GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE BELEGGERS BELANGEN nr. 43 | 25 oktober 2013 | €5,95
25 oktober 2013
BELEGGERS BELANGEN
AKZONOBEL houdt zich goed staande POSTNL blijft te veel een speelbal van externe omstandigheden BINCKBANK mag zich opmaken voor zeer stevige concurrentie IBM verhult zijn omzetprobleem met forse groei van de winst per aandeel
DE GROEISPURT IS VOORBIJ OPKOMENDE MARKTEN ZIJN OP LANGE TERMIJN NOG STEEDS AANTREKKELIJK
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
BEL043p001 COVER 1
23-10-2013 11:12:04
Een bondig en actueel overzicht van de beste tips van Beleggers Belangen. Dat is wat het gouden-tips E-magazine om de twee weken voor de particuliere belegger biedt. Inclusief de resultaten van onze eerdere tips en een overzicht van onze voorbeeldportefeuilles. Johan Brinkman, hoofdredacteur Beleggers Belangen
01 Wyndham Worldwide tip: Michiel Pekelharing
Aandeel voor de nachtrust Hotelketen Wyndham Worldwide zoekt constant naar manieren om aandeelhouders zoveel mogelijk te laten profiteren van de stevige inkomstenstroom.
W
yndham Worldwide is eigenaar van ketens als Ramada en Travelodge, vakantiehuizen (Landal Greenparks) en timeshare-woningen. Laatstgenoemde activiteiten zijn goed voor bijna de helft van de operationele winst en zijn minder gevoelig voor het economisch klimaat. De keerzijde van het defensieve karakter is dat de winst in economisch betere tijden relatief traag groeit. Toch neemt de wpa consequent met ruim 10% per jaar toe. Topman Steve Holmes gebruikt een groot deel van de free cashflow – die beduidend hoger ligt dan de winst – voor de inkoop van eigen aandelen, telkens ongeveer eentiende van de uitstaande stukken. Verder is de dividenduitkering sinds 2008 verdrievoudigd. Het delen van inkomsten met aandeelhouders maakt het aandeel ondanks de relatief bescheiden groei tot een veelbelovende belegging. De k/w is enigszins aan de hoge kant, maar zelfs bij een gelijkblijvende winst komt die waardering door de aandeleninkoop binnen drie jaar onder de 12. <
Flinke stijging in laatste jaar
65 60 55 50
nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Wyndham Worldwide Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
NYSE Wyn $4,5 mrd $399 mln $65.36 $65.46 $47.95 $8,7 mrd 17,2 1,78 *intraday
TIPS VAN DE WEEK 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10
Wyndham EADS Movado Close Brothers Dow Chemical Atlas Copco Helvetia Group Amer Sports EVS SKF
Met bovenstaande fondsen kunt u in onze visie het komende jaar een positief rendement behalen. We hebben de fondsen gerangschikt van 'eenvoudig' (één ster) tot 'ingewikkeld' (vijf sterren). De belangrijkste les: beleg alleen met instrumenten die u begrijpt.
TIPS TERUGBLIK Onze eerdere tips: 59 op winst, 30 op verlies.
TIPS 11 oktoberin % Solvay (k) Kimberly-Clark (k) Bayer (k) Viscofan (k) Deutsche Börse (k) Swedish Match (k) Centrica (k) Kellogg (k) BIC (k) Teva (k)
+6,46 +4,30 +3,61 +3,18 +3,11 +1,62 +0,45 +0,02 -0,35 -3,36
TIPS 27 SEPTEMBERin % Dürr (k) Allianz (k) St. Jude Medical (k) VF Corp. (k) Sirius XM (k) Air Lease (k) Volkswagen (k) Hes Beheer (k) Michelin (k) Benchmark Electronics (k)
+15,35 +5,65 +5,29 +4,48 +3,21 +2.80 +1,49 -0,47 -1,77 -2,31
TIPS 13 SEPTEMBERin % Nu Skin (k) BYD (k) Adidas (k) Corio (k) Flowserve (k) Acomo (k) Österreichische Post (k) Dover Corp. (k) KPN (h) Silver Wheaton (k)
+15,79 +11,46 +7,00 +6,46 +1,76 +0,80 +0,15 -2,08 -3,23 -5,73
BELEGGERS BELANGEN
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
25 oktober 2013
Tips 30 augustusin % TMG (k) Aalberts (k) HAL (k) TKH (k) Illinois Tool Works (k) Jazz Pharmaceuticals (k) Colruyt (k) TAKKT (k) Fugro (k)
+17,49 +13,49 +7,83 +7,62 +6,54 +4,75 +2,18 +0,48 -1,52
Tips 16 augustusin %
02 EADS (Airbus) tip: Peter Schutte
Vleugels in Japan uitslaan Een grote bestelling van Japan Airlines maakt het orderboek van de Europese vliegtuigbouwer Airbus nog indrukwekkender. De toekomst ziet er rooskleurig uit.
E
ADS, bekend van de Airbustoestellen, heeft voor het eerst een order ontvangen van Japan Airlines (JAL). Tot voor kort was Japan vooral de thuishaven van het Amerikaanse Boeing. Goede kans dat de problemen met de Dreamliner een rol hebben gespeeld in de switch. Het gaat in eerste instantie om een bestelling van JAL voor 31 machines met een optie op nog eens 25 Airbussen van verschillende uitvoeringen van het type A350 XWB. Het zijn langeafstandsvliegtuigen die 300 tot 350 passagiers kunnen vervoeren en die grotendeels gemaakt zijn van zeer lichte materialen van composieten, titanium en aluminium. EADS plakt zelf geen getal aan deze order, maar volgens de catalogus valt uit te rekenen dat het om een bedrag van circa $9,5 mrd gaat en met enige korting circa $9 mrd. Dat is veel, al moet het worden afgezet tegen het orderboek voor vliegtuigen van ruim €600 mrd. Toch kan hier van een doorbraak worden gesproken. De toekomst van de Airbus blijft er onverminderd goed uitzien. Voor dit jaar zit er wel een stijging van de winst per aandeel in van 20% tot circa €2,70. Analisten voorzien voor 2015 een winst per aandeel van ruim boven de €4. Dat zou een koers-winstverhouding geven van circa 11. Niet goedkoop, maar door de sterke marktpositie en gunstige vooruitzichten wel koopwaardig. <
Koerswinst kan doorzetten
EADS
50 45 40 35 30 25 nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
Parijs NL0000235190 €56,5 mrd €1,2 mrd €47,69 €50,58 €24,26 €37,3 mrd 17,5 1,26 *intraday
Pandora (k) Total (k) Agco (k) Nucor (k) Delta Lloyd (k) Air Liquide (k) Arcadis (k) HSBC (k) Lindsay (k) Kinder Morgan (k)
+21,74 +10,22 +7,39 +3,43 +0,38 +0,24 -0,55 -2,15 -5,42 -6,28
Tips 2 augustusin % Manpower (k) Schlumberger (k) SBM Offshore (k) Applied Materials (k) Novartis (k) Huntington (k) SPDR Div. Aristocrats (k) Johnson&Johnson (k) JPMorgan Chase (k) Millennial Media (h)
+16,90 +11,95 +9,49 +7,46 +4,54 +1,97 -1,58 -3,99 -6,16 -34,97
Tips 16 juli 2013in % Arkema (k) First Trust Internet Index (k) ETFS Short Corn (v) DSM (k) PS DWA EM ETF (k) CA Inc. (k) GS glob. strat. inc. (k) ProShares 20+ yr. treas. (k) Burger King (k) ETFS WTI Crude oil (k)
+9,57 +8,05 +5,64 +3,01 -0,14 -0,64 -3,53 -5,72 -7,04 -9,21
Tips 2 juli 2013in % Gamestop (k) Brunel (k) Activision-Blizzard (k) Elia (k) African Minerals (k) Palladium (k) Bpost (k) Samsonite (k) Lyxor ETF short bund (k) Vapor Corp (k)
+23,29 +22,29 +16,06 +8,48 +7,34 +1,89 +1,66 +1,12 -1,51 -24,13
Tips 18 juni 2013in % Wendel (k) Ahold (k) Docdata (h) US Smallcap dividend (k) Colgate Palmolive (k) General Mills (k) Intel (k) Sabanci (k) Natural gas Fund (k) Potash (h) k = kopen
h = houden
+21,07 +14,90 +13,73 +8,61 +4,45 -1,83 --7,26 -11,21 -14,00 -21,56
v = verkopen
BELEGGERS BELANGEN
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
25 oktober 2013
column tekst: Jeroen Boogaard
De kansen op herstel 03 Movado tip: Jaap Barendregt
Luxe moet toegankelijk zijn Dat ook de 'oude' westerse markten een bron van groei kunnen zijn, bewijst Movado. De horlogemaker mikt voor 2014-2017 op een jaarlijkse gemiddelde omzetgroei van 10%.
M
ovado is actief in verschillende segmenten van de horlogemarkt. Met de eigen luxemerken Concord en Ebel zit het bedrijf in de duurdere prijsklasse (meer dan $1500) en met Movado en ESQ Movado daaronder. V erder maakt en verkoopt Movado onder licentie horloges van de merken Coach, Boss, Lacoste en Tommy Hilfiger. De prijzen van die horloges liggen tussen de $100 en $499. De groei tot 2017 moet vooral komen van de twee Movadomerken (de zogeheten toegankelijke luxe) en van de licentiemerken. Zij besloegen in 2013 circa 80% van de omzet. De luxemerken en verkopen via wholesale zijn minder belangrijk. Sinds kort heeft Movado ook de licentierechten van Scuderia Ferrari-horloges. Dit leidt tot nieuwe afzetmogelijkheden die ook benut kunnen worden voor de andere merken. 55% van de omzet komt uit de VS en 17% uit Europa. In het tweede kwartaal van het boekjaar 2014 nam de omzet voor de veertiende achtereenvolgende keer toe, nu met 17% naar $138 mln. Het operationeel inkomen steeg met 70% naar $17 mln, en de nettowinst met 50% naar $12,6 mln. Movado verwacht voor de periode 2014-2017 een bovengemiddelde omzet- en winstgroei. Het bedrijf kent een gezonde balans met een nettokaspositie, en heeft dus geen schuld. De waardering is niet laag, maar daar staat een hoge verwachte winststijging tegenover. <
Koers rond jaarpiek
Movado
45 40 35 30
nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
New York MOV $505,5 mln $57.9 $45,00 $45,80 $28,12 $1,2 mrd 22,4 0,70 *intraday
B
eginnende beleggers hebben nogal eens de neiging om alle aandelen op een hoop te gooien. Financieel sterke bedrijven met een stabiele winstgroei als Unilever, Nestlé, McDonald's en Novartis hebben echter een heel ander risicoprofiel dan cyclische bedrijven of jonge beloftevolle ondernemingen in de ICT of biotechnologie. Wanneer speculatieve beleggingen een te groot gewicht in de portefeuille hebben, leidt dat tot bovengemiddelde risico's. Particulieren die eind jaren '90 hun eerste schreden op de beurs zetten en hun kar vollaadden met technologieaandelen, hebben dat aan den lijve ondervonden. Het is echter een misverstand dat de kwaliteit van een onderneming bepalend is voor het risicogehalte. Nog belangrijker is namelijk de prijs die je daarvoor op de beurs betaalt. De sterkste bedrijven kunnen zeer risicovol zijn als beleggers de waardering tot grote hoogte hebben gedreven. En omgekeerd kunnen bedrijven van lagere kwaliteit heel veilig zijn als de prijs maar laag genoeg is. Een strategie die zich richt op turnaroundkandidaten brengt dan ook niet per definitie bovengemiddelde risico's met zich mee. Wel is het volgens Schroders zaak om de risico's op voorhand goed in kaart te brengen en daarbij vooral op de balans te letten. Die moet sterk genoeg zijn om de moeilijke periode door te komen waarin het bedrijf zit, of op korte termijn versterkt kunnen worden zonder al te grote gevolgen voor het opwaartse koerspotentieel. Omdat er altijd beleggingen zijn die verkeerd uitpakken, is het bovendien nooit verstandig om op één paard te wedden. De aandelen die wel sterk herstellen kunnen dan de tegenvallers op de lange termijn ruimschoots compenseren. <
[email protected]
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
25 oktober 2013
aEX, AMX
d
22 oktober 2012 = 100 115
2005
110 105 100 95
nov
jan
■ AEX
mrt
mei
jul
sep
AEX
■ AMX
AMX
Euforie op het Damrak kent vooralsnog geen grenzen.
04 Close Brothers tip: Freek Tewes
10 jaars rente in Europa
Veel krediet bij het MKB
5
Door een afwijkende manier van kredietverstrekken trekt het Britse Close Brothers veel klanten uit het MKB weg bij grootbanken en kan het zijn dividend op peil houden.
200
4 3 2 1
C
lose Brothers heeft drie activiteiten: bankzaken, vermogensbeheer en brokeractiviteiten (Winterflood en Seydler). Tijdens de kredietcrisis was het de enige bank naast Standard Chartered die het dividend niet verlaagde. Close Brothers leent op lokale basis geld uit met als onderpand materiële vaste activa en geen financiële activa (zoals toekomstige winsten en dergelijke). De vermogensbeheertak breidt gestaag uit, en zoals verwacht is de winstgevendheid dit jaar teruggekeerd doordat de nieuwe ceo de nadruk is gaan leggen op zeer vermogende particulieren. De brokeractiviteiten hadden last van lage volumes, maar de capaciteit is op niveau gebleven en de kosten zijn goed onder controle zodat direct van een opleving kan worden geprofiteerd. In augustus steeg het volume op de Londense beurs met 10% en de AIM-markt (voor kleine, snelgroeiende bedrijven) liet zelfs een volumegroei van 24% zien. Dat laatste komt door een belastingvriendelijke maatregel die het aantrekkelijker maakt om in kleine bedrijven te investeren. De bank heeft een gebroken boekjaar, dat eind juli afloopt. De cijfers over 2012/'13 zijn eind september bekendgemaakt. De operationele winst steeg met 24% tot £166,5 mln. Bij een verwachte wpa 2013/'14 van 98,05 p is de k/w 11,9. Dat is met een sterke winstgroei in het vooruitzicht niet te duur. <
Enorme opmars
1300 1200 1100 1000 900 nov
jan
mrt
mei
jul
sep
MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
2009
2011
2013
Fr
Londen GB0007668071 £608,4 mln £120,5 mln p1273 p1300 p815 £1,9 mrd 12,8 3,88 *intraday
Du
Zw
Rente Zwitserland begint weer wat te klimmen (zie tip 7).
Goud
1700
2005
1600 1500 1400 1300 nov
jan
mrt
mei
jul
sep
AEX
AMX
Heeft de goudprijs het dieptepunt achter de rug?
Close Brothers Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2013: Nettowinst 2013: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement:
2007
■ Frankrijk ■ Duitsland ■ Zwitserland
Aardgas (VS) 7
2005
6 5 4 3 2 1 nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Gasprijs VS nog op behoorlijk laag niveau (zie tip 5).
AEX
AM
BELEGGERS BELANGEN
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
25 oktober 2013
AEX GROOTSTE STIJGERS ING ArcelorMittal Philips PostNL Akzo Nobel GROOTSTE DalERS ASML KPN DSM Reed Elsevier
05 Dow Chemical Tip: Jeroen Boogaard
Winnaar van gasrevolutie Het Amerikaanse Dow Chemical is een van de grootste chemiebedrijven in de wereld. Het concern zal veel profijt trekken van de schaliegasrevolutie die momenteel in de VS plaatsvindt.
H
et liberale beleid ten aanzien van boringen naar schaliegas in de VS heeft zijn uitwerking niet gemist. De productie van gas en olie is de laatste vijf jaar explosief gestegen en grootverbruikers van energie profiteren daar volop van. Zo heeft de petrochemie een groot voordeel van de lage prijzen voor ethaan, een bijproduct van gas en olie. Hierdoor kan goedkoop ethyleen worden geproduceerd, dat weer een belangrijke bouwsteen is voor de meeste chemicaliën. Niet voor niets gaat Dow Chemical in Freeport, Texas, voor $1,7 mrd een nieuwe ethyleen-productiefaciliteit bouwen en tot 2017 in totaal $4,0 mrd investeren in dit gebied. Vanaf 2017, wanneer de fabriek operationeel wordt, verwacht Dow Chemical dat de investeringen per jaar $2,0 mrd aan het operationele resultaat zullen bijdragen. Dat is fors, ten opzichte van het aangepaste ebitda van $7,5 mrd in 2012. De forse investeringen van Dow staan niet op zichzelf, de hele chemische sector in de VS wekt de indruk de verwachting van blijvend lage gasprijzen te delen. Het aandeel is redelijk fors gewaardeerd in vergelijking met concurrenten in de petrochemische sector. Daar staat tegenover dat Dow Chemical sterke marktposities heeft en mede dankzij lagere kosten de komende jaren een stevige winstgroei voorziet, waarbij de ebitda wellicht al in 2015 zou kunnen uitkomen op $10 mrd. <
Koers aan hoge kant
DoW Chemical 41 39 37 35 33 31 29 27
nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
New York DOW $56,5 mrd $3,0 mrd $41,55 $41,74 $27,45 $49,7 mrd 17,4 3,12 *intraday
AMX
(8 okt-22 okt) % +11,01 +10,80 +10,50 +8,59 +8,21 % -6,09 -4,99 -0,89 -0,54
(8 okt-22 okt)
GROOTSTE STIJGERS Unit4 AMG TomTom Heijmans Aperam
% +19,71 +15,38 +12,45 +12,22 +10,91
GROOTSTE dalERS Pharming Nutreco Arcadis Ten Cate
% -11,54 -5,00 -2,26 -0,14
STOXX50 GROOTSTE STIJGERS Vivendi Generali ING Philips Orange GROOTSTE DalERS ASML GDF Suez E.On LVMH
DOW JONES GROOTSTE STIJGERS American Express Verizon General Electric Visa Pfizer GROOTSTE dalers UnitedHealth Merck IBM -
(8 okt-22 okt) % +11,88 +11,16 +11,01 +10,50 +10,36 % -6,09 -3,12 -3,03 -2,70
(8 okt-22 okt) % +11,98 +11,05 +9,93 +9,56 +8,64 % -3,67 -2,68 -2,10
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
25 oktober 2013
Ma
Di
Wo
Do
Vr
Agenda Presentaties/tradingupdates van de derdekwartaalcijfers (in het blauw de in deze editie getipte bedrijven):
06 Atlas Copco
25 okt
tip: Menno van Hoven
Zweedse dividendmachine De Zweedse industrial Atlas Copco is een van de betere Scandinavische dividendaandelen. Het bedrijf is financieel ijzersterk en genereert een sterke en stabiele cashflow.
H
et in 1873 opgerichte Atlas Copco is wereldwijd actief in ruim 170 landen en behaalde in 2012 een recordomzet van ZKR90,5 mrd, 11% meer dan het jaar ervoor. Atlas profiteert van wereldwijde trends als urbanisatie, met vooral een sterk groeiende vraag vanuit de opkomende markten. Vorig jaar werd de helft van de omzet buiten Europa en de VS gehaald. Het bedrijf is vooral bekend van zijn zware (mijnbouw)machines en compressors. Die zijn goed voor respectievelijk 38% en 37% van de omzet. Verder levert het bedrijf gereedschappen voor de industrie en de bouw. Atlas onderscheidt zich met zijn serviceactiviteiten. Die gaan verder dan reparaties en onderhoud en dat zorgt ervoor dat het concern een grote schare trouwe klanten heeft. De service-activiteiten zijn goed voor 40% van de totale omzet. De dividenduitkering wordt al ruim twintig jaar stapsgewijs verhoogd. Dat gebeurde zelfs in de crisisjaren 2009 en 2010. Financieel staat Atlas ijzersterk, het genereert een sterke en stabiele cashflow en is geografisch goed gespreid. De laatste jaren kiest het bedrijf ervoor een steeds groter deel van de winst per aandeel uit te keren als dividend, met een huidige payout-target van 50%. Met het in mei van dit jaar over 2012 uitgekeerde dividend van ZKR5,50 komt de payout-ratio uit op 48%. <
ATLas Copco
Wachten op nieuw dipje 175 170 165 160 155 150 145 140 135 nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
Flowserve Solvay 28 okt Apple BinckBanck Merck Michelin Spyker Cars TNT Express, 29 okt Agco Aperam Deutsche Börse L'Oréal Kon. Reesink Pfizer Swedish Match Viscofan 30 okt TomTom Visa Vale Volkswagen (cijfers over de eerste negen maanden 31 okt Air France-KLM Arcelor Mittal ASM Randstad Holland Colours Mastercard Starbucks Wereldhave Bayer Total TAKKT (eerste negen maanden)
Stockholm SE0000101032 SEK90,5 mrd SEK13,9 mrd SEK191,30 SEK194,10 SEK147,40 SEK227,6 mrd 18,5 2,88 *intraday
BELEGGERS BELANGEN
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
25 oktober 2013
Ma
Di
Wo
Do
Vr
macro cijfers 1 nov
Brunel Beter Bed 4 nov HSBC Kellogg 5 nov DSM 6 nov Delta Lloyd Dürr (eerste negen maanden) TKH 7 nov BPost Corio Arkema Adidas 8 nov Wendel TMG Acomo Air Lease Corp Allianz Fugro 12 nov Pandora 13 nov SBM Offshore 14 nov Airbus (EADS) Ahold Apllied Materials Centrica HAL Jazz Pharmaceutical Osterreichische Post 15 nov Elia
07 Helvetia Group tip: Jeroen Boogaard
Profiteren van hogere rente Veel Europese verzekeraars noteren door de lage rentetarieven ver beneden de boekwaarde. Dat biedt kansen voor beleggers die geloven in een geleidelijk economisch herstel in Europa en hogere rentetarieven.
E
en verzekeraar die daarvan zal profiteren is het Zwitserse Helvetia. De Zwitsers onderscheiden zich in de sector in positieve zin met een solide balans, sterke autonome groei en goede spreiding van de activiteiten. Over het eerste halfjaar steeg de nettowinst harder dan verwacht, met 13,4% naar CHF179,4 mln. De onderneming deed wederom goede zaken op de Zwitserse thuismarkt (+7,4% naar CHF111,2 mln) maar presteerde ook prima in Duitsland, Italië en Spanje. De verkopen stegen met 5,5% naar CHF4,78 mrd (+4,7% in lokale valuta), hetgeen vooral te danken was aan een sterke groei in het levenbedrijf in Zwitserland, Duitsland en Oostenrijk. Het schadebedrijf (42% van de winst) profiteerde van de bijdrage van een overgenomen Franse transportverzekeraar. Met een solvabiliteitsratio van 210% is de balans ijzersterk, wat dit jaar tot uiting kwam in een ratingverhoging door S&P van 'A-' naar 'A'. De dividenduitkering kan dit jaar uitkomen op CHF17,50 per aandeel. Helvetia wil de komende jaren zowel autonoom als via acquisities groeien en heeft op dit gebied een goed trackrecord. Het fonds noteert tegen circa tien keer de verwachte winst voor 2014 en rond de intrinsieke waarde van CHF414 per aandeel, waarmee het zich als een aantrekkelijke langetermijnbelegging kwalificeert. <
Reactie op halfjaarcijfers
Helvetia
420 400 380 360 340 320 nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
Zwitserland CH0012271687 CHF8,0 mrd CHF339,6 mln CHF191,30 CHF194,10 CHF147,40 CHF3,7 mrd 10,6 3,99 *intraday
BELEGGERS BELANGEN
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
25 oktober 2013
Ma
Di
Wo
Do
Vr
macro cijfers 28 okt
08 Amer Sports tip: Menno van Hoven
Sterk en stabiel sportmerk Het Finse Amer Sports heeft het dividend de laatste jaren stelselmatig verhoogd. Dat staat ook de komende jaren weer te gebeuren, wat het een interessante keuze maakt voor de langetermijnbelegger.
D
e zogenoemde Nordic countries vormen een van de meest onderbelichte regio's als het om beleggen gaat, zeker voor particuliere beleggers. Nokia en Ericsson zijn bekende namen, maar de beurzen van Denemarken, Finland, Zweden en Noorwegen hebben veel meer te bieden. Dat geldt vooral voor beleggers die op zoek zijn naar goede dividendbetalers, want daarover beschikken de noordelijke landen in overvloed. In 2012 gaf Beleggers Belangen een kooptip voor het Finse Amer Sports, het bedrijf achter bekende sportmerken als Wilson (tennis), Mavic (wierennen), Salomon (schoenen en ski's), Atomic (wintersport) en Precor (fitnessapparatuur). Amer is van oorsprong een tabaksproducent, maar is zich sinds de jaren zeventig meer en meer gaan toeleggen op sportattributen. Op het moment dat de kooptip werd gegeven (17 juli 2012) stond het aandeel op €8,98. Het dividendrendement bedroeg destijds 3,8%. De tip van toen was goud waard, maar Amer Sports is nu nog steeds een aandeel om op te letten. Amer verhoogde het dividend de laatste drie jaar gemiddeld met 29,8%, van €0,16 in 2010 tot €0,35 dit jaar. Voor volgend jaar rekenen analisten op een dividendverhoging van 14% tot €0,40. Met een voor dit jaar voorziene k/w van ruim 17 is het aandeel niet goedkoop, maar kwaliteit heeft nu eenmaal een prijs. <
blijft op hoog niveau hangen
Amer Sports
15 14 13 12 11 10 nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
Industriële productie VS (vorig: 0,4%) Huizenverkopen VS (vorig: -1,6% maandcijfer) 29 okt Consumentenvertrouwen VS (vorig: 79,4) idem Duitsland (vorig: 7,1) Werkloosheid Japan (vorig: 4,1%) Detailhandel Japan (vorig: 1,1% jaar op jaar) Geldhoeveelheid VK (vorig: 0,7%) 30 okt Economische groei België (vorig: 0,2% kwartaalcijfer) Producentenprijsindex NL (vorig: -2,2%) Bedrijfsvertrouwen EU (vorig: -0,7) Werkgelegenheid VS (vorig: 166) Rente Federal Reserve VS (vorig: 0,25%) Werkloosheid Duitsland (vorig: 6,9%) Industriële productie Japan (vorig: -0,4%) 31 okt Rente Bank of Japan (vorig: 0,1%) Detailhandel Duitsland (vorig: 0,3% jaar op jaar) Consumentenvertrouwen VK (vorig: -10) Werkloosheid EU (vorig: 10%)
Helsinki FI0009000285 €2,1 mrd €57,5 mln €15,25 €16,00 €9,54 €1,8 mrd 17,2 2,32 *intraday
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
25 oktober 2013
column tekst: Berend Izaks
Beleg niet in sterk merk 09 EVS Broadcast Equipment tip: Berend Izaks
Apparatuur met toekomst De koers van EVS Broadcast Equipment staat de laatste tijd onder druk. De vooruitzichten voor volgend jaar zijn al een stuk beter en het bedrijf is financieel zeer sterk.
H
et Belgische bedrijf maakt, verkoopt en verhuurt digitale opname-apparatuur voor tv-programma’s, sport-, nieuws- en entertainmentuitzendingen, die veelal live worden uitgezonden. Sportevenementen doen zich in oneven jaren minder voor dan in even jaren, dus dan wordt omzet gemist. Ook in de minder cyclische sectoren nieuws en entertainment is de groei ingezakt, met name in de VS. Maar de onderliggende trend over een langere periode is onmiskenbaar positief. Vanaf 2005 is de omzet van €52 mln naar dit jaar (geschat) €128 mln gestegen en de winst per aandeel van €1,47 naar €2,60. EVS profiteert van het feit dat met de apparatuur programma’s aantrekkelijker (slow motion, herhalingen, grafieken etc.) gemaakt kunnen worden voor de kijker en dus ook de adverteerder. Die trend zet zich wereldwijd voort. Met soms dus een dip in de groei zal de omzet en de winst toenemen. De directie verwacht dat het tweede halfjaar beter wordt dan het eerste. Bovendien staat de orderportefeuille voor de komende twee jaar op een recordhoogte. EVS is financieel zo sterk en genereert zo'n hoge nettocashflow (tussen €20 en €40 mln per jaar) dat in een minder jaar zelfs meer dan 100% van de winst wordt uitgekeerd. Beleggers mogen dit jaar op een onveranderd dividend van €2,64 rekenen en dat is 5,7% dividendrendement. De huidige koers biedt volgens ons een goed koopmoment. <
Prima aankoopmoment
EVS Broadcast Equipment 56 54 52 50 48 46 44 42
nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
Brussel BE0003820371 €137,9 mln €41,7 mln €48,93 €57,19 €41,84 €664,8 mln 18,8 5,41 *intraday
O
nze nationale trots KLM komt niet voor op de lijst van de honderd meest waardevolle internationale merken die onlangs gepubliceerd werd. Nu de 'zwaan' drijvende moet zien te blijven met het lelijke Franse eendje Air France onder haar vleugels, is het merk kennelijk niet veel meer waard. Philips staat wel in de top-100, maar kan op de 40ste plek niet meedoen met topmerken als Apple, Microsoft en Google; het bedrijf heeft dan ook elke slag op de technologische massamarkten gemist of verloren. Shell (73ste) is volgens Interbrand, dat de lijst heeft samengesteld, ook niet echt een topper en Heineken bungelt als 92ste onderin. Ons patriottische gevoel loopt een zware deuk op. Apple is dit jaar het meest waardevolle merk en stootte Coca-Cola van de eerste plek die het frisdrankenconcern had ingenomen sinds 2000, het jaar van de allereerste ranglijst. Coca-Cola werd ook nog door Google gepasseerd en staat nu dus derde. Hoe was de Nederlandse belegger gevaren als hij de aandelen uit de top-5 van 2000 had gekocht en weggelegd? Wel, slecht: Coca-Cola +0,9%, IBM +1,9%, General Electric -5,7%, Nokia –12,7% en Microsoft een beschamende -0,9%. (Niet zo gek dus dat grote beleggers het hoofd van Bill Gates op het hakblok leggen.) Ter vergelijking: de S&P500 had een gemiddeld jaarlijks rendement van 0,1% opgeleverd −ook niet je dat. Philips was met -2,2% teleurstellend. Shell verslaat echter met +2,1% de index en enkele aandelen. Heineken troeft ze allemaal af met +2,9%. Het poetst onze vaderlandsliefde weer een beetje op. Maar het zal duidelijk zijn: het kopen van een aandeel louter omdat het bedrijf een sterk merk in huis heeft, is uit den boze.
[email protected]
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
25 oktober 2013
10
column tekst: Peter Schutte
IMF vreest correlatie 10 SKF tip: Peter Schutte
Innovatie biedt perspectief De Zweedse kogellagerproducent SKF heeft goede vooruitzichten voor 2014 en 2015. Beleggers met een lange adem kunnen daarop meeliften, en een goed dividend meepikken.
S
venska Kullager Fabriken is wereldmarktleider in lagers (onder andere kogellagers, wentellagers en ringen die wrijving en lekken voorkomen). Het concern levert voornamelijk aan de (automotive-) industrie. Gezien het cyclische karakter van die markt is SKF zich recent meer gaan richten op andere sectoren. Het is actief in de luchtvaartindustrie (onder meer voor Airbus), windenergie, rail en oliewinning op zee. De vroegere bulkproducent is nu een innovatieve engineer, die veel hoogwaardige en complete klantspecifieke systemen en totaaloplossingen weet te bieden. Ondanks een behoorlijk zwak einde van 2012 en een tegenvallende jaarwinst hebben beleggers het afgelopen jaar geen slechte investering gehad aan SKF. Ten opzichte van een jaar geleden staat het aandeel bijna 21% hoger. Het Zweedse bedrijf is daarnaast een goede dividendbetaler. Hoewel de winst per aandeel vorig jaar met 22% daalde tot SEK10,37, werd een stabiel dividend van SEK5,50 uitgekeerd. Daarmee komt het totaalrendement op bijna 25%. De halfjaarwinst ligt nog altijd een kwart lager dan vorig jaar, maar SKF wordt geholpen door kostenbesparingen en een steeds eenvoudiger vergelijkingsbasis. Dit jaar zal de nettowinst mogelijk wat lager uitvallen dan vorig jaar, maar voor 2014 en 2015 ziet het beeld er een stuk gunstiger uit. <
Profiteren van dipje in koers
SKF 185 180 175 170 165 160 155 150 145
nov
jan
mrt
mei
jul
sep
Beurs: december 2000 = 100 Fondscode: 2005 Jaaromzet 2012: Nettowinst 2012: Koers 22-10: Hoogste koers 12 mnd*: Laagste koers 12 mnd*: Beurswaarde: Koers-winstverhouding: Dividendrendement: MSCI EM MSCI World
koopadvies 22 oktober 2013
Stockholm SE0000108227 SEK64,6 mrd SEK4,7 mrd SEK173,70 SEK185,50 SEK142,60 SEK79,8 mrd 17,4 3,14 *intraday
I
n zijn recente 'World Economic Outlook' heeft het Internationaal Monetair Fonds (IMF) de groeiramingen voor alle geografische regio's verlaagd. Gevolg voor de wereldeconomie is dat de groei volgens het IMF dit jaar niet 3,2% maar slechts 2,8% zal bedragen. Het IMF schrijft de groeivertraging vooral toe aan een terugval in de opkomende markten, de motoren van de wereldeconomie de laatste jaren. Voor beleggers is het goed om te weten dat het IMF niet alleen deze landen zelf de schuld geeft, maar ook nadrukkelijk wijst naar de crisis in Europa en het beleid van de Amerikaanse centrale bank, de Fed. Berichten over het afbouwen van de monetaire verruiming door de Fed leidden tot een enorme kapitaalstroom uit opkomende markten en tot grote depreciaties van hun eigen valuta's, met alle negatieve gevolgen van dien voor inflatie en groei. Het IMF concludeert dat landen en regio's steeds nauwer met elkaar verbonden raken, een proces dat vooral loopt via kapitaalstromen. De globalisering zet zich dus verder door en van ontkoppeling van opkomende markten met het Westen lijkt geen sprake. Dit impliceert dat het spreiden van risico's over verschillende regio's minder zinvol is dan gedacht. Meerdere onderzoeken hebben al aangetoond dat de correlatie tussen de verschillende aandelenmarkten wereldwijd steeds groter wordt. Bedrijven werken daar zelf hard aan mee door internationaal actief te zijn en meerdere beursnoteringen na te streven. Een andere belangrijke factor is dat opkomende landen toegankelijker worden voor Westerse beleggers en investeerders, en dat overheden zich steeds meer terugtrekken. Deze marktderegulering zien we in landen als China en India. Het is een ontwikkeling om in de gaten te houden. <
[email protected]
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
25 oktober 2013
11
01 offensieve portefeuille
portefeuilles
overzicht offensieve portefeuille +6,77% (2 nov 2010 - 22 oktober 2013)
De redactie van Beleggers Belangen houdt een Nederlandse, een defensieve en offensieve, een dividend- en een pensioenportefeuille bij. Een overzicht van de stand van zaken.
Aandelen
huidig aantal
huidige koers
Aalberts Allianz Apache Barrick Gold BHP Billiton BIC Casino-Guichard Caterpillar Chevron CSX Deere & Co Dollar Tree DSM DuPont EMC Experian Fugro General Electric Heineken Home Depot Lyondell Basell M&T Bank Newmont mining Potash PVH Corp Republic Services Rio Tinto SBM Offshore Schneider Electric Swedish Match Teva Pharmaceutical Vinci Wabco Weir Group
1.049 110 126 719 451 128 196 154 127 621 173 329 280 416 514 1.649 195 652 176 253 332 132 396 332 144 660 295 969 255 318 387 363 257 403
€ 21,58 € 124,40 € 65,06 € 14,42 € 22,98 € 84,53 € 83,85 € 64,68 € 87,50 € 18,92 € 61,32 € 43,13 € 54,36 € 43,64 € 17,44 € 14,54 € 45,47 € 18,87 € 52,81 € 54,30 € 57,13 € 82,11 € 20,64 € 22,98 € 89,18 € 24,44 € 38,42 € 15,93 € 62,60 € 25,64 € 29,30 € 47,37 € 63,47 € 27,50
65,67% 46,37% -17,30% 5,09% 5,53% 8,50% 30,98% 0,90% 15,38% 20,18% 9,40% 41,90% 58,14% 40,47% -9,98% 81,65% -5,29% 24,76% -5,30% 41,45% 102,11% 10,07% -16,41% -22,74% 21,67% 22,26% -11,95% 13,15% 68,80% -15,77% -15,23% 35,78% 63,49% 12,14%
TRYTD
37,45% 23,64% 9,92% 5,09% 5,53% 8,50% 20,54% 0,90% 9,57% 28,66% -5,00% 40,35% 22,98% 31,03% -8,65% 23,59% 6,23% 18,66% -5,30% 18,12% 35,56% 10,07% -16,41% -22,74% 21,67% 11,69% -8,76% 54,36% 18,94% 3,91% 4,69% 34,87% 28,48% 12,14%
hedgefondsen Deutsche Bank Hedge Fund Index ETF Opkomende markten
4.545
€ 10,96
-0,27%
4,68%
Fidelity Em. Europe ME and Africa fund Carmignac Emergents Vanguard MSCI Emerging Markets ETF
1897 75 1449
€ 15,66 € 710,86 € 31,12
19,09% 3,62% -5,48%
7,19% -5,93% -7,63%
1.283 1.712
€ 28,06 € 30,25
14,83% 50,50%
26,04% 31,01%
106 179 595 86
€ 93,81 € 34,98 € 17,94 € 96,74
-0,61% -37,29% 7,00% 7,03%
-23,59% -22,95% 11,34% -1,81%
405 393
€ 29,56 € 29,98
24,94% 17,71%
32,40% 17,71%
-
€ 301.094,62
2,78%
1,15%
Small- en Midcaps
Delta Lloyd Eur. Deelnemingen Fonds Templeton Eur. Small-Midcap Grondstoffen
SPDR Gold trust Blackrock World Mining Fund Blackrock World Energy Fund DWS Invest Global Agribusiness ETFs/Beleggingsfondsen overig
iShares Stoxx Europe 600 Telecom Semiconductor ETF Cash
TR: Total Return YTD: Year to date
D
e AEX staat dit jaar inmiddels 13,9% hoger en doet het duidelijk beter dan onze offensieve portefeuille. Onze individuele aandelen komen met een rendement van 12,0% aardig bij het AEX-rendement in de buurt. Het zijn nog steeds onze small- en midcapposities (+28,7%) en de ETFs/beleggingsfondsen (+24,8%) die er in positieve zin uitspringen. Iets minder uitbundig, maar toch positief, is de ontwikkeling van onze posities in opkomende markten. De min bedraagt nu nog 3,9%, aanzienlijk beter dan een aantal maanden geleden. Het rendement op onze grondstofpositie is eveneens iets verbeterd, maar er is nog weinig reden tot juichen. Binnen de defensieve portefeuille presteert het aandelensegment het sterkst. Sinds de start van de portefeuille bedraagt het totaalrendement op de aandelenposities 17,9%. Twee aandelen staan op een winst van meer dan 100%: Arseus (133%) en de Zwitserse farmaceut Roche (103%). Negatieve uitschieter in het aandelensegment is de Powershares RAFI Emerging Markets ETF met een verlies van 11%. Ook de Nederlandse portefeuille profiteerde van de positieve stemming. Het rendement nam toe, van 12,1 tot 13,3%. Dat is een toename met 1,2 procentpunt, ofwel 10%. Een goede week had onder andere Aalberts, dat beloond werd voor een goed bericht over de gang van zaken in het derde kwartaal. De rendementsberekening is gebaseerd op de slotkoersen van afgelopen dinsdag, dus wat er op woensdag gebeurde moeten we eigenlijk buiten beschouwing laten. Maar we kunnen het niet laten om te melden dat de koersstijging op woensdag van Arcadis, na de uitstekende cijfers over het derde kwartaal, het rendement op dit aandeel heeft doen omslaan van -3,5 naar +8,1%. <
BELEGGERS BELANGEN
GOED VOOR UW PORTEFEUILLE
GOUDEN-TIPS E-MAGAZINE
overzicht defensieve portefeuille Aandelen Acomo Arcadis Arseus Coca Cola Henderson Asian Div Loews Microsoft Novartis RAFI EM Roche Royal Dutch Schlumberger Walmart Zurich obligaties DB Global Inflation Linked ETF Templeton Global Bond JPMorgan Income Opportunity Fund Beleggingsfondsen Standard Life Global Absolute Return cash Carmignac Court Terme Spaarrekening
+12,11% (9 nov 2010 - 22 okt 2013)
huidige koers waarde € 15,69 € 21.181,50 € 19,91 € 15.211,24 € 22,68 € 27.420,12 € 28,35 € 15.650,75 € 13,14 € 42.267,31 € 35,69 € 15.737,43 € 25,08 € 16.102,39 € 56,17 € 16.905,70 € 15,62 € 31.232,32 € 199,76 € 23.372,07 € 24,74 € 12.939,02 € 68,51 € 16.032,23 € 55,36 € 17.381,94 € 197,73 € 17.486,47
overzicht pensioenportefeuille
TR YTD 88,53% 18,06% 30,54% 14,20% 131,96% 49,23% 35,58% 5,47% 12,71% 2,81% 27,16% 16,03% 37,57% 26,51% 48,67% 21,99% -11,03% -9,03% 102,79% 34,96% 14,81% -1,77% 32,56% 31,83% 47,78% 9,14% 36,62% 10,80%
€ 196,83 € 15,40 € 134,46
€ 56.687,04 € 53.371,41 € 83.096,29
13,19% 15,08% 15,51%
-3,69% -3,06% 3,35%
€ 11,21
€ 51.801,41
3,60%
2,66%
- -
€ 52.624,46 € 534.628,46
1,59% 2,34%
-
+9,2% (1 jul 2011 - 22 okt 2013)
Aandelen huidige koers waarde TR YTD Delta Lloyd Europees Deelnemingen Fonds € 28,23 € 54.267,07 4,91% 8,55% E. Rothschild AM Europe Rendement € 99,96 € 60.775,68 5,49% 21,62% Robeco Conservative Equities € 129,97 € 61.215,87 5,53% 22,43% Quality USA Equity € 132,88 € 63.385,17 5,73% 26,82% Yacktman Fund € 17,13 € 70.469,08 6,37% 40,95% Comgest Magellan € 17,03 € 27.248,00 2,46% 6,57% RAFI Emerging Markets € 15,25 € 22.823,25 2,06% -8,72% Skagen Kon-Tiki € 74,24 € 26.279,34 2,38% 5,16% Lyxor ETF Stoxx Europe 600 Healthcare € 58,99 € 32.322,03 2,92% 29,27% iShares Nasdaq Biotechnology € 151,40 € 51.212,52 4,63% 104,98% Obligaties € 193.026,52 17,45% 10,22% ABN Amro 3,625% juni 2020 € 1.118,25 € 31.302,93 2,83% 23,71% iShares Markit iBoxx Euro Corporate Bond € 127,79 € 53.498,48 4,84% 7,18% db x-tracker iBoxx Global Inflation-linked € 197,78 € 55.378,40 5,01% 10,87% JPMorgan Income Opportunity Fund € 134,47 € 52.846,71 4,78% 5,78% Grondstoffen SPRD Gold TrustGLD € 93,17 € 46.678,95 4,22% -6,60% Cash Spaarrekening € 396.635,73 35,85%
overzicht portefeuille NL Aandelen Aalberts Arcadis Brunel Corio Docdata DSM SBM Offshore TKH Group TMG Value8 Cash
huidige koers € 21,58 € 22,33 € 40,23 € 32,36 € 16,30 € 54,30 € 15,79 € 23,36 € 14,31 € 27,74 -
+ 14,28% (1 jul 2013 - 22 okt 2013) huidigewaarde huidig gewicht € 1.251,35 10,99% € 1.071,60 9,41% € 1.247,13 10,96% € 1.067,88 9,38% € 1.124,70 9,88% € 1.086,00 9,54% € 1.215,45 10,68% € 1.074,56 9,44% € 1.244,97 10,94% € 998,64 8,77% € 38,73 -
TR 25,66% 8,14% 24,44% 5,87% 12,72% 9,47% 22,13% 8,15% 28,98% -0,57% 0,24%
25 oktober 2013
12
column tekst: Berend Izaks
Gebak
S
chat, alsjeblieft. Een lekker gebakje bij de koffie. - Een gebakje? Ik dacht dat we moesten afslanken. Ik bedoel qua gewicht en zuinig doen met geld. - Maar het is feest. En ondanks je dikke buik hou ik toch wel van je. - Ja, ja. Hoezo feest? De laatste jaren hadden we alleen een gebakje bij een verjaardag, en vandaag is geen van ons tweeën jarig. - Het is feest omdat we uit de recessie zijn. Hoera! We zijn uit de recessie! - Hoe weet jij dat nou? - Matthijs van Nieuwkerk zei het in De Wereld Draait Door. - O, en als die adhd'er het zegt is het zeker waar? - Hij citeerde Klaas Knot van De Nederlandsche Bank. - Nou, dan had Klaas beter moeten kijken naar ING en nog wat banken, want die zeiden het al een paar maanden geleden. Of naar de beurs, want de aandelen stijgen al een hele tijd. - Heb je weer eens de verkeerde aandelen gekocht? - Laat maar. Aan de dagafschriften zag ik niet dat we zuinig moesten doen.' - Ik heb ons land uit de recessie gekocht. Dat moest van Mark. - Ja, en dan is het eindelijk zover, dat we uit de recessie zijn, en dan begint jouw Mark ineens te roepen dat we niet te optimistisch moeten zijn! - Ik had nog een paar gebakjes extra gekocht. Ik dacht voor de buren. - De buren? Moet je vooral doen. Jan is werkloos en verderop zit Henk al tijden in de bijstand. Ze op gebak trakteren geeft alleen maar valse hoop. Die komen voorlopig heus niet aan de bak. - Nou, dan eten we ze zelf maar op. <
[email protected]