Zaanstreek Vandaag. Handboek. Versie: 1.4

Zaanstreek Vandaag

Handboek Versie: 1.4 Datum: 27 Januari 2004

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek Index Index................................................................................................................................................... Inleiding............................................................................................................................................... Programma ‘format’............................................................................................................................ Uitzend schema.................................................................................................................................. Rollen, taken en verantwoordelijkheden.............................................................................................. Techniek............................................................................................................................................. Redaktie.............................................................................................................................................. Presentatie.......................................................................................................................................... Interviews............................................................................................................................................ Gebruik van computers....................................................................................................................... Archivering.......................................................................................................................................... Telefonisch interview opnemen........................................................................................................... Reportage set...................................................................................................................................... Tips..................................................................................................................................................... Gedragsregels..................................................................................................................................... Dag format.......................................................................................................................................... Vragen en antwoorden........................................................................................................................

Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Pagina 2 van 9

2 3 3 3 4 4 4 5 5 6 6 6 7 7 7 8 9

Versie: 27-Jan-2004 18:27

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek Inleiding Dit handboek is geschreven voor een ieder, die inhoudelijk meer wil weten over het programma Zaanstreek Vandaag. Naast een informatieve functie heeft dit document ook een educatieve, referentie en naslag functie. Het kan eenvoudig gebruikt worden bij de opleiding van nieuwe medewerkers voor het programma. De meest recente versie van dit document is altijd beschikbaar via/bij Ton Ensink ([email protected]). De samenstellers vernemen graag of er door de lezer(s) fouten zijn ontdekt. Laat het ons weten door een email te sturen naar Ton Ensink ([email protected]).

Programma ‘format’ Zaanstreek Vandaag moet voldoen aan het eigen format. Voor iedere uitzending is een vaste volgorde van muziek, jingles en items vastgelegd (zie Zaanstreek-Vandaag-Actueel.doc). Het programmateam draagt hier gezamenlijk de verantwoording voor.

Uitzend schema Zaanstreek Vandaag kent 4 varianten, die op verschillende tijden en volgens verschillende zogeheten “formats” worden uitgezonden. Zie onderstaande tabel: Dag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag

Zaanstreek Vandaag Middag Editie 12.00-13.00 uur 12.00-13.00 uur 12.00-13.00 uur 12.00-13.00 uur 12.00-13.00 uur 07.00-08.00 uur Geen uitz.

Zaanstreek Vandaag Magazine 17.00-18.00 uur 17.00-18.00 uur 17.00-18.00 uur 17.00-18.00 uur 17.00-18.00 uur Geen uitz. Geen uitz.

Zaanstreek Vandaag Actueel 18.00-19.00 uur 18.00-19.00 uur 18.00-19.00 uur 18.00-19.00 uur 18.00-19.00 uur Geen uitz. Geen uitz.

Zaanstreek Vandaag Week Overzicht Geen uitz. Geen uitz. Geen uitz. Geen uitz. Geen uitz. 12.00-14.00 uur Geen uitz.

Drie Fragmenten uit Zaanstreek Vandaag Actueel (het enige programma dat ‘live’ in de studio gemaakt wordt) worden de volgende dag in Zaanstreek Vandaag Middag Editie herhaald. Van deze fragmenten worden er 2 nogmaals herhaald in Zaanstreek Vandaag Weekoverzicht. Dit gaat volgens onderstaand schema Dag Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag

Zaanstreek Vandaag Actueel Nieuws Overzicht Nieuws item 1 Nieuws item 2 Nieuws Overzicht Nieuws item 1 Nieuws item 2 Nieuws Overzicht Nieuws item 1 Nieuws item 2 Nieuws Overzicht Nieuws item 1 Nieuws item 2 Nieuws Overzicht Nieuws item 1 Nieuws item 2

Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Herhaling Dinsdag in Middag Editie Dinsdag in Middag Editie Dinsdag in Middag Editie Woensdag in Middag Editie Woensdag in Middag Editie Woensdag in Middag Editie Donderdag in Middag Editie Donderdag in Middag Editie Donderdag in Middag Editie Vrijdag in Middag Editie Vrijdag in Middag Editie Vrijdag in Middag Editie Maandag in Middag Editie Maandag in Middag Editie Maandag in Middag Editie

Pagina 3 van 9

In Week Overzicht? Ja Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Nee Ja Ja Nee

Versie: 27-Jan-2004 18:27

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek Indien een nieuwsitem in zowel de herhaling van de volgende (werk-) dag als ook in het weekoverzicht moet voorkomen, dan zal dat het eerste item moeten zijn. In overleg met de technicus kan worden besloten het tweede nieuwsitem als item nummer 1 weg te schrijven naar de uitzend PC, zodat hetzelfde effect bereikt wordt. Opmerking: Mocht er nu geen Nieuws Item 2 zijn, dan dienen de politieberichten (inclusief jingle) als Nieuws Item 2 in de herhaling te worden gezet. In de weken rondom Kerst en Oud en Nieuw zijn er 2 weken lang geen reguliere uitzendingen van Zaanstreek Vandaag Actueel. Dan vindt er een aangepaste programmering plaats.

Rollen, taken en verantwoordelijkheden

Techniek In de dagmappen zijn altijd 2 MD’s te vinden. Eentje waarop alle jingles in de juiste volgorde staan. Deze MD is beveiligd tegen opnemen. De andere (“knip disk”) is ervoor om programma onderdelen op te nemen, die de volgende dag herhaald moeten worden. Controleer voor de uitzendingen of alle instellingen van de apparatuur kloppen. TIP voor de technicus. Neem de uitzending volledig op. Op het moment, dat er en ander onderdeel begint kun je op de REC toets drukken om een nieuwe track te markeren. Die zijn dan weer handig te gebruiken bij het terugvinden van fragmenten uit de uitzending. De technicus dient ervoor te zorgen dat teksten als “goedenavond” etc. niet herhaald worden. De technicus dient na de uitzending beide MD’s in de dagmap van de eerstvolgende uitzending terug te leggen, zodat het volgende team de MD’s gemakkelijk terug weet te vinden. Volgens het uitzendschema dienen bepaalde nieuws items weg te worden geschreven naar vaste mappen en bestandsnamen op de Mouse Music server. Deze items zullen vervolgens automatisch door de uitzendcomputer worden afgespeeld op de juiste tijdstippen.    

Starten MD volgende programma (zie laadschema dat in de in studio hangt) Wat doen Mouse Music en de Uitzend PC precies? Instellingen apparatuur (echo, mengtafel, master) Werking Cool-Edit

Op sommige dagen dient na de uitzending een vooraf opgenomen programma (vanaf MD) te worden opgestart. Deze zijn te vinden in het bakje naast het prikbord in de redactieruimte. Zie uitzendschema in de studio voor meer informatie.

Redaktie Er is een Word document beschikbaar dat als hulpmiddel kan dienen voor de redactie (zie ZaanstreekVandaag-Actueel.doc). Dit document mag gebruikt worden als handig hulpmiddel. Het is te verkrijgen bij Ton Ensink ([email protected]). Bewaar de laatste versie in je elektronische mailbox. De volledige eindredactie van Zaanstreek Vandaag is in handen van Eric Meeuwsen. Het nieuws behoord “nieuw” te zijn voor de Zaanstreek. Dus het is van het allerhoogste belang om geen oud nieuws van andere nieuwsbronnen te kopiëren, zoals de ochtendkrant met het nieuws van de avond daarvoor. Het meest betrouwbaar zijn persberichten en nieuwsberichten aangedragen door medewerkers of andere bronnen. Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Pagina 4 van 9

Versie: 27-Jan-2004 18:27

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek In principe kan het nieuws het beste samengesteld worden uit bronnen zoals persberichten, internet, notities in de dagmap, prikbord, kranten en het ZVA postbakje. In plaats van nieuws over te nemen is het verder aangeraden om diepte interviews over onderwerpen te houden, die al in het nieuws zijn geweest. Dat is beter dan een oud bericht dubbel te behandelen. Het weer en de files zijn op internet te vinden, doch het is gewenst om de teksten te herschrijven om er een eigen inhoud en geluid aan te geven. Dit geldt ook voor de informatie van de NS en Connexion. Ook de agenda van intranet dient niet klakkeloos te worden uitgeprint en voorgelezen. De mensen die de agenda invoeren maken ook wel eens fouten. Controleer dus altijd de agenda en zet zonodig de onderwerpen in chronolische volgorde. De meeste onderwerpen komen namelijk al gedurende de gehele dag in meer uitgebreidere vorm aan bod. In principe moet de agenda zo voorgelezen kunnen worden, dit heeft de aandacht bij de invoer. <Meer informatie over invoeren en editen van items voor de agenda volgt> Ook de politieberichten dienen te worden gescreend. Alleen berichten uit de Zaanstreek dienen in het overzicht voor te komen (dus bijvoorbeeld geen berichten die uitsluitend betrekking hebben op Oostzaan en Purmerend). Opmerking: De alcohol en verkeerscontrole berichten kunnen achterwege blijven, tenzij het nieuws echt ernstig is. Mocht je nieuwsonderwerpen tegenkomen, die voor andere ZVA teams van belang kunnen zijn (bijvoorbeeld een vooraf geplande staking), geef het dan door via een email naar [email protected] en vermeld zo uitvoering mogelijk wat je over het onderwerp weet.

Presentatie De presentator/trice is verantwoordelijk voor het volledig invullen en opbergen van het draaiboek. Vul naast de gedraaide platen ook in, wat behandeld is in het nieuwsoverzicht en wie in de nieuws onderwerpen zijn geweest en wat het onderwerp was. Werk ook de item-lijst op het prikbord bij en email de overige redactieleden wat je van plan bent te gaan doen in je uitzending, of wat er al behandeld is. Dit is handig om herhaling te voorkomen, maar ook voor het vermelden van onderwerpen in voorgaande uitzendingen (bijvoorbeeld: “Morgen in ZVA een gesprek met …, door … over …). In het nieuwsoverzicht en de nieuws onderwerpen moet men bij het noemen van datum en tijden goed opletten wat voor gevolgen dit heeft i.v.m. herhalingen. Houdt een gesprek “tijdloos”. Zeg bijvoorbeeld “woensdagavond” in plaats van “vanavond”. In de herhaling van de volgende dag klinkt dat namelijk niet alleen beter, maar ook juister. Voor de andere gedeelten is dit minder van belang, die worden immers niet herhaald. Let er bij het maken en lezen van de nieuws onderwerpen op, dat de kop niet genoemd wordt en dan meteen weer het onderwerp in de eerste zin. Bijvoorbeeld niet: “Ongeluk in Zaandam. In Zaandam is een ongeluk gebeurd … etc. etc.”. Laat hier dus gewoon de eerste zin weg! Duo-presentatie is in principe toegestaan, maar niet tijdens interviews. Die dienen door 1 interviewer te worden gedaan. Let op: De fragmenten die herhaald gaan worden (zoals Zaans nieuws, Nieuws Item 1 en Nieuws Item 2) moeten vrij zijn van af- en aankondigingen van platen. Ook moet niet door de jingles worden gesproken, zodat de technicus makkelijker een ‘schone‘ knip kan maken voor de herhaling. Hoewel, het is ook mogelijk dat een technicus alleen de spraak opneemt, zonder muziek en/of jingles.

Interviews Interviews kunnen zowel live in de studio als ook live via de telefoon (of gecombineerd) plaats vinden. Ook kunnen vooraf opgenomen en gemonteerde onderwerpen worden gebruikt. Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Pagina 5 van 9

Versie: 27-Jan-2004 18:27

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek Email je geplande (of uitgezonden) onderwerpen naar ZVA groep om ze op de hoogte te houden. Het email adres is [email protected]. Opmerking: Interviews over open dagen, braderieën en de konijnenvereniging horen niet thuis in Zaanstreek Vandaag Actueel. Die horen in principe in een magazine uitzending thuis. Email: [email protected].

Gebruik van computers De computers in de redactieruimte en in de studio kunnen gebruik worden om te internetten, intranetten en documenten aan te maken. Lees hiervoor de gedragsregels, die op het intranet beschikbaar zijn. Vergeet niet om jezelf uit te loggen (overal!) voordat je de studio verlaat. Dan volgens hier nog een aantal tips voor het bewerken van tekst op de computer: CTRL-A = Alles selecteren CTRL-C = Kopiëren CTRL-V = Plakken CTRL-Z = Herstellen / Ongedaan maken CTRL-X = Verwijderen / Knippen In de meeste computer programma’s staan deze toetscombinaties ook vermeld in de drop-down menu’s achter de menukeuzes. Ze kunnen echter per programma verschillen. De genoemde combinaties zijn voor Windows Word, maar gelden in het algemeen ook voor meerdere programma’s.

Archivering Al het materiaal dat maar enigszins heeft bijgedragen tot de samenstelling van het programma horen te worden opgeborgen in de dagmap. In ieder geval moeten het nieuws en de interviews worden opgeborgen, de rest is optioneel (bijv. politieberichten en het weersbericht mogen wel weggegooid worden). Hierdoor kan het volgende redactieteam(lid) achterhalen wat recentelijk gebruikt is. Niet iedereen luistert immers naar elke uitzending van de dag(en) ervoor. De PSC zorgt voor het archiveren van de dagmappen.

Telefonisch interview opnemen In principe is dit de te volgen procedure voor het opnemen van een telefonisch gesprek of interview op een MD schijfje. Het signaal van de telefoon (toestel 214 of 215) moet op het mengpaneel geschakeld worden, dat gebeurd door één van de twee speciale ingangen op het mengpaneel. Een dergelijke schakeling wordt ook wel een “telefoon-vork” genoemd.  

  



Zorg er allereerst voor, dat de AUD en PGM knopjes voor de microfoon en de telefoon-vork ingedrukt zijn (aan staan). Dit zorgt er voor, dat het signaal naar uitzending (PGM) en de opname (AUD) worden gestuurd. Plaats een (leeg) MD schijfje in één van de MD recorders, maakt niet uit welke. Er moet uiteraard wel genoeg tijd over zijn om de opname volledig te kunnen opnemen. Druk op de REC knop. Kijk ook na, of tijdens het insturen van geluid op de mengtafel de metertjes op de MD recorder uit slaan. Regel de presentatiemicrofoon(s) in, zodanig dat de piek van de stem niet over de 0 dB. Komt op de grote meter op de mengtafel. Alle microfoons zijn voor een opname te gebruiken. Als je bijvoorbeeld toestel 214 gaat gebruiken, zet dan het schuifje van die telefoon (14 op het mengpaneel) alvast een klein beetje open. Bel nu de persoon, die geïnterviewd moet gaan worden. Leg uit, dat hij/zij op de apparatuur wordt doorgeschakeld. Tijdens een live uitzending hoort deze persoon de uitzending, zodra de telefoon “op de vork” wordt gezet. Als Mouse Music de uitzending verzorgd, zal dat niet het geval zijn. Leg de telefoonhaak niet op de telefoon. Om de telefoon “op de vork” te schakelen, druk je op de TEL ON knop op de schuif die bij het desbetreffende toestel hoort. Het lampje van die knop brandt nu. De telefoon is nu

Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Pagina 6 van 9

Versie: 27-Jan-2004 18:27

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek    



doorgeschakeld naar de mengtafel. Het witte telefoontoestel (met de haak er naast) is nu buiten werking. Druk nu op de RODE “ON” knop onder de schuif. Zodra je de persoon in de opnamen of uitzending wilt “bijschuiven” kun je dat doen door de schuif naar 0 dB. te schuiven. Of start de MD schijf voor opname. Voer nu het gesprek. Zodra het gesprek beëindigd is, kan de schuif weer naar de neutrale positie geschoven worden. De MD opname kan worden beëindigd door op STOP te drukken. Door op de TEL OFF knop van de “telefoon-vork” te drukken, valt de gebelde persoon weer terug naar de gewone witte telefoon. Doordat daar de haak daar nog naast ligt, voorkomt dit dat de verbinding door de mengtafel verbroken werd. Nu kan er nog worden nagepraat met de gebelde persoon en de verbinding kan op normale wijze worden beëindigd door de telefoonhaak op de telefoon te leggen. Vergeet niet de knop bovenaan op het mengpaneel ook terug te zetten.

Deze procedure geldt voor zowel toestel 214 als ook voor toestel 215. Die kunnen uiteraard ook gezamenlijk worden gebruikt, waardoor twee telefoons tegelijk ingeschakeld kunnen worden. Voor meer mogelijkheden of vragen dient contact op te worden genomen met de afdeling Techniek door een email te sturen naar [email protected].

Reportage set Om interviews op locatie op te nemen is een portable MD recorder beschikbaar. Deze is te reserveren via de agenda die in de redactieruimte ligt. Schrijf hier te allen tijde je reservering in, ook al neem je ‘m onmiddellijk mee. Zet er ook in wanneer de recorder terug komt in de studio. Hierdoor kan altijd achterhaald worden, wie de recorder mee heeft. Breng ‘m zo spoedig mogelijk na het maken van de reportage weer terug naar de studio.

Tips Probeer het nieuws zo veel mogelijk te herschrijven. Lees dus niet alles klakkeloos voor. Dit bevordert niet alleen het geluid van Zaan Radio, het lijkt ook unieker ten opzichte van wat er in de overige media te horen, te zien of te lezen is. En zo voorkom je ook het oplezen van andermans fouten. De presentator/trice dient de teksten op z’n minst 2 keer door te lezen. Dit bevordert het geluid en vastberadenheid tijdens het voorlezen. Ook detecteer je fouten makkelijker. Mocht je toch teksten vanaf internet (of andere bronnen) willen kopiëren, gebruik dan het Windows kladblok als tussen programma. Het verwijdert nare en overbodige stuurkarakters in de brontekst. Na het plakken in het kladblok kunnen de tekst weer kopiëren en plakken in bijv. Windows Word of Open Office. Om de toon tijdens het lezen te bevorderen is het aan te raden na iedere zin een regel over te slaan. Zo is het makkelijker om de lengte (en dus het einde) van een zin te herkennen. Ook is het eenvoudiger de voortgang van het voorlezen t.o.v. de lengte van de tekst bij te houden. Probeer het maar eens, het voorkomt eh’s en ah’s, etc. en andere vormen van gestotter. Nog een tip: deel lange woorden op in stukjes door er streepjes tussen te plaatsen en verbaas jezelf over het effect. Ook kan het handig zijn om moeilijke stukjes geel te arceren, zodat je kunt zien dat er iets speciaals aan dreigt te komen, zoals buitenlandse woorden of moeilijke namen (bijvoorbeeld van gerechten, noem maar op). Wees kritisch en beluister jezelf eens (maak een opname).

Gedragsregels Van een ieder die de studio gebruikt, worden een aantal zaken als vanzelfsprekend geacht. Zaken zoals het afsluiten van de ruimten als je de laatste persoon bent die de studio verlaat. Vergeet niet de lichten uit te doen. Mocht je als laatste het gebouw verlaten met de studiosleutel (die in de redactieruimte hangt) vergeet die dan niet door de brievenbus te gooien. Let op: de brievenbus sleutel moet er (blijven) hangen! Mocht je de eerste zijn die binnenkomt in de studio en de sleutel hangt er niet, haal ‘m dan even op uit Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Pagina 7 van 9

Versie: 27-Jan-2004 18:27

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek de brievenbus. Neem tevens de overige post (bestemd voor ZaanRadio) mee naar boven. Neem alleen één Noord Hollands Nieuwsblad mee als er twee in de brievenbus liggen. Deponeer de post in het bakje ‘ingekomen post’ op de redactietafel, je mag de post bekijken. Spoel na het gebruik de toiletten door en houdt de keuken netjes. Was al het keukengerei af, dat je hebt gebruikt. Was ook het overige keukengerei af. Gebruik telefoon, faxapparaat, kopieermachine, internet, email etc. alleen voor het werk dat je voor Zaan Radio doet. Iedereen is verantwoordelijk voor het parkeren van zijn/haar voertuig of fiets. Parkeerboetes worden niet vergoed!

Dag format De uitzendingen van Zaanstreek Vandaag Actueel volgen een vast format. Bepaalde fragmenten (of onderwerpen) komen dagelijks op vaste tijdstippen in de uitzending voorbij. Sommige dagen hebben een afwijkende format. De fragmenten van de dag moeten door de technicus op de Mouse Music server worden weggeschreven (in Windows PCM formaat), meteen na de reguliere live uitzending. In de tabel is terug te vinden op welke locatie de fragmenten opgeslagen dienen te worden, zodat de Mouse Music software de juiste fragmenten in de juiste herhalingsuitzending af speelt. Alleen overschrijven, NOOIT hernoemen. ZVA Uitzending Maandag

Locatie op MM server \\zorro\jingles\02 ZV MidEd Dinsdag

Dinsdag

\\zorro\jingles\03 ZV MidEd Woensdag

Woensdag

\\zorro\jingles\04 ZV MidEd Donderdag

Donderdag

\\zorro\jingles\05 ZV MedEd Vrijdag

Vrijdag

\\zorro\jingles\01 ZV MidEd Maandag

Weekoverzicht

n.v.t.

Vast format

Afwijkend format



Agenda Dinsdag (al ingesproken)  Reportage Dinsdag 1  Reportage Dinsdag 2  Zaans Nieuws Dinsdag  Agenda Woensdag (al ingesproken)  Reportage Woensdag 1  Reportage Woensdag 2  Zaans Nieuws Woensdag  Agenda Donderdag (al ingesproken)  Reportage Donderdag 1  Reportage Donderdag 2  Zaans Nieuws Donderdag  Agenda Vrijdag (al ingesproken)  Reportage Vrijdag 1  Reportage Vrijdag 2  Zaans Nieuws Vrijdag  Agenda Maandag (al ingesproken)  Reportage Maandag 1  Reportage Maandag 2  Zaans Nieuws Maandag Alle Nieuwsoverzichten en Nieuws Item 1 van de werkdagen worden herhaald. De items uit de kolom hier naast worden uitgezonden tussen 17.00 en 18.00 uur.

Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Pagina 8 van 9



Direct lokaal (17.00-18.00 uur)

Geen



Direct lokaal (17.00-18.00 uur)

Geen

  

Gemeente Nieuws1 Gemeente Nieuws2 Interview VWC

n.v.t.

Versie: 27-Jan-2004 18:27

ZaanRadio - Zaanstreek Vandaag Handboek Vragen en antwoorden Wat te doen als intranet eruit ligt? n Bel Klaas Schaafsma of Maarten Oudega. n Gebruik internet. Wat te doen als internet eruit ligt? n Bel Klaas Schaafsma of Maarten Oudega. n Gebruik intranet. Wat te doen als je niet kunt printen? n Bel Klaas Schaafsma of Maarten Oudega. n Zet alles in Word en sla de teksten op. Email de bijlage naar jezelf, zodat je kunt voorlezen vanaf het computerscherm in de studio. Wat te doen bij lokale rampen of calamiteiten? n Bel Maarten Oudega of Eric Meeuwsen.

Bestand: 2004-01-27 1.4 ZVA-Handboek.doc

Pagina 9 van 9

Versie: 27-Jan-2004 18:27