Resultaten van de enquêtes over verkeersveiligheid rondom het scholencomplex Spitsbergen. Zoetermeer, 18 mei 2016
Enquêterapport verkeersveiligheid
Inhoudsopgave
SAMENVATTING EN BELANGRIJKSTE CONCLUSIES ......................... 3 INLEIDING ........................................................................................................ 4 LEERLINGEN: ALGEMEEN .......................................................................... 6 OUDERS: ALGEMEEN .................................................................................... 7 LEERLINGEN: HOE NAAR SCHOOL? ........................................................ 8 OUDERS: HOE NAAR SCHOOL? .................................................................. 9 LEERLINGEN: BRENGEN OP SCHOOL ....................................................10 OUDERS: BRENGEN NAAR SCHOOL ........................................................11 LEERLINGEN: VERKEERSVEILIGHEID (1) ............................................12
Over de werkgroep ‘verkeersveiligheid’ Dit rapport is opgesteld door de werkgroep ‘verkeersveiligheid’. Deze werkgroep is ad hoc ontstaan doordat alle betrokkenen vinden dat de verkeersveiligheid rondom het scholencomplex aan de straat Spitsbergen te Zoetermeer in het geding is. Ons doel is de verkeerssituatie weer veilig te krijgen zodat we onze kinderen met een gerust hart naar school kunnen laten gaan. De werkgroep bestaat uit de volgende deelnemers: • enkele bezorgde ouders van schoolgaande kinderen; • schoolvertegenwoordigers van Da Vinci, De Vuurtoren en Het Noorderlicht; • vertegenwoordiger van kinderdagverblijf en BSO De Drie Ballonnen; • vertegenwoordiger van VVN; • verkeersleerkrachten uit Zoetermeer. Samen spannen we ons in de verkeerssituatie goed in beeld te krijgen, de mening van de verkeersdeelnemers te peilen en waar nodig de situatie ook daadwerkelijk te laten verbeteren.
OUDERS: VERKEERSVEILIGHEID (1) ......................................................13 LEERLINGEN: VERKEERSVEILIGHEID (2) ............................................14 OUDERS: VERKEERSVEILIGHEID (2) ......................................................15 LEERLINGEN: TIPS VOOR VERBETERING ............................................16 OUDERS: TIPS VOOR VERBETERING ......................................................17 CONCLUSIES ...................................................................................................19 BIJLAGE 1: VRAGENLIJST KINDER-ENQUÊTE ....................................20 BIJLAGE 2: VRAGENLIJST OUDER-ENQUÊTE ......................................22
Het daadwerkelijk verbeteren van de situatie vraagt dat de gemeente Zoetermeer hierin haar verantwoordelijkheid neemt en daarom wordt dit rapport op 19 mei 2016 aangeboden aan de wethouder Verkeer en Vervoer en wijkwethouder Oosterheem Marc Rosier.
Dankwoord Allereerst willen wij alle kinderen van de groepen 5 t/m 8 en de ouders danken die de moeite hebben genomen de enquête in te vullen en hun mening met ons te delen! Ook danken wij de drie scholen en het kinderdagverblijf voor hun constructieve bijdrage aan deze werkgroep. Tevens willen we de gemeente en afdeling handhaving danken voor hun deelname aan de schouw begin 2016 en medewerking tot dusver in het traject. We hopen op een positieve en pro-actieve voortzetting van hun inbreng en een transparant proces om op korte termijn te komen tot een verkeersveilige situatie.
Samenvatting en belangrijkste conclusies
Belangrijkste conclusies: dit vinden de ouders en kinderen
Verkeerssituatie rondom complex Spitsbergen
Nagenoeg alle ondervraagde ouders (97%) vinden dat de verkeerssituatie rondom de scholen aan de straat Spitsbergen moet verbeteren.
Uw kind met een gerust hart naar school laten gaan. Dat staat voorop! Veilig naar school betekent ook een veilige verkeerssituatie in de directe schoolomgeving. En juist dat is volgens de werkgroep ‘verkeersveiligheid’ rondom het complex aan de Spitsbergen in Oosterheem (Zoetermeer) in het geding.
85% vindt de ochtendsituatie verkeersonveilig voor kinderen, 72% vindt dat ook in de middag het geval. Er zijn een aantal plekken als erg onveilig aangemerkt, zoals de kruising Javalaan/Sumatra en de oversteek halverwege de Javalaan langs het schoolplein. Ook de straat Spitsbergen wordt als onveilig aangemerkt.
Het gebouwencomplex aan de straat Spitsbergen in de wijk Oosterheem te Zoetermeer huisvest drie scholen (OBS Da Vinci, De Vuurtoren, Het Noorderlicht) en één kinderdagverblijf (KDV/BSO De Drie Ballonnen). In totaal gaan er in dit complex nu dagelijks bijna 1000 kinderen (exact 973 in mei 2016) naar en van school en worden er dagelijks honderden kleine kinderen gebracht en gehaald bij het KDV. Omdat dit deel van Oosterheem nog jong is kan verwacht worden dat dit aantal kinderen de komende 10 tot 15 jaar zeker nog standhoudt of zich zelfs nog verder zal uitbreiden. Het is dus zeker geen tijdelijke situatie.
Kritiek is er vooral op het enorme aantal verkeersbewegingen rond de breng- en haaltijden. Met name de hoeveelheid auto’s, het lukraak parkeren, stoppen op straat en het niet respecteren van verkeersregels door alle verkeersdeelnemers zijn een doorn in het oog.
Dit alles brengt een enorme verkeersstroom op gang rond het aangaan en uitgaan van de scholen. Daarbij ontstaan chaotische en soms zelfs levensgevaarlijke situaties. Voor deze werkgroep is dit voldoende aanleiding om de situatie kritisch te bekijken en te benadrukken dat het veiliger moet.
Statistische waarde van de resultaten Dit rapport bevat een analyse van de resultaten van een tweetal enquêtes die onder de ouders en leerlingen van groep 5 t/m 8 zijn gehouden in de periode februari 2016 t/m april 2016. In totaal hebben 346 leerlingen uit de groepen 5 t/m 8 (bijna allemaal) van alle drie de scholen de leerling-enquête ingevuld. Van de 772 gezinnen met 1 of meerdere kinderen op een school aan de straat Spitsbergen hebben 390 (51%) de enquête ingevuld. De resultaten zijn daarmee representatief voor alle ouders.
Dit blijkt ook daadwerkelijk tot ongelukken te hebben geleid met letselschade tot gevolg. En tot veel bijna-ongelukken. Kinderen hebben desalniettemin het gevoel zich relatief veilig te voelen in het verkeer, maar hebben ook schokkende ervaringen meegemaakt in het verkeer rondom de school. Dit roept de vraag op of ze daarmee niet extra kwetsbaar zijn doordat ze het gevaar nog niet goed kunnen inschatten. Verbeteringen moeten worden gezocht in het beter scheiden van het wegverkeer (auto’s en fietsers). Grootste gemis blijkt een gescheiden fietspad, met name op de Javalaan, maar eigenlijk in het gehele gebied. Ook betere verkeersaanduidingen is noodzakelijk. Daarnaast is het meer bewust maken van het eigen gedrag in het verkeer belangrijk. Ook is er bereidwilligheid de auto te laten staan als het verkeer veilig genoeg zou zijn. Maar liefst 40% van de autogebruikers zou dit serieus willen overwegen. En de leerlingen van groep 5 t/m 8 die nu gebracht worden? Daarvan zou 73% best zelfstandig naar school willen! Mits het veilig is natuurlijk.
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
3
Inleiding Verkeersveiligheid rondom het complex aan Spitsbergen Uw kind met een gerust hart naar school laten gaan. Dat staat voorop! Veilig naar school betekent ook een veilige verkeerssituatie in de directe schoolomgeving. En juist dat is volgens de werkgroep ‘verkeersveiligheid’ rondom het complex aan de Spitsbergen in Oosterheem (Zoetermeer) in het geding. Het gebouwencomplex aan de straat Spitsbergen in de wijk Oosterheem te Zoetermeer huisvest drie scholen (OBS Da Vinci, De Vuurtoren, Het Noorderlicht) en één kinderdagverblijf (KDV/BSO De Drie Ballonnen). Nu de nieuwbouw in de omgeving van dit complex nagenoeg voltooid is, is dit ook merkbaar in het aantal schoolgaande kinderen: alle drie de scholen zijn aan hun maximumcapaciteit qua ruimtegebruik. Ook het KDV is vol in bedrijf. In april 2016 is bekend geworden dat voor OBS Da Vinci zelfs een uitbreiding met vier noodlokalen gepland is welke eind van de zomer 2016 gerealiseerd dient te zijn. In totaal gaan er in dit complex nu dagelijks bijna 1000 kinderen (exact 973) naar en van school en worden er dagelijks honderden kleine kinderen gebracht en gehaald bij het KDV 1. Omdat dit deel van Oosterheem nog jong is kan verwacht worden dat dit aantal kinderen de komende 10 tot 15 jaar zeker nog standhoudt of zich zelfs nog verder zal uitbreiden. Het is dus zeker geen tijdelijke situatie. Dit alles brengt een enorme verkeersstroom op gang rond het aangaan en uitgaan van de scholen. Daarbij ontstaan chaotische en soms zelfs levensgevaarlijke situaties. Voor deze werkgroep is dit voldoende aanleiding om de situatie kritisch te bekijken en te benadrukken dat het veiliger moet.
Plan van aanpak De werkgroep heeft de samenwerking met de gemeente opgezocht en daarmee de volgende aanpak afgesproken: - Stap 1: schouw van de verkeerssituatie samen met de gemeente en handhaving (reeds uitgevoerd, begin 2016) - Stap 2: mening van ouders en kinderen peilen middels enquêtes (reeds uitgevoerd, hiervan is dit rapport het resultaat) - Stap 3: oplossingen bedenken voor de knelpunten. Dit kunnen technische verkeersaanpassingen zijn maar ook gericht op gedragsverandering bij de verkeersdeelnemers. Hiervoor is de gemeente primair verantwoordelijk en zullen ook de directe omwonenden betrokken worden. - Stap 4: realiseren van de oplossingen.
Over dit rapport Dit rapport bevat een analyse van de resultaten van een tweetal enquêtes die onder de ouders en leerlingen van groep 5 t/m 8 zijn gehouden in de periode februari 2016 t/m april 2016. De analyse met resultaten zijn te vinden in de eerstvolgende hoofdstukken. De resultaten van de leerlingen en de ouders zijn per categorie telkens naast elkaar geplaatst zodat ze goed te vergelijken zijn. De belangrijkste tips en ideeën voor verbetering van de verkeersveiligheid die door de ouders en leerlingen zijn aangedragen zijn daarna te vinden. Die kunnen als basis dienen voor het oplossen van de geconstateerde knelpunten in het verkeer. Aan het einde van het rapport vindt u de conclusies. In de bijlagen zijn de vragenlijsten opgenomen zoals die naar de leerlingen van groep 5 t/m 8 en de ouders van de leerlingen zijn verstuurd.
1
Peildatum mei 2016
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
4
Wat hebben we gedaan? Om inzicht te krijgen in de verkeerssituatie rondom het complex Spitsbergen kun je het beste de mening van de ouders en de schoolgaande kinderen zelf vragen. Dat hebben we dan ook gedaan. We hebben alle leerlingen uit de groepen 5 t/m 8 van de drie scholen een leerlingenquête voorgelegd. Daarnaast hebben we een online enquête gehouden onder alle gezinnen waarvan 1 of meerdere kinderen op een school aan Spitsbergen zit(ten). De enquête kon maar door 1 gezinslid worden ingevuld. In de enquêtes werden geen persoonsgegevens gevraagd. De resultaten van de drie scholen zijn bij elkaar opgeteld. De resultaten zijn dan ook volledig anoniem. Opmerking: in de ouderenquête is gesproken over de fietsstrook op de Javalaan. Een ouder merkte terecht op dat dit geen fietsstrook betreft, maar een zogeheten suggestiestrook (alleen een stippellijn zonder fietsaanduiding erop). Omwille van vergelijkbaarheid van de resultaten is de tekst tussentijds niet aangepast. Waar fietsstrook Javalaan staat geschreven wordt dus eigenlijk de suggestiestrook bedoeld.
Over de data Alle enquêtegegevens (ruwe data) zijn op te vragen via de schoolleiding en mogen voor verdere analyse zonder beperking worden gebruikt, mits daar toestemming voor is gegeven door de werkgroep ‘verkeersveiligheid’ en de werkgroep ook wordt genoemd als bron.
Vragen? Heeft u naar aanleiding van dit rapport nog vragen of wilt u meer weten, neem dan met uw schoolleiding contact op. Zij kunnen u in contact brengen met de werkgroep.
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
5
Leerlingen: algemeen Vuurtoren
51%
In totaal hebben 346 leerlingen uit de groepen 5 t/m 8 van alle drie de scholen de leerling-enquête ingevuld. Dat zijn om en nabij alle leerlingen uit die groepen. De resultaten zijn dan ook representatief voor die gehele groep leerlingen.
Groep 5 Groep 6
Da Vinci
32%
Omvang
Da Vinci Vuurtoren Noorderlicht Totaal Perc 75 0 42 117 34% 32 4 26 62 18%
Groep 7 Groep 8 Totaal
27 43
30 24
22 21
79 88
23% 25%
177
58
111
346
100%
Vuurtoren
Totaal
Noorderlicht
Groep 5
25%
34%
0%
Perc
3%
1% 5%
Groep 6 Groep 7
23%
Wijk van herkomst Da Vinci
Noorderlicht
17%
Groep 8
18%
1%
0%
2%
2%
Buytenwegh Dorp
Buytenwegh
2
0
0
2
1%
Dorp
2
0
1
3
1%
Driemanspolder
0
1
0
1
0%
Leyens
5
0
1
6
2%
Meerzicht
4
0
2
6
2%
Noordhove
6
7
2
15
4%
138
27
97
262
76%
Palenstein
1
5
0
6
2%
Palenstein
Rokkeveen
6
4
2
12
3%
Seghwaert
8
6
1
15
4%
Rokkeveen
Stadscentrum
0
0
0
0
0%
Anders
5
8
5
18
5%
Totaal
177
58
111
346
100%
Oosterheem
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
2%
4%
4%
Driemanspolder Leyens Meerzicht Noordhove Oosterheem
76%
Seghwaert Stadscentrum
6
Ouders: algemeen Omvang In totaal zijn er 772 gezinnen met 1 of meerdere kinderen op een school aan de straat Spitsbergen. Hiervan hebben 390 (51%) de enquête ingevuld. Om de uitkomsten representatief te laten zijn is een aantal van minimaal 257 reacties nodig 2. Dit aantal is ruimschoots gehaald en de resultaten zijn daarom representatief voor de gehele groep ouders. Een belangrijke score! Onderstaand het aantal reacties per school. 400
363
350 300 250 200
269 203 140
150
159
Reacties Oudergezinnen
100 28
50 0 OBS Da Vinci
De Vuurtoren
Het Noorderlicht
Wijk van herkomst Verreweg de meeste van de 390 respondenten wonen in Oosterheem (84%). De rest (18%) woont verder en komt dus voornamelijk met de fiets of auto. 2
Bij een steekproef met betrouwbaarheidsinterval van 95% en foutmarge van 5%.
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
7
Leerlingen: hoe naar school?
100 87
90 80 70
Vervoer en tijdstip naar school
60
Uit de groepen 5 t/m 8 worden de meeste kinderen met de auto (37%) naar school gebracht. Met de fiets (gebracht of zelfstandig) komt op de tweede plaats (35%). Een kwart (25%) komt lopend.
50
Van de 346 leerlingen wordt iets meer dan de helft, in totaal 184 (53%), gebracht (lopend, fiets, auto). De rest, 162, komt zelfstandig (lopend of fiets).
20
Van de 184 die gebracht worden komt 127 (69%) met de auto. Dat is veel.
Lopend Op de fiets
40
10
Met de auto
25
30 14
11 3
9 11
7
15
0 Da Vinci
Vuurtoren
Noorderlicht
Nog opvallender is dat 87 (77%) leerlingen van Da Vinci uit de groepen 5 t/m 8 aangeven meestal met de auto gebracht te worden! Qua tijdstip komt meer dan de helft (54%) een kwartier voordat de school begint. De meeste verkeersbewegingen vinden dus plaats in het laatste kwartier voor school.
14% Voor 8.00u 54%
Tussen 8.00 en 8.15 32%
Tussen 8.15 en 8.30
Lopend 37%
25%
Fiets Openbaar vervoer
35%
Taxi
1% 2%
Gebracht met de auto
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
8
Ouders: hoe naar school? Vervoer en tijdstip naar school Bij de ouders van alle leerlingen blijkt dat 352 (90%) aangeeft in ieder geval hun jongste kind naar school te brengen. Slechts 38 (10%) gaat zelfstandig. Zelfstandig naar school gaat in 24 (63%) van de gevallen met de fiets, 14 (37%) gaat lopend. Brengen gebeurt vooral met de auto (40%) of lopend (35%). Slechts 18% gaat met de fiets. 64% komt daarbij aan de schoolpleinzijde aan. Qua tijdstip is ook hier het laatste kwartier voor aangaan van de school het meest gebruikelijk: 181 (51%) komen tussen 8:15u en 8:30u.
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
9
Leerlingen: brengen op school
Gebruiken ouders de parkeerplaatsen / kissride en rijden gelijk verder?
Aankomst met de auto Van de 135 leerlingen die met de auto gebracht worden geeft 41% aan dat zijn of haar ouders direct voor de deur parkeert om na afzetten direct door te rijden. 36% doet dat soms en 23% parkeert voor langere tijd om zijn of haar kind(eren) naar binnen te brengen.
36%
41%
Ja Nee Soms
Wanneer er geen plek is parkeert 47% (16% altijd, 31% soms) ook wel verderop in de wijk. 31% rijdt rondjes of vindt direct een plekje om te parkeren.
23%
Maar 40% stopt ook gewoon midden op straat om zijn/haar kind(eren) uit te laten stappen. 28% doet dit soms en 33% doet dat niet. Hieruit blijkt dat de autodruk op het gebied in de spitstijd veel te groot is waardoor men dus kennelijk ook op straat stopt om de kinderen op tijd op school te laten komen.
Waarnaartoe rijden ouders volgens leerlingen na het afzetten?
Na brengtijd met de auto rijden volgens de kinderen de meeste ouders door naar hun werk (62%). Een derde (32%) rijdt dan weer naar huis. Hieruit valt op te maken dat als men in Oosterheem woont van deze 32% autogebruikers mogelijk ook een deel met de fiets of lopend zou kunnen komen. Mogelijk is de verkeersonveilige situatie een reden om niet met de fiets of lopend te komen.
6%
Werk
32%
Huis 62%
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
Anders
10
Ouders: brengen naar school Aankomst met de auto Van de 141 ouders die hebben aangegeven met de auto naar school te komen om hun kind(eren) te brengen, parkeert 82% voor langere tijd om hun kind(eren) het gebouw in te brengen. 18% laat de kinderen zelf uitstappen en rijdt vervolgens gelijk weer verder. Wanneer er geen plek is op de Kiss & Ride-strook of parkeerplaats dan parkeert 70% verderop in de wijk. 12% blijft rondjes rijden en 18% laat de kinderen op straat uitstappen. Dat wijkt af van wat de kinderen uit de groepen 5 t/m 8 hebben aangegeven, maar ook hier blijkt dat de autodruk veel te groot is oftewel de doorstroom- en parkeercapaciteit dus te laag. Na brengtijd met de auto rijden net als de kinderen al aangaven de meeste ouders door naar hun werk (71%). 20% rijdt dan weer naar huis. Hieruit valt op te maken dat als men in Oosterheem woont van deze 20% autogebruikers mogelijk ook een deel met de fiets of lopend zou kunnen komen. Mogelijk is de verkeersonveilige situatie een reden om niet met de fiets of lopend te komen.
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
11
Leerlingen: verkeersveiligheid (1)
Veilig gevoel in het verkeer? 70
Gevaarlijk of niet?
60
Wanneer de leerlingen uit groep 5 t/m 8 die zelfstandig naar school gaan (162) gevraagd wordt of zij zich veilig voelen in het verkeer antwoord 80% ja. Dat gevoel is ongeveer gelijk op elke school.
50
Als diezelfde groep leerlingen echter gevraagd wordt of ze ook weleens een gevaarlijke situatie in het verkeer rond de school hebben meegemaakt zegt 44% dat dit het geval is. Dat is opmerkelijk, want daaruit blijkt dat hun gevoel nog niet strookt met het werkelijke gevaar.
Meest ernstige situaties De volgende dingen werden letterlijk door de leerlingen aangegeven: - Een botsing / ongeluk - dat er een kindje was aangereden - mijn zus had een gebroken arm want iemand reed door - omver gereden bij uitstappen - ik was tegen een auto aangefietst - Dat een mevrouw me bijna overreed in een auto want ze had de ramen niet gekrabd - Een fiets had me bijna aangereden - dat een vrachtwagen tegen het hek botste - Dat er een fietser tegen de deur aanreed - Bij het oversteken ben ik wel bijna omver gereden - Ik stapte uit voor het gras en ik liep over de weg maar de auto stopte niet - Een mevrouw ging heel hard toeteren toen reed ze tegen de auto aan terwijl ik uitstappen was - Iemand botste bijna tegen een paal - Mijn moeder heeft een keer hard geremd en ik was bijna gevallen
66 61
40
Ja
31
30
Nee 18
20
15
10
6
0 Da Vinci
Vuurtoren
Noorderlicht
Heb je weleens een gevaarlijke situatie in verkeer rond school meegemaakt? 50
46
45 40
42 38 34
35 30 23
25
Ja Nee
20
14
15 10 5 0
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
Da Vinci
Vuurtoren
Noorderlicht
12
Ouders: verkeersveiligheid (1)
• •
Gevaarlijk of niet? We hebben de ouders gevraagd of zij de verkeerssituatie in de ochtend voor kinderen veilig vinden. 328 (85%) ouders geven aan dit niet veilig te vinden! In de middag is de situatie niet veel anders. Ook dan geeft 72% aan dat de verkeerssituatie niet veilig is voor kinderen. Alarmerend! En ook als wij de ouders vragen of zij weleens rondom het scholencomplex een incident in het verkeer gezien of meegemaakt hebben dan antwoord 69% ja.
•
• • • • •
Fietser tegen een auto aan! Mevr met kind op de fiets tegen een auto aan! Fietspad is veel te smal! Bijna aanrijdingen, fietsers en kinderen door auto's bijna aangereden. Hard rijden, wildparkeren Auto' s half in de berm geparkeerd. Auto's die plots op de weg stoppen om kind op te wachten of plots deur open gooien om kind uit te laten stappen Noodstop omdat er GEEN zebrapaden zijn. Levensgevaarlijk !! Bijna aanrijdingen van kinderen en auto's Ouders die in de haast (s'ochtends) te hard rijden ja, bijna aanrijding op kruising Sumatra en spitsbergen door niet verlenen van voorrang Bijna aanrijdingen met jonge fietsertjes
Een incident is hier bedoeld als een (bijna) aanrijding, een noodstop met de auto of fiets of het niet respecteren van verkeersregels.
Meest ernstige situaties • •
• •
• •
Een fietser met een aanhanger was aangereden Ik heb zelf een aanrijding gehad op de fiets met een auto, waardoor ik een schouder uit de kom en twee knieën in de poeier had. Dit was doordat een moeder met haast niet om zich heen keek. Ik ben zelf wel eens door een auto aangereden, deze reed achteruit tegen mij aan. Gelukkig geen letsel opgelopen. Een uitparkerende auto aan het spitsbergen reed tegen een weg fietsende moeder aan die net kind naar school had gebracht. Gelukkig wel goed afgelopen, geen letsel. Een moeder met kind was van haar fiets gereden en de auto reed gewoon door. Een aanrijding tussen twee auto's, auto's die parkeren op de stoep
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
13
Leerlingen: verkeersveiligheid (2)
Bereidheid leerling om zelfstandig naar school te komen indien verkeer veiliger zou zijn.
Wat als de situatie wel veilig zou zijn? We vroegen de leerlingen of ze bereid zouden zijn zelfstandig naar school te komen als de verkeerssituatie wel veilig zou zijn. De reactie was zeer positief: 130 (73%) van de leerlingen die nu gebracht worden hebben daar wel oren naar.
27% Ja Nee
Bij de OBS Da Vinci, waar het autogebruik opvallend hoog is, zijn ook de meeste kinderen enthousiast om zelfstandig naar school te gaan, mits het verkeer veilig genoeg is.
73%
Bereidheid zelfstandig naar school per soort school 90 80 70 60 50
Ja
40
Nee
30 20 10 0 Da Vinci Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
Vuurtoren
Noorderlicht
14
Ouders: verkeersveiligheid (2) Wat als de situatie wel veilig zou zijn? Onder de ouders die hun kinderen met de auto brengen vroegen we of ze bereid zouden zijn hun kind lopend of met de fiets te brengen, mits het verkeer veilig is. Van de 141 ouders die deze vraag hebben beantwoord gaven er 30 (21%) aan dit de willen doen en 28 (20%) dit misschien te doen. In potentie is dus 41% bereidwillig met ander vervoer te komen of lopend als het veilig is. Behoorlijk wat ouders lijken dus omwille van de slechte verkeerssituatie te kiezen voor de auto.
Waar is het niet veilig? Ouders werd gevraagd aan te geven welke gebieden zij onveilig vinden en daar een score aan te geven (van heel veilig t/m heel onveilig). Hieruit blijkt dat met name de kruising Javalaan/Sumatra en de Javalaan langs de schoolpleinen als onveilig tot heel onveilig worden ervaren. Ook de oversteekplaats aldaar en de oversteek in het midden op de Javalaan langs het schoolplein worden als onveilig beschouwd. De voetgangers onderdoorgang temidden van het scholencomplex wordt als neutraal beschouwd.
(in aantallen reacties) Kruising Javalaan / Sumatra Autoweg met fietsstrook op Javalaan (schoolpleinzijde) Oversteek Javalaan (schoolpleinzijde) / midden scholencomplex Oversteek Spitsbergen (achterzijde) / midden scholencomplex Voetgangers/fietspad onder de scholen door (bij het spiegelplafond)
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
Heel veilig
Veilig Neutraal Onveilig
Heel onveilig
0
27
98
180
56
0
22
90
178
79
0
49
120
149
47
0
30
118
135
31
7
91
140
71
14
15
Leerlingen: tips voor verbetering Algemeen Voor de voetgangers • • • • •
Zebrapad (Spitsbergen) Veel zebrapaden (meerdere keren) Een kinderpad / kinderstoep de stoep breder maken een fietsroute helemaal naar school
Voor de fietsers • • • •
Er moet een fietspad komen Breder fietspad afstappen op de stoep meer mensen met de fiets
Voor de auto’s • • • • • • • • •
Zachtjes rijden Drempels maken Dat auto’s niet op het gras staan Er moeten meer parkeerplaatsen komen Niet gek doen in de auto Zone 20km Minder auto’s op de stoep niet op de weg parkeren ouders moeten verderop gaan parkeren
• • • • • • • • • • • • • • • • •
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
Meer borden, meer zebrapaden, goed kijken Verkeerslichten plaatsen Minder vrachtauto’s op de stoep bij school Voor de school geen auto’s parkeren, juffrouw op schoolplein opletten Minder verkeer Geen auto’s in de buurt van scholen (werd zelf met auto gebracht) Haaientanden zet iets neer bij het gras zodat je daar niet mag parkeren meer controles / boetes uitdelen flitspalen rotondes kinderen altijd voor laten gaan verkeersbegeleiders / verkeersbrigadiers schooltijden veranderen een brief meegeven aan de ouders dat ze zachter moeten rijden aan de regels houden niet op je telefoon spelen
16
Ouders: tips voor verbetering Of het veiliger moet?
•
•
Geen parkeerplekken op het grasveld. Dat maakt de situatie er niet veiliger op. Aantal auto's blijft dan hetzelfde. Kleine kinderen hebben geen overzicht op de verkeerssituatie. Onvriendelijk maken voor auto's. Personeel van de scholen en kdv verder laten parkeren.
We hebben ook de ouders gevraagd of zij ideeën hebben wat er verbeterd zou moeten worden. Van de 373 ouders die deze vraag hebben beantwoord vinden maar liefst 261 (97%) dat het veiliger moet! 40% heeft daar ook concrete ideeen voor.
Wat moet er verbeteren? Op basis van enkele voorstellen in de enquête worden de volgende ideeën het best gewaardeerd: • Gescheiden fietspad aanleggen : 257 (69%) • Meer zebrapaden aanleggen : 255 (68%) • Parkeerplaatsen realiseren aan het grasveld : 199 (53%) • De verkeersdoorstroming aanpassen : 138 (37%) • Autoluw maken rond de scholen : 124 (33%) • Fietspad (suggestiestrook) verbreden : 107 (29%) • Eén autorijstrook omdopen tot fietspad : 88 (24%) • Fietsen verbieden : 86 (23%) • Eénrichtingsverkeer van de weg maken : 66 (18%) • Verkeerslichten plaatsen : 64 (17%) Een greep uit de overige tips die gegeven zijn: • fietsers aan de ene kant van de school en alle auto's met meer parkeerruimte aan de andere kant van de school. • Als het autoluw wordt is het autoprobleem gelijk opgelost. • Afzetplaatsen • Betere controle door boa’s / politie
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
17
Tot slot enkele losse reacties van ouders uit het totaal van 150 reacties uit de enquête. De reacties hier weergegeven zijn willekeurig gekozen uit de 150. “Het is heel vreemd dat bij de aanleg van de scholen er niet is gedacht aan oversteekplaatsen. Onbegrijpelijk eigenlijk met zoveel kinderen per dag. Enige zebrapad is aan de kinderopvang-kant. (Drie ballonnen). Er moet er ook 1 komen tussen Noorderlicht en Vuurtoren in aan Javalaan-kant. En veel meer controle op foutparkeerders in de morgen en in de middag. Men gooit de auto midden in de berm op het gras en loopt op dooie gemak het schoolplein op. Zeer asociaal....” “Het stuk Javalaan/Sumatralaan is heel vreemd bestraat. Als je daar als voetganger wil oversteken, moet je verplicht over de weg of over het gras lopen, het loopt daar niet goed over voor de voetgangers. Het stuk Javalaan/Cyprus aan het schoolplein van het Noorderlicht is gewoon gevaarlijk. Door alle auto's die parkeren waar dit niet is toegestaan (stoep Cyprus en de hoek van de straat etc.) is er geen enkel overzicht meer op het verkeer, met name voor kinderen niet. Dit zorgt voor gevaarlijke situaties.” “Veel te veel verkeer, ouders die hun kinderen naar school brengen maar ook bewoners die de wijk juist uit willen. Er is zijn veel te weinig parkeerplaatsen voor zo'n groot scholencomplex. Scholen zijn maar vanaf 1 punt goed te bereiken, kruising voor voor de Davinci.”
“Wij gebruiken het kleine steegje ter hoogte van OBS DaVinci om naar school te lopen. HIer komen enorm veel ouders vandaan, maar er is geen echte manier om over te steken. Dus lopen alle ouders maar door het perkje heen, want als je "juist wilt oversteken" moet je enorm omlopen, en die route is ook niet perse erg veilig. Ik zou daar dus graag een officiele oversteek plek willen zien.” “Wij brengen altijd aan de zijde van de Spitsbergen. Omdat wij iedere dag door moeten naar het werk brengen wij met de auto. Wij zorgen altijd op tijd te zijn waardoor wij geen parkeerprobleem hebben. De oversteek bij parkeren aan de overzijde van de straat of in de parkeerhaven ervaren wij wel als chaotisch. Een zebrapad, en daarmee een vaste oversteekplek, zou daar zeker een aanwinst zijn.” “Druk maar als je goed kijkt, is veilig.” “een zebrapad zou al helpen fietspad naast de school vind ik erg gevaarlijk,auto's stoppen op de weg om de deur open te gooien en de kinderen eruit te laten.” “Ik vind alle situaties onveilig, omdat er teveel mensen zijn die zich niet aan de regels houden.” “De afwezigheid van een afgescheiden fietspad zorgt ervoor dat de verkeerssituatie onveilig is voor jongen kinderen op de fiets. De grote hoeveelheid auto's zorgt ervoor dat kinderen op de fiets snel over het hoofd gezien worden.”
“Het is veel te druk en daardoor erg onoverzichtelijk.” “er is geen duidelijk oversteek pad en zeker geen veilig fietspad.” “Bij voorzijde aan de schoolplein is er geen fietspad en de weg is heel smal, er fietsen veel kinderen op de weg omdat er een fietspad ontbreekt en dat maakt de situatie heel onveilig. er mag ook een zebrapad komen, dat is nergens te zien op de weg.” “De situatie is zeer onveilig. Ik durf mijn kind niet naar school te laten fietsen ivm de giga drukte met auto's.”
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
18
Conclusies Nagenoeg alle ondervraagde ouders (97%) vinden dat de verkeerssituatie rondom de scholen aan de straat Spitsbergen moet verbeteren. 85% vindt de ochtendsituatie verkeersonveilig voor kinderen, 72% vindt dat ook in de middag het geval. Er zijn een aantal plekken als erg onveilig aangemerkt, zoals de kruising Javalaan/Sumatra en de oversteek halverwege de Javalaan langs het schoolplein. Ook de straat Spitsbergen wordt als onveilig aangemerkt. Kritiek is er vooral op het enorme aantal verkeersbewegingen rond de breng- en haaltijden. Met name de hoeveelheid auto’s, het lukraak parkeren, stoppen op straat en het niet respecteren van verkeersregels door alle verkeersdeelnemers zijn een doorn in het oog. Dit blijkt ook daadwerkelijk tot ongelukken te hebben geleid met letselschade tot gevolg. En tot veel bijna-ongelukken. Kinderen hebben desalniettemin het gevoel zich relatief veilig te voelen in het verkeer, maar hebben ook schokkende ervaringen meegemaakt in het verkeer rondom de school. Dit roept de vraag op of ze daarmee niet extra kwetsbaar zijn doordat ze het gevaar nog niet goed kunnen inschatten. Verbeteringen moeten worden gezocht in het beter scheiden van het wegverkeer (auto’s en fietsers). Grootste gemis blijkt een gescheiden fietspad, met name op de Javalaan, maar eigenlijk in het gehele gebied. Ook betere verkeersaanduidingen is noodzakelijk. Daarnaast is het meer bewust maken van het eigen gedrag in het verkeer belangrijk. Ook is er bereidwilligheid de auto te laten staan als het verkeer veilig genoeg zou zijn. Maar liefst 40% van de autogebruikers zou dit serieus willen overwegen. En de leerlingen van groep 5 t/m 8 die nu gebracht worden? Daarvan zou 73% best zelfstandig naar school willen! Mits het veilig is natuurlijk. Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
19
Bijlage 1: vragenlijst kinder-enquête
5 Als je naar school loopt of fietst, voel je je dan vlak bij school veilig in het verkeer? 0 ja 0 nee
1 In welke groep zit je?........ 0 groep 5 0 groep 6 0 groep 7 0 groep 8
6 Als je fietst, waar fiets je dan meestal vlakbij school? 0 op de weg 0 op de stoep 0 ik fiets niet
2 In welke wijk woon je?..... 0 Oosterheem 0 Noordhove 0 De Leyens 0 Meerzicht 0 Stadscentrum 0 Dorp
7 Als je naar school loopt of fietst, maak je dan vlak bij school wel eens iets gevaarlijks in het verkeer mee? 0 ja 0 nee 0 Rokkeveen 0 Seghwaert 0 Buitenwegh 0 Driemanspolder 0 Palenstein 0 anders
8 Schrijf eens op wat jij vlak bij school gevaarlijk vindt als je daar loopt of fietst. Vul vraag 9 t/m 15 alleen in als je naar school gebracht wordt. Als je zelfstandig naar school loopt of fietst, ga je door met vraag 16.
3 Hoe kom je meestal naar school? 0 lopend 0 met de fiets 0 met openbaar vervoer 0 met de taxi 0 ik word met de auto gebracht
9 Nu word je gebracht. Maar zou je liever toch zelf naar school willen lopen of fietsen, als het verkeer veiliger zou zijn? 0 ja 0 nee
4 Hoe laat ben je meestal op school?... 0 voor 8.00 uur 0 tussen 8.00 uur en 8.15 uur 0 tussen 8.15 uur en 8.30 uur _________________________________________________________ Vul vraag 5, 6, 7 en 8 alleen in als je zelfstandig naar school loopt of fietst. Ga verder met vraag 9 als je naar school gebracht wordt.
Word je lopend of met de fiets gebracht, ga dan verder met vraag 15. Kom je met de auto, ga dan verder met vraag 11.
10 Hoe word jij naar school gebracht ? 0 lopend 0 op de fiets 0 met de auto
11 Als jullie auto op een parkeerplaats voor de school staat en je stapt uit, rijden je ouders dan meteen weer verder? 0 ja 0 nee 0 soms
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
20
12 Als alle parkeerplaatsen bij de school bezet zijn, parkeren jullie dan verderop in de wijk? 0 ja 0 nee 0 soms 13 Stopt de auto op straat en stap je dan snel uit? 0 ja 0 nee 0 soms 14 Als je bent afgezet, waar gaan je ouders dan naartoe? 0 hun werk 0 huis 0 iets anders 15 Schrijf hier op, welke gevaarlijke dingen je wel eens meegemaakt hebt bij het uitstappen uit de auto of bij het oversteken naar school. 16 Hoe ga je ’s middags na schooltijd naar huis? 0 zelfstandig 0 ik word opgehaald met de auto 0 ik word opgehaald (lopend/fietsend) 0 ik ga naar de BSO 17 Heb je tips om het verkeer rond onze scholen veiliger te maken?
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
21
Bijlage 2: vragenlijst ouder-enquête 1. Op welke school zit(* ten) uw kind(eren)? Het Noorderlicht De Vuurtoren OBS Da Vinci
2. In welke wijk woont u?
Oosterheem Rokkeveen Noordhove Seghwaert De Leyens Buitenwegh Meerzicht Driemanspolder Stadscentrum Palenstein Dorp Overige (geef nadere toelichting)
3. Brengt u uw kind(eren) naar school? (bij meerdere schoolgaande kinderen, ga uit van de jongste) Ja Nee, mijn kind gaat zelfstandig naar school
Brengen van uw kind 4. Hoe laat brengt u uw kind(eren) meestal * naar school? Voor 8 uur Tussen 8 en 8.15 uur Tussen 8.15 en 8.30 uur
5. Hoe laat haalt u uw kind(eren) meestal van school? (meerdere antwoorden mogelijk) Om 14.15 uur Om 14.45 uur Mijn kind mag zelfstandig naar huis Mijn kind gaat naar de BSO
6. Hoe gaan u en uw kind(eren) meestal naar school?
Lopend Met de fiets Met de auto Openbaar vervoer Taxi Overige (geef nadere toelichting)
Brengen met de auto De volgende vragen gaan over het met de auto parkeren en afzetten van uw kind(eren) op school tijdens brengtijd. 7. Wat doet u als u met de auto * op school aankomt? Ik stap uit en loop met mijn kind(eren) de school in Ik laat mijn kind(eren) uitstappen en rij zelf gelijk verder
8. Wat doet u als de Kiss & Ride zone of parkeerplaatsen voor de scholen bezet zijn?
Ik parkeer verderop in de wijk Ik blijf rondrijden en zoeken naar een plekje nabij Ik laat mijn kind(eren) op straat uitstappen
9. Als u uw kind(eren) heeft afgezet met de auto, waar rijdt u dan meestal naartoe? Werk Huis Ergens anders
10. Zou u liever lopend of fietsend met uw kind naar school komen als de verkeerssituatie veiliger zou zijn? Ja Nee Misschien Weet ik niet
Zelfstandig naar school U heeft aangegeven dat uw kind zelfstandig naar school gaat. Als u meerdere schoolgaande
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
22
kinderen heeft, ga dan bij de volgende vragen uit van het jongste kind. 11. Hoe laat gaat uw kind meestal * naar school? Voor 8 uur Tussen 8 en 8.15 uur Tussen 8.15 en 8.30 uur
12. Hoe gaat uw kind zelfstandig meestal naar school? Lopend Met de fiets Openbaar vervoer
Verkeerssituatie De volgende vragen gaan over de verkeerssituatie bij aankomst op school. Dit geldt voor zowel het brengen als zelfstandig naar school. 13. Aan welke kant van het scholencomplex komt u en/of uw * kind meestal aan? aan de schoolpleinzijde (Javalaan) aan de achterzijde / niet schoolpleinkant (Spitsbergen) aan de kant van het kinderdagverblijf (Sumatra)
14. Hoe ervaart u de verkeerssituatie in de ochtend (bij aangaan van de school) rondom het scholencomplex? De situatie is veilig voor kinderen De situatie is onveilig voor kinderen Weet ik niet
15. Hoe ervaart u de verkeerssituatie in de middag (bij uitgaan van de school) rondom het scholencomplex? De situatie is veilig voor kinderen De situatie is onveilig voor kinderen Weet ik niet
16. Heeft u rondom het scholencomplex wel eens een incident in het verkeer gezien of meegemaakt?
Denk hier bijvoorbeeld aan een (bijna) aanrijding, een noodstop met de auto of fiets of het niet respecteren van verkeersregels.
Nee, ik heb nooit iets gezien of meegemaakt. Ja, ik heb wel eens iets gezien of meegemaakt. Graag een toelichting
17. Er zijn een aantal locaties rond het complex waar veel verkeer samenkomt. Hoe waardeert u de veiligheid bij de volgende locaties? Kruising Javalaan/Sumatra Autoweg met fietsstrook op Javalaan (schoolpleinzijde) Oversteek Javalaan (schoolpleinzijde) / midden scholencomplex Oversteek Spitsbergen (achterzijde) / midden scholencomplex Voetgangers/fietspad onder de scholen door (bij het spiegelplafond)
18. U mag hieronder uw mening toelichten
Tips voor verbetering verkeerssituatie Nu vragen we u naar tips voor eventuele verbeteringen van de verkeerssituatie rondom het scholencomplex. 19. Welke adviezen zouden wij de gemeente kunnen geven met betrekking tot de voetganger? (meerdere antwoorden mogelijk) Geen verbeteringen nodig. Ik vind het voor voetgangers veilig genoeg Meer zebrapaden aanleggen Verkeerslichten plaatsen Eenrichtingsverkeer van de weg maken Autoluw maken rondom de scholen Weet ik niet
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
23
Anders (geef nadere toelichting)
20. Welke adviezen zouden wij de gemeente kunnen geven met betrekking tot de fietsstrook op de Javalaan aan de voorzijde van de school? (meerdere antwoorden mogelijk) Geen verbeteringen nodig. Ik vind deze fietsstrook veilig genoeg Fietspad verbreden Gescheiden fietspad aanleggen Eén autorijstrook omdopen tot fietspad Fietsen op deze weg verbieden Weet ik niet Anders (geef nadere toelichting)
24. Welke adviezen zouden wij de gemeente kunnen geven met betrekking tot de verkeersveiligheid in het algemeen?
Geen verbeteringen nodig. Ik vind het veilig genoeg Het moet wel veiliger, maar ik heb geen concrete verbeterpunten anders dan in deze enquête genoemd Het moet wel veiliger en ik heb de volgende tip(s):
25. Wilt u nog iets melden met betrekking tot de verkeersveiligheid * van de school? Nee Ja
21. Welke adviezen zouden wij de gemeente kunnen geven met betrekking tot het voet/fietspad onder de school? (meerdere antwoorden mogelijk) Geen verbeteringen nodig. Ik vind het voet/fietspad onder de school veilig genoeg Fietsen verbieden Hekken neerzetten die fietsers dwingen af te stappen Gescheiden fietspad en voetpad aanleggen Weet ik niet Anders (geef nadere toelichting)
22. Welke adviezen zouden wij de gemeente kunnen geven met betrekking tot het fietsende verkeer? (meerdere antwoorden mogelijk) Geen verbeteringen nodig. Ik vind het voor fietsers veilig genoeg Fietsen rondom de school verbieden Gescheiden fietspad aanleggen Weet ik niet Anders (geef nadere toelichting)
23. Welke adviezen zouden wij de gemeente kunnen geven met betrekking tot het autoverkeer? (meerdere antwoorden mogelijk)
Geen verbeteringen nodig De verkeersdoorstroming rondom het gehele complex aan te passen met eenrichtingsverkeer Parkeerplaatsen te realiseren aan het grasveld Weet ik niet Anders (geef nadere toelichting)
Rapport enquêteresultaten verkeersveiligheid rondom scholencomplex Spitsbergen Zoetermeer – wijk Oosterheem
24