Ziekteverzuimanalyse en beleidsmaatregelen Kalenderjaar 2012 Datum:
25-01-2013
Auteur:
PZ
Status:
concept
Notitie bestemd voor
Staf / Bestuur / GMR / Raad van Toezicht
Route: Bespreking in staf
28 januari 2013
Vaststelling in bestuursvergadering (toezending 12 februari 2013)
21 februari 2013
Bespreken in directeurenoverleg
21 februari 2013
Bespreking in GMR
7 maart 2013
Bespreking in Raad van Toezicht
21 februari 2013
Publicatie
na 7 maart 2013
Kenmerk:
Concept
Versie:
Na bespreking in staf
29 januari 2013 gereed voor bestuur
Versie voor bestuur
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
Ziekteverzuimanalyse en beleidsmaatregelen Kalenderjaar 2012
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
2
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ............................................................................................................................................... 3 1. Inleiding .............................................................................................................................................. 4 2. Ziekteverzuimgegevens op stichtingsniveau ................................................................................ 5 2.1 Het totale ziekteverzuim op stichtingsniveau .................................................................. 5 2.2 Het ziekteverzuimpercentage in de verschillende leeftijdscategorieën ....................... 5 2.3 De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende leeftijdscategorieën ............................................................................................................... 5 2.4 Het ziekteverzuimpercentage in de verschillende functiecategorieën ......................... 6 2.5 De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende functiecategorieën................................................................................................................. 6 3. Analyse van de ziekteverzuimkengetallen .................................................................................... 7 3.1 Het totale ziekteverzuimpercentage op stichtingsniveau............................................... 7 3.2 Het ziekteverzuimpercentage op stichtingsniveau in de verschillende leeftijdscategorieën ............................................................................................................... 7 3.3 De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende leeftijdscategorieën ............................................................................................................... 7 3.4 Het ziekteverzuimpercentage in de verschillende functiecategorieën. ........................ 7 3.5 De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende functiecategorieën................................................................................................................. 8 3.6 Vergelijking ziekteverzuimkengetallen met de landelijke ziekteverzuimkengetallen8 3.7 Beïnvloedbaar ziekteverzuim en niet-beïnvloedbaar ziekteverzuim ........................... 8 3.8 Ziekteverzuimkengetallen van O2A5 op schoolniveau .................................................. 9 4. Oorzaken stijging ziekteverzuim .................................................................................................. 10 4.1 De hoogte van het ziekteverzuimpercentage ................................................................. 10 4.1.1 Onderliggende oorzaken .................................................................................... 10 4.1.2 Beïnvloedbaar en niet-beïnvloedbaar verzuim................................................ 11 4.2 De gemiddelde meldingsfrequentie ................................................................................ 11 4.3 De gemiddelde ziekteverzuimduur ................................................................................. 11 4.4 Ziekteverzuimpercentage naar leeftijdscategorie .......................................................... 11 5. Conclusies ......................................................................................................................................... 13 5.1 De hoogte van het ziekteverzuimpercentage ................................................................. 13 5.2 De gemiddelde meldingsfrequentie ................................................................................ 13 5.3 De gemiddelde verzuimduur ........................................................................................... 13 5.4 Ziekteverzuimpercentage naar leeftijdscategorie .......................................................... 13 5.5 Ziekteverzuimpercentage naar functiecategorie ............................................................ 13 6. Aanbevelingen ................................................................................................................................. 14 6.1 De hoogte van het ziekteverzuimpercentage ................................................................. 14 6.2 De gemiddelde meldingsfrequentie ................................................................................ 15 6.3 De gemiddelde verzuimduur ........................................................................................... 15 6.4 Ziekteverzuimpercentage naar leeftijdscategorie .......................................................... 15 6.5 Doelstelling en planning.................................................................................................... 15 Bijlage 1. Specificatie ziekteverzuimgegevens per school ...................................................................... 16
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
3
1.
Inleiding
Voor u ligt de ziekteverzuimanalyse opgemaakt over het kalenderjaar 2012. In deze analyse zijn de ziekteverzuimkengetallen over het kalenderjaar 2012 geanalyseerd. Deze ziekteverzuimanalyse is gebaseerd op de ziekteverzuimkengetallen die door OSG worden vastgesteld. Deze kengetallen van 2012 zijn beschikbaar in OSG Infonet. Om een volledig beeld te kunnen vormen van het ziekteverzuim van O2A5 op stichtingsniveau is er gekeken naar de ziekteverzuimkengetallen van de volgende onderdelen:
De hoogte van het ziekteverzuimpercentage; De gemiddelde meldingsfrequentie; De gemiddelde ziekteverzuimduur;
Ten aanzien van deze onderdelen is er een vergelijking gemaakt met de ziekteverzuimkengetallen van 2010 en 2011. Deze vergelijking is gebaseerd op de ziekteverzuimkengetallen, die zijn opgenomen in de ziekteverzuimanalyse van 2011. De achterliggende gedachte van de vergelijking van de kengetallen van 2010, 2011 en 2012 is dat de ontwikkelingen en de trends ten aanzien van het ziekteverzuim van O2A5 hierdoor optimaal in beeld kunnen worden gebracht, dat er conclusies kunnen worden getrokken en dat er beleidsmaatregelen kunnen worden geformuleerd. In de ziekteverzuimanalyse 2012 wordt eerst gekeken naar de ziekteverzuimkengetallen op stichtingsniveau, daarna volgt een beknopte analyse. Vervolgens wordt gekeken naar de oorzaken van de stijging van het ziekteverzuim. Aansluitend volgen de conclusies en de aanbevelingen, of met andere woorden: de beleidsmaatregelen.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
4
2.
Ziekteverzuimgegevens op stichtingsniveau
2.1
Het totale ziekteverzuim op stichtingsniveau
De ziekteverzuimkengetallen over de kalenderjaren 2010, 2011 en 2012 zijn weergegeven in het onderstaande overzicht. Deze ziekteverzuimkengetallen zijn weergegeven op het totaal van het stichtingsniveau, dus inclusief schooldirecteuren, onderwijzend personeel, ondersteunend personeel en de medewerkers van het bestuursbureau. O2A5 stichtingsniveau Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur ** * **
2.2
2010 6,56% 1,26 19,10
2011 8,52% 1,26 24,59
2012 10,41% 1,44 24,91
meldingsfrequentie: het aantal begonnen ziektegevallen gedeeld door het aantal personeelsleden, ofwel het gemiddeld aantal ziekmeldingen per formatieplaats gemiddelde verzuimduur: het aantal ziektedagen in de getoonde periode gedeeld door het aantal ziektemeldingen in de periode, ofwel de gemiddelde lengte van het verzuim in dagen.
Het ziekteverzuimpercentage in de verschillende leeftijdscategorieën
In het onderstaande overzicht zijn de ziekteverzuimkengetallen over de kalenderjaren 2010, 2011 en 2012 onderverdeeld in de verschillende leeftijdscategorieën. Ook deze ziekteverzuimkengetallen zijn weergegeven op het totaal van het stichtingsniveau Leeftijdscategorie 0 – 24 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 – 59 60 – 65 2.3
2010 2,75% 3,14% 8,49% 7,30% 8,33% 10,17%
2011 0,62% 4,82% 6,57% 11,46% 11,17% 10,36%
2012 1,71% 5,79% 6,07% 13,44% 15,67% 13,39%
De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende leeftijdscategorieën
In het onderstaande overzicht zijn de ziekteverzuimkengetallen in beeld gebracht ten aanzien van de gemiddelde ziekteverzuimduur en meldingsfrequentie in de verschillende leeftijdscategorieën. Ook deze ziekteverzuimkengetallen zijn weergegeven op het totaal van het stichtingsniveau. Leeftijdscategorie 0 – 24 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 – 59 60 – 65
2012 Meldingsfrequentie 1,26 1,61 1,53 1,42 1,38 1,15
2102 Gemiddelde ziekteverzuimduur 5,22 12,83 15,52 29,96 37,79 40,11
Hierbij is geen vergelijking gemaakt met de kengetallen van 2010 en 2011, omdat deze gegevens niet beschikbaar zijn in OSG InfoNet.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
5
2.4
Het ziekteverzuimpercentage in de verschillende functiecategorieën
In het onderstaande overzicht zijn de ziekteverzuimkengetallen in beeld gebracht ten aanzien van de verschillende functiecategorieën van O2A5. Ziekteverzuimpercentage naar functiecategorie Directie Onderwijzend personeel Ondersteunend personeel 2.5
2010
2011
2012
5,70% 5,65% 6,05%
7,08% 8,96% 6,50%
5,38% 10,94% 10,31%
De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende functiecategorieën
In het onderstaande overzicht zijn de ziekteverzuimkengetallen in beeld gebracht ten aanzien van de gemiddelde ziekteverzuimduur en de meldingsfrequentie in de verschillende functiecategorieën. Ziekteverzuimpercentage naar functiecategorie
2012 Meldingsfrequentie
Directie Onderwijzend personeel Ondersteunend personeel
0,94 1,47 1,61
2012 Gemiddelde ziekteverzuimduur 19,25 24,99 27,69
Hierbij is geen vergelijking gemaakt met de kengetallen van 2010 en 2011, omdat deze gegevens niet beschikbaar zijn in OSG InfoNet.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
6
3.
Analyse van de ziekteverzuimkengetallen
3.1
Het totale ziekteverzuimpercentage op stichtingsniveau
In het kalenderjaar 2012 is het ziekteverzuimpercentage gestegen ten opzichte van de voorgaande jaren. Ten opzichte van het kalenderjaar 2011 is er sprake van een stijging van 1,89%. De meldingsfrequentie en de gemiddelde ziekteverzuimduur zijn licht gestegen. 3.2
Het ziekteverzuimpercentage op stichtingsniveau in de verschillende leeftijdscategorieën
In de leeftijdscategorie 35-44 is een lichte daling te zien, de lagere leeftijdscategorieën stijgen licht met circa 1%. Het omslagpunt ligt bij de leeftijdscategorie 45-54 jaar, waarbij kan worden opgemerkt dat bij de oudere werknemers van 45 – 65 jaar het ziekteverzuim fors is toegenomen. Leeftijdscategorie 0 – 24 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 – 59 60 – 65 3.3
2011 0,62% 4,82% 6,57% 11,46% 11,17% 10,36%
2012 1,71% 5,79% 6,07% 13,44% 15,67% 13,39%
ontwikkeling + 1,09% + 0,97% -0,50% + 1,98% + 4,50% + 3.03%
De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende leeftijdscategorieën
Uit de meldingsfrequentie en de gemiddelde ziekteverzuimduur blijkt dat het ziekteverzuim in de leeftijdscategorieën 0-24, 25-34 en 35-44 wordt gekenmerkt door kortdurend frequent ziekteverzuim. Het ziekteverzuim in de leeftijdscategorieën 45-55 en 55-59 daarentegen wordt gekenmerkt door zowel kortdurend frequent ziekteverzuim als langdurig ziekteverzuim. Het omslagpunt ligt bij de leeftijdscategorie 35-44. Dit komt, doordat de meldingsfrequentie in deze categorie een lichte daling laat zien, terwijl de gemiddelde ziekteverzuimduur een lichte stijging geeft. Deze trend zet zich voort in de leeftijdscategorieën 45-54 en 55-59. De trend wordt doorbroken in de leeftijdscategorie 55-59. In deze categorie is met name sprake van langdurig ziekteverzuim. 3.4
Het ziekteverzuimpercentage in de verschillende functiecategorieën.
In het kalenderjaar 2012 is in de categorie directie sprake van een daling van het verzuim. In de categorie onderwijzend personeel is er sprake van een stijging. De categorie ondersteunend personeel laat de grootste stijging zien. Afgezet tegen het ziekteverzuimpercentage op stichtingsniveau van 1,89%, ligt het ziekteverzuim van het ondersteunend personeel aanzienlijk hoger. Ziekteverzuimpercentage naar functiecategorie Directie Onderwijzend personeel Ondersteunend personeel *
2011
2012
Ontwikkeling
7,08% 8,96% 6,50%
5,38% 10,94% 10,31%
-1,07% +1,98% +3,81%
* Hierbij wordt opgemerkt dat het totaal aantal medewerkers in deze categorie lager is (statistische verhouding).
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
7
3.5
De meldingsfrequentie en gemiddelde ziekteverzuimduur in de verschillende functiecategorieën
Op stichtingsniveau, alle functiecategorieën gezamenlijk, ligt de meldingsfrequentie op 1,44. Afgezet tegen deze waarde (zijnde een gemiddelde op stichtingsniveau), blijkt dat binnen de categorie directie men zich minder vaak ziek meldt, de categorie onderwijzend personeel ligt op het niveau van de stichting en het ondersteunend personeel meldt zich vaker ziek dan gemiddeld binnen de stichting. Op stichtingsniveau, alle functiecategorieën gezamenlijk, ligt de gemiddelde verzuimduur op 24,91 dagen. Afgezet tegen deze waarde (zijnde een gemiddelde op stichtingsniveau), blijkt dat de verzuimduur bij de categorie directie korter, bij de categorie onderwijzend personeel op het gemiddelde en bij de categorie ondersteunend personeel duurt de verzuimduur langer dan gemiddeld binnen de stichting. 3.6
Vergelijking ziekteverzuimkengetallen met de landelijke ziekteverzuimkengetallen
De recente landelijke ziekteverzuimcijfers zijn van 2010. Volgens deze gegevens bedroeg het landelijke ziekteverzuimpercentage in 2010 6,14%. De meldingsfrequentie bedroeg 1,04 en de gemiddelde ziekteverzuimduur was 18,22. Met het oog op de landelijke stijging van het ziekteverzuimpercentage in het Primair Onderwijs is het niet zinvol om een vergelijking te maken tussen de landelijke ziekteverzuimcijfers van 2010 en de ziekteverzuimkengetallen van 2012 van O2A5. Het Vervangingsfonds verwacht dat de landelijke ziekteverzuimcijfers van 2011 in februari 2013 of maart 2013 bekend kunnen worden gemaakt. Tijdens het opstellen van deze ziekteverzuimanalyse waren deze cijfers nog niet beschikbaar. 3.7
Beïnvloedbaar ziekteverzuim en niet-beïnvloedbaar ziekteverzuim
Het ziekteverzuimpercentage van 10,41% is opgebouwd uit niet-beïnvloedbaar verzuim en beïnvloedbaar verzuim. Onder niet-beïnvloedbaar verzuim valt het ziekteverzuim, waarop de werkgever geen invloed heeft. Onder beïnvloedbaar verzuim valt het ziekteverzuim, waarop de werkgever wel invloed kan uitoefenen. De ziekteverzuimkengetallen vanuit het administratiesysteem geven geen inzicht in de mate van niet-beïnvloedbaar en beïnvloedbaar verzuim. Wel is het mogelijk om bij de lopende langdurige verzuimcasussen een specificatie te geven van de oorzaak van het verzuim. Deze werknemers worden begeleid door de Arbo Unie, waarbij door de verzuimconsulent dan wel de bedrijfsarts een verzuimoorzaak is vastgesteld. In de (concept) managementletter 2012 van de Arbo Unie zijn de verzuimoorzaken in beeld gebracht van het ziekteverzuim op peildatum 31 december 2012. Op dat moment waren er 25 ziekmeldingen.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
8
Deze verzuimoorzaken zijn in het onderstaande overzicht in beeld gebracht. Oorzaken ziekteverzuim op 31 december 2012, bron (concept) managementletter Arbo Unie 44% fysieke klachten (11) Hierbij gaat het om niet-beïnvloedbaar verzuim 8% fysieke klachten (2) Hierbij is mogelijk sprake is van een arbeidshandicap ten gevolge van ernstige gehoorbeperking. Het gaat om niet-beïnvloedbaar verzuim. 36% psychische klachten (9) Hierbij gaat het om 5 ziekmeldingen, waarbij er sprake is van spanningsklachten en deze zijn klachten zijn arbeidsgerelateerd. Tevens zijn er 3 ziekmeldingen die arbeidsgerealateerd zijn en waarbij er mogelijk een samenhang is tussen de competenties van de betrokkene en zijn/haar spanningsklachten. Het gaat hierbij om beïnvloedbaar verzuim. 12% psychische klachten (3) Hierbij gaat het om ziekmeldingen ten gevolge van psychiatrische klachten. Dit betreft niet-beïnvloedbaar verzuim. Van het langdurig verzuim op 31 december 2012 is 36% beïnvloedbaar verzuim en 64% is nietbeïnvloedbaar verzuim. Het verzuim op genoemde peildatum geeft een reële indicatie van de verhouding tussen beïnvloedbaar en niet-beïnvloedbaar verzuim gedurende het gehele jaar. Uitgaande van deze verhouding is van het totale ziekteverzuimpercentage op stichtingsniveau van 10,41%, het aandeel beïnvloedbaar verzuim 3,7% en het aandeel niet-beïnvloedbaar verzuim 6,7%. 3.8
Ziekteverzuimkengetallen van O2A5 op schoolniveau
Bij het analyseren van de ziekteverzuimkengetallen van 2012 is ook gekeken naar de ziekteverzuimkengetallen van de individuele scholen van O2A5. Voor een compleet overzicht hiervan verwijzen wij naar bijlage 1.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
9
4.
Oorzaken stijging ziekteverzuim
4.1
De hoogte van het ziekteverzuimpercentage
Kijkend naar het ziekteverzuimpercentage is een verband met de vergrijzing van het personeelsbestand aan te wijzen. Het verzuimpercentage in de leeftijdscategorieën 45-54, 55-59 en 60-65 laat een sterkere stijging zien van het ziekteverzuimpercentage, dan in de lagere leeftijdscategorieën. Hierbij is van belang te vermelden dat dit niet specifiek is voor O2A5, maar dat dit ook landelijk wordt gesignaleerd. Opmerkelijk is dat de ziekteverzuimpercentage gestegen is met 1,89%, terwijl dit verhoudingsgewijs niet goed te herleiden is in de stijging van de meldingsfrequentie of de gemiddelde verzuimduur tussen 2011 en 2012. Wel is er een groot verschil te zien tussen het ziekteverzuim van 2010 en 2012. Zowel in het ziekteverzuimpercentage als de gemiddelde verzuimduur. 4.1.1
Onderliggende oorzaken
Bij de stijging van het ziekteverzuimpercentage is het van belang de diverse onderliggende oorzaken te benoemen. a. Disfunctioneren De stijging van het ziekteverzuim heeft ook te maken met een flinke toename van het langdurig verzuim. Deels is hier sprake van niet-beïnvloedbaar verzuim dat voortkomt uit medische oorzaken of gevolg. Deels is hier sprake van beïnvloedbaar verzuim, waarbij voorafgaande aan de langdurige ziekmelding mogelijk sprake is van een periode van langdurig disfunctioneren. Ziekte en functioneren vormen dan een gecombineerd traject waar scherp op geïntervenieerd moet worden. b. Ervaren hoge werkdruk Waar sprake is van beïnvloedbaar verzuim als gevolg van langdurig ziekmelden, is mogelijk voorafgaande aan de ziekmelding sprake van een periode van overbelasting. De ervaren hoge werkdruk speelt hier mogelijk een rol. Binnen het onderwijs wordt er veel verwacht van de leerkrachten en directeuren. De kwaliteitseisen in het onderwijs, de bezuinigingen en landelijke ontwikkelingen zullen de werkdruk mogelijk nog doen verhogen. c. Rolverdeling casemanagement Verzuimduur is soms langer dan wenselijk of noodzakelijk als gevolg van onduidelijke rolverdeling tussen directie, beleidsmedewerkers en/of arbodienst. Hierdoor worden interventies vertraagd gestart, zijn de dossiers niet volledig en voldoende voor het UWV. En is er voor de werknemer ook een onduidelijk beeld wie zijn/haar casemanager is. Deze oorzaken zijn niet direct te herleiden uit de verzuimcijfers, maar wel te constateren door o.a. de loonsanctie die in het jaar 2012 is opgelegd door UWV. De loonsanctie heeft naast het verlengen van een derde jaar ziekteverzuim ook de nodige extra kosten met zich meegebracht, zijnde de loondoorbetaling van de werknemer uit eigen middelen. d. Gedwongen mobiliteit Een vierde oorzaak is gelegen in het feit dat O2A5 wordt geconfronteerd met serieuze krimp, waarbij op meerdere scholen sprake is van onvrijwillige mobiliteit. In 2012 heeft onvrijwillige mobiliteit geleid tot uitval op basis van ziekteverlof wegens psychische klachten. Van de 7 werknemers die vanwege onvrijwillige mobiliteit herplaatst zijn op een andere school, zijn 2 personen (28%) uitgevallen wegens ziekte en is voor 1 persoon (14%) preventief coaching ingezet. Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
10
e. Verandering in sociale zekerheid Een vijfde andere oorzaak is gelegen in de landelijke ontwikkelingen ten aanzien van het verhogen van de pensioengerechtigde leeftijd en het eventueel afschaffen of beperken van de BAPO-regeling. 4.1.2
Beïnvloedbaar en niet-beïnvloedbaar verzuim
Ziekteverzuim veroorzaakt door niet-beïnvloedbaar verzuim, is voor de werkgever niet te voorkomen. De oorzaak van dit verzuim ligt buiten de invloedsfeer van de werkgever. Wel is het mogelijk door een zorgvuldige en adequate aanpak de verzuimduur te bekorten. Daarbij dient opgemerkt te worden dat het van goed werkgeverschap getuigt om iemand de tijd te geven voor een goed herstel en een zorgvuldige re-integratie. Hiermee wordt recidive (hernieuwd uitval met zelfde ziekteoorzaak) voorkomen. Ziekteverzuim veroorzaakt door beïnvloedbaar verzuim is voor de werkgever mogelijk te voorkomen. De oorzaak van dit verzuim ligt (in ieder geval deels) binnen de invloedsfeer van de werkgever. De oorzaken hiervan worden gespecificeerd bij par 4.1.1. 4.2
De gemiddelde meldingsfrequentie
Op stichtingsniveau is er sprake van een lichte stijging van 18%. Het streven is een meldingsfrequentie van 1,36 of lager. Opvallend is dat er een aantal scholen zijn, waarbij de meldingsfrequentie flink is gestegen. De oorzaak hiervan is momenteel niet inzichtelijk. Het gaat hierbij om: Individuele school De Ammers Klim-Op De Rietput De Wilgenhoek 4.3
Stijging meldingsfrequentie 95% 278% 197% 90%
De gemiddelde ziekteverzuimduur
Op stichtingsniveau is de gemiddelde ziekteverzuimduur toegenomen met 0,32 dagen. Er is een koppeling te maken tussen de stijging van de gemiddelde ziekteverzuimduur en de stijging van de gemiddelde ziekteverzuimduur in de leeftijdscategorieën 45-54, 55-59 en 60-65. De onderliggende oorzaken, met name ervaren hoge werkdruk en verandering in sociale zekerheid (zoals genoemd in 4.1) zijn mogelijk van toepassing op deze leeftijdscategorieën. 4.4
Ziekteverzuimpercentage naar leeftijdscategorie
Binnen de leeftijdscategorie opbouw loopt de stijging in de ziekteverzuimpercentage en de gemiddelde verzuimduur, gelijk op met de leeftijdscategorieën. Dit is echter niet van toepassing op de meldingsfrequentie. Daarin heeft de hoogste leeftijdscategorie de laagste meldingsfrequentie. Bovengenoemde oorzaken en bevindingen worden tevens aangegeven door de Arbo Unie in haar (concept) managementletter 2012 aan het bestuur.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
11
4.5 ziekteverzuim naar functiecategorie Hierbij wordt opgemerkt dat het totaal aantal medewerkers in de categorie ‘ondersteunend personeel’ lager is (statistische verhouding). Het ziekteverzuimpercentage van ondersteunend personeel betreft 10,31% van 40 werknemers, terwijl het ziekteverzuimpercentage van het onderwijzend personeel (10,94%) is gebaseerd op 300 werknemers. Het ziekteverzuimpercentage van het directie personeel van 5,38% is gebaseerd op 30 werknemers.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
12
5.
Conclusies
5.1
De hoogte van het ziekteverzuimpercentage
Er is sprake van een stijging van het ziekteverzuimpercentage van 1,89%. Op grond van de ziekteverzuimkengetallen wordt vastgesteld dat, ondanks de inzet van directies, beleidsmedewerkers en arbodienst, O2A5 niet voldoet aan de gestelde doelstelling om het ziekteverzuim te reduceren. a. Disfunctioneren Binnen het (langdurig) beïnvloedbaar verzuim komen casussen voor die feitelijk niet in een verzuimtraject, maar in een functioneringstraject (gesprekkencyclus) thuis horen. b. Ervaren hoge werkdruk Gezien de blijvende toename van kwaliteitseisen en bezuinigingen binnen het onderwijs zal het thema werkdruk een terugkerend thema binnen het beïnvloedbaar verzuim zijn. c. Rolverdeling casemanagement Het langdurig verzuim is sinds 2010 gestegen en heeft een grote invloed op het verzuimpercentage. De verzuimduur van voornamelijk het beïnvloedbaar verzuim is mede een gevolg van een niet adequate afstemming en rolverdeling ten aanzien van de verzuimbegeleiding binnen de stichting. Ook bij niet- beïnvloedbaar verzuim speelt dit mee. De toename van het langdurig verzuim wordt mede veroorzaakt door een inadequate afstemming en rolverdeling tijdens de verzuim- en re-integratie begeleiding. De richtlijn die in de beleidsnota Notitie Casemanager is voorgedragen wordt niet voldoende uitgevoerd. d. Gedwongen mobiliteit Onvrijwillige mobiliteit heeft invloed op de psychische belastbaarheid met verzuim als gevolg. e. Verandering in sociale zekerheid De veranderingen binnen de arbeidsmarkt en diens sociale voorzieningen geven hebben een indirecte invloed op het verzuim. Vooral bij de hogere leeftijdscategorieën, 5.2
De gemiddelde meldingsfrequentie
Op stijging van de meldingsfrequentie is specifiek voor een paar scholen, waarbij er momenteel geen concrete oorzaak aan te geven is. 5.3
De gemiddelde verzuimduur
De gemiddelde verzuimduur is in 2012 gestegen. 5.4
Ziekteverzuimpercentage naar leeftijdscategorie
Er is een duidelijke samenhang tussen ziekteverzuimpercentage en leeftijdscategorie. 5.5
Ziekteverzuimpercentage naar functiecategorie
Het verzuimpercentage per functiecategorie geeft een vertekend beeld, omdat het steeds een percentage van een andere groepsgrootte betreft.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
13
6.
Aanbevelingen
6.1
De hoogte van het ziekteverzuimpercentage a. Disfunctioneren Het beïnvloedbaar verzuim, waarbij voorafgaande aan de langdurige ziekmelding mogelijk sprake is van een periode van langdurig disfunctioneren dient beter en eerder gesignaleerd en gedefinieerd te worden. Ondanks dat er sprake is van ziekteverzuim dient ook de functioneringsvraag onderwerp van gesprek te blijven tijdens het verzuimverlof. Aanbevolen wordt de gesprekkencyclus te herzien, zodat door goede functioneringssystematiek een competentie- of functioneringsprobleem eerder gesignaleerd kan worden en snel een verbeteringstraject en coachtingstraject ingezet kan worden en het functioneren op zich een onderwerp van gesprek te laten blijven tijdens de verzuimbegeleiding. b. Ervaren hoge werkdruk Aanbevolen wordt een goed beeld te hebben van de ervaren werkdruk in de organisatie door middel van een organisatie breed onderzoek onder alle werknemers om inzicht te krijgen in welbevinden. Vervolgens gericht interventies inzetten op geconstateerde knelpunten en betreffende werknemers. Daarnaast wordt geadviseerd het thema welbevinden een onderdeel van de gesprekkencyclus te maken, om vervolgens directe actie op de signalen te nemen. c. Toename langdurig verzuim Zie aanbeveling inzake gemiddelde verzuimduur. d. Gedwongen mobiliteit Om beïnvloedbaar verzuim als gevolg van gedwongen mobiliteit te voorkomen wordt geadviseerd, de betreffende medewerkers middels coaching of workshops te begeleiden hoe om te gaan met verandering van werkplek. En een begeleidingstraject vastleggen voor de ‘ ontvangende’ school, b.v. aanwijzen van nieuwe collega als maatje, inwerkdagen voorafgaand aan de overstap naar de nieuwe school, bijvoorbeeld voor de zomervakantie. e. Verandering in sociale zekerheid Gelet op de wijzigingen in de sociale zekerheid en rondom pensioen, bapo en mogelijke verzekeringen, wordt geadviseerd om alle medewerkers goed te laten informeren middels een informatiebijeenkomst door ABP en Loyalis. Aan het bestuur wordt geadviseerd om een collectieve overeenkomst voor IPAP verzekering bij Loyalis voor gehele en/of gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid voor zijn medewerkers af te sluiten. In het huidige stelsel lopen werknemers bij arbeidsongeschiktheid een groot financieel risico. Dit risico kan afgedekt worden met de IPAP verzekering. Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid daalt het inkomen nooit onder de 70% en bij volledige arbeidsongeschiktheid keert IPAP 10% uit boven op de WIA-uitkering en arbeidsongeschiktheidspensioen. Voor de werkgever zijn er in principe geen kosten aan verbonden. De werknemer betaalt een lage premie door deelname aan een collectief. Alle werknemers worden bij aanvang van de overeenkomst zonder meer geaccepteerd en zijn dus collectief verzekerd. Daarnaast is er bij ziekteverzuim van de werknemer re-integratie subsidie van maximaal € 3.000,- per werknemer beschikbaar vanuit Loyalis (mits deelnemer aan IPAP).
Gelet op de onderliggende oorzaken van de stijging van het ziekteverzuimpercentage wordt aanbevolen om op alle onderdelen in de ziekteverzuimanalyse preventief ziekteverzuimbeleid in te zetten.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
14
6.2
De gemiddelde meldingsfrequentie
Aanbevolen wordt de scholen waar de meldingsfrequentie sterk is verhoogd (zie 4.2.) of hoger is dan 1,36 de reden van verzuim beter in beeld te brengen. De schooldirecteuren dienen de individuele meldingsfrequentie ook bespreekbaar te maken met betrokken werknemers. Daarnaast dient het verlagen van de meldingsfrequentie opgenomen te worden in het managementcontract van de schooldirecteur. 6.3
De gemiddelde verzuimduur
Er is binnen O2A5 een beleidsnota Notitie Casemanager, waarin een duidelijke rolverdeling is vastgelegd tussen de schooldirecteur en de beleidsmedewerker personeel op het gebied van de ziekteverzuimbegeleiding. Deze nota wordt echter onvoldoende opgevolgd. Het eerder zo strak ingezette casemanagement is verschoven naar de beleidsmedewerkers. Hierdoor is niet duidelijk wie verantwoordelijk is. De voorheen strakke sturing op termijnen (o.g.v. Wet Verbetering poortwachter) is afgenomen, dit heeft tot gevolg dat er laat of niet wordt gehandeld. In de notitie Casemanager is een concreet overzicht opgenomen van de rolverdeling en verantwoordelijkheden tijdens de ziekteverzuimbegeleiding. Dit kan worden onderverdeeld in: 1. re-integratie begeleiding gedurende het eerste jaar ziekteverzuim en/of re-integratie eerste spoor 2. re-integratie 2e spoor en/of aanvraag WIA beoordeling UWV. In de notitie Casemanager is vastgelegd dat de schooldirecteuren verantwoordelijk zijn voor onderdeel 1. Tevens is vastgelegd dat zij gedurende deze periode zelf contact houden met de Arbo Unie en dat zij zorg dragen voor een schriftelijke registratie van de contactmomenten en de acties. De beleidsmedewerker draagt de verantwoordelijkheid voor onderdeel 2. Gedurende het verloop van onderdeel 1 is de beleidsmedewerker adviserend aan de schooldirecteuren. Aanbevolen wordt dat er door de regiodirecteuren sterker wordt gestuurd op de rolverdeling en de verantwoordelijkheden, die in de Notitie Casemanager zijn opgenomen. 6.4
Ziekteverzuimpercentage naar leeftijdscategorie
Zie aanbeveling inzake verandering in sociale zekerheid. 6.5
Doelstelling en planning
Doel van aanbevelingen is het reduceren van het ziekteverzuim binnen O2A5 conform de doelstelling in het bestuurlijk jaarplan 2013. Aanbevelingen dienen door het bestuur te worden goedgekeurd, waarna de uitvoering van de voorgestelde aanbeveling in de jaarplanning van de beleidsmedewerkers moet worden ingepland. Terugkoppeling over de voortgang vindt plaats via de managementrapportages, waarbij per kwartaal een beknopte analyse en voortgangsrapportage wordt opgemaakt.
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
15
Bijlage 1. Specificatie ziekteverzuimgegevens per school 00AZ De Kiezel en de Kei Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 6,46% 1,51% 15,57
2011 3,59% 0,79% 13,76
2012 17,16% 0,78% 61,62
01VY De Lingewaard Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 2,05% 1,08% 6,88
2011 1,06% 1,64% 2,36
2012 6,18% 1,59% 14,20
01XH De Ammers Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 5,82% 0,45% 31,17
2011 4,32% 0,72% 22,00
2012 8,16% 1,67% 16,52
02ZF Hendrik van Brederode Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 5,64% 2,50% 7,77
2011 2,84% 1,36% 7,60
2012 1,58% 1,40% 4,10
03CS De Overstap Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 12,94% 1,28% 33,92
2011 10,12% 0,56% 49,75
2012 9,61% 0,50% 56,60
04GY Giessen-Oudekerk Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 7,82% 1,13% 22,83
2011 15,37% 1,40% 40,09
2012 17,33% 0,30% 106,75
41HT De Knotwilg Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 8,72% 1,67% 26,32
2011 5,64% 1,12% 21,90
2012 3,80% 1,10% 11,73
05ZY De Zandheuvel Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 5,67% 0,90% 22,92
2011 5,81% 1,19% 15,98
2012 11,49% 1,33% 28,30
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
16
07AF De Wilgenhoek Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 onbekend Onbekend Onbekend
2011 9,68% 1,62% 20,88
2012 7,05% 2,52% 9,49
07FZ Het Tweespan Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 0,87% 0,44% 4,83
2011 11,23% 0,73% 56,33
2012 13,06% 0,92% 42,71
08DI De springplank Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 10,87% 1,41% 25,30
2011 6,41% 1,37% 14,25
2012 17,87% 1,50% 40,60
08FG Spiegelhof Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 4,46% 1,11% 13,57
2011 14,81% 2,08% 25,95
2012 6,65% 1,71% 11,51
08IE De Tuimelaar Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 8,83% 1,07% 28,71
2011 7,01% 1,06% 19,76
2012 8,13% 0,99% 21,52
08TI Den Beemd Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 0,36% 0,29% 4,50
2011 0,08% 0,29% 1,00
2012 1,37% 0,71% 7,00
08UA De Boomgaard Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 4,72% 0,51% 29,14
2011 1,83% 0,75% 8,88
2012 6,11% 1,36% 15,36
09HC De Verrekijker Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 12,69% 2,08% 20,32
2011 28,80% 1,65% 60,12
2012 36,39% 1,15% 79,63
09RP Klim-Op Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 30,32% 2,57% 39,09
2011 31,97% 1,15% 81,30
2012 43,89% 3,93% 33,59
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
17
09ZO Prinses Wilhelmina Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 2,85% 1,58% 6,15
2011 1,18% 0,65% 6,67
2012 5,24% 0,85% 22,56
10BI De Rietput Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 1,70% 2,35% 2,56
2011 1,05% 1,18% 3,25
2012 4,01% 3,15% 4,66
10CU De Hobbitstee Ziekteverzuimpercentage Percentage ziekteverzuim korter dan 365 dagen Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 5,38% Onbekend
2011 8,20% Onbekend
2012 9,62% 7,28%
0,64% 30,64
0,97% 29,40
1,46% 21,56
10LL De Buurtschool Ziekteverzuimpercentage Percentage ziekteverzuim korter dan 365 dagen Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 2,01% Onbekend
2011 2,33% Onbekend
2012 4,28% 4,28%
1,71% 4,29
0,64% 13,25
0,98% 12,80
10UK Het Mozaïek Ziekteverzuimpercentage Percentage ziekteverzuim korter dan 365 dagen Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 3,01% Onbekend
2011 7,44% Onbekend
2012 6,65% 3,76%
0,56% 18,86
0,48% 56,29
0,86% 25,53
18IK De Vuurvlinder Ziekteverzuimpercentage Percentage ziekteverzuim korter dan 365 dagen Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 3,14% Onbekend
2011 7,43% Onbekend
2012 6,55% 6,55%
1,48% 7,74
1,98% 12,92
0,93% 23,03
18KP De Wiekslag Ziekteverzuimpercentage Percentage ziekteverzuim korter dan 365 dagen Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 9,49% Onbekend
2011 16,18% Onbekend
2012 8,46% 8,17%
1,43% 9,49
1,82% 16,18
1,96% 12,67
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
18
18LZ De Gaard Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 7,02% 1,20% 20,47
2011 6,79% 1,15% 14,59
2012 4,52% 1,02% 15,52
AG75 Ziekteverzuimpercentage Meldingsfrequentie * Gemiddelde verzuimduur **
2010 5,33% 0,89% 18,22
2011 6,78% 1,58% 15,62
2012 6,73% 0,82% 24,15
Ziekteverzuimanalyse, kalenderjaar 2012
19