Workshop Mindfulness & Christelijke Spiritualiteit
25 mei 2011 - Eddy de Pender
coach & mediatior
pastoraal counseler
Wat heb ik met Mindfulness & Christelijke Spiritualiteit?
Wat belooft Mindfulness?
Problemen van deze tijd die voor stress zorgen:
‣ ‣ ‣ ‣ ‣
continue appèls (zogenaamde) maakbaarheid van het leven gerichtheid op prestaties de nadruk op het denken overal een mening over moeten hebben
We zijn geneigd om bezig te zijn met: - de toekomst - het verleden
Multitasken
Een gezond spanningsverloop ziet er als volgt uit. hoog
t I
spanning
\'/^\laag
tiidsverlosp -----*
Een ongezond spanningsverloop vertoont een heel ander beeld.
Het lichaam reageert
hoog
t I
spanning
laag
tiidsverloop
--*
Stress - Lichamelijke Symptomen
-
Hoofdpijn Rugpijn Stijve nek, schouders Spijsverteringsstoornissen Maagpijn Hartkloppingen, 'racend hart' Klamme, zweterige handen Rusteloosheid, onrust Vermoeidheid Slaapproblemen (inslapen of doorslapen) Duizeligheid Oorsuizen (oorzingen, fluiten)
Mindfulness wil een antwoord geven op de stress die we ervaren. Mindfulness: het vermogen om bewustzijn in het nu te ontwikkelen en daarbij onze bril van oordelen af te zetten. Het is in verbinding zijn met en het ervaren van het huidige moment, het hier en nu. - Niet oordelen - Leven in het hier en nu
Dus niet:
‣ ‣
leven in het verleden leven in de toekomst
Maar
‣
leven in het nu
Vragen: - Waar leef jij het meest? verleden, heden, toekomst - Waar heb je normaal gesproken last van? - Wat heb je al geprobeerd om te veranderen? - Wat zou je anders willen?
Jezus zei tegen hem: ‘Wie de hand aan de ploeg slaat en achterom blijft kijken, is niet geschikt voor het koninkrijk van God.’ (Luc. 9:62) Ik weet wat het is om gebrek te lijden, maar ook wat het is om in rijkdom te leven. Ik heb alles aan den lijve ondervonden: overvloed en honger, rijkdom en gebrek. Ik ben tegen alles bestand door hem die mij kracht geeft. (Fil. 4:12-13)
Jezus Christus blijft dezelfde, gisteren, vandaag en tot in eeuwigheid! (Hebr. 13:8)
En niet:
‣
overal een mening over hebben
Maar
‣
niet-oordelen
Vraag: hoe ga jij om met zaken (mensen) die je niet begrijpt of die je voor je gevoel in de weg zitten?
Oordeel niet, opdat er niet over jullie geoordeeld wordt.Want op grond van het oordeel dat je velt, zal er over je geoordeeld worden, en met de maat waarmee je meet, zal jou de maat genomen worden. (Matt. 7:1-2) Huichelaar, verwijder eerst de balk uit je eigen oog, pas dan zul je scherp genoeg zien om de splinter uit het oog van je broeder of zuster te verwijderen. (Matt. 7:5) Waarom zouden we over buitenstaanders oordelen? U hoeft toch alleen te oordelen over leden van de gemeente? Over de buitenstaanders zal God oordelen. Maar binnen de gemeente geldt: ‘Verwijder wie kwaad doet uit uw midden.’ (1 Kor. 5:12-13)
Jon Kabat-Zinn, die als eerste meditatietechnieken toepaste in de medische zorg, onderscheidt zeven instellingsfactoren, die de belangrijkste pijlers vormen van de meditatiebeoefening.
‣ ‣ ‣ ‣ ‣ ‣ ‣
niet-oordelen geduld eindeloos beginnen vertrouwen niet-streven acceptatie loslaten
Oefeningen: bewust worden van wat er in het nu gebeurt met jezelf, met name je lichaam.
- Rozijnoefening - Bodyscan - Ademfocus - Hatha-yoga - Ademruimte - Zitmeditatie met adem en geluiden - Loopmeditatie - Keuzeloze opmerkzaamheid - Bergmeditatie
Oefening Te donwloaden van de volgende website: http://www.leren.nl/cursus/persoonlijke-effectiviteit/ mindfulness/oefeningen.html
Dilemma’s
Alles accepteren zoals het is
Gericht zijn op groei Waarnemen zonder oordeel
De juiste dingen doen
Valkuilen - maakbaarheid - prestatiegerichtheid
Filpmje van Lebbis over Happinez
http://www.youtube.com/watch?v=70RRhWcpLX4
Mindfulness komt voort uit de Boeddhistische traditie (Jon Kabat-Zinn, Eckhard Tolle) 1. Er is lijden en ontevredenheid in het leven 2. Er is een oorzaak voor dit lijden: verlangens 3. Er is een einde aan het lijden wanneer er een permanent einde komt aan het ontstaan van verlangens door het behalen van de bevrijding/verlichting 4. En er is een weg die hier naartoe leidt: Het Achtvoudige Pad.
- juist begrijpen - juiste intenties - juist spreken - juiste handelingen,
- juist levensonderhoud (beroep) - juiste aandacht - juiste inspanning - juiste mentale absorptie
Bij het Christendom wordt er van één God uit gegaan, bij het Boeddhisme komt al het geloof uit de mens zelf, er is geen God.
Jezus is de steen die door u, de bouwlieden, vol verachting is weggeworpen, maar die nu de hoeksteen geworden is. Door niemand anders kunnen wij worden gered, want zijn naam is de enige op aarde die de mens redding biedt.’ (Hand 4:12-13)
Verlangen is een gave van God Zoek je geluk bij de HEER, Hij zal geven wat je hart verlangt. (Psalm 37:4)
Er is een onderscheid tussen goed en kwaad. Als christen kun je groeien naar gelijkvormigheid aan Christus. Door Jezus wordt duidelijk dat u uw vroegere levenswandel moet opgeven en de oude mens, die te gronde gaat aan bedrieglijke begeerten, moet afleggen, dat uw geest en uw denken voortdurend vernieuwd moeten worden en dat u de nieuwe mens moet aantrekken, die naar Gods wil geschapen is in waarachtige rechtvaardigheid en heiligheid. (Ef. 4:22-24)
Christelijke spiritualiteit - een rijke historie
-
Woestijnvaders: Evagrius Ponticus, Cassianus, enz. Oosters-Orthodox: Jezus-gebed Benedictus Bernard van Clairveaux Thomas à Kempis Ignatius van Loyola Teresa van Avila Johannes van het Kruis Thomas Merton Henri Nouwen
Rust brengt onrust Stilte brengt naar boven wat er in ons hart leeft, met name negatieve gevoelens Want uit het hart komen boze gedachten, moord, overspel, ontucht, diefstal, valse getuigenissen en laster. (Matt. 15:19)
Rozen uit het asfalt
Vragen: 1. Herken je de gedachte, dat rust en stilte onaangename gevoelens in je kan bovenbrengen? 2. Hoe ga je daar normaal gesproken mee om? (M.a.w. wat doe je om onaangename gevoelens te vermijden?)
Mensbeeld mooie buitenkant schaduwkanten ware zelf, echte ‘ik’
Voorbeeld: jongeman (22) zoekt zijn eigen weg tov zijn ouders
Onderdrukken negatieve gevoelens door verslavingen: Activisme, Succes, Pornografie, Drugs, Alcohol, Wetticisme, enz. Door bekering en rust zoudt gij verlost worden, in stilheid en vertrouwen zou uw sterkte zijn, – maar gij hebt niet gewild. Gij hebt gezegd: Neen, op paarden zullen wij voortvliegen (Jesaja 30:15)
Verandering door lijden - korte termijn - lange termijn
Voorbeeld jongeman
Vernieuwing:
‣
van binnenuit naar buiten verandering van ons hart
‣
van buiten naar binnen - oefenen van de deugden
Alleen bij God vindt mijn ziel haar rust, van hem komt mijn redding. Hij alleen is mijn rots en mijn redding, mijn burcht, nooit zal ik wankelen. (Psalm 62:2-3)
bewuste onjuiste denkbeelden
onbewuste onjuiste denkbeelden
Oud gedrag
bewuste juiste denkbeelden
Rom. 8:18
?
onbewuste juiste denkbeelden
Nieuw gedrag
In de christelijke spiritualiteit speelt Lectio Divina een belangrijke rol: de Bijbel aandachtig en indringend lezen 1. lectio 2. meditatio 3. oratio 4. contemplatio
Markus 8:22-26
Ze kwamen in Betsaïda. Er werd een blinde bij hem gebracht, en men smeekte hem om de man aan te raken. Hij pakte de blinde bij de hand en bracht hem buiten het dorp. Hij deed wat speeksel op zijn ogen, legde er zijn handen op en vroeg: ‘Ziet u iets?’ Hij begon weer te zien en zei: ‘Ik zie mensen, het zijn net bomen, maar ze lopen rond.’ Daarna legde hij weer zijn handen op de ogen van de blinde. Deze sperde zijn ogen open en genas; hij zag alles nu heel helder. Hij stuurde hem naar huis met de waarschuwing: ‘Ga het dorp niet in!’
Terugkoppeling In het dagelijks leven: Praktiseren van Gods Tegenwoordigheid Jezus-gebed Heer, Jezus Christus, Zoon van God, ontferm U over mij.
Tips van Clyde Kilby