AMSTERDAM | Nieuw Hoofdkantoor G-Star
Tekst: Lieke van Zuilekom
ZEER EFFICIËNTE INSTALLATIES
G-STAR RAW HQ
SCAN WITH
Pal aan de A10 op het Amstel Business Park in Amsterdam heeft denimmerk G-Star RAW intrek genomen in een nieuw pand, ontworpen door het toonaangevende architectenbureau OMA. vanPanhuis Ermelo was verantwoordelijk voor de totaalinstallatie (W en E) in het nieuwe hoofdkantoor van G-Star RAW, waarbij de W-installatie op basis van een VRV-systeem van deze grootte uniek te noemen is. Zeker gezien de COP-waarde van meer dan 6.
Centraal in het nieuwe hoofdkantoor van G-Star, in een glazen kern, bevinden zich de creatieve afdelingen. Rond deze kern zijn de kantoor- en ondersteunende functies gesitueerd in ruimtes opgetrokken uit donker beton. Aan de noordzijde van het gebouw, aan de A10, bevindt zich de zogeheten RAWspace, een multifunctionele ruimte met enorme hangar-achtige deuren en onder meer geschikt voor binnen- en buitenevenementen. “Samen met hoofdaannemer Pleijsier Bouw hebben we eerder al voor G-Star een distributiecentrum in Amsterdam-Westpoort gerealiseerd,” vertelt Paul Peet van vanPanhuis Ermelo. “Daarmee hebben we wellicht een stukje goodwill gekweekt bij de
opdrachtgever, zodat we ook dit project mochten maken. Het was namelijk het grootste project ooit voor ons.”
GEÏNTEGREERDE INSTALLATIEWERKZAAMHEDEN
Na een grondig engineerings- en voorbereidingstraject is vanPanhuis in maart 2013 begonnen met de uitvoering op locatie. Paul Peet: “Geïntegreerde installatiewerkzaamheden zijn voor ons een vanzelfsprekendheid. We zijn gewend aan het werken in bouwteamverband. In het voortraject zaten we wekelijks met de architect, opdrachtgever, aannemer en adviseurs om tafel om de ›
8 | INSTALLATIE & BOUW
2014083_INST & BOUW 4.indd 8
16-09-14 11:01
AMSTERDAM | Nieuw Hoofdkantoor G-Star
Projectinfo MAATWERK VERLICHTING De verlichting in het nieuwe hoofdkantoor van G-Star in Amsterdam is door TRILUX BENELUX volledig op maat gemaakt. “De wens van de opdrachtgever was om een strakke en eenduidige lijn in het verlichtingsbeeld te bewerkstelligen, en dat door het hele gebouw heen,” zegt Richard Westerhof van TRILUX “Van parkeergarage tot vide en luifel, overal is hetzelfde patroon gerealiseerd. Maar voordat het zover was, hebben we eerst uitgebreid met G-Star, de architect, aannemer en installateur om tafel gezeten om het gewenste armatuur te selecteren. Ons slanke armatuur bleek niet slank genoeg voor de opdrachtgever. We hebben vervolgens een demo gemaakt van een armatuur dat wel aan de slankheidseis van 10 centimeter breed voldeed. Vervolgens is invulling gegeven aan het lichtbeeld, waarvoor een specifieke optiek is ontwikkeld met micro-prismatische afscherming in plaats van spiegels. Tevens hebben we nog een folie aan de bovenzijde aangebracht, waarna het gewenste effect werd bereikt. Na goedkeuring door de opdrachtgever is het armatuur in productie genomen.” In totaal heeft TRILUX zo'n 3.500 exemplaren geleverd in verschillende lengtes. Westerhof: “Aanvankelijk was het de bedoeling om de armaturen in lengtes van 1,20 meter te leveren, maar vanwege de inrichting met brandwerende wanden zou het lichtbeeld verstoord worden. Dat was natuurlijk niet de opzet. Daarom hebben we ook vergelijkbare armaturen in halve en 3/4 lengtes geproduceerd. Naast deze armaturen heeft TRILUX ook nog de verlichting voor andere ruimtes geleverd, zoals de parkeergarage, luifel en downlighters voor onder meer de boardroom en de 'hangarzone'.”
LUCHTBEHANDELINGSKASTEN MET WARMTEWIELEN Het nieuwe hoofdkantoor van G-Star in Amsterdam is voorzien van elf WEGER luchtbehandelingskasten, die zorgen voor een gezamenlijke luchtverplaatsing van 113.000 m3 per uur. Verheij BV heeft in nauw overleg met hoofdaannemer vanPanhuis de engineering, levering en installatie van de luchtbehandelingskasten verzorgd. “Alle kasten zijn geheel naar wens van de gebruiker samengesteld,” vertelt Nico Verheij namens Verheij BV. “Aan de kasten werden bijvoorbeeld hoge energiezuinigheidseisen gesteld. Om aan deze eisen te kunnen voldoen, zijn alle kasten voorzien van een warmtewiel. Hierdoor wordt veel warmte uit de retourlucht gehaald.” Verheij vertelt dat door de flexibele maatvoering de kasten aangepast konden worden aan de beschikbare ruimte in de machinekamer. “We hebben de kasten zo hoog mogelijk uitgevoerd, zodat het vloeroppervlak zo efficiënt mogelijk benut kan worden. Bovendien zijn de kasten heel toegankelijk gemaakt. In de kasten zijn meerdere inspectiedeuren opgenomen, wat het onderhoud vergemakkelijkt. Dit komt de levensduur van de kasten ten goede.”De grootste uitdaging binnen het project betrof volgens Verheij de toegang tot de machinekamer. “Omdat de toegang onvoldoende groot was, moesten alle luchtbehandelingskasten in gangbare delen naar binnen worden gebracht en in het werk worden samengesteld. Dit betrof met name de delen waarin de warmtewielen voorzien waren.” SCAN WITH
INSTALLATIE & BOUW | 9
2014083_INST & BOUW 4.indd 9
16-09-14 11:01
ARIMO SLIM MRX LED EEN FRISSE WIND IN HET DAGELIJKSE ARBEIDSLEVEN www.trilux.com/arimo-slim-led
2014083_INST & BOUW 4.indd 10 Inserat_Arimo_Slim_MRX_LED_NL_236x303.indd 1
16-09-14 11:01 20.08.14 10:44
.08.14 10:44
AMSTERDAM | Nieuw Hoofdkantoor G-Star
Projectinfo ENERGIEZUINIG VERLICHTINGSPLAN
voortgang te bespreken. We kunnen wat dat betreft alle disciplines bedienen, een vereiste in dit project, net als het hoge niveau van werken, zowel op het gebied van maatvastheid als detaillering. We hebben het bestek voor de Winstallaties herontworpen van een louter watergedragen systeem naar een VRV-installatie. De toegepaste integratie van WKO met vloerverwarming en een VRV-systeem voor de klimaatbeheersing stond namelijk niet in het bestek beschreven. Het gaat hier weliswaar om bekende technieken, maar op deze schaal zijn ze nog niet eerder toegepast. De COP-waarde van meer dan 6 die is bereikt, is bovendien uniek. Met dank ook aan onze 'steunpilaren', de onderaannemers Daikin die de klimaatunits heeft geleverd en Streef Airconditioning die de koelleidingen heeft gerealiseerd en de units luchttechnisch heeft aangesloten. G-Star heeft door deze gezamenlijk inspanning een 100% investeringsaftrek kunnen realiseren via Agentschap.nl.”
MAATWERK
Ook in de E-installaties is veel maatwerk toegepast, zo licht Paul Peet toe. “De verlichting wordt softwarematig aangestuurd, bijvoorbeeld om te detecteren dat een lamp aan het einde van zijn levensduur is. De verlichting is volledig regelbaar naar de wensen van G-Star, dat optimaal van lichtinval gebruik wil maken. Wij hebben daarnaast de beveiligingsinstallatie aangelegd, die specifiek is toegespitst op de toegankelijkheid van de afzonderlijke ruimten. Tijdens de engineering is al het installatiewerk tot op de centimeter gepositioneerd tussen het door OMA ontworpen plafond en het bouwkundig plafond. Daarnaast zijn alle installatieonderdelen als verlichting, rookmelders en sprinklerkoppen geïntegreerd in de slots die zich tussen de plafondplaten bevinden. Dit is bij uitstek een gezamenlijk geproduceerd maatwerkonderdeel: ontworpen door de architect, geëngineerd door vanPanhuis en gesloten door de plafonneur. Alle aspecten van dit hoogwaardige project komen erin terug.” Zowel de E- als W-installaties zijn volgens Paul Peet gekoppeld aan een integrale regeling, die gescheiden bewaakbaar en beheerbaar zijn door G-Star RAW via het internet. “Ondanks de grootte van het project is hebben we de klus met beide handen aangegrepen en is het project tijdig en naar volle tevredenheid geklaard. Door een goede afstemming en samenwerking met alle betrokken partijen is een prachtig eindresultaat bereikt.” ❚
Bouwinfo OPDRACHT Hoofdkantoor G-Star ONTWERP OMA UITVOERING EN INSTALLATIES vanPanhuis (W- en E-installatie), Verheij, Daikin,
Famostar, Geo Elements, Helvar Lighting, Trilux Streef Airconditioning BOUWPERIODE 2012-2013
In het hoofdkantoor van G-Star in Amsterdam wordt alle verlichting, inclusief de noodverlichting, centraal bediend en gemonitord. Helvar heeft, in onderaanneming van vanPanhuis Ermelo B.V. de sturing van alle verlichting in het hoofdkantoor voor haar rekening genomen. “We hebben een compleet lichtmanagementsysteem geleverd en in bedrijf gesteld, alle armaturen zijn in groepen of individueel stuurbaar,” vertelt Martijn den Besten, technisch verkoopadviseur van Helvar Nederland. “Dit was ook een voorwaarde van G-Star. Alle verlichting moest dimbaar zijn. Bovendien wenste G-Star maximale flexibiliteit. Wanneer bepaalde ruimtes in de toekomst worden aangepast, kan men de verlichting eenvoudig herconfigureren.” Het lichtmanagementsysteem is opgebouwd uit een aantal modules per verdieping. “Alle modules werken volledig autonoom, waardoor je een bedrijfszekere installatie krijgt. Mocht onverhoopt in een deel van het pand de elektriciteit uitvallen, dan blijft de verlichting in de rest van het pand volledig functioneel.” Alle modules zijn gekoppeld aan een netwerk. Op een centraal touchscreen kan de verlichting worden bediend. “We hebben hiervoor gebruik gemaakt van DALI. Alle verlichtingsarmaturen zijn voorzien van DALI LED-drivers of DALI-voorschakelapparatuur. Ook sensoren en bedienpanelen kunnen in dezelfde DALI-lijn worden opgenomen. Alle verlichting is vanaf het touchscreen van nul tot honderd procent dimbaar. Dit zorgt voor een hoge flexibiliteit.” Het hoofdkantoor van G-Star bestaat uit spitlevels, vertelt hij. “Omdat wij de verlichting per ruimte kunnen terugdimmen, brandt de verlichting overal in het gebouw gelijk, ongeacht de plafondhoogte. Hierdoor wordt veel energie bespaard.” Ook functionaliteiten als daglichtregeling, bewegingsdetectie en tijdssturing zijn toepasbaar en eenvoudig te configureren, waardoor een energiezuinig verlichtingsplan is gecreëerd.
WKO-SKID IS HYDRAULISCH HART De nieuwbouw van hoofdkantoor van G-Star in Amsterdam Zuidoost is gereed. Het 27.500 m² grote, rechthoekige gebouw is bijna geheel opgebouwd uit glas, beton en staal. De warmte- en koude-opwekking in het gebouw wordt voorzien door middel van een Daikin VRV-systeem, gekoppeld aan een WKO-installatie. Geo Elements heeft hiervoor de bronnen inclusief een modulaire WKO-SKID geleverd. “De WKO-SKID is het hydraulisch hart van de installatie, waarop de regeltechniek reeds is aangebracht,” vertelt Ronald Loonstra, directeur van Geo Elements. “In het gebouw vindt warmte- en koude-uitwisseling plaats via de WKO, Daikin VRV (Variable Refrigerant Volume), vloerverwarming, betonkernactivering en luchtbehandeling. Het VRV-systeem kan interne koude verplaatsen, het overschot aan energie wordt in de WKO gebufferd.” De WKO-installatie is voorzien van één koude en één warme bron elk met een debiet van 110 m³/h. Hiermee kan het hele pand verwarmd en gekoeld worden. In het gebouw zijn geen gasketels als back-up voorzien, wel is er een elektrische noodverwarming aanwezig. “Dat maakt de WKO-installatie leidend voor de klimaatbeheersing. Het WKO-systeem wordt door ons op afstand gemonitord en is gekoppeld aan het gebouwbeheersysteem.”
INSTALLATIE & BOUW | 11
2014083_INST & BOUW 4.indd 11
16-09-14 11:01
Bij ons is flexibiliteit standaard Luchtbehandelingskasten | Luchtinblaassystemen
Advies, installatie en onderhoud
Wilt u een energiezuinige luchtbehandelingskast, voorzien van de nieuwste systemen van warmteterugwinning? En ook nog in een specifieke afmeting en/of in een bepaalde kleur? Wij maken elke luchtbehandelingskast op maat, zonder meerprijs!
Parkerbaan 1b 3439 MC Nieuwegein Tel.: 030-6777848 Fax: 030-6777847 Mail:
[email protected] Internet: www.streefairco.nl
www.verheijbv.com |
[email protected] geoelements_Gstar_R95x130.pdf 1 28-5-2014 14:51:51 | T 071 589 93 15
Uw specialist in bodemenergie: • 20 jaar warmtepompervaring • 100% Maatwerk • Garanties op meetbare prestaties Advies • Technisch ontwerp • Second opinions • Vergunningaanvragen • Optimalisatie gebouwbeheer Calculatie • Technische haalbaarheid • Financiële haalbaarheid • EPG herberekeningen • EED (her)berekeningen
www.helvar.nl
2014083_INST & BOUW 4.indd 12
Levering • Gesloten bronsystemen • Open bronsystemen • Turnkey energiecentrale • Onderhoudsprogramma • Instandhoudingscontracten • Photo-Voltaïc installaties
www.geo-elements.nl
16-09-14 11:01
AMSTERDAM | Nieuw Hoofdkantoor G-Star
Tekst: Lieke van Zuilekom Foto's: Streef Airconditioning
Verwarming en koeling in optima forma In het nieuwe hoofdkantoor van G-Star in Amsterdam zijn veel voorzieningen voor verwarmen en koelen toegepast. Zo is gekozen voor vloer- én luchtverwarming. “Een ideale combinatie waarbij de stralingswarmte van de vloer een comfortabel gevoel (basisverwarming) geeft, terwijl de luchtverwarming en -koeling snel kan anticiperen op de veranderende vraag van de gebruiker,” vertelt Alex Maan, total solution engineer bij Daikin. “Dit zorgt voor een optimaal comfort.”
De verwarming en koeling wordt volledig verzorgd door Daikin-systemen. “Van de ontwerpfase tot en met de oplevering zijn we bij dit project betrokken,” aldus Maan. “Samen met installateur vanPanhuis is ervoor gekozen een watergekoeld VRV-systeem met warmteterugwinning toe te passen. Met dit systeem kan naar wens per ruimte verwarmd en gekoeld worden. Omdat alle verwarmings- en koelinstallaties in het pand zijn gekoppeld aan een ringleidingsysteem in de technische ruimte, kan de warmte eenvoudig worden uitgewisseld. Warme lucht die uit de ene ruimte wordt onttrokken, kan één op één worden uitgewisseld met een andere ruimte, waar juist verwarming wordt gevraagd.” In de maanden dat meer gekoeld wordt dan verwarmd, wordt het overschot aan warmte opgeslagen in een bron in de grond. “In de koude maanden, wanneer extra warmte wordt gevraagd, wordt de warmte weer uit de bron onttrokken.” In het pand zijn inbouwsatellietmodellen voorzien met invertergestuurde ventilatoren, die de luchtstroom automatisch regelen. “De architect heeft ervoor gekozen om, uit cosmetisch oogpunt, in alle ruimtes een geperforeerde plafondplaat als rooster te gebruiken, zodat geen ventilatieroosters zichtbaar zijn. Speciaal voor dit project heeft vanPanhuis deze plafondplaten ontwikkeld en getest.” De koel- en vriescellen van de bedrijfskantine worden allen gekoeld door een ZEAS-condensingunit van Daikin, die gebruik maakt van de technologie die ook in het VRV-systeem is toegepast. “In dit project is een breed gamma systemen van ons ingezet. Al deze systemen zijn gekoppeld aan een centraal beheersysteem, dat ervoor zorgt dat alle installaties op de juiste manier geschakeld worden, voor een optimaal resultaat.” In het pand van G-Star wordt warmteterugwinning in optima forma toegepast, concludeert Maan. “Niet alleen de uitwisseling van warmte en koude, maar ook de opwekking daarvan verloopt heel energiezuinig. Alle systemen werken volledig elektrisch. Indien gewenst kan G-Star in de toekomst eenvoudig doorgroeien naar een CO2neutraal pand.” ❚ SCAN WITH
INSTALLATIE & BOUW | 13
2014083_INST & BOUW 4.indd 13
16-09-14 11:01
