Zelf uw zorg regelen in de Wmo Met een pgb van uw gemeente
De belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget. Voor informatie, advies en ondersteuning. T 0900 742 48 57 (€ 0,20 per minuut)
E
[email protected]
I www.pgb.nl
uitgave: 2012
/2013
00
Inhoudsopgave 00
Inleiding
3
In deze brochure leest u over
Inleiding U redt het niet zonder hulp bij het huishouden Uw huis moet worden aangepast U hebt een vervoersmiddel of rolstoel op maat nodig
01
Wmo-hulp en -voorzieningen
5
02
Allemaal voorzieningen die u in 2012 en 2013 bij uw gemeente kunt aanvra-
Kiezen voor een pgb-Wmo
9
gen. Dit is geregeld in de Wet maatschappelijke ondersteuning, kortweg
03
Aanvragen, ontvangen en verantwoorden van een pgb-Wmo
11
04
u af wat de thuishulporganisatie of leverancier van de gemeente u kan
Besteding en beheer van een pgb-Wmo
16
05
Mogelijke veranderingen in de toekomst
20
06
Wat Per Saldo voor alle pgb-houders doet
23
07
Wat Per Saldo voor u persoonlijk doet
25
08
Lid of abonnee worden van Per Saldo
27
09
Machtiging voor betaling
29
10
Brochures van Per Saldo
31
11
Cursussen van Per Saldo
31
12
Colofon
31
de Wmo. Als uw aanvraag wordt gehonoreerd, staat u voor de keus: wacht bieden? Of regelt u het liever zelf?
Daarover gaat deze brochure
Hoe regelt u zelf uw zorg met een persoonsgebonden budget dat u krijgt van de gemeente: het pgb-Wmo.
Wat is een pgb-Wmo?
Dit is een geldbedrag dat u krijgt van uw gemeente, nadat is vastgesteld dát u zorg nodig hebt en wélke zorg u nodig hebt. Afhankelijk van uw indicatie kunt u met het pgb-Wmo: uw hulp bij het huishouden zelf uitbetalen; een hulp die u zelf aanneemt, die werkt op uw aanwijzing, op de tijd waarop u dat wilt zelf de verbouwing van uw aan te passen huis regelen en betalen, met de aannemer naar uw keuze, die op uw manier werkt, met de materialen die u wilt een vervoersvoorziening aanschaffen, bijvoorbeeld de rolstoel aanschaffen die u wilt het model fiets dat u zelf graag wilt: de sportieve in plaats van een traditionele tandem
Naast Wmo ook pgb-Awbz
Bij de gemeente kunt u voor bepaalde vormen van zorg terecht. Andere zorg die u ook nodig kunt hebben, is geregeld in de Awbz, Algemene wet bijzondere ziektekosten. Het gaat daarbij om Persoonlijke Verzorging, Verpleging, Begeleiding (individueel en in groepsverband) en Kortdurend
2
3
verblijf (de zogenoemde logeeropvang). Deze zorg kunt u aanvragen bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) of, voor jongeren tot 18 jaar met psychiatrische problemen, bij Bureau Jeugdzorg. Wilt u hier meer over weten, lees dan de brochure: ‘Zelf uw zorg regelen in de Awbz’. Voor leden van Per Saldo gratis te downloaden, voor niet-leden te bestellen via de webwinkel op www.persaldowinkel.nl. Deze brochure is een uitgave van Per Saldo, de landelijke vereniging van mensen met een persoonsgebonden budget. Wilt u meer weten over het pgb, van de indicatiestelling tot het afsluiten van overeenkomsten, van budgetberekeningen tot het afleggen van verantwoording over uw uitgavenen over de meest recente ontwikkelingen rondom het pgb, raadpleeg dan de uitgebreide informatie op de website www.pgb.nl of neem telefonisch contact op met de ledenservice, 0900 - 742 48 57. Met Per Saldo staat u er niet alleen voor!
01
Wmo-hulp en -voorzieningen U kunt bij uw gemeente een aanvraag doen voor hulp bij het huishouden voor hulpmiddelen (zoals een rolstoel), voor voorzieningen voor lokaal vervoer (zoals een aangepaste fiets) en voor het aanbrengen van aanpassingen in en rond uw woning.
Hulp bij het huishouden
Hebt u hulp bij het huishouden nodig om zelfstandig te kunnen blijven wonen, dan is de gemeente ervoor verantwoordelijk dat u die hulp krijgt. Sommige gemeenten maken onderscheid tussen twee, sommige tussen drie vormen van hulp bij het huishouden. De eerste, eenvoudige vorm, geeft u de dagelijkse hulp in de huishouding zoals schoonmaken, wassen draaien, boodschappen doen. De tweede, meer uitgebreide vorm, geeft ook ondersteuning bij de organisatie van uw huishouden, als u dat zelf niet overziet. Een indicatie voor een derde, gecompliceerde vorm van huishoudelijk werk, is ook mogelijk, zij het niet in elke gemeente. Er zijn ook gemeenten die dit onderscheid niet maken. Het staat gemeenten vrij welke vormen van hulp bij het huishouden zij aanbieden.
Zin of pgb Hulp bij het huishouden in zorg in natura (zin) wordt geleverd door een instelling voor thuiszorg, een schoonmaakbedrijf of een andere aanbieder waar uw gemeente afspraken mee heeft gemaakt. Kiest u voor een pgb, dan krijgt u het geld voor de hulp bij het huishouden zelf in handen en kunt u zelf beslissen wie u komt helpen en hoe de hulp bij u thuis aan de slag gaat. De hoogte van het budget is afhankelijk van het besluit dat de gemeente daarover neemt. U leest hierover verderop meer.
Minder dan drie maanden
Voor kortdurende, incidentele hulp - bijvoorbeeld gedurende een paar weken na een ziekenhuisopname - hoeft de gemeente u geen pgb toe te kennen. Wel kan de gemeente u onder deze omstandigheden zorg in natura aanbieden. 4
5
Hulpmiddelen (zoals een rolstoel)
Hebt u een rolstoel nodig om u te verplaatsen, dan is de gemeente ervoor verantwoordelijk dat u een passende rolstoel krijgt. Zin of pgb De gemeente geeft u de keuze tussen de aanschaf van een rolstoel in zorg in natura (zin) - geleverd door een leverancier waar de gemeente afspraken mee heeft gemaakt - of een pgb. Kiest u voor een pgb, dan krijgt u het geld voor de aanschaf, het op maat maken, het onderhoud, de service en de verzekering van de rolstoel zelf in handen. U ontvangt dit geld op basis van een programma van eisen (zie ook hoofdstuk 03).
Uitzondering
Voor kortdurend of incidenteel gebruik van een rolstoel hoeft de gemeente u geen pgb toe te kennen. De gemeente kan besluiten om u een rolstoel in natura te bieden.
Sportrolstoel
Ook het verstrekken van een sportrolstoel behoort tot de taak van de gemeente. Doorgaans krijgt u een eenmalig bedrag, ook wel ‘forfaitair’ bedrag genoemd: een vast bedrag voor alle kosten van de sportrolstoel, die niet nader gespecificeerd hoeven te worden. Hiermee kunt u voor een bepaalde periode een sportrolstoel aanschaffen en onderhouden.
Woning aanpassen
Moet uw woning worden aangepast om zelfstandig te kunnen blijven wonen, dan is de gemeente ervoor verantwoordelijk dat de voorzieningen die daarvoor nodig zijn mogelijk worden gemaakt. Het kan bijvoorbeeld gaan om de volgende aanpassingen. ouwkundige of woontechnische (vaste) aanpassing. Denk aan het verB wijderen van drempels, het aanbrengen van handgrepen en steunen, het installeren van een traplift of elektrische deuropeners, het aanpassen van de keuken of de badkamer, het installeren van een deurbel met lichtsignalen of een intercom, het inrichten van een uitraaskamer, het realiseren van een uitbouw op de begane grond, het rolstoeltoegankelijk maken van toegangspaden, enzovoorts. Roerende (losse) aanpassing, zoals bijvoorbeeld een douchestoel in de badkamer, een tillift in de slaapkamer of het aanpassen van vloerbedekking. Vergoeding van verhuiskosten, als de gemeente u vraagt te gaan verhuizen naar een andere, aangepaste woning, als dat een adequate oplossing is voor uw woonprobleem. Zin of pgb De gemeente biedt u de keuze tussen een verstrekking in zorg in natura (zin) of in een pgb. Kiest u voor een pgb, dan krijgt u het geld voor de woningaanpassing zelf in handen. U bepaalt zelf wie u inschakelt voor het realiseren ervan. U bepaalt in dat geval ook zelf hoe de aanpassingen worden uitgevoerd. U ontvangt een budget op basis van een programma van eisen (zie beschrijving in hoofdstuk 03).
6
7
Er zijn ook gemeenten die voor aanpassingen aan een woning aan de eigenaar geen pgb, maar een financiële vergoeding betalen; dat is een eenmalige bijdrage in de kosten.
Niet bij een huurwoning
Bouwkundige of woontechnische aanpassingen in een huurwoning moeten door de verhuurder worden gedaan. In dat geval hoeft de gemeente u geen keuze aan te bieden voor een pgb.
Vervoer in eigen regio
Kunt u door uw beperking of handicap geen gebruik maken van het lokale vervoer of van openbaar vervoer in uw regio, dan is de gemeente verantwoordelijk voor het verstrekken van een vervoersvoorziening. Heeft de gemeente een collectief vervoerssysteem waar u gebruik van kunt maken dan hebt u geen recht op een pgb voor een individuele vervoersvoorziening. De gemeente kan in dat geval volstaan met het aanbieden van een collectieve voorziening, zoals een regiotaxi. Is dat voor u geen adequaat antwoord op uw vraag of organiseert uw gemeente geen collectief vervoer, dan kunt u uw recht doen gelden op een individuele vervoersvoorziening en dus ook op een pgb. Bij een individuele vervoersvoorziening kunt u denken aan een scootmobiel, een driewielfiets, een tandem, speciale vervoermiddelen voor kinderen met een beperking, zoals een grote buggy, een vergoeding voor taxikosten, aanpassingen aan uw auto. Met een pgb voor een individuele vervoersvoorzieningen kunt u zelf een leverancier uitkiezen en afspraken maken over hoe u het product geleverd wilt krijgen. U ontvangt het pgb op basis van een programma van eisen (zie ook hoofdstuk 03).
Uitzondering
Voor kortdurend, incidenteel gebruik van een vervoersvoorziening hoeft de gemeente u geen pgb toe te kennen.
8
02
Kiezen voor een pgb-Wmo Ondanks uw beperking of chronische ziekte wilt u of uw kind een actief maatschappelijk leven leiden. U wilt zelf bepalen door wie u geholpen wilt worden, op welke tijd en op welke manier. U wilt zelf bepalen waar u woont en hoe u woont. U wilt gaan en staan waar u wilt. Herkent u zichzelf in één of meer van deze uitgangspunten, dan is het pgb misschien iets voor u. Zodat u of uw kind een eigen leven kunt leiden, onder regie van uzelf. Zodat u niet afhankelijk bent van wat instellingen, organisaties of leveranciers die voor de gemeente werken u kunnen bieden. Zodat u uw eigen rol kunt blijven vervullen: in uw gezin, in een al dan niet betaalde baan, als scholier of student, als vriend of familielid, als goede buur.
Keuzemoment
Kiezen voor een pgb heeft veel voordelen. Maar voordat u eraan begint, is het wel belangrijk dat u zich bewust bent van alle consequenties. Want met de vrijheid die het pgb u geeft, krijgt u er ook een portie regelwerk en verantwoordelijkheid bij.
Zelf doen
gaat zelf op zoek naar zorgverleners en/of leveranciers U U maakt zelf afspraken U sluit zelf zorgovereenkomsten af U betaalt uw hulp en/of leverancier zelf uit U houdt de financiële administratie bij, waarmee u zich kunt verantwoorden Met een pgb bent u zelf verantwoordelijk voor al deze werkzaamheden, maar u hoeft het niet alleen te doen. Kijk bij hoofdstuk 07 hoe Per Saldo u hierbij kan helpen.
9
U bent opdrachtgever
De meeste nieuwe pgb-houders moeten wennen aan de nieuwe rol, die hen tot dan toe totaal onbekend was. Ga maar na: u bent ineens zorgvrager en kleine zelfstandige tegelijk. Iemand die zelf mensen aanneemt, officiële afspraken maakt over uurloon, opzegtermijn, leveringsvoorwaarden, garantie, verzekering enzovoort. U bent opdrachtgever, dus iemand die eisen stelt. U bent niet langer afhankelijk van wat bestaande instanties u kunnen bieden.
U hoeft het niet alleen te doen
Per Saldo steunt u en geeft u alle informatie die u nodig hebt. Volg bijvoorbeeld een cursus. Kijk op www.pgb.nl/cursussen-en-voorlichting/cursussen-voor-budgethouders.
Doe de pgb-test
Met deze test kunt u nagaan of het pgb echt wel iets voor u is. Als u de vragenlijst helemaal invult (15 minuten invultijd), krijgt u een persoonlijk advies, aangevuld met waardevolle tips. Een tip kan zijn om bepaalde taken uit te besteden. Of het volgen van een bepaalde cursus. Na afloop krijgt u direct uw persoonlijke advies. Kijk op www.pgb-test.nl.
10
03
Aanvragen, ontvangen en verantwoorden van een pgb-Wmo Voor een aanvraag kunt u contact opnemen met het zorgloket in uw gemeente. Elke gemeente noemt het weer anders: ‘Loket Wmo’, ‘Loket voorzieningen gehandicapten en ouderen’, ‘Loket één’, enzovoorts. Nadat volgens de regels van uw gemeente is vastgesteld dat u recht hebt op Wmo-hulp of -voorziening, dan kunt u kiezen tussen de zogenoemde ‘zorg in natura’ of een pgb. Voor complexe vragen zal de gemeente advies vragen aan een externe deskundige. Soms is een uitgebreid onderzoek door een arts noodzakelijk, vaak ook is een advies van een ergotherapeut nodig, zoals bij de verstrekking van complexe rolstoelen, woningaanpassingen en vervoersvoorzieningen. Bij woningaanpassingen wordt meestal een huisbezoek afgelegd.
Gemeente heeft compensatieplicht
Gemeenten zijn verplicht zich te houden aan de ‘compensatieplicht’ (artikel 4 in de Wmo). Dat betekent dat de gemeente voor elke individuele aanvraag voor hulp, hulpmiddelen of een voorziening de meest passende (= adequate) oplossing moet zoeken. De gemeente maakt daarom samen met u als aanvrager een beschrijving van uw persoonlijke situatie. Op basis daarvan wordt gekeken waar uw handicap of waar uw beperkingen u belemmeren om mee te doen in de samenleving. Waar en waarom u uw rol – in een gezin, op school, op het werk, in vrijwilligerswerk enzovoort – niet kunt vervullen. Vervolgens onderzoekt de gemeente hoe uw probleem niet alleen op de meest passende, maar ook op de meest goedkope manier kan worden opgelost. Daarbij worden alle mogelijkheden onderzocht: binnen uw eigen netwerk, via collectieve voorzieningen, met individuele voorzieningen, met een pgb. De gemeente beslist uiteindelijk. Dat kan betekenen dat de gemeente kiest voor een collectieve voorziening, terwijl uw voorkeur uitgaat naar een pgb.
11
Tip
Vraag bij een complexe aanvraag ook om een vergoeding van de kosten van een aantal uren begeleiding. Bijvoorbeeld bij de aanvraag voor een rolstoel, begeleiding van een ergotherapeut, die als onafhankelijk adviseur bij het keuzeproces optreedt.
Toekenning
U ontvangt van de gemeente een beslissing (de beschikking) waarin staat op hoeveel uren hulp bij het huishouden, welk hulpmiddel of welke voorziening u van de gemeente kunt ontvangen en of u die met uw pgb kunt inkopen. Dit besluit krijgt u op papier thuisgestuurd.
Vaststelling van de hoogte van het pgb hulp bij het huishouden
Bij huishoudelijke hulp hanteert elke gemeente zijn eigen tarieven. Elke gemeente is daar vrij in, maar moet er wel rekening mee houden dat u in staat moet zijn om in de lokale situatie voor het vastgestelde pgb goede en toereikende hulp in te kopen. r zijn gemeenten die verschillende tarieven hanteren afhankelijk van de E vorm van hulp bij het huishouden (zie pagina 13). Er zijn ook gemeenten die onderscheid maken tussen tarieven voor particulieren en tarieven voor instellingen. Budgethouders die het niet eens zijn met de tarieven in hun gemeente, hebben er een zaak voor de rechter van gemaakt. Uit uitspraken van de rechter is duidelijk geworden, dat het pgb-tarief zo hoog moet zijn dat daarvoor hulp kan worden ingekocht die kwalitatief vergelijkbaar is met de hulp bij het huishouden die de gemeenten in zorg in natura heeft ingekocht. Wel mag de gemeente voor particuliere een lager tarief hanteren dan voor instellingen. Ook mogen voor de verschillende vormen van hulp bij het huishouden verschillende tarieven worden gehanteerd. De gemeente moet uit kunnen leggen waarom zij een bepaald tarief hanteert. p de website van Per Saldo vindt u bij www.pgb.nl/dit-is-een-persoonsO gebonden-budget-pgb/wmo-gemeente een overzicht van de tarieven per gemeente. Staan de gegevens over uw gemeente er niet vermeld, dan kunt u deze zelf opvragen bij uw gemeente en mailen naar
[email protected], dan past Per Saldo de tarieven op de website aan.
12
Gemeenten zijn verplicht om basistarieven vast te stellen
Op 1 september 2012 is er een nieuw artikel (21a) in de Wmo, in werking getreden. Het verplicht gemeenteraden om basistarieven vast te stellen voor het verlenen van huishoudelijke hulp, waar het college van B&W zich aan moet houden. Tarieven die gebaseerd zijn op reële kostprijzen, en aansluitend bij de vereiste vaardigheden van de medewerker en het daarbij passende loon.
Let op
Dit geldt voor hulp door een instelling. De gemeente moet de pgbtarieven daarvan afleiden.
Vaststelling van de hoogte van het pgb voor hulpmiddelen en voorzieningen
Gaat het om een rolstoel, woonvoorziening en/of een individuele vervoersvoorziening, dan is de hoogte van het budget gebaseerd op het programma van eisen voor de betreffende voorziening.
Let op
Het is mogelijk dat de organisatie of leverancier, die een contract heeft met de gemeente, prijsafspraken heeft gemaakt die onder de kostprijs liggen. Zij kunnen dit doen vanwege de te verwachten grote omzet. Wanneer de hoogte van uw pgb wordt afgestemd op deze scherpe prijs, dan bent u wellicht niet in staat om voor dit lage pgb een passende oplossing te vinden. U kunt vervolgens in bezwaar gaan.
Bezwaar maken
Bent u het niet eens met het besluit van uw gemeente of vindt u het pgbtarief te laag, dan kunt u er bezwaar tegen maken. In de brief met het besluit van uw gemeente staat hoe u dat kunt doen. Hebt u een pluslidmaatschap bij Per Saldo, dan kunt u hierbij advies en zo nodig juridische ondersteuning krijgen.
Let op
Gemeenten mogen uw aanvraag niet afwijzen vanwege de hoogte van uw inkomen. Met andere woorden: gemeenten mogen geen inkomensgrenzen hanteren bij de toekenning van hulp, hulpmiddelen en voorzieningen vanuit de Wmo. Toch zijn er in 2012 nog gemeenten die dit in hun gemeentelijke verordening hadden staan. Het ministerie heeft de 13
gemeenten erop gewezen dat dit niet is toegestaan: geen inkomensgrens waarop een aanvraag kan worden afgewezen en geen extra bijdrage bij een bepaald inkomen. Wel mogen gemeenten een inkomensafhankelijke eigen bijdrage vragen (zie eigen bijdrage, hieronder).
Eigen bijdrage
De gemeente mag voor alle hulp en voorzieningen een eigen bijdrage van u vragen, behalve voor rolstoelen. Zij moet dat volgens de landelijke richtlijnen doen. Hoe hoog die maximale eigen bijdrage is, hangt af van uw verzamelinkomen, samenstelling van uw huishouden en uw leeftijd. Kinderen en jongeren onder de 18 jaar betalen geen eigen bijdrage, ongeacht de soort hulp of voorzieningen waar ze gebruik van maken en ongeacht het inkomen van hun ouders.
Verantwoording afleggen
De gemeente mag zelf regels stellen over de verantwoording van het pgb. Sommige gemeenten zullen helemaal geen verantwoording van u vragen. U hebt dan maximale bestedingsvrijheid. Andere gemeenten zullen een deel van het budget vrijlaten en alleen over het resterende bedrag verantwoording van u vragen. Weer andere gemeenten zullen u tot op de laatste eurocent ter verantwoording roepen. Als het gaat om rolstoelen, woonvoorzieningen en individuele vervoersvoorzieningen, zal het voor de verantwoording aan de gemeente voldoende zijn om een factuur te overhandigen als bewijs van de aanschaf. Let erop dat u zich strikt houdt aan het programma van eisen.
Krijgt u hulp of voorzieningen van uw gemeente en wordt er een eigen bijdrage geheven, dan krijgt u automatisch een brief van het Centraal Administratie Kantoor (CAK), waarin staat hoe hoog uw maximale eigen bijdrage is. Het CAK gaat daarbij uit van uw inkomensgegevens van twee jaar geleden, zoals die bekend zijn bij de Belastingdienst. U betaalt de eigen bijdrage die de gemeente vraagt per acceptgiro aan het CAK. Het kan gaan om aanzienlijke bedragen. Om niet voor onaangename verrassingen te komen staan, kunt u uw eigen bijdrage op de website van het CAK berekenen met de daarvoor bestemde rekenmodule. Kijkt u daarvoor op www.hetcak.nl, zoekwoord ‘eigen bijdrage berekenen’.
Nieuw
Veel gemeenten die tot nu toe geen eigen bijdrage hebben geheven op individuele voorzieningen, gaan dat in deze tijden van schaarste alsnog doen. Hebt u bijvoorbeeld al jaren een scootmobiel van de gemeente, dan kan het zijn dat u daar een eigen bijdrage voor moet gaan betalen. De datum van ingang mag niet eerder zijn dan de datum waarop de wijziging van deze regeling in de gemeentelijke verordening is opgenomen. Gemeenten moeten vóór invoering van een eigen bijdrage de budgethouder voor de keuze te stellen of zij onder de nieuwe voorwaarden de voorziening willen houden. 14
15
04
Besteding en beheer van een pgb-Wmo De gemeente stelt over het algemeen een termijn vast waarbinnen u de voorziening moet aanschaffen en dus het budget moet hebben besteed. Die termijn is meestal drie tot zes maanden na de toekenning. Kunt u door omstandigheden het budget niet binnen die termijn besteden, neem dan tijdig contact op met de gemeente en vraag om een verlenging van de termijn. U mag zelf bepalen wie u inhuurt of bij welke leverancier u inkoopt.
Huishoudelijke hulp Wie kunt u inhuren? Particuliere personen en mensen via bedrijven, instellingen of organisaties. U kunt ook familieleden, vrienden en bekenden inhuren. U kunt selecteren op de eisen die u stelt, op zaken die voor u belangrijk zijn. Opleiding kan een rol spelen, maar het is niet verplicht dat u hierin eisen stelt. Hulp vinden Vraag in uw omgeving of er mensen bereid zijn voor u te werken. Plaats een oproep in de lokale media. Raadpleeg www. persaldohulpgids.nl of plaats een oproep op deze website. Thuiszorgorganisaties en schoonmaakbedrijven bieden vaak speciale mogelijkheden voor mensen met een pgb. Deze instellingen kunt u om een offerte vragen.
Tip
Per Saldo geeft u op www.pgb.nl/ik-zoek-hulp/huishoudelijke-hulp/ hulp-vinden informatie en advies over hoe en waar u hulp bij het huishouden kunt zoeken, over wat de hulp kost (deze informatie is alleen toegankelijk voor leden). Informatie over het sluiten van een overeenkomst met uw hulpen: www.pgb.nl/ik-zoek-hulp/huishoudelijke-hulp/ schriftelijke-overeenkomsten. Leden hebben gratis toegang tot de gehele website. Voor niet-leden is een deel van de informatie niet toegankelijk.
16
Verder kan Per Saldo u helpen bij het maken van loonberekeningen. Op deze manier krijgt u een overzicht over de besteding van uw budget, ziet u hoeveel uw hulpen u gedurende uw periode gaan kosten. U hoeft dan niet bang te zijn dat u niet uitkomt met uw budget. Hiervoor kunt u onze ledenlijn bellen of een e-mail sturen naar
[email protected]. Administratie Een handig hulpmiddel om uw budget te beheren is ePGB. Dit is een veilig en door iedere budgethouder eenvoudig te gebruiken digitaal systeem. U kunt ePGB 30 dagen kosteloos uitproberen. Voor meer informatie kijkt u op www.epgb.nl. Voor een goed overzicht en een heldere verantwoording kunt u of moet u wellicht in sommige gemeenten een aparte bankrekening openen voor het pgb. Financiële risico’s Als budgethouder kunt u, afhankelijk van de zorgovereenkomst, werkgever zijn. Dat brengt bepaalde risico’s met zich mee. Wie betaalt bijvoorbeeld uw hulp als hij ziek is? De gemeente kan daarvoor een regeling treffen. Ook kan uw gemeente afspraken maken met het Servicecentrum PGB van de SVB. Op www.pgb.nl/dit-is-een-persoonsgebonden-budget-pgb/wmogemeente/wmo-per-gemeente-2012 ziet u welke gemeenten een overeenkomst hebben afgesloten met de SVB. Salarisadministratie Bepaalde zorgovereenkomsten kunnen ingewikkelde administratieve handelingen tot gevolg hebben, waarbij u loonheffing en/of werkgeverslasten moet afdragen aan de Belastingdienst. De gemeente kan regelen dat u daar, zonder kosten, ondersteuning bij krijgt van het Servicecentrum PGB of van een andere instantie. Op www.pgb.nl/dit-is-een-persoonsgebonden-budget-pgb/wmo-gemeente/wmo-per-gemeente-2012 ziet u of uw gemeente een contract heeft met de SVB. Een andere mogelijkheid is dat uw gemeente u een vergoeding toekent, zodat u een administratiekantoor kunt inhuren.
17
Verzekerd voor ongelukken Als er iets gebeurt met uw hulp terwijl hij bij u aan het werk is, kunt u aansprakelijk gesteld worden. Uw eigen particuliere verzekering voor wettelijke aansprakelijkheid dekt dit risico over het algemeen niet. Uw gemeente kan het Servicecentrum PGB of bij een andere instantie of verzekeraar regelen dat u als budgethouder verzekerd bent voor een wettelijke aansprakelijkheid. Heeft uw gemeente geen overeenkomst met de SVB (kijk op www.pgb.nl/dit-is-een-persoonsgebonden-budget-pgb/wmo-gemeente/ wmo-per-gemeente-2012) en heeft zij dit ook niet op een andere manier geregeld, dan is het raadzaam dat u dit zelf doet. Rechtsbijstand Als pgb-houder kunt u te maken krijgen met arbeidsconflicten met uw hulp. In dat geval moet u verzekerd zijn voor rechtsbijstand. Ook hierover kan de gemeente afspraken maken met het Servicecentrum PGB of zelf een regeling treffen. Heeft uw gemeente geen overeenkomst met de SVB (www.pgb.nl/dit-is-een-persoonsgebonden-budget-pgb/wmo-gemeente/ wmo-per-gemeente-2012) en heeft zij dit ook niet op een andere manier geregeld, dan is het raadzaam dat u dit zelf doet.
Pgb en inkomen/Belastingdienst
Het pgb is voor u als budgethouder geen inkomen. Het pgb heeft daarom geen invloed op andere regelingen, zoals huurtoeslag, zorgtoeslag of uitkeringen. Voor de mensen die u inhuurt om voor u te werken, is het geld dat zij daarmee verdienen wel inkomen. Zij moeten dat inkomen opgeven bij de Belastingdienst. Het pgb dat op 31 december op uw bankrekening staat, moet u doorgeven aan de Belastingdienst. Is het een restant van het pgb van datzelfde jaar, dan wordt dit door de Belastingdienst niet als vermogen gezien.
18
Individuele voorzieningen
Voor de aanschaf van een rolstoel, voor woningaanpassing en voor individuele vervoersvoorzieningen kunt u het programma van eisen van de gemeente (zie hoofdstuk 03) gebruiken om een offerte aan te vragen bij de leverancier/aannemer/het bedrijf van uw keuze. Korting Schaft u uw voorziening aan bij een leverancier die gecontracteerd is door de gemeente, dan kunt u zich afvragen of levering in zorg in natura niet zinvoller is. Wilt u het product toch zelf aanschaffen, dan kunt u veelal gebruik maken van de kortingen die de gemeente heeft bedongen bij dit bedrijf. U kunt hierover navraag doen bij uw gemeente.
Per Saldo Winkel
Leden krijgen aantrekkelijke korting op producten zoals rolstoelaccessoires, rolstoelhelling en rollators. Kijk op www.persaldowinkel.nl. Service en onderhoud Let erop dat u goede afspraken maakt over de service en het onderhoud van de voorziening gedurende de hele looptijd van het gebruik. Voorziening overbodig Hebt u een voorziening aangeschaft via een pgb en blijkt dat u na een aantal jaren de voorziening niet meer nodig hebt, dan kan de gemeente de voorziening bij u opvragen. U mag de aangeschafte voorziening dus niet verkopen of verpanden. Voorziening voldoet niet Mocht achteraf blijken dat een voorziening niet voldoet, dan is het van belang dat u een nieuw advies van de indicatiesteller ontvangt. U kunt de gemeente daar om vragen. Zijn er wijzigingen in uw situatie waardoor de voorziening niet meer voldoet, dan kunt u op basis van een nieuw programma van eisen een aanvullend budget krijgen voor een aanpassing, of voor een nieuwe voorziening.
19
05
Mogelijke veranderingen in de toekomst Het pgb ligt onder vuur, aangewakkerd door de bezuinigingen, als gevolg van de huidige economische crisis. Anno november 2012 zijn nog niet op alle fronten knopen doorgehakt, maar is er al wel een lijn der verwachting waarneembaar. Hieronder leest u de mogelijke veranderingen die zullen worden ingevoerd.
Overheveling Awbz-zorg naar Wmo
De overheveling van bepaalde vormen van zorg die nu nog onder de Awbz vallen, zullen naar verwachting in 2015 worden overgeheveld naar de Wmo. De gemeenten gaan dan ook Begeleiding (individueel in uren en in groepsverband, in dagdelen), plus Kortdurend Verblijf (logeeropvang) regelen. Ook is er sprake van dat in 2015 Persoonlijke Verzorging over gaat naar de gemeente.
Huishoudelijke hulp in het regeerakkoord oktober 2012
Het nieuwe kabinet is voornemens de hulp in de huishouding af te schaffen en wil deze zorg vervangen door een maatwerkvoorziening voor degenen die het echt nodig hebben en die het niet uit eigen middelen kunnen betalen. Gaat deze maatregel door, dan wordt huishoudelijk hulp inkomensafhankelijk.
Eigen bijdrage voor voorzieningen in de Wmo
U las hier al over in hoofdstuk 03. Waren er voorheen veel gemeenten die nog geen eigen bijdrage vroegen, de meesten gaan dat nu wel doen. Alleen kan dat niet zomaar met terugwerkende kracht. Het heffen van de eigen bijdrage mag pas worden ingevoerd vanaf de datum waarop dit besluit officieel is opgenomen in de gemeentelijke verordening. En de datum van ingang mag niet meer dan twee jaar geleden zijn.
Actualiteit
De ontwikkelingen gaan snel. Let u daarom op www.pgb.nl op de actualiteiten rondom dit onderwerp of meld u aan voor de wekelijkse nieuwsbrief op www.pgb.nl/ nieuws-voor-pgb-houders/nieuwsbrieven/abonneren-op-nieuwsbrief.
Keuzevrijheid
Per Saldo is voorstander van keuzevrijheid. Mensen moeten kunnen kiezen tussen een pgb of zorg in natura. Tot nu toe is elke gemeente verplicht haar burgers een pgb aan te bieden voor huishoudelijke hulp, hulpmiddelen en voorzieningen. Per Saldo strijdt ervoor dat gemeenten de mogelijkheid van een pgb, ook voor de zorg die wordt overgeheveld vanuit de Awb, moet gaan aanbieden.
Huishoudelijke hulp
De Wmo is tot nu toe een wet waarbij de burger aangeeft welke voorziening hij wil en de gemeente vervolgens beoordeelt of hij dat inderdaad kan krijgen. In de huidige ontwikkeling gaat dat in sommige gemeenten anders. Wat gebeurt is dat gemeenten niet meer ingaan op de aanvraag voor een individuele huishoudelijke hulp voor een bepaald aantal uren, maar een oplossing gaan zoeken voor het daadwerkelijke probleem, namelijk ‘hoe houdt iemand zijn huis schoon?’. De gemeente kan vervolgens allerlei manieren bedenken om een bepaald eindresultaat te bereiken en heeft daarin grote vrijheid.
20
21
06
Wat doet Per Saldo voor alle pgb-houders? Mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, chronische ziekte of psychische problemen moeten de mogelijkheid behouden om met eigen regie hun leven in te richten zoals ze dat zelf willen. Per Saldo springt voor hen op de bres bij zowel de landelijke als lokale politiek en overheid, bij organisaties die beleid ontwikkelen, bij ‘zorgverlenend Nederland’.
Solide pgb
Per Saldo strijdt onverminderd door voor een duurzaam (= houdbaar) en solide pgb. Een budget op maat voor mensen die langdurige zorg nodig hebben. Onder voorwaarden die voorkomen dat er op grote schaal misbruik van de regeling gemaakt kan worden. Met tegelijkertijd een vereenvoudiging van de regelgeving en administratieve handelingen. Uiteindelijk streven was en blijft een integraal participatiebudget. Eén budget, waarmee iedereen met een beperking die daarvoor is geïndiceerd en dus voldoet aan de voorwaarden, zijn leven kan leven in vrijheid en zijn mogelijkheden kan benutten, ondanks zijn beperking.
Pgb-ambassadeurs
Met een klein landelijk bureau lukt het Per Saldo niet in alle gemeenten een voet tussen de deur te krijgen. Daarom zijn de leden gevraagd of zij bereid zijn pgb-ambassadeur te worden in hun eigen gemeente. Om zo het pgb bekendheid te geven, eventuele indianenverhalen te ontzenuwen en het belang en de voordelen van het pgb te benadrukken. Er zijn in 2012 inmiddels ruim 100 pgb-ambassadeurs opgeleid door Per Saldo. Is er al een pgb-ambassadeur in uw gemeente actief of bent u zelf geïnteresseerd? Kijk op www.pgb.nl/actie-pgb-in-uw-gemeente/lokalepgb-ambassadeurs.
Is uw gemeente pgb-(schaap)waardig?
16 van de ruim 100 pgb-ambassadeurs zijn enthousiast aan het werk in hun gemeenten om de toekomst van het pgb, 22 de eigen regie, veilig te stellen. en daarmee
Het ligt in de lijn der verwachting dat Begeleiding en Kortdurend Verblijf vanuit de Awbz worden overgeheveld naar de Wmo, naar de gemeente. Per Saldo strijdt voor behoud van het pgb in alle gemeenten. Tot nu toe (oktober 2012) zijn er van de ruim 400 gemeenten slechts 13 om. Deze gemeen23
ten hebben officieel in hun verordening opgenomen dat zij ook na de overheveling van Awbz-zorg de mogelijkheid van een pgb zullen behouden. Amsterdam ging bijna letterlijk als eerste schaap over de dam. Per Saldo heeft deze gemeente daarom pgb-(schaap)waardig verklaard, evenals de 12 die daarna volgden. Kijkt u op www.pgb.nl/actie-pgb-in-uw-gemeente/ deze-gemeenten-zijn-om.
Voorbeeldbrief aan uw gemeente
Per Saldo roept pgb-houders op om zelf bij de eigen gemeente te informeren hoe zij Begeleiding en Kortdurend Verblijf denken over te gaan nemen en uit te gaan voeren. Vraag uw gemeente per e-mail of brief wat u van hen kunt verwachten. Als veel budgethouders dit doen, wordt het voor de gemeenten duidelijker welke zorgvragen zij tegemoet kunnen zien en beïnvloedt u hiermee wellicht hun besluitvorming. Kijk voor de voorbeeldbrief die naar eigen inzicht kunt wijzigen of aanvullen op www.pgb.nl/ actie-pgb-in-uw-gemeente/schrijf-uw-gemeente-een-brief.
Workshops voor gemeenten
Om gemeenteambtenaren, Wmo-raden en gehandicaptenplatforms te informeren over het pgb, biedt Per Saldo workshops aan. Zij kunnen zich aanmelden via www.pgb.nl/cursussen-en-voorlichting/workshops-wmo.
Inspringen op nieuwe ontwikkelingen
Per Saldo houdt de politieke ontwikkelingen niet alleen nauwlettend in de gaten, maar reageert ook gevraagd of ongevraagd op nieuwe plannen, wijst op de consequenties en draagt mogelijke alternatieven aan. Per Saldo komt actief op voor de rechten van alle pgb-houders, waarbij ‘eigen regie’ hoog in het vaandel staat. Kijk op www.pgb.nl/actie-pgbin-uw-gemeente.
24
07
Wat doet Per Saldo voor u persoonlijk? Per Saldo is de landelijke vereniging van mensen met een persoonsgebonden budget, opgericht door mensen met een persoonsgebonden budget. Per Saldo is daarmee de organisatie van en voor mensen met een pgb.
Informatie
Per Saldo geeft informatie over alles wat met het persoonsgebonden budget te maken heeft. Leden (budgethouders) en abonnees (professionals of andere geïnteresseerden) hebben toegang tot alle informatie. Voor alle anderen is de website slechts gedeeltelijk toegankelijk.
Speciaal voor leden en abonnees
olledig toegang tot alle informatie op www.pgb.nl, de website van V Per Saldo. Een speciaal ledennummer zonder extra kosten om zoveel u maar wilt te bellen naar ons informatie- en advieslijn, van maandag tot en met donderdag, van 10.00 tot 17.00 uur. Onbeperkt uw vragen kunnen stellen via e-mail
[email protected].
Toegang tot ‘Budgethouders onder elkaar’
Een applicatie waarmee u gemakkelijk in contact kunt komen met andere pgb-houders in uw omgeving of de pgb-ambassadeur in uw gemeente. orting op de aanschaf van brochures. K Slimme lijstjes van Per Saldo met informatie die vaak tot in detail op een bepaald onderwerp is uitgewerkt. Te downloaden of op papier te bestellen alleen voor leden en abonnees. Korting bij deelname aan cursussen. Korting bij deelname aan voorlichtingsbijeenkomsten (voor professionals). Juridische ondersteuning bij een pluslidmaatschap. Toegang tot ledenbijeenkomsten (alleen leden). Toegang tot de Algemene Ledenvergadering met stemrecht waarmee u mede sturing geeft aan het beleid van Per Saldo. Korting op producten in de www.persaldowinkel.nl. 25
Korting bij zorgverzekeraars. ijf keer per jaar het magazine EigenWijs, met nieuws en achtergronden, V praktische informatie en persoonlijke verhalen. Bij opgave van het e-mailadres automatische toezending van de wekelijkse nieuwsbrief, waardoor u up to date blijft over de ontwikkelingen rondom het pgb. Voor informatie en advies over andere wet- en regelgeving (zoals zorgverzekeringen en uitkeringen) kunnen leden van Per Saldo terecht bij het juridisch steunpunt van de Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland.
Voor iedereen
dvertentie plaatsen op www.persaldohulpgids.nl of naar een geschikte A zorgverlener zoeken. Beperkte toegang op www.pgb.nl. Telefonisch contact via de informatie en advieslijn: 0900 0900 - 742 48 57 (€ 0,20 per minuut), van maandag tot en met donderdag van 10.00 tot 17.00 uur Algemene vragen per e-mail via
[email protected]. Na opgave toezending van de wekelijkse nieuwsbrief van Per Saldo. Brochures en andere publicaties, speciaal voor budgethouders. Cursussen over het pgb, zowel voor budgethouders als voor professionals.
Lid of abonnee worden kan
v ia www.pgb.nl/lid-of-abonnee-worden of door het aanmeldformulier en de machtiging bij 08 en 09 in te vullen en op te sturen
08
Lid of abonnee worden van Per Saldo Kosten lidmaatschappen en abonnement per jaar in 2013 Basislidmaatschap € 45,00 Pluslid, met extra juridische bijstand € 77,00 Abonnement € 133,00 Betaalt u via automatische incasso, dan krijgt u € 2,50 korting.
Zie voor de meest actuele prijzen:
ww.pgb.nl/lid-of-abonnee-worden w of bel 0900 - 742 48 57 (€ 0,20 per minuut), van maandag tot en met donderdag van 10.00 tot 17.00 uur.
Stuur 08 en 09 naar Per Saldo, Postbus 19161, 3501 DD Utrecht, Of fax 08 en 09 naar (030) 231 49 75 Ja, ik word lid van Per Saldo
I k ben (aankomend) budgethouder en wil lid worden van Per Saldo. Ik wil als vertegenwoordiger namens een budgethouder lid worden van Per Saldo. Ik wil als professional of als anders betrokkene abonnee worden van Per Saldo.
Gewenst lidmaatschap/abonnement
I k wil gewoon lid worden, met een basislidmaatschap. Ik wil pluslid worden, met extra juridische bijstand. Ik wil abonnee worden.
Betaalwijze
I k betaal per automatische incasso. Ik heb de machtiging hierna ingevuld en ondertekend. Ik krijg € 2,50 korting op het lidmaatschap/abonnement. Stuur mij een acceptgirokaart voor het betalen van de contributie.
26
27
09
Machtiging Machtiging tot betaling Hierbij machtig ik, tot wederopzegging, de vereniging Per Saldo om de jaarlijks verschuldigde contributie voor het lidmaatschap af te schrijven van rekeningnummer:
Rekening ten name van Naam M/V Voorletters Adres Postcode
Gegevens
Woonplaats
Naam Geboortedatum
Datum
Straat en huisnummer
Handtekening
Postcode en woonplaats Telefoon E-mailadres
Op alle geregistreerde gegevens van leden van Per Saldo is de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing. Per Saldo handelt overeenkomstig de voorschriften van het College Bescherming Persoonsgegeven.
Gegevens van de budgethouder (indien van toepassing) Grondslag indicatie vindt u op uw indicatiebesluit) (deze
28
(s.v.p. aanvinken wat van toepassing is)
Lichamelijke beperking Verstandelijke beperking Psychogeriatrische aandoening of beperking Psychiatrische aandoening of beperking Zintuiglijke beperking
Ik heb over Per Saldo gehoord via:
29
10
Brochures en cursussen van Per Saldo Per Saldo geeft houvast, met algemene informatie Regel zelf uw zorg in de Awbz Een pgb voor kinderen met psychiatrische problemen Pgb voor mensen met een verstandelijke beperking Werken als pgb-zorgverlener
11
Houvast bij uw pgb-administratie (alleen digitaal voor leden)
Cursussen van Per Saldo Zo schrijf ik een goed budgetplan Pgb in één dag Kind met een pgb Begeleiding: Wat mag wel, wat mag niet? (Her)indicatie, bereid u goed voor Administratie, hoe houd ik die op orde?
12
Familie als zorgverlener/mantelzorger: hoe werkt dat in de praktijk?
Colofon Deze brochure is gemaakt door: Tekst: redactie Per Saldo
Waar in deze brochure ‘u’ staat, kunt u ook ‘uw kind’
Fotografie: Peter Damen
lezen.
Vormgeving: www.burodaan.nl
U kunt deze brochure als lid ook gratis downloaden op
Druk: VOB Hardenberg
www.pgb.nl/informatie-om-te-downloaden/brochures
In: november 2012 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt worden in enigerlei vorm of op enigerlei wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door middel van fotokopie of anderszins, zonder voorafgaande toestemming van Per Saldo.
Per Saldo, vereniging van budgethouders Postbus 19161, 3501 DD Utrecht Telefoon 0900 742 48 57 (€ 0,20 p/m), van maandag t/m donderdag van 10.00 tot 17.00 uur. Fax (030) 231 49 75
30
E-mail
[email protected]
www.pgb.nl
31