Ype en Abe werken samen GEEF LEESVOER CADEAU! Vrij van religie Een pleidooi voor vrede, compassie en welzijn

de beste bron voor boekennieuws – jaargang 8, nummer 5, mei 2014 – www.boekenkrant.com

Robert Land

GEEF LEESVOER CADEAU! Rutger: de beste thuisbakker van heel Holland 23

Eleanor Catton schreef een klein technisch wonder

Jan Siebelink: De blauwe nacht als ­tijdloze roman

5

7

De ark van Noach met een Hollywood-sausje

15

8

Wetenschap wordt sexy met Lieven Scheire

25

3

Paul Levitton

Neske Beks: ‘Vaak gebeuren de dingen die ik opschrijf echt.’

Nick van Ormondt

beroemd

Ype en Abe werken samen www.boekenkrant.com

en verder Losse delen Boekhandel Win een boek Colofon

2 33 35 35

Ype en Abe maakten een foto­strip speciaal voor de Boekenkrant! 27

Slampion Daniël Vis over zijn eerste ­dichtbundel Crowd­ surfen op laag water

Vrij van religie De successen van een Nederlands special forces peloton in Afghanistan.

Een pleidooi voor vrede, compassie en welzijn

Kijk voor meer informatie op www.danger-close.nl

www.asoka.nl

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 2

losse delen nieuws +++

Emancipatie

In de keukenkast van mijn schoonmoeder vond ik laatst een kookboek voor mannen. Het jaartal van uitgave kon ik niet vinden, maar afgaand op de gelige foto’s van rollades op oubollig servies vermoedde ik dat het ging om een boek uit de jaren zestig. In het voorwoord wordt de man aangemoedigd tot het maken van eenvoudige gerechten, terwijl – en ik verzin dit niet – de vrouw ‘vertederd’ toekijkt. Gelukkig is er inmiddels wel sprake van enige keukenemancipatie. Vrouwen hoeven niet langer eenzaam te koken, terwijl de man met pantoffels aan de krant leest. Bewijs nodig? Lees het artikel over Rutger van den Broek (p23), de beste thuisbakker van Nederland. Word je liever chefkok in je eigen keuken? Laat je dan als man inspireren door de graphic novel over topkok Alain Passard (p27). Dan ontstaat er ongetwijfeld een mooi gerecht voor op tafel. Bij mij thuis, een situatie waarbij ik werk en mijn vriend studeert, zit ik vaak in mijn rendiersloffen een boek te lezen, terwijl hij de spaghetti klaarmaakt. Je kunt het luiheid noemen, maar met een beetje moeite kun je er volgens mij best een geëmancipeerde toestand in zien. Bovendien kan ik aardig bakken, maar is hij ongetwijfeld beter in koken. En wie ben ik dan om het aanrecht op te eisen? Anouk Abels ([email protected]) Coördinator redactie Boekenkrant

www.covercards.nl

Verstuur dit boek als een briefkaart! Ga naar www. covercards.nl en volg de instructies.

Matthias Giesen, Het uitje van de muggenzif­ tersclub, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6892 0 (€ 17,50)

Grappen over wetenschap en wetenschappers worden wereldwijd gemaakt, maar Matthias Giesen maakt de beste. Hij tekent met een onnavolgbaar gevoel voor taal en in een herkenbare eigen stijl. Het uitje van de muggenziftersclub is een mooi en handzaam (cadeau-)boek met zijn grappigste tekeningen van de afgelopen jaren.

:

:

Land

e-mail

Stuur deze bon naar: Boekenkrant Visschersplein 160 k22 3511 LX Utrecht Nederland

: Postcode

Handtekening :

: Straat

Plaats

Man/Vrouw :

Opgeven via www.boekenkrant.com/abo kan ook!

Naam

ik wil een abonnement op de Boekenkrant – 12 nummers voor € 30,inclusief bezorgkosten

Ja,

NEEM NU EEN ABONNEMENT EN ONTVANG DE BOEKENKRANT THUIS! 12 NUMMERS VOOR €

BON

Patrick Curry

redactioneel

+++ De Colombiaanse schrijver Gabriel García Márquez overleed op 17 april op 87-jarige leeftijd. De Nobelprijswinnaar wordt gezien als een van de belangrijkste Latijns-Amerikaanse schrijvers van de twintigste eeuw. Zijn grootste succes beleefde hij met Honderd jaar eenzaamheid (1967), maar ook Kroniek van een aangekondigde dood (1981) en Liefde in tijden van cholera (1985) zijn belangrijke werken van zijn hand. +++ Dimitri Verhulst gaat het Boekenweekgeschenk voor de tachtigste Boekenweek schrijven. Deze vindt plaats van 7 tot en met 15 maart 2015 en heeft als thema Waanzin, onder het motto: Te gek voor woorden. Verhulst is vooral bekend van De helaasheid der dingen, waarin de schrijver vertelt over zijn jeugd in het fictieve dorp Reetveerdegem. +++ Wie droomde er bij het lezen van de Harry Potter-serie niet van een studie aan Zweinstein? Deze droom kan nu in vervulling gaan, want via de website hogwartsishere.com kun je dezelfde magische opleiding volgen als Harry en zijn vrienden. In negen weken leer je de fijne kneepjes van een basisvak als Bezweringen of Toverdranken. +++ Het Bijbelse verhaal van de Ark van Noach onwaarschijnlijk? Helemaal niet! Studenten van de Universiteit van Leicester zochten de afmetingen van de Ark op in het Bijbelboek Genesis, namen het gemiddelde lichaamsgewicht van iedere diersoort en kwamen met een simpele berekening tot de conclusie dat de enorme boot wel degelijk in staat zou zijn om duizenden dieren te dragen zonder te zinken. +++ +++ Voor de literaire hardloper: op 11 mei vindt de Groene van Amsterdam plaats. Tijdens deze marathon, een initiatief van schrijver Abdelkader Benali, loop je door het groene hart van de hoofdstad. Een maand later kun je weer aan de bak voor de Letterenloop op 15 juni. Meer weten? Blader dan door naar de agenda op pagina 35. +++ Twee Amerikaanse boekverkopers betogen dat zij een woordenboek met aantekeningen van Shakespeare hebben gevonden. Shakespearekenners hebben over het algemeen voorzichtig maar enthousiast gereageerd op de ontdekking. +++ Een 200 jaar oud kookboek heeft zijn weg teruggevonden naar de familie van de auteur. Bob Watson kocht het boek in de jaren ’90 bij een kofferbakverkoop en vond afgelopen maand dan eindelijk Colin Peal, een familielid van de 19e-eeuwse Mary Weston. Haar zelf samengestelde kookboek dateert uit 1811 en staat vol met handgeschreven recepten voor gerechten als Shrewsbury cake en oesterpasteitjes. +++

abe

boekenkrant tip 3

2014, week 18

Neske Beks, De Kleenex Kronieken

Daniël Vis, Crowdsur­ fen op laag water

Priscilla Peeters, dochter van een Vlaamse vader en een Senegalese moeder die vlak na haar geboorte overleed, groeit op in de benauwende atmosfeer van het Belgische Mortsel Den Oude God.

Daniël Vis gebruikt beelden die alleen ’s nachts zouden mogen worden uitgezonden. Van waterboarding tot boze peuters met roosvicee, als er maar ongemak in zit.

nederlandse t0p 3

Esther Verhoef, De kraamhulp

Twee oude schoolvriendinnen lijken het slachtoffer van dezelfde dader te zijn geweest. Deel 4 van de Frieda Klein-serie.

Didi is na een zware bevalling blij met haar kraamhulp: een levensgevaarlijke psychopate.

Pieter Aspe, (Pijn) 3 Als Van In en Versavel er niet in slagen een gijzelaar binnen een week te vinden, wordt deze gevild. Dan blijkt dat het slachtoffer ook de achternaam Van In draagt, en dat een tweede gijzelaar Versavel heet…

Judith Schalansky vertelt over vrijwillige en onvrijwillige Robinsons die bewijzen dat de beste reizen nog altijd in het hoofd plaatsvinden, met de vinger op de landkaart.

(Bron: Stichting CPNB) 2014, week 18

Nicci French, Donder­ dagskinderen

belgische top 3

Judith Schalansky, Atlas van de afgelegen eilanden

Isa Hoes, Toen ik je zag Isa Hoes over haar leven met auteur Antonie Kamerling, die leed aan depressies en in 2010 zelfmoord pleegde.

(Bron: Boekenvak.be) 2014, week 16

Santa Montefiore, De dochter van de imker

Nicci French, Donder­ dagskinderen

1937. Grace Hamblin trouwt met haar jeugdliefde Freddie, maar koestert heimelijk liefde voor een ander. 1973. Grace’s dochter Trixie Valentine wil niet worden als haar moeder.

Twee oude schoolvriendinnen lijken het slachtoffer van dezelfde dader te zijn geweest. Deel 4 van de Frieda Klein-serie.



squalies.blogspot.com

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 3

literatuur mortsel den oude god

‘Eigenlijk ben ik een eigentijdse griot’ ‘Selma is een naam met een grote betekenis voor mij,’ zo begint Neske Beks haar eerste mail naar mij. Het maakt me gelijk nieuwsgierig naar de vrouw achter het boek De Kleenex Kronieken, dat op 16 april werd gepresenteerd in boekhandel de Boekenuil in het Belgische dorpje Mortsel den Oude God en sinds die dag ook in de boekwinkels ligt. Door Selma van Aken Priscilla, hoofdpersoon uit de Kronieken, groeit op in datzelfde benauwde Mortsel, waar op elke hoek een kapperszaak zit en waar de inwoners ’s avonds samenkomen in de kroeg van de Langen Theo. Ik spreek met Neske af in een hotel aan de Amstel, maar we verhuizen naar een terras, omdat alles net een beetje mooier is onder de zon. Vind je jezelf meer een verhalenverteller of een schrijfster? ‘Een verhalenverteller is in mijn ogen iemand die rond het vuur zit en een verhaal vertelt. Dat ben ik niet. Ik ben een storyteller. In Afrika heb je de griots. Die vertellen geschiedschrijvingen op feesten en partijen. Ik heb het één keer meegemaakt, dat was geweldig. Eigenlijk ben ik een soort eigentijdse griot. Dat noem ik een storyteller. Waarschijnlijk zit het in mijn genen. Ik ben geen stylist. Dat is een keuze, want ik wilde dat ook helemaal niet. Ik vind authenticiteit belangrijk en wil graag mijn eigen stijl gebruiken. Als je een verhaal schrijft over mensen, moet de omgeving in de taal zitten.’ Als je het zo vertelt, dan begrijp ik wel wat je bedoelt. Je hebt een aparte sfeer neergezet. Je lijkt bewust op zoek naar een minimalistische stijl, door niet uitgebreid op te schrijven hoe je omgeving eruit-

ziet. Je houdt het kort: twee fabrieken, een brug, de coiffeurs, de kroegen; dat is het zo’n beetje. ‘Grappig dat je dat zegt, want ik hoor juist vaak dat ik zo barok ben. Maar ik vind het leuk dat je me minimalistisch noemt, dat ga ik op Facebook zetten. Het scheelt dat het dorp waar ik over schrijf echt bestaat. Ik ben er zelfs opgegroeid. Ik heb wel veel dingen veranRobert Land derd. Er is bijvoorbeeld wel een afgebroken brug, maar niet als gevolg van een bombardement. Ik heb mijn Mortsel gemaakt, maar er zit toch iets in van het echte Mortsel. Ik ben begonnen met een ander dorp met een andere naam, maar op een gegeven moment dacht ik: het moet gewoon Den Oude God zijn. Welk dorp heet er nou zo?’ Is het je thuis, Mortsel den Oude God? ‘Ik ben er geboren en opgegroeid.’ Maar is het je thuis? ‘Jeetje Selma, wat een heftige vraag. Ik word daar emotioneel van. Nee, het is niet mijn thuis.’ Ben jij Priscilla? ‘Niet echt. Natuurlijk wel een beetje, maar net zo goed als dat ik alle andere personages ben. Maar ik ben niet het meest Priscilla. Ik heb haar zelfs gehaat. Als kind vind ik haar nog wel leuk, maar als tiener vind ik haar eigenlijk heel vervelend. Ze doet niks, ze schiet maar niet op. ‘

Neske Beks, De Kleenex Kro­ nieken, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 616 9965 1 (€ 17,90)

Volgens mij heb jij een behoorlijk rijke fantasie. Regelmatig dacht ik tijdens het lezen: waar haal je het vandaan? Het mooiste voorbeeld is natuurlijk de Dikke Madam met de koeken. Is dat ergens op gebaseerd? ‘De Dikke Madam met de koeken was er meteen. Zij zat in het eerste hoofdstuk dat ik schreef. Ik ben zo’n schrijver die gewoon gaat schrijven en wel ziet waar

Neske Beks

Ik denk wel dat ik gelukkiger word van schrijven. Alhoewel, ik vind filmen ook leuk. Schrijven is zo eenzaam.’ hij uitkomt. Voor mijn volgende roman wil ik me houden aan een strakkere structuur, maar ik weet nu eigenlijk al dat dat niet gaat lukken. Dit was chaotisch. Ik had allemaal losse hoofdstukken, omdat ik aan het begin nog niet wist dat het een roman zou worden. Eigenlijk wilde ik ook liever een verhalenbundel schrijven, maar dat mocht niet van mijn redacteur. Ik kwam er gelukkig vrij snel achter dat het interdaad een roman moest zijn, maar dat was wel een proces.’ Zie je alles voor je als een film wanneer je schrijft? ‘Ja, natuurlijk. Ik voelde me niet opeens een schrijver worden. Ik schrijf al langer series, performances, films en toneelstukken. Dit was dé roman. ‘ Ben je tevreden? ‘Ja.’ Kun je jezelf dan nog wel overtreffen? ‘Dat weet je toch nooit, wat een moeilijke vraag. Bij Eigen Volk, een film over mijn familie, dacht ik: dit is het beste wat ik heb gemaakt, maar nu vind ik het boek beter. Laten we

eerst maar eens zien of andere mensen hetzelfde gevoel krijgen bij het boek als ik. Ik denk wel dat ik gelukkiger word van schrijven. Alhoewel, ik vind filmen ook leuk. Schrijven is zo eenzaam.’ Dan is het toch heerlijk dat je het kunt combineren? ‘Ik weet niet of ik het kan combineren. Het gaat nu wel goed, maar ik heb een gevoel dat ik nog niet echt kan plaatsen. Misschien hoef ik niet per se te kiezen, maar soms houden dingen gewoon op, net als dat ik een aantal jaar geleden ben gestopt met zingen.’ Wat is nu je grootste tijdsbesteding? ‘Beter worden. Ik ben erg ziek geweest. Het boek heb ik in het ziekenhuis afgeschreven, wat een beetje wrang is, omdat het verhaal zich grotendeels afspeelt in de Kliniek. Het is vaak zo dat dingen die ik opschrijf echt gebeuren. Daarom ben ik heel voorzichtig met mijn woorden.’ Tot slot zei je in je eerste mail dat Selma een naam van betekenis was voor jou. Waarom? ‘Selma Susanna is mijn meester, ik heb alles van haar geleerd. Ze is een kleinkunstregisseur. Ik zie haar niet zo vaak, wat misschien wel beter is, want vroeger durfde ik niks op papier te zetten voordat zij ernaar had gekeken. Ik kom uit een gezin waar niet werd gepraat, dus was er niemand die tegen me zij: jij kan wat. Als kind was lezen voor mij het middel om te ontsnappen uit de werkelijkheid, weg uit dat benauwde Mortsel. Schrijven is dat ook.’

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 4

literatuur column

Schrijven is niet romantisch ‘Ik wist helemaal niet dat jij schrijft,’ zei laatst iemand die mijn LinkedIn-profiel had bekeken. ‘Ik dacht altijd dat schrijvers van die eenzame, wereldvreemde mensen waren die met een fles wijn achter hun computer zaten te schrijven. Bij voorkeur ’s nachts.’ Ik drink geen wijn. Sterker nog: ik drink helemaal niet. Ik heb gemerkt dat ik prima zonder drank kan. Bovendien slaap ik ’s nachts. Als ik in de nachtelijke uren wakker ben – en dat komt niet vaak voor – is dat omdat ons grote wonder mij nodig heeft. Niet omdat ik ineens veel inspiratie heb. Omdat er ‘iets uit moet’. Nee hoor. Overdag werk ik in een kantoortuin omdat er brood op de plank moet komen. Net buiten kantooruren zorg ik voor het kind en ’s avonds ben ik moe. ‘Wanneer schrijf je dan?’, vroeg degene die mijn LinkedIn-profiel had bekeken. ‘Daar neem ik vrije dagen voor op,’ vertelde ik. ‘Dan breng ik mijn kind naar de opvang en dan moet ik schrijven. Het móet op die momenten’. De vragensteller zakte teleurgesteld terug in haar stoel. ‘Ik dacht altijd dat het heel romantisch was, schrijven’. Vroeger dacht ik dat ook. Dan zat ik inderdaad met een fles wijn achter mijn computer interessante stukken te schrijven. De volgende dag was ik God dankbaar dat die teksten nooit verder waren gekomen dan mijn eigen harde schijf. De kwaliteit was bedroevend en ver beneden peil. Nu ik gedwongen ben structuur in mijn leven aan te brengen, gaat het beter. Ik ben met een uitgever in gesprek en ben nu zelfs bereid een synopsis te maken – want o, wat vond ik dat altijd een vies woord en o, wat wilde ik me niet in een hoekje of een bepaald genre laten drukken – en ik schrijf op gezette tijden. Schrijven is niet romantisch. Het is hard werken, leuren met je ideeën en vrije dagen opnemen om tijd te creëren. Laatst sprak ik Melissa Skaye, een getalenteerd thrillerschrijfster die keihard heeft moeten knokken voor haar schrijfcarrière. ‘Een boek komt er niet met dagdromen’, meende zij. I rest my case.

identiteit

Roemeens drieluik

Unu, due, tres. Drie delen telt de roman Verdwenen grenzen, drie jaar werkte Stefan Popa er aan. De tijd laat zijn vakmanschap met elk deel groeien, want wat begint als een verhaal dat moeizaam op gang komt, ontpopt zich gaandeweg tot een grootse roman. Door Nina Visser In het eerste deel schetst Popa, die overigens zelf half Roemeens is, op levendige wijze hoe het er in het communistische Roemenië van de jaren ‘80 aan toeging. Dictator Nicolae Ceausescu laat zich dagelijks bejubelen op radio en tv, maar doet er in werkelijkheid alles aan om het volk te onderdrukken. Er is een groot tekort aan eten, iedereen is straatarm

en Ceausescu heeft overal spionnen die de vrijheid van meningsuiting de kop indrukken. Veel mensen dromen dan ook van vluchten naar het vrije Westen. Zo ook de jonge Remus, die verplicht werkt als schoenmaker, maar eigenlijk hoopt een groot dichter te worden. Zijn vluchtplannen komen in een stroomversnelling wanneer hij de mooie Florica ontmoet en op slag verliefd wordt. Florica maakt deel uit van een omvangrijke Rrom-familie en staat op het punt uitgehuwelijkt te worden aan een van haar neven. Ze voelt zich echter niet op haar plek in de Rromacultuur en besluit er samen met Remus vandoor te gaan. Hoewel het interessant is om te lezen over een land en cultuur waar de meeste Nederlanders ongetwijfeld niet veel vanaf weten, leidt Popa’s taalgebruik je meer dan eens af van het verhaal. Hij Stefan Popa, Verdwenen gren­ gebruikt beeldspraak zen, Uitgeverij Link, ISBN 978 die vreemd aandoet 94 623 2113 7 (€ 19,95)

advertentie

Het levensverhaal van Jack Nicholson, een van de allergrootste acteurs van de laatste decennia. Alles over zijn films, zijn prijzen… en zijn verslaving aan drugs en vrouwen.

Aefke ten Hagen

www.uitgeverijlink.nl

Stefan Popa (‘Voetstappen doemden in de verte op’) of die wel erg simpel is (‘Zijn hart ging tekeer. En niet alleen zijn hart’). Het lijkt erop alsof de auteur nog op zoek is naar de juiste woorden en naar een eigen stijl. Gelukkig lijkt hij naarmate het verhaal vordert steeds meer zijn weg te vinden met woorden, want zijn taal wordt soepeler en zijn zeggingskracht groter. In het tweede deel van de roman beschrijft hij hoe Remus en Florica zich in Florence hebben gevestigd, waar ze op het eerste gezicht een gelukkig leven lijken te leiden. Maar schijn bedriegt, blijkt algauw. Popa weet op indringende wijze hun twijfels en verlangens weer te geven. Want wat gebeurt er met je identiteit als je integreert in een nieuw land, waar iedereen neerkijkt op je moederland? Remus mist Roemenië, maar Florica probeert koste wat kost Italiaanse te worden. Zelfs na de val van het oude regime van Ceausescu wil ze niet meer terug naar haar geboorteland. Popa laat doorschemeren dat dat misschien

Want wat gebeurt er met je identiteit als je integreert in een nieuw land, waar iedereen neerkijkt op je moederland?

maar beter is ook, wanneer hij zich afvraagt of het oppervlakkige kapitalisme nu zoveel beter is dan het communisme. Als het tweede deel op schokkende wijze ten einde is gekomen, lijkt het derde deel geen antwoord meer te kunnen bieden op de vragen die de steeds hardere werkelijkheid oproept. Popa laat zien dat racisme en onderdrukking aan de orde van de dag zijn, altijd en overal. Hoewel zijn verhaal zich slechts in een klein deel van de wereld afspeelt, heeft het betrekking op al haar inwoners. Popa is erin geslaagd de realiteit van het menselijk handelen op zeer confronterende wijze vast te leggen. Soms gelukkig ook in positief opzicht, zoals in het geval van Florica’s grootvader: ‘Wat zou de wereld mooi zijn als iedereen een iets, een mix, was. Een groot vuilnisbakkenras in een wereld zonder grenzen.’

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 5

promotie

Paul Levitton

Wachten tot de bom barst De blauwe nacht, de nieuwe roman van Jan Siebelink, speelt zich af in het Parijs van de jaren zestig. Terwijl de Gauloises, de clochards en Franse dames van lichte zeden je om de oren vliegen, leer je de oudere wetenschapper Simon Aardewijn, ook wel monsieur Vinterre, kennen. Door Wieneke van Koppen De blauwe nacht is een zeer spannende, psychologische roman. Het verhaal speelt zich af in de jaren zestig, maar is verrassend tijdloos. Simon is een merkwaardig figuur: waar de meeste mannen van zijn leeftijd juist hun wilde haren al verloren zijn, lijkt hij nu pas in die fase beland te zijn. Zijn leven raakt steeds drukker en heftiger tegen de Parijse achtergrond van demonstraties, protesten en terreur. Na jaren van huwelijkse trouw met zijn knappe en lieve vrouw Martha leert hij op het terras de mooie, jonge

te vertellen. Judith Tempelman kennen. De relaSimon geniet ten volste van het tie met Judith blijft niet bij een eenleven, maar is tegelijkertijd erg angmalige uitspatting, maar ontwikstig. Hij is bang dat Martha hem verkelt zich tot een intense affaire die laat en wil niet dat zijn promotor Simon opvreet. In de tussentijd is hij achter zijn kortstondige affaire met bezig aan zijn promotieonderzoek diens vrouw komt. Daarnaast klapt in de literatuurwetenschap. Wanhij dicht wanneer Judith begint over neer zijn promotor op nare wijze om de diepere zaken in het leven en het leven komt, krijgt hij een veel vreest hij voor een slechte afronding jongere promotor toegewezen met van zijn promotieonderzoek. wie hij vriendschap sluit. Ook diens vrouw vindt hij erg interessant, Hoogst opvallend is daarnaast de wat hun vriendschap absoluut niet relatie tussen Simon en zijn dochvergemakkelijkt. ter Elsa. Het is opmerkelijk dat zij Tevens is Simon regelmatig in de dikwijls in één adem Parijse bordelen te vingenoemd wordt met den bij de voluptueuze zijn geliefden. Zo verGabriela. Daarnaast cregelijkt Simon Judith ëert hij een bijzondere en Elsa op regelmainteresse voor Delphine, tige basis: in zijn ogen een jong Frans meisje is Judith alles wat Elsa dat een heftig ongeniet is en andersom. luk heeft meegemaakt. Simon blijkt op een Ook raakt hij gefascibijna ongezonde neerd door de mindermanier afhankelijk van heden van de stad: wanen gesteld op zijn dochneer hij een Algerijnse ter te zijn: jongen helpt die aange‘Ik ben verliefd op houden wordt, besluit Judith, dacht hij, hij hem structureel les nadat hij een plateau te geven. Omdat hij hier Jan Siebelink, De blauwe de fruits de mer had een goed gevoel aan nacht, Uitgeverij De Bezige besteld, maar ik denk overhoudt, besluit hij Bij, ISBN 978 90 234 8501 8 aan Elsa. Hij besefte hier niemand iets over (€ 19,90)

Simon blijkt op een bijna onge­ zonde manier afhankelijk van zijn dochter dat hij ongewild beide vrouwen aan het vergelijken was. […] Twee geheel verschillende vrouwen. Hij kon zich niet voorstellen dat een van hen niet meer in zijn leven was.’ De relatie tussen vader en dochter doet in de verte denken aan de band tussen Jörgen Hofmeester en Tirza in Grunbergs Tirza. Bij beide situaties is het bovendien wachten totdat er een bom gaat barsten. Naarmate De blauwe nacht vordert, stijgt het unheimische gevoel bij de lezer. Er klopt iets niet. De spanning die hierbij voelbaar is, wordt uitstekend opgebouwd. Het resultaat is een roman waarbij Siebelink zichzelf overtreft, en waarbij het onmogelijk is om niet het leven van Simon in te worden getrokken.

EEN GOED VERHAAL, OOK OVER KOKEN, BEGINT BIJ DE BOEKHANDEL.

Wie van koken houdt, smult van kookboeken. En wie van kookboeken houdt, gaat natuurlijk naar de boekhandel. Daar vindt u lezend en bladerend en geholpen door mensen die u zinvol adviseren,

en vaak uw smaak kennen, precies wat u zoekt. Een kookboek dat u inspireert, uitdaagt en een nog betere thuiskok maakt. Dus wie enthousiast kokende vrienden of kennissen wil verrassen, doet een Kook Boekenbon cadeau. Een nieuwe speciale uitgave van de Boekenbon die de ontvanger inspireert met een selectie van heerlijke, unieke net verschenen kookboeken. Zo geef je niet alleen een mooi boek, maar ook een kleine reis langs alle wereldkeukens. Een goed verhaal, ook over koken, begint bij de boekhandel.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 7

literatuur technisch wonder

Personages als sterrenbeelden Eleanor Catton won in 2013 de Man Booker Prize met The Luminaries, een meer dan achthonderd pagina’s tellende roman. Onlangs verscheen van dit boek de Nederlandse vertaling. Door An Prudon

hun bezigheden hervat (in het geval van de biljarters nogal lukraak, want ze waren hun posities vergeten) met zo’n omzichtig vertoon van concentratie dat er niet eens iemand opkeek toen hij binnenkwam.’ Als dit u als lezer nieuwsgierig maakt dan hebt u geluk: de mannen besluiten dat Moody hen van pas kan komen en vertellen hem hun verhaal, een mysterie waarmee zij allemaal zijdelings te maken hebben. Een aantal schijnbaar toevallige gebeurtenissen worden in een web van toeval, lot en complot afgetekend: een hoer heeft geprobeerd zelfmoord te plegen door een overdosis opium te nemen, een rijk man is diezelfde nacht spoorloos verdwenen en een dronkaard is dood aangetroffen, waarna in zijn huis een fortuin aan goud is gevonden.

Dat Catton met Al wat schittert een bijzondere prestatie heeft afgeleverd valt niet te betwijfelen. Zij is met haar 28 jaar de jongste auteur ooit die de prestigieuze Man Booker Prize in de wacht sleepte en haar boek is van alle winnende romans in de geschiedenis van de prijs het dikste. Al wat schittert is een roman die weliswaar lang is, maar niet verveelt, en waarin op Al wat schittert is een puzzel waarin elke pagina een stukje van een intriinformatie druppelsgewijs wordt gerende puzzel wordt weggegeven. Het boek opent op een avond in 1866, prijsgegeven en de oplettende lezer zich tevreden kan stellen met allerlei een jaar waarin de gold rush nog in volle gang is. Walter Moody komt per kleine aanwijzingen. Maar een simpele detectiveroman is schip aan in Nieuw-Zeeland, waar hij zijn geluk Al wat schittert zeker wil beproeven op de niet. Het is een boek goudvelden van Hokiwaarin stijl en verhaal taka. In het hotel waar mooi op elkaar aanhij bij aankomst besluit sluiten, bijvoorbeeld te overnachten onderdoor Cattons schijnbreekt hij per ongeluk baar moeiteloze archaeen geheime vergadeïsche taalgebruik en de ring van twaalf mansamenvattende kopnen, zonder zich hierjes onder de hoofstukvan bewust te zijn: titels (‘Waarin zich een ‘[W]ant de sprekers hadverborgen verleiding den er bij het horen aandient.’). En wat het van zijn voetstappen in boek verder ook moge Eleanor Catton, Al wat schit­ de hal het zwijgen toe wezen: een technisch tert, vertaling: Gerda Baardgedaan; tegen de tijd hoogstandje is het man en Jan de Nijs, Uitgeverij dat hij de deur opende, absoluut. Het verhaal is Anthos, ISBN 978 90 414 2487 hadden de twaalf heren geconstrueerd op basis 7 (€ 29,95)

robert catto

Eleanor Catton

van astrologische kaarten, waarbij de twaalf mannen die de gebeurtenissen tegelijkertijd sturen en ontsluiten de verschillende sterrenbeelden vertegenwoordigen. Al wat schittert is onderverdeeld in twaalf delen die alsmaar korter worden, als de afnemende schijngestalten van de maan. Andere belangrijke personages zoals Walter Moody, de hoer Anna Wetherell en de verdwenen man Emery Staines zijn ‘planetair’. Zij verhouden zich steeds op andere manieren tot de overige twaalf personages, zoals planeten, zon en maan zich steeds anders verhouden tot de sterrenbeelden. Elk van de twaalf delen van het verhaal wordt voorafgegaan door afbeeldingen van astrologische kaarten, zodat de lezer de baan van de sterren en planeten tijdens de vertelling in de gaten kan houden. Dit klinkt misschien vermoeiend, maar dat is het niet. Als de astrologische kaarten en hoofdstuktitels (‘zon in Steenbok’, ‘maan in Ram, wassend’, ‘Venus is een morgenster’, etc.) even worden genegeerd is het lang vol te houden de roman als een (wel-

iswaar intrigerend en feilloos opgebouwd) rechttoe-rechtaan mysterie te lezen. Wanneer de lezer er echter voor kiest deze zaken wel in acht te nemen, ontsluit zich een laag van het verhaal die de leeservaring misschien niet vergemakkelijkt, maar die het boek wel degelijk veel rijker weet te maken. Wel enigszins vermoeiend is Cattons neiging personages op een vrij ouderwetse manier uitvoerig te beschrijven, bijvoorbeeld wanneer ze in het verhaal worden geïntroduceerd. Een hoop van wat de lezer over hen leert wordt opgedist door een zeer aanwezige vertelinstantie (een wij-verteller zelfs, dat ietwat logge vehikel dat maar zo zelden met groot succes wordt aangewend in de literatuur). Dit levert – nog geholpen door passend archaïsch taalgebruik – ietwat stijve beschrijvingen van personages op: ‘Het was kenmerkend voor Cowell Devlin dat hij geen duidelijk motief aan zijn twijfelachtige daad wilde toekennen en zijn beweegredenen opzettelijk dromerig en diffuus hield.’ Dat is jammer, aangezien Al wat schittert verder juist allerminst stijf is: het is een veelkantig verhaal dat door de keur aan kleurrijke personages en elkaar aanrakende verhalen iets wegheeft van een georganiseerde chaos. En schijnbare chaos werd zelden zo strak in het gareel gehouden: Catton weet alle losse eindjes perfect aan elkaar te knopen, om ze vervolgens weer los te maken, anders te arrangeren en opnieuw bij elkaar te brengen. Haar boek is niet alleen een goed geschreven mysterie dat de lezer een volle 830 pagina’s lang weet vast te houden, maar ook een klein technisch wonder.

boekenwurm

Het Limburg van Chrétien Breukers Altijd al willen weten hoe een Limburger tegen vlaai, carnaval en Limburgse literatuur aankijkt? In Een Zoon van Limburg vertelt Chrétien Breukers over zijn ervaringen met de Limburgse cultuur. Door Michelle van Toorn Chrétien Breukers is schrijver en redacteur van De Contrabas en onder andere bekend om zijn essaybundel Het eerste gedicht, over het lezen van poëzie. Een Zoon van Limburg is zijn prozadebuut. Breukers kijkt terug op zijn jeugd en hoe zijn leven in Limburg hem heeft beïnvloed. Dit doet hij door middel van toegankelijke en herkenbare onderwerpen zoals de fanfare, asperges en het rooms-

katholieke geloof. Zware en lichte onderwerpen wisselen elkaar af. Zo gaat Breukers in op zijn worsteling met de rooms-katholieke kerk, maar praat hij ook over luchtige onderwerpen als zwemles en het Limburgse volkslied. Er zijn gedeelten die wat langdradig aanvoelen, maar deze worden vaak afgewisseld met kortere hoofdstukken, waardoor het boek toch prettig wegleest. De schrijfstijl van Breukers draagt ook bij aan het leesplezier: het is vlot en to the point en de constructies van Breukers zijn van een niveau waar je u tegen zegt. Al vanaf de eerste pagina’s wordt het duidelijk dat Breukers veel afweet van de Nederlandse taal en literatuur. Er zijn verschillende hoofdstukken waarin hij over boeken praat en filosofeert. Hij heeft het niet alleen over Limburgse auteurs, maar ook over zijn favoriete schrijvers en dichters door de jaren heen. Als liefhebber van boeken heeft het voor mij bijna iets magisch als

‘Brabanders zijn geen mensen, (…), ­mislukte ­versies van de Limburgers’

Chrétien Breukers, Een zoon van Limburg, Uitgeverij Marmer, ISBN 978 94 606 8174 5 (€ 19,95)

iemand met zo’n passie over literatuur praat, ondanks dat mijn voorkeur uitgaat naar Engelse literatuur. Je wordt soms bijna gebombardeerd met namen van Nederlandse schrijvers, zoals in het hoofdstuk ‘Hausarrest’. Het helpt als je enige kennis van de Nederlandse canon hebt. Soms komt hij uit de hoek met uitspraken die een boekenwurm nauw aan het hart zullen liggen. Zo vertelt hij over het tekortschieten als lezer en zegt daarbij: ‘wat een lezer tot een echte lezer maakt: het tragische besef dat hij niet alles kan lezen.’ Niet alleen filosofeert Breukers over lezen en literatuur, maar ook over het leven. Zo vertelt hij over zijn eerste gedicht, dat hij over zijn geboortedorp schreef terwijl hij er nog woonde. Dan zegt hij het volgende: ‘wie zo vroeg oud is, wordt nooit echt helemaal volwassen.’ Zulke mooie uitspraken geven deze autobiografie een bepaalde diepte. Het boek is erg zelfbewust geschre-

ven. Op sommige momenten krijg je zelfs het idee dat het on the go tot stand is gekomen, zoals in het hoofdstuk over zwemles. Daar vertelt Breukers hoe hij op dat moment zijn boek zit te schrijven en hoe de mensen om hem heen zich gedragen. Hierdoor wordt het, als dat kan, nog persoonlijker. Hij kan soms ook bot uit de hoek komen met uitspraken zoals ‘Brabanders zijn geen mensen, het zijn gewoon Brabanders, mislukte versies van de Limburgers’, maar zelfs als Brabander kan ik daar nog om lachen. Breukers laat zich eveneens van een kwetsbare kant zien en vertelt over zijn angsten, zoals de dood en de angst om iets af te maken. Ook dit is weer een mooie afwisseling. Het boek is in die zin slim in elkaar gezet, het verveelt niet en aan het einde van de rit weet je niet alleen meer over Chrétien Breukers, maar ook over zijn Limburg.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 8

literatuur slampion 2014

pas verschenen Taipei De jonge schrijver Paul woont in Brooklyn en brengt zijn tijd grotendeels door met het checken van Facebook, Twitter, Tumblr en Gmail. Hij doorbreekt de sleur door zich met volle overgave te storten op drugs, feesten en reizen naar Taiwan, waar zijn ouders wonen. Kort Tao Lin, Taipei, vertaling: Edzard Krol ,Uitgeverij nadat hij via internet Podium, ISBN 978 90 575 9662 zijn vriendin Erin ont9 (€ 19,50) moet, trouwt hij gedrogeerd met haar in Las Vegas. Het feesten gaat door, net als zijn zoektocht naar redenen voor zijn bestaan.

Het liefdeslied van Jonny Valentine Jonny Valentine is een wereldster van 11 jaar oud. Ondanks zijn succes is hij een kwetsbare jongen die te snel volwassen moest worden. Hij worstelt met zijn identiteit en zijn status als sekssymbool. Dagelijks zoekt hij op internet naar zijn verdwenen vader, terwijl hij steeds meer in opstand komt tegen een leven dat voor hem en niet door hem wordt geleefd.

Daniël Vis en de zelfkant van de poëzie

Daniël Vis won dit jaar het NK Poetry Slam. Het leverde hem een stroom aan optredens en media-aandacht op. Zo was hij te zien bij Margreet Dolman begrijpt ’t, waar hij met een vingercamera tot bijna in zijn neus gefilmd werd. We praten met de ‘Slampion 2014’ over zijn succes en zijn debuutbundel Crowdsurfen op laag water, dat tijdens het literatuurfestival City2Cities gepresenteerd werd. Door Merijn Schipper

Teddy Wayne, Het liefdeslied van Jonny Valentine, vertaling: Ed van Eeden, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2111 3 (€ 19,95)

De volmacht Om tijdelijk aan het oostfront te ontsnappen, trouwt de Duitse soldaat Peter Faber met Katherina Spinell. Het is een huwelijk met de handschoen, want ze hebben elkaar nooit eerder ontmoet. Tijdens hun tiendaagse huwelijksverlof zien ze een mooie toekomst voor zich, onder de ‘glorieuze’ Audrey Magee, De volmacht, vertaling: Ireen Niessen, Uitvlag van het nazisme. geverij Anthos, ISBN 978 90 Als Peter terugkeert 414 2372 6 (€ 19,95) naar het front, verliest hij langzaam zijn hoop. Ondertussen werkt Katherina zich op binnen het naziregime, maar dat zou weleens haar ondergang kunnen betekenen.

Ex Een toevallige ontmoeting met een jonge vrouw in Brussel brengt Peter Vermeersch op het spoor van een troebele familiegeschiedenis in Kosovo. Daarmee begint een ontdekkingstocht die de schrijver naar alle delen van het voormalige Joegoslavië voert. Gaandeweg schetst VerPeter Vermeersch, Ex, Uitgevemeersch een uniek en rij De Bezige Bij, ISBN 978 90 persoonlijk beeld van 234 8356 4 (€ 24,90) twee decennia recente geschiedenis op de Balkan.

De poetry slam is de plek waar je je dichterlijk hebt ontwikkeld. Schreef je daarvoor ook al gedichten? ‘Ik ben in mijn pubertijd begonnen met dichten. Niet zo bijster interessant hoor, maar toch. Later heb ik mij ingeschreven bij de U-Slam, een slam-wedstrijd in Utrecht. Zo’n wedstrijd is vrij laagdrempelig: je meldt je aan en je mag meedoen. Ik heb daar veel geleerd. Van de jury krijg je lik op stuk en ook uit het publiek hoor je signalen. Voor kritiek moet je wel enigszins resistent zijn. Je moet niet het gevoel hebben dat je op al je tere plekken getrapt wordt. Ik kan daar kennelijk wel tegen.’ Heeft de poetry slam je schrijven beïnvloed? ‘Nee, ik ben geen typische slamgedichten gaan schrijven. Sterker nog, vroeger schreef ik melodieuzer en metrischer dan tegenwoordig. Natuurlijk doe je wel wat met de kritiek die je hoort, maar ik ben bijvoorbeeld altijd al meer van het schrijven in beelden geweest dan van het schrijven in metaforen. Ook zoek ik eerder naar gelaagdheid in betekenis dan naar hoe iets op het podium het beste tot zijn recht komt.’ En op een dag dacht je: ik stuur eens wat op naar een uitgeverij? ‘Ik trad ooit eens ergens op waar Menno Wigman ook stond, en hij vroeg mij wat naar hem op te sturen. Tijden later deed hij dat nog eens en tipte mij toen bij Prometheus, waar ik eerder al eens een gesprek had gehad. Daar ben ik met mijn huidige redactrice Katrijn Van Hauwermeiren in gesprek geraakt en zo kwam het tot een bundel.’ Is Menno Wigman een voorbeeld voor je? ‘Menno schrijft veel klassieker dan ik. Hij maakt op een subtielere manier gebruik van ritme en klankspel. Maar binnen zijn stijl weet hij onderwerpen aan te stippen die verwant zijn met wat in mijn poëzie voorkomt. In die zin hebben we wel een overeenkomst en ik waardeer zijn poëzie zeer. Er zijn verscheidene dichters die ik bewonder. Lucas Hirsch bijvoorbeeld, die overeenkomstige thema’s behandelt, al vind

Daniël Vis ik zijn gedichten politieker dan de mijne. En Bernard Wesseling, wiens optredens ik zag. Ik hou van poëzie waarin de zelfkant aanwezig is.’ Hoe is die zelfkant in jouw werk aanwezig? ‘Neem het maternale thema, een heel klein onderdeel van de bundel. Mijn moeder is toen ik jong was overleden aan kanker. Dat was nog in de fase dat een kind zich aan het binden is. Dat kwam dus ongelukkig uit.’ Vandaar wellicht die cynische toon van je gedichten? ‘Dat zou je kunnen zeggen, ja. Al was ik altijd al een buitenbeentje, om maar te zeggen: er zijn meer wegen die naar sociale oningebedheid leiden.’ Hoe is Crowdsurfen op laag water ontstaan? ‘Ik heb niet naar een bundel toe geschreven, maar een keuze gemaakt uit de gedichten die ik had liggen. Omdat ze door de schrijfstijl en de onderwerpkeuze dicht bij elkaar staan, was dat goed te doen. De beste zijn in de bundel beland. Andere gedichten zijn gesneuveld omdat ze inhoudelijk te dicht bij een ander gedicht lagen. Het redactieproces zorgde ervoor dat ik op een frisse manier naar ouder werk kon kijken. Bovendien ben ik bewust geraakt van andere interpretaties van mijn gedichten dan de interpretaties die ik altijd had.’ En de titel? ‘Die is ontstaan tijdens Lowlands. Ik was bij een optreden waar maar weinig mensen waren. Iemand probeerde te crowdsurfen. Toen schoot die regel mij te binnen. Dat ik geen regel uit de bundel heb genomen, is omdat

dan al gauw een te grote nadruk op dat titelgedicht komt te liggen. En dat het juist deze regel is geworden, is vanwege het ambigue karakter ervan. Er zit natuurlijk ‘spijkers zoeken op laag water’ in. Er wordt dan ook wel wat gezeurd in mijn bundel. Ook zit er het idee van gedragen worden in, en dat dat dus niet gebeurt.’ Dat lijkt tegenstrijdig met Sun­ day Morning van The Velvet Underground, waaruit je motto is gekozen: ‘Watch out, the world’s behind you.’ In dat nummer wordt herhaaldelijk gezongen: ‘there’s always someone around you / who will call’. ‘Je zou met die regels kunnen zeggen dat er dus wel iemand is die je draagt. De muziek is ook heel prettig, met dat xylofoontje en die belletjes. In de regel die op je citaat volgt, ‘It’s nothing at all,’ gaat de meerduidigheid alle kanten op. Je kunt het evengoed op een paranoïde manier interpreteren. Het verleden, de verloren jaren zitten je op de hielen, ook dat wordt gezongen. Daarom sluit dat motto zo mooi aan, juist vanwege dat dubbelzinnige karakter.’

Zijn er onderwerpen waarover je niet kunt schrijven? ‘Ik bedenk nooit: vandaag ga ik eens over dit of dat onderwerp schrijven. Ongeveer eens per maand schrijf ik een gedicht en dan is het weer verplicht afkicken. Maar het begint steeds opnieuw en heftiger te kriebelen, een soort PMS, en dan moet ik weer wat schrijven. Daardoor is de thematiek zo constant. Hoewel ik wel opdrachtgedichten aanneem, en die vreemd genoeg wel Daniël Vis, Crowdsurfen op weer op tijd afkrijg – laag water, Uitgeverij Promeal is het vaak een dag theus, ISBN 978 90 446 2551 6 voor de deadline.’ (€ 15,00)

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 9

longreads

Ze zouden zijn bagage nasturen Daniël Rovers komt uit de Gelderse Achterhoek, studeerde filosofie in Nijmegen, verbleef een periode in Brussel en woont momenteel in Amsterdam. Veel meer kom je na vluchtig zoeken niet over hem te weten. Maar goed, je moet literatuur nooit aan de hand van haar maker beoordelen.

relatief onbekende vorm, die ook wel journalistieke novelle wordt genoemd. Hij is langer dan een tijdschriftartikel, maar korter dan een boek. In de Verenigde Staten is de longread een bekende vorm, die onder meer door de eerder in de Boekenkrant besproken John Jeremiah Sullivan wordt beoefend. Recentelijk was in de Volkskrant een bewerkte versie te lezen van het eerste in Nederland als longread gebrachte journalistieke stuk. Het was een pijnlijke geboorte. Frank WesterDoor Merijn Schipper mans De moord op de boekverkoopster (2014) zou gaan over de waargebeurde moord op Marian Heij uit Biografische informaWageningen, maar bleek een sensatie is vaak weinig reletiestuk: een bonte verzameling van vant of leidt af van het simplistische interpretaties op basis werk als zelfstandig van onheus gebruikt bronmateriaal object. Ook Rovers lijkt en onjuist geciteerde betrokkenen. die mening toegedaan. Rovers longreads zijn doorwrochte Op zijn website kun reisverhalen en geëngageerde essays je na het invoeren van een naam ineen. Aan de hand van een anekzelf een biografie genereren. Na het dotisch vertelde reis raken de jourinvullen van mijn naam blijk ik een nalistieke novelles de gediplomeerd hovenier nationale of mondite zijn en ben ik vijf jaar ale problematiek. De voor mijn geboorte naar stukken brengen je tot Frankrijk verhuisd. in Peking, Pristina en Senegal en Sidney. Rovers publiceerde Daar waar Rovers’ toon twee romans en twee betrokken blijft, zijn de essaybundels. Bovenstukken een plezier om dien vertaalde hij te lezen. Alleen in zijn samen met Iannis Goeritem over Somerenlandt De bleke koning Eind, waar hij tot achvan David Foster Walter de geraniums komt, lace. Deze maand zag is die toon wat neerbuiDe zon is het probleem gend. ‘Kijk je met een niet het licht. Het is te Daniël Rovers, De zon is het schuin oog naar de verzien als een bundeling probleem niet, Uitgeverij kiezingskaart, dan is de longreads. De longread Wereldbibliotheek, ISBN 978 gemeente Someren een 90 284 2571 2 (€ 19,95) is een in Nederland

in groen gaas gehulde zaadbol waar een krijsende meeuw mee vandoor wil gaan.’ Mooi gezegd, maar de bewoners worden soms wel erg kleingeestig neergezet. Nadat in een kringgesprek over veiligheid gesproken is over diefstal van elektrische fietsen en drugsteelt, wijst een bewoner bijvoorbeeld op het gevaar van trampolines. Knap is Rovers stuk over Basel, waarin hij een vriend opzoekt die op de communicatieafdeling werkt van een chemiebedrijf en zijn hart lucht over de volksverlakkerij van bedrijven als het zijne, die lak hebben aan humanitaire en ecologische waarden en alleen gericht zijn op gigantische winsten.

Daniël Rovers

Koos Hageraats

IJzersterk is zijn reis naar Lampedusa, waar­ bij hij de bootvluchtelin­ genproblematiek in kaart brengt.

IJzersterk is zijn reis naar Lampedusa, waarbij hij de bootvluchtelingenproblematiek van het corrupte en cynische Italië met publicaties, nieuwsberichten, gesprekken en observaties op invoelbare wijze in kaart brengt. Zo ontmoet Rovers een Nigeriaanse jongen die onderweg is naar zijn familie in een vluchtelingenkamp. Eerder is hij aangehouden door de politie, die hem weer heeft laten gaan. Ze zouden zijn bagage nasturen, wat

nooit gebeurd is. Hij vertelt over zijn eigen oversteek, die pas bij de derde poging lukte. Hij maakte de reis met een rubberbootje. De jongen die overboord sloeg, kan hij maar niet vergeten.

Shakespeare

Venus en Adonis opnieuw vertaald Ter gelegenheid van William Shakespeares 450ste geboortedag vertaalde Peter Verstegen het verhalende gedicht Venus en Adonis. Dankzij dit vers, dat werd geschreven in een tijd waarin theater als verwerpelijk werd gezien, stond Shakespeare eindelijk in hoog aanzien.

De liefde van Venus voor Adonis niet geconsumeerd, maar die Venus is zo geil als boter.

Door Merijn Schipper Venus en Adonis beleefde twintig herdrukken, maar raakte in de achttiende en negentiende eeuw geleidelijk in de vergetelheid. Toen Shakespeares verzamelde toneelwerken in 1623 werden gepubliceerd, was dit vers nog in druk, waardoor het niet opgenomen werd in deze later steeds herdrukte verzameling. Onbekend maakt onbemind, en dat terwijl het zo’n zinnelijk gedicht is. Toegegeven, de liefde van Venus voor Adonis wordt beantwoord noch geconsumeerd – hij sterft door een jachtongeluk – maar die Venus is geil

William Shakespeare, Venus en Adonis, vertaling: Peter Verstegen, Uitgeverij Van Oorschot, ISBN 978 90 282 6059 7 (€ 15,00)

als boter. Als ze Adonis op zijn paard tegenkomt, probeert ze hem met weinig verbloemde taal van zijn ros te krijgen. Ze wil hem met haar zoenen overladen: Zó dat je lippen nooit verzadigd raken En gretigheid nog groeit bij overvloed, Die ze afwisselend rood en bleek zal maken, Tien kussen snel; één traag, tien maal zo zoet: Een zomerdag lijkt tot een uur bekort, Want je vergeet de tijd bij deze sport. Als Adonis maar niet van zijn zadel afkomt, grijpt ze zijn hand beet en rukt ze hem gulzig ‘en in wilde vervoering van zijn paard’. ‘Ze drukt hem neer – deed hij dat maar bij haar –,’ maar hoe ze zich ook op hem werpt, zich aanbiedt en hem prijst, Adonis houdt haar van zich af. De hele wereld lijkt liederlijk en in voor vrijages – zelfs Adonis’ hengst breekt los zodra hij een bevallige merrie ziet – maar Adonis lijkt alleen liefde te voelen voor de jacht en voor zichzelf. Venus en Adonis is een interessante publicatie. Ten eerste omdat het breekt met het vernieuwende indi-

vidualisme dat Shakespeare met zijn toneelwerk had ingevoerd. In zijn stukken werd geen ‘jeugd’ meer opgevoerd, maar Viola, geen alleman, maar Lear. In dit gedicht worden echter goden opgevoerd. Ook lijkt Venus en Adonis een rol te spelen in de discussie rondom de sinds lange tijd omstreden identiteit van William Shakespeare uit Stratford. Volgens een populaire theorie zou zijn identiteit ‘geleend’ zijn. De meest waarschijnlijke kandidaat is Edward de Vere, de zeventiende graaf van Oxford. Hoewel geprezen als de beste komedieschrijver van zijn tijd, is geen van zijn werken overgeleverd. Bovendien was hij bereisd, komen de biografieën van hem en Shakespeare overeen en zijn literaire verwijzingen in het werk gevonden. Verstegen voert hem in zijn wat gehaast ogende commentaar als auteur op, daarbij amper verwijzend naar het identiteitsdebat. Venus en Adonis zou zinspelen op het gearrangeerde huwelijk tussen zijn dochter, Elisabeth de Vere, en de toen nog jonge Henry Wriothesley, aan wie het werk is opgedragen. Henry was

de zeer welgestelde graaf van Southampton en petekind van Henry VIII. Deze mecenas had een kleine hofhouding van auteurs, waaronder Thomas Nash en Christopher Marlowe. Henry bleef dat huwelijk voor zich uitschuiven. De Vere zou in opdracht van Henry’s moeder dit gedicht hebben geschreven om haar zoon voor het huwelijk te porren. Het mocht niet baten: Elisabeth was een door Edward aangenomen bastaard van zijn vrouw en Henry was te trots om met haar te trouwen. Als Verstegens toeschrijving hout snijdt, krijgt dit sappige gedicht zijn individualiteit terug. We hebben te maken met een enigszins moralistische aansporing tot het huwelijk, waarin De Vere zijn dochter aanbiedt als een lustobject dat beschikbaar wordt na het ja-woord. Masturbatie wordt gesuggereerd en afgekeurd, de afwijzing van de verbintenis wordt afgestraft met de dood. Kinky: het zou een kleine honderdvijftig jaar duren tot de Marquis de Sade geboren werd.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 10

boekfragment

Vrij van religie Hoe kunnen we betere mensen worden? De Dalai Lama wil ons stimuleren onze fundamentele menselijke waarden te ontwikkelen. In Vrij van religie zet hij zijn visie openhartig uiteen.

Dalai Lama, Vrij van religie, vertaling: Bert van Baar, Uitgeverij Asoka, ISBN 978 90 567 0295 3 (€ 19,95)

Ik ben nu een oude man. In 1935 ben ik geboren in een klein dorpje in het noordoosten van Tibet. Als gevolg van omstandigheden buiten mijn controle heb ik het grootste deel van mijn volwassen leven als stateloos burger doorgebracht in India, dat vijftig jaar lang mijn tweede thuis is geweest. Ik maak vaak de grap dat ik de langst verblijvende gast in India ben. Net als andere mensen van mijn leeftijd ben ik getuige geweest van veel van de dramatische gebeurtenissen die de wereld van vandaag gevormd hebben. Sinds het einde van de zestiger jaren heb ik veel gereisd en had de eer vele mensen te mogen ontmoeten van heel verschillende achtergronden: niet alleen presidenten en premiers, koningen en koninginnen en leiders van alle grote religieuze tradities in de wereld, maar ook een groot aantal gewone mensen van alle geledingen van de maatschappij. Terugkijkend op de laatste decennia zie ik veel dingen om me over te verheugen. Door vooruitgang in de medische wetenschap zijn veel dode-

lijke ziekten uitgeroeid. Miljoenen mensen zijn aan de armoede ontstegen en hebben toegang gekregen tot modern onderwijs en gezondheidszorg. We hebben een universele verklaring voor de rechten van de mens en het bewustzijn van het belang van dergelijke rechten is enorm gegroeid. Dit heeft tot gevolg gehad dat de idealen van vrijheid en democratie zich over de wereld hebben verspreid en er een toenemende erkenning is dat de mensheid een geheel vormt. Er is ook een groeiende bewustwording van het belang van een schoon milieu. Op allerlei gebied heeft er de laatste vijftig jaar veel progressie en positieve verandering plaatsgevonden. Ondanks de enorme vooruitgang op zoveel gebied is er tegelijkertijd nog steeds groot lijden en staat de mensheid voor allerlei moeilijkheden en problemen. In de welvarende delen van de wereld genieten mensen een levensstijl met hoge consumptie, terwijl er ontelbare miljoenen zijn in wiens meest primaire behoeften niet voorzien wordt. Met het einde van de koude oorlog is de dreiging van een globale nucleaire vernietiging weliswaar afgenomen, maar vele mensen lijden nog dagelijks onder de tragiek van een oorlogssituatie. Ook bestaan er veel gebieden waar mensen een oplossing moeten vinden voor milieuproblematiek die een directe bedreiging vormt voor

hun levensonderhoud. En dan zijn er nog vele anderen die worstelen om hun hoofd boven water te houden in het licht van ongelijkheid, corruptie en onrechtvaardigheid. De problemen beperken zich geenszins tot de ontwikkelingslanden. Ook de rijke landen kennen veel moeilijkheden, waaronder wijdverspreide sociale problemen als alcoholisme, drugsgebruik, huiselijk geweld en gezinsontwrichting. Mensen maken zich zorgen om hun kinderen, over hun opleiding en wat de wereld voor hen in petto heeft. We moeten tegenwoordig ook onder ogen zien dat het menselijk handelen onze planeet mogelijk onherstelbaar beschadigd heeft. Dit is een dreiging die weer meer angst oproept. En alle druk van het moderne leven brengt stress, zorgen, depressie en in toenemende mate ook eenzaamheid met zich mee. Als gevolg hiervan klagen de mensen overal waar ik kom. Ik merk zelfs dat ook ik af en toe klaag! Het is duidelijk dat er iets fundamenteels ontbreekt aan de manier waarop wij mensen de dingen aanpakken. Maar wat is het dat ons ontbeert? Het cruciale probleem is volgens mij dat we op alle mogelijke niveaus te veel aandacht schenken aan de externe, materiële aspecten van het leven, terwijl we de ethische kant van innerlijke morele waarden verwaarlozen.

boekfragment

Het liefdesleven van Nathaniel P. Adelle Waldman weet hoofdpersoon Nates visie op vrouwen genadeloos en bijna letterlijk bloot te leggen. Hoe hij steeds weer meent niet oppervlakkig, niet laf en niet stereotiep te zijn maar juist aandacht en geduld te hebben. Een weergaloos spel met de liefde rond de vraag: waar kiest hij voor? Of beter: voor wie?

Adelle Waldman, Het liefdesleven van Natha­ niel P., vertaling: Lucie van Rooijen, ISBN 978 90 468 1644 8 (€ 19,95), ook verkrijgbaar als e-book

‘Ik moet ophangen,’ zei hij. ‘Fijn dat je je beter voelt.’ ‘O.’ Juliet zoog haar adem in. ‘Oké… Nou, dag.’ Eigenlijk had hij daarna nog eens moeten bellen. Toen hij Elisa’s straat in liep, moest Nate toegeven dat hij een paar weken daarna had moeten bellen of mailen. Maar op dat moment wist hij niet of ze wel op een telefoontje van hem zat te wachten. Misschien was het een pijnlijke herinnering aan iets wat ze liever achter zich wilde laten. Hij wist ook niet wat hij moest zeggen. En hij was afgeleid, werd in beslag genomen door andere dingen, door het leven. Zij had hem kunnen bellen. Hij had meer gedaan dan veel andere mannen zouden hebben gedaan. Kon hij er iets aan doen dat hij gewoon niet zulke sterke gevoelens voor haar had?

Hoewel Elisa en hij al meer dan een jaar uit elkaar waren, voelde haar appartement op de bovenste verdieping van een brownstone in het steeds populairdere Greenpoint voor Nate bijna net zo vertrouwd als zijn eigen huis. Elisa had per se gewild dat hij er vanavond bij zou zijn. ‘Als we echt vrienden zijn, waarom kan ik je dan niet samen met een paar mensen te eten vragen?’ had ze gevraagd. Wat viel daar nou tegenin te brengen? Op de bank zat Nates vriend Jason, een tijdschriftredacteur die – zowel tot Nates ergernis als vermaak – al een tijdlang probeerde Elisa in bed te krijgen, vorstelijk achterovergeleund met zijn handen om zijn achterhoofd. Jason hield zijn knieën absurd ver uit elkaar, alsof hij een zo groot mogelijke afdruk van zichzelf probeerde te maken op Elisa’s bank. Naast Jason zat Aurit, ook een goede vriendin van Nate, die net terug was van een onderzoeksreis naar Europa. Aurit zat te praten met een meisje dat Hannah heette, die Nate een paar keer eerder had ontmoet – een slanke schrijfster met pronte borsten die er aantrekkelijk uitzag, al was haar gezicht nogal hoekig. Vrijwel iedereen vond haar aardig en slim, of slim en aardig. Op de loveseat zat een vrouw die Elisa kende van de universiteit. Nate wist niet meer hoe ze heette en had haar te vaak ontmoet om het nog te kunnen vragen.

Hij wist dat ze advocate was. De man in pak met de wijkende kin die met zijn arm om haar schouder zat, was waarschijnlijk de bankier met wie ze verschrikkelijk graag wilde trouwen. ‘We vroegen ons al af wanneer je ons ging vereren met je gezelschap,’ zei Jason zodra Nate met beide voeten over de drempel was. Nate zette zijn schoudertas op de grond. ‘Ik had wat oponthoud onderweg.’ ‘Lijn G?’ vroeg Aurit meelevend. Er werd instemmend gemompeld dat van alle New Yorkse metrolijnen vooral lijn G onbetrouwbaar was. Nate ging op de enige beschikbare plek zitten, naast Elisa’s studievriendin. ‘Leuk je te zien,’ zei hij zo vriendelijk als hij kon opbrengen. ‘Dat is al een tijdje geleden.’ Ze keek hem onbewogen aan. ‘Toen Elisa en jij nog bij elkaar waren.’ Nate meende een beschuldigende toon in haar stem te horen – als in ‘voordat je haar gevoel van eigenwaarde vermorzelde en haar geluk aan duigen sloeg’. Hij dwong zichzelf te blijven glimlachen. ‘Het is hoe dan ook te lang geleden.’

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 11

boekfragment

Onzichtbaar

Natasza Tardio, Onzichtbaar, uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 0952 3 (€ 13,95)

Natasza Tardio won vorige maand de Jonge Jury Debuut Prijs 2014. Deze maand verscheen haar tweede jeugdthriller Onzichtbaar bij uitgeverij Kluitman. Onzichtbaar is een vlotte thriller over vriendschap, verlies, jaloezie en wraak. De dag dat alles anders werd. Dat is het onderwerp van de schrijfwedstrijd waaraan Ana zo graag mee wil doen. Er is maar één dag in Ana’s leven waarna echt alles anders werd en aan die dag wil ze liever niet terugdenken. Laat staan erover schrijven. Toch besluit ze mee te doen, tegen de wil van haar ouders in. Dat haar kleine broertje vermoord is, kan toch geen reden zijn om altijd maar buiten de aandacht te blijven? Al snel gebeuren er vreemde dingen rondom de wedstrijd… ‘Je zit erbij!’ Roos gilt zo hard door de telefoon dat ik hem van schrik een stukje bij mijn oor vandaan hou. ‘Je zit bij de laatste tien!’ Nauwelijks wakker probeer ik haar woorden tot

me door te laten dringen, terwijl ik wrijvend in mijn ogen op de wekker kijk. Het is kwart voor negen in de ochtend. Zaterdagochtend. Kreunend kom ik half overeind. Ik viel vannacht pas rond drie uur in slaap. Mijn ouders hadden weer eens ruzie en dit keer is mijn vader niet weggegaan. Nog een geluk dat de buren de politie niet hebben gebeld wegens geluidsoverlast, of erger: huiselijk geweld. Ik probeer me weer op Roos te concentreren, die nog steeds aan het blèren is. Ik kan er nauwelijks een touw aan vastknopen. Waar zit ik bij? Het slaaptekort maakt nadenken lastig, maar dan dringt het tot me door. Imagine!! De wedstrijd! Vandaag maken ze bekend wie de tien beste verhalen hebben geschreven. De afgelopen maand is het behoorlijk druk geweest op school en de dagen zijn voorbijgevlogen. ‘Ben ik door?’ Even denk ik dat Roos me niet heeft verstaan door haar geschreeuw, maar dan roept ze: ‘Jaaa! Je bent door! Ik zei het toch!’ Ik kan het nauwelijks geloven en snel stap ik mijn bed uit, terwijl Roos uitbundig in mijn oor blijft kletsen. Ongeduldig kijk ik naar mijn beeldscherm. Mijn computer start weer eens verschrikkelijk traag op en even moet ik aan Lucy’s opmerking over mijn te oude laptop denken. Net voordat ik knarsetandend moet toegeven dat Lucy misschien wel gelijk

heeft, is mijn computer klaar met opstarten. Snel open ik Chrome en ga naar de website, terwijl Roos in mijn oor blijft tetteren. De uitslag is niet te missen. Groot in beeld staan tien namen, met mijn naam helemaal bovenaan. Het zweet breekt me uit en ik kijk nog eens naar het lijstje. Ana Bootsma (14 jaar). Het staat er echt! Ik voel mijn hart een slag extra maken. Het dringt maar langzaam tot me door. Terwijl ik op mijn bureaustoel ga zitten lees ik de andere namen. Thomas Verduik, Nicole Brinkman, Lucy Kool… Verbaasd kijk ik naar de naam. ‘Lucy doet ook mee.’ Abrupt houdt Roos haar mond. ‘Wat?’ ‘Lucy doet ook mee.’ Het blijft stil aan de andere kant. Ik hoor haar lopen, waarschijnlijk naar haar computer. Roos heeft me natuurlijk meteen gebeld nadat ze mijn naam las, zonder verder te lezen en te kijken wie er nog meer door zijn. ‘Verdomd, je hebt gelijk. Lucy doet ook mee. En ze is nog door ook.’ Daarna is het opnieuw stil. En Roos is niet snel stil, maar nu wel. Hoewel dat niet lang duurt. ‘Wat een stiekeme bitch.’ Het komt recht uit haar hart.

boekfragment

De Hemelpoorttrilogie: Sam In deel 1 van de Hemelpoorttrilogie maakte de vijftienjarige Lilly kennis met de mysterieuze Rafael. In het tweede deel, Sam, blijft ze met lege handen achter.

Barbara M. Veenman, De Hemelpoorttrilogie: Sam, Uitgeverij Conserve, ISBN 978 90 542 9359 0 (€ 17,99)

Wat moet je doen wanneer alle grond onder je voeten lijkt te zijn veranderd in een zompig moeras dat je beetje bij beetje, bij iedere stap die je moeizaam zet, langzaam dreigt te verzwelgen? Wanneer alles wat je de laatste maanden nog enig houvast heeft gegeven alsnog onder je voeten vandaan getrokken wordt? De woorden hadden weken, ja maandenlang rondgeraasd in mijn hoofd. Ik hou van je… Het was het enige dat me nog restte van Raphael, de jongen die vlak na het overlijden van mijn moeder naar de aarde was gezonden om over mij te waken. Vier ogenschijnlijk onbeduidende woordjes, maar al te vaak gebruikt in even onbeduidende liefdesliedjes. Vier woordjes, en een doos met sierlijke, witte veren die ik angstvallig onderin mijn kast verborgen hield omdat ik als de dood was dat mijn vader er alsnog achter zou komen wat zich allemaal had afgespeeld in die eerste weken nadat ik weer bij hem was komen wonen. Had het dan allemaal niets te betekenen gehad? Was het dan allemaal niets meer geweest dan een lieftal-

lige, zoete droom die uiteindelijk was geëindigd in een nachtmerrie? Zeker, iedereen was even bezorgd geweest in die eerste weken nadat Raphael me meer dood dan levend had thuis gebracht en er, nadat hij zich er van vergewist had dat ik het wel zou redden, met stille trom vandoor gegaan was. Elke dag na schooltijd waren mijn vrienden bij me langs geweest om te kijken hoe het met me ging. Om mijn verhalen aan te horen hoezeer ik Raphael miste, of om domweg het huiswerk van die dag samen met mij door te nemen. En mijn vader, mijn vader waakte op zijn eigen, unieke manier over me en trakteerde me zonder al te veel lastige vragen te stellen tot diep in het najaar dagelijks op verse aardbeien met slagroom in een onhandige poging me weer een beetje op te beuren. Gelukkig was Billy, mijn trouwe viervoeter die na het overlijden van mijn moeder was meeverhuisd vanuit Den Haag, wel dol op slagroom, al werd hij hierdoor met de dag steeds dikker. ‘Hoogste tijd dat jullie er samen weer eens op uittrekken, muis,’had mijn vader op een ochtend verzucht met een argwanende blik op Billy, die zojuist de laatste slagroom triomfantelijk voor de ogen van mijn vader van zijn neus had afgelikt. ‘Je kunt niet eeuwig binnen blijven zitten treuren.’ En daar ging ik dan, voorzien van

regenjas en laarsjes de modderige bospaden op. Enkele dagen na de gebeurtenissen op de walvis was de zomer dan toch definitief ten einde gekomen en hadden donkere wolken zich boven de bossen samengepakt. Het zachte zonlicht dat gedurende de zomermaanden zo vriendelijk door de bladeren had gespeeld had plaatsgemaakt voor een dichte, grauwe regensluier, die gestaag langs de kale takken naar beneden drupte en de bospaden had veranderd in een trieste, niet aflatende modderstroom die je bij elke voetstap die je zette vastzoog in de aarde. Sop-sop-sop, gingen mijn laarsjes door de zompige modder. Drupdrup-drup, ging de regen die zich mengde met de tranen op mijn wangen. Dag na dag doolde ik zo door de natte bossen, om pas tegen het vallen van de avond weer doorweekt naar huis terug te keren, amper op tijd om droge kleren aan te trekken en voor mijn vader de auto uitgestapt was mijn gezicht weer enigszins in de plooi te trekken.

WA ARGEBEURD

TWEE INDRUKWEKKENDE BOEKEN OVER MOED EN OVERLEVINGSDRANG Ik overleefde Treblinka Samuel Willenberg Als 16-jarige nam Samuel

Ik ontsnapte uit Auschwitz – Rudolf Vrba In de morgen van 7 april 1944

Willenberg dienst in het Poolse

klinken sirenes door kamp

leger en vocht tegen de Russen

Auschwitz. Het eerste teken

en de Duitsers. In 1942 werd hij gearresteerd en, omdat hij Joods was, naar Treblinka gedeporteerd. Daar ontsnapte hij aan de gaskamers door zich voor te doen als metselaar. Tijdens de massale opstand wist Willenberg het kamp te ontvluchten. Hij bereikte na tal van ontberingen Warschau en vocht van 1944 tot het eind van de oorlog mee tegen de Duitse bezetters in de opstand van Warschau.

dat er twee gevangenen ontsnapt zijn. Op 25 april 1944 doen de vluchtelingen verslag aan de vrije wereld. Het woord ‘Auschwitz’ krijgt een onheilspellende betekenis. Ik ontsnapte uit Auschwitz is het authentieke verslag van Rudolf Vrba’s kampervaringen en het verhaal van zijn gewaagde ontsnapping. Kort daarna schreef hij mede het VrbaWetzler-rapport, dat later bekend is geworden als

In dit boek verhaalt hij over zijn leven in het kamp.

de Auschwitz-Protocollen. 448 pagina’s.

224 pagina’s. ISBN 9789401902540. Prijs 18,99

ISBN 9789021557625. Prijs slechts 14,99

Nu

met bon voor

€ 15,i.p.v. € 19,99

Een zwaargewonde vrouw brengt met haar laatste krachten nog wat cryptische woorden uit en drukt privédetective Paige Holden een met bloed besmeurde USB-stick in handen. Dit leidt Paige naar een wereld vol afpersing, duistere geheimen en een reeks onopgeloste moorden.

Lever deze bon in bij de boekhandel en koop In vertrouwen met € 4,99 korting. Volg Karen Rose op KarenRoseNL Karen Rose - In vertrouwen Van € 19,99 voor € 15,Geldig tot 1 augustus 2014 ISBN 9789026133893 Actiecode: 902-09734

www.uitgeverijdefontein.nl

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 13

boekfragment

In vertrouwen De jonge privédetective Paige Holden en openbaar aanklager Grayson Smith komen in terecht in een wereld vol afpersing, duistere geheimen en een reeks onopgeloste moorden. In vertrouwen is de nieuwste thriller van bestsellerauteur Karen Rose. Volg haar op Facebook.com/ KarenRoseNL.

Karen Rose, In vertrouwen, Uitgeverij De Fontein, ISBN 978 90 261 3389 3 (€ 19,99), e-book: 978 90 261 3390 9 (€ 14,99)

Het gepiep van banden deed haar met een ruk omdraaien naar de straat. Ze zag een busje op zich af stormen. Ze sprong opzij en sleurde Peabody aan zijn riem mee. Paige kwam hard op haar knieën in de modder terecht terwijl achter haar het geluid van scheurend metaal klonk. Ze bleef even zo zitten en haalde moeizaam adem. Peabody’s geblaf klonk in haar oren en ze keek op, nog steeds verdwaasd. ‘Zit,’ snauwde ze en hij ging zitten, maar wachtte trillend op haar volgende commando. ‘Paige? Paige?’ Clays kreten kwamen blikkerig uit haar mobieltje, dat een paar meter verderop lag. Ze kroop naar haar telefoon terwijl ze met wild kloppend hart omkeek naar het busje. ‘Niets aan de hand. Niets aan de hand.’ Ze dwong zichzelf tot kalmte. Haal adem.

‘Wat was dat in vredesnaam?’ ‘Een busje.’ Dat nu om de lantaarnpaal gevouwen was waar ze nog geen minuut eerder had gestaan. De vijfde deur en de voorruit waren doorzeefd met kogels en de portierramen lagen aan diggelen. ‘Het is aan stukken geschoten.’ ‘Ik bel het alarmnummer,’ zei Clay kortaf. ‘Breng jezelf in veiligheid.’ Ze sprong overeind en bleef plotseling staan toen haar blik van de kogelgaten naar de schuifdeur aan de bestuurderskant ging. Die was roestbruin terwijl de rest van het busje blauw was. ‘Het is het busje van Maria.’ Paige rende naar de auto en haar hart sloeg over. Een vrouw lag voorover op het stuur. Haar bovenlichaam en de airbag die tevoorschijn was gekomen zaten onder het bloed. ‘Clay, zeg tegen de hulpdiensten dat een vrouw hier ligt dood te bloeden. Schiet op.’ ‘Blijf aan de lijn, Paige,’ beval hij. ‘Ik bel vanaf een andere telefoon.’ Paige schoof haar telefoon zonder de verbinding te verbreken in haar zak. Déjà vu, klonk het in haar hoofd en ze dwong de afschuwelijke herinnering terzijde. ‘Maria? O nee!’ Ze wrong het portier open en deed haar best haar paniek te onderdrukken. Er zaten gaten in Maria’s versleten jas. Kogelgaten. Ze legde haar vingers tegen Maria’s hals. Een hartslag. Zwak, maar hij was er. Ze leeft nog. Godzijdank.

Paige duwde Maria zachtjes achterover en snakte plotseling naar adem. Dit was Maria niet, maar Elena, haar schoondochter – de vrouw van Ramon. Wie zou haar nou willen doodsch– ‘O, god.’ Angst daalde als een donkere wolk over haar neer. Ze hadden informatie. Haar angst werd groter en Paige keek om zich heen, op zoek naar een andere auto. Elena kon in deze toestand niet ver hebben gereden. Degene die dit gedaan had, moest nog in de buurt zijn. Ze knoopte Elena’s jas los in een poging een wond te vinden die ze zou kunnen behandelen, maar er was te veel bloed. Ik heb geen idee waar ik moet beginnen. ‘Wat is er gebeurd? Wie heeft dit gedaan?’ ‘Geen politie.’ Elena’s gefluister was te zwak, haar ademhaling te oppervlakkig. ‘Alsjeblieft.’ ‘Waag het niet om dood te gaan,’ zei Paige verbeten. Ze maakte met trillende handen Elena’s blouse los. ‘Verdomme. Ik zie niet waar je geraakt bent.’ Ze schrok toen Elena’s hand plotseling haar pols omklemde. Elena knipperde verwoed met haar ogen in een poging ze open te krijgen. ‘Geen politie,’ fluisterde ze moeizaam. ‘Alleen jij. Belóóf het.’

boekfragment

De wortels van het kwaad Een gedesillusioneerde politie-inspecteur in Rome wordt geconfronteerd met twee onopgeloste moordzaken uit zijn jeugd. Hij was ze het liefst vergeten. Om de zaak op te lossen moet hij de confrontatie met zijn duisterste herinneringen aangaan, op zoek naar de wortels van het kwaad.

Roberto Costantini, De wortels van het kwaad, vertaling: Miriam Bunnik en Mara Schepers, Uitgeverij Wereldbibliotheek, ISBN 978 90 284 2569 9 (€ 19,95)

Mijn opa, mijn ouders, mijn broer Alberto en de dokter sluiten zich op in de woonkamer. Ahmed, Karim en ik blijven buiten zitten, naast Jet. Ahmed praat tegen hem in het Arabisch. Na een tijdje komt de familie Hunt uit de naastgelegen villa. William en Marlene gaan ons huis binnen, misschien hebben mijn ouders hen gebeld. Laura komt naar ons toe. ‘Hij heeft een beetafdruk op zijn zij,’ zegt ze en ze wijst naar de donkerbruine vacht. ‘Een van die bastaardteefjes daar heeft het gedaan,’ zegt Ahmed. Hij wijst naar de muur. Sinds een paar weken zitten daar inderdaad elke avond bij zonsondergang een paar teefjes te janken. Ook nu laten ze van zich horen. De dokter komt naar buiten, gevolgd door mijn opa. Ze zien er zo droevig uit dat de woorden van de dokter

bijna overbodig zijn. ‘Jet heeft hondsdolheid. Hij heeft nog twee, drie dagen te leven. We moeten hem laten inslapen, anders heeft hij te veel pijn.’ Ahmed staat op en loopt zonder een woord te zeggen weg. ‘Helaas,’ gaat de dokter verder, ‘is Jets speeksel geïnfecteerd. Als hij jullie heeft gelikt, is een kleine wond al genoeg om...’ ‘We moeten ons allemaal laten inenten,’ zegt mijn opa kortaf. Veertig injecties. Dat is niets vergeleken bij dit verdriet. Laura en Karim aaien Jet. Ik heb nog steeds de Diana 50 in mijn hand. Ik ren achter de villa’s langs, naar het hekje aan de achterkant. Als ik het terrein af loop, verandert het gejank van de teefjes in gegrom. Ahmed is omringd door drie van hen. In zijn hand houdt hij een grote sprinkhaan, die hij net heeft gevangen. De teefjes zijn er dol op. Hij slaat hem tegen de muur. Een van de teefjes, het grootste en moedigste, komt eropaf. Ze snuffelt er argwanend aan, dan buigt ze voorover naar de dode sprinkhaan. Ahmed heeft zijn Zwitserse zakmes al in de aanslag, het langste mes steekt eruit. Hij springt schrijlings op het teefje en steekt het diep in haar nek. Het beest stoot een verschrikkelijk hard gejank uit en probeert Ahmed van zich af te schudden. Maar hij klemt zijn benen en

zijn rechterarm om haar hals. Met zijn linkerhand, want Ahmed is linkshandig, trekt hij het mes eruit. Het bloed gutst uit de wond, hij zal wel een slagader hebben geraakt. Het teefje draait zich om, ze werpt hem van zich af en probeert hem te bijten. Maar Ahmed is pijlsnel, hij plant het zakmes in het rechteroog van het beest en met een draaibeweging steekt hij het uit. Op dat moment proberen de andere twee teefjes zich op Ahmed te storten. Ik richt mijn geweer op het agressiefste, op haar snuit, waarvan ik weet dat het pijn zal doen. Een kogel uit een Diana 50 van vijf meter afstand doet duivels veel pijn. Het teefje jankt en rent weg. Ik herlaad snel, maar het is al niet meer nodig. Ook het tweede teefje vlucht weg. Het derde jankt wanhopig. Ze bloedt ontzettend uit haar nek en uit haar oog. Ze reageert niet eens wanneer Ahmed weer schrijlings op haar gaat zitten en het mes in haar keel steekt. Ik zie hoe hij met al zijn kracht trekt, totdat de keel openscheurt en het beest neervalt. Dan trekt Ahmed het zakmes terug. Hij maakt het schoon aan wat grassprieten, klapt het dicht en vervolgens stopt hij het in de zak van zijn korte broek. ‘Dankjewel, Mike,’ zegt hij.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 14

pas verschenen

vt-reeks

Onderhuids

‘Met dagdromen is nog nooit een boek geschreven’

Bell Elkins heeft een baan aangenomen als openbare aanklager. Op een dag ziet haar dochter Carla hoe drie oude mannen worden neergeschoten. Hoewel ze tegen de politie en haar moeder volhoudt dat ze niet weet wie de schutter is, blijft er een detail door haar hoofd spoken. Impulsief besluit ze Julia Keller, Onderhuids, Uitgeverij De Fontein, ISBN 978 zélf de dader te vinden, 90 261 3395 4 (€ 18,99) maar daarmee zet ze haar leven op het spel. Kan Bell haar dochter redden en de moordenaar vinden voor het te laat is?

Door Aefke ten Hagen

De tweede messias de woestijn bij Jeruzalem ontdekt een archeoloog een Dode Zeerol. Voordat hij de tweeduizend jaar oude tekst kan ontcijferen, wordt hij vermoord. De boekrol, die lijkt te spreken over niet één, maar twee messiassen, wordt gestolen. Archeoloog Jack Crane en politieinspecteur Lela Raul gaan op zoek naar de waarheid.

Melissa Skaye heeft er hard voor moeten werken, maar nu heeft ze het voor elkaar: de boeken uit haar VT-reeks liggen in de winkel.

Glenn Meade, De tweede mes­ sias, vertaling: Marijne Thomas, Uitgeverij Kok, ISBN 978 90 435 2306 6 (€ 12,50)

Boze wolf Op een warme dag in juni vindt een groepje tieners het lijk van een meisje in de rivier de Main. Er wordt niemand met haar signalement vermist, en daarom valt haar identiteit niet vast te stellen. Mogelijk is er een verband met de tv-verslaggeefster die op het punt stond Nele Neuhaus, Boze wolf, vereen grote onthulling taling: Sander Hoving, Uitgete doen. Zij ontdekt dat verij Q, ISBN 978 90 214 5480 1 ze met zeer gevaarlijke (€ 19,99) mensen te maken heeft. En dan is er nog Emma, die zich zorgen maakt om het bizarre gedrag van haar vijfjarige dochter.

Mr. Mercedes Wanneer een eenzame bestuurder in een gestolen Mercedes op een mensenmenigte inrijdt, worden acht mensen gedood. Vijftien raken er gewond. Maanden later wordt politieagent Bill Hodges nog steeds achtervolgd door deze onopgeloste misdaad. Wanneer hij een krankStephen King, Mr. Mercedes, zinnige brief ontvangt vertaling: Annemarie Lodevan iemand die zichwijk, Uitgeverij Luitinghzelf de ‘Extra’ noemt en Sijthoff, ISBN 978 90 245 6467 dreigt met nog een dui5 (€ 19,95) velse aanval, is Hodges vastbesloten om een volgende tragedie te voorkomen.

Waarom heb je ervoor gekozen om je aan een thrillerreeks te wagen? ‘Tijdens het schrijven van Virtuele tango wist ik dat ik niet snel klaar zou zijn met rechercheurs Sanne Philips en Luca Borra, dus volgde Verboden tranen. Toen ik van een proeflezer de vraag kreeg of ik bewust weer een titel met een v en een t had gekozen, kwam het idee voor de VTthrillerreeks. Deel drie verschijnt volgend jaar en gaat Verleden tijd heten. Zelf weet ik ook niet waar het gaat eindigen. Ik heb een plan voor het laatste deel, maar al schrijvende kunnen plannen veranderen. De kans is groot dat ik mezelf nog verras. Het mooie aan een reeks is dat je de terugkerende hoofdpersonen kunt uitdiepen. Achter Sanne schuilt bijvoorbeeld een heel verhaal, dat per deel duidelijker wordt. Ik kan aan de reacties van lezers merken dat dit de spanning verhoogt.’ Hoe voelt het voor jou om je personages met je pen te vermoorden? ‘De personages die overlijden zijn er puur om het verhaal verder te helpen. Ik heb met hen niet zo’n band als ik bijvoorbeeld met Sanne of Luca heb. In Verboden tranen had ik moeite met meerdere personen die dood moesten. Tijdens het schrijven overviel het me: je kunt ze laten leven, jij beslist dat. Ik geef trouwens grif toe dat er in mijn boeken vaak gruwelijke moorden voorkomen. Daardoor ga je als schrijver goed naar jezelf kijken. Heb ik een zwart kantje, waarvan er wordt gezegd dat iedereen die wel heeft? Het is maar wat je ermee doet. Mensen willen spanning in een boek, daar horen in het geval van mijn reeks moorden bij.’ Schrijf je met een uitgebreide en

Melissa Skaye, Verboden tra­ nen, Uitgeverij Ellessy, ISBN 978 90 866 0244 5 (€ 19,95)

Melissa Skaye gedetailleerde synopsis, of loopt het verhaal zoals het komt? ‘Ik heb een verhaal in mijn hoofd, begin met schrijven en zie wel waar het me brengt, terwijl het al schrijvende in mijn hoofd verdergaat. Toegegeven: ik begin altijd met een hoofdstuk dat zich in het verleden afspeelt en alles te maken heeft met de moorden in het heden. Het verleden wil nooit worden vergeten. Met Verleden tijd werk ik een beetje raar, en verbaas me erover dat het werkt. Ik schrijf van achter naar voren. Dat had ik met de andere delen niet.’ De hele VT-reeks speelt zich af in jouw woonplaats Hoorn. Hoe is het voor jou om over je eigen woonplaats te schrijven? ‘Ik woon in Hoorn, ik ken de stad en ik vind het ontzettend leuk om bestaande mensen, bedrijven en straten in mijn boeken te verwerken. Terwijl ik schrijf wandel ik door mijn eigen stad. Wat ik heel prettig vind is de hulp die ik van de recherche Hoorn krijg als ik vragen heb. Ik ben welkom om langs te komen, te mailen of te bellen. Soms is dat echt nodig, want je kunt niet alles uit je duim zuigen.’

Melissa Skaye, Virtuele tango, Uitgeverij Ellessy, ISBN 978 90 866 0217 9 (€ 19,95)

Wat vind je het mooiste aan het schrijvers-

‘Wat ik prettig vind is de hulp die ik van de recher­ che Hoorn krijg als ik vragen heb.’ vak? En wat is het moeilijkst? ‘Ik geniet erg van schrijven, dus als ik mijn eigen plezier weet over te brengen op de lezer, is mijn missie wel geslaagd. Het moeilijkste is toch wel om je te onderscheiden. Er zijn ontzettend veel auteurs en nog meer boeken. Kom daar maar eens tussen, overtuig de boekhandel en lezers maar eens dat ze jouw boeken niet mogen missen. Een boek verkoopt zichzelf niet, je moet als auteur en uitgever dat enthousiasme weten over te brengen. Je hoort mij niet klagen hoor, ik ben ontzettend blij en trots dat mijn boeken van die mooie recensies krijgen. Als ik op Facebook een foto van een van mijn boeken zie en erbij staat dat diegene geniet van dit megaspannende boek dat iedereen moet lezen, duurt het even voor ik weer terug op mijn bureaustoel zit. Maar dan keer ik terug, met een grijns van oor tot oor en ga gewoon weer aan het werk. Tenslotte wachten lezers op mijn volgende verhaal. Met dagdromen is nog nooit een boek geschreven.’

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 15

spanning toorn

claustrofobie

Een bijzonder sterk slotstuk Het is nooit slim om eerst het einde van een boek te lezen. Zeker niet als het om een bloedstollend verhaal als Bunkerdagboek gaat. Toch doe je af en toe dingen waarvan je weet dat je er later spijt van zult hebben. Door Anouk Abels

Jennifer Connelly als Naäma en Russell Crowe als Noach in de film Noah

De duistere kant van Noach In Noah krijg je wat je verwacht: talloze dierenpaartjes, een fikse regenbui en een hele grote boot. En toch zal deze boekversie van de filmadaptatie van het Bijbelverhaal (volgt u het nog?) zorgen voor de nodige verrassingen.

een Hollywood-sausje. Iedere filmheld heeft immers een aartsvijand nodig. Hier is dat Tubal-Kaïn, een gewelddadige koning die de ark wil aanvallen met een groots leger. Gelukkig wordt Noach bijgestaan door een groep enorme, steenachtige reuzen. Dit zijn een soort van gevallen engelen, die verbazingwekkend genoeg gebaseerd zijn op figuren die echt in de Bijbel voorkomen. Zodra Door Anouk Abels de eerste regendruppers vallen ontvouwt zich een bloederig slagveld Noah speelt zich af in rondom de ark, waarbij niemand een asgrauwe wereld, gemener vecht dan Tubal-Kaïn. waarin iedereen, met Deze krijgerkoning zorgt voor een uitzondering van paar memorabele momenten. Zo Noach en zijn familie, zondig leeft en alles om veroorzaakt hij het uitsterven van een behoorlijk aantal dieren, door zich heen kapot maakt. de helft van verschillende dierenHet contrast tussen Noachs hoge paartjes op de ark op moraal en de harteloze te eten, of voor de lol mensheid wordt iette doden. Ook weet hij wat overdreven neergeNoachs zoon Cham aan zet: Noach is niet alleen te zetten tot geweld. vegetariër, maar geeft Helaas is Tubal-Kaïn ook zijn zoon op zijn verder een antagonist kop als hij een bloem van bordkarton, die er plukt. Wanneer Noach vooral is om te laten angstaanjagende visizien hoe slecht een oenen ervaart over stamens kan zijn. Gelukpels dode lichamen op kig heeft het persode bodem van een zee, nage van Noach meer beseft hij dat de zonddiepgang. Hij is de held vloed eraan komt. Het van het verhaal, maar is tijd om een ark te Mark Morris, Noah, vertaheeft overduidelijk bouwen. ling: Ernst Bergboer, Uitgeveslechte eigenschappen. Wat volgt is een Bijbelrij Kok, ISBN 978 90 435 2342 4 Deze komen pas echt verhaal overgoten met (€ 15,00)

Noach is de held van het verhaal, maar heeft over­ duidelijk slechte eigenschappen. naar boven wanneer de dieren aan boord zijn, de regen valt en de familie geïsoleerd op de ark aan elkaar is overgeleverd. Noach staat erop de visioenen van de Schepper op zijn eigen manier te interpreteren. Hij is ervan overtuigd dat God wil dat de mensheid na de dood van Noachs familie uitsterft. Als duidelijk wordt dat zijn geadopteerde dochter Ila in verwachting is, ontstaat er een wig tussen hem en zijn familie, die onmogelijk te overbruggen lijkt. Deze ontwikkelingen geven Noah de nodige diepte en laten je twijfelen over de rechtvaardigheid van de Schepper. Ook blijft het de vraag of de zondvloed – in principe een massamoord – geen slecht wezen maakt van de God die Noach zo intens aanbidt. Het einde van deze ‘verboeking’ geeft een verrassend antwoord, dat hoop geeft voor de toekomst: ook God kan nog veel leren, zelfs van de door hem geschapen mensen.

‘Geen ramen, geen deuren, geen uitweg,’ staat er in grote letters op de voorkant van het boek van Kevin Brooks. Het is de perfecte omschrijving van de hel waarin de zestienjarige Linus terechtkomt wanneer hij wakker wordt in een hermetisch afgesloten bunker. De associatie met een horrorfilm als Saw of Hostel is al gauw gemaakt: het is wachten op de sadistische ontvoerder die zijn slachtoffer vol plezier in mootjes hakt. In plaats daarvan arriveren er vijf andere ontvoerde mensen: een klein meisje, een junkie, een norse jongedame, een dikke zakenman en een bekende filosoof. De gevangenen ontdekken al gauw dat ze in de gaten worden gehouDe kleurrijke den via camera’s. Linus, die de gebeurpersonages tenissen in de bunsteken extra ker vastlegt in een dagfel af tegen de boek, vraagt zich dan duistere wereld ook regelmatig af wie van de bunker. hen bekijkt. De groep is compleet afhankelijk van de grillen van deze onbekende sadist: als ze geluk hebben, stuurt hij via de lift eten naar beneden. Ontsnappingspogingen worden bestraft met ondraaglijke herrie, het uitschakelen van de verwarming of het uitblijven van eten. Bovendien weet de ontvoerder met cryptische berichten de gevangenen tegen elkaar op te zetten. Dan stuurt hij wel iets heel gevaarlijks met de lift mee naar de bunker... Het is niet toevallig dat Linus naar ‘Hem’ verwijst met een hoofdletter: de ontvoerder is net een kwaadaardige god die het door hem gecreëerde bunker-universum compleet naar zijn hand zet. Net als Linus weet je als lezer niet wie de ontvoerder is, of er een mogelijkheid tot ontsnappen bestaat, en of de medegevangenen te vertrouwen zijn. Via Linus beleef je pijn, angst, hitte, kou, verveling en boven alles honger. Het zijn vrij heftige sensaties voor een boek dat voor een young adult-publiek bedoeld is. Bunkerdagboek is dan ook geen vrolijke vertelling die je even uit de dagelijkse sleur haalt. Brooks heeft een claustrofobische hel op aarde verzonnen, vol melancholie en wanhoop. Dit is echter wel het ideale decor voor karakterontwikkeling: de kleurrijke personages steken extra fel af tegen de duistere wereld van de bunker. Des te pijnlijker is het om te zien hoe die kleuKevin Brooks, Bunkerdagboek, ren bij het verstrijken vertaling: Jenny de Jonge, Uitvan de tijd vervagen, geverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6888 3 (€ 17,50) naarmate de gevangenen hun hoop verliezen. Helaas zal ik door mijn eigen stommiteit nooit zeker weten in hoeverre Bunkerdagboek uitblinkt in suspense. Het door mij al gelezen slotstuk bleef tijdens het lezen altijd aanwezig in mijn achterhoofd, waardoor ik al op de hoogte was van wat de toekomst voor Linus en de anderen in petto had. Dat neemt niet weg dat het hier gaat om een bijzonder sterk einde, dat nog dagen lang in je hoofd zal blijven rondspoken. En als ik heel eerlijk ben, is dat einde de reden dat ik Bunkerdagboek daadwerkelijk ben gaan lezen.

Spanning en avontuur met Geronimo Stilton!

De Wakkere Muis - www.geronimostilton.nl

€ 9,95

Nu in de winkel!

€ 12,50

© 2014 Atlantyca SpA. All rights reserved.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 17

young adult verzet

column

Tegen Pike & Dolan Schrijfster Michelle Gagnon wist in het eerste deel van Project Persefone een mysterieuze spanning te creëren. Het tweede deel borduurt hierop voort. Het experiment, het eerste deel uit de serie, deed de harten van jonge thrillerlezers sneller kloppen. In het nieuwe deel, Het verzet, zullen de avonturen hetzelfde effect hebben. Tegelijkertijd houdt Gagnon genoeg spanning vast voor het volgende deel. In Het experiment proberen Noa en Peter uit te zoeken wat Project Persefone inhoudt. Samen gaan ze op ontdekkingstocht om een gruwelijk mysterie te ontrafelen. Het blijkt een bloedstollende race tegen de klok te zijn, maar vooral tegen het kwaad. In Het verzet is Noa op de vlucht. Nadat ze samen met haar vriend

Michelle Gagnon, Project Per­ sefone 2: Het verzet, vertaling: Annemarie Dragt, Uitgeverij Blossom Books, ISBN 9789020679760 (€14,95)

telefoon

Duistere wezens Puistjes, huiswerk, make-up, vriendjes en de nieuwste apps. De vijftienjarige Luca is er helemaal klaar mee. Is dit nou echt het belangrijkste in het leven? Luca’s gebeden worden verhoord wanneer ze op het lege schoolplein een mobieltje hoort afgaan. Als ze besluit op te nemen, roept iemand aan de andere kant van de lijn om hulp. Voordat Luca iets terug kan zeggen, wordt het doodstil. Vanaf dat moment staat alles op zijn kop. Duistere wezens bedreigen de wereld en Luca zit er middenin. Een mysterieuze jongen zet alles op het spel om de ondergang te voorkomen. Maar hij heeft wel hulp nodig… Christien Boomsma is schrijfster van spannende jeugdfantasyboeken. Schaduwloper is haar zesde boek en naar eigen zeggen het donkerste tot nu toe.

Christien Boomsma, Scha­ duwloper, Uitgeverij De Vier Windstreken, 9789051163339 (€14,95)

Zeke de duistere praktijken van het megaconcern Pike & Dolan aan het licht heeft gebracht, kan ze niets anders dan vluchten voor de gruwelijke experimenten. Als Noa en Zeke erachter komen dat ze niet op de hulp van de FBI hoeven te rekenen, weten ze dat ze er alleen voor staan. De mensen achter Pike & Dolan hebben het gemunt op straatkinderen, die ze voor hun experimenten willen gebruiken. Noa en Zeke zijn vastberaden deze kinderen te beschermen voordat ze aan deze gruwelpraktijken worden blootgesteld. Noa weet als geen ander hoe het is om onderdeel te zijn van het experiment… Net als in het eerste deel komen de hacking-vaardigheden van Noa’s andere vriend Peter goed van pas in de strijd tegen het kwaad. Hij verschaft Noa de informatie die ze nodig heeft om in leven te

De mensen achter Pike & Dolan hebben het gemunt op straat­ kinderen, die ze voor hun experimenten willen gebruiken. blijven. Maar dan doet Peter een vreselijke ontdekking: zijn exvriendin Amanda wordt ook door Pike & Dolan gebruikt voor het experiment. Peter zet al zijn kennis in om het bedrijf tegen te houden. Het boek eindigt in een zenuwslopende confrontatie. Noa en haar team zitten vast op een plek die op het eerste oog veilig leek. Noa en Peter bundelen hun krachten om het bedrijf tegen te houden voordat zij hen te pakken krijgen. Niemand blijkt te vertrouwen en overal duiken vijanden op. Gelukkig hebben ze elkaar nog… Na het lezen van Het experiment en Het verzet wil iedereen weten hoe dit verhaal vol spanning, verraad en andere gruwelijkheden afloopt.

advertentie

Aanstichter van Wereldreizen Boeken vermaken. Dat weten we allemaal. Ze brengen je op plekken waar je nooit geweest bent en laten je in levens duiken die niet de jouwe zijn. Maar daar wil ik graag nog wat aan toevoegen. Een vriend van mij genaamd Henk vertelde me laatst dat zijn favoriete kinderboek de schoolatlas was. In dit grote, spannende mysterieuze boek vol kaarten kon hij uren wegdromen. De hele wereld in een harde kaft, ieder land slechts een paar bladzijdes ombladeren bij je vandaan. Het mooie was dat de kleine Henk die atlas maar niet vergeten kon. In mijn verhalen*laboratorium ligt nu zijn huidige Atlas. Op de wereldkaart in het midden kan je zien hoe hij met zijn verschillende zeilboten de wereld heeft rondgezeild. De kleine Henk is nu een grote Henk geworden met een hele rits zeeavonturen en zeilrecords op zijn naam. Je zal toch maar de auteur zijn geweest van die schoolatlas. De Aanstichter van Wereldreizen. Boeken kunnen dus ook inspireren. Ik ga daar een stapje verder in. Boeken MOETEN inspireren. En zeker kinderboeken. Goeie kinderboeken ontstijgen ‘vermaak’. Nu hoef je helemaal niet moeilijk te gaan kijken. Als een schoolatlas een klein jongetje kan inspireren om later de wereld over te gaan reizen, hoeft het helemaal geen ingewikkeld literair kinderboek te zijn. Als er maar een vonkje vanaf kan springen dat iets in brand kan zetten. Het hoeft niet eens een uitslaand groot vuur te worden. Een smeulend maar af en toe roodgloeiend kooltje mag ook. We weten allemaal dat kleine smeulende kooltjes later nog voor grote branden kunnen zorgen. Eén van mijn gloeiende sinteltjes was vroeger een goedkope, niet geweldig geschreven serie avonturenpockets vol ongeloofwaardige situaties. Maar spannend dat het was! Niks was te gek; mijn jonge helden waren verstekelingen op bananenboten naar Zuid-Amerika of achtervolgden smokkelaars door de nachtelijke heide. Jongensavonturen! Veertig jaar later stak dat ene kleine gloeiende sinteltje mijn leven in brand toen ik besloot om avontuurlijke kinderverhalen te gaan maken. Ik durf zomaar te zeggen dat de dubieuze Willy van der Heide, de auteur van de Bob Evers-boekjes, hier best trots op zou zijn. Stel je eens voor dat je kind door het lezen van dat ene boek dat je hebt gekocht later een bepaalde richting op gaat. Geïnspireerd door juist dat ene boek dat jij hebt gegeven. Dat je misschien achteloos hebt gepakt, of juist met veel aandacht en zorg hebt uitgezocht.

Patz van der Sloot

Wie is patz?

Patz van der Sloot (1964) is verhalenmaker en oprichter van het Wonderbaarlijke Verhalen* laboratorium CircusPatz in Utrecht waar hij samen met zijn vrolijke bende van auteurs, vormgevers en illustratoren misschien wel de wonderbaarlijkste jeugd- en kinderboeken van Nederland maakt.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 18

jeugd pas verschenen

tunnel

Mijn oma’s verhaal Nina kijkt voor het eerst met haar oma naar foto’s van vroeger, toen haar oma net zo oud was als Nina nu. Oma heette toen Gladys en had een beste vriendin die Nina heette. Gladys en Nina hebben nu geen contact meer met elkaar. Eigenlijk al niet meer sinds ze twee Jens Christian Grøndahl, Mijn oma’s verhaal, vertaling: Bermeisjes waren en de nadette Custers, Uitgeverij Duitsers ervoor zorgden Boekerij Young, ISBN 978 90 225 6864 4 (€ 15,95) dat Nina en haar familie moesten vertrekken. Heel toegankelijk vertelt Jens Christian Grøndahl over de Tweede Wereldoorlog en over een vriendschap die abrupt tot een einde komt. Of toch niet?

Jolanda, dochter van de zwarte piraat Aan het einde van de 17e eeuw maken de roekeloze kapitein Morgan en zijn piraten de zeeën rondom Venezuela onveilig. Totdat hen het nieuws bereikt dat Jolanda, de dochter van de zwarte piraat, hun Geronimo Stilton, Jolanda, dochter van de zwarte piraat, vroegere bevelhebber, Uitgeverij De Wakkere Muis, gevangen is genomen ISBN 978 90 859 2262 9 (€ 12,50) door de kwade graaf van Medina. Kapitein Morgan en zijn piraten gaan geen enkel gevaar uit de weg om haar te bevrijden!

Haas en Mol zoeken een uitweg

Midden in het bos van Haas ligt een snelweg. Hij gaat er elke dag een paar keer heen om naar de overkant te kijken. Tot voor kort woonde hij daar. Door een gevaarlijke oversteek, met een ongeluk als gevolg, durft hij niet meer terug.

Hans de Beer, Haas en Mol zoeken een uitweg, Uitgeverij De Vier Windstreken, ISBN 978 90 511 6335 3 (€ 13,95)

Bovendien is het veel te riskant. Haas is verdrietig en mist zijn vriendjes aan de overkant. De dieren aan deze kant van de weg zijn ook helemaal niet aardig. Tot hij Mol ontmoet. Samen met Mol bedenkt hij een manier om weer terug naar de overkant te komen. Ze beginnen samen aan een tunnel onder de snelweg door en hebben het erg gezellig

samen. Maar dan stort deze in en beseffen ze dat ze het niet alleen aan kunnen. De andere dieren uit het bos zien dit en komen helpen. De broertjes Bever, Das, Vos, Muis, Eekhoorn en Zwijn komen allemaal met gereedschap op de proppen. Binnen een mum van tijd is de tunnel uitgegraven en gestut. Met alle tunnelbouwers houden ze een feestelijke picknick om het te vieren. Van de tunnel wordt druk gebruikgemaakt, vooral door Haas en Mol: die bezoeken elkaar elke avond.

arjen

Gezocht: normale ouders! Gijs de Bruin is heel gewoon. Maar dat kun je van de rest van zijn familie niet zeggen... Zijn moeder schrijft kookboeken en verzint daarvoor de raarste recepten. Zijn tweelingzusjes zijn alleen uit elkaar te houden als hun moeder een Marlies Slegers, Gezocht: nor­ gekleurde stip op hun male ouders!, Uitgeverij Kluitvoorhoofd zet. En zijn man, ISBN 978 90 206 7346 3 vader is uitvinder. Van (€ 17,50) heel bijzondere uitvindingen…

Het grote gouden zomerboek Een fijne zomerse bundel met oude en nieuwe verhalen. Ga met Muis naar zee of met Hansje kamperen. Ontdek welke verrassing Oscar heeft en vind een mooi plekje met Schaap en Varken. En ga op avontuur met ezeltje Dunkie en Hondje Eigenwijs.

Wie droomt er nou niet van om het WK te winnen?

Arjen Robben in elk geval wel. Het veroveren van de wereldbeker zou dé bekroning zijn op de prachtige loopbaan van deze stervoetballer.

Alice Hunt, Thé Tjong-Khing, Richard Scarry, Gladys Relyea Saxon, Peter Pontiac & Janette Sebring Lowrey, Het grote gou­ den zomerboek, Uitgeverij Rubinstein, ISBN 978 90 476 1719 8 (€ 15,00)

In dit boek lees je alles over de spectaculaire avonturen van Arjen tijdens het wereldkampioenschap voetbal in Brazilië. Over de spannende wedstrijden, de leuke uitstapjes die het Nederlands elftal maakt en natuurlijk over het magische schot in de finale… Dit boek is het tweede deel in een serie van drie boeken over Arjen Robben. Ruim 300 creatieve leerlingen hebben hun fantasieën gebruikt om er weer een heel bijzonder boek van te maken. De verhalen zijn tot een mooi geheel gemaakt door Fred Diks, de schrijver van de boeken over Koen Kampioen.

Leerlingen scholen ­Groningen en Fred Diks, Arjen en het magische schot in Rio, ­Uitgeverij Kluitman, ISBN 978 90 206 9906 7 (€ 4,95)

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 19

kanshebbers

het fenomeen

Ode aan het prentenboek Deze maand geen probleem uit de kinderboekenwereld dat wij aan de kaak willen stellen, maar gewoon een ode. Wij willen namelijk iets bejubelen dat onze jeugd zo ontzettend veel leuker heeft gemaakt: het prentenboek.

Jaap Robben

Edward van de Vendel

Mike Nicolaassen

José Chabel

Sanne: Wat moet een kind zonder boeken vol kijkplaatjes? Niets is heerlijker dan wegdromen bij de illustraties en het verhaaltje dat papa of mama erbij voorleest. Woorden schieten soms tekort wanneer het gaat om het creëren van een fantasiewereld. Hoe kunnen kinderen zich ooit identificeren met een rupsje dat nooit genoeg heeft gegeten, zonder de prenten? Bovendien vergapen kleine lezers zich elke keer aan de gebruikte kleuren en vormen, zelfs als het boek voor de zesde keer voorgelezen wordt. Dat merk ik wanneer mijn oppaskindjes ‘nog een keer, nog een keer!’ roepen als het boekje uit is. Dit alles was niet mogelijk geweest zonder de kunstenaars achter de prentenboeken. De afbeeldingen zullen een kind nog lang bijblijven, zelfs als ze al jaren zelfstandig kunnen lezen. Een paar kleurrijke boeken die veel indruk op mij hebben gemaakt zijn Rupsje Nooitgenoeg, De mooiste vis van de zee en Over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft. Ook de prenten van Kikker en Nijntje zijn van een kwaliteit die moeilijk te evenaren is.

Bette Westera

Ted van Lieshout

Ted van Lieshout

Kinderpoëzie: een ondergeschoven kindje? Kinderpoëzie is een genre waar je doorgaans weinig over hoort. Daar moet verandering in komen, dachten ze in Vlaanderen. Daarom werd de Kinderpoëzieprijs opgericht, die dit jaar voor het eerst uitgereikt wordt. Door Sanne Wolters Pas in 2007 werd de eerste Zilveren Griffel voor een poëzieboek uitgereikt. In de jaren die volgden werden er meer kinderboeken van dit genre bekroond, maar een speciale prijs voor kinderpoëzie bestond er tot dit jaar nog niet. Een vakkundige jury zal nu beslissen wie de eerste winnaar van de Kinderpoëzieprijs wordt. Daarnaast mogen kinderen stemmen op hun favoriete gedicht. Op 14 mei zullen we weten wie naar huis gaat met de Gouden Poëziemedaille en welke bundel door de kinderjury bekroond wordt met drie Poëziesterren. Waarom bleef zulke aandacht voor kinderpoëzie tot nu toe afwezig? Is poëzie niets voor kinderen, of

bestond het gewoonweg nog niet voor die doelgroep? Ik kan mij herinneren dat mijn moeder vaak versjes voorlas van Annie M.G. Schmidt. Ontzettend leuk waren die, en naar mijn idee een vorm van dichtkunst. Ze rijmden, vielen prettig in het gehoor en hadden het uiterlijk van kleine gedichtjes. Toch verschillen deze gezellige versjes behoorlijk van de serieuze kinderpoëziebundels. Een voorbeeld: waar Annie M.G. Schmidt vooral verhaaltjes vertelde in de vorm van versjes en gedichten, schrijft Edward van de Vendel kinderpoëzie waar geen eenduidige betekenis aan gegeven kan worden. Zulke gedichten zijn zeer interessant voor kinderen en helemaal niet te ingewikkeld om te begrijpen. Het is echter een vak apart om aantrekkelijke poëzie schrijven voor jonge lezers. Daarom verdient het genre meer aandacht en vooral meer pluimen. Dit gaat nu eindelijk gebeuren in de vorm van De Kinderpoëzieprijs. Er zijn vijf poëziebundels genomineerd uit een totaal van vijfentwintig. Dat er uit zoveel moois te kiezen was, zegt al genoeg. De vijf kanshebbers zijn:

Kinderen zijn dol op rijmpjes en versjes, dus waarom niet op echte kinderpoëzie? Aan de kant, ik ben je oma niet – Bette Westera Als iemand ooit mijn botjes vindt – Jaap Robben Ik juich voor jou – Edward van de Vendel Mijn fijne geluidenboekje – Edward van de Vendel Wij zijn bijzonder, misschien zijn wij een wonder – Ted van Lieshout Kinderen zijn dol op rijmpjes en versjes, dus waarom niet op echte kinderpoëzie? Mooie gedichtjes die op prachtig geïllustreerde pagina’s staan, zijn toch een feest voor ieder kind?

Meie: In mijn jeugd werd ik veel voorgelezen. Dit komt denk ik omdat mijn vader het stiekem erg leuk vond om kinderverhalen voor te dragen. Hij speelde met verschillende stemmen en probeerde verhalen spannender te maken. Hij was hier een meester in en ik luisterde altijd met groot plezier naar hem. Toch ging mijn aandacht, vooral op jongere leeftijd, voornamelijk uit naar de grote illustraties. Prentenboeken waarbij een illustratie de hele pagina beslaat zijn dan ook de boeken die mij als eerste te binnen schieten als ik denk aan mijn jeugd. Dribbel is hier een goed voorbeeld van. De boeken over dit hondje hebben daarnaast een leuke bijkomstigheid, in de vorm van de uitklapbare onderdelen. Het valt me op dat kinderen elke keer enthousiast de flapjes omslaan, ook al weten ze van de vorige tien keer welk plaatje zich achter het luik bevindt. Net als het verborgen deel van de tekening verveelt deze handeling blijkbaar nooit. Op latere leeftijd was ik fan van Het rode kippetje. Deze boeken bevatten omvangrijke illustraties van Max Velthuijs. Ook vond ik Kikker en Pad geweldig. De prenten in deze boeken waren minder groot, maar daarom niet minder indrukwekkend. Vanaf het moment dat ik prentenboeken ontgroeide, begon mijn zusje ze leuk te vinden. Ik las haar graag voor en het viel me toen pas op dat in veel kinderboeken de inhoud leuk en leerzaam was. Mijn zusje had niets door: zij richtte zich enkel op de mooie, gekleurde plaatjes.

Meer weten over prentenboeken? Ga naar www.boekenkrant.com

I NSIGHT G UIDES Het beste aanbod van kwaliteitsreisgidsen

Verkrijgbaar bij uw boekhandel Kijk voor alle leverbare titels op

WWW.INSIGHTGUIDES.NL

Heerlijk houten huis te huur in de Ardennen. De Boekenkrant biedt haar lezers in samenwerking met boekhandel Roelants een rustieke vrijstaande landhuisje aan in de Belgische Ardennen. Het ligt in het dorpje Daverdisse. Hier is de laatste 40 jaar weinig veranderd. Ideaal voor een verblijf vol ontspanning of inspanning. De huisbibliotheek staat garant voor wekenlang leesplezier.

Een weekend (vrij-ma) of een midweek (4 nachten) kost 250,– en een week 350,–. Kijk voor meer informatie op www.roelants.nl

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 21

De Boekenkrant-redactie gaat op vakantie. We lezen een reisgids. In hoeverre worden we overgehaald om naar de betreffende bestemming af te reizen? safari

Overstekende olifanten Deze maand: Namibië in de serie Insight Guides, waarin we wilde dieren en indrukwekkende woestijngebieden trotseren.

de woeste kust geven je zin om deze exotische bestemming op te zoeken. Bovendien vind je achterin genoeg nuttige reis- en overnachtingsinformatie om de reis van je dromen te boeken.

Door Anouk Abels

Vakantiedomper? Ben je op zoek naar een reisgids die alleen de basisinformatie over je bestemming levert? In dat geval zijn de lange lappen tekst en talloze foto’s in Namibië misschien te overvloedig, en kun je beter gaan voor een compactere reisgids die net iets minder zwaar is om tijdens je woestijnwandeling mee te nemen.

Vakantiezin? Sla Namibië open, blader door naar een willekeurige pagina en laat je overrompelen. De reisgids staat vol betoverende kleurenfoto’s, waarop cheeta’s je dreigend aanstaren, goudoranje woestijnen opdoemen en verkeersborden waarschuwen voor overstekende olifanten. De gids wordt geopend met een Gaan we? zeer uitgebreide beschrijving van Namibië is een uitzonderlijk comde bevolking van Namibië en de plete reisgids. Er is genoeg beknopte geschiedenis van het land. Erg leuk reisinformatie voor de pragmatiis de beschrijving van de Namibische reiziger. Tegelijkertijd zorgt de sche keuken, die dankzij het kolopracht en praal in woord en beeld niale verleden veel invloeden van ervoor dat de gemiddelde toerist Duitsland kent. Maar ook het paraverliefd wordt op Namibië. De gids graafje over woestijnlekkernijen, is een naslagwerk voor als je midzoals struisvogeleieren en giraffen­ den in de Afrikaanse vlees, is verrassend. De wildernis giraffen meest fascinerende aan het spotten bent. pagina’s gaan over de Het is echter ook fansafari: er wordt ingetastisch om in je luie gaan op alle beesten en stoel dit boek door te planten die er te vinden bladeren. De concluzijn. Er zijn tips voor het sie? Als je de elf uur uitkiezen van het juiste durende vliegtuigrit park, maar ook voor het aandurft en niet bang spotten van dieren en bent voor wilde diehet maken van foto’s. En ren, is Namibië – met tussendoor blijven die deze reisgids in je rugprachtfoto’s van olifanzak – een niet te misten, hyena’s en zebra’s sen bestemming. je verrassen. Maar ook Inside Guide Namibië, Uitgede afbeeldingen van de verij Cambium, ISBN 978 90 eindeloze woestijnen en 665 5424 5 (€ 24,90)

Cheeta’s op een wildranch in Otjiwarongo

eenzaamheid

Een atlas om in te verdwalen Terwijl honderden pagina’s dik, stevig papier door je handen glijden, neem je de frisse, perkamentachtige geur die ze verspreiden langzaam in je op. Bladzijde na bladzijde zie je prachtige tekeningen en een typografie die je dwingt te blijven kijken. Je hebt nog geen letter gelezen in De atlas van afgelegen eilanden, maar kunt er nu al niet meer buiten. Door Nina Visser Judith Schalansky, De atlas van afgelegen eilanden, vertaling: Goverdien HauthGrubben, Uitgeverij Signatuur, ISBN 978 90 567 2490 0 (€ 39,95)

In plaats van zich te richten op de zeven continenten, waarvan de geheimen al lang geleden in kaart zijn gebracht, laat Judith Schalansky in haar atlas een geheel nieuwe

Christmas Island, Australië wereld zien. Dit doet ze aan de hand van vijftig eilanden die zo afgelegen liggen dat ze soms niet eens op de kaart staan. De stukjes land komen

een voor een aan bod en zijn gegroepeerd op basis van het water waarin ze zich bevinden, van de Noordelijke IJszee tot aan de Zuidelijke Oceaan.

Schalansky heeft van elk eiland een paginagrote tekening gemaakt, vergezeld van een serie feiten. Sommige eilanden hebben namen die een complete geschiedenis in zich lijken te dragen, zoals Eenzaamheid en Deception. Naast oude bekenden zoals Sint-Helena, Paaseiland en Robinson-Crusoë-eiland, zijn er eilanden met sprookjesachtige namen als Takuu, Pukapuka en Iwo Jima, waarbij zich in je hoofd onmiddellijk een verhaal ontspint. Je kunt je door de werkelijkheid laten verrassen, of ervoor kiezen de teksten te laten voor wat ze zijn en weg te dromen bij de prachtige kaarten. Hoe dan ook: dit is een atlas die je, zodra je op de laatste pagina bent aanbeland, nog een keer wilt doorbladeren om er opnieuw in te verdwalen.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 22

non-fictie goed leven

comfortzone

Wat als het vuur dooft?

Emoties beter begrijpen Waarom huilen we? En waarom is liefdesverdriet onvermijdelijk? Hoe leren we om bang te zijn? Vanaf welke leeftijd beginnen we te liegen? Elsa Punset geeft in dit boek antwoord op deze en nog veel meer transcendentale en alledaagse vraElsa Punset, Emoties beter begrijpen, Deltas Centrale uitgen. Leer de verborgen geverij, ISBN 978 90 447 3734 mechanismen die ons 9 (€ 22,95) sturen herkennen en gebruiken in het dagelijks leven.

Geheugen voor geluk Ons brein onthoudt van nature negatieve gevoelens en ervaringen, terwijl de hersenen positieve gevoelens juist uitwissen. Dit is tijdens de evolutie zo gegroeid. In de oertijd moest het brein namelijk zo werken om de mens voor gevaar te waarschuwen. Maar in deze tijd Rick Hanson, Geheugen van welvaart en voorvoor geluk, Uitgeverij Ten Have, ISBN 978 90 259 0279 7 spoed is dat totaal over(€ 19,99) bodig. In Geheugen voor geluk geeft Rick Hanson oefeningen om ons brein te herprogrammeren: positieve gevoelens en ervaringen blijven er langer door hangen, negatieve ervaringen verdwijnen.

5:2 je leven Nooit meer snoepen? Kan niet. Elke dag sporten? Geen tijd voor. Nooit meer iets moois kopen? Ondenkbaar. Meer tijd voor je geliefde, familie en vrienden? Ja, graag! Maar hoe? De kracht zit in het compromis: 5:2. Vijf dagen leef je gewoon en maak je je Emma Cook, 5:2 je leven, vertaling: Asterisk, Uitgeverij Boenergens druk om. De kerij, ISBN 978 90 290 8959 3 andere twee dagen eet (€ 19,95) je minder, geef je minder uit en laat je je smartphone even voor wat die is.

Handboek voor Vaders Dit is geen boek over kinderen, dit is een boek over jou. Over hoe jij, vader, zonder schaamte en verval de kinderjaren overleeft. Voel je geborgen in het feit dat alle vaders in dezelfde shit zitten. In deze praktische handleiding voor het houden van kinderen neemt Beau de beginnende vader aan de hand.

Beau van Erven Dorens, Hand­ boek voor Vaders, Uitgeverij Carrera, ISBN 978 90 488 1742 9 (€ 12,50)

Wat als het vuur dooft en de verveling toeslaat? Met deze luchtige, mooi geïllustreerde en zorgvuldig vormgegeven handleiding moedigt Jessica Hagy je aan aan om een boeiender bestaan te gaan leiden. Door Wendy Claes In den beginne ervaar je alles als spannend, maar naarmate de tijd voorbijgaat neemt de uitdaging af en blijf je (onbewust) in een comfortzone hangen. Hagy adviseert dan om op onderzoek uit te gaan en vervolgens actie te ondernemen. De kunstenaar/illustrator/auteur blogt voor Forbes – haar posts werden al meer dan 1,4 miljoen keer bekeken en verschijnen regelmatig in The New York Times. In 2008 werd reeds werk van haar hand verzameld in Indexed. Jessica Hagy heeft een duidelijk handelsmerk: haar cartoons, of beter gezegd steekkaarten, bestaan uit curves en verzamelingen met kernwoorden en pijlen. Uit je comfort-

De originele Engelse tite van het zone is dus allesbehalve een saai boek, How to be interesting, kan boek met doorlopende tekst en hier en daar een visueel aspect. Wel bevat daarom andere verwachtingen scheppen. Bij de vertaling moet dan het uitsluitend eenregelige tips met ook een deel van de charme verloschematische voorstellingen en een ren gegaan zijn. Begrippen als lobokorte toelichting. Zelfs de inleiding tomie, Ponzifraude en sisyfus liggen is kort en bestaat uit vijf argumenniet voor de hand en wie verkiest nu ten om andere, interessantere weg niet handgeschreven teksten boven in te slaan. computertypografieën? De vormgeAan de hand van tien stappen zijn ving geeft evenwel een mooi wisde adviezen geclusterd tot een luchselspel van diverse lettertypes, gratig handboek. Hagy stelt inzichten fische elementen en scherp en zet aan om je blauwe tot grauwe professionele leven of achtergrondtinten. je vrije tijd te herzien. Al gaat het inhoudeZo is de volgende boodlijk soms de simplistischap vast confrontesche tot grootmoedige rend voor menigeen: kant op. Neem bijvoorde vicieuze cirkel van beeld adviezen zoals eten, slapen en televi‘als je geen keuzes kunt siekijken is waarom je maken, gooi dan met somber bent. Algemene de dobbelstenen’, ‘(her) tips, zoals ‘zoek avonontdek je kinderlijke tuur op’, ‘onderscheid nieuwsgierigheid’ en je’ en ‘wees trots op je ‘durf veranderen.’ Maar eigen(aardig)heid’, zijn waarom ook niet? Waar toepasselijk op alles en Jessica Hagy, Uit je comfort­ wacht je op en wat heb iedereen, ongeacht leefzone in 10 eenvoudige stappen, je te verliezen? tijd, geslacht, levensvertaling: Marike Groot, Uitstandaard, functie geverij Spectrum, ISBN 978 90 003 3279 3 (€ 15,00) enzovoort.

Wereldmuziek

Arabische klanken

Voor alle liefhebbers van muziekgeschiedenis en van de Arabische muziekpraktijk is onlangs een prachtig boek verschenen. Het werk boeit vanaf de eerste bladzijde: het geeft een compleet beeld van de muziek van de Arabische wereld.

professioneel geschoolde musici af en het culturele centrum verplaatste zich naar steden in onder andere het huidige Irak en Syrië. In de eeuwen tussen 600 en 1200 ontstonden enkele hoofdstromingen binnen de Arabische muziek: Maghreb en Andalusië in het westen en Almashriq in het oosten. Het boek besteedt veel aandacht aan de muziektheorieën en aan de bekende musici van die tijd. Plenckers is Door Monir Goran erin geslaagd de muziektheorieën van belangrijke musici en filosofen zoals Ibn Sina en Al Farabi in hedenHet eerste wat bij het lezen opvalt, daagse taal duidelijk te maken. Veris dat het boek de geschiedenis van der wordt er veel aandacht besteed de Arabische muziek duidelijk en aan instrumenten als al-ud (de Aratoegankelijk maakt. De lezer wordt meegenomen naar de tijd van Meso- bische luit), de qanun (een citerachtig instrument) en rabab (de voorlopotamië en van het oude Egypte en per van de viool). De hoofdstukken leest over de muziekinstrumenten zijn rijkelijk geïllustreerd met tekedie bij deze perioden horen. De Araningen, foto’s, reliëfs, en afbeeldinbische perioden voor en na de islam gen van bladmuziek. komen uitgebreid aan bod. BeschreBinnen de besproken hoofdstrominven wordt hoe de twee steden van gen zijn er uitweidingen over stijhet Arabische schiereiland, Mekka len en muzikanten en Medina, al voor die belangrijke bijdrade islam het centrum gen hebben geleverd waren van kunst en culaan de muzikale onttuur. Door de nieuwe wikkelingen van het gebieden die de AraArabische schiereibieren vanaf de komst land tot aan Marokko van de islam veroveren Zuid-Spanje. Ook de den en door de slaven bekende, moderne Aradie zij mee terugvoerbische liederen (met den vanuit allerlei strevertalingen) van verken, ontstond er een culschillende Arabische turele melting pot die landen worden uitvoeeen enorme impuls gaf rig besproken en dit aan nieuwe stijlontwikLeo Plenckers, Arabische maakt het boek tot een kelingen in de muziek. muziek. Een overzicht van muzikale schatkist voor De religieuze leiders in de geschiedenis en de heden­ iedereen die zich wil Mekka en Medina keurdaagse praktijk, Uitgeverij verdiepen in de rijke den de populaire muziBulaaq, ISBN 978 90 546 0163 0 (€ 27,50) geschiedenis van deze kale optredens van de

‘Als ud-speler afkomstig uit Irak wordt mij vaak de vraag gesteld hoe Arabische muziek in elkaar zit.’ muziek. Hieronder een lied uit een veertiende-eeuws handschrift: ‘Wees toegeeflijk, o rechters, jegens hem die u vurig bemint. En schenk hem het aalmoes, dat hij eens zich verenigt met u. Wees niet de oorzaak van zijn verderf, door u van hem af te keren. Hij laat na zich bij u te beklagen. Wees hem daarom genadig.’ Interessant is het om te lezen hoe de Perzische cultuur de Arabische muziektraditie heeft beïnvloed en hoe de Arabieren hebben geprofiteerd van de oude Griekse muziektheorie van Pythagoras. Ook de vormen en ritmische aspecten (Awzan íqa at) en de toonladders (maqamat) worden zorgvuldig behandeld en toegankelijk gemaakt. Het boek heeft mij diep geraakt omdat het veel informatie bevat die in algemene muziekgeschiedenissen ontbreken. De besproken muziekstijlen gaan ook echt leven dankzij de muziekvoorbeelden die je kunt beluisteren via muziekweb. nl. Als ud-speler afkomstig uit Irak wordt mij vaak de vraag gesteld hoe Arabische muziek in elkaar zit. Aan iedereen die hierin geïnteresseerd is, kan ik Arabische muziek van harte aanbevelen.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 23

non-fictie b is voor bakker

De beste thuisbakker van Nederland De zaal waarin Rutger van den Broek zijn eerste bakboek presenteert is afgeladen met brownies, petitfours en prachtige taarten, bijna allemaal verzorgd door de thuisbakkampioen zelf. ‘Ik heb een klein beetje hulp gehad,’ zegt hij. ‘Maar het blijft mijn hobby. Ik heb de afgelopen twee dagen zelf lekker in de keuken gestaan!’

het recept

Rutgers Ultieme brownies Liefhebbers van brownies zijn verdeeld over twee kampen: aan de ene kant zij die een brownie het liefst kruimig, cakeachtig zien, aan de andere kant zij die hem graag smeuïg en fudgy hebben. Mijn ultieme brownie heeft van beide kenmerken iets: knapperig vanbuiten, smeuïg vanbinnen en met een intense chocolade- en volle hazelnootsmaak.

Door Anouk Abels Vorig jaar werd Rutger van den Broek uitgeroepen tot ‘beste thuisbakker van Nederland’ tijdens het televisieprogramma Heel Holland bakt. Nog geen jaar later overhandigt hij het eerste exemplaar van zijn bakboek Rutger bakt aan Martine Bijl, de presentatrice van het bakprogramma. Het is een droom die uitkomt voor Rutger, die in het dagelijks leven werkt als verpleger. ‘Ik wilde het heel graag, en het is allemaal wel heel snel gegaan. De aanbieding kwam uiteindelijk van zeven uitgeverijen, toen dacht ik: ik ben wel gek als ik het niet zou doen.‘ Rutgers bakboek bestaat uit een diverse verzameling recepten: van de ultieme brownie tot de Oud-Hollandse oliebol en van scones tot chique aardbeientaart. Maar waar haalt hij zijn inspiratie vandaan? ‘Ik gebruik recepten van overal – je kunt het zo gek niet bedenken’, zegt Rutger. Ik heb een kast met wel Nick van Ormondt tweehonderd bakboeken uit Engeland, Amerika en Nederland.’ Wel leuke, spannende broodjes.’ Soms kan hij een aantal favorieten noeduurt het even voordat een recept men. ‘Een Nederlands bakboek dat de totale perfectie heeft bereikt. Rutik heel goed vind is De banketbakker ger: ‘De brownies in dit boek zijn van Cees Holtkamp. Daar staan hele gewoon onwijs lekker. Ik heb ze acht goede basisdingen in, zoals banketof negen keer opnieuw gebakken bakkersroom. Daar kun je zelf lekker om ze perfect te krijgen. En met dit mee aan de slag om iets nieuws te recept is dat nu eindelijk gelukt.’ maken. Ik heb ook nog een heel oud Die perfecte brownies zijn populair boek, uit de jaren zeventig, met alle bij de gasten die zich hebben verzabakrecepten die er op het moment van uitgeven bestonden. Er staan bij- meld voor de presentatie van Rutger bakt. Familieleden, vrienden en voorbeeld vier verschillende recepjournalisten verdringen zich om ten voor sachertaart in, dus dan kun Rutger met zijn debuut te feliciteje er de beste elementen uithalen ren en zijn baksels te proeven. Rutvoor je eigen taart.’ gers medekandidaten van Heel HolMaar hoe verzin je nu een eigen land bakt zijn tevens aanwezig. Tijrecept? ‘Een cake is een cake en een dens de presentatie brood is een brood, dat vertelt Martine Bijl op bestaat gewoon,’ aldus komische wijze over Rutger. ‘Maar je kunt haar rol in het televizelf smaken, vormen sieprogramma en de en texturen met elkaar manier waarop Rutger vermengen. Zo staat er de jury week na week een recept voor tapeverraste met zijn baknadebroodjes in mijn kunsten. Ook de uitgeboek. Het is gewoon ver doet een duit in het heel lekker brood met zakje door te vertellen olijfolie met tapenade. dat Rutger bakt nu al Maar als je dat eens oprolt, in stukken snijdt Rutger van den Broek, Rutger toe is aan een tweede druk. De zaal juicht en en in een cupcakebakt, Uitgeverij Carrera, ISBN klapt, en neemt gauw vorm doet, krijg je hele 978 90 488 2015 3 (€ 29,95)

Harold Pereira

 

Rutgers’s brownies

Ingrediënten Voor 16 stuks 75 gr blanke hazelnoten 225 gr boter 115 gr pure chocolade (met een hoog cacaopercentage; zelf gebruik ik chocola met 78% cacaogehalte) 2 eieren, 1 eidooier 330 gr suiker ¼  tl zout 1 tl vanille-extract 125 gr bloem 25 gr cacaopoeder Rutger van den Broek

‘De brownies in dit boek zijn gewoon onwijs lekker. Ik heb ze acht of negen keer opnieuw gebakken om ze perfect te krijgen.’ nog een stuk taart om het succes te vieren. De thuisbakker zelf is enthousiast over de middag. ‘Ik ben onwijs tevreden. Het is een feest, het is zo gezellig. Iedereen is zo positief. En dan is er ook nog eens bekendgemaakt dat er een tweede druk aankomt. Het boek is nog niet eens uit! Ik ben heel erg blij.’ En wat houdt de baktoekomst in? ‘Ik wil heel graag met bakken bezig blijven. Op welke manier en hoe? Het is allemaal zo snel gegaan – ik moet nog kijken hoe het gaat. Maar dat ik ermee bezig wil blijven, is zeker!’

Verder nodig boter, om in te vetten   Bereiding Verwarm de oven voor op 175 °C. Bekleed een bakplaat met bakpapier. Verdeel de hazelnoten over de bakplaat en rooster ze in 7 tot 9 minuten goudbruin. Plet de geroosterde noten door de ze op een snijplank te leggen en er met de onderkant van een pan stevig op te drukken. De structuur van grof geplette hazelnoten is het best, dus zorg ervoor dat ze niet te fijn worden. Vet een vierkante bakvorm van 20 centimeter in en bekleed de bodem en twee zijkanten van de bakvorm met een op maat geknipt stuk bakpapier. Doe de boter met de chocolade in een hittebestendige kom en smelt deze au bain-marie. Laat het gesmolten mengsel iets afkoelen. Klop intussen de twee eieren en de eidooier met de suiker, het zout en vanille-extract luchtig, tot het mengsel heel licht van kleur is geworden en het als een lint van de garde af loopt (ongeveer 5 minuten met de mixer). Meng met een spatel voorzichtig het chocolademengsel door de luchtige eieren tot het een egaal geheel is. Meng vervolgens ook de bloem en het cacaopoeder erdoorheen en tot slot de stukjes hazelnoot. Giet het beslag in de bakvorm en zet deze 40 minuten in de oven. Laat het geheel daarna volledig afkoelen in de vorm voor je er brownies van snijdt. Tip Je kunt deze brownies gerust een dag van tevoren bakken, want de volgende dag zijn ze juist nog lekkerder!

boekfragment

Nicholson. Een biografie Het levensverhaal van Jack Nicholson, een van de allergrootste acteurs van de laatste decennia. Alles over zijn films, zijn prijzen en zijn verslaving aan drugs en vrouwen.

Marc Eliot, Nicholson. Een biografie, vertaling: Gert van Santen, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2123 6 (€ 18,95), e-book: 978 94 623 2124 3 (€ 8,99)

‘Ze zeggen dat ik met de dag gekker word,’ zei Jack over de manier waarop hij de rol van McMurphy in One flew over the Cuckoo’s Nest benaderde, een rol die een grotere uitdaging vormde dan alles wat hij tot dan toe had gedaan. ‘Gekker dan normaal, bedoel ik. Maar het is lastig om aan de realiteit vast te houden als je elke dag een psychopaat speelt. Meestal heb ik er geen moeite mee om uit een filmrol te stappen, maar hier ga ik ’s avonds niet vanuit een filmstudio naar huis. Ik ga naar huis vanuit een psychiatrische instelling. En daar zit niks tussen. Ik ben nog niet eens in de stad geweest, in Salem.’ Anjelica [Huston], die met Jack was meegekomen en oorspronkelijk van plan was geweest om de complete shoot te blijven, kon de intensiteit waarmee hij zich in zijn rol verplaatste niet aan. Hoewel ze een rolletje zonder tekst had gekregen, pakte ze haar koffers en ging terug naar L.A. Jack zat zó in McMurphy dat hij geen tijd had voor Anjelica.

En opnieuw had ze het gevoel dat ze geen steun van hem kreeg als het om haar acteerwens ging. Er waren nog andere problemen, waaronder Jacks method acting. Zelfs als hij niet voor de camera stond, bleef hij zich als McMurphy gedragen. De andere acteurs namen dit over, wat leidde tot merkwaardig kopieergedrag tussen de echte patiënten en de acteurs. De acteurs vielen zelfs tijdens het eten niet uit hun rol. Dat kwam ook doordat Forman ervoor had gekozen om de film – behalve de scène op de vissersboot – in chronologische volgorde te draaien. Jack, die verslaafd was aan basketbal – volgens hem ‘de klassieke muziek van de sport’ – huurde een flat in de buurt van het ziekenhuis om ’s avonds en in het weekend naar collegebasketbal in Corvallis of Eugene te kunnen gaan, of naar een wedstrijd van de Blazers in Portland als hij voldoende tijd had om heen en weer te reizen. Hij slaagde er zelfs in om een basketbalscène in de film te krijgen door een van de sleutelpersonages, de reusachtige stomme (Will Sampson), te leren hoe het spel werkt. In februari van dat jaar won Jack zijn BAFTA-award voor Chinatown. Omdat hij nog steeds met de opnames voor Cuckoo’s Nest bezig was, kon hij niet naar Londen om de prijs persoonlijk in ontvangst te nemen,

daarom filmde hij zijn dankwoord in de psychiatrische inrichting in Salem. Terwijl de camera’s draaiden en hij achter een glazen wand stond, ramde hij plotseling zijn vuist door het (nep)glas, glimlachte en zei: ‘Echt smashing van jullie om me deze award te geven.’ Jack hield wel van een geintje. Maar naarmate de productie voortkroop, begon zijn gevoel voor humor – en dat van alle anderen – langzaam maar zeker weg te kwijnen. Het werd steeds lastiger om aan te geven of ze patiënten spéélden of patiënten wáren. Tegen een andere verslaggever noemde hij de psychiatrische instelling gekscherend ‘best leuk voor alleen een bezoekje’, waarmee hij doelde op het feit dat de opnamen zo lang duurden. ‘Wat het voor mij de moeite waard maakte, was dat het voor de patiënten zo goed was om aan de film mee te werken. Een van de figuranten knapte er zo van op dat hij na afloop van het filmen uit de inrichting werd ontslagen.’

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 25

science

thuis bakken Aan de slag als bakker in je eigen keuken? Haal inspiratie uit de volgende bakboeken...

Rudolph’s bakery Alle bakrecepten van Rudolph van Veen zijn nu gebundeld in een prachtig en sfeervol boek waar de liefde voor het bakken vanaf druipt! Rudolph’s Bakery is meer dan alleen een receptenboek en staat vol met bijzondere extra’s. Zo is er een speciaal hoofdstuk voor het zelf maken van eetbare cadeautjes en leuke speciale kindertraktaties.

Rudolph van Veen, Rudolph’s bakery, Karakter Uitgevers B.V., ISBN 978 90 452 0663 9 (€ 17,99)

Bake my day

Televisiemaker Lieven Scheire

Wetenschap wordt sexy Wist je dat er duizendpoten van een meter lang rondkropen in de prehistorie, een goudvis ongedeerd uit stikstof komt en gevulde kameel het grootste gerecht is? Door Wendy Claes Televisiemaker Lieven Scheire, bekend van comedy-collectief Neveneffecten, legde eerder met Lieven Scheire in zijn element fysica uit in verstaanbare taal. Nu doet hij met Scheire en de schepping een boekje open over wetenschap en fijne weetjes, naar het gelijknamige  tv-programma, waarvan reeds het derde seizoen te zien is. Spelenderwijs steekt iedere liefhebber of leek er wat van op. Toegegeven, Scheire en de schepping doet mee aan de rage ‘bij elk tv-programma hoort een boek,’ maar aan dit boek heb je ook na de tv-show nog iets. Al blijft het grotendeels bij de toelichting van topics die in het programma werden aangehaald en beelden van de testen die werden uitgevoerd, zoals het vortexpistool en de fietsairbag. Het boek behandelt wetenschap in de breedste zin van het woord, van biologie tot astronomie en van klimatologie tot scheikunde en technologie. Ook geschiedenis of, beter gezegd, noemenswaardige verhalen komen aan bod. Aan de hand van ruim twintig vragen worden vreemde verschijnselen uit de doeken gedaan en misverstanden uit de wereld geholpen. Iedere kwestie

wordt haarfijn uitgelegd en rijkelijk geïllustreerd met foto’s, tekeningen of wiskundige schema’s. Ontstaan uit wilfen (associatieve ketting van internetlinks: je zoekt iets op om dan veelvuldig door te klikken zonder te weten waar je begon), wil het boek je aanzetten om verder te zoeken. Nuttig zijn dan ook de verwijzingen naar websites voor meer info, beeldmateriaal, cadeautips of grappige dan wel wetenschappelijk verantwoorde aanraders, waaronder Gladiatorbugs en Zooniverse, het ‘citizen science’-internetportaal met wetenschappelijke queesten.

wilfen: associa­ tieve ketting van internetlinks – je zoekt iets op om dan veelvuldig door te klikken zonder te weten waar je begon

Californië waarbij je het blote achterwerk laat zien aan doorrijdende Je hoeft geen nerd te zijn voor de treinen. Daarnaast maken anekdotes zogenaamde nerd-alert aan het van onder meer de bliksemafleidereinde van ieder hoofdstuk: deze scheikundige proeven voor thuis zijn man en pechvogel Guillaume le Gentil alsook columns door de programnamelijk fijn voor groot én klein. mamakers het boek extra gevarieerd. Weet wel dat als je over water wil Het fijne aan Scheire en de scheplopen je véél maïzena moet inslaan. ping is dat je willekeurig aan het Evenzeer zijn de volgende experilezen kunt gaan in het samenraapmenten het proberen waard: tem sel van geniale vondspinnen en kweek sten, bizarre verschijnwaterberen (en onderselen en opmerkezoek hoe lang ze het lijke verhalen. Het schijnbaar dood uithoulichtvoetige van de den zonder water). tv-show gaat echter Naar het voorbeeld van wat verloren wegens de Ig Nobelprijs, een gebrek aan een grapparodie op de Nobelprijs pig panel, de raadvoor creatief en relevant sels en doe-opdrachonderzoek, is humor ten, dus daar dien je nooit ver weg. Scheire zelf voor te zorgen. Of slaagt erin een ‘broodje je maakt gewoon aarde’ te regelen en zelf een robot en/of meldt curiositeiten als Lieven Scheire en Sanne de waterberenkolonie... onvertaalbare woorLee, Scheire en de schepping, den en Mooning of the   Uitgeverij Manteau, ISBN 978 90 223 2974 0 (€ 19,99) Amtrak – een traditie in

Bake My Day is hét boek van de Net5 bakwedstrijd. In het bakprogramma Bake My Day op Net5 strijden kandidaten dagelijks voor de titel van beste amateurbanketchef van Nederland. In dit bakboek vind je de mooiste taarBake my day, Kosmos Uitgeten én deelt de winnaar vers, ISBN 978 90 215 5752 6 van Bake My Day bij(€ 15,00) zondere bakgeheimen. Juryleden Hidde de Brabander en Vicky Littlejohn geven daarnaast de beste basisrecepten, tips en adviezen.

Bakken met Karin Heb je inspiratie nodig voor een theefeestje, verjaardagstaart of toetje? Wil je de show stelen met een grandioze dubbeldekkerpavlova of choco-inzaktaart met kaneelroom? Karin Luiten, Bakken met Karin, Uitgeverij Nieuw Dat kan door te Bakken Amsterdam, ISBN 978 90 468 met Karin! Onder haar 1647 9 (€ 9,95) motto ‘Kleine moeite, groot effect’ helpt Karin je de heerlijkste baksels uit de oven te toveren.

Appeltaart Appeltaart bevat 70 verschillende appeltaartrecepten. Hollandse appeltaart, Franse tarte tatin en Italiaanse crostata, 15-minutenwafels: nog nooit zoveel appeltaartrecepten in één boek gebundeld, voorzien van laagdrempelige receptuur, baktips voor het beste resultaat en volop ideeën voor variaties en styling.

Janneke Philippi, Appeltaart, Karakter Uitgevers B.V., ISBN 978 90 452 0636 3 (€ 17,95)

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 27

strips het interview

inspirerend

De liefde en passie van een chefkok In mijn boekenkast heb ik verschillende kookboeken staan, die allemaal stuk voor stuk stof aan het vangen zijn. Dat is niet omdat het slechte boeken zijn. Door Abe Borst

Per tijdmachine naar oorlogstijd

Abe en Ype maakten speciaal voor de Boekenkrant een fotostrip – met onze redacteur Anouk!

Knijterberoemd dankzij de fotostrip Wat krijg je als fotostripmaker Ype Driessen en striptekenaar Abe Borst de handen ineen slaan? Een absurdistische explosie van autobiografische, fantastische en kleurrijke verhalen, vastgelegd in het boekje Abe & Ype. De reden voor samenwerking? Ype: ‘Ik probeer altijd de concurrentie te neutraliseren door ermee samen te werken!’ Door Anouk Abels Jullie maken apart van elkaar autobiografische strips. Wat gebeurt er als jullie je krachten bundelen? Ype: ‘In mijn strips zijn sommige dingen moeilijk om te doen, omdat je er geen foto’s van hebt. Als je een draak in je strip wil hebben, bijvoorbeeld. De getekende elementen geven veel vrijheid. Dat zie je ook wel, want de strips die ik met Abe heb gemaakt zijn heel bont.’ Abe: ‘Als we samenwerken wijken we gek genoeg van het autobiografische af. Misschien omdat we dan juist een kans hebben om iets anders te doen.’ Kunnen jullie het proces achter zo’n combinatiestrip beschrijven? Abe: ‘We schetsen eerst een klein scenario. Daarna maken we samen foto’s, want het is leuk om met elkaar alle kleine details te bespreken. Vervolgens teken ik mezelf erin.’ Ype: ‘Mensen denken altijd: “wat moeten jullie gelachen hebben

tijdens het maken van zo’n foto­ strip.” Dat is eigenlijk nooit zo, maar als ik met Abe werk, hebben we wel altijd veel lol.’ Abe: ‘Ik ben ook nooit met tegenzin naar Ype gegaan!’

‘Ik ben ook een keer herkend in de trein!’

Ype heeft Abe voor dit boekje gefotografeerd, maar Abe heeft Ype ook getekend. Hoe was het om eens op zo’n totaal andere manier vastgelegd te worden? Ype: ‘Ik heb Abe die tekening vaak laten overdoen.’ Abe: ‘Ik ben gek op aandacht, dus ik vond het erg leuk om op de foto te gaan. Ype hoeft niet eens uit te leggen waarvoor het is – ik poseer wel…’

Word je als fotostripheld wel eens herkend op straat? Ype: ‘Soms denk ik dat iemand mij herkent, maar dan blijk ik gewoon ketchup op mijn wang te hebben. Als je knijterberoemd bent, denk je er wel aan dat mensen op je letten, maar bij mij gebeurt het maar af en toe. Nadat ik een keer slaande ruzie had in de Ikea, las ik via Twitter dat iemand me daar had gezien.’ Abe: ‘Ik ben ook een keer herkend in de trein!’

Aan het begin van het stripboek beantwoorden jullie lezersvragen. Waar kwam dit idee vandaan? Hoe zijn de reacties op Abe & Ype Abe: ‘Ik heb zoiets al eens eerder tot nu toe? gedaan in mijn eigen strip, maar Ype: ‘Verrassend positief!’ inmiddels ben ik daarmee opgehouAbe: ‘Op de stripbeurs in Utrecht den. Ik kreeg hele rare vragen, zoals gebeurde iets wat ik nog nooit had “waarom ruikt mijn kamer naar meegemaakt: ik kwam maar niet pesto?” Ype heeft andere fans met achter de stand vandaan, want ik andere vragen, waar iets meer mee moest maar blijven signeren.’ te doen was.’ Ype: ‘Ze verwachten van mij Wat ligt er in het verschiet voor het misschien dat ik serieuzer antduo Abe & Ype? woord… We willen dat beantYpe: We blijven zeker crossovers woorden van lezersvragen troudoen. We zijn echwens weer gaan doen, ter een beetje afgewant je wordt naar leid geraakt door het kanten gestuurd waar maken van dit boekje. je zelf niet zo gauw aan Ook zijn we inmidzou denken.’ dels samen een stripje Abe: ‘Zeker. Zelf was gaan maken voor Kidsik erg verbaasd toen week. Nu dit op de rails iemand vroeg wat er Abe Borst & Ype Driessen, Abe staat, kunnen we weer met je burgerservice& Ype (€ 5,00). In eigen beheer onze eigen strips gaan nummer gebeurt als je uitgegeven en te verkrijgen maken.’ doodgaat.’ via fotostrips.nl/boeken.

Integendeel, er zitten een paar kwaliteitstitels tussen, maar koken doe ik niet vaak uit een boek. Een enkele keer blader ik erdoorheen en heel soms maak ik ook werkelijk een gerecht. Als ik kook stap ik veel liever mijn keuken binnen en gooi ik al experimenterend dingen bij elkaar. Daar heb ik geen boek voor nodig. Toch is er onlangs een kookboek aan mijn collectie toegevoegd. Alain Passard, de wereld van een meesterchef sla ik, wonder boven wonder, wel vaak open. Een gerecht heb ik er nog nooit uit gemaakt. Te moeilijk, vind ik zelf. Ik ben simpel en grof als ik kook. Waarschijnlijk ben ik in dit boek geïnteresseerd omdat het grotendeels in stripvorm is uitgevoerd en ik daar als striptekenaar door aangetrokken word. De tekeningen van Christophe Blain bevatten een zekere vlugheid, maar zijn toch accuraat. Mijn handen jeuken als ik het werk zie. Potloden kijken mij extra verleidelijk aan. Christophe Blain, Alain Passard, de wereld van een mees­ Toch is dit niet de terchef, vertaling: Roel Mulhoofdreden voor mijn der, Uitgeverij Terra Lannoo, interesse. Blain neemt ISBN 978 90 898 595 0 (€ 17,50) de lezer mee achter de schermen van het restaurant L’Arpège. Hij volgt de chefkok Alain Passard en zijn team tijdens het koken, kijkt waar de producten vandaan komen en beschrijft de smaak van de gerechten. Maar wat het boek echt speciaal maakt, is de liefde en passie voor het vak van Passard, zijn team en zelfs zijn leveranciers, die je door de tekeningen van Christophe heen voelt komen. Na het lezen van dit boek moet ik altijd naar mijn keuken gaan om iets te maken, IETS, al is het maar een broodje pindakaas, ook al heb ik geen honger. Alain Passard, De wereld van een meesterchef vertelt je niet echt hoe je moet koken. Wel zorgt het boek ervoor dat je zin krijgt om in de keuken aan de slag te gaan.

pas verschenen De grap is rond ‘Schieten deze striptekenaars individueel nog al eens tekort, als duo zijn ze onverslaanbaar’, schrijft sportjournalist Henk Spaan op de achterkant van De grap is rond. In dit boekje worden tekeningen over het WK afgewisseld met grappen over voetbalvrouwen, trainers en zaakwaarnemers. Natuurlijk mag ook een hoofdstuk over Cruijff niet ontbreken.

Gerrit de Jager & Peter de Wit, De grap is rond, Uitgeverij Oog & Blik, ISBN 978 90 549 2436 4 (€ 5,95)

HET GROTE PEP BOEK Begin jaren 60 verscheen het stripblad Pep. Een hele generatie jonge mensen groeide op met dit eigenzinnige tijdschrift dat het begin was van de hedendaagse stripcultuur. De jaren Pep vertelt de opkomst en ondergang van dit roemruchte blad met heel veel schitterend beeld. Een verhaal over een blad dat meegroeide met zijn lezers en ze daardoor maakte tot wie ze geworden zijn. DE JAREN PEP Door Ger Apeldoorn ISBN 978-90-8886-143-7 Met linnen rug gebonden hardcover 104 pagina’s • 34 x 30 cm Prijs € 24,95

De jaren

“Vanaf nummer 1 was Pep voor mij op vrijdag na schooltijd een reden om snel naar huis te gaan want dan was de bladenman geweest. Moeder de Margriet, Vader de Panorama en ik de Pep. Feest in huize van Duin.” André van Duin (komiek en Pep-lezer)

“Zonder Pep had ik heel andere films gemaakt.” Dick Maas (filmmaker en Pep-lezer)

“Ik vrat elke Pep helemaal op en Trigië helemaal. Dat miste z’n uitwerking niet. Mijn opa woonde bij ons in huis. Hij was 84 en ik 13. “Beef, laffe krijger”, riep ik tegen hem. “Hij trok verontrust aan z’n sigaar.” Harm Edens (presentator en Pep-lezer)

W i n n a a r M a n B o o k e r P r i z e 2 013

A l wAt s c h i t t e r t

e l e A n o r c At t o n ‘Daverende leeservaring.’

*****

de Volkskrant

‘Meesterwerk.

overdonderend complex, knap geconstrueerd en stilistisch deugt alles.’ Vrij nederland

‘Briljante meesterproef.’ nrc handelsblad

De Dalai Lama is van 10 t/m 12 mei 2014 in Nederland. Kijk voor meer info op www.dalailama2014.nl Kijk voor meer informatie over het boek op www.asoka.nl

w w w. A M B o A n t h o s . n l

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 29

boekfragment

Dansen in de hemel 23 mei verschijnt Dansen in de hemel, het debuut van Michael Pilarczyk. Hij werkte drie jaar aan een roman over verlangen, zuivere liefde en geluk.

Michael Pilarczyk, Dansen in de hemel, Invictus Publishing, ISBN 978 90 796 7920 1 (€ 19,95)

Wat we deden was niet onopgemerkt gebleven. ‘Mishka Kamadev: van plaatjesdraaier tot zakentycoon’ had Quote geschreven. Succesvol was een understatement, ik was godvergeten briljant. Nachtenlang had ik dansmassa’s in extase gebracht met mijn muziek in de RoXY, de iT en in Escape. Als the most famous DJ from Amsterdam had ik Europa veroverd en daarna de wereld. En toen die wereld te klein werd begon ik, niet gehinderd door enige kennis van zaken, een dot.com company. De hysterie van de internethype beleefde hoogtijdagen en de geheime inlichtingendienst van het lijfblad voor de rich & famous belde me op of ze alvast een plekje op de lijst van poenscheppers voor me moesten reserveren. Ik zou de jongste multimiljonair worden in de Quote 500. Nog geen negen maanden nadat ik het leven van Lisa en mij op de rand van de afgrond had gebracht, lachte Vrouwe Fortuna mij weer toe. De launch party van FUTURE MEDIA was the revival of my life, en uitgerekend die nacht belde zij, die vrouw uit mijn verleden, Lotte.

*** We spraken over onze jeugdjaren, toen alles nog mogelijk was. We hadden geen verantwoordelijkheden, geen zorgen en geen geld. Een bestaan dat gelukzaligheid benaderde, maar geluk herken je altijd pas vanaf een afstand. Lotte en ik waren kinderen en kinderen hebben de toekomst, maar de toekomst verdwijnt als zij dichterbij komt en de tijd pakt kinderen hun geloof en hun dromen af. Lotte had haar dromen en haar geloof al vroeg verloren, en de enige toekomst die zij ooit had gehad was ik. Ze vertelde wat ze de laatste tijd zoal gedaan had, maar het was vooral wat ze had willen doen, nu was het tijd iets te doen wat haar leven echt betekenis zou geven. ‘Waarom doe je dat dan niet?’ ‘Nog wijn?’ vroeg de grote snor, toen hij zag dat de eerste fles leeg was. ‘Ja, graag,’ zei ik, ‘en ook nog wat knoflookbrood.’ ‘Het heeft geen zin om dingen te proberen die toch niet mogelijk zijn,’ vond Lotte. ‘Niets is onmogelijk,’ zei ik. Voor mij was het allemaal anders, zei ze. Ik had geld. ‘Hoe is het met de liefde?’ ‘Liefde is waanzin,’ antwoordde ze. ‘Ik ben verliefd op de dood,’ zei ik, ‘maar mijn liefde voor haar is onsterfelijk.’

‘Hou je nog van mij? Je hebt gezegd dat je altijd van mij zou blijven houden.’ ‘Natuurlijk hou ik van jou, jij bent mijn verleden en het verleden reist altijd met je mee.’ Naarmate de avond vorderde werd het steeds gezelliger en Lotte legde haar hand op die van mij. Ik vertelde dat Lisa bijna dood was geweest en hoe ziek ze vaak was, dat we al drie jaar geen seks meer hadden, dat ik verliefd was op een hoer in Boedapest en dat ik Drake Records had verlaten na een conflict met Drakestein. Ik vertelde ook dat ik al mijn geld op de beurs had verloren, en niet alleen mijn geld, ook mezelf. De resterende tijd van dit bestaan op aarde was waardeloos geworden, daarom was het tijd om afscheid te nemen van deze wereld en van mezelf.

boekfragment

De jaren Pep In de jaren ‘70 groeide Pep uit tot het meest invloedrijke stripblad van Nederland. Een blad dat meegroeide met zijn lezers en ze daardoor maakte tot wie ze zijn geworden.

Ger Apeldoorn, De jaren Pep, Uitgeverij Don Lawrence Collection, ISBN 978 90 888 6143 7 (€ 24,95)

De topperiode van alles, is dat wat je leert kennen tussen je twaalfde en je veertiende. Ik ben in 1959 geboren, dus ik bofte. Toen ik twee was, las mijn vader voor uit Donald Duck, toen ik vier was las ik Fix en Foxi, toen ik zeven was kregen we de Pep. Ik groeide op met Asterix en Lucky Luke en toen ik dertien was maakte ik kennis met Bernard Voorzichtig en Joris PK. Ik ben een volwaardig lid van de Pep-generatie en ik herken ze nog steeds als ik ze tegenkom. Frisse jongens en meiden met een gezonde dosis humor en in de meeste gevallen al een flink stel grijze haren. Het stripblad Pep verscheen tussen 1962 en 1975. Het begon als poging van uitgeverij De Geïllustreerde Pers om het gat te vullen tussen Donald Duck en de bladen voor oudere lezers, zoals de Revue en Margriet. Maar het groeide uit tot een blad dat een generatie striplezers definieerde, met een slimme mix van toppers uit het buitenland en een groeiend aantal eigen strips en rubrieken. Daarmee was Pep ook het podium voor de eerste generatie Nederlandse striptekenaars die klassieke strips maak-

ten. Deze ‘Grote Vijf’: Martin Lodewijk, Dick Matena, Daan Jippes, Fred Julsing en Peter de Smet, ze hebben elk een eigen biografie gekregen, samen met Hans G. Kresse, die misschien niet bij Pep begon, maar wel vanaf een jaar na het begin tot een jaar voor het einde een van de meest frequente en gezichtsbepalende medewerkers was. Het zijn de strips van Pep en de toon die het blad in de jaren zeventig had, die de meeste invloed en navolging hebben gehad. Veel van de tekenaars van het tijdschrift Eppo waren nooit stripmaker geworden, als Pep ze niet had geïnspireerd. En hoe levendig de Nederlandse stripwereld al die jaren ook was en nog steeds is, er is geen blad behalve Pep dat bij zoveel mensen een gloed van herinnering en een brede glimlach oproept. Hoewel de lol van dit boek voor een groot deel in de herkenning van de vele prachtige illustraties zit, ben ik bij het maken van dit boek niet uitgegaan van het beeldmateriaal. Ik geloof dat het verhaal van Pep het verhaal is van een generatie en daardoor vooral van een tijdsbeeld. De manier waarop in de jaren zestig en zeventig vermaak werd aangeboden, was fundamenteel anders dan nu. Kranten, bladen, radio- en televisiezenders, alle media behalve de film, boden hun publiek een brede staalkaart van producten aan. Vond je het ene niet leuk, dan kon je het andere

proberen. En dat deed je ook, want het stond in jouw lievelingsblad of werd uitgezonden door jouw lievelingszender. Op die manier kwam je in contact met strips, muziek, programma’s of nieuws en bouwde je een bredere interesse op dan wanneer je je alleen maar richtte op iets waarvan je zeker wist dat je het leuk ging vinden. Het is mijn mening dat die verloren eigenschap ervoor gezorgd heeft dat het blad Pep zo’n blijvende indruk heeft gemaakt op mijn/onze generatie. Want Pep was niet alleen een blad dat meegroeide met zijn lezers. De lezers konden ook meegroeien met het blad.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 30

boekfragment

Aap en Panda over wilde apengedachten

Petra Gijzen, Sonja Gijzen en Inez van Oort, Aap en Panda over wilde apengedachten, Uitgeverij Asoka, ISBN 978 90 567 0307 3 (€ 14,95)

boekfragment

De Muggenziftersclub

Matthias Giesen, Het uitje van de muggenzif­ tersclub, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6892 0 (€ 17,50)

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 31

boekfragment

Bombarie in Brazilië Geronimo Stilton, Uitgeverij De Wakkere Muis, ISBN 978 90 8592 253 7 (7 9,95)

Samen met Wilde Willie en Maya was ik op reis in Brazilië. Maar opeens waren mijn vrienden verdwenen. Gi-ga-geitenkaas, wat moest ik nu doen? Gelukkig konden twee knagers mij uitleggen hoe ik bij het dorp van de Bororo kon komen, midden in de Pantanal. Daar waren Wilde Wille en Maya naar op weg. Op de kaart leek het niet ver, hoogstens een paar uur lopen. ‘Geronimo, weet je zeker dat het je gaat lukken het dorp te vinden?’ vroeg een van de knagers. ‘Natuurlijk, ik ben er voor het donker!’ Ze drukten me op het hart: ‘Niet verdwalen! Het regenseizoen is nog maar net voorbij, sommige wegen staan nog onder water … pas op dat je je niet vergist!’ ‘Ik verdwaal echt niet!’ pochte ik. Ze schudden hun kop: ‘Wees voorzichtig, niet doorlopen als het donker is, dat is gevaarlijk!’ Ik stelde hen nogmaals gerust: ‘Ik heb de kaart meegenomen en ik ben heus geen watje!’ Daarna zwaaide ik nog een laatste keer en liep

het pad op richting de Pantanal. Ja, ik voelde me een heuse padvinder, een avontuurlijke muis! Wat zouden Wilde Willie en Maya trots op me zijn! Terwijl ik door het drasland liep, bleef ik af en toe staan om op de kaart te kijken. Om me heen was het een gefladder van jewelste van allerlei fraaie, kleurrijke vogels. Ik besloot een foto te maken voor mijn familie thuis. Toen ik door de lens van mijn camera keek, viel het me op dat de zon al aan het ondergaan was. Het werd donker en ik stond midden in de Pantanal … Dat was precies waar ze me voor gewaarschuwd hadden! Arme ik! Ik ging onder een boom zitten en huilde tranen met tuiten. ‘Ik ben verdwaaaald! Ik ben helemaaaaaal alleen! Wat ben ik toch een watje!’ Maar het had helemaal geen zin: wie kon me horen? Wie kon me helpen? Ik was verdwaald en ik was alleen! En toen ineens … stond er een nieuwsgierig snuitje voor me … © 2014 ATY

bombarie.indd 1

30-04-14 13:47

boekfragment

Met Insight Guides ontdekt u de wereld 130

WetenSWAArd

◆

131 220

A rt deco : S outh B eAch - Stijl

Eind 19e eeuw kocht de industrieel Thomas gie (de broer van Andrew) Carnetwee verlaten plantages waaronder Dungenes , s, en neerzetten op de fundamenliet een nog statiger huis ten van het oude landhuis. Thomas overleed in 1886, maar zijn Lucy en hun negen vrouw kinderen bleven op het landgoed wonen. Uiteindeli jk werden er nog wat huizen p Cumberland Island, bijgebouwd voor de het grootste, zuidelijkCarnegie-dochters, ste barrière-eiland die hun gasten, zoals de van Georgia, zijn alle Vanderbilts en de ecosystemen van de Duponts, in ware Gilded Age-stijl ontvingen. oostkust wordt omzoomd kust samengebald. De Lucy Carnegie overleed door duinen en een in 1916. Haar paarden strand, waar onechte lang werden losgelaten karetschildpadden , zoals haar testamen het zand op kruipen om hun t bepaalde. Nu zwerven er eieren te leggen. In ongeveer 200 wilde het binnenland liggen stille nakomelingen over het eiland. hardhoutbossen met Ze blijven meestal eiken en dennen, en zoetwater uit de buurt van de toeristen, maar poelen waarin zich vanaf de boot worden alligators ophouden. Aan de gelmatig ze rewestkant herbergen op de verlaten stranden getijdemoerassen wenkkrab waargenomen. In de jaren zeventig ben en talloze vogels. van de 20e eeuw kocht een merkwaardig Het is projectontwikkelaa betoverend oord, r grond van de Carnegies een dankzij het simpele feit dat er nooit een luxehotel met voor zoveel mensen hebben jachthave n en golfbaan. Gelukwoond dat de natuurlijk gekig gingen de plannen e omgeving ingrijpend niet door. Het grootste veranderd of onder is van Cumberland Island deel druk is komen te staan. is Eeuwenlang bezochte als Nationaal Kustgebie nu voorgoed beschermd n de Timucua het eiland d (National Seashore), het visseizoen. Later in hoewel particulieren vestigden Spaanse nog en Britse kolonisten er militaire op enkele door de Park steeds rechten bezitten voorposten. In de 18e Service beheerde stukken. kocht een van de helden eeuw Per dag worden 300 Nathanael Green, grond van de revolutie, generaal het eiland via de veerbootbezoekers toegelaten op op het eiland. Zijn weduwe en erfgenamen lieten maal daags uit St Mary’s (6 dollar p.p.), die tweeer een landhuis bouwen, ze Dungeness noemden dat van Jacksonville; tussen vertrekt, op een uur rijden . Halverwege de 19e maart en oktober is herbergde het eiland eeuw dag nog een extra 15 afvaart vanaf het eiland. er elke derijen, plus ongeveer plantages en kleine boerparkwachters en 500 slaven. permanente bewoners Alleen Tijdens de Burgeroo met de auto het eiland mogen rlog werd het eiland op. door soldaten van bezet Inn is het enige onderkom De exclusieve Greyfield de Unie, maar na de en op het eiland waar afschaffing van de slavernij ging geen tent nodig hebt. u het bergafwaarts. De Een dagtocht biedt boerderijen waren niet meer u ongeveer vier uur de tijd rendabel, de plantages om de ruïnes van Dungenes braak. Aan de noordkan lagen bezichtigen en een rondwandeling te maken s te een groepje voormalig t van het eiland bouwde zoutwatermoerasse via de e slaven een kleine n naar het strand aan de Atlanzetting. De kleine, nedertische kant, en dan rustieke First African via het met mos begroeide Church (waar John Baptist terug naar de westkust bos F. Kennedy Jr. en Carolyn en de aanlegsteiger. sette in 1996 trouwden Bes❑ ) staat er nog steeds.

O

De schitterende art-decogebouwen in Miami Beach zijn tijdens en na de Grote Crisis gebouwd om het Amerikaanse optimisme weer een duwtje in de goede richting te geven. Inmiddels worden ze tot het belangrijkste architectonische erfgoed van de VS gerekend. De wortels van art deco gaan terug tot 1901. In dat jaar werd in Parijs de Société des Artistes Décorateurs opgericht, die de massaproductie van de industriële technologie wilde combineren met de decoratieve kunst. Het resultaat werd in 1925 trots aan de wereld getoond tijdens de Exposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernes in Parijs. De bijnaam art deco werd pas in 1966 verzonnen voor een retrospectief over de tentoonstelling van 1925. Art deco was een uiting van de nieuwe Machine Age, het tijdperk van de machine. De stijl was geïnspireerd op het aerodynamische ontwerp van vliegtuigen en auto’s, maar absorbeerde ook allerlei andere invloeden, van de golvende lijnen van art nouveau tot de strakke lijnen van het kubisme. In de jaren dertig en veertig verrezen honderden artdecogebouwen in South Beach. De sobere witte gevels van art deco pasten al naadloos in het warme klimaat van Florida, maar daarnaast ontwikkelden architecten uit Miami al snel een eigen variant, die later tropical deco werd gedoopt. Veel elementen, van de vormgeving van de ramen tot de kleuren, zijn geïnspireerd op het klimaat en de nabijheid van de zee. In de wat futuristischer Streamline Moderne-stijl maakten elementen uit de traditionele art deco plaats voor strakkere lijnen en heldere curves. Deze stijl werd met name in Miami erg populair.

Links: Elementen zoals buisrelingen en ramen in de vorm van patrijspoorten zijn ontleend aan het ontwerp van grote lijnschepen.

Reizen Doo R FloRiDa

Net over de grens in Georgi a ligt een eiland waar de tijd stil is blijven staan, waar de natuur heerst en wilde paarde n over het strand zwerve n.

De exotische, kleurige gebouwen aan Ocean Drive zijn het resultaat van Miami’s geheel eigen interpretatie van de art-decostijl.

Bestemming van de maand: Insight Guide Florida ISBN 978 90 6655 422 1 € 24,90 - Uitgeverij Cambium BV www.insightguides.nl

◆

Cumberland Island

De

Boven: Het Colony Hotel aan Ocean Drive, in het hart van het Art Deco District in Miami Beach. In deze wijk staan meer dan 800 gebouwen in art-deco- of Streamline Moderne-stijl. Onder: Het Raleigh Hotel is een art-decomeesterwerk. De tegels langs het zwembad benadrukken de weelderige curves van het bassin en completeren de welige tuin en luxueuze bar vlakbij.

Boven: Het Marlin Hotel in Collins Avenue is een klassieke exponent van Streamline Moderne. Let op de afgeronde hoeken en de ‘wenkbrauwen’ boven de ramen, die beschutting bieden tegen de zon. De lange horizontalen benadrukken het aerodynamische ontwerp. De bloemmotieven uit art deco zijn verdwenen, waardoor een gebouw met klare lijnen overblijft. Deco- en Streamline Moderne-daken zijn doorgaans plat, maar de horizontale lijn wordt vaak gebroken door een hoger, verticaal gevelelement.

strijD om het behouD van

‘m iami D eco ’

De art-decohotels in South Beach zijn tegenwoordig zeer gewild bij bezoekers uit de hele wereld, maar in de jaren zestig verkeerden ze in een slechte staat. In de ooit zo glamoureuze hotels woonden ouderen met lage inkomens en in de hele wijk had de verkrotting toegeslagen. In 1976 richtte Barbara Capitman (boven) de Miami Design Preservation League op om een halt toe te roepen aan de sloop van de art-decogebouwen. In 1979 werd een 2,5 km² groot gebied van South Beach opgenomen in de National Registry of Historic Places - de eerste keer dat een 20e-eeuwse wijk op de monumentenlijst werd geplaatst. In de jaren tachtig ontwierp Leonard Horowitz een nieuw kleurenschema voor South Beach, dat de bijnaam ‘Deco Dazzle’ kreeg vanwege de oogverblindende kleuren waarin de oude gebouwen werden geschilderd. De meeste waren vroeger wit geweest, met slechts een kleuraccent. Toen South Beach als achtergrond voor de tv-hit Miami Vice werd gebruikt, nam de belangstelling voor de art-decoenclave explosief toe. Fotografen zoals Bruce Weber werden aangetrokken door het schitterende, kleurige decor.

Rechts: De art-decoarchitecten uit Miami experimenteerden met allerlei nieuwe materialen, zoals chroom, glasblokken en granito. Roestvrij staal werd erg populair, evenals exotische meubelbekleding zoals zebra- en haaienhuid. Neonverlichting werd in 1926 voor het eerst toegepast en groeide uit tot een van de kenmerkende stijlelementen van South Beach. Aanvankelijk waren slechts enkele kleuren beschikbaar. In de jaren zestig waren dat er al meer dan 20 geworden en tegenwoordig valt uit meer dan 100 kleuren te kiezen.

Onder: Een wild paard

190

◆

Reizen doo R FloRida

L

INSIGHT GUIDES onderscheiden zich van gewone reisgidsen doordat zij geschreven zijn door een deskundig team van auteurs die veelal zelf in het land wonen en werken. Meer dan 500 kleurenfoto’s maken deze gidsen tot de ideale reisgenoot.

sproeien bij Lake Okeechob

Naast de gebruikelijke informatie die u in reisgidsen aantreft, bieden Insight Guides een aantal speciale themapagina’s waarin specifieke onderwerpen van een land of streek extra worden belicht.

ee.

2

Motorjachten en andere pleziervaar­ tuigen meren af in de jachthaven van Fernandina Beach.

Linksonder: Fernandina Beach wordt veel bezocht door sportvissers. Onder: Op American Beach.

Een eigen strand

Lake Okeechobee

teem omarmde extremen als groot en klein, snel traag, nat en droog. en Het was een uniek technisch hoogstandje van de natuur. Met de landaankopen 1881 en het aantreden van Hamilton Disston in van gouverneur Napoleon Broward in 1905 werden irrigatieprojecten in gezet om nieuwe gang landbouw grond te creëren. De ake Okeechobee was drooglegging van een mythisch meer. de Everglades begon Geen Europeaan had het en Lake Okeechobee werd getemd. ooit gezien, tot kolonel Zachary Taylor er in 1837 ruim 2500 doden waren Nadat in 1926 en 1928 gevallen toen orkanen minole-oorlog op stuitte. tijdens de Tweede Semuur van water uit een Leden van het MayaimiLake en het Tequestawerd de Herbert Hoover Okeechobee opstuwden, volk, Dike aangelegd. De woonden op de oevers en later de Seminolen, hoge ringdijk is nu en visten op het meer. opgenomen in de populaire18 m chobee (naar de Okeerida National Scenic FloSeminole-naam oki Trail (2250 chubi, of ‘groot water’) is met km). In 1948 keurde het zijn 1890 km² het Congres het Central grootste meer van Florida. Al South Florida Project and 6000 jaar is het de goed. Dit plan behelsde graadmeter voor de ecologische aanleg van 2900 km de gezondheid van de aan Everglade Okeechobee werd dijken die de stedelijke wegen, kanalen en riviergevoed door de Kissimme s. en die traag door de e, overstromingen moesten landbouwgebieden voor prairies van Centraalkronkelde naar het Florida habitats in stand moestenbehoeden en natuurlijke kalksteenbekken waarin meer ligt. In het natte het de Kissimmee gekanalis houden. In 1971 werd seizoen reguleerde het 7 m diepe meer zijn waterstan van het Amerikaanse eerd door het geniekorps d door buiten zijn oevers leger, waardoor er te treden, waarna de grond kwam vrijvoor de veeteelt. Aan watermassa gestaag de zuidkant van Okeenaar de sawgrass-wetlands chobee loosden de van de Everglades plantages overtollig bewoog. In de droge tijd kromp water in het meer om de suikerriet het meer en ontstonde bedden droog te houden. n aan de oevers lisdoddebedden. Het waterpeil in het meer daalde naar 4 grote zoetwaterslakken Hier leefden apple snails, m. Voor de Everglades die het hoofdvoedsel is het een ecologisc den van de slakkenw vormhe ramp. Ongeveer 50 procent ouw. Het complexe van de oorspronkelijke ecosyslands is verdwenen. De waadvogelpopulatie wet90 procent afgenome is met n. met uitsterven bedreigd. Veertien diersoorten zijn Het bodemslib van Lake Okeechobee is verzadigd arsenicum en pesticiden met landbouwfosfaten, en moet als gevaarlijk val worden afgevoerd . Lozingen van vervuild afzorgen in de estuaria water van de Caloosahatchee St Lucie voor rode en de modderstromen, die het kwetsbare ecosysteem van de oester- en krabbenk rijen verstoren en wekenadelige gevolgen kunnen hebben voor het toerisme aan de kust. Een reddingsplan van 7,8 miljoen dollar uitkomst bieden. Er moet wordt voir en zuiveringsgebieden gewerkt aan een reservoor stormwater, en Kissimmee heeft zijn de overloopgebieden terug. bezorgdheid nam toe toen er gesnoeid werd De plan van Florida om in het grond rond het meer terug te kopen van de US Sugar Corporation, de grootste suikerproducent van de VS, om zo de afvloeiing water via de Everglade s te kunnen herstellen van hoop biedt een plan . Meer waarmee Binnenlan dse Zaken in 2010 kwam om de hoeveelheid afval die in het meer terechtkomt terug te dringen. ❑

Kaart blz. 212

I

s.

Waterm anagem entpro jecten en de landbo uw hebben een zware tol ge­ eist van het meer, hoewe l herstel ­ progra mma’s nu enige hoop bieden .

le

n 1935, op het hoogtepunt van de rassenscheiding, van Florida verboden waren de stranden terrein voor zwarte Amerikanen waardige dag waarop - tot die gedenkAbraham Lincoln Lewis, de president van de AfroAmerican Life Insurance Company, 80 ha grond op Amelia Island kocht en American Beach oprichtte, het eerste vakantieoo rikanen in de VS. Noorderling rd voor zwarte Ameen uit de zwarte middenklas een reis van meer dan se hadden er 1600 km voor over om vakantie te vieren op lia Island. In het weekend Amewerd het strand bevolkt stroomden de jazzclubs door gezinnen en vol om beroemdheden als Louis Armstrong Cab Calloway te zien en optreden. Ironisch genoeg ondervond American Beach juist de nadelen van de burgerrechtenbeweging: zwarte toeristen hadden nu ook andere opties en bleven weg. Een harde kern verzette zich echter en weigerde in zee te gaan met lieden die er de zoveelste golfbaan of exclusieve appartementen wilden bouwen. Er zijn nog maar 49 ha over, maar de historische van de 80 waarde van het strand is eindelijk erkend: in 2002 werd American Beach een nationaal monument.

graast bij Dungenes

Links: Landbouwgif

Deze prachtige reisgidsen vertellen u vóór en tijdens de reis alles over de plaats van bestemming, en na terugkomst kunt u nog eens lekker nagenieten.

D ay t o n a B each - Ja cksonvil lijke slenter- en winkelwi jk. Bekijk het eclectische aanbod in het Park Arcade Building uit 1928, een van de eerste winkelcentra in Jack sonville. Ooit heeft hier nog het eerste indoor-outdoor minigolfterrein van Florida gezeten. Het aangrenzende Avondale, een exclusief wijkje dat er in de jaren twintig bij kwam, is nog een graadje chiquer. Op de centrale St John’s Avenue loopt het aanbod uiteen van Lilly Pulitzer-boetieks tot jazzy bistro’s. De zijstraten worden omzoomd door fraai gerestaureerde huizen in Mediterra nean Revival-stijl en uitnodigende parken. In 1997 zijn grote delen van Riverside Haar verhalen over /Avondale bestemvisexpedities op de peld tot monumentenwijk. St John en picknicks onder zuidelijke eiken beladen Het zuidelijkste stadsdeel van Jackson- de vroegste met Spaans mos, worden tot ville, Mandarin, wervende teksten over kent een Florigeschiedenis, die grotendeegeheel eigen da beschouwd (hoewel ze nooit ls valt toe te doeld schrijven aan Harriet waren). Palmetto Leaves zo beBeecher Stowe. De wekte de schrijfster bracht de belangstelling van noordelijke toeristen winters van de periode 1867-1884 in voor het zuiden van de VS. In 1872 zette het boerengehucht door. Na het succes Stowe zich in voor de oprichting van een van Tom was Stowe haar De hut van Oom gemengde school in Mandarin; het uitgever nog een geboek schuldig. In plaats van een tweede bouw wordt nu beheerd door de Man­ roman schreef ze darin Community Palmetto Leaves, Club (12447 Maneen darin Rd), een liefdevolle karakters erfgoedorganisatie. chets van het landAan schap en de cultuur de overkant markeert van Noord-Florida. een plaquette de plek waar het huis van Stowe stond.

Palm Beach dergebracht, waaronde r eigenzinnig gesigneerde exemplar en waaraan hij meewerk van de boeken te Frank Sinatra en Elizabethen brieven van Taylor. In de landhuizen op Jupiter Island wonen miljonairs die niet van Palm Beach houden, en evenmin van toeristen. U zult hier geen hotels, supermar stations vinden. Automobkten of pompopenbare weg verlaten ilisten die de gaan, worden doorgaanen oprijlanen in s aangehouden. Toch is het leuk even een kijkje te nemen. Verlaat de US 1 bij de SR een tunnel van overhang 707 en rij door ende bomen.

De wildernis in

Het Jonathan Dickinso In het park staat de woning van Trapper n State Park Nelson, 6 (tel. 772-5462771; Het Joh een volksheld die www.floridastateparks.org; dagelijks had waar hij met alligatorseen dierentuin Arthur B open 8.00 uur-zonsworstelde en ondergang; entreegel rauwe opossum at. Park op Nadat d) bij ten noorden van Jupiter, Hobe Sound, dierentuin had gesloten, de inspectie de is een mo herbergt de laatleefde Nelson ste wilde rivier in een teruggetrokken te gaan z Zuidoost-Florida. bestaan. Jaren later U werd hij dood kunt een kano of kajak kajakken aangetrof venloop van de Loxahatchuren en de bo- tie. Volgens sommige fen door de polinatuurwa n was hij vermoord hee verkennen, omdat langs alligators en te maken. hij een grondaankoop soms ook Amerikaa van vele n- miljoenen tegenhiel se zeearenden. In het park liggen hoge d. De Trapper Nelduinen. Op de hoogste, son Interpretive Site is alleen per boot en Hobe Mountain (26 m), prijkt een met parkpersoneel uitkijkpo toegankelijk. hoogste punt in Zuid-Flor st. Dit is het Onder: Wat verder naar het noorden steekt u ida. het St Lucie Canal Het Savan over, dat samen met serve Stat

Nieuwe boeken Conserve mei 2014

Wytze Russchen, toplobbyist van Europa over gekke Geert(je) Wilders, Pim Fortuyn, Neelie Kroes, Mark Rutte, Jan Peter Balkenende, Nana Mouskouri en royalties als Beatrix, Friso en Constantijn,

Na Raaf deel twee in de Hemelpoortreek: Sam van schrijfster Barbara M. Veenman, onze eigen J.K. Rowling, haar Young Adultboek speelt opnieuw op een middelbare school waar engelen als Raaf gewoon in de klas komen zitten.

Elisabeth Riphagen komt al sinds 1999 in Indonesië en heeft dan gesprekken met de inlandse bevolking op eilanden als Flores, Sumatra, Java, Sulawesi, Timor en Bali over hun strijd om te overleven, verhalen uit het leven gegrepen met veel foto’s.

Uitgeverij Conserve In de boekhandel, of profiteer van portvrije toezending bij rechtstreekse bestelling via [email protected] of [email protected], of een kaartje naar Uitgeverij Conserve, postbus 74, 1870 AB Schoorl (tel 072-509 3693).

Nieuw van Karwansaray Publishers:

Zinderende zomerroman

SPOREN VAN

SPIONAGE Een speurtocht door geheim Nederland

van bestsellerauteur Ravelli

ONDER REDACTIE VAN

Dick Engelen en Constant Hijzen

In Nederland zijn tot op de dag van vandaag veel sporen te vinden van spionage uit de Koude Oorlog. In het boek Sporen van Spionage bundelen inlichtingendeskundige Constant Hijzen en oud-BVD-medewerker Dick Engelen de mooiste verhalen. - Dit is de Dag, Radio 1

“Wie er nu met het boekje rondloopt, ziet achter de façades een andere wereld opdoemen.” - De Volkskrant

Het is een verdraaid aardig boekje dat niet romantisch maar realistisch vertelt over het inlichtingenwerk. Aanbevolen. - Jona Lendering, sargasso.nl

Nu in de boekhandel en als e-book

€19,95

Verkrijgbaar bij de lokale boekwinkel of via:

www.kp-shop.com

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 33

boekhandel boekhandels die de boekenkrant verspreiden Alblasserdam Boekhandel de Krekel dekrekel.nl Alkmaar Boekhandel Feijn feijn.nl Boekhandel Het Keerpunt boekhandelhetkeerpunt.nl Boekhandel Van der Meulen’s vandermeulensboekhandel.nl Alphen a/d Rijn Boekhandel Haasbeek haasbeek-libris.nl Amersfoort De Algemene Boekhandel algemeneboekhandel.nl Amstelveen Boekhandel Venstra www.venstra.nl Amsterdam De Amsterdamse Boekhandel deamsterdamseboekhandel.nl Boekhandel de Dolfijn www.boekhandeldedolfijn.nl De Nieuwe Boekhandel denieuweboekhandel.nl Boekhandel Mulder boekhandelmulder.nl Almelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Apeldoorn Nawijn & Polak Boekverkopers nawijn-polak.nl Arnhem De Arnhemse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Boekhandel Hijman Ongerijmd boekhandelongerijmd.nl Assen Boekhandel Iwema iwema.nl Baarn Boekhandel Den Boer denboer.nl Beilen Boekhandel Het Logboek hetlogboek.org Bennekom Boekhandel Novita www.libris.nl/novita Bilthoven Bilthovense Boekhandel bilthovenseboekhandel.nl Bleiswijk Boekhandel Muilenburg boekhandelmuilenburg.nl Bloemendaal Boekhandel Bloemendaal boekhandelbloemendaal.nl Boxmeer Van Dinter Media www.dinternet.nl Breda Boekhandel Van Kemenade & Hollaers libris.nl/vankemenade-hollaers Breukelen Boekhandel van Kralingen boekhandelvankralingen.nl Brugge De Reyghere Boekhandel dereyghere.be Brunssum boekhandel Rob Rozeman robrozeman.nl Castricum Scholte boek-en kantoorboekhandel boekhandelscholte.nl Coevorden Readshop Coevorden www.readshop.nl/vestiging/ coevorden Den Haag Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Deventer Boekhandel Praamstra www.boekhandelpraamstra.nl Doetichem Raadgreep & Berrevoets www.libris.nl/ raadgeepenberrevoets Doorn The Readshop Doorn Readshop.nl/vestigingen/doorn Dronten Voster Boek & Kantoor voster.nl Druten Boekhandel Maas & Waal boekhandelmaasenwaal.nl Eindhoven Boekhandel Van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Boekhandel Van Piere www.libris.nl/vanpiere Emmeloord Boekhandel Marsman marsman.nl Emmen Plantage Vermeer vermeer.plantage.nl Enkhuizen Smit en Co Boek- en Kantoorboekhandel kantoorboekhandelsmitenco.nl Enschede Boekhandel Broekhuis Boekhandelbroekhuis.nl Etten-Leur Plantage Etten-Leur plantage-ettenleur.nl

Exloo Geerts Warenhuis geertswarenhuis.nl Geldrop Boekhandel van Grinsven boekhandelvangrinsven.nl Gouda Boekhandel Verkaaik verkaaikboeken.nl Haarlem Boekhandel Gillissen & Co boekhandelgillissen.nl Boekhandel H. de Vries Boeken devriesboeken.nl Bruna Haarlem Bruna.nl Haren GN Boomker Boeken boomker.nl Harlingen Boekhandel Wever boekhandelwever.nl Hedel The Readshop Hedel www.readshop.nl/vestiging/ hedel Heemskerk Bruna Heemskerk Bruna.nl Heemstede Boekhandel Blokker boekhandelblokker.nl Heerhugowaard Bruna Middenwaard bruna.nl Heerlen Bij Het Raethuys bijhetraethuys.nl Heeze Boek- en Kantoorboekhandel Lektura lektura.nl Helmond De Roij & Boschman Boeken www.deroijboschman.nl Hengelo Boekhandel Broekhuis boekhandelbroekhuis.nl Hoevelaken De Hoevelakense Boekhandel hoevelakenseboekhandel.nl Holten Heusinkveld – Holten meerdaneenboekhandel.nl Hoorn Hoornse Boekhandel hoornseboekhandel.nl Houten Boekhandel Wijs boekwijs.nl Huizen Bruna Oostermeent [email protected] Kerkrade Boekhandel Leeskunst leeskunst.nl Krimpen aan den IJssel Boekhandel De Korf boekhandeldekorf.nl Laren Larense Boekhandel larenseboekhandel.nl Leiden Boekhandel Cazemier Boekhandelcazemier.nl Leusden The Readshop Leusden www.readshop.nl/vestiging/ leusden Leuven Kinderboekhandel De kleine Johannes www.de-kleine-johannes.be Lochem Boekhandel Lovink boekhandellovink.nl Maassluis Boekhandel Het Keizerrijk hetkeizerrijk.nl Maastricht Boekhandel Dominicanen Boekhandeldominicanen.nl Meppel Boekhandel Barth boekhandelbarth.nl Boekhandel Van Stockum vanstockum.nl Middelburg De Drvkkery de-drvkkery.nl Mijdrecht Boekhandel Mondria boekhandelmondria.nl Monnickendam Nimo Boek nimoboek.nl Naaldwijk Boekhandel Vingerling www.vingerling.nl Nieuwegein Boekhandel Manschot boekhandelmanschot.nl Nijkerk Boekhandel Roodbeen www.boekhandelroodbeen.nl Nijmegen Boekhandel Augustinus boekhandelaugustunis.nl De Nijmeegse Kinderboekwinkel lezenisleuk.nl Roelants [in LUX] roelants.nl Boekhandel Roelants www.roelants.nl

Noordwijkerhout Boekhandel Wagenaar & Van Halem wagenaarvanhalem.nl Nuenen Boekhandel van de Moosdijk moosdijk.com Oegstgeest Rijnlandse boekhandel rijnlandseboekhandel.nl Oudewater The Readshop Oudewater www.readshop.nl/vestiging/ oudewater Purmerend Boekhandel het Leesteken www.leesteken.nl Puttershoek Marjan Houtman Lezen en Schrijven marjanhoutman.nl Pijnacker Boekhandel van Atten vanattenboek.nl Roden Boekhandel Daan Nijman daannijman.nl Roosendaal Boekhandel De Boekenwurm deboekenwurm.info Rotterdam Boekhandel Maximus maximushillegersberg.nl Scheveningen Boekhandel Scheveningen boekhandelscheveningen.nl Schiedam Boekhandel J.S. van Leeuwen boekhandelvanleeuwen.nl Sittard Boekhandel Krings boekhandelkrings.nl Soest Boekhandel Van de Ven boekhandelvandeven.nl Steenwijk Steenwijk’s Boekhuys boekwinkel.com Tilburg Gianotten Mutsaers www.gianottenmutsaers.nl Utrecht Boekhandel Libris Utrecht boekhandellibrisutrecht.nl Uden Boekhandel Bert van der Heijden boekhandelbertvander­heijden.nl Valkenswaard Boekhandel Priem boekhandelpriem.nl Veenendaal Boekhandel van Kooten boekhandelvankooten.nl Veghel Bek Boeken bekboeken.nl Velp GLD Boekhandel Jansen & de Feijter eenpassievoorboeken.nl Venlo Boekhandel Koops koophetbijkoops.nl Venray Boek- en kantoorvakhandel van den munckhof boekhandelvenray.nl Vledder Boekhandel Vledderland boekhandelvledderland.nl Wierden Boekhandel Reterink www.boekhandelreterink.nl Winterswijk Boekhandel Kramer www.boekhandelkramer.nl Woerden Libris Woerden www.libriswoerden.nl Wormerveer Pasman Boek & Hobby pasmanboekenhobby.nl Zoetermeer The Readshop Meerzicht www.readshop.nl/vestiging/ meerzicht Zeist Groenveld Boeken [email protected] Zeist Boekhandel Kramer & Van Doorn kramerenvandoorn.nl Zwolle Waanders in de Broeren waandersindebroeren.nl

Staat uw naam niet op de lijst, of heeft u aanpassingen? Geef het door via [email protected]

heerlijk toeven

Parel aan het Amstelveense Stadsplein

Boekhandel Libris Venstra verhuisde in de zomer van 2013 van het Binnenhof naar het Stadsplein; een plek midden in het Culturele Hart van Amstelveen. Vlakbij het Cobra Museum, Schouwburg Amstelveen en Poppodium P60 bevindt zich Boekhandel Libris Venstra. ‘Het is een relaxte omgeving,’ zegt bedrijfsleider Remco Houtepen. ‘Het is net een marktplaats voor mensen die van boeken houden.’ De hoge plafonds en de ruime opzet van de winkel bevestigen dat beeld. Libris Venstra deelt haar locatie met twee andere inspirerende initiatieven: De Galerie Kunstuitleen en de Bibliotheek. Verder kunnen bezoekers terecht in café Venstra, een etablissement dat door de boekhandel wordt gerund. ‘Wij wilden van alles in zo’n café kunnen organiseren, dus besloten we de boel zelf te runnen,’ aldus Houtepen. In het café worden regelmatig literaire evenementen georganiseerd, zoals het steeds terugkerende poëziepodium en een politiek café.

De verhuizing naar het Stadsplein is een goed idee geweest. Sterker nog: een recent onderzoek van een landelijke krant toont aan dat Venstra één van de tien winkels is die mensen aanzet om in Amstelveen te komen winkelen. Houtepen is bovendien genomineerd voor de verkiezing Boekverkoper van het jaar 2014. Als we hem hiernaar vragen, reageert hij bescheiden. ‘Het runnen van een boekhandel doe je samen met je collega’s. Bovendien zijn er talloze goede boekhandelaren in Nederland. Maar het is natuurlijk wel een grote eer.’ De bedrijfsleider is in ieder geval apetrots op zijn boekhandel: ‘Het is een boekwinkel die toekomstbestendig is, en niet alleen door het assortiment. Het is een plek waar het heerlijk toeven is!’ Meer info over de winkel en de activiteiten? Kijk op www.venstra.nl.

boekenkrant.com



mei 2014 pagina 34

boekfragment

Danger Close Openhartig, zelfkritisch, rauw en dicht op de huid schrijft Marco Kroon over zijn tijd als pelotonscommandant van een groep Nederlandse Special Forces in Afghanistan. Maar ook beschrijft hij de Ridderslag, de beschuldigingen die volgden en zijn veroordeling door de media.

Marco Kroon, Danger Close, UHB uitgevers, ISBN 978 90 8200 261 1 (€ 19,95) www.danger-close.nl

Naast me, in de bomen boven me en vlak voor me slaan de kogels in. Tik, eentje schampt mijn helm. Ik duik nog dieper weg. En de eerste die me ooit nog eens aan de kop zeurt over het opzetten van een helm, trap ik dat ding in zijn endeldarm. Vijandmeldingen worden geschreeuwd. Ons front is nagenoeg 270 graden. In sprintjes komen de strijders op ons af. Vuren, rollen, vuren en weer terug. ‘Minimi’s,’ zeg ik door de radio. Nu vuren ook Jelle en Nico. De vlammen slaan uit de vuurmond, de schoten zijn hard. Direct trekken ze tegenvuur. ‘Dempers af!’ Over de hele linie gaan de dempers af. Nu trekken we allemaal tegenvuur. Zodra er op me wordt geschoten, zet ik de demper er weer op, rol weg en schiet. Vijand kwijt? Demper

af, vuur trekken, demper op. Au, die demper is heet! We liggen zo laag mogelijk in dekking. Kruipend, sluipend, rollend, drie kwartier lang. Telkens weer, meer en meer, sprint de vijand op ons af. Maurits is naast me, in voortdurend contact met de AC-130, onze ogen in de lucht. Hij bericht ons over beweging in de vallei, samentrekking naar onze positie, massa’s en massa’s zwaarbewapende strijders, wel honderdvijftig tot tweehonderd man. Met ons lichte kaliber van 5.56 mm hebben we soms meer dan twee patronen nodig om een strijder te stoppen. Oftewel: de munitie raakt op. RPG’s vliegen over onze hoofden en slaan in de huisjes achter ons; granaten vallen vlakbij ons en we moeten ze ontwijken. Nachtkijker af tegen de flitsen. Dertig tot veertig seconden bijna geen zicht. Korte vuurpauze, nachtkijker op. We zitten nu echt knijp met de munitie. In mijn oor heb ik de Aussies. Ze zijn er niet beter aan toe dan wij. De Australische infanterie-eenheid heeft inmiddels ten noorden van ons een tweede front geopend om de aandacht van de vijand te trekken. Het helpt niet. Hij blijft op ons gefocust. De strijders zijn zo dichtbij dat er op de grond nauwelijks meer onderscheid is. Maurits ligt naast me. We

boekhandel

Lees de Boekenkrant in de mooiste boekhandel van de wereld Boekhandel Dominicanen is gevestigd in de ruim zevenhonderd jaar oude Maastrichtse Dominicanenkerk, vlakbij het pittoreske Vrijthof. We zijn trots dat de Boekenkrant hier nu ook verkrijgbaar is. Overigens, we zijn trots op alle boekhandels die de Boekenkrant verspreiden. Van groot tot klein. Zolang er maar vol passie aandacht aan lezers wordt besteed. En dat zijn er steeds meer! foto’s Etienne van Sloun

roepen het gunship op. Vragen de laatste update. Ook slecht nieuws van boven. De vijand wordt sterker en sterker. Dit gaat vreselijk fout… Ik voel de boksbeugel in mijn broekzak en maak hem los van het borgingstouwtje. De beugel draag ik altijd bij me, aan een elastiek om mijn pols. Van Mik gekregen, mijn beste maat die als een oudere broer voor me was. We leerden elkaar kennen bij het Korps Mariniers en maakten samen de overstap naar de landmacht. De beugel had ik gekregen voor mijn tweede uitzending naar Irak. ‘Ik wil je niet op Al Jazeera zien. Dat lelijke hoofd van je staat het beste op je romp. Dus als het moet, dan vecht je je maar dood met dit,’ had Mik me gezegd. Is het nu mijn tijd? Nee! Ik duw de twijfel weg, negeer het en denk aan de jongens. Hoe krijg ik ons eruit? De AC-130 heeft enorme vuurkracht, maar het risico… ‘Request danger close mission!’

boekenkrant.com



Agenda

mei 2014 pagina 35

win een boek!

Dit kunt u winnen

mei 2014

Het uitje van de Muggen­zifters­club

9-11 MEI

Matthias Giesen tekent met gevoel voor taal en in een herkenbare eigen stijl. Dit boek bevat zijn grappigste tekeningen van de afgelopen jaren.

Amsterdam – Poëziefestival. Remco Campert, een poëziebattle met Arie Boomsma en dichtende dj’s. www.amsterdampoeziefestival.nl

11 MEI

Matthias Giesen, Het uitje van de muggenzif­ tersclub, Uitgeverij De Harmonie, ISBN 978 90 761 6892 0 (€ 17,50)

AMSTERDAM – De Groene van Amsterdam is een nieuwe marathon op basis van crowdfunding, georganiseerd door de auteur Abdelkader Benali. www.degroenevanamsterdam.nl

Dit is de winnaar!

15 MEI

Uit de vele goede inzendingen trokken wij Martha Slegers uit Nieuwlande als winnaar. Zij wint een exemplaar van Verdwenen grenzen van Stefan Popa.

BRUSSEL – Thema-avond over 50 jaar migratie in België, waarbij Birsen Taspinar vertelt over haar debuut Moeders van de stilte. www.passaporta.be

16 MEI

BREDA – Michel Krielaars geeft een lezing over Het brilletje van Tsjechov, een verslag van zijn reizen door Rusland. www.vrijeboekhandel.nl

Van harte gefeliciteerd!

15-25 MEI

Stefan Popa, Verdwenen grenzen, Uitgeverij Link, ISBN 978 94 623 2113 7 (€ 19,95)

UTRECHT – SPRING Performing Arts Festival met theater, dans, beeldende kunst en performance van nationale en internationale artiesten. www.springutrecht.nl

19-25 MEI

De week van het Luisterboek. het Luistergeschenk is geschreven en voorgelezen door Renate Dorrestein. www.weekvanhetluisterboek.nl

19 MEI

AMERSFOORT – Paul Moeyes houdt een lezing over Nederland in de Eerste Wereldoorlog naar aanleiding van zijn boek Buiten schot. www.bibliotheekeemland.nl

Deze schrijver heeft last van een gespleten persoonlijkheid. Welke drie zijn in dit beeld verborgen? Stuur de drie namen voor maandag 2 juni 2014 naar [email protected] met als onderwerp ‘Win een boek’.

Sociaal

abonnementen

De Boekenkrant is ook actief op Twitter en Facebook. Kijk op ­twitter.com/ boekenkrant. We hebben momenteel 8027 volgers.

De Boekenkrant thuis ­ontvangen? Dat kan! Meld je aan via www.boekenkrant.com.

Vorige maand

website

19 MEI

Wist je al dat de Boekenkrant.com dagelijks boekennieuws brengt?

BRUSSEL – Auteur David Van Reybrouck spreekt met Peter Vermeersch over diens boek over Joegoslavië. www.passaporta.be

colofon

21 MEI

SCHAGEN – Midas dekkers geeft een lezing over zijn nieuwe boek De kleine verlossing of de lust van ontlasten. www.boekhandelplukker.nl

De Boekenkrant is een uitgave van Uphill Battle boekpromotie i.s.m. de boekhandels.

21 MEI

DEN HAAG – de Duitse auteur en strafadvocaat Ferdinand von Schirach vertelt bij BorderKitchen over zijn nieuwe roman Taboe. www.borderkitchen.nl

22 MEI

AMSTERDAM – Vertalersgeluk. Tijdens deze avond zullen 3 vertalers vertellen over hun werk, dat genomineerd is voor de Europese Literatuurprijs. www.boekhandelvanrossum.nl

24 MEI

DEN BOSCH – Geen Daden Maar Woorden Festival, een avondvullend evenement waarin de letteren centraal staan. www.gdmw.nl

26 MEI

LEUSDEN – Ariejan Korteweg geeft een lezing over zijn boek Surplace: over Frankrijk en de Fransen. www.bibliotheekeemland.nl

30 MEI-30 JUNI

De Maand van het Spannende Boek. Tess Gerritsen schrijft het geschenkboek dat u ontvangt bij besteding van ten minste € 12,50 aan Nederlandstalige boeken. www.maandvanhetspannendeboek.nl

31 MEI-1 JUNI

HAARLEM – Stripdagen Haarlem: tentoonstellingen, beurzen, lezingen, concerten, filmvoorstellingen, prijsuitreikingen, muzikale optredens en kinderactiviteiten. www.stripdagenhaarlem.nl

15 JUNI

HAARLEM – De letterenloop: hardlopen met schrijvers, journalisten, cabaretiers en andere enthousiaste hardlopers om geld op te halen voor Stichting Run4Schools. www.letterenloop.nl

Meld je dan meteen aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

Wie waren de drie schrijvers met een gespleten persoonlijkheid? Het goede antwoord was: Daan Heerma van Voss, Joost Swarte en Eva Burgers.

adverteerders

1. KBB boekbond.nl 1. Milinda milinda-uitgevers.nl 1. UHB uitgevers danger-close.nl 4. Link uitgeverijlink.nl 6. Wereldbibliotheek wereldbibliotheek.nl 12. Kosmos kosmosuitgevers.nl 12. De Fontein defonteintirion.nl 16. Kluitman kluitman.nl 16. Wakkere Muis dewakkeremuis.nl 17. CircusPatz circuspatz.com 20. Cambium insightguides.nl 20. Boekhandel Roelants roelants.nl 24. Nieuw Amsterdam nieuwamsterdam.nl 26. De Harmonie deharmonie.nl 28. Eppo eppostripblad.nl 28. Ambo amboanthos.nl 32. Conserve conserve.nl 32. Karwansaray Publishers karwansaraypublishers.com 32. TVF tvfinternational.com 36. Boekerij boekerij.nl

Redactieadres Uphill Battle boekpromotie, Visschersplein 160, Kamer 22, 3511 LX Utrecht, Nederland. Telefoon +31 30 2231718; fax +31 30 2145823; e-mail: redactie@ boekenkrant.com. Redacteuren Anouk Abels (coördinator redactie), Merijn Schipper (coördinator literatuur), Sanne Wolters (redacteur jeugd), Selma van Aken, Abe Borst, Wendy Claes, Monir Goran, Aefke ten Hagen, Wieneke van Koppen, Meie Otten, An Prudon, Patz van der Sloot, Michelle van Toorn, Nina Visser, Siebe Huizinga (redactie-adviseur). Vormgeving & ontwerp Titus Vegter ([email protected]) Concept & realisatie Uphill Battle boekpromotie, Utrecht. Uitgever Jan Louwers ([email protected]). Oplage 25.000 Abonnementenservice [email protected] Informatie over adverteren tel. +31 30 2231718; [email protected] www.boekenkrant.com.

adverteren

De Boekenkrant thuis ontvangen? Meld je aan via www.boekenkrant.com. Of vul de bon in op pagina 3.

Wil je ook adverteren in de Boekenkrant? Bel +31 30 2231718 of stuur een mailtje naar [email protected].

Verschijningsdatum De volgende Boekenkrant verschijnt op maandag 2 juni 2014!

Nieuwsbrief Meld je nu aan voor de digitale Boekenkrant Nieuwsbrief op www.boekenkrant.com.

boekies

Uitleg van het Boekie-systeem In de april-editie van de Boekenkrant hebben we een nieuw waarderingssysteem geïntroduceerd. Het Boekie-systeem lijkt op de welbekende toekenning van sterren: een recensent kan een boek één tot en met vijf Boekies geven. Als een boek één enkel Boekie toegekend krijgt, is de redactie weinig enthousiast. Als een roman daarentegen vier of zelfs vijf Boekies ontvangt, is de redactie bijzonder onder de indruk. Boekie is het symbool dat onderdeel uitmaakt van het Boekenkrantlogo. Het is een mannetje dat een boek leest, maar helaas de afgelopen zeven jaar nog nooit tot leven is gekomen. Nu is er dan toch een rol voor Boekie weggelegd!

Een monumentaal

meesterwerk

NOBELP R WINNAA IJS R

‘Schitterende vertaling van het familie-epos van Nobelprijswinnaar Martin du Gard die veel met Tolstoj gemeen heeft.’ NRC Handelsblad ‘De Thibaults is een van de indrukwekkendste romans over de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog.’ Maarten ‘t Hart www.meulenhoff.nl