Zet discriminatie buitenspel!

Zet discriminatie buitenspel! Onderzoek naar discriminatie in het voetbal in Breda. Publieksversie

Zet discriminatie buitenspel!

Pagina 1 van 51

Colofon Mei, 2007 Tekst:

dhr. M. Peters

Uitgave: Bureau Discriminatiezaken Midden- en West-Brabant Emmastraat 21D 4811 AE Breda T 076-5309137 F 076-5309139 E [email protected] I www.discriminatiezaken-wb.nl


Pagina 2 van 51

Inhoudsopgave: Hoofdstuk 1: Inleiding .......................................................................4 1.1. Theoretisch kader: ...................................................................5 1.1.1. Quick scan SCP: Een gele kaart voor de sport. .................5 1.1.2. Workshops Kleurrijk Brabant Werkt:................................5 1.1.3. Media-artikelen: ................................................................6 1.2. Het onderzoek:.........................................................................6 1.2.1 Doelstelling: .......................................................................7 1.2.2 Onderzoeksvragen:.............................................................7 1.3. Meetinstrumenten: ...................................................................8 1.4. Preventie: .................................................................................8 1.5. Follow-up: ...............................................................................9 Hoofdstuk 2: Meetinstrumenten.......................................................10 2.1. Interviews: .............................................................................10 2.1.1. Clubs: ..............................................................................10 2.1.2. Sleutelfiguren: .................................................................13 2.2. Wedstrijden VV Barca:..........................................................14 Hoofdstuk 3: Onderzoeksbevindingen .............................................16 3.1. Onderzoeksvragen: ................................................................16 3.2. Overige vragen uit interviews:...............................................28 3.2.1. Clubs en sleutelfiguren:...................................................28 3.2.2. Sleutelfiguren: .................................................................31 3.3. Wedstrijden VV Barca:..........................................................33 3.4. Overige bronnen: ...................................................................34 3.4.1.“Waar sta je”: ...................................................................34 3.4.2. Workshops Kleurrijk Brabant Werkt:..............................35 3.4.3. Media-artikelen: ..............................................................35 Hoofdstuk 4: Conclusies: .................................................................40 Hoofdstuk 5: Aanbevelingen............................................................48 5.1. Aanbevelingen aan het BD: ...................................................48 5.2. Aanbevelingen aan andere platforms:....................................49 Literatuurlijst....................................................................................50 Bijlage 1: Samenvatting wedstrijden VV Barca: .............................51


Pagina 3 van 51

Hoofdstuk 1: Inleiding “Sport laat achtergronden vervagen en nieuwe relaties ontstaan.” “Sport verbroedert, bindt samen en maakt vrienden.” “Kortom: sport is het ideale middel voor integratie en vormt een theater voor plezier, vreugde en emotie.” Dit zijn veelgenoemde clichés over de onbegrensde mogelijkheden van sport. De vraag is of het zojuist geschetste beeld wel zo rooskleurig is als het lijkt. Voetbalforums staan immers vol discriminerende opmerkingen, amateur-wedstrijden worden ontregeld door massale vechtpartijen en “aparte” clubs schieten als paddenstoelen uit de grond. Ook in de topsport verlopen zaken negatief: Kenneth Perez scheldt een grensrechter uit voor ‘kankerneger’ en de Kroatische bondscoach Otto Baric geeft openlijk toe geen homo’s te dulden in zijn selectie. Komen de clichés nog wel overeen met de werkelijkheid? Of is de sport bezig zich eigenhandig van de kaart te vegen? Kennen de voetbalverenigingen in de gemeente Breda dezelfde problemen? In hoeverre komen racisme, homofobie en ander discriminerend gedrag voor in het voetbal in Breda? Het BD heeft weinig ervaring met discriminatie in de sportwereld, maar kreeg in 2006 drie meldingen met betrekking tot discriminatoire uitingen in het voetbal. Het BD ontvangt dus wel signalen dat er wordt gediscrimineerd binnen de voetballerij, maar de cijfers blijven daarbij achter. Daarom wil het BD graag weten waar deze gevallen te vinden zijn, in welke mate discriminatie voorkomt en wat er in de toekomst mee gedaan kan worden. In dit verslag vindt u een nadere uitwerking van de thematiek, het onderzoeksproces en de uiteindelijke resultaten. De probleemstelling van het onderzoek luidt als volgt: In welke mate is er sprake van discriminatie in het voetbal in Breda en wat valt hiertegen te doen?


Pagina 4 van 51

1.1. Theoretisch kader: Voorafgaand aan de rapportage van het onderzoek is een theoretisch kader in beeld gebracht. Dit wordt later in het onderzoek gebruikt om te koppelen aan de onderzoeksbevindingen afkomstig uit de meetinstrumenten. Het theoretisch kader omvat de volgende zaken: 1.1.1. Quick scan SCP: Een gele kaart voor de sport. In opdracht van het ministerie van VWS heeft het SCP een quick scan uitgevoerd naar het vóórkomen van wenselijke en onwenselijke praktijken in en om de breedtesport. Doel van het project was om (met gebruik van bestaande gegevens) in kaart te brengen in welke mate zich onwenselijke praktijken voordoen in de breedtesport, en te inventariseren welke wenselijke praktijken daar door de sport tegenover worden gesteld. De grens tussen praktijken die nog wenselijk of aanvaardbaar zijn en die dat niet meer zijn, staat niet vast. Het zijn maatschappelijk bepaalde grenzen, waarover van mening kan worden verschild en kan worden getwist. In dit rapport is onder andere aandacht besteedt aan discriminatie.1 Koppeling met het onderzoek: De resultaten uit de quick scan worden beknopt vergeleken met de resultaten van dit onderzoek. Zo wordt een verband weergegeven tussen de landelijke cijfers en de cijfers voor de gemeente Breda. 1.1.2. Workshops Kleurrijk Brabant Werkt: In het kader van “interculturele ontmoetingen met betrekking tot maatschappelijke dilemma’s” zijn enkele workshops bezocht. Interessant voor dit onderzoek was een workshop over de macht van de media.

1

Zie voor meer informatie hierover: http://www.scp.nl/publicaties/boeken/9789037703078.shtml Geraadpleegd op 16 mei 2007


Pagina 5 van 51

Bij de workshop kwam een citaat van Douglas Kellner aan de orde. Hij zegt in zijn document “Cultural Studies, Multiculturalism and Media Culutre” het volgende: Radio, televisie, film en andere mediaproducten leveren het materiaal op basis waarvan wij onze identiteiten vormgeven, ons gevoel van eigenheid; ons besef van mannelijk en vrouwelijk, van klasse, van etniciteit, nationaliteit, seksualiteit en van “wij en zij”. De media verschaffen beelden die helpen de wereld om ons heen te begrijpen… De verhalen die de media vertellen verschaffen ons de symbolen, mythen en bronnen waardoor we in staat zijn om een gemeenschappelijke cultuur te vormen. Door ze ons toe te eigenen kunnen we deel uitmaken van deze cultuur. Koppeling met het onderzoek: Een link leggen tussen de invloed van de media op allochtone jongeren. Deze link kan worden gekoppeld aan de situatie op en rond de voetbalvelden. De resultaten van de workshops zijn te vinden in paragraaf 5.4.3. 1.1.3. Media-artikelen: Gedurende het onderzoek zijn een aantal media-artikelen verzameld die van toepassing zijn op dit onderzoek (zie bijlage). In paragraaf 3.4.3 wordt weergegeven wat de belangrijkste aandachtspunten hieruit zijn. 1.2. Het onderzoek: Het belang van dit onderzoek is om een beeld te scheppen in welke mate discriminatie in het voetbal in Breda aan de orde is. Vanwege de beperkte onderzoeksperiode is het belangrijk om het begrip discriminatie in te perken tot een overzichtelijk kader. Dit betekent dat discriminatie wordt beperkt tot discriminatoire uitingen. De uitingen hebben betrekking op de Algemene Wet Gelijke Behandeling (AWGB). Deze luidt als volgt: De definitie van discriminatie is: Onderscheid maken op een grond die er niet toe doet. De hoofdgronden zijn: Geloof, etniciteit, handicap, leeftijd, geslacht,


Pagina 6 van 51

seksuele geaardheid en politieke voorkeur. Een andere vorm van discriminatie is uitsluiting. Uitsluitingen van mensen door clubs zijn echter moeilijk te achterhalen en zullen te veel tijd in beslag nemen. In eerste instantie wordt onderzocht wat de gronden waarop wordt gediscrimineerd in het Bredase voetbal. Vervolgens wordt gemeten waar de oorzaken liggen. Van hieruit wordt gewerkt naar een toekomstplan met de mogelijkheden die er zijn om discriminatie binnen het voetbal in Breda aan te pakken. Het BD wil graag weten wat haar rol in deze aanpak kan zijn. Ook worden verschillende betrokken organisaties, zoals de clubs, de KNVB en anderen in dit toekomstplan verwerkt. Om hun rol vast te stellen is het belangrijk om te onderzoeken wat geschikte platforms zijn om deze boodschap te communiceren. Daarnaast wordt onderzocht wat hun huidige rol is met betrekking tot discriminatie in het voetbal in Breda. Het beste effect zou worden behaald wanneer de onderzoeksresultaten ook door platforms buiten deze regio worden toegepast, indien mogelijk op langere termijn. 1.2.1 Doelstelling: Het beleid en de bewustwording ten opzichte van discriminatie in en om het voetbal in Breda verbeteren en in kaart brengen hoe discriminatie tegen kan worden gegaan. 1.2.2 Onderzoeksvragen: Aan de hand van de probleemstelling zijn de volgende onderzoeksvragen geformuleerd: 1. 2.

3. 4. 5.

Wat zijn de voornaamste oorzaken van discriminatie in het voetbal in de gemeente Breda? Zijn er clubs die tot op heden last hebben gehad van discriminatie? Zo ja, welke vorm van discriminatie? Hebben zij dit gerapporteerd? Zijn clubs zich bewust van discriminatie binnen hun club? Wat doen clubs om discriminatie tegen te gaan? Wat is de link tussen topsport en breedtesport in Breda op het gebied van voetbal?


Pagina 7 van 51

6. 7. 8.

9.

Wat zou de KNVB kunnen doen wanneer een geval van discriminatie wordt geconstateerd tijdens een wedstrijd? Wat is de rol van de (gemeentelijke) overheid? Wat doet zij aan dit probleem? Wat zijn geschikte platforms om deze boodschap te communiceren? Waar kan het best exposure op worden gericht? Welke mogelijkheden zijn er om discriminatie binnen het voetbal in Breda aan te pakken? Waar liggen de grootste drempels?

In de hoofdstukken 3 (Onderzoeksbevindingen) en 5 (Aanbevelingen), komt de beantwoording van deze onderzoeksvragen aan de orde. 1.3. Meetinstrumenten: De volgende meetinstrumenten zijn gebruikt tijdens het onderzoek: • Interviews afgelegd met clubs. • Interviews afgelegd met sleutelfiguren. • Enkele wedstrijden van VV Barca bezocht. In totaal hebben er 8 van de 16 clubs in Breda aan het onderzoek deelgenomen. Per club zijn de volgende mensen geïnterviewd: • 1 bestuurlid. • 2 spelers. • 1 trainer. • 1 vrijwilliger (materiaalman of kantinemedewerker). 1.4. Preventie: In het kader van preventie is tijdens het onderzoek het bestaande onderwijsproject van het BD “Waar sta je” (WSJ) ondersteund. WSJ gaf inzicht in de denkwijze en redenatie van schoolgaande kinderen tussen de 12 en 17 jaar. WSJ vond plaats op twee middelbare scholen. Hier werd voorlichting gegeven over


Pagina 8 van 51

discriminatie. De lessen vonden plaats op middelbare scholen. Hierin kwamen verschillende jaarlagen en niveaus aan de orde. Koppeling met het onderzoek: • Biedt een toenemend bewustzijn van kinderen kansen om discriminatie in het voetbal te voorkomen? De resultaten uit WSJ zijn in paragraaf 3.4.1 verwerkt. 1.5. Follow-up: Als vervolg van dit onderzoek zal een expertmeeting plaatsvinden. Hierin komen alle betrokken partijen uit dit onderzoek bij elkaar. Ook worden andere gemeenten uit het district Breda hierin betrokken. Het doel is om deze meeting af te sluiten met een manifest waarin een toekomstplan wordt vastgesteld. In dit rapport zal hier niet dieper op worden ingegaan.


Pagina 9 van 51

Hoofdstuk 2: Meetinstrumenten In dit hoofdstuk worden de meetinstrumenten beschreven. Deze meetinstrumenten zijn onderverdeeld in interviews (2.1) en de wedstrijden van VV Barca (2.2). De geïnterviewde mensen en organisaties zijn in een sociale kaart gezet welke te vinden is in de bijlage. 2.1. Interviews: Deze paragraaf geeft een overzicht van welke betrokkenen zijn geïnterviewd. Daarnaast wordt toegelicht waarom juist deze betrokkenen zijn geïnterviewd. 2.1.1. Clubs: Om de interviews bij clubs af te nemen was het belangrijk om eerst in kaart te brengen welke clubs tot de onderzoekspopulatie behoorden. De populatie bestaat uit zeventien voetbalclubs uit de gemeente Breda. Hiervan zijn er zestien actief op amateurniveau en is NAC de ploeg die actief is in het betaald voetbal. De volgende clubs hebben aan het onderzoek deelgenomen: Figuur 1. Club VV Barca BSV Boeimeer DIA VV Groen-Wit Jeka NAC VV The Gunners UVV’40

Leeftijd in jaren 1 86 60 75 70 95 54 67


Aantal leden 90 800 560 330 1265 300 421 300

% etniciteit diversiteit 80% 3,1% 3,6% 28% 2% 45% 4,8% 0,3%

Wijk Geeren-Noord Haagse Beemden Teteringen Princenhage Sportpark Belcrum Haagse Beemden Ulvenhout

Pagina 10 van 51

Toelichting keuze clubs: In eerste instantie zijn alle clubs (meerdere malen) benaderd. Uiteindelijk bleek dat bovenstaande clubs bereid waren om medewerking aan het onderzoek te verlenen. Tijdens het onderzoek is een analyse gemaakt op grond van representativiteit. Dit is gedaan om vast te stellen of er nog andere clubs bij het onderzoek betrokken dienden te worden. De representativiteit wordt hieronder toegelicht. Met betrekking tot representativiteit is gelet op de volgende zaken: 1. Aantallen clubs: In overleg met de opleiding en het stagebedrijf is besloten om 7 van de 17 clubs als een representatief aantal te beschouwen. Uiteindelijk zijn 8 clubs bereid geweest om aan het onderzoek deel te nemen. 2.

Etniciteitdiversiteit populatie: Gemiddeld komen alle percentaces van de clubs, bij elkaar opgeteld, op 23,83% etniciteitdiversiteit.

3.

Verhouding breedtesport ten opzichte van de topsport: Om een meetbare verhouding tussen de breedtesport en de topsport te creëren is NAC in het onderzoek betrokken.

4.

Etnische samenstelling wijken:2 Uit de reactie van de clubs kan worden opgemaakt dat bijna alle leden afkomstig zijn uit de wijk waarin de club is gevestigd. Daarom is de etnische samenstelling van de wijken waarin voetbalclubs zijn gevestigd, in de onderstaande tabel in kaart gebracht.

2

Zie voor meer informatie: http://breda.buurtmonitor.nl/ Geraadpleegd op 2 mei 2007


Pagina 11 van 51

Figuur 2. Wijk Haagse Beemden Brabantpark Blauwe Kei Heuvel/ Haagpoort Belcrum Sportpark Princenhage Geeren-Noord

% Niet Westerse inwoners 8,6%

Aantal voetbalclubs 4

Aantal clubs in onderzoek betrokken

14,5% 3,5% 18,5%

1 1 2

0 0 0

7% 2,2% 6,5% 36,3%

1 1 1 2

0 1 1 1

Op figuur 2 dient te worden aangevuld dat NAC niet is meegenomen in deze tabel. De spelers van NAC worden geselecteerd op grond van hun goede spelkwaliteiten. Zij zijn niet aan de wijk gerelateerd. Daarnaast zijn twee clubs uit omringende dorpen (Ulvenhout en Teteringen) in het onderzoek betrokken. In deze dorpen is de etniciteitdiversiteit zeer laag. Toch is het interessant om deze clubs mee te nemen in het onderzoek, want de ervaring van de betrokkenen is dat discriminatie het meest voorkomt in dorpen en bij clubs met een lage etniciteitdiversiteit. In het onderzoek is het helaas niet gelukt om de clubs uit de wijken Heuvel/ Haagpoort en Brabantpark bereid te krijgen om aan het onderzoek medewerking te verlenen. 5.

Etniciteitdiversiteit wijken: Gemiddeld komen alle percentaces van de wijken, inclusief de dorpen bij elkaar opgeteld, op 10,17% etniciteitdiversiteit. Voor Ulvenhout geldt een etniciteitdiversiteit van 1,6%, voor Teteringen ligt deze op 3%.


Pagina 12 van 51

2

2.1.2. Sleutelfiguren: Gaandeweg het onderzoek zijn een aantal sleutelfiguren gekozen om de ervaringen in hun werkgebied te koppelen aan het onderzoek. Uiteindelijk zijn de volgende sleutelfiguren geïnterviewd: 1. Fouad El Fdil (Medewerker ondersteuning clubbesturen KNVB). 2. Piet van der Rijk (Contactpersoon tussen de KNVB en de Centrale Organisatie Voor Scheidsrechters en lid van het Orgaan voor Brabantse Amateurverenigingen). 3. Karel Dollekens (Medewerker uitvoering sporten vrijwilligersbeleid vakdirectie Maatschappelijke Ontwikkeling, gemeente Breda) 4. Jack van Hulten (scheidsrechter Betaald Voetbal). 5. Henk Haarhuis (beleidsmedewerker bij Breda Actief en fractievoorzitter van de PvdA in Breda). 6. Robert Prins (supporterscoördinator NAC Breda). De sleutelfiguren zijn gekozen aan de hand van de volgende argumentatie: - KNVB: De KNVB is verantwoordelijk voor de organisatie van de wedstrijden, organiseert campagnes en begeleid clubbesturen bij kwesties die bij deze clubs spelen. Deze respondent is gekozen, omdat hij veel ervaring heeft in de ondersteuning van clubbesturen. - COVS: De COVS behartigd de belangen van de scheidsrechters in het amateurvoetbal. De respondent is zelf langdurig scheidsrechter geweest en kent de ervaringen van de scheidsrechters. Daarnaast heeft de respondent de Zwarte Lijst in Breda ingevoerd. - OBA: Het OBA organiseert overleggen met de voetbalverenigingen in Breda. Zij kunnen in deze overleggen de problematiek rondom discriminatie bespreken. De respondent van het OBA is dezelfde als de respondent van de COVS, omdat hij bij beide organisaties betrokken is.


Pagina 13 van 51

-

-

-

-

Gemeente Breda: De gemeente stippelt de lijnen uit voor het beleid in haar gemeente. Deze respondent is gekozen, omdat hij clubs uit alle sporten ondersteund, maar ook vragen beantwoordt die niet tot het beleid behoren/ niet eerder aan de orde zijn geweest. Scheidsrechter betaald voetbal: Om een beeld te krijgen van wat een scheidsrechter in het betaalde voetbal ervaart is gekozen om Jack van Hulten te interviewen. Hij is al 15 jaar actief als scheidsrechter in het betaald voetbal en heeft ook internationale ervaring. Deze respondent is gekozen, omdat hij zelf ook actief is in het bestuur van een voetbalvereniging in Zevenbergen. In deze regio, en indien mogelijk verder, maakt hij zich hard om algemene gedragsregels (inclusief discriminatie) in te voeren. Breda Actief: Breda Actief is werkzaam met een breed kader aan vrijwilligerswerk. Ook amateurvoetbalclubs vallen hieronder. Een doel van Breda Actief is om de maatschappelijke participatie te bevorderen. Een effect hiervan is vermenging in de samenstelling van verenigingen. Breda Actief stimuleert clubs ook om deze vermenging in praktijk te brengen. Deze respondent is gekozen, omdat hij veel ervaring heeft met betrekking tot sportverenigingen. Daarnaast heeft hij een breed netwerk in de politiek, rondom vrijwilligersorganisaties en lokale welzijnsorganisaties. Supporterscoördinator NAC: Om een beeld te krijgen van het supportersbeleid en de activiteiten die NAC richting haar supporters onderneemt is Robert Prins in het onderzoek betrokken. Hij heeft contact met de supporters en weet wat het beleid ten aanzien van deze groep. Hierbij kan worden gedacht aan spandoeken en supportersacties.

2.2. Wedstrijden VV Barca: Voorafgaand aan dit onderzoek heeft het BD slechts drie meldingen over discriminatoire uitingen in het voetbal binnengekregen. Beide meldingen vanuit de gemeente Breda kwamen van VV Barca. VV Barca is een vereniging met een sterke etnische diversiteit. VV Barca


Pagina 14 van 51

geeft aan dat ze regelmatig wordt geconfronteerd met discriminatie. Om op een oriënterende wijze praktijkvoorbeelden hiervan waar te nemen is tijdens het onderzoek een thuiswedstrijd en een uitwedstrijd van VV Barca bezocht. Het bezoek aan de wedstrijden is aangevuld door media-artikelen waarin meerdere beschouwingen over VV Barca naar voren komen. Een samenvatting van de wedstrijden is te vinden in de bijlage. Koppeling met het onderzoek: Waarnemen hoe een gekleurde club omgaat met discriminatie in en rond het veld. Met daaraan gekoppeld de volgende vraag: Is er samenhang tussen de plaats waar VV Barca speelt en de sfeer op het veld? De hieraan verbonden resultaten zijn te vinden in paragraaf 3.3. Dit hoofdstuk toont dat er veel organisaties betrokken zijn bij discriminatie in het voetbal in Breda. Iedere organisatie kan op zijn eigen werkvlak een bijdrage leveren aan de voorkoming van discriminatie.


Pagina 15 van 51

Hoofdstuk 3: Onderzoeksbevindingen De belangrijkste bevindingen uit het onderzoek komen in dit hoofdstuk naar voren. Eerst wordt ingegaan op de onderzoeksvragen (3.1). Vervolgens worden de bevindingen aangevuld met overige informatie uit de interviews. Deze informatie valt niet onder de onderzoeksvragen (3.2). In de bijlage worden alle genoemde antwoorden benoemd en wordt (indien van toepassing) onderscheid gemaakt tussen de verschillende respondenten. Zo worden het bestuur, de spelers, de trainers en de sleutelfiguren apart van elkaar verwerkt. Deze bijlage is te vinden op www.discriminatiezaken-wb.nl Tenslotte wordt informatie uit overige bronnen toegevoegd aan de bevindingen (3.3). 3.1. Onderzoeksvragen: In deze paragraaf worden de onderzoeksvragen beantwoord aan de hand van de bevindingen van de respondenten. Enkele onderzoeksvragen zijn verduidelijkt met een tabel. 1. Wat zijn volgens de geïnterviewden de voornaamste oorzaken van discriminatie in het voetbal in de gemeente Breda? Tabel 1.

Totaal 1. Maatschappij

29% 40%

2. Jaloezie

3. Onbekendheid

10% 21%


Overig

Pagina 16 van 51

In Tabel 1 is een top-3 gemaakt, bestaande uit:* 1. Maatschappelijke verharding (40%). 2. Jaloezie over de spelkwaliteiten van een ander die leiden tot agressie in de vorm van discriminatoire uitingen (21%). 3. Onbekend maakt onbemind (10%). * “Overig” staat voor alle andere genoemde oorzaken. Deze zijn in de bijlage terug te vinden. De oorzaken van discriminatie die worden genoemd lopen uiteen tussen de verschillende geïnterviewde groepen. De volgende zaken zijn hierin opvallend: • “Onbekendheid met elkaar” wordt met name door bestuursleden (27%) genoemd en helemaal niet door trainers. • Bestuursleden noemen de factor “jaloezie” niet, spelers juist in grote mate (44%). • “Discriminatie komt van beide kanten” wordt slechts genoemd bij de vrijwilligers. • “De sfeer binnen de club” is een erg weinig voorkomende oorzaak (2% totaal). • “Opvoeding” (7% totaal) wordt slechts door bestuursleden, trainers en sleutelfiguren genoemd. 2. Zijn er clubs die tot op heden last hebben gehad van discriminatie? Zo ja, welke vorm van discriminatie? Hebben zij dit gerapporteerd? Het antwoord op deze onderzoeksvraag is opgesplitst in drie delen: a. Bent u in het voetbal al eens met discriminatie in aanraking geweest? b. Met welke vormen van discriminatie bent u in aanraking geweest? c. Worden incidenten gerapporteerd bij het bestuur?


Pagina 17 van 51

Hieronder worden deze deelvragen afzonderlijk beantwoord: a. Bent u in het voetbal al eens met discriminatie in aanraking geweest? In totaal is 44% van de respondenten al eens met discriminatie in het voetbal in aanraking geweest. Vooral het bestuur (62% wel) en de spelers (57% wel) nemen discriminatie waar. Uitgezonderd het bestuur van VV Barca ligt de frequentie van de waargenomen incidenten op 1 tot 5 per seizoen. b. Met welke vormen van discriminatie bent u in aanraking geweest? Veruit de meest voorkomende discriminatiegrond is “afkomst” (75% van het totaal). Dit is ook het meest zichtbare voor de buitenwereld. “Religie (24% van het totaal)” is een andere belangrijke grond. Vaak gaat het om moslims die gediscrimineerd worden. Hun geloof wordt vaak zichtbaar wanneer zij een baard dragen of wanneer hun naam valt. In vergelijking met andere onderzoeken worden geen andere gronden van discriminatie genoemd. Dit zijn bijvoorbeeld seksuele geaardheid, handicap en geslacht. c. Worden incidenten gerapporteerd bij het bestuur? Discriminatie wordt in de meeste gevallen niet gerapporteerd bij het bestuur. Slechts 23% wordt daadwerkelijk gerapporteerd. Bestuursleden zelf doen de meeste registraties. Zij rapporteren 45% van de gevallen. Een klein aantal spelers meldt de waargenomen registraties. Slechts 12% van de gevallen wordt door hen gemeld en gerapporteerd. Deze meldingen zijn alleen afkomstig van allochtone spelers. Veel spelers vinden dat zij discriminatie (redelijk) goed langs zich heen kunnen laten glijden. Vooral bij VV Barca, een club met een hoge etnische diversiteit, is discriminatie waarneembaar. Spelers hiervan geven aan dat ze veel met discriminatie worden geconfronteerd. Zij vinden dat de dader het niet waard is om hierop


Pagina 18 van 51

te reageren. Toch is het voor hen niet makkelijk om zich continue in toom te houden. “Het is net of je de hele wedstrijd in je arm wordt geknepen. Op een gegeven moment ga je van je afbijten”, aldus één van de speler van Barca. In de wedstrijden was te zien dat de trainer spelers soms rustig moet houden, omdat ze anders op discriminatie in zouden gaan. Hierdoor fysieke agressie ontstaan. Het BD heeft tot nu toe slechts 2 meldingen binnengekregen met betrekking tot discriminatoire uitingen in het voetbal in de gemeente Breda. In totaal zijn er 78 gevallen van discriminatoire uitingen in het voetbal in de gemeente Breda waargenomen door de ondervraagde respondenten. In verhouding heeft het BD dus slechts 2,6% van deze genoemde gevallen in behandeling. 3. Zijn clubs zich bewust van discriminatie binnen hun club? Exact de helft van de clubs is zich bewust van (de mogelijkheid) dat discriminatie zich voordoet binnen hun club. De andere helft geeft aan dat zij geen ervaring met de problematiek hebben. Het betreft hier de clubs uit dorpen of wijken met weinig etniciteitdiversiteit. 4. Wat doen clubs om discriminatie tegen te gaan? De clubs die zich niet bewust zijn van discriminatie binnen hun club, hebben ook geen beleid. Belangrijk hierbij is om aan te tekenen dat geen enkele club echt een gericht antidiscriminatiebeleid voert. Normen- en waardenbeleid is hierin meegeteld als “wel een beleid”. Wel hebben alle deelgenomen clubs, uitgezonderd VV Barca de Zwarte Lijst ondertekend. VV Barca heeft inmiddels aangegeven de Zwarte Lijst te gaan ondertekenen. Dit geldt echter voor de periode vóór het onderzoek. UVV’40 en VV The Gunners hebben aangegeven dat zij aan de hand van dit onderzoek daadwerkelijk discriminatie in hun beleid gaan opnemen. UVV’40 verspreidt aan het begin van ieder seizoen een seizoengids. Hierin willen zij een paragraaf aanbrengen waarin wordt vermeld dat vanaf seizoen 2007-2008 discriminatie is vastgelegd in het


Pagina 19 van 51

clubreglement. De wijziging zal ook worden gepubliceerd op de website. Om te beginnen wil de club duidelijk maken dat bij schending van deze regels straffen worden opgelegd. Het bestuur bepaald de straf naar gelang de ernst van de zaak. Tenslotte wil UVV’40 meer informatie met betrekking tot discriminatie uitwisselen bij bijeenkomsten van het Overlegorgaan Bredase Amateurverenigingen (OBA). VV The Gunners wil vanaf seizoen 2007-2008 een scherper normenen waardenbeleid hanteren. Hierin wordt ook discriminatie opgenomen. De club wil deze wijziging doorgeven via het clubblad en de nieuwsbrief. Aan de hand van een persbericht heeft ook PCP (een club die niet aan dit onderzoek heeft deelgenomen) laten weten recent een wijziging doorgevoerd te hebben. Op hun website is een aparte pagina aangemaakt inzake discriminatie. Hierin staat dat de trainer in eerste instantie probeert het probleem in overleg met de scheidsrechter op te lossen. Lukt dit niet, dan wordt contact opgenomen met de wedstrijdsecretaris.3 Eén van de bestuursleden geeft aan dat er bij de wisseling van de wacht vaak een beleidsverandering plaatsvindt. 5. Wat is de link tussen topsport en breedtesport in Breda op het gebied van voetbal? Het antwoord op deze onderzoeksvraag is opgesplitst in drie delen: a. Vindt u dat NAC een voorbeeldfunctie moet uitdragen voor Breda? b. Vindt u dat NAC deze voorbeeldfunctie vervult? c. Heeft NAC invloed op amateurclubs?

3

Zie voor meer informatie: www.pcpbreda.nl Geraadpleegd op 2 mei 2007


Pagina 20 van 51

Hieronder worden deze deelvragen afzonderlijk beantwoord: a. Vindt u dat NAC een voorbeeldfunctie moet uitdragen voor Breda? Van alle respondenten vindt 96% dat NAC een voorbeeldfunctie moet hebben voor Breda. De algemene beargumentatie is dat NAC een professionele club is die veel in de media komt en waar veel amateur-voetballers gaan kijken. 2% vindt dat NAC geen voorbeeldfunctie moet hebben en 2% weet het niet. b. Vindt u dat NAC deze voorbeeldfunctie vervult? Tabel 2. Totaal 10%

5% 1. Ja 2. Nee

31%

54%

3. In negatieve zin 4. Weet niet

Uit tabel 2 blijkt dat lang niet iedereen vindt dat NAC deze voorbeeldfunctie ook vervult. Iets meer dan de helft vindt dat NAC een positieve voorbeeldfunctie uitdraagt. Sommigen geven zelfs aan dat de voorbeeldfunctie in negatieve zin wordt uitgedragen. Dit kan bijvoorbeeld zijn door negatieve spreekkoren. Een andere oorzaak die wordt genoemd is dat grove overtredingen in het amateurvoetbal worden overgenomen. Opvallend is dat deze ervaring niet wordt uitgedragen door spelers en trainers.


Pagina 21 van 51

c. Heeft NAC invloed op amateurclubs? In totaal vindt net iets minder dan de helft (45%) van de respondenten dat NAC een positief effect heeft op amateurclubs. Van de respondenten vindt 35% dat NAC momenteel geen invloed heeft op amateurclubs. Sleutelfiguren en bestuursleden denken overwegend wel dat NAC een positief effect heeft op amateurclubs (respectievelijk 66% en 62%). Voor spelers, trainers en vrijwilligers geldt dat zij weinig positieve invloed vanuit NAC zien op amateurclubs (respectievelijk 36%, 33% en 33%). 6. Wat zou de KNVB kunnen doen wanneer een geval van discriminatie wordt geconstateerd tijdens een wedstrijd? Tabel 3. 1. Eenzijdig

Totaal 8% 3%

2. Arbitrage

18%

3. Lik-op-stuk

3% 4. Clubs

14%

28%

5. Dader 6. Campagne

12% 14%

7. Rolmodellen 8. Overig

Tabel 3 toont dat de variatie in antwoorden op deze kwestie groot is. Als beste oplossingen worden “het straffen van de dader” (28%) en “een eenzijdig beleid voeren voor het amateurvoetbal en het betaald voetbal” (18%) genoemd.


Pagina 22 van 51

Bij het bestuur van de clubs is het cijfer “overig” tamelijk groot. Genoemde methodes zijn hierin: • Meer betrokkenheid bij clubs (3x). • Controle bij wedstrijden door waarnemers (1x). • Het niveau van scheidsrechters verhogen (1x). • Doormiddel van campagnes een signaal afgeven om een vuist te maken tegen discriminatie (1x). • Een bonus-malussysteem invoeren om clubs bij goed gedrag te belonen (1x). Ook bij de sleutelfiguren lopen de antwoorden uiteen. Hierin is nauwelijks eenduidigheid waarneembaar. Wel kan worden opgemerkt dat de meeste sleutelfiguren alle mogelijkheden belangrijk vinden. Net als bij de clubs is het cijfer “overig” bij de sleutelfiguren hoog. De volgende oplossingen worden hierin door de sleutelfiguren eenmaal genoemd: • Clubs de wedstrijden laten stilleggen. • Communiceren met de clubs. • Efficiënt gebruik van kunstgras door meerdere clubs hierop te laten spelen. • Apart beleid voor amateursport en topsport. • Controle door waarnemers. • Alle verantwoordelijkheid nemen voor de organisatie. • Vooraf het arbitraal trio, de besturen van de verenigingen en de wedstrijdcoördinator bijeenbrengen. In deze bijeenkomst worden dmv een positieve insteek afspraken gemaakt. Bij de trainers wordt één maal “overig” aangegeven. In dit geval gaat het om een taakstraf. Dit zou kunnen bij Bureau Halt of klusjes bij de vereniging doen. NB: de antwoorden “lik-op-stuk” en “dader straffen” lijken veel op elkaar. De lading hiervan is anders, omdat de nadruk bij “lik-opstuk” ligt op het inschakelen van de politie.


Pagina 23 van 51

7. Wat is de rol van de (gemeentelijke) overheid? Wat doet zij aan dit probleem? Het antwoord op deze onderzoeksvraag is opgesplitst in twee delen: a. Denkt u dat de wet een rol speelt in de kwantiteit van discriminatie? b. Wat doet de gemeente momenteel aan discriminatie in het voetbal? Hieronder worden deze deelvragen afzonderlijk beantwoord: a. Denkt u dat de wet een rol speelt in de kwantiteit van discriminatie? Een krappe meerderheid (51%) denkt dat de wet van invloed is op de aantallen waarin discriminatie voorkomt. 37% denkt dat de wet geen invloed heeft en 12% weet het niet. Vooral de bestuursleden twijfelen in grote mate aan de invloed van de wet. Slechts 13% van hen denkt dat de wet van invloed is op de kwantiteit van discriminatie. b. Wat doet de gemeente momenteel aan discriminatie in het voetbal? Uit het interview met de beleidsmedewerker sport van de gemeente Breda blijkt het volgende: • De wethouder heeft gesteld dat met betrekking tot uitingen op en rond het sportveld de gemeente pas in werking komt als de algemene orde in het geding komt. • Als een vereniging niet openstaat voor iedereen, dan krijgt ze van de gemeente geen ondersteuning (dit is vastgesteld door de gemeenteraad). Discriminatoire uitingen zijn niet opgenomen in dit beleid. De lijn is dat de organisatie (in dit geval de KNVB) verantwoordelijk is voor het evenement.


Pagina 24 van 51

8. Wat zijn geschikte platforms om deze boodschap te communiceren? Tabel 4.

Totaal 9%

20%

1. Bureau D 2. KNVB

11% 3. NAC 4.Gemeente

19% 28%

5. Rijksoverheid

13% 6. Overig

Tabel 4 schetst dat over het algemeen de belangrijkste betrokken platforms de KNVB, het BD en de gemeente Breda zijn. Ook NAC wordt regelmatig genoemd, maar beperkt door vrijwilligers (10%) en sleutelfiguren (11%). Een ander veel genoemd platform is de Rijksoverheid. De respondenten die deze optie noemen vinden vaak dat de Rijksoverheid zich moet inzetten voor campagnes rond het thema discriminatie. Daarin hebben zij volgens de respondenten een voorbeeldfunctie tegenover de burgers. Juist deze respondenten vinden vaak dat wetgevingen een belangrijke rol spelen.


Pagina 25 van 51

9. Welke mogelijkheden zijn er om discriminatie binnen het voetbal in Breda aan te pakken? Waar liggen de grootste drempels? Het antwoord op deze onderzoeksvraag is opgesplitst in vier delen: a. Wat kunnen clubs doen om discriminatie te bestrijden? b. Wat is het juiste meldpunt volgens de betrokkenen? c. Vindt u dat clubs verantwoordelijk zijn voor het informeren van hun leden over de plaats van melding voor een voorval mbt discriminatie? d. Informeert uw club haar leden over de plaats van melding voor een voorval mbt discriminatie? Hieronder worden deze deelvragen afzonderlijk beantwoord: a. Wat kunnen clubs doen om discriminatie te bestrijden? Tabel 5. Totaal

1. Zelfde beleid 14%

20%

3%

2. Voorlichting 3. Intern 4. Website

6%

5. Clubblad 19%

6. Straffen 7. Trainer

24% 4%

3% 7%

8. Sponsoring 9. Overig

Tabel 5 geeft aan dat er veel verschillende oplossingen worden geboden. Als club streng straffen wordt het meest genoemd. Veel betrokkenen vinden dat hun club al een goed beleid voert. Uit de interviews blijkt dat dit met name geldt voor de respondenten die geen ervaring met discriminatie hebben.


Pagina 26 van 51

Zij verwachten dat dit probleem zich ook in de toekomst niet bij hun club zal voordoen. Als er wordt gekeken naar de verschillende respondenten, dan is een redelijke samenhang waarneembaar. Alle groepen kennen ongeveer een gelijke verdeling. In het totaalbeeld blijkt dat “Als club streng straffen”, “Hetzelfde beleid voeren” en “voorlichting” als beste methodes worden gezien om discriminatie aan te pakken. In de categorie “overig” komen de volgende oplossingen aan bod: • Normen en waarden bijbrengen vanaf de jeugd (3x). • Samenwerken met organisaties, zoals de KNVB, OBA, BD (allen 1x). • Bestuur meer besluiten laten nemen (1x). • Gelijke vorm van selectie laten plaatsvinden (1x). • Activiteiten rondom het thema organiseren (1x). • Selectie van NAC als rolmodel laten fungeren (1x). • Aankondiging in programmaboekjes. Deze methode wordt dan herhaald na een bepaald aantal wedstrijden (1x). b. Wat is het juiste meldpunt volgens de betrokkenen? Het meest geschikte meldpunt is volgens 46% van de respondenten de KNVB. Het Bureau Discriminatiezaken wordt door 30% van de respondenten genoemd. 19% vindt de club het meest geschikte meldpunt, 5% denkt dat de politie het juiste meldpunt is. Tussen de verschillende respondenten kan worden geconcludeerd dat de betrokkenen van de clubs “de club”en de “KNVB” het belangrijkste meldpunt vinden. Sleutelfiguren denken aan het “Bureau Discriminatiezaken”. c. Vindt u dat clubs verantwoordelijk zijn voor het informeren van hun leden over de plaats van melding voor een voorval mbt discriminatie? Deze vraag is door alle respondenten unaniem met “ja” beantwoord.


Pagina 27 van 51

d. Informeert uw club haar leden over de plaats van melding voor een voorval mbt discriminatie? Deze onderzoeksvraag heeft een verband met het beleid wat clubs voeren. Dezelfde besturen geven aan de leden niet te informeren. De betrokkenen, waarvan met name spelers weten in beperkte mate of zij daadwerkelijk door de club worden geïnformeerd. Het totaalplaatje geeft weer dat 35% van de respondenten niet weet of hun club de leden informeert. 31% zegt dat de club de leden wel informeert, maar eveneens 31% zegt juist dat de club de leden niet informeert. Enkele bestuursleden (3%) geeft aan de leden aan de hand van dit onderzoek te gaan informeren over de meldplaats. 3.2. Overige vragen uit interviews: In deze paragraaf wordt overige informatie uit de interviews verwerkt. Deze informatie viel niet onder de onderzoeksvragen. In paragraaf 5.2.1. is informatie te vinden over kwesties die zowel aan de betrokkenen van de clubs als de sleutelfiguren is voorgelegd. In paragraaf 5.2.2. is informatie vindbaar met betrekking tot alleen de sleutelfiguren. De sleutelfiguren hebben wel een aantal extra vragen gekregen en deze zijn daarom van de clubs gescheiden. 3.2.1. Clubs en sleutelfiguren: a. Bekendheid met het BD: Het BD had voorafgaand aan het onderzoek weinig ervaring in de sportwereld. Daarom was het van belang om in kaart te brengen hoe bekend de respondenten met het BD zijn. De bekendheid van het BD is bij de respondenten beperkt. Dit geldt echter alleen voor de betrokkenen binnen de clubs. De bestuursleden zijn met 50% bekendheid degenen die vanuit de clubs het meest bekend zijn met het BD. Alle sleutelfiguren waren al bekend met het BD. Dit is verklaarbaar gezien hun functie. In totaal was 59% van de respondenten voorafgaand aan dit onderzoek niet bekend met het BD, 41% dus wel.


Pagina 28 van 51

b. Redenen laag aantal meldingen: Landelijk komen er bij ADB’s weinig meldingen binnen uit de sport/ recreatie. Daarom is getoetst wat hiervan volgens de respondenten de redenen zijn. In tabel 6 wordt een top-5 weergegeven van de totale beargumentatie volgens de respondenten. Tabel 6.

Top 5:

20% 36%

2. Lage bekendheid 3. Algemeen in sport

16% 8%

1. Angst

10%

10%

4. Doofpot 5. Geen vertrouwen Overig

Uit tabel 6 blijkt dat “angst voor represailles” en een “lage bekendheid van de ADB’s” de belangrijkste gronden zijn om geen melding te doen. c. Stellingen: In de interviews zijn een aantal stellingen aan bod gekomen. Deze hebben betrekkingen op gronden van discriminatie die in het recente verleden in het voetbal aan de orde zijn geweest. Tijdens het onderzoek is er bij de sleutelfiguren één stelling ingevoegd (e. Domme boeren). De stellingen en antwoorden zijn hieronder in figuur 3 te vinden:


Pagina 29 van 51

Figuur 3. a. Het hoort bij het spel dat een speler/ publiek een tegenstander uitscheldt voor “homo”. 9x Ja. 32x Nee. b. Het hoort bij het spel dat een speler/ publiek een tegenstander uitscheldt voor “Vuile Turk, ga in je eigen land spelen.” 0x Ja. 41x Nee. c. Het hoort bij het spel dat een speler/ publiek een tegenstander uitscheldt voor “Rotmoslim, ga naar Mekka bidden.” 0x Ja. 41x Nee. d. Het hoort bij het spel dat een speler/ publiek een tegenstander uitscheldt voor “kankerneger”. 0x Ja. 41x Nee. e. Het hoort bij het spel dat een speler/ publiek een tegenstander uitscheldt voor “Domme boer”. 1x Ja. 5x Nee. f. De scheidsrechter moet bij het constateren van een geval van discriminatie direct een rode kaart geven en de wedstrijd staken. 17x Ja. 8x Nee. 13x Wel rood, niet staken. 3x Geen rood, wel staken. De grootste twijfels zijn te vinden bij wat de scheidsrechter moet doen bij het constateren van een geval van discriminatie. Een kleine meerderheid vindt dat de scheidsrechter bij een geval van discriminatie een rode kaart moet geven en de wedstrijd moet staken.


Pagina 30 van 51

3.2.2. Sleutelfiguren: a. Vindt u dat sport een factor is voor maatschappelijke integratie? Alle sleutelfiguren vinden dat sport een factor is voor maatschappelijke integratie. Mening één van de sleutelfiguren: Voetbal (en sport) is naar mijn mening ‘het’ middel om integratie te bewerkstelligen. Ik zal toelichten waarom ik dat vind. Voetbal is allereerst een teamsport, je streeft samen, allochtoon, autochtoon of homo, hetzelfde doel na. Dit creëert zowel binnen als buiten het veld een band met elkaar. Daarnaast is voetbal, en sport in het algemeen, een perfecte ontmoetingsplek voor jong en oud. En daar gaat het juist om bij integratie: het leren kennen van elkaar… of nog anders… de bereidheid om elkaar te leren kennen. Integratie zijn twee cirkels die langzaam in elkaar schuiven tot één geheel. Allochtonen dienen niet te assimileren en zich geheel te schikken in de autochtone clubcultuur. En andersom is ook niet de bedoeling. Nee… integratie is juist ‘naar elkaar toegroeien’. Dit kost tijd, maar ook inzet en bereidheid van elk lid. Als we elkaar leren kennen en begrijpen- en dan hoeven we het niet overal met elkaar over eens te zijn- bevordert dat de integratie! b. Welke rol spelen de media volgens u? Alle sleutelfiguren vinden dat de media een grote rol spelen, maar dat de media negatief publiceert. De oorzaak hiervan wordt genoemd in het feit dat negatief nieuws goed verkoopt. Mening één van de sleutelfiguren: De media spelen een grotere rol dan ze zelf denken. Ze onderschatten hun eigen waarde. Ze zijn niet bewust in het creëren van afstand tussen groepen door negatieve publicaties. c. Wat zou de functie van rolmodellen kunnen zijn volgens u? Alle sleutelfiguren denken dat rolmodellen een positieve impuls kunnen geven aan de situatie rondom discriminatie in het voetbal. Rolmodellen zouden een uitstekende basis kunnen vormen voor een


Pagina 31 van 51

interactieve, positieve overbrenging van maatschappelijke kwesties aan verschillende doelgroepen. Niet alleen NAC zou als rolmodel kunnen fungeren, ook spelers van hogere teams van amateurclubs kunnen hun leden het juiste voorbeeld geven. De rol van de media kan, door dit meer te belichten een positieve wending krijgen. Mening één van de sleutelfiguren: “Rolmodellen hebben een hele belangrijke functie als voorbeeld naar de maatschappij. Hiervoor zouden promotiematerialen gebruikt kunnen worden, zoals poster, flyers, maar veel groter ook. Sponsoring en vriendschappelijke wedstrijden.”

d. Vindt u dat voetbal een afspiegeling is van de maatschappij? Van de sleutelfiguren vindt exact de helft dat er een sterke mate van afspiegeling waarneembaar is. 33% vindt dat er een beperkte mate van afspiegeling waarneembaar is, 17% vindt dat sport geen afspiegeling van de maatschappij is. e. Vindt u gemengde verenigingen beter dan aparte? Tabel 7. Gemengde verenigingen beter dan aparte?

33% 1. Ja

67%

2. Voor- en nadelen

Tabel 7 toont een verdeeldheid onder de sleutelfiguren.


Pagina 32 van 51

Tweederde vindt gemengde verenigingen beter dan aparte, het andere deel geeft aan dat er aan aparte verenigingen zowel voordelen als nadelen zijn te koppelen. Deze worden hieronder weergegeven: Genoemde voordelen: • Vermenging is meer stimulerend voor de integratie. • Door aparte verenigingen ontstaat groepsvorming, waardoor mensen uit elkaar trekken. Genoemde nadelen: • Door aparte verenigingen is kan sport mogelijk worden gemaakt voor bepaalde groepen. • In aparte verenigingen wordt in ieder geval het doel gehaald om meer om te gaan met elkaar in een ontspannen sfeer. 3.3. Wedstrijden VV Barca: Deze paragraaf geeft de resultaten weer uit de wedstrijden van VV Barca. Uit verschillende media-artikelen blijkt dat er meerdere incidenten met betrekking tot discriminatie voorkomen rondom uitwedstrijden van VV Barca. Onderstaande waarnemingen zijn dus niet gebaseerd op toeval. De wedstrijden van VV Barca kunnen als volgt aan dit onderzoek worden gekoppeld: Thuiswedstrijd: De rol die scheidsrechters spelen is groot, maar ook bestuursleden spelen een belangrijke rol in het voorkomen van discriminatie. Door op voorhand goede afspraken te maken weet iedereen waar hij aan toe is. Als iemand dan over de schreef gaat weet hij wat de consequenties zijn. Uitwedstrijd: • Discriminatoire uitingen kunnen leiden tot een grimmige en agressieve sfeer. • Degene die de opmerking plaatste gaat vrijuit. Wanneer dit constant gebeurd zal hij er nooit van leren. Als de grensrechter niet in bedwang was gehouden hadden


Pagina 33 van 51

•

• •

vechtpartijen kunnen ontstaan. Even later in de wedstrijd riep de vader van de grensrechter dat hij geen “eigen rechtertje” moet spelen. “Als je vindt dat je ergens last van hebt moet je dit aan de scheidsrechter aangeven.” De vader toont hiermee aan dat hij zijn verantwoordelijkheid wel kent en uitvoert. Voorvallen met betrekking tot discriminatie worden lang niet altijd geregistreerd. Het geven van het goede voorbeeld als thuisploeg zijnde is niet altijd aanwezig.

Is er samenhang tussen de plaats waar VV Barca speelt en de sfeer op het veld? Dit is het geval. Wanneer VV Barca uitspeelt heeft de tegenstander en het publiek meer lef om te discrimineren. 3.4. Overige bronnen: In deze paragraaf komen de resultaten uit de overige bronnen: Waar Sta Je, Workshop over de macht van de media, de media-artikelen en de quick scan van het SCP aan de orde. 3.4.1.“Waar sta je”: Waar Sta Je kan als volgt aan dit onderzoek worden gekoppeld: • Biedt een toenemend bewustzijn van kinderen kansen om discriminatie in het voetbal te voorkomen? Er kan worden gesteld dat er veel kansen liggen in het (bij)sturen van leerlingen in het beginstadium van het onderwijs. Het maatschappelijke bewustzijn van de leerlingen veranderde meestal in positieve zin na een discussie. Een enthousiasmerende en begrijpelijke manier van presentatie die aansluit op de wensen van de school en de studenten is hierin essentieel.


Pagina 34 van 51

3.4.2. Workshops Kleurrijk Brabant Werkt: De workshop over de macht van de media kan als volgt aan dit onderzoek worden gekoppeld: De macht van de media is erg groot. Vaak betreft het probleem dat er te weinig positief over allochtonen wordt gepubliceerd. Clubs zouden er goed aan doen om de media uit te nodigen wanneer zij dit verschijnsel doorbreken. Daarnaast kan NAC een rol spelen in de toegankelijkheid richting het grote publiek door een rolmodelfunctie aan te nemen. Voorop staat dat initiatieven van zowel de kant van de autochtonen als allochtonen moet komen. Alleen zo kan tot een goede balans worden gekomen en de maatschappelijke samenhang worden hersteld. 3.4.3. Media-artikelen: In deze paragraaf zijn de belangrijkste media-artikelen kort samengevat. Deze zijn in volledige vorm te vinden in de bijlage. Alle media-artikelen die hieronder zijn geplaatst worden ook gekoppeld aan de conclusies. Artikel 7: Clubs zwijgen over agressie Driekwart van de amateurwedstrijden wordt niet gefloten door een KNVB-scheidsrechter, maar door mensen van de clubs zelf. "Juist op deze clubmensen wordt druk uitgeoefend om incidenten niet te melden, om geldboetes van de KNVB te voorkomen", zegt Van der Rijk. Artikel 8: 'Incidenten worden onder de pet gehouden' • Incidenten worden onder de pet gehouden. Het gaat om haat, discriminatie, geweld en zelfs ernstige dreigingen. • Van der Rijk: " Het gaat om de vervaging van normen en waarden. Je kunt niet van verenigingen verwachten dat ze dat helemaal oplossen."


Pagina 35 van 51

Artikel 10: Discriminatie neemt toe Drie van de vier Nederlanders vindt dat discriminatie op grond van etnische afkomst en geloof de laatste vijf jaar duidelijk is toegenomen. Van de ondervraagden blijkt dat 56% hun rechten niet kent wanneer ze worden geconfronteerd met discriminatie of intimidatie. Artikel 19: Vriendschapswedstrijd tussen “Domme boer” en “Bin Laden” Aankondiging van een vriendschapswedstrijd waarin wordt belicht dat discriminatie niet in het voetbal thuishoort. Artikel 18: 21 maart 2007, apartheid in Nederland? Ralph Sluijs (ADB Nijmegen): “De tegenstellingen tussen autochtonen en allochtonen worden benadrukt en lijken groter te worden hoewel het steeds onduidelijker wordt wie tot welke groep behoort. Vandaar dat er in de praktijk meer gekeken wordt naar zichtbare verschillen van kleur en vooral van godsdienstige uitingen.” Artikel 20: Staatssecretaris: meer geld voor sportvereniging Staatssecretaris Jet Bussemaker van VWS geeft hierin de volgende punten aan: • ,,Mijn streven is dat 10 procent van alle Nederlandse verenigingen een belangrijke rol voor de jeugd en voor de wijk gaat spelen.” • “Van iedere sportvereniging verwacht ik maatschappelijk verantwoord optreden. Geen geweld, molestaties, discriminatie en overmatig alcoholgebruik. Een rapport van het SCP zegt dat in en rondom de breedtesport dingen gebeuren die niet in de sport thuishoren. Wat mij betreft accepteren we vanaf nu in dit opzicht niks meer.” Artikel 21: ‘Hé, Bin Laden, vuile terrorist!’ „Iedereen bij ons kan tegen een stootje, maar als mensen anderhalf uur lang vanaf de kant blijven roepen over je huidskleur, je ras of je geloof, houdt dat een keer op“, zegt Bülent Arpat, voorzitter van Barca.


Pagina 36 van 51

Tientallen keren per wedstrijd uitgemaakt worden voor Bin Laden of ‘vuile terrorist’ gaat niemand in de koude kleren zitten. „Wij spelen in de vijfde klasse. Voetballers die in de vijfde klasse spelen, hebben niet de professionaliteit om die opmerkingen langs zich af te laten glijden“, zegt Ismayil Yurekli, penningmeester van DMC. Barca ervaart dat de problemen het grootst zijn buiten de steden. In de (witte) dorpen worden de spelers veel heftiger uitgescholden en bejegend. DMC speelt zijn uitwedstrijden voornamelijk in de kleine dorpen van noordelijk West-Brabant. „Onze tactische bespreking draait maar om één ding: niet praten. Niet reageren“, zegt Yurekli. Na afloop van de uitwedstrijden blijven de spelers op verzoek van het bestuur bewust hangen in de kantine en zoeken er al even bewust contact met de tegenstander. Dat praatje na afloop doet volgens Yurekli wonderen. „Dan zeggen ze: hé, jullie vallen reuze mee. We hadden andere verhalen gehoord.“ Yurekli: “We zien deelname aan een voetbalcompetitie als een positieve manier om jongeren te laten integreren.” Artikel 22: ‘Aanpak van discriminatie door Nederlandse gemeenten: 443 kansen voor verbetering’ Nederlandse gemeenten zetten zich weinig in tegen discriminatie. In acht procent van de gemeenten staat de aanpak van discriminatie in het collegeprogramma. In minder dan een vijfde van de ondervraagde gemeenten heeft een wethouder antidiscriminatie als onderdeel van de portefeuille. Sommige gemeenten vinden dat het Rijk te weinig doet tegen discriminatie. Het huidige kabinet heeft juist de aanpak van discriminatie tot een speerpunt gemaakt. Amnesty heeft wel wat tips. De overheid moet duidelijk maken hoe rijk, provincies en gemeenten de verantwoordelijkheden hebben verdeeld. Gemeenten moeten niet alleen binnen de eigen grenzen kijken hoe vaak discriminatie voorkomt, maar cijfers opvragen bij politie, Openbaar Ministerie, Antidiscriminatiebureau's. Lokale


Pagina 37 van 51

belangenorganisaties van bijvoorbeeld migranten, vrouwen, gehandicapten en lesbiënnes en homoseksuelen moeten in gesprek gaan met gemeenten over de aanpak van discriminatie. Volgens Amnesty houdt het daarmee niet op. Ook als werkgever doen gemeenten volgens het onderzoek te weinig. Dertig procent treft maatregelen om discriminatie op de eigen werkvloer te voorkomen, terwijl het hierbij om een wettelijke verplichting gaat. ‘Opmerkelijk is ook dat een grote meerderheid van de gemeenten (68%) meldt dat discriminatie geen wezenlijk probleem is in de eigen gemeente, maar dat tegelijkertijd 58% aangeeft geen of nauwelijks inzicht te hebben in de mate waarin discriminatie voorkomt’. Artikel 23: Amateurduel in Breda eindigt in matpartij Uit dit artikel komt naar voren dat een duel tussen Boeimeer en VV Barca is uitgelopen op een grove vechtpartij. Op het artikel werd door 39 lezers gereageerd. In het kort kwam het erop neer dat er alcohol is genuttigd door de Boeimeer-supporters. Daarnaast hebben zij de Hitler-groet gebezigd. Barca is op deze intimidaties ingegaan en er ontstond een grote vechtpartij. Vele reacties zijn van mensen die het zat zijn dat deze problemen zich blijven voordoen. Er heerst ook veel wederzijds onbegrip. 3.4.4. Quick scan SCP: In tegenstelling tot dit onderzoek gaat de quick scan op meerdere gronden van discriminatie in. Naast etniciteit gaat de quick scan ook in op seksuele geaardheid en geslachtsdiscriminatie. Hieronder worden enkele belangrijke conclusies uit de quick scan genoemd: • 20% van de sporters is de afgelopen drie jaar getuige geweest van negatieve opmerkingen of grappen over andere culturen/ religies. • Het percentage mensen dat mikpunt is geweest van negatieve opmerkingen of grappen ligt veel lager (omstreeks de 2%). De vraag is ook of dergelijke opmerkingen ook daadwerkelijk gericht zijn op


Pagina 38 van 51

•

•

homoseksuelen, personen van andere culturen/religies of vrouwen. Het maken van opmerkingen en grappen kan ook gezien worden als een vorm van stoer gedrag. Over de mate waarin de sport hierin uniek is, is weinig tot niets bekend. Een kleine meerderheid geeft aan dat er in de sport minder wordt gediscrimineerd dan in de samenleving als geheel (Elling en De Knop 2001: 40). Veel beleid in dezen wordt er niet gevoerd, het meeste antiintimidatiebeleid is algemeen gericht en niet zozeer op vormen van discriminatie en intimidatie van minderheden. Uitzonderingen vormen het beleid dat er op gericht is de sportdeelname van allochtone minderheden en de betrokkenheid van vrouwen in sportbesturen te vergroten.


Pagina 39 van 51

Hoofdstuk 4: Conclusies: In dit hoofdstuk zullen een aantal conclusies worden getrokken. De conclusies vormen het antwoord op de onderzoeksvragen de probleemstelling. Hierin komen alle bevindingen bij elkaar. Dit zijn dus niet alleen de bevindingen uit de interviews, maar ook uit de overige bronnen. Onderzoeksvraag 1: Wat zijn de voornaamste oorzaken van discriminatie in het voetbal in de gemeente Breda? De meest genoemde oorzaak is maatschappelijke verharding. Dit geldt voor 40% van de antwoorden die door de respondenten wordt genoemd. Veel respondenten geven aan dat de moorden op Fortuyn en Van Gogh een omslag hebben gebracht in de Nederlandse samenleving. Er is een “wij-zij-cultuur” ontstaan. Deze ontwikkeling leidt tot een sterk effect van “onbekend maakt onbemind”. Een oorzaak die in 10% van de antwoorden wordt genoemd. Media-artikel 10 ondersteund dit door de volgende cijfers: Drie van de vier Nederlanders vindt dat discriminatie op grond van etnische afkomst en geloof de laatste vijf jaar duidelijk is toegenomen. Artikel 21 en 23 tonen een bevestiging van de “wij-zij-cultuur” in het voetbal. Overwegend allochtone verenigingen hebben veel moeite om zich alleen op het spel te concentreren. Regelmatig moeten zij zich ook weren tegen discriminatie. Onderzoeksvraag 2: Zijn er clubs die tot op heden last hebben gehad van discriminatie? Zo ja, welke vorm van discriminatie? Hebben zij dit gerapporteerd? a. In totaal is 44% van de respondenten al eens met discriminatie in het voetbal in aanraking geweest. Vooral het bestuur (62% wel) en de spelers (57% wel) nemen discriminatie waar. Uitgezonderd het bestuur van VV Barca ligt de frequentie van de waargenomen incidenten op 1 tot 5 per seizoen.


Pagina 40 van 51

b. Veruit de meest voorkomende discriminatiegrond is “afkomst” (75% van het totaal). “Religie (24% van het totaal)” is een andere belangrijke grond. Vaak gaat het om moslims die gediscrimineerd worden. c. Discriminatie wordt in de meeste gevallen niet gerapporteerd bij het bestuur. Slechts 23% wordt daadwerkelijk gemeld. Bestuursleden zelf doen de meeste registraties, maar ook zij rapporteren lang niet alle gevallen (45% van de gevallen). Opvallend weinig spelers melden de waargenomen registraties. Slechts 12% van de gevallen wordt door hen gemeld en geregistreerd. Het rapport van het SCP geeft aan dat in Nederland 20% van de sporters de afgelopen drie jaar getuige is geweest van negatieve opmerkingen of grappen over andere culturen/ religies. Dit is fors lager dan de cijfers van dit onderzoek. In het rapport van het SCP staat alleen niet welke verhouding er is tussen de etniciteitdiversiteit van de respondenten. Deze kan vaak ook worden gekoppeld aan de verschillen in geloof, omdat mensen met een ander geloof meestal een andere afkomst hebben. Onderzoeksvraag 3: Zijn clubs zich bewust van discriminatie binnen hun club? Slechts een kleine meerderheid (57%) van de clubs is zich bewust van (de mogelijkheid) dat discriminatie zich voordoet binnen hun club. De rest geeft aan dat zij geen ervaring met de problematiek hebben. Het betreft hier de clubs uit dorpen of wijken met weinig etniciteitdiversiteit. Onderzoeksvraag 4: Wat doen clubs om discriminatie tegen te gaan? De clubs die zich niet bewust zijn van discriminatie binnen hun club, hebben ook geen beleid. Belangrijk hierbij is om aan te tekenen dat geen enkele club echt een gericht antidiscriminatiebeleid voert. Normen- en waardenbeleid is in de beantwoording meegeteld als “wel een beleid”. Wel hebben alle deelgenomen clubs, behalve Barca de Zwarte Lijst ondertekend.


Pagina 41 van 51

Op het moment van schrijven is gepland dat Barca de lijst ook zal ondertekenen.4 Het SCP bevestigd deze cijfers ook voor heel Nederland. “Veel beleid in dezen wordt er niet gevoerd, het meeste anti-intimidatiebeleid is algemeen gericht” concludeert het SCP. Artikel 8 geeft aan dat veel incidenten door clubs worden verzwegen. Aan de andere kant wordt ook gesteld dat niet van clubs kan worden verwacht dat ze dit allemaal in de hand kunnen houden. Uit artikel 14 blijkt dat er vanuit clubs ook veel kansen zijn: “Als wordt gewerkt aan betere kwaliteit, wordt er tegelijk gewerkt aan een betere sfeer en minder problemen.” Enkele betrokkenen vullen dit aan. Zij zeggen dat een goede ontvangst van de uitspelende ploeg direct een goede eerste indruk achterlaat. Dit zal de sfeer in positieve zin bevorderen. Onderzoeksvraag 5: Wat is de link tussen topsport en breedtesport in Breda op het gebied van voetbal? 96% van de respondenten vindt dat NAC een voorbeeldfunctie moet hebben voor Breda, omdat dit een professionele club is die veel in de media komt en waar veel amateur-voetballers gaan kijken. 54% vindt dat NAC een positieve voorbeeldfunctie uitdraagt. 10% geeft aan dat de voorbeeldfunctie in negatieve zin wordt uitgedragen. Dit kan bijvoorbeeld zijn door negatieve spreekkoren. Een andere oorzaak die wordt genoemd is dat grove overtredingen in het amateurvoetbal worden overgenomen. Opvallend is dat deze ervaring niet wordt uitgedragen door spelers en trainers. In totaal vindt 45% van de respondenten dat NAC een positief effect heeft op amateurclubs. 35% vindt dat NAC momenteel geen invloed heeft op amateurclubs.

4

Piet van der Rijk


Pagina 42 van 51

De workshop over de macht van de media geeft aan dat negatief nieuws verkoopt. Dit beïnvloedt het grote publiek, waaronder de amateur-voetballers. Ook zijn er kansen. De trainer van NAC geeft aan dat hij positief staat tegenover een rolmodelfunctie. Dit zou kunnen door bijvoorbeeld door de stad in te gaan of een belronde te houden. Ook staat er een WK voor jeugdspelers met verschillende etniciteiten op het programma. Uit deze informatie kan worden gesteld dat NAC zeker effect heeft op amateurclubs. Dit effect zou in positieve zin kunnen worden aangesterkt. Onderzoeksvraag 6: Wat zou de KNVB kunnen doen wanneer een geval van discriminatie wordt geconstateerd tijdens een wedstrijd? Als beste oplossingen worden “het straffen van de dader” (28%) en “een eenzijdig beleid voeren voor het amateurvoetbal en het betaald voetbal” (18%) genoemd. Andere speerpunten zijn het voeren van campagnes en nog meer begeleiding van clubs. De KNVB zelf noemt ook dat werken aan bewustwording in het onderwijs van belang is. Dit is weliswaar niet direct van invloed op het veld, maar is gericht op de lange termijn. In artikel 7 kaart Piet van der Rijk het probleem aan dat 75% van de amateur-wedstrijden wordt gefloten door clubscheidsrechters. Zij zijn vaak minder geschikt om wedstrijden waar veel druk op ligt in goede banen te leiden. In het interview met de KNVB geeft Fouad El Fdil aan dat de KNVB scheidsrechters eigenlijk (vaker) zou moeten scholen met betrekking tot “omgaan met allochtone spelers”. “Scheidrechters krijgen te weinig trainingen. In deze trainingen zou ook een koppeling gelegd moeten worden met maatschappelijke problemen, zoals discriminatie. “Omgaan met allochtone spelers” mag hierin ook breder worden getrokken naar: Verschillende culturen die internationaal gelden, maar ook interregionaal.” Aldus El Fdil.


Pagina 43 van 51

Daarnaast geeft hij aan dat er, zoals van der Rijk schetst, een groot tekort aan scheidsrechters is. De redenen hiervoor zijn volgens El Fdil: - Afname van het animo voor vrijwilligersfuncties (men kiest liever een betaalde bijbaan). - De sfeer op de velden is in negatieve zin afgenomen. - Er heerst een hogere uitstroom dan instroom. Dit is een gevolg van de vergrijzing. “Om scheidsrechters te werven is er momenteel een Masterplan Arbitrage, maar dit is iets te laat ingevoerd. Eigenlijk op reactie van de vergrijzing en andere maatschappelijke kwesties. Het is belangrijk dat organisaties, waaronder de KNVB proactief reageren op (maatschappelijke) veranderingen die effect hebben op het voetbal.” Geeft El Fdil aan. Onderzoeksvraag 7: Wat is de rol van de (gemeentelijke) overheid? Wat doet zij aan dit probleem? 51% van de respondenten denkt dat de wet van invloed is op de aantallen waarin discriminatie voorkomt. Uit het interview Karel Dollekens van de gemeente Breda blijkt dat momenteel het volgende beleid van toepassing is op de gemeente Breda: De wethouder heeft gesteld dat met betrekking tot uitingen op en rond het sportveld de gemeente pas in werking komt als de algemene orde in het geding komt. De lijn is dat de organisatie (in dit geval de KNVB) verantwoordelijk is voor het evenement. Dollekens zegt verder: “Om een positieve draai aan de interpretatie van discriminatie te geven zijn andere intermediairs van belang, zoals scholen, verenigingen, jongerenwerk, het BD en anderen. Hier werkt de gemeente dan ook mee samen.” Artikel 22 geeft aan dat in acht procent van de gemeenten de aanpak van discriminatie in het collegeprogramma staat. “De overheid moet duidelijk maken hoe rijk, provincies en gemeenten de verantwoordelijkheden hebben verdeeld,” aldus Amnesty.


Pagina 44 van 51

Onderzoeksvraag 8: Wat zijn geschikte platforms om deze boodschap te communiceren? Waar kan het best exposure op worden gericht? Over het algemeen zijn de belangrijkste betrokken platforms volgens de respondenten de KNVB (28%), het BD (20%) en de gemeente Breda (19%). In het onderzoek is deze informatie door middel van een meerkeuzevraag benoemd. In de antwoordmogelijkheden op deze meerkeuzevraag is de mogelijkheid “club”niet gegeven. Toch blijkt uit het onderzoek dat de rol van de clubs groot is. De clubs zijn dan ook zeker belangrijke platforms om deze boodschap te communiceren. De problematiek speelt zich immers binnen hun werkterrein af. Onderzoeksvraag 9: Welke mogelijkheden zijn er om discriminatie binnen het voetbal in Breda aan te pakken? Waar liggen de grootste drempels? Veruit de belangrijkste oorzaak van discriminatie in het voetbal wordt gezien in een verharding van de maatschappij. Deze verharding heeft als gevolg dat mensen verder van elkaar komen te staan. Ondanks dat de Rijksoverheid niet het meest wordt genoemd door de respondenten lijkt dit wel het juiste beginstation. Artikel 10 wijst erop dat 75% van de Nederlanders vindt dat discriminatie op grond van afkomst de laatste vijf jaar duidelijk is toegenomen. De Rijksoverheid heeft de meeste bevoegdheden en financiële mogelijkheden om dit te laten afnemen. Uit artikel 20 blijkt ook dat de staatssecretaris de sport ook wil opschonen. Het probleem is echter dat niet iedereen hier graag aan wil meewerken. In artikel 18 wordt zelfs met enige overdrevenheid de vraag gesteld of er momenteel sprake is van apartheid in Nederland. Buiten deze sombere cijfers zijn er ook kansen. In het onderzoek is gebleken dat er vele mogelijkheden zijn om de discriminatie in het Bredase voetbal aan te pakken. Het maatschappelijke probleem is praktisch niet uit te roeien, maar er valt zeker wat tegen te doen.


Pagina 45 van 51

Vele betrokken organisaties kunnen hierin samenwerken. Clubs, de KNVB, de gemeente Breda, de Centrale Organisatie Voor Scheidsrechters (COVS), het Overlegorgaan Bredase Amateurverenigingen (OBA), het BD, NAC en Breda Actief lijken de meest geschikte organen voor de gemeente Breda om hierin samen te werken. De clubs uit het onderzoek zijn over het algemeen bereid om meer aandacht te schenken aan discriminatie in hun beleid. Het zal belangrijk zijn om hen te stimuleren om dit waar te maken. Een vriendschapswedstrijd, zoals artikel 19 schetst, kan hiervoor een goede aanzet zijn. Daarnaast kunnen clubs werken aan meer voorlichting bij hun betrokkenen. De KNVB, het BD, Breda Actief en het OBA kunnen de clubs hierbij ondersteunen. Hiervoor zal echter wel geld nodig zijn van de gemeente, omdat hiervoor extra personeel nodig is. Kernpunten in deze voorlichting kunnen zijn: • Wat kunnen de gevolgen zijn van discriminatie? • Wat doe je als je wordt gediscrimineerd of ziet dat iemand wordt gediscrimineerd? (meldpunt bekend maken en stimuleren om te melden) • Wat kunnen betrokkenen binnen clubs doen om discriminatie binnen het voetbal tegen te gaan? Daarnaast kan de KNVB, mede door middel van het Masterplan Arbitrage werken aan het verhogen van het aantal scheidsrechters en hun niveau. Als meldpunt kunnen de KNVB en het BD samenwerken. Klachten die bij de KNVB binnenkomen kunnen door hen worden gemeld bij het BD. Het BD gaat dan met de betrokken partijen over tot het behandelen van de klacht. Ook de monitoring kan tot de taken van het BD blijven behoren. Belangrijk is dat het BD de monitoring van de incidenten weer terugkoppeld. Zo kunnen beide organisaties inspelen op de incidenten die hebben plaatsgevonden. Op lange termijn kan door deze ervaring zelfs pro-actief worden gereageerd op wat gaat plaatsvinden. Om de problematiek rondom discriminatie bij een breed publiek


Pagina 46 van 51

onder de aandacht te brengen kan NAC worden gebruikt. NAC kan haar selectie gebruiken als rolmodel. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een belronde, programmaboekjes, magazines, flyers. Tenslotte kan NAC projecten mogelijk maken, zoals een WK voor jeugdige spelers met verschillende nationaliteiten. Door hier veel exposure aan te besteden, krijgt de rol van de media een positieve draai. En niet minder belangrijk: de voetballerij kan haar imago een steuntje in de rug geven. Dat de voetballerij slechts zal bestaan uit etnisch gemengde clubs tenslotte, lijkt niet reëel. De KNVB kan een club niet weigeren op etnische samenstelling. Een “aparte club” heeft als voordeel dat mensen bij elkaar komen en samen bewegen. Als dit leidt tot discriminatie is dit een serieus probleem, maar kan door bovenstaande oplossingen worden aangepakt.

Probleemstelling: In welke mate is er sprake van discriminatie in het voetbal in Breda en wat valt hiertegen te doen? In totaal is 44% van de respondenten al eens met discriminatie in het voetbal in aanraking geweest. Uitgezonderd het bestuur van VV Barca ligt de frequentie van de waargenomen incidenten op 1 tot 5 per seizoen. De meest voorkomende discriminatiegrond is “afkomst”. Verder nemen de respondenten waar dat religie een grond is waarop in het Bredase voetbal wordt gediscrimineerd. Om dit probleem aan te pakken is een eendrachtige samenwerking tussen de betrokkene partijen essentieel. Deze samenwerking kan het best worden vastgelegd in een plan wat door al deze betrokkenen wordt samengesteld. Dit plan zal worden samengesteld tijdens de expertmeeting waar in paragraaf 1.5 naar wordt gerefereerd.


Pagina 47 van 51

Hoofdstuk 5: Aanbevelingen In hoofdstuk 5 worden de conclusies omgezet in aanbevelingen. Dit betekent dat met name het BD, maar ook andere betrokken organisaties worden geadviseerd met het oog op de toekomst. Dit document zal immers aan alle betrokken organisaties worden overhandigd. 5.1. Aanbevelingen aan het BD: 1.

Betrokkenheid verlenen bij de organisatie van een expertmeeting waarin alle betrokken partijen aanwezig zullen zijn. Deze expertmeeting moet leiden tot een manifest waarin afspraken worden gemaakt over de toekomst. Hierin moet zeker overeengekomen worden wat het juiste meldpunt is. 2. Samen met de Bredase voetbalclubs, de KNVB, het OBA en Breda Actief een plan opstellen om clubs te ondersteunen. In deze ondersteuning speelt het BD een rol in de voorlichting rondom discriminatie in het voetbal. Dit plan moet worden ingediend bij de gemeente Breda. Zij zal bepalen of ze dit financieel wil en kan ondersteunen. In het kader van promotie zou het BD er goed aan doen om clubs te gebruiken ten faveure van haar bekendheid. Veel clubs hebben een website. Het BD kan deze clubs proberen te overtuigen om pop-ups en banners op deze sites te plaatsen. 3. Toezien dat de vriendschapswedstrijd tussen VV Barca en DESK doorgang zal vinden. Dit is voor het BD een goed moment voor exposure. Als de financiële mogelijkheden er zijn is het verstandig om deze wedstrijd te sponsoren. 4. De contacten met NAC warm houden en gebruiken voor brede exposure. Het BD zou er goed aan doen om met NAC afspraken te maken over activiteiten en promotie. Opties voor activiteiten zijn bijvoorbeeld toernooien. Promotie kan in de vorm van groot promotiemateriaal, bijvoorbeeld een


Pagina 48 van 51

5.

6.

vermelding op het scherm buiten het NAC- stadion, bordreclame of balsponsoring. Deze promotieactiviteiten dienen te worden ondersteund door klein promotiemateriaal, zoals programmaboekjes, flyers, etc. Is er voor het BD geen financiële mogelijkheid voor groot promotiemateriaal, dan zal het BD zich moeten beperken tot klein promotiemateriaal. “Waar sta je” verder voorzien van voorbeelden uit het voetbal. Dit kan in de lessen, maar ook in de workshops. Zo zou in overleg met een school kunnen worden gekozen voor een workshop (straat)voetbal. Het bedrijf wat momenteel de rapworkshops uitvoert, biedt ook voetbalclinics aan. Het BD heeft de aanbieder dus al in huis. In het tweede deel van studiejaar 2008-2009 een andere stagiair onderzoek laten doen naar de situatie op dat moment.

5.2. Aanbevelingen aan andere platforms: 1. 2. 3.

4.

KNVB, OBA en Breda Actief: Samen met het BD werken aan een plan voor ondersteuning van de clubs (zie boven). KNVB: Het in kaart brengen van mogelijkheden om als meldpunt te functioneren. Gemeente Breda: Discriminatie in het Bredase voetbal meer op de politieke agenda zetten. Hiervoor is echter wel medewerking van lokale parlementariërs nodig. Als het financieel mogelijk is, dan zal de gemeente er goed aan doen om de betrokken organisaties te steunen om hun plannen in praktijk te brengen. NAC: NAC kan hun maatschappelijk gezicht (nog) meer laten zien. Ondersteuning van projecten tegen discriminatie kan op velerlei manieren in praktijk worden gebracht. De aanbeveling die aan NAC wordt gedaan is om met de betrokkenen in dit onderzoek samen te werken om een rolmodelfunctie in praktijk te brengen.


Pagina 49 van 51

Literatuurlijst Geschreven literatuur: • • • • •

Kooiker, R. (2003) Marktonderzoek. Groningen, WoltersNoordhoff. Debets, P. (2006) Football for all. Den Bosch, ADB Basta! Tiessen-Raaphorst, A. en Breedveld, K. (2006) Een gele kaart voor de sport. Den Haag, SCP. Samenwerkende Anti Discriminatie Bureaus: Antidiscriminatiewerk in kaart gebracht. Bureau Discriminatiezaken Midden- en West-Brabant: Jaarverslag 2005.

Websites: • • • • • • • • • • • • • •

www.discriminatiezaken-wb.nl www.breda.buurtmonitor.nl www.pcpbreda.nl www.nacbreda.tk. www.ad.nl www.trouw.nl www.spits.nl www.depers.nl www.standupspeakup.com www.knvb.nl www.breda-actief.nl www.amnesty.nl www.nks.nl www.google.nl


Pagina 50 van 51

Bijlage 1: Samenvatting wedstrijden VV Barca: De thuiswedstrijd: In de thuiswedstrijd gebeurde niets op het gebeid van discriminatie. De scheidsrechter was ervaren. Hij maakte duidelijke afspraken met bestuursleden van beide clubs voorafgaand aan de wedstrijd. Dit bracht zichtbaar rust en respect in en rond het veld. De uitwedstrijd: In de bezochte uitwedstrijd stond VV Barca op het veld in een dorpje tegen een bijna geheel blank team. De scheidsrechter gaf meteen voor de wedstrijd aan waar de grenzen liggen. Ook tijdens de wedstrijd wezen beide trainers hun spelers hierop. Geen intimidatie, discriminatie of wat dan ook. In de eerste helft waren er geen problemen, in de tweede helft moment ging het thuispubliek ging meeleven. Kort hierna vlagde de grensrechter van VV Barca voor buitenspel. Iemand uit het thuispubliek riep naar hem: “Hé klootzak, kut Marokkaan!” De grensrechter reageerde hier agressief op. Hij kon net op tijd worden tegengehouden voordat geweld werd gebruikt. Als gevolg hiervan werd de wedstrijd grimmig en er kwamen harde overtredingen van beide kanten. De scheidsrechter stuurde een speler van de thuisploeg van het veld vanwege langdurig commentaar op de leiding. Na de wedstrijd hebben de scheidsrechter en de gediscrimineerde grensrechter het voorval kort besproken, maar er is niets gerapporteerd. De grensrechter zei: “Als je zoiets hoort wil je hem alleen maar aanvallen”. Opvallend was dat het bestuur van de thuisploeg hier niets aan deed.


Pagina 51 van 51

Zet discriminatie buitenspel!

Recommend Documents