp blijkt niet overal even gemakkelijk te zijn, in vele gevallen omwille van de afstand en de onberijdbare, slechte wegen. De wagen uit Eeklo past bijgevolg in een bredere strategie om de eerstehulpdiensten te verbeteren. Elke afgelegen gemeente zou in de toekomst zelf moeten kunnen instaan voor de eerste hulp in de eigen gemeente.

uit Eeklo een bezoek aan Prisacani zelf en aan deelgemeente Macaresti. Tot hun grote verrassing stonden een tiental vrijwillige brandweerlui hen op te wachten voor het gemeentehuis. Een nieuw vrijwillig brandweerkorps in wording! Bovendien konden deze vrijwilligers meteen de meegebrachte vesten en helmen, (ook een schenking vanuit Eeklo), passen. Het geluk stond van hun gezichten af te lezen. Tot slot werden er nog bezoeken gebracht aan deelgemeenten Satu Nou en Tomesti en vond een ontmoeting plaats met de jarige Roemeense vereniging Moldavië Normandië en hun tegenhanger uit Frankrijk. Vriendschappelijke banden tussen Roemenen, Belgen en onze zuiderburen werden gesmeed, een echt Europees gebeuren. Enkele bedenkingen: • Roemenië is een land van uitersten. • Belangrijkste conclusie: de eenvoudige mensen, voornamelijk in de dorpen, hebben aan ons veel te bieden wat levenswijsheid en overlevingskracht betekent. Zij zijn zeer gastvrij en vriendelijk. • Wij vanuit onze moderne en geïndustrialiseerde wereld kunnen hun heel wat hulp bieden. • Beide kunnen leren van elkaar en elkaar goed aanvullen. • Een weg die nog lang is, maar solidariteit en warme menselijkheid is voor iedereen belangrijk. • De burgemeester heeft voor de mensen uit Eeklo alles in het werk gesteld om hun een zeer aangenaam verblijf aan te bieden. Hij plaatst zijn kleine dorpsgemeenschap op de kaart van Europa en trekt de grenzen open. Hij is daar naar onze bescheiden mening met glans in geslaagd. Hij heeft een heel warm hart. Info: Miek Hoornaert, [email protected]

Vrijwilligerskorps Vervolgens bracht de delegatie De delegatie uit Eeklo tesamen met het Roemeense bestuur uit Prisacani en het vrijwillig brandweerkorps in wording.

augustus 2014

Medewerkers van Sports for Children brengen een oude bok naar de vrachtwagen (foto Irene Wouters).

Vrachtwagen vol gymtoestellen voor Roemenië

Niet alles gaat naar Roemenië; alleen verplaatsbare toestellen zijn geschikt. Klimrekken en baskets blijven achter. Bij bestellingen in België gaan de werknemers van JanssenFritsen kijken of de muren stevig genoeg zijn en de bevestiging goed is. Ze kunnen dat moeilijk doen voor elke school of sportclub in Roemenië. En men wil niet het risico lopen dat daar een rek of basket naar beneden komt.

Voor de achtste maal ontving Eurozoersel begin augustus buitenlandse gasten uit Frankrijk, Duitsland, Spanje, Roemenië, Zwitserland en dit keer ook Benin. Diverse activiteiten van Eurozoersel stonden in het teken van de herdenking van ‘100 jaar Grote oorlog’ en de betekenis van de Europese Unie voor de vrede op het Europese continent. Vaak hebben we het gevoel dat Europa een ver-van-mijnbed gebeuren is. Onder druk van de huidige economische crisis stellen we bovendien vast dat heel wat burgers Europa in vraag stellen. Met Eurozoersel trachtte de gemeente

Transportbedrijf Van Spreuwel uit Eindhoven zorgt belangeloos voor het wegbrengen van de spullen. Voor de chauffeur van dienst is het een avontuur. "We moeten naar een plaats dertig kilometer boven Boekarest. In Roemenië is achttien procent navigeerbaar en er ligt maar 138 kilometer snelweg." Verder dan Duitsland komt hij normaal niet voor JanssenFritsen. "De eerste dag rijd ik tezamen met een andere chauffeur achttien uur. We hopen dan in de buurt van Wenen te zijn. De volgende dag leggen we het resterende deel af." Na het lossen gaat het duo direct weer terug. Info: Gilbert Meuleman, [email protected].

Zoersel alvast om hiertegen een klein beetje weerwerk te bieden. De Roemeniëwerking uit Zoersel mocht hun partner uit Crucea verwelkomen. De verschillende bezoekers vonden een onderkomen bij gastgezinnen in Zoersel. Vredesproject met bezoek aan Westhoek Maar Eurozoersel is meer… Deze dagen stonden in het teken van internationale verbroedering, gastvrijheid en vriendschap. Bovendien wou de gemeente tijdens Eurozoersel de herdenking van ‘100 jaar Groote Oorlog’ in een breder verhaal kaderen. Vroeger trachtten Europese staten hun crisissen op te lossen door de wapens op te nemen. Dat dit vandaag ondenkbaar is geworden, is ongetwijfeld een verdienste van de Europese samenwerking. Info: Walter Verrecyken, [email protected].

ADR-Nieuwsbrief

Eurozoersel: Zoersel kleurt Europees

De voorzitter van Sports for Children spreekt van 'een enorm succes'. "We hebben drie keer zoveel spullen ontvangen als oorspronkelijk verwacht. In het najaar kunnen we waarschijnlijk een tweede transport organiseren." Hij gaat binnenkort wel kijken of alles goed gaat. "Het laatste wat we willen is dat het verkeerd terechtkomt."

5

De stichting Sports for Children is een initiatief van het bedrijf Janssen-Fritsen. De geschonken gymtoestellen worden verdeeld onder zeven sportclubs en scholen in het Oost-Europese land. In totaal werd al zo'n tweehonderd kuub aan bruikbaar materiaal ingezameld. Aan scholen en clubs die nieuwe toestellen bestellen bij Janssen-Fritsen wordt gevraagd of de oude spullen terug naar hun fabrieksgebouw in Helmond mogen. De toestellen kunnen vaak nog jaren mee. Onlangs was er een opknapdag waarbij kleine reparaties werden verricht, onder andere door twee gepensioneerde medewerkers van het bedrijf.

ADR-Nieuwsbrief

Nieuws vanuit de Roemeniëwerkingen

augustus 2014

6

Hulpgoederen vanuit Meerhout naar Poienari en Galati Op 22 mei 2014 vertrok een met 5 ton goederen beladen vrachtwagen naar Roemenië. De werkgroep uit Meerhout vertrok enkele dagen later voor een driedaagse autotrip naar Poienari. Op voorhand werden reeds lijsten opgesteld voor de verdeling van de goederen. Deze werden ter plaatse nogmaals besproken met de burgemeester, het schoolbestuur en de dokteres. De apotheek werd voorzien van geschonken medicatie en archiefkasten, kleding en werkmateriaal. De scholen werden voorzien van schoolmateriaal; voor de inrichting van sportinfrastructuur werd een zaaltje ter beschikking gesteld. Op het schoolpleintje werden voetbaldoelen geplaatst. Een knuffelhoekje werd ingericht voor de kleinsten.

Ik ga naar Roemenië en neem mee...? Op 15, 16 en 17 augustus trok een deel van het gemeentebestuur van Si nt-K atel ijne Waver naar zustergemeente Iernut in Roemenië. Daar werden grote feestelijkheden georganiseerd. Het bestuur nam als ambassadeurs niemand minder dan Bandits, dansgroep Magnolia Secret en een delegatie van Borgerstein mee.

De armste gezinnen uit Poienari ontvingen pakketten die vooraf werden samengesteld al naargelang de gezinssituatie. Na enkele dagen van hard werken, werd een herdenkingsviering bijgewoond en bij het afscheid nemen, werd een Meerhoutse vlag overhandigd aan de burgemeester. De werkgroep uit Meerhout op hun beurt, ontving een gedenkplaat van Poienari. De reis werd verder gezet richting het doven- en blindeninstituut in Galati. Tijdens het bezoek aan deze instelling werd er voor de kinderen een feestje georganiseerd. Er werd schoolmateriaal geschonken en in de toekomst zal een Braillemachine worden aangekocht; een nuttig geschenk voor het blindenonderwijs.

Info: Maurice Daems, [email protected].

'Het gemeentebestuur van Iernut nodigde ons uit mee te gaan feesten. Daar gingen me met plezier op in', zegt de schepen van Internationale Samenwerking. 'Meer nog, de jongens van Bandits traden er op tijdens de feesten. Ook Magnolia Secrets, de dansgroep van Ischi Gils, verzorgde een optreden', vertelde de schepen. Ook schepen van Feestelijkheden en de directeur Borgerstein, samen met twee medewerkers, gingen mee. Borgerstein is een instelling voor gehandicaptenzorg, ouderenzorg evenals een sociaal-economisch bedrijf. De instelling maakte ter plekke afspraken maken met de instelling Zonnestraal voor een wederzijdse samenwerking. Intussen is het bijna 25 jaar geleden dat het toenmalige gemeentebestuur de eerste contacten legde tussen Iernut en Sint-Katelijne-Waver. Dat gebeurde na de val van dictator Ceauscescu. Info: Servaas de Vries, [email protected]

Vorniceni en Genk

voor de eerste keer zal optreden. Voor de oudste jongeren is er echter nog geen gepast animatieaanbod. Daar wordt nog naar gezocht. De activiteiten gaan door in een huis dat niet echt geschikt is. Daarom werd er gestart met de bouw van een nieuw jeugdcentrum. Een stuk grond werd aangekocht en de ruwbouw is vandaag de dag al een feit.

Over Casa Mare Speranta Een vrouw uit Vorniceni startte met dagopvang voor kinderen gedurende de weekends en schoolvakantiedagen. Allerlei activiteiten werden georganiseerd: knutselen, (traditionele) kledij maken in combinatie met naailes, zingen, … . Er ontstond zelfs een zangkoor(tje) dat binnen enkele maanden

elementaire medische en hygiënische verzorging en preventie gekoppeld worden. De Roemeniëwerking van Genk steunt het ganse project, voornamelijk de bouw. Dit doen ze via allerlei activiteiten; lentebrunch, rommelmarkten en andere kleinere activiteiten. Van het tweedehands materiaal dat hen bereikt, wordt gekeken welk materiaal nog een tweede leven kan leiden in Vorniceni. Vorniceni is nog niet van Genk vanaf! Of omgekeerd? Mooi.

7

Het dorpje Vorniceni (judet Botosani) is reeds jaren een trouwe partner van de stad Genk. Zoals vele Roemeniëwerkingen stelde de werkgroep zich de vraag of het bezorgen van noodhulp nog zinvol was. Het beste antwoord kwam er toen ze deze bezorgdheid voorlegden in Vorniceni. Daar werd gesteld dat noodhulp geen prioriteit meer was, maar dat Vorniceni nog wel graag de band zou blijven behouden met Genk. Bovendien waren er andere projecten opgestart die een duwtje in de rug konden gebruiken. Daarom werd het partnerschap geheroriënteerd: Genk ging een “dagopvang voor kinderen” ondersteunen. De naam van dit project: Casa Mare Speranta.

augustus 2014

Jong en oud ‘Jeugdcentrum’ is misschien niet meer het juiste woord. Er wordt immers overwogen om ook de gepensioneerden uit te nodigen. Het kan deze oudere doelgroep de mogelijkheid geven tot ontmoeting met een tas koffie. Daaraan kan de

Info: [email protected]

ADR-Nieuwsbrief

8

ADR-Nieuwsbrief

Toerisme

augustus 2014

2.304 km op de fiets van België naar Roemenië Van woensdag 16 april tot en met donderdag 9 mei 2014 hebben Paul Helsen en Ria Embrechts met de fiets van Geel naar Slatina-Timis gereden: 2304 km op 23 dagen. 2 dagen reden ze van bij vertrek tot aankomst in de regen, de overige dagen kregen ze veel wind op kop, zonnig of bewolkt weer maar bleef het steeds droog. Ze hebben elk één keer een lekke achterband gehad. Paul en Ria vertellen De voorbereidingen deden we in de winter. Fietsgidsen van Rur, Rijn, Main, Altmühl en Donau werden uitgepluisd. Het traject werd samengesteld

en GPS-tracks opgeslagen en opgeladen in een Garmin fietsGPS. Sommige stukken haalden we van het internet, andere ritten ontwierpen we zelf via Google Earth en Map Source. Slaapplaatsen zochten we om de 100km; iets meer als het vlak was, iets minder als we onverharde paden inplanden. De hotels en B&B’s werden reeds eind februari gemaild en we lieten de reservaties duidelijk bevestigen. In Servië deden we beroep op de toeristische dienst om de slaapadressen te confirmeren, de pensions daar hadden dikwijls geen internetverbinding. Paul reed meestal op kop met de GPS, Ria volgde met de fietsgids in de stuurtas. De aankomst, liefst voor 18u, in het pension was een vast ritueel: fietsen veilig stallen, een frisse pint, een warme douche waarbij de fietskledij meegewassen werden, kledij te drogen hangen. Dan ter plaatse of in het dorp na een wandeling, als het kon een regionaal gerecht en een fles van de plaatselijke wijnboer, een dessertje om de dag af te sluiten en om 21u onder de lakens. Om 7u15 liep de wekker af. Ons ontbijt was meestal zeer uitgebreid en verscheiden. ‘s Avonds vroegen we reeds om enkele broodjes extra te voorzien, die namen we mee als pick-nick, meestal was dit zonder meerprijs. Samen met een liter appelsiensap was dit onze dagelijkse lunch. Info: Paul Helsen en Ria Embrechts, [email protected].

Jeugd AGLT wordt lid van FIMCAP

Op de algemene vergadering van FIMCAP hebben we er bewust voor gekozen om de discussie breder te trekken. Er werd tijd en ruimte gemaakt om na te denken over de structuur en de openheid van FIMCAP. De sessie werd goed

Een proces werd dus in gang gezet binnen FIMCAP, een nieuw verhaal wordt geschreven. Een verhaal waar ook AGLT duidelijk in past. Er werden dan ook geen obstakels meer gezien en AGLT werd door de FIMCAP leden opgenomen als nieuwste lid.

9

In het voordeel van AGLT pleitte dat FIMCAP de beweging al goed kende. Al sinds enkele jaren namen leiding van AGLT deel aan activiteiten van FIMCAP zoals EuroCourse, een vorming voor Europese leiding. Ook was AGLT aanwezig op een bijeenkomst van de Europese leden om de werking van AGLT toe te lichten. Doorheen dit contact hebben we AGLT leren kennen als een sterke en dynamische beweging, met veel gemeenschappelijke waarden. Langs de andere kant gaf dit ook de kans aan AGLT om FIMCAP te leren kennen alvorens een officiële vraag in te dienen om lid te mogen worden.

voorbereid door de proosten binnen FIMCAP, die de discussie terugkoppelden naar de houding van de Kerk en het oecumenisch gedachtegoed. De conclusie was dat FIMCAP wil streven naar meer openheid en ook niet Christelijke leden een plaats wil geven in haar structuren. Een eerste aanpassing werd gemaakt in de statuten, maar tegelijkertijd werd duidelijk dat grondigere aanpassingen nodig zijn. Een eerste stap werd gezet, en FIMCAP heeft nu 3 jaar tot de volgende algemene vergadering om de volgende stappen voor te bereiden.

augustus 2014

Op de algemene vergadering van FIMCAP in november 2013 werd AGLT opgenomen als lidorganisatie van FIMCAP. FIMCAP staat voor “Fédération Internationale des Mouvements de jeunesse Catholiques d'Action Paroissale”. Om het met andere woorden te zeggen: internationaal, voor en door jeugd, met een sterke parochiale, lokale basis en katholiek. Deze katholieke achtergrond is niet de centrale focus van de dagelijkse werking, maar wel een belangrijk element dat de lidorganisaties met elkaar bindt. Van lidorganisaties wordt verwacht dat zij Christelijk geïnspireerd zijn en hiernaar verwijzen in hun werking. Op voorhand werd dus de vraag gesteld of AGLT wel lid zou kunnen worden van FIMCAP. AGLT heeft er immers bewust voor gekozen om deze verwijzing niet te maken, om zo open te zijn voor iedereen.

Info: Evy Hoeben, Algemeen secretaris FIMCAP, Evy.Hoeben@ chiro.be.

ADR-Nieuwsbrief

Zomercursussen AGLT Van 21 juli tot en met 3 augustus 2014 vonden verschillende zomercursussen plaats voor de jeugdleiders van AGLT, de Roemeense jeugdbeweging. De eerste cursusweek vond plaats in Muncel (nabij Iasi), de tweede week verbleven de jongeren in een tentenkamp in Ostrov (Donaudelta). Alle cursussen waren volledig volzet. Verschillende Vlaamse Roemeniëwerkingen engageerden zich om jongeren uit hun partnerdorp financieel te ondersteunen, zodat zij konden deelnemen aan de cursus.

ADR-Nieuwsbrief

ADR Nieuws

Nieuw aan boord bij The Open network (TON): Cristina Vladu

augustus 2014

10

Sinds mei 2014 is Cristina Vladu aan de slag als consultant bij The Open Network for Community Development. Ze werd aangesteld als experte gezondheidszorg en werkt aldus aan een gezondheidsstrategie voor TON. Tijdens één van de regionale trainingen in mei, had ADR een gesprek met haar. ADR: Cristina, kan je ons iets meer vertellen over jouw achtergrond? Cristina: Ik ben arts van opleiding, maar ik heb me doorheen mijn carrière meer gericht op volksgezondheid en gezondheidsmanagement. Het merendeel van mijn tijd heb ik getracht om zaken in de gezondheidszorg te veranderen; dat heb ik gedaan met thuiszorg, met gemeenschapsontwikkeling, preventie, enzovoorts. Dat waren grote projecten, maar we zijn altijd erg klein begonnen. De basis, de mensen die zorg nodig hebben zouden altijd het uitgangspunt moeten zijn. Ik onderzocht de gezondheidstoestand van de mensen in hun gemeenschap en met deze feiten heb ik getracht om op het nationaal beleid te wegen. Ik houd ervan om aan iets te beginnen vanaf nul en dit dan op te bouwen. Toen ik met het Roemeens sociaal fonds werkte, hebben we bijvoorbeeld meer dan 200 gemeenschappen bezocht in een jaar tijd. Ook daar keken we naar de gezondheidstoestand van de lokale bevolking en naar de aanwezige capaciteiten (dokters, verpleegsters, sociaal werkers,..). Op die manier hebben we veel geleerd én zorgden we ervoor dat de lokale bevolking het project ook steunde. Informele leiders werden geïdentificeerd door aanwezig te zijn in de lokale gemeenschap en door de mensen te leren kennen. Er werden discussies georganiseerd zodat de mensen zelf hun noden zouden leren identificeren en zodat er samen kon nagedacht worden over een oplossing. Als zo’n voorstel tot oplossing van de gemeenschap zelf komt, voelen ze zich ook meer verantwoordelijk om eraan te werken. ADR: Was dat één van de redenen waarom je ervoor koos om je te engageren voor TON? Cristina: Dat is zeker één van de redenen. Ik houd niet van een nationaal beleid dat geen betekenis heeft voor mensen en

dat ook niet gesteund wordt door de mensen. Een nationaal beleid moet een effect en een impact hebben voor zijn doelpubliek. Toen ik op nationaal beleidsvlak werkte, heb ik steeds geijverd voor evidence-based beleid. Ik heb dit al meermaals gezegd, maar Roemenië is te arm om het geld door deuren en ramen te gooien. We moeten investeren in een beleid dat resultaat levert. Als ik een verpleegster opleid, wil ik ook zien dat deze opleiding ervoor zorgt dat zij haar patiënten beter kan verzorgen. Er is heel veel geld in Roemenië dat op een ongepast manier wordt aangewend, omdat er geen onderzoek wordt gedaan vooraf. Daarnaast is het ook belangrijk voor mij dat er gemeenschappen zijn waarbij mensen niet meer sterven aan ziektes die genezen kunnen worden. TON werkt op het niveau van de gemeenschap, met lokale mensen dus op deze manier kan ik werken in dezelfde filosofie. ADR: Aangezien jij bent aangesteld als experte gezondheidszorg bij TON, zou jij voor ons de algemene situatie van de gezondheidszorg in Roemenië kunnen schetsen? Cristina: Algemeen zou men kunnen zeggen dat de volksgezondheid in Roemenië er slecht aan toe is. Er zijn te veel mensen die sterven aan een chronische ziekte zoals diabetes, een hoge bloeddruk,.. Dat is te wijten aan het feit dat onze gezondheidszorg meer toespitst op behandeling en niet op preventie. Er wordt veel nadruk gelegd op ziekenhuizen en goede behandeling in het ziekenhuis. Als je werkt aan preventie en het behandelen van ziektes op een lokaal niveau, hoeven veel minder mensen naar het ziekenhuis. Bovendien zijn de kosten van ziekenhuiszorg veel duurder voor de samenleving dan de kosten van verzorging en preventie op een lokaal niveau. Wanneer mensen behandeld kunnen worden op een lokaal niveau, is het risico op langdurig aanslepen en complicaties minder groot. Echter, lokale verzorging en verpleging is bijna niet ontwikkeld in ons land. Over heel Roemenië zijn er bijna 400 gemeenschapsverplegers. In de nationale gezondheidsstrategie waaraan ik vorige jaar meewerkte, hebben we voorgesteld om meer de nadruk te leggen op verzorging in de lokale gemeenschap. Onze huidige gezondheidszorg zorgt ook voor heel veel ongelijkheid, arme gemeenschappen kunnen niet terecht in een ziekenhuis. Komen mensen wel terecht in het ziekenhuis, dan worden ze vaak niet op een gepaste wijze behandeld. Er kunnen grote vooruitgangen worden geboekt door kleine investeringen te doen op een lokaal niveau. Door onderzoek te doen op een lokaal niveau, door de indicatoren van bepaalde aandoeningen te identificeren en te controleren en door mensen aan te moedigen om hun eigen gezondheid in handen te nemen. Daarvoor moet de gezondheidszorg meer georganiseerd worden op een lokaal niveau en moet er een nieuwe gezondheidscultuur groeien. Een tijd geleden verhuisde ik naar een huis op het platteland en ik ervoer toen zelf hoe weinig toegang de mensen die daar

woonden, hadden tot gezondheidszorg. Dat was ook een reden voor mij om mij te engageren voor TON. De ongelijkheid in het dorp waar ik nu woon is zo groot. Als je geen job hebt, heb je geen verzekering en dus geen gezondheidszorg. Er is geen dokter, geen verpleging, geen verzorging, er is niets. Als mensen dan toch elders naar een dokter gaan, moeten ze zelf de medicijnen betalen, welke deze mensen vaak niet kunnen betalen, tenzij het over heel erg levensbedreigende aandoeningen gaat.

ADR: Hoe zou jij TON graag zien evolueren in de komende tien jaar? Cristina: Op dit moment ben ik aan het uitzoeken wat mogelijk is, gezien de beperkte menselijke en financiële middelen. Ik onderzoek waar we extra financiële middelen

Wie? Paul De Beuckelaer Wat? Stage bij ‘CARP Omenia’ te Boekarest Opleiding? Sociaal werk

Tijdens het voeren van cliëntgesprekken hield ik altijd dossiers bij. Deze dossiers worden gemaakt om de dienstverlening van CARP Omenia te staven op basis van het sociaal onderzoek. De overheid kan de instelling zo controleren. Ik heb tijdens de cliëntgesprekken de woning omschreven, de relatie met familie en buren, het inkomen, de mentale en de fysieke status. Op basis van die gegevens wordt er beslist of de

cliënt voedselpakketten en/of hygiënische producten krijgt toegewezen. Hetgeen me opviel in deze situaties is dat de hulpverleners weinig emotionele ondersteuning bieden aan de cliënten. Alhoewel mijn werkervaring i.v.m. sociaal werk beperkt is tot mijn stages, ben ik van mening dat in België de hulpverleners meer ondersteunend werken. Wanneer de cliënten in Roemenië emotionele problemen ervaren, wordt er onmiddellijk een psycholoog ingeschakeld.

ADR-Nieuwsbrief

De hoofdtaak van mijn stage als sociaal werker was het uitvoeren van een sociaal onderzoek door gesprekken aan te gaan met mensen die mogelijks recht hebben op de diensten van CARP Omenia. Tijdens zo’n sociaal onderzoek werd het inkomen, de woonsituatie, de relationele situatie, de mentale en fysieke toestand van de cliënt in kaart gebracht. De cliënten van CARP Omenia zijn bejaarden met meestal zowel mentale als fysieke klachten. Dit betekent in de meeste gevallen dat deze mensen ook veel medicijnen krijgen voorgeschreven door de dokter. Dit aspect is belangrijk om in het achterhoofd te houden als sociaal werker in Roemenië. Medicijnen nemen immers een erg groot deel van het inkomen in beslag. Anderzijds zorgt dit ook voor problemen omdat de ouderen niet weten hoe ze moeten omgaan met de medicijnen. Tijdens huisbezoeken heb ik dan de verschillende bijsluiters voorgelezen en advies gegeven aan cliënten of de naaste personen van de cliënt over het correcte gebruik van hun medicijnen.

ADR: Cristina, we wensen jou veel succes met jouw opdracht. Bedankt voor je tijd!

11

Op stage in Roemenië

augustus 2014

ADR: Klopt het dat er wordt gewerkt aan een privaat verzekeringssysteem voor de gezondheidszorg in Roemenië? Cristina: Inderdaad, dat klopt. Onder druk van het IMF, de Europese Commissie en de Wereldbank, de zogenaamde ‘troika’, werden vorig jaar de eerste initiatieven genomen om een privaat verzekeringssysteem te organiseren. Volgens dit systeem moeten mensen een premie betalen naargelang hun gezondheidsrisico. Zo hoopt men om meer inkomsten te genereren. Echter, het ontwikkelde systeem is niet voldoende en het wettelijk kader laat ruimte voor veel onduidelijkheid. In deze context is het Belgische systeem van mutualiteiten ook erg interessant. Dit zouden we verder moeten bestuderen als mogelijk alternatief .

kunnen vinden en ik onderzoek welke partners we zouden kunnen betrekken binnen het netwerk. Tot slot bekijk ik ook wat mogelijk is en wat we binnen een korte tijdspanne kunnen realiseren. Algemeen zou ik graag de bestuurscapaciteiten willen versterken binnen TON. Ik zou graag gemeenschappen willen ondersteunen om sterker te worden. Zulke gemeenschappen organiseren zichzelf en ondernemen actie om een bepaald, gezamenlijk bepaald doel te bereiken. Het is heel belangrijk dat de bestaande organisaties sterk worden ondersteund. Dat creëert ook een incentive voor andere organisaties binnen het netwerk. Binnen deze lokale gemeenschappen hoop ik dat mensen niet meer sterven aan doodsoorzaken die kunnen vermeden worden. Ik hoop dat mensen kunnen genieten van een basisaanbod van gezondheidsvoorzieningen. Er zijn kleine en gemakkelijke dingen die we kunnen realiseren, zoals mensen aanmoedigen om aan sport te doen, om regelmatig hun bloeddruk en suikerspiegel te laten nakijken, door zieken en ouderen te bezoeken,.. . Het zou mooi zijn moesten we ‘zorgende gemeenschappen creëren. Mensen kunnen immers zelf de gezondheidssituatie in hun dorp of gemeente controleren en bewaken. Zo hoop ik dat TON niet alleen diensten gaat produceren maar de houding van mensen verandert.

Tot slot heb ik niet enkel met senioren gewerkt maar ook met jongeren. Gedurende mijn verblijf in Roemenië heb ik een EHBO-cursus gevolgd bij het Rode Kruis. Na het behalen van mijn getuigschrift heb ik lessen EHBO gegeven aan jongeren in het asielcentrum/dagcentrum voor jongeren. Samen met een vrijwilliger van het Rode Kuis hebben we aan 6 jongeren tussen 13 en 16 jaar geleerd hoe ze moeten

ADR Nieuws

Tijdens mijn stageperiode in Boekarest heb ik in formele en informele gesprekken, zowel tijdens als na mijn stage, kunnen ervaren hoe de mensen van Boekarest naar de realiteit kijken. Ik heb ervaren hoe het communistische verleden nog steeds een invloed heeft op het dagelijkse handelen van de burgers van Roemenië. Op mijn stageplaats was er bijvoorbeeld een management dat ENKEL uit mannen bestond. Deze mannen waren allemaal ex-militairen die bevriend zijn met de president van Roemenië. Dit zorgde voor een rigide manier van werken. Als de voorzitter van

CARP Omenia beslist om een meeting in te lassen, moeten de sociaal werkers zich hier onmiddellijk naar schikken. Concreet betekent dit dat de sociaal werkers hun cliënten die gepland stonden op die dag, moeten annuleren. In Roemenië kan gesteld worden dat de professie van sociaal werk zwaar ondergewaardeerd wordt. Het loon van mijn collega’s bedraagt 250€ per maand terwijl de prijs van de producten en levensmiddelen in Boekarest (bijna) dezelfde is als in België. Het is dan ook moeilijk voor mijn collega’s om financieel rond te komen. Daarbovenop is er weinig appreciatie van het management voor het werk dat de sociaal werkers leveren. Een voorbeeld hiervan is dat de sociaal werkers hun afspraken moeten afzeggen als de president beslist om een meeting te organiseren. Het lage loon en de onderwaardering van het management zorgen ervoor dat mijn collega’s vaak ongelukkig waren op de werkvloer. Gedurende mijn 4 maanden stage hebben 2 collega’s ontslag genomen.

Info:

Paul

De

Beuckelaer,

paul.debeuckelaer@student.

12

ADR-Nieuwsbrief

omgaan met bloedingen en snijwonden, eerste hulp toedienen bij ongevallen en ademhalingsproblemen, … . De jongeren spraken vloeiend Engels en dit maakte het eenvoudig om te communiceren met hen. Ze waren bereid om bij te leren en ze waren erg nieuwsgierig naar hoe de Belgische wetgeving, het beleid en werksituatie eruit ziet. Ik heb het gevoel dat ik in “lekentaal” een realistisch beeld heb geschetst over België en West-Europa en ik hoop dat ik op deze manier toch wat levenswijsheid heb kunnen bijbrengen aan de jongeren.

Paul de Beuckelaer (vierde van links), tesamen met zijn collega’s van Omenia CARP en Gitte Keymeulen (tweede van rechts) en Jef Vanhoof (uiterst rechts).

augustus 2014

Belgische week in Boekarest Van 22 april tot 1 mei 2014 ging in Boekarest de ‘Belgian Week’ door. Dit evenement is een organisatie van de Belgische ambassade in samenwerking met BEROBA (Belgian Romanian Business Association). Gedurende een ganse week werden er activiteiten georganiseerd en konden Belgische zakenmensen mekaar ontmoeten. In het Crowne Plaza Hotel, waar alle activiteiten doorgingen, kon de ganse week ook ‘Belgisch’ gegeten worden. Zelfs friet-mosselen en Gentse waterzooi!

Andrei Tchmil (tweede van rechts), tesamen met Jef Vanhoof, Gitte Keymeulen en de Belgische ambassadeur Philip Beke.

ADR-Vlaanderen was uitgenodigd om tijdens het ‘Cycling event’ te vertellen over de Belgische (Vlaamse) fietstraditie en over hoe fietsreizen kunnen bijdragen tot een sociaaleconomische ontwikkeling in Roemenië in de toekomst.

Ook aanwezig op het ‘Cycling event’ was Andrei Tchmil die vandaag in Moldavië als fietsenfabrikant actief is. Hij maakt vooral kwalitatieve en betaalbare fietsen voor dagelijks gebruik.

jaar ADR-Vlaanderen: praktische informatie over de activiteiten in het najaar Zaterdag 20 september 2014, In Flanders Fields, Ieper ADR-Vlaanderen gaat 100 jaar terug in de tijd. Voor alle vrijwilligers, geïnteresseerden en sympatisanten organiseert ADR een bezoek aan het In Flanders Fields museum te Ieper. Patrick Van den Nieuwenhof, expert cultuur in de Raad van Bestuur, geeft een toelichting over de betrokkenheid van Roemenen in de eerste wereldoorlog. Een niet te missen verhaal!

Aanvang om 14u. Einde (receptie inclusief) voorzien om 17u.30. Locatie: Ooievaarsnest, Werft, Geel. Deelname aan dit evenement is gratis. Donderdag 9 oktober 2014, Roemeense Filmavond, Leuven Onbekend is onbemind. Deze uitspraak geldt ook voor de Roemeense film. In de afgelopen jaren werden reeds verschillende Roemeense pareltjes uitgebracht. Eén van deze pareltjes, ‘Waiting for August’, willen we graag samen met u en de Leuvense studenten ontdekken. Deze filmavond wordt georganiseerd in samenwerking met de Global Romanian Society of Young Professionals (GRASP) Brussels.

Zaterdag 29 november 2014, Contactdag, Vlaams Parlement De contactdag is ondertussen een klassieker geworden in het activiteitenaanbod van ADR-Vlaanderen. Omwille van ons 25-jarig bestaan, verzamelen we dit jaar op een zeer feestelijke locatie, namelijk het Vlaams Parlement. ADR-groepen,

Red star line museum: Montevideostraat 3, 2000 Antwerpen Toegang om 14u.30 OF 15u. OF 15u.30. Einde van de bezoeken voorzien om 17u. Kostprijs: €6 per persoon Tussen 17u. en 19u.30: mogelijkheid om zelf een maaltijd te nuttigen in Antwerpen Kerstconcert de Filharmonie in de Carolus Borromeus kerk: Hendrik Conscienceplein, Antwerpen 19u.30: verzamelen aan de Carolus Borromeus kerk Aanvang concert om 20u. Einde voorzien om 21u. Kostprijs: €20 pp. Voor het totaalpakket (bezoek Red Star Line én kerstconcert), vraagt ADR een gereduceerde kostprijs van €25. Inschrijven en tickets reserveren kan via de website van ADR-Vlaanderen of via het ADR-secretariaat. Meer info over het kerstconcert: PHILIPPE HERREWEGHE DIRIGEERT BEETHOVEN EN BRAHMS Ook boezemvrienden hebben weleens heibel. Toen Johannes Brahms het moest bijleggen met violist Joseph Joachim, verzon hij een meesterlijk concerto als goedmaking. Pikant detail: opdat geen van beiden het grote gelijk zou halen, kreeg de viool het gezelschap van een laconieke cello. Een kolfje naar de hand van Philippe Herreweghe, die Brahms’ superieure dubbelconcerto laat voorafgaan door Beethovens symfonische eersteling.

ADR-Nieuwsbrief

Onthaal vanaf 19u30. 19u.50: Verwelkoming en introductie 20u.: Documentaire langspeelfilm ‘Waiting for August’ 21u.30: Afsluitende drink en voorstelling jeugdwerking Locatie: Aud. Jean Monnet, Parkstraat 45, 3000 Leuven. Kostprijs: €5 per persoon (inclusief 1 aangeboden drankje). Inschrijven niet vereist.

Zondag 21 december, bezoek aan het Red Star Line Museum en afsluitend kerstconcert, Antwerpen Als dankmoment voor de vele vrijwilligers die zich met grote of kleine gebaren, voor korte of lange tijd ingezet hebben, nodigt ADR-Vlaanderen uit voor een geleid bezoek aan het Red Star Line Museum en voor hét kerstconcert van het jaar. Tijdens het bezoek aan het Red Star Line museum luisteren we naar het verhaal van enkele Roemenen aan boord van het schip. Na dit bezoek is er tijd voor een hapje te eten in de gezellige straten van hartje Antwerpen. Daarna zien we elkaar weer om te genieten van het kerstconcert van de Filharmonie in de mooie Carolus Borromeuskerk in Antwerpen. Bovendien kon ADR-Vlaanderen kaarten reserveren voor bijna de helft van de prijs!

13

Zaterdag 27 september 2014, Symposium Gezondheidszorg, Geel Deze studienamiddag staat volledig in het teken van gezondheidszorg. Verschillende aspecten waarrond lokale ADR-groepen werken, zullen aan bod komen: wijkgezondheidscentra (ADAMS), gezondheidsraden (CLS), thuiszorg, geestelijke gezondheidszorg, enzovoort. Lezingen worden gegeven door onder meer Cristina Vladu (experte gezondheidszorg voor TON), Johny Suru (ADAMS Slatina-Timis), HICT (consulting bureau rond gezondheidszorg). Indien jullie (willen) werken aan een betere gezondheidszorg in jullie partnerdorp, belooft dit alvast een zeer leerrijke namiddag te worden!

Aanvang om 09u.30. Einde voorzien om 16u.30. Locatie: Leuvenseweg 86, 1000 Brussel, ingang via de Hertogsstraat 6, 1000 Brussel. Kostprijs: 2euro voor leden, 3euro voor niet-leden. Programma nog onder voorbehoud.

augustus 2014

Aanvang bezoek aan het museum om 14u.30. Locatie: Grote Markt 34, 8900 Ieper. Kostprijs: €10 per persoon. Na het bezoek wordt u nog een drankje aangeboden door ADR-Vlaanderen.

vrijwilligers en thematische experten komen samen om bij te leren en om ervaringen uit te wisselen. Bovendien is dit een unieke gelegenheid om de stoel van uw favoriet Vlaams Parlementslid uit te testen. Tot dan?!

Actualiteit Recent rapport van de Europese Commissie over Corruptie

augustus 2014

14

ADR-Nieuwsbrief

Een recent rapport van de Europese Commissie over corruptie in de 29 lidstaten toont een verschil in hoe oude versus nieuwe lidstaten omgaan met corruptie

De recente veroordeelde hoogwaardigheidsbekleders binnen de liberale partij in Roemenië, werden eigenlijk al schuldig bevonden lang voordat de liberale partij de verkiezingen won in 2012. Geen van de toenmalige veroordelingen kon de publieke opinie overtuigen, aangezien de partij de verkiezingen won. Bovendien laat dit de deur open voor politieke vergelding.

Oudere lidstaten The power may In de oudere Europese corrupt, of macht lidstaten werkt het strafmaakt corrupt in het mechanisme echter wel. Nederlands. Dit gezegde Christian Wuff verloor is zo oud als politiek het presidentschap in zelf. Geschiedkundigen Duitsland na een ondergeloven dat de eerste zoek naar zijn vastgoedlecorrupte politicus een ning en Ivo Sander kwam leider was van een prehisin een slecht daglicht torische stam. Hij was de terecht tijdens zijn eerste die, in ruil voor tweede termijn als eerste een beter deel van het minister. De koninklijke vlees, anderen toeliet familie in Spanje kreeg om dichter bij het vuur een deurwaarder over te zitten. Of hij deelde de vloer en vrienden van zijn wapens met diegeBerlaymontgebouw, hoofdkantoor van de Europese Commissie in Brussel. de Tsjechische premier nen die hem steunden werden onderzocht, als leider van de stam. ondanks het feit dat ze in bescherming werden genomen De gewoonte blijft hetzelfde. Alleen het ruilmiddel is verandoor het staatshoofd. derd doorheen de tijd. Vandaag de dag is het toenmalige beter stuk vlees veranderd in buitenlandse bankrekeningen in belastingparadijzen, eigendommen onder verschillende De situatie in Roemenië namen en verdachte geldtransacties. De plaats dichter bij het In Roemenië is de strijd tegen corruptie theoretisch gezien vuur werd ingeruild voor topjobs in de raad van bestuur van met iedereen en in de realiteit tegen de oppositie. De perceptie hier is dat macht gelijk staat aan de president. De opposigrote multinationals. tie staat gelijk aan de rest van de wereld, inclusief de andere Het rapport van de Europese Commissie rond corruptie heeft partijen in de regeringscoalitie. Zij die de macht verkregen een ontnuchterend effect: Europese politici zijn corrupt. De door een meerderheid aan stemmen, krijgen een tijdelijke besluiten van dit rapport over de verschillen tussen oude en immuniteit verleend. Na tien jaar Basescu (hij kwam aan de nieuwe lidstaten in hun strijd tegen corruptie, blijven erg macht in 2004) blijkt nu dat de controle over anti-corrupvaag. Daarom moeten eurocommissarissen hun houding tie mechanismen naar de bevoegdheid van de president is tegenover dit onderwerp aanpassen. Het verschil tussen oude verschoven. Dat leidt tot een contradictio in terminis. De en nieuwe lidstaten in de strijd tegen corruptie wordt niet facto bescherming van een politicus tijdens zijn mandaat gekenmerkt door een groot verschil in niveau van corrup- geeft hem de mogelijkheid om bewijsmaterialen te vernietie, maar wel door de mate van vastberadenheid van de anti- tigen en een veroordeling zonder duidelijk bewijs bevestigt corruptiemechanismen om corruptie te onderzoeken, vast te alleen maar de populaire perceptie van vergelding. stellen en te bestraffen. De vage conclusie van de Europese Commissie hieromtrent wordt eveneens vertaald in de grote De Roemeense magistratuur heeft nog niet de moed gevondagelijkse en wekelijkse kranten en tijdschriften. Ook hier den om corruptie te bestrijden op het hoogste niveau: tijdens zien we dus de resultaten van de aantrekkingskracht van een politicus zijn ambtsperiode. Het onderzoek naar een macht. Wanneer je de Europese pers van naderbij bekijkt, sportgala, waarbij mogelijk Europees geld werd misbruikt, zie je hetzelfde probleem terugkeren. Omkoping, verdach- begon pas nadat de bevoegde minister in de oppositie zetelte transacties (zeker op het vlak van energie en vastgoed), de. Een onderzoek voeren naar mogelijke wanpraktijken van misbruik van publieke middelen, partijdigheid in rechts- de president wordt zelfs niet in vraag gesteld. De top van het zaken of staatsinstellingen, belastingontduiking,.. de lijst is Roemeens anti-corruptie mechanisme vermijdt immers elke eindeloos. Vaak leidt het onderzoek van journalisten tot een mogelijk commentaar over dit onderwerp. dovemansgesprek. Uit verschillende andere voorbeelden en uit de algemene Het verschil tussen oude en nieuwe Europeanen ligt hem berichtgeving van West-Europese media blijkt dat corruptie in moed. De oude lidstaten worden trager in het opsporen geen abstract gegeven is in Roemenië. De enige kans voor dit van corruptie en het afhandelen ervan wanneer het politiek land om deze strijd aan te vatten, is om te beginnen vanaf actieve figuren betreft. De nieuwe Europese lidstaten daaren- nul. Dit vereist het informeren en het mobiliseren van de tegen, bestrijden corruptie op een zachte manier. Wanneer gewone burger, wat niet zo eenvoudig blijkt te zijn. dat niet lukt, wordt er vaak agressief opgetreden. Info: Sabina Iosub

Nieuwe Wizzair-verbinding: Charleroi - Timisoara In november wordt er een nieuwe bestemming toegevoegd aan het aanbod van Brussels South Charleroi Airport. BSCA werd twee jaar na elkaar uitgeroepen tot vierde beste low-cost luchthaven ter wereld en kondigt met trots de opening van de lijn Charleroi - Timisoara aan met maatschappij Wizzair en dit op 2 november 2014. Van dan af zullen er twee vluchten per week (woensdag en zondag) ingelegd worden met bestemming Timisoara.

Timisoara, vaak 'Klein Wenen' genoemd omwille van de Oostenrijkse invloed die terug te vinden is in de architectuur, zal zeker en vast in de smaak vallen van de liefhebbers van barokke en neoklassieke kunst, geschiedenis en cultuur. Aan groen is er geen tekort in Timisoara en plantenliefhebbers kunnen er kuieren doorheen de rozentuin, waar niet minder dan honderd verschillende variëteiten te bewonderen zijn. Tickets zijn te koop op de website van de maatschappij (http://www.wizzair.com) vanaf € 24,99.

augustus 2014

De maatschappij Wizzair voegt dus een achtste bestemming toe aan de zeven reeds bestaande bestemmingen vanuit Charleroi. Vanaf november zullen er dus drie bestemmingen naar Roemenië aangeboden worden aan onze passagiers: Boekarest-Otopeni, Cluj-Napoca en Timisoara. Jean-Jacques Cloquet, Gedelegeerd Bestuurder van BSCA, is opgetogen over deze ontwikkeling van Wizzair, maar eveneens over de samenwerking tussen de maatschappij en de luchthaven: "Ik ben verheugd over de voortdurende ontwikkeling van Wizzair in Charleroi, waarmee de interesse in de luchthaven en haar troeven zoals toegankelijkheid, stiptheid en beschikbaarheid bevestigd worden."

Een beetje zonnenschijn in het dagelijkse leven in het weeshuis in Târgu Cărbuneşti

Allereerst trokken de vrijwilligers van ‘de weg van de hoop’ naar het Casa de copii in Boita (thuis voor kinderen van 6 tot 18 jaar). De volgende 9 jaar trokken vrijwilligers naar kinderen in Galati, (0 tot 4 jaar). In 2006 werd contact gelegd met Melania, opvoedster in het Casa de copii in Targu Carbunesti. Een professionele en efficiënte relatie werd opgebouwd nadat twee leerkrachten met hun studenten verpleegkunde een bezoek brachten aan de instelling. Deze ontmoeting leidde tot het vormen van een nieuwe onafhankelijke groep onder leiding van de leerkracht lichamelijke opvoeding.

vast te stellen voor het Casa de copii. Sinds 2009 verkopen zij elk jaar schoenen, kledij, voedingsproducten en speelgoed. Net zoals in 2013, zijn ook dit jaar vijf Belgische vrouwen naar het Casa de copii gereist om daar vrijwilligerswerk te doen. ‘De weg van de hoop’ zal dit jaar steun krijgen van de Van Moer groep, zij zullen het goederentransport van België naar Roemenië op zich nemen. Info: [email protected]

Plan ter modernisering van het station in Boekarest in samenwerking met Belgische partner In 2011 ondertekenden de regeringen van België en Roemenië een samenwerkingsverband voor een publiek-publiek partnerschap met als doel de modernisering en uitbreiding van de treininfrastructuur van het Gara de Nord te Boekarest. Het Gara de Nord werd ingehuldigd in 1872 en beschikt vandaag de dag over 14 spoorlijnen en 8 perrons, maar het is een doodlopend station. De bouw van een tunnel onder het stadscentrum van Boekarest zal het station een belangrijke rol toebedelen als knooppunt in het treinnetwerk en is noodzakelijk voor de aansluiting van Boekarest op de hogesnelheidslijnen die gepland worden tussen Dresden en Istanbul en tussen Helsinki en Alexandroupolis. De totale waarde van dit project wordt geschat op 2.5 biljoen euro. De belangrijkste eerste opdracht van de partners is de creatie van een masterplan. De aandeelhouders van de nieuwe joint venture zijn ‘CFR INFRA S.A.’, eigendom van het Roemeens ministerie van transport en EUROSTATION NV, eigendom van het Belgische ministerie van Transport. Info: [email protected]

ADR-Nieuwsbrief

Sinds vijf jaar zorgen zij en haar team voor de jonge thuisloze broers, zusjes, hun moeders en baby’s. Door het verkopen van artinsaal gemaakt producten en het deelnemen aan kerstmarkten, probeert het team een duurzame financiering

15

Het Notre Dame Instituut uit Saint-Hubert, de jagershoofdstad van Europa in de Belgische Ardennen, werkte sinds 1994 mee aan de oprichting van een weeshuis in Roemenië. Onder leiding van de leerkracht lichamelijke opvoeding trokken studenten pediatrische verpleegkunde naar Roemenië.

Actualiteit

ADR-Nieuwsbrief

Roemenië kiest resoluut voor schaliegas, ondanks protesten In Roemenië is de regering van premier Victor Ponta uitgesproken voorstander van schaliegasboringen. Ondanks hevige protesten van de lokale bevolking, kreeg Chevron er carte blanche, al liep dat niet van een leien dakje. Europa slaagt er voorlopig niet in om een gemeenschappelijk wettelijk kader voorop te stellen. Een aantal landen zetten intussen al wel de bakens uit. Roemenië is samen met Polen en Groot-Brittannië een grote supporter van schaliegas. De Roemeense voorraden worden geschat op 1,5 triljoen m³, niet zo groot als Polen en Frankrijk maar genoeg om een eeuw in eigen gebruik te voorzien. Niet dat het land dit nodig heeft voor zijn energiezekerheid. Nu al voorziet het bijna volledig in de eigen energiebehoefte. Maar economisch gezien valt hier wel wat te rapen.

augustus 2014

16

Als actieve oppositie in de vorige regering, sprak de huidige premier Viktor Ponta zich uit voor een moratorium op schaliegas, maar toen zijn partij in 2012 aan de macht kwam, zette hij de deur open voor de ene na de andere olie-en gasmultinational. Kort na zijn aanstelling, kondigde hij ook aan dat hij een internationaal strategisch adviseur in dienst zou nemen. Uiteindelijk bleek dit Wesley Clark te zijn, een bestuurslid van BNK Petroleum, die ook fracking projecten hebben in Polen. 'Zo'n 70 procent van het grondgebied is inmiddels in concessie gegeven', weet Mihaela Popescu. Mihaela is een Roemeense juriste die al sinds 2007 in België woont. De ontwikkelingen rond de schaliegasexploraties en de conflicten die deze oproepen in haar moederland, volgt ze op de voet. Ze is een van de voortrekkers hier in Brussel van het verzet Mihaela Popescu tegen de gasontginningen in Roemenië. Sinds oktober vorig jaar is de Amerikaanse oliegigant Chevron effectief aan de slag in Roemenië. Chevron kreeg vergunningen op te exploreren aan de kust van de Zwarte Zee en in het oosten. De eerste boringen situeren zich in het arme district Vaslui, in het stadje Pungesti, in het oosten van het land. "Fracking doodt de democratie" Mihaela Popescu klaagt onder meer het gebrek aan transparantie aan: 'A lle contracten tussen de regering en de olie- en gasbedrijven worden in het grootste geheim onderhandeld en getekend. Dat is illegaal, men kan onderdelen geheim houden maar geen volledige documenten, en al helemaal niet al die akkoorden en bloc. Van democratie is er nog weinig sprake. De fracking belangen doden de democratie.' Verschillende concessies werden toegekend op basis van

decreten om snelle procedures door te drukken. Er wordt ook gewerkt met schaduwbedrijven waarachter grote multinationals schuilgaan, zoals Clara Petroleum LTD, aldus Mihaela. Ook in oktober vorig jaar, barstte het publiek verzet uit, met onder meer de oprichting van een permanent verzetskamp om Chevron te verhinderen bezit te nemen van de terreinen. Dat kamp werd in de vroege ochtend van 2 december 2013 gewelddadig vernield. (1 december is nationale feestdag; iedereen was dus nog in diepe slaap gehuld.) Honderden mensen werden geslagen en gearresteerd, tegen sommigen loopt nog een proces. Chevron heeft tot tweemaal toe aangekondigd dat het zich ging terugtrekken omwille van het verzet, maar uiteindelijk zijn de werkzaamheden toch doorgegaan. De Roemeense politie is permanent aanwezig om over de veiligheid van de installaties en de arbeiders te waken. De inwoners, boeren die leven van de landbouw, probeerden ook een referendum te organiseren om de burgemeester te vervangen, omdat die Chevron had binnengebracht. Maar dat werd door de prefect onwettig verklaard. Wat later velde een rechter in Vaslui, Gabriela Aionitoaie, drie keer een vonnis ten voordele van de lokale bewoners, waarin ze stelde dat de bewoners het recht hebben om schaliegasboringen te verbieden. Uiteindelijk is die rechter verplaatst naar een andere jurisdictie. Het protest houdt er nu al maanden aan maar de werkzaamheden zetten zich door. Op 4 mei zijn de boringen begonnen. Om de sympathie van de bevolking te winnen, heeft de regering fietsen cadeau gedaan aan de kinderen, en een rugzak met snoepjes met kerstmis. Frack off Romania geeft een beeld van de strijd die de plaatselijke bevolking met de steun van de internationale beweging tegen fracken voert. Voortrekker Polen Polen is, samen met Groot-Brittannië en Roemenië, Europa’s grootste pleitbezorger van schaliegas. Zowel de overheid als de bevolking zijn expliciet gewonnen voor deze nieuwe piste. Het is een publiek geheim dat tijdens de vorige klimaattop in Warschau milieuminister Marcin Korolec de laan werd uitgestuurd omdat hij te kritisch stond tegenover de ontginning van schaliegas. Polen wil Europa effectief over de streep trekken. In de aanloop naar de Europese verkiezingen, riep de Poolse regering Europa op om te komen tot een Europese “energieunie”, gebaseerd op zes pijlers. Op 1 staat een solidariteitsmechanisme voor de gasbevoorrading, in het geval van een crisis, zoals die van Oekraïne. Een ander element van

het Poolse voorstel is een vrijgeleide voor de ontginning van schaliegas.

Europa’s gasoorlog Of de ontginning van schaliegas echt zal doorbreken in de Europese Unie is afwachten. Iedereen is het er wel over eens dat Europa er niet van moet dromen om de Amerikaanse energierevolutie over te doen. Er zijn tal van bezwaren: het is nog steeds fossiele energie, de milieurisico’s zijn groot, Europa is veel dichter bevolkt dan de VS en er is in de meeste landen geen draagvlak.

augustus 2014

Polen bezit samen met Frankrijk de grootste reserves en het is die ook volop aan het exploreren. Tot vijf jaar geleden kwam 90 procent van het gas uit Wit-Rusland en Oekraïne, maar daar is verandering in gekomen, zegt Artur Woźniak, Energie Specialist van GAZ-SYSTEM. Het land werkt momenteel ook aan een LNG-terminal en aan de uitbreiding van zijn netwerk van pijpleidingen. Volgens Woźniak zijn er in het zuiden van het land 800 pijplijnen gepland, die tegen 2018 moeten klaar zijn. Tussen 2020 en 2023 moet dit netwerk uitgroeien met connecties van Centraal-Europa naar de Baltische Staten en Finland, en naar Slovakije, Oekraïne en Wit-Rusland.

Volgens het Duits Instituut voor Geofysisch Onderzoek beschikt het land slechts over 2300 miljard m³, dat is twee keer minder dan Polen en Frankrijk maar wel genoeg voor eigen consumptie voor 30 jaar. De grootste reserves liggen in Rheinland Westfalen. Duitsland’s grootste olie- en gasbedrijf Wintershall is expliciet pleitbezorger en al actief bezig met het opsporen van schaliegasvoorraden, ook aan de grensstreek met België.

Kwatongen beweren zelfs dat de protesten tegen fracking in Europa wel eens aangestoken en gefinancierd kunnen zijn door Moskou. Nog voor de Oekraïnecrisis uitbarstte, circuleerde er een analyse met die versie. Mihaela lacht die bewering weg. 'Gazprom heeft zelf concessies voor schaliegas in Roemenië. Het gaat om de controle over de voorraden.' Het draait allemaal om een elementair machtsspel, om controles te behouden.

Duitsland's tweede energiewende Terwijl Europa er niet toe komt een strenger juridisch kader voor de exploitatie van schaliegas af te dwingen, tekent er zich in de feiten land per land een praktijk af.

Sinds de kernuitstap in 2011 moet het land 40 procent van zijn energie invoeren. De zo geroemde Energiewende heeft niet het verhoopte succes gekend. Het plan was om tegen 2035 50 procent van de energie uit hernieuwbare bronnen te halen en 80 procent tegen 2050, maar de concurrentie met China heeft de Duitse zonnepanelen-industrie de das om gedaan. In 2012 lag de CO2 uitstoot zelfs 1,6 procent hoger dan een jaar eerder omdat steenkool het gebrek aan energie uit windmolens moest compenseren. Een “energieommekeer” betekent vandaag voor Duitsland inzetten op schaliegas.

‘De posities van de VS, Rusland en China- en hun mogelijkheid om invloed uit te oefenen in de wereld- worden in grote mate bepaald door de ontwikkelingen op de globale gasmarkt’, zo stelt een studie van de Kennedy School of Government van de Harvard University. Of het winnen van schaliegas op de lange termijn een duurzame optie is of niet, nu al heeft schaliegas de wereld van de energie op zijn kop gezet, Rusland domineert niet langer de Europese gasmarkten. Europa wil zich los maken van de schaduw van Gazprom en dat zint Rusland niet, onder meer omwille van de dalende inkomsten uit de gascontracten. Onder druk van die dalende gasprijzen heeft Gazprom in 2012 de prijs van de langetermijncontracten met 0,10 eurocent verlaagd, wat neerkwam op een vermindering van inkomsten van 5 miljard euro per jaar. Het Europese energiebeleid, dat momenteel volop bediscussieerd wordt en dat deze maanden vorm moet krijgen, is dan ook een uitermate politieke keuze. Een gezamenlijk energiebeleid, gericht op een koolstofarme toekomst op basis van hernieuwbare energie, is de beste garantie voor energiezekerheid en autonomie. Bron: Alma De Walsche, MO*, 4 juli 2014.

ADR-Nieuwsbrief

In Nederland is de overheid volop bezig met het uittekenen van een “structuurvisie schaliegas”. Ook in Duitsland werkt de regering Merkel aan een wettelijk kader om energiebedrijven een licentie voor fracking te vergunnen. Dalende voorraden conventioneel gas maken het land sterker afhankelijk van Russische import, een tendens waar het liever van af wil.

17

Rusland verkocht gewoonlijk zijn natuurlijk gas voor 10 dollar per eenheid, sinds de schaliegasrevolutie in de VS is die prijs gevallen tot 3 dollar.

ADR-Nieuwsbrief

Cultuur

Roemenië, het land van wijn!

augustus 2014

18

Met een wijngeschiedenis van meer dan 4000 jaar, een totaal van 190.000ha wijngaard en een wijncultuur die het communisme overleefde is het een wonder dat voor velen Roemeense wijn nog steeds onbekend is. Het is echter het 7de grootste wijn producerende land van Europa! Slecht 10% wordt echter geëxporteerd. Mogelijks ligt hier al een deel van de verklaring. Roemenië ligt op dezelfde breedtegraad als Bordeaux maar met zijn continentaal klimaat zijn er duidelijke klimatologische verschillen. Al hebben de Zwarte Zee, Donau & Karpaten een temperend effect, toch blijven de zomers warm en de winters koud. In het noorden schermt men in de winter de wijnranken af terwijl in het zuiden irrigatie noodzakelijk is. Maar zeker is dat de Roemenen wijnen maken van topkwaliteit die kunnen concurreren met de betere van de wereld. Vele jonge wijnmakers en ambitieuze ondernemers geloven in hun typische producten en autochtone druiven. Ze gebruiken daarbij strategisch klassieke West-Europese druiven. Dit versterkt de toegankelijkheid, zonder daarbij afbreuk te doen aan tradities en eigenheid.

Www.savino.be?

Wij verdelen voornamelijk kwaliteitswijnen uit Centraal- & Oost-Europa. Met onze uitgebreide wijnlijst hebben we een sterk representatief gamma voor deze specifieke regio. We verdelen wijnen uit 10 landen en zoeken steeds naar authentieke producten van veelal autochtone druiven. We onderscheiden ons hierdoor in het Vlaamse wijnlandschap.

Welke domeinen?

Savino: gespecialiseerd in Centraal- & Oost-Europese wijnen Wie: Jiri Peijffers, sinds 2011 professioneel actief in de wijnsector, docent sommelier, WSET-advanced gecertifieerd. Contact: +32 (0)477/57.00.64 [email protected], www.savino.be, Interescautlaan 73 - 2627 Schelle

Met Davino en Cramele Recas hebben we 2 wijndomeinen met een sterke reputatie. 2 domeinen uit verschillende wijnregio’s met authentieke maar eigentijdse producten. Zowel Davino als Cramele Recas maken wijnen die reeds prijzen hebben gewonnen op verschillende internationale wedstrijden. Voor beide wijndomeinen vind je een uitgebreide beschrijving via volgende link: www.savino.be/pdf/Wijnlijst_Savino_ Roemenie_2014.pdf

Waarom kopen? Voor alle ADR-partners hebben we een speciaal tarief. Voor al jullie activiteiten, eetgelegenheden, kerstmarkt of andere fundraising krijgen jullie een aardige korting om toekomstige projecten te financieren. Op de standaard particulierprijs geven we een korting van 20 procent. Ook voor themadegustaties of presentaties mag je mij steeds contacteren!! SURF NAAR DE VOLGENDE LINK VOOR DE ADR-TARIEVEN: www.savino.be/pdf/Wijnlijst_Savino_Roemenie_2014.pdf

Geschiedenis Verzet tegen Ceausescu begon in Lupeni

augustus 2014

Er wordt voor waarheid aangenomen dat het verzet tegen Nicolae Ceausescu, dat leidde tot de val van het communisme, begon in Timişoara (1989). Toch waren er vroeger al protestbewegingen in o.m. Braşov (1987) en Lupeni (1977). In Lupeni gingen op 2 augustus de mijnwerkers van Poarta II (toegang II) in staking tegen het regime. De staking duurde maar een paar dagen maar werd gevolgd door een ongelooflijke repressie. 600 mijnwerkers werden ondervraagd door de Securitate (Geheime Politie), 300 werden naar een andere zone gedeporteerd en een 15-tal (die werden beschouwd als de aanstokers) werden veroordeeld tot 2 tot 5 jaar gevangenisstraf voor ‘het verstoren van de openbare orde’. Vijftig mijnwerkers werden opgenomen in een psychiatrische instelling. De actie haalde uiteraard niet het nieuws dat werd gecontroleerd door de partij. De staking in de vallei van de Jiu (één van de belangrijkste mijngebieden van het land) was het eerste van een aantal protesten tegen het communistische regime.

19

Het Techirghiolmeer ligt aan de Zwarte Zee tussen Techirghiol en de badplaatsen Eforie Nord en Eforie Sud. Aan de naamgeving van het meer is een mooie legende verbonden . Een oude kreupele en blinde Tartaar, Tekir genaamd, kwam rijdend op de rug van zijn ezel in het meer terecht. De oude man worstelde uren om uit de stinkende modder te komen , maar de koppige ezel wilde zich niet verplaatsen. Een mysterieuze kracht trok hem uit het meer. Zijn verrassing en vreugde waren groot toen hij zich realiseerde dat zijn ogen weer

licht konden zien en dat hij zijn benen opnieuw kon bewegen. Ook de wonden op de rug van zijn wijze ezel waren geheeld, en zijn lichaam was jonger dan voordien. Een vloed van mensen kwamen naar het meer om te zwemmen en zichzelf in te smeren met de modder om genezen. Er gebeurde vele wonderen: kreupelen begonnen opnieuw te lopen, ouderen werden weer jonger, vrouwen werden weer vruchtbaar en patiënten genazen van ademhalingsproblemen. Het Techirghiolmeer werd naar de oude Tekir genoemd. En zoals je op de foto's kan zien, wordt de modder van Techirghiol nog steeds gebruikt om allerlei kwaaltjes te bestrijden.

ADR-Nieuwsbrief

De legende van het Techirghiolmeer

Ook dat nog.. Waar vind ik Roemeense specialiteiten in België?

ADR-Nieuwsbrief

Cozonac gebak, Ursusbier, groentepastei uit blik, en dozen vol puddingpoeder. U vindt het allemaal terug in La Bunicuta, een Roemeens winkeltje in de Masuiwijk. Door het groeiend aantal Roemenen in Brussel, is La Bunicuta al aan een derde vestiging toe.

Le FruMarin Traditionele charcuterie, Roemeense kazen, dranken en wijnen Brogniezstraat 90, 1070 Brussel. www.lefrumarin.be Roi du Jambon II Slagerij en charcuterie, Ropsy Chaudronstraat 24, 1070 Anderlecht. www.roidujambonanderlecht.com. Produse Romanesti Horzelstraat 100, 1180, Ukkel. www.produseromanesti.be.

augustus 2014

20

Wijnhandelaars voor Roemeense wijnen Transylvania Rue du pont au lin 27, B-1390 Grez-Doiceau. www.transylvania.be.

Savino Jiri Peijffers, Interescautlaan 73, 2627 Schelle, +32 (0)477/57.00.64, www.savino.be. Winetime Bedrijventerrein Noord de Noordvaart, Ambachtstraat 11, 8620 Nieuwpoort. www.winetime.be Wijnen Martin Sluis 19B, 9290 Berlare. www.wijnenmartin.be Wijnhof Breughel Luc Landuyt & Jeannine Duytschaever, Spermaliestraat 177, 8433 Middelkerke. (Slechts 2 Roemeense wijnen beschikbaar).

La Bunicuta betekent grootmoedertje, en heeft zijn naam niet gestolen. “Wij zijn de oudste Roemeense winkel van Brussel”, vertelt Silvia Olari. “Zeven jaar geleden zijn mijn man Dani en ik gestart. We vonden nergens de producten waarmee we opgegroeid zijn. Borsjt om soep te verzwaren, het juiste graan voor polenta, lekkere charcuterie, kruiden waarvan ik je de naam niet in het Frans zou kunnen zeggen maar die voor ons echt onontbeerlijk zijn. We kenden veel mensen met hetzelfde probleem, dus waagden we het erop.” Een schot in de roos, want rond Bockstael wonen heel wat Roemenen. Ook de tweede winkel aan de Paleizenstraat, aan de Roemeense orthodoxe Nicolaaskerk, wordt druk bezocht. En onlangs openden Silvia en Dani zelfs een derde Bunicuta, in Namen. “Want Roemenen zitten tegenwoordig in alle steden.” Het goede leven Volgens winkelmeisje Adela komen er ook wel eens Belgen de zaak binnen, maar deze middag krijgt ze enkel Roemenen over de vloer. Zoals Tereza, die met haar kinderen langskomt om chips te kopen na schooltijd. Roemeense chips, welteverstaan. “De producten die je kent van thuis blijven toch het lekkerste”, zegt ze. In Roemenië werkte ze voor 300 euro per maand, hier werkt ze als poetshulp via dienstencheques. Ze is niet de enige. Twee procent van alle werknemers in de sector zijn Roemenen. "Daarmee kan je je hier al heel wat permitteren. Mijn man en ik zijn heel blij dat we naar hier verhuisd zijn. De scholen zijn hier ook veel beter. Wij hebben hier nu alles wat we nodig hebben." Koninginnenstraat 194, 1000 Brussel, Paleizenstraat 179 1030 Schaarbeek of Rue Julie Billart 54, 5000 Namen. www.bunicuta.be. Bron: brusselnieuws.be